PhB #30, Μάρτιος-Απρίλιος

030

# ΜΑΡ-ΑΠΡ 2 0 1 5

ΠΡΟΦΙΛ Πετρούλα Σαρτζετάκη

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Σκάνδαλο με ψυχιατρικές κλινικές

ΡΕΠΟΡΤΆΖ Τα καλύτερα νοσοκομεία στον κόσμο

www.virus.com.gr ISSN: 2241-0961

Συνέντευξη Π. Κουρουμπλής: Ο Υπoυργός Υγείας για όλους και για όλα

iDΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

2

/ Νοέμβριος 2011

1

iDΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

8

20

26

8. Προφίλ Πετρούλα Σαρτζετάκη Η κόρη του Προέδρου 10. Συνέντευξη Παναγιώτης Κουρουμπλής

36

20. Ρεπορτάζ Σκάνδαλο με ψυχιατρικές κλινικές 26. Ρεπορτάζ Τα καλύτερα νοσοκομεία στον κόσμο 36. Ρεπορτάζ Πρόγραμμα «Υγεία 2020»

CEO: Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αιμίλιος Νεγκής negis.e@ethosmedia.eu

     ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ: Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: Βασιλική Αγγουρίδη agouridi.v@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Δήµητρα Ευθυµιάδου efthymiadou.d@ethosmedia.eu

030

# Μ Α Ρ- Α Π Ρ 2 015 τιμή τεύχους 10€

2

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Χρήστος Χαραλαμπάκης charalampakis.c@ethosmedia.eu ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Σοφία Λαλισσίδου lalissidou.s@ethosmedia.eu

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Ιοκάστη Αλειφεροπούλου aliferopoulou.i@ethosmedia.eu Κοσμάς Ζακυνθινός zakinthinos.k@ethosmedia.eu ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Αμαλία Λούβαρη louvari.a@ethosmedia.eu



3

iDΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

10 50 64 50. Νομοθεσία Μύθοι και αλήθειες για την ιατρική διαφήμιση 58. Ρεπορτάζ Οι μεγάλοι φόβοι των Ελλήνων για την υγεία τους

58

71

64. Επικαιρότητα 71. Virus 76. Χρηματιστήριο Ανάλυση VRS 78. Ραντεβού Υγείας

EΠΙΜΈΛΕΙΑ ΥΛΗΣ - CREATIVE: Θεοδοσία Μαρούτση theodosia.maroutsi@gmail.com ISSN: 2241-0961

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Τζένη Ρούσση roussi.t@ethosmedia.eu

   

ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING: Μαίρη Κατσαπρίνη katsaprini.m@ethosmedia.eu

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ: Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu

ΕΚΤΎΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

T: 210 9984950, Φ: 210 9984953 E: info@virus.com.gr • www.virus.com.gr • www.phb.com.gr • www.ethosmedia.eu • www.ethosevents.eu • www.alivemag.gr • www.hrima.gr • www.insuranceworld.gr • www.asfalizomai.com • www.bitdaily.gr * Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

