FÍB Blaðið 1.tbl. 2016

1.tbl. 2016 2016 1.tbl.

FF ÉÉ LL AA GG

ÍÍ SS LL EE NN SS KK RR AA

Reynsluakstur

HYUNDAI TUSCON LEXUS NX SKODA SUPERB

BB II FF RR EE II ÐÐ AA EE II GG EE NN DD AA

OFURARÐGREIÐSLUR TRYGGINGAFÉLAGANA

,,fimm milljarða arðgreiðsla fullkomlega eðlileg” “fjárfestar fara inn í fyrirtæki til að fá greiddan arð” segir hluthafi í VÍS

Neytendamál

ÁSTAND NOTAÐS ÖKUTÆKIS

NÝTT APP

SUMARDEKKJAKÖNNUNIN

1

6

2

3

F

Við fjármögnum flest milli himins og jarðar: flæðilínur, flutningatæki, flugvélar, fjórhjól, ferðaþjónustu, farartæki, ferðavagna og fjölmiðlatæki – og líka fjölmarga aðra hluti sem ekki byrja á f.

Við aðstoðum með ánægju.

F

F

4

ÚTGEFANDI FÉLAG ÍSLENSKRA BIFREIÐAEIGENDA Ritstjóri Stefán Ásgrímsson Ábyrgðarmaður Runólfur Ólafsson HÖFUNDAR EFNIS: Róbert Már Runólfsson RUNÓLFUR ÓLAFSSON Stefán Ásgrímsson Prentun Ísafoldarprentsmiðja AUGLÝSINGAR FÍB - Bogi Auðarson bogi@fib.is UPPLAG 16.500 FÉLAG ÍSLENSKRA BIFREIÐAEIGENDA skúlagata 19 101 Reykjavík Sími: 414-9999 Fax: 414-9998 Netfang: fib@fib.is Veffang: www.fib.is FÍB Blaðið kemur út þrisvar á ári og er innifalið í árgjaldinu. Árgjald FÍB er kr. 7.500.Heimilt er að vitna í FÍB blaðið í öðrum fjölmiðlum sé heimildar getið

Græðgi og ofurarðgreiðslur Fyrirhugaðar arðgreiðslur tryggingafélaga vöktu sterk viðbrögð í samfélaginu fyrr á árinu. FÍB leiddi gagnrýnina og sendi m.a. erindi til fjármálaráðherra og efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis í byrjun mars. Ráðherra var hvattur til að beita sér gagnvart Fjármálaeftirlitinu (FME) í þeim tilgangi að reyna að stöðva áform Sjóvár og VÍS um að hirða fé úr bótasjóðum (vátryggingaskuld) til að greiða hluthöfum arð, margfalt umfram bókfærðan hagnað.

Vegna breyttra reikningsskilareglna sem verið er að innleiða töldu tryggingafélögin sig geta losað fé úr bótasjóðum. Sjóðum sem bólgnað höfðu út vegna oftekinna iðgjalda af lögboðnum ökutækjatryggingum. Um 3,7 milljörðum króna af bótasjóðunum hjá VÍS var breytt í eigið fé. Þessa fjármuni ætluðu hluthafar fyrirtækisins að taka út sem arð á sama tíma og tryggingaiðgjöld voru hækkuð.

Fréttir og viðbrögð FÍB vöktu upp kraftmikla umræðu í fjölmiðlum, á samfélagsmiðlum og á Alþingi.

Neytendur voru hneykslaðir og reiðir og margir gripu til aðgerða. Margir óskuðu eftir endurskoðun og tilboðum og töluvert var um tilfæringar á viðskiptum á milli tryggingafélaga.

Eftir nokkurra daga umræður lögðu stjórnir Sjóvár og VÍS á flótta þann 10. mars með því að draga til baka tillögur um þessar miklu arðgreiðslur. Sjóvá hafði ætlað að greiða út 3,1 milljarð króna í arð, en lækkaði greiðsluna í sömu upphæð og nam hagnaði síðasta árs, eða 657 milljónir króna. VÍS lagði til 2,1 milljarðs króna arðgreiðslu í stað 5 milljarða.

Þegar þetta hafði verið tilkynnt dró nokkuð úr gagnrýninni, en orðspor félaganna var verulega laskað.

Nánar er fjallað um þessi mál á síðu 20 og það er ánægjulegt að viðbrögð neytenda skiluðu árangri.

En eftir stendur gagnrýnin á FME sem taldi hækkun lögbundinna tryggingaiðgjalda eðlilega á sama tíma og eftirlitið gerði engar athugasemdir við ofurarðgreiðslur tryggingafélaganna í fyrra og þær sem fyrirhugaðar voru í ár.

Runólfur Ólafsson

Framkvæmdarstjóri

5

Efnisyfirlit 6 8 9 10 12 19 20 23 24 26 28 29 30 31 31 32 34 36 38 40 42 43 44 44 45 45 46 48 49 50 51 52 54

HOLA - nýtt app 29

Pirrandi umferðarhegðun Knastáslaus bílvél Vísitala mælir hækkun trygginga

Alþjóðlegt ökuskírteini Sumardekkjakönnun FÍB Sjálfkeyrandi bílar Ofurarðgreiðslur Tjaldsvæði í Evrópu Loftmengun Þegar kaupa á bíl..

6 metanólbílar á Íslandi Hola - nýtt app Nýr Land Rover frá 1948 Nýi bíllinn vaktar þig Noregskonungur fær Audi Bílahönnun borgarbíla Fiat Topoline 1938 á Íslandi Hyundai Tucson bílaprófun Lexus NX bílaprófun Skoda Superb bílaprófun Rafmagnsstrætisvagna Hættulegt að aka reið(ur) PSA sækir á bandaríkin Útblásturssvindl ekki bara VW Fjölgun rafbíla Saab eða Skodi?

Heiti potturinn Ný heimasíða FÍB FÍB verslun Nýjir samstarfsaðilar Alþjóða tjaldbúðarskírteinið Show your card afsláttarnetið Bifreiðaþjónusta

12

SUMARDEKKJA KÖNNUNIN

2016

28

OFURARÐGREIÐSLUR TRYGGINGAFÉLAGANA 20

BORGARSTJÓRI SVARAÐI EKKI

N

ú í vor hefur svifryksmengun í höfuðborginni mælst sjö sinnum yfir heilsufarsviðmiðunarmörkum á fárra daga tímabili. Um svipað leyti barst sú sérkennilega frétt að spara ætti í borgarrekstrinum með því að sleppa því að þvo og sópa húsagötur. Það vakti lítinn fögnuð og kvartanir frá borgarbúum streymdu til borgaryfirvalda yfir loftmenguninni og almennum sóða- og slóðaskap borgaryfirvalda sem væru að bregðast því lögbundna og siðferðilega 6

þjónustuhlutverki sínu að sjá til þess að götur séu þrifnar og þeim viðhaldið sómasamlega og þannig gætt í verki að lýðheilsu og öryggi borgaranna.

FÍB blaðið reyndi meðan blaðið var í vinnslu að ná tali af borgarstjóra Reykjavíkur, Degi B. Eggertssyni og leita skýringa hans á ástandinu og hvaða sjónarmið réðu því að gatnahreinsun, rykbinding og gatnaviðhald er með þeim hætti sem er. Borgarstjóri er menntaður læknir og mun hafa starfað sem slíkur. Því má ætla að honum sé

vel kunnugt um áhrif loftmengunar og svifryks á almenna líðan fólks, ekki síst þeirra sem hrjáðir eru af öndunarfærasjúkdómum. Borgarstjóri svaraði aldrei.

Stefán Ásgrímsson ritstjóri

-Mynd: GVA

öryggiskerfa til að koma í veg fyrir umferðarslys. Í þessum framleiðslugeira starfar Continental samkvæmt stefnu sem kallast Continental Vision Zero eða núll-lausn. Fyrsta stig stefnunnar er að stuðla að því að útrýma dauðaslysum í umferðinni. Annað stigið er síðan að

PIRRANDI UMFERÐAHEGÐUN Hvað er það í umferðarhegðun annarra ökumanna (en manns sjálfs auðvitað!) sem mest reynir á taugarnar?

Nú hefur þetta verið kannað í Noregi fyrir bíltæknirisann Continental, og niðurstöðurnar eru allrar athygli verðar. Það sem mest fer í taugar flestra Norðmanna (40 prósent svarenda) er vafasamur og glannalegur framúrakstur. Þá nefndu 20 prósent aðspurðra ökumenn sem aka mjög þétt aftanvið næsta bíl, eða „hengja sig á stuðarann“ á bílnum á undan sem það sem mest pirraði, 19 prósent nefndu enga eða ranga notkun stefnuljósa og 11 prósent

farsímanotkun undir stýri.

Sáralítill munur reyndist vera á svörum fólks eftir aldri eða kyni og lítilsháttar eftir búsetu. Mest-ur munur eftir búsetu greindist milli íbúa hins strjálbýla Norður Noregs og hins þéttbýla Suður Noregs. 51% Norðlendinganna sögðu háskalegan framúrakstur vera það versta en 32 prósent Sunnlendinga.

Continental framleiðir ekki einvörðungu hjólbarða heldur er fyrirtækið mjög stórt í framleiðslu öryggisbúnaðar í bíla og hverskonar

útrýma líkamstjóni. Þriðja stigið og lokatakmarkið er svo að enginn deyi eða slasist í umferð-inni.

FÍB FÉLAGSAÐILD - SPÖRUM PAPPÍR - VERNDUM UMFVERFIÐ

FÍB vill stuðla að verndun umhverfisins og koma í veg fyrir óþarfa sóun. Það er hægt á margan hátt og einn er sá að hætta notkun pappírs þar sem hans er ekki lengur þörf.

Flestir sinna nú öllum bankaviðskiptum sínum um heimilistölvuna í einkabanka sínum og greiða alla heimilisreikningana þar.

Heimabankarnir hafa gert alla útgáfu, útsendingu og útburð greiðsluseðla óþarfa.

Við viljum því hvetja félagsmenn okkar eindregið til þess að sleppa heimsendum greiðsluseðlum fyrir

félagsgjaldinu og fá einungis rafræna kröfu senda í heimabanka sína, Í því er fólginn bæði sparnaður og minni sóun.

Ef þið eruð samþykk því að sleppa framvegis greiðsluseðlinum og fá einungis rafræna kröfu senda í heimabankann, þá sendið okkur línu um það ásamt kennitölu og nafni á fib@fib.is

Okkur þætti vænt um ef þið segið okkur líka hvort þið gætuð hugsað ykkur að fá FÍB blaðið framvegis útgefið á stafrænu formi, annaðhvort í tölvupósti eða í formi tilkynningar um hvar það væri að finna inni á heimasíðu FÍB. Prentun FÍB blaðsins og dreifing er mjög dýr. Sá sparnaður sem gæti náðst með þessu myndi nýtast til þess að bæta enn frekar þjónustuna við félagsmenn og efla starf félagsins í þeirra þágu.

7

BÍLAPRÓFUN FÍB NEYTENDAMÁL

Sænskt hugvit að baki knastáslausri bílvél

Á

bílasýningunni í Bejing (Peking) í Kína nýlega gaf að líta bíl frá kínversk-, israelsk-, sænska bílaframleiðandanum Qoros með bensínvél sem er merkileg nýjung að því leyti að í henni er enginn knastás sem opnar innsogs- og útblástursventlana þegar vélin er í gangi.

Knastásar hafa hingað til verið hjartað í fjórgengis-bílvélum. Án hans hafa þær hingað til ekki getað gengið. Knastásinn eða -ásarnir ef þeir eru fleiri en einn, snúast í beinum takti með sveifarásnum. Þeir opna og loka ventlunum eftir því hvort stimpillinn er í innsogs-, útblásturs-, eða aflslagi. En þegar enginn er knastásinn í bílvél eru þar með allar áhyggjur, vandamál og fjárútlát vegna tímareimaskipta, slitinna tímareima og tímakeðja í vélum úr sögunni. Í þessari nýj Qoros-vél eru engir knastásar heldur búnaður við hvern ventil sem fær tölvuboð um það hvenær ventillinn skuli opnast og hversu lengi. Með þessum búnaði er hægt að stýra opnunar- og lokunartíma ventlanna margfalt nákvæmar en knastásinn megnar.

Annmarki venjulega knastássins er 8

Christian von Koenigsegg skýrir gang knastáslausu bílvélarinnar á bílasýningunni í Bejing.

sá að vegna beintengingar hans við snúning sveifarássins getur hann ekki flýtt eða seinkað opnunartímum ventlanna eftir því hversu hratt vélin gengur né heldur út frá brunahraða eldsneytisins. Nýi tölvustýrði búnað-

urinn getur það hins vegar auðveldlega sem þýðir að eldsneytisbruninn í vélinni getur alltaf verið á hárréttum tíma hvort heldur sem vélin lullar í hægagangi eða er keyrð á fullum snúningi. Hún verður miklu sveigjanlegri í notkun og þar með

mun orkunýtnari og sparneytnari en jafnframt aflmeiri, svo framarlega sem tölvustýribúnaðurinn helst í lagi. Á útlensku heitir knastásinn camshaft eða bara cam og vél án knastáss ætti þá að kallast camfree engine. En þar sem bíllinn með þessari nýju vél heitir Qoros er vélin nefnd „Qamfree engine.“ Hún er tveggja lítra að rúmtaki og fjögurra strokka. Tæknilega séð kemur hún hins vegar frá tæknifyrirtæki ofurbílahönnuðarins og -smiðsins Christian von Koenigsegg á Skáni í Svíþjóð sem heitir FreeValve.

Ný vísitala mælir hækkun bílatrygginga - ætti að sýna lækkun eftir fjöldauppsagnir og umrót í sl. mánuði

Í

nýbirtri neysluverðsvísitölu hefur það undarlega gerst að þrátt fyrir lækkun ábyrgðartrygginga bíla í sl. mánuði mælir vísitalan hið gagnstæða – hækkun. Staðreyndin er hins vegar sú að ábyrgðartryggingar ökutækja

lækkuðu í kjölfar mik-illar hreyfingar á viðskiptavinum tryggingafélaganna þegar þeir sögðu upp tryggingunum í hrönnum til að mótmæla fyrirhug-uðum ofurarðgreiðslum félaganna til hluthafa.

Í nýju neysluverðsvísitölunni segir að sú undirvísitala sem nefnist rekstur bifreiða hafi hækkað um 4,5% frá síðasta mánuði. Það getur ekki staðist þar sem tryggingaiðgjöldin lækkuðu í kjölfar hvellsins sem varð þegar tryggingafélögin hugðust greiða hluthöfum sínum ofurarð í sl. mánuði. Það var FÍB sem fyrst vakti athygli á fyrirhuguðum ofurarðgreiðsl-um og verulegum viðbótarhækkunum iðgjalda í kjölfar þeirra í ofanálag við þær hækkanir sem gildi tóku um sl. áramót. (Sjá umfjöllun á bls.

20 hér í blaðinu). Almenningi ofbauð ósvífnin og sagði unnvörpum upp tryggingum sínum og leitaði tilboða hjá minnsta tryggingafélaginu og því eina sem ekki hafði boðað ofurarðgreiðslur. Ofur-arðstryggingafélögin brugðust m.a. við með því að gefa viðskiptavinum sínum gagntilboð og lækka iðgjöldin, sem varð til þess að heildariðgjöld lögbundinna ábyrgðartrygginga lækkuðu

umtalsvert en hækkuðu ekki eins og vísitalan segir nú.

Að þessi þáttur vísitölunnar hafi hækkað en ekki lækkað gengur einfaldlega ekki upp og því setti FÍB blaðið sig í samband við Hagstofu Íslands til að spyrja hverju þetta sætti.

Eftir að málið hafði verið kannað þar innanhúss kom það svar að í rauninni væri vísitalan núna að mæla áhrif þeirra iðgjaldahækkana sem urðu um síðustu áramót. Þetta væri vegna þess að tryggingafélögin skila inn upplýsingum til vísitöludeildar Hagstofunnar mun sjaldnar en mánaðarlega sem svo aftur þýðir það að nýjasti tryggingaverðsþáttur neysluverðsvísitölunnar byggi á þriggja til fjögurra mánuða gömlum upplýsingum.

Iðgjöld lögbundinna bifreiðatrygginga skipta umtalsverðu máli í neysluverðsvísitölunni og í heild skipta allar breytingar á henni landsmenn miklu máli á þann hátt að húsnæðisskuldir landsmanna eru beintengdar vísitölunni. Hækki vísitalan hækka skuldirnar en lækki hún (sem nánast aldrei gerist) þá lækka skuldirnar.

9

BÍLAPRÓFUN FÍB NEYTENDAMÁL

RAFMAGNIÐ SÆKIR Á

Hlutdeild rafmagnsins sem orkugjafa fyrir bíla stækkar stöðugt í Evrópu og hlutfall rafbíla og tengiltvinnbíla í nýskráningum vex hratt og um leið lækka meðalgildi CO2 útblásturs.

Samkvæmt tölulegum upplýsingum frá norskum umferðaryfirvöldum er Noregur ekki bara fremsta rafbílaland heimsins heldur líka orðið það land sem nýskráði fleiri tengiltvinnbíla fyrstu þrjá mánuði ársins en nokkurt annað ríki.

Þrjár söluhæstu bíltegundirnar í Noregi á fyrsta fjórðungi ársins voru tengiltvinnbílar. Vinsælidir þeirra fara ört vaxandi sem sést á því að í mars voru

hreinir rafbílar, tengiltvinnbílar og tvinnbílar í fyrstu átta nýskráningarsætunum. Það er ekki fyrr en í níunda sætinu sem hreinn jarðefnaeldsneytisbíll fyrst birtist, en það er Skoda Octavia. Á tímabilinu stóð sala nýrra hreinna rafbíla í stað miðað við sama tímabil í fyrra og var um 18 prósent nýskráðra bíla.

Nýskráningum tengiltvinnbíla fjölgaði hins vegar verulega, fyrst og fremst á kostnað dísilbíla. Nýskráningum þeirra fækkaði um 11,4 prósent miðað við fyrsta ársfjórðungs sl. árs.

Alþjóðlegt ökuskírteini Alþjóðlegt ökuskírteini má gefa út til þess sem hefur gilt íslenskt ökuskírteini og er orðinn 18 ára. Skírteinið gildir í ár frá útgáfudegi þess og tekur einungis til ökutækja sem hlutaðeigandi hefur rétt til að stjórna samkvæmt hinu íslenska ökuskírteini. Alþjóðlega ökuskírteinið er staðfesting og í leiðinni þýðing á íslenska ökuskírteininu. Alþjóðlega ökuskírteinið dugar ekki eitt og sér heldur þarf ávallt að framvísa íslenska ökuskírteininu og alþjóðlega ökuskírteininu saman. Alþjóðlega ökuskírteinið veitir eitt og sér ekki rétt til að stjórna ökutæki.

Utan landa Evrópska efnahagssvæðisins eru reglur um viðurkenningu mismunandi. Í mörgum ríkjum er það viðurkennt til aksturs þegar viðkomandi dvelur þar sem ferðamaður. Nær undantekningalaust þarf viðkomandi að skipta í þjóðarskírteini viðkomandi ríkis taki hann upp fasta búsetu þar. Leiki vafi á hvort íslenskt ökuskírteini er viðurkennt til aksturs þegar viðkomandi dvelur sem ferðamaður í ríkinu er öruggast að hafa auk þess alþjóðlegt ökuskírteini (sýslumenn og FÍB gefa út alþjóðlegt ökuskírteini og er það gefið út til eins árs). Mjög mismunandi er eftir bílaleigum hvort þær biðja um alþjóðlegt ökuskírteini. Nánari upplýsingar fib.is - ferðalög.

10

MAX

a u Skoðaðitarvélin jale k k e d tilboð u ð á F

VELDU ÖRYGGI Margverðlaunuð Nokian gæðadekk

Á Íslandi vitum við að sumarveður getur þýtt alls konar veður. Þess vegna hefur Nokian þróað sumar- og heilsársdekk sem henta fjölbreyttu veðurfari norðlægra slóða.

Ein öruggustu dekk sem völ er á

Valin bestu dekkin í gæðakönnunum

Sérstaklega hönnuð fyrir krefjandi akstursaðstæður norðlægra slóða

Mikið úrval dekkja fyrir fólksbíla, jeppa og sendibíla

Við bjóðum Nokian dekk í hæsta gæðaflokki á frábæru verði.

Greiðsludreifing í boði.

Bíldshöfða 5a, Reykjavík Jafnaseli 6, Reykjavík Dalshrauni 5, Hafnarfirði (Knarrarvogi 2, Reykjavík Ath. ekki dekkjaþjónusta)

MAX1_Dekk_200x277_FÍB_Meðblæði_20160413.indd 1

Opið: Virka daga kl. 8-17 Laugardaga: sjá MAX1.is

eða núnama u d Komntaðu tí pa Mundu eftir

FÍB afslættinum

Aðalnúmer:

515 7190 11

13.4.2016 15:13:16

SUMARDEKKJAPRÓFUN FÍB 2016:

Hið lífnauðsynlega bleytugrip! „Græn“ og „svört“ dekk

L

élegu sumarhjólbarðarnir koma yfirleitt ekki upp um sitt sanna eðli fyrr en í hættuástandi í bleytu þegar löng hemlunarvegalengd og ótímabær „plönun“ getur haft alvarlegar afleiðingar. Hér birtist nýjasta sumarhjólbarðakönnunin.

Hún sýnir þér hvaða hjólbarða þú ættir að velja og hverja þú ættir að forðast.

