FÍB Blaðið 1.tbl. 2020

1.tbl. 2020

LÆKKUN

HLEÐSLA RAFBÍLA

SÉR EKKI

OKUR

OLÍUVERÐS

SKILAR

trygginga félaganna

ALLT UM NÝJA BÍLA Á ÁRINU 1

Kjalarnesi

Mosfellsbæ Kirkjustétt Starengi Knarrarvogi Skúlagötu Háaleitisbraut

Bíldshöfða

Skeifunni

Öskjuhlíð

Sprengisandi

BYKO Breidd

Kópavogsbraut

Búðakór Akureyri (Glerártorgi og Baldursnesi)

Kaplakrika

Hafnarfjarðarhöfn

Egilsstöðum Fagradalsbraut 15

Stykkishólmi

Borgarnesi Mosfellsbæ Reykjavík Reykjanesbæ Hveragerði Selfossi

VELDU ÞÍNA STÖÐ!

Akureyri - Glerártorgi Akureyri - Baldursnesi hjá BYKO Borgarnesi Hafnarfirði - Hafnarfjarðarhöfn Hafnarfirði - Kaplakrika* Hveragerði Kjalarnesi Kópavogi - Búðakór Kópavogi - Kópavogsbraut Kópavogi - Byko Breiddinni Mosfellsbæ

Reykjanesbæ - Stapabraut Reykjanesbæ - Hólagata Reykjavík - Bíldshöfða Reykjavík - Háaleitisbraut Reykjavík - Kirkjustétt Reykjavík - Knarrarvogi Reykjavík - Skeifunni Reykjavík - Skúlagötu Reykjavík - Sprengisandi* Reykjavík - Starengi Reykjavík - Öskjuhlíð Selfossi Stykkishólmi Egilsstöðum *afsláttarlaus stöð – okkar langlægsta verð.

ATLANTSOLÍA

FÍB

FÍB félagar eru í uppáhaldi hjá okkur og fá sérlega góð kjör með dælulyklinum, eða allt að 15 krónu afslátt á valinni Atlantsolíustöð.

2

Sæktu um lykil á www.fib.is og byrjaðu að spara.

MEIRA FYRIR

FÍB FÉLAGA

HJÁ ATLANTSOLÍU 15 kr

afsláttur

EF KEYPT ER 150 L EÐA MEIRA

EF KEYPT ER 150 L EÐA MINNA

12+3 KR 10+3 KR

3

Öll él hafa rof ÚTGEFANDI: FÉLAG ÍSLENSKRA BIFREIÐAEIGENDA Ritstjóri Jón Kristján Sigurðsson Ábyrgðarmaður Runólfur Ólafsson Höfundar efnis Björn Kristjánsson Jón Kristján Sigurðsson Runólfur Ólafsson Ólafur Hauksson Prófarkalestur Snorri G. Bergsson Ljósmyndir Björn Kristjánsson Jón Kristján Sigurðsson Forsíðumynd Björn Kristjánsson Umbrot/Auglýsingar Björn Kristjánsson bjorn@fib.is Prentun Ísafoldarprentsmiðja UPPLAG 18.000 FÍB blaðið kemur út þrisvar á ári og er innifalið í árgjaldinu. Árgjald FÍB er kr. 8.580.Heimilt er að vitna í FÍB blaðið í öðrum fjölmiðlum sé heimildar getið.

FÉLAG ÍSLENSKRA BIFREIÐAEIGENDA Skúlagötu 19 101 Reykjavík Sími: 414-9999 Netfang: fib@fib.is Veffang: www.fib.is

4

Við lifum nú á óþekktum og varasömum tímum samhliða baráttunni gegn kórónaveirunni þar sem fólk þarf að bregðast við nýjum og ógnvekjandi aðstæðum. Í framvarðarsveitunum eru almannavarnir, starfsfólk heilbrigðisgeirans, stjórnvöld, bráðaliðar og lögreglan sem vinna ómetanlegt starf. Margir fleiri leggja ómetanleg lóð á vogarskálarnar, s.s. starfsmenn verslana, þjónustufyrirtækja og menntageirans. Það ríkir kreppuástand og flest þekkjum við einhvern sem hefur fengið veiruna, er í einangrun eða sóttkví. Hvað hefur áhrif á okkur og hvað getum við gert? Fjölmiðlar eru með öfluga umfjöllun um ástandið og ábendingar um æskilegar ráðstafanir til þess að draga úr smithættu og mikilvægi þess að halda sér í líkamlegu og andlegu formi.

Einangrun og skortur á félagslegum samskiptum svo að vikum skiptir skapar mikla erfiðleika. Á þessum óvenjulegu tímum sannar sig gildi samvinnu og samkenndar.

Við þurfum að hegða okkur skynsamlega, þrauka og standa saman um að rjúfa smitleiðir til þess að hrekja veiruna á braut fyrr en seinna. Því er mikilvægt að gæta að öryggi og velferð á þessum erfiðu tímum.

Starfsfólk og samstarfsaðilar FÍB standa vaktina fyrir félagsmenn allan sólarhringinn í þessum ólgusjó. Við erum ekki ein í þessari baráttu og eitt af hlutverkum FÍB er að vera til staðar, veita þjónustu og hlúa að samfélaginu á þessum krepputímum.

Engin nótt er svo dimm að eigi komi dagur á eftir. Með samstöðu og skynsemi birtir fljótlega til.

Ótrúlegt fálæti þingmanna Mikill meirihluti Alþingis samþykkti í síðasta mánuði lög um að fella niður skilyrði um leyfisveitingar fyrir sölu notaðra ökutækja. Ákveðið var umræðulítið að fella niður ákvæði fyrri laga um löggildingarnámskeið og -próf fyrir bifreiðasala. Ekki þarf lengur að sækja um leyfi til yfirvalda til að reka verslun eða umboðssölu með notuð ökutæki. Bílasölur eru ekki lengur skyldaðar til að vera með starfsábyrgðartryggingu sem eykur neytendavernd viðskiptavina. Tekið er út ákvæði um að bílasali skuli í hvívetna leysa störf sín af hendi í samræmi við góðar viðskiptavenjur og að viðskiptavinir bílasala njóti jafnræðis um upplýsingar, verð og önnur viðskiptakjör. Einnig er búið að fella út ákvæði um að aðilum séu ekki settir ólögmætir, ósanngjarnir eða óeðlilegir skilmálar í samningum.

Fálæti stórs hluta fulltrúa almennings á löggjafarþinginu sætir furðu. Með breyttum lögum er dregið stórkostlega úr neytendavernd í bílaviðskiptum, þvert á ábendingar og alvarleg varnaðarorð FÍB fyrir hönd neytenda. Einnig er þetta þvert á umsagnir Bílgreinasambandsins og Samtaka ferðaþjónustunnar, þeirra atvinnugreina sem hafa mesta fjárhags- og faglega hagsmuni af regluverki bifreiðaviðskipta.

Hvaða tilgangi þjónar svona pólitískt gerræði? Ekki neytendum og ekki bílgreininni.

Runólfur Ólafsson framkvæmdastjóri

Má bjóða þér 40% afslátt í hraðhleðslu?

ON-lyklahafar með heimili eða fyrirtæki í viðskiptum fá afslátt í öllum hraðhleðslum Kynntu þér allt um málið á www.on.is

Hringinn í kringum landið!

Bæjarhálsi 1 ∙ 110 RVK ∙ Sími: 591 2700 ∙ on@on.is ∙ www.on.is ∙ @orkanatturunnar

5

SKÍÐAFESTINGAR

FÍB BLAÐIÐ Stýring umferðarljósa bætir umferð og öryggi Það er alltaf að koma betur í ljós hve miðlæg stýring umferðarljósa gegnir stóru og mikilvægu hlutverki í umferðinni. Í Evrópu hefur um árabil verið unnið markvisst að því að flæði í umferðinni sé hvað best og hefur þessi stýring gefist vel og undirstrikað mikilvægi sitt. Stýringin hefur komið allt öðru og betra flæði á umferðina í heild sinni og ganga sumir svo langt að segja að hún bætir öryggið á margan hátt.

Hér á landi finnst mörgum þessum þætti ekki hafa verið fylgt eftir sem skildi enda er sum staðar ekki um neina stýringu að ræða. Þar sem stýringu er ábótavant hægir á flæði og getur hæglega skapað hættu. Á tæknitímum ætti ekki að vera erfitt að koma þessum málum í viðunandi ástand, öllum til hagræðis og bættu öryggi. Öll umferðarljós tengd miðlægri stýritölvu fyrir 2022 Það er þó ráðamönnum til hróss í þessum efnum að á undanförnum árum hafa þeir smám saman verið að vakna til lífsins en betur má ef duga skal. Á síðustu misserum hefur verið unnið að samtengingu umferðarljósa á höfuðborgarsvæðinu og miðlægri stýringu þeirra en verkefnið er samstarfsverkefni Reykjavíkurborgar og Vegagerðarinnar. Fram hefur komið að umferðarljós eru á um 200 stöðum á höfuðborgarsvæðinu, það er á gatnamótum og gönguþverunum og er rúmlega helmingurinn tengdur við miðlæga stýritölvu umferðarljósa, MSU. Skilgreiningin á MSU er að um er að ræða kerfi sem tekur tillit til umferðar og velur þau plön sem ná bestum árangri fyrir viðkomandi svæði hverju sinni.

6

Gert er ráð fyrir í áætlunum að árið 2022 verði öll umferðarljós á höfuðborgarsvæðinu tengd MSU. Þegar aflað er upplýsinga um málið og hvernig uppbygging gengur kemur í ljós að sl. haust voru 112 gatnamót/gangbrautir á höfuðborgarsvæðinu tengdar við miðlæga stýritölvu umferðarljósa, MSU. Samkvæmt samgöngusáttmálanum verða 7,2 milljarðar króna settir í verkefnið.

Ferðast um fallega landið okkar Mikill ógnvaldur, kórónaveiran sem veldur covid-19, hefur farið um heimsbyggðina eins og eldur í sinu á síðustu mánuðum með skelfilegum afleiðingum. Veiran hefur sett allt venjulegt líf fólks um allan heim úr skorðum. Lífið og gangur þess er með öðrum hætti en áður og það verður fyrir marga ekki eins og áður. Umferðinni hefur slegið niður um allan heim, götur víðast hvar tómar og varla sálu að sjá. Covid-19 faraldurinn hefur haft víðtæk áhrif á umferðina á höfuðborgarsvæðinu og vítt og breitt um landið. Menn hafa aldrei í annan eins tíma séð annan eins samdrátt í umferð. Það færi ekki svo samt að Íslendingar myndu aldrei sem fyrr keyra um sveitir landsins í sumar og njóta þess sem þetta fallega land býður upp á. Tíminn einn verður að leiða það í ljós.

Jón Kristján Sigurðsson ritstjóri

Efnisyfirlit 8 Okur tryggingafélaganna 10 Bætt umferðaröryggi í Evrópu 12 Hleðsla rafbíla 14 Öryggisinnkallanir bíla 17 Vegtollar í Noregi og Spáni 20 Hringtorg draga úr hraða 21 Nýir bílar 2020 33 Bílnum gefið start 34 Reynsluakstur Nissan Juke 36 Reynsluakstur Peugeot 208e 40 Oft var líf í tuskunum 42 María Jóna Magnúsdóttir frk. BGS 44 Ferðalag um Florida 47 FÍB Aðstoð á Hellu 48 FÍB Afslættir

ÚTIVISTARVÖRUR

- HJÓLAGRINDUR - FARANGURSBOX - KERRUR - DRÁTTABEISLI

VÍKURVAGNAR EHF.

HYRJARHÖFÐI 8. - 110 REYKJAVÍK SÍMI: 577-1090 - www.vikurvagnar.is - sala@vikurvagnar.is

7

Skýrasta myndin af okr Stóra myndin á þessari síðu segir meira en þúsund orð um gegndarlaust okur tryggingafélaganna á bíleigendum. Þar sést hvernig vísitala bílatrygginga hefur flogið fram úr vísitölu neysluverðs.

Hlutfallsleg hækkun bílatrygginga* miðað við hækkun vísitölu neysluverðs *Ábyrgðartryggingar ökutækja (skyldutryggingar)

Framúrakstur iðgjalda ábyrgðartrygginga ökutækja hófst fyrir alvöru 2014. Á hverju ári eftir það hækkuðu bílatryggingarnar langt umfram vísitölu neysluverðs. Hlutfallslega hækkuðu bílatryggingar um 84% frá 2008 til 2019 meðan vísitala neysluverðs hækkaði um 42%. Með öðrum orðum, á þessum 10 árum hækkuðu bílatryggingar helmingi meira en neysluvörur almennings.

90% 80% 70%

60% 50% 40% 30%

20%

Heimild: Hagstofan

10%

Ótrúverðugar skýringar tryggingafélaga

0%

Tryggingafélögin hafa í gegnum tíðina komið með fjölbreyttar skýringar til að réttlæta hækkanirnar.

Spennan í þjóðfélaginu hafi gert ökumenn óvarkárari, fjölgun bíla og fjölgun ferðamanna var viðtekin viðbára.

Við bættist svo talnaleikfimin um að „samsett hlutfall“ tjónakostnaðar væri ekki nógu hagstætt. FÍB hefur margoft bent á að „samsetta hlutfallið“ byggist á áætlunum

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Vísitala ábyrgðartrygginga

tryggingafélaganna um tjónaog rekstrarkostnað – ekki raunverulegum tjónakostnaði.

Félögin hafa leyft sér í gegnum tíðina að hagræða þessum tölum eftir hentugleikum til þess ýmist að sýna góðan hagnað eða til að dæla peningum inn í skattfrjálsu bótasjóðina.

8.000

300

7.000

250

6.000 200

5.000 4.000

150

3.000

100

2.000 50

1.000 0

2009

2010

2011

2012

Fjöldi slysa

8

2013

2014

2015

Fjöldi slasaðra

2016

2017

2018

2019

Fjöldi ökutækja

0

Þúsundir ökutækja

Slysafjöldi og fjöldi ökutækja

Vísitala neysluverðs

Slysatölurnar segja aðra sögu Umferðarslysum án meiðsla fækkaði frá 2009 til 2012 en fjölgaði síðan í takt við fjölgun ökutækja. Iðgjöld hefðu því átt að lækka til að byrja með og síðan í mesta lagi fylgja vísitölu neysluverðs. Fjöldi slasaðra, þar á meðal alvarlegra slasaða, hefur verið lítið breyttur allan þennan tíma. Mesti kostnaður tryggingafélaganna er einmitt vegna líkamstjóna.

Umferðarslysafjöldi er nánast sá sami 2009 og 2019, í kringum 6.600 óhöpp og yfir 80% án meiðsla. Á þessum áratug fjölgaði ökutækjum um 32%, úr 205 þúsund í 270 þúsund. Þetta þýðir að umferðarslysum á hvern bíl hefur fækkað um 22%. Slysin voru 0,025 per bíl árið 2019 en 0,032 árið 2009. Samt hækka iðgjöld trygginganna.

kri tryggingafélaganna Árið 2019 stendur útúr Vinsælasta réttlæting tryggingafélaganna fyrir hækkun iðgjalda síðustu árin hefur verið að mikill hagvöxtur hafi skapað spennu og óþreyju sem hafi leitt til fjölgunar umferðaróhappa. Þetta er ekki rétt, umferðaróhöppum hefur fjölgað í réttu hlutfalli við fjölgun ökutækja.

Ef eitthvað væri til í þessari skýringu tryggingafélaganna, hvers vegna hafa þau þá ekki lækkað iðgjöldin í ljósi minnkandi spennu í þjóðfélaginu á síðasta ári og fækkunar umferðarslysa um 8%?

