Tusken de Marren maart 2022

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | MAART 2022

INHOUD

• Gemeenteraadsverkiezingen 2022: Stemmen in gemeente De Fryske Marren • Gemeenteraadsverkiezingen 2022: Waar staan de partijen voor?

•G emeentegezicht: Lilian Strampel-Dolstra, juridisch beleidsmedewerker kinderopvang • Actueel inzicht in woningbouwprogramma via nieuw dashboard

Gemeentelijke activiteiten kalender Vergaderingen gemeenteraad Donderdag 31 maart Petear, 19.30 uur

Woensdag 13 april

Raadsvergadering, 19.30 uur Kijk voor actuele informatie op: defryskemarren.nl/ gemeenteraad

Tûk Wenjen Dinsdag 29 maart

Informatieavond - digitaal, 19.30 uur.

Aanmelden

Voor bovenstaande bijeenkomst kunt u zich aanmelden via de website www.tukwenjen.nl/ informatieavonden.

Gemeenteraadsverkiezingen 14, 15 en 16 maart Donderdagavond 10 maart Lijsttrekkersdebat, 19.30 uur.

Uiterlijk vrijdag 11 maart

Schriftelijk aanvragen vervangende stempas en schriftelijke volmacht, 17.00 uur. Gemeentehuis Joure, bureau verkiezingen.

Meer informatie rondom de gemeenteverkiezingen vindt u op: www.defryskemarren.nl/ verkiezingen.

Zaterdag 19 maart

Landelijke Opschoondag, hele gemeente

Maandag 21 t/m vrijdag 25 maart

Himmelwike, meerdere plaatsen in de gemeente

Vrijdag 25 en zaterdag 26 maart

(gratis) Compostdagen milieuterreinen Joure, Harich en Lemmer

Lit jo stim hearre!

Wa wurde de 31 nije gemeenteriedsleden fan De Fryske Marren? Op 16 maart kinne jo jo stim útbringe op ien fan de âlve partijen op de kandidatelist. De gemeenteriedsferkiezings binne ferspraat oer trije dagen.

Sa kinne jo sels in momint kieze om te stimmen. Troch te stimmen ha jo ynfloed op de besluten fan de gemeenteried yn de kommende fjouwer jier.

En dus op de keuzes dy’t we de kommende tiid meitsje as gemeente en wêr’t we as gemeente jild oan besteegje sille. Of’t it no giet om wentebou, sport, rekreaasje, ôffal, de slutingstiid fan horeka of ferkear: it beslút fan de ried is op strjitte te merken!

Feilich jo stim útbringe Stimme kin op in feilige wize. Jo kinne al op de twa dagen foarôfgeand oan woansdei 16 maart, de reguliere stimdei, jo stim útbringe. Op 14 en 15 maart binne der fjouwer stemburo’s iepen yn ús gemeente: Gaasterlânhûs yn Balk, Party- en Zalencentrum ’t Haske op ‘e Jouwer, SCC De Hege Fonnen op ‘e Lemmer en Zalencentrum Sint Nyk yn Sint Nyk. Sa kinne jo sels in kar meitsje op hokker dei jo stimme.

Foar it earst te stimmen?

Bist 18 en meist foar it earst stimme?

Wichtich om te dwaan! Bring dyn stim út op ien fan de partijen dy’t meidogge.

En dy partijen tinke lang net altyd itselde oer ûnderwerpen dy’t foar dy of my wichtich binne. Dat kin, of moat, fansels ek yn in demokrasy. Fynst it lêstich om te

kiezen? Folje dan de stimwizer yn! De partijen hawwe dêr yn harren stânpunten foar de kiezers taljochte. Yn ûngefear tsien minuten witst dan hokker partij(en) by dy pasje!

De âlve listlûkers Oan de âlve listlûkers wurde yn dizze edysje fan Tusken de Marren wat fragen steld.

De partijen hawwe in miening oer wat der yn De Fryske Marren spilet. It giet om de takomst fan ús gemeente én dus ek oer jo eigen takomst. It is dan ek wichtich om gebrûk te meitsjen fan ús stimrjocht.

Stemwijzer MijnStem helpt u bij het maken van de juiste keuze. Met stellingen over lokale thema’s krijgt u snel inzicht in partijstandpunten.

Scan de QR code.

Graach oant sjen op 14, 15 of 16 maart!

Fred Veenstra, boargemaster De Fryske Marren

Tweede ontwerp van omgevingsvisie ter inzage gelegd De gemeenteraad heeft op woensdag 2 februari besloten om het tweede ontwerp van de omgevingsvisie De Fryske Marren ter inzage te leggen.

Het tweede ontwerp van de omgevingsvisie ligt met ingang van 18 februari tot 29 april 2022, gedurende een periode van 10 weken, ter inzage.

