Tusken de Marren augustus 2021

Tusken de Marren INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | AUGUSTUS 2021

INHOUD

• Gemeentegezicht: Marijn Kamerling, beleidsmedewerker duurzaamheid & milieu • Aanpassen aan een nieuw klimaat • Historisch tekort op de woningmarkt • Woningbouw in Lemmer en Rottum • Weer op pad met passend vervoer • Perspectiefnota 2022

Gaswinning in De Fryske Marren?

Gemeentelijke activiteiten kalender Vergaderingen gemeenteraad Woensdag 25 augustus Petear, 19.30 uur

Woensdag 8 september

Raadsvergadering, 19.30 uur

Woensdag 15 september Petear, 19.30 uur

Kijk voor actuele informatie op: www.defryskemarren.nl/ gemeenteraad

Ook in onze gemeente wordt er gewerkt aan de voorbereiding van gaswinning. De gemeenteraad en het college zijn daar al vele jaren op tegen. Wij geloven in een toekomst met duurzame energie. Dat is alleen niet voldoende om gaswinning uit de grond onder onze gemeente tegen te houden. Bij vergunningsprocedures zullen ook wij ons moeten houden aan de wet- en regelgeving die er is.

Zo verleenden wij in juni met tegenzin een vergunning voor seismisch onderzoek. Er waren geen ruimtelijke relevante argumenten om de vergunning te weigeren.

Van ons mag u verwachten dat we zeer kritisch kijken naar alle activiteiten rondom gaswinning, zowel in onze gemeente als daarbuiten. Daarbij komen we als eerste op voor het belang van u als

Informatieavonden voor beheerders WhatsApp-buurtpreventiegroepen Specifiek voor nieuwe- en huidige beheerders van WhatsAppbuurtpreventiegroepen organiseren we, in samenwerking met politie, een tweetal informatieavonden. Dit doen wij op maandag 30 augustus en dinsdag 7 september vanaf 19.30 uur.

Tijdens de bijeenkomst vertellen wij onder andere wat het nut is van een buurtpreventie-groep, hoe u die samen met andere buurtgenoten het beste kunt gebruiken en hoe u verdacht gedrag kunt herkennen.

Denkt u met ons mee over de nieuwe groenvisie?

We nodigen u van harte uit om met ons mee te denken over de nieuwe groenvisie. In oktober organiseren we een aantal bijeenkomsten waarin we met u in gesprek gaan over tien thema’s. Voor alle thema’s organiseren wij zowel digitale- als fysieke bijeenkomsten.

Meer informatie en/of aanmelden?

Ga naar www.defryskemarren.nl/ groenvisie.

Voor beide avonden geldt hetzelfde programma. U kunt als beheerder van een WhatsApp-buurtpreventiegroep dus deelnemen aan één van de informatieavonden.

Kijk voor meer informatie op defryskemarren.nl/ whatsapp-buurtpreventiegroep.

Uitnodiging: ‘Ondernemers Alert!’

Weet u wat ondermijning is? Ondermijning is moeilijk zichtbaar, maar komt ook voor in De Fryske Marren. Corona stopt criminelen niet; juist integendeel!

Criminelen hebben een neus voor ondernemers die het zwaar hebben. Als ondernemer bent u zelf niet alleen kwetsbaar, maar ook de directe omgeving.

U draait op voor schade en uw bedrijf/woning kan worden afgesloten.

Daarom is het belangrijk om hiervan melding te doen.

Wilt u weten hoe u signalen van ondermijning kunt herkennen en hoe u hiervan (anoniem) melding kunt doen?

Kom dan naar de bijeenkomst ‘Ondernemers Alert!’ op donderdag 16 september 2021 in Zalencentrum ’t Haske in Joure.

inwoner van onze gemeente. Wilt u meer weten over de verschillende activiteiten rondom gaswinning in De Fryske Marren?

Kijk dan op www.defryskemarren.nl/ gaswinning.

Burgernet: samen voor een veilige buurt Werk samen met onze gemeente en de politie aan de veiligheid in uw buurt. Elke deelnemer maakt de buurt een stukje veiliger. Hoe meer mensen deelnemen, hoe sneller een persoon of voertuig wordt gevonden. Burgernet wordt ingezet bij onder andere diefstal of inbraak, doorrijden na een aanrijding, beroving en vermiste personen.