Hvers vegna hækkuðu iðgjöldin um 6% árið 2019 frá árinu áður?

iðgjalda. Þess vegna þurfa þeir að gerast „nýir“ viðskiptavinir á hverju ári og skapa þannig einskonar samkeppnisumhverfi.

Ekki þýðir að treysta á neytendahlutverk Fjármálaeftirlitsins.

Eins og fram hefur komið þá er FME vita gagnslaust í þessu hlutverki og áhugi þess beinist eingöngu að því að tryggingafélögin hagnist sem mest.

Græn bílafjármögnun Við fellum niður lántökugjöld á lánum vegna kaupa á umhverfisvænni bílum.

Kynntu þér græna bílafjármögnun Arion banka.

Svo vel högnuðust tryggingafélögin á oftöku iðgjalda 2019 að þau gátu ekki leynt kátínu sinni. Í fréttum mátti lesa um „heilbrigðan og kröftugan iðgjaldavöxt“ og stórbætta afkomu.

Bara ein leið til að berjast á móti okrinu Bíleigendur hafa í raun aðeins eina leið til að takast á við tryggingafélögin. Það er að óska eftir tilboðum í tryggingar sínar frá þeim öllum á hverju ári og taka alltaf lægsta tilboðinu. Mýmörg dæmi eru um að fastir viðskiptavinir borga alltaf hæstu iðgjöldin. Félögin leggja sig ekki fram um að verðlauna þá fyrir tryggðina með lækkun

arionbanki.is

9

Stórt skref í átt að bættu umferðaröryggi í Evrópu Á heimsþinginu um umferðaröryggi sem haldið var í Stokkhólmi í febrúar var lögð gífurleg áhersla á að bæta umferðaröryggi og um leið alla innviði þeirra á heimsvísu á næstu árum. Ljóst er að mun meira fjármagni verður veitt nú en áður í þá þætti sem snúa almennt að umferðaröryggi. Markmið ráðstefnunnar var að miðla þekkingu og ræða leiðir til að auka umferðaröryggi á heimsvísu, meðal annars á grunni heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna. Á þinginu var fjallað um reynslu og innleiðingu Svía og nokkurra annarra ríkja á stefnu um núllsýn (e. Vision Zero) í umferðaröryggi.

Núllsýn felst í að stefna skuli að því að engin banaslys eða alvarleg slys verði í umferðinni í náinni framtíð.

Mikilvægt væri að viðurkenna ekki að banaslys í umferðinni geti verið viðunandi ástand og miða opinberar áætlanir, aðgerðir, fræðslu og eftirlit við núllsýn. Frá því að stefnan var innleidd í Svíþjóð árið 1997 hefur tekist að draga úr umferðarslysum um helming.

Sigurður Ingi Jóhannsson, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra, sótti heimsþingið í Stokkhólmi um umferðaröryggi en það sóttu 80 samgönguráðherrar víðs vegar að úr heiminum en auk þeirra stjórnendur og fulltrúar alþjóðastofnana og félagasamtaka og aðilar frá atvinnulífinu, þ.á m. bifreiðaframleiðendum og fjárfestingarfyrirtækjum. Alls tóku um 1.700 manns þátt í ráðstefnunni frá 140 löndum.

stjórnvöld og samfélag taki höndum saman um að fækka alvarlegum slysum og dauðaslysum í umferðinni. Á ráðstefnunni hafa um 200 ungmenni frá 75 löndum hvaðanæva úr heiminum sagt frá reynslu sinni og baráttumálum. Staðan væri mjög ólík eftir heimshlutum en á heimsvísu látast 500 börn á dag í umferðarslysum. Þátttakendur voru sammála um mikilvægi þess að ungmenni væru þátttakendur í stefnumótun og ákvarðanatöku í umferðaröryggismálum og að ungt fólk yrði að vera þar í forystu. Á þinginu var kunngert að Evrópski fjárfestingabankinn, EIP, væri genginn til samstarfs við þrjú félaga-samtök sem leiða vegamatsáætlanir (RAP) sem hluta af alþjóðlegu átaki til að fækka verulega dauðsföllum og alvarlegum slysum á heimsvísu fyrir árið 2030.

EIB og Evrópska vegamatsáætlunin (EuroRAP), alþjóðlega vegamatsáætlunin (iRAP) og umferðaröryggisstofnunin (RSF) ætla að taka höndum saman og styðja sérstaklega fjárfestingar í uppbyggingu á bættum og öruggari vegum.

Allir munu leggjast á eitt að ná settum markmiðum Ferry Smith, stjórnarformaður EuroRap, sagði eftir undirritunina að samstarfið væri gríðarlega ánægjulegt og stórt skref í þá átt að bæta umferðaröryggi í Evrópu og um allan heim. Í þessu felst mikil áskorun og allir munu leggjast á eitt við að ná settum markmiðum.

Lilyana Pavlova, varaforseti EIB–hópsins, sagði þetta stóran dag með það að markmiði að bæta umferðaröryggi um allan heim. Mikilvægt er að geta sótt nauðsynlega ráðgjöf, þjálfun og færni til að þróa öruggari vegi og efla innviði. Á þinginu var sænskum stjórnvöldum veitt hin eftirsóttu alþjóðlegu iRAP nýsköpunarverðlaun. Alþjóðlegu vegaöryggissamtökin iRAP eru móðursamtök EuroRAP sem hefur allt frá árinu 2005 tekið út öryggi íslenskra vega.

Verðlaunin eru veitt vegna frumkvæðis við hönnun og þróun 2+1 vega með víravegriði til aðgreiningar á akstursstefnum.

Uppbygging 2+1 vega hefur dregið verulega úr alvarlegum framanákeyrslum og skilað helmingsfækkun í fjölda látinna og alvarlega slasaðra í Svíþjóð og mörgum öðrum löndum sem notast við þessa hönnun vega.

Fjögur ungmenni sóttu ráðstefnuna Fjögur íslensk ungmenni sátu ráðstefnuna en yfirskrift hennar útleggst á íslensku „Hingað og ekki lengra“. Yfirskriftin vísar til þeirrar kröfu ungmenna um allan heim að 10

Íslensk ungmenni sátu ráðstefnuna í Stokkhólmi. Hér eru þau með Sigurði Inga Jóhannssyni

samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra.

Mjög góð þátttaka var á ráðstefnunni og var hún sótt af 80 samgönguráðherrum ýmissa landa.

Umferðaröryggi er mikilvægasta verkefni okkar í samgöngum Í viðtali við Sigurður Ingi segir hann að Ísland sé sannanlega ofarlega á heimsvísu í umferðaröryggi. „Umferðaröryggi er mikilvægasta verkefni okkar í samgöngum og við þurfum samstillt átak hér á landi til að tileinka okkur hugarfar um núllsýn í umferðaröryggi og útrýma banaslysum og alvarlegum slysum alfarið. Með samstilltu átaki og fræðslu hefur tekist að fækka slysum á sjó síðustu ár og áratugi svo að um munar, en síðustu þrjú ár hefur ekkert banaslys orðið,“ segir hann.

Skipti sköpum fyrir umferðaröryggi að aðskilja akstursstefnur

harðar á notkun snjallsíma og heimildir til sekta voru hækkaðar,“ segir Sigurður Ingi.

Samhliða heimsþinginu átti Sigurður Ingi Jóhannsson tvíhliða fundi með Knut Arild Hareide, samgönguráðherra Noregs, annars vegar og með Benny Engelbrecht, samgönguráðherra Danmerkur, hins vegar.

Fjölmörg mál voru á meðal umræðuefna á fundum Sigurðar Inga með kollegum sínum, en þeirra á meðal var reynsla Norðmanna og Dana af samvinnuverkefnum í samgönguframkvæmdum og nýleg löggjöf í Noregi á sviði leigubifreiða.

Norrænir ráðherrar ræða aukið samstarf Ráðherrarnir ræddu einnig undirbúning á ráðherrafundi og málþingi norrænna samgöngu- og orkumálaráðherra um sjálfbærar samgöngur sem haldinn verður í Kaupmannahöfn í byrjun maí. Þar ætla ráðherrar frá öllum Norðurlöndunum að ræða aukið samstarf og leiðir til efla sjálfbærar samgöngur, orkuskipti í samgöngum, fjölbreytta samgöngumáta og möguleika upplýsingagátt um almenningssamgöngukerfi. Þjóðirnar hafa ýmist ýtt úr vör slíkri gátt eða eru að undirbúa slíkt, eins og raunin er hér á landi í takt við nýja heildarstefnu um almenningssamgöngur milli byggða.

Ráðherra segir að sköpum skipti fyrir umferðaröryggi að aðskilja akstursstefnur á umferðarþyngstu þjóðvegum og stofnbrautum. „Það verða mikilvægustu öryggisaðgerðir sem við ráðumst í hér á landi í seinni tíð,“ segir ráðherra. „Einnig er mikilvægt að tryggja góða fræðslu og forvarnir vegna aukinnar snjallsímanotkunar í umferðinni. Ný umferðarlög sem tóku gildi um síðustu áramót taka 11

Sænskum stjórnvöldum var veitt hin eftirsóttu alþjóðlegu iRAP nýsköpunarverðlaun.

Nýjar leiðbeiningar

Hleðsla rafbíla Flestir gera sér nú ljóst að rafbílar eru framtíðin varðandi orkuskipti í samgöngum og að nýir bensín- og dísilbílar munu ekki verða seldir í framtíðinni. Margar þjóðir og einstaka borgir hafa gefið það út að bílar með mengandi útblástur verði bannaðir á komandi áratug. Fólk sem er að hugsa um að kaupa nýjan bíl ætti ekki að kaupa bensín- eða dísilbíla, þar sem þeir verða brátt úreltir.

Mikilvægt er að halda fast í tauma svo aðþróunin í fjölgun rafbíla haldi áfram á Íslandi og markmið okkar um orkuskipti í samgöngum nái fram að ganga. Ísland á nokkuð langt í land að ná settum markmiðum og því þarf að halda stuðningi við orkuskipti áfram.

Breytingar á byggingarreglugerð 2018 og á fjöleignarhúsalögum eru mikilvæg skref í þessu ferli. Nýjum leiðbeiningum um hleðslu rafbíla er ætlað að styðja við þessa þróun.

Kröfur í byggingarreglugerð Í byggingarreglugerð frá 20. júní 2018 eru kröfur um hleðslumöguleika fyrir rafbíla fyrir allar nýjar byggingar og vegna endurbygginga. Kröfurnar eru mismunandi fyrir íbúðarhúsnæði annars vegar og byggingar til annarra nota hins vegar.

Byggingarreglugerð gerir nú kröfu um að í nýbyggingum og við endurbyggingu skuli gert ráð fyrir tengibúnaði vegna hleðslu rafbíla við hvert bílastæði.

Kröfurnar gilda fyrir allar nýjar byggingar sem samþykktar hafa verið af byggingarnefnd viðkomandi sveitarfélags frá þeim tíma. Athuga ber að kröfurnar gilda óháð því hvort þær koma fram á aðaluppdráttum eða hvort láðst hefur að geta þeirra. Allir aðilar tengdir byggingarframkvæmdum þurfa því að vera vakandi í byggingarferlinu, 12

þannig að ekki þurfi að ráðast í kostnaðarsamar aðgerðir eftir á.

Nýjar leiðbeiningar fyrir fjölbýlishús Árið 2019 setti Mannvirkjastofnun (nú Húsnæðis- og mannvirkjastofnun) af stað verkefni um gerð leiðbeininga fyrir rafbílahleðslu í fjölbýlishúsum.

Mikil þörf er fyrir heildstæðar leiðbeiningar varðandi fyrirkomulag hleðslu í nýjum og eldri byggingum. Þær eru ætlaðar bæði leikmönnum og fagaðilum varðandi kröfur og bestu leiðir til uppsetningar á hleðslustöðvum.

Leiðbeiningarnar verða með nánari útlistun á kröfum byggingarreglugerðar til nýbygginga. Þar kemur fram hverju þarf að huga að í nýjum byggingum varðandi hönnun og frágang til að uppfylla byggingarreglugerð. Mikilvægt er að auðvelt verði að setja upp hleðslu í fjölbýlishúsum á hagkvæman hátt. Til þess að það megi verða þarf að ganga nokkuð langt í frágangi, þannig að hver og einn íbúi þurfi ekki að leggjast í kostnaðarsamar aðgerðir eftir á.

Til dæmis þarf nægjanlega mikið afl rafmagns inn í bygginguna til að anna núverandi notkun og þeirri notkun sem fyrirsjáanleg er í framtíðinni.

Fyrir fjölbýlishús er aflstýring milli hleðslustöðva vitrænasti kosturinn til að nýta afl byggingarinnar sem best og rétt að gera ráð fyrir því frá byrjun í hönnun nýbygginga. Ekki er þörf á að allir rafbílar geti hlaðið með hámarksafköstum á sama tíma.

hleðsla fer fram en æskilegt er að hlaða á nóttunni þegar almenn rafmagnsnotkun er einna minnst. Í flestum tilvikum er hægt að koma upp ásættanlegri rafbílahleðslu í eldri byggingum með aflstýringu. Í framtíðinni, þegar flestir verða komnir á rafbíla, gæti aflþörfin verið meiri en kerfið ræður við. Sú lausn, sem valin er til rafbílahleðslu, þarf því að taka mið af þessum breytingum.

Myndirnar sýna hvernig rafmagnsálag (notkun) er í fjölbýlishúsum á mismunandi tímum og hvernig best er að nýta þá orku sem er til staðar.

Dæmigerð álagskúrfa notkunar fjölbýlishúss.

Mest álag er á milli 16 og 22.

Álagskúrfa almennrar notkunar (grá) að viðbættu álagi við hleðslu rafbíls (græn)

Eldri fjölbýlishús Fyrir eldri fjölbýlishús skiptir aflstýring sérstaklega miklu máli, þar sem nýta verður sem best aflið sem er til aflögu. Þó nokkur kostnaður getur verið fólginn í því að stækka rafmagnsinntak bygginga. Fyrir flesta rafbíla og fullkomnari hleðslustöðvar er hægt að stilla hvenær dagsins

Mögulegt afl sem er til staðar í kerfi fjölbýlishúss, miðað við að hleðslu sé dreift á allan sólarhringinn

Til að álagsstýring sé möguleg þurfa hleðslustöðvar að hafa samskipti sín á milli. Í reynd þýðir það að stöðvarnar séu frá sama framleiðanda, þannig að söluaðili eða framleiðandi ábyrgist samvirkni þeirra. Mjög hröð þróun er í hleðslustöðvum og ekki ólíklegt að í framtíðinni geti stöðvar mismunandi framleiðenda talað saman samkvæmt sameiginlegum staðli. Þær hleðslulausnir sem valdar eru þurfa að geta stækkað með auknum fjölda notenda.

Uppsetning rafbílahleðslu fyrir eldri byggingar þarf að fara fram í nokkrum skrefum. Það ferli nýtist hvort sem um er að ræða kröfu í samræmi við byggingarreglugerð eða óskir eigenda en getur verið misjafnlega umfangsmikið eftir því hversu stórfelldar breytingarnar eru.

Helstu skref við uppsetningu hleðslu fyrir eldra húsnæði.

Mögulegt afl sem er til staðar í kerfi fjölbýlishúss, miðað við að hleðslu sé dreift á allan sólarhringinn Ný fjöleignarhúsalög

Rafbílar eru með misjafnlega mikla drægni eins og gengur og því þarf net hraðhleðslustöðva að vera þétt. Í raun er óþarfi að fólk, sem keyrir nær eingöngu innanbæjar, fjárfesti í mjög stórum rafhlöðum. Eðlilegra er að net hraðhleðslustöðva sé þéttriðið þannig að fólk geti notað bílana eins og óskir eru um.

er leyfilegt að nota færanlega tengla, til dæmis á framlengingarsnúru, til hleðslu rafbíla. Hver tengill skal einungis fæða einn rafbíl.