Op de website vindt u een link waarmee u bij de digitale tweede ontwerp omgevingsvisie komt. Ook staan hier de teksten in analoge vorm bij de te downloaden stukken. U kunt tot 29 april reageren op het tweede ontwerp. Dit kan op verschillende manieren. Kijk voor meer informatie op onze website: www.defryskemarren.nl/omgevingsvisie. Voor vragen kunt u op werkdagen contact opnemen met één van de medewerkers van het team ruimtelijke ontwikkeling via telefoonnummer: 14 05 14.

25 & 26 maart: gratis compost inleveren voor inwoners van De Fryske Marren Op 25 en 26 maart kunt u gratis GFT-compost ophalen bij onze milieuterreinen. Dit kan tijdens de openingstijden van de milieuterreinen in Joure (Handelswei 13), Harich (Houtdijk 1a) en Lemmer (Ossekamp 4).Let op: op is op.

Met deze uitdeelactie willen we u als gemeente bedanken voor uw inspanning bij het scheiden van gftafval. Daarnaast kunt u op deze manier kennismaken met een mooi product dat zowel voor het milieu als voor de bodem waardevol is.

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | maart 2022 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren.

Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.

10

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren MAART 2022

Elke stem

telt

Praktisch

Stemmen in gemeente De Fryske Marren

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN Lijsttrekkersdebat Donderdagavond 10 maart gaan alle lijsttrekkers van de deelnemende partijen met elkaar in debat over actuele thema’s.

Het debat wordt geleid door Gerard van der Veer, onder andere bekend als presentator van Omrop Fryslân.

U bent van harte welkom om aanwezig te zijn bij het debat met de lijsttrekkers. De avond kunt u ook volgen via een livestream op YouTube. Door middel van de chatfunctie kunt u vragen stellen aan de lijsttrekkers. Houd hiervoor onze website in de gaten.

STEMWIJZER MIJNSTEM Om de inwoners van gemeente De Fryske Marren te helpen bij het maken van hun stemkeuze is MijnStem beschikbaar. Met stellingen over lokale thema’s krijgt u snel inzicht in partijstandpunten. De lokale partijen hebben zichzelf op de stellingen gepositioneerd én hun standpunten aan u toegelicht.

Locatie: Zalencentrum St. Nyk in Sint Nicolaasga.

Tijd: 19.30 uur.

www.mijnstem.nl/defryskemarren.

Uitlegvideo gemeenteraadsverkiezingen In deze video wordt uitgelegd hoe u kunt stemmen tijdens de gemeenteraadsverkiezingen.

Scan de QR-code en bekijk het filmpje!

Een QR-code scannen met de camera-app

Open de camera-app op uw telefoon. Houd uw apparaat zo vast dat de QR-code verschijnt in de zoeker in de camera. Uw apparaat herkent de QR-code en geeft een melding. Tik op de melding om de link te openen die bij de QR-code hoort.

Op woensdag 16 maart 2022 kunt u stemmen. Dan worden de leden van de gemeenteraad gekozen. U kunt stemmen tussen 7.30 en 21.00 uur. U kunt vervroegd stemmen op maandag 14 en dinsdag 15 maart.

Dat kan bij vier stembureaus in De Fryske Marren. Ook deze stembureaus zijn open van 7.30 uur tot 21.00 uur.

OP WIE KUNT U STEMMEN?

De kandidatenlijsten vindt u op onze website. Uiterlijk 12 maart worden de kandidatenlijsten huis-aan-huis verspreid.

VERSPREIDING STEMPASSEN

Uiterlijk op woensdag 2 maart ontvangen alle kiesgerechtigden een brief met stempas in de brievenbus. Heeft u geen stempas ontvangen? Onder het kopje ‘Vervangende stempas aanvragen’ vindt u meer informatie.

WAT HEEFT U NODIG ALS U GAAT STEMMEN?

Uitslagenavond Benieuwd wie er gekozen zijn in de nieuwe raad? Woensdag 16 maart, na de sluiting van de stembussen kunt u de voorlopige uitslagen volgen en hoort u reacties van de politieke partijen op de voorlopige uitslag.

Vanaf ca. 21.30 uur komen de eerste uitslagen binnen. U ben van harte welkom in het gemeentehuis om de sfeer van de uitslagenavond zelf mee te maken. De uitslagen worden gepresenteerd door presentator Gerard van der Veer. Ook kunt u de uitslagenavond volgen via een livestream op YouTube. Houd hiervoor onze website in de gaten.

Wilt u bij de uitslagenavond aanwezig zijn? Dan kunt u de auto parkeren bij de Oranjerie (Grienedyk 6), de brandweer (Tolhûswei 6) of achter het woonzorgcentrum Vegelin State (Harddraversweg 4) in Joure.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

• Neem uw stempas mee (zonder stempas kunt u geen stem uitbrengen).

• Neem uw paspoort, ID-kaart of rijbewijs mee. Dit identiteitsbewijs mag niet langer dan vijf jaar verlopen zijn.

WAAR KUNT U STEMMEN?

Op uw stempas staat het adres van een stembureau bij u in de buurt. Maar u mag ook in een ander stembureau in De Fryske Marren stemmen. Alle stembureaus zijn makkelijk bereikbaar en toegankelijk.