Als Burgernetdeelnemer ontvangt u een spraak- of sms-bericht wanneer er iets gebeurt in uw omgeving.

Daarin krijgt u het verzoek om naar een persoon of voertuig uit te kijken.

Iets gezien? Dan belt u rechtstreeks met de meldkamer. Dat doet u via het gratis Burgernetnummer 0800-0011.

Of in de app via “Bel met de politie” knop.

Scan de QR-code voor meer informatie.

Meer informatie en/of aanmelden kan via www.defryskemarren.nl/ondernemersalert.

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | augustus 2021 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren.

Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren AUGUSTUS 2021

FOTO: DOUWE BIJLSMA, GEWOAN DWAAN

10

Marijn Kamerling, beleidsmedewerker duurzaamheid & milieu

GEMEENTEGEZICHT

Marijn Kamerling, beleidsmedewerker duurzaamheid & milieu Steeds meer inwoners en bedrijven zijn bezig met verduurzaming. Ook gemeente De Fryske Marren werkt hard aan haar klimaatdoelen. Marijn Kamerling is betrokken bij verschillende projecten gericht op een duurzame toekomst.

“De gemeente heeft een grote ambitie om duurzaamheid in de regio te stimuleren”, begint Marijn.

Sinds november 2020 werkt hij als beleidsmedewerker duurzaamheid & milieu bij gemeente De Fryske Marren.

Daarvoor was hij zo’n anderhalf jaar trainee. “Tijdens mijn traineeship heb ik veel gezien en gedaan binnen de gemeente, onder andere op het gebied van duurzaamheid. Toen de mogelijkheid zich voordeed om als beleidsmaker binnen dit vakgebied aan de slag te gaan, heb ik dat met beide handen aangegrepen. We moeten flinke stappen zetten om in De Fryske Marren te verduurzamen. Ik vind het een mooie uitdaging om mijn steentje daaraan bij te dragen.”

De Energiecoach

Elke bewoner moet de kans krijgen om aan duurzaamheid te werken, vindt de gemeente. In 2020 startte zij daarom het project ‘De Energiecoach’ voor mensen met een smalle beurs – een project waar Marijn tijdens zijn traineeship nauw bij betrokken was. Marijn: “De Energiecoach helpt inwoners met simpele, praktische tips over energiebesparende maatregelen in de eigen woonsituatie. Hierdoor kan een huishouden soms tot wel vijftien procent energie besparen én dat scheelt weer in de portemonnee.

Een win-winsituatie dus. Op dit moment worden twee inwoners van De Fryske Marren opgeleid tot Energiecoach, zodat er in de toekomst nog meer huishoudens in de gemeente gebruik van kunnen maken.”

CO₂-reductie

Omdat er veel gebeurt op het gebied van duurzaamheid, is Marijn betrokken bij meerdere projecten; de CO₂prestatieladder bijvoorbeeld, waar de gemeente in 2017 mee is gestart. “De CO₂-prestatieladder is een instrument dat organisaties helpt om zelf iets te doen aan koolstofdioxidereductie”, legt Marijn uit. ”De ladder bestaat uit vijf niveaus, opklimmend van één naar vijf. Hoe meer wij als gemeente doen om onze CO₂-uitstoot en die van ketenpartners te verminderen, hoe hoger onze positie op de ladder. Alle acties worden nauwlettend gevolgd en beoordeeld door een onafhankelijk certificeringskantoor.” Inmiddels staat de gemeente op niveau drie van de ladder. Marijn: “Ten opzichte van 2017 hebben we de uitstoot

van koolstofdioxide al met 42% teruggebracht. Dat komt vooral door de overstap op schonere (fossielvrije) brandstof, die we gebruiken voor de dieselvoertuigen in ons wagenpark.

Daarnaast zijn diverse auto’s vervangen door elektrische voertuigen. Ook worden gemeentelijke gebouwen, terreinen en materialen meer en meer verduurzaamd.”

Steun aan lokale klimaatprojecten

In de periode tot en met 2022, nog zo’n 16 maanden te gaan dus, wil de gemeente haar CO₂-uitstoot met 63% reduceren. Marijn: “Zo ver zijn we nog niet, maar we zijn hard op weg.

Het is belangrijk dat we ons blijven ontwikkelen als duurzame gemeente.

