TDJ

REVIEW 2020/21

www.tdjfoundation.pl

w numerze

TDJ FOUNDATION Aleja Roździeńskiego 1 A 40-202 Katowice fundacja@tdj.pl www.tdjfoundation.pl facebook.com/fundacjatdj/

spis treści 4 6 8 10 18 20 28 32 42 44 46 48 50 54 58

Dzień dobry! Co nowego w TDJ Foundation? Wakacje oczekiwane przez wszystkich Rozwojowa podróż mimo pandemii Inspirujemy razem z Pagą Moc doskonalenia Oksford w zdalnej rzeczywistości Z pasją i najwyższą jakością Akademia Wychowawcy Klasy Akademia Tutoringu Rodzinnego Akademia Liderów Edukacji Od radości do mądrości Przedszkole Na Kopcu Nowe przedszkole w sercu miasta Co robi dziecko, gdy jest online?

2 www.tdjfoundation.pl

Dzieci w sieci Wszystko, co rodzic powinien wiedzieć o rzeczywistości wirtualnej, by lepiej zrozumieć świat, w którym funkcjonuje dziecko i pomóc mu bezpiecznie korzystać z całego bogactwa internetu.

str. 58

Dobre nawyki To jedno z ważniejszych zadań, z jakimi mierzą się rodzice i wychowawcy. Wspieranie dzieci w tej kwestii jest bardzo ważne. Procentuje w przyszłości i zapobiega późniejszym problemom wychowawczym.

str. 56

Wesprzyj nasze działania, wpłacając darowiznę

NUMER KONTA 47 1020 2498 0000 8802 0373 6790

TDJ Edu Review 2020/2021 3

Dzień dobry! Rok 2020 przyniósł wiele wyzwań. Wszyscy znaleźliśmy się w nadzwyczajnej sytuacji. Pandemia, liczne obostrzenia i wytyczne zmusiły nas do podjęcia trudnych decyzji i wprowadzenia zmian we wszystkich obszarach TDJ Foundation. Zdeterminowani i zmotywowani przeformatowaliśmy nasze działania tak, aby docierać do jak największej liczby osób. W 2021 roku, wzbogaceni o nowe doświadczenia, pracujemy nad dalszym rozwojem i funkcjonowaniem w rzeczywistości nowej normalności. Działamy dalej, realizując misję, która obecnie okazuje się jeszcze bardziej uzasadniona.

Oliwia Kwiatkowska Prezes TDJ Foundation

W TDJ Foundation dzielimy się najlepszymi praktykami i wiedzą w obszarach edukacji i rozwoju, tworząc autorskie programy dla dzieci, młodzieży i dla osób związanych z edukacją. Swoją misję realizujemy we współpracy z doświadczonym i kompetentnym zespołem, korzystając z doświadczeń zdobytych przez lata. Inwe-

4 www.tdjfoundation.pl

stujemy w edukację i rozwój, które umożliwiają budowę świadomości własnego potencjału oraz wykorzystanie nabytych kompetencji do ulepszania siebie i swojego otoczenia. Kształtujemy postawę opartą o zaangażowanie i motywację zgodną z naszymi wartościami.

Za nami wiele zmian, ale przede wszystkim lekcja na przyszłość. Nasz zespół sprawdził się pod kątem elastyczności i gotowości do szybkiego reagowania. Niezależnie od tego, jakie kolejne wyzwania los postawi nam na drodze, wiem, że jesteśmy zmotywowani i przygotowani do dalszej realizacji misji TDJ Foundation. Niezmiennie wspieramy dzieci, młodzież i rodziny w rozwijaniu swoich kompetencji i odkrywaniu pasji, by mogli świadomie i odpowiedzialnie budować swoją przyszłość, służąc innym. Bartłomiej Marszałek Starszy Kierownik Projektów

Obszary działań PROGRAMY MŁODZIEŻOWE Programy skierowane do dzieci i młodzieży, mające wyrównać ich szanse w dostępie do edukacji. Chcemy poszerzać horyzont edukacyjny oraz uświadamiać wartość inwestowania we własny rozwój. Pokazujemy możliwości, przybliżamy oferty, w tym uczelni zagranicznych. Organizujemy letnie obozy czy wsparcie w rozwijaniu potencjału. KSZTAŁCENIE KADR Kluczem do podniesienia jakości edukacji w Polsce i zbudowania świadomości dostępu do najlepszych praktyk edukacyjnych są wszyscy, którzy na co dzień pracują z młodymi ludźmi. Nauczyciele, wychowawcy,

pedagodzy – to oni poza rodzicami mają największy wpływ na dzieci i młodzież, dlatego wspieramy edukatorów w podnoszeniu jakości ich pracy. Szczególnie w minionym, specyficznym, roku wszyscy utwierdziliśmy się w przekonaniu o istocie jakości kształcenia, w tym zdalnego. PRZEDSZKOLA EDUCARE Tworzymy placówki przedszkolne działające w oparciu o model edukacji spersonalizowanej. Chcemy wspierać rodziców w procesie wychowawczym, w okresie, w którym u dzieci kształtują się nawyki i postawy na całe życie. TDJ Edu Review 2020/2021 5

Co nowego w TDJ Foundation? 1

Stale dopasowujemy nasze działania do bieżącej sytuacji. Dzięki temu możemy kontynuować i rozwijać programy młodzieżowe. Wzbogaciliśmy je o aspekty pozwalające wesprzeć młodzież w trudnym okresie. Rozpoczęliśmy współpracę z Fundacją im. Lesława A. Pagi i razem prowadzimy cykl inspirujących spotkań dla młodzieży Indywidualnego Programu Rozwoju oraz projektów iPOWER.

Kierując się naszą misją, organizujemy dla rodziców dające wsparcie merytoryczne i praktyczne webinary. Marzenie o sieci przedszkoli TDJ Foundation zaczyna się spełniać – jesienią 2021 r. w Pierwszej Dzielnicy w Katowicach uruchomimy naszą drugą placówkę.

6 www.tdjfoundation.pl

Działania poświęcone najmłodszym połączyliśmy pod wspólnym szyldem – Przedszkola Educare. W ramach projektu będziemy tworzyć kolejne placówki, a w przyszłości planujemy otworzyć się również na współpracę partnerską. W Instytucie Educare wdrożyliśmy programy rozwojowe dla nauczycieli i kadr zarządzających. Motywuje nas ogromnie, gdy liczba chętnych dubluje liczbę dostępnych miejsc. Rozszerzyliśmy również naszą ofertę szkoleniową o e-learningi, organizujemy webinary, a wszystko po to, by dzielić się wiedzą i doświadczeniem z innymi. Szczególnie teraz dzieci potrzebują relacji z rówieśnikami i odpoczynku z dala od wirtualnej rzeczywistości. Dlatego zdecydowaliśmy, że w tym roku pojedziemy na Wakacje z Pasją. Organizujemy pięć turnusów dla dzieci i młodzieży w wieku 8–19 lat.

LATA 2020/2021

osób ukończyło Indywidualny Program Rozwoju, 74 bierze udział w edycji 2020/2021

osoby ukończyły iPOWER, 108 bierze udział w edycji 2020/2021

osób w kadrze tutorskiej IPR i iPOWER w edycji 2020/2021

dzieci rozwija się w Przedszkolu na Kopcu

Webinary, czyli nowy sposób na zdobywanie wiedzy Świadomość, jak wielkim wyzwaniem dla dzieci i całych rodzin jest nowa rzeczywistość, nakręca nas do nieustannej aktywności. Misja TDJ Foundation skutecznie zobowiązuje. Chcąc wspierać rodziców w prowadzeniu swoich pociech w rozwoju i uczestniczeniu w ich edukacji, odkrywaniu indywidualnego potencjału po to, by w odpowiednim czasie mogły i chciały świadomie podjąć odpowiedzialność za własną edukację, postanowiliśmy zorganizować specjalne webinary o następującej tematyce:

1. Tutoring jako forma wspierania rozwoju edukacyjnego osobistego, społecznego, zawodowego 2. Zagrożenia technologiczne wśród dzieci i młodzieży 3. Edukacja spersonalizowana 4. Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Uczestnicy webinariów zyskują inspiracje, wiedzę merytoryczną oraz wskazówki praktyczne dotyczące budowania wzajemnych relacji z dzieckiem. Wszystko po to, by w perspektywie długoterminowej wypracować nową jakość relacji w rodzinie, wspierając ją w procesie wychowywania ludzi świadomych i odpowiedzialnych. TDJ Edu Review 2020/2021 7

Wakacje oczekiwane przez wszystkich 11

240

wychowawców

trenerów

obozów

uczestników

Wakacje z Pasją to połączenie integracji i dobrej zabawy, wspólne motywowanie się do nauki oraz odkrywanie i rozwijanie własnych zainteresowań. Po przerwie w 2020 roku, spowodowanej pandemią, w 2021 roku znów jedziemy na Wakacje z Pasją. Już nie możemy się doczekać! Nasze obozy to 6-dniowe wyjazdy dla dzieci i młodzieży oparte o autorski program TDJ Foundation. Każdy z nich poświęcony jest innej tematyce. Podstawą projektu jest doświadczona i odpowiednio przygotowana kadra oraz energiczni i pełni pasji trenerzy.

8 www.tdjfoundation.pl

Obozy odbędą się w ośrodku Morsko Plus w Zawierciu, położonym w malowniczej scenerii lasów bukowych i ostańców skalnych, z których słynie Jura Krakowsko-Częstochowska. Turnus dla młodzieży w wieku 16–19 lat odbędzie się w ośrodku H2O w Kiczycach. Okolica ośrodka sprzyja uprawianiu sportów wodnych i zaprasza do odkrywania piękna natury. Jeziora i rozległe lasy Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego stwarzają rewelacyjne warunki dla organizacji atrakcyjnego wypoczynku.

Zdrowie naszych podopiecznych jest dla nas priorytetowe. Wiemy też, jak bardzo dzieci potrzebują relacji z rówieśnikami i odpoczynku z dala od wirtualnej rzeczywistości. Jesteśmy przygotowani na realizację obozów z zachowaniem reżimu sanitarnego. Dodatkowo zwiększamy liczbę turnusów i ograniczamy liczbę uczestników/uczestniczek. Wyjazdy będą bezpieczne i pozwolą spędzić czas wyjątkowo, kształtować swoją samodzielność, poczucie sprawczości i skuteczności oraz wiarę we własne siły. Małgorzata Dudek Kierownik Projektów

TURNUSY W 2021 ROKU

SCIENCE & FICTION 8–15 LAT 25.07–31.07

ART & ACTIVE 8–15 LAT 11.07–17.07

SURVIVAL 8–15 LAT 15.08–21.08 22.08–28.08

TEAM BUILDING 16–19 LAT 1.08-7.08 TDJ Edu Review 2020/2021 9

motto z naszych koszulek

Rozwojowa podróż mimo pandemii

Każdy z nas jest wyjątkowy, niepowtarzalny. Każdy z nas ma inne potrzeby edukacyjne i rozwojowe. By na nie dobrze odpowiedzieć, niezbędne jest indywidualne podejście. Tak właśnie pracujemy z każdym uczestnikiem IPR. IPR opiera się na budowaniu relacji człowieka z człowiekiem, czyli tutora z podopiecznym, uwzględniając tym samym, że życie i rozwój odbywają się jednocześnie w wielu sferach. Dlatego w ciągu ośmiu miesięcy trwania projektu młodzież regularnie spotyka się z tutorem bezpośrednio lub podczas wideokonferencji. Początkowo ustalane są mocne strony uczestnika, na podstawie których tworzony jest jego osobisty plan rozwoju. 10 www.tdjfoundation.pl

Każdy uczestnik stawia sobie cel, nad którym chce pracować ze swoim tutorem w trakcie trwania programu. Indywidualny Program Rozwoju realizowany jest w ramach pomocy społecznej, której celem jest wyrównywanie szans w dostępie do edukacji, przeciwdziałanie wykluczeniu i przemocy rówieśniczej.

Ostatnia edycja Indywidualnego Programu Rozwoju była inna niż jej poprzedniczki. Największym wyzwaniem był dla nas zjazd online podsumowujący program – wiedzieliśmy, że nie będzie tak jak zwykle. Świętowanie sukcesów w takim trybie jest diametralnie różne od spotkania twarzą w twarz. Ostatecznie, choć nie mogliśmy uścisnąć dłoni młodzieży, której wręczaliśmy dyplomy, wszystko udało się bardzo dobrze. Co więcej, w trakcie zjazdu mieliśmy okazję wziąć udział w grze interaktywnej, która wymagała od nas pracy zespołowej, myślenia analitycznego czy umiejętności wyszukiwania informacji. Był również czas na podsumowania sesji tutoringowych w mniejszych grupach i wspólne oglądanie zdjęć Bartłomiej Marszałek Starszy Kierownik Projektów

Z CZYM ZACZYNASZ TEGOROCZNĄ EDYCJĘ IPR? (PYTANIE ZADANE UCZESTNIKOM EDYCJI 2020/2021 PODCZAS PIERWSZEGO ZJAZDU ONLINE) Z motywacją do działania Z ochotą na nowe doświadczenia

Z nadzieją na rozwój Z mobilizacją i supergrupą

Z ciekawością i ekscytacją Z optymizmem Z ogromną wdzięcznością

Z dużym uśmiechem i energią do działania

TDJ Edu Review 2020/2021 11

JEŚLI SPOJRZYSZ NA SIEBIE SPRZED PROGRAMU I NA SIEBIE W CHWILI OBECNEJ, TO JAKĄ ZMIANĘ WIDZISZ? * liczby wyrażone w procentach

13* Bardziej realistyczne podejście do życia

43*

18* Większa świadomość planów na przyszłość i sposobów ich realizacji

27*

Większa pewność siebie Większa pewność siebie

22* 18* Większa samoświadomość

Ciężko powiedzieć, bo pandemia

23 osoby w wieku 16-18 lat

11 osób w wieku 19 lat lub więcej

Proces tutoringu przypomina wędrówkę po dzikim rezerwacie. Człowiek podejmuje tę wycieczkę, by sprawdzić swoje możliwości i porozumieć się z samym sobą. To czas wyciszenia, z dala od zgiełku pędzącego świata. Następuje zwolnienie i uważne przyglądanie się sobie i otoczeniu. W tę wędrówkę wyrusza się z kimś, komu się ufa, kto idzie obok, motywuje, towarzyszy w docieraniu do nowych obszarów. Jadwiga Jarosz Tutorka IPR 2020/2021

12 www.tdjfoundation.pl

Tutoring – co to właściwie znaczy? CZYM TUTORING NIE JEST? Tutoring to metoda opierająca się na relacji dwojga Podana przez nas w pierwszych zdaniach definicja tuludzi, w której tutor(ka) pomaga osobie tutorowanej toringu może przywodzić na myśl inne rodzaje relacji, odkrywać silne strony, wyznaczać cele, towarzyszy które znamy z życia. w osiąganiu tych celów. Proces tutorski to cykl spotkań prowadzonych według określonej struktury i zasad. Tutoring a edukacja Spotkania polegają przede wszystkim na rozmowie, zaSkoro jest cykl spotkań, struktura, zasady i jakaś osodawaniu pytań i dobranych formach ćwiczeń. ba wspierająca inną osobę, to może tutoring to jakiś Przeczytawszy powyższą definicję, można by mruknąć rodzaj kursu? Indywidualnych lekcji? Korepetycji? Do„Aha!” i przewrócić stronę. Odpowiedź padła, terdatkowych zajęć edukacyjnych obok baletu, szermierki min opisany, pierwsza ciekawość zaspokojona – no to i angielskiego? Otóż – nie. Tutor(ka) nie przychodzi na z głowy! My jednak nie zamkniemy naszego artykułu sesje z konspektem zajęć w ręku oraz podstawą prona suchej definicji tutoringu i to bynajmniej nie dlategramową w głowie. Nie ma przygogo, że mamy do wyrobienia normę towanych scenariuszy ani tematów określonej liczby znaków (ze spaspotkań. Nie narzuca obszaru i kieCZŁOWIEK TO ZŁOŻONA, cjami czy też bez). Opowiemy o turunku pracy. Nie objaśnia świata, nie SKOMPLIKOWANA I WIELOtoringu więcej, bo to wyjątkowa mówi, jak żyć. Zamiast tego przyWYMIAROWA ISTOTA. I TAKI metoda pracy z ludźmi, a żadnej chodzi na sesje z otwartością na poTEŻ JEST TUTORING pracy z ludźmi nie da się zamknąć trzeby rozwojowe osoby tutorowaw kilku linijkach tekstu. Człowiek to nej. Stwarza dogodne warunki, by złożona, skomplikowana i wielowymiarowa istota. I tapodopieczny/a sam(a) odkrył(a), w jakim kierunku chce ki też jest tutoring. By go opisać, nie wystarczy odposię rozwijać, co jest ważne, jaki może obrać cel i jakie wiedzieć na pytanie, czym on jest. Trzeba jeszcze podziałania podjąć, by do tego celu dotrzeć. Jak można wiedzieć, czym nie jest, jaki jest, kto w nim jest i - nade sprawić, by młoda osoba sama zaczęła coś odkrywać? wszystko - po co on jest. Zapraszamy do krótkiej poMożna robić to, co robił w już w starożytnych Atenach dróży przez te pytania (a - jak się niedługo okaże - pySokrates – zadawać istotne pytania! I dlatego tutoring tania mają w tutoringu istotne znaczenie). to przede wszystkim sztuka zadawania ważnych, trafnych, głębokich pytań.

