Český jazyk 3

È e s k ý j a z y k 3

H a n a M i k u l e n k o v á –R a d e k M a l ý

ČE S K Ý J A Z Y K 3 u če b n i c e p r o t ře t í r o čn í k z á k l a d n í šk o l y

P R O D O S m o d r á ø a d a

R e c e n z o v a l i : P h D r .

H e l e n a K n e s e l o v á , C S c . , M g r .

M i l a n P o l á k , P h .

D .

S c h v á l i l o M ŠM T čj .

M S M T 4 7 2 4 9 / 2 0 1 5 d n e 1 5 . b ře z n a 2 0 1 6 k z a řa z e n í d o s e z n a m u u če b n i c p r o z á k l a d n í v z d ěl á v á n í j a k o s o u čá s t u c e l e n é řa d y u če b n i c p r o v z d ěl á v a c í o b o r Če s k ý j a z y k a l i t e r a t u r a s d o b o u p l a t n o s t i še s t l e t . © P r o d o s , 2 0 1 6 I S B N 9 7 8 8 0 7 2 3 0 3 5 2 6

Z a čí n á m e

F r ý d a s e n u d í J e k o n e c s r p n a .

P a n šk o l n í k D ěd e če k v y p r o v á z í p o s l e d n í ře m e s l n í k y .

Z á r o v e ň k o n t r o l u j e , z d a j e v še c h n o n a s v é m m í s t ě. Šk o l n í p e s Á m o s s t a r o s t l i v ěo b h l í ží o k o l í šk o l y .

V še c h n o m u s í b ý t d o p r v n í h o z á ří v p o řá d k u .

J e n k o čk a F r ý d a s i n e d ěl á žá d n é s t a r o s t i .

S c h o v á v á s e v e s t í n u a p ři m h o u ře n ý m a o či m a s l e d u j e , j e s t l i s e n e d ěj e n ěc o z a j í m a v é h o .

N e d ěj e .

U ža b y b y l o z á ří , m y s l í s i .

S d ět m i j e t o p ře c e j e n z a j í m a v ěj ší .

T a k h l e a b y j e n p o řá d d á v a l a p o z o r , k d e j e Á m o s .

T e n b y j í n e j r a d ěj i s t á l e d á v a l n ěj a k é ú k o l y .

P o z o r !N ěk d o p r á v ěp ři c h á z í .

J e t o l i s t o n o š.

P o p o v í d a l s i s p a n e m šk o l n í k e m a p ře d a l m u p o h l e d n i c i .

D l o u h o s i j i s p o l e čn ěp r o h l í že l i .

K d o p a k n á m p í še a o d k u d ?

T o m u s í b ý t n ěc o m i m o řá d n ěz a j í m a v é h o .

P a n šk o l n í k o d l o ži l p o h l e d n i c i n a s t o l e k v c h o d b ě.

F r ý d a a n i c h v i l k u n e v á h a l a .

R y c h l e s k o či l a n a s t o l e k a u ž če t l a :

M i l í s p o l u žá c i !

P o s í l á m V á m p o z d r a v z A u s t r á l i e .

L e t ěl j s e m l e t a d l e m z P r a h y 2 2 h o d i n !U žj s e m v i d ěl k l o k a n y , m e d v í d k a k o a l u , p št r o s y , d e l f í n y a m n o h o j i n ý c h z v í řa t , k t e r á j s o u u n á s j e n v z o o .

T r o c h u m ěz k l a m a l o , že j e t u d o c e l a c h l a d n o .

Z a p o m n ěl j s e m , že c e s t u j e m e a žn a j i žn í p o l o k o u l i .

K d y žj e u n á s l é t o , m a j í t u z i m u .

N e n í t u s n í h a m r á z j a k o u n á s , s p í še t o t u v y p a d á j a k o n a p o d z i m , a l e v m o ři s e k o u p a t n e d á .

T a t í n e k n e u s t á l e f o t o g r a f u j e .

A žs e v r á t í m e , p ři n e s u V á m u k á z a t o b r á z k y v še c h m í s t , k t e r á j s m e n a v št í v i l i .

P o z d r a v u j t e o d e m ěp a n í u či t e l k u , p a n a šk o l n í k a a t a k é Á m o s e a F r ý d u .

Z d r a v í V á s V o j t a

G r e e t i n g s f r o m S y d n e y , A u s t r a l i a 1 J e s l u šn é čí s t n ěc o , c o n á m n e n í a d r e s o v á n o ?

2 K t e ří ře m e s l n í c i o b v y k l e o p r á z d n i n á c h v e šk o l e p r a c u j í a c o d ěl a j í ?

3 K t e r á z v í řa t a V o j t a v A u s t r á l i i v i d ěl ?

P o z n á t e j e n a o b r á z c í c h ?

