verzamelstuk editie 4-2017

2017, editie 4

VERZAMEL

"Je moet het maximale doen voor alles wat ademt"

1

Jubilarissen BRANDWEER JUBILEUM 10 jaar: Mikel Aanstoot, Carolien Kramer - Bonsing, Joop van de Vosse, Joris Klaver, Boet Vermaes. 12,5 jaar: Edwin Baan, Christian Ligtenberg, Frank Tijhof, Ruben Siegerink, Bertil Balvert, René Boomkamp, Erwin Brouwer, Frank ten Cate, Roy den Elzen, Patrick Evers, Marcel ten Hove, Jacqueline Kroeze, Gerben Nijhof, Wim Nijland, Joan Oldersma, Ronny Slag, Gert Veurink, Ruud Wijering, Maurice Winkel, Franc Witbreuk, Henry Zandbergen, Robert Zandman. 25 jaar: Vincent Nijhuis, Rene Vrijkotte.

30 jaar: Frank Burink, Herman Nijlant, Chris Schrik. 35 jaar: Jan Dreves, Wim Welink, Fons Overbeek.

AMBTELIJK JUBILEUM

Agenda

12,5 jaar: Marieke Overbeek - Löwik, Arjan van Brussel, Henriette Hoogerheiden, Laura ten Hove - Baan, Rudie Steenwelle, Bert Wiltvank. 25 jaar: Herbert Meijran.

20 jan 23 mrt

NK crossloop, Holten Tennistoernooi indoor in NNTB

Voor informatie: p.peperkamp@brandweertwente.nl

Ondertussen op Twitter

Tweets q q

Karin Groenewegen @GroenewegenK · 7 nov Gisteren afscheid van mijn fantastische kazerne Delden @BrandweerTwente. Ademlucht nog niet verleerd en zowaar een hobbelpaard gered.

OP WEG NAAR 8.000 LEERLINGEN PER JAAR Richard Hassink @HassinkR · 13 nov Vanmiddag als #OvD bijgepraat in ons #informatiehuis #IOC van @BrandweerTwente #communicatie #weer #dreigingen komen hier bij elkaar worden omgezet in #repressieve info. Top!

w w



KORPSAVOND BORNE VERZAMELSTUK

Arjen Gerritsen @arjengerritsen · 14 nov Met de raad @Gemeente_Almelo op bezoek in de kazerne #Almelo bij @BrandweerTwente @VRT_Twente. Goede bijeenkomst waarin risicogerichte brandweerzorg en innovaties in het brandweervak centraal staan.

ViVoChem @ViVoChem · 16 nov ViVoChem neemt momenteel deel aan een brandoefening met @BrandweerTwente. #veiligheidvoorop

MET DE RAAD OP BEZOEK IN KAZERNE ALMELO

2

Risk Factory Twente @riskfactoryNL · 19 aug Steeds meer Twentse besturen verbinden zich aan onze #riskfactory. Dit keer tekende stichting #keender uit #haaksbergen en #hofvantwente de intentieverklaring.

Het is hiermee het 14e bestuur! @gerritjan_Kok http://bit.ly/234e62z Op weg naar 8.000 leerlingen per jaar!

e

Dave de Leeuw @Dave_de_Leeuw · 17 nov We zijn er klaar voor! Vanavond korpsavond kazerne #Borne met veel feestelijkheden en mooie momenten. Veel zin in! @BrandweerTwente

04

Van de redactie

5

Brandweerproat

6

Kuierhook: Inkoop van nieuwe

VERZAMEL

STUK

Inhoudsopgave

voertuigen 7

5 vragen aan... Brandon Tieman

8

De eerste ervaringen met de nieuwe autoladders

10

Veel nieuwe collega’s geselecteerd in 2017

11

Uitruk met NOx gassen

12

Inzet van O-bundels

13

0-meting en 1-meting voor centralisten

14

Kraamschudden tijdens Brandpreventieweken

16

Schoon Werken: Allart Wessels vertelt zijn ervaringen

17

De slimme vragenlijst

18

Sporten bij een eigen sportschool naar keuze!

2017, editie 4

eHRM voor jou 19

Lekkage perazijnzuur ZGT

20

Hoe zit het (ook alweer) met?

22

Gluren bij de buren

23

Inzetoefeningen bij risicovolle bedrijven is waardevol

24

Durf te vragen

25

Voorlichting aan agrariërs

26

Paard te water

28

Tilassistentie ambulance

29

Duiken in Twente

30

Jeugdbrandweer en brandveiligheid

31

Leiding sector Repressie op sterkte

32

Het Verhaal Van

34

In Twente is de humor overal te vinden...

Redactie Erik Meijerink Tanja Guyken Heidi Oude Rengerink Wendy Franke Irene Mazeland Chris Schrik Vanuit communicatie Loes Hilbrink Marjolein Gosseling Postadres redactie Verzamelstuk T.a.v. Irene Mazeland Postbus 1400, 7500 BK Enschede verzamelstuk@brandweertwente.nl Vormgeving en realisatie

Een goed idee voor de (kerst)vakantie We need you!

35

Materieel uitgelicht: Nieuwe logistieke voertuigen

36

Fysiek oefenmoment van start!

37

Stand van zaken C2000 randapparatuur

38

Betrokkenheidsmonitor: Iedereen is welkom

39

Risico’s van het vak

14

25

Geen Blad voor de Mond BV Lasondersingel 149-151 7514 BR Enschede tel. 053 460 9002 info@geenbladvoordemond.nl www.geenbladvoordemond.nl Coverfoto Hof van Twente fotografie Oplage 1.550 exemplaren Overname van artikelen alleen met bronvermelding toegestaan.

3

REDACTIE

De redactieleden

Oud en nieuw

Oud en nieuw In 2014 hebben we het roer omgegooid, het Verzamelstuk kreeg een nieuwe ‘look’.

Eentje die paste bij de moderne en professionele brandweerorganisatie die we willen zijn. Het was best een spannende stap

Heidi

die we toen gezet hebben, maar gelukkig zijn jullie reacties zeer lovend. De overgang van oud naar nieuw is zeer positief ontvangen en daar zijn we blij mee.

Erik

Wendy

Irene

Tanja

Chris

Het thema ‘oud en nieuw’ komt geregeld terug in deze editie. Je kunt lezen wat de voordelen van onze nieuwe autoladders zijn ten opzichte van de oude. Ons oude sportbeleid is aangepast; vanaf 2018 gaan we het anders doen, nieuw dus.

Ieder jaar gaan een aantal ‘oude’ brandweermensen ons verlaten.

Daarom moeten we nieuwe vrijwilligers werven. Meer hierover lees je in een artikel over de selectiedagen. Wat we nog meer in een nieuw jasje hebben gestoken is de oude Risico Inventarisatie en Evaluatie, deze richt zich tegenwoordig op de risico’s van het vak. En zo zijn er nog een aantal artikelen waarin oud en nieuw terug komt.

Onze selfies hebben we daarom ook aangepast aan het thema oud en nieuw (jaarwisseling).

Sinds 2014 is dit alweer de zestiende uitgave in het nieuwe jasje. Mede dankzij jullie inbreng

4

VERZAMELSTUK

lukt het de redactie telkens weer om er een mooi blad van te maken. Namens alle redactie­leden hartelijk bedankt daarvoor! Op 1 januari 2018 viert Brandweer Twente haar vijfde verjaardag en dat is een prachtige mijlpaal. Daarom is besloten om in 2018 niet vier, maar vijf uitgaven van het Verzamelstuk te realiseren. De speciale vijfde editie, die in mei uitkomt, staat geheel in het teken van vijf jaar Brandweer Twente. Voor de inhoud van het blad hebben we jullie hulp nodig.

Hiervoor komen we in het nieuwe jaar zeker bij jullie op de lijn.

Geniet van deze laatste editie in dit jaar. De feestdagen staan weer voor de deur en hoe leuk is het om in de kerstvakantie lekker te kunnen lezen in het Verzamelstuk. Fijne dagen en een gezond en veilig 2018 alvast.

Namens de redactie, Wendy Franke

COMMANDANT

Brandweer proat!

Nederlanders hebben enorm veel bewondering voor de brandweer. Zelfs in vergelijking met commerciële merken steekt het bijvoorbeeld gerenommeerde bedrijven als Albert Heijn en Philips naar de kroon.

Zo kopte de media in november een artikel naar aanleiding van een groot overheidsmerkenonderzoek. Met dit onderzoek is de bekendheid van alle overheidsinstellingen gemeten, waarna de vergelijking is gemaakt met de bekendste 100 instellingen in Nederland op het gebied van merkkracht, imago en de groeipotentie.

Jullie zijn de brandweer Onze toppositie danken wij als brandweer aan de kwaliteit van onze medewerkers en het vertrouwen in de goede besteding van het geld: aldus de onderzoekers.

De conclusie is dat de brandweer een betrouwbaar en deskundig imago heeft. Ook bijzonder (en mooi om te zien) is dat

in de lijst met de hoogste potentie en groeiverwachtingen voor de komende jaren de brandweer ook zeer hoog scoort; daar staan we op nummer 2. Als commandant kan ik alleen maar trots zijn en jullie allen de felicitaties overbrengen.

Want jullie zijn de brandweer, jullie hebben dit voor elkaar gekregen in de afgelopen jaren!

Resultaten belevingsonderzoek Daarnaast hebben we dit jaar binnen Brandweer Nederland een belevingsonderzoek gehad waaraan ook velen van jullie hebben meegewerkt. Top! Maar liefst 92% van jullie zegt trots te zijn om brandweerman of -vrouw te zijn. Dat is hartverwarmend.

Er is een enorme passie voor ons mooie vak. Dat blijkt ook wel uit de grote respons op het onderzoek. Ik wil jullie daarvoor enorm bedanken, dit helpt ons en geeft energie. Ook over jullie eigen veiligheid bij het werk op straat oordelen jullie positief. Onze

brandweer krijgt van jullie een ruime voldoende.

Er is ook werk aan de winkel!

Het is belangrijk om meer te investeren in de verbinding tussen ons management en de brandweermensen die op straat hulp verlenen. Daarnaast blijven we ons inzetten om ook voor onze vrijwilligers een aantrekkelijke werkgever te zijn. We gaan met elkaar in gesprek over de uitkomsten, waarvan de eerste gesprekken erg zinvol bleken. Het onderzoek biedt een schat aan waardevolle informatie over de dingen die goed gaan en dingen die we verder gaan ontwikkelen. Elke kazerne heeft hierin haar eigen werk te doen.

“We staan als brandweer bovenaan en daar mogen we best even van genieten. Wie bint greuts op de brandweer!“ Stephan Wevers Commandant brandweer

5

INTERVIEW

Kuierhook: Inkoop van nieuwe voertuigen Dit jaar zijn er de nodige voertuigen aangeschaft.

Denk maar eens aan nieuwe hulpverleningsvoertuigen, de autoladders en hoogwerker. In de Kuierhook zijn Madelon van der Helm, Michel Boersma en Ko van Wijland aangeschoven.

Krijgen jullie een zak met geld met de mededeling: Koop maar iets leuks?

Madelon schiet in de lach: “Zakelijk of privé ? Nee geintje… zakelijk gezien doet Inkoop niet zoveel met een zak geld, wij ondersteunen juist degenen met het geld. Daar ligt het budget.”

Voor de aanschaf van de nieuwe redvoertuigen was Michel één van de medewerkers die beschikking had over het geld.

“Natuurlijk is de zak met geld niet eindeloos groot. Aan het budget is een zogenaamd plafondbedrag gekoppeld. Onder dit bedrag moet alles worden gerealiseerd.

Binnen de efficiencyroute zijn keuzes gemaakt die gevolgen hebben voor de taak en het aantal redvoertuigen.” Ko legt uit: “Alle (grote) investeringen zijn in een meerjarenbegroting vastgesteld.

Dus wanneer het materieel bijna is afgeschreven, starten we een nieuwe aanbestedingsprocedure.

In feite is de zak met geld dus al

6

VERZAMELSTUK

gereserveerd. Nieuw materiaal en materieel moet aan een aantal operationele uitgangspunten voldoen. Het is dus niet ‘koop maar iets leuks’, maar er is wel ruimte voor innovatie.”

Wat was jouw rol bij de aanschaf?

Michel legt zijn rol uit: “Wij stellen als projectgroep een business case op. Hierin staat omschreven waaraan de redvoertuigen moeten voldoen.

