Folia63

Tariq Ramadan Afscheid

Groei

Intree

Welkom aan de UvA

Slibt de UvA dicht?

De foto’s

Van je oude kamer

Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 63 04-09-2009

Nummer 02

Trappen tegen kanker

Wat extra geld verdienen en tegelijkertijd de democratie een dienst bewijzen?

Voor een knap koppie....

Meld je aan als stembureaulid in stadsdeel Oud-Zuid t.b.v. de Gemeenteraad- en Stadsdeelraadverkiezingen op 3 maart 2010.

De vergoeding voor een lid is  225 en voor een voorzitter  250.

Stuur een mail naar verkiezingen@oudzuid.amsterdam.nl of bel Bureau Verkiezingen 020-2521707 en vraag naar Irma Bongers of Marisca Eikelhof.

S tu d e n te n 5 0 % ko r t i n g !

(Vraag naar de voorwaarden)

Hair Studio 19 Weteringstraat 19 Amsterdam 020 - 428 4336

Studenten nu 50% korting op

korting Studenten nu 50% op 6 dvd-box de Volkskrant + gratis de Volkskrant + gratis Buurman & Buurman 6 dvd-box Buurman & Buurman Ben je uitwonend student en niet ouder dan 27 jaar, dan betaal je slechts € 13,45 per maand voor Ben je uitwonend student en niet ouder dan een Volkskrant-abonnement.

Hagg & Van Koesveld Advocaten, Amsterdam Centrum, zkt met spoed TYPISTEN m/v voor min. 1 dag p/w., zeer goede kennis van Eng. en Nl, ervaring vereist.

Reactie met CV naar: info@henvk.nl

27 jaar, dan betaal je slechts € 13,45 per maand Meer informatie: volkskrant.nl/studenten. voor een Volkskrant-abonnement.

Vertegenwoordig JIJ in 2010 de Nederlandse jongeren bij de VN?

Meer informatie: volkskrant.nl/studenten.

Als VN jongerenvertegenwoordiger praat jij namens Nederlandse jongeren met wereldleiders over onderwerpen als eerlijke handel, mensenrechten en nieuwe energie. Ben jij tussen de 18 en 26 jaar en is dit iets voor jou? Meld je dan voor 14 september 2009 aan via:

De actie t/m 31 oktober De actie loopt t/mloopt 31 oktober 2009 2009

www. proefschriften.nl

www.dewereldvandevn.nl

www.phd-thesis.nl

Naamloos-33 1

Wij zijn op zoek naar u! De afdeling Cardiologie van het UMCG zoekt een viertal enthousiaste

Arts-onderzoekers die gemotiveerd zijn klinisch wetenschappelijk onderzoek te doen naar: • de pathofysiologie van hartfalen.

• boezemfibrilleren bij hartfalen.

• kandidaat-biomarkers bij patiënten met hartfalen.* • renine-regulatie bij hartfalen (klinisch en preklinisch onderzoek).* (* Voor deze vacatures worden ook kandidaten met een andere biomedische of gelijkwaardige achtergrond uitgenodigd om te reageren).

Meer weten over deze vacatures?

Kijk op www.werken.umcg.nl

selexyz studieboekenweken van 15 augustus tot 5 september 2008 Al je studieboeken compleet en up-to-date op selexyz.nl

Universitair Medisch Centrum Groningen Bouwen aan de toekomst van gezondheid

27-03-2009 09:26:06

inhoud De blijde inkomst

Foto: Bram Belloni

Opening

nieuws

Van het academisch jaar................................... blz. 4

Doctor

Tariq Ramadan Afscheid

Groei

Intree

Welkom op de UvA

Slibt de UvA dicht?

De foto’s

Van je oude kamer

Xtc maakt dom................................................ blz. 5

De krant is een meneer die nog een hoop moet leren............................ blz. 7 Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 63 04-09-2009

Nummer 02

Amnestie UvA-wetenschappers op de bres voor gewezen professor Tariq Ramadan............ blz. 8

ASSR, bedankt!

Meindert Fennema voelt zich belazerd door zijn eigen club......................................... blz. 8

Coverinterview Neerlandicus Thomas Zijlma, ex-kankerpatient, schrijver en wielrenner.........blz. 10

Intree 2009 Een fotoverslag..............................................blz. 17

Meer Intree 2009 Dagboek van de projectleider...........................blz. 19

52 procent groei Kan de UvA de massale toestroom aan?........... blz. 20

En verder: Nieuws 4-7, Opinie 8-9, Film/Het beste 12, Uit/Eten 13, Annonces 22, Roem 23, Dijkgraaf & Fresco/Puzzel/ Spekkie Big 24

Colofon

Trappen tegen kanker

Cover: Thomas Zijlma, foto: Bob Bronshoff

Win: Philips Voicetracer Het studiejaar is begonnen, en dus wordt het tijd om colleges bij te wonen. Voor wie niets wil missen van het interessants van de professor geeft Folia twee Philips memorecorders weg, zodat je de colleges thuis nog eens lekker op je gemak kunt naluisteren. Ga om te winnen naar www.folia. nl/prijsvraag.

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, Tel. 020-5253981, Fax 020-5253980, redactie@folia. uva.nl, Website: www.folia.nl, Uitgever: Stichting Folia Civitatis, Redactie: Floor Boon, Mirna van Dijk (eindredacteur), Jim Jansen (hoofdredacteur), Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Margot Riedstra (secretariaat), Dirk Wolthekker, Medewerkers aan dit nummer: Jaron Beekes, Bram Belloni, Bob Bronshoff, Martien Bos (correctie), Louise O. Fresco, René Glas, Julie de Graaf, Cees Heuvel, Marc van der Holst, Bas Kocken, Arjan Roodink, Won Tuinema, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen. Folia is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) en werkt samen met Havana, het weekblad van de Hogeschool van Amsterdam, Havana redactie: Jobien Groen, Wim de Jong, Thijs den Otter, Annemarie Vissers, Paul van de Water (hoofdredacteur), Redactieraad: Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Amanda Kluveld, Kathusha Sol, Bert Vuijsje, Bladmanagement: Impressum, Zoetermeer, Lay-out: Carl Zevenboom, Amsterdam, Druk: Dijkman Offset, Diemen, Advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, Tel. 023-5714745, Fax 023-5717680, zandvoort@bureauvanvliet.com, Abonnement: E46,90 per jaargang. Opgave: 020-525 3981, ­mededelingen@folia.uva.nl of www.folia.nl

Groei Vorige week las ik in Het Parool, met grote voorsprong de beste krant van Amsterdam, dat het College van Bestuur ‘geen organisatorische problemen verwacht’ door de enorme toestroom van nieuwe eerstejaarsstudenten. Het stond er echt en de uitspraak vond ik even dom als verbijsterend. Voor de eerstejaars onder u: het College van Bestuur (CvB) is zogezegd ‘de baas’ van de UvA en in deze hoedanigheid verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de universiteit. Alles wat hier niet deugt – te dure koffie, slechte docenten, gebrek aan communicatie of het feit dat u uw collegekaart nog niet heeft ontvangen – is uiteindelijk de verantwoordelijkheid van het CvB. En dat is de reden dat ik me dooderger aan het CvB-standpunt uit Het Parool. De UvA is een prima universiteit. De kwaliteit van het onderwijs scoort meer dan voldoende en we doen op de meest uiteenlopende wetenschappelijke vakgebieden zeer relevant onderzoek. Daarnaast zijn de ontwikkeling van de bètafaculteit op het Science Park en de start van het Amsterdam University College goede zaken. Maar de UvA scoort een dikke onvoldoende op wat ik voor het gemak ‘de kleine kwaliteit’ noem.

Ik doel op zaken als de grootte van werkgroepen, het schoonhouden van gebouwen en een accurate afhandeling van kleine computerproblemen. Het wordt al jaren steeds drukker in de gebouwen van de UvA en je hoeft niet gestudeerd te hebben om te begrijpen dat deze nieuwe groei – zelfs al zou het maar vijftien procent zijn in plaats van vijftig – zonder twijfel tot problemen leidt.

Natuurlijk is het de taak van het CvB om te zorgen dat er voldoende geld naar de overkoepelende diensten gaat, om die kleine kwaliteit te waarborgen. Maar het CvB moet daarvoor wel voldoende financiële steun krijgen van het kabinet, en daar wringt momenteel de schoen. Terwijl op alle universiteiten de studentenaantallen groeien, houden mensen als Jan-Peter Balkenende en Ronald Plasterk stelselmatig de hand op de knip, waardoor het academische klimaat in Nederland ernstig verslechtert. Deze twee voormalige wetenschappers zouden zich diep moeten schamen.

Alles wat hier niet deugt is uiteindelijk de verantwoordelijkheid van het CvB

Jim Jansen, jfj@folia.uva.nl

Folia 02 | 3

Foto: Bob Bronshoff

Het kan niemand ontgaan zijn: vorige week struinden drieduizend jonge honden de stad af. Gewapend met gele tassen en een gratis plattegrond verkenden ze hun nieuwe woonplaats en universiteit.

Naarmate de week vorderde, gingen ze er slaperiger uitzien. En Amsterdamser.

Zie pagina 17 voor een foto-impressie van Intree 2009, en pagina 19 voor het Intreeweek-dagboek van Jelle Lantinga.

nieuws

Zorgen over voortbestaan onderzoek >Collegevoorzitter Van der Toorn vreest voor verlies van de onderzoekstaak van de universiteit, zei hij tijdens de opening van het academisch jaar.

In aanwezigheid van minister Guusje Ter Horst van Binnenlandse Zaken is op 31 augustus het academisch jaar geopend. De minister sprak als eerste een volle Lutherse kerk toe. Daarna was het de beurt aan collegevoorzitter Karel van der Toorn. De wetenschappers Edo Roos Lindgreen, Joris van Hoboken en Jean Tillie hielden een rede met als onderwerp ‘privacy in het digitale tijdperk’.

Ter Horst refereerde in haar toespraak aan een interview dat ze eerder gaf aan het weekblad Vrij Nederland. ‘Het politiek-maat-

schappelijke debat wordt in Nederland in toenemende mate gevoerd vanuit een populistische invalshoek,’ betoogde ze. Ze zei zich vooral zorgen te maken over de dreigende segregatie tussen hoger en lager opgeleiden. De laatste groep zou zich onvoldoende vertegenwoordigd voelen door de academici in de Tweede Kamer. Ze pleitte voor een versteviging van de band tussen intellectuele elite en de samenleving. Het daarvoor benodigde beleid kan niet zonder deugdelijk wetenschappelijk onderzoek. ‘De wetenschap vormt een voorwaarde voor elke vorm van maatschappelijke vooruitgang.’

Collegevoorzitter Van der Toorn gaf in zijn rede aan verheugd te zijn dat de UvA dit jaar een recordaantal van 31.000 studenten

heeft, maar ook dat er grenzen aan de groei zijn, tenminste als de universiteit haar studenten ‘in de beste academische traditie’ wil blijven opleiden. ‘Dat lukt ons nu onvoldoende,’ zei hij. ‘De directe lijn tussen onderwijs en onderzoek is de laatste jaren wel erg dun geworden. Door de enorme toestroom van studenten is er meer geld nodig en dat blijft tot nu toe achterwege.

De onderzoekstaak van de universiteit kan op deze manier niet meer voor alle opleidingen gegarandeerd worden.’ Minister Plasterk was aanwezig bij de opening van het academisch jaar aan de Universiteit Twente, waar hij toezegde een commissie te zullen installeren die een herziening van het hoger onderwijsstelsel gaat onderzoeken. (DW)

Erik de Jong benoemd op Artis-leerstoel > Erik de Jong per 1 september benoemd tot bijzonder hoogleraar cultuur, landschap en natuur.

Erik de Jong (1954) is benoemd tot bijzonder hoogleraar cultuur, landschap en natuur aan de Faculteit der Geesteswetenschappen. Vanaf 1 september legt De Jong de relatie tussen kunst, cultuur, natuur en landschap door middel van onderzoek en onderwijs.

Het motto van Artis, Natura Artis Magistra – de natuur is de leermeesteres van kunst en wetenschap – is tevens het motto van de Artis-leerstoel. De Jong: ‘De kunst- en de natuurwetenschappen zijn altijd van el-

kaar gescheiden, terwijl de natuur wel impact heeft op de ontwikkeling van cultuur, literatuur en ervaring. De een is een inspiratiebron voor de ander, die verbinding zal ik leggen.’ De Jong studeerde kunstgeschiedenis en raakte gefascineerd door het vormgeven van landschappen. ‘Ik kijk graag naar de manier waarop men in een cultuur omgaat met de natuur. Het gaat dan niet om de werking van de natuur of de wetmatigheden, maar om receptie van die natuur.’ De Jong gaat de actuele betekenis van het negentiende- en twintigste-eeuwse stadspark onderzoeken, evenals de actuele betekenis die dit heeft voor de hedendaagse stedelijke ontwikkeling. Ook zal hij zich richten op het waarborgen van erfgoed, zo-

wel natuurhistorisch als landschappelijk, cultuurhistorisch als architectonisch.

De colleges van De Jong, die sinds 2006 is verbonden aan de leerstoelgroep landschapsarchitectuur van de Universiteit Wageningen, zijn te volgen bij het onderwijsinstituut kunst-, religie- en cultuurwetenschappen, bij algemene cultuurwetenschappen en masteropleidingen op het gebied van cultureel erfgoed en museumstudies en vinden zowel plaats in de UvA-collegezalen als in de historische collegezaal van Artis. De Artis-leerstoel is ingesteld op voordracht van de stichting Natura Artis Magistra in samenwerking met het Fonds voor beeldende kunsten, vormgeving en bouwkunst (Fonds BKVB). (FB)

Pride and Prejudice >De stichting UvA Pride stelde zich op 27 augustus voor aan de eerstejaarsstudenten. >Het platform wil vooral een platform bieden aan alle homoseksuele UvA’ers.

Ook discriminatie kan er worden gemeld.

In de RAI in Amsterdam werd op 27 augustus de stichting UvA Pride voor homoseksuele UvA’ers voorgesteld. Toen het College van Bestuur (CvB) afgelopen voorjaar geen subsidie verleende voor de deelname van een UvA-boot aan de jaarlijkse Gay ­Pride, werd UvA Pride opgericht om deelname aan de Canal Parade toch voor elkaar te krijgen. Dat is uiteindelijk niet gelukt,

Laurens Buijs, woordvoerder van UvA Pride.

‘We hadden dan ook een grote regenboogvlag opgehangen, om meteen te laten zien dat UvA er óók is voor homoseksuelen.’

Dat bleek nodig, meerdere eerstejaars kwamen op de stand af met verhalen over de middelbare school. ‘Ze vertelden dat het daar moeilijk was om uit de kast te komen, of dat er in ieder geval geen openlijke steun voor bestond, en dat ze blij waren om een openlijk homoseksuele groep op de universiteit te zien. Wij willen laten zien dat juist op de UvA wel ruimte is voor homoseksualiteit van studenten en medewerkers, en vooral ruimte voor zichtbaarheid daarvan.’

UvAPride wil ook een platform bieden aan alle homoseksuele UvA’ers. Daartoe is een

‘Eerstejaars zijn blij dat er aan de UvA een openlijk homoseksuele groep bestaat’ maar de stichting is van plan in 2010 toch echt met een UvA-boot over de grachten te varen.