Hægt er að nálgast nánari Nú er á leiðinni mikilvægt skref upplýsingar um frágang rafmagns sem lýtur að breytingum á og val á bilanastraumsrofum og fjöleignarhúsalögum og er í vinnslu leiðurum á heimasíðu Húsnæðis- og hjá félagsmálaráðuneyti. Breytingar mannvirkjastofnunar www.hms.is. gera íbúum auðveldara að koma upp hleðslu og fækka þröskuldum á leiðinni. Við Af hverju þarf ekki að gera ráð fyrir hámarksaflþörf allra rafbíla við hleðslu á sama tíma. uppfærslu laganna hefur meðal annars • Orkunotkun er breytileg milli einstaklinga og breytileg eftir dögum. verið litið til reynslu • Bílar eru settir í hleðslu á mismunandi tímum eftir því hvenær fólk kemur heim.

Norðmanna, sem komnir eru • Mjög sjaldgæft er að bílar séu með 0% hleðslu eftir daginn. lengst í heiminum • Almennt eru rafbílar ekki hlaðnir upp 100% í hvert skipti. varðandi orkuskipti í samgöngum.

Húsfélög munu ekki geta neitað Öryggismál Höfundur einstaklingum um að koma sér upp rafbílahleðslu, sé þess óskað. Að því Samhliða auknum fjölda Böðvar Tómasson sögðu er mikilvægt að skapa sem rafbílahleðslustaða er mikilvægt að verkfræðingur besta sátt um fyrirkomulag hleðslu í huga að rafmagnsöryggismálum. er stofnandi fjölbýlishúsum. Það er meðal annars Til dæmis skulu bilunarstraumsrofar verkfræðistofunnar gert með að skipuleggja fyrir fram vera af gerð A eða B og í flestum ÖRUGG, sem sinnir hvernig að uppbyggingu skuli standa tilvikum hentar gerð B best. öryggismálum í og kostnaður eigi að skiptast milli Bilunarstraumsrofa af gerðinni AC víðum skilningi, aðila. skal ekki nota fyrir hleðslu rafbíla. svo sem hönnun öryggisvarna, brunahönnun, áhættugreiningu Hraðhleðslustöðvar Mikilvægt er að frágangur á og rýmingaráætlunum. Hann hefur rafmagni og hleðslubúnaði sé Til að tryggja orkuskiptin á landinu enn fremur sinnt margvíslegum framkvæmdur af fagaðila. Þó að öllu er mikilvægt að uppbygging verkefnum tengdum rafbílum minni líkur séu á að það kvikni í hraðhleðslustöðva haldi áfram á og rafbílahleðslu. Böðvar hefur rafmagnsbíl en bensínbíl getur fullum hraða. Á sama tíma er ljóst að undanfarið unnið að gerð slakur frágangur á rafmagni valdið hraðhleðslustöðvar á fáförnum stöðum leiðbeininga um hleðslu rafbíla fyrir íkveikjuhættu. Ekki er til dæmis munu ekki bera sig fjárhagslega, Húsnæðis- og mannvirkjastofnun, ásættanlegt að hleðsla rafbíla heldur verður að líta á þær sem hluta sem líta brátt dagsins ljós. fari fram í gegnum hefðbundna af stærri mynd. Ríkið þarf því að koma heimilistengla, þar sem þeir eru ekki að uppbyggingu þeirra með styrkjum, hannaðir fyrir langtímanotkun. Ekki eins og gert hefur verið hingað til.

13

Eldsneyti á Íslandi hefur lækkað mun minna en á erlendum mörkuðum Kórónafaraldurinn hefur í för með sér mikinn efnahagslegan samdrátt sem ekki sér fyrir endann á. Ekkert bólar á samkomulagi um framleiðslukvóta á olíu á milli Saudi Araba og Rússa og bæði löndin hafa aukið framboð sitt á olíumörkuðum samhliða miklum samdrætti í eftirspurn. Mikið framboð í lítilli eftirspurn mun halda olíuverði niðri á næstunni.

Eldsneytisverð til íslenskra neytenda hefur lækkað töluvert undanfarið en mun minna en á flestum öðrum mörkuðum. Fram kom í frétt á FÍB vefnum þann 25. mars sl. að frá miðjum janúar í ár til 25. mars hefði bensínlítrinn hjá N1 lækkað um 20,90 krónur og kostaði 221,90 krónur. Dísillítrinn hafði lækkað á sama tíma um 18,50 krónur niður í 217,40 krónur. Í Danmörku hafði bensínlítrinn á sama tíma lækkað að meðaltali um 45 krónur og dísillítrinn um ríflega 35 krónur. Í Svíþjóð var lækkunin að meðaltali 43 krónur fyrir bensínið og 29 krónur fyrir dísilolíuna. Veiking íslensku krónunnar skýrir hluta af þessum mikla mun en aukin álagning vegur þyngst.

Síðustu tvo daga marsmánaðar lækkuðu íslensku olíufélögin verðin hjá sé um allt að 5 krónur á lítra. miðað við þróun heimsmarkaðarins.

Brent hráolíuverðið hefur fallið um allt að 60% á síðustu vikum, farið niður undir 22 Bandaríkjadali og hefur ekki verið lægra frá árinu 2002. Þrátt fyrir drjúgar verðlækkanir á í mars hér heima þá hafa olíufélögin ekki verið að skila eðlilegri verðlækkun til neytenda.

Meðalálagning á hvern bensínlítra á íslenskum markaði er yfir 13 krónum hærri í mars samanborið við febrúar í ár.

Líklega reyna olíufélögin að réttlæta aukna álagningu með með tilvísun í mikinn sölusamdrátt sem fylgir kreppunni. Costco hefur svarað lækkuðu heimsmarkaðsverði einna best og líklega mun það auka við markaðshlutdeild þeirra. Lækkun eldsneytisverðs hefur jákvæð áhrif á eftirspurn

almennra neytenda og fyrirtækja til skamms og lengri tíma. Lægra eldsneytisverð hefur einnig jákvæð áhrif á neysluvísitöluna og þar með verðólguþróun. Allt eru þetta ríkir hagsmunir neytenda og þjóðfélagsins í heild sem hjálpa til við að draga úr hægagangi efnahagslífsins á ólgutímum. Þessi verðstefna á íslenskum fákeppnismarkaði skaðar neytendur og atvinnulífið og skapar vantraust hjá almenningi gagnvart fyrirtækjum í olíuviðskiptum.

Costco hefur svarað lækkuðu heimsmarkaðsverði einna best og líklega mun það auka við markaðshlutdeild þeirra. Mynd tekin 19.03.20

Er sjúkrataska í þínum bíl?

Verð frá aðeins 2100 kr.

www.FIB.is 14

Skráningar- og skoðunarskylda eftirvagna Samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra hyggst leggja fram frumvarp til laga um að taka út ákvæði í nýjum umferðarlögum um skráningar- og skoðunarskyldu léttra eftirvagna. Þetta virðist gert að undirlagi Samgöngustofu.

FÍB telur það veigamikið öryggisatriði að skrá og hafa eftirlit með ástandi léttra eftirvagna. Leggja þarf mat á hönnun, smíði og samsetningu vagnanna og fara yfir raunverulegt burðarþol. Skráning og skoðun tryggir eftirlit með öryggisbúnaði, ljósabúnaði, burðarvirki og tengibúnaði m.m. Þetta aukna aðhald og eftirlit stuðlar að auknu umferðaröryggi. Í flestum nágrannaríkjum okkar eru léttir eftirvagnar skráðir og skoðunarskyldir. Þar eru vegir oftast skárri en hér á landi og hámarkshraði eftirvagna lægri.

Með skráningar- og skoðunarskyldu léttra eftirvagna í umferðarlögum (77/2019) var loks orðið við hvatningu Rannsóknarnefndar umferðarslysa um aukið öryggi í þessum ökutækjaflokki. Innan tveggja mánaða frá gildistöku laganna er ráðuneyti umferðaröryggismála búið að leggja fram drög að frumvarpi til laga um breytingu á umferðarlögum sem viðheldur ástandi sem ógnar umferðaröryggi. Þrátt fyrir lagabreytinguna 1. janúar 2020 hefur Samgöngustofa ekki hafa breytt verklagi sínu varðandi skráningu eða skoðun eftirvagna sem eru undir 750 kg að þyngd. Það sætir furðu að stofnun sem fer með stjórnsýslu samgöngumála viðhafi verklag sem samræmist ekki umfeðralögum.

Frekari rök fyrir skráningu og eftirliti með léttum kerrum: •

Léttir eftirvagnar eru oft heimasmíðaðir sem skapar óvissu um gæði smíðinnar og burðargetu.

•

Eftirvagnar standa gjarnan óhreyfðir svo mánuðum skiptir. Við þær aðstæður er hætta á að hjólabúnaður og tengibúnaður, veðrist, tærist og skemmist. Af þeim sökum hafa hjól farið undan eftirvögnum í almennri umferð.

•

Reynslan sýnir að töluverður fjöldi eftirvagna í umferð er án ljósabúnaðar þótt hann sé áskilinn.

•

Mörg dæmi eru um eftirvagna sem ekki eru búnir öryggiskeðju til að festa í ökutækið sem dregur en það er nauðsynlegt öryggisatriði sérstaklega þegar um er að ræða óhemlaðan eftirvagn.

•

Samkvæmt 3. grein reglna um tengingu og drátt ökutækja nr. 394/1992 þá ber að setja skráningarnúmer dragandi ökutækis á óskráðan eftirvagn ef vagninn skyggir á númer bílsins. Þetta er væntanlega til þess að hægt sé að greina ökutækið í umferð. Á þessu er fullkominn misbrestur í dag enda flækjustigið hátt. Þetta kallar á að til reiðu sé aukanúmeraplata með númeri bílsins sem dregur. Aukanúmer þarf að panta og borga sérstaklega fyrir. Skráningarskylda eftirvagna leysir þetta vandamál.

Starfsmaður FÍB tók þessa mynd á dögunum af kerru sem virtist vera í reglulegri notkun þar sem nýlegur ljósabúnaður var á henni. En þegar betur var að gáð þá kom í ljós að hásing er byrjuð að missa styrk og bogna, fjaðrablað er brotið hægra megin og hægri dempari sömuleiðis horfinn. Þá voru ekki samstæð dekk undir kerrunni. Þessi kerra er ekki skráningar né skoðunarskyld og því engin leið fyrir yfirvöld að koma í veg fyrir að eigandi keyri með hana á allt að 80 km/h. með tilheyrandi hættu fyrir ökumann og aðra vegfarendur.

15

Stafræn ökuskírteini með vorinu Í vor verður hægt að fá ökuskírteini í síma.

Fjölmargir nota nú símann sem greiðslukort, flugmiða og fleira. Stafræn ökuskírteini verða til hagsbóta fyrir fólk enda er síminn oftast með í för og líkur á að þessu fylgi töluverð þægindi fyrir einstaklinga.

Stafrænt Ísland hefur á síðustu mánuðum unnið að útgáfu stafrænna ökuskírteina í samvinnu við Ríkislögreglustjóra til notkunar í snjallsíma innan Íslands. Mikil þróun hefur verið á undanförnum árum í notkun á öruggri snjallsímaþjónustu sem gerir það kleift að gefa ökuskírteini út með öðrum hætti en á plastkortum.

Ökuskírteinagrunnur og afgreiðslukerfi ökuskírteina er komið til ára sinna og kallaði á stafræna lausn til þæginda fyrir almenning. Nú er tæknileg útfærsla tilbúin og ekkert því til fyrirstöðu að hefja útgáfu á stafrænum ökuskírteinum fyrir snjallsíma, jafnt fyrir Android- og iOS-stýrikerfi.

Notendur munu geta fengið stafrænu ökuskírteinin með því að sækja um þau á Ísland.is, sem tryggir örugga afhendingu þeirra með rafrænum skilríkjum. Stefnt er að því að koma stafrænum ökuskírteinum í gagnið fyrir 1. júní 2020.

Volkswagen greiðir þýskum neytendum 130 milljarða í bætur Samningar eru loksins í höfn á milli þýska bílaframleiðandans Volkswagen, þýsku neytendasamtakanna og ADAC, systursamtaka FÍB, í Þýskalandi í hinu svokallaða dísilsvindli sem upp komst á sínum tíma. Forsvarsmenn Volkswagen hafa boðist að greiða þýskum bíleigendum sem urðu fyrir barðinu á stóra útblásturshneykslinu, um 830 milljónir evra eða 130 milljarða íslenskra króna.

Um það bil 450 þúsund eigendur Volkswagen dísilbíla höfðuðu mál á hendur bílasmiðjunum. Bæturnar eru á bilinu 250 þúsund upp í eina milljón króna á hvern bíl. Þar ræður tegund og árgerð bílsins. Áður hafði náðst sátt við eigendur bíla frá fyrirtækinu í Kanada, Bandaríkjunum og Ástralíu.

16

Samingaviðræður á milli aðila hafa staðið yfir um langa hríð og á ýmsu hefur gengið. Um áramótin settust aðilar niður til að leita ráða sem gæti að lokum leitt til niðurstöðu. Ef það hefði ekki tekist hefði málinu verið skotið til héraðsdómstólsins í Braunschweig. Volkswagen var í mun að ljúka þessu máli og ná sáttum við neytendur eins og nú hefur orðið raunin.

Eins og frægt varð á sínum tíma beið Volkswagen álitshnekki í september 2015 eftir að upp komst að þessi annar tveggja stærstu bílaframleiðenda heims hafði komið fyrir hugbúnaði í tölvukerfi nokkurra vinsælustu dísilknúnu bílgerða sinna – búnaði sem fegraði stórlega niðurstöður mengunarmælinga bílanna.

Komið var fyrir hugbúnaði eða forriti í í tölvum bíla sem skynjar þegar byrjað er að mengunarmæla þá. Búnaðurinn gangsetur þá hreinsibúnað í útblásturskerfi bílsins sem annars er lítt eða ekki virkur í venjulegri daglegri notkun hans. Þetta þýddi að mengunarmælingin sýndi mjög fegraða mynd af losun NOx–sambanda og sótagna sem eru krabbameinsvaldar. Þær mengunartölur sem svona fengust og voru skráðar í gerðarviðurkenningarskjöl bílanna og eru því hrein og bein fölsun.

Vegtollar í Noregi og á Spáni Löng hefð er fyrir því að bíleigendur í Noregi leggi fjármagn til vegagerðar með sérstökum veggjöldum. Það er kannski í það grófasta að segja að flestir Norðmenn hafi tekið þessum gjöldum, svokölluðum „bompenger“, með brosi á vör en þeir hafa lítið agnúast út af þessum vegatolli þar til nú. Ríkisstjórnin hefur nefnilega haft í hyggju að auka þá verulega til að standa undir kostnaði við ný umferðarmannvirki víða um Noreg. Þetta finnst þeim, sem kusu Framfaraflokkinn og komu honum í ríkisstjórn einmitt til að afnema vegatollana, ekki góð hugmynd. Vegna þessa hafa deilur um vegatollana sennilega aldrei verið meiri en nú síðustu árin. Stofnaður var sérstakur stjórnmálaflokkur, Bompengepartiet, árið 2015 sem hefur aðeins eitt mál á sinni stefnuskrá. Að afnema vegatolla.

Vegatollar eru enn og verða áfram notaðir til að fjármagna hraðbrautir, jarðgöng og nýjar samgönguæðar í borgum og bæjum konungsríkisins.