Stutt hemlunarvegalengd, lágmarks hætta á plönun (aquaplaning) og traust beygjugrip eru þeir þættir sem ráða úrslitum um það hvort þú hefur vald yfir bílnum þegar barn hleypur út á götuna framan við bílinn og þú þarft að nauðhemla og / eða snöggbeygja frá til að forða slysi. Þetta eru þeir eiginleikar sumarhjólbarða sem mestu máli skipta og vega þyngst í gæðakönnun þessari. Þeir sjást ekki utan á hjólbörðunum sem allir líta svipað út. Það er ekki fyrr en við mælingarnar sjálfar sem munurinn kemur fram. Það skiptir nefnilega miklu hvort bíll stöðvist á 30 metrum eða 37 metrum þegar þarf að hemla t.d. fyrir gangandi manneskju á leið yfir götuna í regni og myrkri. Við þær aðstæður getur bíllinn á síðri hjólbörðunum enn verið á fleygiferð þegar hann rekst á þann 12

fótgangandi.

Sigurvegarar þessarar hjólbarðakönnunar eru Nokian, Pirelli og Continental. Allt eru þetta fremur dýr dekk enda öll í svonefndum Premium-flokki.

En sem betur fer fyrirfinnast ágæt dekk meðal þeirra ódýrari, eins og Apollo sem spjaraði sig ágætlega í prófinu. í þessari könnun eru í fyrsta sinn teknar inn nokkrar gerðir ódýrra kínverskra sumardekkja og þau raða sér í neðstu sætin. En þess skal þó hér getið að ef þú ert blankur og hefur ekki ráð á öðru, þá eru þessi Kínadekk þó skárri kostur en sá að keyra áfram á sömu gömlu uppslitnu sumardekkjunum.

Hjólbarðarnir fjórir undir bílnum þínum eru þín og þinna eina tenging við veginn og í ítrasta

neyðarástandi getur munurinn á góðum og slæmum hjólbörðum skipt sköpum milli lífs eða dauða – hvort þú nærð að stöðva bílinn áður en hann rekst á hinn fótgangandi eða hvort þú nærð að stýra frá bílnum sem kemur æðandi á móti þér á röngum vegarhelmingi. Öll sumardekkin líta mjög svipað út og komin undir bílinn hegða þau sér svipað í venjulegum viðburðalitlum akstri. Sumarhjólbarðar eru ólíkir vetrarhjólbörðum að því leyti að á þeim síðarnefndu finnur þú fljótt hvernig og hversu vel þeir grípa í snjóinn eða svellið. Á sumarhjólbörðunum finnur þú hins vegar ekkert fyrr en eitthvað gerist og þú þarft að bregðast við í hvelli – nauðhemla, beygja frá - þá fyrst kemur í ljós hvers dekkið er megnugt. Það er því best að segja

Þetta eru hjólbarðarnir Stærð: 205/55 R16 Apollo Alnac HG Barum Bravuris 3 HM Continental Conti Premium Contact 5 Dunlop Blu Response Goodyear Efficient Grip Performance Kumho Ecowing ES01 Landsail LS 388 Michelin Primacy 3 Nankang Green/Sport Nokian hakka Green 2 Pirelli Cinturato P7 Wanli Harmonic H220 Vredestein Sportrac 5 Viðmiðunarhjólbarði: Stærð 225/40 R18.

ContiSportContact 5.

Reynsluakstursbíll: Audi A3

það hreint út að það er ekki vit í því að spara fáeina hundraðkalla við dekkjakaupin. Það getur orðið dýrkeyptur sparnaður. Þessi könnun leiðir í ljós eiginleika sumarhjólbarðanna, veikleika þeirra og styrk í mismunandi aðstæðum og prófunarþáttum. Því er það gott ráð að lesa könnunina gaumgæfilega og einstaka þætti hennar og bera þá saman við þær aðstæður sem þú ekur mest í dags daglega og velja síðan þau sem best hæfa þér og þínum aðstæðum. Í stóru stigatöflunni gefur að líta ágæta yfirsýn yfir eiginleika þeirra og hugsanlega getur þú fundið það sem best hentar þér og það er ekkert endilega víst að sé það sem best kom út hér.

Oft er spurt um hvort eða hvernig það breyti aksturseiginleikum bílsins að setja stærri og/ eða breiðari hjólbarða undir bílinn en þá sem framleiðandi hans setti undir hann nýjan. Til að leitast við að svara því hefur verið skotið inn í könnunina 18 tommu dekkjagangi til samanburðar. Stærri dekkin reyndust standa sig betur en dekkin af staðalstærð gera í hemlun og í almennum akstri en fljóta upp (plana) á litlum hraða og hafa mun meiri núningsmótstöðu.

Eftir því sem hægt eru hjólbarðarnir í könnun þessari keyptir inn í almennum hjólbarðaverslunum. Þetta er gert til að forðast allar getsakir (réttar eða rangar) um að framleiðendurnir hafi sérframleitt dekkin með það að markmiði að þau sýni betri útkomu en þau dekk með sama tegundar- og gerðarheiti sem standa almenningi til boða. Þó er það svo að fáein dekk í könnuninni eru svo ný að þau eru ekki komin í almennar dekkjaverslanir þegar könnunin hefst. Þau eru því pöntuð frá framleiðendunum og prófuð. En jafnskjótt og þau fást í dekkjaverslunum, eru þau keypt og endurprófuð og ef óeðlilegt misræmi finnst er það afhjúpað. Þó ber að geta þess hér að lítilsháttar misræmi finnst oft í dekkjum af sömu tegund og gerð frá einu ári til annars. Það er ekki óðelilegt þar sem m.a. ytri aðstæður eins og veður- og hitafar er aldrei nákvæmlega eins frá ári til árs á prófunartímanum. Þessi könnun er framkvæmd af finnsku tæknifyrirtæki fyrir NAF, systurfélag FÍB í Noregi, sænska Aftonbladet og Auto Revue í Rússlandi. Dekkin í könnuninni eru flest fáanleg á Íslandi og reynt er að tilgreina verð sem flestra þeirra eftir

upplýsingum frá innflytjanda.

Hafa ber þó í huga að þar er ekki um stórasannleika að ræða því að samkeppnin er hörð og mjög fjölbreyttir afslættir eru í gangi, bæði í heildsölu og smásölu. Okkar ráð er því það að þegar lesendur hafa fundið þau sumardekk í könnuninni sem þeim líst best á, er skynsamlegt að hringja á þrjú til fjögur dekkjaverkstæði og spyrjast fyrir um verð og hvort FÍB afsláttarkjör séu í boði. Með því móti má spara umtalsverða peninga við kaup á sömu tegund og gerð nýja sumarhjólbarðagangsins undir bílinn.

13

HJÓLBARÐAR

205/55 R16

9,4

9,2

9,2

Nokian Hakka Green2 (Nokian e-Line 2) Nokian Hakka Green er hágæða sumardekk með afbragðsgott veggrip í bleytu. Við gerð þess var hugað sérstaklega að því að það rynni létt (núningsmótstaða þess væri sem minnst). Það hefur tekist vel. Stendur sig mjög jafnvel í nánast öllum öðrum prófunarþáttum.

Reynsluökumennirnir segja það sérlega stöðugt og traust í akstri við allar aðstæður.

Heldur háværara en þau hljóðlátustu.

Goodyear Efficient Grip

Pirelli Cinturato P7

Hraðaþol: H (210 km/klst.)

Burðarþol: 94 Tiltekin snúningsátt: Nei Sérstök inn-/úthlið: Já Framleiðsludagsetning: Vika 41, 2015 Framleiðsluland: Finland Söluaðili: MAX1 4 stk á kr. 83.960 kr. m.vsk Ath. Að sögn Sigurjóns Árna Ólafssonar hjá Max1 innflytjanda Nokian hjólbarða, mun Nokian Hakka Green 2 vera sami hjólbarði og seldur er hér á landi undir gerðarheitinu Nokian e-Line 2.

14

Goodyear hefur að þessu sinni tekið skrefið upp á toppinn. Þessi sumarhjólbarði er í hæsta gæðaflokki og spjarar sig jafnvel í nánast öllum prófunargreinum. Dekkið hefur afbragðs veggrip í bleytu, er lítt gjarnt á að fljóta upp í vatnsaga og reynsluökumennirnir róma almenna eiginleika þess í akstri, ekki síst fyrir rásfestu og góða svörun í stýri og traust veggrip.

Hljóðlátt í akstri og lág núningsmótstaða.

9,0

Continental Premium Contact 5 Continental átti sigurPirelli festir sig í sessi sumarhjólbarðann í meðal bestu hjólbarðanna fyrravor. Enn er þetta í ár. Hefur stystu hemlafbragðs sumardekk þó unarvegalengdina bæði á blautu og þurru malbiki og fáeinir keppinautanna hafi náð að sigla lítilsháttar nær stystum tíma á votri akstursbraut. En veikleikinn framúr. Enn róma reynsluökumennirnir stöðugleika er sá hve gjarnt það er á að og rásfestu þess og örugga fljóta upp í mikilli bleytu eiginleika þess þegar á (aquaplana). Í þeirri grein reynir. Bæði á blautum er það meðal þeirra sístu. vegi og þurrum þegar Hafa ber það í huga við val á nýjum sumardekkjagangi. ekið er eins og í ítrustu neyðartilvikum. Vegdynur Lítilsháttar hávaðasamara er í hærra meðallagi. en þau hljóðlátustu.

8,8 Apollo Alnac HG

Þessi nýja HG-undirgerð Apollo sumardekkja frá Indlandi er trúlega þeirra besta hingað til. Þótt þetta sé ódýrt dekk stendur það gæðahjólbörðunum á sporði í sumum prófunarþáttanna eins og t.d. flotun (aquaplaning). Í því spjarar það sig á við þau bestu. Það er hins vegar veikleiki hve hemlunarveglengd er mikil á blautum vegi. Þá mætti það svara betur stýrinu í neyðaraksturstilvikum.

Reynsluökumönnum Hraðaþol: V (240 km/klst.) Hraðaþol: H (210 km/klst.) þótti vanta upp á Burðarþol: 91 öryggistilfinningu í slikum Burðarþol: 91 Hraðaþol: V (240 km/klst.) Tiltekin snúningsátt: Nei Tiltekin snúningsátt: Nei akstri.

Burðarþol: 91 Sérstök inn-/úthlið: Já Sérstök inn-/úthlið: Já Tiltekin snúningsátt: Nei Framleiðsludagsetning: Hraðaþol: V (240 km/klst.)

Framleiðsludagsetning: Sérstök inn-/úthlið: Já Vika 18, 2015 Burðarþol: 94 Vika 34, 2015 Framleiðsludagsetning: Framleiðsluland:Þýskaland Framleiðsluland: Tékkland Tiltekin snúningsátt: Nei Vika 29, 2015 Sérstök inn-/úthlið: Já Framleiðsluland: Pólland Framleiðsludagsetning: Söluaðili: Klettur Vika 41, 2015 4 stk á kr. 84.800 kr. m.vsk Framleiðsluland:Indland Söluaðili: BJB 4 stk á kr. 74.000 kr. m.vsk

8,7

8,7

8,2

8,0

7,9

Dunlop Blu Response

Michelin Primacy 3

Vredestein Sportrac 5

Landsil LS 388

Barum Bravuris 3

Hemlunarvegalengd Dunlop í bleytu er lengri en þeirra sem best eru og það flýtur heldur fljótar upp en þau í vatnsaga. En þrátt fyrir það er það létt í akstri, svarar vel stýrinu og sýnir ekki af sér neitt óvænt. Er meðal þeirra bestu á þurrum vegi. Þar er hemlunarvegalengdin stutt og allir aksturseiginleikar góðir. Er eitt hljóðlátasta dekkið í akstri og með lága núningsmótstöðu.

Michelin spjarar sig betur í ár en það gerði í fyrravor. Því valda fyrst og fremst betri eiginleikar í bleytu. Eiginleikar þess sem sumardekks eru mjög jafngóðir í öllum prófunarþáttum.

Reynsluökumennirnir gefa því góða einkunn vegna þess hve allur akstur á því er fyrirsjáanlegur þótt ekki sé það beint framúrskarandi í neinum prófunarþáttanna – nema einum, en það er slitþolið. Michelin er nefnilega afar slitþolið. Þá er það hljóðlátt.

Vredestein fær einkunnina átta í mörgum af prófunarþáttunum og telst því vera í betra meðallagi. Þessir jöfnu eiginleikar þýða um leið að það er hvergi framúrskarandi og heldur ekki ómögulegt í neinu og laust við að gefa ökumönnum óþægilegar upplifanir. Síst stóð það sig í hemlun á þurrum vegi. Er meðal þeirra hljóðlátustu og með lága núningsmótstöðu sem er ávísun á lækkaða eldneytiseyðslu.

Þetta kínverska sumardekk er ágætt í bleytu. Þar hemlar það ágætlega og nær auk þess góðum brautartíma. Það er hinsvegar veikara gagnvart flotun og flýtur full fljótt upp (aquaplanar).

Hemlun á þurru mal-biki er ekki góð og reynsluökumennirnir segja það ekki rásfast og svörun við stýrinu er ónákvæm.

Háværasta dekkið og núningsmótstaðan ein sú mesta sem kallar á aukna óþarfa eldsneytiseyðslu.

Barum er eitt af ódýrari undirmerkjum Continental. Í sumarhjólbarðaprófun síðasta árs voru flotunareiginleikar Barum lélegir. Í ár eru þeir sérlega góðir. Verra er að þær endurbætur hafa leitt til þess að hemlunarvegalengdir á blautum vegi hafa lengst og veggrip í beygjum í vætu hefur rýrnað, sem skilar sér í löngum brautartímum.

Reynsluökumennirnir segja þó að dekkið tapi ekki veggripinu snöggt heldur sé að því aðdragandi sem gefi svigrúm til að bregðast við í tæka tíð. Hljóðlátt.

Hraðaþol: T (210 km/h) Burðarþol: 91 Tiltekin snúningsátt: Nei Sérstök inn-/úthlið: Já Framleiðsludagsetning: Vika 23, 2015 Framleiðsluland:Þýskaland

Hraðaþol: V (240 km/klst.)

Burðarþol: 91 Tiltekin snúningsátt: Nei Sérstök inn-/úthlið: Já Framleiðsludagsetning: Hraðaþol: H (210 km/klst.)

Vika 27, 2015 Burðarþol: 91 Framleiðsluland:Þýskaland Tiltekin snúningsátt: Nei Sérstök inn-/úthlið: Já Framleiðsludagsetning: Vika 38, 2015 Framleiðsluland:Þýskaland Söluaðili: N1 4 stk á kr. 91.960 kr. m.vsk

Hraðaþol: V (240 km/klst.)

Burðarþol: 91 Tiltekin snúningsátt: Nei Sérstök inn-/úthlið: Já Framleiðsludagsetning: Vika 41, 2015 Framleiðsluland: Holland Söluaðili: BJB 4 stk á kr. 81.800 kr.m.vsk

6,9

7,5

Hraðaþol: H (210 km/klst.)

Burðarþol: 91 Tiltekin snúningsátt: Nei Sérstök inn-/úthlið: Já Framleiðsludagsetning: Vika 40, 2015 Framleiðsluland: Kína Söluaðili: N1 4 stk á kr. 62.000 kr m.vsk

10

Nankang Green Sport

Kumho Ecowing ES01 Í þessari könnun sl. vor náði Kumho fimmta sætinu með dekkinu Kumho Solus.

Kumho Ecowing sem nú er prófað, stendur sig verr.

Hemlun í bleytu er nokkuð góð. Einnig nær dekkið góðum brautartímum í bleytunni, m.a. vegna þess að það svarar stýrinu vel og nákvæmt. Erfiðara á það með vatnsagann og er Kumho dekkið það dekkjanna í þessari könnun sem fljótast er að fljóta upp (aquaplana). Á þurru malbiki á dekkið til að snögg-tapa veggripi, sérstaklega þegar snöggbeygt er framhjá hindrunum. Það besta við þetta dekk er hversu hljóðlátt það er.

Hraðaþol: V (240 km/klst.)

Burðarþol: 91 Tiltekin snúningsátt: Nei Sérstök inn-/úthlið: Nei Framleiðsludagsetning: Vika 42, 2015 Framleiðsluland: Kína

Listaverð á 205/55 R16 m.vsk án umfelgunar, vinnu og afsláttar.

Flestir söluaðilar veita 15-20% FÍB afslátt.

Nankang hemlar illa á votu malbiki og brautartímar í bleytunni eru langir m.a. vegna þess að það tapar veggripi snögglega.

Vissulega er það ekki mjög næmt fyrir ótímabærri flotun (aquaplaning). En sá góði eiginleiki nær þó ekki til að vega upp á móti og gera Nankang að góðu sumardekki „að meðaltali.“ Dekk sem hemla illa í bleytu eru oft ágæt á þurrum vegi. Sú er ekki raunin með Nankang.

Hemlunarvegalengd á þurrum vegir er löng og afturhjólin eiga til að snöggtapa veggripinu.

6,6

11

Wanli Harmonic H220

Í mörgum evrópskum netverslunum má fá kínversk sumardekk eins og Wanli af þeirri stærð sem hér er prófuð (205/55 R16), fyrir 8-10 þús. ísl kr. sem má teljast mjög hagstætt verð.

En þá fær maður oftast líka það sem maður borgaði fyrir. Wanli hefur reyndar ágæta eiginleika gagnvart flotun (aquaplaning) og vegdynur frá því er einungis í meðallagi, en þar með eru góðir kostir að mestu upptaldir.

Hemlunarvegalengdir í bæði bleytu og á þurrum vegi eru langar og aksturseiginleikar Hraðaþol: V (240 km/klst.) eru sömuleiðis ótryggir bæði Burðarþol: 94 í bleytu og í þurru. Veggrip Tiltekin snúningsátt: Nei tapast fljótt í beygjum.

Sérstök inn-/úthlið: Já Framleiðsludagsetning: Hraðaþol: V (240 km/klst.)

Vika 33, 2015 Burðarþol: 91 Framleiðsluland: Kína Tiltekin snúningsátt: Nei Sérstök inn-/úthlið: Já Framleiðsludagsetning: Vika 37, 2015 Framleiðsluland: Kína

15

Svona var prófað Hemlun Á votu malbiki er nauðhemlað frá 80 km hraða og frá 100 km hraða á þurru malbiki. Í hverju tilviki er viðmiðunardekk prófað á sama hátt til að greina hugsanlegar breytingar á akstursskilyrðum á brautinni.

Allar hemlunarprófanir eru marg endurteknar um nokkurra daga tímabil til að fá sem sannastar niðurstöður.

Veggrip og aksturseiginleikar Þessir eiginleikar eru metnir eftir brautartíma á blautu malbiki. Á dekkin reynir í beygjum, við hröðun og hemlun. Nokkrir ökumenn skiptast á og lokaeinkunnin er byggð á meðaltali brautartíma þeirra.

Flotun (Aquaplaning) Hraðinn er aukinn í vantsþró.

Vatnsþol dekkjanna miðast við þann hraða sem er á bílnum þegar veggripið tapast algerlega.

Aksturstilfinning Allir reynsluökumennirnir meta hver fyrir sig hvernig dekkið hagar sér í akstri á malbikaðri akstursbraut. Í mati þeirra skiptir mestu máli hvernig það bregst við í tilteknum akstursaðstæðum og neyðartilvikum hve snoggt það tapar veggripi, hve erfitt eða auðvelt er að ná aftur stjórn á bílnum úr skriki, sem er mikilvægt atriði.

Bílastjórnarnir bita aldrei hvaða dekkjategund er undir bílnum hverju sinni. (Blindpróf)

Veggnýr Bílstjórarnir meta veggnýinn bæði huglægt og með hávaðamælitækjum í akstri á grófu malbiki. Þetta er blindpróf.

Núningsmótstaða Núningsmótstaða dekkjanna (hve létt þau renna) er mæld í sérstakri vél í rannsóknastofu.

Niðurstöðurnar eru umreiknaðar í hlutfallslega aukna eldsneytiseyðslu út frá því dekki sem sýndi minnsta núningsmótstöðu.

16

VEGGRIP ÁÁVOTU VOTUMALBIKI MALBIKI tími TÍMI(sek) (sek) VEGGRIP CONTINENTAL 18" PIRELLI GOODYEAR NOKIAN DUNLOP APOLLO CONTINENTAL KUMHO MICHELIN VREDESTEIN LANDSAIL BARUM NANKANG WANLI

27,8 27,9 28 28,1 28,5 28,8 28,8 28,8 28,9 28,9 29 29,8 30,3 31,2

APOLLO BARUM CONTINENTAL DUNLOP GOODYEAR KUMHO VREDESTEIN CONTINENTAL 18" MICHELIN NANKANG NOKIAN PIRELLI WANLI LANDSAIL

10 10 10 10 10 10 10 9 9 9 9 9 9 8

FLOTUN (aquaplaning) HRAÐI (km/klst.)

