Uitgave 79
Inhoud
De herfst kwam door de lange nazomer maar langzaam op gang, maar inmiddels kun je weer prachtige najaarsfoto’s maken. In deze uitgave vind je inspiratie voor alle soorten herfstfoto’s!
30
Macrofotografie in de herfst
60
Herfstfotografie
Op de cover
p. 30 Zoom in op de details van de herfst. p. 40 Creëer artistieke scherptediepte. p. 48 Maak contrastrijke zwart-witportretten. p. 52 Speel met de witbalans voor perfecte kleuren. p. 54 De ‘need for speed’ in beeld gevangen. p. 60 Najaarstaferelen. p. 80 Sony A6700. p. 86 Fujifilm X-S20. p.90 Canon EOS R100.
48
Contrastrijk zwart-wit
INSPIRATIE
PRAKTIJK
6
40 Basiskennis Selectieve scherpte met led-licht. 44 Bloemen in beweging Combineer bewegende en bevroren objecten tot één beeld. 48 Contrastrijk zwart-wit Ontdek hoe je tijdloos mooie monochrome portretten maakt. 52 Echte kleuren Gebruik een aangepaste witbalans tijdens het fotograferen. 60 Herfstfotografie Zo leg je de herfstkleuren dit najaar prachtig vast!
24 30 54 70
4
Een wereld van foto’s Indrukwekkende foto’s van de afgelopen periode. Portfolio Fotograaf Roger Janssen zoekt naar bijzonder licht voor zijn foto’s. Macrofotografie in de herfst Interview met Fotografe en natuurliefhebber Yvon van der Laan. Interview Premjith Narayanan De ‘need for speed’ in beeld gevangen. #chipfotofeed Hier zie je de mooiste foto’s van onze lezers en volgers op Instagram.
Getest 76 Leica Q3 80 Sony A6700 86 Fujifilm X-S20 90 Canon EOS R100
14
90
Steef Zoetmulder
72
Canon EOS R100
#chipfotofeed
TEST ACTUEEL 12 Agenda Mooie exposities die je de komende tijd kunt bezoeken. Met o.a. ‘ECHO’. 16 Nieuws & Trends Met o.a. de Fujifi lm GFX100II. 20 Fotoboeken Met o.a. Gas Stations. 22 Alles voor de fotograaf Met deze gadgets kom je als fotograaf goed voor de dag.
76 Leica Q3 Meer megapixels en een nieuw scherm. 80 Sony A6700 De langverwachte opvolger van de A6600 na ongeveer vier jaar. 86 Fujifi lm X-S20 Een echte ambassadeur voor APS-C camera’s. 90 Canon EOS R100 De voordeligste APS-C dslm in het Canon R-systeem. 92 Toplijsten De beste camera’s volgens onze uitgebreide testen.
OVERIG 3 Voorwoord 96 Abonnementsinformatie en colofon 97 Volgende uitgave
ABONNEE WORDEN? KIJK OP WWW.CHIPFOTOMAGAZINE.NL/ABO OF OP PAGINA 98.
5
Een wereld van foto’s Indrukwekkende foto’s van de afgelopen periode die we je niet willen onthouden.
Drone Photo Awards 2023 Drone Awards is de belangrijkste wereldwijde wedstrijd voor luchtfotografie en -video. Het is een project van Siena Awards, gewijd aan een fotografisch genre dat bewust niet wordt vergeleken met traditionele fotografie. De wedstrijd staat open voor luchtfotografie en -video’s met onder andere vliegtuigen, helikopters, onbemande
luchtvaartuigen, ballonnen, luchtballonnen en luchtschepen, raketten, vliegers en parachutes. Alle winnende fotografen voor deze award worden in november tentoongesteld in Siena (Italië) tijdens het Siena Awards Festival. https://droneawards.photo/gallery/2023
Photo of the year - Must resist Een luchtfoto van demonstranten die spandoeken vasthouden tijdens een demonstratie tegen de plannen van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu om het rechtssysteem te herzien. In Tel Aviv
6
gingen op zaterdag 4 maart tienduizenden demonstranten voor de negende achtereenvolgende week de straat op om te protesteren. Or Adar, Israël.
