Filmhuis Magazine maart 2011

Filmhuis Magazine ......................................................................................................................................

Curriculum vitae:

geschreven & gefilmde portretten van Europese schrijvers

De Russische cinema: Pudovkin’s De moeder

De nieuwste Tom Tykwer: Drei

Movies that Matter Festival

Maart 2011

www.workspace11.nl

inschrijving geopend

98_65_Filmhuis:-

15-02-2011

15:05

Pagina 1

Van Barye tot Bugatti Les Animaliers 18.02-29.05.2011

Harteveltstraat1 |2586 el Den Haag | (070)3585857 | Dinsdag t/m zondag11.00-17.00 uur | www.beeldenaanzee.nl Antoine-Louis Barye (1796-1875), Tigre dévourant un gavial 1831, 40 x 105 cm, brons, part. coll. | Mogelijk gemaakt door Sladmore Gallery, McArthur Glen Group, Univers du Bronze, K.F. Hein Fonds, Christie’s Amsterdam, M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting, Vrienden, Zakenvrienden, Sculpture Club en BankGiro Loterij UNIVERS DU BRONZE

’

.............................................................................................................................................................................................

Actueel

De kracht van de camera De kracht van de camera is groot. Dat werd pijnlijk bewezen, toen op 20 december 2010 bekend werd dat de Iraanse regisseur Jafar Panahi veroordeeld is tot zes jaar cel. Panahi werd in maart vorig jaar gearresteerd, omdat hij werkte aan een film over de omstreden Iraanse presidentsverkiezingen van 2009. De rechtbank motiveerde het vonnis “wegens het deelnemen aan een illegale bijeenkomst en wegens het produceren van propaganda tegen het bewind in Iran”, maar door bijkomende strafbepalingen is duidelijk dat het een onversneden poging is om een kritische opinieleider monddood te maken. Hij mag immers de komende twee decennia Iran niet verlaten, scenario’s schrijven, films maken of interviews geven aan journalisten in binnen- en buitenland.

Panahi – een van de belangrijkste onafhankelijke regisseurs in Iran - won voor Offside in 2006 nog een Zilveren Beer èn de grote juryprijs van het festival van Berlijn. De film, indertijd ook vertoond in Filmhuis Den Haag, verhaalt over een groep vrouwen die stiekem een voetbalwedstrijd wil bijwonen; bij wet verboden in Iran. Het lijkt een gegeven voor een slapstickfilm: zes voetbalgekke meiden verkleden zich als jongens om de WKkwalificatiewedstrijd tussen Iran en Bahrein in het Azadi-stadion in Teheran te kunnen zien.

Het is grappig en spannend – zal het hen lukken? – maar het is eigenlijk een feitelijke constatering dat vrouwen door de wet in Iran altijd buitenspel zullen staan.

Wellicht kent u Panahi’s werk wel. Kenmerkend is zijn kritische houding tegenover klassenverschillen, de positie van minderheden en de positie van vrouwen in Iran. Zijn films zijn om die reden in Iran zelden in de bioscoop te zien. Het is daarom des te schrijnender dat die films in het buitenland wel veel succes hebben.

Met The white balloon (Badkonake sefid, 1995) won Panahi in Cannes de Caméra d’Or voor beste debuut. Niet toevallig was dit een ‘kinderfilm’: in dit reservaatje konden Iraanse regisseurs aan de slag blijven, en tussen de regels door kritische noten kraken. Deze film heeft met veel succes in onze kinderfilmprogrammering gedraaid. Met The circle (Dayereh, 2000), bekroond met een Gouden Leeuw in Venetië, waagde Panahi zich openlijk aan een film over de onderdrukking van vrouwen. Een reeks levensechte situaties komt langs: een vrouw die een dochter krijgt in plaats van de door haar man en schoonfamilie gewenste zoon, een vrouw die een abortus wil, en een alleenstaande moeder die zich gedwongen ziet haar kind te vondeling te leggen.

Op twee manieren bewijst Panahi waarom het Movies that Matter Festival van groot belang is. Op het festival worden films vertoond zoals hij ze maakte, en door zijn veroordeling en gevangenschap toont hij nogmaals aan waarom het belangrijk is dat onrecht aan de kaak wordt gesteld.

Het is voor de derde keer dat het MtM Festival – een initiatief van Amnesty International plaatsvindt in en om Filmhuis Den Haag. En we zijn er trots op. Waar woord en schrift soms falen heeft film het vermogen onze ogen te openen: de kracht van de camera. De films die getoond worden geven stem en gezicht aan hen die lijden onder onrecht. Middels zeventig films over mensenrechten – en debatten, master classes, een scala aan nationale en internationale gasten, exposities en muzikale optredens - vraagt het festival aandacht voor mensenrechten en wil het aanzetten hiervoor te strijden.

De kracht van de camera is groot. Via film wordt de blik op de wereld getoond en kunnen die verhalen ons bereiken die hoogstnodig onze aandacht verdienen. Verhalen die overigens niet altijd van verre hoeven te komen. In de film Illégal laat regisseur Olivier Masset-Depasse ons kennismaken met de wereld van de vreemdelingenpolitie in Belgie.

Het is een film die diepe indruk op mij maakte tijdens de première op het Filmfestival in Rotterdam. De bij die vertoning aanwezige regisseur vertelde dat de Belgische situatie in werkelijkheid nog veel schrijnender is dan weergegeven in zijn fictiefilm.

Illégal wordt met aansluitend debat op zondag 13 maart vertoond en gaat bovendien meteen na het Movies that Matter Festival op 31 maart in première in Filmhuis Den Haag.

U bent dan meer dan welkom om zelf de kracht van de camera te ervaren.

Géke Roelink, directeur Filmhuis Den Haag

bel air hotel

Behalve het Movies that Matter Festival en andere prachtige speciale programma’s vertoont Filmhuis Den Haag in maart ook een aantal niet-te-missen premières.

Hildert Raaijmakers, Hoofd marketing en communicatie, ging ook naar het International Film Festival Rotterdam en zag alvast een rijtje films die u zeker niet mag missen!

1. Drei Met deze komische film over een driehoeksverhouding keert Tom Twyker – bij iedereen bekend door zijn verfilming van Perfume, the story of a murderer - qua stijl terug naar zijn eerste kassakraker Lola rennt uit 1998. Zie pagina 8.

2. Illégal. Deze ontluisterende Waalse film over een illegale vrouw in een asielzoekerscentrum stond genomineerd voor de MovieSquad Award (de jongerenprijs op het IFFR), maar wonderkind Xavier Dolan ging daarmee aan de haal: de winnaar is...

Les amours imaginaires! Die film mag u trouwens óók zeker niet missen. Hij draait al vanaf 13 januari bij ons, dus stel het niet te lang uit.

3. Na putu. Dit indringende relatiedrama van Jasmila Zbanic was niet in Rotterdam te zien, maar is wel in februari tijdens het maandelijkse film + debat van Movies that Matter aan bod gekomen. En op 10 maart gaat Na putu als weekfilm in première.

Vanwge Zbanic’s vorige film Grbavica verheug ik me nu al. Zie pagina 11.

drei

Prijsverhogingen Behoorlijk veel filmhuisfilms Het zal u niet ontgaan zijn dat de culturele sector moet bezuinigen. Ook Filmhuis Den op IFFR Haag ontkomt daar niet aan. Om niet te

hoeven snijden in ons programma, hebben we enige interne ‘beleidsombuigingen’ doorgevoerd. Helaas moeten we ook onze toevlucht nemen tot voor het publiek minder sympathieke maatregelen, zoals een algehele prijsstijging per 1 maart.

Onze nieuwe toegangsprijzen zijn: zondag- t/m donderdagavond vanaf 16.00 uur: 8,50 euro vrijdag- en zaterdagavond, feestdagen vanaf 16.00 uur: 9,50 euro matinees (tot 16.00 uur): 8,- euro De geldende kortingen blijven nagenoeg ongewijzigd. Voor uitgebreide prijs- en kortingsinformatie verwijzen wij u naar onze website www.filmhuisdenhaag.nl.

TIP Bezoekt u het Filmhuis vaker dan 1,3 keer per maand? Nu is het lucratiever dan ooit om Vriend van Filmhuis Den Haag te worden.

Het International Film Festival Rotterdam is het grootste culturele evenement van Nederland, zeggen ze met trots. Tijdens de laatste XL editie (26 januari t/m 6 februari jl.) bezochten maar liefst 340.000 bezoekers het festival. Een gedeelte van de films die in Rotterdam te zien waren, komen later dit jaar naar Filmhuis Den Haag.

Incendies, de onbetwiste winnaar van de UPC Publieksprijs, is al vanaf februari te zien in onze zalen, evenals Illégal en Les amours imaginaires, Poetry, Silent souls en La nostra vita. Nog zeker 10 andere titels uit de publieks top-50 worden komende maanden verwacht. Houd de website en dit Magazine in de gaten voor de volgende festivalpareltjes: Animal kingdom, Aurora, Blue Valentine, Tender son, Tuesday after christmas, Club Zeus, Attenberg, Unter dir die Stadt, The autobiography of Nicolae Ceausescu, Somewhere, Simon Werner a disparu, Adrienn Pál, 22 Mei, Post mortem, Cirkus Columbia en Tyrannosaur.

DP winnaars! foto © Anne-Sophie Maigret

Digital Playground Filmfestival Filmhuis Den Haag en Digital Playground organiseren al jaren workshops ‘korte (animatie) film maken’ voor de Haagse schoolgaande jeugd. Eens per half jaar worden de beste films genomineerd voor een prijs. Een deskundige jury kiest de winnaars. Op 13 januari was het weer zover. Spannend, zo’n rode loper...

In een overvolle zaal werden de prijzen uitgereikt aan het Haagse filmtalent voor de beste animatiefilm, de beste acteur/actrice, het beste script, de beste cameravoering/montage en natuurlijk de aanmoedingsprijs. De prijzen logen er niet om: zo mochten winnaars onder meer zitting nemen in een MovieSquad jury, of kregen ze een masterclass filmmaken onder leiding van een van de regisseurs van Spangas. Natuurlijk werd het festival afgesloten met hapjes en bubbels!

Winnaars categorie ‘Beste script’: Laurens en Hedzer van het Minkema College met de film De ultieme geo. Overigens zijn de filmpjes van alle winnaars via onze website te bekijken.

.............................................................................................................................................................................................

Hoogtepunten van Hildert

.......................................................................................

U kunt voortaan uw bezoek aan Filmhuis Den Haag combineren met een comfortabele overnachting in Bel Air Hotel.

Bij dit arrangement is onder meer een heerlijk 3-gangen diner in restaurant Purple in Bel Air Hotel inbegrepen, alsmede openbaar vervoer tussen het hotel en het Filmhuis. De prijs bedraagt 171,- euro voor een tweepersoonskamer. Reserveren voor dit arrangement gaat alléén via Bel Air Hotel. Kijk voor meer informatie op www.belairhotel.nl.

.............................................................................................................................................................................................

Film + Slapen

22 mei

Inhoud 02 03 04

06 06 07

08

09

10

11

12

13 14

11 12

Redactioneel / Actueel Inhoudsopgave Curriculum vitae geschreven & gefilmde portretten van schrijvers Premières Sound of noise Stand van de sterren / Women are heroes / If I want to whistle, I whistle (Eu când vreau sa fluier, fluier) / Na putu (On the path), zie pag. 11 Drei / Illégal, zie pag. 11 / Pieds nus sur les limaces / Niet zonder jou ZAAL5 Upload cinema Twisting time Expo No pain, no gain: Serious gaming een stapje verder Filmhuis Filmquiz Film + debat Smakelijk eten!