Oftast eru þeir lagðir af þegar búið er að greiða umferðarmannvirkin niður en þó ekki alltaf.

Höfuðborgin, Osló, heldur enn í alla tolla sína og notar þá m.a. til að takmarka notkun einkabíla þegar fólk fer til vinnu á morgnana, frá kl 06:30–09:00 og síðan heim á kvöldin frá 15:00–17:00. Fyrir utan borgarfólk, sem sækir vinnu í miðborginni á eigin bíl, er vegtollurinn fyrir venjulega fólksbifreið, bensínbíl, 77 norskar krónur (nkr) á háannatímanum. Þeir sem aka dísilbílum þurfa að borga 85 nkr. Utan háannatíma eru þessi gjöld hinsvegar 59 krónur fyrir bensínbíl og 69 krónur fyrir dísilbíl.

Hvergi í Evrópu eru fleiri rafbílar en í Noregi. Lengi vel gátu þeir ekið ókeypis í gegnum tollstöðvar en það breyttist þó 31. maí á þessu ári. Ástæðan var sú að tekjur hins opinbera af vegatollum höfðu dregist mikið saman vegna rafvæðingarinnar að þær nægðu varla fyrir viðhaldi á þjóðvegum hvað þá nýframkvæmdum. Þess vegna velti ríkisstjórnin fyrir sér að hækka enn álögur á bíleigendur auk þess að leggja lágmarkstoll á rafbíla sem nemur um 5 norskum krónum.

Megintilgangur veggjaldafjármögnunar er og verður að ná hraðari og markvissari uppbyggingu vegamannvirkja.

Auk þess geta stjórnvöld notað hluta af vegtollinum til að styrkja almenningssamgöngur í þéttbýli. Þar er að sjálfsögðu átt við strætisvagna, sporvagna, neðanjarðarlestir og járnbrautirnar. Öll eru þess almenningssamgöngutæki vel nýtt af launþegum á leið til og frá vinnu og hópum eins og skólafólki.

Spánverjar eru með ágætis kerfi á innheimtu vegatolla á hraðbrautum sínum. Þar borga menn algerlega eftir notkun, þ.e. nokkurs konar kílómetragjald. Þannig að sá sem ekur 300 km eftir hraðbraut borgar þrisvar sinnum meira en sá sem ekur 100 km. Þá má geta þess að nú eru Spánverjar búnir að ákveða að leggja niður vegatollana á AP 7 hraðbrautinni frá og með næstu áramótum. Hún mun að mestu vera niðurgreidd auk þess sem kostnaðurinn við vegatollstöðvarnar er orðinn svo mikill að talið er að stöðvarnar standi vart undir sér.

17

Öryggisinnkallanir bíla á Íslandi Félag íslenskra bifeiðaeiganda (FÍB) boðaði nýverið til upplýsingarfundar um öryggisinnkallanir ökutækja á Íslandi. Fundinn sátu, auk fulltrúa FÍB, aðilar frá Bílagreinasambandinu, Samgöngustofu, Neytendastofu og BL. Markmið fundarins var að leita lausna við framkvæmd og eftirfylgni innkallana frá bílaframleiðendum að því er snýr að öryggi bílsins.

Farið var yfir samantekt um innkallanir og skiptingu þeirra þ.e. innköllun og öryggisinnköllun og enn fremur þá ferla sem eiga sér stað af hálfu framleiðenda og síðan innflutnings– og umboðsaðila. Þá var velt upp hvernig sé staðið að eftirfylgni og hvað megi betur fara í þeim málum þegar eigendur sinna ekki tilkynningu um innköllun.

Farið var yfir þau vandamál sem hafa skapast vegna bíla sem eru fluttir inn fram hjá umboði og ekki skráðir í gagnagrunn framleiðenda eða umboðs og því erfitt að ná til.

Að lokum væru ræddar hugmyndir að lausnum: Vefsíða þar sem neytendur geta flett upp bílnúmeri og fengið að vita um opnar innkallanir. Tengja þarf öryggisinnkallanir við ökutækjaskrá þannig að opin innköllun kalli á athugasemd eða synjun aðalskoðunar ökutækis þar sem það er telst ekki öruggt í umferð.

Fundarmenn voru á einu máli um mikilvægi verkefnisins og samvinnu um farsælar lausnir. Ákveðið var að hittast mjög fljótlega á öðrum fundi um verkefnið.

Peugeot 208 bíll ársins í Evrópu Peugeot 208 var valinn bíll ársins í Evrópu 2020. 58 evrópskir blaðamenn tóku þátt í kjörinu og fyrir fram var búist við að Peugeot 208 myndi etja harða keppni við Tesla Model 3 og Porsche Taycan um útnefninguna. Það fór á annan veg því að sigur Peugeot var mun stærri og öruggari en búist hafði verið við.

Peugeot 208 hlaut alls 281 stig, Tesla Model 3 fékk 242 stig í öðru sætinu og í þriðja sæti hafnaði Porsche Taycan með 222 stig. 30 bílar voru í byrjun tilnefndir en dómararnir, sem komu frá 23 löndum, fækkuðu þeim í sjö sem teknir voru til kostanna í úrslituum. Í næstu sætum komu Renault Clio, Ford Puma, Toyota Corolla og loks BMW 1.

Undir venjulegum kringum er valið á bíl ársins í Evrópu kunnugert í tengslum við bílasýninguna í Genf en eins og fram hefur komið verður ekkert af henni vegna kórónaveirunnar.

Aftar í blaðinu er farið ítarlega yfir bíl ársins í reynsluakstri.

Peugeot 208 hefur lengi notið vinsælda í Evrópu en fæst í dag einnig sem rafbíll.

Framleiðendur bílsins binda miklar vonir við að rafbíllinn eigi eftir að seljast vel á næstu misserum. Forsvarsmenn Peugeot voru að vonum í sjöunda himni með niðurstöðuna og sögðu hana vekja athygli og ýta undir betri sölu á bílnum.

Jean Philippe Imparato varaformaður Peugeot veitti verðlaununum viðtöku.

18

Frumkvæði Euro NCAP skilar sér í auknu öryggi Evrópska öryggisstofnunin Euro NCAP, sameign bifreiðaeigendafélaganna í Evrópu, tilkynnti að árið 2019 hefði verið það umfangsmesta frá stofnun samtakanna. 55 bílar frá 26 bílaframleiðendum gengust undir prófanir hvað öryggi þeirra snertir.

Euro NCAP og evrópski bílamarkaðurinn eru í fararbroddi hvað alla öryggisþætti varðar. Evrópskir bílaframleiðendur setja öryggið ofar öllu og eru komnir framar í þeim efnum en bílaframleiðendur annars staðar í heiminum. Þess má geta að árið 2022 tekur í gildi endurskoðuð öryggisre-

glugerð Evrópusambandsins þar sem bætt verður við fleiri ákveðnum þáttum sem lúta að öryggi bílsins.

Niðurstöður 2019 sýna svo að ekki verður um villst að þessir öryggisþættir, sem eru nú þegar til staðar í bílum og er ekki síst til komnir vegna krafna frá Euro NCAP. Samtökin munu eftir sem áður hvetja bílaframeiðendur til dáða og þeir bjóði alltaf upp hæsta mögulega öryggi.

Euro NCAP leggur alltaf þunga áherslu á að bíleigendur geti treyst matinu sem frá þeim kemur.

Þetta þýðir að 92% seldra bíla voru með vottun frá samtökunum. Einungis 3% seldra bíla voru ekki með þessa vottun. 75% bíla sem voru prófaðir fengu fimm stjörnur en til að fá þær þurftu þeir að vera búnir nýjustu árekstrarvörn sem viðurkennd er af Euro NCAP. AEB–bremsur, sem er sjálfvirk neyðarhemlun þegar bíllinn skynjar yfirvofandi hættu á árekstri, voru til staðar í 90% bílanna.

85% bílanna voru með ákveðna bremsuvörn til koma í veg fyrir að keyrt yrði á gangandi vegfaranda.

Á 20 ára afmæli Euro NCAP var framkvæmt árekstrarprófanir á 1997 árgerðinni af Rover 100 og síðan 2017 Honda Jazz. Var þetta gert til að sýna fram á þær framfarir sem hafa átt sér stað varðandi öryggi bifreiða.

Euro NCAP framkvæmir árekstrarprófanir á nýjum ökutækjum og veitir neytendum raunhæft og óháð mat á öryggi vinsælla bíla sem eru á markaði á Evrópska efnahagssvæðinu. Euro NCAP hóf starfsemi 1997 að frumkvæði FIA, alþjóðasamtaka bifreiðaeigenda. Miklum fjármunum hefur verið varið í þetta mikilvæga verkefni sem hefur það markmið að auka öryggi bifreiða í umferð, koma í veg fyrir slys og bjarga mannslífum.

Euro NCAP fór fram á það árið 2018 að bílar þyrftu að búa yfir skynjara sem greindi hjólreiðareiðamenn. Því þótti ánægjuleg niðurstaða að 80% bílanna voru komnir með þennan skynjara 2019. Bílar eru almennt í dag öruggari en nokkru sinni. Það fer fyrst og fremst að þakka frumkvæði Euro NCAP og er góður vilji hjá bílaframleiðendum að gangast undir þær kröfur sem gerðar eru til þeirra.

19

Hringtorgin draga úr hraða Verkfræðistofan EFLA vann rannsóknarverkefni þar sem skoðað var samspil hönnunar hringtorga og umferðarhraða í þéttbýli og dreifbýli. Helstu niðurstöður sýna að hraði við innog útkeyrslur hringtorga í þéttbýli er meiri en æskilegt er. Hringtorg í dreifbýli draga almennt séð úr umferðarhraða en hönnun á slíkum hringtorgum er síður æskileg í þéttbýli.

Dróni og myndgreining notuð til að rannsaka hraða ökutækja

Fram kemur að síðastliðið ár vann EFLA að verkefni um aksturshraða á hringtorgum sem styrkt var af Rannsóknarsjóði Vegagerðarinnar. Í rannsókninni var notast við dróna til að mynda ökutæki sem keyrðu um hringtorg. Skoðuð voru sex hringtorg, fjögur á höfuðborgarsvæðinu og tvö utan þéttbýlis en leyfilegur hámarkshraði var sá sami við öll hringtorgin í þéttbýli (50 km/klst.) og í dreifbýli (70 km/ klst).

til dæmis flokkar ökutækja og greining akstursleiða.

20

Til að meta hraða ökutækja voru myndbönd myndgreind í samstarfi við Logiroad. Hraði í ákveðnum sniðum var borinn saman til að meta áhrif hringtorga á hraða ökutækja og ýmsa hönnunarþætti þeirra, s.s. stærð miðeyju og radíus inn- og útkeyrslu. Ýmsar aðrar upplýsingar fást úr myndgreiningu,

Niðurstöður verkefnisins sýna meðal annars að hringtorgin draga öll markvisst úr hraða ökutækja en þó mismikið. Niðurstöður sýna að 85%1 hraði við inn- og útkeyrslu mældist yfir 30 km/klst fyrir öll hringtorgin í þéttbýli. Þar sem gangandi og hjólandi vegfarendur þvera götur er hins vegar æskilegt að 85% hraði sé um og undir 30 km/klst.

Meiri hraði í tvíbreiðum hringtorgum Niðurstöðurnar sýna einnig að hraði er meiri í tvíbreiðum hringtorgum (hringtorg með tvær akreinar í sömu akstursstefnu). Ástæðan fyrir því er að ökutæki hafa þá möguleika á að nýta sér breiddina til að hraða á sér. Vegna þessa og að sökum skerðinga á sjónlengdum er ekki ráðlagt að láta gangandi og hjólandi þvera hringtorg sem hafa tvær akreinar í sömu akstursstefnu án þess að vera með sérlausnir. Svíar hafa til

dæmis leyst þetta með því að hafa millimiðeyjur fyrir gangandi og hjólandi vegfarendur staðsettar á milli akreina í sömu akstursstefnu.

Hringtorg í dreifbýli draga úr hraða Helstu niðurstöður fyrir hringtorg utan þéttbýlis gefa til kynna að hringtorg í dreifbýli (sænsk hönnun) séu góð leið til að draga úr hraða ökutækja fyrir utan þéttbýli en þau henta hins vegar ekki vel innan þéttbýlis. Með það til hliðsjónar þjóna hringtorg utan þéttbýlis vel hlutverki sem þéttbýlishlið og draga úr hraða ökutækja þegar þéttbýli nálgast.

NÝIR BÍLAR 2020 N

ú er árið 2020 komið vel á veg og nýir bílar streyma í umboðin með loforð um minni útblástur, aukin þægindi, öryggi og tækni.

FÍB blaðið hafði samband við helstu bílaumboðin hér heima og óskaði eftir upplýsingum um við hverju mætti búast frá þeirra framleiðendum árið 2020 og í stuttu máli má búast við yfir 40 nýjum tegundum og uppfærslum inn á markað. Þess ber að geta að þessi samantekt er ekki tæmandi þar sem ekki var horft til bíla sem fengu andlitslyftingu (e. facelift) en við höfðum þá bíla sem verður boðið upp á með nýrri driflínu.

Af þessari samantekt má sjá hversu mikil sprenging hefur orðið í framboði á rafmagnsbílum og þá sérstaklega bílum sem verða í boði í tvinn- og tengiltvinnútgáfu.

Taka skal tillit til þeirra umhleypinga sem eiga sér stað um allan heim vegna veirusýkinga og er enn óvíst hvaða áhrif það eigi eftir að hafa á bílaframleiðendur og umboð.

21

Minni bílar

Opel Corsa Electric Bíllinn verður í fyrsta sinn í boði sem 100% rafbíll með 50 kWst rafhlöðu sem skilar bílnum yfir 300 km í drægni. Áhugaverður kostur í ört stækkandi flóru minni rafbíla.

Hvenær: Kominn Verð frá: 3.690.000 krónur Söluaðili: Bílabúð Benna

Mini Electric Mini kominn með rafmótor og 35 kWst rafhlöðu.

Skemmtileg viðbót við ört stækkandi flóru rafbíla.

Hvenær: Kominn Verð frá: 4.190.000 krónur Söluaðili: BL

Honda E Margir búnir að bíða spenntir eftir þessum litla rafmagnsbíl frá Honda. 50/50 þyngdardreifing og sprækur mótor lofa góðu.

Hvenær: Júlí Verð frá: 3.950.000 krónur Söluaðili: Askja

VW e-UP Þessi minnsti bíll frá VW kom fyrst á markað 2011.

Nú er búið að uppfæra útlit, öryggisbúnað og verður bíllinn eingögnu í boði með rafmótor og 36,8 kWst rafhlöðu.

Hvenær: Kominn Verð frá: 3.290.000 krónur Söluaðili: Hekla

Fiat 500ev Fyrsti 100% rafbíllinn frá Fíat og verður hann byggður á uppfærðum Fíat 500 grunni.

Hvenær: Liggur ekki fyrir.

Verð frá: Liggur ekki fyrir.

Söluaðili: Ísband 22

Hyundai i10 Nýr og endurhannaður bíll með sportlegt útlit.

Hvenær: Kominn Verð frá: 2.250.000 krónur Söluaðili: Hyundai umboðið

Toyota Yaris Nýr og endurhannaður frá grunni. Styttri, breiðari og lægri með aukið innrarými. Væntanlega í boði með nýrri 3 sílendra hybrid vél og síðan bensín.

Hvenær: Október Verð frá: Liggur ekki fyrir Söluaðili: Toyota

Honda Jazz Hybrid Bíllinn hefur nú verið endurhannaður og með nýtt útlit.

Eingöngu í boði sem Hybrid. Þá verður einnig boðið uppá upphækkaða “Crosstar” útgáfu.