We voeren praktijktesten met de redvoertuigen uit door het doorlopen van verschillende scenario’s. Tijdens de bouw voeren we tussentijdse controles uit.”

Ko vult hem aan: “En daar was ik projectleider van.” Madelon vertelt dat zij ondersteunend is aan het proces. “Ik kijk en lees mee, redelijk langs de zijlijn. Alle administratieve werkzaamheden, zoals inkoop­dossiervorming, behoren tot mijn takenpakket.

Dit gebruik ik ook als leertraject.

Zo zie en ervaar ik wat er bij

zo’n omvangrijke Europese aanbesteding komt kijken.”

Wat is jullie in het gehele traject het meest opgevallen?

Ko vertelt: “We hebben geen uitgebreid (technisch) bestek geschreven, maar juist scenario’s uitgewerkt. Dus eigenlijk hebben we de leverancier laten vertellen wat voor onze scenario’s de beste oplossing is. Zo kwamen we ook tot de conclusie dat we ladders en hoogwerkers nodig hebben.” Madelon viel vooral de betrokkenheid op: “Door deze manier van bestek schrijven, krijg je samen de vakinhoudelijke kennis bij elkaar. Maar het mooiste vond ik de testdagen.” Michel geeft tot slot aan: “Wij hebben het dit keer anders gedaan door niet te zeggen hoe het voertuig eruit moet zien, maar wat het voertuig in verschillende scenario’s moet kunnen. Dit maakt dat we nu twee goede autoladders en een hoogwerker hebben aangeschaft.”

INTERVIEW

5 vragen aan...

BRANDON TIEMAN

Stel je even voor: “Ik ben Brandon Tieman, 32 jaar oud en woon in Almelo. Ik heb drie kinderen.

Shania van 8 jaar, Jayden van 7 jaar en Liam is 2,5 jaar. Naast dat ik vrijwilliger ben, werk ik bij Premo BV in Almelo. Ik ben onderhoudsstoringsmonteur en werkvoorbereider.

In 2012 heb ik me aangemeld als vrijwilliger bij kazerne Almelo. Dat werk doe ik nog steeds. Ik treed regelmatig op als oefenleider en ben zo nu en dan stoker op Troned.”

Naast de brandweer vind ik het leuk om?

“Naast mijn werkzaamheden bij de brandweer ben ik graag bezig met muziek. Hierin vind ik mijn ontspanning.

Van diskjockey tot het begeleiden van bands of artiesten, ik doe alles graag en vind dit super gaaf. Soms is het wel lastig om het allemaal goed te plannen.

Maar met behulp van een goed team komt het altijd weer goed!”

Op welke plek buiten Nederland zou je een jaar willen wonen en waarom?

“Dit zijn eigenlijk wel meerdere landen… Als ik echt moet kiezen, dan ga ik voor Oostenrijk. Ik kom al een aantal jaren graag in Zillertal en de omgeving van de Dolomieten, nabij de grens met Italië. De cultuur en mentaliteit van het land spreken mij echt aan. Maar wat ik nog meer

bewonder, is het landschap. Mountain­­ biken en wandelen door de bergen, echt heerlijk!”

Hoe heeft je afgelopen werkweek eruit gezien?

“Mijn week was best veelzijdig.

Bij Premo BV heb ik een nieuwe productielijn geplaatst. Daarnaast heb ik mijn kazerneringsdienst gedraaid met mijn vaste ploeg 7, beter bekend als Lucky 7! Verder was ik deze week oefenleider voor een inzetoefening bij Bolletje.

Tot slot heb ik volop genoten van mijn gezin.”

Ik geef het stokje door aan Jeroen Meijer, omdat...

“Hij zo nu en dan een kazerneringdienst bij ons draait. Ik ben wel benieuwd naar zijn werkzaamheden bij de Handcrew Overijssel en de overige activiteiten waar hij zich mee bezighoudt.”

Wat heeft de meeste indruk gemaakt in je brandweervak?

“Eigenlijk heel veel. Vooral in de tijd van de opleiding tot manschap leer je veel en dat maakt indruk. Dit omdat je met verschillende kerntaken en technieken bezig bent. Ook leer je binnen de brandweer jezelf kennen (tenminste, dit is mijn ervaring) onder andere door de leuke en minder leuke incidenten. Gelukkig ben ik altijd goed begeleid door collega’s en mijn ploeg.

Wat ook indruk maakte op mij is de sfeer binnen onze kazerne. We hebben altijd veel lol met elkaar en als er behoefte is aan een een-op-een gesprek is er altijd een collega die voor je klaar staat. Maar dat zal ongetwijfeld in ieder kazerne zo zijn.”

7

BEHEER & TECHNIEK

De eerste ervaringen met de nieuwe autoladders

"Bij de nieuwe autoladders valt vooral de gebruiksvriendelijkheid op"

8

VERZAMELSTUK

BEHEER & TECHNIEK

Zoals je in de rubriek Kuierhook hebt kunnen lezen, zijn de autoladders aangeschaft op basis van een andere visie. Naast de uitgangspunten vanuit de efficiencyroute zijn er ook een aantal uitgangspunten vanuit de sector Repressie, die van invloed waren op het programma van eisen voor de redvoertuigen.

De nieuwe redvoertuigen zijn multifunctioneel inzetbare voertuigen die op een velerlei gebied ondersteuning kunnen bieden aan de basiseenheden ten behoeve van repressieve werkzaamheden. Dit was geen standaard aanbesteding, waarbij een papierwerk wordt opgeleverd van een paar centimeters dik waarin alles is beschreven van a tot z. Dit keer is niet omschreven hoe de voertuigen eruit moeten zien, maar wat ze in verschillende scenario’s moet kunnen. En dat heeft ons een paar prachtige voertuigen opgeleverd.

de groene knop aan de voorzijde van de auto. De ladder reageert erg snel. Na het afstempelen van de auto kan de ladder zodanig worden uitgeschoven, dat de korf instapgereed voor de auto komt te staan. Zeker van meerwaarde is de programeerfunctie: het kan de bewegingen die worden gemaakt, om op een bepaald punt te komen, onthouden. Als je vanaf dat punt weer terug wilt, kun je van deze functie gebruik maken om dezelfde weg weer terug te nemen. Dit levert in de praktijk tijdswinst op. Superhandig.

De eerste geluiden zijn positief Nu zijn genoemende specificaties onderaan deze pagina wellicht indrukwekkend, maar wat betekent dat in de praktijk? Hoewel we nog niet veel inzetten hebben gehad, oefenen we al wel uitgebreid met de nieuwe autoladders. Na een rondje langs de kazernes van Almelo, Hengelo en Enschede gedaan te hebben, met de vraag hoe de eerste ervaringen zijn, was de uitkomst zeer positief. In Hengelo is de laatste jaren met een hoogwerker gewerkt, die is nu vervangen voor de nieuwe autoladder. Dit is een grotere overgang dan voor de kazernes Almelo en Enschede, waar ze wel gewend waren aan een autoladder.

Knikarm Wat deze nieuwe autoladders ook bijzonder maakt, is dat het voorste deel van de ladder kan knikken.

Dat betekent dat de ladder nu op punten kan komen die voorheen

Handige functionaliteiten Bij de nieuwe ladder valt vooral de gebruiksvriendelijkheid op. Het afstempelen gaat erg gemakkelijk en de totale bediening van de ladder is logisch opgebouwd. De op de korf te monteren rookgasventilator, wordt als een positieve aanvulling gezien. Verder is er

niet of slecht bereikbaar waren.

Denk hierbij aan werkzaamheden tijdens een schoorsteenbrand.

De ladder aan de ene kant van het huis, de schoorsteen aan de andere. Voor inzetten van de auto­ ladders bij tilassistentie (zie het artikel hierover verderop in deze uitgave) is de bevestiging van het ‘oranje schuitje’ sterk verbeterd.

Met een paar stevige beugels kan deze snel en eenvoudig aan de brancardsteun worden bevestigd, waardoor het één stabiel geheel wordt. Kortom we zijn zeer tevreden met deze nieuwe aanwinst.

Scan de QR-code hiernaast en bekijk ons filmpje over de aanbesteding.

De nieuwe autoladders hebben de volgende bijzonderheden: • Reddingshoogte van 32 meter (gemeten vanaf de grond tot bovenkant korf).

• RC400C reddingkorf geschikt voor vier personen (400 kg).

• Knikarm van 4,7 meter geïntegreerd in het eerste ladderdeel.

• Directe instapfunctie waarmee met één druk op de knop de korf automatisch voor de auto op de grond wordt geplaatst.

• 'Single Extension’ techniek waarbij eerst het eerste ladderdeel maximaal wordt uitgeschoven en vervolgens de andere ladderdelen. Hierdoor kan men met dit type ladder verder komen dan met normale ladders uit deze klasse.

• Computer stabilisatie van het ladderpakket waardoor het ‘swingen’ van de ladder minder is.

• Geheugenfunctie waarbij men de bewegingen van de ladder kan opnemen.

• Camerasysteem boven de afstempeling waarbij de chauffeur in de cabine tijdens het opstellen van het voertuig in één oogopslag kan zien waar de stempels terechtkomen.

• Vaste blusleiding in het eerste ladderdeel.

• Blusmonitor met een capaciteit van 2.500 ltr/min.

• Brancarddrager geschikt voor 200 kg.

9

REPRESSIE

Veel nieuwe collega’s geselecteerd in 2017 Ook dit jaar is veel aandacht besteed aan het werven en selecteren van nieuwe vrijwilligers. Voor de zomer hadden verschillende kazernes al zoveel gegadigden dat ervoor gekozen is om een crash-selectiedag te organiseren voor die kazernes waar de nood hoog was. Hieruit zijn voldoende geschikte collega’s naar voren gekomen om een klas te formeren voor de leergang Manschap A. De klas start in januari 2018.

De klas is ondertussen al begonnen met het introductieprogramma.

De reguliere werving en selectie begint altijd in de zomer en eindigt in december als iedereen zijn medische keuring heeft gehad. Dit jaar is samen met de kazernes opgetrokken om na te denken hoe de werving het beste vormgegeven kon worden.

De kazernes hebben hierin hun ruimte gepakt en werden op hun beurt gefaciliteerd in het uitvoeren hiervan. Er zijn filmpjes, leuke foto’s voor de wervings­posters en eigen Facebook­posts gemaakt.

10

VERZAMELSTUK

Wervingsproces Alle wervingsacties hebben ertoe geleid dat uiteindelijk om en nabij honderd personen gesolliciteerd hebben als vrijwilliger. Het wervingsproces bestaat uit een gesprek op de kazerne, een informatieochtend, de selectiedag in november en de aanstellingskeuring.

Op het moment van schrijven zijn de keuringen nog in volle gang. We kunnen in ieder geval aangeven dat 47 personen naar aanleiding van de laatste twee selectiedagen nog in de procedure zitten.

Bijna zestig?

Samen met de geworven collega’s uit de crash-selectiedag kunnen we wellicht bijna zestig nieuwe collega’s verwelkomen.

Een heel mooi resultaat dat gezamenlijk is bereikt! Voor onze vakbekwaamheidsorganisatie vraagt het wel wat om al deze collega’s zo snel mogelijk opgeleid te krijgen. Hier wordt op dit moment druk aan gewerkt.

Anko Lammers Werving en selectie manschappen

BRANDVEILIGHEID INCIDENTEN

Uitruk met NOx gassen Een interessante inzet op zondagavond 15 oktober. Een niet veelvoorkomend incident, waardoor we zelfs benaderd zijn door een korps uit België voor meer informatie over de inzet. Zij willen er een theorieoefening van maken. We delen onze ervaring ook graag met jullie.

Rond 19.00 uur zijn we gealarmeerd voor een melding stank/hinder OGS klein aan de Haarstraat in Weerselo. Aangekomen zagen we een roodbruine gaswolk ter hoogte van een maiskuil. Dit bleek een wolk te zijn van vrijgekomen stikstof­ oxiden. Samen met de Officier van Dienst en Adviseur Gevaarlijke Stoffen hebben we de situatie in kaart gebracht. Het gas verspreidde zich over het erf richting een stal met kalveren, maar door de geringe wind hebben omliggende woningen gelukkig geen gevaar opgelopen. We hebben het incident gestabiliseerd door een tweetal overdrukventilatoren naast de kuil te plaatsen en het gas met lucht te vermengen. Vervolgens konden we het gas met twee HD sproeistralen neer­slaan. Het gas heeft zo de stal niet kunnen bereiken.