‘Er was relatief veel belangstelling voor onze stand, vooral later in de middag,’ zegt

4 | Folia 02

facebookgroep opgericht, die de afgelopen dagen exponentieel is gegroeid. De stichting gaat ook borrels geven, de eerste vindt plaats in oktober. UvA Pride zal er verder zijn voor klachten over homodiscriminatie

in en om de universiteit en binnen studentenverenigingen. (AK) www.uvapride.nl

kort

Check www.folia.nl voor een dagelijkse update van al het UvA-nieuws

Geschiedenis Fans van geschiedenis op internet kunnen websites nomineren voor de Geschiedenis Online Prijs 2009. De prijs wordt in januari 2010 uitgereikt aan de makers van de beste historische website van Nederland van dit moment. Gebruikers kunnen hun favoriete geschiedenissites aanmelden via de website van het Historisch Nieuwsblad. Uit de inzendingen wordt een shortlist samengesteld, waar vervolgens een jury zich over zal buigen.

De jury zal vier categorieën websites beoordelen: musea, verenigingen, archieven en themasites. In elke categorie wordt een winnaar aangewezen. Uit de vier categoriewinnaars wordt uiteindelijk één website beloond met de Geschiedenis Online Prijs 2009. De prijsuitreiking zal plaatsvinden in januari 2010.

Nomineren via www.historischnieuwsblad. nl. (DW)

Terugkomen In navolging van universiteitsbestuurders onder aanvoering van VSNU-voorzitter Sijbolt Noorda voert nu ook KNAW-president Robbert Dijkgraaf de druk op minister Plasterk (OCW) op om, nu er binnen het kabinet wordt onderhandeld over de rijksbegroting voor 2010, meer geld beschikbaar te stellen voor kennis en innovatie. ‘Juist nu zouden Europese onderzoeksinstituten de achterstandspositie ten opzichte van de Verenigde Staten kunnen inlopen, omdat topuniversiteiten zoals Harvard hun vermogens hebben zien verdampen en sterk moeten bezuinigen op kennisinvesteringen,’ zei Dijkgraaf onlangs in de Volkskrant. Maar extra investeringen in kennis en innovatie ontbreken volgens hem. ‘Dit is een kans voor Europa, maar dan moet je wel daadkracht tonen. Landen als Frankrijk en Duitsland doen dat wel, maar in Nederland lijkt kennis niet de prioriteit te hebben die het verdient. Dat is een gemiste kans.’ (DW)

4600 euro

De stelling op folia.nl ging afgelopen week over de grote toeloop van eerstejaars aan de UvA. De vraagstelling luidde: De UvA verwelkomt op 1 september 9000 eerstejaars, vijftig procent meer dan normaal. Goede ontwikkeling?

• Dit is zowel financieel als logistiek desastreus voor de UvA – 58,1% • Helemaal niet. Ik zou me direct weer uitschrijven van zo’n massa-universiteit – 16,8% • Zo veel mogelijk mensen naar het hoger onderwijs. Dat is toch geweldig? – 16,8% • Gefeliciteerd UvA ! Jullie pr-machine heeft goed gewerkt – 8,3%.

Aantal respondenten: 155

Wo-studenten verdienden in 2008 gemiddeld bijna 4600 euro met een bijbaan of via een eigen bedrijf. Dat is lager dan het gemiddelde van hoger onderwijsstudenten van 5250 euro per jaar. De studenten uit het hbo trekken het algemeen gemiddelde omhoog door bijna 5700 euro per jaar te verdienen. Ook werken hbo-studenten meer dan wo-studenten: 92 procent van de hbo-studenten heeft een bijbaan tegen 83 procent in het wo. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Verder blijkt uit het onderzoek dat oudere studenten meer uren werken en meer verdienen dan jongere studenten.

Aanvankelijk hebben studenten die werken vaak een kleine baan van gemiddeld dertien uur per week. In de loop van de studie neemt dat toe tot 23 uur per week bij studenten van 24 jaar. De bijverdiensten lopen op van bijna 3200 euro per jaar voor de 19-jarigen tot 6500 euro voor de 24-jarigen. (HvdM)

doctor

nieuws

De elite picknickt met een broodje kaas >Eigen introductie voor studenten van het Amsterdam University College. >Voor de bacheloropleiding van het AUC hebben zich 42 studenten bij de UvA aangemeld.

Foto: Arjan Roodink

Behalve een eigen campus en een eigen collegegeldtarief hebben de studenten van het Amsterdam University College (AUC) afgelopen week ook hun persoonlijke intreeweek gehad, waaronder een picknick in het Sarphatipark.

Tijdens de lunch op 27 augustus in het park (geografische coördinaten 52º21’16.01 4º53’44.24, zoals in het rooster van de studenten staat) blijkt deze keuze wat omstreden te zijn. ‘Ons avondprogramma duurt tot vijf uur,’ legt een van de studenten uit. ‘Als we daarna mee willen doen met de feesten van de normale intreeweek moeten we daarvoor een kaartje kopen. Een polsbandje is voor ons niet beschikbaar, ook al studeren we net zo goed aan deze universiteit.’ De studenten geven aan dat dit volgend jaar anders moet worden geregeld. Omdat dit het eerste jaar voor het AUC is, zijn het de docenten, en niet de studenten die deze intreeweek organiseren.

Honderdvijftig van de tweehonderd studenten die zich hebben aangemeld bij het AUC zitten tussen de voetballende kinderen in het gras, de internationale studenten nog een

Thelma Schilt (1972) promoveert bij geneeskunde op de neurologische aspecten van xtc-gebruik.

AUC-studenten: ‘Een eigen campus is fantastisch!’

beetje afgescheiden van de Nederlandse. Ze kauwen hun broodjes kaas en eten een appel.

Waarom hebben ze deze studie, veelal gezien als elitair, eigenlijk gekozen? ‘Niet hiervoor,’ zegt een student als hij zijn lunchzakje openhoudt. ‘Maar de studie lijkt me geweldig. Zo veel mogelijk vakken en nog niet specialiseren. En een eigen campus is fantastisch!’

Volgens de laatste gegevens hebben zich 42 van de tweehonderd AUC-studenten aange-

meld via de UvA, de andere honderdzestig via de VU. Woordvoerder Mariette Diderich van het AUC zegt dat die cijfers nog worden rechtgetrokken. ‘Door Studielink worden de buitenlandse studenten, die zich veelal via de UvA aanmelden, vertraagd geregistreerd. Studenten mogen kiezen via welke universiteit ze zich aanmelden. Doen ze dat niet, dan verdelen wij de studenten over beide universiteiten.’ (AK/DW)

Infectie velde Mozart >Beroemde Oostenrijkse componist overleed in 1791 waarschijnlijk aan een streptokokkeninfectie. >UvA-wetenschappers vergeleken de symptomen van de ziekte waaraan hij stierf met veelvoorkomende kwalen uit die tijd.

Volgens AMC-oogarts en muziekwetenschapper Richard Zegers, die veel onderzoek heeft verricht naar de medische geschiedenissen van componisten, is de wereldberoemde componist Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) overleden aan een streptokokkeninfectie.

De componist had last van koorts, uitslag, spierpijn en zwellingen die zo hevig waren

ternal Medicine.‘De bekende feiten van Mozarts fatale ziekte zoals de zwellingen en de rugpijn wijzen op deze diagnose,’ zo schrijft Zegers, die het onderzoek samen met andere onderzoekers publiceerde. Ze schrijven wel dat ze de doodsoorzaak van de componist niet met honderd procent zekerheid kunnen vaststellen en noemen ook roodvonk en chronische hart- of nierproblemen als mogelijke oorzaken van Mozarts overlijden.

Zegers deed eerder ook onderzoek naar de doodsoorzaak van Johann Sebastian Bach (1685-1750). Deze Duitse componist had op latere leeftijd last van de oogziekte staar, waaraan hij twee keer werd geopereerd.

Kort na de tweede operatie stierf hij aan een hersenbloeding. Of er tussen de staar en het ontstaan van de hersenbloeding verband bestond, is onbekend. (DW) Zie ook: http://www.mozach.nl

Componist leed aan zwellingen die zo hevig waren dat hij zich niet kon omdraaien in bed dat hij zich volgens de medische bronnen niet kon omdraaien in bed. Die symptomen wijzen volgens Zegers op een streptokokkeninfectie. Die ziekte zou uiteindelijk hebben geleid tot de dood, omdat de nieren van de componist zouden zijn verwoest door oedeem, een opeenhoping van vocht.

De resultaten van het onderzoek, waarop Zegers al eerder promoveerde als muziekwetenschapper, zijn nu gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Annals of In-

Jaron Beekes

Iedereen weet dat drugs niet goed zijn voor je, wat is er nieuw aan deze studie?

‘Men heeft nooit met zekerheid kunnen zeggen of er bij mensen een causaal verband bestaat tussen xtc-gebruik en veranderingen in de hersenen. Bij dieren was dat al wel aangetoond. Eerder onderzoek was altijd retrospectief, er kon nooit worden aangetoond of verschillen al voor het gebruik van xtc aanwezig waren. Deze studie heeft voor het eerst een ‘voor’- en een ‘na’-meting gedaan. Van de 188 mensen die meededen en nog nooit iets hadden geslikt, zijn er 58 mensen xtc gaan gebruiken. Zestig mensen die niet zijn gaan gebruiken hebben we getoetst als controlegroep. Zo konden we zien welke effecten er optraden en of dat het directe gevolg was van xtc.’

Is xtc dan ook echt zo schadelijk als we denken?

‘Ja, op een klein gebied wel. Ik heb gekeken naar de neuropsychologische effecten van xtc op het ruimtelijk inzicht, op aandacht, op het visueel geheugen en op het verbale geheugen. In de eerste drie gebieden treedt geen verandering op door het gebruik van xtc. Het verbale geheugen, zo hebben we nu aangetoond, wordt er wel door aangetast. Er zijn geen dramatische, maar wel langdurige effecten merkbaar.

Zowel het leervermogen als het vermogen om eerder geleerde woorden te herinneren neemt af. Dat gebeurt bij mensen die 327 pillen hebben geslikt, maar ook al bij een lage dosering van een halve pil tijdens het eerste gebruik.’

Wordt het verbale geheugen na het gebruik van xtc nooit meer optimaal?

‘Dat is voorlopig een te sterke conclusie, al lijkt het er wel op. Het gaat om gemiddelde scores, dat zegt niet altijd wat over het individu. Het verbale geheugen is in elk geval erg gevoelig voor xtc. Je kunt zeggen dat je, door het gebruik van xtc, je ‘plafond’ om door te leren iets verlaagt, maar dat gaat zo geleidelijk dat je het niet echt merkt. Mijn onderzoek heeft ook aangetoond dat sommige mensen genetisch kwetsbaarder zijn voor de negatieve effecten van xtc. Het effect mag dan gering zijn, het gebeurt al na een kleine hoeveelheid. Om die reden pleit ik dan ook voor goede voorlichting.

Heeft u zelf wel eens xtc gebruikt?

‘Nee, nooit. En nu deze uitkomst bekend is wil ik het al helemaal niet proberen. Er zijn genoeg andere manieren om geluksstofjes op een natuurlijke manier aan te maken. Het eten van een reep chocolade bijvoorbeeld, of met iemand knuffelen. Ik vond het al moeilijk om een pil te vinden om te fotograferen voor op de voorkant van mijn proefschrift. Via via is dat uiteindelijk toch gelukt.’(FB) Thelma Schilt, Thinking of Ecstasy.

Neuro­psychological Aspects of Ecstacy Use, promotie: vrijdag 4 september

Folia 02 | 5

Foto: Janneke van der Laan

in beeld

In Folia 36 (19 juni 2009) klaagden werknemers van de nieuwe bètafaculteit aan het Science Park over de arbeidsomstandigheden in het gebouw. Zo zou op de open werkplekken door geluidsoverlast amper te werken zijn. Huisvestingsdirecteur Peter Blok relativeerde de problemen en sprak over ‘kinderziektes’. En passant noemde hij het gebouw ‘beneden de Bijenkorf, maar boven de Hema’. De uitspraak wekte de ergernis op van verschillende medewerkers, die vervolgens lukraak door het gebouw A-4’tjes met het Hema-logo opplakten. De stille protesten werden overigens onmiddellijk verwijderd. (JJ)

promoties

nieuws

Tot 23.45 uur lenen ‘in het hart’ van de UB

DINSDAG 08/09

>Universiteitsbibliotheek introduceert futuristisch uitleensysteem. >‘Het is in feite een kamer met ruim duizend genummerde rode kratten.’

WOENSDAG 09/09 Foto: Monique Kooijmans

De Universiteitsbibliotheek (UB) heeft sinds deze week een nieuw uitleensysteem.

Het futuristische zelfbedieningssysteem zorgt ervoor dat boeken nu ook ’s avonds en in het weekend kunnen worden opgehaald en teruggebracht. Robin van Schijndel, hoofd publieksdiensten van de UB: ‘De balie is vervangen door een grote, rode kamer met twaalfhonderd rode kratten.’

Op dit moment kunnen aangevraagde boeken alleen doordeweeks tot zes uur ’s avonds worden opgehaald. Dat gaat veranderen. Na het aanvragen van een boek ontvang je in het vervolg een mail waarin staat dat de boeken klaar liggen en in welke van de twaalfhonderd ‘kratten’ je ze kunt vinden. Vervolgens ga je naar de ‘uitleenruimte’ – een vierkante, rood verlichte ruimte op de eerste verdieping – waar de twaalfhonderd kratten tegen de muur staan. De kratten zijn genummerd en gekoppeld aan de lenerspas. Van Schijndel: ‘Op

10.00 uur: Marcel Visser - Wiskunde Volatility Proxies and GARCH Models.

Promotor: Prof.dr. C.A.J. Klaassen. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Hans Schoots - Filmwetenschap Bert Haanstra – Filmer van Nederland.

Promotor: Prof.dr. F.P.I.M. van Vree. (Agnietenkapel)

Boeken lenen zonder een medewerker te zien

Om het boek te lenen, moet je zowel het boek als je lenerspas scannen. Deze handeling kan, net zoals het terugbrengen van een boek, tot 23.45 uur plaatsvinden.

De UB is niet de eerste bibliotheek die een

Lener krijgt een mail waarin staat in welk krat zijn boeken klaarliggen die manier kan iedereen jouw boeken zien, maar niemand kan ze lenen. Ook is ieders privacy gewaarborgd. Niemand kan erachter komen door wie de boeken zijn geleend.’

zelfbedieningssysteem introduceert. Het is wel de enige bieb met een magazijnfunctie die dat doet – de UB heeft tachtig kilometer magazijn en vier miljoen boeken.

De techniek is daarom gebaseerd op grote

magazijnen in de industrie. Medewerkers kunnen met het nieuwe systeem efficiënter werken. Hoewel je nu kunt lenen zonder een medewerker te zien, blijven zij achter de schermen even actief als eerder.

De collectie ‘ter inzage’ tot het jaar 1900 verhuist naar de Oude Turfmarkt. De exemplaren ‘ter inzage’ na het jaar 1900 blijven in de UB staan. Dat de uitleenkamer, net als veel andere ruimtes in de vernieuwde UB, rood is, is gedeeltelijk toeval.