1e plaats categorie ‘Urban’ Playground Een vrolijke speeltuin ergens diep in het zuiden van Polen toont haar schoonheid in de eerste zonnestralen van bovenaf. Deze regio staat bekend om zijn mijnen en sterk stedelijke architectuur, dus zo’n kleurrijke speeltuin is een soort parel vanaf de grond en ook vanuit de lucht. Sebastian Piórek, Polen.
1e plaats categorie ‘Wildlife’ - Sleeping giant De olifant rust op zijn zij en zijn massieve lichaam neemt een aanzienlijk deel van het frame in beslag. Zijn gerimpelde grijze huid lijkt moeiteloos te harmoniëren met het omringende gebladerte, waardoor het lijkt alsof hij onderdeel is van het landschap. Dhanu Paran, India.
1e plaats categorie ‘People’ - Beach Bliss Zonaanbidders brengen hun felste handdoeken, zwempakken en parasols mee naar de kust van Cascais, wat een prachtig levendig behang oplevert als je het van bovenaf bekijkt. Het leven is beter op het strand! Simon Heather, Verenigde Staten.
7
PORTFOLIO
Zonsopkomst bij IJDok in Amsterdam. f/7.1 | 1/640 s | 40 mm | ISO 200
Zoektocht naar bijzonder licht Nu de dagen weer korter worden en de zon een stuk lager staat, zorgt dat vaak voor sfeervolle lichtomstandigheden. Voor Roger Janssen de perfecte tijd om er met de camera op uit te gaan. 24
Roger Janssen
Roger Janssen fotografeert al jarenlang diverse onderwerpen. Op zijn Instagram-pagina en via https://linktr.ee/pictorlux vind je een brede selectie van zijn werk. Instagram: @pictorlux
Kun je jezelf even kort introduceren? Ik ben Roger Janssen, verdien mijn geld als software developer en geef het dan net zo hard weer uit aan mijn hobby’s als reizen, lekker eten, drinken en duiken. Rode draad hierbij – en waar de meeste tijd in gaat zitten – is echter fotografie. Dat is natuurlijk prima te combineren met reizen (al is mijn reisgenoot het daar niet altijd mee eens) en duiken. Ik ben daarom ook geïnteresseerd in veel soorten fotografie, van landschaps- en onderwaterfotografie tot zo nu en dan een portret op verzoek.
f/5.6 |1/1600s|75mm |ISO200
Keizersgracht Amsterdam op een heiige zomerochtend.
f/5.6 | 1/80 s | 40 mm | ISO 200
Leidsegracht tijdens een heiige zomerochtend in 2023.
f/5.6 | 1/100 s | 90 mm | ISO 200
Lomanstraat in Amsterdam tijdens een heiige zomerochtend.
f/5.6 | 1/250 s | 150 mm | ISO 200
Egelantiersgracht in Amsterdam op een warme nazomerse namiddag in september.
25
M AC R O
De macroscopische
pracht van
de herfst Denk je aan herfst, dan denk je aan paddenstoelen. Fotografe en natuurliefhebber Yvon van der Laan weet dit thema naar een hoger niveau te tillen.
30
31
HERFSTFOTOGRAFIE
Herfstfotografie De herfst is en blijft een prachtig seizoen, met zijn mooie, warme licht, de soms grote temperatuurverschillen, de merkbare overgang van zomer naar herfst en de verkleuring van de bladeren: allemaal indrukwekkende verschijnselen. De natuur laat nog een keer van zich horen voor haar winterslaap. Sfeerfotografie, landschapsfotografie, macrofotografie ... Er is voor ieder wat wils. Tekst en foto’s: Loulou Beavers
12 mm | f/16 | 1,3 s | ISO 100
60
1 Lijnen Midden in een bos kunnen de
verscheidenheid aan kleuren en de vele details op de foto chaotisch overkomen. Eenvoud is het devies. Lijnen, symmetrie en eenvoudige composities zorgen altijd voor
krachtige foto’s. Bij deze foto is gekozen om in het water te gaan staan en zo de beek als lijn te gebruiken. Door de wat langere sluitertijd worden voorbijstromende beukenblaadjes als strepen in het water
weergegeven. Dit geeft de suggestie van stromen in het verstilde beeld. De randen van de foto zijn vrij van storende elementen: er zijn geen takjes of blaadjes die net in het beeld hangen.
61
DSLM ZOEKER
De elektronische zoeker is vrij klein, maar wel een goed alternatief voor het display in zonlicht.
FLITSER
De pop-up flitser geeft een richtgetal van 6 bij ISO 100 op één meter.