Onder controle Op het moment dat de situatie stabiel was, hebben we een kleine opening gemaakt in het zeil. Dit deden we met behulp van een pvc-buis met een diameter van 150 mm. Zo kon er continu een kleine hoeveelheid gas ontsnappen.

Hoe NOx gassen ontstaan Na het afdekken van een maiskuil komt er stikstof vrij uit het mais.

Soms komen grote hoeveelheden stikstofoxiden vrij. Door de gasvorming wordt het zeil over de kuil op spanning gezet. Wanneer een opening ontstaat en het gas naar buiten komt, komt het als een kleurloos gas stikstofoxide naar

Na een aantal uur was de situatie onder controle. Al met al een interessante inzet waarbij gelukkig geen mensen of dieren gewond zijn geraakt!

Remco Wiggers Bevelvoerder

buiten. Daar komt het in aanraking met vochtige lucht en oxideert het.

Hierdoor krijgt het gas de roodbruine kleur en is het stikstofdioxide geworden. Dit zijn nitreuze gassen en deze zijn schadelijk voor de gezondheid van mens en dier. Het gas is circa anderhalf keer zo zwaar als lucht en blijft daardoor laag aan de grond.

11

INCIDENTEN

Inzet van O-bundels In de nacht van 15 oktober breekt er brand uit in een tussenwoning uit een rijtje van zeven aan de Kroosstraat in Almelo. Om 02.35 uur wordt de ploeg van Almelo gealarmeerd.

“Dikke zwarte rook werd door de rolluiken geperst”

Bij aankomst is de brand aan de voorzijde op de begane grond uitslaand en op de eerste verdieping perst zwarte rook door de rolluiken. De vlammen dreigen over te slaan naar de naastgelegen woning. Een snelle verkenning rondom leert ons dat ook aan de achterzijde de brand uitslaand is en ook hier dreigt over te slaan. De bewoner is uit de woningen en wij voorzien hem van zuurstof. Later is hij met de ambulance naar het ziekenhuis vervoerd.

Foto: Scannernieuws Almelo

Inzettechniek met O-bundels We doen een inzet met de in o-vorm (O-bundels) opgerolde 45 mm LD slangen met daarop de 400 l/min straalpijp. Met vijf lange shots water dringen we de brand aan de voorzijde zover terug, dat

we veilig naar binnen kunnen om de brand te bestrijden. De trap naar de eerste verdieping is grotendeels weggebrand. Vanaf de hoogwerker verwijderen we aan voorzijde op de eerste verdieping de rolluiken en gaat de tweede ploeg met de tweede straal (LD 45 mm) via het raam naar binnen om daar de brand te blussen. Ook de trap naar de tweede verdieping (zolder) is deels weggebrand, waardoor de toegang naar zolder niet mogelijk is. Ook hier zetten we de hoogwerker in om een gat te zagen in het dak om zo de zolder te kunnen verkennen. Door de snelle inzet van de manschappen hebben we overslag kunnen voorkomen. In de nafase van dit incident bleken alle woningen

12

VERZAMELSTUK

een verhoogde CO-waarde te hebben en alle woningen zijn door ons geventileerd met de elektrische ventilator uit de hoogwerker.

Evaluatie Over het werken met de in o-vorm opgerolde 45 mm slangen zijn we erg positief. Het werkt ontzettend snel, ze zijn minstens net zo flexibel als HD slangen en als belangrijkste positieve punt heb je fors meer water­ levering dan bij HD blussing.

Robert Stegeman Bevelvoerder

Brandonderzoek De brand is in de kamer in de buurt van de tv(kast) of bij het naast gelegen bureautje onder de trap ontstaan. Door de volledig ontwikkelde brand kon de precieze oorzaak niet worden vastgesteld, maar wel de ontstaansplek.

Hoogstwaarschijnlijk is het een technische oorzaak, gezien de apparatuur en aanwezige bekabeling (met kroonsteentjes).

Brandstichting kan hier ook niet worden uitgesloten.

Er is nog onderzoek gedaan naar eventuele restanten van brandbare vloeistoffen, maar die zijn niet aangetroffen.

VAKBEKWAAMHEID & KENNIS

0-meting en 1-meting voor centralisten Ieder jaar houden we scenariotrainingen voor onze centralisten. In het kader van de transitie van de nieuwe meldkamer naar Apeldoorn was het wenselijk om inzicht te krijgen in de vakbekwaamheid van de individuele centralist.

In de voorbereiding hebben we samen met team Opleiden & Oefenen gezocht naar scenario’s, beoogde resultaten en toetscomponenten. Het verschil in de 0- en 1-meting hebben we gebruikt als inzet voor individuele oefenplannen. De prettige jarenlange samenwerking met de leiding van de meldkamer resulteert in een stabiele en veilige oefenomgeving voor de centralist. Toch zijn er ook aandachtspunten voor ons. Met name het verschil in operationele en oefenomgevingen vraagt inleving en aanpassing van zowel de centralisten als ook de oefencommissie. We willen op termijn graag een oefenomgeving die dezelfde resultaten kan genereren als een operationele omgeving (train as you fight).

Ervaringen centralisten We hebben Martin Boers, Jeroen Kuipers en Robert Jannink eens gevraagd wat hun ervaringen zijn met deze metingen.

Alle drie gaven ze aan dat zij het prettig vinden dat vooraf informatie gedeeld is. Je weet wat je te wachten staat en indien nodig kun je je ook voorbereiden.

De 0-meting werd unaniem gezien als een mooi moment om te kijken hoe je ervoor staat. Je weet daarna exact waar je aandachtsvelden zitten. Ze vonden de scenario’s realistisch en er zat een realistische opbouw in. Nadeel was dat de oefenomgeving en -systemen niet helemaal identiek werkten als de operationele omgeving. Hierdoor moest geïmproviseerd worden. Nu werd per individu geoefend en in de praktijk werk je samen. Het is teamwork.

Advies Als advies geven ze mee dat mede­ werkers niet bang of zenuwachtig hoeven te zijn voor een dergelijke meting. Zolang de oefening de realiteit benadert, ben je voorbereid als je dit in het echt voor je kiezen krijgt. Je kunt beter in de oefenomgeving ‘foutjes’ maken om er zo ook van te leren.

Dergelijke metingen mogen best worden opgenomen in een vast patroon of oefencyclus. We moeten wel aandacht blijven houden voor de basissystemen, dus ook elementair blijven trainen.

Jeroen geeft aan ook wel met de eenheden in het veld te willen oefenen, bijvoorbeeld bij een slotoefening.

Erwin van Coeverden Vakspecialist Opleiden & Oefenen

13

BRANDVEILIGHEID

Kraamschudden tijdens Brandpreventieweken

" Via kinderen de ouders bereiken werkt altijd goed"

14

VERZAMELSTUK

BRANDVEILIGHEID

Ook dit jaar hebben we de gehele maand oktober weer actief deelgenomen aan de Brandpreventieweken (BPW). Doel van deze weken is om mensen meer bewust te maken van brandveiligheid in hun eigen leefomgeving.

Daarom organiseren alle regio’s verschillende ludieke acties.

Voor het eerst hebben we samenwerking gezocht met onze collega’s van Oost 5. Dit betekent dat we met Veiligheidsregio IJsselland, Veiligheidsregio Gelderland-Zuid, Veiligheids- en

voor de doelgroep aanstaande en jonge ouders. Een hele andere doelgroep dan de senioren van voorgaande jaren. En ook een hele logische doelgroep, want vooral jonge ouders laten deuren van

"We willen voorkomen dat die roze wolk een rookwolk wordt" Gezondheidsregio GelderlandMidden en Veiligheidsregio Noorden Oost-Gelderland de handen ineen hebben geslagen. In Oost 5 hebben we dus dezelfde activiteiten georganiseerd, onder dezelfde doelgroep en met dezelfde boodschap. Ons bereik is daarmee vele malen groter geweest!

Hé doe de deur dicht Het landelijke thema dit jaar was: Hé doe de deur dicht! Dit klinkt nogal onvriendelijk, maar is een zinvolle boodschap. Het sluiten van binnendeuren levert namelijk kostbare tijd op om te kunnen vluchten en gered te worden.

Gesloten deuren zorgen ervoor dat de verspreiding van giftige rook beperkt wordt. Dus daarmee redt een simpele handeling, als het altijd sluiten van de binnendeuren voordat je gaat slapen, levens als er brand uitbreekt. Daarbij is het belangrijk dat rookmelders op de juiste plaats hangen en ook hoorbaar zijn. Met deze boodschap zijn we op bezoek gegaan bij onze doelgroep.

Aanstaande en jonge ouders In Oost 5 hebben we gekozen

slaapkamers open staan om hun kinderen te kunnen horen. Om ervoor te zorgen dat hun roze wolk geen rookwolk wordt, hebben we ludieke acties bedacht om deze doelgroep voor te lichten en bewuster te maken.

Kraamschudden We zijn in iedere Twentse gemeente gaan kraamschudden bij de eerste baby die in oktober geboren is. Samen met de burgemeester en een tankautospuit vol enthousiaste vrijwilligers hebben we een echte brandweer geboortekoffer gebracht bij al deze ouders. In het koffertje zaten naast leuke dingen, zoals een brandweerromper, uiteraard ook een rookmelder en folders met tips. Met veel plezier hebben de burgemeesters en brandweercollega’s de koffertjes gebracht en vaak ging de baby van arm naar arm. Ondertussen konden onze BVL-medewerkers in huis bekijken hoe het stond met de brandveiligheid. Naast het gezellige en zinvolle kraam­schudden hebben alle ouders, die in oktober aangifte van de geboorte van hun kind hebben gedaan, een geboortetasje van de brandweer

gekregen. Ook hebben we hulp ingeroepen van ‘externe’ partijen.

Zo hebben een groot aantal kraamverzorgers voorlichting van ons gehad over brandveiligheid.

Zij komen immers bij de mensen thuis en kunnen daar brandveiligheid achter de deur brengen.

En ook via consultatiebureaus en verloskundigenpraktijken is aandacht voor de campagne gevraagd.

Brandweer Kids Event In Twente hebben we de brand­preventieweken op zaterdag 30 september van 15.00 tot 17.00 uur geopend met een Brandweer Kids Event in en rondom de kazer­ne van Hengelo. Burgemeester Schelberg en Stephan Wevers openden het Kids Event door een eerste geboortekoffer uit te reiken aan een hoogzwangere vrouw. Daarna werden de kids meegenomen naar de poppenkast, die uiteraard in het teken stond van brandveiligheid. Onze collega’s van team brandonderzoek hebben drie prachtige voorstellingen gegeven, waarbij de kinderen aan hun lippen hingen. Ondanks het slechte weer liep het echt storm. De kids konden allerlei proefjes doen, tekenen, kleuren, meedoen aan een puzzeltocht, verkleden, brandjes blussen, door een rooktent lopen en meedoen aan de brandweer bingo. Op deze manier hebben we zowel de kinderen als hun ouders op speelse wijze bewuster gemaakt van brandveiligheid in huis. Ook was de jeugdbrandweer aanwezig. Het was een superleuke en leerzame middag, voor herhaling vatbaar!

15

COLUMN

Schoon Werken: Allart Wessels vertelt zijn ervaringen In januari 2016 heb ik me samen met Harco Twiest aangemeld als ambassadeur schoon werken.

Dit sprak mij aan, want ik vind het leuk om dingen te regelen. Daarnaast vind ik het belangrijk om schoon en hygiënisch te werken tijdens en na afloop van een uitruk en oefening. Samen met Harco gaan we hier zorgvuldig mee om.

“Gebruik je boerenverstand en overdrijf niet”

16

VERZAMELSTUK

Helaas is onze kazerne op dit moment nog niet geschikt voor het nieuwe werken en kunnen we nog niet optimaal uitvoering geven aan het schoon werken. In 2018 wordt onze kazerne verbouwd. Wanneer de verbouwing gereed is, voldoet de kazerne aan de gestelde eisen en kunnen we 100% schoon werken zoals we het willen en zoals het hoort. Momenteel voeren we schoon werken nog uit in de groene loods. Dit is echter verre van ideaal. Ondanks dat het behelpen is, gaan we er samen met onze collega’s zorgvuldig mee om. Mijn motto is: gebruik je boerenverstand en overdrijf niet.

Daarnaast vind ik het belangrijk dat ook onze voertuigen er goed uitzien, zowel de buiten- als binnenzijde. Ook hiervoor ben ik verantwoordelijk. De voertuigen

zijn immers het visitekaartje van onze kazerne. Als ambassadeur ben ik er trots op dat ik deze taken op me heb genomen. Wanneer er vragen komen van onze collega’s, dan los ik dit samen met Harco op.