4

ΙΔΙΟΚΤΗΣΊΑ: Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

5

EDITΟRIAL

ας ρ ώ χ ς η τ ση αρνητικά Η Ανάστα ιέχει πολλά ερ π να α νί ω συμφ

ωστε ότι σε μείωμα ξεχνάμε άλλ ν το παρόν ση η μ ω ς ψ Α ά . ρ γ ία α στοιχε οι Κάθισα ν δεν είμαστε σύνη αγμάτευση Η Χριστιανο ρ . π α τη π δι έμ τη Π ν αυτή τη Μεγάλη ίου ύφωση του θε ρ κο ν τη ος ισχυροί. οδεύει πρ νησυχεί. Ανάστασης. ς τη ση τό που με α ω υ τρ α ι λύ α τη ν ι εί κα ο ς δράματο Όμως άλλ ώθουμε γρήγορα θα μάμαι να νι θυ ν δε ε ερα, αργά ή οτ φ νέ α ς ω Ποτέ άλλ π Ό όν που ναισθήματα Εκείνο λοιπ έντονα τα συ ι συμφωνία. θε έλ όλοι μας τόσο επ α θα τητα για το πώς ως χώρ την αβεβαιό ματίζει είναι λη οβ ρ π των Παθών, ς. ε μ θα της λύτρωση όγραμμα που ν προσδοκία με το νέο πρ μέλλον και τη εφαρμόσου νειστές. ια να ί με τους δα χρήματα γ συμφωνηθε Θα έχουμε α Θ πολιτική, η ντάξεις; ουμε ότι η ισθοί και συ μ έπ λ ύν β θο ς ω α ρ μ πλη Όλοι λήψεις από «ελίτ» της πνευματική ισμοί στις ανα ρ η ι ιο κα ερ π ή ν ικ μ ου μπ οικονο ή να με τραγική α μείνουμε μεταξύ τους, ι τραπεζών; Ν α ν ντ τω γο ώ ΤΜ τρ Α τα από χώρας μας οδηγεί ας βγάλουν το ευρώ; Πού νατούν να μ ό δυ π α α ε να μ α ου ει φύγ συνέπ η; ς είναι μέσα έσος Έλληνα απραγμάτευσ μ δι Ο α ο. νέ η οδ ή έξ αυτ . το αδι άτος ενοχές τιμώ ότι ένος και γεμ τήσεις. Εκ σμ ν γι α π ορ α ά ς θι τι του βα Δεν έχω χρειάζεται νάσταση της Ανάστασης ς τη ση λοιπόν η Α ω τρ ει θ έρ α ν πριν τη λύ Για ώρεση. έπω: Τη συγχ γοθά και να βλ ολ ο Γ όν ον μ στ ε ση να ανέβουμ χώρας μία λύ τους ωσης. και μετά για ιο της Σταύρ ρ τύ ρ α μ ν εαυτό μας το το α γι τα ώ υποστούμε ρ Π και ι συνεννόηση ατα θα , τα πράγμ ε να υπάρξε α στ ρ ο Ώ γ ς. ή ρ ου γ λλ ά άμαι ότι ο Αργά ή δανειστές θα ίς αυτά, φοβ ι ρ ω κα Χ . ση ία νη υχ . Κυβέρ εθνική ομοψ ξεδιαλύνουν ωνία. Όπως φ μ ... συ α νέ είναι μακρύς σε μια καταλήξουν Γολγοθάς θα νέα η , η υσ τε ά διαπραγμ Για να έρθει λοιπόν η συμβαίνει σε κάθε συμβαδίζει ι δυνατόν να να εί ν δε α εγκής Ανάσταση της χώρας συμφωνί Αιμίλιος Ν ς. α μ ις ξε επιδιώ μία λύση μόνο βλέπω: 100% με τις ναι η νέα ιο πιθανό εί π το , τα ισ Τη συγχώρεση Μάλ

                                

6

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

7

ΠΡΟΦΙΛ

ΠΕΤΡΟΎΛΑ ΣΑΡΤΖΕΤΆΚΗ*

H κόρη του Προέδρου Η νεαρή νομικός που βουτάει στα "σκοτεινά νερά" των προμηθειών υγείας

Μ

*Πρόεδρος της ΕΠΥ της Δήμητρας Ευθυμιάδου

8

πορεί πολλοί να συνεχάρησαν –επισήμως τουλάχιστον– τον υπουργό Υγείας για την επιλογή του. Άλλοι τόσοι όμως ήταν εκείνοι που επέκριναν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τον ίδιο τον υπουργό, Παναγιώτη Κουρουμπλή, για την απόφασή του να τοποθετήσει στην πιο καθοριστική θέση για τις δημόσιες δαπάνες υγείας την κόρη του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Χρήστου Σαρτζετάκη, Πετρούλα. Η Πετρούλα Σαρτζετάκη, κατά κόσμον Πετρούλα-Αναστασία, που πλέον χρησιμοποιεί το υποκοριστικό Πάτυ, έλαβε μία από τις θέσεις-κλειδιά στον τομέα της υγείας: τη θέση της προέδρου της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ). Και όσοι δεν είναι γνώστες του αντικειμένου της υγείας, είναι σφόδρα πιθανό να μην αντιληφθούν τι σημαίνει στην πράξη να αναλάβει κανείς το «θηρίο» της γραφειοκρατίας, μέσα από το οποίο περνούν οι προμήθειες των δημόσιων νοσοκομείων, τόσο σε φάρμακα όσο και σε ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το ότι όλοι οι προηγούμενοι επικεφαλής, μεταξύ αυτών άλλη μία γυναίκα, η Κατερίνα Καστανιώτη, αντίστοιχης ηλικίας με την 36χρονη σήμερα Πετρούλα, δεν κατάφεραν τίποτα. Χιλιάδες διαγωνισμοί έχουν μείνει στη μέση, αφού προκηρύχθηκαν, κι έμειναν κάπου εκεί στα συρτάρια… Και δεν είναι επίσης τυχαίο πως πολλοί παράγοντες της αγοράς υγείας δεν είδαν με καλό μάτι την επιλογή Κουρουμπλή. Λένε, με πικρόχολα σχόλια, πως η θέση δεν προκηρύχθηκε ποτέ, σε αντίθεση με την πολιτική που υποτίθεται ότι θέλει να καθιερώσει η αριστερά στη χώρα. Από

