Mini-brochure: DNA van het dorp Sint-Lodewijk (2022)

Gemeente Deerlijk

DNA VAN HET DORP EEN MASTERPL AN VOOR SINT-LODEWIJK

Inhoud

2

Contact Gemeente Deerlijk Harelbekestraat 27 8540 Deerlijk 056 69 47 20 info@deerlijk .be www.deerlijk .be

Inleiding Masterplan Pijler 01: bewoners en dorpscultuur Pijler 02: klimaatrobuust landschap Pijler 03: duurzame mobiliteit Pijler 04: voorzieningennetwerk Pijler 05: compact dorp Toekomstwandeling Meer informatie

04 06 06 07 10 16 18 19 20 3

4

INLEIDING

De zoektocht naar

het DNA van het dorp Dorpen staan steeds meer op een kantelpunt en dat beseft de provincie West-Vlaanderen maar al te goed. Daarom wil ze werk maken van haar dorpen en actief op zoek gaan naar het DNA van het dorp. In masterplannen bundelt de provincie haar ambities om vooruitstrevende plannen te ontwikkelen die niet in de kast belanden. Masterplannen die gedragen worden door bestuur en experten, maar bovenal door de dorpsbewoners zelf. De zoektocht naar het DNA van het dorp legt de klemtoon op het benadrukken van de eigenheid van het dorp en haar stedenbouw, toekomstbestendig en landschappelijk ingepast. Met een DNA-masterplan, dat met hefbomen in de publieke ruimte de identiteit van het dorp in kaar t brengt en deze verder versterkt en uitdraagt, hoopt de gemeente van Sint-Lodewijk een mooie, aangename en veilige kern te maken voor haar Sellewieties.

In dit masterplan onderscheiden we vijf pijlers (DNA-strengen) waarbij elke pijler op haar beur t een aantal conclusies en actiepunten omvat. In deze brochure lichten we jullie graag de grote lijnen van het DNA-masterplan van Sint-Lodewijk toe, samen met enkele concrete acties. Een gedragen toekomstvisie en een eerste stap naar de realisatie van onze doelstellingen en ambities. +++ Dit masterplan werd zorgvuldig opgemaakt door plusoffice architects, in nauwe samenwerking met OMGEVING, Anyways en Voorland, in opdracht van de provincie West-Vlaanderen en de gemeente Deerlijk . Wens jij het volledige masterplan in te kijken? Sur f dan naar www.deerlijk .be/dna-sint-lodewijk.

5

MASTERPLAN

Pijler 01

Bewoners en dorpscultuur Ontmoeten in het dorp Wanneer we nadenken over het DNA-masterplan voor Sint-Lodewijk , dan kunnen we niet om de Sellewieties heen. Waar en wanneer ontmoeten Sellewieties elkaar ? Om die vraag goed te begrijpen, gingen we aan de slag met de dorpskalender en een favoriete-plekken-kaar t.

De Olieberg werd genomineerd als het mooiste uitzicht van het dorp. We denken na over de landschapsinrichting en uitkijkplek met ontmoetingsfunctie.

CHIRO

Infrastructuur en inrichting Hoe kan de inrichting van het publieke domein de samenhangende dorpscultuur en bijhorende identiteit nog verder ondersteunen en versterken? Het ontmoeten in het dorp, in Sellewie, beschouwen we als een heel belangrijke opgave voor dit masterplan. Zowel in open lucht als binnen, zowel in het landschap rond het dorp als in het dorp zelf. Op bijzondere én dagelijkse momenten. Op intieme, maar zeker ook op publieke plekken.

6

MASTERPLAN

Pijler 02

Klimaatrobuust landschap Toegankelijk landschap Sellewieties hebben op vandaag weinig ontmoetingsruimte. Ze dromen van een speelbos, afkoelingsplek en picknickruimte, al dan niet met gedeelde barbecue, waar ze kunnen samenkomen en genieten van hun dorp en het mooie landschap. We zetten in op rust- en ontmoetingspunten die het netwerk ex tra ‘activeren’ op strategische knooppunten. Een relatie tussen open en bebouwde ruimte betekent ook dat de open ruimte doorwaadbaar en toegankelijk wordt gemaakt voor de Sellewieties.

Ontharding en vergroening Verder is er de nood aan bosclusters ter af wisseling van de grote landbouwgebieden en enkele groene structuren doorheen het dorp. Er is namelijk nog heel wat ruimte voor ontharding en vergroening in Sint-Lodewijk . Het dorp heeft, behalve enkele groene binnengebieden, private tuinen en enkele monumentale bomen, weinig groen. Inspanningen moeten worden geleverd om Sellewie terug te connecteren met het omliggende landschap en zo een schakel te vormen in het ruimere geheel.