VERVANGEND STEMPAS AANVRAGEN

Tot vrijdag 11 maart 2022 17.00 uur vraagt u op www.defryskemarren.nl/ verkiezingen een vervangende stempas

www.defryskemarren.nl

11

e informatie over het stemmen WAAR ZIJN DE STEMBUREAUS? In gemeente De Fryske Marren zijn er 44 stembureaus waar u uw stem kunt uitbrengen. Let op! Er zijn een aantal stemlocaties gewijzigd. U kunt in elk stemlokaal binnen onze gemeente stemmen. Als het u beter past om in een ander stembureau in onze gemeente te stemmen dan mag dat natuurlijk. * In een viertal stembureaus kunt u vervroegd uw stem uitbrengen.

Dit kan op maandag 14 en dinsdag 15 maart van 07.30 tot 21.00 uur.

WIJZER HANDIG! DE STEM mwijzer Kijk voor de ste op: van De Fryske Marren marren ke ys efr /d www.mijnstem.nl

aan. De vervangende stempas krijgt u vóór 16 maart thuisgestuurd. U kunt ook zelf vóór 11 maart 17.00 uur bij de gemeenteloketten in Balk, Joure of Lemmer een vervangende stempas aanvragen. Een afspraak maken is niet nodig.

KUNT U ZELF NIET KOMEN NAAR HET STEMBUREAU?

Bijvoorbeeld omdat u klachten heeft die wijzen op het coronavirus? Blijf dan thuis en laat u meteen testen. Iemand anders kan voor u stemmen. Dat kan op drie manieren: • Via een onderhandse volmacht Vul de achterkant van uw stempas in.

Geef uw stempas mee aan de persoon die voor u gaat stemmen. Geef ook een kopie van uw identiteitsbewijs mee. Dit mag ook een foto zijn op een mobiele telefoon of tablet. Zorg dat de foto goed leesbaar is.

STEMWIJZER MIJNSTEM

Om de inwoners van gemeente De Fryske Marren te helpen bij het maken van hun stemkeuze is MijnStem beschikbaar. Met stellingen over lokale thema’s krijgt de kiezer snel inzicht in partijstandpunten. De lokale partijen hebben zichzelf op de stellingen gepositioneerd én hun standpunten aan de kiezer toegelicht. MijnStem: www.mijnstem.nl/defryskemarren

INFORMATIE OVER DE GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN

Heeft u nog vragen? Kijk dan op www.defryskemarren.nl/verkiezingen.

U kunt ook contact met ons opnemen via telefoonnummer: 14 05 14 of via e-mail: verkiezingen@defryskemarren.nl.

Bakhuizen

MFC De Gearte

Sint Odulphusstraat 69

nr. 41

Balk *

Gaasterlânhûs

Dubbelstraat 1

nr. 34

Balk

Zorgcentrum Talma Hiem, De Cirkel

Talma Park 1

nr. 35

Balk

Zalencentrum De Treemter

Bogermanstraat 3

nr. 36

Bantega

SCC De Pomp

Middenweg 125

nr. 32

Echtenerbrug

Dorpshuis De Brêge

De Veenscheiding 18

nr. 33

Elahuizen

Kerkgebouw It Lokaal

Tsjerkewei 5

nr. 43

Goingarijp

De Klokkenstoel

It Hôf 3

nr. 22

Harich

Ons Gebouw

Stinsenwei 11

nr. 44

Haskerhorne

Dorpshuis Trefpunt

Haulsterweg 3

nr. 11

Idskenhuizen

Doarpshûs De Stjelp

De Ikkers 2

nr. 14

Joure

Gemeentehuis

Herema State 5

nr.

1

Joure

Vrije Evangelische Gemeente De Brug

Brugstraat 3

nr.

2

Joure *

Party- en Zalencentrum 't Haske

Vegelinsweg 20

nr.

3

Joure

Sporthal De Stuit

E A Borgerstraat 25

nr.

4

Joure

De Oerdracht

E A Borgerstraat 46

nr.

5

Joure

De Brede School

Koningin Julianalaan 3

nr.

6

Joure

Woon-zorgcomplex De Werf

Sluisdijk 30 0002

nr.

7

Langweer

De Hoekstien

Oasingaleane 13

nr. 15

Lemmer

Wijkgebouw Us Haven

Lijnbaan 7

nr. 24

Lemmer

Verenigingsgebouw De Zandbanken

Spaanderbank 7 A

nr. 25

Lemmer

Buurthuis Sterrehuis

Betelgeuze 1 A

nr. 26

Lemmer *

SCC De Hege Fonnen

Betelgeuze 2

nr. 27

Lemmer

Dienstencentrum Senioren

Wiepke Hofstraat 8

nr. 28

Lemmer

MFA De Steiger

Schokker 4 B

nr. 29

Lemmer

Kerkgebouw Baptistengemeente

Wega 1

nr. 30

Nijemirdum

Doarpshûs Nijemardum

Lyklamawei 5

nr. 39

Oosterzee

Café De Jister

Herenweg 59

nr. 31

Oudega

MFC De Skeakel

Aldewei 37 A

nr. 42

Oudehaske

Kulturhûs

Julianastraat 5

nr. 12

Oudemirdum

MFC It Klif

Hegewei 16

nr. 40

Ouwsterhaule

Dorpshuis De Hichte

Heerenweg 2

nr. 20

Rottum

Doarpshûs

Binnendyk 22

nr.