HRAÐI (km/klst)

- hemlunarvegalengd (m)

EINKUNNATAFLA

EINKUNN

FLOTUN (aquaplaning)

HEMLUN Á ÞURRU MALBIKI Hemlun á þurru malbiki hemlunarvegalengd (m)

PIRELLI CONTINENTAL 18" GOODYEAR DUNLOP APOLLO MICHELIN NOKIAN CONTINENTAL 18" LANDSAIL VREDESTEIN KUMHO BARUM NANKANG WANLI

VEGGNÝR VEGGNÝR

33 33,3 33,8 34,1 34,4 34,4 34,7 34,9 36,2 36,3 36,6 36,8 37,5 38

NOKIAN APOLLO BARUM GOODYEAR CONTINENTAL DUNLOP LANDSAIL MICHELIN NANKANG VREDESTEIN WANLI PIRELLI CONTINENTAL 18" KUMHO

85,8 85,3 84,5 83,3 82,9 82,4 82,1 81,8 81,4 81,3 81,3 81,2 78,9 77,7

VÆGI Í % Apollo Barum Continental Dunlop Goo

BLAUTT MALBIK

60%

Hemlun Veggrip Flotun Aksturstilfinning

15% 15% 20% 10%

8 9 10 7

6 8 9 7

9 9 9 10

8 9 8 9

9 8

7 8

8 9

9 9

ÞURRT MALBIK

25%

Hemlun Aksturstilfinning

15% 10%

VEGGNÝR OG NÚNINGSM. Gnýr Núningsmótstaða

15% 5% 10%

9 9

9 10

10 9

9 9

Samtals

100%

8,8

7,9

9

8,7

1

9

NÚNINGSMÓTSTAÐA Núningsmótstaða aukin eldsn.eyðsla í % aukin eldsneytiseyðsla í %

NOKIAN GOODYEAR DUNLOP VREDESTEIN APOLLO BARUM CONTINENTAL MICHELIN WANLI PIRELLI KUMHO LANDSAIL NANKANG CONTINENTAL 18"

0% 1,20% 1,60% 1,60% 1,80% 1,80% 1,80% 2,40% 3,00% 3,10% 5,00% 5,20% 5,60% 10,60%

PIRELLI CONTINENTAL 18" LANDSAIL NOKIAN GOODYEAR CONTINENTAL MICHELIN DUNLOP VREDESTEIN APOLLO KUMHO NANKANG BARUM WANLI

AKSTURSTILFINNING Á VOTU MALBIKI

nlop Goodyear Kumho

Aksturstilfinning á þurru malbiki

10 10 10 9 9 9 9 8 8 8 7 7 7 6

Landsail

Michelin

24,6 25,1 25,4 25,5 25,7 25,9 26 26,3 26,6 26,8 26,8 28,8 29,4 30,1

AKSTURSTILFINNING Á ÞURRU MALBIKI

Aksturstilfinning á votu malbiki

CONTINENTAL CONTINENTAL 18" NOKIAN DUNLOP GOODYEAR MICHELIN PIRELLI KUMHO LANDSAIL VREDESTEIN APOLLO BARUM NOANANG WANLI

HEMLUN MALBIKI HemlunÁáVOTU votu malbiki hemlunarvegalengd (m) - Hemlunarvegalengd(m)

CONTINENTAL 18" CONTINENTAL DUNLOP GOODYEAR NOKIAN PIRELLI APOLLO BARUM MMICHELIN VRESESTEIN KUMHO LANDSAIL NANKANG WANLI

10 9 9 9 9 9 8 8 8 8 7 7 6 6

Nankang Nokian Pirelli Wanli Vredestein

Í töflunum hafa mælinganiðurstöður í einstökum prófunarþáttum verið umreiknaðar til stiga.

Stigin geta flest orðið 10 (ágætt) en lægst er gefið 4 (lélegt). Vægi einstakra prófunarþátta er mis þungt en lokaeinkunn er vegið meðaltal þeirra.

Continental 18"

8 9 8 9

9 10 9 9

8 9 6 8

9 9 8 8

9 9 8 9

6 7 8 7

9 10 10 10

10 10 8 9

5 6 8 6

8 9 8 8

10 10 7 10

9 9

9 9

7 7

7 7

9 8

6 6

8 9

10 9

6 6

7 8

10 10

9 9

9 9

9 7

8 7

9 9

9 7

9 10

9 8

9 8

9 9

9 5

8,7

9,2

7,5

8

8,7

6,9

9,4

9,2

6,6

8,2

8,9 17

Svona skulu dekkin vera

-standast dekkin undir þínum bíl kröfurnar?

Allt um hjólbarðana Mynsturdýpt sumarhjólbarða skal vera minnst 1,6 mm. FÍB mælir með því að fólk athugi sinn gang þegar myndsturdýptin er orðin minni en 3 mm. Grynnri mynsturdýpt en 3 mm þýðir versnandi veggrip, sérstaklega í bleytu.

þegar sólin vermir vegyfirborðið og dekkið. Veggripið skerðist við það og dekkin geta verið varasöm í beygjum, við hemlun og við hröðun og í almennum akstri. Á sama hátt með öfugum formerkjum eru sumardekkin ekki góð að vetrinum. Slitflötur þeirra harðnar of mikið í kuldunum og þau verða hál.

Lágmarkskröfurnar

Hve gamalt er dekkið?

• Lágmarks mynsturdýptin skal vera mælanleg á ¾ af breidd slitflatar hjólbarðans allan hringinn.

DOT merkingin sem segir til um hvenær hjólbarðinn var framleiddur.

Hana er að finna á hlið barðans. Þrír til fjórir síðustu tölustafirnir segja til í hvaða viku og hvaða ár dekkið var búið til.

• Lögleg lágmarks mynsturdýpt vetrarhjólbarða undir ökutækjum allt að 3500 kg að heildarþyngd skal vera 1,6 millimetrarr.

• Frá og með 15. apríl er óleyfilegt að aka á negldum vetrarhjólbörðum að viðlögðum sektum.

Má aka á vetrarhjólbörðum að sumrinu?

Já, svo framarlega sem þau eru ónegld. Það er hins vegar ekki góð hugmynd. Slitflötur vetrarhjólbarða er úr gúmmíi sem helst mjúkt í vetrarkuldum. Það þýðir að gúmmíið vill verða allt of mjúkt að sumrinu 18

Á dekki frá árinu 2012 gæti t.d. staðið: 1512. Það þýðir 15. vika ársins 2012. Á dekki frá því fyrir árið 2000 er þrjggja tölustafa DOT kóði. Þar gæti t.d. staðið 159. Það þýðir að dekki var búið til í 15. viku ársins 1999.

Hve lengi má reikna með að vetrardekkin endist?

Endingin er að sjálfsögðu mjög háð aksturslagi, akstursvegalengd og gerð þeirra vega sem mest er ekið á.

En miðað við algengan meðalakstur (15.000 km á ári) ættu dekkin að geta enst þrjá vetur.

Loftþrýstingur Réttur loftþrýstingur er mikilvægur með tilliti til öryggis í akstri, þæginda, eldsneytiseyðslu og endingar dekkjanna.

- Fyrirsjáanlegt talið að til ársins 2035 fækki umferðarslysum í heiminum um 85 prósent

NUSTA

S

jálfkeyrandi bílar eiga eftir að bylta bílatryggingum gersamlega. Tæknin að baki sjálfvirkninni mun að öllum - 85% iðgjaldalækkun spáð til 2035 líkindum fækka slysum og þótt sjálfakandi bílar séu ekki að neinu fyrirsjáanlegt að til ársins 2035 fækki sérstöku ráði í umferð ennþá, þá er í lækkuðum iðgjöldum. Hlutur umferðarslysum í heiminum um hin virka sjálfvirkni í nýjum bílum iðgjalda bifreiðatrygginga í 85 prósent frá því sem nú er. Í nýrri í örumSkemmuvegi vexti og búnaður eins og · www.bilarogtjon.is 44m Kópavogi öllum neytendatryggingum að svissneskri rannsóknaskýrslu um Avis bílaleigubílar á staðnum radarsjón sem grípur inn í aksturinn líftryggingum frátöldum er í dag áhrif gagnvirkra samskipta bíla við og hemlar eða beygir framhjá um það bil 42 prósent. Það er því gagnagrunna og staðsetningarkerfi hindrun þegar hætta er yfirvofandi mat sérfræðinga hjá Volvo sem eru og við hverja aðra er því spáð að og ökumaður bregst á ögurstundu, mjög framarlega í rannsóknum og sjálfkeyrslutæknin leiði til þess að er þegar farinn að fækka slysum. Og tilraunum á sjálfkeyrslutækni, að bílatryggingaiðgjöld lækki mjög með færri alvarlegum slysum lækkar vátryggingageirinn þurfi hið snarasta hratt og verði þegar árið 2020 tjónakostnaður tryggingafélaga og þar að endurmeta stöðu sína og starfsemi í búin að spara bifreiðaeigendum með hljóta tryggingaiðgjöldin líka að gerbreyttum aðstæðum. heimsins um 20 milljarða dollara lækka.

SJÁLFKEYRANDI BÍLAR STÓRLÆKKA BÍLATRYGGINGAR

Hin tæknilega þróun er mjög hröð um þessar mundir og talið er

bfo.is

Þjónustuverkstæði fyrir eftirtaldar bifreiðar

reynsla – þekking – góð þjónusta

Bifreiðaverkstæði Friðriks Ólafssonar ehf

bfo@bfo.is

BG

BG

S VO

SV

T T UÐ ÞJ Ó NUS

TA

OT TUÐ ÞJÓNUS

TA

SMIÐJUVEGI 22 (GRÆN GATA) · 200 KÓPAVOGI · SÍMI: 567 7360

19

BÍLAPRÓFUN FÍB NEYTENDAMÁL

OFURARÐGREIÐSLURNAR Græðgi tryggingafélaganna kom þeim í koll Fullyrða má að áform um miklar arðgreiðslur Sjóvár og Vís hafi komið þeim í koll svo um munar.

Ekki aðeins voru þau rekin til baka með arðgreiðslurnar, heldur gerðu tryggingatakar áhlaup á félögin og ýmist hættu þar í viðskiptum eða kröfðust lækkunar iðgjalda.

Stjórnendur þessara félaga fengu að upplifa réttláta reiði, ekki aðeins viðskiptavina heldur og flestra annarra þegna þjóðfélagsins.

FÍB leiddi gagnrýnina Umræðan hófst fyrir alvöru með bréfi FÍB til fjármálaráðherra og efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis þann 4. mars síðastliðinn. Þar var ráðherra hvattur til að beita sér gagnvart stjórn Fjármálaeftirlitsins í þeim tilgangi að stöðva áform tryggingafélaganna um að hirða fé úr bótasjóðum (vátryggingaskuld) til að greiða út arð sem var margaldur hagnaður þeirra. FÍB benti á að einkum vegna breyttra reikningsskila gætu tryggingafélögin nú losað það fé sem þau höfðu notað til að byggja upp bótasjóði með ofteknum iðgjöldum, ekki síst í lögboðnum ökutækjatryggingum.

Til að mynda var 3,7 milljörðum króna af bótasjóðunum hjá Vís breytt í eigið fé vegna þessara breyttu reikningsskila. Þessa fjár20

muni ætluðu hluthafar fyrirtækisins að taka út sem arð.

Kraftmikil umræða og aðgerðir Í framhaldi af fréttum fjölmiðla um bréf FÍB hófst kraftmikil umræða í þjóðfélaginu, jafnt í fjölmiðlum sem á samfélagsmiðlum, svo og á Alþingi. Málið var rætt á þingfundi og í efnahags- og viðskiptanefnd þingsins.

Viðbrögðin voru að flestu leyti á einn veg: hneykslun og reiði. En viðskiptavinir tryggingafélaganna létu sér ekki nægja að mótmæla. Þeir höfðu unnvörpum samband við félögin til að segja upp tryggingum og fá tilboð í þær.

Gagnrýnin á Fjármálaeftirlitið FÍB sakaði Fjármálaeftirlitið um vanrækslu gagnvart hagsmunum neytenda. Fjármálaeftirlitið hefði lagt blessun sína yfir að eigendur tryggingafélaganna tæmdu bótasjóðina í arðgreiðslur. Á sama

tíma hefði FME áhyggjur af því að iðgjöld tryggingafélaganna væru ekki nógu há og þyrftu að hækka.

FME svaraði því til að það gæti ekkert aðhafst vegna arðgreiðsluáformanna en tók fram að það hefði áhyggjur af afleiðingum á ímynd tryggingafélaganna. Jafnframt sagði FME að gagnrýni FÍB væri byggð á vanþekkingu. Ekkert væri heldur lengur til sem héti bótasjóðir, heldur vátryggingaskuld. Málið er hins vegar að þetta er einn og sami peningurinn. Tryggingafélögin töluðu áður fyrr um bótasjóði og almenningur skilur það orð. Þess vegna heldur FÍB áfram að tala um bótasjóði. Pizzur eru pizzur þó einhverjir kjósi að kalla þær flatbökur.

Lagt á flótta Eftir nokkurra daga umræður lögðu stjórnir Sjóvár og Vís á flótta þann 10. mars með því að draga til baka tillögur um þessar miklu

Hluthafi í VÍS segir fimm milljarða arðgreiðsluna „fullkomlega eðlilega“ -Gestur Breiðfjörð Gestsson er hluthafi í Óskabeini ehf. sem á ríflega 5 prósenta hlut í Vátryggingafélagi Íslands. Félagið keypti hlutinn í nóvember á tæplega 1300 milljónir og gæti nú fengið tæplega 280 milljóna arð út úr tryggingafélaginu. Gestur segir fjárfesta fara inn í fyrirtæki til að fá greiddan arð. “ stundin.is 8.3.2016

arðgreiðslur. Sjóvá hafði ætlað að greiða út 3,1 milljarð króna í arð, en lækkaði greiðsluna í sömu upphæð og nam hagnaði síðasta árs, eða 657 milljónir króna. Vís lagði til 2,1 milljarðs króna arðgreiðslu í stað 5 milljarða. Þegar þetta hafði verið tilkynnt dró nokkuð úr gagnrýninni, en orðspor félaganna var að sönnu verulega laskað.

Mikla athygli vakti þessa daga að forsvarsmenn Sjóvár og Vís létu fjölmiðla ekki ná í sig. Það undirstrikaði með áberandi hætti hvað þessir stjórnendur töldu sig hafa vondan málstað að verja.

Blekkingarnar skotnar niður FME og tryggingafélögin héldu því stíft fram að hækka þyrfti iðgjöld þar sem þau stæðu vart undir tjóna- og rekstrarkostnaði.

Látið var sem hagnaður af ávöxtun iðgjalda og uppsafnaðra sjóða kæmi tryggingastarfseminni ekki við.

Stefán Svavarsson endurskoðandi afgreiddi þessa blekkingarumræðu með snyrtilegum hætti í grein í Morgunblaðinu. Hann skrifaði m.a.: „Það liggur í eðli rekstrar tryggingafélaga að tekjur eru að jafnaði innheimtar nokkru áður en útgjöld vegna sömu tekna eru að fullu greidd. Af þeim sökum liggur fyrir laust fé sem félögunum ber að ávaxta sem best þau mega til þess að standa örugglega undir væntum tjónagreiðslum. Af þessu má draga þá ályktun að allur uppruni þessara eigna til ávöxtunar stafi af innheimtum iðgjöldum. Í þessu viðfangi er nauðsynlegt að benda á að

fjármögnun tryggingafélaga liggur fyrst og fremst í tjónaskuldum [bótasjóðum, innsk. FÍB].“ Stefán sagði þetta ennfremur um söfnun tryggingafélaganna í bótasjóðina (tjónaskuldirnar): „Athyglisvert er að ekki skuli gerð tilraun til að meta afturvirkt hvernig til hefur tekist í þeim efn-um, þ.e. hafa tjónafærslur verið of myndarlegar eða hefur þeim verið áfátt. Því skal hér haldið fram að þess séu dæmi að tjónaskuldir hafi á stundum verið áætlaðar ríflegri en stenst skoðun.“ Hvers var FME gagnrýnt?

FÍB hefur beint gagnrýni sinni að Fjármálaeftirlitinu fremur en tryggingafélögunum sjálfum. Ástæðan er sú að FME er skylt samkvæmt lögum og eigin markmiðum að gæta hagsmuna almennings gagnvart félögunum. FME er eini aðilinn sem hefur völd til að taka í taumana. Það lyfti hins vegar ekki litla fingri til að stoppa gripdeildir tryggingafélaganna úr bótasjóðunum. Þess vegna brýndi FÍB fjármálaráðherra til hundskamma stjórn FME, í þeirri von að stofnunin færi einu sinni að standa með fólkinu í landinu. Sú varð ekki raunin, FME lagðist í massíva vörn fyrir tryggingafélögin. Þó svo að tillögur um miklar arðgreiðslur hafi verið dregnar til baka þá er ekkert sem gefur til kynna að félögin séu hætt við þau áform. Vís hefur t.d. sagt hreint út að losa þurfi um fjármuni sem „ekki nýtast“ í rekstri félagsins. Afstaða FÍB til þessa „vanda“ tryggingafélaganna er einföld: notið bótasjóðina til að bæta tjón og lækkið iðgjöld á móti. FÍB mun fylgja þeirri kröfu fast eftir.

21

BÍLAPRÓFUN FÍB NEYTENDAMÁL

Könnun FÍB staðfestir uppreisn neytenda FÍB gerði könnun á vefsíðu félagsins dagana fyrir páska, 10 dögum eftir að umræðan hófst um græðgisleg áform tryggingafélaganna.

Spurt var hvort fólk hefði sagt upp tryggingum dagana á undan eða leitað tilboða í þær. Rúmlega eitt þúsund manns tóku þátt og sögðust 43% hafa leitað tilboða í tryggingar sínar nýlega og flestir fengið lækkun iðgjalda. 45% sögðust eiga eftir að leita tilboða í því skyni að fá betri kjör á tryggingunum.

Þetta sögðu þau: Helgi Hjörvar, þingmaður: „Ég lít svo á að þetta séu peningar viðskiptavinanna og annað hvort eiga stjórnendur þessara fyrirtækja að skila [þeim] í gegnum lækkun á iðgjöldunum eða þá að geyma þá í sjóði þangað til að það koma áföll. Við erum nýbúin að brenna okkur illa á því að menn gangi illa um sjóði tryggingafélaganna.“

Frosti Sigurjónsson alþingismaður: Stjórnarþingmaðurinn Frosti Sigurjónsson reyndist vera sá þingmaður sem eindregnast tók undir frumkvæði og málflutning FÍB um fyrirhugaðar ofur-arðgreiðslur út úr tryggingafélögunum og hækkun iðgjalda til að standa straum af 22

Oddný G. Harðardóttir, þingmaður og fyrrverandi fjármálaráðherra: „Af fréttum að dæma, þá er engu líkara en að það sé hreinlega verið að ræna fólk, að tryggingafélögin séu að hafa fé af viðskiptavinum sínum.“

Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra: „Þetta er fyrir mig eiginlega alveg óskiljanlegt, en menn sitja þá bara uppi með skömmina af því.

Okkur er misboðið þegar gengið er svona fram gagnvart neytendum og sérstaklega þegar um er að ræða lögboðnar tryggingar. Tryggingar sem að við með lögum ákveðum að fólk þurfi að taka.“

þeim. Í umræðu um málið á alþingi 10. mars sl. þakkaði hann sérstaklega Félagi íslenskra bifreiðaeigenda fyrir að hafa barist í þessu máli og fyrir að vekja athygli á þessum háu arðgreiðslum og iðgjaldahækkunum og fyrir baráttuna fyrir hagsmunum neytenda og sagði síðan: „FÍB hefur haldið því sjónarmiði á lofti að ef það sé svigrúm til að greiða svona mikið fé út úr tryggingafélögunum hljóti að koma til álita að viðskiptavinir tryggingafélaganna njóti þess í einhverjum mæli, ekki síður en hluthafarnir. Það er að mínu mati mjög sanngjörn krafa.“ Frosti rakti einnig aðkomu Efnahags- og viðskiptanefndar þingsins sem hafði kallað eftir upplýsingum og svörum frá Fjármálaeftirlitinu og Samkeppniseftirlitinu og boðað fulltrúa þeirra til fundar við sig

Steingrímur J. Sigfússon, þingmaður og fyrrverandi fjármálaráðherra, „Sem betur fer þá hefur nú þetta leitt til þess, harkaleg viðbrögð Félags íslenskra bifreiðaeigenda meðal annars, og ekki síst, og þeir eiga þakkir skildar fyrir þau.

Almennings, fjölmiðla og stjórnmálamanna, að stjórnendur félaganna hafa nú í minnsta kosti í tveimur tilvikum ákveðið að endurskoða tillögur sínar fyrir aðalfundina.“

þennan sama dag, 10. mars. Fram hefði komið að Samkeppniseftirlitið teldi að fákeppni ríki á tryggingamarkaði og skoða þyrfti hvort eðlilegt sé að góð afkoma af sjóðum tryggingafélaganna ætti einnig að renna til viðskiptavinanna í einhverjum mæli. „Að mínu mati má líka vera að hér þurfi að endurvekja hið ágæta félagsform samvinnutryggingafélög eða gagnkvæm tryggingafélög sem eru rekin með því sjónarmiði að afgangur af rekstri þeirra renni til viðskiptavinanna sjálfra. Það má vera að á markaði sem einkennist af fákeppni eins og hér er sé sérstaklega nauðsynlegt að slíkt tryggingafélag sé til staðar til að halda öðrum tryggingafélögum við efnið,“ sagði Frosti Sigurjónsson á alþingi 10. mars.

Þýskaland hagstæðasta tjaldferðalandið 2016

Ó

dýrasta tjaldbúðaferðalandið í Evrópu á þessu ári (að meðaltali) er Þýskaland.

Dýrast er Sviss samkvæmt nýrri athugun ADAC, systurfélags FÍB á gistitöxtum á tjaldsvæðum álfunnar.

Þar fyrir ofan koma svo Austurríki, Frakkland, Króatía og Holland. Dýrast er svo Sviss (6.500 kr.). Næst dýrust er Ítalía (6.200 kr.). Danmörk er sömuleiðis í dýrari kantinum (5.540 kr.)