7

PIJLER 02: KLIMAATROBUUST LANDSCHAP

Actie in de kijker

Uitbouw trage wegennet Het fietsnetwerk loopt vandaag langs en niet doorheen Sint-Lodewijk . In de toekomst moet ook Sellewie goed en veilig bereikbaar zijn met de fiets. De eerste stappen om ons met Zwevegem te verbinden, zijn al gezet. Naast deze connectie moeten er ook trage doorsteken zijn doorheen het dorp richting omliggende woonkernen. Naast de fietsassen heeft ook het wandelnetwerk nood aan een samenhangende structuur. De groene en blauwe aders vormen kansen om het traag netwerk eraan te koppelen. Door de verdere uitbouw van het trage wegennet wordt het dorp mee geïntegreerd in het ruimere (bovenlokale) netwerk . Rust- en ontmoetingsplekken op enkele strategische knooppunten kunnen de beleving van het landschap verhogen.

Kor te termijn (1-3 jaar): realisatie trage wegen verbinding Zwevegem

8

PIJLER 02: KLIMAATROBUUST LANDSCHAP

Actie in de kijker

Sport- en vrijetijdspark Kleine landschapselementen zoals bomenrijen en houtkanten, bosclusters en water structureren het landschap en verhogen de beeldkwaliteit. De beleving van het landschap vanuit de Oliebergstraat kan worden versterkt door de spor tcluster landschappelijk beter in te passen. Dit kan door de parking langs de voorkant weg te halen en centraal een nieuwe parking te voorzien die bereikbaar is via een karrespoor. Deze ruimte kan, samen met het kleine oefenveld, landschappelijk worden ingericht als bosrijke ontmoetingsplek met enkele open ademruimtes ingericht om er te rusten, spelen of picknicken.

Lange termijn (>10 jaar)

9

MASTERPLAN

Pijler 03

Duurzame mobiliteit Wandeldorp met veilige routes Wandelen en fietsen naar school zouden een evidentie moeten zijn in een dorp. In Sint-Lodewijk zijn alle troeven aanwezig. Een helder snelheidsregime vrijwaar t de hoofdstraten van niet-plaatselijk gemotoriseerd vervoer. Het invoeren van zone 50 en zone 30 ontmoedigt de gps om langs het dorp om te rijden en stelt de plaatselijke wandelaar en fietser op het gemak . Ook in de wijk kan een strategisch gekozen snelheidsregime voor heel wat rust zorgen. Met goed uitgeruste voetpaden en gemengd verkeer op de wegbaan verhoogt het veiligheidsgevoel.

Lokaal Mobipunt Het delen van voer tuigen en ritten groeit overal in de wereld, in steden weliswaar meer dan in het dorp. Toch loont het ook de moeite om te onderzoeken wat werkt. Dus zoeken naar de juiste formule en experimenteren is de boodschap. Het Mobipunt als plaats waar alles samenkomt is daarbij een belangrijke plaats en ook over een pakjesautomaat kan worden nagedacht.

10

PIJLER 03: DUURZAME MOBILITEIT

Actie in de kijker Pladijsstraat

Als hoofdtoegang tot de school vormt de Pladijsstraat een belangrijke route voor schoolgaande kinderen. De straat wordt vandaag als gevaarlijk ervaren. Het kaarsrechte profiel en snelheidsregime zijn niet aangepast op het gewenste gebruik van de weg. De kaarsrechte afstand kan worden gebroken door de langsparkeerstrook met bomen, laadpalen, fietsenstalling en andere functies van zijde te laten wisselen. De zichten op het open landschap dienen meegenomen te worden in het ontwerp van de weg. In het har t van het dorp wordt de snelheid verlaagd van 50 naar 30. Concreet voor de Pladijsstraat kan dit vanaf de toegang naar school B. Nu

2,15m

2,30m

5,30m

2,00m

2,15m

2,30m

5,30m

2,00m

Lange termijn (>10 jaar)

