Grenzenloos Magazine 23 - Dec 2015

GRENZENLOOS MAGAZINE

Grenzenloos.nl

Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters

NR

23

Marion Hoogwegt Wind en water

Dec 2015

GOED GECAMOUFLEERD Kerstbomenjacht in Zweden

WIND EN WATER Bijzondere autobiografie

TARRAGONA Bijzondere stad

Uitgeverij

1

Grenzenloos

Welkom

Colofon

GRENZENLOOS MAGAZINE Gratis online magazine voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters.

Verschijnt 12 x per jaar, rond de laatste vrijdag van de maand.

Een uitgave van Uitgeverij Grenzenloos,

DONKERE DAGEN VOOR KERST

D

e laatste maand van het jaar is aangebroken. De handschoenen en mutsen zijn weer opgezocht en het wordt om vier uur al gestaag donker.

Tegelijkertijd maken sfeerverlichting, de brandende open haard en een goed glas wijn deze periode altijd weer reuze gezellig.

Uitgeverij Grenzenloos kan terugkijken op een prima jaar. Een hele reeks van nieuwe boeken en magazines en een serie geslaagde beurzen zorgen ervoor dat we vernieuwend bezig blijven. Ook komend jaar staat er weer veel in de planning, waaronder een nieuwe moderne website. We houden u op de hoogte!

een imprint van VanDorp Uitgevers

Veel leesplezier met het magazine van deze maand!

Voor meer informatie of adverteren,

Uw reacties en tips worden altijd gewaardeerd: info@grenzenloos.nl

kijk op www.grenzenloos.nl of mail naar info@grenzenloos.nl In dit nummer staan bijdragen van: Marion Hoogwegt Marielle Saegaert Ben Heerland Stef Smulders

Grenzenloos Magazine verschijnt 12 x per jaar, rond de laatste vrijdag van de maand.

Eric Jan van Dorp - Uitgever/hoofdredacteur Twitter: @ericjanvandorp

Marjan van den Dorpe Coverfoto: Ben Dumond CopyrightŠ2015 VanDorp Uitgevers Op de teksten en foto’s in deze uitgave rust auteursrecht. Niets uit deze uitgave mag worden opgeslagen, gekopieerd of op andere wijze dan ook worden verveelvoudigd en/of verspreid, zonder uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de uitgever.

2

Inhoudsopgave

Nieuws van over de grens

6

Marion Hoogwegt: Wind en water

Marielle Saegaert: Noviembre

16

10

Kerstbomenjacht in Zweden

Grenzenloos uitzicht

22

4

20

De stad Tarragona

Stef Smulders: Pepe’s bar

27

Nieuws OPLEIDING VOOR IK VERTREK-ONDERNEMERS DOOR HANS BRUNS EN NELLEKE GRIFFIOEN

B

ehalve een stapel boeken en tv-programma’s is er maar weinig opleiding beschikbaar voor mensen die een gastenverblijf willen of al runnen, in Nederland of in het buitenland. Daar maken Hans Bruns en Nelleke Griffioen vanaf nu een einde aan met DroomplekAcademie.nl. Ze mogen zich experts noemen op het gebied van het starten & runnen van een gastenverblijf en alles wat erbij komt kijken: het droomplekondernemerschap.

Met DroomplekAcademie.nl willen Hans & Nel ook de relatief jonge ‘droomplekondernemers’-tak professionaliseren. “Een droomplek runnen, zoals een hotel, camping of bed&breakfast, is een enorme prestatie en eigenaren mogen zichzelf echt als ondernemers gaan zien.

Voor meer info: DroomplekAcademie.nl

EMIGRATIEBEURS 2016 OP 13 EN 14 FEBRUARI FRANKRIJK ALS GASTLAND

D

e Emigratiebeurs in Houten is komend jaar op 13 en 14 februari. Met drie vertrekhallen, een wereld aan kansen. De Europese vertrekhal met emigratie deskundigen en diverse makelaars uit Duitsland, België, Spanje, Italië, Frankrijk, Portugal en Oostenrijk. De Overzeese vertrekhal met bestemmingen als het Caribisch gebied, Canada, USA, Afrika, Australië en Nieuw Zeeland. In de Scandinavische hal meer dan 120 gemeentes, bedrijven en instellingen uit Scandinavie.

Dit jaar is Frankrijk gastland.

Onderzoek uw mogelijkheden bij diverse gemeentes, regio’s en bedrijven. Ga op zoek naar die ultieme baan of onderzoek uw kansen als ondernemer op het Franse platteland.

4

Nieuws RARE JONGENS, DIE ZWEDEN.... HET VERVOLG OP ZWEEDSE BUREN LEVEN TE MIDDEN VAN ZWEEDSE (EIGEN)AAARDIGHEDEN

Lineke Breukel woont met haar gezinsgenoten vanaf 2012 op het Zweedse platteland, omringd door tientallen kilometers bos. Dat bewust gekozen isolement leerde het gezin iets belangrijks en dat is dat ze meer ‘mensenmensen’ zijn dan ze zich van te voren konden indenken.

Het werd belangrijk om in te burgeren en dat doet het gezin vooral samen met de Zweden. Dit boek gaat daarom over de vele – soms knullige – pogingen om deelgenoot te worden van die kleine samenleving, een unieke groep Smalandse bosbewoners met soms rare gebruiken en gewoonten.

Rare jongens, die Zweden is het vervolg op Zweedse buren, het eerste boek dat Lineke Breukel schreef over haar emigratie naar Zweden.

Rare jongens, die Zweden is nu overal te bestellen!

5

WIND en WATER

MARION HOOGWEGT

AU T O B I O G R A F I E

6

Marion Hoogwegt

M

arion groeit op in de jaren 60 als enig kind van ruimdenkende ouders. Op een woonboot, in een puur Hollandse omgeving.

Ze trouwt met Gert, werkt in het onderwijs en woont tot dan toe ook op een woonboot. Op een dag besluiten ze die te verkopen om aan wal te gaan wonen.