Fjölskyldan getur sparað umtalsverðar fjárhæðir á tjaldbúðaferðalagi í sumarleyfinu með því að velja heppilegasta landið. Í Þýskalandi getur hún gengið að gistingu á tjaldsvæði fyrir lægri upphæð en 4.300 ísl. kr. Þýskaland hefur lengi verið meðal ódýrustu tjaldferðalagalöndum

Evrópu. Auk þess að vera hagstætt ferðaland er fjölbreytni í landslagi og aðstöðu óvíða meiri en þar.

Munur milli hæstu og lægstu gistigjalda er sömuleiðis einna minnstur í Þýskalandi eins og sjá má af meðfylgjandi grafi. Þar greiða hjón á bíl með hjólhýsi og 10 ára barn að meðaltali 3.800 ísl. kr. fyrir gistinóttina.

Mestur munur á hæsta og lægsta verði innan einstakra landa er í Frakklandi. Hann er einnig mikill á Spáni og á Ítalíu. Hann skýrist af háu verðlagi á fjölsóttustu ferðamannasvæðunum sem í Frakklandi eru við strendur Miðjarðarhafsins og meðfram ströndum Ítalíu og Spánar. Á þessum svæðum er einnig fjöldi mjög vel búinna tjaldsvæða með hámarksþjónustu og besta aðbúnaði.

Svíþjóð er næst ódýrasta tjaldbúðalandið og þar er munur hæstu og lægstu gistigjalda minnstur. Þar greiða hjónin með 10 ára barnið, bílinn og hjólhýsið eða húsbílinn að meðaltali 4.000 ísl kr. fyrir gistinóttina.

23

BÍLAPRÓFUN FÍB NEYTENDAMÁL

Megin orsakir loftmengunarinnar á höfuðborgarsvæðinu:

Kæruleysi og sóðaskapur?

N

ú í vor hafa loftgæði í höfuðborg landsins verið með versta móti.

Svifryksmengun mældist mjög mikil í aprílmánuði og mjög margir fundu illa fyrir henni og áttu í öndunarerfiðleikum. Starfandi læknar greindu fjölmiðlum frá því að óvenju margir hefðu leitað til þeirra vegna öndunarerfiðleika og óþæginda og apótekarar hafa greint FÍB blaðinu frá verulega aukinni sölu á lyfjum og hjálparbúnaði eins og öndunargrímum og lyfjum til að bregðast við loftmenguninni.

En um leið og ástandið var þannig að svifryksmengun mældist á fárra daga tímabili sjö sinnum yfir heilsufarsviðmiðunarmörkum barst sú sérkennilega frétt innan úr stjórn borgarinnar að spara ætti í borgarrekstrinum með því að sleppa því að þvo og sópa húsagötur. Þær fréttir vöktu eðlilega lítinn fögnuð og kvartanir frá borgarbúum streymdu til borgaryfirvalda yfir loftmengun og almennum sóða- og slóðaskap borgarinnar sem væri að bregðast því lögbundna og siðferðilega þjónustuhlutverki sínu að sjá til þess að götur væru þrifnar, þeim viðhaldið sómasamlega og umhverfinu haldið hreinu og þrifalegu og þannig gætti að lýðheilsu og öryggi borgaranna.

FÍB blaðið freistaði þess ítrekað að ná tali af borgarstjóra Reykjavíkur, 24

Degi B. Eggertssyni um þessi mál og leita skýringa hans á ástandinu og hvaða sjónarmið réðu því að hreinsa ekki götur. Þar sem borgarstjóri er menntaður læknir og hefur starfað sem slíkur þá má ætla að honum sé vel kunnugt um áhrif loftmengunar og svifryks á almenna líðan fólks, ekki síst þeirra sem hrjáðir eru af öndunarfærasjúkdómum. Borgarstjóri svaraði aldrei viðtalsbeiðnum FÍB blaðsins.

Almenningi ofbauð En almenningi ofbauð greinilega slóðaskapurinn og brást við, mótmæli gegn ástandinu og kröfur um úrbætur streymdu til borgaryfirvalda. Fólk mótmælti því að sandur og óhreinindi ættu að liggja áfram á götum og gangstéttum og fá að þyrlast áfram upp undan umferðinni og í hvert sinn sem vind hreyfir og ekki rignir. Hjólreiðafólk, sem margir borgarfulltrúar segjast láta sér sérstaklega annt um, sem og gangandi og akandi kvörtuðu undan möl og sandi á götum, gangstéttum og hjólreiðabrautum sem bæði yki á svifryk og á skapaði stórhættu fyrir hjólreiðafólk og gangandi. Þessi miklu og hörðu viðbrögð höfðu greinileg áhrif: „Við endurskoðuðum þessa hugmynd um að spara húsagötuþvott,“ sagði Hjálmar Sveinsson formaður um-

hverfis- og skipulagsráðs við Fréttablaðið 27. apríl sl. Þegar aðgerðaleysi borgaryfirvalda í sómasamlegu viðhaldi og þrifum á götum borgarinnar er skoðað má ráða af því einhverskonar andúð á bílnum sem samgöngutæki og honum kennt um ýmislegt sem aflaga fer. Þessvegna eru lagðir trafalar í veg hans eins og hraðahindranir og þrengingar gatna eins og Hofsvallagötu, Borgartúns og nú síðast Grensásvegar. Viðhaldi gatna og þrifum er lítt sinnt og þær látnar grotna niður og viðgerðum ekki sinnt fyrr en í lengstu lög. Þegar almenningur og fjölmiðlar fyrir hans hönd krefjast skýringa eru settar upp leiksýningar eins og þær að borgarstjórinn fer í samfesting og inn á hjólbarðaverkstæði eins og til að sýna dugnað og frumkvæði. Þar stillir hann sér upp við affelgunarvél og læst fjarlægja aðal sökudólginn- neglda vetrarhjólbarðann - og segir um leið við viðstadda fjölmiðla: „Sem betur fer hefur nagladekkjum fækkað og það eru komin alls konar fín heilsársdekk í staðinn. En það er betra fyrir loftið og loftgæðin í borginni, auk þess sem við erum auðvitað með sumardaginn fyrsta í næstu viku og eigum við ekki að segja að það sé komið vor,“ sagði Dagur á dekkjaverkstæðinu.

Spurður um gagnrýni á meirihlutann í borginni fyrir ástand gatna og viðhaldsskort segir hann við Fréttablaðið: „Já það er alveg rétt.

Við erum reyndar að laga það og malbika mjög víða en slitið er mun meira ef það eru naglar undir.“ Í huga borgarstjórans og meirihluta hans eru það semsé negld vetrardekk (undir 31% þeirra bíla sem í umferð eru í borginni) sem er meginvandinn. Malbiksskemmdir og svifryk skal rakið til þeirra og þeim skal því útrýmt – með fínum heilsársdekkjum og með sérstökum sköttum og álögum.

Slóða- og sóðaskapur Ekki er hér verið að afneita því að negld vetrardekk slíti götunum.

En naglarnir eru öryggisbúnaður í vetrarfæri sem einungis um þriðjungur bíla í vetrarumferðinni er búinn. Siðferðilega gengur það varla að útrýma öryggisbúnaði, enda tæpast hægt að meta malbik hærra en mannslíf.

En það er fráleitt að herma upp á nagladekk alla sök á bágu ástandi vega- og gatna höfuðborgarinnar og loftmengun í borginni. Margt fleira og miklu stærra kemur þar til, eins og það kæruleysi, slóða- og sóðaskapur sem sýnir sig í því að gatnaviðhald og gatnahreinsun er vanrækt. Við það bætist svo mjög mikil og vaxandi umferð þungra

hópferðabíla um götur borgarinnar. Þá standa yfir miklar jarðvegs- og byggingaframkvæmdir yfir víða um borgina, risastórir óbyrgðir haugar af jarðvegsefnum eru í fjölda húsgrunna, ekki síst í miðborginni. Upp úr þessum grunnum og byggingasvæðum berast ryk og óhreinindi út á göturnar með vindum og með vörubílum, loftpressum, sprengingum og moksturstækjum. Litlar kröfur eru gerðar til þess að byrgja þessa hauga og farma flutningabílanna sem aka með jarðefnin fram og aftur um göturnar og vatnsúðun til að rykbinda sem og vatnsþrær í húsgrunnunum til að skola af

flutningatækjunum áður en þau fara út á göturnar eru fátíðar. Öll þessi þungu ökutæki slíta götum og vegum margfalt á við venjulega fólksbíla. Þannig slítur stór flutningatrukkur vegi á við það að 30-40 þúsund fólksbílar fari um veginn.

Meðan svona er, berst stöðugt meira og meira af óhreinindum og ryki út á göturnar og umhverfi þeirra sem aldrei er hreinsað. Þetta vaxandi ryk og skítur þyrlast síðan upp af umferðinni og því meir sem farartækin eru stærri. Og eftir því sem bætir í rykið, þá vex svifryksvandinn og versnar jafnt og þétt.

Borgartún

Viðbragðsáætlun um loftgæði Viðbragðsáætlun um loftgæði Í mars 2009 samþykkti Heilbrigðisnefnd Reykjavíkur Viðbragðsáætlun um loftgæði, skv. reglugerð um loftgæði nr. 787/1999, fyrst allra sveitarfélaga á Íslandi. Viðbragðsáætlunin tekur til skammtímaaðgerða til að koma í veg fyrir að farið sé yfir heilsuverndarmörk, hvað varðar loftmengun vegna mismunandi mengunaruppsprettna. Í áætluninni er fjallað um öll helstu mengunarefni í andrúmslofti út frá þekktum uppsprettum auk lyktarmengunar en einnig er innilofti og bráðaloftmengun gerð skil. Viðbragðsáætlunin var uppfærð árið 2012.

Í tengslum við viðbragðsáætlunina er starfandi viðbragðsteymi sem metur hvort senda eigi út tilkynningar, spáir fram í tímann um loftgæði og sendir út viðvaranir til almennings um að loftgæði séu líkleg til að fara yfir heilsuverndarmörk eða séu þegar yfir mörkum. Viðbragðsteymið ákveður einnig hvort fara eigi út í mótvægisaðgerðir á hverjum tíma og þá hverjar. Í viðbragðsteyminu eru aðilar frá Reykjavíkurborg þ.e., Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur, skrifstofu skipulags, bygginga og borgarhönnunar og skrifstofu reksturs og umhirðu borgarlands. Einnig er í teyminu fulltrúi frá Vegagerð ríkisins.

Almenningur getur fylgst með niðurstöðum mælinga sem staðsettar eru í Reykjavík á slóðinni http:// reykjavik.is/loftgaedi. Einnig er hægt að fylgjast með mælingum á brennisteinsvetni á vegum Orkuveitu Reykjavíkur í Norðlingaholti (http://www.heilbrigdiseftirlitid.is/).

Einnig má benda á að í Kópavogi er mælistöð sem mælir m.a. svifryk og brennisteinsvetni (sjáwww.heilbrigdiseftirlit.is). Á Hvaleyrarholti í Hafnarfirði er mælistöð sem m.a. mælir svifryk (PM10) (sjá http://vista.is/).

25

UPPTEKIN TÚRBÍNA OG UPPTEKNIR SPÍSSAR - hvað er að marka fullyrðingar um frábært ástand notaðs ökutækis

Þ

að er gömul saga og ný að sölumenn notaðra bíla haldi því mjög á lofti við væntanlega kaupendur hversu frábær bíllinn sé, hve vel með farinn hann sé, aldrei lent í minnstu ákomu og aldrei keyrður yfir hámarkshraða - sé hreinlega alger gullmoli. Svo þegar kaup hafa verið gerð kemur allt annað í ljós. Lofsyrðin reynast innistæðulaus.

Félagsmaður í FÍB leitaði til félagsins í slíku máli. Hann hafði fest kaup á dísiljepplingi á bílasölu í Reykjavík þann 5. janúar 2015 og greiddi kaupverðið til fulls; 1,4 milljónir kr. Sölumaðurinn á bílasölunni fullyrti að bíllinn væri ný yfirfarinn hjá umboðinu og lagfærður fyrir yfir 600 þúsund krónur. Allir fjórir spíssar í vél væru nýir (kosta ca 45 þús kr pr. stk.) og túrbína væri ný yfirfarin og vitnaði hann í menn hjá umboði bílsins og í ástandslýsingu seljanda fullyrðingum sínum til staðfestingar. Sölumaðurinn, sem var í raun eigandi bílsins, hafði keypt bílinn af viðkomandi bílaumboði á 1.080 þ. kr. og skráð hann á nafn konu sinnar. Í kaupsamningi félagsmanns FÍB segir að kaupanda sé kunnugt um að seljandi sé tengdur bifreiðasölunni.

Til að gera langa sögu stutta þá reyndist allur lofsöngurinn um bílinn lygar einar. Hann var nánast frá upphafi ónothæfur vegna bilana 26

og vandræða. Allt tal um nýja spíssa og upptekna túrbínu reyndust ósannindi og hvorki bílasalinn sem sjálfur átti bílinn, né þeir starfsmenn umboðsins sem lengi vel voru tilbúnir að styðja helgisöguna um nýju spíssana og uppteknu túrbínuna, vildu neitt fyrir hinn hlunnfarna kaupanda gera. Það var ekki fyrr en tæknimaður og framkvæmdastjóri FÍB gengu í málið af fullri hörku að það tókst að lenda því á viðunandi sanngjarnan hátt. Þá hafði nýi eigandinn kostað hundruðum þúsunda til bílsins sem átti að vera í þessu líka fína lagi.

Engin ástandslýsing Allt það sem bílasalinn fullyrti um ástand bílsins við félags-

manninn sagði hann að stæði í ástandslýsingu seljanda sem myndi fylgja með kaupsamningi. Í kaupsamningnum segir orðrétt: „Ástandslýsing eiganda, sbr 4. gr laga um sölu notaðra ökutækja (69/1994 20/1997) dagsett í dag.“ Ástandslýsingin kom hins vegar aldrei fram þrátt fyrir að ítrekað væri kallað eftir henni, bæði af kaupanda bílsins og af Ævari Friðrikssyni tækniráðgjafa og fleiri starfsmönnum FÍB. Sölumaðurinn bílasölunnar bar ýmsu við eins og því að hann væri búinn að senda hana. En aldrei kom hún fram. Trúlega var hún aldrei til.

Fljótlega eftir að kaupin voru frágengin byrjaði bíllinn að bila og skemmst er frá að segja að hann

gekk nánast aldrei heilan snúning eins og sagt er. Þegar kaupandi kvartaði vísaði sölumaðurinn í hina ósýnilegu ástandslýsingu og það sem í henni stæði um meintar viðgerðir á bílnum og vitnaði í eitthvað sem starfsmenn bílaumboðsins áttu að hafa sagt honum um atriði eins og upptekna túrbínu og nýja spíssa. Með þessu var hann í raun að vísa allri ábyrgð frá sér á því sem hann hafði sjálfur áður fullyrt um ástand bílsins, m.a. í auglýsingu.

Eftir ítrekuð fundahöld með málsaðilum með starfsmönnum umboðsins, sölumanni bílasölunn-ar og kaupandanum tókst loksins með miklu harðfylgi, rúmu ári eftir kaupin, að lenda málinu. Þá hafði umboðsverkstæðið skoðað bílinn og niðurstaðan var sú að túrbínan læki smurolíu og væri í raun ónýt og skipta þyrfti einnig um háþrýstidælu í eldsneytiskerfi vélarinnar. Áætlaður kostnaður væri 650 þús. kr. Þá hafði eigandinn þegar látið skipta um spíssana og

greitt sjálfur, kr. tæplega 290 þús kr. Það var því ekki um neinar smáræðis upphæðir að tefla í þessu máli.

Lyktir málsins urðu loks þær að um-

boðið, bílasalinn sem keypt hafði bílinn af umboðinu og félagsmaður FÍB sem keypt hafði bílinn skiptu

með sér 650 þ. kr. viðgerðinni, umboðið tók ennfremur kostnað við eldri viðgerð á bílnum. Fyrir félagsmanninn, eiganda bílsins þýddi niðurstaðan að hann lagði fram 66 þús. kr til að koma bílnum loksins í sómasamlegt lag. Bílasalinn og umboðið skiptu með sér afganginum eða stærstum hluta kostnaðarins.

Sá lærdómur sem draga má af þessu máli og öðrum svipuðum er fyrst og fremst sá að taka ekki orð seljenda góð og gild, nema að staðfestingar fylgi, eins og viðgerðaog varahlutareikningar og svo auðvitað ástandslýsing seljanda. Bílar eru frekar flókin fyrirbæri og í þeim getur margt farið úrskeiðis og bilað, sérstaklega ef viðhald er ekki sem skyldi. Því fékk umræddur félagsmaður FÍB óþyrmilega að kynnast en tókst sem betur fer að fá sinn hlut réttan eftir rúmlega árs harðvítuga baráttu.

Bílskúrshurðir fyrir íslenskar aðstæður Héðinshurðir eru glæsilegar og endingargóðar bílskúrshurðir sem hafa sannað sig í rysjóttu íslensku veðurfari. Gerðar úr galvanhúðuðu stáli með þykkri einangrun, þola mikið vindálag og kulda.

Fyrsta flokks viðhalds- og varahlutaþjónusta. Ítarlegar leiðbeiningar um uppsetningu fylgja.

Gjáhella 4 • 221 Hafnarfjörður • Sími 569 2100 • hedinn.is

27

BÍLAPRÓFUN FÍB NEYTENDAMÁL

6 metanólbílum reynsluekið á Íslandi í eitt ár Hafinn er hér á landi 12 mánaða reynsluakstur á sex fólksbílum af gerðinni Geely Emigrand 7. Það sem er sérstakt við þetta er það að bílarnir verða knúnir hreinu metanóli sem framleitt verður í verksmiðju Carbon

Recycling International í Svarts-engi við Grindavík.

Bílaumboðið Brimborg flytur inn bílana sex og sér um þessa tilraun sem nú er verið að hleypa af stok-

28

kum, Starfsfólk Brimborgar annast um bílana og heldur þeim við meðan á tilrauninni stendur. Egill Jóhannsson forstjóri Brimborgar sagði í samtali við FÍB blaðið að bílarnir, sem koma frá Kína, eru búnir brunahreyflum (bensínvélum) sem sérstaklega hafa verið aðlagaðar því að ganga fyrir hreinu metanóli. Í Kína væri komin talsverð reynsla á notkun metanóls sem eldsneyti á bíla og forvitnilegt verði að sjá hvernig reynslan verður hér á landi.

Geely er kínverskur bílaframleiðandi. Á Vesturlöndum er Geely best þekkt sem eigandi Volvo fólksbílaframleiðsl-unnar í Svíþjóð og víðar, en eftir að Geely keypti Volvo af Ford hafa Volvobílar sjaldan eða aldrei verið vinsælli og eru sem aldrei fyrr í sérflokki fyrir öryggi.

Geely Emigrand 7 er fólksbíll af stallbaksgerð. ívið stærri og plássmeiri en VW Golf. Lengdin er 4,63 m og breiddin er 1,79 m. Vélin er 1,8

l brunahreyfill, 127 hö. Geely Emigrand 7 hefur ekki verið á almennum bílamarkaði hér til þessa, en það gæti breyst því að áætlað verð er hagstætt miðað við stærð og búnað. Sem venjulegur bensínknúinn bíll gæti hann kostað rétt um 3,8 millj. kr. en sem bíll knúinn endurnýjanlegri orku og þá án aðflutningsgjalda og VSK gæti verðið verið rétt rúmlega 2,8 millj. kr.

Væntanlegt

HOLA - nýtt app FÍB - Vegagerðin sýnir mikinn og jákvæðan áhuga FÍB hefur fengið Björn Elíeser Jónsson tölvunarfræðing til að smíða farsímaforrit eða app sem myndar holur í yfirborð vega og gatna og sendir myndina ásamt nákvæmri staðsetningu í tölvupósti til FÍB sem kemur síðan upplýsingunum á framfæri við veghaldara. Appið styrkir stöðu þeirra sem orðið hafa fyrir tjóni að fá tjón sitt bætt.

Vegir og götur eru víða, a.m.k. annað árið í röð, að koma mjög illa undan vetri og óvenju mörg ökutæki hafa orðið fyrir tjóni við það að fara ofan í holur og slæmar vegaskemmdir. Ástæðan er fyrst og fremst sú að viðhald vega og gatna hefur verið í skötulíki um árabil. Í ofanálag hefur gengið erfiðlega fyrir ökutækjaeigendur að fá tjón sín bætt.

Veghaldarar (sveitarfélög og Vegagerð) hafa skýlt sér með því að þeim hafi ekki verið kunnugt um viðkomandi vegaskemmdir og því ekki getað brugðist við og merkt hættustaðinn og lagfært hann. „Fæstir þeirra sem hafa orðið fyrir tjóni hafa fengið það bætt og eins og staðan er núna þá er virkilega þörf fyrir að koma upplýsingum um vega- og gatnaskemm-

dir á framfæri við veghaldara. Appið er þannig bæði öryggismál og það varðar eigur borgaranna,“ segir Runólfur Ólafsson framkvæmdastjóri FÍB. Eftir að sagt var frá þessu appi í fjölmiðlum, m.a. á fréttavef FÍB, óskaði Vegagerðin eftir fundi með FÍB um það. Á fundinum kom fram mikill og jákvæður áhugi sérfræðinga og yfirmanna Vegarðarinnar á appinu sem óskuðu eftir samvinnu um hagnýtingu þess sem af hálfu FÍB er sjálfsagt og auðsótt. Skýrar myndir og nákvæmar staðsetningar vegaskemmda auðvelda augljóslega merkingar, viðgerðir á vegaskemmdum og almennt viðhald í vegakerfinu. Þar með má stytta

viðbragðstíma og forða bæði slysum og eignatjóni.