Straks

2,15m

2,00m

1,70m

2,15m

1,70m

2,00m

2,15m

2,00m

1,70m

2,15m

1,70m

2,00m

11

PIJLER 03: DUURZAME MOBILITEIT

Actie in de kijker

Kerkstraat - Kapelstraat Vandaag vinden we in de Kerkstraat en Kapelstraat een gevaarlijke situatie. Langs beide kanten kan geparkeerd worden en fietsers banen zich op een smal, ver vaagd fietspad aan beide zijden van de straat een weg tussen de auto’s. Door een aantal succesvolle detailhandelzaken kent de straat een hoge parkeerdruk . Zonder de parkeermogelijkheden in de straat volledig weg te nemen, vinden we toch potentieel om door middel van een gemengd profiel een aantal punctuele vergroeningsacties te ondernemen. Fietsers vinden hun weg op duidelijke, goed onderhouden fietslopers langs beide zijden van de straat. De auto houdt zich aan het snelheidsregime van 30 km/u dat ingevoerd wordt in het har t van het dorp, meer specifiek in de Kapelstraat vanaf het kruispunt met de Oliebergstraat en de Kerkstraat vanaf het kruispunt met de Groenstraat.

0,60m

Nu

1,65m

2,00m 0,60m

1,65m

2,00m

1,70m

0,60m 3,50m

2,00m

1,65m

0,60m 3,50m

2,00m

1,65m

Middellange termijn (3-10 jaar)

Straks

1,65m

2,00m

1,70m 1,35m

1,70m 1,65m

2,00m

2,00m

1,50m

2,00m

1,50m

1,70m 1,35m

PIJLER 03: DUURZAME MOBILITEIT

Actie in de kijker

Woonstraten in de wijken In de woonwijken zijn veel vergroenings- en onthardingskansen. Zo is de verharding in de straten in de Oliebergwijk buitenpropor tioneel hoog. Deze wijk heeft het potentieel om er een échte tuinwijk van te maken zonder te moeten inboeten aan gemak . Het brede wegdek kan opgebroken worden door middel van een karrespoor met grasdallen. Om de tuinwijk compleet te maken, moeten ook de voor tuinen optimaal vergroenen en ruimte bieden voor wateropvang.

Op die manier dragen wijken bij om het dorp klimaatrobuuster te maken. Bijkomend zorgt dit voor aantrekkelijke wijkstraten die een interessant alternatief kunnen vormen om naar school te wandelen of fietsen.

Nu

2,50m

6,50m

2,50m

2,50m

6,50m

2,50m

Straks

2,50m

6,50m

2,50m

2,50m

6,50m

2,50m

Middellange termijn (3-10 jaar): biodiverse vergroening en ontharding in straten

13

PIJLER 03: DUURZAME MOBILITEIT

Actie in de kijker

Overrijdbaar dorpsplein Het kerkplein van Sint-Lodewijk is vandaag een minder aangename verblijfsruimte. Met een doorgaande weg die op het kerkplein passeer t en een zéér uitgebreide dorpsparking op het plein, liggen ook hier kansen om royaal te vergroenen en ruimte voor water te voorzien. Met een slim parkeerplan, gericht op dubbelgebruik , kan heel wat parking op het dorpsplein vermeden worden en zo plaats maken voor een groene tuin die de kerk vriendelijk omarmt. Door daarnaast voor het juiste snelheidsregime en de gepaste wegbekleding te kiezen, kan ook de rest van de ruimte als overrijdbaar dorpsplein met dorpsvriendelijke uitstraling worden ingericht en een volwaarde ontmoetingsplek worden voor het dorp.

Middellange termijn (3-10 jaar): heraanleg kerkplein met aandacht vergroenen/vernatten

14

PIJLER 03: DUURZAME MOBILITEIT

Actie in de kijker

Helder snelheidsregime 70-50-30 is voor de 3 grote wegen in het centrum de logische afbouw van de snelheid. De stap van 90 naar 70 km/u op gewestwegen is inmiddels door iedereen aanvaard. Het verlagen van 50 naar 30 km/u in het har t van het dorp is de volgende stap. Dat moet evenwel gepaard gaan met een duidelijke en volledige herinrichting. De kleinere, lokale wegen worden best ook 50 en vooral 30 km/u of woonerven, al dan niet in combinatie met een knip.

Kor te termijn (0-1 jaar): testopstelling knip aan de Olieberg

70

50

50

30

30

30

50

15

MASTERPLAN

Pijler 04

Voorzieningennetwerk Ruimte groeit mee Sellewie leeft. Er is een bloeiende basisschool, buur thuis, chiro, toneelvereniging, verschillende wijkcomités, tennisvereniging, voetbalclub, petanqueclub, Femma... De beschikbare ruimtes voor het verenigingsleven worden dus veelvuldig gebruikt en zijn nu al deels overbevraagd. Recente nieuwe ontwikkelingen in het dorp kondigen bovendien de komst van een groot aantal nieuwe huishoudens in de dorpskern aan. Nu het dorp groeit, moet het voorzieningenniveau up-to-date blijven. De ondersteunende functies moeten meegroeien met het dorp. En dan bedoelen we niet zomaar groeien in de f ysieke ruimte, maar slim groeien, want de tijd van 1-op-1 gebruik is voorbij.