We kopen een twee onder een kap drive-in woning in Blaricum, in een groene rustige buurt met etspaden en verkeersdrempels. Mijn voornemen om eindelijk eens een ‘gewoon’ leven te leiden, net als anderen, start aanvankelijk goed, maar ik sla wel een beetje door in ons burgerbestaan.

De hele inrichting wordt, in tegenstelling tot het schip, licht en modern. De houten plankenvloer schilderen we wit, de bank kopen we bij Jan des Bouvrie, de lamellen worden op maat gemaakt en we hebben een kledingkamer, een brievenbus en een vriezer. De eerste stap naar een burgerlijk leven is gezet.

We hebben geen kinderen maar wel twee poezen.

We zitten op squash en gaan op zaterdag naar de sauna en kopen gewassen grindtegels voor in de tuin. Uit het vegetarisch kookboek maak

ik gerechten met tofu en tahoe die we met lange tanden opeten en in de koelkast drijft een kefirplantje. Naar ons werk nemen we een vegetarisch broodje mee.

We kopen ons bestek bij Rosenthal in Amsterdam en op het bed ligt lifestyle beddengoed van de Bijenkorf. We hebben een abonnement bij het theater en op zondag maken we een wandeling over de hei. Alleen de blonde golden retriever ontbreekt nog.

Drie jaar later ben ik achtentwintig, gesetteld en gelukkig. Althans, ik denk dat ik gelukkig ben. Ik heb een drukke baan, een hectisch sociaal leven, een partner en daarnaast veel tijd voor culturele uitstapjes. Pure perfectie. Wat wil je nog meer?

En dan opeens komt de vraag: Is dit nu alles?

Want alles wat op de wenslijst stond heb ik al gedaan. De verliefdheid is over maar we hebben een relatie waar we nog steeds vrienden en geliefden van elkaar zijn. We hebben een leven waar onze dromen en plannen die we hebben gemaakt voor een groot deel zijn uitgekomen.

Ik word onrustig en onzeker. Ik voel me schuldig omdat ik eigenlijk niet veel doe met mijn leven.

Als ik ‘s nachts wakker lig, vraag ik me af of ik de rest van mijn leven wel in het onderwijs wil blijven werken. En hoe zit het toch met het verlangen naar kinderen dat we allebei niet hebben? Blijf ik voor de rest van mijn leven surrogaatmoeder door maandelijks een vast bedrag aan het Foster Parents Plan over te maken, en te schrijven met een kindje in Ecuador? Zou ik geen arme kinderen in India en Nepal moeten gaan helpen?

Waarom willen wij geen kinderen, net als onze vrienden? Het dertigers dilemma slaat toe en zet mijn gedachten onder druk, het lacht me cynisch

7

Autobiogafie toe en uistert in mijn oor dat ik best meer van mijn leven kan maken.

Ik heb het leven altijd als een groeiproces gezien en voel dat ik iets moet gaan ondernemen, voordat de muren op me af gaan komen.

Gert is wat terughoudender, maar op een bepaald moment wordt ook hij onrustig van de monotonie, de sleur en de saaiheid. Ik voel me rusteloos en opgesloten en verlang als een gekooid dier naar frisse lucht en vrijheid. Ik kan op mijn kop gaan staan in mijn Bijenkorf-jurk met bijpassende Cinderella-schoenen, maar het leven is geen uitdaging meer.

De tijd is rijp voor verandering en ik besluit dat ik me niet langer laten leiden door de maatschappelijke norm en wat in de media als perfect wordt afgespiegeld. Het is tijd om keuzes te maken. Het lijkt erop dat we allebei verandering nodig hebben om weer een leuk en leefbaar leven te creĂŤren.

Misschien is Nederland gewoon te klein voor ons en moeten we, net als mijn ouders die inmiddels naar de Canarische Eilanden zijn verhuisd, de oceaan over, op zoek naar nieuwe uitdagingen.

8

Marion Hoogwegt Mijn ouders hebben het zich kunnen veroorloven om te stoppen met werken, ze hebben de zaak afgebouwd en wonen sinds een jaar in de bergen van een afgelegen eiland dat je alleen met een veerboot kunt bereiken en niet met het vliegtuig. Het Spaanse leven dat zij nu leiden is niet te vergelijken met het circadiaanse ritme in Nederland.

Bij Gert en mij komt, na een paar bezoeken aan mijn ouders op het magische eiland, het gevoel van ‘nu of nooit’ en dat gevoel komt precies op het goede moment! *****

Marion gooit het roer daadwerkelijk drastisch om en leeft en werkt op diverse bijzondere plaatsen in Europa. Na jaren reisagent op La Gomera en hoteleigenaar in de Franse Pyreneeen te zijn geweest, belandt ze uiteindelijk in Andalusië.

In haar zojuist verschenen autobiografie Wind en water beschrijft Marion zichzelf als dochter, echtgenote, moeder en geliefde. Ze schuwt niet om in elk van die hoedanigheden zowel haar sterke als zwakke kanten te laten zien. Door de levendige beschrijvingen van de omgeving en de mensen die Marion ontmoet, ontwikkelt het verhaal zich tot een fascinerende en leerzame zoektocht naar vrijheid, vriendschap en ware liefde.

Wind en water is een aanrader voor iedereen die, al dan niet stiekem, ervan droomt om te doen wat je hart je ingeeft...

Wind en water - Autobiografie Marion Hoogwegt Verkrijgbaar als paperback en ebook oa bij Bol.com en Emigratieboek.nl

9

Een Spaanse maand

NOVIEMBRE MARIELLE SAEGAERT N

ovember is ook hier de maand van het begin van winterse taferelen. Wollen sokken worden weer uit de lade gehaald en de elektriciteitsrekening, die in Spanje twee keer zoveel is gestegen dan in de rest van de EU de afgelopen jaren, is weer een van de grootste dagelijkse doorns in het Spaanse oog.