Van Schijndel: ‘Volgens de architecten die het ontwerp van de recente verbouwing hebben gemaakt, is de uitleenkamer het hart van de bibliotheek. Daarom is de kamer rood.’ (FB)

Bijtanken voor journalisten >Journalisten zouden over te weinig vakkennis beschikken. >Expertisecentrum Journalistiek moet in deze lacune voorzien.

Digitalisering, snel nieuws en de groeiende onbetrouwbaarheid van bronnen op het web maken het werk van journalisten steeds moeilijker. In samenwerking met de UvA richt een groep vooraanstaande journalisten en wetenschappers om die reden het Expertisecentrum Journalistiek op.

Het doel is om journalisten bij te tanken op het gebied van kennis en om ze te leren hoe betrouwbare informatie kan worden vergaard. Voorlopig directeur Theo van Stegeren: ‘Wij signaleren een lacune in vakkennis. Er is nog geen plaats waar journalisten zich meer kunnen verdiepen in betrouwbaarheid, kennis en diepgang.’

De financiering van het centrum komt gedeeltelijk uit de zak van uitgeversfamilie Sijthoff en gedeeltelijk uit de opbrengsten van het centrum zelf. Vanaf eind oktober begint het Expertisecentrum geleidelijk met het organiseren van seminars. Van Stegeren: ‘Een seminar kan bijvoorbeeld gaan over dopinggebruik. Dat is een fenomeen waar veel om te doen is en dat steeds belangrijker

wordt in de sportwereld. Sportjournalisten kunnen op die manier expertise vergaren en bijgespijkerd worden over de nieuwste ontwikkelingen.’

De Amerikaanse Columbia University en het Poynter Institute, die beide journalistiek verbinden aan onderwijs en onderzoek, dienen als voorbeeld voor het centrum.

Naast Van Stegeren wordt het bestuur onder meer gevormd door hoogleraar jour-

nalistiek Frank van Vree en journalist Joeri Boom. Alexander Rinnooy Kan, voorzitter

Vanaf eind oktober begint het centrum met seminars van de Sociaal-Economische Raad, en programmamaker Felix Rottenberg zullen het centrum van advies dienen. (FB)

Vraagtekens bij hoge inschrijving Alle Nederlandse universiteiten hebben dit jaar te maken met een extreem grote inschrijving van eerstejaarsstudenten. Als een van de vier algemene, brede universiteiten (naast Groningen, Leiden en Utrecht) en als universiteit van de hoofdstad, heeft de UvA te maken met een wel erg extreme stijging: van zesduizend in 2008 naar meer dan negenduizend eerstejaars dit jaar. De dramatische stijging doet zich bij vrijwel alle opleidingen voor. Of de grote toeloop reëel is valt te bezien. Maurice Oudejans, hoofd van het onderwijsinstituut van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde (FEB) verwacht dat de verdubbeling van het aantal eerstejaarsstudenten economie en bedrijfskunde (vorig jaar 560, nu bijna 1100) uiteindelijk zal uitblijven. Oudejans: ‘Ik vermoed dat de hoge inschrijving te maken heeft met de invoering van het nieuwe online inschrijvingssysteem Studielink, dat meer mogelijkheden biedt dan de IB-Groep om je voor een of meerdere studies online aan te melden.’ Studenten kunnen zich nog tot 1 oktober inschrijven. Pas dan wordt duidelijk hoeveel eerstejaars de UvA werkelijk heeft. (DW) Zie ook pagina 20.

10.00 uur: Madelon Simons - Kunstgeschiedenis Een ‘Theatrum van Representatie?’.

Promotor: Prof.dr. E.J. Sluijter. (Aula) 12.00 uur: Marloes Kraan - Geografie Creating Space for Fishermen’s Livelihoods.

Promotoren: Prof.dr. A.J. Dietz en mw. prof.dr. L. Visser (WUR). (Aula) 14.00 uur: Alpita de Jong - Cultuurgeschiedenis Knooppunt Halbertsma.

Promotoren: Prof.dr. J.Th.Leerssen en prof.dr. Ph.H.Breuker (UL). (Aula)

DONDERDAG 10/09

10.00 uur: Sophia Katrenko - Informatica A Closer Look at Learning Relations from Text.

Promotor: Prof.dr. P.W. Adriaans. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Hilde Krol - Geneeskunde Dynamics of Ataxin1 in Spinocerebellarataxia Type 1.

Promotor: Prof.dr. C.J.F. Noorden. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Jolien Bueno de Mesquita - Geneeskunde Who Needs Adjuvant Systemic Treatment?

Promotoren: Prof.dr. M.J. van den Vijver en prof.dr. S. Rodenhuis. (Agnietenkapel)

VRIJDAG 11/09

10.00 uur: Marcin Zukowski - Informatica Balancing Vectorized Query Execution with BandwidthOptimized Storage.

Promotor: Prof.dr. M.L. Kersten. (Agnietenkapel) 12.00 uur: Inês Trigo de Sousa - Sociologie Regional Integration and Differentiation in a Globalizing China. The Blending of Government and Business in PostColonial Macau.

Promotor: Prof.dr. M.A.F. Rutten. (Agnietenkapel) 14.00 uur: Mathilda Mommersteeg - Geneeskunde The Development of the Venous Pole of the Heart.

Promotor: Prof.dr. A.F.M. Moorman.

(Agnietenkapel)

ORATIES / AFSCHEIDSCOLLEGES DONDERDAG 10/09

14.30 uur: Oratie M.P. Pradhan, bijzonder hoogleraar Project and Program Evaluation for International Development Leren in ontwikkelingslanden.(Aula)

VRIJDAG 11/09

15.00 uur: Afscheidscollege prof.dr. P. de Rooij, hoogleraar Nederlandse geschiedenis sedert de Middeleeuwen Openbaring en openbaarheid. (Aula) Voorafgaand (10.45-12.45 uur, Doelenzaal Universiteitsbibliotheek) vindt als eerbetoon aan Piet de Rooij het symposium ‘Het eenzame gelijk.

Hervormers tussen droom en daad, 1850-1950’ plaats. Aanmelden (verplicht) via dr. Péjé Knegtman, p.j.knegtmans@uva.nl.

Promoties, oraties en afscheidscolleges vinden in de regel plaats in of de Aula van de UvA, Lutherse Kerk, Singel 411 of de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231. Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda

Folia 02 | 7

opinie

The Arizona School for Social Science Research (ASSR) De door de ASSR gehanteerde methode om onderzoeksoutput te meten leidt tot onderwaardering van essentieel Nederlandstalig onderzoek, vindt Meindert Fennema. generaal die gedurende de hele bezetting aanbleef.

Rhijnsburger had op mijn aanraden dissertatieonderzoek gedaan naar Hirschfelds centrale rol bij de totstandkoming van het Europese herstelprogramma, bij de financieel-economische onderhandelingen die zouden leiden tot de onafhankelijkheid van Indonesië en naar zijn rol als eerste hoge commissaris in Jakarta, waar hij te maken kreeg met de affaire Westerling. Door persoonlijke omstandigheden slaagde mijn promovendus er niet in dat proefschrift af te

ronden. Toen hij in 1999 overleed, liet hij mij een manuscript na gebaseerd op omvangrijk archiefonderzoek. Met steun van NWO heb ik in de jaren 20032006 gewerkt aan een voldragen biografie waarin ik het archiefwerk van John Rhijnsburger verwerkt heb.

Ons beider boek verscheen in 2007 bij Bert Bakker en de kritieken waren zeer lovend. De nestor van de Nederlandse politicologie, professor Hans Daalder, sprak van ‘een zorgvuldige en rijke politieke biografie’ (de Volkskrant 1-6-2007). Frits Bolkestein was in

Illustratie: Cees Heuvel

In 2007 publiceerde ik, samen met mijn in 1999 overleden promovendus John Rhijnburger, een biografie van Hans Max Hirschfeld. Hirschfeld werd in 1931 – op 31 jarige leeftijd – benoemd tot directeur-generaal van Economische Zaken en groeide in de twintig jaar daarna uit tot de machtigste ambtenaar die Nederland ooit gehad heeft. Ondanks zijn joodse afkomst bleef Hirschfeld ook tijdens de bezetting secretaris-generaal van Economische Zaken, en al snel ook van Landbouw en voedselvoorziening. Hij was de enige secretaris-

De moslim die moest hangen Het ontslag van Tariq Ramadan door de EUR is een ernstige inbreuk op de academische vrijheid, vinden UvA-wetenschappers.

Het ontslag van Tariq Ramadan als gasthoogleraar aan de EUR roept principiële vragen op. De belangrijkste is welke invloed de financier van een leerstoel heeft op het functioneren van de hoogleraar die de leerstoel bezet. Het is goed universitair gebruik dat de financier op een afstand wordt gezet. Wetenschappers moeten onafhankelijk zijn en omstreden standpunten kunnen innemen in het publieke debat. Het snelle ontslagbesluit van het CvB van de Erasmus Universiteit Rotterdam onmiddellijk nadat de gemeente Rotterdam Ramadan als adviseur ontslagen had wekt, ondanks ontkenningen door het CvB, op zijn minst de indruk dat de gemeente Rotterdam hier de hand in had.

Het besluit van de gemeente had niet zo heel veel te

8 | Folia 02

maken met Ramadans functioneren. Eind december vorig jaar was zijn aanstelling met twee jaar verlengd.

Het college van B&W oordeelde positief over Ramadan en vond dat hij ‘een constructieve bijdrage heeft geleverd aan het stimuleren van het stadsburgerschap in de stad’. Ook de Erasmus Universiteit was enthousiast en het CvB besloot om op grond van de positieve evaluaties van zijn werkzaamheden over 2007 en 2008 zijn aanstelling voor twee jaar te verlengen. Het CvB was van mening dat hij ‘op voortreffelijke wijze zijn onderwijs- en onderzoekstaken heeft opgepakt. Zijn aanwezigheid op onze campus is bovendien van inspirerende waarde gebleken voor studenten (...), moslims zowel als niet-moslims’.

Ramadans grote betekenis lijkt te zijn dat hij voor islamitische studenten hier een rolmodel kan zijn. Hij is geïntegreerd, hamert voortdurend op de noodzaak van actief burgerschap, beweegt zich met gemak in academische kringen en in het publieke debat, en dat alles terwijl hij zich heel nadrukkelijk als moslim profileert. Vreemd genoeg is dat nu juist wat hem door tegenstanders verweten wordt. Hij wordt er voortdurend van beticht dat hij heimelijk een fundamentalistische agenda heeft. Voor velen is het ondenkbaar dat een gelovige moslim de democratische waarden onderschrijft en bereid is zich te houden aan de hier geldende wetten. Om deze reden lag Ramadan al een tijdje niet lekker bij een deel van de Rotterdamse poli-

Het onderzoeksinstituut waarvan ik lid ben meent dat ons alom bejubelde boek geen waarde heeft voor mijn vakgebied het NRC-Handelsblad nog lovender. Het oudste, meest gezaghebbende historisch tijdschrift van Nederland, Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden, wijdde in 2008 een discussiedossier aan het boek. Zonder overdrijving kan ik stellen dat onze biografie inmiddels als een ‘landmark’ beschouwd wordt op het terrein van de politieke en economische geschiedenis van Nederland. Het boek levert bovendien een bijdrage aan onze kennis van de diplomatieke geschiedenis, het ontstaan van een Europese

markt en de ontwikkeling van het economisch beleid in Nederland. Het onderzoeksinstituut waarvan ik lid ben – de Amsterdamse School voor Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek – meent echter dat dit boek geen waarde heeft voor mijn vakgebied. Zij waardeert dit boek daarom met 0 punten op een schaal van 0 tot 5. Dat geldt overigens ook voor het boek dat ik vorig jaar met Eelke Heemskerk gepubliceerd heb en dat eveneens gebaseerd is op vele manjaren empirisch onderzoek (Nieuwe Netwerken. De elite en de ondergang van NV Nederland. Bert Bakker, 2008). Dat komt omdat beide boeken in het Nederlands geschreven zijn en niet gepubliceerd werden door de Amsterdam University Press. Publiceren in de Nederlandse taal wordt aan de universiteiten niet meer gewaardeerd, zeker niet als de publicaties niet in een zogenaamd ‘peer reviewed’ tijdschrift verschenen zijn of bij een aan een universiteit gelieerde uitgeverij.

Is dat erg? Ja en nee. De eis om te publiceren in Engelstalige wetenschappelijke tijdschriften is een zinnige eis. Nederland wil een rol spelen in de internationale wetenschappelijke gemeenschap. De meeste collega’s lezen geen Nederlands. Beoordeling van wetenschappelijke artikelen op basis van ‘blind review’ door deskundige collega’s is objectiever dan beoordeling door een redacteur van een commerciële uitgeverij.

Maar er zijn ook nadelen. Toptijdschriften hebben vaak een voorkeur voor onderzoek op kwantitatieve basis. Dat betekent dat historiserend onderzoek naar bijvoorbeeld de totstandkoming van buitenlandse politiek of naar de perverse effecten van over-

heidsbeleid, minder telt. Een tweede bezwaar is dat de meest geciteerde wetenschappelijke tijdschriften Amerikaans zijn. Zelfs al zijn de redacties van die tijdschriften internationaal samengesteld (wat ze meestal niet zijn), dan nog is het onvermijdelijk dat de selectie van artikelen mede tot stand komt op basis van wat men in de VS van belang vindt. Dat betekent dat niet alleen het schrijven in de Nederlandse taal, maar ook het onderzoek naar onderwerpen die specifiek voor Nederland van belang zijn, ontmoedigd wordt.

Een bijkomend gevolg van de door de ASSR gehanteerde methode om onderzoeksoutput te meten is dat de Universiteit van Amsterdam in toenemende mate bevolkt wordt door Amerikaanse of in Amerika opgeleide hoogleraren, die meestal geen Nederlands leren omdat zij het Nederlands beschouwen zoals de Nederlanders hun klompen: het klinkt aardig maar je hebt er in de stad niets aan. Voor deze hoogleraren had de University of Amsterdam net zo goed de University of Arizona kunnen zijn. Zij hebben vaak op Harvard of Yale gedoceerd en ontlenen daaraan een gezag dat niet in verhouding staat tot hun intellectuele prestaties.

Je hoeft geen politicoloog te zijn om te begrijpen dat een deel van de kiezers zich tegen deze ontwikkelingen verzet door op partijen te stemmen die het nationale erfgoed willen beschermen. Dat zijn tot nu toe vooral de SP en de PVV. Niet zo vreemd dat deze partijen de laatste jaren sterk gegroeid zijn. l Meindert Fennema is hoogleraar politicologie

Het snelle ontslagbesluit van het CvB wekt op zijn minst de indruk dat de gemeente Rotterdam hier de hand in had tiek. Na een mislukte poging om hem kwijt te raken naar aanleiding van zijn vermeende uitspraken over homoseksualiteit, deed zich een nieuwe kans voor in augustus. De media meldden toen met veel ophef dat Ramadan een discussieprogramma presenteerde op het door de Iraanse regering gesubsidieerde televisiestation PressTV. Dat werd aangegrepen als bewijs dat Ramadan de Nederlandse democratische waarden niet deelde en dus ongeschikt was om burgerschap te bevorderen. Zijn verweer dat hij het Iraanse regime herhaaldelijk bekritiseerd had en onafhankelijkheid bedongen had in de keuze en presentatie van zijn onderwerpen, deed er niet meer toe.