Allart Wessels, Ambassadeur Vriezenveen

Schoon werken is nu onderdeel van de reguliere werkwijze We zijn een geruime tijd bezig met de invoering van schoon werken. We hebben in korte tijd veel bereikt. Schoon werken is niet meer iets bijzonders, maar is nu onderdeel van onze reguliere werkwijze.

Dat is een compliment aan ons allen! Daarmee zit ook de taak van de werkgroep, die dit proces

samen met de ambassadeurs heeft begeleid, erop. We dragen het dossier over naar de reguliere organisatie. De ambassadeurs schoon werken blijven aanspreekpunt op de kazernes. Ook blijven we de ontwikkelingen in dit dossier volgen en houden we jullie bij veranderingen op de hoogte.

STRATEGIE & ONDERSTEUNING

De slimme vragenlijst In de slimme vragenlijst kunnen we specifieke informatie van een incident en onze brandweerinzet vastleggen. Dit helpt bij het leren van incidenten en vereenvoudigt het vastleggen van informatie. Afgelopen jaar is druk gewerkt om deze slimme vragenlijst te ontwikkelen voor bevelvoerders, een verdere uitbreiding van ons Informatiehuis.

De slimme vragenlijst is een digitale lijst in LiveOp en vervangt eerdere vragenlijsten, zoals bijvoorbeeld de CBS lijst, Veiligheidspaspoort (incident) lijst, 100% woningbrand en vragen van brand­onderzoek. De lijst heet de ‘slimme vragenlijst’, omdat je alleen vragen krijgt die relevant zijn voor het incident. Bij een woningbrand krijg je geen vragen meer over ongevallen of industriebranden, dit was bij de CBS lijst wel het geval.

Daarnaast vult het systeem zoveel mogelijk informatie automatisch in. Deze informatie controleert de bevelvoerder en hij vult aan waar nodig.

Door incidentinformatie direct na een incident, door de bevelvoerder, vast te leggen zorgen we ervoor dat alle belangrijke informatie geborgd wordt.

Dit is niet alleen van belang om hier als organisatie van te kunnen leren, maar ook voor de bevelvoerder zelf. Het kan helpen bij de nabespreking van een inzet.

Hoe is de vragenlijst ontstaan?

De vragenlijst is samengesteld op basis van alle bestaande vragenlijsten. Door de klankbordgroep zijn de belangrijkste vragen vanuit alle sectoren daarin opgenomen. Twee bevelvoerders in het ontwikkelteam hebben gedurende de ontwikkeling bewaakt dat de lijst relevant en goed werkbaar is.

Vastleggen van de inzet zelf Door de slimme vragenlijst in te vullen, leggen we ook de inzet zelf vast. Een aantal voorbeelden zijn welke inzettac­tieken of bevrijdings­methoden er gebruikt zijn

bij slachtoffers en reddingen. Verder biedt het de mogelijkheid om leerpunten te delen met collega’s. Hiervoor is een backoffice ingericht die elke ingevulde vragenlijst doorloopt. Zij kijken naar opmerkingen en leerpunten tijdens inzetten. Deze backoffice zorgt ervoor dat deze acties worden uitgezet en dat de bevelvoerder een terugkoppeling ontvangt. Alle informatie uit de slimme vragenlijst slaan we op in het systeem.

Een lijst blijft ook beschikbaar als pdf en is dus goed te gebruiken tijdens bijvoorbeeld een nabespreking.

Ambassadeurs gezocht De komende maanden rollen we de

slimme vragenlijst verder uit bij alle kazernes. Vind je de slimme vragenlijst interessant en wil je hier iets in betekenen? Wij zoeken per kazerne een ambassadeur voor de vragenlijst die kan helpen bij de uitrol en voor zijn/haar kazerne aanspreekpunt is. Je kunt je hiervoor aanmelden bij je kazerne­ coördinator. Heb je opmerkingen of vragen, benader ons dan via informatie@brandweertwente.nl.

Emiel Sanders, Nick Averdijk, Jette Dierselhuis, Niels Peters, Marijn Hilbrink en Herman Koers IOC

17

STRATEGIE & ONDERSTEUNING

Sporten bij een eigen sportschool naar keuze!

‘Fit for the job’ zijn en blijven is een belangrijke voorwaarde voor brandweermannen en -vrouwen.

Om je hierin te ondersteunen, biedt Brandweer Twente verschillende faciliteiten aan via het sportbeleid.

Afgelopen jaar is het sportbeleid samen met verschillende deelnemers geëvalueerd. Uit de evaluatie kwamen een aantal punten naar voren: niet voor iedere repressieve medewerker waren de faciliteiten even toegankelijk vanwege reistijd of de paraatheid van de kazerne. Daarnaast was de keuzevrijheid van de vrijwilliger voor de sportschool ook beperkt/niet aanwezig.

Vandaar dat per 1 januari 2018 een aantal wijzigingen doorgevoerd worden: manschappen en bevelvoerders kunnen

straks zelf een sportabonnement afsluiten bij een sportschool naar keuze. Een gedeelte van de kosten van het abonnement (€ 12,50 per maand) kun je vergoed krijgen door een aanvraag­­formulier in te vullen in eHRM. Dit formulier is vanaf januari beschikbaar.

Vragen?

Heb je vragen of lukt het niet om je aan te melden voor de maandelijkse vergoeding, neem dan contact op Maarten Janssen of stuur een mailtje: veiligheid@brandweertwente.nl.

Repressieve medewerker Ben je als repressieve medewerker werkzaam in Enschede, Hengelo, Almelo of Tubbergen? Dan kun je sporten bij de ­interne sportruimte in je kazerne. Ook niet-repressief personeel kan gebruik maken van deze sport­ruimtes. Deze ruimtes zijn of worden binnenkort opnieuw ingericht/geüpdatet. De maandelijkse vergoeding geldt dan niet voor je.

eHRM voor jou De laatste tijd heb je via Vnet/V4U vast een aantal berichten voorbij zien komen over eHRM. Via dit digitale personeels­ portaal kun je sinds afgelopen zomer je eigen salarisstrook en eigen gegevens inzien of wijzigingen doorgeven.

t wanneer word de functie ingevoerd waarmee we ons salaris kunnen aanpassen?

18

wij vroegen ons af...

VERZAMELSTUK

We zijn overgegaan op eHRM, zodat je als medewerker meer regie hebt over je eigen gegevens. Dit is efficiënter voor zowel jou als ons. Gegevens die je wijzigt via eHRM, verwerken we automatisch ook in VeiligheidsPaspoort. Je hoeft dus maar één keer de wijziging door te geven. We gaan daarom steeds meer HR processen onderbrengen in eHRM, bijvoorbeeld het plannen van verlof en invoeren van het Individueel Keuze Budget (IKB). Vanaf januari 2018 kun je als beroeps en ambtelijk personeel met het IKB zelf beslissen in welke maand je het vakantiegeld, de eindejaarsuitkering of de levensloopbijdrage ontvangt, en kun je extra verlof kopen. Je kunt je

gegevens inzien of wijzigen door in te loggen in eHRM via de link op Vnet of via www.login.youforce.biz/sso/vrtwente.

Ook kun je via V4U inloggen (overzichten > eHRM) om je gegevens in te zien. Je kunt ze daar niet wijzigen.

Meer informatie Meer informatie over eHRM vind je op de Wegwijs pagina ‘Mijn HR’. Daar vind je informatie over onder andere eHRM toegang, IKB, een veelgestelde vragenlijst, handleidingen en nieuws­ berichten. Verder organiseren we eind januari diverse inloopbijeenkomsten over hoe jij eHRM kunt gebruiken. Alle informatie hierover vind je op ‘Mijn HR’.

INCIDENTEN

Lekkage perazijnzuur ZGT Een medewerker van Ziekenhuis Groep Twente, werkzaam op de (endo-)scopen reiniging, neemt rond de middag van 3 oktober contact op met een technicus. In een ruimte waar (endo-)scopen worden gedesinfecteerd, is in een machine een lekkage ontstaan van mogelijk zes liter perazijnzuur.

Hierop vindt binnen ZGT overleg plaats. Er wordt besloten om de ruimte waar de lekkage is ontstaan, te verlaten en af te sluiten. Inmiddels is de sterk ruikende zu­­urlucht vele malen sterker en pene­tranter geworden dan in een normale bedrijfssituatie. Eén van de betrokken medewerkers krijgt klachten en meldt zich bij de eerste hulp van het zelfde ziekenhuis. Op dat moment worden in de nabijheid van de ruimte de lopende behandelingen afgemaakt.

Patiënten die voor dag­behandeling komen worden huis­waarts ge­stuurd.

Dit is ook het moment dat de brandweer wordt ingeschakeld.

Hulp van brandweer ingeroepen Het ziekenhuis heeft de brandweer om hulp gevraagd om het perazijnzuur op te ruimen. Samen met de ploeg van kazerne Almelo, de Officier van Dienst en de Adviseur Gevaarlijke Stoffen is hiervoor

een plan opgesteld. Besloten is om het perazijnzuur snel te absorberen. Hiervoor is ook de betreffende vleugel van ZGT ontruimd. Omdat de concentratie en de exacte samenstelling niet bekend was, is de keuze gemaakt voor een snelle inzet in chemiepak. Kazerne Almelo heeft twee keer een ploeg ingezet voor het opruimen van de stof. Gedurende de inzetfase is de concentratie van de stof bijgesteld. Daarmee werd ook het risico voor de hulpverleners verkleind. Tijdens de inzet zijn wij uitgegaan van een worst-case scenario en hebben conform het eerste plan de inzet door laten gaan.

Na metingen zijn de ruimten weer vrijgegeven.

de inzet door het Informatie- en Operationeel Centrum (IOC) in kaart gebracht. De uitkomsten van deze incidenten zijn meegenomen in de afweging van het inzetplan in Almelo.

Een dag na het incident heeft een goede evaluatie met het ziekenhuis plaatsgevonden. Leerpunten en ervaringen van dit incident worden door team Kenniscentrum opgepakt.

Joop Wessels Officier van Dienst

Actualiteit De afgelopen tijd zijn dit soort incidenten vaker voorgekomen in ziekenhuizen in Nederland. Allen met een verschillende afloop. Deze gegevens zijn tijdens

19

VAKBEKWAAMHEID & KENNIS

Hoe zit het (ook alweer) met?

REDSUIT, MoSeS, de ReCoFan, Instrumented Training en het Informatiehuis Misschien heb je er wel iets over gehoord, maar hoe zit het eigenlijk met REDSUIT? En wat is instrumentend training ook al weer? Het is de hoogste tijd om jullie te informeren over de stand van zaken over onze innovaties en de ontwikkelingen.

Het is natuurlijk altijd belangrijk om nieuwe kennis te vergaren. En dan zijn we ook nog op zoek naar goede ideeĂŤn, nieuwe mogelijkheden en moderne toepassingen. We willen tenslotte met de tijd mee gaan. En om een goed idee ook werkelijkheid te laten worden, moeten we de kennis hiervoor ophalen. Daarom zoeken we de samenwerking met bedrijven en scholen.

Van idee naar eindproduct Om je idee uit de praktijk om te zetten tot een eindproduct doorlopen we verschillende stappen, oftewel een innovatieproces. Het bestaat uit grofweg vier stappen: het eerste idee, een demonstrator, een prototype en het eindproduct. Vaak zijn we goed in staat het eerste idee uit te werken tot een prototype, maar het op de markt brengen is wat anders. Daarvan zijn we

afhankelijk van commerciĂŤle partijen.

Dit is dan ook het meest weerbarstige deel van innovatie.

Goed idee?

We stimuleren jullie graag om met ons mee te innoveren. Volgend jaar gaan we verder aan de slag met innovatie vanuit onze organisatie. Heb je een goed idee? Neem dan vast contact op met kenniscentrum@brandweertwente.nl.

MOBIELE SENSING FOR SAFETY (MoSeS) Met bestaande technologie, zoals smartphones en sensoren, is samen met externe partijen (zoals Thales en Saxion) een systeem ontwikkeld voor de brandweer: MoSeS. Met dit systeem kan de bevelvoerder de manschappen via een tablet monitoren. Niet alleen kan hij realtime via de plattegrond op de tablet zien waar in het gebouw zijn manschappen zich bevinden, hij kan ook hun gezondheidstoestand in de gaten houden. Wat MoSeS ook uniek maakt, is dat een zelfstandig en stabiel netwerk opgebouwd wordt met behulp van bestaande technologie. Inmiddels is het

2020

VERZAMELSTUK

prototype klaar en gedemonstreerd op een slotevent.

