Zmiany w centrum. Nowy wymiar Śródmieścia Kielc

Centra miast są dzielnicami szczególnymi – to obszary z największą koncentracją ogólnomiejskich funkcji, z których korzystają zarówno mieszkańcy wszystkich innych dzielnic, jak i goście z zewnątrz. To zwykle też wizytówki miast, zabytkowe starówki, stare parki, reprezentacyjne siedziby urzędów i instytucji. To jednocześnie także obszary przeżywające kryzysy witalności ekonomicznej spowodowane takimi zmianami cywilizacyjnymi, jak gwałtowny rozwój handlu i usług internetowych czy wysyp wielkich centrów handlowych w innych dzielnicach lub na obrzeżach miast. Zmiany te sprawiają, że trzeba na nowo definiować sposób funkcjonowania złożonych śródmiejskich organizmów.

Z początkiem 2020 roku w Urzędzie Miasta w Kielcach rozpoczął pracę Główny Specjalista ds. centrum miasta i kontaktów z przedsiębiorcami, co oznacza, że Kielce dołączyły do grupy miast, w których działa menedżer śródmieścia. Stanowisko to objął zaangażowany dotąd w działalność ruchów miejskich Rafał Zamojski.

Korzystając ze swojego dotychczasowego doświadczenia społecznego Rafał Zamojski zaproponował Prezydentowi Miasta Bogdanowi Wencie wizję i plan swojej pracy, które zostały zaakcepto wane. Ich rdzeniem jest pomoc w zarządzaniu śródmieściem traktowanym jako złożony organizm, co wymaga przede wszystkim stałego zwiększania koordynacji działań wszystkich służb miejskich zajmujących się śródmieściem.

Na początku maja menedżer śródmieścia, w porozumieniu z Prezydentem, przedstawił podsumowanie przedsta wionych przez siebie informacji, propozycji i wniosków. Do najważniejszych inicjatyw należy zawnioskowanie o pilne przygotowanie i przyjęcie nowej, usystematyzowanej polityki, zdecydowanie ułatwiającej stawianie ogródków gastronomicznych w miejscach innych niż Rynek i główny deptak – ulica Sienkiewicza, z uwzględnieniem stanu pandemii, czyli m.in. skorelowaniem opłat z faktyczną możliwością działania ogród - ków. W tym zakresie władze miasta już podjęły decyzje zgodne z wnioskiem – uchwalono obniżenie opłaty w roku 2020 do symbolicznego grosza, postanowiono o ułatwieniu tworzenia ogródków w miejscach, w których ich dotąd nie było, oraz powołano zespół opracowujący szczegółowe standardy dotyczące ogródków na lata następne. Zespół wskaże również, na wniosek menedżera, ulice lub fragmenty ulic, które następnie zaczną być przekształcane w strefy typu „woonerf” (czyli łączące cechy ulicy i deptaka).

Kolejne rekomendacje menedżera centrum miasta dotyczą takich działań, jak zakup nowych ławek miejskich o charakterze parkowym, poprzedzony przeprowadzeniem społecznej akcji, w której kielczanie sami wskazywaliby miejsca w śródmieściu, w których ich zdaniem ławek brakuje.

Bardzo ważnym elementem polityki zarządzania śródmieściem ma być także inwentaryzacja śródmiejskiej zieleni – zarówno stanu zieleni zastanej, jak i opracowania

Rynek w Kielcach podczas 46. Międzynarodowego Harcerskiego Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej „Wiatraczek”: Korowód i akcja Największy Zespół Rockowy. Fot.: Przemysław Sękowski.

mapy miejsc, w których możliwe jest wprowadzenie nowej (w tym parków kieszonkowych, pojedynczych drzew, klombów i pnączy) oraz wskazania rodzaju możliwych nasadzeń (zarówno uzupełniających, jak i w miejscach nowych). Menedżer poprosił też o opracowanie programu współpracy (m.in. pomoc w wyborze miejsca, projektowaniu, doborze roślin) z mieszkańcami zainteresowanymi włą czaniem się w zagospodarowanie śródmiejskiej przestrzeni (w tym podwórek) i systemu zachęt dla prywatnych spon sorów finansujących parki kieszonkowe, klomby czy ściany pnącej zieleni.