4 V y h l e d e j t e a p ře p i št e d o s e ši t ův ět u t á z a c í , v ět u r o z k a z o v a c í a v ět u p řa c í .

–3 –

O p a k u j e m e

N ěc o o s l u šn é m c h o v á n í „F r ý d o , že s e n e s t y d í š, “p ře p a d l F r ý d u Á m o s . „C o p a k n e v i d í ša d r e s u ?

J e t a m s n a d t v o j e j m é n o ? “ „A j e , “o d f r k l a F r ý d a .

N e b y l a r á d a , že j i Á m o s p ři s t i h l .

M o c d o b ře v ěd ěl a , že s e c i z í p o št a n e čt e . „V i d í št a d y d o l e ?

T a m j e n a p s a n é p o z d r a v u j t e Á m o s e a F r ý d u .

J e t o i p r o m ě. “Á m o s c h t ěl z a čí t F r ý d ěn ěc o v y s v ět l o v a t , a l e t a h o n e p u s t i l a k e s l o v u . „Á m o s i , c o m y s l í š, s v e d l a b y c h t a k o v é h o k l o k a n a u l o v i t ?

N e p ři p a d á t i , že v y p a d á t r o c h u j a k o m y š?

“T o z a s l e c h l a i s o v a E m i l k a , k t e r á j e št ěk o n t r o l o v a l a k a b i n e t . „A l e F r ý d o , v žd y ťk l o k a n i j s o u v e l c í a s i j a k o t ře ťá c i , “p o u čo v a l a k o čk u .

F r ý d a s e t i še v y t r a t i l a .

V y l e z l a n a s t r o m a n ěc o s i m u m l a l a .

N e l í b i l a s e j í p ře d s t a v a , že a žs e d ět i v r á t í d o šk o l y , b u d o u s e n e j v í c m o t a t k o l e m V o j t y .

U s m y s l e l a s i , že j e p ře k v a p í b á s n i čk o u o k l o k a n e c h : K l o k a n k ři če l n a k o a l u : B u d e z i m a , v e m s i šá l u !

A c o n a t o k o a l a ?

J e n s i z p í v a l t r a l a l a .

K l o k a n f u n ěl , s k á k a l , d u p a l , n e n í d i v u –v žd y ťm ěl ú p a l .

V A u s t r á l i i , t a m j e h i c , s l u n c e p á l í m n o h e m v í c .

M y s l í t e s i , že s e p l e t u ?

J á m á m v A u s t r á l i i t e t u !

J m e n u j e s e S t e p h a n y , s t u d u j e t a m k l o k a n y .

1 P o z n á t e z v í řa t a n a o b r á z c í c h ?

P o k u d n e , v y h l e d e j t e s i j e v a t l a s e z v í řa t .

Z j i s t ět e , k t e r á z e m ěj e j e j i c h d o m o v e m .

2 P ře čt ět e s i t e x t n e j p r v e p o t i c h u .

P o t o m čt ět e n a h l a s t a k , že s i r o z d ěl í t e r o l e .

K t e r é r o l e b u -

d o u p o t ře b a ?

3 N a h r a ďt e s l o v o m u m l a l a s l o v e m s t e j n é h o n e b o p o d o b n é h o v ý z n a m u .

K e k t e r é m u s l o v n í m u

d r u h u t o t o s l o v o z a řa d í t e ?

4 C o z n a m e n á t a m j e h i c ?

V y j á d ře t e j i n ý m i s l o v y .

5 N a d e p i št e s i n a t a b u l i t ři s l o u p c e : n á z v y o s o b , n á z v y z v í řa t , n á z v y v ěc í .

P o t o m v y h l e d á v e j t e

v e F r ý d i n ěb á s n i p o d s t a t n á j m é n a a z a p i s u j t e j e s p r á v n ěd o s l o u p c ů.

6 V y p i št e z b á s n ěd o s e ši t ůs l o v e s a .

–4 –

O p a k u j e m e

1 . z á ří A j e t o t a d y !P r v n í p ři c h á z í p a n í ře d i t e l k a .

F r ý d a h l á s í Á m o s o v i : „M á n o v é ša t y a n o v o u k ůži .

V y p a d á j a k o F e r k o . “ „B y l a u m o ře , j e o p á l e n á , n á h o d o u j í t o m o c s l u ší , “b r u čí Á m o s a n a p o s l e d y k o n t r o l u j e , z d a j e v še c h n o , j a k m á b ý t . „Á m o s i , h o n e m , u žj d o u !“ v o l á F r ý d a n a d še n ě.

P r v n í s k u p i n k a d ět í s e b l í ží k e šk o l e .