Niðurstaða fundarins var sú að starfsfólk Vegagerðarinnar kannar nú ýmsa möguleika á móttöku gagna frá appinu í einn gagnagrunn sem Vegagerðin og aðrir veghaldarar gætu nálgast þau á augabragði. Meginmarkmiðið er að appið verði skilvirkt hjálpartæki Vegagerðarinnar og annarra veghaldara eins og sveitarfélaga við það að gegna sem best þjónustuhlutverki sínu við vegfarendur og allan almenning. (Nánar á fib.is Til að finna appið í leit: ,,Hola fib.”)

29

BÍLAPRÓFUN FÍB

GAMALT OG NÝTT

NÝR LAND ROVER FRÁ 1948

Í

upphafi ársins var fjöldaframleiðslu hætt á gamaldags Land Rover jeppanum eða Land Rover Defender. Þá hafði framleiðslan staðið óslitið frá árinu 1948.

Nú berast af því fregnir að í geymslum og skemmum verksmiðjunnar í Solihull hafi fundist hlutir sem ætlaðir voru í fyrstu Landróver kynslóðina, seríu 1 frá 1948 en urðu afgangs þegar byrjað var að framleiða seríu 2 sem var bæði lengri og breiðari. Þessi fundur o.fl. gerir mögulegt að byggja 25 Landróvera af seríu 1 frá 1948. Haft hefur verið samband við 25 Landróveráhugamenn og þeim boðinn hverjum um sig einn glænýr bíll af þessari 68 ára gömlu árgerð til kaups og flestir munu þeir hafa sagt já takk þótt verðið sé hátt, eða frá sem svarar 10,6 til 14,1 milljón króna.

Landróverarnir 25 verða byggðir í nýrri deild í gömlu samsetningarverksmiðjunni í Solihull sem heitir Classic Center. Samsetningin verður Bílarnir verða tæknilega þeir sömu unnin af sérhæfðum starfsmönnum 1948 árgerðin var og upprunalegir í samsetningu Landróver bíla. Einhverjir í hópnum munu meira að segja varahlutir verða nýttir eftir því sem unnt er. Tegundar- og gerðarheiti og hafa komið að samsetningu fyrstu kynslóðar Landróvera upp úr 1950 og verða þau sömu og 1948 og framleiðslunúmerakerfið sömuleiðis. Það eina eru því orðnir nokkuð fullorðnir.

30

sem bætist við gerðarheitið er orðið -Reborn eða endurborinn. Kaupendum gefst kostur á að velja milli sömu lita og voru í boði í kring um 1950. Þeir heita Light Green, Bronze Green, RAF Blue, Dove Grey og Poppy Red.

Nýi bíllinn vaktar þig - hver á gögnin?

N

ýjustu bílar eru mjög tölvuvæddir og margir þeirra eru líka netttengdir og í stöðugu netsambandi við framleiðendur sína og þjónustuaðila þeirra. Bílarnir safna upplýsingum um ástand sitt, hvernig þeir eru notaðir og hvernig þeim er ekið og hvar og miðla þessum upplýsingum áfram til framleiðandans og/eða þjónustuaðila hans án þess að eigandi, umráðamaður eða notandi bílsins hafi sérstaka vitneskju um það. Þessi stöðugt vaxandi gagnasöfnun

Tölvugögn bíla skulu vera eign bíleigandans og vera opin og aðgengileg fleiri þjónustuveitendum. Það stuðlar að meira frumkvæði og bættri þjónustu og stuðlar að þróun betri og öruggari tölvu- og hugbúnaðar.

og gagnastraumur eykur jafnt og þétt hættu á innbrotum í tölvukerfi bílanna og inn í þá sjálfa. Innbrot í tölvukerfi bíla auka hættu á inngripi í öryggisbúnað bílanna, sem gæti haft alvarlegar afleiðingar í akstri. Jafnframt aukast líkur á að bílunum sé hreinlega stolið.

FiA – heimssamtök bifreiðaeigendafélaga gangast um þessar mundir fyrir átaki í því að efla almenna þekkingu á bílatölvutækni og vekja athygli bifreiðaeigenda og -notenda á hinum neikvæðum fylgifiskum tölvutækninnar og nettengingar bíla. FiA vill benda á hversu nauðsynlegt er orðið að endurskoða lög sem um þessi mál gilda og færa til nútímahorfs og tryggja friðhelgi fólks og full yfirráð yfir upplýsingum sem varða það sjálft. Átak FiA nefnist MyCarMyData. Þetta eru meginatriði átaksins:

safnast upp í tölvukerfi bíls hans. Hann geti síðan veitt upplýst samþykki sitt um það hverjum hann veitir aðgang að þessum gögnum og í hvaða tilgangi þau séu nýtt.

Frjálst val Neytandinn skal eiga þess kost að velja sjálfur á opnum markaði þann þjónutuaðila sem hann best treystir til þess að þjónusta bíl sinn. Til að það sé mögulegt að frjáls samkeppni ríki í þessu efni verða gögn um ástand bíls að vera aðgengileg fleiri þjónustuaðilum en þeim sem framleiðandi hefur únefnt.

Sanngjörn samkeppni Tölvugögn bíla skulu vera eign bíleigandans og vera opin og aðgengileg fleiri þjónustuveitendum. Það stuðlar að meira frumkvæði og bættri þjónustu og stuðlar að þróun betri og öruggari tölvu- og hugbúnaðar.

Sjá nánar á http://mycarmydata.se/

Gagnavernd Lagasetningin þarf að kveða skýrt á um fullan eignarrétt bíleigandans yfir þeim upplýsingum og gögnum sem

Haraldur Noregskóngur fær nýjan Audi

H

araldur Noregskonungur hefur fengið nýjan sérbyggðan Audi A8 afhentan. Bíllinn er sá fyrsti af nokkrum svipuðum sem ýmis stórmenni hafa pantað. Bíll Noregskonungs er hvorki meira né minna en 6,36 m langur og lengd milli öxla er 4,22 m. Þótt langur sé er þessi sérbyggði lúxusvagn ekki nema sex manna. Hann er sex dyra og við hlið ökumanns er eitt farþegasæti en fjögur eru aftur í. Bíllinn er eiginlega sérbyggð og lengd útgáfa lúxusbílsins Audi A8 L eins og gerðarheitið gefur til kynna, sem er Audi A8 L Extended.

Eins og geta má nærri er það talsvert

vandaverk að hanna og byggja svona langan fólksbíl sem þrátt fyrir lengdina er léttbyggður, traustur og jafnframt lipur og öruggur í akstri. Því segjast Audi-menn hafa náð með því að byggja bílinn að mestu úr áli og

utan um burðarvirki sem gert er úr rörum eða prófílum (Spaceframe).

Þægilegustu sætin í bílnum eru þau tvö (konunglegu) í öftustu sætaröðinni og við þau eru ýmis þægindi eins og fullkominn fjölmiðlunar- og fjarbúnaður og kæliskápur fyrir kampavín og kannski líka nokkrar samlokur til að maula með því.

Vélin er þriggja lítra TFSI vél. Hún er 310 hö. Og snúningsvægið eða vinnslan er 440 Newtonmetrar. Það þýðir viðbragð upp á 7,1 sek í hundraðið og 250 km hámarkshraða. Átta stiga sjálfskipting miðlar aflinu til allra fjögurra hjóla en þau eru 18 tommur í þvermál.

31

Autolib-bollore Tveggja manna Bollore rafbíll, einn af bílum bílasamnýtingarfélagsins Autolib í París.

Renault Twizy er tveggja manna borgarfarartæki sem skilgreint er sem fjórhjól.

Twizy er rafknúinn og í almennri sölu og orðinn talsvert algengur í mörgum evrópskum borgum.

VW L1: Tilraunabíll Volks wagen; L1 frá 2001.

BÍLAPRÓFUN FÍB BORGARFARARTÆKI

Tveggja manna XL1 tilraunabíll Volkswagen. Þetta er tvinnbíll sem gengur fyrir bæði bensínvél og rafmótor.

Eyðslan er sögð tæpur lítri á hundraðið.

LITLIR BORGARBÍLAR

B

ílahönnuðurinn Chris Reitz, fyrrum yfirhönnuður hjá Alfa Romeo vinnur nú að hönnun lítils umhverfismilds framtíðar-borgarbíls sem verður vetnis/rafknúinn. Frumgerð þessa bíls, sem nefnist Riversimple Rasa er þegar komin í tilraunaakstur. Hann er tveggja manna og sérstaklega hugsaður með þarfir þeirra borgarbúa sem hvorki hafa áhuga né aðstöðu til að eiga og geyma sinn eigin einkabíl en þurfa að hafa aðgang að ökutæki af og til Reitz er ekki sá eini sem nú vinnur að bílum af því tagi sem Riversimple bíllinn er. Það er í takti við þær breytingar sem eru að eiga sér stað þessi árin og felast í því að yngri kynslóðir fólks sem alist hafa upp í svefnhverfum í útjöðrum stórborganna sækjast með vaxandi þunga eftir því að búa í eða sem næst borgarmiðjunni. Bíllinn er þessu fólki ekki það tákn frelsis sem hann var foreldrakynslóðunum. Það finnur sitt frelsi frekar í öflugri tölvu og góðri Nettengingu. Á þessum breytingum eru sífellt fleiri að átta sig, þeirra á meðal bílahönnuðir og bílaframleiðendur eins og Volkswagen, 32

Bluesummer heitir þessi bíll sem PSA (Peugeot – Citroen) framleiðir undir nafninu Citroen Mehari og einnig sem Bluesummer fyrir bílasamlög franska fyrirtækisins Bollore.

BMW og Daimler (Benz/Smart) sem sett hafa upp bílasamlög sem fólk getur gengið í og fengið síðan afnot af liprum smábílum, gjarnan rafknúnum, fyrirvaralítið.

Riversimple og T25 Samnýting er einmitt meginhugmyndin að baki Riversimple bílnum og það var hún líka að baki snjallrar hönnunar Formúlu- og ofursportbílahönnuðarins Gordon Murray á þriggja manna bílnum T25/ T27 fyrir tæpum áratug. En kannski var Murray aðeins of snemma á ferðinni með T25 bílinn því þótt mjög mikill áhugi væri fyrir bílnum þá lagði enginn í að hefja framleiðslu á honum. Það kann að breytast enda eru fleiri en áður að viðra hugmyndir um litla borgarbíla við góðar undirtektir bæði almennings en líka bílaframleiðenda

eins og t.d. Volkswagen, Toyota og Fiat–Chrysler og síðan margir smærri aðilar og verkstæði. Lítum á nokkra bíla af þessu tagi: Frumgerð Riversimple bílsins sem nú er í reynsluakstri og þróun er tveggja sæta og í útliti svipar honum nokkuð til eins lítra tilraunabíls Volkswagen; L1. Hann er byggður í samræmi við evrópskar gerðarviðurkenningarkröfur. Í honum er efnarafall sem framleiðir rafstraum fyrir rafmótora bílsins sem eru fjórir; einn við hvert hjól. Bíllinn er um 580 kg að þyngd.

Orkunotkun hans er ekki mikil.

Hún svarar til 0,9 lítra bensíneyðslu á hverja hundrað km og á 1,5 kg af vetni kemst hann 500 km vegalengd.

Efnarafallinn vinnur þannig að gas er leitt í efnarafalinn sem skilur

Murray-T25 Formúlu og sportbílahönnuðurinn Gordon Murray Hannaði þennan þriggja manna borgarbíl; T25 fyrir tæpum áratug.

Byggðar voru nokkrar frumgerðir sem þóttu einstaklega góðar í akstri. Ef til vill var hann of snemma á ferðinni því enginn hefur fengist til að hefja framleiðslu á honum.

Riversimple Rasa er tveggja manna efnarafals-rafbíll frá Wales sem til stendur að fjöldaframleiða. Bíllinn verður þó ekki í almennri sölu heldur er hann fyrst og fremst hugsaður sem samnýtingarbíll.

vetnið úr gasinu og ummyndar svo í rafstraum. Þrátt fyrir þetta er CO2 útblásturinn aðeins 40 g pr. kílómetra sem trúlega er nálægt því að vera heimsmet. Raforkan sem streymir frá efnarafalnum svarar til 11,5 hestafla, en þau nýtast ágætlega vegna þess hve togafl rafmótoranna er gott.

Hámarkshraðinn er rétt tæpir 100 km á klst en viðbragðið 0-90 er réttar 9 sek.

var haldinn. Bíllinn eyddi 2,1 l á þessari leið eða 0,9 l á hundraðið.

Meðalhraðinn í túrnum var 75 km/ klst.

Verið er nú að byggja 19 aðrar frumgerðir Riversimple í Wales þar sem bækistöðvar þessa verkefnis eru. Þegar prófunum og þróunarvinnu lýkur hefst svo framleiðsla 2018.

Ekki er ætlunin að selja bílinn einstaklingum heldur bílasamlögum og flotarekendum eingöngu.

Þeir sem nú eru komnir á efri ár muna mörg þeirra farartækja sem komu fram um og upp úr miðri 20. öldinni þegar Evrópa var að rétta úr kútnum eftir heimsstyrjöldina. Þetta var tímabil ítölsku Vespunnar og litlu vélhjólanna. Síðan komu smábílar einn af öðrum eins og Fiat 500 og tveggja manna örbílarnir Messerschmidt og BMW Isetta o.fl. Isettan er nú að endurfæðast sem borgarfarartæki hjá svissnesku hönnunar- og tæknifyrirtækinu Micro Mobility Systems undir nafninu Microlino.

Gamla Isettan var með 12 ha. tvígengis-skellinöðrumótor. Microlino verður hins vegar knúin rúmlega 20 ha. rafmótor, nær 100 km hraða og kemst 100-120 km á rafhleðslunni, er tveggja manna, ca 450 kg að þyngd og hægt að stinga í samband við hleðslustraum hvar sem er.

VW, eins lítra bíllinn Ferdinand Piëch þáverandi stjórnarformaður VW samsteypunnar gaf yfirlýsingu árið 2000 þar sem hann hét því að áður en hann hætti sem stjórnarformaður Volkswagen skyldi hann sjá til þess að ökuhæf frumgerð bíls sem eyddi einungis einum lítra af eldsneyti á hundraðið yrði tilbúin.

Ferdinand Piëch stóð við þetta og í apríl árið eftir ók hann ásamt farþega frumgerð eins lítra bílsins sem kallaður var L1, frá höfuðstöðvum VW í Wolfsburg 230 km vegalengd til Hamborgar þar sem stjórnarfundurinn

Tilraunabíllinn L1 er 290 kíló að eigin þyngd. Vélin var 299 rúmsm 8,5 ha. dísilvél. Hann er tveggja sæta og situr farþeginn fyrir aftan ökumann.

Isetta - Microlino

Með Microlinu vonast svissneska fyrirtækið til að með farartækinu og fleiri svipuðum muni draga úr ein- og

BMW Isetta var tveggja manna borgarfarartæki sem BMW framleiddi í stórum stíl á árunum 1955-1960.

tvímenningsnotkun miklu stærri bíla innan borganna, umferðin léttist, verði hljóðlátari og bílastæðavandinn minnki. Loks er þess að geta að Microlino Isetta flokkast ekki sem bifreið heldur sem fjórhjól.

33

BÍLAPRÓFUN FÍB VIÐTALIÐ

Fiat Topolino frá 1938 á Íslandi - orðinn nýr í annað sinn

S

ævar Pétursson bifvélavirki sem lengi átti og rak Bílasprautun og –réttingar Sævars er einn þeirra sem mest hafa lagt á sig við að varðveita sögu bílsins á Íslandi með því að gera upp og varðveita gamla sögulega bíla og forða frá eyðileggingu og gleymsku. Einna þekkastur þeirra bíla sem Sævar hefur endurbyggt er viðhafnarbíll forsetaembættisins og Þjóðminjasafnsins; Packard frá 1942.

Packardinn var gjöf Roosevelts Bandaríkjaforseta til Sveins Björnssonar ríkisstjóra og síðar forseta Íslands. Hann var í mikilli niðurníðslu þegar Sævar hóf að endurbyggja bílinn en hann er nú sem nýr, mjög glæsilegur og forsetaembættinu til sóma.

En Sævar hefur gert fjölda gamalla bíla nýja í annað sinn og nú síðast ítalskan smábíl, Fiat Topolino frá árinu 1938 eða ´39. „Það atvikaðist þannig að gamall skólafélagi minn sem hafði flust til Svíþjóðar þremur áratugum fyrr, hringdi allt í einun í mig frá Svíþjóð og sagðist vera á leið til Íslands og vildi fá mig með sér vestur á Mela til að líta á bíl 34

sem þar væri í bílskúr við hús nýlátins fósturföður síns. Fósturfaðirinn sem mig minnir að hafi heitið Hafsteinn Andrésson hafði eignast hann fyrir áratugum og geymt hann í bílskúnum eftir að hann hætti að nota hann. Nú var verið að tæma húsið og fjölskyldan vildi að ég eignaðist bílinn.

Mér leist nú ekki allt of vel á hann í fyrstu. Bíllinn var mjög hrörlegur þar sem hann stóð inni í gömlum óupphituðum bílskúr. En það var möl í gólfinu og ofan á henni var trégólf.

Sennilega hefur því náð að leika loft um bílinn þannig að hann hefur náð að varðveitast nokkurnveginn eins og hann var þegar hann var settur inn í skúrinn áratugum fyrr.

Svo fór að ég tók við bílnum og geymdi hann í nokkur ár. Það var mjög ýtt á mig með að gera bílinn upp og þegar ég var búinn með forsetabílinn hóf ég verkið. Í ljós kom fljótt að ástandið á bílnum var ekki gott, hann var mjög ryðgaður og þurfti að sérsmíða mikið í hann bæði í burðarvirki og yfirbyggingu. Þá íhluti sem vantaði fékk ég flesta frá aðila í Sviss en einnig á Ebay. Grillið náði ég að kaupa á Ebay og var heppinn því að margir sóttust eftir því. Verkefnið var þannig ærið, en svona lítur bíllinn út í dag,“ segir Sævar.

Fiat Topolino bílarnir voru framleiddir frá 1936 til 1955 og er bíll Sævars Model A frá 1938. Hann er líklega sá eini þessarar gerðar sem gangfær er á Íslandi ef ekki sá eini.

Topolino Model A orðnir mjög sjaldgæfir. Bíll Sævars var um tveggja ára gamall þegar hann var fluttur til Íslands að því best er vitað.

Vélin í Topolino er að framan.

Hún er 569 rúmsm, fjögurra strokka hliðarventlavél, 13 hestafla og er drifið á afturhjólunum. Yfirbyggingin lítur út fyrir að rúma einungis tvær manneskjur en í bílnum er reyndar aftursæti þar sem tveær fullorðnar manneskjur, ekki stórvaxnar og mjög þolinmóðar geta rúmast.

Eins og vænta má er bíll með 13 hestafla vél enginn fjörfiskur í umferðinni.

Hámarkshraði var uppgefinn um 85 km á klst. og litlum sögum fer af viðbragði úr kyrrstöðu í ...kannski 60?

Við leyfum okkur að skjóta á svona 20-22 sek. en leggjum ekki höfuðið að veði fyrir því að svo sé.

35

BÍLAPRÓFUNFÍFÍ B BÍLAPRÓFUN B

Hyundai Tucson

N

ýjasta kynslóð Hyundai Tucson kom til landsins á seinni hluta síðasta árs og kom inn í stað IX35, sem framleiddur var frá árunum 2009 – 2015, en hann tók einmitt við af fyrstu kynslóð Tucson sem framleiddur var frá 2004 – 2009. Því má réttilega líta á hinn nýja Tucson sem þriðju kynslóð. Þessi nýja týpa er mun laglegri en miður fallegi forverinn. Farið er samankreppta, vandræðalega andlistfall IX35 og inn kemur tignarlegra og heilsteyptara útlit.

Satt að segja er nýi Tucsoninn einn myndarlegasti smájeppinn á markaðnum í dag að mati greinarhöfundar. Innréttingin er smekklega hönnuð og efnisnotkun er betri en nokkru sinni fyrr.

Reynsluakstusbíllinn kom í Style útfærslu, útbúinn ljósri leðurinnréttingu og 8“ snertiskjá sem saman suðu saman fágað útlit innra byrðis og mælaborðs. Ódýrari útfærslur koma þó með svarta innréttingu með tauáklæði og mun smærri LCD skjá (ekki snertiskjá) og verða fyrir vikið mun bragðdaufari í útliti.

Flestur nútímalegur tæknibúnaður er í boði í dýrari útfærslum; upphituð fram- og aftursæti, rafdrifin framsæti, leiðsögukerfi, bakkmyndavél, blindapunktsviðvörun, sjálfvirkur neyðarhemlunarbúnaður og „gagnvirkur akreinavari“. Búnaðurinn er svipaður og reyndur var í hinum nýju Volvo XC90 og Audi Q7, en á þó langt í land samanborið við þá tvo þegar kemur að öryggistilfinningu og fágun búnaðarins. Skynjarar nema veglínur (sem eru því miður á miklu undanhaldi á íslenskum vegum) og stýrir bíllinn sér á milli þeirra.