Meer weten? Je kunt hiervoor terecht bij Mike Wagenvoort.

VAKBEKWAAMHEID & KENNIS

REDSUIT

Informatiehuis: Informatie als primaire nutsvoorziening

Levensecht oefenen in een virtuele omgeving. Je maakt hierbij gebruik van de standaarduitrusting: de straalpijp, zaklamp, explosiemeter en ademluchtmanometer. Via slimme technieken kun je allerlei scenario’s oefenen. Met REDSUIT staan brand­ weermensen niet voor een scherm, maar lopen in virtuele objecten waar­ in verschillende scenario’s mogelijk zijn. REDSUIT is ontwikkeld door het Enschedese bedrijf RE-liON. Zij willen het wel vermarkten, maar hebben daarvoor wel een afnamegarantie nodig van aantal veiligheidsregio’s.

Ze zijn hierover inmiddels in gesprek.

Meer weten? Je kunt hiervoor terecht bij Ymko Attema.

Instrumented Training Met instrumented Training monitoren we leerprocessen met behulp van slimme, innovatieve technieken.

Het helpt ons om na een oefening snel en beter goede feedback te geven. Dit doen we door gebruik te maken van opname van beelden van oefening en opname van spraak. In de sport is dit al heel gebruikelijk.

De techniek hebben we inmiddels met een subsidie gekocht. In de komende periode gaan we veel testen en ervaring opbouwen, zodat we dit systeem optimaal kunnen gebruiken.

Meer weten? Je kunt hiervoor terecht bij Mark Groenen of Ymko Attema.

We hebben bij de brandweer heel veel informatie over verschillende onderwerpen tot onze beschikking.

En er zijn tal van publieke bronnen en open data. De data staat in een datawarehouse. Dit kun je verge­ lijken met een groot archief waar alle gegevens gestructureerd zijn opgeslagen. Door slimme techniek koppelen we deze informatie uit al die mappen zelf aan elkaar en sla je gegevens gestructureerd op, zodat je er uiteindelijk betere bruikbare informatie uit kan halen.

We hebben al veel mooie resultaten geboekt met Het Informatie­ huis. Dit doen we vanuit het IOC. Zo hebben we realtime zicht op onze brandweerprestaties en kunnen we restdekking auto­ matisch inzichtelijk maken. Ook de registratie van brandoorzaken is één van de projecten.

Heb jij ook een informatie­vraagstuk of wil je meer weten?

Je kunt terecht bij Emiel Sanders.

Ventileren op afstand met de ReCoFan De Remote Controlled Fan (ReCoFan) is een afstandsbediening waarmee de aanvalsploeg de elektrische ventilator aanstuurt. Hierdoor kan de brandweer nog veiliger en efficiënter optreden.

Het idee kwam van enkele Enschedese collega’s. Zij hebben samen met

studenten van het ROC van Twente de afstandsbediening verder ontwikkeld.

We gaan met de ReCoFan nog praktijktesten uitvoeren.

Meer weten? Vraag het aan Bart Gering, Luc Kamphuis of Erwin Ritbergen.

21

KAZERNENIEUWS

Gluren bij de buren In deze editie van het Verzamelstuk een hele pagina Gluren bij de buren.

Er worden zo ontzettend veel leuke, leerzame en soms hilarische filmpjes gemaakt door onze collega’s in het land. Filmpjes waar ook wij van kunnen leren. Daarom nodigen we je uit om de filmpjes op deze pagina te bekijken.

Veel plezier!

AMSTERDAM AMSTELLAND Video’s zijn onverminderd populair op social media. En dat is niet zo gek als je bedenkt dat de meeste mensen visueel zijn ingesteld. Online video’s zijn dus leuker om te bekijken dan

22

saaie, lange teksten. Bovendien zijn ze makkelijk te delen en hebben een groot bereik. In Amsterdam Amstelland maken ze veel gebruik van video’s. We kwamen op internet het volgende

wervingsfilmpje tegen. Leuk en flitsend, perfect voor de doelgroep.

Wat ze vooral willen vertellen in deze film is dat we, vaak zonder het zelf te weten, kwaliteiten hebben die we keihard nodig hebben voor het brandweervak.

FRYSLAN

LIMBURG-NOORD

Ook in Friesland vinden ze schoon werken belangrijk. Om te laten zien hoe je pak eigenlijk (niet zichtbaar) vervuild is na een brand, spuiten ze een uitrukpak onder de scheerschuim.

Zo kun je heel duidelijk zien wat voor ‘sporen’ je achterlaat. Het filmpje is in het Fries, maar best te begrijpen voor ons Tukkers.

Brandweer Horst van Limburg-Noord heeft een wel heel creatieve manier om nieuwe collega’s te werven. Zij maakten een lipdub met een paar collega’s met vooral veel plezier en humor. Kunnen we hiervoor in Twente ook vrijwilligers vinden?

VERZAMELSTUK

BRANDVEILIGHEID

Inzetoefeningen bij risicovolle bedrijven is waardevol In de maand september zijn bij Diversey in Enschede een viertal oefeningen georganiseerd, waarbij zowel de brandweer als de eigen BHV organisatie in de gelegenheid waren om samen te oefenen. Het doel van de oefeningen was om op basis van een IBGS scenario op te treden volgens onze RO-kaarten en procedures.

Het bijzondere aan deze oefeningen was dat de sector Brandveiligheid nauw bij de praktische uitvoering betrokken was. Aan deze oefeningen namen de dienstdoende ploegen van kazerne Enschede deel. Bij een aantal oefeningen waren ook de Officier van Dienst en Adviseur Gevaarlijke Stoffen aangesloten.

Keurmerk Veilig Ondernemen Het bedrijf Diversey ligt in een Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) gebied in Enschede. Met de ondernemers is afgesproken om jaarlijks bij een bedrijf gezamenlijke oefeningen te organiseren.

Daarop volgt achteraf een KVO nieuwsbrief met een samenvatting, tips en tricks van de oefening. De nieuwsbrief wordt verspreid bij ondernemers van het betreffende industrieterrein. Zo zijn we als Brandweer Twente zichtbaar voor ondernemingen, aangezien we vaak in de avonduren oefenen en dat niet zichtbaar is voor ondernemers.

Kennis binnen brandveiligheid Als adviseur industriële veiligheid is Bart Slot niet alleen betrokken geweest bij de scenarioselectie. Voorafgaand aan de oefeningen heeft hij vier keer aan de deelnemende ploegen een presentatie verzorgd. Tijdens deze presentaties zijn de Brzo bedrijven in Twente kort besproken en hebben ze stilgestaan bij de specifieke industriële veiligheidsrisico’s die bij Diversey te verwachten zijn. Bart geeft aan: “De sector Brandveiligheid mag wat mij betreft in de toekomst nog nadrukkelijker worden betrokken bij (IBGS) oefeningen.

De mensen binnen die sector zijn bekend met veel objecten, weten wat er speelt en kunnen een richting geven in de te beoefenen scenario’s zodat deze aansluiten op de werkelijkheid.”

Oefeningen Om de oefeningen zo realistisch mogelijk te maken, zijn er vier verschillende scenario’s uitgewerkt (drie op het

gebied van IBGS en één op het gebied van brand) die een reëel beeld van de risico’s binnen het bedrijf weergeven.

Het opvallendste resultaat uit de oefeningen was de vaststelling van spraakverwarring. De medewerkers binnen het bedrijf spraken vooral over (eigen) stof- en productnamen terwijl de brandweer graag het GEVI- en UN-nummer van de betrokken stoffen wil weten. Dit kwam tijdens de evaluaties elke keer naar boven.

Samen met het bedrijf zijn er afspraken gemaakt om ‘spraakverwarring’ in de toekomst te voorkomen. Al met al beoordelen wij de oefenmomenten als succesvol: gemotiveerde ploegen, goede vragen met een daadkrachtig optreden tijdens de oefeningen. De hierboven gehanteerde werkwijze moeten we vaker toepassen. Op naar de volgende gelijksoortige oefeningen!

Bart Slot Adviseur Industriële Veiligheid

23

REPRESSIE

Durf te vragen BOT, TCO, GCO, COT… zomaar een aantal afkortingen die binnen verschillende organisaties gebruikt worden en hetzelfde doel nastreven: opvang van collega’s na een ingrijpend incident om ‘erger’ te voorkomen. Wat dat erger is? Dit ligt tussen een nacht wakker liggen van traumatische beelden tot diagnose PTSS (posttraumatische stressstoornis).

Is het raar als je na een incident wakker ligt van de beelden? Nee hoor, helemaal niet. Maar het moet niet te lang duren.

Op een gegeven moment merk je dat het negatieve gevoel wegebt en dat je weer prima slaapt. Dit is een normale verwerking die gelukkig in 95% van de gevallen opgaat.

Praten, luisteren, vragen Wanneer deze beelden langer aan­ houden of je hebt symptomen van een stagnerende verwerking (onder andere lichamelijke stressreacties, verhoogde prikkelbaarheid, functionerings­ problemen), zoek dan eens een persoon op waarmee je goed kunt praten.

Moet dit een collegiale ondersteuner zijn? Nee dat moet niet, maar hij of zij kan je wel helpen. Onze collegiale ondersteuners hebben trainingen gehad in het voeren van gesprekken, het luisteren naar je verhaal en het door­ vragen om bij de kern te komen.

Van GCO naar CO Na de zomervakantie van 2017 zijn we vanuit het GCO (Georganiseerde Collegiale Ondersteuning) begonnen met het bezoeken van de verschillende oefenploegen met het thema: Durf te vragen. Tijdens deze avonden gaan we met je in gesprek en dit levert goede en mooie momenten op die waardevol zijn voor onze organisatie. Een vraag die wij als GCO-organisatie hebben is: Hebben we voldoende en de juiste aandacht voor onze mensen na een heftig incident? We hebben een memo

24

VERZAMELSTUK

personeelszorg, het GCO en als landelijk steunpunt de Basis, maar is dit alles ook daadwerkelijk voldoende? Vaak wordt het aanhoren van een collega al als heel waardevol ervaren waarbij rang en stand niet uitmaakt. Oprechte interesse in je collega kan ons helpen om te komen van GCO naar CO! Zelf vind ik dit een heel mooi streven. Binnen Twente is de basis van onze GCO-organisatie op orde, waarbij onze collegiale ondersteuners een waardevolle schakel zijn in preventie

en nazorg. Uiteraard blijven we aandacht houden voor onze verbeteren leerpunten. Let wel, onze collegiale ondersteuners zijn geen psychologen.

Geitenwollensokken figuren misschien?

Nee hoor, verre van dat. Het zijn gewoon je directe collega’s die weten hoe het is om terug te komen op de kazerne na een heftig incident.

Anko Lammers Specialist Brandweerzorg

BRANDVEILIGHEID

Voorlichting aan agrariërs In samenwerking met de Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) afdeling NoordoostTwente en de gemeenten Tubbergen, Dinkelland en Losser hebben wij op 18 oktober in Weerselo een informatie­bijeenkomst voor agrariërs gehouden.

Voorlichting Vanuit de brandweer hebben Dinant Knol (team Brandveilig Leven) en Eddy Willemsen (team Advies) de circa zestig aanwezigen meegenomen in het optreden van de brandweer bij

stalbranden en het belang van het voorkomen en beheersen van brand.

We hebben de focus gelegd op wat een boer op een eenvoudige manier nu zelf al kan realiseren bij bestaande stallen en daarmee kan bijdragen aan een lager risico op brand. Denk aan goede bereikbaarheid op en rondom het erf en keuring van de elektrische installatie.

Voor nieuwbouw van stallen is uitleg gegeven over de samenhang tussen een goede brandscheiding, gebruik van (brandvertragende) materialen

en de bluswatervoorziening. De aanwezige agrariërs vonden het een verhelderende avond, met een goede inkijk in de werkwijze van Brandweer Twente bij bestaande en nieuwe stallen.

We hebben bovendien aangeboden vroegtijdig mee te willen denken in praktische oplossingen bij uitbreiding of aanpassing van stallen, met als doel minder en beter beheersbare branden.

Marcel Reefhuis Adviseur Fysieke Veiligheid

Foto: News United, Dennis Nengerman

LTO had ons hiervoor benaderd naar aanleiding van ongerustheid door een aantal stalbranden in het land. De avond stond in het teken van brandveiligheid op de boerderij, met extra aandacht voor de bluswatervoorziening.

