Het fascinerende boek over de maan

HET FASCINERENDE BOEK OVER

DE MAAN HET FASCINERENDE BOEK OVER DE MAAN VAN DE MAKERS VAN

€ 9,99 AP

EDWIN ‘BUZZ’ ALDRIN OVER ZIJN REIS MET DE APOLLO 11

ZO FOTOGRAFEER JIJ EEN SPECTACULAIRE SUPERMAAN

DE CHINEZEN LANDEN OP DE ACHTERKANT VAN DE MAAN

Inhoud DE MAAN

34 De achterkant van de maan

10 De maan

14 De zwaartekracht

10

40 Van wie is de maan?

16 Hoe ontstond de maan?

48 Maak smartphonefoto’s van de maan

24 Is de maan een planeet?

50 Fotografeer de baan van de maan

30 Zo bekijk je een supermaan

52 Wat gebeurt er als de maan ontploft?

30

50

24

34

16

48

6

92

98

132

MAAN-TOUR 56 Maankraters 76 MaanzeeĂŤn 84 Overige bezienswaardigheden

117

MAANLANDINGEN 90 Apollo-project

108 Apollo 14

122 Verborgen archieven

92 Landingsplaatsen

110 Apollo 15

128 De maanmissie van China

96 Apollo 10

112 Al Worden

98 Apollo 11

117 James Irwin

106 Apollo 13

118 Charles Duke

132 Leven op de maan 138 Ruimtevaart-erfgoed

7

De Maan

10 De maan

14 Zwaartekracht 16 Hoe ontstond de maan?

24 Is de maan een planeet?

30 Zo bekijk je een supermaan

34 De achterkant van de maan

40 Van wie is de maan?

24

48 Smartphone-foto’s van de maan 50 Fotografeer de baan van de maan 52 Wat gebeurt er als de maan ontploft?

16

10

48

8

“Door de geschiedenis van de maan te kennen, kunnen we mogelijk de rest van het heelal verklaren.�

50

52

9

Het ontstaan van de maan Het ontstaan van onze buur de maan zou wel eens kunnen verklaren hoe we zelf zijn ontstaan.

16

© Tobias Roetsch

Het ontstaan van de maan

17

Wat als de maan zou ontploffen?

We vragen een expert hoe het zou kunnen gebeuren en of het leven op aarde kan voortleven zonder onze metgezel in de ruimte.

KORTE BIO Dr. Paul Spudis

Dr. Spudis was maangeoloog voor het Lunar and Planetary Institute van de NASA. Hij was voorstander van het idee om de maan te gebruiken als uitvalsbasis om de rest van het zonnestelsel te verkennen. In zijn werkzame periode bij de NASA heeft hij onder andere gewerkt aan de Lunar Reconnaissance Orbiter-missie.

52

“De maan zou uit elkaar kunnen spatten als gevolg van een directe botsing met voldoende energie om de maan open te breken. Wat dit voor puin veroorzaakt hangt af van de omstandigheden van de botsing. Een botsing met hoge snelheid kan resulteren in veel heet gas, dat snel zou condenseren tot miljoenen kristaldruppels.

Bij een botsing met lage snelheid krijg je grote brokstukken van tientallen tot honderden kilometers groot en veel van het puin zal smelten.

Het puin heeft op dezelfde afstand als de maan geen stabiele baan rond de aarde en het grootste deel zou van daaruit in een baan rond de zon terecht komen. Een gedeelte van het puin blijft mogelijk wel rond de aarde cirkelen en zal samenklonteren tot een groter object.

Dit hele proces duurt honderden tot duizenden

Als de maan in kleine brokstukken uiteenvalt, kunnen die op den duur ringen rond de aarde vormen, zoals die van Saturnus.

miljoenen jaren. Zonder de massa van de maan, zijn er geen maangetijden meer. De aarde en haar oceanen zouden echter nog steeds getijden hebben onder invloed van de zon. Ze zijn echter veel minder krachtig, maar vinden nog wel steeds twee keer per dag plaats. Sommige organismes sterven waarschijnlijk massaal uit.

Alle soorten die afhankelijk zijn van het verschil tussen eb en vloed krijgen moeite om te overleven en moeten zich aanpassen aan de veel kleinere zonnegetijden.

Het ontbreken van de maan zorgt voor instabiliteit in de draaiing van de aarde om zijn as.

De baan die de zon aan de hemel volgt (de helling van de ecliptica) zou daardoor flink heen en weer slingeren�, aldus de intussen overleden Dr. Paul Spudis van de NASA.

