Toerisme

TOERISME BD 4.20 Toerisme is één van de belangrijkste troeven en groeimotor van onze gemeente. Het bestuur wil het complete toeristische aanbod verder uitbouwen en actief promoten op een duurzame wijze, met nadruk op de natuurbeleving en in evenwicht met de woonkwaliteit van onze inwoners.

TOERISTISCHE COMMUNICATIE

Voor toeristische communicatie en documentatie werden volgende bedragen uitgetrokken:

2018 2019 2020 Budget Rekening Budget Rekening Budget Rekening

Documentatie 5.500,00 4.708,46 5.500,00 5.519,26 9.595,00 8.227,41

Toerisme Zutendaal in een 2020-vogelvlucht

De nieuwe medewerker toerisme startte vanaf 1/1/2020. De inloopperiode werd vooral benut om dossierkennis op te doen en deel te nemen aan netwerkactiviteiten ten einde de verschillende actoren in het Zutendaals en Limburgs veld te leren kennen (toerisme Limburg, Provincie Limburg, RLKM, Nationaal Park Hoge Kempen, bezoekerscentrum Lieteberg, …).

Lockdown & staycation

De lockdown op 14 maart 2020 nav de Covid-19-pandemie gooide roet in deze verkenningsfase. Het toeristisch landschap kwam bijna volledig tot stilstand. Maar crisis noopt tot opportuniteit: de nabijheid van groen, de verwondering van zoveel moois in onze achtertuin zette mensen aan tot wandelen, fietsen, dichtbij huis genieten. In de zomer van 2020 trokken we dan ook resoluut de ‘Staycation’-kaart, dat zich o.a. vertaalde in een aangepaste zomer-Oosterzon volledig gericht op Zutendaals staycation-attracties- en activiteiten (doelgroep: inwoners, maar ook toeristen). De fotokader-actie ‘Groetjes uit Zutendaal’ kon ook op veel bijval rekenen.

Link Toerisme – Lokale economie

Er werd ingezet op de EFRO-project oproep van minister Crevits teneinde via het Smart Cities-concept de lokale economie via digitale oplossingen te versterken. Zutendaal diende een voorstel tot ‘digitaal platform’ in teneinde het bruisende toerisme in te zetten als hefboom om de lokale economie een duwtje in de rug te geven. We zochten naar een innnovatieve manier om een dag- of meerdageninvulling uit te werken. De EFRO-subsidietoekenningen gingen naar enkele grootsteden. Agentschap Ondernemen en Innoveren stimuleerde Gemeente Zutendaal wél om het concept in de toekomst zeker verder uit te werken.

Andere activiteiten:

• De sterkte van Zutendaal als groenste snoepje in het kader van verblijfstoerisme wordt voortdurend meegenomen in de communicatie. • Promotie Gemeente Zutendaal/toerisme dmv advertising (oa Toerisme Limbug publicaties…) • Zutendaal wordt gepromoot als uitvalsbasis voor fietser en wandelaars (cfr Fietsen door de Heide) • Regelmatig overleg en samenwerking met directie en medewerkers van EVA Lieteberg • Bewegwijzering Zutendaalse logies werd in kaart gebracht voor verdere optimalisatie • Medewerker Toerisme is vertegenwoordigd in o.a.: o Algemene Vergadering Lieteberg o Themagroep Toerisme Nationaal Park Hoge Kempen o Mastergroep Nationaal Park Hoge Kempen • De uitbouw van een toeristische antenne wordt toegekend, uitgewerkt en opgevolgd. • Een toeristische brochure wordt voorbereid • ….

LOGEREN IN ZUTENDAAL

Toeristische accommodaties

Verblijfsparken/Camping Chaletparken Hotel/motel

2 1 3 Jeugdhemen 3 Gemeentelijke kampeerterreinen 11 Bed and Breakfast 6

Overnachtingscijfers

2018 2019 Aankomsten Overnachtingen Aankomsten Overnachtingen

Logeren in Zutendaal

60.418 291.610 Nr 4 in Limburg 49.063 241.993 N°5 in Limburg

(bron: Toerisme Limburg)

De uitgesplitste cijfers per gemeente voor 2020 zijn bij Toerisme Limburg pas bekend in juni 2021.

De trend die voorlopig kan gemeten worden voor Limburg (voorlopige cijfers: 11 maanden) wijst op een duidelijke invloed van corona (sluiting van de logies en na opening de nog duidelijke impact van covid19).

• een daling van aankomsten van 45,2% • een daling van overnachtingen van 42,9%. • Opvallend is wel dat juli 2020 meer aankomsten én meer overnachtingen telde dan 2019 (staycationeffect).

GEMEENTELIJKE KAMPEERTERREINEN

Kamperen via Gemeente Zutendaal 2018 2019 2020 Ligdagen Financieel Ligdagen Financieel Ligdagen Financieel

19.996 € 19.996,00 24.510 € 24.510,00 19.069 € 21.040,00

(nota: seizoen start altijd 1/9 van voorafgaande jaar tot 31/8 lopende jaar)

Opmerking: de Zutendaalse jeugdhemen in privé-uitbating registreerden in 2019 samen in totaal: 21.470 overnachtingen. Cijfers voor 2020 worden pas in 2021 opgevraagd.

Ligdagen

Tijdens kampseizoen 2020 ( 2019-09-01 tem 2020-08-31) realiseerden we 5.441 ligdagen minder dan in 2019. Dit heeft voornamelijk te maken met de verplichte sluiting van de kampterreinen in het voorjaar 2020 omwille van de Covid-19 pandemie en het feit dat de schoolvakanties in Nederlands Limburg en Brabant weer opschuiven naar de periode die ook zeer gewild is door de Vlaamse jeugdgroepen (juli). Dit laatste gaat ook de volgende twee à drie kampseizoenen een invloed hebben op het aantal ligdagen.