In Nederland kijkt de helft van de bevolking natuurlijk smachtend uit naar de aankomst van de stoomboot met Sinterklaas… De andere

10

helft is ervan overtuigd dat Spanje het niet erg vindt weer even van de goedheiligman met zijn ‘helpers’ af te zijn en zo Nederland met de jaarlijkse controverse op te zadelen. Ik heb het fenomeen Sinterklaas en Zwarte Piet hier wel eens geprobeerd uit te leggen maar hun gezichtsuitdrukking begint al snel boekdelen te spreken. Ik probeer de situatie dan nog een beetje te redden door het over pepernoten en gedichtjes te hebben, maar het leed is al geschied.

‘Jullie zijn toch altijd zo politiek correct?’

Marielle Saegaert Klimaatonrust

Kastanjes

Het was vooral de zware regenval en de daaruitvolgende wateroverlast die dit Spaanse najaar hebben getekend. De dreigende stijging van de globale temperatuur waar iedereen het tijdens de ‘Paris Climate 2015’ over had, heeft natuurlijk allang toegeslagen. Het is te hopen dat er naast een overeenkomst in Parijs, ook een stijgende bewustwording onder de bevolking plaatsvindt: hier in Spanje is het vrij normaal om even de auto te pakken om de krant te halen (drie straten verderop) of bij het uitladen van de boodschappen, de motor lekker te laten draaien. Kennelijk vindt niet iedereen die uitlaatgassen even storend.

Madrid daarentegen wel. De laatste weken is de maximale snelheid op de M-30, de ringweg rond de hoofdstad, en op de overige toegangswegen beperkt tot 70 km/u om de hoge niveaus stikstofdioxide tegen te gaan. De Madrilenen schijnen massaal gehoor te hebben gegeven aan de oproep: de laatst gemeten gemiddelde snelheid was 73 km/u.

Geschokt zien we de beelden van China waar mensen met mondmaskers over straat lopen, maar als je de bruine wolk boven Madrid ziet liggen… het is allemaal niet zo ver weg als we denken.

Terug naar ’t lelijke weer en de donkere nachten van november… Traditioneel de maand van het ‘kastanjefeest’. Vooral in Noord-Spanje wordt deze ‘magosto’ gevierd: het is elk jaar weer genieten van gepofte kastanjes met een glas rode wijn om de kou tegen te gaan. Meestal is het op 11 november, San Martín natuurlijk, dat men spreekt van magosto maar eigenlijk mag het de hele maand. Vaak zie je de ‘kastanjepoffers’ achter hun kraampje of bij hun oventje op wieltjes staan waar ze met vuurbestendige handen de kastanjes uit het vuur halen. Lange rijen wachtenden vergezellen de poffers in deze novemberavonden die al flink koud kunnen zijn.

Televisie Een door de Spanjaard vaak toegepast middel tegen allerhande klachten, variërend van

11

Een Spaanse maand lusteloosheid tot slecht weer, is televisie kijken.

De ‘buis’ dus, in het Spaans ook wel genoemd ‘la caja tonta’ oftewel de domme doos… De Spanjaard kijkt gemiddeld 4 uur televisie per dag en dat is een uur meer dan de drie uur die een Amerikaans psychiatrisch tijdschrift aangegeven heeft als de grens tussen relatief onschadelijk en potentieel schadelijk televisie kijken. Meer dan drie uur televisie kijken per dag heeft volgens dit wetenschappelijk onderzoek schadelijke invloed op de ‘executieve functies’ van onze hersenen.

Vertraagde reactiesnelheid, verminderde concentratie en minder geheugen.

Dit belooft dus niet veel goeds voor de komende decennia wat Spaanse televisiekijkers betreft…

Daarbij is een groot deel van de ‘share’ altijd weggelegd voor roddelprogramma’s. De populairste wordt vrijdagavond uitgezonden: van 22:00 tot 02:30! Alarm voor de cognitieve functies van de Spanjaard!!

12

Gelukkig is het nog allemaal niet zo dramatisch en worden er uiteraard ook goede uitzendingen op de (Spaanse) televisie verzorgd. Het is jammer dat jullie in Nederland niet kunnen genieten van Salvados (“gered”, vrije vertaling). Een journalistieke topper en elke zondagavond een onmisbaar programma met indrukwekkende interviews.

Debat Deze maand hebben onze Iberische vrienden op een andere manier willen laten zien dat er hoop is voor de toekomst en er vooralsnog niets mis is met hun cognitieve functies. Het allereerste digitale debat van de democratie werd georganiseerd door de meest gelezen krant van het land, El País. Voor het eerst deze verkiezingen kwamen drie lijsttrekkers van de vier grootste partijen samen in een groot debat dat live gestreamd werd op de website van El

Marielle Saegaert País. Nieuw was ook de opzet van het debat: in tegenstelling tot eerdere uitgezonden politieke debatten, waren meerdere lijsttrekkers uitgenodigd en niet alleen die van de rechtse PP en die van de linkse PSOE zoals in het verleden de regel was. De politiek in Spanje ondergaat een grote verandering: het tweepartijenstelsel lijkt voorgoed tot de verleden tijd te behoren. De kans dat het tot een coalitieregering zal komen is groot: een unicum in deze nog jonge Spaanse democratie (de huidige Grondwet stamt uit 1979).

Waar is Rajoy?

Het debat van El País is een groot succes geweest.

Drie van de vier koplopers in de strijd om de algemene verkiezingen aanstaande 20 december, kwamen bijeen voor het eerste belangrijke debat van deze campagne. De enige die ontbrak was Mariano Rajoy, de huidige president van de regering en de lijsttrekker van de PP. Hij bedankte voor de eer met de rechtvaardiging dat de ‘presidente’ alleen debatteert met de lijsttrekker van de voornaamste oppositiepartij, de PSOE dus. Dit is een grove inschattingsfout gebleken: bijna 70% van de Spanjaarden vond het geen wijze beslissing van Rajoy de uitnodiging af