Multifunctioneel patrimonium Onderzoek naar waar meer voudig gebruik van de infrastructuur mogelijk/wenselijk is, is noodzakelijk . Het is belangrijk dat de bestaande en eventuele nieuwe infrastructuren geïntegreerd, complementair en uitnodigend zijn voor diverse gebruikers. Binnen deze toekomstvisie wordt gezocht naar geschikte mogelijkheden om de binnenruimtes multifunctioneel te delen en in te zetten in tijd en ruimte.

16

PIJLER 04: VOORZIENINGENNETWERK

Actie in de kijker

Toekomstbestendig netwerk Het heemplein vormt het kloppend har t van het verenigingsleven. Door een slimme inplanting en architectuur van de verschillende ruimtes rondom het plein, kan het nog meer haar rol als incubator opnemen. We gaan op zoek naar een coherent verhaal waarbij niet enkel de publieke buitenruimte maar ook de binnenruimtes gedeeld worden door verschillende organisaties. We werken aan een toekomstbestendig voorzieningennetwerk waarbij een volwaardige turnzaal voor de school dubbel dienst doet als buur tontmoetingsplek voor het dorp. Het huidig buur thuis kan op termijn verdwijnen en ten dienste gesteld worden voor het algemeen belang van Sellewie.

Wanneer chiro, school en buurthuis de handen in elkaar slaan.

S S

C

S

B

C S

K

Als ook de kerk multifunctioneel inzetbaar wordt.

S W

C

S

C S

W B B SS

B

Middellange termijn (3-10 jaar): realisatie turnzaal + kwalitatieve ontmoetingsruimte

17

MASTERPLAN

Pijler 05

Compact dorp Verandering in verdichting De kern compact houden, betekent compact bouwen. Verdichten kan een middel zijn om de kwaliteit van het dorp te versterken. Want voor wat hoor t wat. Wanneer een project op til staat, kan de gemeente op een verdichtingsvraag anticiperen en duidelijke kwaliteitseisen voor de gemeenschap vastleggen. Verdichten binnen bepaalde waarden kan, maar enkel op voorwaarde dat er ook een meerwaarde voor het dorp gecreëerd wordt.

Nieuwe typologieën en woonvormen De kern blijft compact, met de nodige aandacht voor een gevarieerd aanbod. Om verdere verlinting en verappar tementisering op de foute plek tegen te gaan, speelt de introductie van nieuwe typologieën een belangrijke rol. Het klassieke wonen moet er proactief ver vangen en/of aangevuld worden met sociaal wonen, bescheiden wonen, collectief wonen... Anders bouwen vormt hier een cruciale factor.

18

MASTERPLAN

Zelf op ontdekking

Toekomstwandeling Aan de hand van een toekomstwandeling nemen we je graag mee doorheen dit masterplan. Zo kom je op verschillende locaties infoborden tegen die je wat meer toelichting geven. Op het presentatiemoment van zondag 10 april 2022 zorgen we voor de nodige begeleiding tijdens deze wandeling. Na 10 april trek je er op eigen tijd en tempo op uit. De toekomstwandeling blijft beschikbaar tot en met zondag 22 mei 2022 (na die datum verdwijnen de infoborden).

WOONSTRATEN IN DE WIJKEN LANDSCHAPPELIJK SPORT- EN VRIJETIJDSPARK VOET

BAL

SNELHEIDSREGIME

SCHOOL

BU

PLADIJSSTRAAT

THU

IS CHIRO

UR

SCHOOL

KERK

VOORZIENINGENNETWERK

DORPSPLEIN

KERKSTRAAT - KAPELSTRAAT

TRAGE WEGENNET

19

Nieuwsgierig naar meer?

Wij informeren je graag Wil jij meer weten over de projecten en realisaties binnen de gemeente Deerlijk?

Via onze traditionele communicatiekanalen informeren we jullie graag te gepaste tijde over de laatste nieuwtjes. Volg ons dus zeker op sociale media, schrijf je in op onze nieuwsbrief en hou onze website in de gaten.

N

20