Grenzenloos Magazine 22 - Nov 2015

GRENZENLOOS MAGAZINE

Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters

22

NR

Grenzenloos.nl

Ronald A.R. Aarsen Verweesde kudde

Nov 2015

WORKING HOLIDAY Vakantie en werken in Australië

ONAFHANKELIJKHEID

Scheidt Catalonië zicht nog dit jaar af?

MEMORIES

Denkend aan Holland...

Uitgeverij

1

Grenzenloos

Welkom

Colofon

GRENZENLOOS MAGAZINE Gratis online magazine voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters.

Verschijnt 12 x per jaar, rond de laatste vrijdag van de maand.

Een uitgave van Uitgeverij Grenzenloos,

EMIGREREN. WE DURVEN WEER!

D

e economische crisis die in 2008 begon hakte diep in veel emigratieplannen. Huizen bleken onverkoopbaar en overwaarden verdampten waar we bij stonden. Anno 2015 is er weer licht aan het einde van de tunnel: de huizenmarkt trekt flink aan en het vertrouwen onder consumenten is sinds 2008 niet zo groot geweest. En dus durven wij Nederlanders weer onze emigratiedromen uit de ijskast te halen.

En dat merken wij op de uitgeverij ook. Grenzenloos Magazine behaalt elke maand meer lezers en de vraag naar emigratieboeken stijgt maandelijks.

We durven weer! Dromen omzetten naar realiteit!

een imprint van VanDorp Uitgevers

Veel leesplezier!

Voor meer informatie of adverteren,

Uw reacties en tips worden altijd gewaardeerd: info@grenzenloos.nl

kijk op www.grenzenloos.nl of mail naar info@grenzenloos.nl In dit nummer staan bijdragen van: Henk Brugman Marielle Saegaert Ludique le Vert Stef Smulders

Grenzenloos Magazine verschijnt 12 x per jaar, rond de laatste vrijdag van de maand.

Eric Jan van Dorp - Uitgever/hoofdredacteur Twitter: @ericjanvandorp

Eric Jan van Dorp Coverfoto: Ben Dumond CopyrightŠ2015 VanDorp Uitgevers Op de teksten en foto’s in deze uitgave rust auteursrecht. Niets uit deze uitgave mag worden opgeslagen, gekopieerd of op andere wijze dan ook worden verveelvoudigd en/of verspreid, zonder uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de uitgever.

2

Inhoudsopgave

Nieuws van over de grens

6

Working Holiday Visum AustraliĂŤ

Marielle Saegaert: Octubre

16

10

Henk Brugman: Schuttingtaal

Grenzenloos uitzicht

22

4

20

Ludique: Appelpluk

Stef Smulders: memories

27

Nieuws SYDNEY HEEFT BESTE REPUTATIE TER WERELD BLIJKT UIT ONDERZOEK

V

an alle steden in de wereld heeft Sydney de beste reputatie. Mede dankzij veiligheid, de hoge kwaliteit van leven, een effectieve overheid en een aantrekkelijke omgeving. Dat blijkt uit onderzoek onder 19.000 mensen uit Frankrijk, Duitsland, Italie, Groot-Brittannië, Japan, Verenigde Staten, Canada en Rusland.

Honderd bekende steden werden gepeild, waarbij werd gekeken naar verschillende punten zoals veiligheid, de economie, vriendelijkheid van inwoners en de omgeving.

Steden met een goede reputatie profiteren hier vaak van door het hoge aantal toeristen, werkzoekers en investeerders. Voor elk punt dat een stad aan reputatie scoort is er volgens het onderzoek een zeer lichte toename van het aantal mensen dat arriveert.

In de top twintig staan in totaal 15 Europese landen. Aziatische steden zijn steeds vaker in de lijst te vinden, Seoul, Karachi en Mumbia waren dit jaar de grootste stijgers.

MAISON EN FRANCE KASTEELDAG 2015 ZONDAG 29 NOVEMBER KASTEEL HOOGE VUURSCHE IN BAARN Ook dit jaar organiseert Maison en France weer haar kasteeldag op zondag 29 november. En op een hele bijzondere en zeer goed bereikbare locatie: Kasteel Hooge Vuursche in Baarn. Een prachtige omgeving voor eigenaren van een (tweede) huis, kopers en dromers om zich te laten informeren over het (toekomstig) huis in Frankrijk.

• Seminars, presentaties en workshops over praktische onderwerpen die van belang zijn voor huiseigenaren en voor kopers.

• Ervaringsverhalen van eigenaren en ondernemers in heel Frankrijk • Auteurs van recente boeken over Frankrijk, waaronder niemand minder dan Ludique le Vert!

• Professionele en particuliere aanbieders van onroerend goed in de populaire streken van Frankrijk.

• Diverse verenigingen van Nederlanders en Belgen in Frankrijk alsmede verenigingen van eigenaren van parken en domaines.

4

Nieuws GAAT NEDERLAND IN SNEL TEMPO VERANDEREN? ANGSTSCENARIO VERPAKT IN EEN THRILLER

O

p 26 oktober verscheen een opmerkelijke boek met het thema massa-immigratie als achtergrond. Auteur en gepensioneerd ambtenaar Diplomatieke Dienst Ronald A.R. Aarsen geeft in een fictief verhaal zijn visie op wat er zou kunnen gebeuren wanneer door een combinatie van massa-immigratie en falende integratie, de islam in West-Europa de overhand krijgt.

Het verhaal speelt in 2035 en beschrijft een volledig geïslamiseerd Nederland, waar de bevolking zich apathisch bij de situatie heeft neergelegd, koninklijke erfopvolging uit de grondwet is geschrapt en de Oranjes naar Argentinië zijn vertrokken. Tegenstanders van de macht kunnen rekenen op lijfstraffen op het Binnenhof of worden opgesloten in een concentratiekamp op Vlieland.

Het boek leest als een verzetsroman waar de hoofdpersoon, achtervolgd door de veiligheidsdienst, samen met gematigde leden van de regering en kopstukken uit de autochtone bevolking probeert om de verdeelde bevolking nader tot elkaar te brengen.

Auteur Ronald A.R. Aarsen (1940) was vanaf 1967 werkzaam op het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Later was hij plaatsvervangend Kanselier en financial controller op diverse ambassades, voornamelijk in Afrika.

“Dit boek is niet bedoeld om expliciet te wijzen op eventuele gevaren van de islam of andere godsdiensten,” benadrukt de auteur. “Wel laat het zien wat er zou kunnen gebeuren wanneer massaimmigratie niet gepaard gaat met integratie in bestaande samenlevingen. Dus wanneer gescheiden bevolkingsgroepen ontstaan die naast elkaar leven in plaats van met elkaar, waardoor radicale elementen kunnen floreren.”

Verweesde kudde is te bestellen als paperback en ebook.

