Dossier Soorten vochtmeters

METEN IS WETEN

WELKE HOUTVOCHTMETER IS WAAR HET MEEST GESCHIKT?

Foto – Brookhuis

Voor je met de installatie van een houten vloer begint, moet je uiteraard weten in hoeverre de grootste vijand van dit natuurlijke materiaal – vocht – aanwezig is. Dat betekent dat je zowel meet of de ondervloer waarop je houten vloer terechtkomt voldoende droog is en of het hout zelf voldoet aan alle voorwaarden voor een ideale plaatsing. Het laatste wat je wil, is immers een vloer die schotelt, krimpt of scheurt.

Met het meten van het vocht wil je diverse zaken te weten komen. Een logisch begin om dit te bekijken, is starten met het bekijken van het soort ondervloer. Elke ondervloer heeft zijn eigen eigenschappen en daarom is het belangrijk om weten hoeveel vocht aanvaardbaar is en vanaf wanneer alle alarmbellen horen af te gaan.

Soorten ondervloeren

Het beste lijkt ons om een aantal courante ondervloeren op een rij te zetten en zo een handige lijst te bezorgen met de diverse grenswaarden: - zandcement dekvloer / betonvloer, zonder vloerverwarming: < 2,0 CM % - zandcement dekvloer / betonvloer, met vloerverwarming: < 1,8 CM % - anhydriet dekvloer, zonder vloerverwarming: < 0,5 CM % - anhydriet dekvloer, met vloerverwarming: < 0,3 CM % - houten ondervloer: 9-11 % Houd er rekening mee dat je door de band genomen boven deze vochtpercentages een vloer niet mag verlijmen of een egaliseermiddel aanbrengen. Bij dit alles moet je wel rekening houden met restvocht en een mogelijk structureel vochtprobleem. Er wordt over restvocht gesproken als een nieuwe dekvloer uit zandcement of anhydriet is aangebracht en die vervolgens opdroogt en vocht verliest. Is er een structureel vochtprobleem, door bijvoorbeeld een lekkende leiding, dan moet uiteraard eerst bouwkundig ingegrepen worden, maar daar gaan we hier niet verder op in.

Meten van de houten vloerdelen

Spreken we over het meten van houtvocht, dan denken we bijna automatisch niet aan de ondervloer, maar aan het materiaal zelf. Dat verwondert niet. We weten allemaal dat hout een levend materiaal is dat je op de juiste manier moet benaderen. Is het te vochtig of integendeel te droog dan mag je later rekenen op problemen met openstaande naden, schotelen, scheuren, krimp, enzovoort. Waarbij we trouwens ook al eens vergeten hoe belangrijk het is om de houten vloer onder de juiste temperatuurvoorwaarden te installeren.

Twee types vochtmeters

Er zijn heel wat toestellen op de markt, maar algemeen moet je weten dat er gemeten wordt op twee verschillende manieren: destructief of niet-destructief. Bij het eerste meet je letterlijk via een al dan niet

bescheiden beschadiging van de dekvloer of de houten vloer. Hierbij worden pennen in het hout gedreven. Bij de niet-destructieve methode wordt een meetkop tegen het materiaal gehouden. De keuze van de soort meter hangt bijgevolg af van wat je bedoeling is en of er al dan niet beschadigd mag worden.

Bij de destructieve methodes zal je het meest horen praten over de zogenaamde ‘Carbid Methode’. Hierbij wordt een monster genomen van de dekvloer, waarbij het aanwezige vocht gedwongen wordt tot een reactie met carbid en het daaropvolgende meten van het restvochtgehalte. In een CM-vochtmeter wordt de gasdruk gemeten die ontstaat doordat het vocht in het materiaal van een dekvloer reageert met het carbid in de vochtmeter. Dit materiaal haal je uit de onderste zone van de dekvloer, wat betekent dat er een gat in de dekvloer moet worden gehakt (dat nadien dus weer moet worden gerepareerd).