OCENA POTRZEB WRÓD UCZESTNIKÓW IPR W 2020 R. „JAKIE DODATKOWE WSPARCIE MOŻEMY ZAOFEROWAĆ?” Procent osób, które zadeklarowały potrzebę wsparcia:

10%

19%

21%

26% 76%

w organizacji czasu wolnego

w nauce szkolnej

w przygotowaniu do egzaminów

w rozwijaniu umiejętności samodzielnego uczenia się

potrzebę wsparcia psychologicznego

w kontaktach z rówieśnikami

Badania przeprowadzone przez TDJ Foundation w dniach 23–30 kwietnia 2020 r.

ciąg dalszy na str. 14

TDJ Edu Review 2020/2021 13

UCZESTNICTWO W INDYWIDUALNYM PROGRAMIE ROZWOJU DLA JEDNYCH JEST WSPANIAŁĄ PRZYGODĄ, DLA INNYCH – DROGĄ DO ZNALEZIENIA SIEBIE, A DLA NIEKTÓRYCH OZNACZA MOŻLIWOŚĆ UZYSKANIA WSPARCIA W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ

dokończenie ze str. 13

Owszem, budowanie relacji jest ważnym tutorskim zaTutoring a wsparcie psychologiczne daniem. Jednak w przyjaźni relacja jest celem samym Skoro tutoring to nie edukacja, a rozmowa dwóch w sobie, w tutoringu zaś służy wyłącznie rozwojowi osób, w której padają ważne i głębokie pytania, to osoby tutorowanej. Przy tym ramy relacji w tutoringu może w takim razie chodzi o jakiś rodzaj konsultacji pozostają profesjonalne, nie towarzyskie. Tutor(ka) to psychologicznych lub terapii? To także nie. W tutonie kumpel czy kumpela, a mądry i empatyczny towaringu nie ma miejsca na przepracowywanie bolesnych rzysz kawałka życia. problemów, zagłębianie się w kontekst rodzinny czy „grzebanie w przeszłości”. PoTutoring a rodzicielstwo dejmowanie takiej pracy przez TUTORING TO PRZEDE WSZYSTA czy to nie rodzic jest mądrym tutora czy tutorkę byłoby złaKIM SZTUKA ZADAWANIA WAŻtowarzyszem życia? Czy tutomaniem zasad etyki pracy. NYCH, TRAFNYCH, GŁĘBOKICH ring przypadkiem nie rozpycha się Tutoringowy kompas wskazuPYTAŃ w przestrzeni przynależnej relacji je jeden kierunek - przyszłość. rodzicielskiej? Czy obca osoba nie Dlatego nie analizowanie proprzejmuje w nieuprawniony sposób procesu wychoblemów, a szukanie rozwiązań stanowi oś procesu, wania? Czy to nie nadużycie? Jak się można domyw którym zanurza się podopieczny/a. Tutor(ka) wspieślać, i tu odpowiedź brzmi: nie. Tutoring nie wchodzi ra przy tym osobę tutorowaną w odnajdywaniu tzw. na teren rodzicielstwa ani nawet do tego nie aspiruje. zasobów, czyli takich własnych mocnych stron, cech Te dwie relacje wywodzą się z zupełnie innych porządcharakteru, wiedzy, umiejętności czy talentów, które ków. Gdyby rodzicielstwo przyrównać do zarządzania pozwolą jej osiągnąć to, na czym jej zależy. krajem – bo rodzic bezustannie „ogarnia resort” zdrowia, edukacji, rozwoju, finansów, infrastruktury, relacji Tutoring a koleżeństwo obywatelskich i tysiąc innych obszarów – to tutoring Jeśli rozmowy tutoringowej nie prowadzi ani nauczymożna by przyrównać do pojedynczej górskiej wypraciel, ani psycholożka, to wobec tego co to za rozmowy? wy w jednym z regionów. Tutor(ka) „wskakuje” do życia Czyżby to były pogaduchy przyjaciół? Konsekwentnie osoby tutorowanej na krótki czas, wspiera w dotarciu – nie. Tutoring nie jest przyjaźnią ani koleżeństwem.

14 www.tdjfoundation.pl

na szczyt jednego z życiowych wyzwań, a później znika, upewniając się, że podopieczny/a ma dobrze spakowany plecak na kolejną wyprawę. My, tutorki i tutorzy, lubimy mówić, że dobry tutoring zaczyna się po to, żeby się skończył. Realizujemy go po to, by podopieczni potrafili później radzić sobie z podobnymi wyzwaniami samodzielnie.

Tutor(ka) w swojej pracy przyjmuje postawę wycofanego partnera, co oznacza, że przede wszystkim towarzyszy podopiecznym w podejmowaniu samodzielnego wysiłku rozwojowego, zadaje mocne i refleksyjne pytania, ale gdy trzeba – dzieli się też swoją wiedzą i doświadczeniem. Co ważne, w pracy z młodzieżą, tutor(ka) nie reprezentuje ani świata rodziny, ani świata szkoły. Przychodzi z innego świata, z „trzeciego miejsca”, które pozwala młodemu człowiekowi spojrzeć na siebie KIM ZATEM JEST TUTOR(KA)? i swoje wyzwania z innej niż Tutor(ka) to osoba, która wspiedotąd, często zaskakującej, W PRZYJAŹNI RELACJA JEST CELEM ra innych w rozwoju, bazując na ale zarazem bezpiecznej SAMYM W SOBIE, W TUTORINGU ZAŚ sile międzyludzkiej relacji i wartoperspektywy. Jeśli szkołę SŁUŻY WYŁĄCZNIE ROZWOJOWI ściowej rozmowy. Pomaga osoporównać z oceanem, bo OSOBY TUTOROWANEJ bie tutorowanej lepiej poznawać w niej czeka szeroki horysiebie i realizować ważne dla siezont wiedzy, głębia indybie zamierzenia. Wykorzystuje przy tym cały wachlarz widualnych doświadczeń i fale wyzwań, a dom z lądem kompetencji oraz profesjonalnych metod (a w Indywi– bo on daje stabilność, bliskość i oparcie – to tutoring dualnym Programie Rozwoju bardzo dbamy o to, by jest okrętem – pozwala wyruszyć na rozwojowy ocean, nasi tutorzy i tutorki zdobywali i wciąż doskonalili swój jednak nie wpław, a w bezpiecznej konstrukcji. Osoba warsztat pracy). tutorowana pozostaje w roli kapitana, jednak podczas rejsu tuż obok niej jest obecny doświadczony w takich podróżach bosman. Jest nim tutor(ka). ciąg dalszy na str. 16

CECHY TUTORKI

uważna słuchająca, ciekawa

inspirująca potrafi zadawać pytania

empatyczna, wspierająca

TDJ Edu Review 2020/2021 15

IPR 2020/2021 W LICZBACH

miesięcy trwania projektu

uczestników i uczestniczek

tutorów i tutorek

spotkania wspólnoty projektowej

grupy warsztatowe, spotkania online z rówieśnikami

dokończenie ze str. 15

CZYM JEST TUTORING ROZWOJOWY W IPR? Tutoring, w zależności od celów którym służy, może przybierać różne formy. Inaczej wygląda tutoring oksfordzki, który jest podstawową formą dydaktyki akademickiej na najlepszych brytyjskich uczelniach (tutoring naukowy), inaczej wygląda formuła pracy w szkołach, które zdecydowały się zastąpić tradycyjną rolę wychowawców klas przez tutorów (tutoring wychowawczy).

nie ważny. Tutaj podstawowym pytaniem nie jest „czego oni ode mnie chcą?” – a do tego pytania tradycyjna edukacja mocno nas przyzwyczaja – lecz „co jest dla mnie ważne?”. Refleksja nad tą kwestią w tutoringu jest kluczowa, podobnie jak w konsekwencji dalsze pytania: „co z tego wynika? co konkretnie chcę zrealizować? co stworzyć? co osiągnąć? czego konkretnie potrzebuję? jakich umiejętności, jakiej wiedzy, jakich doświadczeń?”.

Odkrycia wynikające z tak prowadzonej refleksji doW Indywidualnym Programie Rozwoju, który realizuje prowadzają nas do kolejnego wymiaru pracy, jakim TDJ Foundation od 2016 roku, wykorzystywany jest jest projektowanie – wyznaczanie celów i możliwych tutoring rozwojowy. Odpowiada on wprost na zakłasposobów ich realizacji. To też modane cele programu – wspierament nie tylko na plany, ale też denie bardzo szeroko rozumianego TUTORING, W ZALEŻNOŚCI OD cyzje. Następny etap to ich realizacja, rozwoju młodych uczestników CELÓW KTÓRYM SŁUŻY, MOŻE która również może być wspierana i uczestniczek programu. PRZYBIERAĆ RÓŻNE FORMY w ramach tutoringu. Tutor czy tutorRozwój ten odbywa się w trzech ka na tym etapie stają się kimś w ropodstawowych wymiarach – oddzaju trenera, z którym można przekrywania, projektowania i działania. Dzięki rozmowom dyskutować postępy, przyjęte strategie. Wspierają, ale z tutorem młoda osoba otrzymuje impuls do zatrzymanie wyręczają. Osoba uczestnicząca w tutoringu może nia się, przemyślenia swojego funkcjonowania, swoich przejść cały proces odkrywania, planowania i realizapasji, marzeń, silnych i słabych stron, a także wartości, cji. Jednocześnie może, zgodnie ze swoimi potrzebami, pragnień i marzeń. Efektem takiej refleksji jest nie tylskupić się w danym czasie na jednym z tych trzech wyko lepsze poznanie siebie samego, ale także odnajdymiarów pracy. wanie energii i wewnętrznej motywacji do działania. Ten element procesu, o czym więcej poniżej, jest szczegól-

Uwielbiam patrzeć, gdy tutorowany sam się rozkręca w swoich rozmyślaniach, układając wszystko, co do spotkania wydawało się poplątane. Czasem nawet bez mojej znacznej ingerencji. Wtedy wiem, że idziemy w dobrą stronę. Proces tutoringowy to dla mnie po prostu rozmowa, tak jak ze znajomym, tylko faktycznie skupiona na celu. Piotr Bartela Tutor IPR 2020/2021

16 www.tdjfoundation.pl

JAKIE EFEKTY I KORZYŚCI MOŻE PRZYNIEŚĆ TUTORING ROZWOJOWY?

się bliżej sobie, swojemu działaniu, swoim planom. Bardzo często jego efektem są świadome decyzje, ukierunkowanie działań, większe skupienie na tym, co ważne.

Tutoring służy temu, by osoba tutorowana mogła dokonać pożądanych zmian w istotnych dla siebie obszaChoć zrealizowanie w ramach tutoringu krótkotermirach życia. Wyznaczanie celów jest więc w procesie elenowych celów daje wiele satysfakcji na tu i teraz, to najmentem kluczowym, choć obszary ważniejsze są długotrwałe efekty, merytoryczne, których te cele bęktóre może przynieść nawet jedTUTORING JEST PRETEKdą dotyczyć, mogą być bardzo różnorazowe doświadczenie procesu STEM DO ZWOLNIENIA ne, w zależności od potrzeb osoby tego typu. To, co przechodzi osoTEMPA, DO TEGO BY PRZYJtutorowanej. Bardzo często dotyba biorąca udział w tutoringu roRZEĆ SIĘ BLIŻEJ SOBIE, czą one rozwoju osobistego, pasji, zumianym jako mądre i wspierająSWOJEMU DZIAŁANIU, dopracowywania wizji przyszłości ce towarzyszenie, może przynieść SWOIM PLANOM – to może być w tutoringu cel sam w efekcie większą samodzielność, w sobie. Inne obszary często podejzwiększenie poczucia własnej skumowane w procesach rozwojowych to rozwijanie tzw. teczności, a nade wszystko wyzwala twórczą energię kompetencji miękkich związanych z funkcjonowaniem specyficzną dla każdej osoby, niezbędną do tego, by w grupie i komunikacją. W procesie tutoringowym morozwijać indywidualny styl w uprawianiu sztuki życia. gą również wykuwać się dojrzałe decyzje dotyczące inAgata Otrębska dywidualnych planów edukacyjnych czy zawodowych. Krzysztof Słaboń Eksperci TDJ Foundation, Superwizorzy IPR

Wir codzienności często porywa tak mocno, że w efekcie wiele ważnych elementów życia traktujemy powierzchownie lub z roztargnieniem, często podejmując nieprzemyślane czy nietrafione decyzje. Tutoring jest pretekstem do zwolnienia tempa, do tego by przyjrzeć

CO JEST DLA CIEBIE NAJWIĘKSZĄ KORZYŚCIĄ Z UCZESTNICTWA W PROGRAMIE? OCENA SYTUACJI UCZESTNIKÓW IPR W 2020 R. * liczby wyrażone w procentach

30*

39*

23 osoby w wieku 16-18 lat

Obecność i wsparcie tutora

36*

18* Obecność i wsparcie tutora

Poznanie nowych osób

27*

Relacje z innymi ludźmi Poznanie siebie

Badania przeprowadzone przez TDJ Foundation w dniach 23–30 kwietnia 2020 r.