F r ý d a r o z e z n á v á V o j t o v u r e z a v o u k št i c i a M a r u šči n y s v ět l é c o p y , k t e r é d n e s z d o b í s l a v n o s t n í m a šl e .

F e r k a d o p r o v á z í a žk e šk o l e če r n ý v l čá k B e n . Á m o s s e s n í m v e s e l e z d r a v í , a l e d á v á d o b r ý p o z o r , a b y B e n n e u d ěl a l a n i k r o k z a šk o l n í b r a n k u .

F r ý d a s e p ře d n í m p r o j i s t o t u s c h o v a l a d o z a h r a d y .

V c e l é šk o l e p a n u j e s l a v n o s t n í n á l a d a .

P r v ňá čc i j s o u t r o c h u r o z p a či t í , a l e s t a r ší d ět i s i o p ře k o t s d ěl u j í p r á z d n i n o v é z á ži t k y .

N a j e d n o u s e o z v a l o p r v n í šk o l n í z v o n ěn í .

V ši c h n i z t i c h l i a r y c h l e s e r o z e šl i d o s v ý c h t ří d .

1 P o p i št e p o d l e o b r á z k ůp a n í ře d i t e l k u , V o j t u , M a r u šk u a F e r k a .

2 V y p i št e d o s e ši t ův še c h n a v l a s t n í j m é n a .

3 V y p r á v ěj t e , j a k v y p a d á p r v n í šk o l n í d e n v e v a ší šk o l e .

4 V y s v ět l e t e , c o z n a m e n á p a n u j e s l a v n o s t n í n á l a d a .

5 T ěši l i j s t e s e d o šk o l y ?

P r o č?

1 P ře čt ět e s i n á s l e d u j í c í t e x t .

J e v p o řá d k u ?

A l e n k a d o šk o l y p o p r v é j d e d n e s .

D o p r o v á z í m a m i n k a j i .

A l e n k a d r ží z a j i p e v n ěr u k u .

T r o šk u b o j í s e .

U s m í v á m a m i n k a s e .

D ět e m v e v še m d o b ře šk o l e j e .

2 U s p o řá d e j t e s p r á v n ěs l o v a v e v ět á c h a v ět y p ře p i št e d o s e ši t ů.

Z a k a žd o u n a p i št e , k o l i k m á

s l o v .

3 P o d t r h n ět e s l o v o s n e j v ět ší m p o čt e m s l a b i k .

P ře p i št e j e p o s l a b i k á c h .

4 P a m a t u j e t e s e n a s v o u p r v n í c e s t u d o šk o l y a p r v n í d e n v e šk o l e ?

V y p r á v ěj t e .

–5 –

O p a k u j e m e „K d e j s t e b y l i o p r á z d n i n á c h ? “ T o b y l a p r v n í o t á z k a p a n í u či t e l k y h n e d p o s l a v n o s t n í m z a h á j e n í šk o l n í h o r o k u .

S t á l a s k ří d o u u t a b u l e . „J á j s e m b y l a n a S l o v e n s k u , “ v o l a l a M a r u šk a . „P o j ď t o n a p s a t n a t a b u l i , “ v y z v a l a j i p a n í u či t e l k a . „J á j s e m b y l v R a k o u s k u , “p ři d a l s e G u s t a . „A j á v I t á l i i , j á v B r n ě, j á v L i b e r c i , j á v e F r a n c i i , j á v P r a z e . . . “o z ý v a l y s e h l a s y j e d e n p ře s d r u h ý .

P a n í u či t e l k a t e n t o k r á t n i k o h o n e n a p o m í n a l a , u s m í v a l a s e a n e c h a l a d ět i z a p i s o v a t j m é n a m í s t , k t e r á n a v št í v i l y , n a t a b u l i .

P o d í v e j t e s e , c o z t o h o v z n i k l o .

B E A R O H U P O N A L S R K OP L I B E K L A T O V Y C H O R V A T S K O R E C T U R N O V N Ì M E C K O P O R T U G A L S K O J I H L A V A F R A N C I E P L Z E Ò T Á L I E T E P L I C EI A V E A I R L T Á S R O M T A S Ï U A R S K OA B R N OR S L O V E N S K O A K O U S K O D ět i s i p ěk n ě p o v í d a l y o s v ý c h z á ži t c í c h , a l e z n á t e p a n í u či t e l k u .

H n e d j i n a p a d l o n ěk o l i k ú k o l ů.

Z k u s t e j e t a k é s p l n i t .

1 R o z t ři ďt e v še c h n a v l a s t n í j m é n a z a p s a n á n a t a b u l i d o d v o u s k u p i n .

Z a p i št e k e k a žd é s k u -

p i n ěp o d řa z e n ý c h s l o v s l o v o n a d řa z e n é .