Næmni búnaðarins er þó ekki meiri en svo að þegar tekst að lesa línurnar skoppar bíllinn á milli þeirra líkt og bolti við vegg. En þótt búnaðurinn sé ekki fullkominn er engu að síður gaman að sjá svona framtíðarbúnað í boði í „almenningsbíl“ á þessu verðbili og víst er að hann mun 36

HYUNDAI TUCSON

batna með tímanum og nýjum hugbúnaðaruppfærslum. Tekið skal fram að (augljóslega) er minna um tæknilegan búnað í ódýrari útfærslum.

Sæti fyrir alla fimm farþega eru ansi þægileg og veita góðan stuðning sem gera langferðir bærilegar og rúmlega það. Nægt fótapláss er fyrir aftursætisfarþega fyrir aftan rúmlega 180 cm háan ökumann og geta þrír fullorðnir setið þar hlið við hlið án óþæginda. Fjöldinn allur af hentugum geymsluhólfum er dreifður um innra rýmið og er hanskahólfið t.a.m. tengt

við loftkælingu bílsins. Til að kóróna gott rými tekur farangursrýmið 513 lítra með aftursætin uppreist og heila 1503 lítra þegar þau hafa verið felld niður. Í akstri er Tucson þýður og notalegur ferðafélagi og býður svosem ekki upp á neina óvænta aksturseiginleika. Stýri er létt og tilfinningalaust og veggrip í rétt rúmu meðallagi. Um fjöðrunina er fátt annað að segja en að hún gerði ekkert rangt og gerði akstur að mestu mjúkan og stöðugan, enda þessi útfærsla löngu orðin stöðluð í þessum

og hægu upptaki. Það er svosem ekkert óvenjulegt við það í þessum bíl í þessum stærðarflokki, en á sama tíma leitt að engin tilraun var gerð til þess að tryggja skemmtilega aksturseiginleika. Að svo sögðu er bíllinn afskaplega hljóðlátur; vélar-, vind- og veghljóð voru í algjöru og hálf ótrúlegu lágmarki úti á þjóðvegum á 90 km/klst í 6. gír. Liðin er sú tíð að þurfa hefja upp raust sína í hæstu hæðir til þess eins að spjalla við sessunaut sinn þegar keyrt er út fyrir bæjarmörkin, enda hljóðlætið á pari við marga mun dýrari lúxusbíla sem ýtir enn frekar undir þægindi langkeyrslu. flokki með McPherson-dempara og gorma að framan og fjölarmafjöðrun að aftan. Reynsluakstursbíllinn var útbúinn tveggja lítra dísilvél sem skilar ekki nema 136 hestöflum.

Uppgefnar eldsneytisnotkunartölur við blandaðan akstur frá framleiðanda er 6,1 lítri á hundraðið, en rauneyðslan í reynsluakstrinum helgi eina í febrúar var þó rúmlega 8 lítrar á hundraðið. Ágætis tilfinning var í inngjafar- og bremsufótstigum en heldur afllítil dísilvélin og hefðbundin sex-gíra sjálfskiptingin skiluðu heldur seinu

Þegar malbik þrýtur skilar sjálfvirkt rafstýrt fjórhjóladrifið sínu og veitir stöuðgleika og öryggistilfinningu á flestum malarvegum og léttfenntum vegarslóðum. Þegar þörf krefur sendir rafstýrða, miðlæga mismunadrifið allt að 50% vélarafli til afturhjólanna, en einnig er hægt að læsa drifbúnaðinum þannig að jafnt afl fari til fram- og afturöxla. En þegar snjóinn tekur að dýpka fannst undirrituðum nokkuð vanta upp á veghæðina. Með aðeins 16,3 cm undir lægsta punkt frá jörðu er Tucson tilfinnanlega slegið við af bílum á borð við Nissan Qashqai (18,8 cm), Renault Kadjar (19 cm) og

Subaru Outback (22,1 cm), sem eru allir í svipuðum stærðar- og verðflokki.

Að lokum má því segja að Hyundai Tucson framkvæmi þá hluti sem hinn alemenni kaupandi býst við af honum með sóma. Þrátt fyrir að bæta mætti nokkra þætti aksturseiginleikanna er hiklaust hægt að mæla með Hyundai Tucson.

Róbert Már Runólfsson

Hyundai Tucson Verð: Frá 4.790.000 (2WD, bsk.)

(Reynsluakstursbíll: 6.790.000, 4WD sjsk) Afköst vélar: 136 hestöfl / 373 Nm (2,0 CRDI dísilvél í reynsluakstursbíl) Eldsneytiseyðsla: 6,1 l/100 km (uppgefin) / 8,1 l/100 km (rauneyðsla) Losun CO2: 156 g/km Hönnun ytra og innra byrðis Hljóðlæti í akstri Úrval tæknibúnaðar Líflausir aksturseiginleikar Lág veghæð

37

BÍLAPRÓFUNFÍFÍ B BÍLAPRÓFUN B

2015 Lexus NX „Markmiðið með NX var að búa til lúxussportjeppa með svo heillandi og eftirtektarvert útlit að hann kallar á að maður setjist við stýrið.“ Þessi orð mælti Takeaki Kato, yfirverkfræðingur NX. Með þau orð í huga er erfitt að segja hvort honum hafi tekist ætlunarverk sitt. Í fyrsta skipti er ég sá myndir af NX frá bílasýningunni í Peking árið 2014 þótti mér bíllinn svo handahófskenndur og gapandi að mér leist hreinlega ekkert á blikuna. Helst þótti mér hann minna á óklárað verk myndhöggvara. Eftir því sem leið á tímann og ég sá fyrstu bílana í eigin skinni á götum borgarinnar fór mér smátt og smátt að snúast hugur. Frá upphafi bar ég þó alltaf mikla virðingu fyrir hönnun bílsins þar sem farið var algjörlega út fyrir tilgangslaus viðmið um hvernig „lúxussportjeppi“ ætti að líta út. Nýtt er gott! Um leið, hins vegar, og ég tók við lyklunum og settist upp í nýbónaðan, perluhvítan reynsluakstursbílinn var ég sannfærður um að hönnunin hafði hitt beint í mark. Lexus NX er byggður lauslega á Toyota Rav4 en er þó rangt að líta á hann einungis sem Rav4 í sparifötum. Aðeins hluti undirvagns og hjólhaf er það sama í báðum bílum ásamt fáeinum íhlutum. Vélar, fjörunarbúnaður og innrétting eru sérsniðin að NX. Tvær vélarútfærslur eru í boði og var báðum reynsluekið; 2 lítra forþjappaðri bensínvél í NX200t sem skilar 238 hestöflum og 2,5 lítra bensínvél ásamt tveimur rafmótorum í tvinn-útfærslunni NX300h sem skilar samalögðum 197 hestöflum. NX200t bíllinn reyndist mun skemmtilegri í akstri og skal engan undra, enda aflmeiri og útbúinn hefðbundinni sex þrepa sjálfskiptingu með flipaskiptingu í stýri, ólíkt CVT-skiptingunni í tvinnbílnum. Nánar um hana síðar.

Reynsluakstursbíllinn kom í F-Sport útfærslu með 18“felgur, stífari fjöðrun og sportsæti ásamt hinum ýmsu sportlegu útlitsuppfærslum. NX bíllinn kemur með fyrirferðarlítilli MacPherson fjöðrun að framan og 38

LEXUS NX

hinni margsannreyndu, sterkari (en dýrari) tvíarma óskabeinsfjöðrun (e. Double wishbone suspension) að aftan, sem tryggir stöðugleika þökk sé auknum hjólhalla (e. Camber) í beygjum. Grip við veginn var talsvert og sýndi bíllinn mikla stillingu þegar keyrt var yfir ójöfnur í malbiki eða á malarvegum. Fyrrnefndri stífari F-Sport fjöðrun var þó sennilega ofaukið þar sem hún fórnar mýkri akstri fyrir nær óþarfan sportleika – a.m.k. á íslenskum vegum.

Að svo sögðu er bíllinn afar hljóðlátur; vindgnauður lítill þökk sé samblandi af straumlínulaga yfirborðsflötum (þrátt fyrir óhefðbundna, „hvassa“ lögun) og vel smíðaðri yfirbyggingu með viðeigandi hljóðeinangrun sem draga einnig úr

veghljóði og vélarhljóði. Uppgefnar eldsneytisnotkunartölur í blönduðum akstri eru 8,1 l/100 km, en þessa desemberhelgi með hitastig nokkuð undir frostmarki voru rauntölur 10,6 lítrar á hundraðið. Í djúpum snjó stóð hann sig heldur framar vonum, var rásfastur og með viðunandi 18 cm veghæð fyrir snjóaða Heiðmerkurvegi.

Spólvörnin, stöðugleikastýringin og brekkuaðstoðin sinntu einnig sínum hlutverkum og héldu bílnum á réttri braut. Vert er að taka fram að þótt Lexus NX geti höndlað ýmsar vegleysur, kýs hann helst að sleppa því og faðma fremur malbikið – líkt og flestir eigendur koma til með að gera. Þessi staðreynd er undirstrikuð einna best í 70 blaðsíðna kynningarbæklingi bílsins sem inniheldur ekki eina mynd af bílnum á öðru undirlagi en malbiki.

ökumaður eftir með framhjóladrifinn og aflskertan bensínbíl og þarf þá að nota hemlana til að umbreyta hreyfiorku bílsins í hleðslu inn á rafhlöðuna (e. Regenerative braking). Þetta getur skapað vandræði ef bíllinn festist t.d. í snjóskafli og þarf drif á öllum hjólum til að losna. Síðast og allra síst kemur tvinn-útfærslan með fyrrnefndri þrepalausri CVTsjálfskiptingu sem heldur ákveðnum (hentugum) snúningshraða við mismikla inngjöf. Þegar gefið er í, t.d. til að taka fram úr, kemur langt hik frá því bensíngjöfin er stigin í gólfið þar til gírkassinn rankar við sér og kemur sér upp í ærandi 5600 snúninga og heldur sér þar án þess að skipta um gír. Hikið getur reynst svo langt að þegar aflið kemur hefur framúrakstursglugginn lokast aftur.

NX300h Tvinnbíllinn NX300h, sem kom í Exe AWD útfærslu, er öllu flóknari smíð því eins og áður kom fram er hann, auk bensínvélarinnar, knúinn af tveimur rafmótorum. Framhjólin eru knúin af bensínvélinni og 105 kW rafmótor á meðan afturhjólin eru einungis knúin af 50 kW rafmótor. Þessi flókna afldreifing kann að hljóma snjöll, sem hún einmitt er sé rafhlaðan fullhlaðin. Viðstöðulaust tog rafmótoranna í samvinnu við sprengihreyfilinn spyrna bílnum hressilega af stað og veita góða rásfestu við hröðun og í beygjum. Ennfremur er hægt að keyra stuttar vegalengdir hljóðlaust á rafmagninu einu og sér á allt að 65 km/klst. En sá hængur er á að þegar rafhlaðan tæmist situr

Að svo sögðu er tvinnbíllinn ansi þægilegur innanbæjarkostur.

Eyðslugrannur (rauneyðsla um 7,7 l/100km í þónokkru frosti), hljóðlátur, rúmgóður og skartar nýstárlegu útliti í þokkabót. Rafhlöðum er komið fyrir undir aftursætum og taka því ekki mikilvægt pláss úr skottinu sem rúmar alls 475 lítra. Fótarými aftursætisfarþega er einnig með besta móti og á pari eða ívið meira en það í aftursætum keppinauta í svipuðum stærðar- og verðflokki.

Innréttingin er falleg ásýndar, hefur fágað en þó framúrstefnulegt yfirbragð eins og Lexus einum er lagið. Eins og ég hef áður sagt og mun aftur segja er að sætin í Lexus bifreiðum eru þau allra þægilegustu sem fyrirfinnast í lúxusbílum hérlendis.

Lega, bólstrun og áferð sætanna eru í hæsta gæðaflokki og reyndist því stanslaus tveggja tíma þjóðvegaakstur í vetrarfærð leikur einn, jafnvel þótt lengra hefði verið ekið. Hvorki þreyta né bakverkir létu þar á sér kræla.

Margmiðlunarkerfið var einfalt og skilvirkt í notkun og reyndist ágætis tilbreyting að því var ekki stýrt af snertiskjá, heldur skrunhjóli. Oft á maður nefnilega til að þurfa að taka augun lengur af veginum til að finna takkana á mis-næmum snertiskjám

bíla. Eins og við er að búast í lúxusbíl sem þessum er hann hlaðinn búnaði.

Reynsluakstursbílarnir komu báðir með 7“ margmiðlunarskjá, rafstýrð leðursæti, LED-ljósabúnaði, lyklalausu aðgengi, rafdrifinn afturhlera, bakkmyndavél, þráðlausan hleðslubúnað fyrir (takmarkaðar tegundir) farsíma og 8 hátalara Pioneer hljóðkerfi. Einhverra hluta vegna er árekstrarvari og sjálfvirkur hraðastillir ekki fáanlegur í bílnum á Íslandi, þrátt fyrir að hann sé það annars staðar.

Hvorn skal velja? Þegar kemur að því að velja á milli tvinnbílsins NX300h og forþjappaða NX200t er vandinn lítill sökum gríðarlegs verðmunar sem stafar af hagstæðari opinberum gjöldum tvinnbílsins. Vegna minni koltvísýringslosunar leggst 15% vörugjald á tvinnbílinn en heil 45% á 200t bílinn. Grunnverðið á einungis framdrifnum tvinnbílnum er 7.850.000 kr, en í fjórhjóladrifnu Executive útfærslunni sem reynsluekið var færist verðið upp í 9.650.000 kr. Grunnverð NX200t í F-Sport útfærslunni er hins vegar heilar 12.620.000. Þegar upphæðin er komin svo hátt myndi ég heldur mæla með bíl ársins á Íslandi 2016, Volvo XC90.

Burtséð frá vafasömum gírkassa og hugsanlega vandasömu fjórhjóladrifi þegar mest á reynir er NX300h því talsvert vænlegri kostur – enda selst hann mun betur hér á Íslandi.

Róbert Már Runólfsson

Lexus NX200t F-Sport Lexus NX300h Exe AWD

Verð: 9.650.000 kr 12.620.000 kr - NX200t Afköst vélar: 197 hestöfl / 210 Nm. 238 hestöfl / 350 Nm - NX200t Eldsneytiseyðsla: [l/100 km]: 5,0 / 7,7 (raun) 8,1 / 10,6 (raun) - NX200t Losun CO2: frá 116 g/km

frá 187 - NX200t 39

BÍLAPRÓFUNFÍFÍ B BÍLAPRÓFUN B

Skoda Superb

S

koda Superb hefur verið með okkur síðan 2001, en þá tók Skoda undirvagn þáverandi VW Passat og lengdi um 10 cm og klæddi í ný föt. Var hann þó talsvert líkur Passatinum. Önnur kynslóð Superb var framleidd frá 2008 - 2015 og fékk bíllinn þá auðkennilegra útlit enda orðinn það vinsæll á þeim tíma að ekki reyndist þörf fyrir að líkjast VW systur sinni eins mikið.

Framleiðsla nýjustu kynslóðarinnar hófst svo árið 2015 og voru fyrstu bílarnir á Íslandi afhentir nú í upphafi árs.

Margar útfærslur í boði Nýi Superbinn er fáanlegur með bensín- og dísilvél,fram- og fjórhjóladrifi, beinskiptingu og sjálfskiptingu og í stallbaks- (sem þó opnast eins og hlaðbakur) og langbaksútfærslu. Reynsluekið var kynningarbíl sumarið 2015 í stallbaksútfærslu með framhjóladrif, beinskiptingu og 150 hestafla 1,4 lítra TSI bensínvél. Sá bíll var eini sinnar tegundar á landinu og verður ekki fáanlegur hér í þessari í útfærslu. Því verður megináherslan lögð á seinni týpuna sem reynsluekið var nú í mars; fjórhjóladrifinn Combi (langbakur) með fjórhjóladrif, DSG sjálfskiptingu og 190 hestafla 2,0 lítra TDI dísilvél.

Kom hann í Ambition útfærslu með viðbættum leðursætum og 17“ álfelgum. Grunnverð stallbaksins í ódýrustu útfærslu er 4.490.000 kr og fæst langbakurinn fyrir 200.000 kr til viðbótar. Reynsluakstursbíllin kostaði hins vegar 6.140.000 kr.

Lengi getur gott bestnað Bíllinn er glæsilegri og veglegri en nokkru sinni fyrr. Línurnar að framanverðu eru aggressívar og „axlarlínan“meðfram allri hlið bílsins kröftugleg og gefur útlitinu ákveðinn og áberandi karakter. Munaður hefur aukist í formi betra efnisvals um stærstan hluta innrarýmis, og þá helst þar sem farþegar kunna að þreifa mest.

Aukin hljóðeinangrun, fjölbreyttari tæknibúnaður og enn meira rými fyrir farþega og farangur, þótt ótrúlegt 40

SKODA SUPERB megi virðast, bætist þar við að auki.

Fótapláss aftursætisfarþega er hreint út sagt hlægilegt – svo stórt er það.

Bíllinn er auk þess nokkuð breiður og er því pláss fyrir þrjá fullvaxna í aftursætunum. Farangursrýmið rúmar heila 660 lítra, en því miður myndast umtalsverður hryggur þegar aftursætin eru lögð niður og er því gólfið ekki alveg flatt. Ennfremur er skottið með talsvert hallandi þak til að stuðla að minni loftmótstöðu og nútímalegra útliti sem skerðir plássið þegar háum hlutum er staflað inn. Að svo sögðu gleypti Skódinn allt sem hent var í skottið á honum, hvort sem það var eldhúsborð eða trommusett.

Mælaborð og margmiðlunarkerfi bílsins reyndist mjög þægilegt í notkun og ætti að vera öllum þeim er reynt hafa nýlegar afurðir frá Volkswagen eða Skoda ansi kunnuglegt og ánægjulegt, en fjallað hefur verið um kerfið hér nokkrum sinnum áður. Eftir því sem dýrari útfærslur verða fyrir valinu má finna fleiri eiginleika í þessu margmiðlunarkerfi, en reynsluakstursbíllinn var t.d. með bakkmyndavél, raddstýringu, aksturstölvu og sitthvað fleira. Fara þarf þó upp í dýrustu útfærsluna til að fá leiðsögukerfi. Allir takkar hafa góða og trausta áferð og gefa í skyn gæðasamsetningu allra íhluta.

Geymsluhólf eru á víð og dreif um

fyrir framan. Útsýni úr þessum langa og mikla bíl er til fyrirmyndar og engir blindapunktar sem vert er að nefna. Saman gera svo stór afturrúðan, bakkmyndavélin og nálægðarskynjararnir lagningu í þéttbýlinu rétt rúmlega bærilega, enda bíllinn heilir 4.856 mm á lengd.

Rauneyðsla þessa tæpu 400 km sem bílnum var reynsluekið reyndist svo vera aðeins 6,2 lítrar á hundraðið og fór sá akstur fram bæði í þéttbýli og úti á þjóðvegum við 5°C lofthita að jafnaði.

Að lokum

svo gott pláss fyrir aftursætisfarþega og regnhlífar í framhurðum er Rolls Royce. Og er sá ódýrasti falur fyrir a.m.k. tífalt verð Skoda Superb. Á veginum

ökumannsrýmið, þ.á.m loftkæld hólf í miðjustokknum og hanskahólf.

Sætin eru þægileg, veita góðan stuðning og er auðvelt að stilla rafstýrt ökumannssætið í fullkomna akstursstöðu.Að auki er að finna alls kyns ltila, skemmtilega hluti í bílnum sem erfitt er að taka eftir í fyrstu; svo sem rúðusköfu í bensínlokinu, litlar luktir í skottinu sem má losa og festa með segli, lítil (ansi sniðug) skilrúm á frönskum rennilás sem má festa í gólfið á skottinu og halda farangri í skefjum, felanlega dráttarkúlu sem dregin er fram með handfangi í skottinu ásamt regnhlífum í báðum framhurðum! Eini annar framleiðandinn sem býður upp á

Aflið úr 190 hestafla dísilvélinni er feiknagott en jafnframt togar hún 400 Nm. Það aðstoðar stóra, fjórhjóladrifna fjölskylduskrímslið að slengja sér úr kyrrstöðu í 100 km/klst á aðeins 7,6 sekúndum. Alls ekki slæmt fyrir bíl sem vegur alls 1635 kg. Það sem meira er þá rígheldur Superb í malbikið, klíndur eins og kartöflumús og fer merkilega flatur í gegnum beygjur þökk sé fágaðri fjöðrun og nokkuð stífum jafnvægisstöngum. Á sama tíma er fjöðrunin vel dempuð þannig að almennar ójöfnur í vegum eru þægilega jafnaðar út. Þó á fjöðrunin til að slá upp við merkilega litlar holur og hraðahindranir oft á tíðum. Mætti slaglengdin því vera ögn meiri til að fullkomna akstursþægindin. Allir Superb bílar eru svo útbúnir árekstrarvara sem varar ökumann við ef fjarlægð í næsta bíl þykir of lítil ásamt því að hemla sjálfvirkt sé ökumaður ekki með fulla athygli. Sá búnaður á þó stundum til að grípa inn heldur snemma, enda fann undirritaður fyrir því tvisvar að bíllinn byrjaði að hemla við gatnamót þótt enn var næg fjarlægð í bílinn

Skoda Superb er sennilega bestu kaupin á markaðnum í dag þegar tillit er tekið til aksturseiginleika, rýmis, eldsneytisnotkunar, notagildis og snjallra nýjunga. Auðvelt er að mæla með honum fram yfir sambærilega útbúinn Volkswagen Passat sem og aðra millistærðarfólksbíla á þessu verðbili. Jafnframt ætti hver og einn sem eru á þeim buxunum að versla sér dýrari lúxusbíl frá hinum „Stóru þremur“frá Þýskalandi eða annars staðar frá að skoða Superb fyrst.

