FELIETON
Mikołaj Błach
Bytomianin, aktywista młodzieżowy, były radny
Młodzieżowej Rady Miejskiej w Bytomiu. Obecnie parlamentarzysta Parlamentu Młodych RP VIII kadencji. Zaangażowany w sprawy młodzieży, interesuje się polityką, społeczeństwem obywatelskim i działaniami na rzecz lokalnej społeczności. Chce, by młodzi mieli realny wpływ na decyzje w swoim mieście i kraju.
Mikołaj Błach
RAPORT
Z WYBORÓW DO MŁODZIEŻOWEJ RADY MIEJSKIEJ W 2025 ROKU
Wybory do Młodzieżowej Rady Miejskiej w Bytomiu, przeprowadzone 29 października 2025 roku, były kolejnym krokiem w budowaniu lokalnej kultury demokratycznej wśród młodzieży Tegoroczny proces wyborczy pokazał wyraźny postęp w stosunku do roku poprzedniego – wiele problemów i naruszeń wskazanych w Raporcie z 2024 roku zostało rozwiązanych lub ograniczonych. Szczególnie cieszy zauważalny wzrost świadomości roli MRM w szkołach oraz większe zaangażowanie uczniów i nauczycieli w prowadzenie przejrzystej i inkluzywnej procedury wyborczej
W 2024 roku wskazaliśmy na takie problemy jak brak wyborów w niektórych szkołach, ignorowanie statutu MRM, eliminowanie kandydatów na podstawie miejsca zameldowania, a także przypadki stronniczości komisji wyborczych oraz presji wywieranej na kandydatów przez nauczycieli. W tym roku z satysfakcją zauważamy, że wybory odbyły się we wszystkich szkołach, zrezygnowano z niezgodnych z prawem praktyk związanych z meldunkiem, a przypadki naruszeń ze strony komisji wyborczych należały do marginalnych.
Nie oznacza to jednak, że cały proces był wolny od problemów Zgłoszone zostały nowe sytuacje wymagające analizy i dalszych działań – zarówno na poziomie poszczególnych szkół, jak i systemowym. Poniżej przedstawiamy zestawienie niepokojących incydentów oraz dobrych praktyk, które mogą służyć jako punkt odniesienia dla kolejnych wyborów
Problemy i przeszkody w trakcie wyborów
1 Naruszenia indywidualne
Odnotowano pojedyncze przypadki naruszeń ze strony dorosłych uczestników życia szkolnego, które mogły wpłynąć na decyzje osób kandydujących i wyborców. Wśród nich warto wymienić: komentarze nauczycieli podważające sens kandydowania niektórych uczniów, nierzadko przybierające formę zniechęcania lub otwartego nakłaniania do rezygnacji ze startu w wyborach, sugestie ze strony nauczycieli dotyczące tego, na kogo „warto” zagłosować, co w praktyce stanowiło formę agitacji odosobniony, ale szczególnie niepokojący przypadek wyśmiewania wyborców jednego z kandydatów poprzez określenie ich jako „niezrównoważonych psychicznie”.
2. Problemy systemowe W porównaniu do roku 2024 widoczny jest znaczny postęp w organizacji i przejrzystości wyborów Jednak pojawiły się również nowe wyzwania natury systemowej, które wymagają dalszego dopracowania zasad wyborczych: niespójność zapisów statutu MRM oraz niejasny podział kompetencji pomiędzy Prezydentem Miasta, Wydziałem Edukacji, dyrektorami szkół a szkolnymi komisjami wyborczymi. Brak jednoznacznych procedur skutkował przerzucaniem odpowiedzialności między organami i wprowadził chaos organizacyjny, przeniesienie odpowiedzialności za egzekwowanie przestrzegania zasad kampanii wyborczej wyłącznie na szkolne komisje wyborcze, które często nie czuły się uprawnione lub gotowe do podejmowania działań w obawie przed nieprzychylną reakcją otoczenia. W przypadku stronniczości komisji taka konstrukcja odpowiedzialności może prowadzić do poważnych nadużyć.