BEWEEGLIJK
De ingebouwde APS-C sensor heeft een resolutie van 24 megapixels, maar geen beeldstabilisatie.
VAST INGEBOUWD
Het 3,0-inch display is stevig in de behuizing geïntegreerd en kan niet zoals bij veel moderne camera’s naar achteren of opzij worden geklapt.
IN LAB & PRAKTIJK GETEST
Canon EOS R100
M
De Canon EOS R100 kost inclusief kitlens slechts ongeveer 700 euro en is daarmee momenteel de voordeligste APS-C dslm in het Canon R-systeem.
et de EOS R100 heeft Canon na de APS-C modellen EOS R50 en EOS R10 een nog aantrekkelijker geprijsde systeemcamera voor amateurfotografen en vloggers gepresen-
teerd. Inclusief kitlens RF-S 18-45mm IS STM betaal je maar zo’n 670 euro, dus Canon richt zich vooral op beginnende en gelegenheidsfotografen. De R100 is net zo klein als de eerder geïntroduceerde EOS
EOS R100 of EOS R50?
IN HET LAB
ISO 100
90
ISO 800
ISO 3200
ISO 25.600
R50 en past dus gemakkelijk in een kleine cameratas. Ook qua functies is de nieuwkomer vergelijkbaar met de R50, maar de prestaties liggen wel iets lager vanwege de lagere prijs.
Resolutie, details en ruis Qua randscherpte komt de EOS R100 met een maximum van 1920 lijnenparen per beeldhoogte (lp/ bh) niet helemaal in de buurt van zijn zustermodel R50 (2090 lp/bh). Dit geldt ook voor de andere ISO-waarden. We zijn verrast door de sterke ruisvorming van de R100 op de monitor (VN1). A4 prints zijn daarentegen geen probleem tot ISO 12.800.
Wie zo goedkoop mogelijk in het R-systeem wil instappen en op zoek is naar een zeer compacte camera, zal waarschijnlijk twijfelen tussen de R100 en de R50. Beide camera’s werken met een 24-megapixel sensor in APS-C formaat zonder sensorstabilisatie. Canon heeft de stabilisatie in de kitlens ingebouwd. Verder zijn beide camera’s uitgerust met een elektronische zoeker, wifi en een kaartslot voor SD (UHS-I) kaarten. Bovendien werken ze met dezelfde LP-E17 accu. Daarnaast zijn er enkele verschillen die van belang kunnen zijn bij de keuze. Beide camera’s zijn bijvoorbeeld uitgerust met een 3,0-inch display, maar het display van de R100 zit vast en kan niet zijwaarts worden gedraaid of naar voren worden gekanteld zoals dat van de R50. Bovendien is de R100 ook merkbaar langzamer in de burst-modus. De EOS R50 haalt vijftien beelden per seconde met continue focus tracking, de EOS R100 komt met continue autofocus (AF-C) niet verder dan 3,5 beel-
Canon EOS R100 Prijs body (ca.)
670 euro
TECHNISCHE GEGEVENS
Dankzij de EF-EOS-R objectiefadapter van Canon kan de EOS R100 ook prima met oudere dslr-objectieven overweg, zoals met de EF 100mm f/2.8L Macro IS USM.
den per seconde. Als het voldoende is dat alleen bij het eerste beeld word scherpgesteld, zijn er 6,5 beelden per seconde mogelijk. Als je toch alleen losse foto’s maakt, heb je hier uiteraard geen probleem mee. Voor series foto’s van spelende kinderen is de R50 dus wel een betere keuze. Dat de R100 niet ontworpen is voor actiefoto’s blijkt ook uit de beperking van een snelste sluitertijd van 1/4000 seconde. De R50 haalt maximaal 1/8000 seconde. Canon beperkt ook het ISO-bereik van 100 tot 12.800 in plaats van 100 tot 25.800 bij de R50.
Gemiddelde beeldkwaliteit Het feit dat Canon het ISO-bereik enigszins beperkt ten opzichte van de R50 is waarschijnlijk te wijten aan het feit dat de sensor van de R100 merkbaar meer ruis produceert vanaf ISO min. De VN1 waarden, die aangeven hoeveel ruis merkbaar is bij een vergroting van 100 procent op een monitor, zijn bij de R100 ongeveer twee keer zo hoog als bij de R50 vanaf ISO min tot en met ISO 6400. Ook op het gebied van randscherpte kan de EOS R100 zijn zustermodel niet helemaal bijbenen.