Spotkanie z ludźmi, integracja

11 osób w wieku 19 lat lub więcej TDJ Edu Review 2020/2021 17

Inspirujemy razem z Pagą

W 2021 roku młodzież IPR będzie miała okazję poznać 11 alumnów i alumn, którzy przekażą im swoją historię, osobiste doświadczenia oraz zainspirują do rozwoju. Podczas projektowania Indywidualnego Programu Rozwoju w czerwcu 2020, wiedzieliśmy, że edycja 2020/2021 przyniesie wiele zmian. Chcieliśmy by programy młodzieżowe stale dawały wsparcie i możliwość rozwoju wszystkim uczestnikom i musieliśmy jedynie zmienić formę, w jakiej to wsparcie będzie przekazywane. Decydując się

18 www.tdjfoundation.pl

na przeniesienie programu do ram internetu, wiedzieliśmy, że musimy podjąć konkretne działania, które sprawią, że elementy programu będą różnorodne i dopasowane do nowej rzeczywistości. Jednym z takich działań było stworzenie we współpracy z Fundacją im. A. Lesława Pagi cyklu spotkań i warsztatów „To jest Gość! – TDJ Foundation i Paga inspirują”.

Fundacja im. Lesława Pagi jest jedną z najdłużej działających w Polsce prywatnych organizacji pozarządowych zajmujących się edukacją. Jesteśmy kompleksowym doradcą w aspekcie budowania ludzkiego kapitału i adresowania strategii CSR. Naszą misją jest tworzenie szkoły życia dla młodych ludzi, którzy mieliby odwagę i ambicję zmieniać świat na lepsze. Fundacja to brakujące ogniwo w edukacji, którego celem jest kształtowanie i samorozwój. Poszukuje rozwiązań, które nie tylko rozwijają merytorykę, ale i budują kręgosłup, na którym każdy człowiek opiera swoje życie. W ramach swoich działań tworzymy programy edukacyjno-rozwojowe dla studentów i absolwentów uczelni wyższych w obszarach: energetyka, finanse, ochrona zdrowia, wspieranie różnorodności, wzmacnianie postaw liderskich. Marta Płowiec Członkini Zarządu ds. Operacyjnych Fundacji im. Lesława A. Pagi

W 2021 roku młodzież IPR będzie miała okazję poznać 11 alumnów i alumn, którzy przekażą im swoją historię, osobiste doświadczenia oraz zainspirują do rozwoju. Podczas każdego półtoragodzinnego spotkania goście odpowiadają na nurtujące młodzież pytania dotyczące wyboru konkretnego zawodu, studiów zagranicznych, inicjatyw, w których mają okazję wziąć udział, stypendiów, z których mogą skorzystać. Dyskusja i wymiana doświadczeń, która rozpoczyna się na spotkaniach, jest iskrą zapalną do wielu działań. Warsztaty były niesamowite, niezwykle inspirujące i dające poczucie, że każdy z nas może osiągnąć sukces, niezależnie od tego, z jakiego środowiska pochodzi i że ciężką pracą jesteśmy w stanie zdziałać naprawdę wiele. Warsztaty z Karoliną pokazały konkretne kroki, dzię-

ki którym każdy cel jest w zasięgu ręki. Niesamowita otwartość Karoliny i to, w jaki sposób mówiła o porażkach, bólu i popełnionych przez nią błędach, sprawiły, że czułam się jakbym znała ją od lat. Dodatkowo urzekła mnie jej skromność – mimo że osiągnęła sukces, nadal pamięta skąd pochodzi i pozostaje tą samą Karoliną, o czym też sama wspominała. Po skończonych warsztatach nie byłam w stanie wypowiedzieć żadnego słowa, z wrażenia odebrało mi mowę. Była to niesamowita lekcja dla mnie i wspaniałe 1,5 h warsztatów. Jedyne, co mogę powiedzieć, to dziękuję. Wypowiedź uczestniczki IPR w ankiecie podsumowującej spotkanie z alumną Karoliną Wojtaś

Współpraca z TDJ Foundation w ramach wymiany doświadczeń alumnów i alumn Fundacji im. A. Pagi jest niezwykle ważna również dla nich – pomaga im realizować naszą misję wychowawczą. Alumni i alumny podkreślają, jak ważne jest dla nich to, że mogą opowiedzieć, jak kształtowała się ich droga i jakie wyzwania musieli podejmować, z jakimi emocjami się mierzyli i jakie wartości im przyświecają. W dobie pogoni za sukcesem ważne jest, aby usłyszeć prawdziwe ludzkie historie – te pozytywne oraz te ciężkie. Młodzież biorąca udział w projekcie ma okazję zobaczyć, poznać i zaczerpnąć z historii ludzi o wielkiej sile inspirację do własnego rozwoju. Jest to szczególnie istotne w okresie, w którym relacje społeczne i działania, które młodzież pragnie podjąć, są zagrożone. Rozpoczęcie cyklu spotkań „To jest Gość! - TDJ Foundation i Paga inspirują” było krokiem w stronę dobrej i wartościowej współpracy w programach młodzieżowych, która owocuje i przynosi możliwości uczestnikom i uczestniczkom projektu IPR.

Podobno życie jest jak jazda na rowerze - żeby utrzymać równowagę, musisz być w ciągłym ruchu. Jeżeli tak, to bezinteresowna praca na rzecz innych pozwala na chwilę się zatrzymać, odpocząć, przemyśleć trasę i nabrać sił przed dalszą podróżą. Roksana Kałużny-Bałazy Fundacja im. Lesława A. Pagi

TDJ Edu Review 2020/2021 19

Moc doskonalenia iPOWER to wspólna inicjatywa TDJ Foundation oraz Stowarzyszenia TDJ. Podjęliśmy się jej, by zainspirować młodych ludzi do nabywania wiedzy oraz umiejętności społecznych. Uczestnicy programu mają możliwość rozwijania swoich kompetencji interpersonalnych przydatnych na rynku pracy. Właśnie wtedy, gdy uczestnicy I edycji pracowali nad swoimi inicjatywami skierowanymi do lokalnej społeczności i przygotowywali się do odbycia wolontariatu w ramach Wakacji z Pasją, nastąpił lockdown. Musieliśmy szybko dostosować program do bieżącej sytuacji epidemicznej i związanych z nią obostrzeń. W praktyce oznaczało to przeniesienie wszystkich aktywności do świata online i to tak, aby dorównywały kontaktom „na żywo”. Wiedzieliśmy, że musimy to zrobić mądrze, by nie obciążać dodatkowo młodzieży, świadomi, jak wiele czasu trzeba spędzić przed komputerem w trakcie nauki zdalnej.

W związku z odwołaniem „Wakacji z Pasją” oraz trzydniowych zjazdów uczestników projektu wypracowaliśmy nową formułę wsparcia dla uczestników kolejnej edycji, która rozpoczęła się w listopadzie 2020 roku. Nasze propozycje działań spotkały się z przychylnością Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, a wprowadzone zmiany pozwoliły elastycznie dostosowywać się do bieżącej sytuacji w Polsce.

iPOWER to wspólna inicjatywa TDJ Foundation oraz Stowarzyszenia TDJ, które realizują programy oparte na tutoringu. Fundacja TDJ na Rzecz Edukacji i Rozwoju w okresie 1 września 2019 r. – 31 sierpnia 2021 r. realizuje projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich: Indywidualny Program Rozwoju jako narzędzie podnoszenia kompetencji społecznych ważnych na rynku pracy. Dofinansowanie projektu z UE: 461210,00 PLN. Stowarzyszenie TDJ na Rzecz Edukacji i Rozwoju w okresie 1 września 2019 r. – 31 sierpnia 2021 r. realizuje projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich: Indywidualny Program Rozwoju. Dofnansowanie projektu z UE: 458750,00 PLN

20 www.tdjfoundation.pl

W tym programie mocno koncentrujemy się na indywidualnym podejściu do potrzeb uczestnika. Duży nacisk kładziemy na budowanie pewności siebie, świadomości własnego potencjału oraz wykorzystanie nabytych kompetencji do ulepszania siebie i swojego otoczenia. Justyna Główka Kierownik Projektów

Moc iPOWER online to wspólna inicjatywa TDJ Foundation oraz Stowarzyszenia TDJ. Podjęliśmy się jej, by zainspirować młodych ludzi do nabywania wiedzy oraz umiejętności społecznych. Uczestnicy programu mają możliwość rozwijania swoich kompetencji interpersonalnych przydatnych na rynku pracy.

CO NAS CZEKA W NAJBLIŻSZYCH MIESIĄCACH? • każdy z uczestników drugiej edycji iPOWER weźmie udział w: 6-miesięcznym Indywidualnym Programie Rozwoju, podczas którego przy wsparciu tutora będzie pracował nad realizacją swoich celów • wszystkie grupy wojewódzkie wezmą udział w cyklu 6 warsztatów, podczas których pracować będą nad rozwojem umiejętności społecznych kluczowych na rynku pracy

• uczestnicy poszczególnych lokalizacji z województwa śląskiego, opolskiego, łódzkiego oraz małopolskiego realizować będą miniprojekty dla lokalnej społeczności, łącząc się w grupy maksymalnie 4-osobowe. Zapraszamy do śledzenia inicjatyw młodzieży na naszym profilu na Facebooku – w najbliższym czasie sporo będzie się działo!

TDJ Edu Review 2020/2021 21

OBSZARY ROZWOJU W iPOWER

EDUKACJA wybór szkoły lub uczelni, wybór kursów, szukanie swojej edukacji, doradztwo edukacyjne

ZAWÓD kursy wizyty edukacyjne doradztwo zawodowe staże

„JA” potencjały mocne strony wartości emocje to, co lubię pasje osobiste cele wizja i motywacja

SPOŁECZEŃSTWO relacje w grupie komunikacja umiejętności społeczne umiejętności miękkie

WARSZTATY KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH Minimum 6 warsztatów prowadzonych przez zewnętrznych trenerów w każdym województwie, zarówno w Stowarzyszeniu, jak i w Fundacji. Tematyka: kompetencje społeczne, kompetencje pomocne w realizacji MiniProjektów (np. fundraising, wolontariat)

JAK PRZEBIEGA iPOWER?

1 Spotkania z tutorem/ką (praca jeden na jeden) 10 godzin spotkań.

22 www.tdjfoundation.pl

2 Spotkania online Na początku oraz na końcu programu dla wszystkich osób zaangażowanych w program (uczestników, uczestniczek, tutorów, tutorek, organizatorów).

3 MiniProjekty Realizacja w zespołach miniprojektów na rzecz środowiska lokalnego. Uczestnicy/czki otrzymują grant na działania społeczne w wysokości 500 zł.

4 Warsztaty dla młodzieży Każdy z uczestników/czek bierze udział w minimum 6 warsztatach z zaproszonymi trenerami.

Doceniam fakt, że realizujemy projekt w bezpiecznych warunkach przy zachowaniu jakości wszelkich naszych działań. Sytuacja epidemiczna wpłynęła na ujednolicenie kanału komunikacji z uczestnikami programu iPOWER, jakim stał się głównie świat online. Wartością dodaną jest przestrzeń, w której młodzi ludzie mogą więcej czasu przeznaczyć na rozwój własny, na pracę nad sobą. Sprzyjają temu systematyczne spotkania z tutorami/tutorkami. Realizacja projektu w formule zdalnej przyczynia się do rozwoju takich kompetencji jak: planowanie, zarządzanie sobą w czasie, współpraca na odległość czy umiejętność słuchania. W moim odczuciu największym wyzwaniem podczas komunikacji na odległość już na etapie rekrutacji uczestników było budowanie prawdziwej relacji. Tworzenie relacji to proces wymagający czasu, obecności oraz wzajemnej i całościowej interakcji. Z moich obserwacji wynika, że młodzież chętniej współpracuje z osobami, które zna ze świata realnego. Paulina Górska Koordynatorka Projektu

CO JEST DLA CIEBIE NAJWIĘKSZĄ KORZYŚCIĄ UCZESTNICTWA W PROGRAMIE? * liczby wyrażone w procentach

13*

41*

23* Tutoring

Większa pewność siebie Tutoring (rozmowa, pomoc i wsparcie, zasada poufności)

27*

30* Nowe, wartościowe znajomości

11*

Poznanie wspaniałych, wartościowych osób

Samorozwój 44 osoby w wieku 16-18 lat

30 osób w wieku 19 lat lub więcej TDJ Edu Review 2020/2021 23

MINIPROJEKTY 2020

Na naukę nigdy nie jest za późno

Pierwsza pomoc dla najmłodszych

2 Razem możemy więcej

Budowa robotów z klocków lego

5 Żyj z pasją

7 Pół serca dla czworonogów

6 Pół serca dla harcerzy

Podajmy łapę zwierzakowi

Jednym z zadań stawianych przed uczestniczkami i uczestnikami #iPOWER jest zrealizowanie miniprojektów w lokalnym środowisku. Młodzież wykorzystuje tę szansę doskonale. Zdobyte doświadczenie pomaga zyskać nowe kompetencje ważne na rynku pracy oraz pokazuje, że mają realny wpływ na zmianę otoczenia.

