Ikertzailearen koadernoa
Hezkuntzako 4. maila
MAILAKO EDUKIAK
Lehen
GOI
ESKOLA-KANPAINA FOTOBABESERAKO
Larruazalak memoria dauka
Aktibatu dakizuna.
Erantzun galdera hauei: 1
1 - Altitudea zera da:
a) Puntu batetik ekuatoreraino dagoen distantzia
b) Itsas mailako puntu batetik bertikalean dagoen distantzia
c) Puntu batetik Ipar Poloraino dagoen distantzia
2 - Translazio mugimenduak zera eragiten du:
a) Egunak eta gauak
b) Urtaroak
c) Klimak
3 - Eguzkiak Lur osoari eragiten badio:
a) Fotobabeslea erabili behar dugu egunero, urte osoan zehar
b) Inguruabar desberdinak hartu behar ditugu kontuan, besteak beste: hondartza, elurra, hondarra, negua, uda, eguerdia, ilunabarra, etab.
c) Aurreko biak zuzenak dira
4 - Eguzkiak:
a) Lur osoa modu berean berotzen du
b) Lur azala modu desberdinean berotzen du
c) Aurreko biak ez dira egia
5 - Honakoek osatzen dute larruazala:
a) Dermisa
b) Dermisa eta epidermisa
c) Dermisa, epidermisa eta hipodermisa
2 GOI MAILAKO EDUKIAK / LHKO 4. MAILA Ikertzailearen koadernoa
FITXA 1
Larruazalak memoria dauka
2
Hipotesia.
Larruazala burmuinaren funtzio bat da, zure ustez gorputzaren bestelako atalaren batek memoria al du?
Urratsak.
1. Jarduera:
Galderari erantzun ahal izateko, esperientzia txiki bat burutuko dugu.
Horretarako, zera behar duzu:
- Plastilina
- Belaki bat edo goma-aparra
Hartu plastilina eta goma-aparra eta markatu eskuaren hatzak bi azaletan, zer gertatu da?
Aukeratu erantzun zuzena:
1 – Belakiak bere itxura berreskuratu du, baina plastilinak ez, hatzak azaleran markatuta geratu baitira.
2 - Plastilinak bere itxura berreskuratu du, baina belakiak ez, hatzak azaleran markatuta geratu baitira.
3 - Biek euren itxura berreskuratu dute.
Plastilinak, hain zuzen ere, ez du bere itxura berreskuratzen, hatzak markatuta geratzen direlako. Belakiak, berriz, bere jatorrizko itxura berreskuratzen du.
Zure larruazalaren zelulak plastilina bezalakoak dira. Larruazala gure gorputzaren organorik zabalena da eta, horrez gain, memoria dauka:
eguzkiaren UVA eta UVB izpiek pixkanaka uzten dituzten aztarnak ez dira denborarekin ezabatzen, baizik eta gure bizitza osoan zehar pilatuz doaz.
3 GOI MAILAKO EDUKIAK / LHKO 4. MAILA Ikertzailearen koadernoa
FITXA 1
3
FITXA 1
Larruazalak memoria dauka
3 Urratsak.
2. Jarduera:
«Sol, piel y fotoprotección» (Eguzkia, larruazala eta fotobabesa) izeneko bideoan ikasi duzuen bezala, sei larruazal mota existitzen dira, baita fototipo izenarekin ezagututa ere.
Fototipoen taulari erreparatu eta pentsatu zein den zuri dagokizuna. Gelan sei talde osatu, irakaslearen argibideei jarraituz.
Idatzi hurrengo taulan mota bakoitzeko zenbat ikasle dauden eta gezi baten bidez lotu fototipo bakoitza eskuineko zutabearen ezaugarriekin:
1. FOTOTIPOA Gelan, fototipo hau duten ikasle kopurua
2. FOTOTIPOA Ikasle kopurua
Larruazal pigmentatuta, larruazal eta begi ilunekin
Larruazal zuria, begi eta ile marroiekin
Larruazal argia, begi urdinak eta ile horia
Larruazal zuria oreztekin; ile gorria eta begi argiak
5. FOTOTIPOA Ikasle kopurua
Erabat pigmentatutako larruazala, arraza beltza
Larruazal iluna, Hego Amerikako edo Indiako arraza
4 GOI MAILAKO EDUKIAK / LHKO 4. MAILA Ikertzailearen koadernoa
3. FOTOTIPOA Ikasle kopurua
4. FOTOTIPOA Ikasle kopurua
6. FOTOTIPOA Ikasle kopurua
FITXA 1
Larruazalak memoria dauka
4 Ondorioak.
Nire ilea da, begiak dira eta larruazala da.
Horregatik, ziurrenik fototipokoa naiz. Kanpoko edozein jarduerari ekin egin baino lehen, neure burua
eguzkitik fototobabestu behar dut, gutxienez 50eko Eguzki Babes Faktorea (EBF) duen fotobabesle batekin.
Horrez gain, beti , , eraman behar dut eta baita
asko edan ere.
5 GOI MAILAKO EDUKIAK / LHKO 4. MAILA Ikertzailearen koadernoa