Ramadans ontslag door de gemeente Rotterdam was

een politieke beslissing: zijn draagvlak was afgebrokkeld en daarom moest hij gaan. Onbevredigend en, symptomatisch voor het huidige anti-islamitische politieke klimaat, maar begrijpelijk vanuit het oogpunt van de gemeentepolitiek. Dat ligt anders voor zijn ontslag door de Erasmus Universiteit. Volgens het CvB was Ramadans positie onhoudbaar geworden nadat bekend was geworden dat hij een discussieprogramma leidde voor PressTV. Als dat de werkelijke reden zou zijn, dan respecteert het CvB van de Erasmus Universiteit de academische vrijheid niet. Daarvoor is essentieel dat leden van de universitaire gemeenschap een grote mate van vrijheid hebben om controversiële standpunten te verkondigen. Het is echter waarschijnlijker dat het CvB

zijn oren heeft laten hangen naar de financier van de leerstoel, de gemeente Rotterdam. En dat is misschien nog een ernstiger inbreuk op de academische vrijheid.

Het zou de Universiteit van Amsterdam sieren als Tariq Ramadan hier welkom zou worden geheten, bijvoorbeeld als gasthoogleraar. Daarmee zouden we ook duidelijk maken dat de UvA niet meedoet aan de hetze tegen moslims die vinden dat de islam voor hen ook van belang is buiten de privésfeer. l Paul Aarts, ud internationale betrekkingen, Michiel Leezenberg, uhd filosofie, Annelies Moors, hoogleraar hedendaagse moslimsamenlevingen, Ruud Peters, hoogleraar islamitisch recht

Folia 02 | 9

interview

Stoerder dan Armstrong Door Harmen van der Meulen

Op zijn zeventiende was hij kankerpatiënt, en waren zijn overlevingskansen nihil.

Net afgestudeerd student Nederlands Thomas Zijlma deed het onmogelijke – en schreef er een boek over.

Op het moment dat we het balkon van zijn studentenhuisje betreden, zit Thomas Zijlma (1983) op een stoeltje een boek te lezen. Het boek: Een man en zijn fiets van Wilfried de Jong. We hebben duidelijk te maken met een liefhebber: armen met de typische kleurschakering van een wielrenner – bruine onderarmen en witte schouders. Zijn kamer lijkt meer een fietswerkplaats dan een studentenkamer. Zijlma oogt afgetraind, en met zijn gebruinde kop en montere blik doet hij geen moment denken aan de ten dode opgeschreven kankerpatiënt die hij ooit was. Het gesprek gaat over zijn boek 37 nietjes, dat hij schreef over die intense periode uit zijn leven. Zaadbalkanker met uitzaaiingen in longen, buik en hoofd; de 37 nietjes uit de titel van zijn boek hielden ooit het gat dicht waardoor een levensbedreigende tumor uit zijn hoofd was gehaald.

keer minder tumormarkers dan ik. (37 nietjes, p.67-68) ‘Ze konden de kanker meten in mijn bloed, omdat de tumor een bepaald hormoon uitscheidde, en dat had een bepaalde waarde. Onder de drie ben je kankervrij. Toen ik begon aan mijn behandeling zat ik op 450.000.’

De uitkomst van alle ideeën die zich als donderwolken samenpakten, was elke keer hetzelfde. Het was zo wezenlijk en het stond me zo helder voor de geest: het verschroeiende licht dat me mijn ogen even had laten sluiten, had een vuur ontstoken dat nooit meer uit zou gaan. Ik had kanker en ik zou blijven leven.

(37 nietjes, p. 16) ‘In het begin dacht ik: “Ik heb een ziekte waaraan ik dood kan gaan,” maar het kwam niet in me op om dat als een serieus alternatief te beschouwen. Je

‘ Die fiets was daar door een hogere macht neergezet’ Aan de hand van fragmenten uit zijn boek doet Zijlma zijn verhaal.

Lance’ boek lag op mijn nachtkastje. (...)Hij was niet alleen beter geworden van zaadbalkanker, maar had daarna ook nog eens twee keer de Tour de France gewonnen. (...)Hij was na zijn ziekte herboren en als de sterkste mens die ik ken op aarde teruggekomen.

Tegelijkertijd vond ik hem ook een watje, want hij had vier

Alpe d’HuZes is een actie waarbij fietsers, alleen of in een team, geld bijeen fietsen waarmee zij een bijdrage leveren aan de strijd tegen de gevolgen van kanker.

Op één dag wordt minstens zes maal de legendarische Alpe d’Huez beklommen. Uiteindelijke missie is dat de strijd tegen kanker wordt gewonnen. Dat kanker niet meer als een dodelijke ziekte, maar als een chronische ziekte kan worden gezien. Dit doel probeert Alpe d’HuZes onder andere te bereiken door middel van haar eigen onderzoeksfonds. Zie voor meer informatie www.opgevenisgeenoptie.nl.

10 | Folia 02

moet gewoon omgaan met wat er over je heen komt.

Ik hoefde niet echt moeite te doen om positief te blijven. Dat zat gewoon in me. Er zijn ook mensen die kanker of een andere ziekte hebben die het niet meer zien zitten. Dan kun je duizend keer zeggen dat het wel goed komt, maar toch blijven ze dat slechte gevoel houden. Ik had dat gewoon een heel andere kant op.’

Zij hadden geen idee hoe het is om een week lang door een paal aan je arm te worden achtervolgd en ook kon niemand bedenken hoe het is om je elke keer weer het leplazarus te schrikken als je in de spiegel kijkt en een kankerpatiënt ziet in plaats van jezelf. Zij konden zich niet voorstellen hoe het is als mensen medelijden met je hebben terwijl je er niet op zit te wachten.

(37 nietjes, p.116) ‘Mensen vinden je al snel heel zielig. En je bent natuurlijk ook zielig, maar dat hoef je niet ook nog door andere mensen onderstreept te hebben. Dat houd je liever een beetje van je af. Ik had echt zoiets van: ik ben dan misschien kaal, en ik zie er een beetje mager uit, maar voor de rest ben ik nog steeds dezelfde. Het is al allemaal zo raar en speciaal, dan is het wel fijn als

de mensen die je kent gewoon normaal doen. Of in ieder geval zoals ze anders ook doen.’

Het sperma was zo dood als een pier.

Waarschijnlijk al helemaal verkankerd.

Er zaten geen bruikbare zaadcellen in.

Ik ben onvruchtbaar… (37 nietjes, p.59) ‘Of dat altijd zo geweest is of dat het door de kanker komt, weten ze niet. Als je achttien bent is het nog niet zo heel belangrijk of je wel of geen kinderen kunt krijgen. Ik denk dat ik daar over een paar jaar nog wel een klap van op mijn bek krijg. Ik zou graag vader worden, maar ik zal naar andere oplossingen moeten zoeken.’

‘Thomas.’ Dokter Doorzetter deed iets met zijn keel; een bobbelig uitsteeksel bewoog van beneden naar boven en weer terug.

Ik had die beweging al eens eerder gezien. Ik probeerde het ook.

‘We staan met onze rug tegen de muur.’

Beng.

‘Je kanker is resistent geworden.’ (...)

‘Er is nog één ding dat we kunnen doen.’(37 nietjes, p.123) ‘Dat was een kuur die normaal wordt gegeven aan vrouwen met borstkanker die niet weggaat, of juist terugkomt. Die krijgen dan een bepaalde dosis in twee delen en nu hadden ze bedacht dat het voor mannen met zaadbalkanker ook een optie zou zijn, maar dan met diezelfde dosis in drieën en met zo’n stamceltransplantatie erbij. Die kuren hebben veel hogere doseringen dan standaardchemokuren en daardoor zakken je bloedwaardes heel erg. Je hebt praktisch geen witte bloedcellen meer om voor je afweer te zorgen, je bent veel sneller moe, en als je opstaat duizelt het je omdat je geen rode bloedcellen hebt. Dat is een hele diepe dip, en daarom ook gevaarlijk. Je bent in die periode supervatbaar. Dus als je verkouden wordt, of je zou een ontsteking ergens krijgen, dan krijg je zo’n bizarre koorts dat je aan dat soort dingen kan overlijden. Om die dip na een dergelijke kuur zo kort mogelijk te laten duren worden je stamcellen teruggegeven. Als dat niet zou gebeuren zou het wel een paar maanden duren voordat je lichaam uit zichzelf zou herstellen.’ (...) schuin tegen een paar dozen en een oud tapijt stond een racefiets, een Peugeot Tourmalet, zonder trappers en met lekke banden. (..)Die fiets was voor mij en was daar door een hogere macht neergezet. (37 nietjes, p. 177-178) ‘Sommige dingen zijn te toevallig. Ik ben niet gelovig,

Thomas Zijlma: ‘Het kostte me geen moeite om positief te blijven’

maar sommige dingen zijn gewoon net te bizar. Zoals toen ik die fiets vond. Nadat ik hem opgeknapt had, ben ik gelijk flink gaan fietsen. Ik vond het meteen heel tof. Daarna heb ik een racefiets gekocht, en fietste ik de hele lente en de zomer vrij veel. Maar als die fiets niet opeens voor mijn neus had gelegen, was het misschien wel iets anders geworden.’

Deze mensen waren echt ongelofelijk aan het afzien. Als een bezetene stampten ze de pedalen rond om boven te komen. Als ze dan boven waren, keerden ze om en deden ze het nog een keer. Zes keer in totaal. Met hun actie haalden ze geld op voor onderzoek naar kanker. (37 nietjes, p.190) ‘Toen ik me voorbereidde op Alpe d’HuZes en echt begon met trainen, vooral vorig jaar toen ik voor het eerst meedeed, toen heb ik de feestjes afgezworen.

Of ik ging wel, maar dan ging ik vroeger naar huis dan gewoonlijk, om gewoon goed te slapen, en ik heb toen ook bijna tien maanden geen bier gedronken, of andere alcoholische versnaperingen. Als je veel traint is het gewoon zonde om alcohol te nemen, omdat je er slecht van herstelt. In dit circuit ben je wel veel en vaak met kanker bezig en dan komt het weleens op je bord terug, maar als je dat niet wilt moet je er niet aan meedoen. Ik put er ook kracht uit dat dit allemaal weer kan en dat we iets kunnen doen voor mensen die op dit moment bezig zijn met hun strijd. Dat vind ik mooi en belangrijk.’

Voordat ik die avond in slaap viel, besloot ik om voor de rest van mijn leven gelukkig te zijn. (37 nietjes, p.175) ‘Het is vaak zo dat ik me even realiseer dat het leuk is dat ik er nog ben. Dat je ergens op een terras zit, of ergens fietst, d ­ esnoods is het door een regenbui, dat je denkt: het kan toch.’ l Thomas Zijlma: 37 nietjes. Levensbedreigend ziek en ongeneeslijk optimistisch. Uitgeverij Bruna, 232 pagina’s, €16,95.

Foto: Bob Bronshoff

‘Als we dit niet hadden meegemaakt, dan hadden we nooit zoveel liefde en vriendschap meegemaakt,’ zei mijn vader.

Zo was het ook. (37 nietjes, p.143) ‘Ik ben blij met het eindresultaat. Ik denk dat mijn beste vrienden misschien gemiddeld betere beste vrienden zijn dan andere mensen hebben, al is dat natuurlijk lastig te zeggen. Maar ik heb echt een diepere band met de mensen om me heen gekregen dan als dit niet gebeurd was.’

Folia 02 | 11

het beste

Porgy and Bess Mirjam Sprangers, hoogleraar medische psychologie:

Lachen is gezond Funny People; première: 3 september Funny People is een film over grappige mensen, gemaakt door grappige mensen. Hij gaat over stand-upcomedians; de onderlinge concurrentie tussen komieken, de zoektocht naar de beste grappen, de tol van het succes.

Zo is daar de jonge Ira (Seth Rogen) wiens huis vol hangt met posters van comedyvedettes. Ooit hoopt hij net zo succesvol te zijn, maar het wil carrièretechnisch gezien niet erg lukken. Aan de andere kant van het successpectrum staat George Simmons (Adam Sandler), een oude rot in het comedyvak. Zijn villa hangt vol met posters van zijn eigen films, alle van het type onderbroekenlol.

George is niet langer ambitieus, maar rijk en verwend. Hun wegen kruisen als George Ira ziet optreden. Hij is onder de indruk en besluit hem in te huren als persoonlijke assistent.

Hoewel de film draait om het comedyberoep, is de film meer dan alleen grappig. Voor regisseur en scenarist Judd Apatow (The 40 Year Old Virgin, KnockedUp) is Funny People zelfs zijn meest serieuze project tot op heden. Dit komt met name omdat George behalve rijk en verwend ook eenzaam, ongelukkig en stervende is. Hij heeft een zeldzame vorm van leukemie.

Adam Sandler is niet de eerste acteur aan wie je zult denken voor een dergelijke dramatische rol. Hij staat – net als zijn personage – vooral bekend om platte humor. Toch wringt Apatow een subtiele tragiek uit Sandler die we niet meer van hem zagen sinds Punch-Drunk Love uit 2002. Seth Rogen op zijn beurt behoudt zijn aandoenlijke jongensach-

12 | Folia 02

tige charme en hoeft eens niet de grofgebekte, blowende loser te spelen.

Funny People is op zijn sterkst in de eerste anderhalf uur, waarin Ira Georges assistent wordt en uitgroeit tot zijn enige vriend. Het levert een aantal mooie tragikomische momenten op, waarin hun gezamenlijke gevoel voor humor de ernst van de situatie in balans houdt.

Dan volgt de grote plotwending, die in elke trailer getoond wordt en als zodanig amper geheim is. George geneest namelijk van zijn ziekte. Funny People gaat ineens niet meer over een naderende dood, maar over het krijgen van een tweede kans. Op zich prima, ware het niet dat Funny People hier zijn vaart verliest. George grijpt zijn tweede kans aan om het nog één keer te proberen bij zijn ex Laura (Leslie Mann). Het romantische geharrewar tussen George, Laura en haar huidige man (Eric Bana) neemt vervolgens haast een uur in beslag. Het is alsof Apatow een nieuwe film begint, wat afbreuk doet aan het veel sterkere eerste deel. (René Glas) Funny People (VS, 2009) Regie: Judd Apatow Met: Adam Sandler, Seth Rogen, Leslie Mann

Humor: ‘Woody Allen. Onweerstaanbaar. Hij komt bij een katholiek meisje thuis en voelt dat iedereen naar hem kijkt. Zie je hem opeens als chassied met pijpenkrullen. Hij zet zijn verlangens en angsten in scène alsof ze normaal zijn, en intussen neemt hij zichzelf op de hak.’

Muziek: ‘De filmversie van Porgy and Bess, een musical over echte mensen aan de zelfkant die ik zag toen ik twaalf jaar was. Een voor mij totaal onbekende klankkleur: spirituals, jazz, opera. Het was ook mijn kennismaking met onrecht, uitzichtloosheid en hoop. Ik was er kapot van. Het wiegeliedje ‘Summertime’, de prachtige duetten van Porgy en Bess als ‘It Ain’t Necessarily So’ met de boodschap: neem wat in de bijbel staat met een korreltje zout.