24 www.tdjfoundation.pl

Już w trakcie przejścia nauki na tryb zdalny sporym wyzwaniem wydawało się dotarcie do szkół, żeby przeprowadzić spotkania z uczniami, jednak dzięki zaangażowaniu nauczycieli oraz dyrektorów, którzy okazali się bardzo zainteresowani naszym projektem, rekrutacja online przebiegła niezwykle sprawnie. Czas pandemii stawia przed młodzieżą nowe wyzwania, nie tylko szkolne, ale też osobiste. Niektórym Covid-19 mocno pokrzyżował plany. Dlatego projekty Fundacji TDJ są dla nich alternatywą szczególnie teraz. Pomagają określić, co jest dla nich teraz ważne, skupić się na tym, na co mają wpływ i wyznaczyć nowe cele. Spotkania z młodzieżą napełniają nas pozytywną energią, której tak bardzo wszyscy potrzebujemy. Potrzebujemy siebie do tego, by nabrać większego dystansu do świata, a przy okazji wspólnie się inspirować i dzielić tym, co dobre. Ania Wach Koordynatorka Projektu

Miniprojekty 2020 PIERWSZA POMOC DLA NAJMŁODSZYCH Projekt, którego celem było poprawienie bezpieczeństwa w lokalnej społeczności. W ramach projektu powstał film instruktażowy dla dzieci z Przedszkola nr 7 w Kluczborku, dzięki któremu poznały zasady pierwszej pomocy, sposoby postępowania w sytuacjach niebezpiecznych, numery alarmowe oraz sprzęt OSP. BUDOWA ROBOTÓW Z KLOCKÓW LEGO Budowanie i konstruowanie robotów rozwija u dzieci zdolności technicznego i konstrukcyjnego myślenia. Uczy kreatywności, pracy w zespole oraz rozwija obie półkule mózgu. W ramach projektu powstał film edukacyjny, który popularyzował w szkołach wiedzę na temat podstaw robotyki. NA NAUKĘ NIGDY NIE JEST ZA PÓŹNO Filmowy projekt dla seniorów, którego celem było nauczenie starszych osób korzystania z internetu. Nagrany film instruktażowy krok po kroku wprowadzał seniora w wirtualny świat. Nauczyli się zakładania kont i korzystania z mediów społecznościowych. RAZEM MOŻEMY WIĘCEJ Celem inicjatywy było wsparcie Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej należącej do Centrum Opieki

nad Dzieckiem „Razem” w Gorlicach w odmalowaniu dwóch pomieszczeń stanowiących przestrzeń wspólną mieszkańców domu. ŻYJ Z PASJĄ Projekt umożliwiający społeczeństwu uczestnictwo w kulturze muzycznej, wzbudzenie zamiłowania do muzyki, zainspirowania innych do realizowania swoich pasji i zainteresowań. Polegał na wykonaniu coveru piosenki, nagraniu jej i opublikowania w serwisie internetowym You Tube. PÓŁ SERCA DLA HARCERZY Wsparcie harcerzy przebywających na obozie w samodzielnym przygotowaniu posiłków i zakup sprzętu AGD, który ułatwił im to zadanie. PÓŁ SERCA DLA CZWORONOGÓW Wsparcie schroniska w Piotrkowie Trybunalskim. Młodzież zorganizowała zbiórkę pieniędzy na zakup jedzenia, ubrań dla zwierząt po operacjach, obroży, środków ochrony i zabawek. PODAJMY ŁAPĘ ZWIERZAKOWI Pomoc otrzymały zwierzęta z Fundacji PSYstań dla zwierząt w Gorlicach. W ramach projektu zebrano środki ochrony dla zwierząt i wyżywienie. TDJ Edu Review 2020/2021 25

Ramię w ramię z młodzieżą wcale mu nie odpowiada, nie wspominając już o pełnej Świat mknie do przodu. Aktualnie obserwujemy coraz jej akceptacji. Może odczuwać w związku z tym różne więcej następujących po sobie zmian, zarówno gloemocje, takie jak lęk, smutek, złość, których intensywbalnych, jak i w środowiskach lokalnych. Nastał czas ność jest niezwykle zaskakująca. Te naturalne dla doniespokojny i niepewny. Pełen pytań, bez jasnych odrosłego człowieka reakcje stają się czymś trudnym do powiedzi. Czas coraz większej izolacji i dystansu spozniesienia dla osoby, która dopiero wzrasta i dojrzewa łecznego, podczas którego nawet autorytety wzruszają do przejęcia pełnej odpowiedzialności za siebie i swoje ramionami. Niewątpliwie wpływa to na obniżenie pożycie. czucia bezpieczeństwa u dzieci i młodzieży. Coraz więcej Jako dorośli stoimy przed ogromnym wyzwaniem, z nich przestaje wierzyć we własną skuteczność i w to, by w aktualnym czasie chaosu towarzyszyć dzieciom że mają wpływ na bieg wydarzeń. i młodzieży w tej trudnej droMłody człowiek, chcąc nadążyć dze. Stąd ogromna potrzeba, za zmieniającym się światem by dostrajając się do ich indyoraz przeobrażeniami, których POMAGAMY ROZWIJAĆ WIARĘ widualnych potrzeb, pomagać doświadcza również swoim ciaDZIECI I MŁODZIEŻY W TO, ŻE MOGĄ im w kształtowaniu pozytywłem, jest zmuszony do nieustanZMIENIĆ ŚWIAT ZMIENIAJĄC WŁAnych myśli i przekonań oraz nej adaptacji do nowej sytuacji. SNE MYŚLI O SOBIE SAMYCH. dostrzeganiu rozwiązań tam, To trudne, zwłaszcza że dopiero gdzie ich pozornie nie widać. poznaje i eksploruje świat, baProgramy rozwojowe realizowane przez Fundację TDJ da jego granice oraz uczy się podejmowania nowych pomagają młodzieży skupić uwagę na tym, co daje nawyzwań i rozwiązań. Odczuwa w związku z tym całą dzieję na lepsze jutro i wznieca wiarę w siebie. Dzięki gamę uczuć, których intensywność jest niezwykle zaoferowanemu wsparciu młodzież ma sposobność konskakująca. Radzenie sobie z nimi należy do trudnych centrowania się na własnych celach i marzeniach, które zadań okresu dorastania. niegdyś mogły wydawać się nierealne. Poprzez współPoza dostrzeganymi zmianami w świecie zewnętrznym pracę z wykwalifikowaną kadrą nasi uczestnicy uczą się młody człowiek, który staje przed lustrem, zauwazarówno zmiany perspektywy spojrzenia na trudności, ża coraz to nowszą wersję siebie, a ta bardzo często

iPOWER 2020/2021 W LICZBACH

108

tutorów

miesięcy

26 www.tdjfoundation.pl

warsztatów

uczestników

JEŚLI SPOJRZYSZ NA SIEBIE SPRZED PROGRAMU I NA SIEBIE W CHWILI OBECNEJ, TO JAKĄ ZMIANĘ WIDZISZ? * liczby wyrażone w procentach

13*

16*

Wiem, jak dążyć do celu Większa wiara we własne zasoby

30* Większa pewność siebie

17*

33* Większa pewność siebie

11* Większa otwartość w tworzeniu relacji 44 osoby w wieku 16-18 lat jak i doświadczają doceniania za wysiłek i zaangażowanie, niezależnie od spektakularności efektu. Ponieważ budowanie i pielęgnowanie serdecznych kontaktów są dla nas tak ważne, kładziemy ogromny nacisk na atmosferę wzajemnego zaufania i akceptacji. Relacja z tutorem jest zarówno czynnikiem rozwijającym umiejętności społeczne młodzieży, jak i wspaniałym motywatorem do dalszego wysiłku. Starannie przygotowany program wspiera uczestnika w rozwoju tożsamości, budowaniu samooceny oraz poczuciu własnej skuteczności. Śmiało można powiedzieć, że pomagamy rozwijać wiarę dzieci i młodzieży w to, że mogą zmienić świat, zmieniając własne myśli o sobie samych. Czasem wystarczy im to pokazać, pozwolić doświadczyć, że są ważni, potrzebni i wspaniali tacy, jacy są. Poprzez pomoc w pogłębianiu ich samoświadomości, dawanie prawa do błędu i nie-

Większa świadomość siebie 30 osób w wieku 19 lat lub więcej wiedzy oraz przygotowanie do radzenia sobie ze zmianami przekazujemy im klucze otwierające bramy akceptacji – tego, co dzieje się z nimi i wokół nich. Pomagamy uwierzyć młodym ludziom, że mogą mieć wpływ na swój świat wewnętrzny, a także na najbliższe otoczenie. Mają swobodę wyboru swojej drogi rozwoju oraz bezpieczne warunki do podążania ku obieranym celom. Doceniając ich młodzieńczą wrażliwość oraz szanując ich potrzeby, staramy się dawać im przestrzeń i jednocześnie wspierać budowanie bliskości. Katarzyna Janowicz Trenerka IPR

TDJ Edu Review 2020/2021 27

Oksford w zdalnej rzeczywistości

Zdobyliśmy kolejne doświadczenia i nowe umiejętności. Zaskakująca i momentami trudna edycja nauczyła nas pokory i innego podejścia do planowania. Zdaliśmy ten egzamin. I co najważniejsze, poznaliśmy online trzydziestkę wspaniałych i ambitnych młodych osób, które wiedzą, czego chcą i są zdeterminowane w realizacji swoich marzeń, wychodząc naprzeciw wszelkim wyzwaniom. Celem konkursu myOXperience jest promowanie idei studiowania w renomowanych ośrodkach zagranicznych jako sposobu kreowania swojej przyszłości, podniesienie poziomu wiedzy na temat wymagań, jakie uczelnia stawia kandydatom oraz zwrócenie uwagi na

28 www.tdjfoundation.pl

możliwości uzyskania pomocy finansowej dla najzdolniejszych kandydatów i studentów tej uczelni. Udział w konkursie pomaga młodym ludziom zwiększyć poczucie odpowiedzialności za własną ścieżkę edukacyjną i zawodową oraz wzmacnia w nich umiejętność krytycznego myślenia. Nagrodą w konkursie jest 5-dniowy wyjazd na Uniwersytet Oksfordzki oraz roczny program mentoringowy. myOXperience jest wspólną inicjatywą TDJ Foundation i Project Access.

Ogłaszając II edycję konkursu myOXperience, dokładnie wiedzieliśmy, jak będzie ona przebiegać. Zaplanowaliśmy każdy etap projektu i zaczęliśmy jego realizację. Niemal 900 uczennic i uczniów z całej Polski zgłosiło się do konkursu, a 30 z nich miało wyjechać z nami do Wielkiej Brytanii, by wcielić się w role studentów Uniwersytetu Oksfordzkiego... Lockdown sprawił, że nie wyjechaliśmy do Oksfordu. Zrobiliśmy jednak co w naszej mocy, aby przybliżyć laureatkom i laureatom konkursu proces studiowania za granicą. Przeprowadziliśmy kilkumiesięczny mentoring zarówno osobisty, jak i w grupach przedmiotowych. Zorganizowaliśmy trzy konferencje online z ekspertami, wykładowcami Uniwersytetu Oksfordzkiego, zespołem myOXperience i studentami zagranicznych uczelni. Daliśmy również możliwość uczestniczenia w wykładach online, prowadzonych przez Uniwersytet Oksfordzki.

Dzięki programowi nasze marzenia o studiach zagranicznych stają się konkretnymi planami.

Udział w konkursie to kolejny krok do realizacji marzeń.

W formule online udało się zainicjować integrację w grupach i przeprowadzić program mentoringowy, wykłady i warsztaty z ekspertami. • Marta Stangierska i Jan Globisz opowiedzieli o edukacji zagranicznej • Profesor Uniwersytetu Oksfordzkiego Paulina Kewes przybliżyła temat aplikacji na brytyjskie uniwersytety z perspektywy rekrutera • Agata Otrębska i Krzysztof Słaboń to wyjątkowy duet, który odkrył przed uczestnikami wartości mentoringu osobistego • Profesor Dariusz Wójcik z Uniwersytetu Oksfordzkiego rozmawiał z uczestnikami na temat umiejętności akademickich, czyli tego, co można zrobić, żeby stać się lepszym studentem/ką w przyszłości. Opowiedział, czym są oksfordzkie tutoriale i jak się na nie przygotować? Jaką ścieżką może iść kariera akademika? Jakie cechy wyróżniają najlepszych studentów.

Ogromna dawka motywacji do rozwoju i pozytywnej energii od niesamowitych ludzi.

Opinie uczestników

Spotkanie z prof. Kewes poszerzyło moją perspektywę i utwierdziło w przekonaniu, że moje marzenie o studiach na Oxfordzie można spełnić.

Poszerzenie perspektyw i bardziej praktyczne pokazanie możliwości.

Ogromna różnorodność i niezwykła atmosfera.

TDJ Edu Review 2020/2021 29

MYOXPERIENCE W LICZBACH

30 4-

uczestników

-miesięczny mentoring

21,5

godziny mentoringu

30 www.tdjfoundation.pl

konferencje online

partnerów – Jesus College i Project Access

CZY UDZIAŁ W KONKURSIE MOŻE BYĆ MOMENTEM PRZEŁOMOWYM W ŻYCIU MŁODEGO CZŁOWIEKA? OPINIE LAUREATÓW I EDYCJI

Udział w pierwszej edycji myOXperience pomógł mi uwierzyć we własne możliwości i otworzył przede mną nowe (wykraczające poza granice Polski) ścieżki rozwoju. Dzięki warsztatom w Oksfordzie miałam możliwość przygotowania się do zdawania na tę uczelnię z półrocznym wyprzedzeniem. Pomoc mentorów Project Access Polska ułatwiła mi pisanie Personal Statement oraz przygotowania do egzaminu wstępnego (PAT) i rozmów z tutorami. W ostatnich miesiącach otrzymałam oferty studiowania fizyki na Oksfordzie oraz fizyki/matematyki na kilku innych brytyjskich uczelniach i University of Pennsylwania w USA. Udział w myOXperience pokazał mi, że studiowanie na czołowych uniwersytetach jest w zasięgu mojej ręki. Moja przygoda z myOXperience była niesamowitym doświadczeniem Natalia Puczek Laureatka I edycji konkursu

Będąc świeżo po procesie aplikacyjnym na studia w Wielkiej Brytanii, mogę powiedzieć, że udział w myOxperience uczynił cały proces mniej stresującym i zdecydowanie zwiększył moje szanse. Od pisania Personal Statement aż po rozmowy kwalifikacyjne czułem się pewniej, bo wiedziałem czego oczekują ode mnie osoby rozważające moją aplikację. Dzięki udziałowi w myOxperience mogłem napisać o Medytacjach Kartezjusza, które czytaliśmy na zajęciach z filozofii, i refleksjach z nimi związanymi, a także nie czułem się obco podczas pobytu w collegu. Udział w myOxperience to zdecydowanie jeden z lepszych pomysłów, na które można wpaść podczas nauki w liceum. Karol Janiuk Laureat I edycji konkursu

Patrząc na to wszystko z perspektywy ponad roku od wyjazdu i kilku miesięcy po złożeniu aplikacji, mogę powiedzieć, że myOXperience nie powinno się traktować tylko jako pierwszego kroku do dostania się na Oksford, Cambridge czy inną wielką uczelnię, o której wszyscy słyszeli. Tak naprawdę ten wyjazd daje człowiekowi o wiele więcej – pozwala spojrzeć na samego siebie od nowa, odkryć słabości i silne strony, ukierunkować się i wydobyć odwagę, która do tej pory drzemała ukryta gdzieś głęboko. Kamila Mistarz Laureatka I edycji konkursu

TDJ Edu Review 2020/2021 31

Z pasją i najwyższą jakością

W Educare uczymy edukacji pięknej, refleksyjnej, radosnej, twórczej, ale i wymagającej, czyli takiej, w której dziecko otrzymuje niezbędną pomoc do pełnej realizacji samego siebie, która wspiera rodziców i buduje autorytet nauczycieli. Edukacji, która przynosi efekty w postaci ludzi dobrze wykształconych, mających szerokie horyzonty myślowe i solidną wiedzę. A także edukacji osadzonej w chrześcijańskim spojrzeniu na człowieka, wychowującej pozytywnie, poprzez dobrze wykonaną pracę, do solidarności z innymi.

Dobrochna Lama

Dyrektor ds. Kształcenia w TDJ Foundation 32 www.tdjfoundation.pl

Czym się zajmujemy? Zespół Educare to nauczyciele, pedagodzy i dyrektorzy mający odpowiedni poziom wiedzy i doświadczenia w pracy, w szkołach i przedszkolach. Przygotowane przez nas szkolenia kierowane są do kadry pedagogicznej i zarządzającej placówkami szkolnymi. Proponujemy szkolenia pojedyncze, które można przeprowadzić w czasie rad pedagogicznych bądź spotkań zespołów oraz dłuższe programy rozwojowe, trwające od kilku do kilkunastu miesięcy. Programy wdrożeniowe odpowiadają na konkretne potrzeby szkoły lub przedszkola, w których dyrektorzy chcieliby podnieść jakość w określonym obszarze pracy ich placówki. Kluczem do podniesienia jakości edukacji w Polsce i zbudowania świadomości dostępu do najlepszych praktyk edukacyjnych są wszyscy, którzy na co dzień pracują z młodymi ludźmi. Nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy – to oni poza rodzicami mają największy wpływ na dzieci i młodzież, dlatego wspieramy ich w wypełnianiu tej ważnej misji. Instytut Educare postawił sobie w minionym roku kolejny cel – być blisko nauczycieli również w tym nietypowym, jeszcze bardziej wymagającym, okresie. W czasie pandemii i edukacji zdalnej zaczęliśmy się ciąg dalszy na str. 34

Instytut Educare to miejsce, w którym kadry pedagogiczne i zarządzające placówkami edukacyjnymi mogą rozwijać swoje kompetencje oraz znaleźć przestrzeń do wzajemnego inspirowania się i współpracy. Jesteśmy Niepubliczną Placówką Doskonalenia Nauczycieli, akredytowaną przez Śląskiego Kuratora Oświaty.

