De ambassadeur: Johan Van Steendam

Marginal gains. Minimale winsten. In topsport hét verschil tussen winst en verlies. Zeker in een individuele sport zoals wielrennen. Het gaat daarbij niet alleen over het materiaal, maar ook over de verzorging. Met de masseur en goede oliën op kop. En dan kloppen alle toppers aan bij Johan Van Steendam uit Overmere. Peter Sagan voorop.

Op zondag 5 april passeert de Ronde van Vlaanderen door ons dorp. Weinig profs zullen weten dat ze, wanneer ze het Donkmeer voorbij zoeven, slechts 50 meter van de hoofdzetel van QM Sports Care zitten, leverancier van de sportzalven en oliën die ze dagelijks gebruiken. “Eigenlijk een uit de hand gelopen zoektocht naar goede massageproducten”, vertelt Johan Van Steendam.

Johan (65) werd op Kamershoek geboren en na enkele jaren in naburige gemeenten, kwam hij op zijn twaalfde

terug in Berlare wonen. Hij was begin jaren 70 leider en hoofdleider bij de KLJ van Berlare en zat toen ook regelmatig in jeugdhuis Joko. “Dat zat toen nog in de kelders onder de Parochiezaal. Ik heb er nog meegeholpen om de toog te metselen.”

Johan was sportief en voetbalde bij het toenmalige FC Berlare. Bij de splitsing van de club ging hij mee naar Overmere. “Waar ik uiteindelijk al veertig jaar verblijf en eind jaren 70 ook een kinepraktijk startte. Die link met voetbal was wel

handig, want die spelers en ploeggenoten waren mijn eerste patiënten”, lacht Johan. Zijn voetbalschoenen moest hij op zijn 32ste noodgedwongen aan de haak hangen wegens een blessure aan de achillespees. Maar wie dacht dat Johan het rustig aan ging doen, had het mis. Want toen kwam het fietsen bij wielerclub ’t Stuurken van Overmere.

Koersen is altijd Johans kinderdroom geweest. “Wellicht omdat ik als kleine jongen in Daknam in het (supporters) café van Etienne Antheunis woonde. Die was nog meesterknecht van Eddy Merckx geweest. Maar koersen mocht absoluut niet van mijn ouders. Het is wel altijd blijven kriebelen”, vertelt Johan. Toen hij al als kinesist aan de slag was, bood het Belgisch wielerkampioenschap voor paramedici hem een kans. Hij reed zijn eerste koers. Er volgden er meer en na een paar jaar ging hij koersen in de categorie vrije liefhebbers.

Op professioneel vlak schoolde Johan zich regelmatig bij, onder meer in de leer van aromatherapie. “In de kinepraktijk kwamen al coureurs. Maar ik vond geen product op de markt dat goed genoeg was. Veel klassieke producten geven een allergische reactie, of hebben niet de juiste werking. Neem bijvoorbeeld een warmtezalf. Die warmt de huid lokaal op en die wordt dan rood. Eigenlijk is dat niet goed, want dat betekent dat je bloed uit de spieren trekt. Door er bijvoorbeeld wat munt aan toe te voegen, krijg je een verkoelend effect en gaat de werking dieper.”

Dus begon Johan ze zelf maar te maken. Het voordeel was dat hij zelf gekoerst had, ervaring had als sportkinesist én dat hij door de opleiding aromatherapie de krachten en eigenschappen van natuurlijke producten en kruiden kende. De puzzelstukken vielen in elkaar. Al snel kwam de vraag of hij dat voor anderen ook kon maken. Johan: “Het was een gat in de markt,

maar de sprong was groot: ik wist niet waar ik de flesjes moest halen, hoe ik mijn producten het best kon verpakken. Ook de zoektocht naar geschikte labo’s was niet evident. Ze mochten enkel met natuurlijke grondstoffen werken om elke contaminatie met chemische stoffen – die zijn verboden en dus doping – te vermijden.”

Al vrij snel kwam Johan in contact met professionele wielerploegen. Het eerste team was Topsport Vlaanderen. En via mond-aan-mondreclame raakten de zalven en oliën van Johan snel verspreid in het peloton: Lotto, Quick-Step, Cofidis en enkele teams uit het veldrijden. De grote doorbraak kwam er echter vijf jaar geleden met Peter Sagan. “Hij had toen een grote wonde aan het zitvlak. Dat is pijnlijk en houdt een wielrenner van zijn fiets. Door onze zalven te gebruiken was hij na twee weken al genezen. Veel sneller dan normaal, waardoor hij dat jaar nog een mooi palmares kon bijeen fietsen.” Vanaf toen prees Sagan bij elk team waar hij kwam de producten van QM Sports Care aan: Liquigas, Saxo-Tinkoff en zijn huidige team Bora. “Bora gaf op 1 augustus om 10 uur een persconferentie om de transfer van Sagan bekend te maken. En om 10.15 uur kreeg ik al telefoon van Bora om samen te werken. Dat kenmerkt Sagan. Ondanks alle aandacht is hij voor mij altijd eenvoudig gebleven. Ik ontmoette hem in een hotel in Spanje toen hij naar Bora ging. Ik wou hem daar bedanken omdat hij met ons samenwerkte, maar hij zei direct: jij hoeft me niet te bedanken. Ik moet eigenlijk jou bedanken voor jouw goede producten.” En zo is Overmere toch iets speciaal voor Sagan, want ook zijn allereerste (Belgische) supportersclub – Fan van Sagan – werd in Overmere opgericht (in toenmalige café De Lantaarn bij Wim Campe, n.v.d.r.). Dat de producten kwalitatief goed zijn, bewijst volgende anekdote. “Het wielrennen is een gesloten wereldje, maar iedereen kent iedereen. Op een gegeven moment belt de soigneur bij Topsport Vlaanderen mij vanop Mallorca. Of hij een staal mocht geven aan Team Movistar. Want die waren niet content van de producten van hun eigen sponsor en wilden onze zalven en oliën gebruiken. Ik heb verhalen gehoord dat sommige soigneurs onze producten in een drinkbus verstopten om zo hun eigen sponsor van zalven en oliën niet voor het hoofd te stoten”, glimlacht Johan. Hij geeft de wielrenners en masseurs ook regelmatig tips. “Als het koud of regenachtig is, stuur ik nog een bericht dat het belangrijk is om niet enkel benen en armen in te smeren, maar het volledige lichaam. Kijk naar veldrijder Eli Iserbyt. Hoe die in december tijdens de wereldbekermanche in Namen verkleumd de strijd moest staken: dat zou niet mogen.”

Binnenkort stopt Johan ermee. Voor zijn bedrijf van zalven heeft hij een nieuwe eigenaar gevonden en ook de kinepraktijk staat over te nemen. “Het is tijd om te genieten van het pensioen. Om terug wat meer te fietsen en uiteraard een koers mee te pikken. Te beginnen met de Ronde Van Vlaanderen die hier quasi aan mijn deur passeert. En supporteren voor Oliver en Lawrence Naesen uiteraard”, besluit Johan Van Steendam.

Wat wij ons nu nog afvragen: zou Sagan eigenlijk weten dat zijn ‘wonderzalf’ uit het land van de Parelvissers komt? Afspraak op zondag 5 april.

#RVV2020 #DorpVanDeRonde n