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

την άλλη, υπερτονίζουν το γεγονός πως η νεαρή νομικός είναι άγνωστο εάν έχει ανάλογη εμπειρία, ενώ διορίστηκε με πιέσεις άνωθεν. Ο Παναγιώτης Κουρουμπλής πάντως υπεραμύνεται της επιλογής της κυβέρνησης. «Μου είπαν γι’ αυτήν, έμαθα πως είναι έντιμη και αποφάσισα να την τοποθετήσω» έλεγε σε στενό κύκλο παραγόντων της υγείας όταν ρωτήθηκε σχετικά. Βέβαια οι παρόντες χαμογέλασαν με νόημα κοιτώντας τον υπουργό… Οι επικριτές όμως του υπουργού Υγείας, αλλά και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, έχουν άλλο ένα σημείο για να επιχειρηματολογούν εναντίον της συγκεκριμένης απόφασης: όταν επιλέγεται πρόσωπο με διαδικασίες-εξπρές, και προφανώς έπειτα από σχετικές παροτρύνσεις, και το πρόσωπο αυτό τυγχάνει να φέρει και γνωστό επίθετο, θα πρέπει να αποδείξει εις διπλούν την αξία του λένε με κακεντρέχεια... Ίσως γι’ αυτό την ημέρα της ορκωμοσίας της στο Υπουργείο Υγείας, κατά την οποία ήταν παρόν το PhB, η Πετρούλα ή Πάτυ Σαρτζετάκη έσπευσε να διευκρινίσει, με το σχετικό άγχος, έχοντας μαζί της τον μάλλον χαμηλού προφίλ νέο αντιπρόεδρο της ΕΠΥ: «Είμαστε νομικοί στο επάγγελμα να ξέρετε…». Ίσως επειδή γνωρίζει καλά πως οι επικριτές της κυβέρνησης θα την περιμένουν… στη γωνία. Άλλωστε, οι περισσότεροι από αυτούς είναι σαν να γνωρίζουν την 36χρονη Πετρούλα. Σχεδόν όσο και η υπόλοιπη χώρα, που παρακολουθούσε τα παιδικά καμώματά της όταν ο πατέρας της ήταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας, από το 1985 έως το 1990. Ο άλλοτε ισχυρός και επιτυχημένος α-

νακριτής της υπόθεσης Λαμπράκη είχε κατακριθεί αρκούντως την περίοδο εκείνη για την προβολή του ονόματος της μοναχοκόρης του Πετρούλας. Μάλιστα είχε γίνει και αλλεπάλληλες φορές αιτία σχολίων, αφού οι θεατρικές επιθεωρήσεις της περιόδου ασχολούνταν με τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας και κατ’ επέκταση και με την κόρη του. Ποιος δεν θυμάται άλλωστε, από τους παλαιότερους, τη σύλληψη το 1987 του Λάκη Λαζόπουλου για ένα καυστικό κείμενο σε επιθεώρησή του για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας; Μ’ αυτά και μ’ αυτά, οι Έλληνες της δεκαετίας του ’80 μεγάλωσαν έχοντας στο μυαλό τους τη μικρή Πετρούλα που έπαιζε ανέμελα στους κήπους του προεδρικού μεγάρου όταν η χώρα βρισκόταν σε πολιτική αναταραχή, ειδικά στο τέλος της δεκαετίας. Η υπερέκθεση του ονόματός της, αλλά και των παιδικών της κατορθωμάτων, έκανε την Πετρούλα γρήγορα ένα οικείο πρόσωπο στην ελληνική κοινωνία, έστω κι αν από τότε ελάχιστοι την είχαν δει. Τα χρόνια πέρασαν και η μικρή Πετρούλα μεγάλωσε και μορφώθηκε. Πήγε στο κολλέγιο, πήγε στη Νομική, σε γαλλικά πανεπιστήμια, έμαθε ξένες γλώσσες. Εργάστηκε σε γνωστά δικηγορικά γραφεία με ισχυρές πολιτικές διασυνδέσεις. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να γίνει αλλιώς… Ώσπου ήρθε η ώρα να την ανακαλύψει ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, για να της αναθέσει να εξορθολογίσει τα οικονομικά του ΕΣΥ μέσω των προμηθειών. Βέβαια, μπορεί το αντικείμενο της Πετρούλας να είναι το Δημόσιο Δίκαιο, είναι όμως άγνωστο αν θα βρει το δίκιο της στις προμήθειες. Έναν τομέα που βρίθει παρανομιών, παραμένει άκαμπτος παρά τις όποιες προσπάθειες για εξορθολογισμό, ενώ και το ελληνικό γραφειοκρατικό σύστημα δεν φαίνεται να βοηθά, ακόμη και τον πιο ικανό, να βγάλει τον τομέα από τον «σκοτεινό λαβύρινθο». Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι πάνω από 6.500 διαγωνισμοί εκκρεμούν στην ΕΠΥ εδώ και χρόνια. Διαγωνισμοί που σκοντάφτουν σε ενστάσεις εταιρειών, αλλά και σε νομικά ζητήματα και λεπτομέρειες. Μέχρι σήμερα, ελάχιστοι έχουν υλοποιηθεί, ενώ ακόμη και για όσους προωθήθηκαν και αφορούσαν φάρμακα, διαπιστώθηκε –κατόπιν εορτής βέβαια– πως η επιλογή ενός και μοναδικού μειοδότη δεν συνέφερε το σύστημα. Κι αυτό επειδή στην πράξη απεδείχθη πως όταν προμηθεύει ένας τα νοσοκομεία, μπορεί στο

