Goes in beeld

Anne-Maartje Lemereis (33) is de allereerste stadscomponist van Goes. Een componist schrijft muziekstukken. Anne-Maartje schreef haar eerste nummer toen ze vier jaar oud was en zet haar schrijf- en organiseertalent nu ook in voor onze gemeente.

‘Als ik in Goes ben, zet ik me voor de volle honderd procent in als stadscomponist’

Op 18 juni 2022 is Anne-Maartje officieel benoemd tot stadscomponist. ‘De eerste maanden ontdekte ik de stad en ontmoette ik veel mensen. Wat ben ik overal warm ontvangen. Goes vind ik waanzinnig mooi en behapbaar groot. Dat is fijn omdat ik de stad hierdoor snel leer kennen. Ik woon namelijk niet om de hoek, maar in Zeist. Misschien lijkt de afstand vreemd of lastig, maar ik zie er juist een meerwaarde in. Als ik in Goes ben, zet ik me voor de volle honderd procent in als stadscomponist. Daarnaast kijk ik met frisse blik naar de stad.’

Muzikale duizendpoot

Anne-Maartje is een echte duizendpoot op het gebied van muziek. ‘Toen ik vier jaar oud was schreef ik mijn eerste liedje.’ Ze studeerde piano en compositie en werkt als componist, pianist, docent en organisator van bijvoorbeeld concerten en festivals. Als docent werkt ze op het Utrechts Conservatorium en geeft ze compositieles aan kinderen en jongeren.

Sinds 2022 kan Anne-Maartje stadscomponist van Goes aan deze lijst toevoegen. ‘Ik ben aangesteld voor twee jaar en bezig met uiteenlopende opdrachten. Ik schrijf een kort beginstukje waar elk concert in de Manhuistuin komende zomer mee opent. Dus elk orkest, koor of ensemble dat optreedt speelt of zingt dit. Waar ik ook erg enthousiast over ben, is dat ik een nieuw stuk schrijf voor de beiaard van Goes. Dat is degene die de klokkentoren bespeelt. Afgelopen zomer maakte ik al een paar korte deuntjes. Toen liep ik door de stad en klonk steeds mijn eigen muziek van de toren. Dat was echt heel leuk om te horen. Ik werk nu aan een langer stuk over Maria Magdalena. Samen met anderen werken we ook aan een voorstelling voor 600 jaar Grote of Maria Magdalenakerk. Dat zit nog helemaal in de maakfase, maar we hopen een feestelijke viering neer te zetten.

Jongeren leren muziek schrijven

Naast muziek schrijven werkt Anne-Maartje aan educatieve projecten. Eén daarvan is Generation Tone. Alle leerlingen van de talentklas van de Muziekschool Zeeland schrijven een eigen nummer voor hun instrument. Anne-Maartje helpt hierbij

‘Zo leuk om je eigen muziek vanaf de klokkentoren te horen’

en schrijft een gezamenlijk finalestuk. ‘Zij mogen mij daarvoor echt de opdracht geven. Ze bepalen zelf wat voor soort stuk het wordt. Ik ben heel benieuwd en kijk er enorm naar uit.’ Op 24 juni is de uitvoering en laten alle leerlingen hun zelfgeschreven stuk horen. ‘Kom vooral allemaal kijken!’

Goes is de eerste gemeente in Zeeland met een stadscomponist. Het aanstellen van een stadscomponist is een gezamenlijk initiatief van de Muziekschool Zeeland, cantor Rutger Valentijn Mauritz van de Grote of Maria Magdalenakerk en de gemeente Goes. Anne-Maartje roept op om vooral contact op te nemen als u een leuk idee heeft. ‘Hoe meer ideeën, hoe beter.’ Via haar website leest u meer over Anne-Maartje en vindt u haar contactgegevens.

In de rubriek ‘Goes in beeld’, leest u elke editie een verhaal dat te maken heeft met kunst en cultuur. Altijd al nieuwsgierig geweest naar wat het verhaal is achter een kunstwerk in de openbare ruimte? Heeft uw vereniging iets bijzonders gedaan of kent u een Goese dichter die de mooiste verhalen schrijft?

samenspel@goes.nl

annemaartjelemereis.com

Goes-Europa: terugkijken op een bijzonder themajaar

Het Goes-Europajaar ging in maart feestelijk van start in Theater De Mythe. Hieraan waren al twee pre-events in 2021 voorafgegaan. Het gaat om de expositie ‘Fashion & Art around Europe’ in het Oude Stadhuis en de tentoonstelling ‘Europa is hier’ in Historisch Museum De Bevelanden. Door het jaar heen waren er in Theater De Mythe verschillende voorstellingen met een Europees thema. Bijvoorbeeld The Best of Britain, The Celtic Tenors en Belgian Brass.

