Folia #30, jaargang 2008-2009

NSB-moeder ’40-’45

winnaars

Studiepep

Solange Leibovici

Essaywedstrijd

Drugs om te blokken

Student hielp onderduikers

Met bij lag het Am e van sterdam s Studen ten Fes tival!

weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 62 01-05-2009

Nummer 30

Een beetje weird – Lucky Fonz III

IDEEĂ‹N PRIJSVRAAG 2009

UITNODIGING PRIJSUITREIKING Locatie: Nieuwbouw FNWI, Universiteit van Amsterdam, Science Park 904, zaal C1.110 programma 15.30-17.00 uur (inloop vanaf 15.00 uur). Entree vrij â– opening door Paul Doop (vice-voorzitter CvB UvA-HvA) â– pitches genomineerden â– presentatie juryrapport en prijsuitreiking meer info www.uva.nl/bureaukennistransfer/nieuweideeenprijsvraag.cfm jury Robbert Dijkgraaf (president KNAW), Tom Schwarz (fondsmanager LSFA), Mirjam van Praag (hoogleraar ondernemerschap UvA), Jan Post (kennisambassadeur UvA), Harry van Dorenmalen (general manager IBM Benelux) aanmelden

DINSDA G 12 MEI VANAF 15.00 UU R GENO MINEER

DEN:

-

-

-

www.uva.nl/bureaukennistransfer/aanmelden12mei BUREAU K E N N I ST R A N SF E R U V A AMC

4:41

inhoud

Foto: MvDBA

Sterk bakkie Paardenmiddelen om wakker te blijven: handig bij het leren? De effecten en gevaren van de meest populaire – en al dan niet legale – studiedrugs op een rij.

Met tips van een amfetaminegebruikende hoogleraar! blz.12

Van fusie komt ruzie

nieuws

De band tussen UvA en HvA bekoelt ................. blz. 4

UvA-snapshots Fotowedstrijd voor internationale studenten ..... blz. 5

NSB-moeder ’40-’45

Winnaars

Studiepep

Solange Leibovici

Essaywedstrijd

Drugs om te blokken

Student hielp onderduikers

Hip & Groen Met bij lag het Am e van ste Studente rdams n Festival !

Studenten bedenken boodschappentas ............ blz. 7

Familiegeheim

Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam Jaargang 62 01-05-2009

Nummer 30

Voorpublicatie: docent Solange Leibovici schreef een boek over haar NSB-moeder ........... blz. 8

Coververhaal Interview met Lucky Fonz III: ‘Zangles? Sterf toch!’ .....................................blz. 10

Een beetje weird – Lucky Fonz III

ASF Ingezonden bijlage van het Amsterdams Studenten Festival .......... blz. 15 - 22

Cover: Lucky Fonz III, foto Bob Bronshoff

Een held vertelt Ivo Schöffer (1922) hield als student joodse onderduikers verborgen ...................... blz. 30

UvA Essaywedstrijd De twee winnaars ......................................... blz. 32

En verder: Nieuws 4-7, Promoties 7, Stage 9, Film/Het beste 24, Uit/Eten 25, Weekgast 27, Annonces 34, Roem 35, Dijkgraaf & Fresco/Puzzel/Spekkie Big 36

Colofon

WIN: Dingen die niet kunnen De debuutroman van journaliste en columniste Floor Westerveld (1980) is gebaseerd op haar eigen leven. Dingen die niet kunnen is volgens de recensenten ‘Heerlijk, herkenbaar en hilarisch’.

Folia mag drie exemplaren weggeven. Ga naar www.folia.nl/prijsvraag. NB: doe mee met je UvA-mailadres, prijzen zijn voorbehouden aan UvA-studenten en medewerkers.

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, Tel. 020-5253981, Fax 020-5253980, redactie@folia.uva. nl, Website: www.folia.nl, Uitgever: Stichting Folia Civitatis, Redactie: Nadine Böke, Mirna van Dijk (eindredacteur), Jim Jansen (hoofdredacteur), Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Margot Riedstra (secretariaat), Dirk Wolthekker, medewerkers aan dit nummer: Jaron Beekes, Eric van den Berg, Martien Bos (correctie), Bob Bronshoff, Louise O. Fresco, René Glas, Julie de Graaf, Cees Heuvel, Henk Thomas, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen, Joke de Wolf. Folia is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) en werkt samen met Havana, het weekblad van de Hogeschool van Amsterdam, Havana redactie: Jobien Groen, Wim de Jong, Thijs den Otter, Annemarie Vissers, Paul van de Water (hoofdredacteur), Redactieraad: Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Amanda Kluveld, Kathusha Sol, Bert Vuijsje, Bladmanagement: Impressum, Zoetermeer, Layout: Carl Zevenboom, Amsterdam, Druk: Dijkman Offset, Diemen, Advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, Tel. 023-5714745, Fax 0235717680, zandvoort@bureauvanvliet.com, Abonnement: E46,90 per jaargang. Opgave: 020-525 3981, mededelingen@folia.uva.nl of www.folia.nl

Het gaat niet goed met samenwerking tussen de UvA en de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Sterker nog: mijns inziens is de relatie nog nooit zo slecht geweest. Sinds september 2003 zijn de UvA en de HvA bestuurlijk gefuseerd, hetgeen uiteindelijk zou moeten leiden tot één grote instelling voor hoger onderwijs in Amsterdam. Voor een echte fusie komt echter geen toestemming uit Den Haag en momenteel modderen de UvA en HvA maar wat aan. Dat zie je op alle niveaus terug. Over de onenigheden tussen het College van Bestuur en de HvA-directeur hebben we de afgelopen periode al uitgebreid bericht. Maar ook de laag daaronder: op de werkvloer, waar gedwongen wordt samengewerkt, is de sfeer slecht. Dat leidt tot ergernissen en pesterijen waarvoor niemand openlijk wil uitkomen.

Op de eerste verdieping van het Maagdenhuis heeft de afdeling financiën van de HvA haar intrek genomen. ‘Ik hoop dat jullie je eigen printpapier hebben meegenomen,’ kreeg een HvA’er van zijn nieuwe UvA-collega te horen toen hij bij het kopieerapparaat stond. Op een andere afdeling waar beide groepen medewerkers samen gehuisvest zijn, hing een briefje met ‘alleen voor UvA-medewerkers’ op het Senseo-apparaat.

Bij Case in de Vijzelstraat schijnt de komst van de ene groep te leiden tot het vertrek van de andere.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van incidenten die ik deze week heb opgevangen. Een van de doelen was dat deze fusie moest leiden tot meer en een betere doorstroom tussen UvA en HvA, hetgeen werd uitgedrukt met de loze slogan ‘de juiste student op de juiste plek’. Dat gebeurt niet.

Noch aan de UvA, noch op landelijk niveau. Deze week kwam de hbo-raad namelijk met het nieuws dat universiteiten weinig merken van een toename van hbo’ers in universitaire masteropleidingen, en dat er naar verhouding steeds minder mensen doorstromen. Eigenlijk kan er maar één conclusie getrokken worden: de onderlinge sfeer is slecht, slechts weinigen hebben echt zin in samenwerken en het beoogde resultaat wordt niet behaald. Stoppen lijkt me de enige reële optie.

HvA’ers moeten hun eigen printpapier en koffie meenemen

Jim Jansen, jfj@folia.uva.nl

Folia 30 | 3

Foto: Bob Bronshoff

Loze slogan

nieuws kort

Check www.folia.nl voor een dagelijkse update van al het UvA-nieuws

Banden UvA-VU versterkt >UvA werkt steeds meer samen met de VU, wat ten koste lijkt te gaan van de HvA. >Economiedecaan Tom Wansbeek: ‘Het overleg met de HvA verloopt allerhartelijkst, maar we kunnen niet heel veel van elkaar profiteren.’

De banden tussen de UvA en de VU worden steeds intenser. Niet alleen gaat op 1 september het Amsterdam University College (AUC) van start, waarin UvA en VU samenwerken, op diezelfde datum vindt ook de opening van de Amsterdam Graduate School of Science (AGSS) plaats. Binnen het AGSS bundelen de UvA en de VU hun bètaopleidingen op masterniveau. Ook op faculteitsniveau wordt er steeds meer gekeken waar UvA en VU elkaar kunnen aanvullen, zeggen verschillende UvA-decanen.

‘Een paar maanden geleden was er een eerste overleg tussen de twee economiedecanen van VU en UvA, waarbij ook beide collegevoorzitters aanwezig waren,’ zegt de economiedecaan van de UvA Tom Wans-

beek. ‘We streven naar het samen opzetten van een onderzoeksmaster op businessgebied. Ik heb verder een aantal gedachten over verdere samenwerking op onderwijsgebied.’ Rechtendecaan Edgar du Perron spreekt zelfs niet meer UvA en VU, maar van ‘VUA’. Du Perron: ‘We hebben intensief overleg, bijvoorbeeld over eventuele in-

Rechtendecaan spreekt al niet meer van UvA en VU, maar van ‘VUA’ stroombeperking. Er is één gezamenlijk keuzevak, over actuele rechtsvindingvragen in het privaatrecht, dat al jaren met succes loopt. De samenwerking in het onderwijs kan zeker worden uitgebreid, bijvoorbeeld in de notariële opleiding.’

In de betere samenwerking met de VU lijkt de HvA, waar de UvA officieel mee samen-

Hoge hoed werkt, het kind van de rekening te worden.

‘Het overleg met de HvA verloopt allerhartelijkst, maar we kunnen niet veel van elkaar profiteren,’ zegt Wansbeek. ‘We overleggen iedere twee maanden met de leiding van het economiedomein op de HvA, maar dat gaat vooral over het verder verbeteren van de doorstroommogelijkheden tussen de HvA en de UvA.’ Du Perron vult aan: ‘De samenwerking verloopt prima, al is een academische vervolgstudie maar voor een klein deel van de HvA-studenten een reële optie. Een probleem zijn de schakelprogramma’s, die de minister niet wil bekostigen.’

Cees Vervoorn, domeinvoorzitter Bewegen, Sport en Voeding van de HvA: ‘Het is niet raar dat de relatie tussen de HvA en UvA opnieuw tegen het licht wordt gehouden. Toen de samenwerking begon, werd ervan uitgegaan dat de wet uiteindelijk zou toestaan dat we één instelling zouden worden. Dat is niet het geval. Daarom kijk je opnieuw naar elkaar om vast te stellen wat je aan elkaar hebt.’ (JJ)

Beste verpakking én inhoud

Foto: Marlous Mollee

> Dertien UvA-studenten strijden mee om de titel ‘Student of the Year 2009’.

Studeert de ‘knapste’ student van Nederland dit jaar aan de UvA? Daar komen we binnenkort achter. Aan de Student of the Year-verkiezing van 2009 doen zeker vijf UvA-mannen en acht UvA-vrouwen mee.

Zij zijn in de race voor de wedstrijd om ‘Beauty en Brains’.

Onder de verkiesbare UvA-kandidaten bevindt zich Yair da Costa, student tandheelkunde. ‘Ik wilde meteen meedoen toen ik las dat ze maatschappelijk betrokken mensen met brains zochten. En het leek me natuurlijk ook leuk om in de spotlights te staan. Het stelt me wel teleur dat de huidige nummer één op de tussenstand bar weinig inhoud heeft. Ik wil gekozen worden om mijn inhoud, niet omdat ik toevallig veel vrienden heb.’

Stephanie van Straaten, lid van de CSR, heeft zich opgegeven voor de verkiezing

kiesbaar gesteld voor de wedstrijd. De eerste stemronde is inmiddels begonnen. Na deze ronde zullen 24 deelnemers doorgaan naar de halve finale, waar ze aan de hand van verschillende testen ook hun intelligentie moeten bewijzen. Er volgt een tweede stemronde, waarna drie mannelijke en drie vrouwelijke finalisten overblijven.

Hen staat een fotoshoot, een makeover en een catwalktraining te wachten. Ze krijgen

alle zes een modellencontract. De uiteindelijke winnaar en winnares zullen tijdens het finalefeest op 3 juni bekend worden gemaakt. Zij mogen een jaar lang de titel ‘Student of the Year 2009’ dragen. Volgens studenten.net worden ze daarmee ‘het boegbeeld van het Nederlandse studentenleven’. Naast de titel winnen ze onder meer een reis voor twee personen naar een zonnig oord. (AK)

‘Ik wil gekozen worden om mijn inhoud, niet omdat ik toevallig veel vrienden heb’

vanwege een weddenschap. ‘Het begon als een grap, maar er kijken best veel mensen op die site. Ik besefte dat ik tussen allerlei studentes in lingerie stond en wilde mijn profiel verwijderen, maar dat kan niet. Gelukkig zit ik tijdens de finale in Amerika.’

Yair en Stephanie zijn niet alleen: de afgelopen maand hebben meer dan 180 hbo- en wo-studenten uit het hele land zich ver-

4 | Folia 30

De imkervereniging van de Gelderse plaats Eerbeek heeft een bijzonder fotoportret, een hoge hoed en een wandelstok met gegraveerde zilveren knop van de beroemde laat negentiende-eeuwse bioloog Max Weber geschonken aan de Artis Bibliotheek, onderdeel van de Bijzondere Collecties van de UB. De schenking wordt beschouwd als een belangrijke aanvulling op de zogeheten ‘Weberiana’ die al in het bezit zijn van de bibliotheek. Samen met de bureaus van het echtpaar Weber, het archief van de invloedrijke Siboga-expeditie, schilderijen, penningen, boekenkasten en boeken is nu voldoende materiaal verzameld om een ‘Weberkabinet’ in te kunnen inrichten. Weber had in Eerbeek zijn laboratorium en landhuis. (DW)

Studentenhuisvesting Maarten van Poelgeest, voormalig UvA-student en thans wethouder van Ruimtelijke ordening, betwijfelt of de beloofde 7600 studentenwoningen er voor 2010 zullen komen. Dit zegt Van Poelgeest in een interview met de Asva, waarin de wethouder verwijst naar eerder gemaakte afspraken tussen de Asva en voormalig wethouder Herrema. Van Poelgeest: ‘Het kost veel meer tijd en energie dan we verwacht en gehoopt hadden om de woningen die verdwijnen te vervangen. Nieuwbouw is de enige langetermijnoplossing voor het tekort aan studentenwoningen en die sector is door de crisis flink op de schop gegaan. Het bouwen van nieuwe studentenwoningen gaat langzaam.’ (JJ)

Dvd wetenschapsfilosofie Studenten van de FSR van geesteswetenschappen maken van de nood een deugd.

Omdat de faculteit wordt geteisterd door bezuinigingen is het idee opgevat om de colleges wetenschapsfilosofie vast te leggen op dvd. Volgens de FSR kost de ‘ouderwetse’ vorm van onderwijs (hoorcolleges) geld, terwijl de innovatieve vorm (dvd) juist geld oplevert. De studenten willen uiteindelijk een 24-delige serie maken waarop wetenschapsfilosofie op een chronologische en toegankelijke manier wordt behandeld. Docent Jacques Bos wordt geacht de presentatie op zich te nemen en is enthousiast. ‘Dit is echt geweldig. Een lang gekoesterde droom gaat in vervulling. Een mooi voorbeeld van geslaagde onderwijsinnovatie. Straks ben ik helemaal niet meer nodig.’ (JJ)

Puberaal gedrag

Jaron Beekes

Onaangepast gedrag van pubers is normaal en zelfs nuttig. Dat zegt Ron Dahl, gasthoogleraar aan de UvA in NRC Handelsblad. ‘De problemen van pubers in de huidige maatschappij zijn zowel enorm als complex,’ stelt Dahl. Zo heeft een op de drie pubers chronisch slaapgebrek met alle gevolgen van dien.

Dahl vindt dat pubers stapsgewijs meer vrijheden en verantwoordelijkheden moeten krijgen, waardoor ze – binnen een kader – zelf kunnen ontdekken. Dahl: ‘Het gaat erom dat je pubers geen taken geeft die een mate van zelfcontrole vereisen die ze op dat moment gewoon nog niet hebben.’ (JJ)

doctor

nieuws

Hafid B. redt de integratie >Hoogleraar Franse letterkunde Ieme van der Poel: ‘Literatuur maakt integratienota’s overbodig.’ >Migrantenliteratuur kan volgens haar angst, onwetendheid en projectie uit de wereld helpen.

‘Ik ben werkelijk stomverbaasd over het huidige Nederlandse integratiebeleid.’ Voor Ieme van der Poel, hoogleraar Franse letterkunde aan de UvA, aanleiding om in ‘De stelling van’ in Spui25 de politiek een lesje literatuur te willen geven.

Van der Poel: ‘Neem die integratienota van de PvdA: een uitermate curieus document.

Alle standpunten zijn aangegeven door rechtse partijen. De PvdA is daarmee de

enige socialistische partij ter wereld die nu een officieel standpunt heeft over het dragen van boerka’s en handen schudden. Absurd! Ik betwijfel of het lezertjes zijn bij de PvdA, maar ze moeten de boeken van Hafid Bouazza lezen; daarmee zouden veel vooroordelen meteen wegvallen.’

Van der Poel ziet in de boeken van Bouazza ook een oplossing voor de misverstanden tussen autochtoon en migrant. ‘Zo verbindt men in de Nederlandse politiek alle problemen die met integratie te maken hebben meteen aan de religie. Bouazza heeft daar een prachtige karikatuur van gemaakt in zijn boek De voeten van Abdullah uit 1996. Het verhaal speelt zich af in Bertollo, door sommige recensenten abusievelijk geplaatst in

Marokko, maar het is natuurlijk een variant op dat reclamedorpje waar iedereen met veel olijfolie oud en gelukkig wordt. Bouazza maakt de bewoners echter orthodox: het wemelt er van de ouderlingen en er komt een verbod op televisiekijken. Dat maakt de belachelijkheid van stereotypen duidelijk: zulke verboden bestaan immers niet in de Rif, maar wel in Spakenburg.’

Volgens Van der Poel kan deze zogeheten migrantenliteratuur de heersende angst, onwetendheid en projectie uit de wereld helpen.

‘Ja, ik ben een eeuwige optimist. Natuurlijk kan literatuur de grote sociale problemen niet oplossen, noch het molesteren van busen treinpersoneel, maar je kunt in bus en trein wel boeken lezen.’ (Joke de Wolf )

Eleftheria Vasileiadou (1977) heeft gekeken hoe er binnen twee Europese onderzoeksprojecten werd omgegaan met ICT. Over wat voor soort ICT-toepassingen gaat uw onderzoek?

‘Het gaat vooral om “oudere” applicaties: email, blackboard, databases, het gebruik van websites. Geen videoconferencing of dat soort dingen. Toen ik begon aan mijn onderzoek, in 2003, was dat nog niet echt gebruikelijk.’

U concludeert dat ICT veel nieuwe vrijheden creëert.

Leg eens uit?

‘ICT biedt binnen de wetenschap nieuwe mogelijkheden voor de productie van kennis.

Het brengt nieuwe manieren van onderzoek doen met zich mee, van data verzamelen en verwerken, en van publiceren. Maar het biedt ook nieuwe vrijheden wat betreft de sociale organisatie van wetenschap. Het biedt nieuwe mogelijkheden om samenwerkingsverbanden aan te gaan en contacten te onderhouden. Die twee kanten kwamen allebei terug in mijn casestudies. Binnen het ene project werd ICT vooral gebruikt voor coördinatie en communicatie.

Bij het andere project draaide het om nieuwe methodiek, technieken en analytische tools.’

CSR richt pijlen op inschrijving >Centrale Studentenraad (CSR) richt taskforce op. >Raadsid Pieter Koning: ‘Overbelasting van studieweb.’

Studenten van de CSR hebben een taskforce opgericht om problemen met de inschrijvingen in kaart te brengen en op te lossen.

CSR-lid Pieter Koning: ‘De technische problemen en het schrale vakkenaanbod

leveren studenten op de gehele UvA veel frustratie op. Er gaat vooral bij het inschrijven voor de specialisatievakken veel mis door overbelasting van studieweb.

En juist op dit vlak, het recht om specialisatievakken te volgen in de vrije keuzeruimte, zijn in het universiteitsreglement hiaten.’ Volgens Konings is het vakkenaanbod onvoldoende en is er bij studieweb niet genoeg capaciteit. Koning meldt desgevraagd dat de taskforce zich gaat

verdiepen in de technische en beleidsmatige problemen. Koning: ‘We zijn op zoek naar verhalen uit de praktijk: van studenten en misschien ook medewerkers. Die verhalen bundelen we in een zwartboek en dat presenteren we aan het College van Bestuur.’ Aanstaande maandag wordt er voor het eerst overleg gevoerd tussen de CSR en een afvaardiging van het Informatisering Centrum (IC). Het IC was niet bereikbaar voor commentaar. (JJ)

U concludeert verder onder meer dat de openbaarheid van het gebruikte medium of toepassing belangrijk is voor hoe zaken als coördinatie en communicatie verlopen.