Om die reden zijn we altijd op zoek naar nieuwe of betere kansen. Zo zetten we in op de inkoop van groenere energie en het zelf opwekken daarvan, bijvoorbeeld door zonnepanelen op onze gebouwen te plaatsen. Voor het gas dat we verbruiken, zijn we nu nog afhankelijk van traditionele energieleveranciers. De ‘grijze’ energie

‘Uiteindelijk willen we als gemeente volledig CO₂-neutraal worden’

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

die zij leveren, wordt opgewekt uit fossiele brandstoffen. Dat zien we liever anders. Daarom compenseren we onze uitstoot door te investeren in lokale gecertificeerde klimaatprojecten, die zich richten op het verminderen van CO₂-uitstoot.”

Valuta voor Veen

Een voorbeeld van zo’n compensatieproject is ‘Valuta voor Veen’, een regionaal project (straks ook uitgerold in gemeente De Fryske Marren) dat boeren in het veenweidegebied stimuleert om hun percelen te ‘vernatten’ en daarmee de uitstoot van koolstofdioxide te reduceren. Marijn: “Vernatten houdt in dat ze het waterpeil op hun grond verhogen, waardoor het veen minder gaat oxideren. Zo wordt bodemdaling en daarmee CO₂-uitstoot voorkomen.

Met ons aandeel in Valuta voor Veen steunen we niet alleen het project, maar compenseren we ook 20% van ons eigen gasverbruik.”

“Uiteindelijk willen we als gemeente volledig CO₂-neutraal worden. Met ons team werken we hard aan de klimaatambities van De Fryske Marren. Dat doen we graag samen met inwoners en ondernemers.

Verduurzaming komt immers het beste op gang als we het met elkaar doen.”

www.defryskemarren.nl

11

Aanpassen aan een nieuw klimaat Twee jaar geleden schreven we in ons land geschiedenis: voor het eerst kwam de temperatuur hier uit boven de 40 graden. Het is een van de gevolgen van de klimaatverandering, die op verschillende manieren een grote impact heeft op onze samenleving. Om De Fryske Marren klimaatbestendiger te maken, heeft de gemeente een pakket aan maatregelen opgesteld.

groen aan te brengen. Bomen en andere planten hebben namelijk een verkoelende werking. Alma: “Gemeente en inwoners kunnen elkaar daarbij mooi aanvullen. De gemeente kan ervoor zorgen dat in de openbare ruimte meer bomen en struiken komen te staan.

En inwoners kunnen hun eigen leefomgeving groener maken door tegels uit hun tuin te halen en te vervangen door gras of andere planten. Of bijvoorbeeld door daken te laten begroeien.

Overtollig water kan dan ook nog eens beter wegzakken.”

- Alma -

‘Gemeente en inwoners kunnen elkaar mooi aanvullen’

Door de opwarming van de aarde verandert het klimaat.

Het wordt warmer: niet alleen stijgt de gemiddelde temperatuur in Nederland, ook komen extreem hoge temperaturen steeds vaker voor. Vooral in bebouwde gebieden, waar de warmte lang blijft hangen, is het dan onaangenaam om te verblijven.

Bovendien brengt de hitte gezondheidsrisico’s met zich mee. Want wanneer het lichaam zich niet voldoende kan aanpassen, ontstaat hittestress.

Dat uit zich bijvoorbeeld in oververhitting, moeheid en lusteloosheid. Vooral ouderen en jonge kinderen zijn daar gevoelig voor.

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTO NANTKO

Alma de Vries van advies- en ingenieursbureau Royal HaskoningDHV

Samen in actie

Gelukkig is er veel dat de gemeente én inwoners kunnen doen om goed om te gaan met deze klimaateffecten. “Voor het grootste deel betreft dat de inrichting van de woon- en leefomgeving”, vertelt Alma de Vries. Namens adviesen ingenieursbureau Royal HaskoningDHV adviseert en ondersteunt zij gemeente De Fryske Marren bij het nemen van maatregelen op het gebied van klimaatadaptatie, oftewel het aanpassen aan het nieuwe klimaat. “Bepaalde plekken, zoals verdiept aangelegde grasvelden, zijn te gebruiken

FOTO: ROYAL HASKONINGDHV

Tegelijkertijd wordt het hier natter. Dat komt deels doordat warmere lucht meer waterdamp kan opnemen. Ook waait de wind tegenwoordig vaker vanuit het vochtige westen. Het nattere weer zien we niet alleen in de herfst en winter; juist in de zomer is er meer kans op extreme hoosbuien. Maar ook de kans op lange periodes waarin juist géén regen valt, neemt toe.