Optredens

De Europese Vriendinnendag in de binnenstad was een goed bezochte, zonnige en gezellige dag met modeshows, optredens en workshops. Ilja Leonard Pfeijffer (schrijver van Grand Hotel Europa) boeide de vele bezoekers tijdens een literaire middag in Kloetinge. Cultuurplek De Bunder Kunst in ’s-Heer Arendskerke was het toneel voor een mooie Flamenco voorstelling en een basisscholenproject.

Festivals en exposities

Maria Magdalena in Goes en Europa heeft op verschillende momenten veel Goesenaren bewust gemaakt van de binding tussen Goes en deze bijzondere vrouw. Op het Muziekfestival 4you op de Grote Markt waren muziekstukken van Europese componisten te horen. Een Europees Klassiek Vierluik, een zomerconcert in de Manhuistuin en Euphonia op de Grote Markt brachten nog meer Europese geluiden in Goes. Puur Natuur had dit jaar een Viking-thema en Festival Zeeland Klassiek organiseerde twee uitvoeringen in het thema Europa. Het Europafestival in de binnenstad liet mensen kennismaken met Europese gerechten en biersoorten. De UrbEx fototentoonstelling ‘Verlaten plekken in Europa’ liet bij de boerderij op Klein Frankrijk een cultuur-historisch beeld zien van achttien Europese landen. De foto-expositie ‘Europeanen in Goes’ bracht Goesenaren in beeld die geboren zijn in een ander Europees land dan Nederland.

Hoogtepunt

Het openluchtspektakel ‘In het spoor van de Stier’ was met ruim 4.000 bezoekers het hoogtepunt van het themajaar. Het Europa Filmfestival in Filmtheater ’t Beest en de DaVinci Bioscoop Goes had diepgang, was mooi en werd goed bezocht. Het Festival van het Vertaalde Boek leerde ons wat er allemaal komt kijken bij het vertalen van anderstalige boeken naar het Nederlands. Met een Europees kerstpaleis in het Stadhuis en Veste Verlicht Europa is het jaar sfeervol afgesloten.

Bedankt partners en vrijwilligers!

Het Goes-Europajaar was mogelijk doordat veel bedrijven bereid waren hun naam aan het themajaar te verbinden. We bedanken ook de vele vrijwilligers die evenementen mogelijk maakten door hun inzet. Zij organiseerden zelf activiteiten, hielpen mee met verschillende tentoonstellingen, schonken koffie, hielden toezicht op het evenemententerrein en bouwden mee aan het decor van de openluchtvoorstelling ‘In het Spoor van de Stier’. Dankjewel!

Culturele Raad Goes

Het geheim van de vertaler

Bijna veertig procent van de boeken die jaarlijks in Nederland verschijnen, is vertaald uit een andere taal. Een legertje van 1400 vertalers is daar jaar in jaar uit mee bezig. Zij maken het mogelijk dat wij al die prachtige boeken gewoon in het Nederlands kunnen lezen. Maar hoe werkt dat dan? Drie vertalers, Elly Schippers, Eugenie Schoolderman en Ydelet Westra, vertelden op zondagmiddag 27 november in de bibliotheek van Goes waar ze bij het vertalen zoal tegenaan lopen. En wat er allemaal bij komt kijken voordat hun vertaling bij de drukker ligt.

Na een aantal inleidende vragen van interviewer Hein van Kemenade kwamen er steeds meer vragen van de vijftig belangstellenden die op dit onderwerp af waren gekomen. Zo kwamen we te weten dat de aanwezige vertaalsters geen vertaalsoftware gebruiken, maar (digitale) woordenboeken. Benadrukt werd dat het als lezer zonder kennis van de oorspronkelijke tekst bijna onmogelijk is om de kwaliteit van een vertaling te beoordelen. In feite kijk je vooral of de Nederlandse tekst goed loopt. Elly Schippers: ‘Je komt wel eens een recensie tegen waarin staat dat een vertaald boek leest als een trein. Maar als je dan de vertaalde tekst ernaast legt, blijkt soms dat de schrijver iets heel anders heeft opgeschreven dan wat er in het Nederlands staat.’