‘Het blijkt belangrijk te zijn hoeveel mensen toegang hebben tot eenzelfde communicatiemogelijkheid. En of ze weten dat anderen er ook toegang tot hebben. Een telefoongesprek gaat maar tussen twee mensen. Vaak heeft een van die twee meer macht en zal diegene de uitkomst van het gesprek bepalen. Bij een e-maillijst zijn vaak veel mensen aangesloten.

Als een belangrijke beslissing of een conflict via een maillijst besproken wordt, zullen veel van die mensen bijdragen aan de oplossing.

Het verzwakt de machtspositie van de individuele wetenschappers. Wat niet wil zeggen dat het makkelijker is om beslissingen over een maillijst te nemen. Het kost meer tijd. Maar de uitkomst kan wel bevredigender zijn.’

‘Snap it!’

Dit jaar is er voor het eerst een ‘In the picture’ fotowedstrijd voor internationale studenten die de UvA. Het thema van de wedstrijd is ‘The international character of the UvA. Snap it!’. Studenten wordt gevraagd een foto te maken van hun perceptie van het internationale karakter van de universiteit.

De beste foto’s worden geëxposeerd op verschillende UvA-locaties.

Aanleiding voor het onderwerp was de master-enquête 2008, waaruit bleek dat 53 procent van de buitenlandse studenten het internationale karakter van de UvA aangaf als de reden om naar de UvA te komen. Maar wat is nu eigenlijk dat internationale karakter dat buitenlandse studenten zo aantrekt?

‘Het eigenlijke doel is om de UvA uiteindelijk beter internationaal te profileren,’ vertelt Annette Langedijk van het Informatiseringscentrum. ‘Als we weten wat de buitenlandse student zo aantrekkelijk vindt, dan kunnen we hem daarmee proberen aan te spreken.’

Studenten kunnen deelnemen aan workshops waarbij de gemaakte foto’s automatisch aan de wedstrijd meedoen, of op eigen initiatief foto’s insturen met een maximum van drie foto’s per deelnemer.

Afgelopen week vond de eerste workshop plaats. ‘I never really thought about the character of the UvA,’ zegt een van de

Foto: Edo Schets

>UvA organiseert een fotowedstrijd over het ‘internationale karakter’ van de universiteit.

Een van de meedingende foto’s

studenten. ‘I think the master-questionnaire was prefixed,’ zegt een ander. Toch komen ze tot een gezamenlijke conclusie dat het internationale karakter van de UvA onlosmakelijk verbonden is met de

stad. Voor de winnaars van de snapshotwedstrijd ligt er een prijs van 100, 150 of 250 euro klaar. (AK) Zie ook: http://wiki.uva.nl/inthepicture

U geeft als beleidsadvies om flexibel te zijn met regels en voorschriften. Hoezo?

‘De EU-projecten die ik heb bekeken, hebben te maken met vrij strikte organisatorische voorschriften. Bijvoorbeeld over hoe het intellectuele eigendom binnen het project is geregeld, of dat er één coördinator moet zijn.

Zulke regels creëren een specifieke dynamiek binnen een samenwerkingsverband. Maar die voorschriften houden er weinig rekening mee dat er verschillende typen van samenwerkingsverbanden zijn, die normaal allemaal een eigen dynamiek kennen. Wat kan leiden tot allerlei problemen, waaronder een gebrek aan output van hoge kwaliteit. Het zou beter in de gaten gehouden moeten worden dat niet alle regels voor alle soorten samenwerking werken.’ (NB) Eleftheria Vasileiadou, Working Apart Together.

Using ICT’s in Research Collaboration, promotie: 24 april.

Folia 30 | 5

'PUP )FOL 5IPNBT

in beeld

0Q BQSJM PSHBOJTFFSEFO IFU *OTUJUVUF GPS -PHJD -BOHVBHF $PNQVUBUJPO FO IFU ,PSUFXFH EF 7SJFT *OTUJUVVU WPPS EF [FWFOEF LFFS IFU DPOHSFT -FWF EF 8JTLVOEF 0Q EF GPUP UXFF EFFMOFNFST BBO IFU DPOHSFT CF[JH NFU FFO XJTLVOEJHF PFGFOJOH FFO NFUBMFO GSBNFQKF NPFU [JKEFMJOHT PG TUBBOE LBOUFMFOE PWFS IFU IPVUFO CPSE XPSEFO HFTDIPWFO WBO " OBBS # XBBSCJK EF PQ IFU CPSE WBTUHFMJKNEF CMPLKFT NPFUFO XPSEFO WFSNFEFO )5

promoties

nieuws

Vlaming wint UvA Essaywedstrijd >Masterstudent wijsbegeerte Pol Vanfleteren heeft de UvA Essaywedstrijd gewonnen. >Juryvoorzitter Jim Jansen: ‘Studenten moeten meer aandacht schenken aan stijl en spelling.’ met het essay ‘De ideale universiteit: Beagle of Titanic?’ heeft de uit Vlaanderen afkomstige masterstudent wijsbegeerte Pol Vanfleteren (1973) de UvA Essayprijs gewonnen. De wedstrijd was een initiatief van de Centrale studentenraad in samenwerking met Folia.

Het was de eerste keer dat er een UvA-brede

essaywedstrijd werd gehouden. Het thema was: de ideale universiteit. Er waren 36 inzendingen, waarvan één door een medewerker, de rest door studenten.

Vanfleteren gebruikte het zeilschip Beagle, waarmee Darwin zijn wereldreis ondernam, en het luxe stoomschip Titanic, dat in 1912 tijdens zijn maidentrip ten onder ging, als metaforen voor de keuzes waarvoor de hedendaagse universiteit staat.

‘De hedendaagse universiteit lijkt in zijn geheel niet meer op de op avonturen beluste Beagle,’ schrijft Vanfleteren. ‘Ze doet eerder denken aan de betreurenswaardige Titanic, waarbij de diverse faculteiten ver-

DONDERDAG 07/05

geleken kunnen worden met de verschillende dekken die te hermetisch van elkaar waren afgesloten.’

‘Vanfleterens essay was heel goed geschreven, actueel en met een mooi plot,’ zegt juryvoorzitter Jim Jansen. ‘In het algemeen wil ik trouwens opmerken studenten meer aandacht zouden moeten schenken aan stijl en spelling.’ Met zijn essay won Vanfleteren een boekenpakket van uitgeverij De Harmonie ter waarde van 150 euro. De tweede prijs ging naar studente scandinavistiek Lotte Schermer. (DW)

14.00 uur: Ping Zhou Communicatiewetenschap Mapping knowledge production and scholarly communication in China.

Promotoren: Prof.dr. S.S. Blume en prof.dr. W. Glänzel (KU Leuven).

(Agnietenkapel)

VRIJDAG 08/05 10.00 uur: Petra van der Stoop Geneeskunde The role of Polycomb Group proteins throughout development: f(l)avoring repression.

Promotor: Prof.dr. M. M. S. van Lohuizen.

(Agnietenkapel) 12.00 uur: Rick Goud - Geneeskunde Computerized Decision Support to improve Guideline Implementation in Cardiac Rehabilitation.

Promotor: Prof.dr.ir. A. Hasman.

(Agnietenkapel) 14.00 uur: Thomasz Rygiel Geneeskunde The function of Tiam1 in tumor cell bology.

Promotor: Prof.dr. A.J.M. Berns.

(Agnietenkapel)

Lees op pagina 28-29 de winnende essays.

Eerlijk, ecologisch design

Zeven studenten die de minor entrepeneurship volgen hebben een alternatief bedacht voor de plastic boodschappentas. De DEEbag is ‘Design, Ecologisch en Eerlijk’. Het doel van DEEbag is ‘awareness te creëren’ rondom het grootschalig plastictassenverbruik in Nederland.

‘In New York en Londen zijn duurzame boodschappentassen al lang een hit,’ aldus Fleur Schoonhoven. ‘Onze tas is geïnspireerd op de “I’m not a plastic bag” van Anya Hindmarch, die geweldig populair werd.

Gek genoeg is er in Nederland nooit iets met dit idee gedaan. Het design en kwaliteit van

de bestaande Nederlandse boodschappentassen laat te wensen over. Een combinatie van de drie aspecten trendy, fairtrade geproduceerd en ecologisch materiaal is uniek.’

Na het afsluiten van de minor maakten de studenten een doorstart met het idee en is in samenwerking met Daryl van Wouw en Fairtrade Original een exclusief ontwerp gemaakt. Op 16 mei wordt de DEEbag in de Supperclub gelanceerd. De tas zal al vanaf 1 mei als limited-edition te koop zijn via de winkel van Daryl van Wouw en de site. ‘We zijn ook in gesprek met grote warenhuisketens.’ zegt Schoonhoven. De adviesprijs van de tas is vijftien euro. ‘Je krijgt er een sleutelhanger bij met de tekst “Don’t forget DEEbag”. Zo word je eraan herinnerd om je DEEbag in je handtas te stoppen voor je de deur uitgaat, zodat je niet weer zo’n plastic wegwerptas hoeft aan te schaffen.’ (AK)

Foto: Fleur Schoonhoven

>Zeven studenten bedachten een tas om ‘verantwoord en trendsettend te winkelen’. >DEEbag is een alternatief voor de plastic supermarkttasjes.

DEEbag

Scheikundigen maken nieuwe metaalsoort

Foto: Henk Thomas

>Het nieuwe metaal is een combinatie van een organische kern en palladium. >Bijzonder: de moleculen zijn asymmetrisch.

Scheikundigen van de UvA zijn erin geslaagd een nieuw soort metaal te maken.

Het metaal is chiraal, oftewel asymmetrisch. Je kan de moleculen van het metaal op geen enkele wijze zo draaien dat ze hun eigen spiegelbeeld vormen. En dat is bijzonder: van zichzelf zijn metalen namelijk niet chiraal. Het onderzoek van onder meer hoogleraar Gadi Rothenberg is op 19 april gepubliceerd in Nature Chemistry.

Rothenberg is hoogleraar in de heterogene katalyse. Binnen deze tak van de chemie wordt veel gezocht naar nieuwe soorten moleculen, die mogelijk nieuwe katalysatoren kunnen vormen. Katalysatoren zijn stofjes die de reactie tussen twee andere stoffen makkelijker en sneller laten plaatsvinden.

Dit principe wordt op grote schaal toegepast in de industrie.

Veel katalysatoren bestaan uit een kern van metaal met organische groepen eromheen.

Het nu ontworpen metaal kent een omge-

keerde structuur: het heeft als kern een organische groep met daar omheen groepen van het metaal palladium. Het is die organische groep in het midden die het molecuul chiraal maakt. De UvA-scheikundigen hebben van het nieuwe metaal een muntje geslagen om te laten zien dat het dezelfde eigenschappen qua bijvoorbeeld smeedbaarheid en geleidbaarheid heeft als een normaal metaal. Dat

het toch bijzonder is, hebben ze gedemonstreerd door er fotonen (lichtdeeltjes) op af te schieten. Metalen geven een elektron af als er een foton met een hoge energie-inhoud op komt. Bij dit chirale metaal bleken er bij verschillende polarisatierichtingen van de fotonenbundel verschillende typen elektronen vrij te komen. Dat wijst op asymmetrie van de moleculen. (NB)

Corporale matpartij Enkele tientallen leden van het Amsterdamsch Studenten Corps zijn maandagavond 20 april rond middernacht de sociëteit van VU-corps Lanx aan de Nieuwezijds Voorburgwal binnengevallen. Er ontstond een vechtpartij waarbij een aantal leden van Lanx gewond raakte. De politie arresteerde zeven studenten wegens openlijke geweldpleging. Een aantal studenten moest worden afgevoerd naar het ziekenhuis met onder andere een gebroken arm, een hersenschudding en een paar verloren tanden, zo meldt de politie. Zes studenten deden aangifte van mishandeling. ‘Dat geeft aan hoezeer wij dit afkeuren,’ aldus Lanx-preses Jasper Stekelenburg. De arrestanten zijn na twee nachten in de cel weer vrijgelaten. Het Amsterdams Studenten Corps geeft bij monde van rector Dirk Schrijver aan ‘zeer geschrokken’ te zijn van het incident. ‘De groep is momenteel geschorst,’ aldus Schrijver. ‘Wij zijn van plan volledige medewerking verlenen aan het politieonderzoek.’

CampusTV en Ad Valvas melden dat corpsdispuut O.D.O.L.E.H schuldig zou zijn aan het incident. Het corps wil dit niet bevestigen. De relatie tussen beide studentenverenigingen is overigens niet beschadigd door het incident. (Eric van den Berg)

ORATIE VRIJDAG 08/05 14.30 uur: prof.dr. R.A. Rogers, hoogleraar Nieuwe media en Digitale Cultuur The End of the Virtual: Digital Methods. (Aula) Promoties, oraties en afscheidscolleges vinden in de regel plaats in of de Aula van de UvA, Lutherse Kerk, Singel 411 of de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231. Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda

De poll op folia.nl ging afgelopen week over de verkiezing van de Student of the Year 2009, een verkiezing in meerdere rondes waaraan ook UvA-studenten meedoen. wat vind je van zo’n verkiezing?

• Huh? Nooit van die verkiezing gehoord – 38,5% • Student? Er doen toch ook hbo’ers aan mee! – 32,7% • Goed initiatief, als de winnaar ten minste iets onderneemt met zijn titel – 17,3% • Geweldig. Op die manier kan ik tenminste mijn ambities realiseren om model te worden – 11,5% Totaal aantal respondenten: 52

Folia 30 | 7

voorpublicatie

Het vergeten gezicht

Illustratie: Cees Heuvel

In haar nieuwe boek vertelt Solange Leibovici de geschiedenis van een familiegeheim: haar moeder was tijdens de Tweede Wereldoorlog lid van de NSB. Het boek is een mix van herinneringen, historische feiten, eigen bronnenonderzoek en fictie.

Ik dacht dat mijn vader tijdens de Duitse bezetting was opgepakt en naar Duitsland gestuurd. Later begreep ik dat hij krijgsgevangen was gemaakt nadat het Franse leger door de superieure Duitse krijgsmacht in de pan was gehakt. Hij was onvrijwillig tewerkgesteld in een melkfabriek waar boter werd gemaakt. De gevangenen hadden blijkbaar een redelijke mate van vrijheid of ze konden toch geen kant op en mochten daarom vrij rondlopen: hij smokkelde boter naar buiten in zijn grote kaplaarzen en ruilde deze tegen eten, tot hij gepakt werd en een aantal maanden in een strafkamp werd opgesloten. Ik zag die grote wijde laarzen voor me, en de pakjes in vetvrij papier verpakte boter die in de schachten werden geladen. Hij had ook met een Duitser gevochten. In dat kamp zijn vreemde experimenten met hem uitgevoerd, vertelde mijn moeder: de nazi’s gaven hem injecties, zogenaamd tegen infecties.

Iedereen die met hem in dat kamp had gezeten, was na de oorlog gestorven, zei ze. Alle vrienden van toen waren dood.

Kort na de bevrijding was ook mijn vader ziek geworden. Mijn moeder heeft altijd volgehouden dat hij gestorven was door de experimenten in het kamp, maar ik heb een briefje van zijn huisarts teruggevonden, waarop staat dat hij aan chronische artritis leed doordat hij in het strafkamp langdurig in ijskoud

8 | Folia 30

water had moeten werken. Hij heeft in verschillende Parijse ziekenhuizen gelegen voor hij overleed, waaraan hij gestorven is weet ik niet. Volgens mijn moeder kreeg hij op het eind tyfus, cholera en dysenterie, voor haar het ultieme bewijs voor de experimenten, want wie krijgt er nou tyfus en cholera midden in Parijs? Zij zei dat er op de overlijdensverklaring stond dat hij aan de gevolgen van de oorlog was gestorven. De artsen hadden haar verteld dat we recht hadden op geld uit Duitsland, maar nee, dat deed ze niet, geld aannemen van de moffen omdat haar man door de nazi’s was vermoord. Ze kon dan heel verontwaardigd kijken. Die schuld, zei ze op dramatische toon, die is niet in geld uit te drukken.

Door zijn te vroege dood werd mijn vader door de hele familie tot een soort seculiere heilige verheven. Mijn moeder was bij zijn sterfbed en vertelde dat zijn laatste woorden waren geweest: ‘Ik voel een aanwezigheid...

Jezus!’ Mijn vader, die niet gelovig was opgevoed en zeker niet christelijk, voor wie elke vorm van godsdienst opium voor het volk was, mijn vader had Jezus aangeroepen toen hij doodging? Ik vond het een eigenaardig verhaal, maar heb nooit de ware toedracht kunnen achterhalen. Daarbij had dit verhaal, door de manier waarop mijn moeder het vertelde, iets sacraals gekregen, waar ik niet tegen in opstand durfde te komen.

Om dit mooie einde te bezegelen keerde mijn moeder terug in de schoot van de protestantse kerk. Wij moesten naar catechisatie en zondagsschool. Ik denk niet dat hij dat zou hebben goedgekeurd.

Zelf was mijn moeder voor de oorlog met een nsb’er getrouwd.

Hij heeft altijd een bruine schaduw over onze kindertijd geworpen.

Toen zij eindelijk besefte wat de deportaties inhielden probeerde ze weg te lopen, terug naar haar ouders. Maar die wilden haar niet, haar moeder vooral wist haar ervan te overtuigen naar haar man terug te keren. Hij dwong haar naar Duitsland te vertrekken, hij zou later komen en ze zouden een nieuw leven beginnen.

Uiteindelijk is hij nooit vertrokken. Zij moest wel, want anders had hij haar hele familie, ouders, broers en zusters, laten oppakken en vermoorden. In Duitsland werd ze in een munitiefabriek aan het werk gezet.

In een plaatsje ergens tussen Bremen en Hamburg ontmoette zij mijn vader. Op een koud, winderig station zag hij haar opeens staan. Ook zij kon blijkbaar het kamp in‑ en uitlopen. Overdag waren er vaak bombardementen door de geallieerden, maar ’s nachts liep ze door het bevroren, besneeuwde bos om bij hem te zijn. Ze kreeg daar eten en nam ook eten mee terug

stage

Foto: Bob Bronshoff

Alleen mijn vader heeft mijn geboorte bij de burgerlijke stand aangegeven, bij ‘moeder’ stond: ‘onbekend’

Annet Robben

Annet Robben (24) studeert literatuurwetenschap en loopt stage bij uitgeverij De Geus in Breda.

voor de andere vrouwen. Er waren Russische, Poolse en Duitse vrouwen bij, die allemaal in het verzet hadden gezeten. Toen de Amerikanen naderden liepen mijn toekomstige ouders samen weg en werden verborgen door Duitse boeren. Daar was een klein jongetje met blonde krullen, ze had nog een foto van hem, ze zong altijd liedjes voor hem. Er werd overal gevochten. Op een dag kwamen er een paar Duitse soldaten met een officier binnen, terwijl de familie en mijn ouders aan tafel zaten. De officier vroeg wie iedereen was. De boerin zei: ‘En die twee daar, dat zijn ontsnapte gevangenen.

Ik kon ze niet buiten laten creperen. Doe met ons maar wat je wilt.’ ‘Ik doe helemaal niets,’ zei de Duitse officier, ‘de oorlog is afgelopen en we hebben verloren.

Geef ons wat eten en kleren, dan gaan wij ook naar huis.’ De volgenden die aanklopten waren de Amerikanen. De oorlog was voorbij. Mijn vader werd door de geallieerden naar Parijs gerepatrieerd, mijn moeder ging terug naar Nederland en van daaruit naar Frankrijk. Op een dag stond ze bij mijn grootouders op de stoep, in het 17e arrondissement. Mijn grootmoeder deed open. ‘Dag mevrouw,’ zei mijn moeder tegen haar, bibberend van angst en vermoeidheid. Mijn grootmoeder wist meteen wie ze was en sloot haar in haar armen. ‘Welkom mijn nieuwe dochter,’ zei ze.

Toen ik geboren werd was mijn moeder nog met de nsb’er getrouwd.