Hann stendur svo sannarlega undir nafni.

Róbert Már Runólfsson

Skoda Superb Combi Verð: Frá 4.690.000 (2WD, sjsk.)

(Reynsluakstursbíll: 6.140.000, 4WD, sjsk) Afköst vélar: 1 ynsluakstursbíl) Eldsneytisnotkun: 5,1 l/100 km (uppgefin) / 6,2 l/100 km (rauneyðsla) Losun CO2: 135 g/ kmLosun CO2: 156 g/km Hönnun ytra byrðis Gæði innréttingar Rými fyrir farþega og farangur Aflmikil og eyðslugrönn vél Skemmtilegir aksturseiginleikar Nýsköpun og frumlegar lausnir í hvívetna Ókostir: Hallandi þaklína yfir farangursrými skerðir pláss fyrir háan farangur „Hryggur“ milli aftursæta og farangursrýmis þegar sætin eru felld niður Fjöðrun á til að „slá upp“ sökum lítillar slaglengdar dempara

41

BÍLAPRÓFUN FÍB RAFMAGNSSTRÆTÓ

BYD liðvagn, hátt í 20 metra langur, tekur 120 farþega og kemst 270 km á hverri rafhleðslu.

Solaris er rafknúinn þrefaldur liðvagn. Hann er enn á tilrauna- og þróunarstigi.

Proterra er bandarískur rafmagnsvagn.

RAFMANGSSTRÆTISVAGNAR -Á GÓÐRI LEIÐ AÐ YFIRTAKA ALMANNASAMGÖNGURNAR

O

ft verður þess vart að útlendingar öfunda Íslendinga af fallvötnum og þeim ótæmandi sjálfbæru raforkuforðabúrum sem þau eru.

Forystumaður í heimssamtökum bifreiðaeigenda- og ferðafélaga (FiA) sagði í heimsókn sinni hér á landi fyrir nokkrum árum að Ísland ætti með réttu að vera land hinna rafvæddu landsamgangna. Hann taldi þá að rafvæðing strætisvagnakerfisins og leigubílaflotans á höfuðborgarsvæðinu yrði mjög hagkvæm aðgerð og verða auk þess höfuðborgarsvæðinu og þjóðinni allri mjög til álitsauka.

Hugmyndir um járbrautarlest milli Keflavíkurflugvallar og Reykjavíkur hafa komið upp af og til síðustu árin.

Sú sem nú er ofarlega á baugi hefur náð einna lengst þessara hugmynda þar sem félag er orðið til um hana. Það hefur lagt fram rekstraráætlanir sem menn vilja meina að geti gengið upp réttu megin við núllið. Miðað við reynslu Norðmanna af svipaðri lest milli Osló og Gardemoenflugvallar sem er svipuð vegalengt og milli Lefsstöðvar og Reykjavíkur, er það satt að segja ólíklegt. Gardemoenlestin var einkaframkvæmd sem búin 42

er að fara á hausinn a.m.k. tvisvar sinnum og er nú á höndum ríkisins og rekin með stórtapi.

Nærtækara hlýtur að vera hér að skoða rafknúna liðvagna með sætum fyrir ca 150 farþega fremur en lest. Til að slíkir rafvagnar verði sem fljótastir í förum þyrfti að klára Reykjanesbrautina og gera hana að fullgildri hraðbraut með 110 km hámarkshraða og lengja hana í báða enda þannig að hún næði langleiðina að Flugstöðinni og a.m.k. í Garðabæ. Með þessu sparast rándýr járnbrautarlagning og sérstakt helgunarsvæði beggja vegna hennar og sérstök jarðgöng sem ekki nýtast annarri umferð. Raunar gegnir það nokkurri furðu að rafvagnar á þessari leið skuli ekki vera á dagskrá hjá neinum opinberum aðilum.

Volvo í Svíþjóð er þessa dagana að hefja fjöldaframleiðslu á rafknúnum strætisvögnum og sérstökum hraðhleðslustöðvum fyrir þá. En heimsins stærsti framleiðandi rafknúinna strætisvagna og rútubíla er BYD í Kína. Margar stórborgir í Evrópu og Bandaríkjunum hafa fyrir nokkru tekið þá stefnu að endurnýja strætisvagna sína í rafknúna vagna í stað dísilvagna. Þess vegna eru

rafknúnir vagnar BYD og fleiri minni framleiðenda orðnir algeng sjón mjög víða í Bandaríkjunum og á meginlandi Evrópu. Nú hyggst Volvo ná stærri skerf af þessari köku.

Hjá Oslóborg höfuðborg Noregs, stendur nú til að endurnýja næstum allan strætisvagnaflota borgarinnar. Þótt endanleg ákvörðun hvort eða að hve miklu leyti verði keyptir rafmagnsvagnar í stað dísilvagnanna hafi ekki verið tekin þegar þetta er ritað, þá hefur verið gerð hagkvæmnirannsókn sem bendir til milljarða rekstrarsparnaðar, séu rafmagnsvagnar keyptir, enda þótt stofnkostnaðurinn sé eitthvað hærri.

TÍU SINNUM HÆTTULEGRA AÐ AKA REIÐUR - EINS GOTT AÐ LÁTA EKKI REIÐINA NÁ YFIRHÖND Í UMFERÐINNI

I

ra furor brevis est (reiðin er stutt æði) er haft eftir latínugránanum Brynjólfi biskupi í Skálholti og mun það satt vera. Í það minnsta er það niðurstaða bandarískrar rannsóknar á slysahættuþáttum í umferðinni að reiðir ökumenn séu tífalt háskalegri í umferðinni en ökumenn í góðu skapi. Rannsakendur rýndu í skýrslur og gögn um vel á annað þúsund slysa. Niðurstöður eru m.a. þær að reiðin sé verulegur áhættuþáttur. Léttlyndi og húmor virkar hins vegar þveröfugt og þeir sem þannig eru stemmdir í umferðinni eru síst líklegir til þess að lenda í umferðarslysum.

Það eru rannsakendur frá tækniháskólanum Virginia Tech sem komust að þessu. Þeir rannsökuðu vettvangsskýrslur vegna rúmlega 1.600 umferðarslysa, þar af voru rúmlega 900 alvarleg. Í leit sinni að áhættuþáttum í umferðinni rýndu rannsakendur í lögregluskýrslur sem teknar voru af rúmlega 3.500 manns sem lent höfðu í þessum slysum.

Ekki þarf að koma á óvart að of mikill hraði miðað við aðstæður (og aksturskunnáttu) er mesti áhættuþátturinn. Hann er sagður þrettánfaldur miðað við löglegan hraða. Næst mesti áhættuþátturinn

Nissan yfirtekur Mitsubishi Motors Stjórn Nissan Motor Co hefur samþykkt að kaupa 34 prósenta hlut í Mitsubishi Motors Corp fyrir 2,2 milljarða dollara. Með þessu fær Nissan ráðandi stöðu í Mitsubishi.

Reuters fréttastofan greinir frá þessu.

Mitsubishi Motors hefur átt í verulegu basli lengi og verið á glötunarvegi. Eftirspurn eftir bílunum hefur minnkað jafnt og þétt og hver vandinn og hneykslið rekið annað undanfarna tvo áratugi.

Yfirtakan er því talin vera vera

lífgjöf fyrir bílaframleiðandann og um leið happafengur fyrir Nissan, næst stærsta bílaframleiðanda Japans, sem reynt hefur með misjöfnum árangri að auka hlut sinn í Suðaustur-Asíu, í löndum eins og Tælandi og á

er síðan reiðin. Hún næstum tífaldar slysahættuna.

Að vera annarshugar við aksturinn og fitla við farsímann, GPS tækið eða útvarpið í bílnum í akstri fjórfaldar slysahættuna. Rannsakendur fundu það einnig út að meðalökumaðurinn er annarshugar við þesskonar fitl um það bil helming þess tíma sem hann er akandi.

Filppseyjum þar sem einmitt Mitsubishi bílar hafa löngum verið vinsælir.

Mitsubishi og Nissan hafa átt í tækni- og þróunarsamvinnu frá 2011.

Carlos Ghosn forstjóri Nissan (og Renault) sögðu á blaðamannafundi í Yokohama í Japan þar sem viðskiptin voru kynnt, að eignarhaldsbreytingin nú myndi skila báðum fyrirtækjunum gríðarlegum ávinning í öllu tilliti og ekki síst í sambandi við tækniþróun, samnýtingu verksmiðja, framleiðslueininga og markaðsmálum.

43

BÍLAPRÓFUN FÍB FRÉTTIR

PSA SÆKIR Á BANDARÍKIN

P

SA Group (Peugeot – Citroen) hyggst ná fótfestu á bandaríska bílamarkaðinum. Forstjórinn, Carlos Tavares ætlar að vinna að því samkvæmt tíu ára áætlun.

Fyrsta skref hennar er að koma upp bílasamnýtingarfélögum og skyldri samgönguþjónustu í Bandaríkjunum.

Gangi það upp yrði næsta skref að hefja almenna sölu bíla. Bílar frá PSA hafa ekki verið í boði í Bandaríkjunum um langt árabil.

Tavares sagði á fundi með fjármálavitringum að ef bílasamnýtingarhugmyndin gengur upp þá geti PSA í fyllingu tímans byrjað sölu bíla til almennings í samvinnu við innlenda aðila á hverjum stað eða markaðssvæði í USA. Sérstakur starfshópur væri byrjaður að rannsaka viðhorf og hegðun bílanotenda og -kaupenda sem og laga- og

reglugerðaumhverfið.

Hann sagði að miðað væri við að hefja rekstur bílasamlaganna 2017 og hugsanlega í samvinnu við franska fyrirtækið Bollore sem er reynslumikið

í slíkum rekstri. Bollore hefur um árabil rekið bílasamlög í París, Lyon og Bordeaux í Frakklandi og í London

undir vörumerkinu Autolib. Bollore framleiðir sjálft bæði rafhlöður og þá rafbíla sem Autolib notar. Bollore starfar einnig með bandarísku fyrirtæki sem heitir BlueIndy og rekur bílasamnýtingarfélag í Indianapolis og leggur því til rafbíla. PSA Group hefur nú þegar samið við Bollore um að framleiða fjögurra sæta opinn rafbíl sem hannaður er af Bollore. Þessi bíll hefur um 200 km drægi á rafhleðslunni.

Skref númer tvö í sókn PSA í Bandaríkjunum yrði að þróa samgöngulausnir sem byggðar verða á PSA bílum (Peugeot og Citroen). Þessar lausnir fælust í bílasamnýtingarfélögum og langtímaleigufyrirtækjum, alfarið í eigu PSA.

ÚTBLÁSTURSSVINDLBÚNAÐUR EKKI BARA HJÁ VW

B

MW, Mercedes og Opel líka með Þýska tímaritið Der Spiegel greinir frá því að Volkswagen sé hreint ekki eini bílaframleiðandinn sem komið hefur fyrir tölvubúnaði í bílum sem gerir pústhreinsibúnað dísilbíla óvirkan. Volkswagen hafa bara verið grófastur með tölvubúnað sem gerði hreinsibúnaðinn óvirkan alltaf – nema þegar bílarnir undirgengust mengunarmælingu.

Dísilvélar í fólksbílum unnu verulega á bensínvélarnar sökum sparneytni og betri orkunýtingar, sérstaklega eftir tilkomu samrásar-eldsneytisinnsprautunarkerfa fyrir um tveimur áratugum.

Með þessum búnaði og með hjálp tölvutækni urðu dísilvélar aflmeiri, hljóðlátari, sparneytnari og sveigjanlegri í notkun en áður hafði þekkst. Neytendur tóku því dísilvélunum fagnandi og hlutdeild dísilfólksbíla í nýskráningum 44

rauk upp og hefur numið allt að 90 prósentum í sumum Evrópulöndum.

En með vaxandi þekkingu á skaðsemi efna og efnasambanda í útblæstri vélanna í seinni tíð hafa efasemdir um hollustuna vaxið. Við þeim hafa framleiðendur brugðist með öflugri (og dýrari) hreinsibúnaði. Hann hins vegar dregur úr afli og sparneytni bílanna og við því hafa svo einhverjir framleiðendur brugðist, eins og Volkswagen sem lét búa til tölvubúnað sem hreinlega slökkti á hreinsibúnaðinum, eins og frægt er að endemum.

En Volkswagen var ekki eini þýski framleiðandinn í þessu, bara sá groddalegasti: Í sumum dísilbílum frá BMW og Mercedes er að sögn Der Spiegel tölvubúnaður sem slekkur á pústhreinsibúnaðinum þegar lofthiti fer niður fyrir 10 gráður. Opel fór eilítið fínna í sitt svindl því búnaðurinn

í Opel dísilbílum slekkur ekki á hreinsitækjunum fyrr en við 17 gráðu lofthita.

Allt er þetta þó þræl-ólöglegt enda er verið að hafa bæði neytendur og samfélög að fíflum með því að heita þeim ranglega umhverfislegum ávinningi, meiri hagkvæmni og sparnaði.

Með þessu er vegið að lýðheilsu og gerðarviðurkenningartölur um eyðslu og útblástursmengun eru falsaðar. Þær tölur sem eru grundvöllur skattlagningar á bíla nánast alls staðar.

Angela Merkel kanslari Þýskalands skoðar rafbíl frá BMW.

Milljarður evra í að fjölga rafbílum

Þ

- úr 50 þús. í eina milljón

ýska ríkið ætlar að setja milljarð evra eða 141 milljarð ísl. kr. í það að fjölga rafbílum í þessu mikla bílaríki. Af þessum 141 milljarði verður kaupendum nýrra rafbíla greidd meðgjöf sem nemur um 563 þús. ísl. kr. upp í kaupverðið.

Með sama hætti fá kaupendur tengiltvinnbíla 422 þús. kr. styrk. Automotive News greina frá þessu.

ríkisstjórn Þýskalands fjölga rafbílum í umferð upp í eina milljón bíla fram til ársins 2020. Þeir eru í dag 50 þúsund.

Sú ríkulega meðgjöf

Af heildarupphæðinni 141 milljarði verður rúmum 42 milljörðum varið til að þétta innviði fyrir rafbílana. Með þessu vill

sem ætlað er að gefa kaupendum rafbílanna miðast við að þeir kosti ekki meir en sem svarar 8,5 milljón ísl. kr. „út úr búð,“ Með dýrari bílum er það verður engin meðgjöf greidd sem þýðir það að Tesla bílarnir eru útilokaðir frá þessu, allir með tölu. Þetta verðhámark gæti líka gilt um þýska bíla eins og t.d. BMW i8 eins og hann er verðlagður nú. Þetta átak þýsku ríkisstjórnarinnar hófst nú í maímánuði.

Saab eða Skódi?

Skandinavískir velunnarar FÍB blaðsins rákust á heldur lotlegan bíl á gönguferð um skóg í Tékklandi og reyndu að geta sér þess til af hvaða tegund bíllinn væri, eða hefði verið þegar hann dagaði uppi þarna úti í skógi. Helst datt þeim í hug að þetta væri Saab frá sjötta áratug sl.

En miðað við tvískipta framrúðuna en sérstaklega þó stýrishjólið, og ökumannshurðina og hurðarhúninn þá er þetta líklegast Skoda 1200 fólksbíll sem hér á Íslandi kallaðist Blöðruskódi.

45

HEITI POTTURINN BÍLAPRÓFUN FÍB

-bíla- og samgönguvísnahornið

Ritstjórn FÍB blaðsins hleypir nú af stokkum nýjum efnisþætti sem hingað til hefur verið afræktur í blaðinu. Það eru vísur og stuttar gamansögur tengdar bílum og notkun þeirra. En hví ekki?

Fólk yrkir um hesta og ferðalög á hestum og hversvegna þá ekki líka um bíla? Framhaldið ræðst af undirtektum lesenda og dugnaði þeirra við að fóðra Heita pottinn, eins og kosið hefur verið að kalla þennan nýja efnisþátt.

Sú fóðrun er nauðsynleg vegna þess að blaðamenn FÍB blaðsins eru gjörsneyddir getu til að koma saman heilli hugsun í bundnu máli og algerlega smekklausir og ófærir um að greina milli góðs og slæms kveðskapar.

Fyrsti atvinnu-vörubílstjórinn í Vestur-Húnavatnssýslu hét Jóhannes Davíðsson. Eins og títt var á fyrstu áratugum 20. aldar þótti það ekkert sérstakt tiltökumál að vera stundum aðeins á því undir stýri. Einhverju sinni var Jói tekinn fullur og sagði þá sér til málsbóta: „Ég hef nú oft keyrt fyllri en þetta, og aldrei komið að sök.“ Jói átti fyrst Ford 1926 og oft þurfti að snúa í gang og gekk stundum illa. Einhverju sinni höfðu menn snúið og snúið langa lengi og ekkert gekk. Þá leit einhver snillingurinn ofan í bensíntankinn og sá þá að hann var tómur. Þá mælti Jói: „Það þarf ekki alltaf mikið að vera.“

Um bílstjóra í vegavinnu vestur í Dölum orti vegavinnumaðurinn þáverandi; Árni Björnsson:

Árni Björnsson þjóðháttafræðingur orti um Hjört Pálsson norrænufræðing og útvarpsmann: Hann sem aldrei átti föt eða fyrir kaffi, ekur nú um allar götur á BMWaffi.

46

Bíllinn er bölvuð kerra og bílstjórinn þynnkuskinn. Ég veit ekki hvor á verra að verða að druslast með hinn. Þessi vísa um Knud Ziemsen borgarstjóra er eignuð Freysteini Gunnarssyni uppeldisfrömuði og rithöfundi: Austur fór hann landleið lagði af stað í gandreið stillti sína standneyð staddur upp við Sandskeið.

Þjóðskáldið Davíð Stefánsson frá Fagraskógi var ekkert sérstaklega hrifinn af bílum og fyrirferðinni á þeim í umferðinni:

Bílstjóri á Sauðárkróki hafði það viðkvæði að allt væri í þessu fína lagi. Ísleifur Gíslason orti um bílaútgerð hans: Aksturinn var eintómt spól olían af versta tagi.

Engar bremsur og ónýt hjól og allt í þessu fína lagi.

Gangandi maður víkur úr vegi er vagnarnir renna hjá og ekki skortir þá tfirlætið og erlenda koppagljá.

Einn er kominn til ára sinna annar af nýrri gerð.

Sumir aka með ógnarhraða aðrir á hægri ferð.

Björn Friðriksson frá Ósi í Miðfirði (f. 1910, d. 1938) eignaðist forláta Buick bifreið. Sveitungi hans, Guðmundur Þ. Sigurgeirsson orti fjölda vísna undir ýmsum bragarháttum sem sungnar voru við vikivakadansa. Þessi er líklega eftir hann og er um ökuferð Björns að Saurum í Miðfirði:

Innflutningur á Saab bílum frá Svíþjóð til Íslands hófst upp úr 1960. Bjarni nokkur úrsmiður orti þessa vísu um einn þeirra fyrstu hér sem eignuðust líkan bíl: Heiðrekur á sínum SAAB suður um bæinn æddi.

Suma meiddi, suma drap, en suma bara hræddi.

Þeir segja hann keyri þvert um land í þriðja gír Þráfaldlega elti uppi geldar kýr.

En ef stýrið bilar er stjórnin nokkuð veik, hann steyptist oní skurðinn hjá honum gamla Bleik.

Síðan heim að Saurum fór sótti dúnkraft, hann var stór, lyfti bílnum hátt til hnés húrraði og mikið blés og sagði: -Ég kemst bráðum suðrí Borgarnes.

47

- STÓRBÆTT HEIMASÍÐA FIB.IS

NÝ HEIMASÍÐA FÍB

H

eimasíða FÍB hefur tekið algerum stakkaskiptum nýlega.

Megintilgangur með því að endurhanna FÍB-vefinn var að gera lesendum það auðveldara að rata um vefinn og finna skjótt og örugglega það sem þeir leita. Vefurinn lagar sig að öllum skjástærðum snjallsíma og spjaldtölva.

Ertu t.d. að leita upplýsinga um rafbíla? Ertu í bílahugleiðingum og vantar þig upplýsingar um nýja og notaða bíla og hvernig kaup eða sala fer fram? Ertu á leið í ferðalag erlendis? Vantar þig tækni- eða lögfræðilega ráðgjöf? Allt þetta og miklu meira til er að finna á hinum nýja vef FÍB. Þegar farið er inn á fib.is kemur upp fréttavefur FÍB sem er uppfærður daglega með nýjum innlendum og erlendum fréttum sem varða bifreiðaeigendur og vegfarendur. almennt, bæði innlendum og erlendum.

Nú er sumarfríið framundan og á FÍB vefnum er að finna miklar upplýsingar um ferðir og ferðalög 48

heima og erlendis. Áður en haldið er af stað er gott að vita hvort íslenska ökuskírteinið gildir og hvar og í hvaða ríkjum þarf að framvísa alþjóðlegu ökuskírteini?

Með félagsskírteini FÍB meðferðis ertu meðlimur í stærsta afsláttarklúbbi heims; Show your Card. Allar upplýsingar um hvaða sérkjör bjóðast á því svæði sem ætlunin er að heimsækja í sumarleyfinu er að finna á heimasíðu FÍB. Allar upplýsingar er þar einnig að finna um hvaða afslættir og sérkjör standa félögum FÍB til boða innanlands og hvert er hægt að leita ef bíllinn bilar.

