5 minute read
Reportage: Transparante stal voor zeug, big en mens
10 Reportage
De familie Swinkels voor de nieuwe, goed doordachte stal. V.l.n.r.: John, Peter, José, Jan, Dinvie en Yvon.
Bedrijfsontwikkeling vergt lange adem en vastberadenheid
Transparante stal voor zeug, big en mens
Familie Swinkels is met recht trots op haar bedrijf met hoge gezondheidsstatus in het Brabantse Leende. Het ontwikkeltraject was er een van de lange adem, maar het resultaat mag er zijn. Het is een moderne, praktische en bijzonder transparante stal voor 900 zeugen. Van weerszijden kijk je dwars door de stal heen.
Als Jan, zijn vrouw Dinvie en hun zoon John hun verhaal doen over de totstandkoming van hun zeugenbedrijf op de nieuwe locatie, zijn de twee open dagen net achter de rug. “ForFarmers had alles prima georganiseerd en iedereen die zich had aangemeld vond het prachtig om live rond te kijken in de stal”, zegt Jan Swinkels. “We hebben genoten en veel positieve reacties van boeren en burgers ontvangen. We zijn trots”, vult Dinvie aan. Een van de bijzondere punten is dat je je in de zeugenstal als het ware buiten waant. “Elke zeug en big die hier geboren wordt, zal het dag- en nachtritme meekrijgen”, zegt John. “Dankzij de lichtstraten aan weerszijden van de stal en de afdelingsramen kun je overal dwars door de stal heen kijken. Bij daglicht is het prettig werken en je houdt contact met de omgeving. De maatschappij mag als het ware meekijken.” Hoge gezondheid, meer rendement Het bedrijf heeft een ster van het Beter Leven-keurmerk en start Specific Pathogen Free (SPF) op. Ook doen ze aan eigen aanfok om het risico op ziekteinsleep te beperken. “Werken met dieren met een hoge gezondheid is makkelijker, het aantal vaccinaties is te beperken en het gebruik van antibiotica is tot een minimum te beperken”, vertelt Jan. “Bovendien leveren biggen met een hoge gezondheidsstatus ons een plus op en extra rendement voor de vleesvarkenshouder.” Vanuit ziektekundig oogpunt is de stal uitgerust met twee centrale gangen. Eén
gang is uitsluitend bestemd voor het verplaatsen van de zeugen. Op de andere gang lopen de gespeende en de te verkopen biggen. In beide gangen komen weegplateaus zodat ze het voerschema kunnen afstemmen op de diergewichten. Elke zeug krijgt een oorchip en is op maat te voeren. In de drachtstal gebeurt dat met voerstations en in de kraamafdelingen met een automatisch voersysteem. ‘Gecontroleerd produceren met goed voer en drinkwater en een juist stalklimaat’ noemt Swinkels dat.
Veel voeten in de aarde Het had veel voeten in de aarde, voordat de vlag in Leende uit kon. Jan en Dinvie zijn in 1990 in Mierlo gestart met 200 zeugen en bouwden dat binnen bestaande muren uit tot 300 zeugen. Ze zagen de woningbouw van uitbreidingsplan Brandevoort op zich afkomen. Ook regelgeving, zoals het verplicht in groepen houden van zeugen na 2012 en de reductie van emissies, beperkte het toekomstperspectief van hun zeugenbedrijf. Jan: “Onze toekomst ligt in de varkenshouderij dus oriënteerden wij ons op bedrijfsverplaatsing.” Vanwege de beperkte mogelijkheden in de gemeente Geldrop - Mierlo besloten ze verder te kijken. In dat traject werden ze bijgestaan door Jan Thijs van FarmConsult. In 2006 kocht Swinkels een perceel van 4 hectare in het landbouwontwikkelingsgebied Heeze - Leende. “Toen gingen we er nog van uit dat we op een sneltrein zouden springen en onze eigen zeugenstapel mee konden nemen naar deze locatie”, blikt Jan terug. “Uiteindelijk werd het een traject van 15 jaar.” Het geduld en doorzettingsvermogen van Swinkels werd flink op de proef gesteld. Alle ins en outs van de vertragingen en procedures willen ze niet opnieuw oprakelen. “Daar kan ik wel uren over praten, maar telkens als wij moesten reageren, zat Jan Thijs er bovenop om zo min mogelijk tijd te verliezen”, benadrukt Jan. “Zonder hem waren we nooit zo ver gekomen; hij denkt aan alle kanten mee, heeft kennis van zaken, mensenkennis en goede contacten bij de gemeente. En dat is écht broodnodig om de voortgang erin te houden én resultaat te boeken.”
Afgebroken en opgebouwd In de tijd tussen 2006 en 2021 zijn er veel dingen gebeurd. Door in te spelen op het plan ‘Buitengebied in ontwikkeling’ is het zeugenbedrijf in Mierlo afgebouwd. Vanaf 2013 hebben ze dat eigenhandig afgebroken en inmiddels staan op die locatie zes woningen. Om toch brood op de plank te
Samen doel bereikt
Jan Thijs van FarmConsult heeft de familie Swinkels met raad en daad bijgestaan in het bedrijfsontwikkelingstraject. Zo hielp hij mee bij het vinden van een juiste locatie voor de oprichting van een nieuw familiebedrijf. Thijs verzorgde de aanvraag van twee milieuvergunningen in verband met wijzigende regelgeving en regelde de aankoop van ammoniakrechten. Hij fungeerde als sparringpartner bij het inrichten van de stal en vroeg de bouwvergunning aan. Als vertrouwenspersoon van de familie Swinkels onderhield hij contacten met het openbaar bestuur. “Het was een tijdrovend traject”, blikt Thijs terug. “Met zeilen tegen de wind in hebben we samen toch het doel bereikt.”
Jan Thijs (m.) van FarmConsult stond de familie met raad en daad bij gedurende het hele traject.
hebben, is Jan Swinkels bij Van Asten Group gaan werken. In de tussentijd hebben ze hun gezin met vier kinderen voorbereid op een toekomst in Leende. Toen steeds meer seinen op groen kwamen te staan, zijn ze in 2016 op de nieuwe locatie gestart met de bouw van een woonhuis en loodsen; alles in eigen beheer.
Toekomst zelf ophalen Met de naderende voltooiing van de zeugenstal en de aanleg van de erfverharding is het wachten op week 28. Dan worden duizend SPF-gelten variërend van 10 kilo tot een leeftijd van 5,5 maand naar het bedrijf gehaald. Bijzonder is dat de familie dat karwei zelf uitvoert. De 22-jarige John heeft een groot rijbewijs en rijdt samen met een maat in een gehuurde ontsmette vrachtwagen vier keer op en neer naar het Duitse Neumark. Bij Van Asten Group halen ze TN70-gelten en zuivere York-fokgelten van Topigs Norsvin op. “Ik wil mijn toekomst zelf naar huis halen”, aldus John, die met zijn kersverse HAS-diploma het avontuur met vertrouwen tegemoet ziet.