Alleen mijn vader heeft mijn geboorte bij de burgerlijke stand aangegeven, bij ‘moeder’ stond: ‘moeder onbekend’. Ze waren namelijk bang dat de nsb’er rechten op mij zou doen gelden. Ik was nog maar nauwelijks geboren of mijn familieroman* had zichzelf al geschreven. Het huwelijk van mijn vader en moeder volgde dus pas later, na de scheiding van haar eerste man. Het heeft mij als kind altijd verbaasd dat ik op de huwelijksfoto’s stond, met die vreemde scheve glimlach die meer van een grimas weg had. Alsof ik toen al doorhad dat er iets niet klopte. l * ‘Term die fantasieën of dagdromen aanduidt waarin het kind zijn ouders door andere vervangt. Het verbeeldt zich bijvoorbeeld een vondeling te zijn of een kind van andere ouders. Deze fantasieën kunnen mede zijn opgebouwd uit verhalen over de families van vader of van moeder. Zij kunnen de ouderfiguren in een bepaald licht plaatsen. Zij kunnen mede ontstaan ten gevolge van desillusie in de ouderfiguren.’ (Harry Stroeken, Nieuw psychoanalytisch woordenboek).

In mijn geval mocht mijn vader blijven, mijn moeder werd vervangen door koningin Elizabeth van Engeland, met wie ik nog altijd een speciale band heb.

‘Ik werk als stagiair op de afdeling marketing & publiciteit van uitgeverij De Geus. Bij marketing gaat het om reclame waarvoor wordt betaald, terwijl onder publiciteit alles valt wat de uitgeverij geen geld kost. Daarbij moet je denken aan interviews met onze schrijvers of een krantenrecensie. Ik loop mee op de publiciteitsafdeling en ben de assistent van de twee vaste medewerkers.

Mijn stage bestaat uit veel vaste taken die wekelijks terugkomen. Zo verstuur ik alle boeken, drukproeven of covers die kranten aanvragen als ze een recensie willen schrijven. Ook hou ik het archief met recensies bij. Daarvoor heeft de uitgeverij een abonnement op alle grote kranten en literaire tijdschriften. Ik lees alles door, haal de relevante recensies eruit en verspreid ze onder alle medewerkers. Op die manier blijft iedereen op hoogte van hoe een boek wordt ontvangen. Daarnaast ga ik over de agenda van Kader Abdollah. Hij is de grootste schrijver van De Geus en geeft veel lezingen door het hele land. Ik hou het schema van zijn afspraken bij en regel dat er chauffeurs zijn die hem brengen en halen.

Naast de vaste taken zijn er ook veel leuke uitstapjes.

Laatst was er bijvoorbeeld in Amsterdam een debat over het nieuwe boek van journaliste Judith Neurink.

Ik heb toen geholpen met de gastenlijst en de voorbereiding van het debat. Mijn stage is hartstikke leuk en ik ga er met veel plezier naar toe, maar ik merk wel dat het werkende leven me best zwaar valt. Zo’n fulltime werkweek is echt pittig, zeker vergeleken met mijn studentenleven. Ik vind het lastig dat ik nu niet mijn eigen tijd kan indelen of kan kiezen wanneer ik wat wil doen.

Ik heb bewust gekozen voor een stage die niet echt aansluit bij mijn studie. Bij literatuurwetenschap gaat het om de inhoud van een boek, terwijl het op de publiciteitsafdeling juist draait om de buitenkant.

Ik leer hier wat er met een boek gebeurt nadat het geschreven is. Het leek me verstandig om kennis op te doen op een voor mij onbekend gebied. Voor ik begon aan mijn stage dacht ik dat ik heel erg commercieel ingesteld zou zijn, maar dit valt me toch wat tegen. Deze ervaring is mooi meegenomen, maar ik heb wel geleerd dat ik later toch de meer inhoudelijke en literaire kant op wil.’ (Julie de Graaf )

Het vergeten gezicht. Een geschiedenis over liefde en verraad, Arbeiderspers, 336 pagina’s. Solange Leibovici is universitair docent literatuurwetenschap.

Folia 30 | 9

interview

Niet op de Idolsmanier Door Harmen van der Meulen

Het gaat goed met Lucky Fonz III. Zijn derde album is uit en hij is net terug uit Amerika, waar hij op het prestigieuze South By Southwest-festival speelde. ‘Vergeet niet op te schrijven dat ik een jetlag heb, dat klinkt cool.’

Singer-songwriter Lucky Fonz III, alias Otto Fons Wichers (1981), timmert hard aan de weg. Zijn nieuwe album A Family Like Yours is zijn derde in vier jaar tijd, hij toerde al in Australië, Zuid-Afrika en Amerika en hij is vaste muzikale gast bij De Wereld Draait Door. Hoog tijd voor een gesprek over zijn muzikale carrière en zijn tijd aan de UvA. Waanidee ‘Ik heb altijd het idee gehad dat ik wel creatief ben en daar iets mee moest. Maar ik dacht nooit dat het een realistische optie was. Ik dacht altijd dat ik niet iets kon doen wat echt de moeite waard was. Niet vanwege een gebrek aan zelfvertrouwen, maar vanwege een soort waanidee dat ik lange tijd had, dat alle toffe dingen in de jaren zestig gebeurden, weet je wel? Een heel puberaal idee. Het kwam pas in Schotland, en tijdens het schrijven van mijn scriptie, dat ik bedacht dat ik echt niet in de verkeerde tijd ben geboren. Dat als ik me echt zou toewijden, ik daadwerkelijk iets zou kunnen bereiken. Dat ik dan ook echt iets moois zou kunnen maken en niet alleen een tienerfantasie aan het uitleven zou zijn.’

Plichtsbesef ‘Ik ben geen flierefluiter, in de zin van dat ik maar doe waar ik zin in heb. Ik neem beslissingen met het idee dat ik iets zinvols wil doen met mijn leven. Ik wil geen tijd verspillen en ook niet egocentrisch bezig zijn. Je hebt een soort maatschappelijke plicht. Ik dacht: als ik muzikant ga zijn moet ik het ook goed doen. Ik ben leraar Engels geweest, dat was ook een leuk iets en dat voelde ook belangrijk, maar op een gegeven moment moest ik de keuze maken. Toen werd het opeens heel duidelijk. Ik hou van schrijven, ik hou van muziek, en ik hou van op het podium staan, dus toen dacht ik, wacht eens even, ik moet gewoon singer-songwriter worden.’

Amsterdam Songwriters Guild ‘Een soort los-vast collectief van singer-songwriters van wie het merendeel in Amsterdam woont, maar het is een internationaal gebeuren. Het ASG is er om singer-songwriters te stimuleren en optredens aan te bieden aan singer-songwriters die nog niet in de clubs kunnen. Er gaapt een kloof tussen de slaapkamer en Paradiso. Het is heel belangrijk om veel in cafés te spelen omdat je er heel veel van leert, dat is het grondwerk.

De eerste keer dat ik solo speelde was bij de open mic van de ASG in de Sappho. Daarna mag je in een café spelen, en dan in een ander café. En daarna mag je bijvoorbeeld met de Popronde meedoen. En daarna gaan mensen denken: die kunnen we wel in een club neerzetten als een voorprogrammaatje. En als je dat

10 | Folia 30

goed doet mag je naar een andere zaal, de Winston bijvoorbeeld. En daarna mag je naar de kleine zaal van Paradiso, en daarna naar de grote zaal. Het is een heel natuurlijk proces.’

Schotland ‘Ik heb het derde jaar van mijn studie Engelse taal en letterkunde een tijd in Edinburgh gestudeerd. Daar bestudeerde ik moderne Engelse poëzie en negentiende-eeuwse literatuur. Ik had een goed leven daar.

Edinburgh is een culturele stad, dus we gingen continu naar het theater, naar de opera, naar folkmuzikanten kijken, naar clubs. Dat was een heel leuke tijd, en ik heb ook veel geleerd op de universiteit. Daar heb ik verstand gekregen van literatuur. Het was pas in Schotland dat ik echt begon te zingen en ik heb mezelf toen gitaar leren spelen. Het was voor het eerst dat mensen tegen me zeiden dat ik mooi kan zingen.’

Scriptie ‘Ik schreef tegelijkertijd met het opnemen van het album mijn scriptie. Die ging zogenaamd over Bob Dylan, maar eigenlijk gaat hij alleen maar over dingen waar ik zelf door geobsedeerd was omdat ik in die tijd ontwaakte als artiest. Het is meer een persoonlijk document dan een wetenschappelijke scriptie.

Hij maakt ook helemaal geen sense, qua logica zit hij rommelig in elkaar. Het is dat ik Engels studeerde, bij filosofie was ik er nooit mee weggekomen.’

Docenten ‘Mijn scriptiebegeleidster was Betsy Knottenbelt, die is overleden tijdens mijn scriptie. Dat was echt heel klote, heel erg. Zij heeft me ontzettend gestimuleerd om in weirde literatuur te duiken en te schrijven over dingen die mij bezighielden. Ik heb superveel aan haar te danken. Op een bepaalde manier ben ik door mijn docenten op de universiteit ook beïnvloed op artistiek niveau. Omdat zij me stimuleerden om dingen buiten de regelgeving om te doen, als dat nodig is om je creatieve pad te bewandelen.’

Waardevol ‘Ik heb heel veel aan het studeren gehad, niet zozeer het studentenleven, maar meer mijn studie. In het eerste jaar was ik nog een beetje een klaploper, maar later werd ik gedisciplineerd en toegewijd. Ik waardeer het nu erg dat ik een soort van verregaande opleiding heb gehad. Dat is nu op veel manieren waardevol. Niet alleen voor mijn werk, voor het schrijven van liedjes, maar ook in het dagelijks leven. Ik merk als ik een krant lees dat ik een soort kritische, academische geest heb, en daar ben ik blij om.

Wat ik fijn vond van de universiteit en wat ik soms mis in de wereld waarin ik nu zit, is dat er tijd en diepgang

is voor studie. Dat je een onderwerp neemt en daar heel diep induikt, en er meer vanaf weet dan wie dan ook. De universiteit wemelt van de mensen die over één ding heel veel weten. Dat is eigenlijk heel radicaal in een tijd waarin alles openbaar moet zijn en waarin van iedereen wordt verwacht dat je alles maar kan en doet en succesvol bent en shit. Die toewijding die je op de universiteit tegenkomt vind ik inspirerend.’

Literatuur ‘Ik heb genoten van mijn studie. Al die shit die ik tegen ben gekomen lees ik nu nog. Veel dichters die ik voor het eerst ben tegengekomen op de universiteit zijn echt mijn helden. Er zijn twee soorten schrijvers waar ik heel erg van houd. Net als iedereen houd ik van de Beatschrijvers, die hebben grote invloed op me.

En verder Britse en Amerikaanse dichters uit de jaren vijftig, zestig en zeventig, zoals Silvia Plath, en de Ierse Seamus Heaney. Zo’n hele afgemeten stijl. Die beide stijlen zitten in mijn muziek, dat hele afgemetene en dat hele wilde van de Beats. Ik heb zelfs nog overwogen om te promoveren op de relatie tussen de Beatschrijvers en Amsterdam. Wist je dat best veel boeken van de Amerikaanse dichter Allen Ginsberg die in de Bungebibliotheek staan, door hem gesigneerd zijn? Ik ga daar nog steeds weleens naartoe, om gewoon boeken in te kijken.’

Liedjes schrijven ‘Ik kan het op commando, die knop staat altijd wel aan.

Ik heb eerder last van tijdgebrek. Maar dat moet ook wel, ik kan me niet veroorloven om op dit moment te zeggen, sorry mensen, het album moet een halfjaar wachten want ik heb nog geen ideeën. Inspiratie is gewoon een chique woord voor zin hebben en ik heb altijd zin. Als je ergens geen zin in hebt wordt het pas moeilijk.’

Seks, drugs & rock-’n-roll ‘De romantiek daarvan is niet meer zo verleidelijk als zij ooit was. Ik ben geen zestien meer. De nare kant ervan is gewoon te veel realiteit. Ik heb er bijvoorbeeld nog steeds moeite mee dat Kurt Cobain zelfmoord heeft gepleegd, dat is echt een knoert van een trauma voor mij. Toen hij zelfmoord pleegde kende ik het concept zelfmoord nog niet eens. Ik was er zo door geschokt. Toen was ik twaalf of zo, en ik had net muziek gevonden waar ik me echt diep mee verbonden voelde. Als je zegt seks, drugs en rock-’n-roll, is dat waar ik aan denk.’

DWDD ‘Het was heel simpel. Ze hebben mij gevraagd, en ik heb ja gezegd. Mijn cd verkoopt nu iets beter en ik krijg meer reacties. Mensen die me op straat aanspreken en zeggen: “Ik heb je bij De Wereld Draait Door

‘ Inspiratie is gewoon een chic woord voor zin hebben en ik heb altijd zin’ gezien en je moet op zangles.” Echt ongelofelijk. De laatste keer dat dat gebeurde zei ik: dank je wel, leuk dat je kijkt, ik zat er ook al aan te denken, zangles. En in mijn hoofd denk ik dan: sterf toch jongen, barbaar, mongool die je bent. Maar ik neem het mensen niet kwalijk, de meeste weten niet beter. Als je je hele leven alleen maar 3FM hebt gehoord en je hoort dan Neil Young dan zou je je ook helemaal de tering schrikken. Heel veel mensen weten niet eens dat je ook op een andere manier kan zingen dan op de Idolsmanier.

Daarom is het ook zo spannend dat ik daar sta. Het is toch een mainstreampodium en daar staat nu een beetje een weirde artiest.’

Media ‘In de mediacultuur heerst het idee dat het goed is als je als publiek figuur een soort open boek bent. Maar heel vaak is die openheid geen echte openheid. Mensen bespreken dan alleen bepaalde dingen om over te komen als een interessant figuur. Dat mensen zeggen, die is diep. Ik heb daar geen behoefte aan. Als mensen maar naar mijn muziek luisteren, dat is het enige belangrijke. Ik heb liever dat mensen zeggen wat lultie nou, dan dat ze zeggen wat een saaie dude. Ik ben echt geïnteresseerd in verhalen vertellen, en aan saaie interviews heeft helemaal niemand iets.’

Geluk ‘Ik heb het geluk gehad dat veel mensen me het een en ander gegund hebben. Er zijn belangrijke mensen die mij vertrouwen hebben gegeven. Een festival als Lowlands neemt ook een risico door mij te programmeren.

Maar ik heb ook hard gewerkt. En ik heb er veel voor opgegeven. De zekerheid van een baan als leraar en vrije tijd. Ik heb nooit een dag vrij. Maar dat is het allemaal heel erg waard.’ l Op 8 mei speelt Lucky Fonz III in Paradiso.

2005 winnaar Houjekopluisterpop 2006 debuutalbum Lucky Fonz III 2006 afgestudeerd Engelse taal & letterkunde 2006 winnaar Mooie Noten singer-songwriter 2007 Life Is Short 2008 maandelijks optreden in De Wereld Draait Door 2009 This Family Is Yours

Foto: Bob Bronshoff

2006 winnaar Grote Prijs van Nederland categorie

Lucky Fonz III: ‘Ik ben geen flierefluiter’

Folia 30 | 11

achtergrond

Presteren op pillen Door Anne Koeleman

In de barre tentamentijden vertrouwen sommige studenten op hun talent, andere op zorgvuldige planning. En steeds meer studenten (en docenten) shoppen bij de (illegale) apotheek.

A m feta m ine - achtigen

Uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat in 2008 zo’n twintigduizend jongeren tussen de 12 en 18

Tips van Cohen Peter Cohen adviseert concentratiebehoeftigen die wel eens amfetamine willen proberen: 1) ‘Gebruik niet te veel. Ik gebruik meestal farmaceutisch zuivere dextroamfetamine uit de apotheek, in doseringen van 2,5 tot 7,5 mg.’

2) ‘Gebruik het niet langer dan 48 uur. Daarna val je gewoon in slaap, of raak je uitgeput.’

3) ‘Laat een welwillende dokter de amfetamine voorschrijven, dan weet je zeker dat je een zuivere amfetamine krijgt. UvA-hoogleraren zijn je hierbij voorgegaan, ik ken er zeker zes die net als ik de zuivere vorm gebruiken.’

4) ‘Er zijn ook UvA-medewerkers die af en toe de zwarte markt betreden. Mocht je amfetamine van de zwarte markt betrekken, en je kent de dealer niet, laat de stof eerst testen, bijvoorbeeld bij Drugsadviesburo August de Loor in Amsterdam.’ l

12 | Folia 30

Wetenschappers aan de dope Nature vroeg in 2008 aan 1400 academici uit zestig landen of zij wel eens iets gebruikten om hun concentratie te verhogen. Twintig procent van de wetenschappers gaf aan breindoping te gebruiken, de helft van hen zelfs dagelijks of wekelijks. De meeste onderzoekers die pepmiddelen gebruikten namen Ritalin (61,7 procent), Provigil (44,4 procent) of een bètablokker (15,4 procent). ‘Ik gebruik het bij een jetlag,’ reageerde een huisarts. ‘Voor belangrijke, intellectuele uitdagingen,’ schreef een Britse hoogleraar.

Op de Nature-site wordt vooral bediscussieerd hoe ethisch het is om dergelijke middelen te gebruiken. Over het algemeen wordt het gebruik van een cognitive enhancer niet gezien als bedrog. Een van de deelnemers aan de poll van Nature zegt: ‘Als een professional is het mijn plicht om mijn hulpmiddelen in te zetten ten bate van de mensheid. Indien enhancers hieraan kunnen bijdragen, dan is het mijn plicht om dat ook te doen.’ Een andere deelnemer ziet wel een onethische kant aan het gebruik van breindoping. Hij of zij wijst erop dat wetenschappers die geen toegang hebben tot deze middelen, benadeeld worden. l

jaar in Nederland wel eens medicijnen hebben misbruikt. Vooral medicijnen uit de amfetaminegroep, die verkrijgbaar zijn op doktersvoorschrift, doen het goed als drug. Ze houden je wakker, en lijken het concentratievermogen te vergroten. Peter Cohen, oud-directeur van het voormalig Centrum voor Drugsonderzoek aan de UvA, is niet verbaasd over de populariteit van amfetamine. ‘Het is een oude rot in het examenwereldje.

Studenten van mijn eerste jaar, in 1960, gebruikten soms al amfetamine als ze nachten moesten doorwerken om de examenstof te lezen.’

Volgens Cohen zijn de risico’s van amfetaminegebruik gering. ‘Amfetamine is een vrijwel ongevaarlijke stof, indien in de juiste dosering genomen. Een te hoge dosering kan uiterst onplezierig zijn, je krijgt hartkloppingen en bij acute amfetaminevergiftiging kan de dood intreden. Maar dat geldt ook voor alcoholvergiftiging. Ook moeten mensen met een zeer hoge bloeddruk voorzichtig zijn met amfetamine. En met koffie trouwens.’ Hij ziet wel andere sterke nadelen aan amfetaminen. ‘Ze werken niet bij iedereen. Uit een oud Deens onderzoek bleek dat slechts 20 procent van de gebruikers het effect van een standaarddosis voelt.’

Bij Cohen zelf werken de amfetaminen wel. ‘Ik heb zelf regelmatig amfetamine gebruikt. Mijn gebruik beperkte zich tot het uitgaan, dansen of zo, en het lang opblijven op zee tijdens mijn zeezeilperiode. Om te studeren heb ik het nooit gebruikt.’

B è tablo k k ers

Uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat een deel van de Nederlandse jongeren wel eens bètablokkers gebruikt, een medicijn tegen hart- en vaatziekten.

Deze vertragen de hartslag, waardoor ze erg goed werken tegen spanningen en examenvrees. Bijwerkingen

van bètablokkers zijn onder andere onrustige dromen, depressiviteit en ongewenste bloeddrukdalingen.

Het gebruik van bètablokkers verbaast Cohen wel, hij vindt ze niet de beste keuze. ‘Bètablokkers kunnen

Studenten aan de speed Op drugsforum.nl wordt flink gediscussieerd over amfetaminegebruik. Zo schrijft ene madclubber: ‘Ik heb in het jaar niets gedaan en me toen drie maanden opgesloten met water en Captagon. Het werkt, je leert snel. Maar je moet voor je tentamen zorgen dat je nog vier uur kunt slapen, en daarna nog een halfje nemen. Een nadeel is dat je na je tentamen niets meer weet van de geleerde stof. De beste studiemethode is nog steeds gedurende het jaar je cursus een paar keer door te lezen.’ JewCookie is het daarmee eens: ‘Ik kan niet ontkennen dat studeren onder invloed van stimulerende middelen zeker ten gunste kan komen van de prestaties, mits je weet waar je mee bezig bent en je aandacht erbij kunt houden. Vaak leren mensen de dag voor een tentamen of examen een dagje op amfetamine om de laatste puntjes op de i te zetten. Dit betekent vaak dat er te veel amfetamine genomen wordt om op tijd te kunnen slapen en er word vaak tot laat in de avond of nacht doorgeblokt. Het gebeurt dan ook niet zelden dat de nachtrust voor de te leveren prestatie geminimaliseerd wordt. Doordat je op één dag een enorme hoeveelheid informatie achter elkaar verwerkt gaat er enorm veel informatie verloren in de massa. En door te kort slapen wordt de stof ook niet goed verwerkt.’ l

Illustratie: Bas Kocken

Iedere student gaat wel een keer slecht voorbereid het tentamen in. Ook wie zorgvuldig plant moet soms leren op rare uren van de nacht, vanwege een bijbaan of een sociaal leven. En er zijn genoeg studenten die hun huiswerk voor zich uit schuiven, of die zich niet kunnen concentreren vanwege de zenuwen. Daarom grijpen alle studenten wel eens naar – al dan niet effectieve – stimulerende middelen.