Als gevolg van deze droogte zakt het grondwater en dat bedreigt de beschikbaarheid en de kwaliteit van het water.

Daarnaast kan het verzakkingen in de grond veroorzaken.

Funderingen van gebouwen lopen hierdoor schade op en de verkeersveiligheid neemt af vanwege scheuren in het wegdek.

Pakket aan maatregelen

Overtollig regenwater opvangen voor langdurige droogte

om in natte periodes overtollig regenwater te bergen. Zo is bij langdurige droogte meer grondwater beschikbaar.”

Voor het tegengaan van extreme warmte helpt het om waar mogelijk verharding te verwijderen en meer

Om concreet aan de slag te gaan met klimaatadaptatie, heeft de gemeente samen met Royal HaskoningDHV een maatregelenpakket opgesteld voor de periode 2021-2025. Een van de twee beginmaatregelen heeft betrekking op de openbare ruimte. “Er zijn een hoop plekken in De Fryske Marren die relatief makkelijk klimaatbestendiger in te richten zijn, zoals grote verharde parkeerplaatsen en pleinen”, zegt Alma. “Voor elk van deze locaties kijken wij nu hoe we dat het beste kunnen aanpakken.”

De andere maatregel die momenteel vorm krijgt, is een stimuleringsregeling.

Met deze financiële bijdrage wil de gemeente inwoners, wijkverenigingen en bedrijven extra motiveren om zelf hun woon- en werkomgeving klimaatbestendiger te maken. Alma: “Je kunt daarbij bijvoorbeeld denken aan subsidie om een regenton te plaatsen of een groen dak aan te leggen. Of aan ondersteuning van initiatieven die bewoners samen opzetten om hun hele straat te vergroenen. Hoe meer mensen een steentje willen bijdragen – of liever gezegd, weghalen – hoe beter.”

12

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren AUGUSTUS 2021

HISTORISCH TEKORT OP DE W Het aanbod van woningen is in De Fryske Marren, net als in de rest van Nederland, momenteel historisch laag.

Dat duwt de verkoopprijzen omhoog: gemiddeld kost een koopwoning hier 333.000 euro, een stijging van tien procent ten opzichte van een jaar geleden. De gemeente werkt er daarom hard aan om het aanbod te vergroten.

met een beperkt budget lastig om er op de woningmarkt tussen te komen.

Gerlof: “Overbieden is inmiddels overal de norm. Tegenwoordig worden alle woningen boven de vraagprijs verkocht en de bedragen lopen snel op. Dat komt ook doordat veel beleggers zich op de markt begeven; zij zien vastgoed als een goede investering. Het gevolg is dat het bekende ‘treintje’ – van een starterswoning via een twee-onder-éénkapwoning naar een vrijstaand huis – momenteel stilstaat.”

De krapte op de woningmarkt heeft diverse redenen. De Nederlandse bevolking groeit en daardoor komen er meer, vooral kleinere, huishoudens.

Die hebben allemaal een woning nodig. Daarnaast zijn de economische vooruitzichten in de afgelopen tijd verbeterd; de Nederlandse economie herstelt sneller van de coronacrisis dan verwacht. Meer mensen vinden dit daardoor een goed moment om een huis te kopen. Ook een andere belangrijke factor speelt hierbij mee: de financieringsmogelijkheden zijn nu gunstig. De hypotheekrentes zijn bijzonder laag en dat zorgt ervoor dat veel kopers meer kunnen lenen voor een huis en dus ook meer kunnen bieden.

- Gerlof -

“Zoals je mag verwachten, is het woningtekort in de Randstad het grootst”, zegt Gerlof Born, senior beleidsadviseur wonen. “Maar heb je het over Noord-Nederland, dan staat onze gemeente wat dat betreft ergens bovenaan de lijst. Dat is ook niet verrassend: De Fryske Marren is een aantrekkelijk gebied om te wonen, met veel natuur, goede voorzieningen en een handige ligging ten opzichte van andere delen van het land.”