The Best of Go Short Vrienden van Filmhuis Den Haag Movies that Matter Na putu Film + debat Illégal Movies that Matter Festival / Fotografie, games en wetenschap / Rafiki Cursus Russische cinema & Matj (De moeder) / Nostalghia / V toj strane (Daar in dat land) Film & Muziek Matj Kinder/familiefilms Knoester / Pettson & Findus IV / Rafiki / Fantastisch Kinderfilm Festival English summary Bezoekersinformatie / Colofon / Agenda

Gezocht: Vrienden (m/v) Bent u een regelmatige bezoeker van Filmhuis Den Haag en draagt u ons een warm hart toe? Word Vriend!

Het mes snijdt aan twee kanten: het Vriendenlidmaatschap levert u namelijk ook voordeel op. U ontvangt een ruime korting op alle voorstellingen, wij houden u op de hoogte van ons programma en u ontvangt uitnodigingen voor speciale evenementen, zowel in het Filmhuis zelf als bij onze culturele collega’s. Per kalenderjaar bedraagt de minimale donatie 39,- euro, maar méér mag ook.

Het is al voordelig om Vriend te zijn als u ons drie keer per twee maanden bezoekt!

En de andere kant van het mes is dat het Filmhuis uw financiële bijdrage goed kan gebruiken in deze tijden van economisch zwaar weer.

Meer informatie vindt u op onze website, of bij een van onze kassamedewerk(st)ers.

Mrt 2011 / 3

Uitgelicht

Curriculum vitae Geschreven & gefilmde portretten van Europese schrijvers 17 t/m 23 maart De Nationale Boekenweek heeft dit jaar als thema ‘Curriculum vitae – geschreven portretten’. In dit kader organiseert EUNIC (European National Institutes for Culture) een reeks ‘Gefilmde portretten’ over Europese schrijvers, die in hun eigen land en vaak ook daarbuiten bekende persoonlijkheden zijn. Deze reeks geeft u een kijkje achter de schermen van de Europese literatuur.

Met welke problemen worden schrijvers geconfronteerd? In het recente verleden moesten schrijvers uit hun land vluchten, omdat totalitaire regimes hun kunst, hun mening of hun afkomst niet waardeerden. Frederic Morton en Aharon Appelfeld ontkwamen net op tijd aan de nazi’s. Anderen, zoals Václav Havel, gebruikten de macht van het woord en bleven tegen de verdrukking in doorvechten tegen onrecht in hun land. Steeds waren, en zijn, maatschappelijke en politieke problemen of verstarde rolpatronen een drijfveer voor auteurs om kritiek te leveren: de Kroatische film Libertas gaat over de 16de-eeuwse auteur Marin Drzic die tot emigratie werd gedwongen, zoals de documentaire Pasolini prossimo nostro het onverminderd actuele gedachtengoed van een controversiële 20steeeuwse intellectueel toont. Natuurlijk was, en is, ook de liefde voor vele schrijvers een onuitputtelijke bron van inspiratie: de ‘biografische’ speelfilm Cet amour-là over de Franse schrijfster/cineaste Marguerite Duras is daarvan een fraai voorbeeld.

De voorstellingen worden ingeleid door vertegenwoordigers van de diverse landen. Voor hun hulp bij de organisatie wil het Filmhuis Daria Bouwman, Cultureel Attaché van de Ambassade van Oostenrijk, en Barbara de Preter, Afdeling cultuur van het Goethe-Institut Niederlande, dank betuigen.

EUNIC, European National Institutes for Culture, is het internationale netwerk van de nationale cultuurinstituten. In Nederland vertegenwoordigt EUNIC Netherlands de hier gevestigde instellingen. Samen laten ze het culturele gezicht van Europa zien, een eenheid in verscheidenheid, een breed spectrum van culturen uit verschillende landen die steeds meer naar elkaar toegroeien. De samenwerking in EUNIC versterkt de reikwijdte van gezamenlijke projecten, binnen maar ook buiten Europa. De leden van EUNIC Netherlands zijn: Vlaams Cultuurhuis, De Brakke Grond, Istituto di cultura Italiano, Istituto Cervantes, Maison Descartes, Österreichisches Kulturinstitut, Finnish Cultural Institut, Danish Cultural Institut, Litouws Cultureel Centrum, Czech Cultural Institut, Rumanian Cultural Institut, Hongaarse Ambassade en de Stichting Hongaarse Salon/Magyar Szalon, SICA Stichting Internationale Culturele Activiteiten, en geassocieerde leden: Spui 25, Hongaarse Ambassade.

4 / Mrt 2011

........................................................................................................

foto’s Pasolini: Deborah Beer © 1975

APPELFELD’S TABLE

Donderdag 17 maart 17.00 uur Aharon Appelfeld is een van Israels vooraanstaande schrijvers. Zijn werk concentreert zich op het Joodse leven voor, tijdens en na WOII in Europa. Twee titels zijn in Nederlandse vertaling beschikbaar: Badenheim 1939 en Het tijdperk der wonderen. Zijn autobiografie The story of a life: a memoir (2003) werd in Frankrijk bekroond met de Prix Médicis.

In 1940 werd zijn moeder gedood bij de Duitse inval in zijn geboortedorp bij Czernowitz, Roemenië. Hijzelf en zijn vader werden naar een kamp in de Oekraine gedeporteerd. Aharon ontsnapte en zwierf drie jaar rond voordat hij zich als elfjarige jongen bij het Sovjet leger - als kokshulpje - kon aansluiten. In 1946 belandde hij in Israel, twee jaar voor de uitroeping van de onafhankelijkheid. Daar vond hij, veel later, zijn vader terug. Hij doceerde literatuur aan de Ben Goerion universiteit. Tegenwoordig zit Appelfeld dagelijks in een café in Jerusalem, altijd aan hetzelfde tafeltje. Zijn herinneringen en creatieve invallen worden in dit portret op vergelijkbaar poëtische wijze verbeeld door de intieme gesprekken met de regisseur te doorsnijden met impressies uit Roemenië en documentair archiefmateriaal.

Adi Japhet Fuchs / Israel 2004 47 minuten Ivriet gesproken, Engels ondertiteld Inleiding: Sigal Weissbein-Rozman, Cultureel Attaché Ambassade van Israel +

.............................................................................................................................................................................................

foto’s Pasolini: Deborah Beer © 1975

CITIZEN HAVEL IS ROLLING BARRELS / OBCAN HAVEL PRIKULUJE

In 1974 werkte de Tsjechische (toneel) schrijver en dissident (en latere president) Václav Havel een jaar in een bierbrouwerij om te voorkomen dat het neo-Stalinistische regime van Gustav Husák hem van ‘sociaal parasitisme’ zou beschuldigen. Zijn ervaringen verwerkte Havel in de eenakter De audiëntie. In de documentaire zijn fragmenten te zien van een klandestiene opname van het toneelstuk waarmee Havel en Pavel Landovsky tussen de schuifdeuren optraden. Het ‘ondergrondse’ succes leidde tot bizarre dingen. Zo liet de grootste Tsjechische filmster van die dagen, Jirina Bohdalova, zich door een bevriende dokter in haar lip snijden, zodat zij Havel niet kon beschuldigen op de televisie.

Jan & Adam Novák / Tsjechie 2009 72 minuten digitaal/35mm Tsjechisch gesproken, Engels ondertiteld Inleiding: Petra Prinsova, directrice Tsjechisch Centrum DURCH DIE WELT NACH HAUSE, DIE LEBENSREISE DES FREDERIC MORTON

Vrijdag 18 maart 17.00 uur “The real me is most likely Fritz Mandelbaum”, zegt Frederic Morton in deze documentaire, wanneer hij weer in de Thelemanngasse in Wenen staat waar zijn vader tot de Anschluss een ijzerwarenwinkel had. In 1939 ontvluchtte het gezin met de vijftienjarige Fritz de nazi’s naar Amerika. Na een tijd als bakker gewerkt te hebben ontpopte hij zich als een populair schrijver: Thunder at twilight: Vienna 1913/1914, The forever street, en zijn memoires Runway waltz (2005).

Zijn biografie van de familie Rothschild stond 32 weken #1 op de New York Times bestsellerlijst. Morton zegt dat hij in een dubbele ballingschap leeft, geografisch en temporeel.

Andrea Eckert / Oostenrijk 2009 58 minuten digitaal Engels en Duits gesproken, Duits en Engels ondertiteld Inleiding: Daria Bouwman, Cultureel Attaché Ambassade van Oostenrijk + PASOLINI PROSSIMO NOSTRO

Op de set van Salò o le 120 giornate di Sodoma spreekt Pier Paolo Pasolini over zijn visie en werk. Het interview werd in juni 1975 opgenomen door filmjournalist Gideon Bachmann, krap een half jaar voor de moord op de omstreden cineast.

Dit interview is dertig jaar later bewerkt tot een portret van Pasolini en diens laatste film Salò. Pasolini zet zijn ideeën uiteen over nog altijd actuele thema’s als commercie, consumentisme, massacultuur, macht, de paradoxaliteit van vrijheid en

Zaterdag 19 maart 17.00 uur Marguerite Duras heeft haar grootste faam verworven met twee films die zij niet zelf heeft geregisseerd: Alain Resnais gebruikte haar scenario voor Hiroshima mon amour (1959) en Jean-Jacques Annaud benutte haar ‘autobiografische’ roman L’amant - in 1984 bekroond met de Prix Goncourt - voor een gelijknamige maar gladde spektakelverfilming (1992), een kassucces dat Duras verontwaardigd van de hand wees. Haar negentien eigen films, waaronder prachtige titels als India song en Son nom de Venise dans Calcutta désert (1975), Baxter, Vera Baxter (1977) of Agatha (1981), vinden sommigen fascinerend en zelfs hypnotiserend, maar de meesten wijzen haar hele oeuvre helaas af als pretentieuze, ‘abstracte’ onzin. Nu is er zelfs bijna niks op dvd verkrijgbaar! Ook met haar boeken in ‘nouveau roman’-stijl maakte zij het grote publiek erg moeilijk haar in de armen te sluiten. Toch vond dit ‘monstre sacré’ een groupie die een metgezel zou zijn in haar laatste jaren (Duras stierf in 1996, 81 jaar oud). Die veelbesproken haat-liefde verhouding is het onderwerp van Cet amour-là.

Na een briefwisseling van vijf jaar stond Yann Andréa, een jonge student, in 1980 op de stoep van Duras’ huis in Bretagne.

Hij ging nooit meer weg. Yann fungeerde als haar secretaris en gesprekspartner, terwijl ze constant rookten, wijn dronken en artistieke plannen beraamden. Jeanne Moreau doet wijselijk geen poging om in Duras’ huid te kruipen, laat staan om haar fameuze doorrookte stem te imiteren.

Andréa schreef mee aan het scenario dat gebaseerd is op zijn in 1999 gepubliceerde roman.

Josée Dayan / Frankrijk 2001 Met Jeanne Moreau, Aymeric Demarigny 99 minuten 35mm Frans gesproken, Engels ondertiteld A CLOD OF CLAY / UN BULGARE DE HUMA

Zondag 20 maart 17.00 uur In 1989 werd herdacht dat twee iconen van de Roemeense literatuur 100 jaar geleden waren overleden.

De vriendschap tussen Ion Creanga, schrijver van amusante verhalen die hij baseerde op folkloristische motieven, en de nationale dichter Mihai Eminescu is uitgegroeid tot een mythe die regisseur Nicolae Margineanu juist naar een meer aardse, realistischer levensverhaal

heeft terugvertaald. Margineanu is gespecialiseerd in het serieus maar empatisch verbeelden van hoogtepunten uit de vaderlandse geschiedenis, het zogenaamde ‘Roemeense fenomeen’.