Sommige studenten zweren bij vitaminepillen, vitaminepreparaten of ecodrugs (plantaardige pepmiddelen uit de drogisterij, zoals extracten van ginseng, guarana en colanoot). Een enkeling gaat dubbel zoveel roken om de stress kwijt te raken. Anderen vertrouwen op alcohol om te kalmeren. Van leren komt dan weinig meer terecht, hoewel het drinken van wijn wel eens in verband is gebracht met een verhoogde concentratie en betere testscores. De chocoholics hebben geluk, want ook chocolade schijnt een goed effect op de concentratie te hebben. Verder zijn Red Bull, koffie en cola veelgebruikte middelen om wakker en scherp te blijven, en heeft cafeïne daadwerkelijk een effect op je prestatie. Voor sommige studenten zijn deze relatief onschuldige hulpmiddelen echter niet genoeg. Steeds meer studenten willen zwaardere middelen om hun cognitie te beïnvloeden en grijpen naar de medicijnen.

Illustratie: Bas Kocken

‘ Ik ken zeker zes hoogleraren die amfetamine gebruiken’

heel goed zijn om de zenuwen te bedwingen, maar ze zijn alleen handig wanneer de zenuwen zo erg zijn dat ze je het werken belemmeren. Handiger is het om bij erge zenuwachtigheid een zeer lichte dosis van een benzodiazepine te nemen, zoals valium.’ Maar ook met bètablokkers heeft Cohen ervaring. ‘Ik heb ze wel eens gebruikt voor een belangrijke conferentie op wat latere leeftijd. Bij mij werkt het goed in een lage dosering, 15 mg in plaats van de normale 40 mg.’

In Nederland zijn zowel de amfetamines als de bètablokkers verboden middelen, behalve op recept. Als je gewoon gezond bent, en de dokter wil ze niet voorschrijven, is het de vraag of het de moeite waard is om ze over te nemen van je huisgenoot met ADHD. Medicijnen hebben mogelijk gevaarlijke bijwerkingen, kunnen verslavend zijn, zijn moeilijk verkrijgbaar en hebben een hoge prijs. Bovendien is van koffie (als je dat normaal gesproken weinig gebruikt) en bepaalde voedingsmiddelen bewezen dat ze een effect hebben op je prestatie, maar van cognitieve verbeteraars nog niet. Waarschijnlijk kan je beter op veilig spelen en gewoon een weekje vroeger beginnen te studeren. Dan houdt je ook nog geld over voor de vakantie.

Als je door je stress of tijdsnood helemaal geen vakantie meer dreigt te krijgen, kun je eens de concentratieverhogende middelen proberen. Voor wie ze gebruikt, onthoud dat de kans op een goed examen vele malen kleiner is wanneer je geleerd hebt onder invloed maar het examen zelf nuchter aflegt, of andersom. Gelijke omstandigheden zorgen voor

een betere herinnering. Dat geldt dus niet alleen voor de medicijnenslikkers, maar ook voor wie leert op chocola, koffie, alcohol. En voor degenen die leren

Amfetaminen A D H D - m edicatie

Bijvoorbeeld Rilatin, Concerta (beiden methylfenidaat) of Captagon (fenetylline).

Werking: Bij ADHD’ers geeft deze medicatie een oppepper die ze nodig hebben om de belangrijke van de onbelangrijke prikkels te scheiden. Hoewel de drug ADHD’ers dus kalmeert, is het wel degelijk een pepmiddel. De werking van deze medicijnen bij nietADHD-patiënten lijkt op die van de illegale amfetamine speed. Je wordt er opgewekt van en denkt dat je alles aankunt.

Bijwerkingen: hartkloppingen, hoofdpijn, misselijkheid en een black-out.

Veiligheid: Volgens het Trimbos-instituut is het gebruik van Rilatin relatief veilig – althans als ADHD-medicatie en op de korte termijn. Het risico op verslaving is daarbij nauwelijks aanwezig.

S laap - m edicatie

Provigil (modafinil), voorgeschreven voor de slaapziekte narcolepsie.

Werking: opwekkend, hogere concentratie.

Bijwerkingen: vergelijkbaar met die van Rilatin maar beduidend langer en sterker.

met de geur van deodorant in hun neus, de ruzie van de buren op de achtergrond, of met hun duim in de mond. l

Veiligheid: Provigil kan verslavend zijn, zegt de Belgische sociaal-geneeskundige Guido van Hal. Hij maakte zich vorig jaar in de Vlaamse krant Het Nieuwsblad zorgen om een harde kern (3 procent) van Antwerpse studenten die pepmiddelen gebruiken om beter te presteren.

A m feta m ine op de z w arte m ar k t

Verschillende soorten, van doping, speed tot bestanddeel in XTC. Maar ook het ‘onschuldige’ methylfenidaat en modafinil.

Werking: Het pept op, hoeveel is afhankelijk van de samenstelling.

Bijwerkingen: afhankelijk van de samenstelling; hartkloppingen, misselijkheid, hoofdpijn, black-out Veiligheid: De meeste amfetaminen zijn verslavend.

Nederland kent volgens Cohen goede amfetaminen op de zwarte markt. ‘In Nederland wordt sinds de jaren vijftig uitstekende amfetamine vervaardigd voor de Engelse en Zweedse zwarte markt.

In Nederland zelf is de stof niet zo heel populair geworden, het gebruik is nog steeds lager dan dat van cocaïne.’ Met de zwarte markt moet je wel altijd oppassen, je weet nooit of je wel de zuivere stof krijgt. l

Folia 30 | 13

-ASTER -EDISCHE 0SYCHOLOGIE TWEEJARIG 3TUDEREN OP HET VLAK VAN PSYCHOLOGIE EN GENEESKUNDE

-AAK KENNIS MET DEZE UNIEKE MASTER TIJDENS DE -ASTER VOORLICHTINGSDAG OP MEI WWW UVT NL MEDISCHEPSYCHOLOGIE WWW UVT NL MASTERKIEZERS

bij ons ben je verzekerd van ondersteuning, belangenbehartiging en professionele hulp bij problemen

Studenten 50% korting

info www.ac-hop.nl

www. proefschriften.nl

Neem een abonnement â– Surf naar volkskrant.nl/studenten (dit aanbod geldt alleen voor uitwonende studenten t/m 27 jaar)

www.phd-thesis.nl volkskrant.nl/studenten

Jouw toga

" $

#

!

+"#2 ' / '

%

mĂŠt opgestroopte mouwen.

Kies de Togamaster.

Een combinatie van academisch ĂŠn praktisch werk.

$ & + )) +- & '- ' 2"#' '" - +((- & + 0 % 2 + ! +& '- ' ! ' ' ()) +/% $- / ' & -(- & ' +(' 0('"' ' , !"$$ ' (/ + ' -."' / + " )"' ,0('"' ' (/ + ' %$(' () ! - 2." '

Nieuwsgierig?

Kom naar de informatiebijeenkomst en stel je vragen op hoog niveau in onze Rotterdamse

' "'' '$ '- 2"#' 0('"' ' &((" () $' )- 0 ' ' )% (' , , '"- "+ ' $ .$ ' %($ 2"#' / +'" .0 ) ' ' 2"#' ' ."- '$ '- () !(( '"/ . + '(/ + ' $ + $- +",-" $ / % 2" - + )+ !-" ."- " ) ' ' ,- ' () +(' " ", ."- / ' "' + ) !- 2 + ) !- ", ((+ 1 $( !- -(-

%"' ' ' +$(() ( +.*.".,$

(,- .,

&,- + &

' " ' . 3'- + ,, + '- "' "- )+(# - ,-..+ ' ' & "% & - .0 / ', ' + / +$(() $ 1 '% 0(+ - ' () !(( - !(. ' (/ + ,- +- / +$(()

Faculty Club aan prof. Mevis, prof. Van Mierlo en mw.

Damsteegt. Mail nu voor ĂŠĂŠn van de 40 exclusieve plaatsen naar: damsteegt@frg.eur.nl

s 14 mei, start 15.00u, Rotterdam

www.togamaster.eur.nl

000 $ 1 '%

Erasmus School of Law

kaartverkoop Kaarten per voorstelling 4 euro kaarten voor lefi 8 euro passe partout 18 euro

Hoofdredacteur Gabriëlle van Lakwijk Redactie Annemijn Dreesmann Charlotte van Winden Emma van der Wateren Niels Tubbing Eindredactie Caroline Vos Emma van der Wateren Vormgever: Kiki Smolders Wouter Oomen fotografen Daan Huisman Judith Westerveld Maarten schroder Veerle de Vreese Matthijs Immink (cover)

Kaarten, meer info en de volledige festivalkrant, zie

www.amsterdamsstudentenfestival.nl 11 mei 19.30 - 22.00 KLASSIEKE MUZIEK Bethaniënklooster 20.00 - 23.00 DANS Rozentheater 20.30 - 23.30 KLEINKUNST Comedy Theater

12 mei 20.30 - 23.30 TONEEL Comedy Theater 20.30 - 01.00 BANDS MP3 22.00 - 03.00 DJ Winston Kingdom

13 mei 16.00 - 18.00 FOTOGRAFIE Bethani:enklooster 20.30 - 01.00 BANDS MP3 20.00 - 23.00 SINGER SONGWRITER Winston Kingdom

14 mei 19.00 - 21.00 KORTE FILM De Uitkijk 20.00 - 22.00 POEZIE Perdu 23.00 - 04.00 LEF! Odeon

1 Winston Kingdom Warmoesstraat 131 2. Bethaniënklooster Barndesteeg 6 3. Perdu Kloveniersburgwal 86

2

4.Comedy Theater Nes 110 5. MP3 Voetboogstraat 103 6. Odeon Singel 460

7. Rozentheater Rozengracht 117 8. De Uitkijk Prinsengracht 452 9. Griffioen Uilenstede 106

bands MEANDER 12 en 13 mei

2030 tot 0100

Rockend de wereld rond in Mp3 Bands zijn natuurlijk onmisbaar om het feestje van het Amsterdams Studenten Festival compleet te maken. Deze zijn goed vertegenwoordigd tijdens deze tiende editie in Poppodium Mp3. De bandscommissie zag een groot aantal demo’s voorbijkomen en selecteerde daaruit negen acts die je zeker gezien moet hebben.

Tekst Annemijn Dreesmann Zo kun jij je haren los gaan gooien op de muziek van Girls go wild, of je nu een meisje bent of niet.

De ‘mix van blues met aanverwante stijlen die een moderne sound creëert’, zoals ze het zelf omschrijven op hun site, is zeer meeslepend. De band bestaat uit vijf jongens die het echte studentenleven leiden. Soms is dit heel duidelijk te horen aan de teksten van hun liedjes; het maar al te herkenbare morning after gevoel was overduidelijk de inspiratie voor Think I’m never gonna drink again, I’m a non-alcoholic man.

We blijven nog nog even in de alcoholische sferen met de rebelse rock n rollers van Milkbar. Naar eigen zeggen ontsproten aan de economische crisis van 2008, de opbrengst van hun zeer recente samenwerking is echter niet zuinig. Zij zullen ons verblijden met een aantal fijne rocknummers.

Mocht je het studentenleven even helemaal achter je willen laten , dan is Zorita de band voor jou.

Zij nemen je in hun liedjes de hele aardbol over, van Mexico tot Parijs en van de Colorado Woestijn tot Broek op Langedijk en dat allemaal op één avond. Hun stijl valt dan ook niet onder één noemer te vatten, al kom je met ‘wereldmuziek’ een heel eind.

Met Yellowknife staan we weer met beide benen op Nederlandse grond. De bandleden zijn afkomstig uit verschillende Achterhoekbandjes, maar leerden elkaar kennen in Amsterdam door hun gemeenschappelijke studie psychologie.

Hun muziek heeft echter weinig te maken met de Hollandse nuchterheid die je op het eerste gezicht zou verwachten. Voor hun down-tempo rocknummers hebben ze zich laten inspireren door de groten der aarde als Led Zeppelin en Pearl Jam. De de band De Blowjob Ninja’s bestaat uit louter sexy rockers, maar dan met een touch of funk.

Drie van de vier jongens waaruit deze band bestaat hebben het instrument dat ze spelen nog geen jaar geleden voor het eerst opgepakt. Toch zijn ze naar eigen zeggen ‘goed genoeg om de beste band van de wereld te worden. Binnenkort bij jou in de plaatselijke schuur’, zeggen ze om te laten zien dat ze toch wel enige zelfspot hebben.

Er staat jou nog maar een ding te doen; op 12 mei in Mp3 staan!

‘Louter sexy rockers met een touch of funk’ Deelnemers van bands zijn: Girls go wild Milkbar Zorita Yellowknife The pleasure principle Kicks for Hot Lips De Blowjob Ninja’s Punky Donch Saxophonecheck

go back to the zoo Het Amsterdamse reclamebureau Mokummercials haalde een reclame van Nike binnen en vond in het nummer “Beam me up” van Go back to the zoo de perfecte muzikale begeleiding voor de V for Victory campagne.

Dit leverde de band een optreden op in de “De wereld draait door” op Hierna ging het plotseling heel hard met het viertal.

De jongens zijn gelukkig nog niet naast hun schoenen gaan lopen door het succes.

Zanger Cas weet het publiek goed te bespelen met zo af en toe een grapje tussendoor en een gezonde dosis zelfspot.

De hits die de mannen schreven in “the Cave”; De kelder van het grachtenpand in Utrecht waar naar verluid Boudewijn Büch zijn zoölogische collectie bewaarde, kan jij gaan horen op 13 mei. Go back to the zoo zal namelijk een gastoptreden geven tijdens de bandavond in Meander!!

3

SINGer SONGWRITER WINSTON KINGDOM ‘Niet naar de jury luisteren’ De setting van de audities voor de singersongwriters had volgens sommigen van hen toch wel veel weg had van het decor van Idols en het talent was in zeer grote en gevarieerde mate aanwezig. Zeven van hen zullen de strijd aangaan tijdens het Amsterdams Studentenfestival op 13 mei a.s in de Winston Kingdom. Maak alvast kennis met twee van hen.

Tekst Annemijn Dreesmann

Piet, bestaande uit Fen (27) die begeleidt wordt door pianist Moos Lamerus en celliste Daphne Oyevaar, laat ons zien dat een singer-songwriter niet persé gepaard gaat met een gitaar. Althans; niet alleen gitaar. We hebben hier te maken met drie studenten die elkaar hebben leren kennen door hun werk in het CREA-café Wanneer ben je begonnen met liedjes schrijven?

‘Ik begon met liedjes schrijven toen ik ongeveer negen jaar was, op vakantie ’s avonds op het luchtbed, Fonetisch Engelse teksten met als overwegend thema mijn allesverterende liefdesverdriet. Geïnspireerd door het knappe Italiaanse jongetje van de tent tegenover ons, dat me eerder heel hard van het klimrek had afgeduwd.’

Wat ga je ons laten horen als je straks in de Winston staat?

De muziek van PIET laat zich omschrijven als Nederlandstalig, melodieus, bescheiden maar met aandacht gearrangeerd en een grote rol voor tekst.

Waar zien we jullie over een jaar?

‘We gaan een clip opnemen, veel spelen, opnemen met een echte producer in een echte studio, en er is wat aandacht vanuit de media. Spannend en ontzettend leuk dus allemaal.’

Jeroen Kant tijdens auditie fotograaf: Judith Westerveld

lavalu

Lavalu fotograaf: Gerti Nieuwenhaven

Behalve onze eigen idolen zal ook Lavalu zangeres Mariëlle Woltring een showtje weggeven op de singer/ songwritersavond in Winston Kingdom.

Deze pittige tante treedt naast het succes met Lavalu als band ook nog steeds als soloartieste op. ‘Een solooptreden heeft iets heel intiems en dat maakt het erg mooi. Maar, ik miste het op een gegeven moment toch wel om mijn ervaringen te kunnen delen en een biertje drinken na het optreden is ook een stuk gezelliger met de band er bij natuurlijk.’

Lavalu bracht in november 2007 het eerste album, Lavalu now uit, dat volledig werd uitverkocht en voor de band het begin van een lange reeks concerten en

Jeroen Kant (26) zit het liedjesschrijven en performen in het bloed. Hij is bijna afgestudeerd aan de opleiding songwriting. Ook hij schrijft voornamelijk in het Nederlands.

2000 tot 2300

Wanneer ben je begonnen met liedjes schrijven?

‘Op mijn vijftiende verjaardag kreeg ik een gitaar cadeau. Daarna is het me vrijsnel duidelijk geworden dat ik muzikant moest worden. En het liefste natuurlijk gitaarvirtuoos.’

Wie was je grote idool toen je klein was?

‘Toen ik klein was? Hoe klein? Ik wilde vooral erg graag astronaut worden. Ik raakte pas rond mijn veertiende geïnteresseerd in muziek. Dat begon nog allemaal met Metallica en Nirvana. Jimi Hendrix was wel een groot idool. Steve Vai. Miles Davis. Daarna die oude bluesmannen als BB King, Buddy Guy en Muddy Waters.’

Wat ga je ons laten horen als je straks in de Winston staat?

‘Een aantal Nederlandstalige liedjes, stuk voor stuk verhaaltjes op zich. Luisterliedjes, met een gezonde dosis ironie. Niks ingewikkelds maar simpel, pakkend en herkenbaar.’

Deelnemers van singer/songwriter zijn: Frank Bond Rebecca Sier Mark Egeler The Secret Love Parade Funda Jelsma Piet Jeroen Kant

heel veel, veelal positieve, media-aandacht betekende.

Wat wil Mariëlle de deelnemers van de singer/songwriterscontest meegegeven, als meer ervaren collega? ‘Ze moeten zich nooit en te nimmer iets van de uitslag van zo’n wedstrijd aantrekken en vooral niet te veel naar de jury luisteren. Je moet eens zien wat voor artiesten nog nooit iets gewonnen hebben.’

TONEEL 12 MEI COMEDY THEATER Een sprookjesachtig huwelijk aan de ontbijttafel Vier toneelgroepen zullen op 12 mei in het Comedytheater het publiek laten zien wat toneelspelen is. Uiteenlopende thema’s ingekleurd met alle denkbare tinten voor op de planken. Van fietspomp tot huwelijkscrisis.

Teskt Charlotte van Winden De toneelavond blijft op deze tiende-editie van het Amsterdams Studentenfestival niet onopgemerkt. Naast de vier groepen die tegen elkaar gaan strijden voor de publieksprijs en de juryprijs, zal er ook een verrassingsact zijn van bekende acteurs. De jury zal tevens uit een aantal professionele toneelspelers bestaan die laaiend enthousiast zijn om eens in andere schoenen te staan, waaronder Gouden Kalfwinnares Sophie van Winden die nu actief is als Julia in Romeo en Julia van het Nationale Toneel. In het najaar 2009 zal zij te zien zijn als Xandra in het laatste deel van een trilogie van Frans Weisz, Happy End, met onder andere als tegenspelers Pierre Bokma, Kitty Courbois en Rijk de Gooier.

Een scherp oog voor menselijke ϐiasco’s

‘Ik ga dood, maar dat overleef ik ook wel weer’ wordt gespeeld door LAB Staal, bestaande uit twee muzikanten en drie acteurs onder de begeleiding van de theaterwetenschapper Lara Staal.

De titel doet vermoeden dat hier iets cynisch wordt neergezet, maar niets is minder waar. De prachtige sketches gaan zowel over harde realiteit als over ultieme levensvreugde. Een krachtige vrouwenstem geeft muzikale wendingen in een expressief geheel. Het aantal instrumenten overstijgt het aantal acteurs. Doordat iedereen goed op elkaar is ingespeeld resulteert dit in een prachtig muziektheater waarin de rollen gelijkwaardig zijn verdeeld. Diepzinnige onderwerpen over verlaten worden en mislukking krijgen kracht door heftige achtergrondmuziek dat steeds meer op de voorgrond treedt.