Boek: ‘Exodus van Leon Uris, een kitschboek misschien, ik heb het na mijn vijftiende nooit meer herlezen. Exodus, zo heet de boot met duizenden joodse vluchtelingen die de concentratiekampen hebben overleefd, maar nergens toegelaten worden. Een enorm dramatisch avontuur met verhaallijnen over de pogroms in Polen en Rusland tot de oprichting van de staat Israël. Ik heb er buikpijn van gehad, kon niet eten, zo leefde ik mee.’

Tv: ‘Actualiteiten- en praatprogramma’s op de Belgische tv.

Interviewen gebeurt daar kritisch maar respectvol, waardoor het beste naar boven komt.

Ik kijk weinig Nederlandse tv,

Foto: Hans van Vinkeveen

film

Hebbeding: ‘Mijn verrafelde en haveloze heuptasje, dat ik altijd en overal meeneem, ook naar chique gala’s.’

Mirjam Sprangers

mede omdat ik me wild erger aan de manier waarop geïnterviewden onderuit worden gehaald.

Het gaat om het scoren. Pauw en Witteman, Barend en Van Dorp vroeger, ik vind het hufterig en vooringenomen.’

Afknapper: ‘Balletvoorstellingen waarbij volop wordt bewogen zonder dat er betekenis aan gegeven is. Uit luidsprekers hoor je kreten als ‘Peace’, ‘Isolation’. “O god, het gaat nu heel diep worden” – ik erger me aan het pretentieuze ervan.’

Kunst: ‘Museum Plantin-Moretus in Antwerpen, een patriciërshuis waar de oudste boekdrukpers van Europa staat. Het is nooit vol en zalig is de krakende houten vloer die naar boenwas ruikt.’

Stokje: ‘Ik geef het stokje aan hoofddocent pedagogiek Frans Oort. Ik ken hem al vijfentwintig jaar als ontzettend slim en hardwerkend, maar weet eigenlijk niets van hem.’ (Hans van Vinkeveen)

Man, vrouw, whisky God Help The Girl, God Help The Girl ‘A Story Set to Music’ staat op het cd-hoesje van God Help The Girl.

Stuart Murdoch, het brein achter deze conceptplaat, schreef tijdens de Dear Catastrophy Waitress-tour van zijn band Belle and Sebastian nummers die volgens hem qua uitvoering niet geschikt waren voor Belle and Sebastian. Sterker, hij schreef een serie nummers die het verhaal vertellen van Eve, een mateloos ambitieus meisje van eind twintig. De nummers waren qua uitvoering dus misschien ook niet echt geschikt voor de bijna veertigjarige en mannelijke Stuart Murdoch zelf. Aldus ging Murdoch op zoek naar een stel goudgekeelde dames. Via internet vond hij een paar fijne exemplaren, die God Help The Girl zowel vocaal als visueel tot een prachtige plaat maken.

Ik ben benieuwd naar meneer Murdoch, wanneer ik me op een loeihete dinsdag naar een terras in Amsterdam-Noord begeef om hem te interviewen. Hoe – in godsnaam – is het mogelijk dat een mannelijke Schot (ik denk: bruut en bier) het gevoelsleven van de vrouw (ik denk: mateloos ingewikkeld) overtuigend kan beschrijven, en waarom – in godsnaam Stuart Murdoch, Catherine Ireton, Celia Garcia en Alex Klobouk

– heeft hij dat willen doen? Ik hoef hem de eerste vraag eigenlijk niet eens te stellen. De brute-bierSchot blijkt namelijk een bijzonder zachtaardige, bijna verlegen vent te zijn, die zich ondanks de enorme hitte heeft teruggetrokken in het café. Terwijl iedereen zich naar Hollands (en, zo vooronderstel ik, Schots) gebruik buiten op het terras van veel te veel kleren heeft ontdaan en veel te snel dronken wordt van veel te veel bier, nipt Stuart Murdoch, gestoken in een stemmig zwart pak met bijpassende hoed, in een donker hoekje aan een whisky.

Normaal drinkt hij eigenlijk niet, vertelt hij. Maar het is een lange dag geweest, en hij had vanochtend ook nog flinke ruzie met zijn vrouw. Als ik hard moet lachen omdat mijn vriend en ik elkaar die ochtend ook nog de hersenen hebben ingeslagen, zetten we een psychologische boom op over de zo eenvoudige aard van de man en de zo eindeloos complexe, irrationele, en volstrekt wisselvallige aard van de vrouw. Stuart Murdoch kent het gevoelsleven van de vrouw op zijn duimpje, zo blijkt.

Toch: als hem dat enkel ongewenst drankgebruik oplevert, waarom wilde hij dan zo graag een hele plaat schrijven vanuit dit drama dat vrouw heet? ‘Dat was geen keuze, dat ontstond gewoon zo,’ antwoordt Murdoch. ‘Het was de eerste keer dat ik teksten schreef vanuit een ander karakter dan mezelf. Het vereiste weliswaar een afstand tussen mijzelf en de muziek, maar dat vond ik eigenlijk wel prettig. Rustiger.’

Ik kijk naar zijn whisky. God wat is hij rustig. Hij lacht. (Fen Verstappen)

God Help The Girl, Rough Trade Records 2009 www.godhelpthegirl.com

Foto: Won Tuinema

Foto: Henk Thomas

fen is uit

eten

Bier uit een kalebas Ibssa, Blasiusstraat 62 Niet ver van de toekomstige Amstelcampus vind je het Ethiopische restaurant Ibssa. We betreden er een fris en open interieur waar we links van de ingang neerstrijken aan de moderne bar voor een drankje vooraf.

We hebben een mooi uitzicht op de straat en op het interieur. Vanuit de keuken kunnen we de heerlijke geuren van exotische kruiden opsnuiven. Aan de bar maken we een praatje met de vriendelijke gastheer Abraham.

We houden van exotische bieren en bestellen daarom het beroemde Afrikaanse Mongozo en drinken het uit een kalebas. Favoriete smaken zijn bij ons de Palmnut en Coconut.

We zoeken een tafel in het bovendeel, sfeervol en huislijk ingericht met authentieke Ethiopische decoraties. Buiten is er nog een terras waar het heerlijk toeven is bij mooi weer.

Wij bestellen de Enjera special, een aanrader en een brede kennismaking met de Ethiopische keuken. Enjera is een licht gefermenteerde platte pannenkoek die op een grote, platte schaal geserveerd met wordt met daarop verschillende stoofschotels met groenten, vlees en verse kaas. Wot is een gekruide stoofschotel op basis van berbere, een zeer pittig mengsel van verschillende specerijen en kruiden. Alitsja is een mildere stoofschotel op basis van niter kibbeh. Beide schotels kunnen zowel met vlees of vegetarisch besteld worden.

Daarnaast zijn er gerechten van gebakken vlees (tibs), gehakt (abisja), en tartaar (kitfo). De Ethiopische keuken kent een groot repertoire aan vegetarische

schotels omdat de van oorsprong christelijke bevolking veel vastendagen kent waarop het eten van vlees en zuivelproducten niet is toegestaan.

Het eten is goed gekruid en lekker vers.

Met onze rechterhand scheuren we een stukje van de Enjera af, waarmee we de andere gerechten opscheppen en opeten. Het gezamenlijk eten met de handen van een groot bord maakt het eten gezellig en bijzonder.

Na afloop bestellen we de traditionele Ethiopische koffie, die wordt geserveerd met popcorn en heerlijk geurende wierook. De koffie smaakt superlekker.

Ethiopië is dan ook het geboorteland van de koffieplant, en hoofdexporteur van Arabica koffiebonen. Ethiopische kwaliteitskoffie is uniek van smaak en staat bekend als de beste koffie van de wereld. Kortom: Ibssa is een echte aanrader voor wie waar wil voor zijn geld.

(Anneke Sontrop) Stijl: authentiek Eten: uitstekend en gezond Sfeer: gezellig en exotisch Bediening: vriendelijk en relaxed Prijs: grote porties en lage prijzen

OPROEP Ben je (betaalbaar) uit eten geweest (maximaal E25,- per persoon)? Schrijf dan een recensie en stuur die op naar redactie@ folia.uva.nl. Als je recensie wordt geplaatst, krijg je de kosten van het etentje tot een bedrag van E50,- vergoed.

Folia 02 | 13

kamernood

Vaarwel, oude kamer Op zoek naar een kamer? Je bent niet de enige. De landelijke studentenvakbond LSVb schat dat er momenteel zo’n 30.000 Amsterdamse studenten naar woonruimte zoeken en dat is te merken. Aangeboden kamers op websites als marktplaats en kamernet worden binnen een kwartier al honderden malen bekeken en de wachtlijsten bij woningcoöperaties lopen op tot jaren. Bovendien kampt Amsterdam volgens studentenunie Asva met een studentenwoningtekort van bijna 10.000 kamers. Daar komt bij dat de gemiddelde huur van een kamer in Amsterdam met 464 euro ruim 120 euro hoger ligt dan in andere studentensteden. Het was dus nog nooit zo lastig om woonruimte te vinden. En dat is vervelend, zeker als je aan de andere kant van het land woont en op en neer reizen geen optie is.

Tekst: Julie de Graaf Foto’s: Won Tuinema

Logeren bij een vriend

‘I

n maart ben in begonnen met zoeken naar een kamer. Ik ben actief op internet en probeer via mensen die ik ken wat te vinden. Aan de huur wil ik best wat geld uitgeven. Mijn ouders willen tot 350 euro per maand betalen en dan zou ik zelf ook nog wat kunnen bijleggen. Ik wil het liefste in een studentencomplex zoals Uilenstede terechtkomen. Daar heb je een eigen slaap- en badkamer en deel je de keuken met huisgenoten. Ik heb voorrang op een kamer in zo’n complex, omdat de reisafstand naar mijn huis in Oisterwijk meer dan anderhalf uur is. Jammer genoeg ben ik zelfs met die voorrang nog niet aan de beurt voor een kamer. Tot ik wat heb gevonden logeer ik bij een vriend in Amsterdam, want het kost te veel tijd om elke dag naar mijn ouders op en neer te reizen. Ik denk wel dat ik het eerste halfjaar in het weekend veel naar huis zal gaan, maar ik kan me voorstellen dat als ik hier eenmaal studeer, woon en werk, ik het daar te druk voor krijg. Mijn ouders zijn net verhuisd, dus ik heb niet zoveel met mijn oude kamer. Bovendien kan ik al mijn spullen gewoon meeverhuizen als ik eenmaal wat heb gevonden in Amsterdam.’

Marloes van Dijk (18), eerstejaarsstudent media en cultuur

14 | Folia 02

André, Gerry en Bas van Dijk, en hond Doerak in de oude kamer van Marloes, in Oisterwijk

Tijdelijk in een tuinhuisje

‘I

k ben sinds drie maanden aan het zoeken naar een kamer. Vooral op internet, via marktplaats, kamernet en directwonen. Met mijn studentenbudget kan ik ongeveer 350 euro per maand uitgeven aan de huur. Waar ik dan terechtkom, maakt me niet zo veel uit. Tijdens mijn zoektocht heb ik al gemerkt dat je niet echt eisen kan stellen in Amsterdam. Dus of het nu een appartement wordt, iets met huisgenoten of bij een hospita, ik vind het allemaal prima.

Nu ik ga beginnen aan mijn studie heeft mijn moeder gelukkig via via een tijdelijke slaapplaats voor me kunnen regelen bij iemand in het tuinhuisje. Daar kan ik maximaal een maand terecht en dan moet ik echt wat anders hebben gevonden. Ik denk dat ik de komende tijd nog veel naar huis toe zal gaan. Voor de gezelligheid en om mijn was te doen. Dat kan namelijk vast niet in het tuinhuisje. Ik ga vooral het gemak van mijn oude kamer missen, want daar had ik alles bij de hand. Voor de rest maakt het me niet zoveel uit waar ik woon. Ik kan eigenlijk overal wel slapen, als er maar een kussen ligt.’

Eljakim Maerschalk (18), eerstejaars geschiedenis

Moeder Janny van Reenen in de oude kamer van Eljakim, in Gorredijk

Naomi van Eenennaam (18) bachelor taal en communicatiewetenschap

Marja en Jesse van Eenennaam in de oude kamer van Naomi, in Goes

Maximaal 370 euro

‘I

k ben al in mei begonnen met zoeken en met aan iedereen vertellen dat ik een kamer nodig heb. Ik sta ingeschreven bij verschillende kamerzoeksites en heb zelfs een kamerbemiddelingskantoor geprobeerd, maar het heeft allemaal niet geholpen. Aan de huur wil ik ongeveer 370 euro uitgeven en voor de rest maakt het me eigenlijk niet uit waar ik terechtkom. Het liefste zou ik natuurlijk een plekje voor mezelf alleen willen, maar dat gaat hier nooit lukken. Omdat op en neer reizen naar Goes echt niet te doen is, huur ik nu een tijdelijke kamer in een woonhuis in Hilversum. Ik wil wel proberen om vaak terug te gaan naar mijn ouders. Het eerste jaar zal ik daar ook zeker mijn eigen kamer houden, maar ik kan me voorstellen dat mijn broertje die op een gegeven moment wil hebben. Op mijn oude kamer zijn er twee dingen die ik niet mee kan verhuizen naar Amsterdam. Een antiek bed dat nog van mijn moeder is geweest en een muur waar mijn naam op staat in graffiti. Die dingen zal ik wel heel erg missen.’

CREA is de culturele organisatie van de UvA en HvA. Turfdraagsterpad 17, 1012 XT Amsterdam, 020 5251400.

do 3 sep 20.30

Muziek:

Plug & Play

Op het CREA poppodium spelen deze maand Hoover 5, Volta 5 en The Wrong Jeremies, die hun muziek omschrijven als ‘soft erotic rock’ en zichzelf als een

za 5 sep 19.30

Documentaire:

Cuba en Turkije

“The Voyage Of Nâzim Hikmet to Cuba” vertelt over de reis van Nâzim Hikmet naar Cuba in 1961. “Carnet de Viaje” is een road-movie documentaire over het eiland Cuba, waar in steden, dorpen en het platte-

zo 6 sep 14.00

land het enthousiasme over de revolutie wordt geregistreerd, één jaar na de val van dictator Batista en de overwinning van de guerrilla’s onder leiding van Fidel Castro. Plaats: CREA Theater. Toegang: € 5,-.

Quiz:

CREA Popquiz

Uitkateren op zondagmiddag met muziekfragmenten, nutteloze feiten, drankjes en fijne prijzen voor de winnaars. Deelnemen is nog leuker dan winnen!

ma 7 sep 20.00

‘brotherhood of rock missionaries, unleashed to explore the murky frontiers of rock music’. Plaats: CREA Muziekzaal. Toegang: gratis.

Je kunt meedoen met een team van max. 4 mensen. Inschrijfkosten: € 2,50 per persoon. Inschrijven: popquiz@crea.uva.nl. Plaats: CREA Muziekzaal.

Debat:

In gesprek met Frits Bolkestein

Hoe denkt Frits Bolkestein na zijn functie als Eurocommissaris over de Europese Unie? Jeroen Akkermans, RTL-correspondent Duitsland en Oost-Europa, gaat in gesprek met Frits Bolkestein over de organi-

satie binnen de Europese Unie, de uitbreiding van de EU en de interactie tussen de EU en de rest van de wereld. Plaats: CREA Theater. Toegang: gratis voor studenten/ € 5,- alle anderen. I.s.m. SIB.

www.crea.uva.nl

Bij ons zit je zelf aan de knoppen.