τέλος να τα αφήσει και ακάλυπτα λόγω έλλειψης σκευασμάτων. Η 36χρονη σήμερα Πετρούλα φαίνεται όμως πως θα πρέπει να αλλάξει και τον τρόπο ζωής της. Εκτός των νομικών, θα πρέπει να μελετήσει επί μακρόν την υγεία, ώστε να μπορεί να γνωρίζει και τι κυκλοφορεί στην αγορά αλλά και ποιοι είναι οι μεγάλοι και οι μικροί «παίκτες». Θα πρέπει να μάθει τιμές, παζάρια αλλά και διαπραγματεύσεις. Επίσης, θα πρέπει μάλλον να φροντίσει να οργανώσει το μητρώο των προμηθευτών ή και να φρεσκάρει το παρατηρητήριο τιμών, το οποίο μάλλον σκονίζεται το τελευταίο διάστημα, διατηρώντας τιμές που δεν ανταποκρίνονται στα σημερινά δεδομένα. Το ερώτημα βέβαια για την Πετρούλα Σαρτζετάκη είναι ένα: Παρά τη μόρφωση και την εντιμότητα, θα διοριζόταν στην ΕΠΥ αν δεν ήταν κόρη του πρώην Προέδρου;•••

9

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΉΣ*

Ο υπουργός Υγείας για όλους και για όλα

Συνέντευξη: Δήμητρα Ευθυμιάδου Photos: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος

Ο Π. Κουρουμπλής μιλάει για τη φαρμακευτική πολιτική και τη φαρμακοβιομηχανία, το ΠΕΔΥ, τον ΕΟΠΥΥ, τους διοικητές των νοσοκομείων και την ΕΣΑΝ ΑΕ, χωρίς να διστάζει να ρίξει βέλη σε όσους του ασκούν εσωκομματική αντιπολίτευση

Μ

ε σαφείς αιχμές εναντίον στελεχών που του ασκούν κριτική μέσα από τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ απαντά ο Παναγιώτης Κουρουμπλής σε όσα του καταλογίζουν το τελευταίο διάστημα για τον τρόπο που ασκεί πολιτική στην οδό Αριστοτέλους. Ο υπουργός Υγείας, σε εκτενέστατη συνέντευξή του στο PhB, μιλά για τις αλλαγές που θα κάνει στη φαρμακευτική πολιτική, την παραγωγή ραδιοφαρμάκων από τον Δημόκριτο, το περιθώριο που θα δώσει για ανάπτυξη φαρμάκων υψηλού κόστους, ενώ αποκαλύπτει ότι θα δώσει «μπόνους» στις ξένες φαρμακευτικές εταιρείες που θα παράξουν σκευάσματα στη χώρα μας. Βέβαια δεν παραλείπει να απαντήσει και για τις «παρεξηγημένες», όπως λέει, σχέσεις του με τις ελληνικές φαρμακευτικές εταιρείες. Από τα βέλη του υπουργού Υγείας πάντως δεν γλιτώνει ούτε ο Άδωνις Γεωργιάδης και οι νομοθετικές του ρυθμίσεις, ενώ αποκαλύπτει με ποιον τρόπο θα συνεργα-