Pablo Iglesias van PODEMOS te slaan en er niet bij te zijn. De achterliggende gedachte voor Rajoy was de nieuwe partijen af te doen als ‘onervaren’. Hij wil onderstrepen dat de strijd gaat tussen de twee partijen “van altijd” en zo de indruk wekken dat de overige partijen niet werkelijk meetellen. Waarschijnlijk zal het feit dat hij met zijn 60 jaar 17 jaar ouder is dan de oudste van zijn tegenstanders, ook meegespeeld hebben: de politieke ‘vernieuwing’ waar men in Spanje zo graag over spreekt en schrijft de laatste tijd, zal niet komen van de conservatieve en vrij stijf overkomende Rajoy. De ‘nieuwe’ partijen, Ciudadanos (‘Burgers’, lijsttrekker is 36) en Podemos (‘We kunnen het’, lijsttrekker is 37) spreken, wat vernieuwing betreft, waarschijnlijk een groter publiek aan…

13

Een Spaanse maand De PP hamert de laatste weken dan ook op het woord “ervaring”. Waarop de lijsttrekker van Ciudadanos aangaf dat het zijns inziens niet gaat om het hebben van ervaring “in het niet nakomen van verkiezingsbeloftes en in corruptie”. De messen zijn geslepen. Om terug te komen op het enerverende debat van afgelopen maandag: de PP vond het “intolerant” van El País om de door hen voorgestelde vervangster voor Rajoy niet te accepteren. Zij, de vicepresidente van de Spaanse regering, zal er komende maandag 7 december echter wel bij zijn en optreden als plaatsvervangster voor haar baas: dan staan de vier grootste partijen wederom tegenover elkaar in het eerste grote televisiedebat. Het blijft raar dat de lijsttrekker van de grootste partij niet mee wil doen aan politieke debatten. Met die debatten is het toentertijd toch allemaal begonnen bij de Romeinen?

Ook de aanslagen in Parijs hebben een, tot nu toe kleine, rol gespeeld in de verkiezingsstrijd: op het verzoek van Frankrijk mee te doen met bombardementen op stellingen van ISIS, heeft de Spaanse regering gezegd te beslissen na 20 december… Waarschijnlijk willen ze nieuwe massale demonstraties tegen de oorlog, ¡No a la guerra!, zoals ten tijde van de oorlog in Irak voorkomen… en het bijbehorende mogelijke verlies aan stemmen ook.

Onafhankelijkheid Even leek het Catalaanse onafhankelijkheidsstreven naar de achtergrond verplaatst maar de show gaat door… Ik zeg show want het begint er aardig op te lijken. Het Spaanse Constitutionele Hooggerechtshof heeft, niet geheel verrassend, het uitroepen van de Catalaanse onafhankelijkheid ‘onconstitutioneel’

verklaard. Daar hebben de Catalaanse nationalisten natuurlijk geen boodschap aan; ze voelen zich niet gebonden aan de instellingen van de Spaanse Staat en roepen op tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Het probleem is en blijft de impasse rondom de nieuwe president van Cataluña. De demissionair president, Artur Mas, krijgt nog altijd niet de benodigde steun van zijn nieuwe coalitiegenoot. Deze partij heeft het aan hun achterban gevraagd, wellicht in de hoop een uitweg te vinden, maar de geboden uitweg is niet die waar ze op gehoopt hadden.

Het is en blijft ‘NO’. Ze willen Mas niet als president. Ze hebben nog de tijd tot 9 januari: als er dan geen president gekozen is, dan moeten er nieuwe autonome verkiezingen in Cataluña uitgeschreven worden. Dit willen de nationalisten nu juist voorkomen. Ze hebben het wel de hele tijd over ‘de meerderheid van de Catalanen’ die voor onafhankelijheid zouden zijn, maar is dit wel zo? Nieuwe peilingen verschijnen die suggereren dat er wederom geen onmiskenbaar ‘SÍ’ uit de stembus naar voren zal komen… Dit was immers ook niet het geval bij de verkiezingen van 27 september: de nationalisten zitten in de regering omdat ze een coalitie hebben kunnen vormen, niet omdat ze een meerderheid van de stemmen hebben gekregen.

In al dit politieke tumult, is het inderdaad wel eens lekker om het verstand op nul te zetten en voor de televisie in de bank weg te zakken.

Telefoon uit en een goede film. Buiten is de winter toch begonnen…

Tot december!

Tekst:Marielle Saegaert Foto: Flickr (met toestemming)

14

Marielle Saegaert

Waar de regen kunst is Leven in Santiago de Compostela

In het hart van dit wondermooie landschap vol heuvels, kloosters en minuscule dorpjes ligt Santiago de Compostela, een moderne stad waar vroeger zich niet zo gemakkelijk gewonnen geeft... Hier geniet Marielle Saegaert volop van de betoverende straatjes en de eeuwenoude pleinen van het historische deel van de stad waar ze net als de Compostelanen haar dagelijkse leven agendaloos doorbrengt.

O.a. te koop via Emigratieboek.nl als paperback en eBook

GOED GECAMOUFLEERD GRATIS KERSTBOMEN SCOREN IN ZWEDEN 16

Ben & Nicôle

K

erstmis is in aantocht en dus is het de hoogste tijd om een kerstboom in huis te halen, ook voor Ben en Nicôle Heerland. Het bekende emigrantenpaar vertelt hoe dat in zijn werk gaat in Zweden.

Er zijn in Nederland een heleboel mensen die denken dat je in Zweden gewoon naar het bos kunt gaan om daar een mooie naaldboom te scoren. Er is hier namelijk bos in overvloed en over het algemeen hoef je daar niet ver voor te rijden. Vervolgens zet je na een romantische zoektocht door de versgevallen sneeuw de zaag in de voet van de mooiste boom die je kunt vinden, om deze daarna, onderwijl kerstwijsjes neuriënd, naar de auto te dragen. Daarna rest slechts de reis terug naar huis, waar je direct met het optuigen kunt beginnen. Klaar is Kees en de kerstboom is nog gratis ook.

Zo simpel is het echter niet. In Zweden heeft elke boom een eigenaar. Naast de Zweedse staat, de Zweedse kerk en enkele grote bosbouwbedrijven zijn er ook veel particulieren die bos bezitten. En ook in Zweden wordt het zonder toestemming meenemen van iets dat jou niet toebehoort, als diefstal beschouwd. Nu we dit helder hebben, is het duidelijk dat men in Zweden de kerstboom net als in Nederland gewoon netjes bij de handelaar, supermarkt of het tuincentrum koopt.