Scharsterbrug

Verenigingsgebouw TV De Skarslach Trijegea 1

nr. 21

Sint Nicolaasga

Zorgcentrum Doniahiem, Wijkcentrum Stationsstraat 1

nr. 16

Sint Nicolaasga * Zalencentrum Sint Nyk

Baron van Hardenbroekstr 3 nr. 17

Sintjohannesga

De Rank

Streek 108

nr.

Sloten

SCC De Poarte

Kerksteeg 49

nr. 45

Sondel

Doarpshûs De Bining

Sondelerdyk 2 A

nr. 38

Terherne

Dorpshuis De Buorkerij

Buorren 29

nr. 23

Terkaple

MFS It Heechein

Buorren 34

nr. 10

Tjerkgaast

Doarpshûs 't Spantsje

It Foarfjild 10

nr. 18

Vegelinsoord

Dorpshuis De Sethage

Grevenweg 2 a

nr. 13

Wijckel

Dorpshuis Irene

Jeen Hornstraweg 8

nr. 37

• V ia een schriftelijke volmacht U kunt een andere kiezer vragen om namens u te stemmen. Dit heet een volmacht afgeven. Dit kunt u regelen op onze website: www.defryskemarren.nl/ verkiezingen.

Uw schriftelijk verzoek (pdf) om een kiezer in De Fryske Marren te machtigen moet uiterlijk vrijdag 11 maart 2022, 17.00 uur binnen zijn bij bureau Verkiezingen, Antwoordnummer 2, 8500 VB Joure.

Of deze moet ingeleverd zijn bij de receptie van het gemeentehuis in Joure of bij de servicepunten in Balk of Lemmer.

8

23 22 10 13 3 1-7

15

14

43 42

44 34 35-36

37

45

40

39

20

17 16

18

31

38

41

27 24-30

12

11

21

33

32

9

8

9

12

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren MAART 2022

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN

WAAR STAAN DE PARTIJEN VOOR?

3

LIJST 1 Luciënne Boelsma CDA

LIJST 2 Gerda de Vries FNP

LIJST 3 Sippy van der Meer PvdA

LIJST 4 Ivo de Wolff VVD

LIJST 5 Sytze Holtrop ChristenUnie

“CDA De Fryske Marren wil zorgen voor meer woningen voor jong en oud.

De ‘mienskip’ is de motor van de maatschappij, wij geven financiële steun aan dorpshuizen en sport/cultuur. De openbare ruimte ziet er netter uit en we investeren in het fietspadennetwerk. De agrarische sector en het mkb kunnen rekenen op onze inzet. Ook vinden we het belangrijk dat de stem van jongeren wordt meegenomen naar de raad.”

“Betelbere duorsume wentebou, yn alle doarpen en stêd. Passe op de romte en natuer dy’t wij ha. Us iepen lânskip hoedzje, gjin sânwinning of oare fratsen yn de Iselmar. Kultuer, taal, eveneminten en sport fersterkje. Ferienfâldiging fan fergunningoanfraach foar eveneminten. Beslútfoarming tichter by de boarger.”

“De PvdA gaat knokken voor het welzijn van alle inwoners. We willen méér bouwen voor álle generaties. We investeren in sport, cultuur en het verenigingsleven. En we zijn zuinig op ons landschap, want dat is het goud van onze gemeente.”

“Woningbouw in alle dorpen en stad. Optimale dienstverlening voor onze inwoners. Brûsplak Joure op de locatie van ’t Haske. Opwaardering en herinrichting van het centrum van Lemmer. Een nieuw gemeenschaps- en cultuur-/sportcentrum in Balk en Bakhuizen. En milieuterreinen de hele zaterdag open.”

“Onze speerpunten zijn: 1. Armoedebestrijding door bijvoorbeeld armoederegelingen eerder beschikbaar te maken, te experimenteren met basisinkomen en schulden over te nemen. 2. Natuurbehoud en biodiversiteit, geen giftige bestrijdingsmiddelen. 3. Woningbouw, met een voorrangsregeling voor jongeren.

4. Fryske taal stimuleren.

5. Sport en cultuur als preventief middel voor gezondheid.”

“We willen het woningtekort verlagen door meer starters- en huurwoningen te realiseren.

Daarnaast zetten we in op alternatieve woonvormen zoals ‘woonhofjes’. Op initiatief van het CDA is er een woningbouwcoördinator aangesteld. Inwoners met mooie initiatieven kunnen hier terecht.

De coördinator biedt hulp om het project kansrijk te maken.”