Hvenær: Júní Verð frá: Liggur ekki fyrirr Söluaðili: Askja

Peugeot 208e Eins og stóri bróðir þá hefur 208 Peugeot fengið hraustlega uppfærslu og endurhannaður frá grunni. Verður í boði með sem 100% rafbíll, bensín eða dísil. Kosinn bíll ársins í Evrópu 2020 Hvenær: Kominn Verð frá: 2.650.000 Söluaðili: Brimborg

Mercades Benz A class Þessi fjórða kynslóð kemur nú í tengiltvinnútgáfu með 15,6 kWh rafhlöðu sem á að skila bílnum allt að 70 km Hvenær: Júní Verð frá: Liggur ekki fyrirr Söluaðili: Askja

Renault Clio Fimmta kynslóð af Clio, nýr bíll sem er byggður frá grunni.

Fáanlegur í bensín, dísil og tvinnútgáfu.

Hvenær: Kominn Verð frá: 2.850.000 Söluaðili: BL

23

Millistærð

Peugeot 508e Tengiltvinn útgáfa er væntanleg þar sem drægni á rafmagni er rúmlega 50 km. Með samvinnu rafmagns og 1.6 lítra bensín mótor mun bíllinn skila 222 hestöflum.

Hvenær: Nóvember Verð frá: Liggur ekki fyrir Söluaðili: Brimborg

KIA X-CEED PHEV Eins og margir aðrir bílar þá verður Ceed í boði sem tengiltvinnbíll og drægni á rafmagni rúmlega 50 km.

Hvenær: Kominn Verð frá: 4.470.000 krónur Söluaðili: Askja

VW ID3 Það ríkir mikil eftirvænting eftir þessum fyrsta VW sem er hannaður frá grunni sem rafbíll. ID3 er fyrsti rafbíllinn af mörgum í ID línuni sem mun deila sama undirvagni. Verður í boði með 45 - 82 kw rafhlöðu Hvenær: Í sumar Verð frá: Liggur ekki fyrir.

Söluaðili: Hekla

Mercades Bens B-Class B-class mun deila sömu vélrás og A-class. 15,6 kWh rafhlöðu sem knýr áfram 75kw rafmótor og 1.3 túrbo bensín mótor. Samtals 215 hestöfl sem skila bílnum í hundrað á innan við 7 sekúndum.

Hvenær: Kominn Verð frá: 5.790.000 krónur Söluaðili: Askja

VW Golf VIII Áttunda kynslóð af þessum vinsæla fjölskyldubíl frá VW. Stærðar hlutföll svipuð og frá sjöundu kynslóð en bíllinn mun hafa lægri loftmótsöðu. Ekki í boð 100% rafmagn þar sem VW ID3 mun taka við.

Hvenær: Maí Verð frá: Liggur ekki fyrir.

Söluaðili: Hekla 24

Stórir

Porsche Taycan

100% rafmagsnbíll frá Porsche. Bíllinn verður í boði í nokkrum útgáfum og verður sú öflugasta með 560kW rafmótor sem skilar þessum fjögurramanna bíl í 100 á 2,8 sekúndum.

Hvenær: Kominn Verð frá: 13.900.000 krónur Söluaðili: Bílabúð Benna

Hyundai Ioniq Ný og endurbætt útgáfa fær 40 kWst rafhlöðu með hátt í 300 km drægni skv. framleiðenda.

Hvenær: Júlí Verð frá: 3.950.000 krónur Söluaðili: Hyundai umboðið

Subaru Forester Fimmta kynslóð er komin og verður nú einnig í boði í tvinnútgáfu þar sem 2.0 lítra bensín mótor mun vinna með rafmótor sem er staðsettur á afturöxli bílsins Hvenær: Kominn Verð frá: 7.390.000 krónur Söluaðili: BL

Volvo V60 / S60 Véla og útlitsuppfærsla, fjórhjóla tengiltvinn útgáfa sem er allt að 390 hestöfl.

Hvenær: Kominn Verð frá: 7.290.000 krónur

Subaru XV Eins og með Subaru Forester mun XV koma í tvinnútgáfu þar sem rafmótor og 2.0 lítra bensín mótor vinna saman.

Hvenær: Kominn Verð frá: 6.390.000 krónur Söluaðili: BL

25

Jepplingar og minni jeppar Volvo XC40 PHEV Þessi litli jepplingur frá Volvo er nú kominn í tengiltvinn útgáfu og mun einnig koma sem 100% rafbíll með allt að 400 hestafla mótor undir lok ársins.

Hvenær: Kominn Verð frá: 5.350.000 krónur Söluaðili: Brimborg

Mazda MX30 Nýr 100% rafmagnsbíll frá Mazda, 35,5 kWst rafhlaða skilar bílnum rúmlega 200 km. Skemmtileg hönnun sem verður áhugavert að fylgjast með.

Hvenær: Október Verð frá: Liggur ekki fyrir Söluaðili: Brimborg

M.Benz GLA Önnur kynslóð af minnsta smájeppanum frá Benz, eins og margar aðrar útgáfur frá framleiðandum þá mun bíllinn koma í tengiltvinnútgáfu ásamt bensín og dísilútgáfu.

Hvenær: Ágúst Verð frá: 7.490.000 krónur Söluaðili: Askja

Ford Kuga Nýr bíll sem er stærri á alla kanta að innan og utan, kemur í tengiltvinn sem býður upp á rúmlega 50 km drægni á rafmagni.

Einnig verða hybrid, bensín og dísil útfærslur í boði.

Hvenær: Kominn Verð frá: 4.950.000 krónur Söluaðili: Brimborg 26

Jeep Renegade PHEV Eins og svo margir framleiðendur mun Jeep bjóða upp á tengiltvinnútgáfu af Renegade. Bíllinn verður með rafmagni á afturhljólum og eldsneyti á framhjólum. Því mun bíllinn geta stýrt afli til allra hjóla Hvenær: Sumar Verð frá: Liggur ekki fyrir Söluaðili: Ísband

Nissan Juke Kærkomin uppfærsla af vinsælum smájeppa og verður í boði með fram- og fjórhjóladrifi. Nánar má lesa um bílinn á reynsluaksturssíðum aftar í blaðinu.

Hvenær: Kominn Verð frá: 3.990.000 krónur Söluaðili: BL

Renault Capture Önnur kynslóð af Captur borgarjeppnum, eins og Clio er bíllinn byggður nýr frá grunni en bílarnir deila sama undirvagni.

Hvenær: Júlí Verð frá: 3.690.000 krónur Söluaðili: BL

Peugeot 2008e Nýr og endurhannaður Peugeot 2008. Bæði í boði sem 100% rafmagn, bensín og dísil.

Hvenær: Maí Verð frá: 4.490.000 krónur Söluaðili: Brimborg

M.Benz GLB Áhugaverður nýr jepplingur sem mun fylla í skarðið á milli M. Benz GLA og GLC. Hvenær: Ágúst Verð frá: Liggur ekki fyrir Söluaðili: Askja

27

BMW X1 Borgarjeppinn frá BMW verður nú í boði með 1,5 lítra 3 sílendra turbó bensínmótor og rafmótor sem skila um 220 hestöflum.

Hægt verður að aka um 50 km á hreinu rafmagni í hverri hleðslu.

Hvenær: Kominn Verð frá: 5.990.000 krónur Söluaðili: BL

Hyundai Tucson MHEV Þriðja kynslóð hefur nú fengið andlitslyftingu og verður fáanlegur með MHEV (Mild Hybrid) kerfi á dísil mótor.

Hvenær: Júlí Verð frá: 6.190.000 krónur Söluaðili: Hyundai umboðið

M.Benz GLC + Coupe Fyrsta kynslóð fær andlitslyftingu og verður í boði sem tengiltvinn 2.0 lítra bensín og 90 kW rafmótor sem skila samtals 315 hö. Þá koma einnig bensín og dísilútgáfur.

Hvenær: Kominn Verð frá: 8.590.000 krónur Söluaðili: Askja

M.Benz EQA 100% rafmagnsbíll með aukinni veghæð. Stefnt að kynningu í lok árs.

Hvenær: Desember Verð frá: Liggur ekki fyrir Söluaðili: Askja

MMC Eclipse Cross PHEV Bíllinn hefur nú fengið uppfært útlit og verður væntanlegur í tengiltvinnútgáfu sem verður ekki ósvipuð því sem þekkist úr stærri bróður bílsins Outlander.

Hvenær: Haust Verð frá: Liggur ekki fyrir Söluaðili: Hekla 28

Opel Grandland X Kemur í tengiltvinnútgáfu þar sem bensín og rafmótor munu skila allt að 300 hestöflum.

Hvenær: Kominn Verð frá: 3.990.000 krónur Söluaðili: Bílabúð Benna

BMW X3 X3 fæst nú einnig í tengiltvinnútgáfu og skila bensín og rafmótor frá sér samtals 292 hestöflum. Drægni á rafhlöðu allt að 50 km skv. framleiðenda.

Hvenær: Kominn Verð frá: 7.650.000 krónur Söluaðili: BL

Peugeot 3008 PHEV Tengiltvinn uppfærsla, verður boðið upp á tvær afl útgáfur 225 hestöfl framhjóladrifinn og 300 hestöfl fjórhjóladrifinn.

Hvenær: Kominn Verð frá: 4.450.000 krónur Söluaðili: Brimborg

Jeep Compass PHEV Eins og með Renegade verður Compass einnig í boði sem tengiltvinnútgáfa. Um sömu driflínu er að ræða þar sem 1.3 bensínmótor starfar með rafmótor og munu þeir skila samtals 240 hestöflum.

Hvenær: Sumar Verð frá: Liggur ekki fyrir Söluaðili: Ísband

29

Stærri jeppar Land Rover Defender Einn þekktasti jeppinn í bílasögunni hefur verið endurhannaður og færður til framtíðar. Kemur bæði í stuttri og langri útgáfu. Áhugaverður bíll með skemmtilega sögu.

Hvenær: Kominn Verð frá: 11.000.000 krónur Söluaðili: BL

Kia Sorento Nýr Sorento með gjörbreitt útlit og stærri á alla kanta.

Verður í boði með dísil, tengiltvinn og tvinn útgáfu.

Hvenær: Væntanlegur Verð frá: 7.990.000 krónur Söluaðili: Askja

SsangYoung Korando

SsangYoung hefur endurhannað Korando frá grunni og verður hann framleiddur jafnt með bensín og dísil mótor. Þá mun bíllinn einnig verða í boði 100% rafmagn með drægni yfir 300 km.

Hvenær: Maí Verð frá: 5.000.000 krónur Söluaðili: Bílabúð Benna

M.Benz GLE Fjórða kynslóð af arftaka M línuni mun nú koma í tengiltvinnútgáfu með allt að 96 km drægni. Hægt verður að velja um rafmótor með bensín- eða dísilvél.

Hvenær: Ágúst Verð frá: 10.890.000 krónur Söluaðili: Askja

30

Izusu D-Max Nýr pallbíll frá Isuzu hannaður frá grunni í samstarfi við Mazda.

Verður í boði með 1,9 lítra dísil mótor og 3,5 tonna dráttargetu.

Hvenær: September Verð frá: Liggur ekki fyrir Söluaðili: BL

Volvo XC90 Bíllinn hefur nú fengið andlitslyftingu ásamt stærri rafhlöðupakka í tengiltvinnútgáfunni sem skilar bílnum allt að 30 km á rafmagni skv. framleiðenda.

Hvenær: Kominn Verð frá: 11.090.000 krónur Söluaðili: Brimborg

Ford Explorer Sjötta kynslóð mun koma í sölu í sumar. Bíllinn hefur verið byggður upp frá grunni og verður væntanlegur í tvinn útfærslu.

Hvenær: Júlí Verð frá: 11.500.000 krónur Söluaðili: Brimborg

M.Benz GLS Þriðja kynslóð er orðin enn stærri og mun bjóðast með af þessum stóra sjö manna bíl mun verða í boði með tengiltvinnútgáfu jafnt bensí og dísil.

Hvenær: Kominn Verð frá: 16.190.000 krónur Söluaðili: Askja

31

Jaguar Land Rover með rafmagn í öllum línum Í samræmi við stefnu sína um að bjóða alla bílgerðir Jaguar Land Rover með rafmótor frá og með 2020 hefur verksmiðja fyrirtækisins í Castle Bromwich í Bretlandi nú verið undirbúin fyrir breytingarnar því að 2021 kemur flaggskip Jaguar, stóri lúxusbíllinn XJ, á markað sem 100% rafbíll en framleiðslu sama bíls með núverandi drifrás hefur verið hætt.

Jaguar XJ hefur verið á markaði í rúma fimm áratugi og á þeim tíma gengið yfir átta kynslóðaskipti samfara stöðugri tækniþróun og breyttum straumum og stefnum í bílgreininni. Þessi rúmgóði og stóri lúxusbíll hefur frá upphafi verið

hannaður, þróaður og framleiddur í Bretlandi og fluttur út til fleiri en 120 landa um allan heim frá árinu 1968.

Rafknúin útgáfa XJ mun að stórum hluta byggja á fagurfræðilegri arfleifð forvera síns ásamt rómuðum afköstum og munaði.

Hönnuðir og verkfræðingar nýja bílsins verða þeir sömu og tryggt hafa Jaguar I-Pace helstu verðlaun í bílaheiminum vestanhafs og austan á umliðnum mánuðum. Ákvörðun stjórnenda Jaguar Land Rover um að hrinda í framkvæmd ákvörðun um endurnýjun lífdaga Jaguar XJ mun tryggja áframhaldandi störf þúsunda starfsmanna fyrirtækisins í Bretlandi ásamt því sem ákvörðunin markar nýtt skref í orkuskiptum fyrirtækisins. Í upphafi þessa árs var tilkynnt um nýja framleiðslulínu fyrir nýja drifrás rafhlöðu og rafmótors (EDU) sem sett verður upp í verksmiðjunni í Miðlöndunum auk þess sem verksmiðjan þar verður stækkuð og endurbætt á ýmsan máta.

Ný samsetningarmiðstöð Jaguar Land Rover fyrir rafhlöður, sem tekur til starfa

í Hams Hall á næsta ári, mun afkasta 150 þúsund framleiðslueiningum á ári og verður hún sú fullkomnasta sinnar tegundar í Bretlandi. Ásamt vélaverksmiðjunni (EMC) í Wolverhampton munu verksmiðjurnar tvær bera hita og þunga af framleiðslu næstu kynslóða bíla frá Jaguar Land Rover sem allar verða boðnar með rafmótor, ýmist sem tvinnbílar eða hreinir rafbílar. Í samræmi við þá skuldbindingu Jaguar Land Rover að framleiða rafknúna bíla í Bretlandi er það jafnframt nauðsynlegt að mati fyrirtækisins að stjórnvöld og aðrir bílaframleiðendur í Bretlandi taki höndum saman um að setja á stofn afkastamikla rafhlöðuverksmiðju í landinu sem framleiði minni, afkastameiri og ódýrari rafhlöður en nú eru fáanlegar á markaðnum. Þessi mikilvægu skref munu einnig styðja við og efla núverandi aðfangakeðju og gera Bretland óháðara þeim erlendu mörkuðum sem nú þjónusta breska bílaiðnaðinn.

FIA og Formula 1 vinna saman í loftslagsmálum Heimssamtök bifreiðaeigendafélaga og bifreiðaíþróttafélaga, FIA, og Formúla 1, ein þekktasta kappaksturskeppni heims, hafa undirritað samning við Sameinuðu þjóðirnar um aðgerðir í loftslagsmálum.

Með samningnum skuldbindur FIA sig til að auka sjálfbærni í umhverfinu.

