EEN INGENIEUR IN DE WIJNGAARD

ALUMNUS IN DE KIJKER

Een beetje ‘Chansaar’ en een beetje ‘Kontreir’. Patrick Nijs mag dan wel Limburgse roots hebben, hij typeert zichzelf in onversneden Antwerps. Het zijn daarenboven ook de namen die hij bedacht voor de wijnen die hij maakt in zijn ‘faktorij’ in het hartje van ’t Stad. Daar blendt hij de vruchten van zijn vijf wijngaarden tot producten die inmiddels op de kaart staan van diverse sterrenrestaurants in binnen- en buitenland. Een portret van een inmiddels volbloed sinjoor.

De ‘kontreire chansaar’ studeerde in 1993 af als industrieel ingenieur Elektromechanica aan de toenmalige hogeschool Groep T in Leuven. Hij herinnert zich nog goed de publiciteitsslogans van toen. “‘Think big’ was een campagne tegen het hokjesdenken en voor ingenieurs met visie. ‘Aux armes engineers!’ toonde ingenieurs op de barricaden. De ‘Rebels with a cause’ een paar jaar later spraken mij meest aan. Van ‘rebel’ naar ‘kontreir’ is maar een kleine stap”.

Hoe tegendraads je wel kunt zijn als industrieel ingenieur blijkt uit Patricks carrière. Hij is achtereenvolgens softwareontwikkelaar, uitgever van het eerste Antwerpse stadsmagazine, culinaire gids en lesgever. In 2011 gooit hij het over een andere boeg en wordt wijnbouwer. Hij gaat studeren aan de prestigieuze Université du Vin in het Franse Suze-la-Rousse, koopt een perceel op de Houwaartseberg in het Hageland, het walhalla van de Belgische wijnbouw, organiseert wijnevenementen en -opleidingen onder de naam Flessengeluk en opent de Wijnfaktorij, de eerste Urban Boutique Winery in de Scheldestad. Daar creëert hij een totaalwijnbeleving voor de klanten.

Terroir

Aan de Université du Vin behaalt Patrick een ‘Certificat de Viticulture’. “Waar een oenoloog vooral aandacht heeft voor de wijnbereiding en het vinificatieproces, kijkt de viticulturist in eerste instantie naar de wijngaard. Aandacht voor de bodem speelt een cruciale rol”, vertelt Patrick. “Wijn maken begint écht in de wijngaard. Het natuurlijk evenwicht en de biodiversiteit in de bodem mag je niet verstoren met machines of zwaar materiaal. Daarom werk ik het liefst met de hand, laat het onkruid in de wijngaard staan en gebruik nooit herbiciden of insecticides”.

Patrick Nijs

© Joren De Weerdt

Drie tot vier dagen per week brengt Patrick door in zijn wijngaarden. Hij heeft er inmiddels al vijf, samen goed voor 2,5 ha, 20 druivensoorten en 10.000 wijnstokken. In zijn Wijnfaktorij gaat het er even ambachtelijk aan toe. “Overhevelen van de tanks gebeurt via de zwaartekracht, kneuzen en ontritsen doen we manueel. Additieven zijn ook hier uit den boze”. Hoe natuurlijk Patrick ook te werk gaat, toch zul je op de flessen Chansaar of Kontreir nooit de vermelding ‘natuurwijn’ aantreffen.

“Het woord is té beladen”, vindt hij. “Al te vaak wordt het gebruikt om fouten te verschonen of artificieel de prijs op te drijven”.

Leerproces

Tijdens het gesprek valt herhaaldelijk de term ‘referentiekader’. Zonder referentiekader kun je volgens Patrick geen wijn maken, smaken of naar waarde schatten, laat staan dat je erover kunt communiceren. “Het gaat om een complex geheel van waarden, ervaringen, beoordelingen en kennis om dingen waar te nemen en te benoemen”, legt Patrick uit. “Een referentiekader bouw je op. Het is -net zoals de wijnbouw zelf- een niet aflatend leerproces”. Vóór hij in het vak stapte, doorkruiste Patrick heel Europa om de terroirs te verkennen en de vruchten ervan te proeven. Zijn nieuwsgierigheid dreef hem tot in Zuid-Afrika, de VS en Japan. Na de Université du Vin blijft hij zich bijscholen. Hij doorloopt de volledige opleidingscyclus van de Wine & Spirit Education Trust (WSET) en wordt toegelaten tot het Institute of Master of Wine, het MIT van de wijnbouw.

Ingenieur-ondernemer

Vraag je Patrick naar zijn beroep, dan luidt het antwoord steevast ‘wijnbouwer’. Onwillekeurig rijst de vraag wat er nog resteert van de ondernemende ingenieur waarvoor hij destijds studeerde. “Een grote entrepreneur ben ik niet, maar van ondernemen weet ik wel iets af”, lacht hij. “Nieuwe dingen aanpakken schrikt mij niet af en evenmin de risico’s die erbij horen. Na mijn studie ben ik onmiddellijk als zelfstandig ondernemer aan de slag gegaan”. “En ingenieur? Dat beschouw ik niet als een beroep. Het is een ‘way of life’. Een ingenieur kun je niet vastpinnen op één job. Ingenieur-zijn is een manier van denken en aanpakken waarbij technologie uiteraard een belangrijke rol speelt. Wijn maken op zich is gebaseerd op technische knowhow en expertise. Ook al heb ik aan mijn ingenieursdiploma geen klassieke invulling gegeven, in mijn wijngaard ben en blijf ik een ingenieur”.

www.wijnfaktorij.be

Yves Persoons