Treintje staat stil

Dat een hoop mensen nu meer kunnen bieden voor een koopwoning, maakt het voor starters en doorstromers

‘Iedereen vist in dezelfde vijver’ In de huursector is het niet veel beter.

Door de krapte op de markt voor koopwoningen neemt de vraag naar huurwoningen toe en daardoor stijgt de gemiddelde huurprijs per vierkante meter. Wie niet in aanmerking komt voor sociale huur en ook niet een koopwoning kan krijgen, valt tussen wal en schip. Voor wie wél onder de inkomensgrens voor sociale huurwoningen zit, is de wachttijd lang: in De Fryske Marren bedraagt die gemiddeld zo’n tweeënhalf jaar. Wie een grondgebonden huurwoning in Joure wil, moet vijf jaar wachten. “Daar komt nog bij dat op basis van landelijk beleid steeds meer mensen met een zorgindicatie in sociale huurwoningen gehuisvest worden. Iedereen vist in dezelfde vijver”, aldus Gerlof.

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

Niet simpelweg stenen stapelen

Een overspannen woningmarkt is niet zomaar in balans te brengen, maar de gemeente zet zich in om toch het tij te doen keren. Vooral in de drie grote kernen (Joure, Lemmer en Balk) en Sint Nicolaasga maakt ze waar het kan ruimte in bestemmingsplannen voor de ontwikkeling van nieuwe koop- en huurwoningen. “De vraag is daar het grootst”, zegt wethouder Jos Boerland.

“Maar ook op andere plekken breiden wij het aanbod uit, als er behoefte aan is en de mogelijkheden er zijn. Zo hebben we op het gebied van nieuwbouw al voor een flinke versnelling kunnen

Gerlof Born, senior beleidsadviseur wonen

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

De werkzaamheden in Lemmer zijn momenteel in volle gang. Volgens planning is de nieuwbouw komend voorjaar afgerond.

zorgen. Normaal gesproken krijgt De Fryske Marren er jaarlijks 90 à 100 woningen bij. Vorig jaar waren dat er 175. Tot aan 2030 voegen we daar in ieder geval nog eens 1000 aan toe.

Hierbij kijken wij goed naar de omvang van elke doelgroep die we bedienen.”

Als de vraag groot is, zijn er dan niet snel nog meer woningen bij te bouwen?

“Het is niet een kwestie van simpelweg stenen op elkaar stapelen”, legt Gerlof uit. “Bij nieuwbouw is er veel waar je aandacht voor moet hebben. Wat past goed in de omgeving? Welke archeologische waarden zitten er in de bodem? Met welke natuurwaarden moet je rekening houden? Dat kost allemaal tijd, net als het maken van plannen met partners in de bouwketen.

Daarnaast worden thema’s als klimaatadaptatie en gezondheid steeds belangrijker en wil je zeker weten dat meer snelheid bij het bouwproces niet

- Jos -

‘We hebben al voor een flinke versnelling kunnen zorgen’ betekent dat de kwaliteit afneemt.

De nieuwe woningen die we neerzetten, zijn bedoeld om generaties lang mee te gaan.”

Vitaal en leefbaar

Andere factoren die meespelen, zijn onder meer afspraken met woningcorporaties en huurdersverenigingen, bijvoorbeeld over de beschikbaarheid van sociale huurwoningen en milieuvriendelijk

www.defryskemarren.nl

ONINGMARKT

13

Woningbouw in Lemmer en Rottum In De Fryske Marren lopen diverse woningbouwprojecten. We lichten er twee uit: de nieuwbouw in het centrum van Lemmer en de uitbreiding van Rottum.

NIEUWBOUW CENTRUM LEMMER In Lemmer vindt nieuwbouw plaats aan de Markt, in het centrum van het dorp. Deze bebouwing bestaat uit ruimtes voor bedrijven op de begane grond en appartementen erboven. Vroeger stond op deze plek het gemeentekantoor. Door de panden te voorzien van karakteristieke gevels verwijzen ze naar die historie. “De nieuwbouw maakt deel uit van een uitgebreide herinrichting van het hart van Lemmer”, vertelt projectleider Fiona Carpentier.

“Onze focus ligt daarbij vooral op het toevoegen van kwaliteit aan de woon- en leefomgeving, niet zozeer op het bouwen van grote aantallen nieuwe woningen. Zo willen we dit oude vissersdorp nog aantrekkelijker maken voor inwoners én bezoekers.”