TDJ Edu Review 2020/2021 33

dokończenie ze str. 33

dzielić pomysłami na dobre wykorzystanie tego czasu, tak żeby mógł on służyć rozwojowi. Zależało nam również, by umożliwić dzielenie się pomysłami między sobą i móc uczyć się od siebie nawzajem. Docierały do nas sygnały, że dużą wartością dla nauczycieli jest wymiana doświadczeń i wzajemne wsparcie, utrudnione z powodu dystansu i edukacji zdalnej.

Atmosfera sprzyjała otwieraniu się uczestników.

Wybór treści był przemyślany i dobrze dobrany.

Szkolenie prowadzone dynamicznie i rzetelnie.

Chętnie wzięłabym udział w szkoleniach poszerzających poruszaną tematykę.

Wykład był naprawdę merytoryczny i bardzo profesjonalnie przygotowany. Żałuję, że trwał tak krótko.

OPINIE O SZKOLENIACH

Praktyczne podejście do przedmiotów.

34 www.tdjfoundation.pl

W odpowiedzi na te potrzeby rozpoczęliśmy spotkania online skierowane do nauczycieli konkretnych przedmiotów. W ich trakcie poruszane są tematy dotyczące relacji z uczniami, budowania i utrzymania autorytetu w czasach pracy zdalnej, sposobów oceniania alternatywnych do tych znanych nam z lekcji stacjonarnych i narzędzi TIK stosowanych na zajęciach, by uatrakcyjnić sposób przekazu treści.

Praca w grupach uatrakcyjniła szkolenie.

Poziom organizacji szkolenia oceniam wysoko.

WYNIKI ANKIET Z POJEDYNCZYCH SZKOLEŃ *ocena w skali od 1 do 10

8,1*

8,5

8,3*

Prelegent budował pozytywną atmosferę wśród uczestników.

8,3*

Prelegent zrozumiale i przystępnie przekazywał wiedzę.

Poruszane zagadnienia były dla mnie interesujące.

Poziom organizacji szkolenia oceniam wysoko.

8,4*

8,3*

8,5* Zakres prezentowanego materiału był odpowiedni do czasu trwania sesji.

Szkolenie umożliwiało wymianę doświadczeń uczestników.

Prelegent udzielał wyczerpujących odpowiedzi na pytania.

JAK SIĘ ROZWIJAMY? / 2020

LUTY

ciąg dalszy na str. 36

LATO 2019

Powołanie Instytutu Educare

*Wyniki anonimowych ankiet z pojedynczych szkoleń (sierpień 2020 r.).

8,9*

Szkolenie było prowadzone w sposób dynamiczny.

Przygotowanie oferty obejmującej szkolenia i programy wdrożeniowe oraz rozpoczęcie działalności szkoleniowej

KWIECIEŃ

Zbudowanie zespołu programowego, w skład którego weszły osoby o szerokich kompetencjach umożliwiających przekrojowe spojrzenie na placówkę edukacyjną

MAJ

GRUDZIEŃ

Analiza raportów o stanie edukacji w Polsce i na świecie oraz stworzenie mapy obszarów rozwoju nauczycieli

TDJ Edu Review 2020/2021 35

MIEJSCOWOŚCI, DO KTÓRYCH DOCIERAMY Z NASZYMI SZKOLENIAMI I PROGRAMAMI

Gdańsk

NASZE SZKOLENIA W LICZBACH

Olsztyn

30 placówek

Białystok

200

Płońsk Poznań

Zielonki-Parcela Warszawa

godzin wykładów i warsztatów

Łódź

Zielona Góra

750

uczestniczących nauczycieli i wychowawców

Józefów

Lublin

Wrocław

Żernica

Katowice Chorzów

Giedlarowa

Kraków Bielsko-Biała Żywiec

Wadowice

dokończenie ze str. 35

JAK SIĘ ROZWIJAMY? / 2021 Wydanie pierwszej książki z serii Biblioteka Nauczyciela

Rozpoczęcie Akademii Liderów Edukacji

STYCZEŃ

MARZEC

KWIECIEŃ

Zjazd dla I i II edycji Akademii Wychowawcy Klasy

Zjazd online (warsztaty) Akademia Tutoringu Rodzinnego

Rozpoczęcie III edycji Akademii Wychowawcy Klasy

Mentoring dla kadry tutorów rodzinnych

Konsultacje trenerskie dla uczestników Akademii Wychowawcy Klasy

36 www.tdjfoundation.pl

Zakończenie Akademii Tutoringu Rodzinnego I stopnia

RODZAJE SZKOLEŃ

„Od inspiracji do innowacji” dla dyrektorów szkół i władz samorządowych gminy Leżajsk.

• Programy rozwojowe • Programy wdrożeniowe • Szkolenia pojedyncze Rok 2020 przyniósł oczekiwane efekty pracy zespołu ekspertów w postaci kompleksowego spojrzenia na placówkę edukacyjną pod kątem jej potrzeb szkoleniowych. Dzięki temu możliwe było rozpoczęcie dwóch programów rozwojowych dla nauczycieli: Akademii Tutoringu Rodzinnego oraz Akademii Wychowawcy Klasy, a także oferty szkoleń pojedynczych. Codzienne okoliczności stały się również impulsem do rozwijania warsztatu kształcenia online w Instytucie Educare. Wypracowaliśmy podejście hybrydowe z wykorzystaniem platformy e-learningowej, łączone w miarę możliwości ze spotkaniami stacjonarnymi. Ku naszej radości możliwe okazało się całkowite przeniesienie do internetu zaplanowanych, w ramach programów, zjazdów stacjonarnych i prowadzenie zarówno wykładów, jak i warsztatowej pracy w grupach. Organizowaliśmy również pojedyncze szkolenia online, przekonani o ich skuteczności zarówno w podnoszeniu kompetencji nauczycieli, dzieleniu się doświadczeniem, jak i wypracowywaniu rozwiązań konkretnych problemów. Oczywiście każda możliwość wizyty w szkole i spotkania uczestników naszych szkoleń była przez nas z radością wykorzystywana. Okres lata i wczesnej jesieni dał taką okazję i wtedy udało się odwiedzić kilka szkół edukacji spersonalizowanej, miedzy innymi w Józefowie pod Warszawą i Katowicach. Ważnym wydarzeniem był udział Instytutu Educare w konferencji w Giedlarowej

Powrót edukacji zdalnej pod koniec października przyspieszył realizację pomysłu tworzenia międzymiastowego networkingu nauczycieli. Dostępne narzędzia komunikacyjne umożliwiły spotkania zespołów przedmiotowych nauczycieli z różnych miast, bez konieczności wychodzenia z domu, i omówienie najbardziej istotnych problemów, z jakimi mierzyli się nauczyciele w pierwszym okresie edukacji zdalnej. Wśród najchętniej omawianych tematów znalazło się utrzymywanie relacji z uczniem, budowanie autorytetu nauczyciela, narzędzia aktywizujące uczniów w edukacji zdalnej oraz sposób oceniania.

TRADYCYJNIE I CYFROWO Szkolenia stacjonarne Wykłady i warsztaty realizowane w szkołach na terenie całej Polski E-learning Szkolenia e-learningowe na platformie Instytutu Educare Hybrydowe Programy łączące zajęcia stacjonarne z e-learningiem oraz mentoringiem

LATO 2020

Otwarcie całorocznych programów Akademii Tutoringu Rodzinnego (ATR) i Akademii Wychowawcy Klasy (AWK) I edycja

MAJ

PAŹDZIERNIK

GRUDZIEŃ

Rekrutacja trenerów do Akademii Tutoringu Rodzinnego II stopnia

Rozpoczęcie II edycji Akademii Wychowawcy Klasy

Pierwsze spotkania w międzymiastowych zespołach przedmiotowych

Wydanie drugiej książki z serii Biblioteka Nauczyciela

TDJ Edu Review 2020/2021 37

Efektywne nauczanie w trybie zdalnym. Praca zespołowa nauczycieli. Praktyczne wskazówki Wszyscy czujemy na sobie ogromną presję: dyrektorzy, aby utrzymać poziom nauczania w swojej placówce, nauczyciele, by sprostać całkiem nowej sytuacji, w której potrzebują nowych umiejętności i dostosowania trybu pracy, uczniowie, którzy nierzadko nie są przyzwyczajeni do samodzielności... Nie zapominajmy jednak, że podobnej presji poddani są rodzice, którzy nagle oprócz swojej własnej pracy zawodowej i obowiązków domowych - widzą potrzebę dużo intensywniejszego wsparcia swoich dzieci w nauce.

Co zrobić aby sprostać tej sytuacji? Naszym zdaniem najważniejszym czynnikiem jest wdrożenie w placówce edukacyjnej bardziej organicznej pracy zespołowej. Często nauczyciele pracują w zespołach przedmiotowych, konsultując między sobą napotkane problemy, czy też dzieląc się dobrymi praktykami, wdrożonymi metodami pracy. Proponujemy jednak zwiększyć pracę zespołową w obrębie nauczycieli pracujących z daną klasą. W sytuacji napięcia łatwo może przyjść „zarzucanie naszych uczniów” dużą liczbą kart pracy, zadań, linków itp., nie wiedząc, ile takiego materiału otrzymują jednocześnie od innych nauczycieli.

PROPOZYCJA ZAGADNIEŃ DO OMÓWIENIA NA SPOTKANIACH ZESPOŁÓW NAUCZYCIELI

Jak formułuję polecenia zadań domowych?

Jak postrzegam moje relacje z uczniami?

W jaki sposób podczas edukacji zdalnej buduję swój autorytet?

Jakie narzędzia służą aktywizacji uczniów w nauczaniu zdalnym?

4 5 6

W jaki sposób formułuję prośby?

Jak oceniam pracę na lekcji?

Jak przygotowuję sprawdziany?

Czy udaje mi się utrzymać dyscyplinę podczas lekcji zdalnych? Jakie formy sprawdzianów stosuję?

10 38 www.tdjfoundation.pl

Jak komunikuję się z uczniami podczas edukacji zdalnej?

Zachęcamy Was do praktycznego rozwiązania: zaplanujcie sobie stały, cotygodniowy czas na rozmowę zdalną z pozostałymi nauczycielami uczącymi w danej klasie. Cel jest taki, aby nie stracić z oczu całości rzeczywistości, w jakiej poruszają się nasi uczniowie. Warto przede wszystkim podzielić się waszymi celami na najbliższy tydzień, zebrać informacje o trudnościach, jakie napotykają wasi uczniowie, wybrać odpowiednie priorytety na każdy tydzień, skonsultować ze sobą formy, w jakich planujecie sprawdzać wiedzę… Przy okazji możemy nauczyć się bardzo wiele jedni od drugich! Podczas pierwszego spotkania zespołu moderator mógłby również poprosić nauczycieli, by uzgodnili konkretny czas, w którym byliby dostępni dla swoich uczniów online lub pod telefonem w celu wsparcia ich w rozwiązaniu ewentualnych trudności. Ustalenie takiego czasu - i podanie go do wiadomości uczniów oraz ich rodziców - będzie też bardzo przydatne dla samych nauczycieli, by na bieżąco - ale z poszanowaniem dla czasu pracy własnej, której potrzebują, by przygotowywać materiały - mogli śledzić postępy swoich uczniów, ich ewentualne trudności itp. Praca w takim trybie jest dużym wyzwaniem, ale przy współpracy może przerodzić się w czas, w którym rozwiną się nasi uczniowie, ucząc się większej samodzielności i odpowiedzialności za własną naukę. Dobrochna Lama Dyrektor ds. kształcenia Instytut Edukacji Spersonalizowanej EDUCARE

NIEZALEŻNIE OD FORMY, CEL JEST TAKI, ABY NIE STRACIĆ Z OCZU CAŁOŚCI RZECZYWISTOŚCI, W JAKIEJ PORUSZAJĄ SIĘ NASI UCZNIOWIE.

MOŻLIWY SCHEMAT ZDALNEGO SPOTKANIA ZESPOŁU 1. Każdy nauczyciel dzieli się z pozostałymi, odpowiadając na następujące pytania: a. Jakie mam cele na ten tydzień dla klasy? b. W jaki sposób chcę je zrealizować? (formy pracy z uczniami) c. Ile czasu powinno zająć moim uczniom zrealizowanie zadań, które przewidziałem/am? 2. Moderator zespołu (proponujemy, by tę rolę przyjął wychowawca klasy) wpisuje odpowiedzi w przygotowaną tabelę, która będzie dostępna dla wszystkich nauczycieli online. 3. Po zakończeniu rundy informacyjnej moderator zlicza przewidywany czas pracy dzieci i upewnia się, że łączny czas nie przekracza ustalonej liczby godzin lekcyjnych, które obowiązują w danej klasie. W razie gdyby łączna liczba godzin była większa, zachęcamy do „negocjacji” :) i do elastyczności w podejściu, aby nie przeciążać dzieci (i ich rodziców). 4. Po tym etapie moderator daje czas na luźną wymianę myśli, pomysłów na sprawdzanie wiedzy, oraz na wolne wnioski.

ZASADY EFEKTYWNEGO NAUCZANIA W TRYBIE ZDALNYM

1 Zaimplementuj pracę zespołową Raz na tydzień zaplanuj telekonferencję łączącą nauczycieli uczących w danej klasie. Podzielcie się waszymi celami na ten tydzień dla klasy, omówcie informacje zwrotne od uczniów i rodziców, ustalcie wspólne priorytety.

2 Prześlij uczniom zadania Stosownie do możliwości technicznych - połączcie się zdalnie z uczniami lub nagrajcie im krótki (10–15 min) filmik tłumaczący nowe zagadnienia.

3 Wyznacz czas na konsultacje telefoniczne lub za pomocą innych dostępnych narzędzi Uczniowie będą mieli większe poczucie bezpieczeństwa, gdy będą mogli się z wami skonsultować.

TDJ Edu Review 2020/2021 39

Bilbioteka nauczyciela Na polskim rynku brakuje książek, które w przystępny sposób mówiłyby o istocie zawodu nauczyciela i mogły stanowić źródło inspiracji. Mamy nadzieję, że ta pozycja choć w niewielkim stopniu pomoże nauczycielom i wszystkim osobom zajmującym się edukacją na nowo obudzić w sobie zapał i zachwycić się swoim zawodem. Książka dostępna na stronie www.instytut-educare.pl. Dobrochna Lama Dyrektor ds. kształcenia Instytut Edukacji Spersonalizowanej EDUCARE

Świetna książka, jedna z moich głównych pozycji czytelniczych na czas kwarantanny. IZABELA

Rewelacyjna. Rzadkie połączenie prostoty formy z głębią treści. ANNA

„Nauczyciel z duszą. Najlepszy zawód świata”

Must-read każdego nauczyciela! Polecam wszystkim znajomym po fachu.