5

WORKING HOLIDAY VISUM

AUSTRALIA

6

Working Holiday

D

e droom van veel jongeren: een tijdje naar Australie, dat ruige, spannende continent aan de andere kant van de wereld.

Een paar maanden op avontuur, vakantie en werken afwisselen. Het kan met een Working Holiday visum. Maar hoe verkrijg je die?

aanvragen van een visum moeten overeenkomen met de gegevens van het paspoort waarmee je daadwerkelijk gaat reizen. Vraag dus niet een nieuw paspoort aan nadat je een Working Holiday visum hebt aangevraagd, maar zorg ervoor dat je dit vooraf al gedaan hebt, indien noodzakelijk.

Het Working Holiday visum kun je aanvragen wanneer je minimaal 18 en maximaal 30 jaar bent. Je mag een Working Holiday visum maar een keer in je leven kijgen. Je kunt echter onder bepaalde omstandigheden een tweede ‘verdienen’, wanneer je bijvoorbeeld bepaald werk op het platteland hebt gedaan. Hier lees je verderop meer over.

Vraag je Working Holiday visum 6-8 weken voor vertrek aan.

Kosten Het Working Holiday visum kost momenteel AU$440, wat overeenkomt met ca. €315,-. Voor het betalen van het visum heb je een creditcard nodig. De creditcard hoeft niet op je eigen naam te staan.

Daarnaast moet je, bij aankomst in Australie, minimaal 3.200 euro aan geld in je bezit hebben om de eerste weken/maanden mee rond te kunnen komen. Dit kun je aantoonbaar maken door een recent afschrift van je bankrekening mee te nemen. Dit moet echter wel een rekening zijn waar je een PIN pasje van hebt. Een afschrift van bijvoorbeeld een spaarrekening is dus niet goed genoeg.

Paspoort Je paspoort moet na terugkomst in Nederland tenminste nog 6 maanden geldig zijn. De paspoort gegevens die je gebruikt voor het

7

Australie Werken Er zijn uiteen lopende baantjes te vinden in AustraliĂŤ, maar in de praktijk betekent dit dat vele Working Holiday reizigers hoofdzakelijk baantjes zullen vinden in seizoensgebonden sectoren, die regelmatig worden geconfronteerd met een tekort aan arbeidskrachten. Denk daarbij aan oogsten (fruit picking) in de landbouw, toerisme, horeca, postorderbedrijven, etc. Het zijn vooral klusjesbanen die weinig of geen kwalificaties vergen; vooral flexibiliteit en doorzettingsvermogen zijn hierbij belangrijk.

8

Het is echter niet toegestaan om langer dan zes maanden voor dezelfde werkgever te werken.

Er zijn verschillende websites die actuele vacatures voor tijdelijk werk in AustraliĂŤ op een rijtje hebben. Hiermee kun je vooraf al speuren naar werk. Kijk bijvoorbeeld op: www.gumtree.com.au www.mycareer.com.au www.careerone.com.au www.seek.com.au www.jobsearch.gov.au

Working Holiday

Rechten Ook als Working Holiday werknemer heb je uiteraard rechten. Je werkgever moet er bijvoorbeeld voor zorgen dat je een eerlijkt salaris ontvangt, zoals beschreven in het (verplichte) arbeidscontract en dat je het werk op een veilige manier kunt uitvoeren. Ook is hij verplicht bij te dragen aan het pensioenfonds, al zal dit gezien de korte periode niet veel zijn.

Verlengen Heb je minimaal drie maanden bepaald werk in bepaalde provinciale gebieden gedaan, dan kun je je verblijf met maximaal twaalf maanden verlengen met een tweede Working Holiday visum.

Belangrijk is om na te gaan of het werk dat je doet en het provinciale gebied van Australië waarin je werkt, onder de gestelde richtlijnen vallen.

De tijd dat je in Australië mag blijven als je een tweede Working Holiday visum krijgt, is afhankelijk van je omstandigheden op het

moment dat je de aanvraag indient.

Er gelden zware straffen als je Working Holiday visum verloopt en je Australië nog niet uit bent of nog geen nieuw visum hebt aangevraagd.

Je mag dan gedurende een bepaalde periode ook niet meer terugkomen naar Australië. Vat dit niet te licht op.

Aanvragen Een Working Holiday visum kun je aanvragen op de website van de Australische immigratiedienst: http://www.border.gov.au Op deze site is bovendien nog veel meer informatie te vinden over wonen en werken in Australie. Er is zelfs een compleet boekwerk met informatie als pdf te downloaden (Life in Australia).

Bronnen: australianbackpackers.nl, ambassade van Belgie Foto’s: istockphoto.com

9

Een Spaanse maand

OCTUBRE

MARIELLE SAEGAERT D

e “veranillo de San Miguel” waar ik het de afgelopen maand over heb gehad, heeft in het noorden van het land inderdaad aangenaam toegeslagen: het was in dit deel van Spanje een heerlijk aangename inderdaad overwegend zonnige maand.

Deze “kleine zomer van Sint Michaël”, gekenmerkt door de laatste stuiptrekkingen van dit jaargetijde, zorgde voor aangenaam terrasweer en het uitstel van de wisseling van

10

de wacht. Nu is de zomer, aan het eind van deze herfstmaand wel echt voorbij. Met het terugzetten van de klok leek het ook meteen gedaan met deze aangename nazomerse dagen.

Een mooie maand was het allerminst in andere delen van Spanje: op delen van de Canarische eilanden en in het zuidelijke Andalucía zijn er ernstige overstromingen geweest die zelfs levens hebben geëist. Het was voor sommige plaatsen niet de eerste keer dat ze getroffen werden door

Marielle Saegaert de verwoestende kracht van het water en ook in Valencia klinken er waarschuwingen dat sommige delen van de stad ernstig gevaar lopen slachtoffer te worden van overstromingen in geval van noodweer.

de viering spreekt, is natuurlijk het feit dat 1 november, Allerzielen, hier een zeer gewaardeerde feestdag is. De kerkhoven worden dan druk bezorgd, de bloemen op de graven ververst en de herinneringen

Het was natuurlijk ook de maand van de bevestiging van de terugkeer van een bepaald feest dankzij de Amerikanen of ‘los Yankees’ zoals ze ook wel genoemd worden door hen die de Amerikanen een minder enthousiast hart toedragen.

Ik heb het uiteraard over Halloween. Een van oorsprong Keltisch feest dat onze Ierse vrienden bij hun massale emigratie naar de VS in de negentiende eeuw hebben meegenomen.

“De verdraaide invloed van Hollywood op onze cultuur” is een klacht die dus niet helemaal gegrond is in dit geval want ook in de Keltische delen van Spanje werd Halloween gevierd lang voordat Michael Meyers zijn faam verwierf.