Nicolae Margineanu / Roemenië 1989 Met Dorel Visan, Adrian Pintea, Marcel Iures, Maria Ploae 90 minuten 35mm Roemeens gesproken, Engels ondertiteld Inleiding: Carmen Ducaru, Romanian Cultural Institute Brussels With the support of the Romanian Film Centre and Mrs. Cornelia van Bouwel for the Dutch translation.

DIE UNBERÜHRBARE / NO PLACE TO GO

Maandag 21 maart 17.00 uur Oskar Röhler maakte een bekroond portret van zijn moeder, de (West-)Duitse communiste Gisela Elsner, die in de jaren ’60 een succesvol schrijfster was - bijvoorbeeld Die Riesenzwerge, 1964 maar daarna in vergetelheid raakte. In de film heet zij Hannah Flanders, een sterke rol van Hannelore Elsner (geen familie trouwens).

Met de val van de Berlijnse muur in 1989 stort Flanders’ wereld in. Gepokt en gemazeld in communistische dogma’s

lukt het haar niet zich aan te passen aan de nieuwe situatie. Alleen in de DDR werden haar boeken nog uitgegegeven. Zij verhuist van München naar het verenigde Berlijn, maar voelt zich er als een vreemde in haar eigen huis. Ontgoocheld, psychisch verward en leidend aan de gevolgen van een ernstige nicotine- en medicijnenverslaving rest haar slechts één uitweg.

Oskar Röhler / Duitsland 2000 Met Hannelore Elsner, Vadim Glowna, Tonio Arango, Jasmin Tabatabai 100 minuten 35mm Duits gesproken, Engels ondertiteld LIBERTAS

Dinsdag 22 maart 17.00 uur Marin Drzic alias Marino Darsa (15081567) was een getalenteerd toneelschrijver en acteur, maar bovenal een politiek visionair en avonturier. Zijn toneelwerk, zoals de komedie Dundo Maroje (Oom Maroje), wordt tegenwoordig nog wel eens uitgevoerd, maar hij wordt vooral herinnerd door zijn samenzweerderige activiteiten. Zijn geboorteplaats, de kleine maar rijke Republiek Ragusa (het huidige Dubrovnik), kon de onafhankelijkheid bewaren via diplomatieke verdragen met de twee grootste tegenstrevers, de

appelfels's table

Schrijvers gebruiken de macht van het woord en blijven tegen de verdrukking in doorvechten tegen onrecht in hun land.

az emigrans

.............................................................................................................................................................................................

CET AMOUR-LÀ

libertas

.......................................................................................

het belang van rebellie, terwijl bijpassende stills uit zijn film als een beeldroman voorbij trekken.

Giuseppe Bertolucci / Italië 2006 58 minuten digitaal Italiaans gesproken, Engels ondertiteld

un bulgare de huma

.............................................................................................................................................................................................

cet amour-la

Republiek van Venetië en het Ottomaanse rijk. In navolging van Machiavelli klaagde Drzic het gesloten systeem van de senaat van Ragusa aan, terwijl hij zelfs een democratisch stelsel propageerde.

De autoriteiten antwoordden met een beroepsverbod, boetes en celstraffen.

Hij ontsnapte naar Italië. Zijn poging om hertog Cosimo de Medici te interesseren in een oorlog tegen Ragusa mislukte.

Achtervolgd door geheimagenten overleed hij in Venetië.

Veljko Bulajic was een van de populairste regisseurs in Joegoslavië.

Zijn internationaal bekendste film is The battle of the river Neretva uit 1960, met Orson Welles, Yul Brynner, Franco Nero, Hardy Krüger en Sergej Bondartsjoek. Een meeslepend historisch drama over Drzic is hem dus wel toevertrouwd.

Veljko Bulajic / Kroatië 2006 Met Sven Medvesek, Sandra Ceccarelli, Zarko Potocnjak 109 minuten digitaal Kroatisch gesproken, Engels ondertiteld Inleiding: Rada Sesic, filmmaker THE EMIGRÉ, EVERYTHING IS DIFFERENT / AZ EMIGRÁNS, MINDEN MÁSKÉPP

Woensdag 23 maart 17.00 uur Deze ‘biopic’ over de wereldberoemde schrijver Sándor Márai concentreert zich op de laatste jaren van zijn zelfverkozen ballingschap. Gebaseerd op Márai’s dagboeken toont de film het eenzame bestaan van Sándor en zijn vrouw Lola in San Diego USA, verlucht met hun jeugdherinneringen en het begin van hun omzwervingen in Napels. Hij schreef uitsluitend in het Hongaars, maar weigerde compromisloos terug te keren naar zijn vaderland zolang daar nog één Russische soldaat was gelegerd. Het is een wrange spelling van het lot dat hij na de dood van zijn vrouw en zoon voor zelfmoord koos, een half jaar voordat het communistische regime in elkaar zou storten.

Márai’s oeuvre is in Nederland erg bekend.

De oudste vertaling - door Madelon Székely-Lulofs - dateert al uit 1939: De nacht voor de scheiding. Sinds 2000 zijn Gloed, De erfenis van Eszter, Land, land!, De opstandigen, Kentering van een huwelijk, Bekentenissen van een burger, De gravin van Parma en De meeuw verschenen.

István Dárdai & Györgi Szalai / Hongarije 2007 Met Ferenc Bács, Katalin Gyöngyössi, Gabor Welker 100 minuten 35mm Hongaars gesproken, Engels ondertiteld Inleiding: Csilla Tordai, Cultural manager van de Hongaarse Ambassade

Mrt 2011 / 5

In première

Sound of noise

6 / Mrt 2011

watch?v=sVPVbc8LgP4.

Ook de ‘verlengde’ versie bleek een regelrechte festivalhit. Zo was in Cannes de Prix de la (Toute) Jeune Critique voor Sound of noise onvermijdelijk. En verder citeren we hier slechts een van de vele jubelende persstemmen uit het internationale koor, het Belgische KnackFocus: “Sound of noise is een regelrechte aanval op de zintuigen (en dan vooral de trommelvliezen), het uitgangspunt is hoogst origineel en levert bij wijlen komische, maar altijd verfrissende en onweerstaanbare cinema op. Met voorsprong de coolste film van het Gentse festival.”

Onder leiding van de rebelse Sanne bedenken zes drummers een masterplan. Een ziekenhuis, bankgebouw, concertgebouw en electriciteitscentrale zijn achtereenvolgens het doelwit voor hun ritmische aanvallen. Dit kan niet ongestraft blijven, en dus wordt rechercheur Amadeus Warnebring op hun spoor gezet. Bij de politie lijkt hij de ideale speurneus: hij is geboren in een familie van beroemde

.........................................................................

“Nobody move! This is a gig!” Sound of noise is dus geen bloedstollende thriller over de afloop van een bankoverval, maar een uiterst vermakelijk verslag van een muzikale guerrilla.

Deze originele komedie vol ritmische grappen is een unieke kruising tussen een swingende politiefilm, een onmogelijke liefdesgeschiedenis en een wrang familiedrama. Het begon allemaal met een korte film: Music for One Apartment and Six Drummers. Zes fanatieke trommelaars dringen een appartement binnen van een bejaard echtpaar, dat steeds op een vaste tijd hun hondje uitlaat.

Tijdens hun korte afwezigheid maken de ‘inbrekers’ in elke kamer muziek met tandenborstels, handdoeken, lichtknopjes, stofzuiger, boeken en wat er nog meer voorhanden is in een volgepakt huis. Deze met prijzen overladen kortfilm vormt de prelude voor het speelfilmdebuut waarin het regisserende duo Ola Simonsson & Johannes Stjärne Nilsson nog een stap verder gaat. Zin in een voorproefje?

Kijk op YouTube: www youtube.com/

.........................................................................

.........................................................................

VANAF 31 MAART

musici. Zijn jongere broer Oscar is een sterdirigent die net teruggekeerd is uit het buitenland voor een reeks concerten, waardoor hij natuurlijk alle aandacht krijgt van pers, publiek en familie. Wellicht is Amadeus – what is in a surname? – daarom zelf allergisch voor muziek. Hij opent de jacht op de muziekterroristen.

De zaak wordt nog bizarder, wanneer hij ontdekt dat de groep geleid wordt door de vrouw op wie hij verliefd is. Een opzwepend ritmische overval op een bankgebouw “Nobody move! This is a gig!” - laat alle bellen rinkelen. Amadeus beseft dat hij geen keuze heeft: hij moet binnendringen in de wereld waarvoor hij al zijn hele leven op de vlucht is, de beangstigende wereld van ritme en muziek.

Ola Simonsson & Johannes Stjärne Nilsson / Zweden/Denemarken 2010 Met Brengt Nilsson, Sanna Persson Halapi, Magnus Börjeson, Fredrik Myhr, Anders Vestergard, Johannes Björk, Sven Ahlström 98 minuten 35mm Zweeds gesproken, Nederlands ondertiteld

Stand van de sterren VANAF 3 MAART

V&A met regisseur Leonard Retel Helmrich op zondagmiddag 6 maart De sneak preview van Stand van de sterren op maandag 1 februari werd zeer gewaardeerd. Reacties als bijzonder, prachtig, mooi camerawerk, aparte shots, het kwam allemaal voorbij! Het is het slotdeel in een trilogie over een Indonesisch gezin, na Stand van de zon en Stand van de maan.

Kleindochter Tari is opgegroeid tot een opstandige puber. De familie ziet in dit pientere meisje de enige mogelijkheid om hun status te verhogen en ooit de sloppenwijk te ontvluchten. Terwijl alle familieleden er alles aan doen om het collegegeld voor Tari’s studie bijeen te sprokkelen, besteedt zij haar tijd liever aan haar vriendinnen en het nachtleven van Jakarta. Zoals Tari worstelt met haar identiteit, zoekt ook Indonesië naar een nieuwe invulling van normen en waarden.

Leonard Retel Helmrich volgde gedurende twaalf jaar dezelfde familie in Jakarta. Het gezin Sjamsudin is een microkosmos waarin de belangrijkste problemen van het leven in Indonesië terug te vinden zijn: corruptie, religieuze conflicten, gokverslaving, de generatiekloof en het groeiende verschil tussen arm en rijk. Grootmoeder Rumidjah, een belijdend christen, was ooit vanwege de rust bij haar vriendin Tumisah op het platteland gaan wonen. Haar tot moslim bekeerde zoon Bakti nam de zorg over haar kleinkind Tari op zich. Omdat het opvoeden van zijn nichtje hem zwaar valt, haalt Bakti zijn moeder terug naar de stad. Tari groeit op in een tijd waarin de jeugd heel open is geworden en zij steekt haar mening niet onder stoelen of banken. Door haar gedrag komt zij regelmatig in conflict met de oudere generaties. Vanwege die problemen besluit oma in de hectische hoofdstad te blijven tot Tari de middelbare school heeft afgemaakt en aan een universiteit kan gaan studeren. Omdat Bakti met zijn baan als wijkhoofd niet genoeg verdient, traint hij als bijverdienste vechtvissen om mee te gokken. Tari komt via haar klasgenoten in aanraking met het nieuwe rijke Indonesië, dat mijlenver af staat van haar leven in de sloppenwijk.

Leonard Retel Helmrich / Nederland 2010 109 minuten digitaal Bahasa gesproken, Nederlands ondertiteld Stand van de zon en Stand van de maan zullen in enige voorstellingen opnieuw geprogrammeerd worden.

women are heroes

if i want to whistle

.............................................................................................................................................................................................

stand van de sterren

Women are heroes VANAF 3 MAART

De Franse fotograaf en straatkunstenaar JR is beroemd/ berucht geworden met een eerder project: in 2007 plakte hij metershoge fotoportretten aan beide zijden van de ‘beveiligingsmuur’ die de Israëlische regering heeft opgetrokken om terroristen buiten te houden. Gewone Israëli’s en Palestijnen kijken vrolijk de camera in of trekken gekke bekken. Nu interviewt hij vrouwen over hun leefomstandigheden in sloppenwijken in Rio de Janeiro, Nairobi, Phnom Penh en Kashmir. Of ze ontheemd zijn door burgeroorlogen of klem zitten in armoede in ‘normale’ omstandigheden, JR brengt een hommage aan al die onverzettelijke vrouwen. Hij brengt gigantische zwart-wit foto’s, betaande uit close-ups van de vrouwen, aan op muren, daken, bruggen, hellingen en vervoersmiddelen.