IZABELA

Ta pozycja to must-have dla każdego nauczyciela. Wspaniała lektura o radości z uczenia, relacjach z uczniami, pracy zespołowej i nie tylko. Dla nauczycieli z duszą. ALEKSANDRA

40 www.tdjfoundation.pl

KOLEJNA KSIĄŻKA Z SERII BIBLIOTEKA NAUCZYCIELA Zdecydowałem się na publikację ukazującą rzeczywistość szkół zróżnicowanych ze względu na płeć, które w naszym najbliższym środowisku funkcjonują najczęściej w obrębie modelu edukacji spersonalizowanej. Model ten nadaje takiej formie organizacji szkoły szczególne znaczenie i ważność, a zarazem jest z nią spójny z pedagogicznego punktu widzenia. Z tego względu starałem się zdystansować wobec niektórych trendów, mających tendencję do przypisywania większej wagi formom niż treści lub metodom niż pedagogice. Wskazuję więc na edukację spersonalizowaną jako na tło pedagogiczne o udowodnionej skuteczności, a dopiero potem na edukację zróżnicowaną jako na metodę organizacji placówki spójną z owym tłem. Wielu autorów uważa pedagogikę za rodzaj sztuki, w którym aspekty techniczne współdziałają z intuicyjnymi oraz związanymi z powołaniem. Edukacja spersonalizowana odpowiada właśnie takiemu spojrzeniu,

ponieważ w sposób szczególny zwraca uwagę na to, że relacja edukacyjna zachodzi pomiędzy osobami z całym wnoszonym przez nie bagażem nieprzewidywalności oraz koniecznością wzajemnego szacunku. Tak więc „produktem” szkoły prowadzonej zgodnie z modelem edukacji spersonalizowanej jest właśnie osoba, a nie tylko jej wyniki szkolne. Zaś jej siła pedagogiczna leży w jakości relacji istniejącej pomiędzy osobą nauczyciela a osobą ucznia. Napisałem te stronice, czerpiąc z doświadczenia oraz badań naukowych. Doświadczenia wielu lat pracy w szkołach funkcjonujących w modelu edukacji spersonalizowanej, usystematyzowanych rozmów z uczniami, kadrą i dyrekcją tych placówek. Badań przeprowadzonych samodzielnie oraz korzystając ze źródeł naukowych wniesionych przez innych autorów. Jaume Camps Bansell Doktor nauk pedagogicznych, wykładowca teorii edukacji i instytucji edukacyjnych oraz psychologii społecznej na Międzynarodowym Uniwersytecie Katalońskim w Barcelonie, autor książki Edukacja spersonalizowana i zróżnicowana

TDJ Edu Review 2020/2021 41

Akademia Wychowawcy Klasy

Każde dziecko ma unikalną twarz, którą możemy dostrzec, jeśli zauważymy jego wyjątkowość. Nie wszyscy jednak potrafią ją zauważyć. […] Nauczyciel w szkole o modelu edukacji spersonalizowanej musi mieć dobre wykształcenie, lecz przede wszystkim musi mieć powołanie i zdolność kochania swoich uczniów. Jest to jedyny sposób, aby osiągnąć w klasie ów „spersonalizowany ton”. Jaume Camps Bansell Autor książki Edukacja spersonalizowana i zróżnicowana

Akademia Wychowawcy Klasy to unikatowy na skalę kraju kurs rozwojowy przygotowany z myślą o nauczycielach podejmujących się zadania bycia wychowawcą klasy. Program trwa 11 miesięcy i składa się z 9 modułów tematycznych obejmujących najistotniejsze aspekty pracy wychowawcy. Zajęcia stacjonarne odbywają 42 www.tdjfoundation.pl

się w formie wykładów, warsztatów i ćwiczeń. Znaczna część zajęć realizowana jest na platformie e-learningowej za pomocą webinarów i spotkań online. Uczestnicy kursu otrzymują certyfikat ukończenia Akademii Wychowawcy Klasy wydany przez Instytut Educare.

MODUŁY

Uczeń

Kim jest uczeń i jego świat?

Autorytet

Czynniki budujące autorytet

Rodzice

Sprzymierzeńcy w wychowywaniu

Nie każdy człowiek ma predyspozycje, by zostać nauczycielem! Ci, którzy są naprawdę powołani do tej pracy, znajdują w niej cel życiowy i poczucie misji. Program

Program i lekcje wychowawcze

Konflikty Rozwiązywanie konfliktów w klasie

Relacje

Relacje Nauczyciel - Rodzice - Uczeń

Ocena Ocena z zachowania w edukacji spersonalizowanej

Komunikacja

James B. Stenson

Formy sprzyjające budowaniu relacji

Dokumenty Obowiązki wychowawcy w zakresie dokumentacji

AKADEMIA WYCHOWAWCY KLASY W LICZBACH

20 h

uczestników

warsztatów

30 h

trenerów i wykładowców

wykładów, ćwiczeń, konsultacji online

TDJ Edu Review 2020/2021 43

Akademia Tutoringu Rodzinnego Dla tutora rodzinnego dobre relacje zarówno z uczniem, jak i jego rodzicami, są kluczowym czynnikiem, by dobrze wypełniać swoją pracę. Indywidualne rozmowy prowadzone przez tutora dotyczą często spraw bardzo intymnych, wymagających dużego zaufania ze strony rodziny. Zarówno rodzice, jak i dziecko, prowadząc rozmowę z tutorem, często powierzają mu swoje osobiste przeżycia, trudności ale również sukcesy i radości. Im lepsze relacje ma tutor z rodziną, tym skuteczniej może pomóc rodzicom w ich roli wychowawczej, a dzieciom w ich rozwoju.

Joanna Kicior

Ekspert programowy Instytutu Educare

Kurs rozwojowy dla tutorów został opracowany z myślą o nauczycielach wchodzących w rolę tutora rodzinnego lub o tutorach, którzy praktykują nie dłużej niż dwa lata. Program składa się z czterech bloków tematycznych, kurs trwa 9 miesięcy. Podobnie jak w pozostałych projektach, znaczna część zajęć realizowana jest na plat44 www.tdjfoundation.pl

formie e-learningowej za pomocą webinarów i spotkań online. Zajęcia stacjonarne odbywają się w formie wykładów, warsztatów i ćwiczeń. Absolwenci kursu otrzymują certyfikat wydawany przez Instytut Educare.

AKADEMIA TUTORINGU RODZINNEGO W LICZBACH

17 h

23 uczestników

warsztatów

8 h

trenerów i wykładowców

wykładów online

BLOKI TEMATYCZNE Dla mnie bardzo ciekawy był wykład o trzech modelach rodzin. Pomogło mi to zaakceptować i z szacunkiem podejść do różnych sytuacji w rodzinach. Podczas indywidualnego spotkania z tutorem otrzymałam faktyczną, praktyczną, konkretną pomoc w rozwiązaniu trudnego przypadku. Gabriela Okwieka Nauczycielka i tutor w Szkole Podstawowej Płomień w Katowicach

Czym jest tutoring rodzinny? • Trzy sfery oddziaływania: rodzice - nauczyciel - uczeń • Proces tworzenia relacji • Kim jest uczeń? • Rozmowy tutoringowe nauczycieli

Postawy rodziców • Charakterystyka postaw rodzicielskich – między nadopiekuńczością a autorytarnością • Granice możliwości i odpowiedzialności nauczyciela • Rodzaje problemów, źródła i konsekwencje

Autorytet • Czynniki kształtujące autorytet • Kształtowanie wizerunku tak mnie widzą inni • Metody komunikacji

Profesjonalizm zawodowy • Etyka w tutoringu • Profil tutora

Warsztaty Akademii Tutoringu Rodzinnego, oparte m.in. o analizę konkretnych przykładów i doświadczeń zawodowych tutorów, dały mi bardzo wiele. Wniosły też nadzieję i rozpaliły jeszcze większą chęć dawania dzieciom wiary w to, że potrafią wszystko i że mogą osiągać to, czego pragną. Po zakończonym kursie zostaję z przekonaniem, że warto dziecku podać rękę, gdzieś skierować jego wzrok, często też w stronę samego siebie. Justyna Małek Nauczycielka i tutor w Szkole Podstawowej Płomień w Katowicach

TDJ Edu Review 2020/2021 45

Akademia Liderów Edukacji Liderzy podejmują decyzje, ale ponoszą za nie również odpowiedzialność. Lider nie powinien robić wszystkiego. Jego rolą jest delegowanie do poszczególnych zadań odpowiednich ludzi. Zanim jednak te zadania zostaną im powierzone, muszą być przez lidera jasno wytłumaczone, muszą stać się transparentne, by każdy zrozumiał, jak ma pracować i za co odpowiada. Lider musi również poznać ludzi ze swojego zespołu, bo tylko w ten sposób będzie mógł im pomóc, aby działali lepiej. Eric Lubaczewski Cytat z webinaru pt. Jak motywować swój zespół - o kluczowych aspektach przywództwa

Program rozwojowy dla kadry menedżerskiej kierowany jest do wszystkich osób zarządzających placówkami oświatowymi. Przeznaczony jest dla osób już pracujących na stanowiskach kierowniczych w placówkach edukacyjnych, jak i aspirujących do pełnienia takiej roli. Program kursu został przygotowany z podziałem na cztery podstawowe obszary aktywności - dyrektor jako osoba, przywódca, menedżer oraz administrator. Uczestnicy zyskają pogłębioną wiedzę o kluczowych

46 www.tdjfoundation.pl

aspektach pracy dyrektora, narzędzia przydatne w codziennych obowiązkach oraz możliwość wymiany doświadczeń, zbudowania relacji i networkingu. Wykładowcami i trenerami są profesjonaliści, pełniący funkcje zarządcze zarówno w edukacji, jak i w innych dziedzinach życia. Jednocześnie są to osoby, którym na sercu leży dobra edukacja i przyszłość młodych osób. Kurs trwa łącznie 62 godziny, składa się z wykładów, warsztatów i zadań na platformie e-learningowej. Uczestnicy otrzymują certyfikat ukończenia kursu.

BLOKI TEMATYCZNE Przywódca • W drodze do przywództwa • Budowanie i rozwój zespołów nauczycielskich • Zarządzanie w sytuacjach kryzysowych • Integrowanie społeczności wokół misji i wizji placówki Menedżer • Istota i proces kształcenia na różnych etapach edukacyjnych • Wzorzec osobowy nauczyciela i koncepcja kształcenia nauczycieli • Wynagradzanie i motywowanie pracowników • Planowanie strategiczne oraz wskaźniki jakości • Branding i PR placówki edukacyjnej

AKADEMIA LIDERÓW EDUKACJI W LICZBACH

Osoba • Budowanie autorytetu • Work-life balance • Ja, dyrektor Administrator • Budowanie zdrowej ekonomicznie organizacji • Zewnętrzne źródła finansowania • Prawo oświatowe w kontekście placówki niepublicznej

uczestników

zjazdy stacjonarne

62 h

trenerów i wykładowców

• Zarządzanie zmianą • Komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna w placówce • Kalendarz pracy dyrektora • Placówka edukacyjna a środowisko lokalne • Wspieranie nauczycieli w pracy z uczniem zdolnym i z uczniem z trudnościami

wykładów, ćwiczeń, konsultacji online

TDJ Edu Review 2020/2021 47

Od radości do mądrości

Przedszkola Educare to marka, która skupiać będzie wszystkie prowadzone przez TDJ Foundation placówki. Od kilku lat rozwijamy wadowickie Przedszkole na Kopcu, w 2021 roku startuje Przedszkole w Pierwszej Dzielnicy. W planach mamy otwieranie kolejnych, a także placówki franczyzowe. Wszystkie Przedszkola Educare działać będą w oparciu o model edukacji spersonalizowanej, który pomaga w osiągnięciu najwyższego poziomu rozwoju indywidualnych możliwości i zdolności. Nowatorski program dla naszych przedszkoli opra-

48 www.tdjfoundation.pl

cowany został we współpracy z Instytutem Educare i ekspertami śledzącymi najnowsze badania poświęcone rozwojowi dzieci na całym świecie. Stawiamy na naukę przez zabawę i doświadczanie. Prowadzimy zajęcia polonistyczne, matematyczne i przyrodnicze. Dbamy o aktywność fizyczną poprzez zajęcia ruchowe i muzykę z rytmiką. Budujemy naturalną dwujęzyczność dzieci poprzez stały kontakt z językiem angielskim.

Program wychowawczy przedszkoli Educare odzwierciedla głęboki dorobek kulturowy oraz wartości cywilizacji chrześcijańskiej. Jest holistyczny – obejmuje wszystkie obszary rozwoju człowieka, u jego podstaw leży nabywanie dobrych nawyków i kompetencji społecznych, odpowiednich do faz rozwojowych dzieci. Wspieramy rodziców w pełnieniu ich wychowawczej roli. Wszystko, co robimy, opieramy na szacunku do drugiej osoby. W przedszkolu będącym przedłużeniem domu rodzinnego osiągamy najlepszy z efektów – dzieci wychowują się w spójnym i zintegrowanym środowisku.

Prowadzimy tutoring rodzinny, będący jedną z najbardziej efektywnych metod w pracy dydaktycznej oraz wychowawczo-opiekuńczej. Głównym narzędziem wsparcia dla rodziców jest kontakt z opiekunem rodziny, skutkujący pełną i systematyczną wiedzą na temat dziecka. Organizujemy także tematyczne wykłady i warsztaty dla rodziców.

CO NAS WYRÓŻNIA?

1 Wysokiej jakości edukacja

2 Nowatorski program

3 Współpraca z rodzicami

4 Przedłużenie domu rodzinnego

TDJ Edu Review 2020/2021 49

Przedszkole Na Kopcu

To pierwszy projekt edukacji przedszkolnej, który realizujemy od 2015 roku. Zrodzony z poszukiwań i potrzeby stworzenia najlepszej placówki edukacyjnej dla swoich dzieci. Obecnie jest prężnie działającym ośrodkiem z planami na dalszy rozwój. Zaczynaliśmy od 8 dzieci, aktualnie Przedszkole Na Kopcu zapewnia opiekę blisko 70 podopiecznym. Przedszkole wykorzystuje także w pełni potencjał swojej lokalizacji. Kontakt ze zwierzętami oraz przyrodą jest dla nas bardzo istotny. To jeden z elementów, który wyróżnia nas na tle innych przedszkoli.

50 www.tdjfoundation.pl

W kwietniu 2021 r. rozpoczęliśmy nowy projekt pt. Kozie przedszkole. Ten innowacyjny pomysł zrodził się w naszych głowach, gdy poznaliśmy rodzinę Gadzinów oraz ich pasję do zwierząt, gospodarstwa i życia w rytmie eko. W naszej koziej zagrodzie zamieszkało 5 małych kózek.