Een monoloog over een huwelijk dat sprookjesachtig begint aan een ontbijttafel. De zin ‘Ik vind samen ontbijten het meest romantische wat er bestaat, wat jij Herman?’ wordt opgevolgd door een lief gegrinnik van geluk. De droom van de vrouw wordt compleet met het plan om van de huwelijksreis een wereldreis te maken. Als Herman hier duidelijk anders over denkt, probeert de bruid het nog positief te bekijken, ‘Wij maken onze eigen wereldreis, gewoon in ons hoofd, dat is toch ook voldoende.’ Uiteindelijk ziet de bruid in dat het probleem voor Herman niet in de reis zit, maar in haar. Het optimistische lachen gaat over in luid gesnik met muzikale ondersteuning.

Dit harmonische vijftal is niet sceptisch of gefrustreerd, maar de nuchterheid zelf met een scherp oog voor menselijke fiasco’s.

2000 tot 2330 stuk in het teken van miscommunicatie staat. De enige manier om overeind te blijven in deze maatschappij is om jezelf niet zo serieus te nemen.

Toneelgroep De Paraplu laat een abstract verhaal zien waarin de spelers overgeleverd zijn aan pompkracht. Alle zeven acteurs beschikken over een fietspomp en zetten hiermee een ontroerend spel neer. Toneelgroep V.E.S.T. (Voor Een Stilstaande Trein) komt met de voorstelling Meisje Cement, geschreven door Sytze Schalk en met de regie van Elise van Dam. Annelies Eichholtz speelt deze show alleen in de hoop dat haar Prins Charming ooit zal aanschuiven. Zij wacht op hem zolang als dat moet en laat al het anderen in haar leven varen.

‘O, God Vrijheid Kan een escortbureau Kan pizza Kan iemand laten komen Jij komt Ik wacht Prins Charming Ben je er al?

Je zult me fantastisch vinden’ Gedichtje uit ‘Meisje Cement’ van VEST

Deelnemers van toneel zijn: LAB Staal Paraplu De studenten Culturele Maatschappelijke Vorming Karie & Sjanie en Politicologie, Karie en Sjanie, zetten op een absurdistische manier het publiek aan het denken. NEST V.E.S.T Met humoristische dialogen waaruit niet veel kan worden opgemaakt, wordt al snel duidelijk dat het

Toneelgroep LAB Staal

5

DJ 12 MEI WINSTON KINGDOM Kroonprinsen van de dansmuziek Op al die feesten waar je komt, waar de dansvloeren vol staan, waar de handen de lucht in gaan en de mensen om meer roepen. Op al die feesten staan ze. Soms onzichtbaar, soms aanbeden, maar altijd verantwoordelijk voor die heerlijke muziek.

Tekst Niels Tubbing

Ik heb het natuurlijk over dj’s, het onmisbare ingrediënt voor een geslaagd feest. Zij kunnen een avond maken of breken. Heel wat tot mislukking gedoemde studentenfeestjes zijn gered door de kroonprinsen van de dansmuziek. Grote dansfestivals raken uitverkocht, doordat zij de mensen kunnen laten dansen als geen ander. Hier op het Amsterdams Studenten Festival staan zij ook en zullen ze geen spaan van de dansvloer heel laten.

Maak kennis met enkele deelnemers in de dj-contest.

‘De muziek moet rollen’ Stephan ten Kate is alweer ruim tien jaar bezig met draaien. ‘Ik ben ooit begonnen in 1997, met twee discmans en een simpele mixer. Dat was vooral een beetje aanklooien. De opkomst van trance eind jaren ‘90 zorgde ervoor dat ik een nieuwe hobby kreeg. Draaien voor zóveel mensen leek mij helemaal te gek.’ Het genre van trance heeft Stephan nu voornamelijk achter zich gelaten.’Ik draai tussen minimal en techno in, met daarbij uitstapjes naar tech-house en progressive.’ Zijn verwachtingen voor het festival blijven bescheiden. ‘Ik heb al eerder meegedaan en vond het een leuke manier om jezelf in de kijker te zetten en wat ervaring op te doen.’

Daniël van den Heuvel is al redelijk ervaren als Dj Dastego. ‘Ik ben zo’n vijf jaar geleden begonnen met draaien. Ik ging al veel naar feesten en wilde erg graag zelf draaien en de muziek laten horen die ik zelf het vetst vond. Nu heb ik al twee jaar mijn eigen clubavond, genaamd Minimaal Feestmaal, in Studio 80.’ Zijn inspiratie haalde hij bij de groten vandaan. ‘De gevestigde techno dj’s als Derrick May en Jeff Mills waren van grote invloed.

Later ben ik mij meer gaan verdiepen in andere stijlen. Ik vind het heel cool om warm te draaien en de zaal mee te slepen in diepe tracks, maar ook om een feest af te sluiten met dikke percussieve house.’

In het zonnige Spanje deed Joost Vetter (Dj Senzo) het idee op om zelf dj te worden. ‘In de zomer van 2004 werkte ik in Spanje, waar ik geïnteresseerd raakte in het ‘plaatje mixen’. Eenmaal weer in Nederland heb ik gelijk een dj-setje gekocht. Ik zei tegen mijn ouders dat ik niet eerder naar beneden kwam voordat ik erachter was hoe ik kon mixen.

Zes uur later stond ik met een grijns weer beneden!’ Ook voor Joost, die eerder al eens de InHolland Popprijs won, is het de eerste deelname aan het festival. ‘Ik heb nog nooit eerder meegedaan met het ASF, maar ik verwacht veel gezelligheid en hoop dat dit leidt tot meer opties tot draaien.’

Als laatste presenteren we hier Dennis Ramoon, die al een aantal jaar bezig is met draaien. ‘Ik ben altijd veel bezig geweest met muziek en was al op

Deelnemers van dj zijn: Teatro Kultka Groovesum Senzo Dastego Dennis Ramoon Oui’ Wack Stephan ten Kate één van de prijzen is draaien op: Sunday Sessions, every first Sunday of the month.

DJ Dastego fotograaf: IDNT

6

2200 TOT 0300

Studio 80 (Rembrandtplein, Amsterdam) biedt iedere eerste zondag van de maand: Sunday Sessions. Vijf dj’s in een zaal vol techhouse, minimal, electro en techno, van 22.00 tot 04.00 uur.

Voor de kenners: Sunday Sessions komt uit de koker van dezelfde organisatie als Rebellion, een concept dat afgelopen jaar succesvol gelanceerd is en ook in 2009 vier keer plaatsvindt in Studio 80 (en op het Lief Festival in Utrecht). entree 7,50 Rebel Radio, te beluisteren op www.studio-80.nl/radio/player/ index.php

jonge leeftijd bezig met produceren.

Daarnaast heb ik samen met studiopartner Sandrino een eigen feest, waarin we onze eigen muziek willen reflecteren.’ Over zijn stijl van draaien is Dennis uitgesproken. ‘Ik heb een diepe, energieke draaistijl. Ik zoek altijd een bepaalde flow in mijn muziek. De muziek moet ‘rollen’. Ik draai graag goede vocalen en hou van goed opbouwende breaks. Daarnaast moet er diepgang in de tracks zitten. Ik hou niet van tracks die simpel in elkaar zitten. Het genre zou ik omschrijven als deep tech/progressive.’

Dennis hoopt op het festival zijn eigen sound neer te kunnen zetten, net als alle andere DJ’s natuurlijk. Het is mede aan jullie om dit te komen beoordelen, dus wees aanwezig op dinsdag 12 mei!

DJ Oui’Wack fotograaf: Dewika Makhan, Avania Fotostudio

7

Fotograaf: Boris Postma

Aanspraak verzekerd!

Bezoek onze website voor de nieuwste banen!

Kies de master Aansprakelijkheid en Verzekering.

Een combinatie van academisch ĂŠn praktisch werk.

Staat jouw baan er niet bij? Laat dan in ieder geval je cv achter.

www.unijobs.nl – telefoonnummer 020-6129200, Singel 417 te Amsterdam.

Meer weten?

Ontvang het informatiepakket: mail naar masterav@frg.eur.nl

www.masteraansprakelijkheidenverzekering.nl Erasmus School of Law

Deze master wordt mede mogelijk gemaakt door:

%& $& ( $ ""#

! " ! !%&$ & ! ! # $! $ ''$& $ !"( $& ) * $ ! # "# & " ! ## $& !& ! # $! $ ''$& ! & %& % %& $# $ %& & ! % $ & ( ! $ & &''$%&$" ! %& $ % "" "6" 22/1 )&$1 01/ 1"$&0 % 1"+ ,-6& %1" 3 + !" 2&13 )04"$"+ "+ !& %1 &' !" &++"+01 ! "+ !" ,/! + 22/1 "4,+"/0 "+ ,3"/&$" *01"/! **"/0 /" /"8/"+ $/ $ &+ %"1 -/ %1&$" "+ %&--" 2)122/- /( "01"/- /( *"1 !" "01"/$ 0# /&"( ,- ),,- #01 +! &+(")01/ 1 !" - /+! **"/01/ 1 &0 %"1 % /1 3 + !" 22/1 "1 &0 ""+ 22/1 &+ ,+14&((")&+$ 1 !0!"") "01"/- /( "+ ,,+01& %1&+$ " "5 &+3"01"/"+ 3"") &+ !" 4,+&+$"+ "+ !"

4,,+,*$"3&+$ ,+&+$"+ 4,/!"+ ,-$"(+ -1 4&+(")0 "+ "!/&'3&$%"&! (/&'$"+ 4""/ ""+ ( +0 ,,/ ) !"6" &+3"01"/&+$"+ ,+101 1 ""+ $"6"))&$" 4,,+4&'( 4 / %"1 -/"11&$ 4,+"+ "+ )"3"+ &0 " -- /1"*"+1"+ !&" +2 $"/"+,3""/! 4,/!"+ $ + *"& &+ !" 3"/(,,- "1 $ 1 ,* "+ ( *"/ -- /1"*"+1"+ 4 /3 + !" "+"!"+4,+&+$"+ "0 %&(("+ ,3"/ ""+ /2&*" 12&+

#!")&+$ + "+ "/(,,- , $ /2.2&20( !"

,01 20

*01"/! *

444 !"("5 +)

))" -- /1"*"+1"+ 6&'+ 3,,/6&"+ 3 + ""+ +"11" $"/"+,3""/!" !( *"/ *"1 !,2 %" 1,& )"1 "+ 4 01 #") ,6&'+"+ 4,/!"+ 3"/3 +$"+ +&"24" -) #,+!0 ("2("+0 "+ 3 &+01 )) 1&"0 4,/!"+ +$" / %1 "+ ))" 4 +!"+ 4,/!"+ $"0 %&)!"/! " ,--"/3) (1" 3 /&""/1 3 + * 1,1 * $" /2&(0,--"/3) ( " !"7+&1&"3" 3"/(,,--/&'6"+ !&"+"+ +,$ 3 01$"01")! 1" 4,/!"+ +!&"+ 2 $"9+1"/"00""/! "+1 &+ !&1 -/,'" 1 0122/ ! + ""+ * &) *"1 24 $"$"3"+0 + / 3"/(,,- !"("5 +) 4,/!1 ! + ,- !" %,,$1" $"%,2!"+ ,3"/ !" 01 /1 3"/(,,-

,,-0,**"+ 3 + # +

het beste

Jan Jaap van der Wal Tatiana Markaki, docent Nieuwgrieks:

Seks, drugs en horror Donkey Punch – première: 23 april Een ‘donkey punch’ is een seksuele handeling die sommige mannen opwindt, maar die denigrerend en pijnlijk is voor vrouwen. Wat het precies is moet je maar gaan zien in deze film, maar net als de dirty Sanchez behoort de donkey punch vooral tot de categorie stoere praatjes. Het past perfect bij de Britse jongelui die in deze film aan het vakantievieren zijn in Spanje.

In Oliver Blackburns Donkey Punch draait aanvankelijk alles om seks, drugs en rock-’n-roll (in dit geval zwoele clubmuziek). Een groep vriendinnen gaat met vier jongens mee op hun luxe jacht voor een privéfeestje. Als tijdens een vrijpartij een van de jongens de donkey punch echt inzet, sterft het meisje. En omdat een andere kerel alles verlekkerd op video aan het vastleggen was, zijn er ook nog eens beelden van.

Het plezierjacht verandert door het voorval in een horrorboot. Donkey Punch is als een slasherfilm waarin het monster een groep jongeren een voor een te grazen neemt. Het monster is hier echter vervangen door de jongeren zelf die, om verantwoordelijkheid voor het eerste slachtoffer te ontlopen, uiteindelijk elkaar te lijf gaan.

Het is een goede opzet, zeker omdat alles plaatsvindt op een boot waarvan ontsnappen lastig is. De groepsdynamiek onder de jongeren, zo belangrijk bij gebrek aan een duidelijk aanwijsbaar extern kwaad, is echter weinig intrigerend. De groep bestaat uit te veel karakterloze personages waarvan je van te voren al kan zeggen dat ze het niet zullen overleven. De manier waarop de

24 | Folia 30

slachtoffers vallen is vaak spectaculair, maar gezien de situatie onevenredig bloederig. En waarom moet er een buitenboordmotor aan te pas komen?

Met het voorkomen van Donkey Punch is weinig mis. Vooral de aanloop naar het ongeval is een gladjes en hip gefilmd geheel met een strakke soundtrack. Het hedonistische vakantiegevoel van de jongeren komt er prima uit naar voren.

De losbandige ‘look’ van de film is wel wat ver doorgezet tijdens de lange seksscène. Menig andere film had het precieze verloop van deze scène, en daarmee de inhoud van het videobandje, zo lang mogelijk in het midden gehouden. Onzekerheid wekt spanning op.

Niet in Donkey Punch, waar de seksscène direct in volle glorie in beeld wordt gebracht, tegen het pornografische aan.

Toch lijkt Donkey Punch haar overdreven seks en geweld volkomen serieus te nemen. Hier geen relativerende oneliners, of komisch in beeld gebrachte actie, hoe dol de situaties soms ook zijn.

Met de subtiliteit is ook de geloofwaardigheid overboord gegooid. (René Glas) Donkey Punch (GB, 2008) Regie: Oliver Blackburn Met: Robert Boulter, Sian Breckin, Nichola Burley

Muziek: ‘Aliki Kayaloglou, een bekende Griekse zangeres van het kunstlied, te vergelijken met het Franse chanson. Ik speel zelf piano, zing en houdt van Griekse muziek. Dat kan ook rebetika zijn, een genre ontstaan in de onderwereld en gevangenissen, of de rock van Filippos Pliatsikas, die onlangs nog optrad in De Melkweg.’

Film: ‘Match Point van Woody Allen. Hoe langer je wacht met de oplossing van een dilemma – hier de keuze tussen vrouw of minnares – hoe gruwelijker de uitkomst wordt. Het is geen typische Woody Allenfilm, maar de dialogen zijn even geestig als zijn oude producties.’

Boek: ‘Epta Fores To Daktylidi (Zeven keer de ring) van de Griekse schrijfster Ismini Kapantai. Zeven historische novellen over eenvoudige mensen, spelend in de voor Grieken minder aansprekende periode waarin het land deel uitmaakte van het Osmaanse rijk. Dat heeft zijn sporen nagelaten. Moussaka is van origine Turks, ook een woord als yoghurt. Grieken zien dit natuurlijk anders. Turkse koffie heet bij ons Griekse koffie.’

Humor: Jan Jaap van der Wal, hij vertelt een verhaal zonder grof te zijn. Een grap over de moderne drang om speciaal te willen zijn zonder dat er een basis voor is.

“Maar wat is speciaal?” vraagt hij zich af. “Nou, een mongooltje dat in de dierentuin pinguïns zo leuk

Foto: Hans van Vinkeveen

film

Website: ‘Eleftherotypia, een gerenommeerde, linkse Griekse krant, houdt mij op de hoogte van de actualiteit. Het is ook nostalgie: ik ben Grieks, ik kom van Kreta.

Mijn vak is mijn roots.’

Tatiana Markaki

vindt dat hij er een in zijn rugzak mee naar huis neemt. Dat is pas speciaal.”’

Hebbeding: ‘Mijn halsketting. Die herinnert me aan Venetië, waar ik bijna een jaar lang onderzoek heb gedaan naar notariële akten van Kreta in het Rijksarchief, een van de grootste archieven van Europa.

Echt monnikenwerk was het. Qua uitgaan is er weinig in Venetië.

Ik heb veel gewandeld en van de kunstschatten genoten.’

Afknapper: ‘Antigone in het Stadsschouwburg, maar dat lag aan mijn eigen beleving. Volgens Grieks gebruik worden de oude tragedies ’s zomers in een amfitheater of op podia in de buitenlucht opgevoerd.’

Stokje: ‘Ik geef het stokje aan student Noors Rozemarijn Vervoort, over wie ik gehoord heb dat zij gezellig is en actief in de studievereniging.’ (Hans van Vinkeveen)

Prettig geknetter Amsterdams Studenten Festival 2009 – diverse locaties ‘Wil je naast bier zuipen ook cultuur snuiven? Doe mee, kom kijken en laat je zien!’ luidt het credo van het Amsterdams Studenten Festival dit jaar. En misschien is het mijn (naar studentenmaatstaven bejaarde) leeftijd. Of mijn voorliefde voor mensen met een licht constructieve levensinvulling. Maar de studenten tussen wie ik me begeef kenmerken zich niet louter door zuipen en snuiven.

Integendeel, zou ik willen zeggen. Het studentenleven waarin ik me beweeg, is vol van mensen die naast hun studie ook nog muziek maken, fotograferen, schrijven, culturele festivals organiseren, actief politiek bedrijven en, o ja, zich ook nog even inzetten voor een studentenraad. Me dunkt dat het prettig knettert, zo onder studenten.

Dus lang leve het Amsterdams Studenten Festival, ondanks hun misschien wat achterhaalde motto. Want van 11 tot en met 14 mei verschaffen zij al dit Amster-

damse studententalent voor het tiende achtereenvolgende jaar een podium van aanzien. Op grond van de verschillende disciplines zijn negen locaties aangewezen (onder andere Winston Kingdom, Het Rozentheater en De Uitkijk) waar studenten zich ten overstaan van een flink publiek en een deskundige jury in het zweet mogen dansen, toneelspelen, singer-songwriten enzovoort. Aan het eind van iedere avond mogen datzelfde publiek en diezelfde jury een winnaar aanwijzen, die naast de aanmoediging wat vaker een podium te beklimmen ook een fijne prijs in zijn zak mag steken. Ter afsluiting van het festival kunnen de winnaars en de verliezers tijdens het eindfeest in Odeon een verbroederend biertje drinken. Samen met alle andere studenten van de UvA, HvA en VU natuurlijk, die zin hebben om flink te swingen op Kraak en Smaak, Tom Trago en Fokko en Koen. De winnaars van de disciplines ‘bands’ en ‘dj’ mogen die avond bovendien ook hun kunsten nog eens laten horen.

Ik weet nu al dat ik extra hard ga gillen voor die vriend die, naast zijn studie economie en zijn wekelijkse schrijfcursus, ook nog probeert gitaar te leren spelen. Ik twijfel er niet aan dat hij de hem twee bekende akkoorden met verve zal gaan aanslaan.

Houdt u er wat objectievere beoordelingscriteria op na? Of laat u zich gewoon graag verrassen door nog ongekend talent?

Hou ze vrij dan, die dagen. (Fen Verstappen) Amsterdams Studenten Festival, 11 t/m 14 mei op diverse locaties in de binnenstad, zie www. amsterdamsstudentenfestival.nl

Foto: Won Tuinema

Foto: Henk Thomas

fen is uit

eten

Knapperige pizza Restaurant Toscana – Haarlemmerstraat 130 Er zijn van die restaurantjes waar je door de jaren heen blijft komen. Simpelweg vanwege de combinatie van lekker eten, de vriendelijke bediening en de gezelligheid. Toscana aan de Haarlemmerstraat is zo’n restaurant.

Bij binnenkomst blijkt dat we per ongeluk hebben gereserveerd bij nevenvestiging Toscana aan de Haarlemmerdijk, maar die vergissing wordt ons vergeven en we krijgen alsnog een plekje. Zodra we zitten wordt ons de kaart overhandigd. We slaan het voorgerecht over, en vragen alleen om een mandje brood met kruidenboter. Deze keuze is snel gemaakt, het hoofdgerecht is echter vanwege de grote keuze lastiger.

Uiteindelijk bestellen we een pizza Cipolla (kaas, tomaat en ui), een pasta Frutti di Mare en een Lasagne Verde.

Goede keuzes, want enige tijd later valt het gesprek stil terwijl we aan het smullen zijn van onze gerechten. De pizza is precies zoals deze moet zijn en heeft een knapperige bodem. Uit het enorme bord pasta worden de zeevruchten met smaak opgepeuzeld en ook de lasagne blijkt goed gekozen: de kaaskorst is lekker knapperig, de groenten passen perfect.