Financieel

Bovenstaande analyse tekende zich ook af op de inkomsten. In totaal ontvingen we voor kampseizoen 2020 een verschil van –3.470,00 EUR ten opzichte van de ontvangen retributies voor kampseizoen 2019 voor een bedrag van 24.510,00 EUR. Dit verschil wordt grotendeels veroorzaakt door het sluiten van de kampterreinen tijdens het voorjaar 2020 ( - 2.210,00 EUR ) en de minder geregistreerde ligdagen tijdens de zomervakantie ( - 1.297,00 EUR ) alhoewel hier het “ verlies “ beperkt wordt door het effect van de verhoging van de retributie van 1,00 EUR naar 1,30 EUR.

Covid-19 effect

Op 14 maart 2020 ging ons land in lockdown. De jeugdverblijven werden gesloten, en zouden dicht blijven tot 8/6/2020. Hierna konden ze openen, maar de groepen mochten nog niet op verblijf komen. Jeugdwerk Vlaanderen kreeg 22 mei 2020 groen licht van de federale overheid om mits het naleven van strikte maatregelen en protocollen de officiële jeugdverenigingen op kamp te laten gaan in België vanaf 1 juli 2020. Voor alle kampen (in een gebouw of tenten) gold de bubbel van 50 personen. De uitgewerkte protocollen en richtlijnen gaven zowel de jeugdgroepen als uitbaters/beheerders extra werk. Zij werden verplicht draaiboeken op te stellen met de door iedere betrokken partij ( beheerders – medewerkers –kampgroepen ) te volgen richtlijnen en afspraken. Deze draaiboeken werden doorgenomen met de huisartsen van de Gemeente Zutendaal. De ervaringen in het veld tijdens de zomerkampen leren ons dat de gemaakte afspraken door alle actoren goed tot zeer goed opgevolgd werden. Niemand testte positief tijdens deze kampperiode en alle kampen konden blijven doorgaan.

BEZOEKERSCENTRUM LIETEBERG

Bezoekersaantallen

In 2020 ontving Lieteberg 68 789 geregistreerde bezoekers (tickets), een daling van 37% ten opzichte van het voorgaande jaar. De daling is volledig toe te schrijven aan de coronacrisis. Lieteberg was deels of geheel gesloten: - Volledige sluiting van 14 maart t.e.m. 2 juni - Heropening cafetaria op 8 juni - Sluiting cafetaria vanaf 19 oktober (tot einde jaar) - Sluiting Entomopolis van 2 november t.e.m. 30 november

2019 2020

januari 63 55 februari 72 91 maart 763 40 t.e.m. 13/3 april 9.186 0 mei 8.748 0 juni 19.484 6.938 Vanaf 2/6 juli 25.598 24.063 augustus 32.685 26.042 september 9.286 9.728 oktober 2.768 1.707 cafetaria Tot 18/10 november 186 98 enkel 1/11 december 7 27 Entomopolis

totaal 108.846 68.789

35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0

Vergelijking bezoekers 2019-2020

2019 2020

Blotevoetenpad : 65831

Entomopolis : 13513

Vlinderkoepel : 14064

Door de coronamaatregelen zijn het Blotevoetenpad, de Entomopolis en de vlinderkoepel enkel toegankelijk na online reservatie met een beperkt aantal beschikbare tijdslots waardoor maximaal ca. 850 bezoekers per dag konden worden ontvangen, terwijl daggemiddelde in 2019 nog 940 bezoekers bedroeg, met uitschieters boven de 2 000 bezoekers. Desondanks was de zomer van 2020 een erg goede zomer voor Lieteberg; het systeem was bijna de hele zomer een drietal dagen vooruit volzet. In het cafetaria van Lieteberg waren de cijfers gelijkaardig. De voorlopige omzetcijfers tonen een exacte dalingstrend als de bezoekerscijfers, maar daar staat een verhoging van de personeelsinzet tegenover als gevolg van de bijkomende maatregelen. Bovendien zijn er bijkomende kosten gemaakt voor handgels, schermen, belijningen,…

Fietsverhuur

Ondanks het kortere verhuurseizoen (door de lockdown) zijn er 78% meer fietsen verhuurd dan in 2019; 575 in totaal. De samenwerking met Fietsparadijs Limburg is hierin een duidelijke meerwaarde.

Activiteiten en educatie

Omwille van de coronacrisis werden alle activiteiten, cursussen en voordrachten opgeschort met ingang van 14 maart.

Nieuwbouw werkplaats

In september startten de werken aan de nieuwe werkplaats. Daarvoor moest ruim 3 000m³ grond worden verzet. Tegen het jaareinde was de werf nog in ruwbouwfase met werkzaamheden aan het verdiep. Einde van de werken is voorzien in mei 2021.

Organisatie en structuur

Niet alleen financieel was 2020 geen gemakkelijk jaar voor Lieteberg. Op vrijdagavond 3 juli werd brand gesticht aan de hangbrug van het Blotevoetenpad. De schade liep op tot 10 000 euro. Enkele weken later, op 22 juli, overleed stichter-bezieler Raymond Lambie geheel onverwacht. Door de erg actieve rol die hij nog altijd vervulde in de organisatie kwamen er ook organisatorische wijzigingen. In zijn functie als secretaris-penningmeester wordt hij sinds het najaar 2020 opgevolgd door Bart Bamps (secretaris) en Francois Essers (penningmeester). Voor het uitvoeren van gemeentelijke opdrachten i.h.k.v. de beheersovereenkomst tussen Lieteberg en de gemeente ontvangt Lieteberg een jaarlijkse toelage van 40 000 euro.