“De FNP hat in Oanfalsplan Wenjen ûntwikkele om de wenningneed oan te pakken. Bou yn alle doarpen en stêd, foarrang eigen ynwenners en minsken mei sosjale of ekonomyske bining. Bou foar starters, jongerein en âlderein dy’t yn it doarp wenjen bliuwe wolle.”

“De gemeente moet meer regie pakken met betrekking tot wie waar bouwt en voorrang geven aan betaalbare starterswoningen met nul op de meter.

Zeker ook in de kleinere kernen. Daarnaast moet de gemeente ruimte bieden voor alternatieve woonvormen zoals pre-mantelzorgwoningen of dubbele bewoning.”

“In elk dorp moet gebouwd kunnen worden om dorpen nu en in de toekomst leefbaar te houden. Bereikbaarheid en langer thuis wonen zijn aandachtspunten voor de VVD. Er is een versnelling gekomen in de woningbouw, deze versnelling moet doorzetten.”

“Jongeren moeten een voorrangsregeling krijgen om in de dorpen te blijven wonen. In de kleine dorpen zal gebouwd moeten worden om het platteland leefbaar te houden.

Tevens moet de gemeente afspraken maken met woningbouwcorporaties om ook in de kleinere dorpen te bouwen. Kortom: inzetten op betaalbare woningen, (sociale) huur en goedkope koop.”

“CDA De Fryske Marren wil dat iedere inwoner en ondernemer de kans krijgt om te verduurzamen. Het CDA heeft het initiatief genomen voor een duurzaamheidsfonds. Daarnaast zien we kansen voor kleine windmolens bij boerderijen en zonnepanelen op daken in plaats van op goede landbouwgrond.”

“Minder enerzjy brûke stiet op nûmer ien. De gemeente stimulearret it isolearjen al jierren, de FNP wol dit fol faasje trochsette. Grutte doarpen kinne mooglik akwatermy brûke, op guon plakken is restwaarmte te brûken. Ûndersykje of in monofergister yn lytse doarpen in oplossing wêze kin.”

“Bij de PvdA maken we ons zorgen over de toenemende energiearmoede. We willen kwetsbare inwoners ondersteunen bij het verlagen van energiekosten, bijvoorbeeld door betere isolatie en het stimuleren van lokale energiecoöperaties. We benutten liever daken voor zonne-energie dan ons landschap. Én we zijn tegen nieuwe megastallen.”

“Verder kijken dan alleen zonne- en windenergie.

Verduurzamen is nodig, maar met alleen zon en wind bouwen we ons unieke landschap helemaal vol. We moeten naar alle opties kijken: isoleren, aquathermie, geothermie, kernenergie en zonnepanelen op daken in plaats van landbouwgrond.”

“Wij vinden het vooral van belang dat het betaalbaar blijft voor inwoners.

We zetten vol in op zon op daken en het verschaffen van informatie over de mogelijkheden van bijvoorbeeld Tûk Wenjen. Én heel belangrijk: als gemeente zelf het goede voorbeeld geven.”

VRAGEN Welke speerpunten staan centraal in het verkiezingsprogramma van uw partij?

Waar moet de gemeente de komende jaren op inzetten als het gaat om wonen in De Fryske Marren?

Wat is de komende periode het belangrijkste als het gaat om duurzaamheid in de gemeente?

FOTO’S: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

www.defryskemarren.nl

Op 14, 15 en 16 maart kunt u uw stem laten horen tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Zo beslist u mee over de koers die gemeente De Fryske Marren de komende vier jaar gaat varen. Om erachter te komen waar de verschillende partijen voor staan, stelden we drie vragen aan elf lijsttrekkers.

13

Meer weten over de gemeenteraadsverkiezingen?

Kijk op defryskemarren.nl/verkiezingen

LIJST 6 Jeannet Speelman D66

LIJST 7 Rinze Visser NCPN

LIJST 8 Anne Merkuur GroenLinks

LIJST 9 Gerard ten Boom Burgerpartij

LIJST 10 LIJST 11 Geeske Holtrop-Hoekstra Armin Krijgsman Kleurrijk Fryske Marren Forum voor Democratie

“Een gezonde woonomgeving door onder andere het actief terugdringen van chemische bestrijdingsmiddelen en het instellen van spuitvrije zones. Een omgeving die uitdaagt om te bewegen. De dorpen moeten aantrekkelijk blijven. D66 wil voor alle inwoners een betaalbare woning, goed onderwijs, ruimte voor sport en voor iedereen de mogelijkheid om kunst en cultuur te beleven en te beoefenen.”

“We hebben veel speerpunten die allemaal even belangrijk zijn. Bijvoorbeeld dat álle inwoners met evenveel respect en rechtvaardig behandeld worden, dat sport en cultuur levensvatbaar blijven en dat de communicatie met inwoners sterk moet verbeteren.”

“Onze speerpunten zijn: 1. Eerlijk delen. We willen de bijstandsregels versoepelen. 2. Verantwoordelijkheid nemen: de gemeente versterkt biodiversiteit en natuur. 3.