Daarmee transformeert hij hun eigen omgeving tot een openbare galerie. “We deden al meer projecten en we realiseerden ons daarbij dat de omstandigheden waarin de vrouw leeft, de staat van het land reflecteren.” ✍ De tekst gaat verder op de website.

JR / Frankrijk 2010 85 minuten kleur & zw/w Portuguees, Hindi, Khmer en Engels gesproken, Nederlands ondertiteld ✍

If I want to whistle, I whistle / Eu când vreau sa fluier, fluier VANAF 10 MAART

Nog vijf dagen en Silviu heeft zijn straf van vier jaar in een jeugdinrichting vanwege een nooit genoemde misdaad erop zitten. Maar die vijf dagen duren een eeuwigheid. De andere jongens zitten hem dwars, de directeur wacht op een laatste misstap en bovendien heeft hij enkele weken eerder gehoord dat zijn moeder na lange tijd onverwacht is opgedoken, met de bedoeling om zijn jongere broer Marius mee naar Italië te nemen. Het broertje waarover hij zich indertijd als een vader heeft ontfermd. Tot overmaat van alle explosieve ontwikkelingen is Silviu verliefd geworden op Ana, een sociaal werkster die een ontslagrapport over hem moet maken. Terwijl de tijd wegtikt en hij zijn emoties nauwelijks in bedwang kan houden, sluit Silviu zijn ogen.

Hij denkt aan de wind, de weg, zijn eerste kus. Alles is mogelijk. Maar vrijheid is iets anders dan dat je niet meer door een hekwerk naar de wereld hoeft te kijken.

Florin Serban studeerde filosofie en werkte als journalist bij verschillende tvstations, voordat hij de kans greep om filmregie te studeren in Boekarest en New York. De authenticiteit van zijn film is te danken aan langdurige workshops die hij in jeugdinrichtingen gaf. De ‘acteurs’ komen dus rechtstreeks uit de praktijk. Zelf is hij fors ✍ beïnvloed door de filmgeschiedenis: “I love Bresson and Almodovar. I am fascinated by Nuri Bilge Ceylan, Bruno Dumont and Ken Loach. I can’t wait to get old and make movies like Ozu, but in the meantime I want to make a movie like Gladiator.”

Florin Serban / Roemenië 2010 George Pistereanu, Ada Condeescu, Clara Voda, Marian Bratu 94 minuten Roemeens gesproken, Nederlands ondertiteld Mrt 2011 / 7

Na putu / On the path VANAF 10 MAART

Zie verder pagina 11.

Illégal VANAF 31 MAART

Avant-première bij Movies that Matter+debat; zie pag. 11.

Pieds nus sur les limaces VANAF 31 MAART

Lily laat zich door niemand vertellen wat zij moet doen.

Onbevangen leeft zij in haar eigen wereldje, in harmonie met de natuur. Haar oudere zus Clara is jaren geleden getrouwd en naar de stad verkast. Wanneer hun moeder overlijdt, moet Clara terug naar het ouderlijk huis om zich ontfermen over de erfenis en over Lily, die niet in staat is om voor zichzelf te zorgen.

Fabienne Berthaud verfilmde haar eigen gelijknamige roman tot een sierlijke, zonnig-romantische beeldenreeks.

Met twee invoelende actrices kon zij de dunne lijn opzoeken tussen normaal en afwijkend, tussen conventioneel en eigenzinnig, die in ieder van ons aanwezig is. Lily’s natuurvisioenen zijn uitgevoerd door beeldend kunstenares Valérie Delis, op basis van Berthauds oorspronkelijke ideeën. Zij had al twee jaar dode muizen, mollen en vogels in het bos opgeraapt en in haar eigen vriezer bewaard, totdat zij alles aan Lily kon geven.

Na afloop van de opnames werden alle lijkjes decent begraven, zoals de aftiteling vermeld.

Fabienne Berthaud / Frankrijk 2010 Met Ludivine Sagnier, Diane Kruger, Denis Monechet 108 minuten 35mm Frans gesproken, Nederlands ondertiteld / Foto op pagina 15

Niet zonder jou ERGENS IN MAART

Peter & Petra Lataster-Czisch zijn bekend van kwetsbare documentaires als Geluk is als glas (2001) en Droomland DDR (2003). Warmmenselijk is een klef woord, maar het is wel een preciese omschrijving van hun interesse.

Niettemin blijft alles dragelijk door hun onderkoelde benaderingswijze. Dit keer richten ze de camera op hun (schoon)ouders Ger Lataster en Hermine van Hall. In lang aangehouden shots wordt het laatste jaar gevolgd dat kunstschilder Ger en fotografe Hermine met elkaar doorbrengen, na een huwelijk van 65 jaar. De traagheid is geen poging om een poëtische sfeer te suggereren; het sluit nu gewoon aan bij het tempo van dit bejaarde echtpaar. Het aansnijden van de taart bij Gers 88ste verjaardag is nog een feestelijk hoogtepunt, dat mede aanleiding is voor mooie herinneringen en een hervertoning van home movie fragmenten. Echter, alles wat in hun leven vanzelfsprekend was, begint uit elkaar te vallen. Door de doofheid van Ger en Hermine’s toenemende dementie ✍ stapelen de misverstanden zich op. Vanuit zijn rolstoel houdt Ger koppig vol te schilderen, maar zelfs kunst kan niet opwegen tegen het gemis van zijn muze.

Peter & Petra Lataster-Czisch 84 minuten digitaal Nederlands gesproken

8 / Mrt 2011

.............................................................................................................................................................................................

In première

drei

Drei

VANAF 17 MAART

Zo relatief jong als hij nog is, toch heeft hij al zo’n kleine tien speelfilms en een hoop andere filmactiviteiten op zijn naam staan. En na een decennium waarin hij vooral een internationale carrière najoeg, wat memorabele titels opleverde als Perfume: the story of a murderer en een fraaie episode in de compilatiefilm Paris, je t’aime, heeft hij eindelijk weer een Duitstalige film gemaakt. De personages ontdekken dankzij een deels klassieke driehoeksverhouding obsessies in zichzelf die ze nooit voor mogelijk hadden gehouden. Met deze slim geconstrueerde komedie keert de indertijd als een komeet omhooggeschoten regisseur stilistisch weer terug naar de visuele bravoure van zijn verbluffende internationale doorbraak. Drei is eveneens tot de rand gevuld met splitscreens, haarscherpe kadreringen en een meeslepende soundtrack vol cultpop klassiekers.

Als filmquizvraag heeft bovenstaande inleiding nauwelijks waarde. Iedereen weet allang om wie het gaat: Tom Tykwer! Hij maakte in 1998 Lola rennt (en zijn laatste Duitse productie Der Krieger und die Kaiserin dateert uit 2000). Nu heeft hij een variant bedacht op Jules et Jim, de klassieker van François Truffaut over een driehoeksverhouding tussen twee mannen en een vrouw. In Drei is de samenstelling van het trio onveranderd gebleven, maar is het zwaartepunt verschoven. Op basis van deze elegante constructie maakt Tykwer een komische en tragische, speelse en poëtische tocht door een onconventioneel, eigentijds Berlijn.

Hij geeft een speelse kijk op seksualiteit. Daarom zijn alle erotische scènes even onbevooroordeeld en expliciet in beeld gebracht.

Hanna en Simon hebben al jaren een gelukkige relatie, totdat ze allebei na een onwaarschijnlijke opeenstapeling van toevalligheden voor dezelfde man vallen: de knappe en intelligente bioloog Adam. Bij Hanna slaat de vonk over na enkele ontmoetingen; voor Simon is het überhaupt een verrassing dat hij zich aangetrokken voelt tot een man. Ieder probeert de affaire geheim te houden voor de anderen, wat lastig wordt als Hanna zwanger blijkt.

Tom Tykwer / Duitsland 2010 Met Sophie Rois, Sebastian Schipper, Devid Striesow 119 minuten 35mm Duits gesproken, Nederlands ondertiteld

niet zonder jou

pain station

.......................

pain station

........................................................................................

pain station - © //////////fur//// art entertainment interfaces

No pain, no gain EXPO / SERIOUS GAMING EEN STAPJE VERDER

Donderdag 24 maart t/m woensdag 13 april Er zijn games die zijn ontworpen om de speler bewust te maken van sociale misstanden, mensenrechten of milieuproblemen: de zg. serious games. In No pain, no gain moet de speler zich bijvoorbeeld als illigale immigrant proberen te redden of een ingewikkeld internationaal conflict oplossen. Deze games laten je spelenderwijs nadenken over essentiële politieke en morele kwesties.

No pain, no gain stelt en passant indringende vragen aan de orde. Wat ‘kan’ wel en wat niet, en hoever ben je bereid zelf te gaan? Dat laatste kun je ook fysiek testen met de Painstation 2.

Er bestaan games die je op een andere manier, en vaak onbedoeld, laten nadenken over bijvoorbeeld oorlog en politiek. Medal of Honour 2010 bijvoorbeeld speelt zich af in het Midden-Oosten, in een vergelijkbaar conflict als nu in Afganistan. Er was veel controverse over de naam van de vijand in de game, namelijk de Taliban. Mensen vonden het niet kunnen dat je kon strijden als lid van de Taliban en het zou kwetsend zijn voor de nabestaanden van omgekomen Amerikaanse soldaten. De naam van de vijand werd veranderd in “opposing force”, en toen kon het blijkbaar wel.

Six days in Fallujah, gebaseerd op verklaringen van soldaten van beide zijden, burgers en journalisten, werd onder politieke druk zelfs uit de handel gehaald. Deze game werd te realistisch en schokkend gevonden.

Maar hoe zuiver is de kritiek op dit soort games?

Vooral de Amerikaanse regering wil niet in een kwaad daglicht gesteld worden en games waarin de kant van de vijand teveel wordt belicht zijn daarom uit den boze.

De kritiek op controversiële games komt niet alleen van de overheid en bezorgde ouders. Ook in de gamewereld zelf wordt er stevig gediscussieerd over het spanningsveld tussen vermaak, morele verantwoordelijkheid en de macht van politieke druk. De gamewereld is volwassen aan het worden, met games die complex zijn en minder oppervlakkig, maar teveel realisme komt vaak nog net een beetje te dicht bij huis.

No pain, no gain gaat over dit spanningsveld en duikt in het grijze gebied tussen serious games en platte schietspelletjes. In ZAAL5 zijn verschillende games te spelen die op die grens zitten. Waar ligt voor jou de grens tussen vermaak en oorlogsverheerlijking, waar begint vermaak een nare bijsmaak te krijgen, en hoever ben je bereid zelf te gaan? Dat laatste kun je ook fysiek testen met de klassieker Painstation 2. Twee spelers, een spelletje pong, en een pijnlijke straf telkens als je een balletje mist: Painstation laat je je verlies letterlijk voelen. Dit werk van //////////fur//// art entertainment interfaces was eerder met groot succes te zien op STRP Festival in Eindhoven en Robodock in Amsterdam.

Donderdag 24 maart t/m woensdag 13 april. Dagelijks doorlopend te bezoeken van 18.00 tot 22.00 uur, op zondagen vanaf 14.00 uur. Toegang gratis. Tijdens het Movies that Matter Festival (24 t/m 30 maart) is de expositie gratis toegankelijk tijdens alle voorstellingen, van ‘s middags tot ‘s avonds laat.