De werkzaamheden in Lemmer zijn momenteel in volle gang.

Volgens planning is de nieuwbouw komend voorjaar afgerond.

UITBREIDING ROTTUM

Wethouder Jos Boerland

“Met goede regionale samenwerking, innovatieve bouwconcepten en betaalbaar aanbod voor koopstarters kunnen wij hier de woningmarkt in relatief korte tijd al een stuk beter in balans brengen. Zo blijft De Fryske Marren dezelfde vitale en leefbare gemeente zoals we die kennen.”

- Fiona -

FOTO: ELS ZWEERINK.

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTO NANTKO

bouwen. Deze zogeheten prestatieafspraken zijn gemaakt om effectief samen te werken aan volkshuisvestingsdoelen. Ook is er afstemming met de andere Friese gemeenten en provincie Fryslân, om de Friese woningbouw als geheel zo veel mogelijk in evenwicht te houden. Al met al is Jos optimistisch.

Ook in het dorp Rottum wordt nieuwe woonruimte gecreëerd.

De uitbreiding bestaat daar uit verschillende fases. Allereerst is het gebied tussen de Koets en de watergang verkaveld met een gemengd aanbod van vrijstaande en halfvrijstaande woningen.

Deze kavels, gelegen aan de noord- en zuidkant van Rottum, zijn met de voorkant gericht op de invalswegen van het dorp. Zo dragen ze bij aan een representatief beeld. Daarnaast komt ook aan de westkant van Rottum een aantal nieuwe kavels. Fiona: “Ook hier staat de kwaliteit van wonen voorop. De ligging van het dorp helpt daar veel bij: Heerenveen met al zijn voorzieningen ligt enkele fietsminuten verwijderd en ook het natuur- en recreatiegebied Nannewiid bevindt zich in de directe omgeving.”

De kavels gaan na de zomer in de verkoop en worden uitgegeven door middel van een (digitale) verloting die plaatsvindt op woensdag 6 oktober.

Fiona Carpentier

‘Onze focus ligt vooral op het toevoegen van kwaliteit’

14

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren AUGUSTUS 2021

Weer op pad met passend vervoer Meedoen in de maatschappij. Het lijkt heel gewoon, maar als je door een beperking of ouderdom niet meer van A naar B kunt, wordt meedoen lastiger. Gemeente De Fryske Marren helpt minder mobiele inwoners graag weer op weg met passende vervoersoplossingen.

Scootmobiel

Een bezoekje aan de kapper. Zelf brood halen bij de supermarkt. Een kopje koffie drinken in het buurthuis. Veel mensen denken er niet eens over na, ze stappen op de fiets of in de auto en gaan gewoon. Helaas geldt dat niet voor iedereen. Soms kunnen mensen door ouderdom of lichamelijke of psychische beperkingen niet meer zelfstandig met de auto of het openbaar vervoer reizen.

Annie Hanzen uit Bakhuizen is 89. Op leeftijd dus, maar nog erg levenslustig.

Ze gaat er graag op uit. Maar na drie operaties aan haar rechterknie wilde het fietsen niet meer lukken. “Ik viel vaak al na vijf meter”, vertelt ze. “Ik vertrouwde mezelf niet meer.” Mevrouw Hanzen belde naar de gemeente en na overleg kreeg ze te horen dat ze via Medipoint een scootmobiel mocht lenen.

Zelfstandig

Juist die zelfstandigheid is ontzettend belangrijk voor je gezondheid, je welzijn en je gevoel van eigenwaarde”, zegt Luuk de Haan, beleidsmedewerker maatschappelijke ontwikkeling en Wmo bij gemeente De Fryske Marren.

“Daarom is de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) in het leven geroepen. Met de hulp van het sociaal wijkteam en de voorzieningen binnen die wet kunnen mensen zo lang mogelijk zelfstandig blijven. Vervoer is daar onderdeel van.”

- Alma -

‘Als ik geen scootmobiel had, zou ik aan huis gekluisterd zijn’

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

Gezellig

Luuk de Haan, beleidsmedewerker maatschappelijke ontwikkeling en Wmo bij gemeente De Fryske Marren

Annie Hanzen uit Bakhuizen

Vervoersvoorzieningen

Zo niet, dan ligt het antwoord wellicht in een voorziening binnen de Wmo. Luuk: “We zoeken altijd een oplossing op maat die bij de vervoersbehoefte past. Zo kan een scootmobiel uitkomst bieden als iemand zich vooral in de eigen omgeving verplaatst. We werken hiervoor samen met Medipoint, aanbieder van zorghulpmiddelen. Voor het in bruikleen nemen van een scootmobiel betalen inwoners een vaste eigen bijdrage.”