Bij de niet-destructieve toestellen gaat het om apparaten die ook al eens capacitieve houtvochtmeters worden genoemd. Deze zijn gebaseerd op het principe dat je een elektrische stroom door het hout jaagt en vervolgens vergelijkt met de waarden van de desbetreffende houtsoort. Dit toestel wordt dus gewoon op het materiaal zelf geplaatst en bekijkt de dichtheid van de grondstof.

Hygrometer eveneens geen luxe

Zoals we hierboven aangaven, moet je ook verder denken dan het meten van enkel het vocht in de dekvloer of het hout zelf. Een goede plaatsing is niet compleet zonder dat je een juist beeld krijgt van de luchtvochtigheid en temperatuur. Hiervoor gebruik je een hygrometer. Ideaal bij een dergelijk toestel is dat het multifunctioneel is en dat het dus meerdere factoren kan meten.

Het woord aan het bedrijf Brookhuis:

Brookhuis is wereldwijd een toonaangevende producent van hout- en bouwvochtmeters, Inline vochtmeters voor hout, handheld en Inline meetsystemen voor het bepalen van de houtsterkte en als laatste de ICD scanner, die o.a. scheurvorming en open lijmvoegen kan detecteren in o.a. vloerdelen in het productieproces.

Brookhuis heeft 5 handheld vochtmeters in haar productprogramma. 2 zijn zogenaamde capacitieve vochtmeters (FMW-B en FMW-T) die het vochtgehalte van hout en ondervloeren kan meten zonder het materiaal te beschadigen en 3 zijn zogenaamde weerstandsvochtmeters (FMC, FME en FMD6) die het vochtgehalte van hout en ondervloeren kan meten met zgn. meetelektrodes.

De capacitieve vochtmeters worden met name gebruikt voor kwaliteitscontroles vanwege het gemak en de snelheid van vochtmeten. Je kunt met deze vochtmeters snel problemen vanwege een te hoog en/of een te laag vochtgehalte snel herkennen. De vochtmeters met meetelektroden zijn op zich nauwkeuriger en zijn ook in staat te lokaliseren waar het vocht nu precies vandaan komt, ze zijn echter wat omslachtiger in gebruik. Daarom wordt door onze klanten veelal een combinatie set gekozen van een FMW-B en een FME of FMD6 vochtmeter met meetelektrode voor hout en meetelektrode voor vloeren. Deze combinatie is feitelijk de ultieme oplossing voor elk professioneel bedrijf dat zekerheid wil hebben over enerzijds de maatvastheid (zwel- en krimpgedrag) van de houten vloer en anderzijds dat er geen optrekkend vocht te verwachten is van de ondervloer, want dat zijn immers de hoofdredenen om vocht te meten. De FMD6 wordt in dit geval met name dan gekozen wanneer ook meetrapporten moeten worden gemaakt om eenduidig vast te leggen wat is gemeten, onder welke omstandigheden en wat het vochtgehalte is dat verwacht kan worden wanneer over de gehele vloer en/of ondervloer met behulp van statistische voorspellingsmodellen in de software. Super professioneel, maar ook supereenvoudig!

De Inline vochtmeetsystemen (FMI) en ICD scannersystemen worden met name in productieprocessen gebruikt. Brookhuis is marktleider met de Inline vochtmeter en Brookhuis heeft als enige een scanner systeem ontwikkelt dat in staat is scheurvorming in het hout te detecteren alsmede open lijmnaden. Zo zien we bijvoorbeeld dat door diverse machinefabrikanten deze systemen worden geïntegreerd zodat er een 100% bewaking is over de kwaliteit van het geproduceerde product zoals massieve houten vloerdelen als ook de technisch samengestelde vloerdelen, de zogenaamde “engineerd flooring” vloerdelen.

Foto – Brookhuis

Foto – Brookhuis