10

στούν στο ΠΕΔΥ οι γιατροί του πρώην ΙΚΑ, που απομακρύνθηκαν βίαια από το σύστημα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Παράλληλα, ο Παναγιώτης Κουρουμπλής

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

*Υπουργός Υγείας

11

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Δεν υπάκουσα σε καμία λογική. Ούτε εγώ ούτε ο κύριος Ξανθός μπαίνουμε σε τέτοια λογική

Ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα οικονομικά δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα στα νοσοκομεία

επισημαίνει στο PhB ότι ξεκινά παζάρια όχι μόνο για τα φάρμακα, αλλά και για τις διαγνωστικές εξετάσεις και τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, ενώ τονίζει ότι θα επαναφέρει τον νόμο με τα πληθυσμιακά κριτήρια για την τοποθέτηση διαγνωστικών μηχανημάτων. Τέλος, ο υπουργός Υγείας φαίνεται να ρίχνει και πάλι λάδι στη φωτιά με την περιβόητη εταιρεία ΕΣΑΝ ΑΕ του Μάκη Βορίδη, που θα διαχειρίζεται τα οικονομικά των νοσοκομείων, και έχει προκαλέσει αντιδράσεις στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο κύριος Κουρουμπλής αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να διατηρηθεί τελικά, αλλά με κάποιες τροποποιήσεις. Είναι πάρα πολλοί αυτοί που λένε ότι έπρεπε να απειλήσουν οι γιατροί για να κινητοποιηθεί το Υπουργείο Υγείας για το θέμα των εφημεριών, οι οποίες βέβαια είναι ακόμη σε εκκρεμότητα. Είναι άδικο να λέγεται αυτό, γιατί δεν είμαστε ένα χρόνο κυβέρνηση και ηγεσία. Μέσα σε ένα μήνα λύσαμε ένα πρόβλημα το οποίο πρέπει να το αναγνωρίσει κανείς ότι σοβούσε, και είναι άδικο να λέμε ότι περιμέναμε τις κινητοποιήσεις των γιατρών. Δεν υπάκουσα σε καμία λογική, ούτε εγώ ούτε ο κύριος Ξανθός δεν μπαίνουμε σε τέτοια λογική. Ήταν μέσα στις επιλογές μας και αυτή είναι η δουλειά μας, να λύνουμε τέτοια προβλήματα που πραγματικά ταλαιπωρούν τον κόσμο χωρίς λόγο. Αυτό σημαίνει ότι θα τηρηθεί όντως η διαδικασία μέσα στους χρόνους που προβλέπονται; Ναι φυσικά, διότι νομίζω ότι αλλάζει ε-

12

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

ντελώς το πλαίσιο με αυτήν τη διαδικασία. Χρήματα πώς θα βρίσκονται; Η δουλειά μας είναι να αντιμετωπίζουμε όλα αυτά τα προβλήματα και να τους δίνουμε διέξοδο. Θέλω να σας πω ότι ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα οικονομικά δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα στα νοσοκομεία, απλά καμιά φορά κάποιοι – που αμφισβητώ το πραγματικό τους ενδιαφέρον σε αυτά τα ζητήματα– δεν θέλουν να γνωρίζουν ότι υπάρχουν και ορισμένα γραφειοκρατικά ζητήματα. Όπως π.χ. το «Παπαγεωργίου». Έχουν φύγει τα 8,5 εκατ., αλλά δεν έχουν φτάσει. Είναι θέμα διαδικασιών γραφειοκρατικών και ενταλματοποίησης. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει νοσοκομείο με εκκρεμότητα που να μην την έχουμε αντιμετωπίσει έγκαιρα. Ναι αλλά σήμερα τα νοσοκομεία, το ΠΕΔΥ, τα κέντρα υγείας έχουν πρόβλημα προμηθειών… Εκεί να το πείτε, σε κάποιους κυρίους που καγχάζουν και κραυγάζουν, διότι αυτοί έφτιαξαν τον νόμο και ο νόμος θέλει τροποποίηση. Όχι ότι δεν υπάρχουν χρήματα. Θέλει τροποποίηση ειδικά για το ΠΕΔΥ. Θα τον τροποποιήσουμε όμως, και τα ΠΕΔΥ δε θα ξαναγυρίσουν στα νοσοκομεία. Ενιαίο θα είναι το σύστημα της πρωτοβάθμιας. Αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί, χωρίς Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) δεν υπάρχει σύστημα και αυτή τη στιγμή η χώρα δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι έχει ΠΦΥ. Χωρίς ΠΦΥ –η οποία πρέπει να λειτουργεί σε 24 βάση ώστε να μπορεί να αναχαιτίζει πολλά περιστατικά που δεν υπάρχει λόγος να ταλανίζουν τα νοσοκομεία– δεν

