Ann Lol en fuif

Ann

Ann Demeester, geboren in Brugge (1975), studeerde Germaanse taal- en letterkunde, werkte voor de kranten De Morgen en De Financieel-Economische Tijd en was vanaf 2006 tot 2014 directeur van het Amsterdamse kunstencentrum de Appel. Sinds 1 februari 2014 is ze directeur van het Frans Hals Museum en sinds 2020 ook Bijzonder Hoogleraar Kunst en Cultuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

LOL EN FUIF!

FEESTENDE JONGEREN

Aan het begin van deze zomer werden partylievende tieners en twintigers die dankzij de versoepelingen eindelijk weer mochten dansen en sjansen gebombardeerd tot zondebokken. Hun vermeende gebrek aan verantwoordelijkheidszin zou de directe oorzaak zijn van de abrupte piek in de coronacijfers. Dat bestuurders hen toestemming hadden verleend om ‘grenzeloos te genieten’ werd daarbij gemakshalve over het hoofd gezien. De jeugd en haar ‘lichtzinnigheid’ hadden het gedaan. Dat pierewaaien en pintelieren, brassen en pimpelen was alleen maar goed voor ellende.

Feestvierende jongelui zijn ook het centrale motief in het zwierige meesterwerk dat het Frans Hals Museum deze zomer kon verwerven met steun van genereuze fondsen en particulieren. Een groep elegant uitgedoste vrouwen en stijlvolle jongeheren houdt, wat er uitziet als, een uitbundig thuisfeestje in een imposant interieur. Drank vloeit rijkelijk, op de tafel staan oesters, er wordt gemusiceerd en schijnbaar ook geflirt. Maar ook kleuters en windhonden zijn van de partij. De makers van dit werk zijn Dirck Hals, de jongere broer van Frans Hals, en Dirck van Delen. Dirck Hals blonk uit in dit soort ‘vrolijke gezelschappen’, een type schilderij dat erg populair was in de jaren 1620 en 1630 in Haarlem. Aantrekkelijke voorstellingen van partijtjes met modieuze jonge mensen in een imposant interieur of een luisterrijke tuin. De 17de-eeuwse variant van Instagram-plaatjes waarop uitbundige clubavonden of chique verjaardagsfeestjes worden gedocumenteerd.

Elegant gezelschap in een Hollandse Renaissancezaal Door Dirck Hals (Haarlem 1591–1656) en Dirck van Delen (Heusden 1604/5-1671 Arnemuiden). Gesigneerd en gedateerd ‘D. van Delen / fecit / 1628’ (midden cartouche boven de deuropening) Olieverf op paneel 92,5 x 157 cm.

Kijk ons ‘shinen’ en plezier hebben! Je had erbij moeten zijn, het was episch en onvergetelijk!

Maar er is meer. In dit soort schilderijen zaten vaak ook wat moralistische ‘speldenprikjes’. Op het eerste gezicht lijken ze een schaamteloze demonstratie van weelde en plezier: kijk ze eens lol hebben! Op het tweede gezicht – voor de goede verstaander – bevatten ze ook een waarschuwing tegen buitensporigheid en achteloosheid, altijd verpakt met een knipoog. Het waren amusante schilderijen en ze verkochten dan ook als zoete broodjes. Ook in de 17de eeuw had de jeugd het al gedaan. De oudere generaties keken met lichte afgunst naar het ‘rinkelrooien en wallebakken’ van hun kinderen en kleinkinderen. Het kon toch allemaal wat minder en wat betamelijker? Vanaf medio september is dit topstuk – dat feesten dus zowel lijkt te verheerlijken als te waarschuwen voor de kwalijke gevolgen ervan – weer te zien in het Frans Hals Museum, als onderdeel van de collectiepresentatie Haarlemse Helden. Andere Meesters in locatie Hof. Het werk was immers eerder als langdurig bruikleen vanuit de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed in het museum te gast. Het heeft een stormachtige levensgeschiedenis. In 1941 verkocht de Joodse zakenman en verzamelaar Jacob Lierens dit schilderij op een veiling voordat zijn bedrijf door de nazi’s werd ‘geariseerd’ en hij en zijn vrouw werden geïnterneerd in Westerbork. In 2019 werd het werk aan de erven van de familie gerestitueerd. Zij kozen ervoor om het te veilen en dankzij de steun van genereuze fondsen en particulieren kon het Frans Hals Museum een winnend bod uitbrengen en er daardoor voor zorgen dat dit werk weer voor iedereen te zien is.

Dat het schilderij een weergaloze samenwerking tussen Dirck Hals en zijn naamgenoot Dirck van Delen is, maakt het extra bijzonder. Van Delen schilderde het architectuurgedeelte van het paneel. Er zijn slechts vijf van dit soort cocreaties bekend en dit is het enige dat in een museum in Nederland te zien is. Ondanks de pijnlijke voorgeschiedenis, is dit dus aanleiding voor een bescheiden feest (voor het oog).

Kom dat zien!

De ijsbaan is open!

Er kan weer volop geschaatst worden met

Meld je aan voor wekelijkse les en/of Herfst Intensief Cursus

Ga naar www.krassport.nl

Draag jij Haarlem een warm hart toe?

WORD DAN NU

Jouw donatie wordt ingezet voor:

• Educatie en talentontwikkeling van het HRLM Medialab, een leerproject voor jongeren; • Promotie- en redactionele aandacht in een van onze titels voor: • Amateurtoneel • Lokale theatergezelschappen • Kunstenaars • Jong talent op het gebied van dans en muziek • Kleine Haarlemse ondernemers • Maatschappelijke- en sociale projecten.

Onze titels: HRLM stadsglossy, HRLMtje en HRLM Z Zakenglossy

AANMELDEN

Wil jij je als Ambassadeur verbinden aan HRLM? Of heb je vragen? Neem dan contact met ons op. Wij helpen je graag verder.

HRLM

Afdeling HRLM Ambassadeurschap (023) 551 1227

Lisa Cobelens, Manager HRLM Ambassadeurs lisa@haarlemse-stadsglossy.nl