En dan heb je nog te maken met de uitgevers die graag een titel willen waarvan ze verwachten dat deze de verkoop van een boek bevordert. Hierdoor krijgt de Nederlandse editie soms een totaal andere titel dan de oorspronkelijke roman. Zo werd de titel van de recentelijk door Ydelet Westra uit het Zweeds vertaalde detective De verdrietige buschauffeur uit Alster van Hakan Nesser in het Nederlands vervangen door het minder mooie Herfst op Gotland. Charles Lewinsky’s roman met de weinig pakkende Duitse titel Melnitz werd in het Nederlands omgedoopt tot Het lot van de familie Meijer. Dat werkte overigens prima, want van de Nederlandse vertaling werden 350.000 exemplaren verkocht.

Pianiste Annemarie Koppelaar speelde voor, tijdens en direct en na de pauze intermezzo’s met muziek van Stenhammar, Albeniz en Brahms. Daarmee sloot ze perfect aan bij de talen van waaruit de sprekers vertalen. In het tweede deel van de middag lag het accent op de favoriete auteurs van de vertaalsters en op de specifieke uitdagingen die dat met zich mee brengt. Hoe verschillend vertalingen van één en dezelfde tekst soms zijn, werd duidelijk door een aantal zinnen van een recente vertaling van Eugenie Schoolderman te vergelijken met die van een collega. Op de vraag waarom sommige boeken elke 25 jaar opnieuw worden vertaald, was het verrassende antwoord: ‘omdat het Nederlands veel sneller verandert dan bijvoorbeeld het Zweeds, Duits en Spaans.’ Zo blijft er voor de vertalers werk aan de winkel!

Negen dagen Europa filmfestival

Voor het eerst in tien jaar was er weer een filmfestival in Goes. En dat maar liefst negen dagen lang. Het programmeren rond het thema Europa pakte verrassend goed uit. Een belangrijk doel van themajaren is om mensen uit hun eigen kringetje te halen door ontmoetingen met anderen. Een tweede doel was in dit geval natuurlijk de versterking van de Goese cultuursector.

Het mooiste voorbeeld van ontmoetingen was misschien wel de Italiaanse dag. Na een verhelderende inleiding over ‘de Europese film’ door filmwetenschapper Rudi de Boer kregen de 50 bezoekers de prachtige, zes uur durende film La Meglio Gioventu te zien. In de pauze koos iedereen een plekje aan één van de lange tafels om te genieten van een heerlijke maaltijd van Diego en Elisa Ferrigno van de Goese Trattoria La Barca. De opening van het festival was een dag eerder. Bezoekers kregen toen tijdens de film ‘Fishermen’s Friends: One and All’ te maken met een verrassing. Het Zeeuwse Shantykoor Het Veerse Scheepstuig zong in de foyer spontaan een medley uit het Zeeuwse Shanty repertoire.

De Oekraïnedag was een stuk serieuzer. Bezoekers kregen ‘s middags en ‘s avonds een film te zien over de aanloop naar de oorlog. Ruslandkenner Laura Starink lichtte dit toe met haar inleiding ‘Hoe Poetin erin slaagde om twee bevriende volkeren tegen elkaar op te zetten’. Na een enthousiasmerende inleiding door filmkenner Gerlinda Heywegen eindigde het festival met de boeiende ‘Before’ trilogie over liefde en relatie van regisseur Richard Linklater. Een winst van dit festival is de plezierige samenwerking tussen de medewerkers van Filmtheater ‘t Beest en de DaVinci Bioscoop Goes.

Nieuwe kijk op beleving

Wist u dat? Meer dan 13 miljoen overnachtingen per jaar op vakantieparken in binnen- en buitenland beginnen in Goes. Hier staat namelijk het hoofdkantoor van Roompot, waar nieuwe ideeën voor geslaagde vakanties ontstaan. Hoe ze dat doen? De organisatie heeft daarop een vernieuwende blik!