Vertrouwen in de Mienskip, we stimuleren inwonersinitiatieven. 4. Wonen kan anders: meer sociale huurwoningen en ruimte voor alternatieve woonvormen. 5. De klimaatcrisis eerlijk aanpakken.

Iedereen moet de woning energiezuinig kunnen maken.”

“Onze focus ligt op de vol- “Vertrouwen in mogelijkgende punten. 1. Inwoners heden. Iedereen hoort van De Fryske Marren erbij!” jong en oud - verbinden en betrekken bij de toekomst van de gemeente. 2. Beter onderhoud van de leefomgeving, onder andere om de verkeersveiligheid te bevorderen. 3. Samen optrekken met agrarische ondernemers om zo het landelijke karakter van onze omgeving te behouden. 4.

Sport, cultuur en recreatie moet voor iedereen betaalbaar en toegankelijk zijn. 5. Aanstelling van een Onafhankelijk Aanspreekpunt Geschillen binnen de gemeente. 6. Verbieden van iedere vorm van gasof zandwinning.”

“Onze speerpunten: 1. De macht terug bij de inwoners; transparantie en een lokaal referendum.

2. Geen vrijheidsbeperkingen zoals 1G/2G/3G en lockdowns, én geen QR! 3. Lagere energierekening; niet van het gas af.

4. Geen onteigening van landbouwgrond. 5. Lagere lokale belastingen. 6. Woningen voor starters.”

“Meer koop- en huurwoningen voor starters en ouderen. De gemeente moet met lef kijken naar oplossingen, zoals tijdelijke woningen, hergebruik van panden of kansen voor tiny houses. Er moet meer gebouwd worden in de dorpen met behoud van het dorpse karakter en de natuur.”

“De liberalisering van de woningmarkt moet stoppen, dat is de oorzaak van de huidige wooncrisis en woningnood. Landelijke partijen die ook in De Fryske Marren vertegenwoordigd zijn, moeten zich hier samen met de NCPN sterk voor maken.

De gemeente kan ervoor zorgen dat het aantal sociale huurwoningen niet verder daalt.”

“Zorgen voor meer en betaalbare huurwoningen.

Huisjesmelkers geen kans geven. Tijdelijk wonen in recreatiewoningen toestaan, bijvoorbeeld voor mensen na een scheiding.

Regelen dat jongeren en ouderen die in hun dorp willen blijven wonen dat kunnen en ze dus soms voorrang geven bij een bouwproject.”

“Woningen aanbieden op plaatsen waar mensen willen én kunnen wonen, dit geldt voor zowel voor huur- als koopwoningen.

De optie van sociale woningruil bij scheefgroei openhouden. Huizen betaalbaar maken voor iedereen en eerst aanbieden aan inwoners van De Fryske Marren.”

“Bestaande lege gebouwen omvormen naar woningen/appartementen voor inwoners en verblijfsovernachting. Wonen is dan relatief goedkoop en neemt geen extra ruimte in beslag.”

“Forum voor Democratie is vóór het bouwen van een aantal woningen in dorpskernen, afgestemd op de lokale behoefte.

Ook willen we dat inwoners van Friesland voorrang krijgen op de woningmarkt. De gemeente moet ervoor zorgen dat leegstaande panden zonder woonbestemming middels renovatie geschikt worden gemaakt voor bewoning.”

“D66 wil naar een samenleving waarin we zoveel mogelijk gebruikmaken van schone en herwinbare energie. Aan de slag met energiebesparings-oplossingen zoals het isoleren van huizen. Om meer energie op te wekken, zien wij de oplossing in lokale energie-initiatieven; ván en vóór inwoners. Samen de schouders onder een groene toekomst!”

“Wat duurzaamheid betreft zijn er met de andere partijen geen grote verschillen. Voor de NCPN is het belangrijk dat de overgang naar schonere energie voor iedereen betaalbaar is. Het Rijk moet grote vermogens en inkomens meer belasten om geld vrij te maken.”

“Ik probeer het kort samen te vatten: 1. Isoleren en zon-op-dak met de Mienskip stimuleren, iedereen moet kunnen meedoen. 2.

Wateroverlast aanpakken.

3. Natuur en landschap versterken, geen zandwinning in het IJsselmeer. 4.

Nieuwe economie in veenweidegebied: bodemdaling stoppen. 5. Ruimte voor natuurinclusief ondernemen, bijvoorbeeld in de bollenteelt.”

“Woningen isoleren. Geen zonnevelden aanleggen, eerst de daken vol en daarna pas kijken naar andere mogelijkheden.

Ook de energieopslag in eigen huis onderzoeken en bevorderen. En duurzaamheidsprojecten van bewoners promoten en subsidiëren.”

“Een schoonheidscommissie voor grote duurzaamheidsprojecten, het landschap mag niet worden geïndustrialiseerd. En slimme oplossingen zoals het overdekken van parkeerplaatsen met zonnepanelen.”