Dobre praktyki wyborów
Wybory do Młodzieżowej Rady Miejskiej w 2025 roku były okazją do zaobserwowania wielu pozytywnych zmian oraz utrwalenia dobrych standardów z lat ubiegłych. Wśród najważniejszych praktyk godnych pochwały i dalszego naśladowania znalazły się: brak zgłoszeń dotyczących stronniczości komisji wyborczych, co może świadczyć o coraz większym profesjonalizmie i bezstronności osób odpowiedzialnych za organizację wyborów w szkołach, realizacja wyborów nastąpiła we wszystkich szkołach, co stanowi istotny postęp względem roku 2024, w którym kilka placówek nie zorganizowało głosowania, jasne i jednolite zasady kampanii wyborczej w części szkół, które pomogły zapewnić uczciwą rywalizację i zapobiec nadużyciom, większe zaangażowanie nauczycieli-opiekunów samorządów uczniowskich, którzy wspierali uczniów w przygotowaniach do wyborów i aktywnie dbali o przestrzeganie zasad, lepsze informowanie uczniów o roli MRM i kompetencjach radnych, co wpłynęło pozytywnie na jakość kandydatur i świadome uczestnictwo w wyborach.
Podsumowanie
Wybory w 2025 roku pokazują wyraźny postęp w jakości przeprowadzania procesu wyborczego. Udało się zrealizować wybory we wszystkich szkołach, ograniczyć przypadki nadużyć oraz zwiększyć przejrzystość i dostępność informacji o MRM. Nadal jednak istnieją obszary wymagające doprecyzowania – szczególnie w zakresie odpowiedzialności instytucjonalnej oraz jasności zasad kampanii wyborczych
Rekomendacje na przyszłość:
1 Należy dokonać przeglądu i aktualizacji statutu MRM, tak aby jednoznacznie określić kompetencje wszystkich zaangażowanych podmiotów: Prezydenta Miasta, Wydziału Edukacji, dyrektorów szkół i komisji wyborczych
2. Warto rozważyć stworzenie niesprzecznego regulaminu kampanii wyborczej obowiązującego we wszystkich szkołach, aby uniknąć nierównego traktowania kandydatów.
3 Wskazane jest opracowanie wsparcia merytorycznego dla komisji wyborczych, szczególnie w zakresie reagowania na naruszenia
4 Rekomenduje się utworzenie organu wspomagającego przebieg wyborów do którego szkolne komisje wyborcze mogłyby zwrócić się z problemami Proponuje się aby w skład organu weszły następujące osoby:
osoba wskazywana przez
Prezydenta Miasta Bytom osoba z Wydziału Edukacji Urzędu
Miejskiego w Bytomiu osoba wskazywana przez
Młodzieżową Radę Miejską w Bytomiu w drodze uchwały podejmowanej zwykłą większością głosów
Opiekun Młodzieżowej Rady Miejskiej w Bytomiu osoba wskazywana przez Fundację Europejskich Inicjatyw na Śląsku 5. Należy kontynuować działania informacyjne w szkołach, dotyczące roli MRM oraz korzyści płynących z kandydowania i głosowania.
6 Rekomenduje się, aby w przyszłości raporty wyborcze były elementem stałej współpracy pomiędzy młodzieżowymi radnymi a władzami miasta i szkołami, co sprzyja budowaniu odpowiedzialnej i inkluzyjnej kultury obywatelskiej.
FOTOHAJMAT
Drugi Eko Spacer po Bytomiu!
To już drugi Spacer po Ekologicznym Bytomiu! Eko Bytom to inicjatywa, której celem jest pokazanie, że lokalne przedsiębiorstwa mogą działać odpowiedzialnie, z troską o środowisko i być przy tym wzorem do naśladowania! Projekt realizowany jest przez młodzież, której pomaga Fundacja FEIS.
Jeśli jesteś eko, albo przedsiębiorcą , który chciałby zmienić coś w swoim modelu biznesowym, to dołącz do nas!
Kliknij tutaj, żeby przejść na stronę projektu
LEPSZY HAJMAT
Opowiadanie z Miasta Młodej Przedsiębiorczości
GNOCCHI, PODCAST I WAZON
Z CHARAKTEREM
Był wtorkowy poranek, kiedy mój avatar w czapce z daszkiem i sneakersach wylądował na głównym placu City of Young Entrepreneurship. W ręku miałem tylko mapę, którą wręczył mi dziwny, ale uprzejmy gość z logiem FEIS na plecaku.
Masz misję powiedział Znajdź tych, którzy zrobili coś z niczego Młodych, kreatywnych, trochę zakręconych. Oni pomogą ci zrozumieć, czym jest przedsiębiorczość.
Brzmi jak RPG? No to lecimy
Pierwszy przystanek: Gnocchi’s Café
Leo, szef kuchni z duszą Nonny, podał mi gorące kluski z pesto i opowiedział, jak wykorzystał swoje wspomnienia do utworzenia dobrze prosperującej firmy. Gotowanie jest jak prowadzenie firmy mrugnął. Liczy się serce, organizacja i umiejętność przetrwania inflacji
Drugi przystanek: Fiona’s Fleurs
Wazon z różami powiedział mi: Nie dotykaj, jeśli nie chcesz być oceniany, a Fiona tylko się uśmiechnęła. To kreatywność z nutą przedsiębiorczości rzuciła, przekładając tulipany do słońca.