In dat kader biedt gemeente De Fryske Marren de inwoners die dat nodig hebben verschillende vervoersvoorzieningen. Voorbeelden daarvan zijn een scootmobiel en een Wmo-taxipas. “Hoe het werkt?

Inwoners kunnen contact opnemen met de gemeente”, legt Luuk uit. “Het sociaal wijkteam komt vervolgens bij de inwoner thuis. Gezamenlijk wordt gekeken welke behoefte er is en hoe we die het beste kunnen invullen.”

Oplossing op maat

“Het uitgangspunt is altijd ieders eigen kracht”, geeft Luuk aan. “We bekijken eerst wat iemand zelfstandig nog kan of kan organiseren, bijvoorbeeld via het eigen sociale netwerk. Soms is vervoer via één van de drie vrijwillige vervoersdiensten binnen de gemeente een oplossing.”

Jos Boerland, wethouder bij gemeente De Fryske Marren: “We vinden het belangrijk dat iedereen mee kan doen. Daar helpen we graag bij, en als het nodig is met een voorziening.”

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

Efficiënt

In andere gevallen kan een Wmo-taxipas het beste zijn. “De gemeente heeft voor dit taxivervoer afspraken met Taxi Van der Bles, Taxicentrale Reidsma en Taxi Witteveen. De eigen ritbijdrage is € 0,19 per kilometer. Voor vervoer buiten een straal van 25 kilometer is een Valyspas een mogelijkheid. Die geeft tegen een gereduceerd tarief recht op taxivervoer buiten de regio.”

Een ander alternatief is het aanpassen van de eigen auto. Bijvoorbeeld door het gas- en rempedaal te vervangen door handbediening. Luuk: ”De individuele situatie bepaalt welke voorziening het meest geschikt is. Soms is dat een combinatie van voorzieningen. Het is maar net wat voor de persoon in kwestie het meest efficiënt is en helpt om een normaal leven te kunnen leiden.”

Inmiddels maakt ze daar alweer een poos gebruik van. “Ik ben er heel blij mee. Ik ga bijna elke dag weg, bijvoorbeeld naar Balk, Hindeloopen of Oudemirdum. Een boodschapje doen of op familiebezoek. Binnenkort zijn er weer braderieën, dat vind ik ook zo gezellig. Onderweg geniet ik van de natuur om me heen. Soms tref ik kennissen, dan maak ik even een praatje.”

Voor mevrouw Hanzen is de scootmobiel echt een uitkomst. “Als ik hem niet had, zou ik aan huis gekluisterd zijn. Dan was ik misschien wel eenzaam geworden. Nu kan ik zelf op pad en die zelfstandigheid vind ik vreselijk belangrijk.” Wat zou mevrouw Hanzen tegen anderen willen zeggen die niet mobiel zijn? “Vraag ondersteuning aan, dan kun je er tenminste uit!”

Heeft u een vervoersvraag?

Aarzel niet en bel!

Bel vrijblijvend de gemeente: 14 05 14 (zonder kengetal). U krijgt direct iemand aan de lijn die met u meedenkt. Meer weten? Kijk op: defryskemarren.nl/vervoer.

U kunt ook contact opnemen met een van de organisaties voor onafhankelijke cliëntondersteuning.

Zij kunnen u helpen bij het aanvragen van een voorziening.

U vindt de contactgegevens op: defryskemarren.nl/ onafhankelijke-clientondersteuning.

www.defryskemarren.nl

15

PERSPECTIEFNOTA 2022 Elk jaar maakt de gemeenteraad keuzes over de investeringen voor de komende jaren. De raad doet dat door de perspectiefnota vast te stellen. Vroeger heette dit de Kadernota. Op 7 juli heeft de gemeenteraad de Perspectiefnota 2022 vastgesteld. In dit artikel leest u over de keuzes die gemaakt zijn.

Wilt u meer weten over een bepaald voorstel? Dan kunt u de Perspectiefnota 2022 downloaden via www.defryskemarren.nl/perspectiefnota.