W Przedszkolu Na Kopcu nasza córka czuje się bardzo dobrze. Największymi zaletami tego miejsca są naszym zdaniem: bogaty, ale nie przeładowany plan dnia, codzienne spacery i nacisk na wychowanie. Z kolei dzięki tutoringowi mamy realny wpływ na wychowanie i edukację naszej córki. Wspaniała kadra to dopełnienie szczególnego klimatu tego miejsca. Polecamy wszystkim i każdemu z osobna! Rodzice Natalki z grupy Sówek

Decyzja co do wyboru przedszkola to bardzo ważna kwestia, która ma realne odzwierciedlenie w kolejnych etapach rozwoju naszej pociechy. Biorąc pod uwagę wielką wagę tego wyboru, szukaliśmy placówki, która nasze dziecko wprowadzi na właściwe tory, zarówno etyczne, jak i edukacyjne. Przedszkole na Kopcu kładzie ogromny nacisk na prawidłowe funkcjonowanie dziecka w społeczeństwie, czerpiąc z wiary katolickiej, jaką wyznajemy. Zależało nam również, by opieka, jaką otrzyma nasze dziecko, była na najwyższym poziomie i aby ono czuło się ważne i bezpieczne. Spotkania tutoringowe rodziców z wychowawcą dają możliwość opracowania wspólnego planu rozwoju dziecka realizowanego zarówno w przedszkolu, jak i w domu. Liczne zajęcia dodatkowe sprawiają, że nasze dziecko nie narzeka na nudę, a my jako rodzice utwierdzamy się w przekonaniu, że to był dobry wybór. Polecamy! Rodzice Szymona z grupy Sówek

Wspaniałe przedszkole z zaangażowaną kadrą pedagogiczną, dbającą o całościowy rozwój dziecka. Przedszkole buduje społeczność łączącą całe rodziny. Duży nacisk na zdrowe i różnorodne posiłki (nasz ,,niejadek” zjada wszystko ze smakiem). Najważniejszą zaletą przedszkola są indywidulane spotkania z wychowawcą tutorem, który ma znakomitą wiedzę na temat dziecka i wspólnie z rodzicami pracuje nad jego wychowaniem. Dogoterapia, jazda konna, zajęcia w języku angielskim to jedne z wielu zalet przedszkola. Po 2 i pół roku możemy śmiało powiedzieć, że to najlepsze przedszkole na świecie! Rodzice Oli z grupy Sówek

TDJ Edu Review 2020/2021 51

KOZIE PRZEDSZKOLE

Melon największy i najsilniejszy kozioł w stadzie

Doda potrafi stać na dwóch łapach

Kryspin

Misia

największy rozrabiaka, który uwielbia siłować się z dziećmi

ma najwięcej genów kozy górskiej i wysoko skacze

Stefan mimo diabelskiego wyglądu jest najbardziej nieśmiałym koźlątkiem z całej piątki

Każda z kóz jest wyjątkowa i niesamowita, a razem tworzą wspaniałe środowisko do rozwoju. Dzięki nim przedszkolaki uczą się odpowiedzialności, empatii oraz delikatności. Co więcej, sierść koźląt dostarcza dzieciom niepowtarzalnych doznań sensorycznych. Dodatkowo kontakt ze zwierzętami wzmacnia i stymuluje układ odpornościowy. Ten projekt ma również na celu wzmacniać 52 www.tdjfoundation.pl

poczucie własnej wartości u dzieci, przezwyciężyć ich strach i obawy. Przedszkolaki, pod czujnym okiem nauczyciela oraz pana Bartosza Gadziny, doglądają kozy, karmią je warzywami, przebywają wśród nich, poją oraz pomagają w utrzymaniu czystości zarówno zwierząt, jak i zagrody.

Samodzielność dziecka w wieku przedszkolnym

jest tutaj dobrym doradcą. Dajmy szansę dzieciom na chwilę zastanowienia, a zaskoczą nas swoją kreatywnością i podejściem do problemu. W uzyskiwaniu samodzielności chodzi głównie o to, by nasze dzieci wiedziały, że nie są od nas całkowicie zależne. Dlatego można zachęcać je do korzystania z doświadczeń specjalistów, które mogą pomóc przy rozwiązywaniu trudności. Na bolący ząb najlepsza będzie porada i wizyta Czy możemy pomóc naszym dzieciom stać się odpowieu dentysty. Uczmy dzieci samodzielności, powierzając dzialnymi ludźmi, którzy potrafią działać samodzielnie? im obowiązki domowe dostosowane oczywiście do ich Ależ oczywiście, że tak! Wystarczy tylko uwierzyć w ich wieku i możliwości. Odpowiedzialność za różne czynmożliwości i odrobinę je w tym wesprzeć. ności dnia codziennego nie tylko wzmacnia poczucie Bardzo ważnym aspektem własnej wartości u dzieci, ale w rozwijaniu dziecięcej autonomii także przynosi poczucie zaDAJMY SZANSĘ DZIECIOM NA CHWIjest to, aby pozwalać dzieciom na dowolenia z dobrze wykonaLĘ ZASTANOWIENIA, A ZASKOCZĄ dokonywanie własnych wybonej pracy. Kiedy nauczymy się NAS SWOJĄ KREATYWNOŚCIĄ I POrów. To doskonały trening i cenna przekazywać dzieciom oboDEJŚCIEM DO PROBLEMU. praktyka w podejmowaniu decywiązki, które do nich należą, zji oraz wypowiadaniu własnego cała rodzina poczuje radość zdania i bronienia go. Jest to jedz samodzielności wszystkich nocześnie doskonała lekcja na radzenie sobie z niepojej członków, nawet tych najmłodszych. wodzeniami oraz konsekwencjami naszych wyborów. Zdobywanie przez dzieci samodzielności jest niezwyNiezwykle istotne jest także, aby okazywać szacunek kle ważnym aspektem procesu wychowawczego. dla zmagań dzieci. Kiedy nasze wysiłki są docenione, Powinniśmy starać się dać naszym dzieciom miłość, łatwiej nam zmierzyć się z kolejnym, trudniejszym zawiedzę i doświadczenia, tak by pewnego dnia miadaniem. Nie inaczej jest w przypadku wyzwań stawiały swoją własną wewnętrzna siłę i odwagę, by stać nych przed dziećmi. Nam, dorosłym, zawiązanie sznusię w pełni odpowiedzialnymi, szczęśliwymi ludźmi. rowadła wydaje się rzeczą prostą, jednak dla dziecka Na podstawie Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, A. Faber, E. Mazlish może to być trudne ćwiczenie koordynacji wzrokowoJoanna Mamcarczyk -ruchowej. Wielkiej cierpliwości i samozaparcia wymaWychowawca grupy przedszkolnej ga, z kolei ze strony dorosłych, aby nie śpieszyć z radą i gotowym rozwiązaniem problemu. Pośpiech nie

TDJ Edu Review 2020/2021 53

Nowe przedszkole w sercu miasta

Siedziba przedszkola

W 2021 roku rozpoczęło działalność drugie z sieci naszych przedszkoli. Placówka powstała w realizowanej przez TDJ Estate inwestycji w centrum Katowic, na osiedlu Pierwsza Dzielnica. Przedszkole w Pierwszej Dzielnicy powstało w centrum Katowic, w sąsiedztwie Strefy Kultury, na terenie nowoczesnego osiedla Pierwsza Dzielnica. Nasza placówka zlokalizowana jest w kameralnej przestrzeni na parterze budynku A, z dostępem do własnego ogrodu edukacyjnego. Tegoroczna rekrutacja objęła dzieci w wieku od 2 do 5 lat.

54 www.tdjfoundation.pl

Chcemy stworzyć z rodzicami zaangażowanymi w wychowanie swoich dzieci ciepłe, przytulne i otwarte miejsce. Kierując się wartościami katolickimi, wprowadzamy dzieci w świat szacunku, współpracy i chęci czynienia dobra dla drugiego człowieka. www.przedszkola-educare.pl

Zewnętrzny ogród edukacyjny

Co wyróżnia nasze przedszkole?

Zajęcia psychomotoryczne, ruchowe i muzyczno-rytmiczne

Edukacja poprzez zabawę w dwóch językach (polskim i angielskim) Współpraca z rodzicami metodą tutoringu rodzinnego

Dofinansowanie czesnego w roku 2021/22 dla dzieci zamieszkałych w Katowicach

Program oparty na wiedzy o fazach rozwojowych u dzieci

TDJ Edu Review 2020/2021 55

WSZYSTKIEGO, CO NAPRAWDĘ TRZEBA WIEDZIEĆ, NAUCZYŁEM SIĘ W PRZEDSZKOLU. MĄDROŚĆ NIE ZNAJDOWAŁA SIĘ NA SZCZYCIE WIEDZY ZDOBYTEJ W SZKOLE ŚREDNIEJ, ALE W PRZEDSZKOLNEJ PIASKOWNICY. WŁAŚNIE W PRZEDSZKOLU NAUCZYŁEM SIĘ, ŻE TRZEBA POSTĘPOWAĆ UCZCIWIE, ODKŁADAĆ RZECZY NA SWOJE MIEJSCE, MYĆ RĘCE PRZED JEDZENIEM, POWIEDZIEĆ PRZEPRASZAM, GDY SIĘ KOGOŚ URAZIŁO, PROWADZIĆ ZRÓWNOWAŻONE ŻYCIE, UCZYĆ SIĘ BAWIĆ, MALOWAĆ, RYSOWAĆ, ŚPIEWAĆ I TAŃCZYĆ ORAZ CODZIENNIE PRACOWAĆ. Robert Fulghum

Kształtowanie dobrych nawyków Wykształcenie dobrych nawyków u dzieci jest jednym z ważniejszych zadań, z jakimi mierzą się rodzice i wychowawcy. Przez nawyk rozumiemy tu działanie doprowadzone do pewnego stopnia doskonałości, wykonywane właściwie szybko. Szczególnie w dzisiejszych czasach wspieranie dzieci w tej kwestii jest bardzo ważne, procentuje w przyszłości i zapobiega późniejszym problemom wychowawczym.

Im szybciej dziecko je opanuje, tym lepiej dla niego, rodziców i innych osób, z którymi styka się na co dzień. Od stopnia opanowania tych czynności zależy samodzielność dziecka. Pamiętajmy, że kształtowanie czynności samoobsługowych powinno rozpocząć się w miarę wcześnie. Sam proces trwa przez dłuższy czas i na efekty trzeba trochę poczekać, ale naprawdę warto!

W trzecim roku życia dziecKluczem do wykształcenia nako dostrzega ład i porządek WIECZORNE ZASYPIANIE BĘDZIE wyku jest powtarzanie danej oraz potrafi się z niego cieŁATWIEJSZE, GDY RODZICE ZADBAczynności. Powinno być ono szyć. Chętnie pomaga i chce JĄ O POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA stałe, cykliczne i systematycztowarzyszyć przy sprzątaniu. DZIECKA. ne. W przypadku małych dziePamiętajmy, że nie wolno wyci musimy pamiętać o bardzo ręczać dzieci w pracach poważnych etapach: rządkowych, nawet wtedy, gdy • instrukcji, jak dziecko powinno daną czynność wybardzo nam się spieszy. Korzystajmy z tego i organikonać właściwie, odpowiednio długim treningu, zujmy wspólne sprzątanie: pokazujemy dziecku, co i jak • poprawianiu, jeśli coś pójdzie nie tak i chwaleniu należy wykonać. Podpowiadajmy następne czynności, kiedy się to uda. okazujmy radość, gdy uda mu się wykonać zadanie i powstrzymujmy się od negatywnych komentarzy, jeNajważniejszymi dla dziecka nawykami śli coś pójdzie nie tak. do wykształcenia są: • samodzielne ubieranie się i rozbieranie, Spanie, czyli nawyk bezkonfliktowego układania się • porządek, do snu, to marzenie wszystkich rodziców. Wiele zależy • spanie, czyli nawyk bezkonfliktowego układania jednak właśnie od nich, od ich nawykowych zachowań. się do snu, Wieczorne zasypianie będzie łatwiejsze, gdy rodzice za• jedzenie, czyli nawyk dobrego zachowania się dbają o poczucie bezpieczeństwa dziecka. Warto stwoprzy stole.

56 www.tdjfoundation.pl

bo pochwały są pozytywnym wzmocnieniem przy zapamiętywaniu czynności. Dorosły powinien być przy dziecku i podtrzymywać je w osiągnięciu celu. Zachęcamy, przypominamy, podpowiadamy. Okazujemy radość, gdy dziecko osiągnie cel, gdyż w ten sposób uczy Jedzenie, czyli nawyk dobrego zachowania się przy się ono odczuwać zadowolenie z wykonania czynności. stole. Złe nawyki tworzą się wówczas, gdy jedzenie Jesteśmy cierpliwi i systematyczni. Dziecko musi wiele mylone jest z zabawą. Dziecrazy wykonać daną czynność, ko musi rozumieć, po co usiadło nim ją opanuje. Ćwiczenia są RODZIC PRZY STOLE POWINIEN BYĆ przy stole i czego się od niego konieczne, aby przybrała ona WZOREM DLA DZIECKA, JAK JEŚĆ, oczekuje. Najszybciej uczy się postać nawyku. JAK SIEDZIEĆ, CZEGO WÓWCZAS NIE zaś przez obserwację. Rodzic ROBIĆ. DZIECKO OBSERWUJE ROStałe schematy nie istnieją jako przy stole powinien być wzorem DZICÓW, A ONI JEGO. cel sam w sobie, są podstawą dla dziecka, jak jeść, jak siedzieć, do kształtowania nawyków. czego wówczas nie robić. DziecRadość i poczucie bezpieczeństwa małego dziecka ko obserwuje rodziców, a oni jego. W odpowiednim w dużym stopniu zależą od tego, jak przewidywalne są momencie mogą mu podpowiedzieć, jak lepiej i łatwiej codzienne zdarzenia. Powtarzający się rytm dnia pomożna coś zrobić. Jednocześnie trzeba pamiętać, że maga mu zmierzyć się z otaczającym światem, znaleźć 3-latek wiele już potrafi. w nim swoje miejsce. Stałe schematy to doskonała okaDużo zależy od tego, na ile pozwalamy dziecku na sazja do ćwiczeń i rozwoju samodzielności. Podstawowe modzielne, choć często niezdarne, wykonywanie czynnawyki to początek i fundament do zdobywania dalności samoobsługowych, oraz w jakim stopniu dziecko szych bardziej skomplikowanych nawyków. jest zachęcane do radzenia sobie w sytuacjach życioJoanna Kicior wych. Pamiętajmy o chwaleniu za dobre zachowanie, Ekspert programowy Instytutu Educare rzyć stały schemat zakończenia dnia. Najlepiej jeżeli czynności wykonywane są stale, w tej samej kolejności. Kolacja, mycie, czytanie bajki, przytulenie i dobranoc! I co ważne, o tej samej porze.