De laatste jaren is de toename in populariteit van dit feest te merken; tien jaar geleden ging het misschien om een handjevol studenten dat zich verkleedde in de gevreesde nacht van de 31e oktober op de 1e november, nu is in elke supermarkt de voorraad pompoenen en snoepgoed niet aan te slepen. Iedere zichzelf serieus nemende winkel versiert zijn etalage met de typische oranje versieringen. Misschien vind ik het daarom wel zo leuk deze tijd: ik zie ineens zoveel oranje om me heen…

Wat weer voor de Spaanse invloed van

opgehaald.

Overige enge verhalen die allerminst misstaan in de nacht van Halloween, gaan over een afschrikwekkend kenmerk van de Spaanse huidige politiek: de corruptie. De gelopen weken was het vooral de Catalaanse CVC, de partij van de welbekende Artur Mas, het zelfuitgeroepen boegbeeld van het Catalaanse onafhankelijkheidsstreven, die ‘met de billen bloot moest’ (Wanneer je een tijdje in het buitenland woont, worden de eigen uitdrukkingen en gezegdes een bron van plezier, alleen al bij het vertalen aan mijn Spaanse vrienden.)

Nodeloos te zeggen dat het geloof van de Spaanse kiezer in corruptievrije politieke partijen een triest dieptepunt heeft bereikt.

Het ergste is dat dat record waarschijnlijk snel

11

Een Spaanse maand verbeterd zal worden door nieuwe gevallen.

Alleen al omdat de rechters die nu kandidaat zijn om twee van de grootste schandalen voor te zitten en waarin de regeringspartij PP tot over hun oren in verstrikt lijkt te zijn… aangesteld zijn door deze partij. Hier hoef ik niets aan toe te voegen lijkt me. Zouden de nieuwe partijen en hun politici dan wel van het geld af kunnen blijven en niet de schijnbaar vastgeroeste hebzucht van de huidige Spaanse politicus overnemen?

Een paar dagen geleden was de president van de regering op de televisie: een heus interview!

Rajoy is niet zo scheutig met praten op televisie, hoewel hij, heel slim, ons heeft herinnerd dat hij toch de Spaanse politicus is die de meeste debatten heeft gevoerd! Tegenstrijdig dus. Het heeft met zijn leeftijd te maken, de overige lijsttrekkers zijn (veel) jonger dan hij, en vooral met het feit dat hier in Spanje simpelweg geen grote traditie van (op de televisie uitgezonden) debatten bestaat… Dus ja, dan is het relatief makkelijk om de politicus te zijn die de meeste

12

debatten heeft gevoerd. Slim bedacht, Mariano!

Het interview dat ik eerder noemde werd op het eerste kanaal van de publieke televisie rechtstreeks uitgezonden en van dit kanaal kan je nou niet echt zeggen dat ze erg kritisch is met de PP. Het is immers de huidige regeringspartij die de directeur van de Spaanse televisie heeft aangesteld… Een gebruik waar vooral de in de peilingen nu wat terugvallende Podemos een einde aan wil maken.

Terug naar het interview: Rajoy stoorde zich aan het feit dat iedereen zo ‘pessimistisch’ is? Het gaat toch immers zo goed met Spanje onder zijn leiding? Hij voegde er, in alle bescheidenheid aan toe dat hij eigenlijk geen fouten had gemaakt, hij was ‘tevreden’ met de afgelopen legislatuur.

Helemaal tenenkrommend werd het toen hij, op de vraag wie zijn grootste rivaal was voor de komende algemene verkiezingen (20 december), antwoordde: “ikzelf”. Donald Trump had het niet beter kunnen verzinnen…

Tijdens de persconferenties van de minister-

Marielle Saegaert president, die in principe daar toch mede voor bedoeld zijn, is over het algemeen het stellen van vragen in zijn geheel niet toegestaan! De persconferentie van señor Rajoy een paar dagen geleden was helemaal een mooie: de hele montage was afgekeken, bijna tot in het laatste detail, van de persconferenties in het Witte Huis!

Rajoy hield vol dat de groei van de Spaanse economie een feit is en dat de cijfers optimisme rechtvaardigen.

Alarmerende berichten uit de Brusselse rekenkamer doet hij tegenover zijn eigen kiezers af als ‘pessimistische berichten’. De klus was zwaar maar, zo zei hij letterlijk, “waarom zo pessimistisch?” Wat hij er niet bij vertelde is dat bijna de helft van de Spanjaarden een salaris verdient dat niet boven de €900 (!) uitkomt.

Dat de fantastische nieuwe banen, “gecreëerd door de PP”, waar hij het over heeft en zo trots op lijkt te zijn, grotendeels bestaan uit parttime banen, tijdelijke contracten (zelfs contracten voor uren zijn meegeteld in dit “succesverhaal”) en (zeer) lage salarissen en dat met de hervorming van de arbeidswet van enkele jaren gelden de werknemer heel wat bescherming en zekerheid heeft moeten inleveren. Zelfs de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling

(OESO) heeft gewaarschuwd voor de grote kloof die in Spanje bestaat tussen arm en rijk en de grote kans op armoede die vele Spanjaarden lopen als de arbeidsomstandigheden niet verbeteren. De cijfers liegen niet, sommige interpretaties liegen. Vooral als de camera’s lopen natuurlijk…

Gelukkig geeft het dagelijkse leven ook aanleiding tot geluk. De kapster vertelde uitgebreid en enthousiast over haar huwelijk.

Het enige dat ze niet zo leuk vond, vertrouwde ze me toe, was wat zij, met een knipoog, de ‘voorbereidingscursus’ noemde. Zij en haar toen nog verloofde moesten voor een gesprek met de priester naar het plaatselijke kerkje waar de plechtigheid voltrokken zou worden. Hoeveel kinderen gaan jullie krijgen(…) , jullie gaan toch

13

Een Spaanse maand wel wekelijks naar de kerk, dat soort vragen.

Maar regelrecht onacceptabel werd het toen meneer de priester zijn ongezouten mening gaf over homoseksualiteit. Werkelijk middeleeuwse meningen stortte hij over het geschokte bruidspaar uit. Dit is dus iemand die elke week preekt…

wordt weer een heel gevecht want de Katholieke Kerk is nog altijd behoorlijk invloedrijk in de Spaanse politiek. In de Grondwet mag dan staan dat het land een ‘aconfessionele’ staat is, op het jaarlijkse belastingformulier van de Spaanse belastingplichtige staat dat wat hij/zij terugkrijgt ook eventueel aan een goed doel kan geven. Er staan dan twee hokjes waaruit men kan kiezen: ‘sociale doelen’ en… ‘de RoomsKatholieke kerk’… De PP die, laten we zeggen, ‘sterke banden’ heeft met de kerk, verschuilt zich dan achter artikel 16 van de Spaanse Grondwet: “Spanje is een aconfessionele staat maar kan samenwerkingsovereenkomsten sluiten met de Rooms-Katholieke kerk en overige godsdiensten”.