CONCLUSIE Compact, licht, voordelig met kitlens, 4K-video, microfoonaansluiting Display niet uitklapbaar, korte serie-modus, sterke ruisvomring Voor wie is de Canon EOS R100 bedoeld? Voornamelijk voor gelegenheidsfotografen die voor spontane foto-uitstapjes op zoek zijn naar een compacte en lichte camera, en dat het liefst voor een lage prijs. Als je dat zoekt is de Canon EOS R100 zonder meer een prima keuze. Als je echter liever ook een uitklapbaar display wilt, snellere serie-opnamen wilt maken en minder ruis wilt, kun je beter 180 euro extra uitgeven voor de Canon EOS R50, eveneens inclusief kitlens.
“Handzaam, licht en betaalbaar”.
Maximale resolutie Effectieve pixels Sensor (type / grootte) Lensvatting / cropfactor
6000 x 4000 pixels 24,0 miljoen CMOS / 22,3 x 14,9 mm Canon RF / 1,6-voudig
Beeldstabilisatie / compensatie Zoeker (soort) Dekking zoekerveld / vergroting (naar kleinbeeld) Display (grootte / resolutie) Touchscreen / kantelbaar Sluitertijden / bulb Kortste flitstijd ISO-bereik (zonder / met uitbreiding) Fotoformaten Seriesnelheid (max. / met AF-C / met AF-S) Maximale videoresolutie / slow-motion Video: handmatig diafragma / ISO / focuspuntkeuze / AF-C Video: RAW / vlak beeldprofiel / beeldstabilisatie Flitsschoen / flitseraansluiting Wifi / Bluetooth / gps Opslagmedium (slot 1 / 2) USB / hdmi-uitgang Microfoon- / koptelefoonaansluiting Accu / energie Stof- en spatwaterdicht Afmetingen (b x h x d) Gewicht body
━/━ elektronisch 100 procent / 0,59-voudig 3,0 inch / 1.040.000 subpixels ━/━ 1/4.000–30 s / ● 1/250 s 100–12.800 / 100–25.600 JPEG, RAW, RAW+JPEG 6,5 / 3,5 / 6,5 foto's/s 2160 (25p) / 720 (120 fps) ●/●/ ●/● ━/-/ elektronisch ●/━ ● (b/g/n) / ● / ━ SDXC (UHS I) / ━ 2.0 / micro-hdmi ●/━ LP-E17 / 7,5 Wh ━ 116 x 86 x 69 mm 356 g
MEETWAARDEN (getest met Canon RF 50mm f/1.2L USM)
Resolutie bij ISO min. / 400 / 800 / 1600 / 3200 / 6400 / 12.800 Waarneembare scherpte op het beeldscherm (vMTF1) bij ISO min. / 400 / 800 / 1600 / 3200 / 6400 / 12.800 Ruis in Visual Noise op het beeldscherm bij ISO min. / 400 / 800 / 1600 / 3200 / 6400 / 12.800 Ruis in Visual Noise in print bij ISO min. / 400 / 800 / 1600 / 3200 / 6400 / 12.800 Detailweergave in % bij ISO min. / 400 / 800 / 1600 / 3200 / 6400 / 12.800 Resolutie video bij lage ISO Ruis video in Visual Noise op het beeldscherm / in print Seriesnelheid raw / jpeg Aantal serieopnamen raw / jpeg Aantal foto‘s zoeker (min. / max.) Aantal foto‘s Live View (min. / max.)
1920 / 1844 / 1852 / 1818 / 1653 / 1594 / 1472 lp/bh 95 / 91 / 91 / 89 / 68 / 63 / 64% 2,0 / 2,2 / 2,7 / 3,0 / 3,4 / 3,8 / 3,8 VN 1,0 / 0,9 / 1,1 / 1,1 / 1,2 / 1,5 / 1,4 VN 88 / 87 / 86 / 84 / 89 / 87 / 92% 922 lp/bh 1,9 / 1,6 VN 6,48 / 6,5 foto's/s 8 / 97 260 / 540 320 / 660
BEOORDELING
Beeldkwaliteit Uitrusting / bediening Snelheid Videokwaliteit PUNTENTOTAAL
86 44 70 64
66 91