Trzeci przystanek: MicWave Media
W ciemnym studio podcastowym spotkałem Karla czeskiego dziennikarza, który mówił w trzech językach i prowadził wywiad z… mopsem. Głos młodzieży nie zna granic powiedział i wręczył mi mikrofon, który przypadkiem upuściłem
Po kilku kolejnych NPC-ach, kawie z CuzBro Café i przypadkowym kliknięciu na rower kurierski (który prawie mnie rozjechał), odkryłem coś jeszcze: każda z tych postaci reprezentuje kompetencje Youthpass Nie musisz znać ich na pamięć. Wystarczy grać. Słuchać. Pytać
A TY?
Odnajdziesz wszystkie 8 kompetencji w grze?
Zeskanuj kod QR i wejdź do miasta
Nie musisz mieć biznesplanu Wystarczy ciekawość.
MÓJ HAJMAT
BYTOM–DROHOBYCZ: WSPÓLNA
DROGA DO DEMOKRACJI, CZYLI JAK
MŁODZIEŻ Z POLSKI I UKRAINY
WSPÓLNIE
ZAPLANOWAŁA
PRZYSZŁOŚĆ SWOICH
MIAST
Bytom, wrzesień 2025. Tydzień pełen debat, śmiechu, nauki i ważnych decyzji – tak najkrócej można opisać projekt „Bytom–Drohobycz: wspólna droga do demokracji”. Ale po kolei…
CO TO WSZYSTKO?
Zaczęło się w zeszłym roku. My, młodzi ludzie z Bytomia i Drohobycza, zastanawialiśmy się: jak możemy skutecznie współpracować? Co możemy zrobić wspólnie, jako młodzieżowe rady miast? Tak powstał pomysł na projekt, który nie tylko pogłębił wiedzę o samorządności, ale i zbliżył młodych ludzi z dwóch krajów. Celem było stworzenie wspólnego planu działania na kolejne dwa lata. Nie tylko na papierze, plan faktycznie zostanie przez nas zrealizowany.
Polsko Ukraińska Rada Wymiany Młodzieży
PRZYGOTOWANIA ZA KULISAMI
Przed wymianą było sporo pracy. Rozmawialiśmy online, planowaliśmy działania, zbieraliśmy zgody i materiały dydaktyczne. Obie grupy – polska i ukraińska – miały wpływ na to, co wydarzy się w Bytomiu Ustaliliśmy wspólny harmonogram, stworzyliśmy materiały promocyjne, zadbaliśmy również o komunikację w dwóch językach. Dzięki temu już przed spotkaniem czuliśmy, że to nasz projekt, a nie dla nas.
PO
CO DZIAŁO SIĘ W BYTOMIU?
Oj, działo się sporo! Każdy dzień przynosił nowe wyzwania, zadania i okazje do poznawania się:
Debaty o samorządzie –omawialiśmy, jak działają rady miast, co możemy poprawić, co nas łączy.
Warsztaty – od historii lokalnej demokracji po pisanie dokumentów, takich jak uchwały. Gra miejska – świetny sposób na poznanie miasta przez zabawę. Praca nad przewodnikiem –stworzyliśmy dwujęzyczny podręcznik o samorządzie
Bytomia i Drohobycza.
Sesja Młodzieżowej Rady Miasta
Bytom – na której nasi goście z Ukrainy również zabrali głos
Spotkania z władzami miasta –czyli dawka wiedzy przekazana od najlepszego źródła. No i integracja! – wieczory kulturowe, mecze i rozmowy do późna.
CO DZIAŁO SIĘ W BYTOMIU?
Najważniejsze – nie kończymy na planowaniu. Chcemy realizować konkretne działania:
Plan współpracy, który wdrażamy już teraz
Podręcznik – opublikowany po polsku i ukraińsku, dostępny online
Konferencje i promocja – o nawiązaniu współpracy mówiliśmy w mediach, szkołach, a posty w mediach społecznościowych dotarły do ponad 10 000 osób!
DLACZEGO TO WAŻNE?
Bo to projekt zrobiony przez młodzież – od pomysłu po realizację. Bo pokazaliśmy, że młodzi potrafią działać mądrze, wspólnie i z energią Bo stworzyliśmy coś, co zostanie na dłużej – i w Bytomiu, i w Drohobyczu.