Z inicjatywy menedżera śródmieścia Kielc dyskutowana jest możliwość ogłoszenia, we współpracy z SARP, konkursu na master plan dla całego parkowego obszaru Doliny Silnicy (jednego z naj popularniejszych miejsc rekreacji w Kielcach) i poprzedzeniu go szerokimi konsultacjami społecznymi, których efekt będzie bazą do sporządzenia wytycznych do konkursu. Plan będzie obejmował zarówno określenie funkcji (co i gdzie jest możliwe), formy kształtowania krajobrazu (rodzaje nasadzeń), jak i standardy dotyczące nawierzchni, infrastruktury, mebli miejskich i wystroju.

Kolejną ciekawą formą pobudzenia centrum miasta ma być wprowadzenie do kalendarza stałych wydarzeń – organizowanych przez miejskie instytucje świąt kolejnych kieleckich ulic. Na czas trwania święta na wyłączonej z ruchu samochodowego ulicy rozstawione byłyby: mała scena, kiermasz oraz stoły i siedziska dla potrzeb integracyjnej biesiady mieszkańców. Elementami święta byłyby, m.in. plenerowa wystawa o historii ulicy przygotowana przez Muzeum Historii Kielc, zwiedzanie z przewodnikiem zaka - marków ulicy, podwórek, warsztatów rzemieślniczych, specjalna oferta gastronomiczna i handlowa rzemieślników, i przedsiębiorców działających przy świętującej ulicy oraz specjalna oferta instytucji kultury, jeśli takie tam są, a także wspólna biesiada uczestników z kon sumpcją produktów przez nich przyniesionych i potańcówka folkowa. Ciekawą formą pobudzenia centrum miasta ma być wprowadzenie do kalendarza stałych wydarzeń – organizowanych przez miejskie instytucje świąt kolejnych kieleckich ulic. Na czas trwania święta na wyłączonej z ruchu samochodowego ulicy rozstawione byłyby: mała scena, kiermasz oraz stoły i siedziska dla potrzeb integracyjnej biesiady mieszkańców.

Biuro Smart City Urzędu Miasta Kielce na popularnym wśród Kielczan portalu idea.kielce. eu przygotowuje „podportal” Śródmieście, w którym znajdą się m.in.: platforma komunikacji ze śródmiejskimi przedsiębiorcami, właścicielami nieruchomości, mieszkańcami i społecznikami, inspirujące informacje z innych miast.

Inne propozycje urozmaicenia/ubogacenia kieleckiego historycznego śródmieścia: • tworzenie na ślepych ścianach śródmiejskich kamienic artystycznych murali, • odtworzenie najciekawszych historycznych neonów, zdobiących niegdyś centrum miasta, • powołanie przy Prezydencie Miasta

Rady Artystyczno-Konserwatorskiej, • wprowadzenie w śródmieściu wysokiej jakości dwujęzycznego systemu identyfikacji przestrzennej, • montaż estetycznych słupków przystankowych w ścisłym śródmieściu.

Wykorzystanie turystycznego potencjału obszaru Wzgórza Zamkowego w Kielcach, to jeden z ważniejszych punktów na mapie zmian funkcjonowania historycznego centrum Kielc. Projekt ustawienia na granicach tego obszaru tablic z architektonicznymi rysunkami Wzgórza Zamkowego widzianego z różnych stron świata oraz podjęcie działań dotyczących dzwonnicy katedralnej, dawnego spichlerza i dawnych piwnic browaru biskupiego, to pierwsze propozycje. Do kolejnych należą prace mające na celu stworzenie przestrzennej makiety XVIII- -wiecznego Wzgórza Zamkowego w celu wyeksponowania jej na płycie placu NMP przed Katedrą. Powstaje także propozycja trasy dla turystycznego melexa przygotowywana na prośbę dyrektor Kieleckiego Centrum Kultury, a także sugestie wykorzystania potencjału śródmiejskich piwnic.

Z inicjatywy menedżera śródmieścia Kielc, pochodzący z Kielc artysta Dariusz Makaruk (ostatnio głośny był jego spektakularny sukces, tj. najpierw wygranie grantu, a potem zrealizowanie największego na świecie pokazu video mappingu – odbywającego się jednocześnie na kilkudziesięciu wieżowcach chińskiego miasta Shenzhen) przygotował dla Prezydenta Bogdana Wenty ofertę dedykowanej śródmieściu Kielc aplikacji typu mixed reality (czyli rozszerzonej rzeczywistości, w której każdy może uczestniczyć za pośrednictwem swojego smartfona), również w wersji połączonej z video mappingiem. Czekamy na efekty prac nad aplikacją.

Inicjatywa zorganizowania dwóch publicznych debat z udziałem zaproszonych, niekwestionowanych przez żadne środowisko, zewnętrznych autorytetów, to pierwsza z propozycji zmian w zakresie integracji przedsiębiorców z centrum. Debaty dotyczyłyby: możliwości two rzenia mini klastrów przez przedsiębiorców ze śródmieścia (tj. ich współpracy w budowaniu wspólnej marki), wspólnych promocji, połączonych ofert, kart rabatowych itp. oraz organizacji trans portu i parkowania w śródmieściu.

Biuro Smart City Urzędu Miasta Kielce na popularnym wśród Kielczan portalu idea.kielce.eu przygotowuje „podportal” Śródmieście, w którym znajdą się m.in.: platforma komunikacji ze śródmiejskimi przedsiębiorcami, właścicielami nieruchomości, mieszkańcami i społecznikami, inspirujące informacje z innych miast, w tym: • przykłady najlepszych praktyk w innych śródmieściach, • pełna interaktywna mapa wszystkich kieleckich śródmiejskich kawiarni, restauracji, klubów, pubów, barów, • mapa rzemieślników, ginących zawodów, lokali z długą tradycją, • odnośniki do wszystkich działających w śródmieściu podmiotów związanych z kulturą, • galeria najlepszych szyldów i witryn, • galeria zdjęć historycznych kieleckich witryn, szyldów, latarni, neonów, • „Naprawmy to!” czyli miejsce, w którym można zgłaszać niedziałające latarnie, śmietniska, brak studzienek, wyrwaną kostkę brukową, • miejsce do dyskusji o kieleckich podwórkach, • umożliwienie widocznego dla innych zgłaszania propozycji lokalizacji do posadowienia nowych ławek i parków kieszonkowych.

W Kielcach poszukujemy także możliwości finansowania szkoleń adresowanych do śródmiejskich przedsiębiorców, dotyczących m.in. efektywnej współpracy mającej na celu wspólne zarządzanie swoimi biznesami w sposób podobny do galerii handlowych. Uważamy, że integracja środowisk kupców, rzemieślników, właścicieli mniejszych biznesów, sklepików, galerii, kawiarni, jest jednym z najważniejszych zadań na najbliższy czas. Kielczanie oczekują tętniącego życiem centrum, zachęcających witryn, miejsca przyjaznego rodzinom, ale także przedsiębiorcom – nowoczesnego śródmieścia w pełni wykorzystującego nieprzeciętny charakter miasta.

Więcej informacji:

Urząd Miasta Kielce ul. Strycharska 6, 25-659 Kielce tel.: 41 36 76 571, 41 36 76 557 e-mail: coi@um.kielce.pl www.invest.kielce.pl www.mapa.invest.kielce.pl