Iris van Houdt, manager Gastbeleving: ‘Op onze parken bieden we een gevarieerd vrijetijdsprogramma, afgestemd op verschillende doelgroepen. Zo hebben we een programma voor kinderen tot 8 jaar, met in de hoofdrol onze mascotte Koos. Kleintjes vinden dit helemaal geweldig. Voor iets oudere kinderen hebben we het programma Kool Kids, waarin ze zich echt groot kunnen voelen. Teens van 12 jaar en ouder, vinden alles wat je voor hen verzint ‘stom’. Dus daar hebben we iets heel slims voor bedacht! Ook hebben we een programma gericht op families. Jong en oud kunnen samen van alles ondernemen en beleven. Bijvoorbeeld een workshop pizza maken, cup cakes bakken en versieren of een interactief trainingsparcours.’

Pionierswerk

‘Het vernieuwende van ons aanbod zit niet alleen in wát we bieden,’ vervolgt Iris. ‘Ons pionierswerk zit vooral in de organisatie achter de schermen. Die hebben wij namelijk compleet op zijn kop gezet, naar voorbeeld van de grote Amerikaanse entertainmentparken. We zijn afgeweken van vaste draaiboeken en programma’s, waaruit gasten iets moeten kiezen. In plaats daarvan bieden we onze gasten de combinatie van populaire activiteiten die erg gewild zijn en een flexibel programma, dat elke week anders kan zijn. Ook onze gasten kunnen immers iedere week anders zijn. Zo komen we samen met onze medewerkers en stagiaires tot een programma dat optimaal is afgestemd op de aanwezige gasten en hun wensen. We bieden dus niet standaard wat wij denken dat ‘leuk’ is, maar peilen continu de behoefte van de bezoekers aan onze parken. De ene doelgroep vormt daarbij een grotere uitdaging dan de andere. Maar dat maakt ons extra gemotiveerd om onze gasten te blijven verrassen.’

Koos zie je overal!

Koos Konijn is een echte kindervriend. Je ziet hem op alle familieparken van Roompot, maar ook daarbuiten is dit konijn razend populair. Vorig jaar kreeg Koos een complete make-over, met nieuwe kleding en een nieuw koppie. Helemaal hip! Er zijn allerlei leuke producten te koop met zijn afbeelding erop en hij heeft zelfs een eigen YouTube-kanaal. Kijk ook eens op

shop.roompot.nl mogelijk mee omgaan. En we willen iets terug doen. Daarom willen we gasten via natuureducatie bewust maken van de natuur om hen heen en van de dieren en planten die er leven. Ook hier is ons aanbod vraaggericht en afgestemd op de behoeften van de verschillende doelgroepen. Families kunnen bijvoorbeeld tijdens een speurtocht op zoek gaan naar verschillende dieren. Via QRcodes leren ze meer over iedere soort die ze vinden. Teens kunnen tussen de bomen chillen in hangmatten en als ze dat willen, via een QR-code informatie krijgen over de sterren en planeten die ze in het donker vanuit hun hangmat kunnen zien. Mag, hoeft niet!’

Goes Kinderstad

‘De gedachte hierachter is dat een vakantie zoveel meer is dan het verblijf op het park. Mensen, jong en oud, leven er naar toe en nemen mooie herinneringen mee terug. Dat zagen we bijvoorbeeld ook tijdens Goes Kinderstad, waar onze mascotte Koos een interactief optreden gaf. Koos leidt echt een eigen leven!’

aanpak is ons vrijetijdsprogramma voor teens. Het heeft geen zin om voor tieners iets op voorhand te bedenken, hoe leuk ook, want dat werkt niet. Daarom nodigen we deze jongeren uit op de dag van aankomst, op een ongedwongen locatie buiten. De meesten zijn dan toch wel nieuwsgierig. Dan vragen we: wat willen jullie deze week graag doen? Vertel het maar! Daar komen vaak de leukste ideeën uit. Zoals het leren maken van professionele TikTok-filmpjes, les in een studio van een professionele DJ, make-up tutorials met fotoshoot of een spel in de geest van het populaire programma ‘Hunted’. Of gewoon samen chillen op een eigen plek, met Wifi natuurlijk. Aan de medewerkers op onze parken is het dan de taak om hier flexibel op in te spelen, met ons brede aanbod en netwerk.’

Zorg voor de natuur

‘Een ander voorbeeld is onze samenwerking met de natuurorganisatie IVN. De meeste van onze parken liggen in een mooie, groene omgeving. Daar willen wij zo zorgvuldig