Misschien is het wel de beschamende aanwezigheid van dit soort ideeën dat de lijsttrekker van de PSOE heeft doen besluiten een oud voorstel uit de kast te halen voor zijn eventuele legislatuur: godsdienst is persoonlijk en moet niet verplichte kost zijn op de publieke scholen noch meetellen voor het rapport. Dat

14

Marielle Saegaert Waar het de afgelopen dagen het meest over gaat is de aankondiging van de Catalaanse nationalisten dat de Catalaanse Republiek binnen nu en onafzienbare tijd uitgeroepen zal worden.

Voor het eind van het jaar zal de ‘República de Cataluña’ een feit zijn, houden ze vol. De Spaanse regering heeft zijn gebruikelijke en verwonderlijke passiviteit in dit geval laten varen en is, we mogen wel zeggen eindelijk, in actie gekomen. Tot nog toe was het enige verweer dat de PP aanvoerde, dat het unilateraal uitroepen van een republiek ‘onconstitutioneel’ is. Tegen de wet. Daar hield hun verweer dan mee op en ondertussen gingen en gaan de Catalanen gewoon verder met hun plan. Maar Rajoy lijkt tot inkeer te zijn gekomen en heeft de leiders van de grootste oppositiepartijen uitgenodigd voor gesprekken in La Moncloa, het presidentieel paleis in Madrid. Ze zullen zich in gaan zetten

voor het vormen van een samenwerking om ‘de eenheid van Spanje als land te waarborgen’.

Zelfs de lijsttrekker van Podemos, Pablo Iglesias, door Rajoy afgedaan als ‘extreem-linkse agitant uit een protestpartij’ is opgebeld. Is het te laat?

Zal Cataluña inderdaad onafhankelijk worden?

Spannende tijden in Spanje!

Ik hou het liever op de spanning van Halloween.

Even ontspannen en genieten van al dat oranje om me heen… Om de nieuwe maand op goede voet te beginnen…

Hasta noviembre!

Tekst:Marielle Saegaert Foto: Shutterstock, GettyImages

Waar de regen kunst is Leven in Santiago de Compostela

In het hart van dit wondermooie landschap vol heuvels, kloosters en minuscule dorpjes ligt Santiago de Compostela, een moderne stad waar vroeger zich niet zo gemakkelijk gewonnen geeft... Hier geniet Marielle Saegaert volop van de betoverende straatjes en de eeuwenoude pleinen van het historische deel van de stad waar ze net als de Compostelanen haar dagelijkse leven agendaloos doorbrengt.

O.a. te koop via Emigratieboek.nl als paperback en eBook

L A A T G N I

T T U H SC

Henk Brugman 16

Henk Brugman

E

en artikel in de NRC-weekeditie deed me weer even beseffen hoe we in Nederland woonden. Het artikel ging over het nog steeds groeiende aantal schuttingen in Nederlandse wijken, de hoogte ervan en de redenen waarom mensen een schutting plaatsen.

alleenstaand zijn. Je bent alleenstaand of niet. En een villa staat per definitie vrij. Een halfvrijstaande villa is dus misleidend, net zoals een half alleenstaand iemand. Maar Esther en ik waren er ingetrapt. De brochure met mooie tekeningen zonder schuttingen waren te mooi om waar te zijn.

Waren schuttingen tien jaar geleden (toen wij nog in Nederland woonden) 1,80 meter hoog, nu is de standaardhoogte 1,90 of zelfs 2 meter. Sinds 2003 is het toegestaan om zonder vergunning een schutting van 2 meter hoogte te plaatsen.

“Mensen trekken zich steeds meer terug op hun eigen plekje. Nederland wordt voller en drukker en daardoor ontstaat de behoefte je af te schermen”, aldus socioloog Bram Peper (nee, niet de oud-burgemeester van Rotterdam) van de Erasmus Universiteit. “Daarbij zijn mensen ook sneller dan voorheen op hun teentjes getrapt. Het gedrag van buren wordt al snel niet meer gepikt.

En als je eenmaal aan een schutting begonnen bent, kan een “wapenwedloop” ontstaan tussen buren: de schutting moet steeds hoger”, zegt Peper.

Maar al ras kwamen de eerste schuttingen, 1,80 meter hoog. Toen nog de standaardhoogte. Geen goedkope vlechtschermen, maar schuttingen van eerlijk gekapt hout, met certificaat en liggende planken. Ook wij plaatsten een schutting aan de achterzijde van de tuin, over de volledige breedte van tien of twaalf meter. De buren links en rechts van ons deden hetzelfde. Om maar geen zicht te hebben op de bouwactiviteiten die aan de noordzijde gaande waren. Het is nu eenmaal niet leuk om naar een bouwproject te kijken, tenzij het je eigen woning betreft. Want toen ons eigen huis in aanbouw was, gingen we natuurlijk elke week kijken, ouders, broers of zussen meezeulend.

Overigens waren de bouwvakkers ook even hard bezig aan de zuid-, oost- en westzijde. We waren omsingeld door bouwprojecten. De meest spannende speelplaatsen voor de kinderen in onze buurt.

Paul Swinkels, van H&S Betonwerken, ziet in hetzelfde artikel in NRC die week dat de schutting ook steeds dichter wordt, “om het gluureffect tegen te gaan”. Planken worden vaker aansluitend geplaatst, zonder tussenruimtes.

Mijn vrouw Esther en ik komen uit een nieuwbouwwijk in Nederland. En dat was bepaald geen arme achterstandswijk. Een net wijkje in een net dorp met nieuwe tweeonder-eenkappen, helften van dubbels: als halfvrijstaande villa’s werden ze in de verkoopbrochures van de projectontwikkelaars aangeprezen. Alsof een villa halfvrijstaand kan zijn. Een mens kan toch ook niet half

Uitkijktoren Na twee jaar werd het rustiger in de buurt: de huizen werden opgeleverd en betrokken door jonge gezinnen met jonge kinderen, of nog meer tweeverdieners zoals wij. De eerste zorg van iedere nieuwkomer was het afbakenen van de eigen grond. Dit is mijn territorium. Van uitzicht was geen sprake meer, behalve dan voor de spelende kinderen van onze nieuwe achterburen.

Pappa had namelijk een mooie houten speeltoren gekocht bij de Intratuin in het dorp of de Gamma in de stad, zodat ze over alle heggen, hekken en

17

Noorwegen schuttingen, hoge en lage, heen konden kijken.

En dat deden de kinderen dan ook. Er was geen Berlijnse Muur tegen deze uitkijkpost opgewassen.

Pappa was ook regelmatig op de toren te vinden, een beetje spelend met de kinderen, maar vooral nieuwsgierig rondkijkend. Al gauw werden door jaloerse vaders ook hun tuintjes voorzien van even hoge uitkijktorens, er was blijkbaar maar één model, zodat mijn vrouw en ik het gevoel kregen in een soort

gevangenkamp te wonen. Wij hadden als kinderlozen geen reden om een toren aan te schaffen en mee te doen. Er werd door spelende kinderen zelfs oorlogje gevoerd en vanuit hun vestingtorens over en weer geschoten met houten geweren, zelfgemaakte pijl en bogen of katapulten.