2 S e řa ďt e p o d řa z e n á s l o v a p o d l e a b e c e d n í h o p o řá d k u .

3 Ří k e j t e a z a p i s u j t e p o d řa z e n á s l o v a k e s l o v ům ře k a , h o r a , r y b n í k .

„P e t ře , p r o čm l čí š?

K d e j s i b y l o p r á z d n i n á c h t y ? “ „J á j s e m l e že l s k o r o c e l é p r á z d n i n y v n e m o c n i c i . “ „C o s e t i s t a l o ? “ „U k l o u z l j s e m n a s c h o d e c h .

Z l o m i l j s e m s i n o h u a d v ě že b r a . “ „K d o t ěo še t ři l ? “ „T a t í n e k z a v o l a l z á c h r a n k u .

P ře v e z l i m ěd o n e m o c n i c e .

T a m j s e m b y l t ři t ý d n y . “ 1 P ře čt ět e j a k o r o z h o v o r .

2 J a k b y s t e s e z a c h o v a l i v p o d o b n é s i t u a c i v y ?

K t e r ý m t e l e f o n n í m čí s l e m p ři v o l á t e z á c h r a n -

n o u s l u žb u ?

P ře d v e ďt e r o z h o v o r s d i s p e če r k o u .

3 B y l i j s t e u žn ěk d y v n e m o c n i c i ?

V y p r á v ěj t e .

4 Z a p i št e d o s e ši t ůn á z v y p o v o l á n í , k t e r á v y k o n á v a j í z a m ěs t n a n c i n e m o c n i c e .

P o t o m p o p i št e ,

c o t i t o l i d é d ěl a j í .

–6 –

O p a k u j e m e 1 T a k é F r ý d a p r o ži l a n á d h e r n é p r á z d n i n y s u šl e c h t i l ý m k o c o u r e m , k t e r ý d o M o r á v k y p ři j e l

s e s v o u p a n í n a l e t n í b y t .

A c o s i o t o m z a p s a l a d o d e n í k u ?

2 F r ý d a u d ěl a l a v z á p i s u n ěk o l i k c h y b .

N a j d e t e j e ?

3 V í t e , c o j e t o r o d o k m e n ?

V y s v ět l e t e .

4 N a h r a ďt e p o d t r že n á s l o v a s l o v y s t e j n é h o n e b o

p o d o b n é h o v ý z n a m u a p ře p i št e u p r a v e n ý z á z n a m d o s e ši t ů.

1 P ěk n ěp ře čt ět e .

Z j i s t ět e , z d a j e v b á s n i čc e s k u t e čn ěv še c h s e d m t r p a s l í k ů.

S e d m t r p a s l í k ů H e j h o u , h e j h o u , t r p a s l í c i j d o u .

K e j c h a l s m r k á , a žt o t ře s e s m r k e m , R e j p a l b r u čí , u žv še m l e z e k r k e m .

V če l e k r á čí p r c e k Šm u d l a , v y p a d á j a k z a g r o šk u d l a .

D ří m a l u s n u l .

N i k d o s n í m n i c n e p o ří d í .

A c o S t y d l í n ?

C o b y .

T e n s e z a s e s t y d í .

H e j h o u , h e j h o u , P r ó f a p o u ču j e Št í s t k a , t r p a s l í c i j d o u . j a k s e v r y t m u s p r á v n ěp í s k á .

2 V y s v ět l e t e , c o z n a m e n á v y p a d á j a k z a g r o šk u d l a , l e z e v še m k r k e m .

3 P o p i št e p o d l e o b r á z k u , j a k t r p a s l í c i v y p a d a j í .

4 Z a p i št e j m é n a t r p a s l í k ův a b e c e d n í m p o řá d k u d o s l o u p c e d o s e ši t ů.

P o t o m v y b e r t e z n a -

b í d k y s l o v a , k t e r á s e k j e d n o t l i v ý m t r p a s l í k ům n e j l é p e h o d í , a z a p i št e j e v e d l e j e j i c h j m e n .

m o u d r ý , u šm u d l a n ý , v z d ěl a n ý , l e n i v ý , h l o u p ý , z d v o ři l ý , r o z p u s t i l ý , n e s m ěl ý , h r a v ý , či s t o t n ý , l a s k a v ý , šp i n a v ý , n a s t y d l ý , n e s p o k o j e n ý , v e s e l ý , o s p a l ý , n e p o řá d n ý , b á z l i v ý , n e m o c n ý , p r o t i v n ý , p řá t e l s k ý , v y c h l o u b a čn ý , n e d b a l ý 5 V í t e , z k t e r é p o h á d k y j s o u n a ši t r p a s l í c i ?

Z k u s t e j i v y p r á v ět .

–7 –