Forsvarsmenn Formúlu 1 sendu frá sér yfirlýsingu undir lok síðasta árs þar sem markmiðið verður að allar keppnir á þeirra vegum verði kolefnislausar fyrir 2030.

32

Við undirritun samningsins verða FIA og Formúla 1 að fylgja eftir fimm meginreglum: Bæði umhverfisaðgerðir FIA á heimsvísu og víðtæk markmið þess um að vera kolefnislaust fyrir 2030 uppfylla þessar kröfur. Með þessari undirritun kemur fram skýr ásetningur beggja aðila, FIA og Formúlu1, um að vinna vel saman í þessum efnum.

Jean Todt, forseti FIA, sagði við undirritunina að þetta væri stór áfangi í

1.

Ráðast í kerfisbundið átak sem stuðlar að meiri umhverfisábyrgð.

2.

Draga úr heildaráhrifum í loftslagsmálum.

3.

Standa að fræðslu um aðgerðir í lofslagsmálum.

4.

Efla sjálfbærni og ábyrga neyslu.

5.

Vera öflugir talsmenn í lofslagsmálum fyrir milligöngu samfélagsmiðla.

loftslagsmálum og væru samtökin, sem teldust stór á heimsvísu, að leggja sitt af mörkum til að hafa umhverfið hreinna og betra.

Chase Carey, formaður og forstjóri Formúlu 1, sagði að fyrsta skrefið í aukinni sjálfbærni hefði verið tekið undir lok síðasta árs. Við verðum öll að vinna saman og takast á við þær loftslagsbreytingar sem við stöndum frammi fyrir. „Aðgerðir sem við munum grípa til á næstum árum hafa það markmið að draga úr gróðurhúsaáhrifum. Við erum ánægð að starfa á þessum vettvangi með Sameinuðu þjóðunum og samstarfið með FIA og öðrum aðilum á eftir að skila sér. Markmiðin eru að minnsta kosti skýr,“ sagði Carey.

Dýrir bílar stoppa síður Ólíklegra er að ökumenn dýrari bíla stöðvi bíla sína fyrir vegfarendur sem fara yfir gangbrautir. Þetta kemur fram í bandarískri rannsókn sem var birt í tímaritinu Journal of Transport & Health.

Dr. Courtney Coughenour við Háskólann í Nevada, sem stýrði rannsókninni, sagði að túlka mætti niðurstöðurnar með ýmsum hætti. Ein væri sú að samkennd og réttlætiskennd væri hærri hjá þeim sem ættu ódýrari bíla.

Vísindamenn sem unnu að rannsókninni fylgdust með hundruðum bíla við gangbrautir á nokkrum stöðum í Bandaríkjunum, þar sem ökutækjum er skylt samkvæmt lögum að stöðva. Þeir komust að þeirri niðurstöðu að líklegra var að eigendur ódýrari bíla myndu stöðva fyrir gangandi vegfarendur heldur en þeir sem óku dýrari bílum. Verðmæti bíla sem stöðvaðir voru taldist að meðaltali 5.900 dollarar en verðmæti hinna, sem ekki stöðvuðu, var 8.000 dollarar og yfir.

Meðalaldur fólksbílaflotans að hækka Bílgreinasambandið spáir því að um 12.750 nýir fólksbílar verði skráðir árið 2020 en það gerir um 10% aukningu frá árinu sem er að ljúka. Samkvæmt bæði Arion banka og Íslandsbanka er spáð lítils háttar vexti í einkaneyslu fyrir næsta ár. Þá hefur stórkaupavísitala Gallups, sem mælir meðal annars hversu líklegt er að neytendur festi kaup á bifreið á næstu sex mánuðum, hækkað í síðustu þremur mælingum miðað við sama tíma á síðasta ári. Að sama skapi eru vextir í sögulegu lágmarki og gæti það ýtt undir sölu á nýjum bílum.

Meðalaldur fólksbílaflotans er einnig að hækka en stórir árgangar í bílaflotanum eru komnir á meðalaldur sem í fyrra var 12,3 ár og fer hækkandi. Uppsöfnuð fjárfestingaþörf bílaleigna mun hafa áhrif á fjölda seldra nýrra fólksbíla árið 2020 en nýskráðir fólksbílar til bílaleigna í ár voru um 30% undir sölu þeirra á árinu 2018.

Meðalaldur bílaleiguflotans er einnig að hækka og um 20% flotans eru nýir bílar sem er töluvert lægra en hefur verið síðustu 4 ár.

Fram kemur í upplýsingum frá Bílgreinasambandinu að einnig séu jákvæðar breytingar þar sem Efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis hefur nú skilað af sér í áliti vegna frumvarps um breytingar á ýmsum lögum um skatta (vistvæn ökutæki o.fl.). Þar er m.a. er fjallað um ívilnanir vegna rafmagns-, vetnis-, og tengiltvinnbíla næstu árin. Þar er lagt til að hækka ívilnanir til rafmagns- og vetnisbíla en einnig tekur nefndin undir sjónarmið Bílgreinasambandsins og leggur til að frumvarpinu verði breytt á þann hátt að það framlengi enn frekar ívilnanir vegna tengiltvinnbíla ásamt því að hækka fjöldamörk þeirra ökutækja upp í 15.000 í stað 12.500. Á næsta ári munum við einnig að sjá aukið úrval rafmagns- og tengiltvinnabíla koma á markað.

33

Reynsluakstur: Nissan Juke Nissan Juke vakti mikla athygli þegar hann kom fyrst á markað fyrir tíu árum og seldist mun betur en framleiðandinn hafði vonað. Í öllum heimsálfum gekk salan afar vel og þá ekki síst í Evrópu. Það er óhætt að segja að fólk skiptist í tvo hópa þegar útlit bílsins er tekið fyrir. Annar hópurinn finnst teikning á bílnum sérlega góð og stingandi en öðrum finnst bíllinn ekki fallegur og grófur, ef eitthvað er. Það ríkti talsverð eftirvænting fyrir annarri kynslóð bílsins, nýjasta módelinu frá 2020, enda voru framleiðendurnir búnir að boða talsverðar breytingar og margir biðu spenntir. Bíllinn, sem tekinn var í reynsluakstur, var af útgáfunni N-Connecta.

34

Á margan hátt breyst til hins betra Var biðin þess virði? spyrja eflaust einhverjir. Á margan hátt hefur bíllinn breyst til hins betra og þar vegur mest að rýmið er meira en í gamla bílnum. Fótarými farþega í aftursætinu er meira og eins hefur breidd, lengd og hæð aukist og gerir það bílinn álitlegri kost en áður. Hinu verður ekki breytt að enn er þröngt fyrir þrjár fullvaxna manneskjur í aftursætinu. Ágætlega fer um ökumann en satt best að segja mætti útsýnið vera beittara en of stór spegill dregur úr sýn. Annað rými hefur stækkað töluvert og má í því sambandi nefna skottplásssið sem er nú um 422 lítrar en var áður 354 lítrar. Þar munar um minna og kemur sér vel, sérstaklega á ferðalögum.

Býr yfir ágætis krafti — varadekk í bílnum Bílnum er hins vegar talið til tekna að hann er hlaðinn tæknibúnaði og er meiri bíll en áður. Notalegt er að vita af hita í framrúðum, veglínuskynjara, regnskynjara og sjálfvirk há/lág ljós svo að dæmi séu tekin. Í bílnum er varadekk sem er gleðilegt og framfaraspor. Mikið öryggi er því samfara. Hann býr yfir ágætis krafti en vélin er 117 hestöfl en hafa verður í huga að þetta módel er 25 kg léttara en hið eldra. Fyrri eigendur Nissan Juke verða örugglega áþreifanlega varir við að fjöðrunin er betri en áður.

Bíllinn er sérlega hljóðlátur og hefur fengið hól fyrir góða sjálfskiptingu. Þess má geta að undirvagninn er hinn sami og er undir Renault Clio og Nissan Micra. Vélin er þriggja strokka bensínvél með forþjöppu og vonast framleiðendur til, ef spár ganga eftir, að með hausti verði kominn á markað tengiltvinnbifreið.

Skottplásssið er nú um 422 lítrar en var áður 354 lítrar. Þar munar um minna og kemur sér vel, sérstaklega á ferðalögum.

Nissan Juke N-Connect FWD Aflrás: 1.0 3 cylendra turbo bensín Hámarksafl: 117hö við 5.250 sn.

Hámarkstog: 180 Nm við 17504000 sn.

Verð frá: 4.050.000 kr.

Eldsneytisnotkun (skv. framleiðanda): 6,1 l/100 m.eyðsla Losun CO2: 139 g/km Eiginþyngd: 1192 kg Lengd / Breidd / Hæð (mm): 4.209 / 1.801 / 1.595

Bílnum er hins vegar talið til tekna að hann er hlaðinn tæknibúnaði og er meiri bíll en áður.

Veghæð (mm): 170 mm.

Tækni, öryggisbúnaður, fjöðrun.

Pláss, útsýni

Álitlegur kostur til bílakaupa Það fer ekki framhjá neinum að hönnun bílsins er nútímavædd. Það gefur bílnum svolitla sérstöðu að aftari hurðarhandföng eru fest á bak við gluggana. Öllum má vera ljóst að framleiðendur bílsins hafa lagt sig fram við að hafa þennan bíl öðruvísi og það hefur tekist á mörgum sviðum. Passað er enn fremur upp á öryggið og þar má nefna brekku- og bremsuaðstoð og hemlajöfnun,ekki síst neyðarhemlun sem greinir gangandi og hjólandi vegfarendur. Það gefur ökumanni ákveðna öryggiskennd að vita af blindshornsviðvörun með stýrisaðstoð. Miðað við stærðarflokk og það sem betur mætti fara er Nissan Juke álitlegur kostur til bílakaupa.

35

Reynsluakstur: Peugeot 208e Vel flestir kannast við þá nostalgíu sem ríkir í kringum þá bíla sem maður þekkti á uppvaxtarárunum.

Reglulega lendir maður í samræðum við aðra bílaáhugamenn um þá bíla sem áttu stærstu sögurnar og sigra á götunum á hverjum tíma þegar ökuskírteinið var brakandi ferskt í vasanum. Bílprófstímabilið mitt var einmitt um síðustu aldamót þegar Hondur VTI og Subaru Impresur Turbo voru að sigra heiminn, að manni fannst. Og svo var það auðvitað Peugeot 205 GTI sem var í raun litli bíllinn sem gat, með sinn1900 mótor og 140 hestöfl. 205 Peugeotinn er nú að mestu horfinn af götum bæjarins en það kviknaði einhver vonarneisti þegar ég sá fyrstu myndir af nýja 208 bílnum og þá sérstaklega þegar tekið er tillit til þess hönnuðirnir hjá Peugeot og Citroen hafa í auknum mæli sótt í fyrri hönnun til að glæða nýjustu bíla persónuleika fyrri tíma.

36

Að utan

Að innan

Að utan lítur bíllinn einstaklega vel út, sérstaklega í ljósi þess að um smábíl er að ræða. Bíllinn er með grimman framenda og einkenndi Led–dagljósalínu sem liggur frá framljósum og niður á framstuðara.

Grillið er samlitt bílnum með blöndu af háglans svörtum lit en það er eitt af fáum einkennum sem aðskilur rafmagnsbílinn frá bensínbílnum.

Prufubíllinn var í Active útfærslu en það er minnst búna útgáfan en á eftir henni kemur síðan Allure og að lokum GT. Þrátt fyrir að vera með „ódýrustu“ útgáfuna bar bíllinn það ekki með sér í útliti. Svartir háglans brettakantar, vindskeið á þaki og þótt ótrúlegt sé þá var bíllinn bara á þokkalegustu hjólkoppum. Það er síðan ekki fyrr en í dýrustu útgáfu að bíllinn fær að auki Led–framljós, skyggðar rúður og auðvitað álfelgur sem koma einnig í Allure–útgáfunni.

Þegar sest er inn í bílinn er alveg ljóst að um smábíl er að ræða.

Mælaborðið og innréttingin umlykur mann, eins og búast má við af Peugeot, og er það alls ekki meint á slæman hátt. Þrátt fyrir að vera smábíll hefur ekki verið dregið úr íburði og minnir mælaborðið mjög á stærri bíla þó að það sé minna í sniðum. Það var sérlega ánægjulegt að sjá hliðræna (e. analog) mæla með gamaldags nál skila öllum helstu upplýsingum á eins einfaldan máta og hægt er. Þannig er rafhlöðustaðan t.d. skilgreind eins og um bensíntank sé að ræða. „Hálf rafhlaða eftir“ sagði mér í raun ekki mikið en þær upplýsingar nægja ágætlega þegar maður er farinn að þekkja bílinn.

Aksturstölvan í bílnum gat hins vegar veitt nákvæmar upplýsingar um hversu mikið hálf rafhlaða þýddi fyrir drægni mína miðað við aksturslag.

Hér að innan kemur best í ljós á hvaða útgáfu maður ekur. Active– útgáfan býður ekki upp á rafmagn í afturrúðum, regnnema fyrir rúðuþurrkur, GPS eða lyklalaust aðgengi. Og kannski felst einna stærsti munurinn í að Active–útgáfan kemur með slakari hljóðeinangrun í rúðum en Allure og GT. Því miður var ekki hægt að taka samanburð en ef bíllinn getur verið hljóðlátari hefði það verið góður kostur. Þá skal taka inn í myndina að bíllinn var einnig á grófum vetrardekkjum.

Rýmið fyrir í aftusætum er þokkalegt fyrir styttri ferðir.

Hár og góður stokkur eru á milli framsæta og stór hólf fyrir framan gírstöng sem rúma vel nútíma farsíma og hefði verið ágætt að hafa þráðlausa hleðslu sem staðalbúnað en ekki sem aukabúnað. Smekklegt takkaborð er fyrir miðri innréttingu með öllum helstu grunnaðgerðum sem snúa að miðstöð, síma og fleiru og ekki má gleyma skrunhjólinu fyrir útvarpið til að hækka og lækka því að stundum er það einfaldara betra. Ágætt pláss er í skottinu sem er fremur djúpt eða 311 lítra. Hægt er að fella niður aftursæti 1/3 eða 2/3 og með því hægt að stækka farangursrýmið í 1106 lítra.

Djúpt 311 lítra skott, skotthleri opnast hátt upp og því gott að umgangast bílinn án þess að eiga hættu á að reka sig í.

Skotthlerinn opnast óvenju vel upp og engin hætta á að reka höfuðið í.

Akstur Ágætt útsýni er úr bílnum en baksýnisspegillinn situr helst til neðarlega og dregur úr útsýni ökumanns. Einkennandi Peugeot– stýrið er smátt og hefur ekki aðeins verið flatt að neðan heldur einnig að ofan svo að að ökumaður horfir á mælaorðið yfir stýrið en ekki gegnum það. Við fyrstu sýn lítur þetta út fyrir að gefa bílnum aukið sport yfirbragð en þegar á reynir var þetta ekki jafn þæginlegt og við var að búast. Hugmyndin um D–laga stýri kemur úr mótorsporti

37

þar sem stýrið er lítið með góðu haldi en mikilvægast er að þar er stýrisgangurinn mun fínni og því hægt að ná fullri beygju með því að snúa aðeins hálfhring. En eins og flestir fólksbílar eru í dag þarf að snúa stýrinu mun meira og því er óhjákvæmilegt að losa gripið af því. Þetta getur verið sérstaklega óþægilegt ef maður notar aðeins eina hönd til að beygja sem er reyndar í andstöðu við „tíu mínútur í tvö“ regluna hans Sverris ökukennara. Óreglulegur hringur gerir stýrið því óþjált. Bíllinn fær hins vegar hrós fyrir hversu stíft stýrið er og rásfestu í þjóðvega akstri sem skilar sér í afslappaðri keyrslu. Áður er haldið er lengra er gott að koma því á framfæri að bíllinn er 1483 kg í eigin þyngd og heil 1910 kg að heildarþyngd. Þetta eru tölur sem maður býst við að sjá í stórum fólksbílum eða jafnvel í jepplingum. Þyngin er nær öll tilkomin vegna 50 kWst rafhlöðupakkans sem liggur undir bílnum og að því gefnu má hæla hönnuðum fyrir góða og skemmtilega fjöðrun. Það er lítil sveigja á yfirbyggingu (e. body roll) þrátt fyrir krefjandi beygju sem skila stýri og afli vel niður í malbikið.