Over de prijzen zijn we daarnaast zeer te spreken: pizza’s starten vanaf ongeveer vier euro, pasta’s vanaf zes euro.

De toetjes vallen tegen wat betreft prijs-kwaliteitverhouding. Er is weinig keuze, en we nemen een Dama Bianca (dame blanche), een Banana (gebakken banaan) en een Coppa Fantasia (verschillende soorten ijs). De Dama Bianca is precies zoals deze hoort: lekker veel vanille-ijs met chocoladesaus.

De gebakken banaan doet echter wat betreft de structuur denken aan een gekookte aardappel, en de Coppa Fantasia getuigt niet van veel fantasie en zouden we ook in een goedkope supermarkt kunnen halen.

Jammer is daarnaast dat de bediening wel wat te wensen over laat. Regelmatig zitten we met een leeg glas voor ons, en door de gezellige drukte is het soms lastig de aandacht van het personeel te trekken. Dit wordt echter ruimschoots gecompenseerd door de vriendelijkheid waarmee we geholpen worden. De ietwat drukke bediening en de desserts mogen daarom uiteindelijk de pret niet drukken. We zijn vol en verzadigd en vanwege de knusse en huiselijke sfeer blijven we nog lang napraten met een dampende kop thee. Laat op de avond, als de meeste tafels al leeg zijn, gaan we moe maar voldaan naar huis, vastbesloten nog een keer terug te komen. (Nathalie Muurlink) Prijs: verrassend laag Eten: ontzettend lekker, maar desserts vallen tegen Sfeer: gezellig, huiselijk en knus Bediening: drukbezet, maar erg vriendelijk

OPROEP Ben je (betaalbaar) uit eten geweest (maximaal E25,- per persoon)? Schrijf dan een recensie en stuur die op naar redactie@ folia.uva.nl. Als je recensie wordt geplaatst, krijg je de kosten van het etentje tot een bedrag van E50,- vergoed.

Folia 30 | 25

.9>75I?>45> =54545<9>7/

PEPER "95DFB2A956 E1> 45

www.ASVA.nl

)?C5 ?A 495 )1>

C?C 5> =5C =59 ;D> :5 F55A BC5==5> E??A 45 BCD45>C5>A114BE5A;95I9>75> 95 F55; F?A4C 45 *55; E1> 45 =BC5A41=B5 &CD45>C 75>?5=4 5 5>CA1<5 &CD45>C5>A114 ;5>C CF55 @1AC9:5> =59 5> () &# -9: 2581AC975> :?DF 25<1>75> E?<4?5>45 BCD495@<5;;5> ;<59>5 F5A;7A?5@5> 4DDAI11=8594 11> 45 D>9E5AB9C59C 5> AD9=5A5 ?@5>9>7BC9:45> E1> 45 292<9?C855;

=59 ?6 () &# L 5>>965A &389:6 9B =?=5>C55< 25BCDDAB<94 E1> =59 5> BC5<C I938 49C :11A E5A;95B211A 1<B <9:BCCA5;;5A

5 39:65ABE??A 45 &% 0)55< E1> 45 @D>C5> 495 F9: E?A97 :11A 9> ?>B E5A;95I9>7B@A?7A1==1 81445> BC11> 85225> F5 F11A75=11;C 9:E??A255<4 4DDAI11=8594 ?@ 45 D>9E5AB9C59C #@ 85C %?5C5AB59<1>4 F?A45> I?>>5@1>5<5> 5> F9>4=?<5>C:5B 75@<11CBC ?= 45 3?=@DC5AI1<5> # >5DCA11< C5 =1;5> #?; I1< 5A 29>>5>;?AC ?@ 45 85<5 (E 4D225<I9:497 F?A45> 75@A9>C )5A45A I9:> 45 ?@5>9>7BC9:45> E1> 55> 11>C1< BCD49535>CA1 E5AAD9=4 5> 85225> F5 5A F5A; E1> 75=11;C 41C BCD45>C5> 29: 55> 11>C1< ?@<5949>75> =55A 6554213; ;A9:75> ?@ 8D> C5>C1=5>B 5> >95DF @D>C E1> =59 E??A 11>;?=5>4 :11A 9B J45 D>9E5AB9C59C 9B 755> <55A612A95;M 0*9: I9:> C575> 45 =11CA575<5> 495 45 D>9E5AB9C59C CA56C ?= BCD45>C5> 9> E95A :11A 4??A 8D> BCD495 C5 :175> E5AC5<C 5>>965A

L &C5@81>95 E1> &CA11C5> 9B 31=@17>5<5945A E1> () &# 675<?@5> :11A I1C I5 9> 45 5>CA1<5 &CD45>C5>A114 F11A I5 ?E5A #>45AF9:B 5> #>45AI?5; 79>7 0 ; 852 =5 ?>45A 1>45A5 25I97758?D45> =5C 2539:65A 9>7 5> 8?5 41C 55A<9:;5A ;1> E5A<?@5> () &# E9>4C 41C BCD45>C5> EA9: =?5C5> I9:> ?= ?@ 8D> 5975> =1>95A C5 BCD45A5> &C5@81>95 0&CD45>C5> =?5C5> I938 >11BC 8D> BCD495 ;D>>5> ?>CF9;;5<5> *9: E9>45> 41C :5 1<B :5 13C956 25>C 29: :5 BCD495E5A5>979>7 411A @D>C5> E??A I?D =?5C5> ;A9:75> &CD45A5> 9B >95C 1<<55> =5C :5 >5DB 9> 45 2?5;5> I9CC5> *1C :5 411A>11BC 4?5C 9B >5C I? > 25<1>7A9:;5 E??A25A5949>7 ?@ 45 1A2594B=1A;C () &# E9>4C 41C 55> BCD45>C 495 =5C I5BB5> B<117C >5C I? 7?54 55> C?@BCD45>C ;1> I9:>

O 675<?@5> :11A ;A557 =59 =55A BC5==5> 41> () &#

> 8?5F5< 25945 @1AC9:5> 85CI5<645 4?5< E??A ?75> 85225> K7?54 ?>45AF9:B 5> 7?545 E??AI95>9>75> =?5BC5> 45 <545> E1> () &# 411A4??A E?<75>B &C5@81>95 B?=B 5GCA1 8D> 25BC 4?5> ?= 45 1>45A5> C5 ?E5ACD975> E1> 8D> BC1>4 @D>C5> () &# E9>4C 29:E??A255<4 41C BCD45>C5> >95C 1<<5 3?<<575B 9>C5>B956 I?D45> 8?5E5> C5 E?<75> 1<B I5 I5<6 45>;5> 41C 41C >95C >?497 9B =59 9B 85C 411A >95C =55 55>B 0*5A;7A?5@5> 75E5> E11; E55< 9>I938C 9> 45 BC?6 95 F5A;7A?5@5> I?D45> I? 7?54 =?5C5> I9:> 41C BCD45>C5> 5A D9C I938I5<6 29: F9<<5> I9:> &CD45>C5> 5> 4?35>C5> I?D45> I938 1<<5259 E5A1>CF??A45<9:; =?5C5> E?5<5> E??A 55> 7?545 E?A=75E9>7 E1> 85C ?>45AF9:B I57C 5>>965A #>41>;B 45 E5AB389<<5> ;?=5> () &# 5> =59 ??; E11; C?C 3?=@A?=9BB5> &C5@81>95 0!5C I? > 3?=@A?=9B F?A4C 85C 25BC5 D9C 25945 @1AC9:5> 75811<4

'5A ?>45ABC5D>9>7 E1> 45 E5A;95I9>75> F?A45> 45 E?<75>45 13C9E9C59C5> 75?A71>9B55A4 F11A29: :5 ??; C5A @<5;;5 ;D>C BC5==5>

9>B417 =59

121A5C1E?>4 =5C =9<9? DI=1> A>BC E1> 45A $1B38 ?81> ??BB5>B 5> 8A9BC91> $95<938 A1C9B C?571>7 E 55DF5>2DA7 *55B@5AI9:45

*?5>B417

=59

A??C E5A;95I9>7B655BC =5C 5 5D74 E1> '575>F??A497 $89<9@ ,?D>7 )93C?A ?A1< '?= 1=95> ? 5> %D2HF1G *?5>B417

=59 *5BC5AD>95 <N>>5@<59> >CA55 P

?>45A417 =59

?>45A417 =59

&@?ACF54BCA9:45> CDBB5> BCD495 521C ?E5A =545I5775>B381@ E5A5>979>75> E1> 45 (E )( 5> 5> 5G35<<5>C95 9> 85C ?>45AF9:B E (& ?5<5<11> !5C ? 1 <5G1>45A %9>>??H 1> 45 =55BC 9>E<?54A9:;5 =1> E1> "545A<1>4 ?45F9:; BB385A 5> ?5; 5A=1>B >CA55 5> 4A1>;:5B I9:> 7A1C9B 5 1<95 <59>5 1AC=1>@<1>CB?5>

)??A =55A 9>6?A=1C95 ;9:; ?@ FFF =BC5A41=B5&CD45>C >< -?A7 41C :5 5A29: 25>C =11A 2?E5> 1<<5B I?A7 41C :5 :5 BC5= D9C2A5>7C E??A 45 BCD45>C5>A114BE5A;95I9>75> 5> D9C71E5 E1> 45 &) BCD45>C5>D>95 )5>45<BCA11C

++ =BC5A41= %5175A5> @5@5A 1BE1 ><

17

Foto’s: Julie de Graaf

weekgast

Julie de Graaf (22) studeert internationaal publiekrecht en loopt stage bij de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiging (PV) bij Unesco in Parijs.

Maandag 19 april Na een regenachtig weekend is de lucht vanochtend helemaal blauw. Genietend van de zon fiets ik in vijf minuten van mijn appartementje naar Unesco. Om 9.00 uur begint daar de eerste vergadering van vandaag: EU-coördinatie. Normaal gesproken worden alle vergaderingen getolkt, maar de veelvoudige en informele overleggen tussen de EU-leden vormen hier een uitzondering op. Erg goed voor mijn Frans dus, want slechts enkele delegaties doen het woord in het Engels.

Bas ter Haar, hoofd van de Nederlandse delegatie, zit al in de zaal als ik binnenkom. Om 10.00 uur proberen we een plaatsje te bemachtigen bij de volgende vergadering: de opening van de Uitvoerende Raad. Deze twee weken durende raad bespreekt en controleert elk halfjaar de programma’s en het budget van de organisatie.

Marjan, beleidsmedewerker bij de PV, heeft een rooster in elkaar gedraaid waarop met afkortingen staat aangegeven wie de komende weken bij welke vergadering moet zitten. Ik, JG, ben vandaag en morgen verantwoordelijk voor de verslaglegging van de plenaire zitting en maak de rest van de dag aantekeningen van speeches en debatten. (Met een fijne lunchpauze van anderhalf uur op het grasveld voor het Hôtel des Invalides, want het blijft natuurlijk wel Parijs!)

Dinsdag 20 april Dag twee van de Uitvoerende Raad. Gisteravond konden de aanwezige delegaties het niet eens worden over een bepaald agendapunt en werd er tot 20.00 uur in de microfoons geschreeuwd (of gezwegen), met als dramatische hoogtepunt een vertegenwoordiger die woedend de zaal uit liep. Gelukkig was er daarna een alles verzachtende cocktail op de zevende verdieping van het Unesco-hoofdkantoor. Geweldig uitzicht, nog beter eten en veel champagne. Tja, wat kan ik zeggen; het is

een zware, zware stage. Goed. Realitycheck: om 9.00 uur begint de dag wederom met een EU-coördinatie.

Dan om half 10 de voortzetting van de raad. Alle delegaties die deze zitting deelnemen (55 van de 193) mogen vandaag acht minuten spreken. Dat betekent, inderdaad, dat ik een goeie zeven uur aan toespraken zal bijwonen, gevolgd door overige agendapunten en – mocht dit alles voor het einde van de avond afgerond zijn – de voortzetting van de discussie die gisteravond vastliep.

Tijdens de lunch ga ik snel terug naar de Nederlandse ambassade waar de PV is gevestigd. Omdat alle werkuren nu zijn gevuld met vergaderingen, houden we ons wekelijkse stafoverleg in de pauze. De rest van de middag (en avond) luister ik naar een overweldigende hoeveelheid speeches. Gelukkig kan de maximale spreektijd niet worden overschreden. Wat dat betreft lijkt het hier bij Unesco verdacht veel op de Oscaruitreiking: als de tijd om is, begint de klok te knipperen en zwelt muziek aan om aan te geven dat het nu toch echt voorbij is. Wereldmuziek, dat dan weer wel.

Woensdag 22 april Mijn leven begint zo langzamerhand op een groot Frans cliché te lijken. Gisteren, na alle toespraken, was ik nog net op tijd om met twee vriendinnen te picknicken. Met rode wijn, stokbrood en kaas. Onder de Eiffeltoren. Ik vind het zelf ook een beetje gênant, maar gelukkig droegen we geen van allen een baret.

Vandaag sta ik niet ingedeeld voor een vergadering en kan ik op de ambassade mijn verslag van de afgelopen twee dagen schrijven. De rest van de dag ben ik voornamelijk aan het lezen. Elke dag circuleren er op de PV namelijk diverse kranten, tijdschriften, memo’s, berichten en Unesco-publicaties. Twee dagen niet achter mijn bureau vertalen zich dus in een flinke stapel leeswerk. On the bright side: ik ben nog nooit zo goed op de hoogte geweest van het nieuws. ’s Avonds eet ik met Jorien en Martijn. Zij lopen allebei stage bij de ambassade en met z’n drieën delen we een werkkamer.

Donderdag 23 april Op de ambassade ontvangen we vanochtend een groep Nederlanders die een deel van de Uitvoerende Raad bij zullen wonen. Ze komen van het ministerie van OCW, Buitenlandse Zaken en van de Nationale Commissie

voor Unesco en hebben stroopwafels meegenomen.

Bij Unesco worden ’s middags de vergaderingen even stilgelegd voor een bijeenkomst met Jorge Sampaio, oud-president van Portugal en huidig vertegenwoordiger voor de VN-expert group Alliance of Civilizations.

Een paar weken geleden bracht VN Secretaris-Generaal Ban Ki Moon ook al een flitsbezoek aan Unesco.

Erg bijzonder en inspirerend om bij zulke toespraken aanwezig te zijn. Zo denk ik er althans over, maar als ik halverwege de speech van Sampaio om me heen kijk, zie ik minstens drie mensen knikkebollend in hun stoel hangen. Tja, zo’n Uitvoerende Raad gaat je niet in de koude kleren zitten… Vanavond heeft Permanente Vertegenwoordiger Bas ter Haar het Nederlandse bezoek en de medewerkers van de PV uitgenodigd voor een etentje in de residentie. Leuk!

Vrijdag 24 april Het etentje gisteravond was erg gezellig. Jammer genoeg reist het grootste gedeelte van de Nederlanders vanochtend alweer terug naar Den Haag. Wij, de achterblijvers, hebben een lange dag voor de boeg. Veel items die voor deze week op de agenda stonden zijn nog niet besproken en naar verwachting zal er tijdens een lange avondsessie en op zaterdagochtend worden doorvergaderd. Toch vliegen de uren voorbij en vervelen de vergaderingen (bijna) nooit. Interessant zijn vooral de politiek gevoelige discussies. Ondanks het niet-politieke mandaat van Unesco gaat het om zulke brede onderwerpen (immers: onderwijs, wetenschap en cultuur) dat debatten alle kanten op gaan. Zo is er deze week gepraat over het voornemen van Afghanistan om de Sharia-wet in te voeren, cultureel erfgoed in conflictgebieden en de opbouw van scholen in de Gazastrook. Toch merk ik na een ietwat taai debat (van drie uur over de vraag of de Engelse vertaling van een Uitvoerende Raad-beslissing het woord ‘shall’ or ‘should’ zou moeten bevatten) dat ik toe ben aan het weekend.

Optimistisch spreek ik af met Jorien om vanavond naar de film te gaan (Coco avant Chanel), maar eigenlijk weet ik ook wel dat de vergaderingen niet tijd afgelopen zullen zijn. Gelukkig is er altijd nog een cocktail op de zevende verdieping. l Volgende weekgast, vanaf 4 mei: Jorrit Smit, student FNwI en lijsttrekker van studentenpartij Lief.

Folia 30 | 27

12 mei LAUGH! 19:00 â&#x20AC;&#x201C; 22:15 Locatie: Leeuwenburg

Kom lachen, gieren en brullen op de gratis cabaretavond voor de Amsterdamse Student.

MET OPTREDENS VAN:

13 mei VOTE! 23:00 - 04:00 Locatie: Westerunie

Het verkiezingsfeest voor de medezeggenschap van de Amsterdamse Student!

EMILIO GUZMAN MET OPTREDENS VAN: ERNST VAN DER PASCH JEUGD VAN JOHAN GOOSSENS TEGENWOORDIG CHRISTIAN PIELICH

PHILIP YOUNG VICTOR CORAL

14 mei TALK! 14 mei CLASH! 12:00 - 17:00 Locatie: USC

Wat is de beste studievereniging van 2009?

Kom je vereniging aanmoedigen terwijl er gestreden wordt voor deze eer.

ONDERDELEN:

VOLLEYBAL KNOTSBAL TREFBAL

STUDENTENRAAD

18:45 - 21:30 Locatie: de Balie

Debat over excellentie in het onderwijs en de medezeggenschap.

Ga in debat met onder andere:

ALEXANDER RINNOOY KAN de meest invloedrijke man van Nederland

LODEWIJK ASSCHER LOEK HERMANS

Studentenzaken #2%! IS DE CULTURELE ORGANISATIE VAN DE 5V! EN (V! 4URFDRAAGSTERPAD 84 !MSTERDAM

TRAINING: EFFECTIEF SOLLICITEREN (WO 13 & DO. 14 MEI 15.00 - 20.00 UUR) Hoe krijg je de baan die bij je past Verwerf een goede basis om succesvol(ler) te solliciteren in deze tweedaagse training. Er wordt aandacht besteed aan het belang van een realistisch zelfbeeld, hoe krijg je toekomstwensen helder, informatie verzamelen en netwerken, een sollicitatiebrief en cv schrijven en tot slot de gelegenheid een sollicitatiegesprek te oefenen. Gedurende de training ontvang je feedback van medecursisten en trainer. Let op! Uiterlijk aanmelden t/m 6 mei 2009. *

WORKSHOP: ONLINE SOLLICITEREN (DI. 19 MEI 09.30 - 13.00) Benut het internet optimaal Hoe vind je voor jou relevante informatie over functies en bedrijven op het web?

Hoe vul je digitale sollicitatieformulieren zĂł in dat je kans maakt op selectie?

Welke carrièresites kunnen een goede ondersteuning zijn? Hoe maak je gebruik van online netwerken bij het solliciteren? In deze workshop alle ins en outs van internetgebruik bij je loopbaanplanning en sollicitaties. *

TRAINING: ONDERNEMERSCHAP (MA. 25 MEI 14.00 - 17.30) Met feedback op je ideĂŤen en een stappenplan naar huis Je hebt een goed idee en overweegt om dit als ondernemer in de markt te zetten. Hoe pak je dat aan? Het Loopbaan Advies Centrum van de UvA en CASE (Centre of Amsterdam Schools for Enterpreneurship) verzorgen in samenwerking met de Maxwell Group hierover een workshop.

Je krijgt tips voor het maken van een goede pitch (= korte, pakkende presentatie van je idee), ervaren coaches gaan in op je vragen rondom financiĂŤn, administratie, businessplan, etc en je krijgt feedback op je plannen van succesvolle ondernemers. * * Meer informatie over de inhoud en het inschrijfformulier van deze bijeenkomsten vind je op: www.uva.nl/trainingscentrum.