“Dat we tegen de klimaatgekte zijn, betekent niet dat wij tegen natuurschoon en groen zijn.

Integendeel, meer dan welke partij dan ook willen wij ons inzetten voor het daadwerkelijk groener maken van De Fryske Marren!”

14

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren MAART 2022

GEMEENTEGEZICHT

Lilian Strampel-Dolstra, juridisch beleidsmedewerker kinderopvang

Lilian Strampel-Dolstra is juridisch beleidsmedewerker kinderopvang Team VTH (vergunningen, toezicht en handhaving) bij gemeente De Fryske Marren. Dat klinkt als een serieuze functie en dat is het ook. Lilian ziet erop toe dat de kinderopvang binnen de gemeente wettelijk goed voor elkaar is.

FOTO’S: NANTKO SCHAAFSMA, FOTO NANTKO

Gegevens goed beschermen Lilian (53) heeft een achtergrond als jurist, met een specialisatie in bestuursrecht.

Ze werkt al jaren in onze gemeente. Voorheen als vergunningverlener/handhaver bijzondere wetgeving, zoals drank- en horecavergunningen en vergunningen voor evenementen. Sinds 2014 houdt Lilian zich binnen De Fryske Marren bezig met de uitvoering van de Wet kinderopvang. Dat betekent dat ze toeziet op een goede kwaliteit van alle aangeboden kinderopvang, zoals kinderdagverblijven en gastouderopvang. De gemeente werkt hierbij nauw samen met de GGD, die voor de gemeente het toezicht houdt. De GGD stelt inspectierapporten met adviezen op.

Verantwoorde kinderopvang

Aan welke eisen moeten kinderopvangaanbieders zoal voldoen? “Er moet bijvoorbeeld een beleidsplan zijn en iedereen die er werkt moet een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) hebben”, somt Lilian op. “Ook moet de ruimte voldoen aan specifieke eisen en zijn er voorwaarden aan het aantal beroepskrachten per groep. En zo zijn er meer regels.” De gemeente is ‘streng aan de poort’, zoals Lilian het noemt. “We willen weten wie we binnenhalen.

Een kinderopvangaanbieder met een negatief GGD-advies schrijven we niet in. Ons doel is om verantwoorde kinderopvang te blijven waarborgen. We willen voorkomen dat we later moeten ingrijpen.”

Handhaving

‘Kinderopvang is een belangrijke basis, dat moet gewoon goed zijn’ Aan regels voldoen

In gemeente De Fryske Marren zijn 167 gastoudervoorzieningen aan huis, vier gastouderbureaus, 31 kinderdagverblijven en 22 locaties voor buitenschoolse opvang. “In Nederland kun je niet zomaar gastouder worden of een kinderdagverblijf starten”, geeft Lilian aan. “En dat is maar goed ook. Kinderen zijn het kostbaarste bezit van ouders. Ouders moeten erop kunnen vertrouwen dat de opvang goed is.

Gastouders en houders van kinderopvangorganisaties moeten daarom aan de wettelijk bepaalde kwaliteitseisen voldoen.”

Onderzoek op locatie

Als juridisch beleidsmedewerker kinderopvang is Lilian daarbij een belangrijke schakel.

Een van haar taken is het inschrijven van nieuwe kinderopvangvoorzieningen in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK), een online basisregister met de gegevens van alle kinderopvangaanbieders, en het GIR, de Gemeenschappelijke Inspectieruimte. “Nieuwe aanvragen komen bij mij terecht”, vertelt Lilian. “Ik kijk of de aanvraag volledig is en vraag de GGD het benodigde onderzoek voor

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

registratie te houden. De GGD doet vervolgens een onderzoek op locatie en doet daar verslag van aan de gemeente. Als de aanvrager aan de voorwaarden voldoet, schrijf ik die in het LRK in. Na inschrijving mag de opvang

beginnen en krijgen ouders een LRK-nummer waarmee zij kinderopvangtoeslag kunnen aanvragen. Alle kinderdagverblijven, buitenschoolse opvanglocaties en gastouderbureaus worden daarna jaarlijks gecontroleerd.”

Op zoek naar kinderopvang?

Kijk in het LRK! Zoekt u een gastouder, kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang in gemeente De Fryske Marren? U vindt alle geregistreerde aanbieders in het publieksportaal van het Landelijk Register Kinderopvang. >> landelijkregisterkinderopvang.nl

Drie maanden na de start van een kinderopvangvoorziening doet de GGD nogmaals een inspectie. “Bij sommige aanbieders zijn bepaalde zaken dan toch niet op orde”, geeft Lilian aan. “Een gesprek kan voldoende zijn om een overtreding snel te herstellen.

Bijvoorbeeld als het om een incompleet beleidsplan gaat.

Bij ernstiger overtredingen, bijvoorbeeld als er geen VOG is, is handhaving nodig. Dan komt het tot een waarschuwing, een dwangsom of – in het uiterste geval – een bestuurlijke boete.