TDJ Edu Review 2020/2021 57

Co robi dziecko, gdy jest online? WSZYSTKO, CO RODZIC POWINIEN WIEDZIEĆ O RZECZYWISTOŚCI WIRTUALNEJ

Kiedy dziecko idzie do szkoły, dokładamy wielu starań, aby czuło się bezpiecznie i odnalazło w nowej rzeczywistości. Podobnie jest z rzeczywistością wirtualną – dziecko potrzebuje naszego wprowadzenia i przynajmniej na początku – mądrego przewodnictwa. Troska wcześniejszych pokoleń rodziców skoncentrowana była na rzeczywistości zewnętrznej. Współczesne i przyszłe pokolenia rodziców muszą otoczyć uważnością zarówno rzeczywistość zewnętrzną, jak i wirtualną swoich dzieci. Rzeczywistość, w której żyją nasze dzieci, to w dużej mierze również świat wirtualny i to, co możemy zrobić jako rodzice, to dołożyć wszelkich starań, aby im towarzyszyć również tam. Naszym ważnym zadaniem jest wzbudzić w naszych dzieciach świadomość i odpowiedzialność cyfrową, aby mogły bezpiecznie korzystać z całego bogactwa internetu. Jest to szczególnie ważne w dobie pandemii, podczas której zostały naruszone wszystkie proporcje i granice bezpieczeństwa w Internecie. Prof. Jacek Pyżalski powiedział kiedyś, że bojąc się o dziecko, aby się nie utopiło, możemy postąpić na dwa sposoby. Albo ogradza-

my wszystkie akweny, żeby dziecko nie miało do nich dostępu, albo uczymy je pływać. Dużym zagrożeniem, na które w obecnej rzeczywistości jesteśmy narażeni wszyscy, zarówno my, dorośli, jak i dzieci jest FOMO (Fear of Missing Out). Świadomość zagrożenia jest połową drogi do tego, aby mu się przeciwstawić. FOMO to lęk przed wypadnięciem z obiegu, przed utratą kontroli i kontaktu. Nałogowe sprawdzanie statusu powiadomień, aby żaden komentarz, informacja nie uszła naszej uwadze. Uzależnienie od czynności ciągłego sprawdzania i kontroli rzeczywistości wirtualnej. Utrata proporcji. FOMO determinuje każdą naszą czynność i nasza uwaga nieustannie zwrócona jest na rzeczywistość wirtualną.

ciąg dalszy na str. 62

58 www.tdjfoundation.pl

OSOBY Z WYSOKIM POZIOMEM FOMO CHARAKTERYZUJE

obawa

uzależnienie

niepokój

że inni ludzie (w tym znajomi) mają więcej satysfakcjonujących doświadczeń w życiu

potrzeba posiadania telefonu w zasięgu ręki, tak aby nic nie umknęło mojej uwadze

w sytuacji, kiedy znajomi bawią się beze mnie, kiedy nie wiem, jakie mają plany, obawa przed przeoczeniem zaplanowanego lub spontanicznego spotkania

ciągła kontrola co robią moi znajomi, chęć, by cały czas być na bieżąco z ich życiem

potrzeba

przymus

potrzeba pozytywnych informacji zwrotnych i like’ów na nasze wpisy, ich brak wpływa na zaniżanie poczucia własnej wartości

potrzeba, a czasem przymus relacjonowania swojego życia (przede wszystkim pozytywnych wydarzeń) w internecie

TDJ Edu Review 2020/2021 59

Wskazówki dla rodziców ODKRYWAJ INTERNET RAZEM Z DZIECKIEM Bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko ze światem wirtualnym. Odkrywajcie wspólnie jego zasoby. Spróbujcie znaleźć strony, które mogą zainteresować wasze pociechy, a następnie zróbcie listę przyjaznych im stron. Jeśli wasze dziecko sprawniej niż wy porusza się po sieci, nie zrażajcie się – poproście, by było waszym przewodnikiem po wirtualnym świecie. NAUCZ DZIECKO PODSTAWOWYCH ZASAD BEZPIECZEŃSTWA W INTERNECIE Uczul dziecko na niebezpieczeństwa związane z nawiązywaniem nowych znajomości w internecie. Podkreśl, że nie można ufać osobom poznanym w sieci, ani też wierzyć we wszystko, co o sobie mówią. Ostrzeż dziecko przed ludźmi, którzy mogą chcieć zrobić im krzywdę. Rozmawiaj z dzieckiem o zagrożeniach czyhających w internecie i sposobach ich unikania.

ROZMAWIAJ Z DZIEĆMI O RYZYKU UMAWIANIA SIĘ NA SPOTKANIA Z OSOBAMI POZNANYMI W SIECI Dorośli powinni zrozumieć, że dzięki internetowi dzieci mogą nawiązywać przyjaźnie. Jednakże spotykanie się z nieznajomymi poznanymi w sieci może okazać się bardzo niebezpieczne. Dzieci muszą mieć świadomość, że mogą spotykać się z nieznajomymi wyłącznie po uzyskanej zgodzie rodziców i zawsze w towarzystwie dorosłych lub przyjaciół.

NAUCZ SWOJE DZIECKO OSTROŻNOŚCI PRZY PODAWANIU SWOICH PRYWATNYCH DANYCH Dostęp do wielu stron internetowych przeznaczonych dla najmłodszych wymaga podania prywatnych danych. Ważne, aby dziecko wiedziało, że podając takie informacje, zawsze musi zapytać o zgodę swoich rodziców. Dziecko powinno zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństw, jakie może przynieść podanie swoich danych osobowych. Ustal z nim, żeby nigdy nie podawało przypadkowym osobom swojego imienia, nazwiska, adresu i numeru telefonu. NAUCZ DZIECKO KRYTYCZNEGO PODEJŚCIA DO INFORMACJI PRZECZYTANYCH W SIECI Wiele dzieci używa internetu w celu rozwinięcia swoich zainteresowań i rozszerzenia wiedzy potrzebnej w szkole. Mali internauci powinni być jednak świadomi, że nie wszystkie znalezione w sieci informacje są wiarygodne. Naucz dziecko weryfikacji treści znalezionych w internecie, korzystając z innych dostępnych źródeł (encyklopedie, książki, słowniki). BĄDŹ WYROZUMIAŁY DLA SWOJEGO DZIECKA Często zdarza się, że dzieci przypadkowo znajdują się na stronach dla dorosłych. Bywa, że w obawie przed karą, boją się do tego przyznać. Ważne żeby dziecko ci ufało i mówiło o tego typu sytuacjach; by wiedziało, że zawsze, kiedy poczuje się niezręcznie, coś je zawstydzi lub przestraszy, może się do ciebie zwrócić.

60 www.tdjfoundation.pl

ZGŁASZAJ NIELEGALNE I SZKODLIWE TREŚCI Wszyscy musimy wziąć odpowiedzialność za niewłaściwe czy nielegalne treści w internecie. Nasze działania w tym względzie pomogą likwidować np. zjawisko pornografii dziecięcej szerzące się przy użyciu stron internetowych, chatów, e-maila itp. Nielegalne treści można zgłaszać na policję lub do współpracującego z nią punktu kontaktowego ds. zwalczania nielegalnych treści w internecie - Hotline’u (www.dyzurnet.pl). Hotline kooperuje również z operatorami telekomunikacyjnymi i serwisami internetowymi w celu doprowadzenia do usunięcia nielegalnych materiałów z sieci.

ZAPOZNAJ DZIECKO Z NETYKIETĄ – Kodeksem Dobrego Zachowania w internecie. Przypominaj dzieciom o zasadach dobrego wychowania. W każdej dziedzinie naszego życia, podobnie więc w internecie, obowiązują takie reguły: powinno się być miłym, używać odpowiedniego słownictwa (szacunek) itp. POZNAJ SPOSOBY KORZYSTANIA Z INTERNETU PRZEZ TWOJE DZIECKO Przyjrzyj się, jak twoje dziecko korzysta z internetu, jakie strony lubi oglądać i jak zachowuje się w sieci. Staraj się poznać znajomych, z którymi dziecko koresponduje za pośrednictwem internetu. Ustalcie sposoby postępowania w razie nietypowych sytuacji.

PAMIĘTAJ, ŻE POZYTYWNE STRONY INTERNETU PRZEWAŻAJĄ NAD JEGO NEGATYWNYMI STRONAMI Internet jest doskonałym źródłem wiedzy, jak również dostarczycielem rozrywki. Pozwól swojemu dziecku w świadomy i bezpieczny sposób w pełni korzystać z oferowanego przez sieć bogactwa. POKAZUJ DZIECKU ALTERNATYWY DO ŚWIATA CYFROWEGO Pamiętajmy, że dzieci uczą się bardziej przez przykład. Pomóż im rozwijać pasje i zainteresowania w świecie rzeczywistym. Dzieci i młodzież często uciekają w świat wirtualny z braku alternatywy, z nudy. Mów dziecku, w czym jest dobre, zachwycaj się jego wyjątkowością, doceniaj wysiłki i sukcesy. Pomóż mu doceniać siebie. Okazuj szczere zainteresowanie tym, co robi. Nie będzie wtedy szukało potwierdzania swojej wartości w mediach społecznościowych. Będzie bardziej odporne na ocenę i krytykę w sieci. Będzie rozumiało, że wartością jest ono samo a nie wynika ona z dopasowywania się do nierealnych wzorców widzianych w mediach.

Źródło: https://fundacja.orange.pl/

TDJ Edu Review 2020/2021 61

dokończenie ze str. 58

Właściwe proporcje korzystania z dobrodziejstw internetu to klucz do sukcesu. Czynnikiem, który najbardziej nas chroni przed wieloma zagrożeniami nie tylko w sieci, są bezpieczne i życzliwe relacje, jakie budujemy z bliskimi, rodziną i przyjaciółmi. Warto o tym pamiętać i ze świadomą troską, zwłaszcza w czasie pandemii, zwrócić naszą uwagę, czy i jak wykorzystujemy nasz czas na budowanie relacji. Jako mama widzę czasem, jak trudno moim synom wytrwać 8 godzin lekcji online i jak bardzo brak relacji z rówieśnikami wpływa na ich samopoczucie. Staram się codziennie walczyć o ich motywację i zaangażowanie. Poniżej kilka sposobów, które udało mi się wypracować. SPOSOBY NA BUDOWANIE RELACJI • Wspólne spacery i wyprawy w góry (pieszo lub na rowerze) – ruch na świeżym powietrzu pomaga nabrać dystansu do wszystkiego co trudne i spojrzeć na to z innej perspektywy. • Więcej gier planszowych. • Wspólne gotowanie i lepienie pierogów (nigdy nie jest za późno na ten pierwszy raz). • Rozmowy o tym, co trudne i co zrobimy, jak to wszystko się skończy. • Rozmowy o tym, co nas zainteresowało w internecie, o ulubionych grach, youtuberach itp. • Prace ręczne, lepienie z gliny, sklejanie modeli. • Remont i przemalowanie pokoju. • A może to jest dobry czas na spełnienie marzeń i kupno/adopcję szczeniaka lub kota, którym dziecko może się zaopiekować? • Malowanie „po numerach” – odstresowuje i angażuje całą rodzinę. WAŻNE: Ustalmy razem z dziećmi wspólne zasady korzystania z internetu. Poniżej kontrakt, który proponujemy. Starszym dzieciom mówmy, dlaczego relacja z nimi jest dla nas ważna i wspólnie ustalmy, co możemy robić razem, aby zachować dyscyplinę cyfrową i właściwe proporcje między off- i online.

62 www.tdjfoundation.pl

Domowe zasady korzystania z internetu JESTEŚMY UCZCIWI Przestrzegamy ustalonego czasu, miejsca i uzgodnionych z rodzicami stron i aplikacji. W razie potrzeby na bieżąco uzgadniamy korzystanie z nowych stron. CHRONIMY SIEBIE • Zgłaszamy i mówimy sobie wszystko, co nas zasmuci, przestraszy, zezłości i obrzydzi w internecie. • Dbamy o naszą prywatność (udostępniamy tylko te informacje i zdjęcia na temat swój oraz rodziny, na które mamy zgodę przed publikacją). • Nasz adres i numer telefonu jest tajny i nie udostępniamy go w sieci. • Nowe znajomości i propozycje spotkania traktujemy z dużą ostrożnością i zawsze informujemy o nich rodziców. JESTEŚMY ŻYCZLIWI W social mediach jesteśmy uprzejmi i życzliwi – ignorujemy agresję i w naszych komentarzach nie jesteśmy agresywni. Jeżeli w stosunku do nas ktoś zachowuje się agresywnie, informujemy o tym rodziców. DBAMY O BEZPIECZEŃSTWO • Otwieramy tylko te pliki i linki, które znamy, od osób, które znamy. • Nasze hasła i loginy są tajne i dostępne tylko dla nas, zmieniamy je co jakiś czas. Drodzy Rodzice, wy jesteście ekspertami od waszych dzieci. Znacie je najlepiej i najdłużej. Magda Hetnał Tutorka i pedagog w TDJ Foundation

JEŻELI ZAUWAŻYCIE U SWOJEGO DZIECKA PONIŻSZE OBJAWY I UTRZYMUJĄ SIĘ ONE DŁUŻEJ NIŻ DWA TYGODNIE, KONIECZNIE SKONSULTUJCIE TO ZE SPECJALISTĄ

izolowanie się – ograniczenie kontaktów z otoczeniem, zamykanie się w sobie

unikanie aktywności szkolnych oraz innych wymagających skupienia uwagi

złe samopoczucie fizyczne, np.: bóle głowy, duszności, bóle brzucha, nudności, biegunki, wymioty, kołatanie serca

zaburzenia koncentracji uwagi i zapamiętywania, które mogą powodować problemy w nauce

5 niskie poczucie

własnej wartości, negatywna ocena siebie, rzeczywistości i przyszłości

utrata zdolności do odczuwania przyjemności, apatia

zaburzenia aktywności – brak energii, szybkie męczenie się, ciągłe uczucie znużenia i braku motywacji do działania

brak troski o wygląd i higienę, zaniedbywanie się

10 9

lepsze funkcjonowanie wieczorem niż w ciągu dnia, trudności z porannym wstawaniem, bezsenność lub niekończące się spanie, całkowity brak apetytu lub objadanie się do granic możliwości

rozdrażnienie, uczucie zmęczenia, przygnębienie, zmienność nastroju

Źródło: https://wyleczdepresje.pl/depresja-mlodziencza/ https://800100100.pl/dla-rodzicow?fbclid=IwAR0xk9blGO8QPMWwgZBF_3C7ec5Dqf7s06HVUQA3wq0f4jQkMz7orYI7tpo

TDJ Edu Review 2020/2021 63

ZESPÓŁ FUNDACJI

OLIWIA KWIATKOWSKA Prezes Zarządu TDJ Foundation

PROGRAMY MŁODZIEŻOWE

BARTŁOMIEJ MARSZAŁEK Starszy Kierownik Projektów

MARTA LEWANDOWSKA Stażystka

JUSTYNA GŁÓWKA Kierownik Projektów

MAŁGORZATA DUDEK Młodszy Kierownik Projektów

JULIA RYMSKA Koordynatorka

MARIA KAMYK Kierownik Projektów

KSZTAŁCENIE KADR I PRZEDSZKOLA EDUCARE

DOBROCHNA LAMA Dyrektor ds. kształcenia

64 www.tdjfoundation.pl

ELŻBIETA WAGNER Kierownik Projektu

JOANNA KICIOR Ekspert Programowy

BARBARA ZBYROWSKA-PAPROCKA Kierownik Projektu i Ekspert Programowy

TDJ Edu Review 2020/2021 65

wesprzyj nas 47 1020 2498 0000 8802 0373 6790

66 www.tdjfoundation.pl

Fundacja TDJ

Published on Jul 15, 2021

Edu Review 2020/2021

Dzielimy się z Wam najnowszym wydaniem Edu Review! Co w numerze? - ciekawe artykuły dla młodzieży, rodziców, nauczycieli, tutorów - duża daw...

Edu Review 2020/2021

Published on Jul 15, 2021

Dzielimy się z Wam najnowszym wydaniem Edu Review! Co w numerze? - ciekawe artykuły dla młodzieży, rodziców, nauczycieli, tutorów - duża daw...

fundacjatdj

Go explore