Alles over geschiedenis 49

Alles over Geschiedenis 49

Hitsig Hollywood

De grootste (film)schandalen

Oog in oog met de goden van het Oude Egypte

DE LIEFJES VAN ADOLF HITLER Mona Lisa gestolen!

De Russische Revolutie

Law & Order in het Wilde Westen

17 dingen die je nog niet wist

â‚Ź 6,99 AP

www.allesovergeschiedenis.com

Hoe een inbraak dit schilderij wereldberoemd maakte

Wat als Elizabeth I was getrouwd?

De turbulente historie van AustraliĂŤ

Margaret Thatcher: vereerd en verguisd

LHBTI op de barricades

Nr. 049

INHOUD

Alles over Geschiedenis 49

FEATURES 32 De diefstal van de Mona Lisa

Leonardo’s meesterwerk werd pas legendarisch dankzij een kunstroof.

42 De schandalige geschiedenis van Hollywood Wat er allemaal gebeurde in de filmwereld had meer weg van een slecht script.

52 De goden van het Oud Egypte

Door de verering van Ra, Isis, Anubis en honderden andere goden ontstonden indrukwekkende heiligdommen.

62 De liefjes van Hitler

De liefdesrelaties van de Führer kenden meerdere hoogteen dieptepunten.

74 De Russische Revolutie

17 Feiten die je waarschijnlijk nog niet wist.

84 Law & Order in het Wilde Westen

Wetsdienaar Wyatt Earp werd zelf een outlaw toen hij het recht in eigen hand nam.

18 Australië

THEMA

18

AUSTRALIË

32 DE DIEFSTAL VAN DE MONA LISA

20 Tijdlijn

Australië door de eeuwen heen.

22 Doe-het-zelf

Marn Grook spelen.

24 Onder de loep

De eerste reis naar de strafkolonies.

26 5 opmerkelijke feiten over …

De ontdekking van Australië.

27 In vol ornaat

Soldaat van het ‘Light Horse Regiment’.

28 In de schoenen van ...

Een bushranger in de outback.

30 Hall of Fame

Beroemde Aboriginals.

Wil je nog meer

4

Bekijk het aanbod op pagina 82

32

DE DIEFSTAL VAN DE MONA LISA

ELK NUMMER 6 Geschiedenis in beeld De indrukwekkendste beelden bij historische gebeurtenissen.

12 Nieuws

Historische nieuwtjes, feitjes en weetjes.

14 Wonderlijke weetjes Lees over de vreemdste feiten, verhalen en uitvindingen aller tijden.

16 Media

Meer lezen en films kijken? Probeer deze nieuwe publicaties.

17 Agenda

De interessantste exposities van dit moment.

38 Helden & schurken

62 DE LIEFJES VAN DE FÜHRER

Margaret Thatcher.

50 Wat als …

42 SCHANDALIG HOLLYWOOD

Elizabeth I wel getrouwd was?

60 Door de eeuwen heen …

Boten en schepen.

EGYPTE EN DE GODEN 52

70 Zo maak je …

Paella Valenciana.

72 Kroegweetjes De Stonewall-rellen.

81 Puzzel

Win mooie prijzen.

96 Historie vs. Hollywood The Kid.

98 Colofon

38 MARGARET THATCHER

Contactgegevens en abonnementsinformatie

81 60 BOTEN EN SCHEPEN

PUZZEL & WIN

5

De diefstal van de

MONA LISA Hoe de gewaagde roof in 1911 Leonardo’s meesterwerk legendarisch maakte.

D

e Mona Lisa is ‘s werelds beroemdste schilderij.

Miljoenen mensen staan elk jaar in de rij voor het Louvre in Parijs om het meesterwerk van Leonardo da Vinci te zien.

Maar dit is zeker niet altijd zo geweest. In het begin van de 20e eeuw kenden maar weinig mensen de naam ‘Mona Lisa’. Het kleine, bescheiden portret werd niet gezien als het beroemdste schilderij in het Louvre.

Maar dat veranderde toen de Mona Lisa op een ochtend plotseling was verdwenen.

Plaats delict

Het olieverfschilderij was zo donker dat het 28 uur duurde voordat iemand merkte dat het weg was. Op dinsdag 22 augustus 1911 wilde kunstenaar Louis Béroud in de Salon Carré van het Louvre een kopie gaan schilderen. Toen zag hij dat het portret niet meer hing waar het de afgelopen vijf jaar had gehangen.

Hij ging ervan uit dat het schilderij werd gefotografeerd en vroeg een bewaker om uit te zoeken hoe lang het schilderij weg zou zijn. Toen de fotostudio meldde dat ze de Mona Lisa niet hadden, drong het langzaam tot het museum door dat het schilderij was gestolen. Louis Lépine, het hoofd van de Parijse politie, liet het Louvre sluiten.