25

INCIDENTEN

Paard te water "In de middag van 21 september zijn wij gealarmeerd voor een paard te water aan de Sluisweg. Uit ervaring weet ik dat een gemiddeld paard al snel de 500 kilo aantikt en op basis van plaatselijke bekendheid weet ik dat we te maken krijgen met steile walkanten. Niet een hele fijne combinatie, dus alvast maar een hulpverleningsvoertuig laten alarmeren. Ook de Officier van Dienst is aanvullend gealarmeerd", aldus Roelof Vos.

"Procedure incident eigen personeel is in samenwerking met de HOvD en CvD opgepakt"

26

VERZAMELSTUK

INCIDENTEN

Chaos Ter plaatse begint de ellende pas goed. Er ligt inderdaad een paard te water en deze wordt boven water gehouden door een omstander op een plek die voor ons onmogelijk te bereiken is met voertuigen. Er is paniek bij omstanders en ik heb geen idee hoe ik het paard uit het water moet krijgen. Onze grootste angst is dat het paard verdrinkt voor onze ogen. We hebben

‘Rodeo zwemmen’ "In alle hectiek raakte het paard weer los en begon weer te zwemmen; gelukkig was het duikteam al ter plaatse en kon een duiker contact houden met het paard, om zo te voorkomen dat deze ‘kopje onder’ zou gaan. De bewuste duiker is aangemeld voor een nieuwe Olympische sport: ‘rodeo zwemmen’. In afwachting van de HV van Hengelo hebben ze op mankracht het paard boven water gehouden en tegelijkertijd hijsbanden aangebracht.

Zo alles opschrijvende klinkt het eenvoudig, maar dat was het zeker niet. Een paard wat vecht voor zijn leven is behoorlijk onvoorspelbaar en het feit dat het in het water ligt maakt het niet eenvoudiger.

Regelmatig sloeg het paard krach-

"Je moet het maximale doen voor alles wat ademt"

Foto: Hof van Twente fotografie

nog een tweede tankautospuit uit Vriezenveen gealarmeerd, omdat ‘handjes’ welkom waren bij deze klus. Maarten vertelt: "Als Officier van Dienst leg ik snel het scheepvaartverkeer stil via de alarmcentrale. Als we dit vijf minuten later hadden gedaan, had een fors binnenvaartschip de chaos compleet gemaakt."

Inspannende redding "We zien maar één oplossing.

Het paard moet naar de andere kant, daar kunnen we voertuigen opstellen. Uiteindelijk lukt het ons om het paard naar de andere kant te laten zwemmen en op enig moment zwemt het paard zo dicht langs de kade dat de manschappen het paard bij het zadel kunnen grijpen. Onze mensen hebben vanaf dat moment werkelijk laten zien wat ze waard zijn en een huzarenstukje geleverd."

tig met zijn hoofd, waardoor een manschap een zwaar gekneusde onderarm opliep en een politieman zijn ‘Rolex’ verloor; de gekneusde onderarm is opgepakt volgens de procedure ‘incidenten eigen personeel’ en het horloge is later opgedoken door het duikteam.

Na een actie van ruim drie uur lag het paard uiteindelijk rustig in een weiland, wel helemaal uitgeput van al het zwemmen en de stress.

Als hulpverleners hebben politie

en brandweer goed samengewerkt en alles gedaan wat mogelijk was.

Helaas is het 20-jarige paard later op de avond alsnog ingeslapen", aldus Maarten.

Zijn we te ver gegaan?

Roeloef sluit af: "Het paard hebben we dus levend uit het water gekregen, maar als bevelvoerder heb ik het zwaar gehad. Je probeert een beest te redden, maar ten koste van wat? Hoeveel risico mag ik mijn eigen mensen eigenlijk laten lopen? Veel vragen en weinig antwoorden en ik heb werkelijk alle registers los moeten trekken om dit tot een goed einde te brengen. De reacties nadien waren zeer verschillend. Met name op social media zijn de reacties over ons optreden lovend. Het is fijn om te weten dat we worden gewaardeerd om wie we zijn en wat we doen. De interne reacties verschillen van een 'goed optreden' en 'vakwerk mannen' tot 'jullie hadden geen oppervlaktevestjes aan' en 'moet je dit allemaal doen voor een paard'. Voor wat betreft het laatste kan ik kort zijn. Ik ben van mening dat je het maximale moet doen voor alles wat ademt.

Veiligheid is uiteraard de rode draad, maar ik denk dat het niet handig is om te gaan staan toekijken hoe een paard verdrinkt, met de oppervlaktevestjes aan, dat wel natuurlijk."

Roelof Vos, Bevelvoerder Maarten Smelt, Officier van Dienst

Foto: Hof van Twente fotografie

"De amazone had bemerkt dat het paard onrustig was en had uit voorzorg het zadel al verlaten.

Het paard was vervolgens te water geraakt en al zwemmend dwars over het brede kanaal richting de sluis gegaan."

27

REPRESSIE

Tilassistentie ambulance Uit cijfers van het CBS blijkt dat wij Nederlanders steeds zwaarder worden. In een kwart eeuw zijn Nederlandse mannen met 6,5 kg aangekomen en vrouwen met 5,1 kg. Het lichaamsgewicht is in verhouding meer gestegen dan de gemiddelde lengte. In 2011 woog een man gemiddeld 84 kg en een vrouw 70 kg. Waarom is dit interessant voor ons? Het komt steeds vaker voor dat de ambulance onze hulp inroept voor een medisch noodgeval. Vaak gaat dat om het tillen of afhijsen van ‘corpulente’ patiënten.

"Wij verlenen hulp bij drie types til­ assistentie"

In veel gevallen verlenen we tilassistentie omdat patiënten moeilijk te verplaatsen zijn of van een hoger gelegen verdieping verplaatst moeten worden. Op zich is deze vorm van dienstverlening niet nieuw. Maar met de komst van Brandweer Twente hebben we, in samenwerking met Ambulance Oost, gekozen voor één uniforme en eenduidige werkwijze op het gebied van tilassistentie binnen de hele regio. In deze procedure (RO 213) wordt ook rekening gehouden met corpulente patiënten. Onze redvoertuigen zijn hiervoor uitgerust met een: • XXL spin board met bijbehorende XXL SPIN. • XXL tilmat.

• Fixatiegordels voor bevestiging redschuit aan brancard.

Wij zijn één van de weinigen in Nederland waarbij de samen­ werking in een procedure en werkinstructie is vastgelegd en die voertuigen hebben uitgerust met XXL materialen. Best bijzonder.

Hoe gaat dit in z’n werk?

De tilassistentie moet een medi­ sche noodzaak hebben en komt op aanvraag van de bemanning van de ambulance. De urgentie (Prio1 of Prio2) stelt de ambulancedienst vast. Wij worden door onze meldkamer gealarmeerd. Wij worden hiervoor door de meldkamer

28

VERZAMELSTUK

gealarmeerd. Tijdens het aan­rij­­d­en kunnen beide disciplines met elkaar contact opnemen omtrent de actuele status en eventuele bijzonderheden voor ons zoals opstelplaats, soort brancard et cetera.

Tilassistentie in drie smaken De tilassistentie omvat drie types, die ook in de alarmering terug te vinden is: • TAA 1: uitruk redvoertuig Bij verplaatsing van een patiënt (tot 150 kg) van een hoger gelegen etage kan de brandweer hulp bieden met een redvoertuig.

• TAA 2: uitruk TS Bij het verplaatsen van patiënten waarbij extra ‘handen’ nodig zijn kunnen we helpen met de bemanning van een tankautospuit.

• TAA 3: uitruk redvoertuig + TS Deze combinatie is mogelijk naar inzicht en behoefte van de bemanning van de ambulance. Echter, bij te zware of te brede patiënten (boven 150 kg) worden wij direct volgens TAA 3 gealarmeerd. De bemanning van de TS is dan puur ter ondersteuning in verband met het gewicht van de patiënt.

REPRESSIE

Duiken in Twente In de afgelopen jaren hebben er een aantal gebeurtenissen plaatsgevonden omtrent het specialisme waterongevallen die aanleiding geven om onze huidige duikorganisatie ‘onder de loep’ te nemen.

Deze gebeurtenissen zijn onder andere de vorming van één Brandweer Twente op 1 januari 2013, de visie Brandweer Twente over Morgen, het verschijnen van de landelijke werkinstructie ‘Werken onder overdruk Brandweer’ en het duikongeval van een brandweerduiker in Koedijk. Dit heeft er toe geleid om de huidige duikorganisatie in Twente te bekijken en weer toekomstbestendig te maken.

Collega’s getest In 2016 heeft een onderzoek plaats­gevonden op welke wijze de brandweerduiktaak in Twente efficiënt en effectief georganiseerd kan worden.

Uit deze verkenning en gesprekken is naar voren gekomen dat het meest gunstige scenario is om de duiktaak in Twente te garanderen binnen een kazerneringsmodel. Om voldoende opgeleid en vakbekwaam personeel voor deze duiktaak te hebben, zijn een

aantal collega’s getest en geschikt bevonden om duiker te zijn binnen het kazerneringsmodel in Almelo.

Opleiding brandweerduiker In tegenstelling tot de traditionele manier van werven is ditmaal gekozen voor een andere vorm. Door BCopleidingen uit Noord-Holland zijn een aantal kandidaten in en onder water getest op de competenties: inzicht, doorzettingsvermogen en stressbestendigheid. Maarten Koedijk en Nick ten Cate geven aan hoe zij het traject hebben beleefd. Nick vertelt: "De procedure was zwaar, maar op zich wel goed te doen. Ik draai geregeld op donderdag mee in Almelo waar collega’s mij voorzien van tips om zo goed mogelijk met de juiste slagen zo min mogelijk inspanning hoeft te leveren. De opdrachten waren leuk om uit te voeren." "De procedure verliep goed”, aldus Maarten. “Tijdens een

informatieavond zijn wij bijgepraat hoe de duiktaak er in de toekomst uit komt te zien. Op de selectieavond werd flink getest in het water of je geschikt bent voor de duiktaak. De testen in het water waren zwaar, maar te doen. Zo moesten wij verschillende banen zwemmen met duiklood en zonder op de bodem met een blindmasker bepaalde opdrachten uitvoeren. Of het altijd realistisch was kan ik nog niet zeggen. Maar we werden goed in de gaten gehouden hoe we omgingen met de stress en ons uithoudingsvermogen in het water”, besluit Maarten. Nick vindt ook dat de test een waardevolle aanvulling is. “Er zat reddingszwemmen in de test, dit kan je natuurlijk in het echt wel tegenkomen.

Ook werd je getest op de normale zwemslagen zoals de schoolslag en de rugslag.” Beiden besluiten dat ze een goed beeld hebben gekregen van het werk als brandweerduiker en en hebben veel zin hebben in het vervolg van het traject!

29

BRANDVEILIGHEID

Jeugdbrandweer en brandveiligheid De leden van de jeugdbrandweer in Denekamp helpen mee om Twente brandveilig(er) te maken. In november hebben zij les gehad in brandveiligheid om daarna zelfstandig woningchecks uit te voeren bij enkele inwoners van Denekamp.

“De les over brand­ veiligheid heeft ons goed ge­holpen”

Onze jeugdbrandweerleden

Aan de hand van de checklist zijn

mogen uitdelen aan de bewoners.

van Denekamp zijn leergierig,

de jeugdleden bijgepraat over

Waar nodig werd een rookmelder

ze willen alle facetten van het

brandveiligheid in een woning.

opgehangen.

brandweervak goed leren kennen

De jeugdleden waren erg enthou­

en daar trainen ze hard voor. Maar

siast en pakten de informatie goed

Ervaringen

ook willen ze meer betrokken zijn

op. Nu was het de beurt aan de

De woningcheck werd erg goed

bij het geven van voorlichting

jeugdleden om deze les in praktijk

ontvangen door de bewoners.

en dus ook kennis opdoen van

te brengen.

“Het was best spannend om te

onder andere brandveiligheid.

30

VERZAMELSTUK

doen, maar de les van Paul heeft

Wie de jeugd heeft, heeft de

De woningcheck

ons goed geholpen. En met de

toekomst en daarom investeren

Verdeeld in groepen van twee

checklist bij de hand ging het

we in onze jeugd. Zo werd het idee

jeugdleden en een leider zijn ze

eigenlijk heel goed. Dit wil ik zeker

geboren om de jeugdbrandweer

op pad gegaan naar de woningen.

nog een keer doen”, aldus jeugdlid

woningchecks uit te laten voeren.