μπορείς να ισχυρίζεσαι γενικά ότι έχεις σύστημα υγείας. Όσον αφορά στα υλικά, ψηφίστηκε εκείνος ο περίφημος νόμος για το ΠΕΔΥ, αλλά αν τώρα φύγεις και πας επάνω στα γραφεία του τμήματος της ΠΦΥ και ρωτήσεις πόσες υπουργικές αποφάσεις έχουν εκδοθεί για τον νόμο, θα σου πουν μία. Το τονίζω, μία, ενώ έπρεπε να εκδοθούν πολλές. Αν σας πουν δύο υπουργικές αποφάσεις, να πείτε ο υπουργός είναι ανενημέρωτος. Πώς όμως θα λυθεί το θέμα με τα υλικά; Ήδη συστήσαμε επιτροπή με ειδικούς, που πρέπει μέσα στις επόμενες εβδομάδες να έχει καταλήξει, για να ετοιμάσουμε νέο θεσμικό πλαίσιο. Θα μορφοποιηθεί ένα πλαίσιο για να λέμε ότι έχουμε ΠΦΥ. Πρέπει να φτιάξουμε ένα σύστημα ώστε να μπορούμε να στήσουμε μονάδες που να είναι λειτουργικές. Τι θα κάνετε με τους γιατρούς που απομακρύνθηκαν από το πρώην ΙΚΑ; Υπάρχει ένα ζήτημα που δεν μπορεί να το αγνοήσει κανείς ή να το κρύψει κάτω από το χαλί. Υπάρχει ένας κόσμος που βίωσε αυτήν τη βίαιη αλλαγή του τρόπου ζωής του και της επαγγελματικής του ζωής. Οφείλουμε με έναν δίκαιο τρόπο να το αντιμετωπίσουμε. Νομίζω ότι αυτό που λέω έχει την αξία και την ουσία του. Από κει πέρα όμως, ο τρόπος αυτός θα έχει όρους και προϋποθέσεις. Εάν υποθέσουμε ότι για μια μεταβατική περίοδο θα κάνουμε κάτι τέτοιο, θα πρέπει το ωράριο να είναι το ίδιο, δηλαδή επτάωρο, ενώ δεν θα επιτρέπεται καμία πράξη που γίνεται στον χώρο της πρωτοβάθμιας του ΠΕΔΥ να επαναλαμβάνεται σε ιδιωτικό ιατρείο. Αυτό θα πρέπει να το λάβουν σοβαρά υπ’ όψιν τους όσοι θελήσουν να συμμετάσχουν στο σύστημα, εφόσον αποφασίσουμε να υπάρχει μεταβατικό στάδιο.

θα υπάρχουν δικλείδες που θα διασφαλίζουν την παρουσία τους στο σύστημα. Από 5,5 ώρες θα είναι 7. Δεν θα έχουν δικαίωμα έναν ασθενή που πηγαίνει στο ΠΕΔΥ να τον παίρνουν στο ιατρείο τους. Ξέρετε, παλιά, έναν ασθενή που τον έβλεπαν στο ΙΚΑ το απόγευμα τον πήγαιναν στο ιατρείο τους. Αυτά τέλος. Δεν θα επιτρέπονται πλέον, εφόσον βέβαια η κυβέρνηση καταλήξει να πάμε σε μεταβατικό στάδιο. Θα έχουν το δικαίωμα του ιδιωτικού ιατρείου, αλλά θα βλέπουν άλλους ασθενείς. Εφόσον όμως αποφασιστεί η μεταβατική περίοδος.

