Cultuur van alledag | Onderzoeksresultaten
vijftigste verjaardag en worden de mooie foto’s die zich in het archief bevinden gebruikt door de studenten om de eerste jaren in beeld te brengen.
Deurklinken uit de jaren 1960 Niet enkel archieven van grote ontwerpers, moderne meubelbedrijven en designopleidingen, maar ook anonieme voorwerpen die het dagelijks leven kleuren, maken deel uit van ons vormgevingserfgoed. Neem bijvoorbeeld de kleurige geëmailleerde of keramieken deurklinken uit de jaren 1960 die op vele plekken in Vlaanderen nog steeds het straatbeeld verfraaien, maar waarvan de makers volstrekt onbekend zijn. Welke waarde heeft dit anoniem erfgoed en op welke manier kunnen we dit alledaagse design duiden en bewaren? Ondanks hun pertinente aanwezigheid in het straatbeeld zijn er slechts weinig aanknopingspunten om de ontwerpen productiegeschiedenis van deze objecten te achterhalen. Kunsthistorici Caroline Berckmans en Pierre Bernard observeerden in hun boek over de Brusselse architectuur ten tijde van Expo 58 dat deurgrepen met opmerkelijke vormen in het naoorlogse stadslandschap verschijnen. In de jaren 1950 was de ergonomische boemerangvorm enorm populair.8 Vanaf begin jaren 1960 doen de geëmailleerde rechthoekige deurgrepen met felle kleuren en abstracte tekeningen hun intrede.
■■ Reynaert documenteerde keramieken deurklinken die hun intrede deden vanaf de jaren 1960. © Gerbrich Reynaert
Vanuit de observatie dat deze anonieme pareltjes stilaan uit het straatbeeld lijken te verdwijnen, startte fotografe en grafisch ontwerpster Gerbrich Reynaert twee jaar geleden een zoektocht om hun verhaal te achterhalen. Reynaert documenteerde elk exemplaar dat ze op haar pad kruiste. Het resultaat is een enorme collectie beelden van klinken uit de jaren 1960 en 1970 in alle mogelijke kleuren en vormen. De kleine kunstwerkjes geven in vele gevallen een eigen persoonlijkheid aan ■■ Bataille & ibens, Voorstudie kast nr 101, vanaf 1963 in productie bij het Nederlandse meubelbedrijf Spectrum. Architectuurarchief Provincie Antwerpen, archief Bataille & ibens © Bataille & ibens
40
faro | tijdschrift over cultureel erfgoed | 10 (2017) 2