Ahold is een internationale groep van kwaliteitssupermarkten, actief in Europa en de Verenigde Staten. Bij Ahold inspireren we iedere dag onze klanten. Dat doen we met meer dan 200.000 collega’s en 2.900 winkels, waarmee we een omzet van € 25,7 miljard realiseren. Onze Nederlandse organisatie bestaat uit de retailmerken Albert Heijn, Etos en Gall & Gall.

Management Trainee Je hebt lef, talent en een hart voor retail. Op de universiteit behoor je tot de beste 5% van je jaar. Als Management Trainee word je in een tweejarig programma klaargestoomd voor de hogere managementfuncties binnen Ahold, eerst op het hoofdkantoor en daarna als manager in een van onze winkels. Je bent pragmatisch en schakelt

snel, zonder de grote lijn uit het oog te verliezen. Jouw beslissingen hebben impact. Zo maak je praktisch deel uit van het dagelijks leven van miljoenen gezinnen. Je zit zelf aan de knoppen en maakt daarmee het verschil. De meeste managers en bestuurders zijn ooit als Trainee begonnen. Ontdek de mogelijkheden op www.traineebijahold.nl.

intreeweek 2009

Foto’s: Bram Belloni

Bij de Beurs van Berlage op het Beursplein werd gegeten, gedronken en vooral veel gekletst. Zo leer je elkaar kennen.

De toespraakjes van de verschillende sprekers werden aan elkaar gepraat door journalist en presentator Jort Kelder.

De Intreeweek werd officieel geopend in theater Carré aan de Amstel door rector magnificus Dymph van den Boom.

Ook de studie- en studentenverenigingen presenteerden zich, waaronder studentenroeivereniging Nereus.

Op de kop van het Java-eiland werd gefeest en ‘gezweefmolend’ onder de leus ‘Intree Verenigt’.

Ook kunst en cultuur kwamen aan bod: hier een demonstratie tekenen en schilderen bij Crea.

In het Westerpark konden studenten aanschuiven voor een onvervalste barbecue.

Ook in het Westerpark: een Fairytale festival, opgeluisterd door een drumband met dansers.

Wie genoeg had van de drukte, kon zich begeven onder de dieren in Artis en ‘Gapen met de Apen’.

Folia 02 | 17

Studenten Services Workshops & trainingen 2009-2010

United Nations International Student Conference of Amsterdam

Wil je je vaardigheden met betrekking tot het maken van een goede studiekeuze, het studeren en het leren solliciteren (verder) ontwikkelen, dan kun je terecht bij het Trainingscentrum Studentenservices van de UvA. Wij verzorgen trainingen, workshops & voorlichtingsbijeenkomsten over onder andere de volgende onderwerpen: Stapel te lijf - studievaardigheden • Kiezen na je bachelor • Solliciteren anno 2009 • Studiekeuze • Plan je studie • Scriptie starten • Sociale vaardigheden • In de put, uit de put • Online solliciteren • Hanteren van studiestress • Angst voor presentaties • Fondsen werven voor studie in het buitenland • Zelfvertrouwen in sociale situaties • Onderhandelen • Studeren in het buitenland, voorlichtingen per continent • Studie op de rails • Sollicitatiebrief & cv • Assessment • Afstuderen een probleem • Studeren met dyslexie • Ik wil weg - samenstellen dossier • Studeren in het buitenland na je studie • Ondernemerschap • Effectief solliciteren • Het sollicitatiegesprek • Tools for study: the Dutch approach • Studeren in het buitenland • Presenteer jezelf • Rouwverwerking Meer informatie over de inhoud van de bijeenkomsten, startdata en het inschrijfformulier vind je op www.uva.nl/trainingscentrum.

Buitenlandmanifestatie 2009 Op woensdag 30 september 2009 organiseren de UvA en HvA voor de 9e maal een groots opgezette Buitenlandmanifestatie. Deze manifestatie is bedoeld voor studenten van zowel UvA als HvA die zich willen oriënteren op en laten informeren over studie, stage of werken in het buitenland. www.uva-hva.nl/buitenlandmanifestatie.

Studentenservices is er voor studenten, afgestudeerden en promovendi van de UvA en HvA. Binnengasthuisstraat 9, 1012 ZA Amsterdam 020 - 525 8080

www.uva.nl/studentenservices

Who:

Excellent students with 90 ECs and above Where: Amsterdam When: The Course: October - December 2009 The Conference: 8-15 January 2010

Earn 10 E Cs

REGISTER BEFORE OCTOBER 1 AT WWW.UNISCA.ORG

Nes 71 1012 KD Amsterdam een theater om lief te hebben

Problemen met studeren in verband met een functiebeperking?

open bak

Heb jij talent? Meld je dan aan voor de Open Bak!

De Open Bak is hét open podium voor professionele artiesten en mensen die voor het eerst voor publiek optreden. Bijna alles kan in de Open Bak, als het maar niet langer dan een kwartier duurt. Het Open Combo speelt tussen de acts door en begeleidt deze op verzoek. Toegang is € 9,50 en € 8 met de speciale liefhebberskorting van de Engelenbak. Elke dinsdag > aanvang 20.30 uur > deur open 19:00 uur.

Voor meer informatie of om je op te geven is Ben Lansink te bereiken op 020-3301184 of via openbak@engelenbak.nl Kaarten voor de Open Bak zijn ook online verkrijgbaar via www.engelenbak.nl of bel 020-3202007.

bijna alles mag elke dinsdag

in september ‘09 wordt de Open Bak gepresenteerd door dinsdag 8 september > Aad Spee Aad Spee is free-lance acteur en theatermaker. In het verleden was hij als acteur en regisseur verbonden aan verschillende Engelenbakproducties. Sinds 1998 presenteert hij elke eerste Open Bak van het theaterseizoen. Aad ken je waarschijnlijk van commercials van KPN (Goejemoggel!).

dinsdag 15 september > Justus van Oel Justus van Oel maakte samen met Erik van Muiswinkel deel uit van cabaretgroep Zak en As en won in 1985 het Leids Cabaret Festival. Hij is tevens columnist en schrijft gedichten, cabaretteksten en toneelstukken. Ook voor de televisie schrijft Justus teksten, onder meer voor de serie Najib en Julia.

dinsdag 22 september > Evi de Jean

Voor informatie over studeren met een functiebeperking kun je terecht bij: www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl De UvA studentendecanen: www.uva.nl/studentenzaken of 020-5258080 De HvA studentendecanen: www.sz.hva.nl/decanaat of 020-5951463

Evi de Jean is theatermaakster, zangeres, actrice en schrijfster. Evi was te zien in ‘Rembrandt de musical’, ‘Joe’, ‘De Kleine Mahagonny’ en ‘Floddertje’. Na haar succesvolle theaterdebuut ‘Overleven’ , tourt ze dit theaterseizoen met haar nieuwe programma ‘AARDE’, een muzikaal reisverhaal.

dinsdag 29 september > Mario Raadwijk Mario Raadwijk, de Benjamin van de R&B groep Re-Play groeit op met gospel, soul en traditionele Surinaamse muziek, maar ook met het Nederlandse levenslied. Mario tourde met R&B-acts als Embraze en Sat’R’Day, maar kiest later voor gospelmuziek en ontdekt zijn kwaliteiten als componist, producent en tekstdichter, die hij toepast in Re-Play.

35

Foto’s: Bram Belloni

weekgast

Jelle Lantinga is 24 jaar, vierdejaars rechtenstudent en projectleider van Commissie Intree.

Maandag 24 augustus Maandag 24 augustus 07:00 uur. Eindelijk is het zover.

Na een jaar lang keihard werken gaat het dan eindelijk beginnen; de Intreeweek 2009.

Vanaf halfnegen stromen, verdeeld over zes clusters, drieduizend deelnemers en vierhonderd begeleiders binnen in de Oudemanhuispoort. Voor ons altijd een stressvolle ochtend, maar als de kop eraf is, blijkt dat alles soepel verloopt. Hier en daar een verdwaalde deelnemer, maar gelukkig kan iedereen onze infobalie vinden en raakt niemand in paniek. Leuk om te zien hoe iedereen anders aan zijn studententijd begint.

Sommige deelnemers doen alsof ze al jaren op de universiteit rondlopen, terwijl een ander voor de Poort door zijn ouders wordt afgezet.

Nadat de Binnenkomst goed is verlopen snel even kijken op het Beursplein om daarna naar Theater Carré te gaan. Met een line-up die bestaat uit burgemeester Job Cohen, rector magnificus Dymph van den Boom, Jan Jaap van der Wal en Jort Kelder kan ik mij geen betere opening bedenken! Bijna zit de maandag er alweer op… een betere start van de Intreeweek had ik mij niet kunnen wensen!

Dinsdag 25 augustus De dinsdag is in de Intreeweek traditiegetrouw een relatief rustige dag voor ons. Evenementen zoals MuseJa! en Mokums Mooiste zorgen ervoor dat alle deelnemers zijn verspreid over de stad. Helaas valt er af en toe een bui, maar onder het motto ‘wat vandaag valt, valt morgen niet,’ zijn we optimistisch voor de woensdag. En al die gele paraplu’s op het BG-terrein zorgen eigenlijk wel voor een mooi plaatje. Gelukkig vallen ondanks het weer de boottochten en routes door het centrum in de smaak!

Vandaag zijn we verder druk met het opruimen van de maandag en het voorbereiden van de woens-

dag, voor ons de drukste dag van de week. Even snel een pizza in onze binnentuin, iedereen weer scherp krijgen en het laatste busje inladen voor morgenochtend. Misschien zo nog even kijken bij de Kroegentocht en Clubnight maar een beetje slaap is ook van harte welkom.

Woensdag 26 augustus Van 13:00 bij Amsterdam Wereldstad tot 04:00 uur bij PlankGas!, vandaag hebben wij alles in eigen beheer.

Van podia tot maisbekers, van vlaggenmasten tot wc’s en van opblaaskastelen tot kassahokjes, alles moet naar de evenementen en weer terug. Bijgestaan door Intree’s befaamde ‘Ouwe Lullen’ is de gehele commissie van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat druk in de weer om alles in goede banen te leiden.

Allereerst op de fiets naar het Westerpark om de beveiliging door te spreken om vervolgens op te bouwen in het Sloterpark. Aan de benen te voelen is het al duidelijk woensdag, maar dankzij het mooie weer valt de fietstocht gelukkig mee. Amsterdam Wereldstad is een groot succes en zelfs rector magnificus Dymph van den Boom komt een kijkje nemen.

Al sinds 2006 organiseren wij op de woensdag het Westerparkevenement. Een BBQ, Festival en een feest voor drieduizend deelnemers en dat allemaal op één locatie. Ieder jaar een stukje groter, ieder jaar een stukje beter en ieder jaar een stukje gaver. Ook vandaag was het weer een groot succes voor de deelnemer.

Zó’n groot succes dat de opkomst hoger was dan alle voorgaande jaren, wat tot gevolg had dat wij achter de schermen alle zeilen moesten bijzetten om alles goed te laten verlopen. Een hectisch begin en een paar kleine tegenslagen verder blijkt dat de deelnemers het enorm naar hun zin hebben en daar gaat het natuurlijk om.

Een blik op mijn horloge… 06:00 uur. Snel naar huis, we hebben nog twee dagen.

Donderdag 27 augustus Wat is dat geluid ver op de achtergrond? Bekend maar niet plezierig. Langzaam dringt het tot mij door… het blijkt mijn wekker te zijn. Na weer twee uur slaap wordt opstaan een steeds groter probleem, maar wan-

neer ik eenmaal op de fiets zit valt het allemaal wel mee.

De schade op Intree blijkt groot te zijn na alle evenementen van gister. Alle gangen in het StuC/Crea2 staan vol met rolcontainers, borden, bankjes en troep die mij niet eens bekend voorkomt. En echt tijd om alles op te ruimen is er niet.

Blij dat het al donderdag is, maar tegelijkertijd komt het besef dat het einde van de Intreeweek nabij is. En dat is een rare gedachte na een jaar lang werken voor alleen deze ene week. Maar gelukkig is er geen tijd voor sentimentele gedachtes… op naar het volgende evenement.

Om 22:00 uur even snel avondeten bij de Mac om vervolgens naar Kriterion en Hotel Arena te gaan. Jazz@ Night is nieuw dit jaar en aan de reacties te horen een zeer geslaagd evenement voor onze donderdagavond.

Morgen de laatste dag… wat gaat het snel.

Vrijdag 28 augustus De ochtend belooft niet veel goeds. Regen komt met bakken uit de lucht terwijl juist vandaag een dagje Artis en Vondelpark op het programma staan. Buienrader is nog redelijk positief en ook het KNMI belooft af en toe zonneschijn, kortom we gaan door! En gelukkig maar.

Gapen tussen de Apen in Artis is nog nooit zo druk bezocht en ook de sfeer bij de VondeLounge is precies zoals hij hoort… ontspannen.

De dag vliegt, mede door de gedachte dat het einde nu echt in zicht is, voorbij. Snel met bijna de gehele commissie het terrein afbouwen, hapje eten en dan op naar het Eindfeest!

De week was één groot succes. Voor ons om het te organiseren maar vooral voor de deelnemers. Zij bepalen uiteindelijk of de Intreeweek geslaagd is en aan alle reacties te zien, was dit zeker het geval.

Nu eerst naar de Paradiso om uiteindelijk om 06:00 uur te eindigen met de hele commissie in de kleedkamer van de Melkweg. En mijn plannen voor dit weekend? Slapen… hopelijk zo lang mogelijk. l Volgende Weekgast: de nieuwe hoogleraar wijs­ begeerte Beate Roessler

Folia 02 | 19

achtergrond

De run op de collegebanken Enorme toeloop of vertekend beeld?

Door Dirk Wolthekker

Universiteiten denken flink na over hoe de extreme stijging van het aantal eerstejaarsstudenten moet worden opgevangen. Maar of die studenten allemaal zullen komen opdagen is de vraag. Universiteiten roepen inmiddels,

Illustratie: Bas Kocken

twee weken voor Prinsjesdag, om meer geld.

Even komt de gedachte op of het misschien komt door een grote toeloop op het nieuwe Amsterdam University College (AUC), dat deze maand haar deuren heeft geopend. Maar die gedachte wordt direct door de feiten gelogenstraft: de UvA heeft tot nu toe slechts 42 aanmeldingen binnen voor het AUC, dus dat kan de reden niet zijn voor de hordes eerstejaars die vanaf 1 september op de UvA afkomen. Zelfs de notoir kleine studie Slavische talen, waar gemiddeld een kleine twintig studenten instromen in de bachelor, krijgt komend studiejaar al meer eerstejaars te verwerken dan het AUC, namelijk 46, meer dan een verdubbeling dus. Let wel: tot nu toe, want de inschrijving sluit pas op 1 oktober en tot die tijd kunnen er nog studenten bijkomen (en zich eventueel ook weer uitschrijven). De

20 | Folia 02

studie Slavische talen is niet de enige studie die over twee weken een forse toeloop te verwerken krijgt.