NASA

Wat als de maan zou ontploffen?

53

Maanlandingen 90

Apollo-project

92

Landingsplaatsen

96

Apollo 10

98

Apollo 11

106

Apollo 13

108

Apollo 14

110

Apollo 15

112

Al Worden

117

James Irwin

118

Charles Duke

122

Verborgen archieven

128

De maanmissie van China

132

Leven op de maan

138

Ruimtevaart-erfgoed

88

122

112

132

106

“De Apollomissies waren een groot succes en markeerden een gouden periode.�

92

138

98

89

Het Apollo-project Baanbrekende maanmissies van de NASA.

9 november 1967

Apollo 4

Na de ramp op het lanceerplatform met de Apollo 1, wijzigde de naamgeving van de missies. Apollo 2 en 3 werden overgeslagen. De volgende missie was een onbemande testvlucht met de nieuwe draagraket, de Saturnus V.

27 januari 1967

Apollo 1 De eerste bemande missie.

1961-1966

Onbemande testvluchten

Ter voorbereiding op de bemande vluchten naar de maan, voerde de NASA tests uit met verschillende typen draagraketten. Hiermee werden lanceringen getest en geĂŤxperimenteerd met lage banen rond de aarde, terugkeer in de atmosfeer en vroegtijdige afbrekingen van de missie.

16 juli 1969

Apollo 11 Zie pagina 98.

18 mei 1969

Apollo 10

Zie pagina 96.

3 maart 1969

Apollo 9

De missie bracht tien dagen door in een baan om de aarde.

21 december 1968

22 januari 1968

Apollo 8

Apollo 5

De volgende onbemande missie was met een Saturnus IB-raket. Aan boord was de maanlander waarvan de stijg- en daalmotoren werden getest. Tevens werd het afbreken van een landing getest, de ‘fire-inthe-hole’-test.

90

Deze astronauten zagen als eersten de achterkant van de maan.

4 april 1968

Apollo 6

De laatste onbemande testvlucht werd gebruikt om te checken of de Saturnus V krachtig genoeg was om een capsule de reis tussen aarde en maan te laten afleggen. De vlucht had vanaf het begin problemen met de stuwkracht, waardoor er heftige trillingen ontstonden. Deze beschadigde diverse onderdelen aan boord.

De vlucht met de Apollo 4 was ook de enige met een witte service module.

Alle overige waren zilver.

11 oktober 1968

Apollo 7 Op een warme dag in oktober, steeg de eerste bemande Apollo-missie op van Cape Canaveral.

Het werd een groot succes.

Het Apollo-project

14 november 1969

Apollo 12

De vlucht met de Apollo 12 kende een stormachtig verloop. De lancering gebeurde tijdens onweer en door een blikseminslag raakte de apparatuur van slag. Vluchtleider John Aaron herkende dit fenomeen van een eerdere test en hij gaf het commando: “Apollo 12, hier Houston. Zet SCE naar Auxiliary.

Over.” Dit leidde tot verwarring bij twee van de drie astronauten, maar niet bij piloot Alan Bean. Hij wist waar de SCE-knop zat en draaide hem naar noodstroom. De problemen aan boord hielden op. De rest van de vlucht verliep probleemloos en de maanlander kwam veilig neer in (waar anders?) de Zee der Stormen.

11 april 1970

Apollo 13 Zie pagina 106.

31 januari 1971

Apollo 14

Zie pagina 108.

26 juli 1971

Apollo 15 Zie pagina 110.

16 april 1972

Apollo 16

7 december 1972

Apollo 17

De laatste vlucht van het Apolloprogramma brak diverse records: langste baan om de maan, grootste maanmonster, langste maanwandelingen en langste verblijf op de maan.

Voor de eerste keer had er ook een nachtelijke lancering plaatsgevonden vanaf de Cape. Het was (vooralsnog) het laatste bezoek van de mens aan de maan.

Deze missie landde voor het eerst in de hooglanden op de maan en verliep, op een vertraagde lancering na, geheel volgens plan. De bemanning deed drie maanwandelingen (zowel te voet als met de maanwagen) in zo’n twintig uur. Ze voerden op de maan en onderweg ook een aantal experimenten uit. Ze brachten tevens een subsatelliet in een baan om de maan, maar deze stortte na 35 dagen alweer neer op het maanoppervlak. De NASA leerde hieruit dat er maar vier banen zijn waarin iets oneindig rond de maan kan draaien (in een hoek van 27, 50, 76 en 86 graden). Alle overige glooiingshoeken leiden uiteindelijk tot een inslag op de maan.

91