Maar nee, zo eenvoudig ligt het toch niet. Want ondanks het feit dat proletarisch winkelen hier niet maatschappelijk is geaccepteerd, ligt dit als het kerstbomen betreft net even anders. In dat specifieke geval blijken veel mensen er ineens een dubbele moraal op na te houden. Door een onverklaarbare drift gedreven, leggen ze een zaag in de kofferbak van hun auto en trekken ze er op uit, op zoek naar de mooiste kerstboom die er in het bos te vinden is.

Dat het daarbij niet om incidentele gevallen gaat, blijkt uit de berichten die in de aanloop naar de kerst in de kranten verschijnen. Allereerst is er als inleiding steeds het standaardstukje over de forse geldboete die je krijgt als je op het stelen van een kerstboom wordt betrapt. Daarna wordt er dan over de zoveelste kerstbomendiefstal verslag gedaan. Elke week staan er wel enkele van deze berichten in de krant. Vaak gaat het daarbij om slechts één of enkele verdwenen sparren.

Maar soms wordt het veel groter aangepakt en verdwijnen er in één klap tientallen tot wel honderden bomen.

In de weken voor de kerst zien ook wij tijdens onze dagelijkse wandeltochten in de bossen in onze woonomgeving meer mensen dan normaal.

Mensen die zich vaak duidelijk opgelaten voelen wanneer ze ons zien. Sommigen stappen zodra ze ons in de verte zien aankomen snel in hun auto om verder te rijden. In de gevallen dat ze er niet meteen vandoor gaan, spreken we ze altijd aan. Gewoon om ze heel onschuldig een beetje te plagen. Meestal weten ze dan niet waar ze het zoeken moeten.

Zo lopen we een keer op een bosweg in de buurt van Storsjön, een meer ten oosten van waar we wonen. We wandelen daar vaak om van de natuur te genieten. En van de rust en stilte, want het grootste deel van het jaar komen we er niemand tegen. Dan horen we in de verte het geluid van een auto. Wanneer we het voertuig in het zicht krijgen, zien we dat er op het dak daarvan een versgekapte spar is vastgesjord.

Ondanks een strenge vermaning van Nicôle kan ik het niet laten. Ik posteer me langs de weg en steek mijn hand op. Het is een beweging die je op twee manieren kunt interpreteren. Als een groet of als een stopteken. Aan de gezichtsuitdrukking

17

Zweden

van de bestuurder van de auto zie ik dat deze behoorlijk schrikt. Hij mindert vaart en legt het laatste stuk stapvoets af. Ondertussen zie ik hem druk om zich heen kijken, alsof hij hoopt dat er ineens een zijweg zal opduiken waarover hij kan ontsnappen. Dat geluk heeft hij echter niet.

Uiteindelijk komt de auto naast me tot stilstand.

De bestuurder opent het portierraam en wacht af wat er komen gaat.

“Goedemorgen”, open ik het gesprek.

“Eh, hallo”, groet de man onzeker terug. Het is duidelijk dat hij probeert in te schatten wie hij voor zich heeft.

Ik besluit om hem nog even te laten zweten en zeg: “Het is een mooie dag.”

“Ja, ja, dat is het zeker”, beaamt de man haastig.

“Een mooie dag om een kerstboom uit het bos te halen”, vervolg ik.

De man weet niet wat hij daarop moet zeggen.

“Nou ja, je hebt je auto in elk geval goed gecamoufleerd, dus met een beetje geluk ziet niemand je”, lach ik hem dan toe.

18

De man reageert zichtbaar opgelucht: “Gecamoufleerd, dat is een goeie. Nee, ze moeten je niet pakken, want dan wordt het een hele dure boom.”

“Prettig kerstfeest”, besluit ik en stap terug naar de kant van de weg.

“Van hetzelfde”, wenst de man me toe. Hij draait het portierraampje weer dicht om er vervolgens vol gas vandoor te gaan.

Wij zetten onze wandeling voort en moeten hartelijk lachen om deze man die duidelijk dacht dat hij op heterdaad was betrapt.

“Eén ding weet ik zeker”, zegt Nicôle. “Die man komt nooit meer hiernaartoe om een kerstboom te halen.”

En daar zou ze best wel eens gelijk in kunnen hebben.

Tekst: Ben Heerland Foto’s: Ben en Nicôle Heerland

Ben & Nicôle

Ben en Nicôle Heerland Sinds hun emigratie naar Zweden in 2005 bloggen Ben en Nicôle Heerland over hun nieuwe leven in het Hoge Noorden. Ook schreven ze diverse boeken, waaronder de bestseller ‘Naar de Noorderzon’. Dit artikel komt uit hun boek ‘Berichten uit Zweden 2007’ dat het tweetal in eigen beheer heeft uitgegeven. Ben en Nicôle’s blog alsmede informatie over alle boeken die ze hebben geschreven, vind je op www.naardenoorderzon.com.

Naar de Noorderzon In het hoge noorden

ISBN 9789461850935 ISBN 9789461850942

Wonen in een meer dan 100 jaar oud houten huis is een hele andere beleving dan het wonen op zn Nederlands. Het huis leeft namelijk en misschien nog wel meer dan wij doen. Het piept en het kraakt. Sommige deuren en ramen klemmen. Je waterpas kun je weggooien. Alles staat scheef, ook ten opzichte van elkaar. Voordeel hiervan is overigens wel dat je je al lopend door het huis dronken kunt voelen zonder een druppel alcohol op te hebben. Dat is bij de torenhoge Zweedse alcoholprijzen weer mooi meegenomen!

Ook verkrijgbar als eBook Te bestellen o.a. via Bol.com Emigratieboek.nl

19

Grenzenloos uitzicht Foto: Visitsweden.com

Taragonna

TARRAGONA C

atalonië kent vele mooie plekken en steden. Een van die steden is het oude Tarragonna. Marjan van den Dorpe bezocht en beschreef onlangs deze fraaie stad.

(Semana Santa) plaatsvinden, zijn door de Catalaanse regering tot cultureel erfgoed bestempeld. Tarragona staat ook bekend om een uitbundige viering van het carnaval in de lente.