Dit terwijl wij in de tuin rustig een kopje koffie met de buren probeerden te drinken, pratend over de prachtige beplanting in elkanders tuinen.

Naar Noorwegen Na enkele maanden telden we zes uitkijktorens in ons buurtje met vijftig halfvrijstaande villa’s.

Twee van deze hadden direct zicht op onze tuin.

Gezellig. Helaas hadden de ontwerpers van deze en vele andere wijken geen rekening gehouden met de natuurlijke behoefte van kinderen om buiten te spelen. Er was voor hen geen andere veilige plek om te spelen dan in hun eigen tuin of die van hun vriendjes.

We hebben ons huis snel kunnen verkopen, voor een aangename prijs. In Noorwegen kochten we in 2001 een vrijstaand huis in een dorp aan een fjord.

Een Nederlandse makelaar zou er een vrijstaande villa op een prachtige locatie van gemaakt hebben.

Hier stond hij gewoon te koop als een oud huis dat gedeeltelijk opgeknapt moest worden en dat in de winter ook nog eens moeilijk bereikbaar kan zijn. Niet echt een verkooppraatje. De verkopende makelaar deed ook geen moeite om de prijs op te drijven. Hij was zelfs niet bij de bezichtiging aanwezig.

Van schuttingen hebben ze hier in ons dorp niet gehoord. Veel tuinen hebben zelfs geen zichtbare erfafscheiding. Is ook niet nodig. Daar waar er wel een slechts bescheiden terreinafscheiding is, hogerop in ons dorp en iets meer afgelegen, spelen praktische motieven doorgaans een rol: men wil de schapen die in de zomer loslopen niet in de tuin hebben. En dan nog is er gelukkig geen sprake van een twee meter hoge schutting of een beveiligd Heras hekwerk.

De kinderen zien we overal spelen in het dorp, in het bos en in en op het water. Uitkijktorens hebben zij en hun vaders gelukkig niet nodig. Ruimte is genoeg.

Tekst: Henk Brugman Foto’s: Eric Jan van Dorp

18

Henk Brugman

Henk Brugman De Nederlander Henk Brugman (1955) woont en werkt sinds eind 2000 in een dorpje ten noorden van Trondheim, samen met zijn vrouw Esther.

In een serie persoonlijke obeservaties, gebundeld in twee boeken, gunt Brugman de lezer een blik in zijn wereld.

Een leven in Noorwegen Noorwegen voor gevorderden

ISBN 9789077698303 ISBN 9789077698303

In zijn columns (soms serieus, vaak met een knipoog) gunt Brugman ons een blik in zijn wereld en die om hem heen. Waar hij staat weet hij vaak zelf niet. Is hij een ge誰ntegreerde Nederlander die Noorse gebruiken heeft overgenomen, of staat hij met verwondering aan de kant te kijken naar hoe het er in Noorwegen aan toe gaat?

Hoe gaat hij om met de taalproblemen die hij ondervindt, hoe kijkt hij aan tegen de Noorse tradities en gewoontes? En doet hij daaraan mee? Hoe is het om weer even in Nederland te zijn? Zou hij terug willen of heeft hij zijn plek gevonden in Noorwegen? Een boek vol verbazing, verwondering en vertwijfeling, waarin duidelijk wordt dat integreren in een ander land met vallen en opstaan gaat, letterlijk en figuurlijk.

Ook verkrijgbar als eBook Te bestellen o.a. via Emigratieboek.nl

19

Grenzenloos uitzicht

Foto: T. DeSantis

Wonen in Frankrijk

LUDIQUE APPELPLUK

L

udique is het pseudoniem van een ouddocent die na zijn pesionering samen met zijn vrouw Maria (Lief) emigreerde naar Zuidwest-Frankrijk. Het tweetal woont en ‘werkt’ in en rond hun oude boerderij op het Franse platteland. Ludique is een begenadigd verteller/schrijver die anderen laat meegenieten van zijn dagelijkse belevenissen.

zijn. Oh, die zullen er ergens ook best nog wel tussen zitten, maar het merendeel weet zich nog amper gesponsord door verschrompellende pensioenfondsen en een rap verdampende AOW. De Anti Ouderen Wet. Voila! Het hedendaags Dooienfonds. Schraalhans is Chef de Cuisine.

Zo ontvang ik, in de aanstormende toekomst, de eerste ZES maanden ná mijn vijfenzestigste jaardag, geen rooie cent AOW

Ons Nederlanders wonen en leven, zo meent menigeen, als God in Frankrijk. En dat klopt. Zoveel is wel duidelijk. Echter, een bevallige dwaling is te veronderstellen dat alle Nederlanders in Frankrijk puissant rijk

van Vadertje Drees! Geen sous! En Lief, zo moet worden gevreesd, eerst pas vanaf haar negenentachtigste. Of postuum! Daar hadden Lief en ik destijds bij ons vertrek niet op gerekend. Nederlanders in Frankrijk. Hoezo

22

Ludique rijk? Goddelijk, dat zéker wel, maar wij hebben hier toch waarachtig ook wel een héél erg zwaar leven. La vache est maigre!

U bent dus gewaarschuwd, mocht u willen vertrekken. Er dreigen onvoorziene begrotingstekorten! Wij zullen als beunhazen, straatmuzikanten, colporteurs, appelplukkers, garnalen- of bollenpellers, stokbroodnodig aan de ouderwetse ‘schnabbel’ moeten. Poen!

“Ik heb me meteen voor de appelpluk aangemeld.” meldde Lief kordaat en strijdlustig.

Welnu, dat siert Lief, vond ik. De appelenpluk!

De wereldberoemde appelen uit onze eigen Corrèze. U kent ze wel, die schier eindeloos voort glooiende kilometers appelengaard onder wittig gaasdoek.

“Maar Lief, jij kúnt helemaal geen appelen plukken met die wrakke voorpoot van je!” meende ik.

Lief laat, zoals u weet, van alles uit haar rechtervlerk flikkeren. Sinds de operatie liggen veger en blik hier ‘stand-by’ op het aanrecht tussen afwaskwast en vaatdoek.

“Neu, niet echt hè?” pruilde Lief meelijwekkend wapperend met d’r pijnlijke pols. “Echt niet?”

“Nee, echt niet schat. Veul en veuls te zwaar voor je!” beaamde ik ferm.

Er volgde een verontrustend broeierige stilte in huize Ludique. Geen pluk, geen poen.

“Nou, dan moet JIJ dus die appels gaan plukken.” stelde Lief ineens opgetogen vast en hervatte nijver haar delicate handwerk. Een tikkeltje triomfantelijk klonk het ook wel, voelde ik ergens.