.............................................................................................................................................................................................

Zaal5

Upload cinema EVENT / TWISTING TIME

Maandag 7 maart 19.30 uur Elke eerste maandag van de maand het beste van het web op het witte doek, telkens met een nieuw thema.

Webvideo’s die hyperinnovatief met tijd omgaan, van stop-motion en time lapse tot super slo-mo. Twisting Time is een co-productie met ArtEZ Studium Generale; gastcurator is ArtEZ’ Petra den Brinke, gastredacteuren zijn Jan Schuijren en Roel Wouters. Wie zet Vadertje Tijd op de mooiste manier op z’n plaats?

Wil je ook een filmpje insturen voor Upload Cinema? Wordt dan lid van de Haagse community; zie uploadcinema.net voor meer info.

Workspace 11 EXPO / OPROEP

Workspace, de jaarlijkse projectprijsvraag van ZAAL5, is nu geopend voor inzendingen! Tot 28 maart kun je je voorstel voor een nieuwe installatie met bewegend beeld indienen. De twee winnaars ontvangen ieder 9.000 euro om hun project in ZAAL5 te realiseren.

Interesse? Ga naar www.workspace11.nl.

Mrt 2011 / 9

Speciale programma's

Donderdag 10 maart 19.30 uur Een wereld aan voedsel ligt het hele jaar door op ons bord. De keerzijde van deze overvloed is dat en passant de wereld verandert. Deelnemers aan de discussie, georganiseerd door Het Portaal, zijn nog niet bekend. Na Smakelijk eten! volgt in deze debatreeks op 6 april Nederwiet.

Fruit en vlees reizen de hele wereld over en liggen toch voor een betaalbare prijs in de schappen. De wereld is hofleverancier van onze supermarkten. Wie weet waar ons voedsel vandaan komt, door wiens handen het is gegaan, wie eraan heeft verdiend en wie ervoor tot de bedelstaf is gebracht?

Wat is nou echt de prijs die betaald moet worden voor ons voedsel? Over de schade aan mens en milieu, voor- en nadelen van globalisering en de roekeloze overexploitering van de aarde kan veel meer worden gezegd dan de gemiddelde consument zich realiseert. Walther Grotenhuis, die al zo’n 30 jaar overal ter wereld documentaires maakt, onderzocht de herkomst en gevolgen van drie producten. Parallel aan dit verslag wordt een buffet voor een personeelsfeest bereid.

De feestgangers niet, maar wij wèl vragen ons af: Waar komt dit allemaal vandaan?

Soja uit Brazilië Neúza Wessner is een pionier met ambitie.

Zij wil haar soja-areaal uitbreiden, maar wordt daarin gehinderd door het Xingu reservaat. De indianen zitten daar klem door de ontbossing om hen heen. Ook wordt het klimaat droger en de gifstoffen bij de sojateelt hebben een verderfelijke invloed. In tien jaar tijd is een gebied groter dan Frankrijk in productie genomen voor landbouw en veeteelt. ‘Sojalandia’, noemen de kolonisten het trots. De ecovernietiging gaat gewoon door.

Filippijnse garnalen Jake Vergara droomt van een blauwe revolutie die de zee tot een akker zal transformeren. Hij wil zijn kweekvijvers aan de kust uitbreiden voor de export naar Japan, Europa en de VS, terwijl de naburige bevolking daar op traditionele wijze vanuit korjalen op vissen, schelpdieren en wilde garnalen jaagt. De mangrovebossen fungeren als kraamkamer voor jong broed, maar vanwege het omhakken van de mangroves is de vangst van vijf kilo vis per dag nu gekelderd naar nauwelijks een halve kilo. Bovendien spoelt Vergara zijn vijvers schoon met chemicaliën. De vissers pikken de farm en de ziektes die daar veroorzaakt worden niet langer.

10 / Mrt 2011

Filmhuis Filmquiz

e.t.

Zaterdag 5 maart 22.00 uur in het café Bij welke supermarkt kocht Raymond, de autistische ster van Rain man, zijn onderbroeken altijd?

Hoeveel vingers heeft E.T. (uit de naar hem vernoemde science fiction film) eigenlijk?

En hoe heet die Duitse film die in Inglourious basterds vertoond wordt ook alweer?

Denkt u de antwoorden te weten op deze vragen, meld u dan nu aan voor de Filmhuis Filmquiz. Test uw kennis op het gebied van kaskrakers, cultfilms en moderne klassiekers, en wie weet gaat uw team – twee tot vier personen – naar huis met een mooie prijs! Het winnende team kan 3 maanden gratis naar de film in het Filmhuis.

Voor inschrijven en meer informatie: ga naar www.quizburo.nl.

The Best of Go Short Zondag 13 maart 17.00 uur Go Short is een fris en vernieuwend festival voor de korte film dat dit jaar voor de derde keer plaatsvindt in Nijmegen.

Een week later is het neusje van de zalm te zien in Den Haag. Voor één filmkaartje krijg je een gevarieerde mix aan korte films te zien: fictie, documentaire, kunstfilm en animatie.

Het totale programma duurt 90 minuten.

Voor meer info kijk op www goshort.nl.

Een tip van de sluier: Incident by a bank / Ruben Östlund, Zweden Deze Gouden Beer-winnaar volgt in real-time een mislukte bankoverval. De film is baanbrekend qua uitvoering en verteltechniek: het is één enkel shot, waarbij 96 mensen voor de camera acteren. Hoe reageert iedereen op het onverwachte?

Hair / Julien Hallard, Frankrijk Voor eeuwige rocker Philip is het verlies van zijn lange haar een regelrechte ramp.

Het wordt nog erger, want om meer over zijn probleem te weten te komen moet hij contact opnemen met zijn vader. Wat begint als humor, krijgt een serieuze ondertoon zodra weggestopte familieproblemen aan het licht komen.

Laterarius / Marina Rosset, Zwitserland Eén dag na de eerste ontmoeting is samenwonen gewoon mogelijk. Deze animatie toont hoe een sprookjesachtige romance niet direct garant staat voor een gelukkige relatie.

HAIR

incident by a bank

.............................................................................................................................................................................................

SMAKELIJK ETEN!

Boontjes uit Kenia Het hele jaar worden boontjes, haricots verts, sugarsnaps en bloemen per vliegtuig uit Kenia aangevoerd. Bizar genoeg is dit goedkoper en minder vervuilend dan de teelt van dezelfde producten in de kassen van het Westland. Maar... voor een pond boontjes is 50 liter water nodig, terwijl Kenia een van de droogste landen ter wereld is. Rond het Naivasha meer liggen de exportplantages van Homegrown, waar 6500 mensen werken. Er wordt bevloeid met water uit rivieren, meren en opgepompt grondwater. Kleine boeren en stammen die met hun vee rondtrekken zien hun water verdwijnen.

Walther Grotenhuis / Nederland 2010 90 minuten digitaal

.............................................................................................................................................................................................

Film + debat

.............................................................................................................................................................................................

LATERARIUS

Vrienden van Filmhuis Den Haag Onze Vrienden hebben een streepje vóór. Let op het speciale logo in dit Magazine: 2 kaartjes voor de prijs van 1! In februari gelden de onderstaande aanbiedingen.

FILM + DEBAT: SMAKELIJK ETEN!

Donderdag 10 maart 19.30 uur Het is wellicht intiemer of romantischer om een vriend(in) uit te nodigen voor een dineetje in een restaurant, maar Vrienden kunnen deze woensdagavond zonder enige extra toeslag of reserveringskosten hun partner meenemen naar een discussie over voedsel. Zie pagina 10.

FILM + DEBAT: ILLÉGAL

Zondag 13 maart 14.00 uur Onze Vrienden nemen pro Deo een eigen vriend(in) mee naar de maandelijkse mensenrechtenmiddag Movies that Matter + debat. Zie pagina 11.

ZWIJGENDE FILM & LEVENDE MUZIEK

Maandag 14 maart 19.30 uur FilmhuisVrienden weten dat ze altijd gratis een eigen vriend(in) kunnen meenemen naar de F&M-avonden: twee zielen & één gedachte, dat klinkt unisono! Zie pagina 13 voor het Russische meesterwerk Matj / De moeder & Charles Janko.

CURRICULUM VITAE

Donderdag 17 t/m woensdag 23 maart Hoe bevriend je ook bent, je kunt niet samen tegelijk in hetzelfde boek lezen.

Vrienden nemen daarom hun vriend(in) mee naar (een van) de éénmalige voorstellingen met geschreven & gefilmde portretten van Europese schrijvers. Op pagina 4 en 5 staan alle titels.

Bent u nog geen Vriend van Filmhuis Den Haag? Draagt u ons wel een warm hart toe? Wilt u ook regelmatig uitgenodigd worden voor bijzondere evenementen en profiteren van aanbiedingen? Word dan nu Vriend!

Behalve een vaste korting op alle films in het Filmhuis ontvangt u maandelijks het FilmhuisMagazine thuis. Meer informatie vindt u op onze website www. filmhuisdenhaag.nl. Ook kunt u bij onze kassa terecht voor meer informatie.

NA PUTU

Naast het Movies that Matter Festival dat het filmhuis gedurende een week bijna geheel overneemt, zijn dergelijke geëngageerde films deze maand nog vaker in Filmhuis Den Haag te zien.

Na putu / On the path VANAF 10 MAART

Movies that Matter Festival 24 T/M 30 MAART

Het festival presenteert ruim zeventig speelfilms en documentaires, waaronder enkele (wereld) premières, die onthullen, aanklagen, confronteren en verontwaardigen. En verder debatten, talkshows, muziekoptredens en exposities. Het publiek kan in vele nagesprekken discussiëren met internationale gasten als mensenrechtenactivisten, politici en filmmakers.

Met het hoofdprogramma A Matter of ACT brengt Amnesty International ieder jaar een hommage aan tien activisten.

Het tweede hoofdprogramma Camera Justitia presenteert films en debatten die aansluiten bij het werkterrein van het Internationaal Strafhof en de diverse tribunalen in Den Haag. The Best of IDFA 2010 biedt een selectie van de in Amsterdam vertoonde mensenrechtenfilms en Harvest brengt de top 7 terug van favorieten die door het publiek verkozen werden. Er is een retrospectief van Kim Longinotto, et cetera. Raadpleeg de speciale programmakrant voor het uitgebreide programma.

..................................................................................

Wanneer Amar door zijn alcoholprobleem wordt ontslagen en aan lagerwal dreigt te raken, biedt een oude vriend, met wie hij in de Bosnische oorlog heeft gevochten, hem een baan aan bij een Wahhabigemeenschap buiten Sarajevo. Terwijl zijn vriendin Luna juist mogelijkheden voor kunstmatige inseminatie onderzoekt, ontwikkelt Amar zich tot radicale moslim. Luna moet overwegen of haar liefde voor Amar sterk genoeg is om haar principes als gematigde moslima te laten varen.

Na een avant-première als MtM-debatfilm in februari gaat Na putu ook als weekfilm dagelijks draaien. Jasmila Zbanic won in 2006 met Grbavica, een ontroerend verhaal over de alleenstaande moeder Esma en haar tienerdochter Sara dat het publiek overal veroverde, een rist prijzen: in Berlijn een Gouden Beer plus de Oecumenical Award, een American Film Institute Fest Grand Jury Prize en ook nog eens de Grand Prix Odyssey van de Europese kabinetsraad voor de rechten van de mens. Na putu is opnieuw een overtuigende en indringende speelfilm.

Zbanic licht de titel als volgt toe: “In Bosnian, ‘na putu’ means to be on the way toward something. Like in English, it also has a spiritual meaning used to explain someone’s search for himself/herself, a person in the process of making choices, trying to reach some goal. As a couple, Amar and Luna are on the same path of love and life in unity. But then their path becomes different and they must make decisions as a couple and also as individuals. We also use ‘na putu’ to refer to a woman being pregnant, meaning that the baby is on its way to being born.”