Χωρίς Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας δεν υπάρχει σύστημα υγείας

Τι σημαίνει αυτό; Δώστε μας κάποιες λεπτομέρειες. Για αυτήν την περίοδο, όσοι δεν θέλουν πλήρη και αποκλειστική απασχόληση μπορούν να είναι για έναν χρόνο ή δύο σε αυτήν τη μεταβατική περίοδο. Αλλά

13

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Στον ΕΟΠΥΥ πέρυσι δόθηκαν 720 εκατ. ευρώ. Φέτος δόθηκαν 528 εκατ. από τον κρατικό προϋπολογισμό

Οι δαπάνες πέρυσι είχαν φτάσει το 1,62 δισ. ευρώ στα νοσοκομεία. Φέτος, το έχουν περιορίσει και οι δαπάνες δεν πρέπει να περάσουν το 1,38

14

Πάντως, το σύστημα υγείας δεν έχει χρήματα κι εσείς υποσχεθήκατε λύσεις σε πολλά ζητήματα. Οι άνθρωποι της αγοράς περιμένουν να τις δουν αυτές τις λύσεις. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι θα δώσετε λύσεις; Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι έχω την πεποίθηση πως η κυβέρνηση, παρά τις δυσκολίες και παρά το ότι έχουμε την αφόρητη πίεση της Ευρώπης και είμαστε υποχρεωμένοι να διαχειριστούμε προϋπολογισμό που ψήφισαν οι προκάτοχοί μας, θα πετύχει. Και επειδή σας λέω για τον προϋπολογισμό και τους προκατόχους, θα πρέπει να είναι προσεκτικοί όταν αναφέρονται στα ζητήματα της υγείας. Γιατί αν δείτε τον προϋπολογισμό που ψήφισαν για το 2015 σε σχέση με το 2014, σας λέω μόνο ότι στον ΕΟΠΥΥ πέρυσι δόθηκαν 720 εκατ. ευρώ. Φέτος δόθηκαν 528 εκατ. από τον κρατικό προϋπολογισμό. Θέλω επίσης να σας πω ότι οι δαπάνες πέρυσι είχαν φτάσει το 1,62 δισ. ευρώ στα νοσοκομεία. Φέτος το έχουν περιορίσει και οι δαπάνες δεν πρέπει να περάσουν το 1,38. Άλλα 200 εκατ. πιο κάτω. Έτσι για να συνεννοούμεθα... Και επειδή μιλάμε για τα νοσοκομεία, είναι απόφασή μου να δοθεί μια λύση και για τα φάρμακα που δίνουν τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, τα ακριβά. Θα παραμείνει ο ΕΟΠΥΥ προμηθευτής, αλλά θα τα δίνουν τα νοσοκομεία, για να γλιτώσει ο κόσμος την ταλαιπωρία. Άρα, απαλλάσσουμε τον κόσμο από μια πολύ μεγάλη ταλαιπωρία και θα συμψηφίζει μετά τα οφειλόμενα σε αυτόν ο ΕΟΠΥΥ. Ήταν ένα ζήτημα που ταλάνιζε πολύ κόσμο. Δεν υπήρχαν φαρμακεία σε όλες τις περιοχές.

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Και μια και αναφερόσαστε στον ΕΟΠΥΥ, για άλλη μια φορά έχει πρόβλημα ρευστότητας και δίνονται ελάχιστα. Έχουν παγώσει τα πάντα στην αγορά. Δεν πληρώνονται οι προμηθευτές. Πώς θα λύσετε τελικά το πρόβλημα; Εντάξει, πληρώνονται, απλά υπάρχει μια κάμψη της ταχύτητας. Δεν νομίζω ότι έχει σταματήσει η πληρωμή. Δεν υπάρχουν πολύ μεγάλα διαστήματα. Προσπαθούμε να λύσουμε προβλήματα και του ΕΟΠΥΥ. Σας λέω ένα παράδειγμα: έπρεπε να περιμένουμε μέχρι τα τέλη Μάη όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση μάς απειλεί με τόκους υπερημερίας για 140 εκατ. νοσήλια Ελλήνων στο εξωτερικό, ενώ από την άλλη πλευρά αυτά θα μπορούσαν να συμψηφιστούν. Και από την άλλη, να έχουμε εκατομμύρια λεφτά «θαμμένα» σε κούτες, επειδή δεν υπήρχε η πρόνοια να μηχανογραφηθούν τα νοσήλια των Ευρωπαίων τουριστών στην Ελλάδα; Αυτό σημαίνει ότι τώρα δώσαμε εντολή να πάνε και κάποιοι υπάλληλοι του ΙΚΑ, αυτά όλα τα στοιχεία να μαζευτούν και να τους πούμε «μας οφείλετε κι εσείς». Τέτοιες δουλειές κάνουμε, να βοηθήσουμε τον τόπο να μην πληρώνουμε τσάμπα λεφτά. Γιατί μετά τις 31 Μαΐου θα υπάρχουν τόκοι υπερημερίας. Ενώ αν βρεθούν τα στοιχεία και ταξινομηθούν… Και αυτοί μας χρωστούν, αλλά δεν τα έχουμε κατανεμημένα. Έχει ξεκινήσει η καταγραφή. Για τον ΕΟΠΥΥ, πείτε μου λίγο κάποιες λεπτομέρειες για τα ακριβά φάρμακα. Τι θα αλλάξετε με τη δαπάνη; Για τον ΕΟΠΥΥ και τα ακριβά φάρμακα θα κάνουμε έναν κλειστό προϋπολογισμό. Πρέπει να σας πω ότι από το 2010-2011 μέχρι σήμερα έχουν σχεδόν διπλασιαστεί οι