“Eh, ik….,” stamelde ik.

“Ja, de mensen hier vroegen zich OOK al af waarom JIJ eigenlijk niet plukt.” voegde ze er, zonder op te kijken, veelbetekenend aan toe. Code orange!

Ik was me werkelijk het roodkoperenklarinetlazarus geschrokken.

Ik? Plukken? Godallemachtig! Ik heb een diepgewortelde schurft aan geklooi, geklauter en gekluun in grond, groen, bos en lommer!

Peine Capitale! Ik werd er écht helemaal niet goed van. Maar oké, ik liet me uiteraard niet kennen!

“Eh, nou ja…, oké.” piepte ik Spaans benauwd en mijn bevreesde blik dwaalde onwillekeurig af naar het venster met uitzicht op triljoenen weldra door mij te plukken appelen. Ginder onder de kim.

“Het is écht héél erg leuk!” juichte Lief opbeurend. “Je werkt samen in een équipe van zo’n twintig tot wel vijfentwintig of nog meer plukkers. Portugezen en Fransen.

Echt dikke pret!”

“Oh? Nou, daar knap ik nou echt van op!”

23

Wonen in Frankrijk bromde ik balsturig. Ik houd namelijk niet van groepswerk. Ik ben een splijtzwam in de kudde, een vreemde eend in de bijt. Samenwerken doe ik bij voorkeur in m’n eentje.

“Enne, hoe LANG gaat die pluk- en rukgrap duren?” vroeg ik narrig.

“Drie weekjes.” beloofde Lief bagatelliserend.

“Drie weken in het heerlijke Franse zonnetje.”

“Ach ja, verrukkelijk!” verzuchtte ik cynisch.

“En wanneer BEGINT dat fruitrukfestival?”

“Volgende week donderdag.” wist Lief. “Zes dagen per week. Jullie beginnen in de kleine appelgaard.

Er volgde een verlammende reeks van afwachtende, zwijgzame, zwartgallige en somber gestemde etmalen. Van nachtmerries, groendepressies, appelflauwtes, slaapmutsjes en paracetamol.

En toen, op die eerste vermaledijde plukdag sjokte ik zwaarmoedig, met lood in de hoge laarzen en ondergedoken in een vettig glimmend zwart oliepak, getooid met zuidwester, naar de plukplek en voegde mij bij het équipe dat zich daar had verzameld. Een bont gezelschap in zomerse jeans en olijke t-shirts. Jong en oud. Ik meende een weinig uit de toon te vallen.

Ene Fernando, een lokale Portugees-Franse jongeling, toonde de debutanten, waaronder ik, de ware kunstgrepen van de pluk. Met een enkele soepele handbeweging viste hij nonchalant en zonder te kijken, zomaar uit de losse pols, hopla, een appeltje uit de boom.

Fluitje van een centime, zag ik al wel. Dat kan ik ook. Geen punt.

“Zó moet dat.” verklaarde hij streng, kort en onverbiddelijk. “Behandel ze als eieren.”

Einde oefening. Dat was Fernando’s complete, instructieve leermoment voor plukdummies.

Elk kreeg een pluktrap. Een soort hoge huishoudtrap op drie poten. Die herkende ik wel. Lief en ik hebben thuis ook zo’n geval.

Ideaal op bultrugterrein. Uiterst stabiel. Overal inzetbaar. Aanradertje!

We kregen een soort zaaibak in de variant ‘oogstbak’ die vanaf de vette nek en brede schouders op de bolle buik bungelt. Daarin deponeert men gracieus de vers geplukte appeltjes. Met satijnen handschoentjes! Voelt de ongelukkige nu een acute nekhernia opzwellen, dan is de oogstbak vermoedelijk vol en leegt men deze in een absurd grote appelenkist. Let op: Zoals men pasgeborenen weekhartig en liefdevol te rusten legt! Die donder je ook niet zomaar pardoes op de lattenbodem. Moederlijk dus! Appeltjes zijn bespottelijk kwetsbaar. Het zijn tenslotte geen straatkeien.

Plukkers worden geacht tenminste drie van die kolossale kisten per dag te vullen. Ruim duizend kilo! Ga d’r maar aan staan. Voor elke kist méér wordt een bescheiden premie uitgekeerd.

Zo’n appelgaard is samengesteld uit lange, parallelle lanen. Rayons noemt men die hier.

Welnu, dat kán. Ik vond het prima. We kregen elk een ‘eigen’ rayon plus gereedstaande appelkisten toegewezen. Ik ging aan de slag en deed dik drie volle uren over het afvullen van één zo’n appelenkist. Ik ga voor kwaliteit moet u weten. Altijd! Snelheid, kwantiteit en premies spelen wat mij betreft geen enkele rol. Het zijn de Olympische Spelen niet, dunkt me. En laten we wel wezen; eenmaal rijp flikkeren die appels uiteindelijk toch ook heus wel vanzelf uit die bomen.

Afgevulde kisten worden dagelijks gecontroleerd. Op kwaliteit. Jawel! Daartoe verscheen Annie, de frêle echtgenote van patron en teler Laurent, ten tonele. Zij viste

24

Ludique uit de diepe, midden en hoger gelegen lagen een zooi appelen uit mijn kist en beoordeelde deze ter plekke op kwaliteit. Een soort pommes-CT of appelen-APK. Ik stond erbij en keek er naar. Vol vertrouwen.

“Kijk Ludique,” vorderde ze, “dit zijn afdrukken van je duim en vingers. En hier, hier is de appel langs een tak of twijg geschuurd. Hier langs een andere appel. En deze is mogelijk in je oogstbak gevállen.

Deze kneuzingen komen van het vullen van de kist.

En deze hier, dat zijn zonnebrandvlekken. Kijk, dit is vochtschimmel. En deze,” zo besloot ze, “is al half opgevreten door een frélon zo te zien. Of had je zelf trek?”

Ik zag het. Merde! Had ik honderden kilo’s appels, met alle zorg en tederheid, toch nog te ruw uit de bomen gesjord en in de appelenkist gelazerd.

Gekwetst, gekneusd, zonverbrand, ziek, rot of aangevreten en enkel nog geschikt voor zompige appelmoes of troebele appelcider. Putain!

“Het is wel goed, Ludique,” verklaarde Annie geruststellend. “Het is je eerste pluk”.

“En vermoedelijk ook de laatste,” lispelde ik binnensmonds.

De volgende ochtend kregen wij elk een papiertje met daarop het rapportcijfer van de controle.

“Wat heeft u voor cijfer?” vroeg ik langs mijn neus weg aan een aanpalend collega.

“Cinq.” antwoordde de man ijzig kalm en stak het papiertje achteloos in zijn zak.

Een schraal vijfje dus. Magertjes, meende ik.

Een kluns in de pluk, leek me. De stumper.

“Et vous?” vroeg de man vanonder zijn plukmuts een sigaretje opstekend.