Zbanic werd in 1974 geboren in Sarajevo en behaalde haar diploma in Amerika aan een Academy of Dramatic Arts. Voordat zij films begon te maken, werkte zij als poppenspeler in het Bread and Puppet Theatre in Vermont en als clown in een Lee Delong winkel. Sinds 1997 regisseert zij films via de door haar opgerichte Bosnische vereniging Deblokada.

Jasmila Zbanic / Bosnië 2010 Met Leon Lucev, Zrinka Cvitesic 100 minuten 35mm Bosnisch gesproken, Nederlands ondertiteld

Fotografie, games en wetenschap RANDPROGRAMMA ZAAL5 / MtM FESTIVAL

Drie lokaties – Nutshuis, ZAAL5 en Atrium – haken met een speciaal aanbod aan bij het MtM-festivalprogramma in Filmhuis Den Haag. Fotografie, interactieve games en wetenschap belichten thema’s binnen het MtM vanuit een ander perspectief.

Henk Wildschut fotografeert de geïmproviseerde onderkomens van illegale immigranten die Europa proberen binnen te komen; bij No pain, no gain kun je jouw morele en fysieke grenzen bij het gamen opzoeken; en tenslotte vertellen Dana Lixenberg en Pamela Yates over hun persoonlijke betrokkenheid bij het in beeld brengen van een conflictsituatie.

Rafiki Zaterdag 26 en zondag 27 maart 15.00 uur

Onze reguliere ‘kinderfilm’ draait ook tijdens het MtM Festival, want het is een Fantastisch Fijne Feel-good Familiefilm die toevallig ook over mensenrechten en asielzoekers gaat. Op het festival van Montreal kreeg Rafiki de prijs van de kinderjury! Zie verder pagina 14.

.............................................................................................................................................................................................

Movies that Matter Film + debat ILLÉGAL

Zondag 13 maart 14.00 uur + dagelijks vanaf 31 maart De beginscène grijpt je meteen naar de keel. De WitRussische Tania is naar België gegaan in de hoop op een beter leven voor haar zoontje Ivan. Zij komt thuis met een ‘bevel om het grondgebied te verlaten’. Zij gaat even kijken bij Ivan die al in bed ligt, gooit het document in de vuilnisbak en verbrandt haar vingers aan een strijkijzer.

Zo kan men geen vingerafdrukken afnemen. Het toont de wanhoop van een alleenstaande moeder die haar kind kost wat kost een toekomst wil geven.

Dan maakt de film een sprong in de tijd. Tania heeft werk, maar geen papieren: een aanvraag voor een permanente verblijfsvergunning is afgewezen. Via de Russische maffia heeft zij valse papieren gekregen. Het zwaard van Damocles hangt haar voortdurend boven het hoofd. Ze verblijven al acht jaar in België, spreken de taal en zijn goed ingeburgerd. Op een kwade dag wordt Tania opgepakt bij een routinecontrole en in een gesloten uitzettingscentrum geplaatst. De nu 13-jarige Ivan weet ternauwernood te ontsnappen, en moet alleen verder, zonder zijn mama.

Politiek drama doet het goed op de internationale festivals.

In Cannes werd Illégal al bekroond met de prijs van de Société des Auteurs et Compositeurs Dramatiques (SACD) en op het festival van Angoulème sleepte het de Valois d’Or voor beste Franstalige film in de wacht. De nog relatief onbekende regisseur Olivier Masset-Depasse - 39 jaar oud en afkomstig uit Charleroi - is wellicht ook trots op de keuze voor zijn film als Belgische inzending voor de Oscars in de categorie Beste niet-Engelstalige Film. Hij keek rond in asielzoekerscentra, sprak met bewakers en bewoners, en werd geraakt door het mensonterende verhaal van een vrouw die vecht voor haar zoon en behandeld wordt als een misdadiger. Zij wordt geweldig gespeeld door Anne Coesens. De camera wijkt geen tel van de stroeve, alles en iedereen wantrouwende, ploeterende en toch optimistische Tania. Niet zij is illegaal, het systeem is illegaal: dit is de kwintessens van deze aanklacht tegen een voortetterend politiek drama.

Op zondag 13 maart is er een avant-première bij de maandelijkse Movies that Matter-debatmiddag, georganiseerd door de Amnesty studentengroep van het Leiden University College. De discussianten zijn op dit moment nog niet bekend. Na het festival gaat Illégal als weekfilm draaien.

Olivier Masset-Depasse / België/Frankrijk/Luxemburg 2010 Met Anne Coesens, Alexandre Gontcharov 95 minuten 35mm Frans gesproken, Nederlands ondertiteld

ILLEGAL

Mrt 2011 / 11

Filmgeschiedenis

cursus filmgeschiedenis

Woensdag 9, maandag 14, woensdag 16 en 23 maart 19.30 uur Rusland/Sovjet Unie/Rusland heeft een indrukkende piramide aan films nagelaten, waarvan op drie avonden slechts een tipje nader belicht kan worden. Immers vóór en ná de wereldberoemde cineasten uit de titel van deze cursus zijn nog vele andere regisseurs actief geweest.

De Russische filmgeschiedenis begon een tiental jaar voordat de Revolutie uitbrak. Uit de periode van de tsaristische cinema dateren naast de populaire producties uit de Drankov Studio verder de films van de recentelijk herontdekte – maar nog steeds onbekende - meester Jevgeni Bauer. Na 1917 barstte de creativiteit echt goed los, en nog steeds kijken filmliefhebbers overal ter wereld (met enig historisch bewustzijn) naar de zwijgende meesterwerken van Eisenstein en zijn tijdgenoten Dovshenko, Pudovkin, Vertov, Room, Kosintsev en Trauberg. Deze regisseurs hebben een kardinale invloed uitgeoefend op de avant-gardistische kunstfilm in heel Europa.

Na de Stalinistische verstarring bloeide de Russische cinema, tegen de verdrukking in, op.

Er werden ‘vaderlandslievende’ films voor de Sovjetbioscopen gemaakt die blijkbaar niet exportabel waren, maar daarnaast bestond nog een ander circuit. Na de glasnost bleek dat er in de jaren ‘70 films waren gemaakt waarvan het Russische publiek nauwelijks of niet op de hoogte was. Deze films werden, net als die van Tarkovski, alleen vertoond in enkele speciale clubs, als ze al niet volledig verboden waren geweest. Opeens ontdekte men eind jaren ‘80 in Rusland èn in het buitenland het bestaan van films van Aleksej German, Gleb Panfilov, Aleksandr Sokoerov, Kira Moeratova en Aleksandr Askoldov. Daarnaast kwamen er prachtige film uit de Kaukasische buitengewesten, de bakermat van regisseurs als Shengelaya (vader en zonen), Sergej Paradjanov en Tengiz Abuladze.

Er komt op de cursusavonden dan ook veel bezienswaardig langs. Erik Daams, historicus en Filmhuisredacteur, heeft fragmenten geselecteerd uit het oeuvre van 32 cineasten die van context en toelichting worden voorzien.

Traditiegetrouw worden er ‘bijpassende’ films vertoond. Na de eerste lezing - over de zwijgende periode - volgt de aansluitende voorstelling echter pas op maandag 14 maart om 19.30 uur, omdat het een zwijgende film met levende muziek betreft. De lezingen van 16 en 23 maart - over de tijd na WO II en over recente ontwikkelingen - worden wel direkt gevolgd door een film.

Met dank aan Eye Filmmuseum (Marleen Labijt en Gonda Raben) en Contact Cinematheek (Gerard Huisman).

12 / Mrt 2011

DE MOEDER / MATJ

Maandag 14 maart 19.30 uur Pudovkin bewerkte Gorki’s naturalistische roman over de revolutionaire woelingen in 1905 tot een nog steeds emotionerende film. Zijn uitgekiende cameraposities en montage maken van dit relaas over onderdrukking een intens drama. Het is, zoals Menno ter Braak in zijn boek ‘Cinema militans’ schreef: “een voorbeeld van een als film begrepen film”. De burgemeesters van de vier grote steden in Nederland verboden de vertoning van De moeder wegens ‘bolsjewistische propaganda’ en angst voor ordeverstoringen. Dit was het startsein voor enkele filmliefhebbers om voortaan in besloten kring speciale programma’s te brengen: de geboorte van de Filmliga, een verre voorloper van het filmhuiscircuit.

Meer informatie bij de rubriek Zwijgende film & Levende muziek.

Vsevolod Pudovkin / USSR 1926 Met Vera Baranovskaja, Nikolaj Balatov 96 minuten zw/w 35mm Russische tussentitels, Nederlands ondertiteld Begeleiding aan de vleugel: Charles Janko

DAAR IN DAT LAND

..........................................................................................................................................................................

NOSTALGHIA

.........................................................................................................................................................................

De Russische cinema, van Eisenstein tot Tarkovski NOSTALGHIA

Woensdag 16 maart 21.30 uur Het is wellicht vreemd om een film te versmallen tot zijn slotbeeld, maar in het geval van Nostalghia is dat schier onvermijdelijk. ‘Een Russische datsja met daarachter een paar bomen. Het panorama verwijdt zich langzaam. Voor het huis zitten een man en een herdershond op de grond, naast een poel waarin zich bogen weerspiegelen die afkomstig lijken van een brug. Het beeld wordt steeds ruimer, totdat zichtbaar wordt dat het hele Russische landschap gevangen is binnen de muren van een ruïne, een ItaliaansGotische kathedraal. Uit de heldere hemel vallen vlokken naar beneden. Het huis en het bos worden wit van de sneeuw.’ Met deze oogstrelende scène, vol weemoed en berusting, eindigt een prachtig scenario, dat Abdrej Tarkovski samen met Tonino Guerra heeft geschreven.

Tarkovski was na jarenlange chicanes naar Italië gegaan om na Stalker weer een film te kunnen maken. In juli 1984 kondigde hij aan dat hij niet naar Rusland wilde terugkeren, waarbij hij benadrukte dat hij geen dissident was. Zijn opstelling jegens de Sovjet-regering wordt gereflecteerd in het lot van zijn hoofdpersonage Andrej Gortsjakov. Deze musicoloog zoekt in Italië naar materiaal over Maximiliaan Berezovski, een Russische componist uit de 18e eeuw die na terugkeer zelfmoord pleegde. Met zijn jonge tolk Eugenia beleeft Andrej een liefde die bitter blijft door herinneringen aan zijn vrouw thuis.

Hij verliest al snel iedere interesse in de musicus, mijmerend over zijn vaderland dat hij meer mist dan ooit tevoren. Terwijl hij tussen de schoonheid van de Italiaanse kunst dwaalt, worden de herinneringen aan wat hij heeft achtergelaten en wat hij wellicht nooit meer zal zien alleen maar sterker. Een tweede belangrijke ontmoeting is die met zijn Italiaanse alter ego. Domenico - gespeeld door Erland Josephson, die ook in Tarkovski’s laatste film Het offer een vergelijkbare rol vervult - wordt als een naïeve zot beschouwd omdat hij gelooft dat de wereld binnenkort zal vergaan en hij tegen deze katastrofe persoonlijk iets kan ondernemen.

Andrej Tarkovski / Italië/Sovjet Unie 1983 Met Oleg Jankovski, Domiziana Giordano, Patrizia Terreno, Erland Josephson, Delia Boccardo 126 minuten kleur & zw/w 35mm Italiaans en Russisch gesproken, Nederlands ondertiteld

DAAR IN DAT LAND

DE MOEDER

Zwijgende film & Levende muziek Vorig jaar is ons jubileum van 25 jaar Zwijgende film gevierd met een retrospectief van F.W. Murnau. In zijn films is de hoofdrol vaak weggelegd voor mannelijke personages, en daarom wordt het hoog tijd om de actrices weer in het spotlicht te zetten. En voor even geen Duitse cinema. Het motto voor het komende seizoen luidt dus: Vrouwen aller landen...