Bíllinn er þokkalega sprækur upp en getur verið latur þegar kemur

að upptaki yfir 60 km/h og gott að hafa það bakvið eyrað þegar kemur t.d. að framúrakstri.

Endurhleðslubremsan mætti vera snarpari og ekki í boði að stilla tregðuna eins og sumir bílaframleiðendur eru komnir með.

BBremsan virðist geta mun meira en til þess að hún taki almennilega við sér þurfti að stíga létt á bremsufetilinn.

Uppgefin drægni á bílnum við bestu aðstæður eru um 340 kílómetrar og mun ég ekki draga það í efa þar sem ekki gafst tími til langtíma prófana.

Niðurstaða Það kemur ekki á óvart að bíllinn hafi fengið nafnbótina bíll ársins í Evrópu 2020. Hann er allegur að utan óháð útfærslu, með veglega innréttingu og góða aksturseiginleika. Hins vegar má ekki gleyma að þetta er lítill og lágur bíll sem er kannski ekki allra og ekki sá nytsamasti. Fyrir þá sem vilja vera í rafbílaliðinu og fá bíl með smá persónuleika er þetta skemmtilegur kostur. Og er ég ekki frá því að hann hafi gefið mér smá nostalgíu um þá tíma þegar maður þeystist um á Subaru Justy og lét sig dreyma um Peugeot GTI. Björn Kristjánsson

Öryggi Í árekstrarprófum Euro NCAP fékk bíllinn fjórar af fimm stjörnum og var hann einna slakastur þegar kom að öryggi gangandi vegfarenda. Meðal staðalbúnaðar í öllum útfærslum má nefna neyðarhemlun, veglínuskynjara og umferðaskiltalesara. Í Allure bættist við fjarlægðarskynjari að aftan og síðan í GT–útgáfunni kom bakkmyndavél og fjarlægðarskynjari að framan. Það má velta fyrir hvers vegna bakkskynjarar og myndavélar séu ekki orðnar að staðalbúnaði í öllum útfærslum í dag.

Peugeot 208e Aflrás: 100 kW rafmagnsmótor Hámarksafl: 136 hö.

Hámarkstog: 260 Nm. Verð frá: 4.050.000 kr.

Rafhlaða: 50 kWst. Rafmagnsnotkun (WLTP): 15,3 kWh/100km Drægni skv. framleið.: 340 km.

Losun CO2: 0 g/km Eiginþyngd: 1483 kg Lengd / Breidd / Hæð (mm): 4.055 / 1.745 (án spegla) / 1.430 Veghæð (mm): 119 mm.

Útlit, aksturseiginleikar

Stærð, staðalbúnaður

Mælaborðið minnir mjög á stærri bíla þó að það sé smærra í sniðum. Það var sérlega ánægjulegt að sjá hliðræna (e. analog) mæla með gamaldags nál

38

Peugeot 2008 Þar sem Brimborgarmenn voru að taka Peugeot 2008 inn á planið gat ég ekki setið á mér að taka stuttan hring. 2008 er í raun upphækkuð útgáfa af 208 bílnum. Bíllinn lítur sérlega vel út eins og litli bróðirinn og umtalsvert rúmbetri. Þarna fékk ég einnig tækifæri á að skoða „Quarts 3D“ mælaborðið þar sem mynd er varpað upp á skjá í mælaborðinu með ýmsum upplýsingum á listrænan hátt. Þetta mælaborð kemur í Allure– og GT–útgáfunni og er ágætt á sinn hátt en hliðrænu mælarnir í Active–útgáfunni standa einnig fyrir sínu. Það vakti aðallega forvitni mína að prófa 1,2 lítra 3 sílendra bensínvélina sem er í boði bæði fyrir 208 og 2008. Í stuttu máli hafði rafmagnið vinninginn að þessu sinni þar sem mótorinn var grófur í gangi, eins og við má búast af þriggja sílendra bílum. Niðurstaða úr stuttum reynsluakstri á 2008 er að hann kemur með margt sem 208 hafði ekki upp á að bjóða, eins og hæð og pláss, en á móti tapar hann ákveðnum aksturseiginleikum.

39

Viðtal við Ögmund Runólfsson fyrrum starfsmann FÍB:

Oft var líf í tuskunum Á dögunum settumst við niður með Ögmundi Runólfssyni fyrrum starfsmanni FÍB og fórum með honum yfir myndir sem félaginu áskotnaðist nýverið. Það er fátt skemmtilegra þegar rennt er yfir farinn veg en að sökkva sér niður í ljósmyndir sem gefa skýra mynd frá hverjum tíma.

Fljótlega eftir flutninginn að Suðurlandsbraut, sem varð algjör bylting í starfsemi félagsins, hófst mikil vinna í kjölfar þess þegar skipt var yfir í hægri umferð á Íslandi. FÍB bauð bíleigendum upp á skiptingu á framljósaperum vegna þessara umfangsmiklu breytinga. Ögmundur er lærður bílvélavirki og útskrifaðist sem slíkur árið 1962 í Ólafsvík.

„Ég réði mig til starfa hjá FÍB snemma árs 1969 sem stöðvarstjóri. Þetta var uppgangstími hjá félaginu og það ný flutt inn á Suðurlandsbraut í glæsilegt og nútímalegt húsnæði. Það var í mörg horn að líta á þessum tíma og við blasti að Ögmundur Runólfsson starfaði hjá FÍB á sjöunda áratugnum. vinstri umferð var Ögmundur starfaði hjá FÍB árin að víkja fyrir hægri umferð. Við blasti 1967–1969 sem stöðvarstjóri í ærið verkefni í endurnýjun framljósa höfuðstöðvum félgsins sem þá í kjölfar þess að skipt var yfir í hægri voru á Suðurlandsbraut 10. Áður umferð. Við tókum þátt í þessu en FÍB flutti á Suðurlandsbraut voru verkefni sem var umfangsmikið. Það bækistöðvar félagsins í Ekjuvogi. var oft mikið að gera, mikil vinna

40

Jeppar og kranabíll í vegaþjónustunni. Þessir bílar voru úti um allar helgar.

þessu samfara og við leystum þetta vel úr hendi enda starfsfólkið og allir tilbúnir að láta gott af sér leiða,” sagði Ögmundur Runólfsson í spjalli við FÍB-blaðið. Ögmundur starfði hjá FÍB til loka árs 1969 en þá stofnaði hann bifvélaverkstæði í Súðarvogi ásamt félaga sínum, Sveini Karlssyni, sem einnig hafði verð starfsmaður hjá FÍB. Ögmundur rak bifvélaverkstæðið í Súðarvogi í 40 árs allt þar til hann lét af störfum 2002. Eftir það starfaði hann um tíma við Lágafellsskóla. Ögmundur fagnar áttræðisafmæli sínum á þessu ári. „Ég minnist áranna hjá FÍB með hlýjum hug. Það var oft líf í tuskunum og FÍB var traustur bakhjarl bifreiðaeigenda í landinu eins og það hefur verið allar götur til dagsins í dag.“ Aðspurður hvernig honum litist á tímana í dag og þróunina sem er að eiga sér stað segir Ögmundur vissulega áhugaverða og skemmtilega tíma fram undan í þeim efnum. „Rafbílar verða alltaf meira í umræðunni. Ég hef setst inn í þá en þeir eru bara fulllitlir fyrir manna eins og mig. Drægi þeirra er ekki alveg nægilegt fyrir mínar þarfir og þær leiðir sem ég þarf að fara. Að öllu gamni slepptu er þetta framtíðin, hjá því verður ekki litið. Þeir eiga eflaust eftir að sanna gildi sitt með tíð og tíma og aukinni þróun. Það verður skemmtilegt og spennandi að fylgjast með,” sagði Ögmundur Runólfsson.

FÍB 2. Bjarni Einarsson vegaeftirlitsmaður er hér á myndinni.

Bílafloti FÍB fyrir utan Tónabíó í Skipholti í Reykjavík.

GMC sem var í eigu FÍB. Þetta var bill sem kom á undan Bedfordinum.

41

Einn uppáhaldsbíllinn í góðu yfirlæti á Samgön Fyrsti bíllinn sem þú eignaðist Fyrsti bíllinn minn var skínandi fallega rauð Toyota Corolla G6 beint úr kassanum.

Hvernig borgarðu bílinn Ég var svo heppin en á þeim tíma var ég að vinna hjá P. Samúelssyni ehf.

(Toyota á Íslandi) og þá var í boði að taka bíl á leigu í gegnum fyrirtækið á rekstrarleigu sem ég nýtti mér.

Manstu eftir fyrstu bílferðinni

María Jóna Magnúsdóttir er framkvæmdastjóri Bílgreinasambandsins. Hún er alin upp á Akureyri, dóttir Magnúsar Aríusar Ottóssonar vélstjóra og Margrétar Jónsdóttur stofnanda Glófa ehf. prjónastofu. Á yngri árum var ekki sjaldséð sjón að sjá hana renna sér niður brekkur Hlíðarfjalls en þar eyddi hún ófáum stundunum við æfingar og keppni. Leiddi sú vegferð hana um tíma í skíðamenntaskóla í Noregi. Þegar því ævintýri var lokið hóf hún störf hjá P. Samúelssyni hf. sem síðar varð Toyota á Íslandi og hófst þar vegferð hennar í bílgreininni en í dag hefur hún starfað á þeim vettvangi í tæpa tvo áratugi. Áður en hún tók við starfi sem framkvæmdastjóri Bílgreinasambandsins, fyrst kvenna, starfaði hún síðast sem framkvæmdastjóri viðskiptatengsla og síðar framkvæmdastjóri sölusviðs Heklu. Áður var María yfirmaður viðskiptatengsla hjá Toyota ásamt því sem hún var sérfræðingur og verkefnastjóri við innleiðingu straumlínustjórnunar hjá Arion banka. María útskrifaðist með MS.c. í fjármálum og stefnumótun frá Copenhagen Business School árið 2012 og áður með BS.c í viðskiptafræði frá Háskólanum í Reykjavík.

42

Nei, ég man reyndar ekkert sérlega eftir fyrstu ferðinni. Hins vegar man ég vel eftir fjölmörgum ferðum þar sem við vinkonurnar settum geisladisk í tækið, hækkuðum vel og sungum með á meðan brunað var í sjötta gírnum norður til Akureyrar.

Man hvað mér fannst töff að geta sett hann í sjötta gírinn.

Hvað ertu búinn að eiga marga bíla Ekkert rosalega, sennilega bara svona passlega marga. Frá því ég eignaðist fyrsta bílinn hef ég átt átta sinnum nýjan bíl og svo einu sinni fjárfesti ég í notuðum. Ég keypti mér notaðan bíl þegar ég var að koma úr mastersnámi og flutti aftur til landsins. Það var um áramótin 2012–2013 og ætlaði ég að kaupa mér eins til tveggja ára gamlan bíl en ég man að það var eins og að leita eftir gulli því að á þeim árum voru ekki margir bílar seldir svo að það tók sinn tíma að finna eina og rétta bílinn.

Uppáhaldsbíllinn Uppáhalds bíllinn minn er einn sem hefur verið eigu afa míns og föður frá upphafi og eftir að þeir féllu frá var tekin ákvörðun um að hann myndi erfast í karllegg. Því var bróðir minn gerður ábyrgur fyrir bílnum. Er það rauður Ford Taunus ´64–´67 sem er í dag í góðu yfirlæti á Samgönguminjasafninu að Ystafelli. Ég á margar góðar minningar frá því ég var krakki að rúnta með pabba mínum í honum. Einnig man ég eftir góðri ferð þegar það var farið að nálgast í að ég fengi ökuskírteini að afi minn fór með mig á rúntinn inn í Eyjafjörð á honum og ég fékk að keyra. Það gekk nú ekki betur en svo að lögreglan stoppaði okkur. Ástæðan var ekki hraðakstur heldur kunni ég ekkert á gírana sem voru í stýrinu og orðnir nokkuð slitnir svo ég kom honum

gönguminjasafninu Ystafelli sem eru mjög góðar þar. Þrátt fyrir það fannst mér ég bundin niður og vantaði það frelsi sem einkabíllinn gefur manni og það er mér mikilvægt.

Eru bílar dýrir í dag Bílar í dag eru á sanngjörnu verði. Verðbilið er einnig breytt og því á að vera hægt að finna sér góðan bíl við hæfi. Einnig er jákvætt að ívilnanir stjórnvalda eru áfram í boði fyrir rafmagns og tengiltvinnbíla sem gera þá samkeppnishæfa.

Uppáhaldslitur á bíl Uppáhalds bíllinn er rauður Ford Taunus 64-67 módel sem var í eigu afa Maríu. Mynd af sambærilgum bíl

ekki í annan gír. Því var aksturslagið frekar undarlegt. Ég var þó nokkuð heppin að vera ekki spurð um ökuskírteini og fékk því að halda för minni áfram.

Ef þú hefðir næg fjárráð hvaða bíll yrði fyrir valinu Ef ég hefði næg fjárráð þarf að breyta þessari spurningu í hvaða bílar yrðu fyrir valinu. Það yrði klárt að það yrði keyptur bíll fyrir hvert tilefni. Góður ferðabíll fyrir alla fjölskylduna kæmi sér vel en í dag erum við fimm í fjölskyldunni, þar af eitt ungabarn sem fylgir ótrúlega mikið magn af aukahlutum þegar verið er að ferðast og svo eigum við einnig hund á stærð við hest, því er það líka pláss sem við erum að leita eftir. Þá kæmi sér vel að eiga einn Bentley Bentayga í skúrnum.

Hversu mikilvægur er bíllinn í þínum huga Fullyrða má að engin einn hlutur hefur á síðari öldum haft eins mikil áhrif á og valdið eins miklum breytingum í okkar þjóðlífi og þegar fyrsti bíllinn kom til landsins. Íslenskt efnahags- og menningarlíf byggist á samgöngum og samgöngur á Íslandi byggjast á bílnum. Ég hef verið námsmaður í Kaupmannahöfn þar sem maður var án bíls og fór leiða sinna á hjóli eða með almenningssamgöngum

Mér finnst svartur bíll nánast alltaf fallegur og hefur hann því oftast verið fyrir valinu hjá mér.

Hvaða bíll yrði fyrir valinu í dag, jarðefnaeildsneytisbíll eða rafbíll Með þeirri löngu drægni sem rafbílar bjóða upp á í dag myndi ég velja að kaupa mér slíkan bíl.

Hér á landi búum við það vel að við höfum mjög gott aðgengi að rafmagni og því hentar þessi lausn vel. Hins vegar sakna ég að heyra ekki vélina vinna og það hljóð sem góður dísilbíll framkvæmir.

Með næg fjárráð þá yrði Bentley ákjósanlegur fjölskyldubíll.

43

Ferðalag um Flórídafylki

Skipulagning og samvinna skiptir m Hjónin Björn Kristjánsson og Íris Dögg Guðjónsdóttir voru á ferð um Flórída skömmu fyrir síðustu áramót.