Tarragona is een stad en gemeente in de Spaanse autonome regio Catalonië. Het is de hoofdstad van de Provincie Tarragona en de comarca Tarragonès. De stad Tarragona ligt aan de Costa Dorada, op een hoogte van 6 meter boven het niveau van de Middellandse Zee. Tarragona heeft een mediterraan klimaat, vrijwel gelijk aan dat van Barcelona. De indrukwekkende paasprocessies die tijdens de Heilige Week

Geschiedenis De stad die nu Tarragona heet, werd oorspronkelijk gesticht en bewoond door de Feniciës,, een volk afkomstig uit Kanaän.

In de 2e eeuw v.Chr., tijdens de Tweede Punische Oorlog, kwam de stad in handen van de Romeinen en kreeg van hen de naam Colonia Iulia Urbfdses Triumphalis Tarraco, afgekort Tarraco. Het werd de

22

Spanje hoofdstad van de toenmalige provincie Hispania Tarraconensis, die een groot gedeelte van het huidige Spanje omvatte.

Het amfitheater van Tarragona, gesitueerd pal aan de Middellandse zee, is voor jong en oud de moeite van het bekijken waard. Het amfitheater is één van de vele overblijfselen uit de Romeinse tijd die in Tarragona nog te bezichtigen is.

Tarragona werd gebouwd aan het begin van de tweede eeuw voor Christus, net buiten de oorspronkelijke stadsmuren en aan de belangrijkste toegangsweg - de Via Augusta- juist voordat deze de stad binnengaat. Het geheel is pal aan het strand gebouwd, waarbij gebruik werd gemaakt van de natuurlijke hoogteverschillen in de rotsen aan de zee. Daarnaast konden de dieren, die gebruikt werden in het amfitheater, makkelijk per boot worden aangevoerd en het theater ingeleid worden.

Het oorspronkelijke amfitheater bood plaats aan ongeveer 14.000 toeschouwers en was ongeveer 109 meter lang van oost naar west.

De oorsprong van het huidige Tarragona gaat zeer ver terug in de tijd. Zo vroeg als 218 voor Christus werd de stad al beschreven in de Romeinse geschiedenis.

Publius en Gnaeus Scipio stichtten de stad waar de Romeinen en de Iberische Kesse-stam naast elkaar leefden. In de Romeinse periode bereikte Tarraco unieke historische mijlpalen. Zo was het, buiten Italië, de eerste Romeinse nederzetting op het continent en werd het rond 25 voor Christus de feitelijke hoofdstad van het Romeinse Rijk toen keizer Augustus er zijn intrek nam. In zijn aanwezigheid groeide de stad enorm en werden vele nieuwe belangrijke bouwwerken neergezet, zoals de gebouwen rond het forum locale en het theater.

Het amfitheater is onderdeel van een verzameling van drie gebouwen (het theater, het circus en het amfitheater) die in een belangrijke Romeinse stad en de hoofdstad van een belangrijke provincie niet mochten ontbreken.

Het amfitheater van

Shows In het amfitheater van Tarragona konden met name gevechten worden bekeken. De twee soorten gevechten die regelmatig in dit amfitheater plaats vonden waren gevechten tussen gladiatoren (munera) en gevechten met of tussen wilde dieren (venationes).

Daarnaast werd het amfitheater gebruikt

23

Tarragona

Romeinse overblijfselen Nog steeds is een imposant deel van het oorspronkelijke amfitheater bewaard gebleven: zo is een groot stuk van de tribune en de gewelven die deze stutten nog aanwezig. Andere belangrijke overblijfselen zijn de resten van een monumentale inscriptie van de keizer Heliogábal (221 n.

Chr.) om de arena. Deze inscriptie wordt beschouwd als de grootste bekend zijnde Romeinse inscriptie ter wereld. De vele ruïnes en overblijfselen van Romeinse gebouwen en architectonische structuren

voor de terechtstellingen van gevangenen die ter dood waren veroordeeld. In het jaar 259 werd de eerst bekende bisschop van Tarragona, Fructuosus, samen met zijn discipelen Augurius en Eulogius levend verbrand in het amfitheater. Dit voorval leidde tot de bouw van een Westgotische basiliek -gewijd aan deze martelarenin de zesde eeuw op de ruïnes van het amfitheater. In de twaalfde eeuw werd de Romaanse kerk Santa Maria del Miracle gebouwd op de resten van zijn vroeg Christelijke voorganger.

24

Spanje

die ook heden ten dage nog aanwezig zijn in de stad Tarragona hebben ervoor gezorgd dat in het jaar 2000 de stad zelfs een plaats op de werelderfgoedlijst van Unesco verwierf. Niet alleen het amfitheater, maar totaal veertien Romeinse overblijfselen staan op deze lijst, onder de verzamelnaam: Archaeological Ensemble of Tárraco.

De ruïnes bestaan uit 14 aparte bouwwerken, die als één archeologische verzameling worden beschouwd. De muren van deze gebouwen vormen nu nog steeds een van de wanden van de huizen gelegen in het oude centrum van de stad. We hadden een leuke gids die veel vertelde over de tijd dat Keizer Augustus daar zijn domicilie had. Hij vertelde onder ander dat om de zoveel rijen stenen waar de muren

mee opgemetseld waren, een steen zit waar een apart teken in gebeiteld is. Dat teken stond in die tijd voor ‘ tot zover zijn de stenen betaald’.

Ook staat er, uiteraard, een standbeeld van Keizer Augustus. Mooi gemaakt, maar niet zoals je zou verwachten van koper (zo ziet het er namelijk uit), maar van steen. Achter deze oude muren wordt nog gewoon gewoond.

Huizen dicht op elkaar en smalle straatjes. Heel sfeervol. Via het museum, dat ook in dit deel van Tarragona ligt, kan je via een ondergronds gangenstelsel naar het modernere centrum lopen.