Studentenzaken is er voor studenten, afgestudeerden en promovendi van de UvA en HvA. Binnengasthuisstraat 9, 1012 ZA Amsterdam 020 - 525 8080

www.uva.nl/studentenzaken

VR MEI

I S M 'ROEN ,INKS 9ES CAN WE $EBAT OVER DUURZAAMHEID

3PREKERS "AS %ICKHOUT KANDIDAAT %UROPARLEMENTARIĂ&#x2018;R VOOR 'ROEN ,INKS PROJECTLEIDER "IOBRANDSTOFFEN 0LAN BUREAU VOOR DE ,EEFOMGEVING 0AULUS DE 7ILT WETHOUDER 3LOTERVAART "ART *AN +ROUWEL OUD DIRECTEUR 4RIO DOSBANK OUD TOPMAN 2ABOBANK EN -ARCEL 3CHUTTELAAR DIRECTEUR ADVIESBUREAU DUURZAAM ONDERNEMEN O L V *UPIJN (AFFMANS VOORMALIG !! $E 'ROENEN #ITY#ARGO 0LAATS #2%! 4HEATER 4OEGANG GRATIS

MA MEI

I S M 3)"

&ILM @3HAKE HANDS WITH THE DEVIL

4HE lLM @3HAKE HANDS WITH THE DEVIL 2OGER 3POTTISWOODE MIN IS THE REAL LIFE STORY OF ,IEUTENANT 'ENERAL $ALLAIRE WHO WAS IN 2WANDA ON A 5. PEACE MISSION WHEN TERROR BROKE LOOSE AGAINST THE 4UTSI MINO RITY %NGLISH SPOKEN 0LAATS #2%! 4HEATER 4OEGANG GRATIS VOOR STUDENTEN ALLE ANDEREN )NLICHTINGEN . " 'EWIJZIGDE AANVANGSTIJD I V M $ODENHERDENKING OM UUR

DO MEI

-UZIEK

0LUG 0LAY 0OPPODIUM

0LUG 0LAY IS HET #2%! POPPODIUM WAAR JE STEEDS KUNT GENIETEN VAN NIEUW TALENT 0LAATS #2%! -UZIEKZAAL 4OEGANG GRATIS 2ESERVEREN NIET MOGELIJK

DI MEI

I S M 3)" $OCUMENTAIRE @4RIAGE $R *AMES /RBINSKI S

(UMANITARIAN $ILEMMA 4HE DOCUMENTARY @4RIAGE $R *AMES /RBINSKI S (UMANITARIAN $ILEMMA 0ATRICK 2EED MIN DEALS WITH THE REALITY OF HUMANITARIAN AID THROUGH THE WORK OF *AMES /RBINSKI 7HAT CAN ONE INDIVIDUAL DO TO HELP (OW DOES IT AFFECT YOU TO SEE SO MUCH AGONY 4O KNOW THAT TRYING YOUR BEST WILL NOT SAVE ALL *AMES /RBINSKI WORKED IN 3OMALIA 2WANDA AND #ONGO AND ACCEPTED THE .OBEL 0EACE 0RIZE IN ON BEHALF OF $OCTORS WITHOUT "ORDERS OF WHICH HE WAS PRESIDENT %NGLISH SPOKEN 0LAATS #2%! 4HEATER 4OEGANG GRATIS VOOR STU DENTEN ALLE ANDEREN )NLICHTINGEN

W W W C R E A U V A N L

I MY TEACHER UNIVER SITEITSDAG ZATERDAG 6 JUNI 2009 REDE PIET BORST OVER KWAKZALVERIJ STADSWANDELINGEN // RONDVA ART // DEBATTEN COLLEGES // WORKSHOPS // PRIJSUITREIKING OPTREDENS // BORREL // CONCERT

HĂŠt jaarlijks evenement voor en door alumni, donateurs en (oud-)medewerkers van de Universiteit van Amsterdam. Gevarieerd programma op diverse UvA-locaties in de binnenstad.

DATUM zaterdag 6 juni 2009 van 10.30 tot 23.00 uur // TOEGANG UvA-alumni â&#x201A;Ź 25 AUV-leden â&#x201A;Ź 20, UvA-medewerkers en recent afgestudeerden (na 5 mei 2008) gratis AANMELDEN www.uva.nl/universiteitsdag // CONTACT universiteitsdag@uva.nl // 020-525 3500

www.uva.nl/universiteitsdag

Binnen een jaar de populairste van de klas.

Heb je tijdens je studie ontdekt dat je het leuk vindt om jouw vakkennis over te dragen aan anderen? Met de praktijkgerichte kopopleiding Tweedegraads Leraar voor hbo- en wo-bachelors heb je binnen een jaar al je tweedegraadsbevoegdheid. En kan je als docent aan de slag. Kijk voor meer informatie op www.hva.nl/kop of kom naar de open avond op 14 mei.

onderduiken

Reguliersgracht 34b Door Dirk Wolthekker

Achteraf gezien is historicus Ivo Schöffer misschien wel in de wieg gelegd om in de oorlogsjaren joodse onderduikers op te nemen in het studentenhuis aan de Reguliersgracht waar hij woonde. In elk geval is het delen van woonruimte met kostgangers hem met de paplepel ingegoten. ‘Met mijn ouders, broer en zus bracht ik mijn jeugd door aan de Hacquartstraat in Zuid. Tijdens de Olympische Spelen van 1928 verhuurden mijn ouders kamers aan buitenlandse bezoekers.

Mijn moeder had daar zo veel aardigheid in dat ze er na de Spelen mee is doorgegaan. We hadden altijd “paying guests” in huis, meestal alleenstaande vrouwen en meisjes van goede komaf, die tegen betaling kost en inwoning kregen. Het verschil tussen hen en de onderduikers was natuurlijk dat zij altijd moesten betalen, de onderduikers vaak niet.’

De Leidse emeritus-hoogleraar vaderlandse geschiedenis Ivo Schöffer (Amsterdam, 1922) studeerde in de oorlogsjaren geschiedenis aan de UvA. ‘Ik kwam aan in 1941, het jaar van de Februaristaking en het jaar waarin ik voor het eerst hoorde over doodsberichten in concentratiekamp Mauthausen. Ik had de middelbare school gevolgd op het Montessori Lyceum. Dat had toen nog geen overheidserkenning, waardoor je er staatsexamen moest doen, wat ik niet haalde. Ik maakte mijn middelbare school daarom af op wat toen het ‘Gunning Lyceum’ werd genoemd, het tegenwoordige Amsterdams Lyceum, toentertijd nog genoemd naar de eerste rector en oprichter Christiaan Gunning.

Op beide scholen zaten veel leerlingen met een socialistische, joodse of communistische achtergrond,

Foto: BeeldbankWO2/Verzetsmuseum Amsterdam

Ivo Schöffer studeerde tijdens de oorlog geschiedenis. Met zijn studentenleven als dekmantel hield hij joodse onderduikers verborgen. ‘De buren dachten dat het studenten waren.’

Lidia Schöffer (links) en haar broer Ivo, bezig met het vervalsen van persoonsbewijzen.

moesten beloven zich te “onthouden van iedere tegen Duitsland gerichte handeling”, zoals men zei. Wie de verklaring niet tekende liep grote kans naar Duits-

‘ Als baas van een onderduikadres moet je behoorlijk autoritair zijn. Ik eiste gehoorzaamheid en discipline’ precies de mensen waar de Duitsers niets van moesten hebben en andersom vaak ook niet. Je kunt wel zeggen dat ik in een niet-Duitsgezinde omgeving mijn middelbare schooltijd heb doorgebracht.’

Merkte u later aan de UvA iets van een pro- of anti-Duitse stemming?

‘Wat ieders houding was in de oorlog werd vooral duidelijk nadat de Duitsers in het voorjaar van 1943 van alle Nederlandse studenten eisten dat ze een “loyaliteitsverklaring” zouden ondertekenen, waarbij ze

30 | Folia 30

land te worden gestuurd voor de Arbeitseinsatz. In het dispuut Unica, waarvan ik lid was, hebben we er veel ruzie over gehad: tekenen of niet. Uiteindelijk hebben vier leden getekend. Ik niet.’

Wat voor dispuut was Unica?

‘Unica was een echt intellectueel dispuut met veel aandacht voor geschiedenis en literatuur. Ik was een succesfeut, want in de fleurtijd van het corps was ik door zes verschillende disputen benaderd met de vraag of ik lid wilde worden van hun dispuut. Daaronder Unica.

Per jaar werden er maar een paar studenten gevraagd om lid te worden van dat dispuut, dus het was een hele eer door hen te worden uitgenodigd voor het lidmaatschap. Unica had haar dispuuthuis aan de Reguliersgracht 34b, de b van “boven”. Het huis had – of liever gezegd heeft, want het bestaat nog steeds – twee voordeuren. De linkerdeur leidde naar een handelsfirma in koloniale waren, de andere deur naar de bovenverdiepingen waar we met een stuk of tien leden van Unica woonden.’

Hoe bent u op de gedachte gekomen joodse onderduikers onder te brengen in het dispuuthuis?

‘Toeval. Het begon er mee dat ik een schuilplaats zocht voor mijn joodse vriend Gideon Kahn, die ik nog kende van het Gunning Lyceum. Gideons vader had gewerkt bij het warenhuis Hirsch, maar was al vrij snel in de oorlog naar Duitsland weggevoerd en daar omgekomen. Voor Gideon, zijn zus en zijn moeder ben ik toen op zoek gegaan naar een onderduikadres.

Zijn broer wist uit te wijken naar Amerika. De zoektocht naar een schuilplaats voor Gideon en zijn familie viel samen met de leegloop van het dispuuthuis. Een deel van de dispuutleden had de loyaliteitsverklaring

Pas na de oorlog deed Ivo Schöffer zijn kandidaatsen doctoraalexamen geschiedenis. Hij was toen ook enige tijd redacteur van het satirische studentenweekblad Propria Cures. In 1956 promoveerde hij op het proefschrift Het nationaal-socialistische beeld van de geschiedenis van de Nederlanden. Een historiografische en bibliografische studie. Van 1961 tot aan zijn emeritaat in 1987 bekleedde hij de leerstoel vaderlandse geschiedenis aan de Universiteit Leiden.

Voor zijn hulp aan de joodse onderduikers kreeg hij de Israëlische Yad Vashem-onderscheiding. Dispuut Unica is inmiddels geen onderdeel meer van het studentencorps, maar een zelfstandige studentenvereniging. Het pand Reguliersgracht 34 is nog steeds in haar bezit. In de gevel is een gedenksteen gemetseld met de tekst Submergo ut Emergam, onderduiken om weer te voorschijn te komen. Alle onderduikers van Reguliersgracht 34 overleefden de oorlog.

Foto: Henk Thomas

niet getekend en verliet het huis uit angst op transport naar Duitsland te worden gezet. Een aantal had wel getekend, waardoor het huis een zekere “legale status” had gekregen. Niettemin waren ook die studenten vertrokken, want colleges waren er toch vaak niet.

Zodoende ontstond de mogelijkheid om de familie Kahn er onder te brengen en daar kwamen na verloop van tijd nog een stuk of tien anderen bij.’

Hoe verbleven die onderduikers daar?

‘Ik moest natuurlijk de schijn ophouden dat het nog steeds een studentenhuis was. De UB was overdag vaak gewoon open, ik haalde daar boeken die ik in de zitkamer legde. Ook onder elkaar probeerde we een studieuze sfeer te creëren: Gideon gaf bijvoorbeeld voordrachten over de joodse geschiedenis, ik over de Nederlandse opstand. De onderduikers hadden verder hun eigen “studentenkamer”. Een van de “studenten”, Erna Berg, had een niet-joods uiterlijk, zij “speelde” de rol van huishoudster en mocht dus het pand verlaten. Ze wist goede adresjes om inkopen te doen en in de Hongerwinter zorgde ze dat er voldoende hout aanwezig was. De “studenten” mochten overdag niet op de verdieping direct boven de handelsfirma lopen om niet ontdekt te worden, en ze mochten het toilet niet doortrekken. Op de zolder richtte ik een schuilplaats in, waar ze bij een eventuele inval naartoe konden vluchten. Een neef van mij legde een alarmsysteem aan, waarmee we snel konden signaleren of

Ivo Schöffer, tegenwoordig woonachtig in Leiden

er Duitsers voor de deur stonden. Mijn zus Lidia hielp ook mee: zij had een grafische opleiding gevolgd en was heel goed in het vervalsen van persoonsbewijzen.

Zij wist een “papje” te maken van echte, gestolen persoonsbewijzen, waarvan ze dan een vervalst exemplaar in elkaar “metselde”. We hebben vaak een nachtelijke inval geoefend: met beddengoed en al naar de schuilplaats vluchten. Maar een echte inval hebben we nooit gehad.’

Waarom denkt u dat er nooit een inval is geweest?

‘Als baas van een onderduikadres moet je streng

zijn. Dat was ik ook. Ik was vaak behoorlijk tiranniek en autoritair, ik eiste gehoorzaamheid en discipline. Veel mensen slaan door als ze worden verhoord, dus dat moet je voorkomen. Discipline helpt daarbij. Hoe meer discipline, hoe minder de kans op ontdekking. De buren zijn altijd blijven denken dat de “studenten” ook echt studenten waren. Zelf droeg ik daar ook aan bij: ik liep altijd in een korte broek en zag er daardoor steevast jonger uit dan ik was. Dat hielp bij het creëren van een studentikoze uitstraling.’ l

Folia 30 | 31

essaywedstrijd

De beste alma mater Winnaars van de UvA Essaywedstrijd De Centrale Studentenraad (CSR) organiseerde een essaywedstrijd met als thema De ideale universiteit. Bijna veertig studenten stuurden een bijdrage in en de Vlaamse masterstudent Pol Vanfleteren won de wedstrijd.

De ideale universiteit: Beagle of Titanic?

Maar wat is nu het ideale vaartuig op dit bij tijden woelige vaarwater, en nog belangrijker, hoe gaat de bemanning het best met elkaar om? De Beagle, het zeilschip waarmee Charles Darwin zijn wereldreis ondernam in 1831, lijkt me in deze kwestie als toonbeeld te kunnen fungeren. Kapitein Robert Fitzroy zag in Darwin een tafelgenoot en intellectuele gesprekspartner bij uitstek om als net afgestudeerde theoloog met natuurkundige interesses een zeilschip vol exacte wetenschappers te vergezellen met als doel onder andere het geografisch opmeten van de kusten van Vuurland en PatagoniĂŤ. Tot welke verbazingwekkende inzichten dit samenwerken van diverse weten-

Illustraties: Cees Heuvel

Een universiteit verhoudt zich tot de maatschappij zoals de zee tot het vasteland. Naast periodes van eb waarin ze autonoom onderzoekt en denkt, kent ze ook periodes van vloed waarin ze de maatschappij kritisch overspoelt en daarbij een zichtbare vloedlijn achterlaat.

schip stond bovendien een wedloop centraal: sneller dan de andere schepen naar de overzijde. Ook de universitaire wereld is in een concurrentiestrijd verzeild geraakt waarbij zo veel mogelijk gepubliceerd moet

De hedendaagse universiteit lijkt in zijn geheel niet meer op de op avonturen beluste Beagle, maar op de betreurenswaardige Titanic schappers uiteindelijk geleid heeft, hoeft geen verder betoog. De hedendaagse universiteit daarentegen lijkt in zijn geheel niet meer op de op avonturen beluste Beagle. Ze doet eerder denken aan de betreurenswaardige Titanic waarbij de diverse faculteiten vergeleken kunnen worden met de verschillende dekken die te hermetisch van elkaar waren afgesloten. Bij het luxe-

32 | Folia 30

worden om financiĂŤle middelen van overheidswege veilig te stellen. Dit kan alleen maar leiden tot een verscholen dogmatisme, een kristallisatie van het vaarwater, een catastrofale ijsberg. De Beagle reisde vijf jaar, de gemiddelde duur van een bama-opleiding, en voer de hele wereld rond. Ook de universiteit moet de student opnieuw een diepgaander wereldperspectief

aanbieden en eens te meer recht doen aan de etymologie van haar naam: het geheel. Om de student voor een provincialistisch perspectief te behoeden moet ze hierbij verder gaan dan het onvolprezen Erasmusprogramma van doorgaans een half academiejaar, een tijdspanne waarin je de Galapagoseilanden niet bereikt met een negentiende-eeuws zeilschip. Enkel een doorgedreven wereldperspectief kan de universiteiten van de concurrentiedrang bevrijden, en samen met een vruchtbare symbiose tussen de diverse faculteiten, de studenten en docenten niet alleen tot boeiende tafelgenoten maken, maar vooral tot mentale ontdekkingsreizigers. Hierbij is de vernieuwende kijk op het vaarwater van de universiteit eerder gericht op bakens uit vervlogen avontuurlijke tijden, niet die van de Titanic, maar die van de Beagle. l Pol Vanfleteren (1973) haalde zijn bachelor wijsbegeerte aan de Universiteit van Antwerpen en is momenteel bezig met zijn master aan de UvA.

Het winkeltje van de oude Noor Deze herfst studeerde ik in Bergen, Noorwegen. Bergen is de mooiste stad die ik ken, en dat komt met name doordat de natuur zo dichtbij is. Overal waar je kijkt zie je wel een van de zeven, groene bergen die de stad omringen en ook de zee is altijd te zien.

Het was een dag in oktober, en omdat het mooi weer was en mijn college uitviel, besloot ik een stadswandeling te maken. Zo wandelend kwam ik langs een zijstraatje dat me nog niet eerder was opgevallen. Het zag er aantrekkelijk uit, met oude, witgeverfde huisjes en ik besloot het straatje in te slaan. Zo kwam ik bij wat een oud, klein boekwinkeltje leek en ik ging naar binnen. Er stond een oude Noor met een grijze ringbaard achter de toonbank in de verder lege winkel. ‘Waarmee kan ik je van dienst zijn?’ vroeg de man.

‘Wat is dit voor een winkel?’ vroeg ik hem op mijn

plaatje van Plato met studenten op de toonbank legde.

‘Ik denk dat te veel opgelegde hiërarchie ervoor zorgt dat studenten bang zijn om iets te zeggen. Dat ze denken dat de professor alles weet, en dan krijg je eenrichtingsverkeer. Maar studenten zijn juist nog in staat origineel te denken, buiten de academische kaders, en daar kunnen de professoren ook van leren. Maar naast die discussie moet er toch ook op een traditionele

‘ Was het Plato die met zijn studenten buiten liep te discussiëren? Dat lijkt me wel wat’ beurt. ‘Hier,’ zei hij, ‘kun je de ingrediënten voor jouw ideale universiteit vinden. Dus wat vind jij belangrijk aan een universiteit, als je denkt aan de toekomst en de grote lijnen die de universiteit moet volgen?’ Ik dacht aan de mooie stad waar de natuur zo dichtbij ons was, aan de windmolens in het platte Nederland en aan de algemene klimaatverandering en het opraken van de energievoorraden. ‘Groen,’ zei ik daarop. ‘Een universiteit moet groen zijn.’ Ik raakte direct vervuld van het idee en begon verder te fantaseren. ‘Met binnentuinen en dakterrassen met fruitbomen. En met spinningfietsen in de sportschool die zorgen voor een groot deel van de energievoorziening. En een biologische catering die producten teelt in de eigen binnentuinen.’ De man rommelde in een laatje en pakte onder andere een miniatuurspinningfiets met dynamo. ‘En de lessen en colleges dan, hoe moet dat in zijn werk gaan?’ vroeg hij.

‘Was het Plato die met zijn studenten buiten liep te discussiëren? Dat lijkt me wel wat. Zo ben je in de buitenlucht waar de hersenen veel beter werken, en doordat de studenten letterlijk op gelijke hoogte zijn met een docent, is er minder sprake van hiërarchie.’ ‘Dus jij bent tegen hiërarchie?’ vroeg de Noor, terwijl hij een

manier les gegeven worden, omdat er ook een soort basis aan kennis is die doorgegeven moet worden.’

Ik was verbaasd over mijn woordenstroom tegen de vreemde man, maar hij trok bemoedigend zijn wenkbrauwen op. ‘Heb je ook een idee over de faculteiten?’ vroeg hij.

‘De ouderwetse faculteiten zijn achterhaald, die zijn gebaseerd op een systeem wat langzaam aan het verdwijnen is,’ zei ik. ‘Er zijn tegenwoordig zo veel vakken te vinden die bij meerdere faculteiten thuishoren, misschien moeten de faculteiten anders ingericht worden.’ ‘Hoe dan?’ ‘Nou, gebaseerd op de belangrijkste doelstellingen van de universiteit, namelijk groen en wereldverbeterend zijn. De vakken die in theorie oplossingen kunnen bedenken voor de klimaatverandering, bijvoorbeeld natuurkunde of aardwetenschappen, kunnen bij elkaar. En ook de vakken die zorgen voor internationale samenwerking, zoals de talen en economie, mogen bij elkaar. Maar misschien zijn de vakken zelf ook wel achterhaald, zouden er nieuwe vakken moeten komen die heel specifiek gericht zijn op het redden van de wereld.’ ‘Zo, behoorlijk idealistisch dus,’ sprak de man. ‘Dat is nu misschien ook wel nodig,’ zei ik daarop. ‘En wie mogen op de universi-

teit studeren?’ ‘Iedereen die het niveau aankan,’ zei ik.