De moeder / MatJ

Maandag 14 maart 19.30 uur Nadat haar alcoholistische man bij een actie als ingehuurde stakingsbreker is gedood, vreest zijn vrouw des te meer voor het lot van haar communistisch gezinde zoon Pavel. Bij een huiszoeking door de tsaristische politie verraadt zij dat er pamfletten en wapens verborgen zijn onder de vloer, in de hoop hem daarmee te redden.

Maar Pavel wordt juist tot een lange gevangenisstraf veroordeeld. Fabrieksarbeiders organiseren een 1 meidemonstratie, mede als dekmantel voor een uitbraak uit de gevangenis. Het oproer wordt echter bloedig onderdrukt.

Vsevolod Pudovkin baseerde zijn film op de gelijknamige roman van Maksim Gorki uit 1907, die hij samen met Nathan Zarchi bewerkte tot een psychologisch drama over politieke bewustwording. Het gaat niet om de massa, maar om een simpele, godvrezende vrouw uit de arbeidersklasse die uiteindelijk tot inzicht en opstand wordt geprest.

Behalve door een perfecte acteursregie brengt Pudovkin de emotionele en politieke evolutie van de moeder door zorgvuldig gekozen cameraposities en kadreringen in beeld. Aanvankelijk toont de camera haar uitsluitend van bovenaf als een onderworpen en hulpeloos schepsel. Maar aan het slot, wanneer de revolutie in haar ogen staat te lezen, benadrukt de camera met een laag standpunt haar heroïsche uitstraling. De complexe montagesequentie van het brute neerslaan van de demonstratie in de meeslepende slotscènes doet niet onder voor de beroemde trappenscène in Eisensteins Pantserkruiser Potjomkin.

In de reeks Stomme Sovjets! die Filmhuis Den Haag en Lantaren/Venster samen in 2005 organiseerden, werd De moeder in de Laurenskerk in Rotterdam vertoond. Charles Janko nam toen bij zijn orgelbegeleiding het derde Choral van César Franck als uitgangspunt, als muzikaal equivalent van Pudovkins perfecte balans tussen revolutionaire retoriek en individuele emoties.

Opmerkelijk genoeg is De moeder van Pudovkin nooit eerder in het Haags Filmhuis vertoond. Wel is de ruim drie uur durende remake van Gleb Panfilov tijdens een klassiekerreeks eenmalig in 1992 te zien geweest. Hoog

.........................................................................................................................

Vsevolod Pudovkin

Woensdag 23 maart 21.30 uur Op 3 mei 1999 was Lidia Bobrova in Den Haag bij de Nederlandse première van haar film Daar in dat land. Net als in haar prachtige debuut Oj, vy goesi / Vaarwel ganzen werkte Bobrova voornamelijk met ‘naturschiki’: dorpelingen die min of meer zichzelf spelen. Deze authentieke cast werd aangevuld met enkele professionele acteurs. In een dorpje in het noorden van Rusland speelt zich een bitterzoete komedie af, waarin de personages hun dagelijkse beslommeringen en de Russische chaos trachten te overleven.

Nikolai Skoeridin probeert zoveel mogelijk uit de buurt te blijven van zijn vrouw en schoonmoeder, want beiden hebben geen goed woord voor hem over. Als hij hoort dat er in een sanatorium in het verre zuiden eindelijk een plaats voor hem vrijkomt voor een medische behandeling, kan hij zijn geluk niet op. De twee vrouwen willen hem aanvankelijk niet laten gaan, maar als de dag van zijn vertrek nadert binden ze in. Een ongewone rust daalt neer over hun anders zo luidruchtige stulpje.

Maar dat duurt niet lang: Nikolai krijgt bericht dat zijn plaats in het sanatorium is vergeven aan iemand met kennissen op de juiste plaats. Vlak hierna wordt hij met een maagperforatie in het ziekenhuis opgenomen.

Lidia Bobrova / Rusland 1997 Met Dimitri Klopov, Anna Ovsyannikova, Tatjana Zakharova, Vladimir Borchaninov 85 minuten kleur 35mm Russisch gesproken, Nederlands ondertiteld

.............................................................................................................................................................................................

DAAR IN DAT LAND / V TOJ STRANE

tijd dus voor Pudovkins mijlpaal in de filmhistorie, en voor weer een avond met onvervalste ontroering.

Vsevolod Pudovkin / USSR 1926 Met Vera Baranovskaja, Nikolaj Balatov, Aleksandr Tsjistjakov, Anna Zemtsova, Ivan Koval-Samborski 96 minuten 35mm zw/w Russische tussentitels, Nederlands ondertiteld Begeleiding aan de vleugel: Charles Janko

Een Carmen van het Noorden

Maandag 18 april 19.30 uur Natuurlijk gaat het verhaal terug op de novelle uit 1845 van Prosper Mérimée, die Georges Bizet in 1875 inspireerde tot zijn opera èn later nog tientallen regisseurs tot een filmversie. Een Carmen van het Noorden is een hoogtepunt uit de productie van de Filmfabriek Hollandia, en maakt daarom deel uit van de ‘Canon van de Nederlandse film’.

In de titelrol is Annie Bos, de eerste grote Nederlandse filmster, te bewonderen.

Maurits Binger / Nederland 1919 57 minuten 35mm getint Engelse tussentitels Begeleiding aan de vleugel: Yvo Verschoor Enis Aldjelis, die Blume des Ostens / ENIS, Dogunun Çiçegi

Maandag 16 mei 19.30 uur Het voorjaar wordt afgesloten met een Oostenrijkse productie die ook geldt als de ‘eerste’ Turkse film (eigenlijk in Turkije opgenomen speelfilm). Er is een opmerkelijke rol voor Lily Marischka, als Turkse haremdame. Zij was de echtgenote van de Oostenrijkse regisseur Ernst Marischka, die aan het einde van zijn carrière met drie films Romy Schneider eeuwige roem bezorgde.

Ernst Marischka / Oostenrijk/Turkije 1920 93 minuten 35mm getint Duitse tussentitels Begeleiding aan de vleugel: Kevin Toma

Vrouwen aller landen... is tot stand gekomen mede dankzij Eye Film Instituut, Amsterdam (Marleen Labijt), Filmarchiv Austria, Wenen (Anna Dobringer), Lobster Films, Parijs (Maria Chiba) en de pianisten Wim van Tuyl, Charles Janko, Yvo Verschoor en Kevin Toma.

Mrt 2011 / 13

Kinder/ familiefilm Knoester, de hit van de kerstvakantie, wordt nog tot in de voorjaarsvakantie geprolongeerd. En dat is dan je laatste kans! Verder gaat in die vakantie een FFFF-film in première, waardoor je eigenlijk niet eens op wintersport hoeft: Rafiki zit boordevol sneeuw! Daarna komen er reprises. Pettson & Findus IV is misschien wel de leukste uit de reeks naar de boeken van illustrator Sven Nordqvist: Vergetelingetjes is een regelrechte aanrader voor Alle Leeftijden. Kom zelf maar kijken!

KNOESTER / KNERTEN

T/m 6 maart, op zaterdag en zondag 15.00 uur, plus maandag 28 februari t/m vrijdag 4 maart 15.00 uur Deze film is echt perfect voor iedereen die van film houdt, jong of oud! Het gaat over een eigenwijs, pienter en ondernemend jochie van zo’n 5 jaar oud met een levendige fantasie.

Knoester is gebaseerd op de boeken van Anne-Cath Vestly (de Astrid Lindgren van Noorwegen) over Lillebror (Junior in de film) die bevriend is met de pratende tak Knerten (oftewel Knoester). De combinatie van live-action en animatie is bijzonder geslaagd, net als enige filmgrappen: zo wordt tijdens een soort westernscène een kinderwagen (in plaats van een postkoets) bevrijd, en draaft er een bloedmooie filmster op met een schare joelende fans.

Meer info in het FebruariMagazine.

Asleik Engmark / Noorwegen 2009 Met Adrian Grönnevik Smith, Pernille Sörensen, Jan Gunnar Röise, Petrus Christensen 71 minuten 35mm live-action & animatie Nederlands gesproken / vanaf 5 jaar

14 / Mrt 2011

.................................................................

PETTSON & FINDUS IV

PETTSON & FINDUS IV: VERGETELINGETJES

Vanaf 12 maart t/m 3 april (behalve 26 en 27 maart) op zaterdag en zondag 15.00 uur Pettson en zijn kat Findus wonen in een boerderijtje op het Zweedse platteland. Plotseling is Pettson de kluts kwijt: hij weet zich niets meer te herinneren. Findus doet zijn best om het geheugen van Pettson op te frissen. Hij vertelt over allerlei avonturen die ze samen beleefd hebben.

Net zo lang tot er bij Pettson weer een lichtje begint te branden.

Zo wordt duidelijk hoe Findus lang geleden bij Pettson is beland, hoe hij aan zijn naam is gekomen, waarom hij een groen/wit gestreepte broek draagt en hoe het komt dat hij kan praten. Nog zo’n briljante episode: Findus baalt dat hij zo klein is en dat hij niet zelf pannekoeken kan bakken.

Dan hoort hij dat je bij een vallende ster een wens mag doen. Helaas ontdekt Findus ook dat het niet altijd zo fijn is als wensen uitkomen. Gelukkig merkt Findus, na nogal wat verwikkelingen rond een fles met een bootje erin, dat er heel bijzondere schatten bestaan.

Jørgen Lerdam & Anders Sørensen / Zweden 2009 70 minuten digitaal tekenfilm Nederlands gesproken / vanaf 4 jaar

.............................................................................................................................................................................................

KNOESTER

RAFIKI

RAFIKI

Vanaf 19 februari t/m 3 april - óók tijdens het Movies that Matter Festival - op zaterdag en zondag 15.00 uur, plus maandag 28 februari t/m vrijdag 4 maart 15.00 uur Misschien denk je dat dit een meidenfilm is omdat Julie, Mette en Naisha de hoofdrollen hebben, maar als het iets is, dan is het een Fantastisch Fijne Feel-good Familiefilm.

Op het festival van Montreal kreeg Rafiki de prijs van de kinderjury! De originele titel luidt Bestevenner, Noors voor ‘Beste vrienden’, en dat is dit tienjarige drietal zeker. Zelf zeggen ze vaak tegen elkaar: ‘Rafiki’, een Arabisch of Swahili woord dat ‘Mijn beste vriend’ betekent. Naisha is oorspronkelijk afkomstig uit Somalië, maar nu is zij een Noors meisje, mèt een donker kleurtje.

Julie, Mette en Naisha zitten in dezelfde klas van de dorpsschool. Met elkaar praten ze honderduit, maar als de juf iets aan Julie vraagt, krijgt zij er geen woord meer uit. Voor een groep slaat Julie helemaal dicht. Naisha en haar moeder wonen in een asielzoekerscentrum, in afwachting van een definitieve verblijfsvergunning.

Wanneer hun aanvraag wordt afgewezen en ze het land uitgezet zullen worden, duiken ze onder. Een complicatie is dat Julie’s vader politieagent is en de wet moet uitvoeren.

Naisha heeft nog net een bericht in geheimschrift kunnen achterlaten en dus besluiten Julie en Mette haar achterna te gaan. Hoe komen twee meiden in Oslo? Nou gewoon, clandestien met de nachttrein! Wat moeten ze dan doen?

Een aardige kerstman zegt dat échte vriendinnen altijd iets bedenken. Dus doen ze iets wat nog niemand ooit heeft gedurfd. Wanneer Julie de kans krijgt om op het hoogste niveau voor haar vriendin te pleiten, is zij weer met stomheid geslagen. De tijd dringt: Naisha’s moeder is al opgepakt door de politie!