De jeugdleden hadden zelf een

Guus IJland. Kortom, het was een

woning geregeld voor de check.

leuke en geslaagde avond, waarbij

Les vooraf

Er was dus vooraf al contact

we weer hebben bijgedragen aan

Zo gezegd, zo gedaan. Op

geweest met de bewoners. In

een stukje brandveiliger Twente.

woensdag 15 november hebben

totaal werden tien woningen

Brandveilig Leven en vooral Paul

jeugdleden van jeugdbrandweer

in Denekamp, Beuningen en

Sijtema bedankt voor de tijd

Denekamp woningchecks uit-

Noord-Deurningen bezocht.

en energie. We vonden het een

gevoerd bij familie, vrienden en

Per woning nam het jeugdlid de

leerzame avond en erg leuk om te

buren. Voorafgaand aan deze avond

leiding in de woningcheck en dat

zien dat de jeugdbrandweer als

hebben ze een les gehad van

ging ze goed af. Ze hebben de

ambassadeur kan worden ingezet

Paul Sijtema van Brandveilig Leven.

checklist afgewerkt en tips ge­geven

voor Brandveilig Leven.

Paul heeft tijdens deze avond

over brandveiligheid. Daarnaast

uitgelegd hoe je een woningcheck

hebben ze een rook­melder, een

Jette Dierselhuis

uitvoert en waar je op moet letten.

folder en een vluchtsleutelhanger

Leider jeugdbrandweer Denekamp

REPRESSIE

Leiding sector Repressie op sterkte Met de komst per 1 oktober van Karin Groenewegen als teamleider Repressie is de leiding van de sector op sterkte. In de afgelopen jaren hebben er verschillende wisselingen plaatsgevonden in het team. De laatste daarvan is dat Rob Bokdam afgelopen zomer de stap van teamleider naar sectorhoofd heeft gemaakt. Zijn plek is inmiddels ingevuld door Karin Groenewegen.

Karin is geen onbekende in de organisatie. Sinds de regionalisering vervulde Karin de rol van kazernecoördinator in Delden, waar ze ook al jaren als manschap actief was. Haar werk bij het IFV en haar rol als kazernecoördinator en manschap heeft zij achter zich gelaten om haar werk als teamleider te kunnen gaan doen. Daarmee is de sectorleiding nu compleet, met aan het hoofd Rob Bokdam en de teamleiders Marc Bus, Mark Groenen, Ellis Assink-Witvoet en Karin Groenewegen.

Verdeling kazernes De teamwisselingen waren ook aanleiding om opnieuw te kijken naar de

verdeling van onze 29 kazernes over de teamleiders. Er zijn verschillende scenario’s uitgewerkt en uiteindelijk is ervoor gekozen om hier en daar wat te wisselen.

Daarbij heeft Marc Bus de voormalige kazernes van Rob overgenomen. Karin heeft de leiding gekregen over de voormalige kazernes van Marc. Met uitzondering van Haaksbergen, deze kazerne blijft onder leiding van Marc. En de kazerne van Tubbergen wordt toegevoegd aan Karin, zodat het samenwerkingsverband Noaberkracht, in Noord-Oost Twente, onder één teamleider valt. Rob Bokdam blijft tot de transitie naar Apeldoorn leiding geven aan de meldkamer. In de teams van Mark en Ellis wijzigt niets. Ellis

geeft naast leiding aan haar kazernes ook leiding aan het team Operationele Voorbereiding. De verdeling van de kazernes staat in de afbeelding weergegeven.

Hoofdthema’s Nu de sector op sterkte is en we de taken goed hebben verdeeld, is ook naar de toekomst gekeken. De sectorleiding heeft besloten zich in het komende jaar op drie hoofdthema’s te gaan richten: • Paraatheid (onder verantwoordelijkheid van Ellis).

• Vrijwilligers (onder verantwoordelijkheid van Karin).

• De positie van kazernecoördinator (onder verantwoordelijkheid van Mark).

Rob Bokdam, sectorhoofd

Ellis Assink:

Mark Groenen:

Marc Bus:

Karin Groenewegen:

Enschede Centrum en

Almelo, Den Ham, Vriezeveen,

Goor, Delden, Markelo,

Tubbergen, Denekamp,

Enschede Noord.

Vroomshoop, Wierden, Enter,

Diepenheim, Haaksbergen,

Ootmarsum, Weerselo, Boekelo,

Rijssen, Holten, Hellendoorn

Borne, Hengelo Centrum

Glanerbrug, De Lutte, Losser

en Nijverdal.

en Hengelo Noord.

en Oldenzaal.

31

VAKBEKWAAMHEID & KENNIS

Het Verhaal Van

HV

OVD WO

120

110

INCIDENT (65314) Optreden TS bij waterongevallen

MATERIEEL

"Dit is een infographic van waterongeval, N36 ter hoogte van Beerzerveld"

32

VERZAMELSTUK

05-3531 TS Vroomshoop

110

04-2341 TS Bergentheim

120

05-3111 WO Almelo

WO

05-1111 WO Hengelo

WO

04-2370 HV2 Hardenberg

HV

05-9093 OvD Twente

OVD

04-1095 OvD IJsselland

OVD

VAKBEKWAAMHEID & KENNIS

"Een ervaring is pas ervaring wanneer je het begrijpt" Naast het hebben en onderhouden van kennis en vaardigheden van het mooie brandweervak, zijn praktijkervaringen een belangrijke bron om van te leren. Leren van de praktijk.

Team Kenniscentrum helpt bij dit proces en is bij circa 25 brand­weer­inzetten op jaarbasis betrokken bij de nabespreking.

De ene keer door de nabespreking daadwerkelijk te organiseren, de andere keer door geleerde lessen op te halen bij de dienstdoende bevelvoerder of OvD die zelf voor een nabespreking heeft gezorgd.

Leren door te doen Belangrijk is dat opgedane kennis en de slimme tips naar aanleiding

van incidenten worden gedeeld met alle collega’s in Twente. Zo kunnen we als gehele organisatie leren van de praktijk. Hiervoor hebben we dit jaar de zogenoemde infographic ontwikkeld.

Een overzichtelijke ‘praatplaat’ waarin inzicht wordt gegeven in het incident en waarin de betrokken collega’s hun kennis, ervaringen en gouden tips delen. Deze info­graphics worden rechtstreeks gedeeld met direct betrokkenen en worden maandelijks via de

kazerne­coördinator beschikbaar gesteld om in de kennisbak te stoppen. Ook kun je de infographis vinden op Vnet/wegwijs/tijdslijn kenniscentrum. Opgedane inzichten en ervaringen gaan we samen met onze collega’s van Vakbekwaamheid onder andere benutten om praktijk en theorie te verbinden in het oefenprogramma. Daarnaast is de infographic bruikbaar om lokaal het goede gesprek met collega’s te hebben over ons vak.

WATERONGEVAL BEERZEVELD Op donderdagavond 8 juni raakt een auto met één inzittende te water in het kanaal Almelo, De Haandrik. Wanneer de eerste TS ter plaatse komt, doen omstanders in het water al een poging om de persoon te bevrijden. Zodra de omstanders de brandweer zien, komen ze uit het water en verwachten dat de brandweer wat gaat doen, maar proce­ dure stelt om te wachten tot het duikteam ter plaatse is.

Misschien een herkenbare situatie: Je wilt of voelt je genoodzaakt om op te treden, maar de procedure zegt iets anders. Wat te doen? Dit incident is op verzoek van de betrokken collega’s nabesproken. Dit kan te allen tijde.

Wanneer je het gevoel hebt dat de opgedane ervaring en kennis relevant is voor alle collega’s in de rest van Twente (of verder) neem dan zelf via de bevelvoerder of via de Officier van Dienst contact op met Kenniscentrum. Niets doen was in dit geval geen optie. In de nabespreking is vooral stilgestaan bij wat je in dit geval kunt doen om de veiligheid zo goed mogelijk te borgen. Uit dit gesprek zijn een aantal tips voortgekomen die bij een volgende of soortgelijke situatie kunnen helpen. Deze tips kun je nalezen op de infographic.

Goed om bewust over na te denken bij waterongevallen: • Welke persoonlijke beschermingsmiddelen gebruik je?

Wees bewust van de effecten die dit kan hebben.

• Ga je wel of niet aangelijnd het water in? Aangelijnd kan gevaarlijk zijn indien de lijst vast komt te zitten.

Spring niet het water in, maar gebruik een trap in verband met objecten in het water.

• Heb aandacht voor de collega die uit het water komt. Behandel hem net als een slachtoffer (isolatiedeken et cetera).

Gouden tip Denk goed na voor je afwijkt van een geldende procedure over welke risico’s en eventuele gevolgen dit besluit met zich meebrengt.

33

KAZERNENIEUWS

In Twente is de humor overal te vinden...

Onlangs zijn bij meerdere kazernes in Twente constructies rondom het dak aangebracht ten behoeve van het veilig werken.

Zo is ook op de kazerne in Denekamp een hekwerk aangebracht. Dat de leden in Denekamp wel in zijn voor een geintje bleek toen er plotseling een bont gekleurde koe op het dak van de kazerne stond, uiteraard netjes voorzien van een koptouw waarmee hij vast zat aan het hek. Zo heeft het hek direct een nuttige functie!

Een goed idee voor de (kerst)vakantie

We need you!

Lees jij ook altijd het Verzamelstuk met veel plezier? Het mooie aan dit magazine is dat we deze samen maken, waarbij de redactie gevormd wordt door medewerkers van Brandweer Twente.

Wil je hier ook aan meewerken?

Beroeps, vrijwilliger, ambtelijk, het maakt niet uit! Twee van de redactieleden gaan het komende jaar stoppen. We zijn op zoek naar nieuw bloed in de redactie. Vind je het leuk om het Verzamelstuk vorm te geven door onder andere de inhoud te bepalen en artikelen te redigeren, dan zijn we op zoek naar jou! Is je nieuwsgierigheid geprikkeld of je hebt nog vragen, neem dan contact op met Tanja Guyken, t.guyken@brandweertwente.nl.

34

VERZAMELSTUK

MATERIEEL UITGELICHT

Materieel uitgelicht: Nieuwe logistieke voertuigen Dagelijks maken onze medewerkers van logistiek een ronde langs meerdere kazernes en locaties in Twente om post, gereedschappen en materialen af te leveren. Ook de reservering en het vervoer van beheersmatige voertuigen verzorgen zij. In totaal hebben we drie logistieke voertuigen in ons wagenpark.

Twente is opgedeeld in twee gebieden, waar elk een voertuig de locaties van dat gebied bezoekt. Het derde voertuig zetten we in om onder andere het vervoer van speciale materialen, alle rolcontainers en aanhangers voor de sector Vakbekwaamheid te verplaatsen.

Onlangs zijn twee voertuigen vernieuwd en deze zijn in overleg met de chauffeurs samengesteld. Zo zijn de voertuigen langer en breder dan de huidige. Er zijn extra Arbo voorzieningen aangebracht om makkelijker in de opbouw te komen en het bedienen van de laadklep minder belastend te maken. Ook is een scheiding aangebracht tussen schone en vuile materialen, in verband met schoon werken.

Een call van het logistieke meldpunt geeft geen duidelijkheid met betrekking tot de aanvraag. Daarom is de afspraak met kazernecoรถrdinatoren gemaakt dat zij, bij grote aantallen persoonlijke beschermingsmiddelen, naast het aanbieden van de druppel of pas ook een melding via de e-mail maken.

Op deze manier kunnen chauffeurs

van de logistieke voertuigen extra voorraad meenemen. De chauffeur die ter plaatse komt om de gereedschappen/ materialen op te halen of te wisselen reset het meldsysteem op de kazerne.

Bij elk bezoek vullen we de voorraad adembescherming en materialen voor schoon werken aan en worden ze zo nodig gecheckt.

Het maken van een servicecall Via de servicedesk komen aanvragen voor het vervoeren van materialen binnen. Dit kan door een mail te sturen aan servicedesk@brandweertwente.nl.

Daarnaast zijn alle kazernes voorzien van een logistiek meldpunt. Zo wordt automatisch een call aangemaakt door een salto-druppel of toegangspas aan het bieden bij het logistieke meldpunt. De medewerkers van de servicedesk verwerken de meldingen en automatische calls die binnen zijn gekomen en sturen de chauffeurs van de drie logistieke voertuigen aan.

