ZED SPRAK MET Griet Teck

Griet Teck: Je bent een vreemde met een camera, daar ben ik mij zeer bewust van. En daarom spreek ik ook graag over een ‘samenwerking’ met mensen. Ik wou niet alleen iets nemen, maar luisterde ook naar wat ik voor hen kon betekenen. Ik zie deze mensen echt graag. Zij hebben mij toegelaten om dat laatste stukje mee te wandelen. Vanuit dat vertrouwen en die liefde kon ik dichtbij komen. Je creëert een ruimte waarin dat mogelijk is. Maar dan nog moet je continu waken over de afstand en jezelf in vraag stellen. Ik voelde mij daar zelf vaak ook heel kwetsbaar in. Bij een ontmoeting leg ik uit hoe ik te werk ga, maar dat ik zelf niet weet hoe het gaat verlopen. Ik neem geen interviews af, ik observeer met mijn camera. Dat is veel intiemer en totaal onvoorspelbaar omdat er niets gescript is. Het was een grote oefening in vertrouwen op het moment zelf.

GECONFRONTEERD TE WORDEN? Tuurlijk! Je ontmoet iemand en tegelijkertijd moet je al afscheid nemen. Op heel korte tijd creëer je een hechte band. Je stapt mee in een bijzonder en uniek verhaal en je weet vooraf niet welke kant het zal uitgaan. Dat is behoorlijk intens en dat moest ik ook kunnen verwerken op mijn manier. Gelukkig kon ik terecht bij het team en ben ik goed omringd door mijn mentor Paul Celis en mijn producente Anna Van der Wee, die zelf erg veel affiniteit heeft met het onderwerp. Het is altijd met veel respect en liefde dat

GRIET TECK

ik hiermee ben omgegaan. Ik hoop dat mensen die betrokkenheid ook voelen in mijn beelden, waardoor je als kijker geen voyeur bent maar een bevoordeelde getuige van iets heel bijzonders. Wat het betekent om mens te zijn.

KAN JE FILM TROOST BIEDEN? Dat mensen alleen moeten sterven is akelig. Dat zou niet mogen zijn. Die menselijke nabijheid, dat kunnen aanraken, de dingen uitspreken. Dat is zo belangrijk. Een stervensproces dat goed begeleid wordt, en waar iedereen zich in gedragen voelt, voelt vaak aan als iets dat ‘volbracht’ is. Het neemt het verdriet niet weg, maar het ondersteunt het rouwproces achteraf. Ik denk dat de film toont hoe krachtig dit is, en dat we dat niet mogen vergeten.

Daarvoor moet ik terugkeren naar mijn vorige documentaire Feel My Love, waar ik gedurende twee jaar mensen met dementie heb gevolgd in Huis Perrekes, een kleinschalige en huiselijke woonplek voor personen met dementie. Ik nam mee afscheid van de bewoners die ik gevolgd had in huis. Ik heb er gezien en begrepen hoe het sterven deel uitmaakt van het leven. Ik wist toen al dat mijn volgende film over de laatste levensfase zou gaan. Maar eigenlijk wou ik deze film al langer maken. Het heeft me altijd aangetrokken. Deze film maken komt uit een innerlijke noodzaak om dit aspect van het mens zijn beter te begrijpen. Het is mijn persoonlijk onderzoek. En ondanks het zware onderwerp schuilt er veel liefde en hoop in de beelden. Het is die verbindende kracht waar de film over gaat.

Tijdens het maken van Feel My Love en ook in mijn eigen leven heb ik van dichtbij gezien dat wanneer iemand in die laatste levensfase goed begeleid en gedragen wordt, samen met de familie en naasten, daar een enorm troostende schoonheid en verbindende kracht vanuit gaat. Met een geboorte begin je een verhaal, maar hoe sluit je een verhaal af? Het is iets waar we zo krampachtig mee omgaan in onze cultuur. Sterven, dat overkomt je. Dat gebeurt ergens in een kamertje op het einde van de gang achter gesloten deuren, terwijl het intrinsiek deel uitmaakt van het leven. Vanaf je geboorte ben je op weg om te sterven. Dat klinkt deprimerend, maar je kan het ook anders bekijken. Het plaatst de dingen in perspectief. Het geeft betekenis aan het leven. (ADW) 