Een leger van gendarmes omsingelde het gebouw.

Bezoekers werden naar buiten geleid en de deuren werden achter hen gesloten. Rond het middaguur begonnen de rechercheurs aan een systematische zoektocht in het grootste museum ter wereld. Een flinke klus, want de voormalige kasteel en koninklijk paleis heeft een totale oppervlakte van 160.000 vierkante meter. Het duurde

32

De diefstal van de Mona Lisa

33

52

De goden van het Oude Egypte

DE GODEN

OUDE EGYPTE VAN HET

Als je aan het Oude Egypte denkt, denk je waarschijnlijk meteen aan de honderden goden die er in de indrukwekkende heiligdommen werden vereerd. beschouwd. In Hermopolis was het leven ontstaan dankzij acht goden – vier mannelijke kikkers en vier vrouwelijke slangen – terwijl in Aswan, in het verre zuiden, de god-met-de-ramskop Chnoem al het leven had geschapen op zijn pottenbakkersschijf.

Maar het belangrijkste scheppingsverhaal speelde zich af in en rond Heliopolis, waar de zonnegod Ra de oppergod was. De zon werd aanbeden als ‘de moeder en vader van het al’ en kreeg een tweeling: Tefnoet, de godin van het vocht, en Sjoe, de god van de lucht. Sjoe bracht de luchtgodin Noet en de aardegod Geb voort, de ouders van de tweelingen annex echtgenoten Isis en Osiris en Seth en Nephthys.

Isis en Osiris waren volgens de legende de eerste heersers over Egypte. Ze werden opgevolgd door hun zoon Horus, en die weer door zijn ‘volgelingen’; halfgoden die er vóór de mensen waren en die beschouwd werden als nakomelingen van Horus. Tussen 3100 v.Chr. en 395 na Chr. regeerden de farao’s; er kwamen nieuwe goden bij en bestaande goden smolten samen tot andere. Zo ontstond een ingewikkelde en gevarieerde godsdienst. © C. Turroni

I

n Qurta, in het zuiden van Egypte, zijn rotstekeningen van wilde runderen en fantasiewezens aangetroffen die dateren van rond 17.000 v.Chr. Daaruit blijkt dat mensen toen al in de verborgen krachten van de natuur geloofden. Het oudste stenen beeldje uit Egypte is 7000 jaar oud en stelt waarschijnlijk een koe voor, duidelijk een belangrijk dier in de levens van de vroege Egyptenaren. Hetzelfde geldt voor de woestijn waarin ze leefden: de zon, die het leven bepaalde, werd aanbeden in de vorm van verschillende goden, net als de Nijl die elk jaar overstroomde en nieuw leven bracht.

Al die aspecten ontwikkelden zich langzamerhand in elke provincie tot afzonderlijke goden, die in verhalen en mythes een eigen karakter kregen.

In een Nijldelta vol godheden beweerde elke provincie dat het leven door hun plaatselijke god was geschapen.

In Memphis, de eerste hoofdstad, was de god Ptah uit het water opgerezen en had hij alle levende wezens bij zich geroepen door eenvoudigweg hun naam te zeggen. In de nabijgelegen stad Saïs werd de godin Neith als schepper

53

DE LIEFJES VAN

HITLER

Hitler mag dan een van de meest gehate mannen van de twintigste eeuw zijn, er vielen genoeg vrouwen voor zijn charmes.

O

p een zaterdagochtend in september 1931 werd in een flat in München het levenloze lichaam aangetroffen van een 23-jarige vrouw. Ze lag met het gezicht naar de beneden en naast haar hart was een schotwond zichtbaar. Het wapen, een Walther type 6.35 mm, lag op de bank naast haar. Het pistool was eigendom van de man met wie ze in het appartment woonde, een man die in heel Duitsland – en weldra de hele wereld – bekend was. Zijn naam: Adolf Hitler. En haar dood zou hem voor altijd veranderen.

De naam van de jonge vrouw was Angela Maria Raubal, roepnaam Geli, en zij was het halfnichtje van de Führer. Ze studeerde muziek en stond in de kring rond Hitler bekend als ‘verleidster’ en ‘prinses’. Bij evenementen en bijeenkomsten was zij vaak te vinden aan de zijde van Hitler, die maar wat graag pronkte met de knappe dochter van zijn halfzus. Beiden hadden geen idee dat hun relatie, die zo geheimzinnig was begonnen, zo plots en gewelddadig zou eindigen.

62

Main © Topfoto, Background © Alamy

De liefjes van Hitler

63