SOBER

Net als vorig jaar is er weinig ruimte voor nieuwe investeringen. De financiële ruimte van de gemeente is nog altijd krap en dat maakt dat we alleen kiezen voor investeringen die niet langer kunnen wachten.

Ook zijn er alvast een aantal investeringen opgenomen waarvan de kosten nog niet duidelijk zijn. Dit heet een PM-post (pro memorie post). Deze zijn toch opgenomen in de perspectiefnota, omdat we dit najaar verwachten meer duidelijkheid te hebben over de gevraagde investering én over meer geld vanuit het Rijk. Op die manier kunnen we bij de behandeling van de begroting 2022 in het najaar deze eventueel alsnog opnemen. De opvallendste PM-posten zijn het Brûsplak Joure, huisvesting van sport en cultuur in Balk en de realisatie van een gezamenlijk sportpark voor VV Renado en VVI.

OVERZICHT GEHONOREERDE AANMELDINGEN

Elke investering heeft een nummer tussen haakjes waarmee u de details terug kunt vinden in de perspectiefnota.

De vergaderingen van de gemeenteraad moeten achteraf worden ondertiteld om voor iedereen digitaal toegankelijk te zijn (1). De kosten voor samenwerkingsverbanden FUMO (19) en Veiligheidsregio Fryslân (4) stijgen. Ook deelname aan de Friese Projectenmachine staat op de lijst (21). En in Sloten wordt geld vrijgemaakt voor de realisatie van woningbouw in de zogenaamde Blikken Skuorre (amendement).

Onderhoud van (vaar) wegen en bruggen

Een vaste waarde in elke perspectiefnota is het onderhoud van (vaar)wegen en bruggen. Zo worden er een aantal wegen in Lemmer, Rottum en Bantega vervangen (17). Ook hebben we extra geld nodig voor onderhoud van nieuwe wegen in bijvoorbeeld nieuwe woonwijken (16).

Om diezelfde reden is er ook nieuw groen toegevoegd om te beheren (9) en voegen we nieuwe openbare verlichting toe of vervangen we ze door energiezuinige exemplaren (15).

Ook in deze categorie is een investering in het toegankelijker maken van de openbare ruimte voor mensen met bijvoorbeeld rolstoelen, kinderwagens of rollators (13). De raad besloot om ook geld vrij te maken voor het aanpakken van knelpunten in fietsroutes in onze gemeente (36).

Ook al het water in onze gemeente vraagt om onderhoud. Zo staat er groot onderhoud van de pont van Langweer (10) op de planning in 2022. Ook gaan we diverse kleine houten bruggen vervangen de komende tijd (14). De brug op het Slingerrak naar de Hoitepolder bij Langweer staat vanaf 2023 in de planning om te vervangen (18). Ook worden er oeverconstructies vervangen op verschillende plekken in de gemeente (6). De laatste in de categorie water is extra budget voor het onderhouden van de stranden in onze gemeente (12).

Sociaal domein

Sport en onderwijs komen ook aan bod in de lijst. Zo is er geld vrijgemaakt voor een nieuwe kunstgrasmat op het hockeyveld in Lemmer (22) en uitbreiding van binnensportvoorzieningen (23).

Voor de (duurzame) huisvesting van onderwijs wordt ook extra geld begroot (24).

In het sociale domein zitten nog twee grote investeringsposten. Eén daarvan is de bijdrage aan de sociale werkvoorziening (29).

De ander is de nieuwe Wet inburgering die vanaf 2022 in werking treedt (30, 31). Die laatste wordt vanuit het Rijk gecompenseerd.

Gemeentelijke organisatie

Ook de gemeentelijke organisatie vraagt om extra middelen. Zo investeren we in veiligheid via VCA en Arbo (7) en vragen PFAS keuringen om extra geld (11). Ook blijven we evenementen facilitair meer ondersteunen dan een eerdere bezuiniging (20).

Ook is er geld nodig voor extra mobiele telefoons voor medewerkers van de gemeente (5).

Tot slot wordt op een aantal gebieden geïnvesteerd in het structureel maken van formatie of extra menskracht voor de gemeentelijke organisatie (2, 3, 32, 33).

De Perspectiefnota 2022 kunt u downloaden via: www.defryskemarren.nl/ perspectiefnota Of scan de QR code: