Gezocht: Vereniging van dataeigenaren
“De energietransitie en data zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De een kan niet zonder de ander”, vertelt Robert Bergenhenegouwen. Voor het project Energietransitie Broekpolder onderzoekt Robert hoe data verzameld en uitgewisseld kunnen worden. “Om goede beslissingen te nemen, heb je data nodig. Dat geldt niet alleen voor telers, maar ook voor bijvoorbeeld overheden, netbeheerders en kennisinstellingen.”
Robert, waarom doe je dit onderzoek?
“Het doel van Coöperatie Broekpolder is om van het gebied een robuust, klimaatneutraal gebied te maken Zoals op de website van de coöperatie staat: ‘een gebied waar we samen een goede balans hebben tussen wonen & werken: een duurzaam en toekomstbestendig broekpolder waar we met z’n allen trots op zijn ’ Hierbij is gekozen voor een horizon van 20 jaar Dit is belangrijk, omdat het energieinfrasysteem ook een veel langere horizon heeft dan de gebruikelijke operationele horizon van 2 of 3 jaar. Om het energiesysteem robuust te maken is er behoefte aan meer focus van de ondernemers op energiedata en het delen van die data. Want in het energiesysteem van de toekomst met een bredere energiebronnenmix is het data delen onmisbaar. Een belangrijk element is ook het delen van ondernemersplannen Want als ieder bedrijf solistisch elektrificeert, dan staan we in no-time met zijn allen in de file!”
Hoe ziet het onderzoek eruit?
“We hebben Broekpolder opgedeeld in vier clusters waar op dit moment nog geen structurele uitwisseling plaats vindt van energiedata Die data zijn nodig: zonder data per kwartier of per uur is er geen energietransitie mogelijk We vragen bedrijven daar hun verbruik en productiedata van gas, elektra en warmte uit te wisselen Dat is best een uitdaging Want veel ondernemers vragen zich af: waar gaat die data dan heen? Wie krijgt die data te zien? Dat begrijpen wij natuurlijk: dat moet goed geregeld zijn Daarom kijken we naar twee routes De eerste is: top-down via het netwerkbedrijf en gemeente, per cluster van een x-aantal bedrijven De data worden verzameld en bij elkaar opgeteld tot verbruik per kwartier of uur Deze werkwijze is voldoende voor een algemeen inzicht, maar niet voor optimalisatie
RobertBergenhenegouwen Foto:Ester,FotostudioNoordeinde

De andere route is bottom-up: verschillende clusters van bedrijven wisselen onderling data uit, bijvoorbeeld via een bestaand samenwerkingsverband of een nog te vormen vereniging van data-eigenaren. Deze werkwijze is noodzakelijk voor de optimalisatiefase. Het kost de nodige moeite om dit van de grond te krijgen, maar als het ergens moet lukken, dan is het wel in de Broekpolder met al die ambitieuze ondernemers Dus het is een kwestie van tijd ”
Hoe zou zo’n vereniging van data-eigenaren eruit zien? “Zoiets kun je vergelijken met een vereniging van eigenaren Ondernemers die zelf data over hun energieproductie en -verbruik beheren en anonimiseren alvorens de data gedeeld wordt met andere stakeholders Gelukkig kennen we in de glastuinbouw sector veel voorbeelden van coöperatieve samenwerking Een vereniging van data-eigenaren kan vorm krijgen via bijvoorbeeld Kas als energiebron of Glastuinbouw Nederland
Als die (near real-time) data eenmaal beschikbaar komt, dan wordt het een bron van inspiratie voor andere gebieden Maar het zal ook mogelijk worden om aan de maatschappij te laten zien welke rol de glastuinbouw nu al speelt in de transitie Dat de glastuinbouwsector landelijk rond 10% van de elektriciteit met de hoogst haalbare energie-efficiëntie produceert en vooral op momenten dat er flexibel op- of afgeregeld moet worden Dat is bij velen in de maatschappij niet bekend In het kader van licence2produce een gemiste kans ”