Menselijke piramide In april is in Tarragona waar diverse groepen mensen mee te doen met het bouwen van een menselijke piramide. De kunst is om een, in

25

Tarragona totaal, tien personen hoge menselijke piramide te bouwen. Als basis is een grote groep stevig gebouwde mannen. Die staan met de armen om elkaars schouders dicht op elkaar en vormen zo een solide basis waar de rest op kan komen te staan. Op de schouders van deze mannen komen er meer op te staan. Elke keer minder en minder. De hoogste lagen worden gevormd door kleine kinderen van ongeveer 6 jaar oud.

Met helmpjes op klimmen ze als aapjes naar boven. Als de toren uit 10 lagen bestaat dan staan die kinderen op een hoogte van 18 meter of meer boven de grond. Als de laatste lagen gevormd worden dan begint het orkest (dat bij elke groep aanwezig is) te spelen. Na de laatste roffel is de piramide klaar roetsjen de kleinsten alweer naar beneden. Een voor een worden de lagen afgebroken. Het is een facinerend gezicht en alles gaat zo snel. Binnen 10 minuten is de piramide gebouwd en al weer afgebroken.

Tarragona anno nu Tegenwoordig is Tarragona een havenstad, en een groot deel van de economische activiteiten is gebaseerd op (petro-)chemische industrie, waaronder een raffinaderij van de Spaanse oliemaatschappij Repsol. Tarragona heeft ook een universiteit, de Universitat Rovira i Virgili.

De stad is sinds 2008 door middel van de AVE, de Spaanse hogesnelheidstrein, verbonden met Madrid en Barcelona. Doordat het betreffende station, Camp de Tarragona, ver buiten het stadscentrum is gelegen, heeft de verbinding geen noemenswaardige verbetering van de regionale infrastructuur opgeleverd.

26

Tekst: Marjan van den Dorpe Foto’s: iStockphoto

Alles over emigreren naar Frankrijk voor maar

â‚Ź 6,95

Nu verkrijgbaar in de boekwinkel of via www.vertreknl.nl/magazine

oom

VERZEKERINGEN RINGEN

Hollandse zekerheid tijdens uw buitenlands avontuur!

Kijk op www.oomverzekeringen.nl of bel +31(0)70 353 21 00.

OOM Verzekeringen

ziektekosten | SOS | reis | ongevallen | inboedel Grenzenloos uitzicht aansprakelijkheid | rechtsbijstand | annulering

27

Foto:M Mikael Kristenson

Italië

Peppe’s bar

STEF SMULDERS

K

ze ons uit de eerste bron kunnen vertellen over haar ervaringen aan het Koninklijke hof, want ze maakte destijds deel uit van het huishoudelijke personeel van Soestdijk!

Waarschijnlijk had Juliana met kerst ook haar mok hoogstpersoonlijk met chocolademelk volgeschonken, zoals ze ieder jaar voor al haar personeel deed. In ieder geval was ze mee met Juliana wanneer die de Costa Smeralda bezocht, zo wist Francesco te vertellen. Daar moesten we meer van weten!

Francesco zat naast Nico en wees de weg.

Ondanks zijn kritiek op het roekeloze rijden van de andere verkeersdeelnemers had hij de

“ loetzakk,” zei Francesco opeens, boos over het rijgedrag van een stadsgenoot die vlak voor ons de weg op schoot. De ‘parole brutte’, scheldwoorden, van een nieuwe taal leer je altijd het eerst en blijven het langst in het geheugen hangen.

We waren op weg naar Antonietta, koosnaam ‘Tetta’ (tiet!), de vrouw die vijftig jaar geleden tegelijk met Francesco in Nederland was, maar die er in tegenstelling tot hem tientallen jaren was gebleven. Ongetwijfeld had ze in die tijd Nederlands leren spreken en zou

28

Stef Smulders veiligheidsgordel niet om, want “ze controleerden hier toch nooit”. Die ochtend was hij ons vanuit zijn boomgaard komen begroeten met een luid “Buongiorno!” In zijn hand had hij een envelop die een aantal foto’s van vroeger bleek te bevatten. Thuis had hij nog eens goed gezocht en dan eindelijk toch die kiekjes uit 1965 teruggevonden. We waren erg nieuwsgierig en rukten hem de envelop bijkans uit handen. Zelf deed Francesco gemaakt nonchalant, maar het feit dat hij het steeds over die periode van zolang geleden had en zo zijn best deed om zich van alles te herinneren, maakte duidelijk dat het voor hem toch meer betekende dan hij wilde laten blijken.

Op de foto’s die hij lukraak op tafel strooide, alsof ze de moeite van het bekijken niet waard waren, was hij veel te zien met zijn Italiaanse collega’s: een groepsfoto met alle ouderwetse hutkoffers na aankomst (of voor vertrek?), dezelfde groep voor een (protestantse) kerkdienst die ze bijwoonden, Francesco met een of twee muzikale vrienden, alle met gitaar. Ook waren er een paar foto’s van zijn verblijf in het ziekenhuis, waar hij aan een breuk geopereerd was: een onschuldige jongeman, een jongen nog, in bed of met de verpleegsters naast hem in de vensterbank, hij in een gestreepte pyjama, zij in kraakhelder witte verpleegsterkostuums.

We zagen dat hij een heel knappe jongen was met een vriendelijk gezicht, die bij de Nederlandse meisjes ongetwijfeld goed in de smaak was gevallen.

Of hij ook wel eens uit ging ‘s avonds, wilden we van Francesco weten. Ja, natuurlijk, er was een bar in de buurt waar gedanst werd: ballroom

vooral. Francesco vond de tango en mazurka het leukst. De kunst was het om meisjes van gelijke lengte te vinden, want met zo’n blonde reuzin kon je niks beginnen natuurlijk. Een keer was na middernacht de vriend van een van de meisjes dronken binnen komen stormen en had de Italiaanse danspartner van zijn meisje met een hamer een paar keer op zijn hoofd geslagen.