Fjölmargir Íslendingar ferðast um á þessu svæði allan ársins hring og enn aðrir hafa þar fasta búsetu meira eða minna. Því hafa margir reynslu af því að keyra um á bíl þar um kring enda er margt að sjá. Þetta svæði var alveg nýtt fyrir þeim Birni og Írisi Dögg en þau höfðu undirbuið sig vel en fyrir mestu var að njóta ferðarinnar og nýta vel þessa rúmlega viku sem þau ætluðu að dvelja í Flórída. Björn sagði að þau hefðu pantað flug og bíl með góðum fyrirvara en þann hátt hafa þau á þegar þau halda til útlanda. Þau hefðu skoðað vel hvað myndi henta þeim á þessum tíma og hvert þau myndu fara. „Við gefum okkur alltaf nægan tíma til þessara hluta, leita tilboða og sjá hvað er í boði. Við fengum að lokum mjög góðan bíl frá bílaleigunni Alamo í Orlando þar sem við hófum ferðina, en leigu fyrirkomulagið var ekki eins og ég hef vanist því þarna stóðu bílar í röðum af ýmsum stærðum og gerðum og ég hafði frjálsar hendur með að velja bíl í þeim stærðarflokk sem við höfðum greitt fyrir. Þegar á hólminn var komið skipti undirbúningurinn sköpum en með góðum fyrirvara færðu alltaf besta verðið. Við bókuðum fyrstu gistingu ferðarinnar á móteli rétt við flugvöllinn en eftir það var hreinlega

44

opin bók hvar við myndum gista hverju sinni. Ekki er rukkað sérstakleg fyrir hvern ekinn kílómetra þegar bílaleigubíll er tekinn og því gátum við keyrt eins og við vildum. Þar sem við vorum ekki með börnin í ferðinni ætluðum við frekar að láta hlutina ráðast. Einhverja beinagrind vorum við búin að gera um hvert við ætluðum að fara og hvaða áhugaverðir staðir yrðu skoðaðir,“ sagði Björn í spjalli við FÍB-blaðið um ferðina.

Björn sagði að sú ákvörðum hefði verið tekin að keyra niður eftir ströndinni frá Orlando til Miami. Það skemmtilega við þetta allt saman hefði verið að þau settu inn skemmtilega punkta af leiðinni áður en þau lögðu af stað og stoppuðu á mörgum stöðum áður en til Miami var komið en ekki skemmdi fyrir að á þeim tíma var í gangi bílasýningin Miami Autoshow sem er árlegur viðburður þar sem allir helstu bílaframleiðendur mæta og kynna sína framleiðslu. Sem betur fer var eiginkonan hin skilningsríkasta þar sem skoða þurfti vel allar hliðar á hverjum bíl fyrir sig.

Fín ákvörðun að hafa fastan gististað „Við fundum bara ágætt hótel við flugvöllinn í Miami eftir að hafa

skoðað okkur um í borginni. Daginn eftir ákváðum að staldra ekki lengur við á Miami-svæðinu heldur að taka stefnuna til Orlando með nokkrum viðkomustöðum og skoða okkur um.

Síðustu dagana í ferðinni gistum við á sama gistiheimilinu en alls urðu gistinæturnar átta í ferðinni. Það var ágæt ákvörðum að hafa fastan stað síðustu dagana, hafa punkt til að miða við og geta gengið að öllu vísu,“ sagði Björn.

Að lokinni svona ferð, hvað finnst þér að fólk ætti að leggja áherslu á áður en lagt er af stað? „Það fyrsta er að þegar ferðast er til Bandaríkjanna ert þú ekki að fara neitt nema að hafa bíl til umráða. Þótt vegalengdir séu stuttar á korti er lítið gert ráð fyrir

r miklu máli gangandi umferð, að minnsta kosti ekki á þeim stöðum sem við vorum á. Enn fremur þarf að vera búið að ganga frá helstu hlutum eins og Apis og Esta. Einnig þarf að vera tilbúinn að aka því að í mörgum tilfellum er um langar vegalengdir að ræða. Þá er ekki endilega skemmtilegast að taka fljótustu leiðina, jafnvel að velja heldur hliðarvegi og þá sleppur þú frekar við að borga vegtolla. Einnig skiptirmiklu máli að vera búinn að tala við símafyrirtækið en þau bjóða mörg hver upp á fína pakka sem eru fyrir utan Evrópu. Það þarf alltaf samt að vera vakandi yfiir því hvað felst í kostnaðinum að nota síma í Bandaríkjunum. Að nota GPS–tæki í símanum getur verið kostnaðarsamt ef maður er ekki meðvitaður um það. Á móti fást hins vegar mikið af upplýsingum, bæði hvað varðar umferðina og líka áhugaverða staði sem gaman er að skoða. Sé ákveðið er að aka er góð regla að fara yfir hvaða umferðareglur og venjur gilda í hverju landi fyrir sig. Það er ekkert svigrúm fyrir neinar tafir. Þegar kemur grænt ljós þá leggur þú af stað og þegar kemur rautt ljós ertu ekkert að skjóta þér yfir.

Manni sýndist ökumenn í Flórída virða umferðarlögin í hvívetna. Það er góður punktur að benda á að í forgangsakstri lögreglu-, sjúkra- og slökkviliðsbifreiða áttu að færa þig yfir á hægri akrein og hægja á þér.

Björn og Íris um borð í fenjabát.

Eins koma umferðarskilti manni spánst fyrir sjónir og þá skiptir máli að fletta þeim upp, kynna sér vel áður en lagt er af stað. Varðandi vegtolla er boðið upp á passa í bílinn þar sem allir vegtollar eru greiddir fyrir þig og þú getur keyrt beint í gegnum hliðin.

Reikning fyrir því færð þú sendan eftir á. Þegar við vorum búinn að skoða þetta til hlítar þá felst í því gríðarlegur sparnaður að vera með klink í bílnum og greiða á hverjum stað eins og við gerðum raunar alltaf.

Starfsmaður tekur nær alltaf á móti þér í tollhliðunum. Mig langar að minnast á tvær hraðbrautir í Orlando sem eru raunverulega hlið við hlið meðfram strandlengjunni. Önnur þeirra er einkarekin, gengur að vísu hraðar fyrir sig og kostar að aka á henni. Við lentum að vísu á henni og

þurftum að keyra um 50 km áður en við komust aftur út af henni,“ segir Björn.

Gott að hafa meðferðis alþjóðlegt ökuskírteini sem þú nálgast á skrifstofu FÍB Þegar Björn er inntur eftir því hvað standi upp úr eftir svona ferð segir hann það ótalmargt. Hann segist vera mikill áhugamaður um akstur og því þótti honum mjög skemmtilegt að keyra um þessar slóðir. Við keyrðum mikið og það er afskaplega gott að athafna sig þarna og við fengum mjög stóran bíl á góðu verði. „Ég var mjög feginn því eftir á að hafa tekið svona stóran bíl. Maður er umkringdur stórum bílum á miklum

45

hraða og þú vilt ekki aka á smábíl á þessum vegum. Það sem stendur aðallega upp úr að þetta var gott frí, gaman að fara út í þetta sem skilar sér allt saman í reynslubankann.

Eins og ég sagði áðan fórum við ein í þessa ferð en ef öll fjölskyldan er tekinn með og farið í skemmtigarða Einn af hápunktum ferðarinnar var án efa klukkustunda akstur á fenjabát hjá Boggy Creek Airboat Rides. er best að koma sér inn á hótel sem er eins nálægt þessum stöðum. Gott að verða sér úti um allar upplýsingar og leiðbeiningar á Netinu áður en farið er af stað hverju sinni. Sé hugmyndin hins vegar að aka meira er gott að vera með sólgleraugu og vel skipulagður. Það er gott að hafa meðferðis alþjóðlegt ökuskírteini sem þú nálgast á skrifstofu FÍB. Maður hefur margsinnis heyrt af því að lögreglan í Bandaríkjunum hafi ekki tekið íslenskt ökuskírteini gilt í fyrstu atrennu. Því er nauðsynlegt og mikið öryggi í því að enska þýðingin sé meðferðis,“ segir Björn.

Björn hefur kynnst því að taka bílaleigubíl á Spáni og í samanburði við Bandaríkin var bílaleigan í Orlando ekki að halda að þeim viðbótartryggingum. Björn segir það brýnt að lesa vel yfir leigusamninginn áður en gengið er frá öllum málum.

Björn kom enn fremur inn á að gott væri að fara í stórmarkaði og versla hreinlega inn í bíllinn. Það getur reynst dýrt að versla á bensínstöðvum, það er fljótt að telja þegar upp er staðið.

Dodge Dakota fór vel með ökumann og farþega á löngum amerískum hraðbrautunum.

Miami Auto Show er haldin ár hvert og er ein stærsta bílasýning í Bandaríkjunum.

Um 300 þúsund gestir komu á þessa sýningu sem var í 10 daga.

46

Fara af stað með opnum huga og njóta ferðarinnar „Við fórum mjög skemmtilega og eftirminnilega ferð á vatnabátum um fenin og sáum meðal annars krókódíla. Við heimsóttum dýragarða, markaði ýmiss konar og gaman var að ræða við íbúana og kynnast menningunni. Það getur verið skemmtileg upplifun að fara á svona stað, ætla sér ekki of mikið til að forðast stress og getur það verið mjög gott. Góð skipulagning skiptir öllu, sparar tíma og peninga. Það skiptir líka gríðarlegu máli að hafa góðan aðstoðarökumann sem eiginkona mín var sannarlega í þessari ferð. Aðstoðarökumaður er mikil hjálparhella, því að velja þarf leiðir og það geta skapast flækjur að koma sér inn í þessar stórborgir.

Sé maður einn að aka og ekki með gott GPS-tæki ráðlegg ég fólki að setjast vel yfir kortið áður en lagt er af stað. Fara af stað með opnum huga og njóta ferðarinnar út í ystu æsar,“ sagði Björn Kristjánsson í viðtalinu við FÍB-blaðið.

FÍB-Aðstoð á Hellu: Öryggi fyrir félagsmenn í FÍB að vita af þessari aðstoð á svæðinu Á annan áratug hefur Erlingur Gíslason sinnt FÍB Aðstoð á Hellu og á svæðinu þar um kring. Erlingur sagði í spjalli við FÍB Blaðið starfið vera skemmtilegt og gefandi í hinum ýmsu aðstæðum sem koma upp.

Flest útköll fara í að aðstoða erlenda ferðamenn yfir sumartímann og þá aðallega í bilunum.

Gríðarleg umferð ferðamanna fer um Hellu

Erlingur sagðist aðstoða bílaleigurnar mikið. Ósk um aðstoð þar sem ökumenn væru búnir að festa sig uppi á hálendi eru alltaf að koma inn á borð til okkar. Við bregðumst skjótt við og yfirleitt gengur þetta vel. Hann sagðist vera ágætlega tækjum búinn í þetta starf en hann hefur yfir að ráða Dodge Ram á 35 tommum sem hafi reynst afar vel til starfans.

„Ég er samhliða FÍB–aðstoðinni búinn að reka bílaverkstæðið EET bílar ehf. frá 1996. Það er mín aðalvinna en afskaplega mikil tilbreyting felst í því að skjótast í FÍB–aðstoð. Það er gott að komast af verkstæðinu í annað umhverfi og hjálpa fólki þegar kallið kemur. Það er mikið öryggi fyrir félagsmenn í FÍB að vita af þessari aðstoð á svæðinu,“ sagði Erlingur Gíslason á Hellu í spjallinu við FÍB–blaðið

„Auðvitað varð maður var við aukningu í þessari aðstoð þegar straumur ferðamanna til landsins jókst jafnt og þétt. Um Hellu fer gríðarleg umferð ferðamanna á hverjum degi svo að óneitanlega finnum við fyrir því í starfsemi okkur hér á svæðinu. Íslenskir ferðamenn óska einnig eftir aðstoð en hún er helst í formi dekkjaskipta eða þegar upp kemur rafmagnsleysi. Einkum snýr starfsemin þó að erlendum ferðamönnum,“ sagði Erlingur.

Réttu handtökin við að gefa bílum start Hjörtur Gunnar Jóhannesson hjá Félagi íslenskra bifreiðaeigenda, FÍB, kennir réttu handtökin við að gefa bílum start. Nýir og nýlegir bílar eru með ýmsum flóknum tölvu- og rafeindabúnaði sem getur verið viðkvæmur fyrir snöggum breytingum á spennu í rafkerfinu. Þess vegna er mikilvægt, þegar gefa á bíl með tóman rafgeymi startstraum með startköplum milli bíla, að tengja kaplana milli þeirra í réttri röð,“ segir Hjörtur og gefur leiðbeiningar um hvernig gefa megi start þannig að ekki verði hætta á skemmdum sem kostað getur stórfé að lagfæra. Leiðbeiningarnar má sjá hér fyrir neðan.

1. Þegar startkaplar eru tengdir milli bíla og annar bíllinn er með fullhlaðinn rafgeymi en hinn með tóman neistar á milli þegar fjórða og síðasta kapalklemman er tengd. Á því augnabliki sem neistinn myndast getur orðið allt að 3.000 volta yfirspenna.

2. Áður en startkaplar eru tengdir er í öryggisskyni skynsamlegt að fjarlægja lyklana úr kveikilásum beggja bíla.

3. Þegar startkaplar eru tengdir skal síðasta kapalklemman látin bíta sig fasta við ómálaðan málm.

4. Þegar startkaplar eru tengdir við báða bíla skal setja hjálparbílinn (þann sem gefur strauminn) í gang og síðan skal starta straumlausa bílnum.

5. Þegar bíllinn með tóma geyminn er kominn í gang skulu startkaplarnir vera tengdir saman um stund. Þetta skal gera til að forðast að neisti og yfirspenna hlaupi út í „galopið“ rafkerfið, eftir að búið er að gefa straum, og skemmi eða eyðileggi rafeindabúnað bílanna. FÍB mælir með: Notið einvörðungu vandaða startkapla.

47

Afsláttarnet FÍB

Verkstæði, vara- og aukahlutir

48

Nánar um afslætti hjá tugum fyrirtækja um allt land er hægt að nálgast á heimasíðu FIB.is 49

50

bfo.is

Þjónustuverkstæði fyrir eftirtaldar bifreiðar

reynsla – þekking – góð þjónusta

Bifreiðaverkstæði Friðriks Ólafssonar ehf

bfo@bfo.is

BG

BG

S VO

SV

T T UÐ ÞJ Ó NUS

TA

OT TUÐ ÞJÓNUS

TA

SMIÐJUVEGI 22 (GRÆN GATA) · 200 KÓPAVOGI · SÍMI: 567 7360

Allt fyrir bílinn og ferðalagið í vefverslun FÍB.is Loftdæla og kvoða á frábæru verði. Óþarfi að láta sprungið dekk eyðileggja ferðina.

Samanbrjótanleg skófla er frábær í bílinn eða vélsleðann.

Aðeins 600 gr.

Öryggisljósið er vasaljós, rúðuhamar, beltaskeri og neyðarljós allt í einu tæki.

Glæsileg sjúkrataska með öllu því helsta til að veita fystu hjálp. Aðeins 2100 krónur51til félagsmanna.

Varahlutir í bílinn Ve rksm iðjuábyrgð á þínum bíl er tryggð með vottuðum va rahlutum frá Stillingu

Smursíur

Rafgeymar

Kerti, háspennukefli, kveikjuþráðasett, súrefnisskynjarar og loftflæðiskynjarar

Tímareimar og vatnsdælur

Kúplingar

Demparar, gormar og stýrisendar Hemlahlutir

56 52

Allt fyrir bílinn St i l lin g hf. | Sí mi 5 2 0 80 0 0 | www. s t il l in g. is | s t il l in g@stillin g. is