“Dix!” juichte ik. Ik had een tien! Met een griffel!

Geen zoen, maar Ik was wel apetrots. Een tien! Ik toonde hem fier het glorieuze resultaat van mijn plukdebuut.

“Hm…,” bromde de man. “Een ‘tien’ is zeker niet slecht, maar ook niet goed. Een tien is gemiddeld.”

“Pardon?” beet ik hem hoogst verontwaardigd toe.

“Monsieur Ludique, hoger dan tien is slecht.

Een ‘nul’ is formidable! Een twintig is rampzalig.

Dit cijfer, monsieur, staat voor het percentage beschadigde appels. Tien procent is minder goed!

Niet echt slecht, begrijp me niet verkeerd, maar gewoon minder goed.”

“Jij denkt teveel, zeiden Laurent en Annie tegen me.” noteerde Lief na mijn klaagzang. “Gewoon je verstand op nul en de blik op oneindig. Niet denken, maar plukken.” adviseerde ze me.

De volgende dag volgde ik een geheel nieuwe, eigen pluktactiek. De duim delicaat op het sterretje tussen de appelbillen en de wijsvinger losjes in de holte van het steeltje. Rukken maar!

Met de nieuwe techniek rukte ik hele takken uit de bomen.

Niet nadenken! Ontwaarde ik een vlekje, smetje of

25

Wonen in Frankrijk puistje? Hopla, achteloos de natuur ingesmeten.

Weg ermee! Doen! Aldus kwam ik die dag uit op een amper half gevulde appelenkist en een rayon aan weerszijden en over de volle lengte bezaaid met door mij geparachuteerde appeltjes. Ik scoorde bij de controle het cijfer ‘zestien’. Oeps!

“Ik heb er geen talent voor, vrees ik.” murmelde ik lichtelijk wanhopig.

“Ludique is een binnenman, zeiden Annie en Laurent tegen me.” vertelde Lief. “Je moet maar liever achter de schrijftafel blijven, je bent geen buitenman, zeiden ze.” verklaarde Lief.

Ik legde het moede plukhoofd in de schoot. Ik legde me erbij neer. Geen talent. Welnu, het zij zo. Ik klaarde er zienderogen van op.

Zo kuierde ik, die ochtend daarop, opgewekt, opgelucht en zorgeloos een nieuw rayon in.

Een rayon in de Franse zon. Aan de boezem van het weiland van onze hoogbejaarde Marcel.

Goudbruine jonge Limousin koeien kwamen me nieuwsgierig tegemoet. We maakten een praatje.

Ik houd van koeien. We kunnen het heel goed met elkaar vinden. Neuriënd beklom ik mijn pluktrap en genoot, vanaf de hoogste trede, van het immens vrije uitzicht. Lucht, licht en zicht. Ik zag in de verte onze eigen boerderij schitteren in de vroege nazomerzon. Lief was daar, wist ik. Nabij, onder de kim. Ik hoorde onze beide honden Sophie en Sammie blaffen. In het rayon naast me zong een zilveren vrouwenstem een Portugees lied over de zon, de zoete liefde en het vrije buitenleven.

Toen ik in de namiddag weer thuis kwam, had Lief een glas mooie wijn voor me klaargezet. Ik was weer thuis en heb Lief een tien gegeven. Een echte tien. Thuis. Een tien met een griffel en een zoen.

Lees de bundels van Ludique:

Hilarisch Frankrijk ISBN 9789461850024

Kolderiek Frankrijk ISBN 9789461851768

O.a. te koop via Bol.com en Emigratieboek.nl

26

Alles over emigreren naar Frankrijk voor maar

â‚Ź 6,95

Nu verkrijgbaar in de boekwinkel of via www.vertreknl.nl/magazine

oom

VERZEKERINGEN RINGEN

Hollandse zekerheid tijdens uw buitenlands avontuur!

Kijk op www.oomverzekeringen.nl of bel +31(0)70 353 21 00.

OOM Verzekeringen

ziektekosten | SOS | reis | ongevallen | inboedel Grenzenloos uitzicht aansprakelijkheid | rechtsbijstand | annulering

27

Foto:M Mikael Kristenson

Italië

MEMORIES STEF SMULDERS

B

“ usta paga! Capisci?” Francesco stond opgewonden voor ons te gebaren om ons iets duidelijk te maken wat we niet begrepen.

“Busta paga,” riep hij nog maar eens vertwijfeld. Dat begrip hoorden we wel vaker voorbij komen op de journaals van RaiUno en RaiTre en het had iets met werk en salaris te maken, dat wisten we wel. Maar onze kennis schoot tekort ten opzichte van wat Francesco ons wilde vertellen.

Al weken geleden vroeg Francesco tot vervelens toe aan zijn zus wanneer die ‘Olandesi’ nu

28

eindelijk eens kwamen. Degenen die zijn oude huisje gehuurd hadden voor een vakantie op Sardinië. Met wie hij over Nederland zou kunnen praten, het land waar hij 50 jaar geleden, in 1965, een jaar gewerkt had. En nu ze er eindelijk waren, stapte hij ook gelijk op ze, ons dus, af. Hij liep toch iedere dag door de grote achtertuin van het vakantiehuis, dat door zijn jonge neef helemaal opgeknapt was om het te kunnen verhuren. Die tuin was nog steeds zijn boomgaard en ‘orto’, moestuin, en grensde aan de stal erachter waar hij een varken hield. In de tuin stond ook nog een kalf dat hij iedere dag verplaatste naar een nieuw stuk met vers gras. In zo’n tuin was elke

Stef Smulders dag wel wat te doen en iedere ochtend zagen we Francesco dan ook komen aanrijden in zijn oude Fiat Panda, het favoriete voertuig van de moderne landbouwer. Een koekblik op wielen.

“Buon giorno!” riep hij al meteen de eerste ochtend toen we er waren. Doodgemoedereerd stapte hij op ons af, verlegenheid kende hij niet.

Hij was meer dan een kop kleiner dan wij en zijn gerimpelde huid was bruingebrand door het leven in de hier altijd schijnende zon. Maar zijn haar had hij nog en het glom ons gitzwart tegemoet. Hij leek ons een van die vele Italianen die gemakkelijk tot diep in de negentig zullen reiken voordat ze opeens, onverwacht, dood omvallen en door hun talrijke nazaten en nog taaiere generatiegenoten betreurd worden middels de zwartomrande overlijdensplakkaten op de publicatieborden in dorp en stad: ‘Geheel onverwacht uit ons midden weggerukt, op 98-jarige leeftijd...’

Maar nee, in dit geval was zijn blakende verschijning toch bedrieglijk, wisten we van zijn zus die ons eerder die ochtend ontvangen had. Ze kwam net met Francesco terug van het ziekenhuis, waar ze een TAC gemaakt hadden: een hartscan.