Jak mówił Mikołaj, były przewodniczący MRM z Bytomia:
“To nie była tylko wymiana – to był początek wspólnej historii ”
I dokładnie o to chodziło
ICH HAJMAT
Nasza rodzinna Ludza to najstarsze miasto na Łotwie. Choć nie jest duże, ma w sobie wyjątkowy urok, który sprawia że każdy, kto tu mieszka, czuje się wyjątkowo. Ludza otoczona jest naturą, a znana jest głównie z wielu jezior.
Wspomniane jeziora są nie tylko piękne, ale stanowią także ważną część naszego życia. Latem Małe Jezioro Lucyn staje się ulubionym miejscem spotkań. Nastolatkowie na plaży grają w siatkówkę, a rodziny spędzają tam wieczory. Bliscy ludzie, ładna pogoda i złoty blask zachodów słońca sprawiają, że te chwile są wyjątkowe.
Łudza ma również swoją spokojną stronę - jest nią m in park miejski, którego atmosfera jest bardzo kojąca Jest to idealne miejsce na spacer lub po prostu spokojne kontemplowanie. W bliskim otoczeniu parku znajdują się ruiny zamku, które opowiadają historie minionych stuleci Rozciągający się stamtąd widok na miasto i jeziora jest piękny i uspokajający. Ci, którzy chcą dowiedzieć się więcej o naszej historii, zapraszamy do Muzeum w Ludzie
LUCYN, ŁOTWA
Ludza oferuje młodym ludziom wiele możliwości. Uczniowie mogą rozwijać się sportowo, muzycznie i twórczo
To, co sprawia, że wspomniane miasto jest naprawdę wyjątkowa, to nie tylko piękne krajobrazy i zabytki, ale przede wszystkim ludzie - mili i zawsze gotowi do pomocny.
Za to wszystko, kochamy Ludzę.
Młodzież z Drohobycza
NASZE PROJEKTY
W sierpniu 2025 roku mieliśmy przyjemność zrealizować w Katowicach międzynarodowy kurs szkoleniowy „Open Doors, Open Minds. Inclusive Leadership in NGO” (ODOM TC), którego celem było wzmocnienie kompetencji osób pracujących z młodzieżą i działających w organizacjach pozarządowych w zakresie włączania społecznego, zarządzania różnorodnością oraz budowania polityki inkluzyjnej w NGO. W szkoleniu udział wzięli uczestnicy i uczestniczki z ośmiu krajów: Polski, Rumunii, Grecji, Hiszpanii, Bułgarii, Słowenii, Czech i Włoch
Program łączył elementy edukacji pozaformalnej, analizy dokumentów i przepisów antydyskryminacyjnych, praktyczne warsztaty oraz działania prowadzące do stworzenia realnych rezultatów edukacyjnych. Uczestnicy poznali kluczowe pojęcia związane z DEI (diversity, equity, inclusion), analizowali własne praktyki związane z dostępnością i inkluzyjnością, a także pracowali nad stworzeniem własnych polityk włączenia społecznego (inclusion policy)
Otwarte Drzwi, Otwarte Umysły
W trakcie działań powstały scenariusze i nagrania materiałów edukacyjnych do kursu online, który następnie został udostępniony na platformie Udemy. Kurs „Inclusive NGOs: How to Build and Apply Inclusion in Your Organisation” cieszy się dużym zainteresowaniem wśród liderów NGO w Europie
Szkolenie zostało prowadzone przez zespół międzynarodowych trenerów i ekspertów, wśród których znaleźli się: dr Myl Chojnacka z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach –specjalistka w zakresie praw człowieka, Wiktor Oleś z SIPE – trener i autor materiałów edukacyjnych, Piotr Jaros – radca prawny, ekspert w zakresie prawa NGO i regulacji dotyczących równego traktowania.
ICH HAJMAT
SIPE
ICH HAJMAT ICH HAJMAT
Młodzież z Drohobycza
Think Tank - chance for Youth” doceniony przez Narodową Agencję Programu Erasmus+
Nasz projekt “Think Tank - chance for Youth” został uznany za przykład ,,dobrej praktyki” przez Narodową Agencję Programu Erasmus+ Oznacza to, że może służyć jako źródło inspiracji dla innych organizacji
,,Think Tank – chance for Youth’’ jest europejskim projektem, którego celem jest zwiększenie realnego wpływu młodzieży w średnim i długim okresie za pośrednictwem wypracowania trwałych synergii sektora młodzieżowego z obszarem badań i analiz oraz rozwiązań systemowych wspierających partycypację młodych ludzi, a także upowszechnienie organizacyjnej i planistycznej roli młodzieży oraz rozwiązanie problemu słabej reprezentacji młodych ludzi z mniejszymi szansami na aktywne uczestnictwo.