Alle Nederlandse universiteiten hebben dit jaar te maken met een extreem grote inschrijving van eerstejaarsstudenten. Als een van de vier algemene brede universiteiten (naast Groningen, Leiden en Utrecht) en als universiteit van de hoofdstad, heeft de UvA te maken met een wel erg extreme stijging: van zesduizend in 2008 naar meer dan negenduizend eerstejaars dit jaar. De dramatische stijging doet zich bij vrijwel alle opleidingen voor: van wiskunde tot scandinavistiek, van kunstgeschiedenis tot rechten en economie, overal zitten de collegebanken en werkgroepen dadelijk bomvol. Voorbeelden: Engels gaat van vijftig naar honderdzestig, Spaans van een dikke vijftig naar honderd,

kunstgeschiedenis van een kleine honderd naar bijna tweehonderd. Nog meer: geschiedenis van 150 naar 280, media en cultuur van 320 naar 450, rechten van 580 naar 990, wiskunde van 20 naar 45, economie van 550 naar 1050 en zo kunnen we nog even doorgaan.

‘We zijn wel allemaal enigszins zenuwachtig, maar toch vol goede moed dat we ook bij deze enorme groei inspirerend onderwijs kunnen blijven geven en ook aankunnen,’ zegt Carla Dauven-van Knippenberg, universitair hoofddocent bij Duits, dat vorig jaar acht eerstejaars had, maar nu al op 32 zit. ‘We hebben net nog een student-assistent aangevraagd. We hopen zeer dat deze aanvraag nog kan worden gehonoreerd, maar meer personeel krijgen we niet. We zullen onze

scriptie

Foto: Bob Bronshoff

‘ We zijn allemaal enigszins zenuwachtig’

Lara Koole

Lara Koole (24) doet de master International Financial Economics en schrijft haar scriptie over emission trading en duurzame energie in de Europese Unie. onderwijsmethode moeten gaan aanpassen, wat overigens niet betekent dat we hoorcolleges willen gaan geven. We zullen meer in teams gaan werken, ook met de hulp van studenten van de onderzoeksmaster, die als tutorial ervoor kiezen een bachelormodule te gaan begeleiden om zo het academische werkterrein van een wetenschapper ook van die kant te leren kennen.’

Maurice Oudejans, hoofd van het onderwijsinstituut van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde is minder zenuwachtig. Hij verwacht dat er lang geen duizend studenten aan de opleiding economie en bedrijfskunde zullen beginnen. Oudejans: ‘Wij hebben inmiddels onderzoek verricht naar waar die grote aanmelding vandaan komt. Demografische factoren zijn het in elk geval niet. Wat vermoedelijk is gebeurd, is dat door de invoering van het nieuwe online inschrijvingssysteem Studielink, studenten zich voor veel verschillende studies hebben aangemeld. Bij ons moeten alle studenten die zich aanmelden echter een intakegesprek voeren.

Daarna moeten ze dat gesprek bevestigen via een formulier dat ze ons moeten sturen. Van de achthonderd studenten die inmiddels een intake hebben gehad, hebben er nu zeshonderd het formulier teruggestuurd. Er komen natuurlijk nog een aantal formulieren binnen en op de eerste collegedag staat er ook altijd een aantal mensen gewoon op de stoep. Al met al rekenen we op 750 eerstejaars, en daarvoor hebben we voldoende ruimte. We gaan van veertien naar achttien propedeusegroepen en dat moet voldoende zijn.’

Studielink maakt het mogelijk dat studenten zich centraal voor maximaal vier verschillende studies online aanmelden. ‘Toen de aanmelding nog liep via de IBGroep, kon dat niet,’ verklaart een woordvoerster van Studielink. ‘Toen kon je je voor maximaal één studie centraal aanmelden. Wilde je meerdere studies volgen, dan liep die aanmelding via de eigen universiteit.’

Door Studielink is het dus heel makkelijk geworden je aan te melden voor een tweede, derde of vierde studie. Het systeem werd overigens vorig jaar al ingevoerd. ‘In 2008 zagen we een kleine stijging, nu een hele grote. Misschien omdat het systeem bij studenten inmiddels bekender is,’ aldus de woordvoerster.

Rechtendecaan Edgar du Perron ziet vooralsnog geen grote logistieke problemen opdoemen aan zijn faculteit. ‘Als al die eerstejaars echt allemaal komen zal het grootste probleem de werkgroepen worden. Om daaraan deel te kunnen nemen zullen we de regels moeten aanscherpen. Derde- of vierdejaarsstudenten die nog eens een eerstejaars vak willen volgen of studen-

ten van een andere studierichting zullen dan niet aan die werkgroepen deel kunnen nemen.’ Dat het aantal eerstejaars zo zou toenemen werd via www.uva.nl de afgelopen maanden geleidelijk zichtbaar in de UvAstatistieken, dus veel opleidingen hebben al geprobeerd zich ertegen te wapenen. Du Perron: ‘We zagen het natuurlijk al aankomen, dus we hebben geld gereserveerd voor extra docenten.’ De rechtendecaan verwacht bovendien dat de soep niet zo heet zal worden gegeten als hij wordt opgediend. ‘Van de duizend eerstejaars zullen er zeshonderd intensief van het onderwijs gebruikmaken, de rest studeert extensief omdat men erbij werkt of druk is in een studentenvereniging.

Die studenten leggen in de regel ook minder druk op de onderwijsfaciliteiten.’

Rector magnificus Dymph van den Boom zegt dat als de vooraanmelding reëel blijkt, dit vooral financiële consequenties zal hebben. ‘De vaste pot met geld voor het hoger onderwijs blijft al jaren gelijk. Die moet nu door meer studenten worden gedeeld met als gevolg dat er minder geld per student beschikbaar is. Het variabele deel van rijkssubsidie, het deel dat is gebaseerd op het aantal studiepunten dat aan een instelling wordt behaald, krijgen we pas als die punten ook daadwerkelijk zijn vergaard. Dat geld komt dus meestal pas na een jaar of twee. Ik vind de huidige situatie ernstig genoeg om de minister te vragen de bestaande financieringssystematiek eenmalig te doorbreken en de rijkssubsidie nu al toe te kennen en uit te betalen.’ Hoe de rijksbegroting van OCW er op Prinsjesdag uit zal zien, is ondertussen nog onderwerp van gesprek binnen het kabinet. ‘Maar bezuinigen kan nu natuurlijk helemaal niet,’ zegt Van den Boom beslist.

Decaan Du Perron pleit ervoor dat er komend jaar stevig wordt onderzocht of de enorme toeloop inderdaad door Studielink komt, of een andere oorzaak heeft.

‘Misschien is het eenmalig en dan zitten we volgend jaar ineens in een dip.’ Dat de toeloop wordt veroorzaakt door de financiële crisis, waardoor studenten kiezen voor een baanzekere studie, zou kunnen, maar zeker is het niet, want hoogst baanonzekere studies als de kleine talen of muziekwetenschap kennen de toeloop ook. Du Perron: ‘Misschien gaan alle mensen die normaal na de middelbare school eerst een jaartje gaan werken of een lange reis gaan maken, nu direct naar de universiteit en hebben we te maken met een incidenteel dubbel cohort.’ l

‘Ik onderzoek of de huidige manier waarop de EU investeringen in duurzame energie stimuleert, de juiste manier is om de targets van 2020 te halen. De EU-targets zijn nog strenger dan die van het Kyotoprotocol en vragen om een sterke reductie van de uitstoot van schadelijke gassen. In mijn onderzoek richt ik me voornamelijk op de stimulatie van de private sector. De vraag is of de EU-maatregelen ervoor kunnen zorgen dat deze sector op een rendabele manier duurzame energie kan steunen. Nu zijn dat soort investeringen voor veel bedrijven nog te duur, maar daar zou de EU dus verandering in kunnen brengen.

In het bijzonder kijk ik naar de mogelijkheid van verkoop van emissierechten en hoe duur deze dan zouden worden.

Ik ben heel lang bezig geweest om een geschikt onderwerp te vinden voor mijn scriptie. Uiteindelijk ben ik door twee kennissen op weg geholpen. Een van hen is via zijn werk betrokken bij investeringsprojecten in duurzame energie binnen de EU en de ander houdt zich bezig met het vervoer van schadelijke uitstootgassen. Ik vond dit erg interessant en ben me erin gaan verdiepen. Al snel merkte ik dat er heel veel informatie beschikbaar is over duurzame energie en het EU-beleid. Gelukkig volg ik de master “algemene economie” en mag ik het onderwerp “economie” heel breed trekken. Dat komt bij deze scriptie erg goed van pas.

Ik doe de meest praktische master die je met een bachelor economie kan doen. Ik heb expres de financiële kant opgezocht om wat concreter aan de slag te kunnen en een vak te leren. Ik zie mezelf namelijk niet de rest van mijn leven onderzoeksschriften schrijven of “de economie” onderzoeken. Mijn scriptie is dan ook best wel concreet omdat het over een heel actueel en relevant onderwerp gaat en is gebaseerd op bestaand beleid. Bovendien zijn er veel voorbeelden te vinden van bedrijven die zich willen gaan richten op duurzame energie.

Ik heb nu zo veel informatie vergaard dat ik wel honderdduizend pagina’s zou kunnen schrijven. Daarom probeer ik mijn onderzoek nu iets krapper te maken.

Dat advies heb ik ook van mijn scriptiebegeleider gekregen, maar het is nog best lastig. Al merk ik wel dat, nu ik me steeds meer ga verdiepen, het veel leuker wordt om aan mijn scriptie te werken.’ (Julie de Graaf )

Cijfers op basis van Elektronisch Feitenboek UvA, peildatum 22 augustus.

Folia 02 | 21

Annonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder. Annonces kunnen worden geplaatst in Folia én op de website www.folia.nl.

Aanbieden van annonces kan op www.folia.nl via Folia Weekblad. Daar vindt u ook alle informatie over de tarieven e.d.

annonces CULTUUR Gezocht: nieuwsgierige (koor) zangers m/v voor muziektheatervoorstelling. Heb je zin om dit najaar te zingen en te spelen? Doe mee aan koor! Meld je aan op eigenzinnigkoor@ gmail.com. Voor meer informatie: www.theatergroepaurora.nl Argentijnse Tango - gratis proeflessen bij de Academia de Tango.

Proeflessen voor de najaarscursussen september 2009: wo. 2 en 9 sept., 19.00-20.30 uur; vrij. 4 en 11 sept., 19.00-20.30 uur; zondag 13 sept., 15.00-16.30 uur. Locatie: Studio Korte Leidse, Korte Leidsedwarsstraat 12 (2 minuten van het Leidseplein), Amsterdam. Op alle cursussen zijn de gebruikelijke studentenkortingen van toepassing. Info: www.academiadetango.nl; tel.

Lalo Diaz, 020 775 4957, liefst tussen 13.00 en 18.00 uur.

Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl vanaf 13 sept. - elke zondag 11.00 uur, De Rode Hoed, Keizersgracht 102

uit: Geheime praktijken, Macht en onmacht in het Midden-Oosten, Relativiteit: Ruimte en tijd volgens Einstein, China: van global games tot global crisis en Wetenschapsgeschiedenis. De inschrijving start vanaf juni. In september wordt een proefcollege verzorgd. Meer informatie: www.iis.uva.nl/keuzeonderwijs Rechtswinkel Amsterdam is per september 2009 op zoek naar juridisch medewerkers! Heb jij het eerste bachelorjaar van je rechtenstudie afgerond, wil je enorm veel leren terwijl je mensen helpt en kun je voor 3 semesters 7 à 8 uur p.w. vrijmaken? Stuur dan je motivatiebrief met cv naar info@ rechtswinkelamsterdam.nl Studeren kun je overal. Karate doe je bij SKCA! Ontdek de karateka in je. Beginnerscursus start 15 september. E40 voor 14 weken (studenten), 2x p.w, Palmstraat 13 A’dam. www.skca.org, info@skca.org, 020 618 2342.

MEDEZEGGENSCHAP

Stel je nu kandidaat als VN jongerenvertegenwoordiger en misUitgaan kun je overal. Karate doe je schien reis jij naar de VN in New bij SKCA! Beginnerscursus start 14 York! Meld je voor 14 september aan via: www.dewereldvandevn.nl september 2x p.w. www.skca.org, info@skca.org

SPORT

Het VU-koor is op zoek naar enthousiaste zangers (m/v) om mee te zingen met ‘Ein deutsches Requiem’ van Brahms. Heb je zin om dit mooie koorwerk te zingen en om andere zingende studenten te leren kennen? Kom dan naar een open repetitie op maandag 7 september of 14 september om 19.30 uur in cultuurcentrum Griffioen (Uilenstede 106, tramhalte Uilenstede van lijn 5 en 51). Ervaring is niet vereist! Meer info: www.vukoor.nl

Leren paardrijden? In 5 weken leren paardrijden?

Vrijdag 11 september start de beginnerscursus van HORS, de Amsterdamse studentenrijvereniging. In de Hollandsche Manege aan de Overtoom kun je voor E75 in een van de mooiste maneges van Europa leren paardrijden.

Meer informatie: www.asrhors. nl of horshoog@gmail.com Keeper gezocht. DVVA 6 – studentenvoetbalvereniging in Amsterdam – zoekt keeper. Midweeks trainen, zaterdag spelen. Niveau reserve 2e klasse KNVB. Bel GJ: 06 5159 1198.

Argentijnse Tango leren bij Rob & Inez! Gratis Proeflessen op maandag 14 en dinsdag 15 september om 20.00 uur. Locatie: Unidos, Stadhouderskade 160, A’dam. Info: Yogacursus voor beginners en gewww.rob-inez.com,amsterdam@ vorderden, elke dinsdagavond rob-inez.com, 06 5138 1924.

20.00-21.30 uur. Locatie ‘EuroVU-Kamerkoor zoekt zangers! Met pean Zen Center’, Valckenierstraat 35, Amsterdam (tussen name tenoren. Andere stemgroepen ook welkom. www.vukk.nl of tram/metrohalte Weesperplein en UvA Roeterstraat). E-mail: mail naar ivantuinen@gmail.com info@yogawithoutborders. nl; tel. 06 4176 6555. Zie ook Orkest zoekt blazers. Blazer of slagwerker? Je bent welkom in har- www.yogawithoutborders.nl / monieorkest ‘Jong Excelsior’ Am- www.yogazondergrenzen.nl sterdam. www.jongexcelsior.nl Zangles: Wil je beter leren zingen? Jazzzangeres met passie voor lesgeven heeft plaats voor leerlingen. Stijl: jazz, bossa nova en pop. In de les aandacht voor zangtechniek, interpretatie en presentatie. Bel/mail voor een proefles! Britta, tel. 06 3054 6042; britta.duiker@gmail.com

VERDIENEN / KINDEROPPAS Econometriestudent gezocht om te helpen met financiële administratie voor een paar uur in de week vlak bij de FEE. Mail tselman@guidion.net

STUDENTEN EN STUDIE

Computeronderwijs thuis gevraagd. Gezocht student met geduld en technische kennis. E15 per uur. Tel. 020 779 6991, Amsterdam Zuid.

Nieuw programma interdisciplinaire collegecycli 1e semester studiejaar 2009-2010 bestaat

Oppas gezocht: gezin van twee universitair docenten zoekt een

22 | Folia 02

vrolijke, lieve oppas voor onze twee dochters (2,5 jaar en 5 maanden), voor ong. één dag per week en af en toe ’s avonds, in De Baarsjes. Interesse? Bel 06 1725 0595 of mail j.j.noordegraaf@ uva.nl (Julia Noordegraaf ).