FÍB léttir þér lífið hvar sem þú ert staddur í veröldinni!

BARITO AKSTURSSÓLGLERAUGU Fullkomin polaroide sólgleraugu með UV-400 gleri, sem gefur betri sýn í bæði sterku sólarljósi og skýjuðu veðri.

Glerið fangar útfjólubláu geislana og tekur skyggingar í burtu.Frábær gleraugu á frábæru verði.

Hulstur og klútur fylgir með.

Varan fæst hjá FÍB að Skúlagötu 19 Opið frá kl. 8.15 - 16.30 virka daga.

Póstsendum um land allt samdægurs.

Verð til félagsmanna

kr. 5.748.-

Almennt verð kr. 7.185.-

VIÐVÖRUNARÞRÍHYRNINGUR

SNJALLSÍMASTANDUR Stillanlegur fyrir hinar ýmsu stærðir snjallsíma.Með sniðmót fyrir mismunandi hleðslutæki. Örugg sogskál.

360 gráðu snúningur.

Létt að setja upp.

Viðvörunarþríhyrningur ECE R27 vottaður Hentugt geymslubox.

Verð til félagsmanna

kr. 2.256.-

Almennt verð kr. 2.820.-

Verð til félagsmanna

kr. 4.448.-

Almennt verð kr. 5.560.-

Bón Hard Wax 250ml Kr.1.112

Bónklútar rauðir Kr. 672

Vaskaskinnslíki Kr. 787

Felguhreinsir Kr.1.557

Plast & gúmmígel Kr.1.624

Yfir 120 titlar FÍB VERSLUN SKÚLAGÖTU 19, SÍMI 414-9999, OPIÐ VIRKA FRÁ KL. 8.30 - 16.30 VIRKA DAGA. VEFVERSLUN Á FIB.IS

49

NÝJIR SAMSTARFSAÐILAR ÞJÓNUSTUBÓK FÍB 2016

Bjóðum nýja samstarfsaðila FÍB velkomna í hóp fjölda fyrirtækja sem veita félagsmönnum betri kjör á sinni vöru/þjónustu.

SUZUKI BÍLAR 10% FÍB afsláttur af varahlutum Skeifan 17 - 108 Reykjavík s. 568-5100 www.suzuki.is

Bernhard 10% FÍB afsláttur af varahlutum.

Vatnagörðum 24-26, Reykjavík, s. 520 1100 www.bernhard.is

Mekonomen

Við einföldum líf bíleigandans

• Varahlutir • Aukahlutir • Verkstæðisþjónusta • 7–15% FÍB afsláttur!

Smiðsbúð 2 Garðabæ Varahlutir sími: 527 2300 Verkstæði sími: 577 6670

Tri Verslun ehf 15% FÍB afsláttur Suðurlandsbraut 32, Reykjavík, Sími. 5718111 www.tri.is

BRYGGJAN RESTAURANT

Bryggjan Restaurant 10% FÍB afsláttur af mat, ekki af drykkjum Strandgata 49, 600 Akureyri, s. 440-6600 www.bryggjan.is

BRYGGJAN RESTAURANT

BRYGGJAN RESTAURANT

Strikið Restaurant 10% FÍB afsláttur af mat, ekki af drykkjum Skipagata, 600 Akureyri, s. 440-6600 www.strikid.is

Fjórhjólaævintýri ehf 20% afsláttur af öllum ferðum.

Tangasund 1, Grindavík s. 8573001 fjör.is / atv4x4.is

Bílaverk efh Kaplahraun 10, Hafnarfjörður 5650708 5% afsl af vinnu,Bílamálun og réttingar, tjónsskoðun

BRYGGJAN

RESTAURANT

Bílamarkaðurinn 10% afsláttur af sölulaunum, Smiðjuvegi 46 e, Kópavogi, Sími . 562 2445 bilamarkadurinn.is

Stóra bílasalan 15% afsláttur af sölulaunum, Kletthálsi 2, Reykjavík Sími 586-1414 storabilasalan.is

BRYGGJAN RESTAURANT

15% afslátt af öllum vörum. fitnesssport.is

50

Amor erótísk verslun 10% FÍB afsláttur, Dalvegi 16a, Kópavogi, Sími. 562 2445 www.amor.is

Nánari upplýsingar inná fib.is

51

SHOW YOUR CARD SYC afsláttarklúbbur bílaklúbba!

Innanlands

Jóhannes Karlsson 250467-4999 018887

Félagsmenn FÍB hafa aðgang að einum stærsta afsláttarklúbbi í heimi.

Show your Card! er landamæralaus afsláttarklúbbur bílaklúbba.

Tugþúsundir staða út um allan heim sem gefa afslátt. Ef þú ætlar að leigja bíl í fríinu, kaupa hótelgistingu, fara í dýragarðinn, vatnagarðinn eða á söfn, kannaðu Show your Card! afsláttinn inni á fib.is áður en þú ferð og ferðakostnaðurinn minnkar. Mundu eftir FÍB félagsskírteininu það opnar þér aðgang.

10% 15%

Jarðböðin við Mývatn 20%

15%

20% FÍB - Show your Card afsláttur af aðgangi .

Tveggja manna herbergi með handlaug kr. 9.900.-

www.hertz.is/fib

10-15%

Hvalfjarðargöng kr. 700 20% Miðarnir fást einungis á skrifstofu FÍB, Skúlagötu 19 Sendum um land allt - s. 414-9999

ndi

15%

15%

52

SHOW YOUR CARD ERLENDIS

Matché

118 veitingastaðir í 6 löndum, 10% afsl. af mat og drykk www.marche-restaurants.com

10-20%

PortAventura Park 15% SyC! afsl. af dagsmiðum (1 klst. keyrsla frá Barcelona)

Tivoli Friheden skemmtigarður í Árósum 20% afsl. af aðgöngumiðum. www.friheden.dk

15.00 DKK afsláttur af aðgangsverði 29.00 DKK afsláttur af “Ride Pass”

Hard Rock Cafe

10% af öllu nema áfengum drykkjum 32 staðir í Evrópu, 60 í USA www.hardrock.com

THE LONDON PASS 10% afsláttur af Londaon Pass korti.

Fleiri afsláttarkjör fyrir félagsmenn FÍB. Nánari upplýsingar á: www.londonpass.com

KYNNTU ÞÉR SHOW YOUR CARD NÁNAR! www.fib.is 53

BIFREIÐAÞJÓNUSTA

Skemmuvegi 44m Kópavogi · www.bilarogtjon.is Avis bílaleigubílar á staðnum

   



Verkstæði - Varahlutir - Smurþjónusta - Metan ísetningar

54

Aðalskoðun hf. Hjallahrauni 4, 220 Hafnarfirði Sími 590 6900 www.adalskodun.is Skeifan 5 (hjá vínbúðinni) sími 590 6930 Grjóthálsi 10 (við vesturlandsveg) sími 590 6940 Skemmuvegur 6, Kópavogi sími 590 6935 www.adalskodun.is Frumherji hf. Hestshálsi 6-8, Reykjavík Skeifunni (Grensásvegi 7) Reykjavík Gylfaflöt 19, Grafarvogi, Dalvegi 22, Kópavogi Garðatorgi, Garðabæ, Sími 570 9090 frumherji.is Dalshraun, Hafnarfjörður, Sími 570 9217 Tékkland Borgartún 24, 105 Reykjavík Holtagarðar, Reykjavík s. 414-9914 Reykjavíkurvegur 54, Hafnarfjörður s. 414-9912 Dalsbaut 1, Akureyri sími. 414-9916

BÍLAHÚS

Bergstaðir - Bergstaðastræti 6, 101 Rvk. Kolaport - við Seðlabanka Íslands, 101 Rvk. Ráðhúskjallari - við Ráðhús Reykjav. 101 Rvk. Stjörnuport - Laugavegi 94, 101 Rvk. Traðarkot - Hverfisgötu 20, 101 Rvk. Vesturgata - Vesturgötu 7, 101 Rvk. Vitatorg - Skúlagötu/Vitastíg, 101 Rvk. Nánari upplýsingar www.bilastaedasjodur.is

BÍLARÉTTING, SPRAUTUN,TJÓNAMAT

Arctic trucks ehf. Klettshálsi 3, 110 Reykjavík Sími 540 4900, www.arctictrucks.is A.B. skálinn, Gagnheiði 11, Selfossi s. 482 2200 Bifreiðaverkst.Kaupf. Skagfirðinga Hesteyri 2, 550 Sauðarkróki, Sími. 455 4570 fax.455 4571 Bílamálun Egilsstöðum ehf. Fagradalsbraut 21 Sími 471 2005, 700 Egilsstöðum, Bílamálunin Lakkhúsið, Smiðjuvegi 48 200 Kópavogi, Sími 567-0790, www.lakkhusid.is Bílar og tjón ehf.Skemmuvegi 44m Bleik gata 200 Kópavogi, Sími 578 5070, www.bilarogtjon.is Bílasprautun og réttingar Hjartar Smiðjuvegi 56 rauð gata, Kópavogi, S.587 9020, rettingar.is Bliki- Bílamálun og réttingar ehf, Smiðjuvegi 38 gul gata, 200 Kópavogi,S.567 4477 Bílverk BÁ ehf, Gagnheiði 3, 800 Selfossi Sími 482 2224, Fax 482 2354 www.bilverkba.is 5 stjörnu vottað, bilverkba@simnet.is Kar ehf, Bæjarflöt 10, 112 Reykjavík S. 567 8686 Lakkskemman ehf.Skemmuvegi 30, blá gata 200 Kópavogi, Sími 557 4540 Réttingaverk ehf,Hamarshöfða10,RvkS.5674343 Réttingaþjónustan ehf, Smiðjuvegi 40, gull gata Kópavogi, s. 557 6333, rettingathjounstan@itn.is Réttir bílar , Dugguvogi 10, 104 Reykjavík s. 554 3044 , www.rettirbilar.is Réttur – bílaréttingar, Funahöfða 17, 108 Reykjavík s. 587 6350, F 587 6351, rettur.net Smáréttingar ehf. – Réttingaþjónusta Smiðjuvegi 36 gul gata, 200 Kópavogi S.588 4644 Víkur-ós ehf, Bæjarflöt 6, 112 Reykjavík Sími 587 7760, Fax 587 7761, www.vikuros.is

BÍLASÖLUR

Bílver ehf. Innnesvegi 1, Akranesi s.431 1985, Bílaverkstæði Austurlands, Miðási 2 700 Egilsstöðum, Sími 471 1436, Nýir og notaðir

BÍLAVARAHLUTIR

AB Varahlutir, Bíldshöfða 18, Rvk, s.567 6020 E.T. Einar og Tryggvi, Klettagarðar 11 Rvk, S. 568 1580, F. 568 0844 www.et.is Stilling hf, Kletthálsi 5, 110 Reykjavík Sími 520 8000, www.stilling.is Volvovarahlutir.is Parts4u.is, Febest.is Varahlutaverslunin Kistufell ehf, Brautarholti

105 Reykjavík, Sími 562 2104, www.kistufell.is Mekonomen, Smiðsbúð 2, 210 Garðabær, Símli 527 2300, www.mekonomen.is Ljósboginn ehf, Bíldshöfða 14, 110 Reykjavík Sími 553 1244, ljosboginn@simnet.is

BÍLAUMBOÐ

Askja, Krókhálsi 11, 110 Reykjavík Sími: 590 2100, www.askja.is Bernhard, Vatnagörðum 24-26, 104 Reykjavík Sími: 520 1100, www.bernhard.is Brimborg, Bíldshöfða 6 og 8, 110 Reykjavík Sími: 5157000 www.brimborg.is BL, Sævarhöfða 2, 110 Reykjavík Sími: 525 8000 www.bl.is Bílabúð Benna, Tangarhöfða 8, 110 Reykjavík Sími: 590 2000, www.benni.is Hekla hf, Laugavegi 170-174, 105 Reykjavík Sími: 590 5000, www.hekla.is Toyota, Kauptún, Garðabær Sími: 570 5070, www.toyotakauptuni.is Suzuki, Skeifunni 17, 108 Reykjavík Sími: 568-5100, www.suzuki.is

ALMENN BIFREIÐAVERKSTÆÐI

Bílhúsið ehf, Smiðjuvegi 60, rauð gata, Kópavogi Sími 557 2540, Verkstæði/smurþjónusta, bilhusid.is Bifreiðastillingin ehf, Smiðjuvegi 40d, rauð gata 200 Kópavogi, Sími 557 6400, Fax 557 7258 Bifreiðaverkstæðið Baugsbót, Frostagötu 1b, 603 Akureyri S.462 7033, Metanísetningar Bifreiðaverkstæði Friðriks Ólafssonar Smiðjuvegi 22, græn gata, 200 Kópavogi Sími 567 7360, Fax 557 7374, www.bfo.is Bifreiðaverkstæði Grafarvogs ehf, Gylfaflöt 24-30 112 Reykjavík, Sími 577 4477, Þjón. Bílabúð Benna Bifreiðaverkstæði Jónasar, Skemmuvegi 46, 200 Kópavogur, sími 557 1430. www.jonasar.is Bílaverkstæðið Kirkjubæjarklaustri Iðjuvöllum 5, 880 Kirkjubæjarklaustri S.487 4630, Gsm 820 4515, Verkstæði, hjólbarðaverkstæði, Bifreiðaverkstæði Kaupfélags Skagfirðinga Hesteyri 2, 550 Sauðarkróki, S.455 4570 F.455 4571 Bifreiðaverkstæðið Pardus. Suðurbraut 565 Hofsósi, S.453 7380 pardus@pardusehf.is, Bílanes – Grandanes ehf. Bygggörðum 8, 170 Seltjarnarnesi S.561 1190, GSM 698 2212.

Bílvogur ehf, Auðbrekku 17, 200 Kópavogi Sími 564 1180, Fax 564 1153, Almennar viðgerðir.

Bílaverkstæði Austurlands, Miðási 2 700 Egilsstöðum, Sími 4705070, www.bva.is Bíla áttan, Smiðjuvegi 30, 200 Kópavogi Sími 587 1400, bilaattan@bilaattan.is Bílaþjónusta Péturs ehf, Vallholti 17, 800 Selfossi Sími 482 2050, Alhliða viðgerðaverkstæði, smurstöð Bíljöfur bifreiðaverkstæði ehf. - biljofur.is Smiðjuvegi 34, 200 Kópavogi, Sími 544 5151 Bílstál ehf, Askalind 3, Kópavogi Sími 564 4632 Bílver ehf, Innnesvegi 1,300 Akranesi S. 431 1985 Hekla hf, Laugavegi 170-174, 105 Reykjavík Sími: 590 5000, www.hekla.is Jeppasmiðjan ehf,Ljónsstöðum Árborg 801 Selfossi Sími 482 2858, Fax 482 1004, Varahlutir/breytingar Rafstilling ehf, Dugguvogi 23, 104 Reykjavík Sími 581 4991, Fax 581 4981, www.rafstilling.is Réttir bílar , Dugguvogi 10, 104 Reykjavík s. 554 3044 , www.rettirbilar.is Stimpill ehf, Akralind 9, 201 Kópavogi S. 564 1268, Þjónusta fyrir Renault, Hyundai, Land Rover, BMW Smur og dekkjaþjónusta, Aðalstræti 3 450 Patreksfirði, Sími 456 1144 Vélastilling sf, Auðbrekku 16, 200 Kópavogur

Sími 554 3140, Fax 564 4460, velastilling@simnet.is Vélrás Bifreiða- og vélaverkstæði velras@velras.is Vagnhöfða 5, 110 Reykjavík, Sími 577 6670

BÍLSKÚRSHURÐIR OG OPNARAR

BIFREIÐAÞJÓNUSTA

BIFREIÐASKOÐUN

Glófaxi ehf. blikksmiðja, Ármúla 42, 108 Reykjavík Sími 581 2900, Fax 588 8336, www.glofaxi.is Héðinn, Gjáhellu 4, Hafnarfjörður, Sími 5692100 Bílskúrshurðaþjónustan, sími 892 7285

BÓN- OG ÞVOTTASTÖÐVAR Bílaþvottastöðin Löður ehf, Sími 544 4540, www.lodur.is

HJÓLBARÐAR OG ÞJÓNUSTA

Barðinn Skútuvogi 2, Reykjavík, s. 568-3080.

Bifreiðaverkstæði Kaupfélags Skagfirðinga Hesteyri 2, 550 Sauðarkróki, Sími 455 4570 Bíla áttan, Smiðjuvegi 30, 200 Kópavogi Sími 587 1400, bilaattan@bilaattan.is Bílvogur ehf, Auðbrekku 17, 200 Kópavogi Sími 564 1180, Fax 564 1153, bilvogur@simnet.is Dekkjahöllin, Skeifan 5, 108 Reykjavík, S.581 3002 Draupnisgata 5, 600 Akureyri S. 462 3002 Þverklettar 1, sími 471 2002, www.dekkjahollin.is Hjólbarðaverkstæði Sigurjóns, Hátúni 2a 105 Reykjavík, Sími 551 5508 Hjólbarðaverkstæði Grafarvogs, Gylfaflöt 3 112 Reykjavík , Sími 567 4468 Smur og dekkjaþjónusta, Aðalstræti 3 450 Patreksfirði, Sími 456 1144 Sólning hf, Smiðjuvegi 68-70, 200 Kópavogi Sími 544-5000, www.solning.is Njarðvík, Fitjabraut 12, s.421-1399 Selfossi, Austurvegi 52, s,482-2722 Hafnarfjörður, Rauðhellu 11, s. 568-2035 Hafnarfjörður, Hjallahraun 4, s. 565-2121 Réttir bílar , Dugguvogi 10, 104 Reykjavík s. 554 3044 , www.rettirbilar.is

PÚSTÞJÓNUSTA

Kvikk Þjónustan, Vagnhöfða 5, 110 Reykjavík, Drangahrauni 1, Hafnarfirði, s. 520 0600 kvikk.is

KERRUR OG DRÁTTARBEISLI

Vagnar og þjónusta,Tunguhálsi 10, Rvk s.567 3440

VERSLUN, LÁSASMIÐIR OG ÞJÓNUSTA

Bílasmiðurinn hf, Bíldshöfða 16, 110 Reykjavík Sími 567 2330, Fax 567 3844, bilasmidurinn.is Neyðarþjónustan lykla- og lásasmiður Skútuvogur 11, Reykjavík, s.5108888 Neyð.8006000

RAFGEYMAR OG ÞJÓNUSTA

Rafgeymasalan ehf, Dalshrauni 17, 220 Hafnarfirði Sími 565 4060, www.rafgeymar.is Rafstilling ehf, Dugguvogi 23, 104 Reykjavík S. 581 4991, Fax 581 4981, www.rafstilling.is Skorri ehf, Bíldshöfða 12, 110 Reykjavík Sími 577 1515, Fax 577 1517, www.skorri.is

SJÁLFSKIPTIVIÐGERÐIR

Stimpill ehf, Akralind 9, 201 Kópavogi,S. 564 1268

SMURSTÖÐVAR

Bílvogur ehf, Auðbrekku 17, 200 Kópavogi Sími 564 1180, Fax 564 1153 Bíla áttan, Smiðjuvegi 30, 200 Kópavogi Sími 587 14 00, bilaattan@bilaattan.is Smur og dekkjaþjónusta, Aðalstræti 3 450 Patreksfirði, Sími 456 1144 Smurstöðin Fosshálsi, Fosshálsi 1, Rvk s.567 3545 Smurstöðin Akranesi, Smiðjuvöllum 2, S.431 2445 Stimpill ehf, Akralind 9, Kópavogi, Sími 564 1268 Réttir bílar , Dugguvogi 10, 104 Reykjavík s. 554 3044 , www.rettirbilar.is

VINNUVÉLAR

Vélfang ehf, Gylfaflöt 32, 112 Reykjavík Sími 580-8200, velfang@velfang.is www.velfang.is

55

Númer 1 í Þú Þýskalandi gerir ekki

betri kaup!

Liqui Moly hefur verið valið í fjórum sjálfstæðum könnunum í Þýskalandi, besta vörumerkið í olíuvörum fyrir bíla.

Nútíma vélar þurfa bestu smurog hreinsiefnin til þess hámarka nýtinguna á eldsneytinu og * lágmarka mengandi skv. FÍBútblástur samkvæmt ríkjandi mengunarstöðlum.

Áberandi gott

Winter i'cept

Ipike W419

Kornadekk

Liqui Moly sérhæfir sig í efnavörum fyrir bíla og framleiðir öll smurefni samkvæmt stöðlum *samkvæmt dekkjaprófun bílaframleiðenda. haustið 2014

Notaðu Liqui Moly efnavörur og þú hámarkar virkni vélarinnar en lágmarkar eyðsluna.

Er ekki kominn tími til að nota Liqui Moly á bílinn þinn?

Skútuvogi 2, Rvk

Sími 568 3080

Fitjabraut 12, Njarðvík

Austurvegi 52, Selfossi

Smiðjuvegi 68-72, Kóp

Hjallahrauni 4, Hfj

– Síðan 1941 –

– Síðan 1941 – 56

Skútuvogi 2, Rvk

Sími 568 3080

Smiðjuvegi 68-72, Kóp

Hjallahrauni 4, Hfj

Fitjabraut 12, Njarðvík

Austurvegi 52, Selfossi

Stilling hf. | Sími 520 8000 | www.stilling.is | stilling@stilling.is