“Oioioi, dat was een toestand,” zei Francesco. Hij was met zijn landgenoten gelijk weggegaan om de gemoederen niet verder te laten oplopen. Voor je het wist, werd je geboeid afgevoerd, en daarbij maakte hij het gebaar van twee samengevouwen handen, als in gebed. “Santa Maria,

noemden we dat,” zei Francesco. Dat was een veel gebezigd begrip onder de Italiaanse jongens in die tijd, want ze merkten wel dat de politie extra veel op hen lette. Argwaan ten opzichte van vreemdelingen, het is van alle tijden. En Italianen, dat was in

29

Italië die tijd ‘vreemd volk’. Een kleine tien jaar later waren de Turken aan de beurt, toen Polynorm in Turkije ging werven voor zijn personeel.

De Italianen logeerden tijdens hun verblijf in Nederland in Hotel Duinhof in Soest, dat door het bedrijf Polynorm in zijn geheel voor zijn werknemers was afgehuurd. De eigenaresse had zo een vaste bezetting en weinig omkijken naar het hotel, wat goed uitkwam want ze was continu dronken. Het eten dat ze de fijnproevers uit het culinaire paradijs Italië voorschotelde, viel niet in de smaak. Tot pap gekookte spaghetti, bah.

Francesco trok er nog een vies gezicht bij en maakte een wegwerpgebaar. Uiteindelijk hadden ze maar voorgesteld dat ze zelf hun pasta zouden koken, ook al betekende dat extra werk. Ook de minestrone van Nederlandse makelij beviel niet, het was dun water met nauwelijks groente.

“Solo brodo!” zei Francesco en stak zijn tong in afgrijzen uit zijn mond.

30

“Goetverdoemme!” Een auto stak zonder op te letten opeens van een parkeerplaats de weg op.

We waren bijna bij het huis van Antonietta, ook wel Tiet genaamd. Francesco moest even goed kijken maar toen zag hij waar we wezen moesten.

Haar fiets stond er niet, dat was een slecht teken want ze deed alles op de fiets, zei Francesco.

Een erfenis uit haar Hollandse periode? En inderdaad, er kwam geen reactie op de bel.

Zo jammer! Dan maar naar een bar, besloot Francesco. “Rij maar naar het strand, naar de bar van Peppe.” Naar die bar had hij ons al de eerste dag gestuurd toen we hem vroegen waar we in de buurt konden lunchen.

We stelden ons heel wat voor van Peppe, want als hij zo open en spraakzaam was als Francesco zelf ... Maar we kwamen bedrogen uit. De oudere man die met een jongere hulp de bar bediende, moest wel Peppe zijn, maar hij keek nors en sprak geen

Stef Smulders je voor, dachten we, je hele leven blijf je op dezelfde plek en speelt zich af binnen een straal van enkele tientallen meters. Is dat een vloek of een zegen?

Peppe was er zo te zien niet vrolijk van geworden.

woord. Zijn mondhoeken wezen naar beneden, zijn lippen waren tot een smalle streep samengeperst.

Vergeleken met zijn omvangrijke lijf, dat er door de slobberkleding die hij droeg als een hobbezak uitzag, leek zijn hoofd veel te klein. Een grauwe kers op een grote blubberige pudding. Verder liep hij niet maar schuifelde, op sloffen die hun beste tijd ook al hadden gehad. Nee, bij Peppe was er zo te zien het beste wel vanaf.

We gingen naar huis. Francesco verzamelde zijn foto’s en zei gedag. “Niet tegen mijn zus zeggen dat ik wat gedronken heb, hoor! Alleen een kopje koffie!” We glimlachten en zeiden dat we het begrepen. Francesco glimlachte terug en liep zijn boomgaard in.

Toen we met Francesco aan een tafeltje in de bar gingen zitten, schoof Peppe vanachter de toog tevoorschijn. Francesco begroette hem in dialect, waarop Peppe zowaar antwoordde, maar zonder dat er ook maar iets in zijn stuurse gezichtsuitdrukking veranderde. Zijn stem leek totaal niet bij zijn lijf te passen: waar we een sombere bas verwachtten, klonk tot onze verrassing een geknepen stemmetje, snerpend als een tandartsboor. Terwijl hij sprak, bleef zijn mond zo goed als gesloten. Hij leek ook in het geheel niet verrast, laat staan blij, dat hij Francesco zag, die hij toch al een tijd niet gezien moest hebben. Toen hij zich omdraaide en weg schuifelde om een flesje bier te gaan halen, boog Francesco zich naar ons en fluisterde met grote ogen dat hij schrok hoe dik Peppe geworden was. Zou hij soms ziek zijn?

Tekst en foto’s: Stef Smulders

Italiaanse toestanden Leven en overleven in Italië

Humoristische korte verhalen over het emigreren naar Italië en de kennismaking met tal van karakteristieke Italianen. Vijf jaar na de emigratie, doet de Stef Smulders verslag van zijn belevenissen in tientallen verhalen waarin evenzovele problemen op geheel Italiaanse wijze worden opgelost, wat vaak tot humoristische taferelen leidt.

Peppe bracht een flesje dat we over drie glazen verdeelden. Mocht hij wel drinken? vroegen we aan Francesco, veinzend dat we niets wisten en dat zijn zus ons niet had ingelicht over zijn hartprobleem. “Jawel, een glaasje mocht wel, zo af en toe,” antwoordde hij. Even later bestelde hij een tweede fles. In de tussentijd praatte hij met Peppe over kennissen, het verleden, het laatste nieuws. Af en toe vertaalde hij even iets voor ons. De bar had eerst verderop gestaan, iets verder van het strand, waar nu de parkeerplaats en rotonde aangelegd waren. Daar was hij ook geboren, begrepen wij. Stel

Te koop via Emigratieboek.nl

31

Het volgende nummer van Grenzenloos Magazine verschijnt rond 30 december.

Schrijf u in op Grenzenloos.nl om op de dag van uitkomen een e-mail als herinnering te krijgen.

Emigratieboek.nl BOEKHANDEL VOOR LANDVERHUIZERS

GIDSEN TAALCURSUSSEN ERVARINGSVERHALEN

Kijk regelmatig op Emigratieboek.nl en ontvang ook onze wekelijkse nieuwsbrief Volg ons op Twitter (@emigratieboek) en Facebook (fb.com/emigratieboek)

32