W ramach projektu działają trzy młodzieżowe think tanki: SIPE Śląski Instytut Edukacji Politycznej z Katowic, EmbranceAll z Aten oraz Mosaic Minds z Czech Projekt rozwija te podmioty młodzieżowe poprzez wsparcie systemowe i rozwój osobisty młodych uczestników. Młodzież, wspierana przez ekspertów, wypracowuje strategie rozwoju dla swoich regionów, a w ramach sieciowania –dla Europy.
ICH HAJMAT Młodzież z Drohobycza
ŚLĄSKI PANEL
ŚLĄSKIE BUDUJE GLOBALNĄ SIEĆ.
WSPÓŁPRACA REGIONÓW TO DZIŚ KLUCZ DO ROZWOJU
Województwo śląskie, serce polskiego przemysłu, intensywnie pisze nowy rozdział swojej historii Jego siłą nie są już tylko kopalnie i huty, ale dynamicznie rosnąca sieć międzynarodowych partnerstw. Obecnie region współpracuje z 17 partnerami z całego świata, a liczba ta nieustannie rośnie. To strategiczne otwarcie stało się prawdziwym motorem napędowym dla gospodarki, nauki i kultury.
Śląskie buduje globalną sieć. Mapa współpracy województwa śląskiego jest imponująco rozległa i zróżnicowana. Sięga do naszych europejskich sąsiadów, takich jak niemiecka Nadrenia PółnocnaWestfalia, czeski kraj morawskośląski czy francuski region Hauts-de-France. Jednak ambicje województwa sięgają znacznie dalej, od stanu Nevada w USA, przez chińską prowincję Liaoning, po brazylijski stan Parana To tylko potwierdza, że śląski potencjał dostrzegany jest na całym globie. Aktywna współpraca prowadzona jest także z tak różnorodnymi partnerami jak walijskie Cardiff, szwedzka Gotlandia Zachodnia czy gruzińska Adżaria.
Ale czym tak naprawdę jest ta współpraca?
To żywy organizm, oparty na konkretnych projektach i wzajemnej wymianie. W praktyce przekłada się to na organizację misji gospodarczych, podczas których śląscy przedsiębiorcy nawiązują cenne kontakty biznesowe.
To także wspólne projekty badawcze uczelni, pozwalające na transfer nowoczesnych technologii i wiedzy.
W sferze kultury oznacza wspólne festiwale i wymianę artystów, co buduje rozpoznawalność marki „Śląskie” na świecie Samorządowcy wymieniają się zaś doświadczeniami w zarządzaniu transformacją regionów przemysłowych, rewitalizacji terenów poprzemysłowych czy rozwoju transportu
To dzielenie się sprawdzonymi rozwiązaniami, które przyspiesza rozwój i pozwala uniknąć kosztownych błędów
Dla Województwa śląskiego ta globalna sieć to nie tylko prestiż, ale przede wszystkim bardzo lukratywna inwestycja Korzyści są wymierne i wielowymiarowe Przede wszystkim, jest to bezpośredni napęd dla gospodarki. Nowe inwestycje zagraniczne oznaczają nowe miejsca pracy i wpływy do budżetu, z koeli dywersyfikacja rynków sprawia, że gospodarka regionu jest bardziej odporna na wstrząsy.
Współpraca z technologicznymi liderami, takimi jak Nevada czy regiony Korei Południowej, pozwala na szybsze wdrażanie innowacji w śląskich firmach. Aktywna obecność na arenie międzynarodowej buduje zaś wizerunek Śląskiego jako nowoczesnego i wiarygodnego partnera, co z kolei przyciąga kolejne podmioty gotowe do inwestycji. Wreszcie, mieszkańcy zyskują dostęp do międzynarodowych projektów, co podnosi jakość życia i poszerza horyzonty
Województwo śląskie z powodzeniem przekształca swoją przemysłową przeszłość w globalną przyszłość Siedemnastu partnerów na całym świecie to nie sucha statystyka, ale dynamiczny ekosystem współpracy, który generuje realne korzyści dla każdego mieszkańca W dobie globalizacji to właśnie takie strategiczne sojusze są kluczowym kapitałem rozwoju, a Śląskie zdaje się tę lekcję odrabiać celująco