Christian Lo / Noorwegen, 2009 Met Live Marie Runde, Regine Stokkevåg Eide, Ado Johanna Girirpio 79 minuten 35mm Nederlands gesproken / vanaf 6 jaar Fantastisch Kinderfilm Festival

Zaterdag 16 en zondag 17 april Op het Fantastisch Kinderfilm Festival spelen alle films zich af in Wonder-boven-Wonderland, een beetje vreemde wereld die alleen in de verbeelding bestaat.

Een heel bijzonder onderdeel van het festival zijn silhouettenfilms, een aparte ‘ondersoort’ van animatie.

We vertonen films van heel oud tot net gemaakt: van het beroemde Prins Achmed (Lotte Reiniger, 1926) tot Verhalen van de Boze Heks (Didi Hovingh, 2001), Sprookjes van Tante Pit (Rieks Swarte, 2005) en Azur en Asmar (Michel Ocelot, de maker van Kirikou, 2006).

Verder presenteert het festival een uitzonderlijk unieke Alice in Wonderland-Marathon: Alice in Cartoonland (Walt Disney, 1924-1928), Alice in Wonderland (Walt Disney, 1951) en tenslotte de meest recente Alice in Wonderland (Tim Burton, 2010).

Voor de kleinsten vanaf twee jaar zijn er De sandpixies, zandanimaties die zich afspelen in de zandbak. Ze kunnen ‘s middags op de thee met Pim en Pom en een heerlijke Pim- of Pompoes maken.

English summary

foto’s Pasolini: Deborah Beer © 1975 Cinemazero

.............................................................................................................................................................................................

For more extensive English language information about our programmes, please visit our bilingual website www.filmhuisdenhaag.nl. There you can toggle between the Dutch and English site using a button located at the top right of your screen!

de moeder

enis alDjelis

Silent movie & Live music MONDAY 14 MARCH

After a full year of Murnau, it is high time to swing the spotlight on some classic actresses.

And we might take a break from German cinema as well. So the motto for the upcoming season is: Women of all nations... In March we honour Vera Baranovskaya, the star actress in Pudovkin’s Russian revolution drama Mother / Matj.

Curriculum vitae – written & filmed French premieres portraits of European writers As it happens, there are no English-language premieres this month. So we kindly draw all 17 TO 23 MARCH

The theme of this year’s Nationale Boekenweek (national book week) is ‘Curriculum vitae – written portraits’. To accompany the event, EUNIC (European National Institutes for Culture) is organising a series of ‘Filmed portraits’ of European writers, who are often well-known personalities within their own country and beyond. This series offers a peek behind the scenes of European literature.

What problems do writers face? In recent history, writers were forced to flee their country because totalitarian regimes did not take kindly to their art, their opinions or their ethnic origins. Frederic Morton and Aharon Appelfeld, for example, only just managed to escape the Nazis. Others, like Václav Havel, used the power of the pen to defy oppression and continue fighting against the injustices in their homeland. Time and again, social and political issues or rigid role patterns prompt authors to vent their criticism: the Croatian film Libertas shows how and why the 16th-century writer Marin Drzic was forced to emigrate, and the documentary Pasolini prossimo nostro depicts the enduringly relevant mindset of a controversial 20th-century intellectual. Of course, love was and continues to be an inexhaustible source of inspiration as well: the ‘biographical’ feature film Cet amour-là, about the French writer/cinematographer Marguerite Duras, is a splendid example.

All films are introduced by a speaker and have English subtitles.

Movies that Matter Festival 24 TO 30 MARCH

The festival presents over seventy feature films and documentaries, including several (world) premieres, which reveal, denounce, are confronting or arouse indignation. The films are framed by debates, talk shows, musical performances and exhibitions. And there is ample scope for the public to engage in discussion with international guests that include human rights activists, politicians and filmmakers.

The main programme, ‘A Matter of ACT’, is Amnesty International’s annual tribute to ten activists. The second main programme, ‘Camera Justitia’, presents films and debates that relate to the work field of the International Court of Justice and the various tribunals in The Hague. The Best of IDFA 2010 offers a selection of the human rights films screened at the Amsterdam festival, while Harvest reruns the top 7 favourites, chosen by the audience. There is also a retrospective of Kim Longinotto, and much more. See the special programme magazine for the full programme.

expats’ attention to two French-spoken films instead.

ILLÉGAL

From 31 March The opening scene of this award-winning film by the Walloon director Olivier MassetDepasse is immediately gripping. The Belarusian Tania came to Belgium in the hope of finding a better life for her young son Ivan. She comes home with an ‘order to leave the territory’. She looks in on Ivan who is already in bed, throws the document in the bin, and burns her fingertips on the clothes iron. This way, the authorities can’t take her fingerprints.

This shows the despair of a single mother wishing to give her child a future, no matter what the cost.

The film then jumps forward in time. Tania has a job, but no documents: her application for a permanent residence permit was rejected, and she obtained forged documents through the Russian mafia instead. They have been living in Belgium for eight years now, they speak the language and are well integrated. But one unfortunate day, Tania is arrested at a routine control and interned in an expulsion detention centre. The now 13-year old Ivan barely manages to escape and must now continue on alone, without his mother.

PIEDS NUS SUR LES LIMACES

From 31 March Lily is not one to be told by others what to do. Carefree, she inhabits her own little world, in harmony with nature. Her older sister Clara got married years ago and moved to the city.

When their mother passes away, Clara has to return to the parental home to tend to the inheritance, as well as to Lily who is incapable of looking after herself.

PIED NUR SUR LES LIMACES

Mrt 2011 / 15

ADRES

Filmhuis Den Haag Spui 191 2511 BN Den Haag WEBSITE

www.filmhuisdenhaag.nl Voor vragen en reacties: info@filmhuisdenhaag.nl KAARTEN RESERVEREN

online via www.filmhuisdenhaag.nl telefonisch via de kassa 070 - 365 60 30 Meer informatie over ons programma, openingstijden, toegangsprijzen, kortingen, de bereikbaarheid van Filmhuis Den Haag, etc: www.filmhuisdenhaag.nl

Wekelijks gratis ons filmprogramma ontvangen per e-mail? Meld u aan via de button op de website.

Volg ons op Facebook, Hyves, YouTube, Foursquare.

Gratis openbaar vervoer

Toegangskaartjes van het Filmhuis zijn geldig als retour op alle HTM-lijnen vanaf 2 uur voor aanvang van de voorstelling.

Voor de voorwaarden kijkt u op www.htm.net.

RESTAURANT

reserveren 070 - 364 8763

COLOFON

FilmhuisMagazine is een uitgave van Filmhuis Den Haag.

Editie #194 / Maart 2011 Redactie Erik Daams en Hildert Raaijmakers Vormgeving janheijnen.com Druk DeltaHage, Den Haag Oplage 5.500 Foto omslag Women are heroes

FEBRUARI

ZO 27

MA 28

13.00 15.00 15.00

kind/familiefilm kind/familiefilm kind/familiefilm

KNOESTERKLEIANIMATIEWORKSHOP 4+ KNOESTER / RAFIKI KNOESTER / RAFIKI

MAART

DI 01 15.00 kind/familiefilm KNOESTER / RAFIKI KNOESTERKLEIANIMATIEWORKSHOP 4+ WO 02 13.00 kind/familiefilm

15.00 kind/familiefilm KNOESTER / RAFIKI ..............................................................................................................

premières NIET ZONDER JOU (datum in maart nog onbekend) / WOMEN ARE HEROES DO 03 --.--

STAND VAN DE STERREN + voorstellingen van Stand van de zon en Stand van de maan

15.00 kind/familiefilm KNOESTER / RAFIKI KNOESTERKLEIANIMATIEWORKSHOP 4+ VR 04 13.00 kind/familiefilm

15.00 kind/familiefilm KNOESTER / RAFIKI ZA 05 15.00 kind/familiefilm KNOESTER / RAFIKI FILMHUIS FILMQUIZ

22.00 speciaal KNOESTER / RAFIKI ZO 06 15.00 kind/familiefilm première STAND VAN DE STERREN + V&A met regisseur Leonard Retel Helmrich

--.-- Upload Cinema TWISTING TIME MA 07 19.30 ZAAL5 WO 09 19.30 Russische cinema lezing 1 / voor de film zie maandag 14/3 Film & Muziek ..............................................................................................................

DO 10 --.-- premières IF I WANT TO WHISTLE, I WHISTLE / NA PUTU SMAKELIJK ETEN!

19.30 Film + debat PETTSON & FINDUS IV: VERGETELINGETJES / RAFIKI ZA 12 15.00 kind/familiefilm ILLÉGAL ZO 13 14.00 MtM + debat

15.00 kind/familiefilm PETTSON & FINDUS IV: VERGETELINGETJES / RAFIKI THE BEST OF GO SHORT

17.00 speciaal DE MOEDER (MATJ) van Vsevolod Pudovkin & Charles Janko MA 14 19.30 Film & Muziek WO 16 19.30 Russische cinema lezing 2 21.30 Russische cinema NOSTALGHIA

..............................................................................................................

premières DREI DO 17 --.-- APPELFELD’S TABLE + CITIZEN HAVEL IS ROLLING BARRELS

17.00 Curriculum vitae DURCH DIE WELT NACH HAUSE, DIE LEBENSREISE DES FREDERIC MORTON + VR 18 17.00 Curriculum vitae

PASOLINI PROSSIMO NOSTRO PETTSON & FINDUS IV: VERGETELINGETJES / RAFIKI ZA 19 15.00 kind/familiefilm

17.00 Curriculum vitae CET AMOUR-LÀ PETTSON & FINDUS IV: VERGETELINGETJES / RAFIKI ZO 20 15.00 kind/familiefilm

17.00 Curriculum vitae A CLOD OF CLAY DIE UNBERÜHRBARE MA 21 17.00 Curriculum vitae LIBERTAS DI 22 17.00 Curriculum vitae THE EMIGRÉ, EVERYTHING IS DIFFERENT WO 23 17.00 Curriculum vitae

19.30 Russische cinema lezing 3 21.30 Russische cinema DAAR IN DAT LAND (V TOJ STRANE)

..............................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................

Bezoekersinformatie

.............................................................................................................................................................................................

Agenda maart 2011

MtM MOVIES THAT MATTER FESTIVAL DO 24 --.-- 18.00 ZAAL5 EXPO / NO PAIN NO GAIN, SERIOUS GAMING EEN STAPJE VERDER t/m woensdag 13 april

ZA 26 15.00 familiefilm / MtM RAFIKI RAFIKI ZO 27 15.00 familiefilm / MtM ..............................................................................................................

DO 31

--.--

premières

SOUND OF NOISE / ILLÉGAL / PIEDS NUS SUR LES LIMACES

15.00 15.00

kind/familiefilm kind/familiefilm

PETTSON & FINDUS IV: VERGETELINGETJES / RAFIKI PETTSON & FINDUS IV: VERGETELINGETJES / RAFIKI

APRIL

ZA 02 ZO 03

PROGRAMMA EN AANVANGSTIJDEN ONDER VOORBEHOUD

Premières zijn vanaf de uitbrengdatum meestal dagelijks te zien; voor actuele aanvangstijden zie onze website! Prolongatie onder voorbehoud.

Let op: onvolledige agenda! Het is niet mogelijk om in een maandblad een complete agenda af te drukken omdat onze agenda wekelijks wordt vastgesteld. Kijk maandagmiddag voor het meest volledige programma van de nieuwe filmweek (donderdag t/m woensdag) op onze website en/of meld u aan voor onze wekelijkse gratis programma-e-mail.

www.filmhuisdenhaag.nl