Francesco had een zwak hart, zei zijn zus met bezorgd gezicht. Vroeger zong hij zo mooi, mijmerde ze, maar toen was hij gaan roken en had hij zijn stem verpest. Zo jammer. Bovendien riepen zijn zussen en broers allemaal dat hij eens op moest houden met die liedjes uit de oude doos.

“Wisten wij veel in die tijd, onbenullige jeugd die we waren. Nu zouden we hem die liedjes zo graag nog eens horen zingen!”

“Nou misschien nodigen we hem wel een avondje bij ons,” riepen wij enthousiast. Ja, dat was wel een leuk idee, zei Francesco’s zus. Maar we moesten hem dan maar geen koffie of alcohol aanbieden want dat zou zijn hart geen goed doen en in nee zeggen was haar broer niet sterk. De verleiding van een borreltje zou hij maar moeilijk kunnen weerstaan.

Dat Francesco een levensgenieter was geweest(?), bleek ook uit zijn verhalen over de periode dat hij in Nederland had gewoond. Met een man of twintig uit Orosei, het plaatsje waar het vakantiehuisje stond, waren ze met een

bus naar Nederland gebracht. In die tijd werkten er bij de metaalfabriek van Polynorm wel honderd Italianen, voor het merendeel uit Sardinië. Ze logeerden allemaal in een hotel in Soesterberg, een naam die hij nog goed wist uit te spreken.

29

Italië De klanken van ‘Bunschoten’ bleken een grotere hobbel voor zijn verroeste Nederlands en die plaatsnaam begrepen we pas na veel herhaling van zijn en gokwerk van onze kant.

“Soesterberg, waar de koningin woonde!” riepen we enthousiast.

“Si, si,” dat wist Francesco ook nog. Sterker nog, een meisje uit Orosei was nog als huishoudster bij Juliana in dienst geweest!

Misschien zouden we die eens moeten opzoeken voor wat smeuïge

hij had zich altijd keurig gedragen, beweerde hij en begon weer over de kwestie die hem echt interesseerde, de ‘busta paga’. Pas na veel heen en weer gepraat begon ons te dagen waar hij het over had. Gedurende het jaar dat hij bij Polynorm gewerkt had, was er ook keurig pensioenpremie door het bedrijf afgedragen (het was geen Italiaans bedrijf, tenslotte). Maar terwijl zijn collega’s uit Orosei inmiddels allemaal een klein pensioentje ontvingen, kreeg Francesco niets.

Domweg doordat hij het destijds bij zijn vertrek uit Nederland niet had aangevraagd. Nu wilde hij dat alsnog doen maar daarvoor had hij een bewijs nodig, een bewijs dat hij bij Polynorm gewerkt had en dat de premie was ingehouden.

Een loonstrookje dus, ofwel een ‘busta paga’. En dat kon hij verdraaid nog aan toe toch echt niet meer vinden in zijn spullen uit die tijd! Francesco keek er pijnlijk bij en zuchtte: “Perché non me lo danno, perché?”

We konden niet een twee drie bedenken hoe we zouden kunnen helpen en haalden onze schouders op.

Om een vrolijker onderwerp aan te snijden, vroegen we maar eens naar zijn vrijetijdsbesteding in Nederland, ’s avonds en in de weekenden. Francesco ontwaakte meteen uit zijn gesomber en in zijn ogen begon het te twinkelen. Ze gingen vaak met zijn allen naar het zwembad en daar kregen ze met hun gebruinde, slanke lijven, donkere ogen en dito haren alle aandacht van de Nederlandse meisjes, die wel eens wat anders wilden dan gebruikelijke blonde, bleke kaaskoppen. En het flirten zit de Italiaanse man in de genen, daar kan hij niets aan doen, Italië is nu eenmaal het land waar de liefde (‘Amore’... het woord alleen al!) is uitgevonden.

Dus er gebeurde wel eens wat, ja, dat kon hij niet

details over het koninklijke huishouden in die tijd!

Of Francesco ook een liefje had gehad, wilden wij weten, nieuwsgierig als altijd en geïnspireerd door de TV-programma’s ‘Spoorloos’ en ‘Memories’. Er verscheen een besmuikt lachje op Francesco’s gerimpelde gezicht. Nee, nee,

30

Stef Smulders Joke. Haar achternaam wist hij helaas niet meer. Zei hij. Maar wie weet kunnen we die nog uit hem lospeuteren in een volgend praatje, zodat we ‘Memories’ kunnen tippen. ’Onze’ Francesco op de Nederlandse TV, dat zou wat zijn!

Wie weet lukt het. We hebben nog een paar dagen. Toch maar een borrelavond organiseren?

Tekst en foto’s: Stef Smulders ontkennen. Er ontstonden relaties voor de duur dat ze daar in het koude kikkerland woonden, hoe kon het anders. Jongens alleen, ver van huis in een land waar de zon nooit schijnt, die zoeken een beetje geborgenheid en troost. En liefde.

Italiaanse toestanden Leven en overleven in Italië

Francesco verzonk even in gedachten.

“En jij dan, vroegen we, had jij geen liefje?”

We konden het ons niet voorstellen want charmant was hij nog steeds, ondanks zijn meer dan zeventig romantische lentes tellende leeftijd. Misschien had hij zijn hart wel in de liefde versleten?

“Joke,” fluisterde Francesco opeens, “ze heette Joke.” Daar had hij wel een tijdje mee gescharreld, begrepen we uit zijn omzichtige bewoordingen.

Ja, dat was een leuk meisje. Nadat hij naar Italie was teruggekeerd, had hij nog zeker acht jaar lang overwogen om definitief naar Nederland te verhuizen, zuchtte hij. Om Joke? vroegen wij ons af zonder het hem te durven vragen. Ook de Nederlandse directheid kent zijn grenzen als het té precaire zaken betreft. Maar hij had het niet gedaan en was 38 jaar lang in de groente- en fruithandel blijven steken. En nu had hij ook nog eens geen pensioen door die onvindbare ‘busta paga’.

Humoristische korte verhalen over het emigreren naar Italië en de kennismaking met tal van karakteristieke Italianen. Vijf jaar na de emigratie, doet de Stef Smulders verslag van zijn belevenissen in tientallen verhalen waarin evenzovele problemen op geheel Italiaanse wijze worden opgelost, wat vaak tot humoristische taferelen leidt.

Te koop via Emigratieboek.nl

31

Het volgende nummer van Grenzenloos Magazine verschijnt rond 30 november.

Schrijf u in op Grenzenloos.nl om op de dag van uitkomen een e-mail als herinnering te krijgen.

Emigratieboek.nl BOEKHANDEL VOOR LANDVERHUIZERS

GIDSEN TAALCURSUSSEN ERVARINGSVERHALEN

Kijk regelmatig op Emigratieboek.nl en ontvang ook onze wekelijkse nieuwsbrief Volg ons op Twitter (@emigratieboek) en Facebook (fb.com/emigratieboek)

32