‘De universiteit moet gratis, anders krijg je toch ook hiërarchie in de samenleving. De staat moet investeren in dat wat de belangrijkste vernieuwende denkers en doeners kan opleveren.’ ‘En staat er nog iemand aan het hoofd van deze idealistische, anti-hiërarchische, groene universiteit?’ ‘Ja, iemand die slim, verstandig en wijs is, zich niet snel van de wijs laat brengen en sterk in de schoenen staat. Een vrouw dus.’ De man knikte. ‘Ik geloof dat je nu de ingrediënten voor de basis van jouw ideale universiteit bij elkaar hebt gesprokkeld. Hier, ik heb ze in een zakje gedaan.’ Ik keek in het plastic zakje dat hij mij aanreikte en zag een miniatuurminister Bos met een enorme zak geld waarop stond: universiteit. ‘Meneer, wat is uw naam eigenlijk?’ vroeg ik. ‘Humboldt, zei hij. U. Humboldt.’

Ik nam afscheid en liep de Noorse zon weer in. Ik heb later nog gezocht, maar ik heb het winkeltje nooit meer kunnen vinden. l Lotte Schermer (1985) studeert scandinavistiek.

De jury beoordeelde het essay van Vanfleteren als vlot geschreven en origineel. Hij gebruikt de Beagle, het zeilschip van Darwin, als treffende metafoor. De winnaar ontvangt op 12 mei uit handen van Robbert Dijkgraaf een boekenpakket ter waarde van €150,-. Ook het essay van Lotte Schermer kon rekenen op waardering van de jury. Zij wint de tweede prijs, ook een boekenpakket. In het rapport staat dat het een geestig stuk is, meer een column dan een essay, met een verrassend plot. De jury bestond uit rector magnificus Dymph van den Boom, COR-voorzitter Otto Scholten, Folia-hoofdredacteur Jim Jansen, docent van het jaar Mathieu de Bakker, onderwijskundige Sjoerd Karsten en CSR-leden Sarah van Ierlant en Just Dengerink.

Folia 30 | 33

Annonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder. Annonces kunnen worden geplaatst in Folia én op de website www.folia.nl.

Aanbieden van annonces kan op www.folia.nl via Folia Weekblad. Daar vindt u ook alle informatie over de tarieven e.d.

annonces ATTENTIE Folia verschijnt niet in de eerste week van mei (woensdag 6 mei). Van woensdag 29 april t/m dinsdag 5 mei kunnen ook geen ­annonces op Folia.nl/weekblad/ annonces geplaatst worden.

CULTUUR Vrijwilligers gezocht voor het Sloterplas Festival van 26 t/m 28 juni!

Interesse? Bel 020 412 1415.

Zondag naar de kerk? www.studentenekklesia.nl 11.00 uur - De Rode Hoed Keizersgracht 102 - A’dam Geïnteresseerd in Amsterdams nieuws? Altijd al radioprogramma’s willen maken over politiek, muziek, cultuur of sport?

Word dan vrijwilliger bij Amterdam FM. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

een nieuw bestuur. Ben jij initiatiefrijk, kritisch, besluitvaardig en een teamspeler?

Check www.jeugdraad.nl/vacature voor informatie en solliciteer vóór 4 mei 2009.

STUDENTEN EN STUDIE Scriptiebegeleiding en studentencoaching. Bel Optileren: 020 717 3732 www.optileren.nl

STUDENTENPASTORAAT vE90 Op 11/05 om 19.30 uur draait de film ‘TBS’ in het Cinecafé in vE90. We bekijken de film en praten erover na. Zie: www.ve90.nl

SPORT

Ook zin om te hockeyen? MHC Amstelveen zoekt toppers voor de eerste (top 1e klasse) en tweede teams, maar ook meer recreaQuaker meeting - Leden van het Religieus Genootschap der Vrien- tieve hockeyers of zelfs complete teams zijn welkom. Speciale studen – Quakers – komen elke zondententarieven! Meer weten? dag een uur in stilte samen. U Bezoek onze website (www.mhcbent van harte welkom: Vossiusstraat 20, aanvang 10.30 uur. www. amstelveen.nl) of mail naar hockeyenbijamstelveen@gmail.com quakers.nu, tel. 020 612 5703.

MEDEZEGGENSCHAP Durf jij de stem van jongeren te laten horen in Europa? Word dan Jongerenvertegenwoordiger Europese Zaken! Geef je voor 8 mei op via www.jeugdraad.nl/eu De Nationale Jeugdraad zoekt

STUDENTEN SPORT CENTRUM USC

tie kunt inzetten. Studentencursusprijs E10. UvA-medewerkers E20.

Inline skaten Leer hoe het echt moet in 5 lessen. Je leert alle basistechnieken. Studentenprijs E 21,50.

Kitesurfen Hoog boven de golven zweven met de wind in je kite. Da’s pas echt kicken. Deze uitdagende clinic (één les van 2,5 uur) leert je de basisbeginselen van kitesurfen. Op 2 mei, volgende clinic 9 mei. Studentenprijs E 55. Schrijf je in bij USC De Boelelaan of PCH Fitness.

Good Fit Wil jij verantwoord afvallen en bewegen? Doe dan mee met het Good Fit-programma o.l.v. de diëtisten van het USC. Start 8 mei a.s. Programma: voedingsadvies, fitness bij het USC onder deskundige begeleiding op vrijdagavond en een kwartaal onbeperkt fitnessen. Het voedingsadvies helpt je af te vallen zonder een streng dieet te volgen. Studentenprijs E 55.

Check voor alle actviteiten www.usc.uva.nl

VRIJWILLIGERS WERK, STAGES, e.d.

Aandacht over? Word buddy voor daklozen of verslaafden bij De Regenboog Groep! Zie www.aandachtover.nl of bel 020 531 7600.

Visualisatie Visualisatie verbetert je prestatie en zelfvertrouwen. In deze eenmalige VERDIENEN workshop door de mentale trainers Lieve oppas/studente gezocht voor van het USC leer je hoe je visualisa- het afhalen van meisje (4 jaar) van

school en jongetje (16 maanden) van crèche. Vaste dagen en tijden: ma., di. en vrij., vanaf 15.00 tot ong. 18.30 uur. A’dam West.

Niet rokend. Tel. 06 5060 6748.

Gezocht in Amsterdam-Centrum: oppas bij ons thuis (grote woonboot in Nieuwmarktbuurt) voor onze lieve en grappige oudste zoon Quin die in mei 4 wordt.

We zoeken vanaf begin juni iemand voor langere tijd bij voorkeur met referenties voor een, twee of drie middagen in de week (15.00-8.30 uur) op maandag-, dinsdag-, en donderdagmiddag die ook kan helpen met koken. Verdienste: E 9 per uur. Voor meer informatie zie: http://lon. q42.net/oppas. Bel 06 8115 4119 of mail naar j.schinkel@lab42.nl

WONEN Iets te verhuizen? Ik kom met een grote bus voorrijden. Studentenverhuizingen binnen A’dam. Van stoep tot stoep: E35. Ook met verhuismannen en touw en blok. Ook buiten A’dam mogelijk. Bel Taco: 06 4486 4390; www.vrachttaxi.nl

DIVERSEN Ben jij het studeren zat? Toe aan een lunch? Maak kans op een luxe lunch voor twee personen bij een locatie naar keuze! Invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 5 tot 15 minuten. De Asva is benieuwd wat de Amsterdamse student onderneemt aan extra-curriculaire activiteiten. Zonder jou geen on-

derzoek, dus vul de enquête in! Ga nu naar www.asva.nl/luxelunch en vul de enquête in. Wij stellen je medewerking zeer op prijs!

Vind jij een duurzame wereld belangrijk? Heb jij belangstelling voor ontwikkelingssamenwerking en projecten in het buitenland? Lijkt het je tof om leerzame trainingen te volgen of misschien wel te geven? Abonneer je dan nu op de nieuwsbrief van de Nationale Jeugdraad. Via de Global Youth blijf je gratis op de hoogte van de leukste jongerenactiviteiten! Meld je nu aan op http:// www.globalyouthonline.nl Naar een op rechten gebaseerde oplossing in Palestina / Israel. Zaterdagmiddag 16 mei in De Balie te Amsterdam van 13.3017.00 uur. Sprekers: Ali Abunimah (Electronic Intifada; USA) - Nu opdeling van het gebied is mislukt, welke toekomst is er voor Palestina/Israel? en Steven Friedman (Universiteit Johannesburg;) -De Zuid-Afrikanisering van Palestina. Daarna discussie o.l.v. Mohamed Rabbae en Oed-muziek van Nizar Rouhana. Organisatie: Nederlands Palestina Komitee, 020 624 6046.

De Spermabank van het AMC is op zoek naar spermadonoren. Onkosten worden vergoed.

Nadere informatie tel. 020-566 3090, spermabank@amc.uva. nl of www.spermadonoren.nl

STUDENTENZAKEN Op www.uva.nl/studentenzaken staat alle informatie over de afdelingen van Studentenzaken – Studentendecanen, Bureau Studentenpsychologen, Loopbaan Advies Centrum, Bureau Internationale Studentenzaken, Trainingscentrum en het Service & Informatiecentrum. Studentenzaken is ook bereikbaar via tel. 020 525 8080.

OMBUDSMAN PERSONEEL U kunt bij Ombudsman Personeel - voorheen Vertrouwenspersoon Personeel - Anneke Vijgeboom op maandag, dinsdag en woensdag van 9.00-14.00 uur terecht met klachten die samenhangen met het werk. E-mail: vertrouwenspersoon-personeel@uva.nl, tel. 525 5548 / 6210 (secr.). Meer informatie is te vinden op www. uva.nl/vertrouwenspersoon

VOORZIENINGEN GEHANDICAPTEN U kunt als student of als medewerker van de UvA bij de CVG terecht voor o.a. informatie over persoonlijke en/of algemene voorzieningen die samenhangen met het hebben van een functiegebrek. E-mail voor studenten: C.Fluggen@uva.nl, voor medewerkers: A.R.vanBoxsel@uva.nl. Info: www.medewerker.uva.nl/arbo onder voorzieningen gehandicapten.

Nes 71 1012 KD Amsterdam een theater om lief te hebben

De Open Bak is hét open podium voor professionele artiesten en mensen die voor het eerst voor publiek optreden.

Bijna alles kan in de Open Bak, als het maar niet langer dan een kwartier duurt. Het Open Combo speelt tussen de acts door en begeleidt deze op verzoek. Toegang is € 8,50 en € 7 met de speciale liefhebberskorting van De Engelenbak.

Elke dinsdag: aanvang 20.30 uur > deur open 19.00 uur.

Voor meer informatie of om je op te geven is Ben Lansink te bereiken op 020-3301184 of via openbak@engelenbak.nl.

Kaarten voor de Open Bak zijn ook online verkrijgbaar via www.engelenbak.nl of bel 020 320 20 07.

open bak

bijna alles mag elke dinsdag

in mei wordt de open bak gepresenteerd door dinsdag 5 mei > Vincent Geers Vincent maakt als cabaretier deel uit van de Comedy Explosion en won in 2007 de juryen publieksprijs op het Festival Cameretten. In het komende theaterseizoen speelt Vincent zijn nieuwe programma Onder Controle. En deze bezige bij schrijft ook nog eens een column in de NL20!

dinsdag 12 mei > Ralf Grevelink Ralf is zanger, entertainer en acteur. Samen met zijn broer was hij 7 seizoenen voorzanger van het Meezingspektakel Ik ben blij dat ik je niet vergeten ben!. Ralf is tevens docent op de Amsterdamse Theater Academie Nieuwe Stijl en maakt nu twee nieuwe voorstellingen.

dinsdag 19 mei > Erik Gerritsen Eén van de meest enthousiaste presentatoren die we kennen! De voormalige gemeentesecretaris is nu kennisambassadeur van de UvA en presenteert de Open Bak voor de vijfde keer.

dinsdag 26 mei > Jeroen Sleyfer Waarschijnlijk herken je hemzelf niet direct, maar zijn arrangementen wel. Jeroen is namelijk muzikaal leider en deed dit onder andere bij musicals als Mama Mia! en De Jantjes. Hij componeert en produceert voor diverse cabaretvoorstellingen, cd’s, flims en tv-programma’s waaronder Koefnoen.

34 | Folia 30

maand adv Folia.indd 1

Ben jij een ambitieuze student die ervaring wil opdoen in de culturele sector?

DAN ZOEKEN WIJ JOU! Entrée, de jongerenvereniging van het Concertgebouw en Koninklijk Concertgebouworkest is op zoek naar een nieuw bestuurslid.

VOOR MEER INFO:

WWW.ENTREEWEB.NL/VACATURE

22-04-2009 12:38:08

roem

Gevoel Door Dirk Wolthekker

Het lag helemaal niet in de lijn der verwachting dat ze zou gaan studeren, zegt televisievrouw Tina Nijkamp. ‘Niemand in mijn familie had ooit gestudeerd.

Mijn ouders waren echte boeren met een boerderij in Bathmen, in de buurt van Deventer. Mijn jeugd heeft zich afgespeeld tussen de koeien en tractors, in de stal en op de deel.’ Zo’n jeugd maakt bijna automatisch nieuwsgierig naar de rest van de wereld. De universiteit biedt daarvoor een uitgelezen podium, zegt Nijkamp.

‘De universiteit heeft op mij een magische werking,’ zegt Nijkamp. ‘Je maakt er kennis met nieuwe inzichten, je kunt er heel veel kennis vergaren en er lopen veel intelligente mensen rond. Toen ik zeventien was kwam ik naar een open dag in de Oudemanhuispoort en ik dacht meteen: dit voelt goed. Hier wil ik zijn. Dat is bijna niet uit te leggen, want ik ben iemand die veel op haar gevoel afgaat.’

Haar gevoel heeft Tina Nijkamp (1972) inmiddels geen windeieren gelegd. Sinds 2002 werkt ze bij SBS Broadcasting, aanvankelijk als hoofd entertainment en programmaontwikkeling, vanaf augustus 2005 als programmaleider van SBS6. Enige maanden geleden werd ze door Broadcast Magazine uitgeroepen tot Omroepvrouw van het Jaar 2008, omdat ze zo feilloos aanvoelt wat de doelgroep van SBS6 leuk vindt. ‘Ze heeft een goede neus voor formats en timing,’ oordeelde het mediavakblad. ‘Ik werk op gevoel, misschien omdat ik zo lang op het platteland heb gewoond.’

Dat ze zich aan de UvA meteen thuis voelde, wil niet zeggen dat Tina Nijkamp helemaal geen afweging maakte voor ze aan haar studie communicatiewetenschap begon, integendeel. ‘Ik ben van jongs af aan altijd van plan geweest iets met televisie te gaan doen.

Televisie bracht de wereld naar mij toe. Het is bovendien een fascinerend medium dat op een en hetzelfde moment een enorme impact kan hebben op een grote groep mensen. Aanvankelijk dacht ik naar de School voor Journalistiek te gaan, maar dat leek me uiteindelijk toch te narrow. Ik dacht: communicatiewetenschap is breder, dan leer ik toch meer facetten van het communicatievak kennen. Communicatiewetenschap was

Foto: Bob Bronshoff

Ze studeerde communicatie­ wetenschap en werd Omroepvrouw van het Jaar: Tina Nijkamp

Tina Nijkamp

in 1990 nog een bovenbouwstudie. Ik haalde een propedeuse politicologie, wat ook nog eens goed was voor mijn algemene ontwikkeling. Om mijn schrijfstijl op te vijzelen heb ik later in mijn studie ook nog wat propedeusevakken bij Nederlands gedaan.

Ook tijdens mijn studie keek ik heel veel televisie. Je kunt eigenlijk niet bedenken waar ik niet naar keek.

Van The Bold & the Beautiful tot sport tot de 5 Uur Show.

Ik was lid van Unitas, werkte ook nog bij het cultuurprogramma van de lokale omroep Salto en als serveerster in een steakhouse. Al die activiteiten maakte dat ik snel was afgeleid. Daarom zat ik heel veel in de UB. Dat bracht structuur en regelmaat in mijn studie. Dat had ik nodig, want als ik ergens aan begin, wil ik het afmaken, zo zit ik in elkaar. Ik had enorme faalangst en nam voorafgaand aan tentamens vaak een Dextroenergietablet. Vaak kon ik de nacht voor het tentamen niet slapen. Totdat ik een keer wel in slaap viel en me prompt versliep. Het tentamen internationale betrekkingen begon om negen uur, maar ik werd pas om

halftien wakker. Ik heb het nog wel gemaakt, maar niet gehaald.

Als ik terugdenk aan mijn studie, denk ik vooral terug aan meneer Hemels [Joan Hemels, red.]. Echt een voorbeeld van hoe een docent moet zijn. Hij was aardig, intelligent en kon moeilijke onderwerpen in gewone mensentaal uitleggen. Bij hem heb ik ook mijn scriptie geschreven over middagtelevisie. In die tijd liep ik stage bij John de Mol Producties, waar ik onder meer teksten schreef voor televisieprogramma’s. Dat heeft de afronding van mijn scriptie uiteindelijk wel vertraagd. Ik heb mijn schrijfstijl flink moeten aanpassen. “Je schrijft te veel praatzinnen,” was de kritiek van meneer Hemels. Met hem heb ik nog steeds contact. Toen hij enige tijd geleden met pensioen ging en ik hem bloemen stuurde, feliciteerde hij mij nog met mijn uitverkiezing. Over enkele jaren zou ik best weer terug willen naar de universiteit. Ik droom ervan om dan universitair docent te worden en mijn kennis aan nieuwe generaties door te geven.’ l

Folia 30 | 35

Foto’s: Henk Thomas

dijkgraaf & fresco

Reizen en toeren Reizen is goed voor lichaam en geest. Andere klimaten, andere zeden: reizen inspireert en biedt afleiding, plaatst het vaderland – we zouden nu zeggen: de thuissituatie – in perspectief, maakt de mens flexibel en sterkt de weerbaarheid. Bovendien, een klein beetje afzien is nooit weg, dan is de terugkeer des te aangenamer. Dus trotseerden de eerste toeristen eeuwenlang slechte wegen, slagregens, brandende zon en vreemd voedsel. Soms moest het avontuur gedoseerd worden: van sommige jongemannen die in de 18e eeuw naar Italië reisden is bekend dat ze de gordijntjes van hun postkoets gesloten hielden om niet aan het gruwelijke landschap van de Alpen blootgesteld te hoeven worden. En in de jaren zestig schenen de Nederlanders er bekend om te staan dat ze met een achterbak vol aardappelen en ontbijtkoek op stap gingen en alleen NL – Nur Limonade – bestelden. Maar dat was vast uit zuinigheid.

Jongeren van nu hebben weinig remmingen als het gaat om reizen. Hoe exotischer en vaker, hoe mooier. Over duffe bestemmingen als Frankrijk en Oostenrijk heeft niemand het, dat waren de vakantielanden van de vorige generatie. Turkije is ook banaal, nu gaat het minstens om Ecuador, Mali of Vietnam. En tussendoor natuurlijk wel een weekendje Barcelona of Berlijn, want dat kun je voor die 39 euro toch niet laten liggen. Trouwens, een weekje Rio kost ook maar een paar honderd euro. Die reislust betekent dat er veel gewerkt moet worden om al die tochten te betalen. Je moet als docent ook niet moeilijk doen als studenten midden in de collegeperiode zeggen dat zij onmogelijk hun opdrachten kunnen inleveren omdat de vakantie al gepland is.

Toch, wie even nadenkt, begrijpt dat deze verworvenheid haaks staat op alle oprechte uitspraken die dezelfde studenten doen over duurzaamheid. Maar zolang onze mobiliteit niet door hoge olieprijzen en CO2-belasting aan banden wordt gelegd, zal dat wel zo blijven. Ik betwijfel ook wel eens of mensen nog wel echt reizen. Als ik die groepen lawaaiige, kauwende, slenterende jongeren tegenkom, vraag ik me wel eens af wat ze werkelijk zien. Want reizen vereist een open geest voor het niet-vanzelfsprekende. Dat is het verschil met de toerist, die vooral op zoek is naar het bekende, naar zijn eigen hamburgermerk en sportschoenen. Misschien moet je reizen ook leren. Door eerst eens in je eigen kamer, met boeken en de poes op schoot en Wikipedia en Google Earth op de pc, na te denken over wat je werkelijk zoekt.

Louise O. Fresco is universiteitshoogleraar duurzame ontwikkeling.

Zweeds kruiswoordraadsel

Helemaal ingevuld? Mail de oplossing (o.v.v. naam en huisadres) uiterlijk dinsdag 12 mei naar mededelingen@folia. uva.nl en maak kans op twee toegangskaartjes voor bioscoop Kriterion, www.kriterion.nl