Niet fijn, maar het doel is dat de kinderopvangaanbieder zich aan de wet houdt.”

Lilians missie is elke dag: kijken wat wél kan. “Ik wil meedenken in oplossingen. Er samen uitkomen. Soms lukt dat, soms niet. Een gastouder kan heel enthousiast zijn om te starten, maar als ze niet aan de wettelijke eisen voldoet, moet ik toch mijn strenge gezicht laten zien. Niet omdat ik het iemand niet gun, maar omdat het zo geregeld is in de wet en omdat wij ons als gemeente óók moeten verantwoorden.

Kinderopvang is een belangrijke basis voor jonge kinderen. Dat moet gewoon goed zijn en daar zet ik mij graag voor in.”

www.defryskemarren.nl

15

Actueel inzicht in woningbouwprogramma

VIA NIEUW DASHBOARD

FOTO’S: DOUWE BIJLSMA, G’WOAN DWAAN

Via het nieuwe online ‘dashboard uitvoering woningbouwprogramma’ hebben inwoners inzicht in de actuele status van woningbouwprojecten in De Fryske Marren. Op interactieve wijze kunnen inwoners de verschillende woningbouwprojecten en de status ervan online inzien. De gemeente heeft het dashboard zelf ontwikkeld. Uniek is de koppeling aan de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG).

Hiermee loopt De Fryske Marren voorop in Nederland en bieden we een transparant inzicht in deze tijd waarin grote behoefte is aan de bouw van woningen.

Van links naar rechts: Anke Sprik, Jorn Kemker en Jelger Kooistra bij Havendiken fase 2 in Balk.

Type woningen en bouwfasen

Anke Sprik, Jorn Kemker en Jelger Kooistra hebben het dashboard de afgelopen tijd samen ontwikkeld. Anke Sprik, medewerker volkshuisvesting: “Het dashboard geeft inwoners inzicht in het woningbouwprogramma tot 2030. Je ziet in het dashboard de verschillende projecten met daarin het aantal te bouwen woningen, het type woningen, de omschrijving van de fasen in het plan en de actuele status. Per project werken we de projectinformatie en de status regelmatig bij.”

Uniek door koppeling aan BAG

Jorn Kemker, gegevensbeheerder: “De status van een woning en project zijn voor inwoners zichtbaar in het dashboard mede door de koppeling aan de BAG. Dat maakt dit dashboard uniek.

Zo is er meteen inzicht in de vordering van de bouw van een project. Juist

door die automatische koppeling aan de BAG en omdat alle data zichtbaar zijn gemaakt in een kaart, geeft het dashboard snel en gemakkelijk informatie over woningbouw, aan inwoners en bestuurders. Daar zijn we best trots op.”

Dynamisch

In De Fryske Marren wordt op tientallen plekken gewerkt aan nieuwe woningen.

Van appartementen tot wijken met ‘grondgebonden’ woningen, zoals vrijstaande woningen of twee-onderéén-kapwoningen. Denk aan Tramdijk Oost in Lemmer of Broek Zuid bij Joure, maar ook aan meer kleinschalige projecten, zoals Jachtkamp in Bantega, Wytlân in Nijemirdum of Nij Sân Rotten in Rottum.

Jelger Kooistra, geo-coördinator bij de gemeente: “We hebben het dashboard

zo gemaakt dat het verschillende selectieen filtermogelijkheden biedt. Zo kun je de informatie filteren op woonplaats of op een specifieke periode. Elke woning wordt als individueel object in de kaart weergegeven. Het dashboard toont ook de geplande toekomstige woningen die nog niet zijn opgenomen in de BAG. Bovendien is het een dynamisch dashboard. Je ziet nu het programma tot 2030 en we vullen dit de komende tijd aan met nieuwe projecten”.

Wethouder Jos Boerland: “Door de koppeling aan de BAG lopen we met dit dashboard voorop in Nederland. We geven hiermee ook invulling aan de verdere digitalisering en transparantie naar onze inwoners. We zijn trots op het dashboard en blij dat we dit actuele inzicht in het woningbouwprogramma kunnen bieden. Het voorziet in een behoefte en geeft overzicht in deze tijd van krapte op de woningmarkt. Ook het ministerie van BZK (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) wil meer zicht op de woningbouwplannen in Nederland. Met dit dashboard geven we ook invulling aan deze wens van het ministerie en de provincie Fryslân.”

Mogelijk maken

De gemeente bouwt niet zelf maar maakt het wel mogelijk om te bouwen, door planvorming en ondersteuning van ontwikkelaars en initiatieven.

Ook zijn we verantwoordelijk voor het inzichtelijk maken van geplande projecten. De komende jaren worden in De Fryske Marren gemiddeld per jaar zo’n 100 woningen opgeleverd.

U vindt het dashboard op de website van de gemeente: www.defryskemarren.nl/ wonen-en-woningbouw.

Overigens biedt het dashboard geen inzicht in beschikbare bouwkavels, daarvoor kunt u terecht op www.wonenindefryskemarren.nl.