Wanneer materialen aangeboden worden via het logistieke punt, dienen deze voorzien te zijn van een logistieke kaart (wit/groen). Plaats de materialen in de daarvoor bestemde kar.

35

STRATEGIE & ONDERSTEUNING

Fysiek oefenmoment van start!

Voor de zomervakantie hebben de eerste fysieke oefenmomenten plaatsgevonden in de kazernes van Boekelo en Goor. Deze zijn gebruikt om te kijken of wat bedacht is ook werkt in de praktijk. Tijdens de zomervakantie zijn er nog kleine aanpassingen gedaan waardoor we na de zomervakantie officieel van start zijn gegaan met het fysieke oefenmoment in het reguliere oefenprogramma.

“Leuke oefeningen waar over nagedacht is”

Het fysieke oefenmoment is bedoeld als een jaarlijks spiegelmoment waarmee je fysieke belastbaarheid getoetst wordt. Verschillende collega’s uit de organisatie hebben meegedacht over de invulling van het fysieke oefenmoment.

Zo hebben bijvoorbeeld honderd collega’s een vragenlijst ingevuld over dit onderwerp en zijn de kazernecoördinatoren bevraagd tijdens een KC-avond. Alle input samen heeft geleid tot een oefenmoment dat veel onderdelen van het PPMO nabootst.

Hoe ziet het oefenmoment eruit?

Als warming-up begin je met een soort van shuttle run test.

Je moet binnen vijf minuten zo vaak mogelijk heen en weer lopen over een afstand van 20 meter.

Daarna loop je een parcours van

36

VERZAMELSTUK

acht onderdelen, die je zo snel mogelijk, maar ook goed moet uitvoeren. Het laatste onderdeel is de steptest. Tijdens deze test moet je drie minuten lang zo vaak mogelijk een verhoging van 40 cm op- en afstappen. Wij als sportinstructeurs begeleiden het oefenmoment tijdens de oefenavond, dus kunnen je gericht feedback geven over hoe je door middel van (bepaalde) oefeningen je algehele fysieke gesteldheid kan verbeteren. Als dat nodig mocht zijn. In het begin was het nog even zoeken hoe we de baan het beste neer konden zetten. Niet iedere kazerne is natuurlijk hetzelfde ingedeeld/gebouwd, dus daar lopen we de komende maanden nog wel vaker tegen aan.

over het fysieke oefenmoment!

De vrijwilligers die het fysieke oefenmoment hebben gedaan, waren tevreden over de onderdelen en de intensiteit van deze test. Ze vonden dat de test veel raakvlakken heeft met het PPMO. Daarnaast vonden ze het fijn om te horen hoe ze er fysiek voor staan. Een aantal fanatiekelingen gaven zelfs aan, dat ze de test wel vaker per jaar wilden doen. Het fysieke oefenmoment is vanaf nu een vast onderdeel van het centrale oefenprogramma. Dit betekent ook, dat we als sportinstructeurs volgend jaar verder gaan met onze ronde langs alle kazernes in Twente. Samen sterk, samen ‘fit for the job’!

Positieve reacties We horen positieve geluiden

Jerrit ter Harmsel Sportinstructeur

BEHEER & TECHNIEK

Stand van zaken C2000 randapparatuur Verbindingen en communicatie zijn voor hulpverleners van levensbelang. Hiervoor maken we gebruik van C2000, een netwerk dat momenteel vernieuwd wordt. Betere landelijke dekking met nieuwe software en masten, een nieuwe fleetmap (indeling van gespreksgroepen) met nieuwe verbindingsschema’s en nieuwe randapparatuur waren nodig. Wat is de laatste stand van zaken?

Volgens landelijke afspraken zijn de Twentse procedures geactualiseerd en geïmplementeerd. Alle eindgebruikers van de C2000-randapparatuur zijn bijgeschoold voor 1 november, zodat we klaar waren voor de nieuwe werkwijze.

Sinds 1 november werken we in Twente conform de landelijk afgesproken kaders en werkwijzen. Mark Bokdam, projectleider implementatie nieuwe randapparatuur C2000, geeft aan: “Het zal in het begin nog wel even wennen zijn, maar we merken nu al dat het goed tussen de oren zit.”

Nieuwe mobilofoons en bedienterminals Op 31 oktober is het laatste eerstelijns voertuig voorzien van een nieuwe mobilofoon met bedienterminal.

Medewerkers van de sector Beheer & Techniek hebben een knap staaltje werk geleverd in een hele korte periode. Er is zelfs iemand voor dit project vrijgemaakt vanuit de 24-uursdienst in Enschede.

De nieuwe mobilofoons en bedien­ terminals zijn aangeschaft vanuit de landelijke IBARC-2 aanbesteding. De bedienterminal is specifiek ontwikkeld voor Brandweer Nederland. Voordeel van de bedienterminals is dat de mobilofoon bij een incident automatisch naar de juiste gespreksgroep schakelt.

In de maanden november en december zijn alle overige voertuigen (met een mobilofoon) voorzien van nieuwe mobilofoons. Daarna beginnen we met het vervangen van de kazernetechniek

(kazernealarm, opensturen van deuren en dergelijke) in kazernes waar dat aan de orde is. Met bovenstaande acties zijn we klaar voor de migratie van het nieuwe netwerk C2000, dat gepland staat voor medio 2018. In het nieuwe netwerk werkt onze oude randapparatuur namelijk niet meer.

Objectportofoons Via de landelijke aanbesteding IBARC-2 kunnen we nieuwe objectportofoons bestellen. Samen met een aantal andere regio’s hebben we geconstateerd dat deze nieuwe portofoons nog niet helemaal aan onze wensen voldoen.

IBARC-2 voert samen met de leverancier een optimalisatieslag uit om te

kunnen voldoen aan onze wensen. We onderzoeken de mogelijkheden om op korte termijn een tijdelijke oplossing te vinden voor de objectportofoons, bijvoorbeeld het huren van portofoons voor onze eerstelijns voertuigen. Dit is nodig om ons werk goed te kunnen uitvoeren. Zodra de portofoons uit IBARC-2 voldoen aan onze wensen gaan we zo snel mogelijk over tot aanschaf van deze nieuwe objectportofoons.

Scan de QR-code hiernaast en bekijk het filmpje over C2000.

37

COLUMN

Betrokkenheidsmonitor: Iedereen is welkom De maand december. Een maand vol feestdagen met hopelijk warmte en gezelligheid, verbroedering, een samenkomen met familie en vrienden. Ook het moment waarin je terugkijkt op het afgelopen jaar: wat heb je bereikt? Wat waren de hoogtepunten? En misschien ook dieptepunten?

Het afgelopen jaar stond in het teken van het thema Verbinding. Op verschillende manieren is aan dit thema aandacht besteed, zoals de gesprekscyclus, verschillende puzzels en de betrokkenheidsmonitor. We zien dat het thema meer bespreekbaar is en leeft onder de collega’s. Dit is mooi om te zien! Vanuit de betrokkenheidsmonitor blijven we aan dit thema in 2018 aandacht besteden. De maand december is ook een maand om vooruit te kijken.

Wat zijn mijn plannen voor volgend jaar? Ga ik iets anders doen? Vanuit de betrokkenheidsmonitor introduceren we een aanvullend thema, namelijk inclusiviteit. Inclusiviteit houdt in dat

38

VERZAMELSTUK

iedereen welkom is bij Brandweer Twente en geaccepteerd wordt zoals hij of zij is, ongeacht afkomst, geslacht, religie, uiterlijk, levensstijlen, opleidingsachtergrond, repressief of niet enzovoorts.

Inclusiviteit beter bespreekbaar maken Inclusiviteit is met kerst voor velen logisch. Dan hoort iedereen erbij, is iedereen welkom. Het zou mooi zijn als deze gedachte niet alleen in december centraal staat maar ook binnen onze organisatie, het hele jaar door.

Daarom organiseren we onder andere lunchbijeenkomsten om inclusiviteit beter bespreekbaar te maken. Dan kun je

met anderen bespreken hoe we ervoor kunnen zorgen dat iedereen zich welkom voelt. En wat kun jij daarin betekenen?

Daarnaast zullen we ook weer een blog, een leuke fotoreportage en een poll houden over dit onderwerp. Hopelijk doen jullie weer mee!

Meld je aan!

Mocht je ideeën hebben over het thema inclusiviteit of je wilt je verhaal kwijt, meld je dan aan voor één van de bijeenkomsten door een mailtje te sturen naar Gérita Landeweerd, g.landeweerd@brandweertwente.nl.

De bijeenkomsten zijn gepland op 15 januari, 15 februari en 20 maart.

STRATEGIE & ONDERSTEUNING

Risico’s van het vak Ons vak kent bijzondere risico’s; daar waar anderen vluchten rennen wij ernaar toe.

De wetgever zegt dat elke organisatie een analyse moet maken van de risico’s en moet beschrijven hoe hij deze risico’s tot bijna nul reduceert.

Dit is bijna een onmogelijk taak en daarom zijn we al jaren op zoek hoe we dit moeten doen. In het verleden zijn een aantal methodes beschikbaar gekomen om de risico’s van het vak in kaart te brengen, zoals Leidraad inventarisatie veiligheidsaspecten bij repressief optreden (2016) of de wat beter bekende RIE (Risico Inventarisatie en Evaluatie). Alle methodes bestaan uit uitgebreide vragenlijsten. Het waren zeer arbeidsintensieve methodes en ze gaven een resultaat waar je niet echt mee aan de slag kon. Dus hoog tijd voor een andere benadering.

Risico bronnen Het afgelopen jaar hebben we de grote hoeveelheid vragen teruggebracht tot zo’n veertig gevaren (risicobronnen), waar we tijdens de uitvoering van ons vak tegenaan kunnen lopen. Hierbij is gekeken naar brand, hulpverlening, IBGS en waterongevallen. Dit omdat je een

specifiek gevaar bij meerdere taken tegen kunt komen. Zoals hittestuwing, hiermee kun je te maken krijgen met natuurbrandbestrijding, maar ook bij een hulpverlening op de snelweg hartje zomer of bij een gaspakinzet. We hebben dus niet de taak centraal gesteld, maar het risico.

Bij alle vragen hebben we gekeken of dit gevaar terugkomt in de les- en leerstof, in het oefenprogramma en of we er aanvullende RO’s of procedures voor hebben opgesteld. Ook hebben we gekeken naar wat we georganiseerd hebben voor als het wel misgaat. Denk aan het snij- en prik protocol eigen personeel of het GCO. In gesprek Begin 2016 hebben wij voor de natte RI&E de ‘zelf-scan duiken’ toegepast. Met de duikers hebben we gesproken over de gevaren van het duiken in relatie tot het ontwikkelingsniveau van de organisatie

(zie tabel). De duikers waren zeer enthousiast over deze aanpak. Tijdens de inloopavonden ‘Risico’s van het vak’ is gesproken over het ontwikkelingsniveau van de organisatie ten opzichte van de veertig gevaren. Ervaringen/tips van de deelnemers aan de inloopavonden: • Wellicht toelichting op het systeem en fases wat uitgebreider en duidelijker.

Manier van bespreken prima.

• Wanneer deze inloopavonden vaker worden gehouden, wordt er straks een rode draad zichtbaar.

• Bevelvoerders in hun ploegen deze werkwijze ook laten uitvoeren.

• Jaarlijks een dergelijke sessie op de oefenavond. Dit is belangrijk, want het betreft ons vak.

• Deze standaard risico's (de veertig gevaren) ook koppelen aan de evaluatie van een inzet.

René Langeler Specialist Fitheid & Arbo

Fase 1 Reactief

Fase 2 Calculatief

Fase 3 Proactief

Fase 4 Vooruitstrevend

Onbewust - Onbekwaam

Bewust - Onbekwaam

Bewust - Bekwaam

Onbewust - Bekwaam

Het risico is niet bij mij (iedereen) bekend.

Ik heb (iedereen heeft) wel eens gehoord van het risico.

Ik ken (iedereen kent) het risico en weet hoe er mee om moet worden gegaan.

Ik ken (iedereen kent) het risico en gedraagt zich hier ook naar.

Elke keer als we een ongeluk hebben doen we veel aan veiligheid.

We hebben een systeem om onze gevaren te beheersen.

We werken aan problemen die we nog steeds ondervinden.

We doen het veilig of we doen het niet.

39

www.brandweertwente.nl

40

VERZAMELSTUK