Bijverdienen kun je overal. Karate doe je bij SKCA! Beginnerscursus start 14 september 2x p.w. www.skca.org, info@skca.org Wanted Italian speaking nanny in Amsterdam centre (Prinseneiland) for our 2 1/2 year old daughter on Monday and/or Thursday mornings (9 a.m. to 1 p.m.) starting September 1st. We are looking for an energetic and caring person that stimulates her Italian language skills through talking and reading. If you are interested please mail (monique@berghauserpont.nl) or call 06 2499 9754.

Gezocht: 7-jarig meisje zoekt lieve, betrouwbare, ondernemende oppas voor iedere maan- en donderdag van 15.00-18.00 uur.

Van school halen (met vriendinnetje), maar soms speelt ze ergens anders. Adres: HerenBrouwersgracht. Verdiensten: E6 per uur (ook als ze ergens anders speelt), betaling nooit < 3 uur. Niet een dag van tevoren afgezegd? Krijg je toch betaald! Bel: Ellis 06 5111 3273.

Gezocht: lieve student(e) die 2 middagen in de week op een meisje van 10 in de Rivierenbuurt wil passen. E7 per uur. Reactie op 06 2123 1189 of lvoetelink@orange.nl Gezocht student die snel en accuraat met cijfers kan werken, in het bezit is van computer met cdrom en Microsoft XL worksheetprogramma. Project is het maken van een overzicht van 20+ jaren aan bankafschriften. Ca 50 uur werk. E500 of best offer. Reacties uitsluitend per email naar: j.los6@chello.nl Studentenbaantjes. De Universitaire Sportvereniging zoekt voor de Sporthal Wibaut enkele medewerkers voor het nieuwe seizoen. Ten eerste zoeken wij een schoonmaker (v/m) die na afloop van de activiteiten komt schoonmaken. Dit voor 5 dagen (di. t/m za.) in de week en van 23.30 tot 01.30 uur. Ten tweede zoeken wij voor het beheer en de kantine enthousiaste medewerkers (v/m).

De werktijden zijn wisselend en vallen in het weekend. Horeca ervaring is een pre. Belangstellenden kunnen contact opnemen met Cok Oostveen; tel. 020 662 8546 of mail cokos@dds.nl Wij zoeken een student(man), 18/25 jaar, om onze zoon (14 jaar) twee dagen (in overleg ma.di.-wo.-do.) na school te begeleiden tot 18.00 uur. Met fiets halen (Buitenveldert) - thuis Watergraafsmeer. Voor huiswerk en ontspanning. E10 p/ uur. Tel. 06 2355 0685.

Oppas gezocht voor Isa (12) &

Jannes (10) in fijn huis op IJburg. Voor een middag/avond per week en soms een nacht. Interesse? Bel 06 5578 2815 of mail geke.roelink@gmail.com Politicologe, woonachtend in de Pijp, zoekt incidentele oppas (avond/weekend) voor dochter van vijf en zoon van drie.

Geïnteresseerd? Mail: jeannette.mak@online.nl CREA zoekt: verspreider voor drukwerk. Wekelijks verspreidt CREA posters en folders in een dertigtal UvA- en HvA-locaties.

Hiervoor zoeken we per direct iemand met de beschikking over een auto. Ongeveer zes uur per week, E 10 bruto per uur plus een kilometervergoeding. Interesse? Neem contact op met Eva Reijman, e.reijman@crea.uva.nl Jong & Goed? De Nationale Jeugdraad is op zoek naar een secretaris en penningmeester voor 24 uur en €450 per maand. Check www.njr.nl

VRIJWILLIGERSWERK Vrijwilligerswerk in het buitenland? Kom 5 sept. naar de informatiemarkt van SIW! www.siw.nl Het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten JCM viert 8 oktober 2009 zijn 35-jarig bestaan met een lustrumcongres, getiteld: ‘16 Miljoen BN’ers?

Bescherming van persoonsgegevens in het digitale tijdperk’.

Ter ondersteuning van het congres is het NJCM op zoek naar vrijwilligers die tijdens het congres willen notuleren.

Wat krijg jij ervoor? - gratis toegang (incl. lunch) - verdieping in het onderwerp - netwerkmogelijkheden tijdens de borrel - een jaarabonnement op het NJCMBulletin ter waarde van €34,50.

Datum/tijd: 8 oktober van 10.00 tot 18.00 uur. Inloop: 09.15 uur Plaats: Pulchri Studio, Lange Voorhout 15, Den Haag. Solliciteren: stuur voor 15 sept. een e-mail o.v.v. ‘Notulist lustrumcongres’ naar njcm@law.leidenuniv.nl of bel Franka Olujić, 071 527 8841.

WONEN Iets te verhuizen? Ik kom met een grote bus voorrijden. Studentenverhuizingen binnen A’dam. Van stoep tot stoep: E35. Ook met verhuismannen en touw en blok. Ook buiten A’dam mogelijk. Bel Taco: 06 4486 4390; www.vrachttaxi.nl

DIVERSEN Homo, lesbisch of bi en student?

Kom dan bij een Amsterdamse jongerenkring! Een kring is een groep van jongens die op jongens vallen, meiden die voelen voor meiden en er zijn biseksuele groepen.

Een kring komt maandelijks bijeen voor gezelligheid, stappen, naar de film en om ervaringen uit te wisselen (bv. coming-out). Kijk op www.dekringen.nl/amsterdam, mail naar AmsterdamseJongerenkringen@gmail.com of bel 06-2316 9292 om te zien of een kring iets voor jou is. Tot gauw!

A Book! Vormgeving met persoonlijke touch! Een bijzonder en uniek ontwerp voor jouw proefschrift? www.ruthvisser.exto.nl De Spermabank van het AMC is op zoek naar spermadonoren. Onkosten worden vergoed.

Nadere informatie tel. 020 566 3090, spermabank@amc.uva. nl of www.spermadonoren.nl Verbeter de wereld en word voorlichter! Wij zoeken bevlogen, goed gebekte meiden en jongens om op scholen voorlichting te geven over seksuele diversiteit. Wij bieden training, goede sfeer en mooie ervaringen. Aanmelden of iets vragen? Mail naar voorlichting@cocamsterdam.nl

reau Internationale Studentenzaken, Trainingscentrum en het Service & Informatiecentrum. Studentenzaken is ook bereikbaar via tel. 020 525 8080.

OMBUDSMAN PERSONEEL U kunt bij Ombudsman Personeel – voorheen Vertrouwenspersoon Personeel – Anneke Vijgeboom op maandag, dinsdag en woensdag van 9.00-14.00 uur terecht met klachten die samenhangen met het werk. E-mail: vertrouwenspersoon-personeel@uva.nl, tel. 525 5548 / 6210 (secr.). Meer informatie is te vinden op www. uva.nl/vertrouwenspersoon

Engels Opfriscursus. Kijk op www. VOORZIENINGEN GEHANDICAPTEN ijsterk.nl en geef je op voor open U kunt als student of als medeles en intake. 9 sept. vanaf 18.30 werker van de UvA bij de CVG teuur, Claverhuis, Elandsgracht 70. recht voor o.a. informatie over persoonlijke en/of algemene STUDENTENZAKEN voorzieningen die samenhangen (UvA) met het hebben van een functieOp www.uva.nl/studentenzagebrek. E-mail voor studenten: ken staat alle informatie over C.Fluggen@uva.nl, voor medede afdelingen van Studentenzawerkers: A.R.vanBoxsel@uva.nl. ken – Studentendecanen, BuMeer informatie vindt u op www. reau Studentenpsychologen, medewerker.uva.nl/arbo onder Loopbaan Advies Centrum, Buvoorzieningen gehandicapten.

EIGEN MENING? TIEN JAAR CEL! Steun Amnesty met € 3,- per maand.

Sms AMNESTY AAN naar 5757.

roem

Extraneus Door Dirk Wolthekker

De afgelopen maanden lag hij voortdurend onder vuur: de Commissaris van de Koningin in Noord-Holland Harry Borghouts. De provincie verspeelde bijna honderd miljoen euro, die was gestald bij de IJslandse bank Landsbanki. Als hoogste provincieambtenaar werd hij verantwoordelijk geacht voor een goed toezicht op het beheer van de op IJsland geparkeerde miljoenen, maar toen Landsbanki in elkaar stortte, weigerde Borghouts op te stappen. ‘Dat is het staatsrecht,’ zegt hij nu. ‘Ik ben door de Provinciale Staten (de ‘Tweede Kamer’ van de provincie, dw) gekozen en ben formeel door de minister van Binnenlandse Zaken benoemd. Ik heb aan de Provinciale Staten verantwoording afgelegd en die meenden dat ik niet hoefde te vertrekken. Ik vind niet dat ik voor het aanzien van het openbaar bestuur op had moeten stappen. Je mag ook wel eens uitleggen hoe de kwestie in elkaar zit. Je hoeft niet meteen op te stappen.’

Hij mag misschien rechtlijnig en dogmatisch overkomen, de voormalige marineofficier Harry Borghouts (1943) volgt slechts de wet en het recht. In die zin is hij een goed jurist. ‘Sommigen noemen mij zelfs een “topjurist”, maar een jurist voel ik me helemaal niet. Ik ben een bestuurder met een gezond verstand en een gevoel voor recht en rechtvaardigheid.’ Dat hij zijn nevenfuncties bij het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds wel op moest geven en vorig jaar ook moest opstappen als toezichthouder van de IJsselmeerziekenhuizen in Flevoland, die aan wanbestuur ten onder dreigden te gaan, doet daar volgens hem niets aan af. Eén voordeel: de commissaris – ‘Ik ben de ambassadeur van de provincie’ – kan zich weer helemaal aan Noord-Holland wijden.

Dat Harry Borghouts baas van de provincie zou worden, lag niet voor de hand toen hij na het gymnasium naar de Koninklijk Instituut voor de marine ging. ‘Ik wilde na de middelbare school zo snel mogelijk zelfstandig worden, zocht het avontuur. De marine bood die mogelijkheid. Op de Karel Doorman, het vlaggenschip van de marine, heb ik gevaren over de wereldzeeën. Op mijn 23ste had ik al honderd man onder me.

De marineopleiding bevatte veel recht, zoals het mili-

Foto: Bob Bronshoff

Hij was militair, studeerde rechten en is nu Commissaris van de Koningin: Harry Borghouts.

Harry Borghouts

tair strafrecht en het tuchtrecht. Daar was ik niet alleen goed in, die vakken interesseerden me ook. Het bestuderen van de arresten van de Hoge Raad gaven bijvoorbeeld een heel mooi beeld van de plaats van het recht in de samenleving.

Eind jaren zestig kreeg ik belangstelling voor de politiek. Mijn vader, die toen net was overleden, was staatsecretaris van Defensie geweest in het kabinetCals. Omdat ik al zo lang bij de marine zat kende ik de gevaren van kernwapens en werd lid van de PPR, een linkse afsplitsing van de Katholieke Volkspartij. De PPR richtte zich vooral tegen het bezit en gebruik van kernwapens. Ondanks mijn linkse sympathieën voelde ik mij bij de marine geaccepteerd. Ik kreeg steeds zeer goede beoordelingen, maar ik begon mij wel te realiseren dat het avontuur van de marine eindig zou zijn.

Vroeg of laat zou ik de rang van schout-bij-nacht krijgen, maar mijn werk zou vermoedelijk steeds hetzelfde blijven. Ik besloot rechten te gaan studeren, al bleef

ik daarbij aanvankelijk werken, zodat ik studeerde als extraneus.

Een echt studentenleven kon ik natuurlijk niet meer leiden nadat ik al zo lang had gewerkt. Ik was al getrouwd, ging met de trein naar college en dan snel weer terug naar huis om mijn dochter van school te halen. Met veel plezier denk ik terug aan de colleges van hoogleraar strafrecht J.D. van der Meulen. Hij was eigenlijk een anarchist en had in die zin de tijdgeest nogal mee, zeker aan de UvA, waar iedereen links of anarchist was. Van der Meulen was voor mij de perfecte docent. Hij liet zien dat het strafrecht een uiting is van de dominantie van de heersende klasse: over landloperij of een vechtpartij wordt in Aerdenhout heel anders geoordeeld dan in Amsterdam. Na te zijn afgestudeerd realiseerde ik me dat terugkeer naar de marine, ook gezien mijn politieke opvattingen, geen optie meer was en ik ging als jurist aan het werk bij het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Sindsdien werk ik in het openbaar bestuur.’ l

Folia 02 | 23

Foto’s: Henk Thomas

dijkgraaf & fresco

La Rentrée In Frankrijk heet het la rentrée, de terugkeer: het begin van het nieuwe seizoen. Seizoen in alle betekenissen van het woord, zoals het academische, het parlementaire en het culturele. We mogen dan wel in een 24 uurseconomie leven, 365 dagen per jaar, maar de breuk tussen augustus en september blijft bestaan. Augustus is de maand van de vrijheid, van de lange zomeravonden, het lommerrijke groen langs de grachten en in het Vondelpark, de gekneusde maar daarom juist zo lekkere perziken. In augustus is de stad ten prooi aan toeristen met hun onvermijdelijke afval, maar buiten hun gebaande paden heerst de rust van een dorp. Ook wie wel werkt, ontkomt niet aan het gevoel van vakantie, ook al is het dolce far niente in feite een dolce far molto. De andere bewoners zijn verdwenen, en druppelen pas langzaam de stad weer in tegen het einde van de maand. En dan komt september met de rentrée: plotseling blijkt iedereen het weer ongelóóflijk druk te hebben, stromen de agenda’s vol, rennen en fietsen de introductiegroepjes van alles en nog wat door de stad, en staat het verkeer weer vast alsof augustus alleen een droom was.

In Frankrijk is la rentrée aanleiding voor diepe filosofische bespiegelingen over de Uitdagingen van de Tijd, de Teleurstellingen en Successen van het Verleden en al die heerlijke grote gedachten waar Fransen het monopolie op hebben. Wij denken hier wat prozaïscher.

Hoe snel gaat het economische herstel, als het zich al doorzet, hoe hard loopt de werkloosheid desondanks op, hoe lang houdt deze kwetsbare regeringscoalitie nog stand en wat is de prijs die voor dit alles moet worden betaald? En natuurlijk: wat brengt dit nieuwe academische jaar de universiteiten, behalve meer studenten dan verwacht met gelijkblijvende of zelfs minder middelen? Wie weet wordt het een hete herfst van onrust, boosheid en bezorgdheid, of juist een milde van poldercompromis en harmonie. Of van onverwachte ontwikkelingen in de voortslepende conflicten in de wereld om ons heen, waar we eigenlijk liever niet aan denken: Afghanistan, het Midden-Oosten, Afrika. Wie zal het zeggen. Maar wat er ook gebeurt, het wordt als altijd weer een herfst van frisse ambities, van mooie nieuwe wetenschap, boeken, lezingen, concerten en films. Dat is de een van de weinige constanten in deze onzekere tijden. Tel uw zegeningen. En welkom terug!

Louise O. Fresco is universiteitshoogleraar duurzame ontwikkeling.

Zweeds kruiswoordraadsel

Helemaal ingevuld? Mail de oplossing (o.v.v. naam en huisadres) uiterlijk dinsdag 8 september naar mededelingen@ folia.uva.nl en maak kans op twee toegangskaartjes voor bioscoop Kriterion, www.kriterion.nl