δαπάνες του ΕΟΠΥΥ για τα ακριβά φάρμακα. Εμείς τώρα βάζουμε έναν κλειστό προϋπολογισμό με ετήσια αύξηση 3%. Σήμερα είναι κοντά στα 700 εκατ., άρα υπάρχει μικρό περιθώριο αύξησης… Ναι, θα μπορεί να πάει συν άλλα 20 εκατ. Δεν δικαιολογείται αυτή η αύξηση που υπάρχει σήμερα. Τα ποσοστά που μπορεί να πάρει αύξηση η φαρμακευτική δαπάνη, με βάση τα διεθνή στατιστικά, δεν μπορεί να είναι πάνω από 3 έως 5% ετησίως. Άρα, τα ακριβά φάρμακα μπορούν να πάνε το πολύ μέχρι 721 εκατ. ευρώ. Από πότε θα εφαρμοστεί; Τώρα προωθείται η υπουργική απόφαση. Και θα κάνουμε και σε άλλους τομείς κλειστούς προϋπολογισμούς στον ΕΟΠΥΥ. Όπως και στα διαγνωστικά. Εκεί κάνουμε μια καλή προσπάθεια ανατιμολόγησης στα ιατροτεχνολογικά. Έδωσα οδηγίες για να τροποποιηθεί ο κανονισμός, να υπάρξει μια επιτροπή διαπραγμάτευσης, η οποία θα είναι σε 3 επίπεδα. Η μία θα ασχολείται με τα φάρμακα, η άλλη με τα ιατροτεχνολογικά και η άλλη με τις διαγνωστικές εξετάσεις. Θα κάνουν διαπραγματεύσεις. Διότι όλα τα σύγχρονα συστήματα αυτό κάνουν. Στην Ευρώπη έχουν επιτροπές διαπίστευσης και διαπραγμάτευσης. Υπήρχαν επιτροπές… Ναι, αλλά δεν είχε λειτουργήσει ποτέ η επιτροπή διαπραγμάτευσης. Αυτό σημαίνει όμως ότι θα κουρέψετε και τα χρήματα για τις διαγνωστικές εξετάσεις; Διότι στην τελευταία μείωση υπήρχαν διαμαρτυρίες, γιατί φάνηκε πως δεν έφταναν τα χρήματα για τους ασφαλισμένους. Άστους να διαμαρτύρονται. Μπορούν να διαμαρτύρονται όσο θέλουν. Διότι υπάρχουν εξετάσεις που αποδεικνύεται ότι έξω έχουν 15 ευρώ και εδώ χρεώνονται 40 ευρώ. Αν κάποιοι έχουν δημιουργήσει μονάδες που πρέπει να τις συντηρήσουν, δεν μπορεί το κράτος να μπει στη λογική αυτή της προκλητής ζήτησης. Είναι εγκληματικό το ότι κατήργησαν οι προκάτοχοί μου το πληθυσμιακό κριτήριο για τους αξονικούς τομογράφους. Η χώρα έχει αξονικούς τομογράφους σε δυσανάλογο αριθμό με τον πληθυσμό. Αυτό σημαίνει ότι θα επαναφέρετε τον νόμο για τα πληθυσμιακά κριτήρια; Βεβαίως και θα τον επαναφέρουμε. Αλλιώς εδώ θα γίνουμε….

Οι πάροχοι πάντως υποστηρίζουν ότι πληρώνονται με πολλά χρόνια καθυστέρηση, άρα έχει νόημα μια σχετική αύξηση στην τιμή. Και βέβαια στις καθυστερήσεις έχουν δίκιο… Αυτές είναι δικαιολογίες που δεν απαντούν στην πραγματικότητα. Βέβαια, και ο ΕΟΠΥΥ πρέπει να αποκτήσει εγκυρότητα και αξιοπιστία στις πληρωμές. Στόχος μας είναι αυτός να γίνει ένας φορέας με αξιοπιστία σε ό,τι αφορά στις πληρωμές.

Είναι απόφασή μου να δοθεί μια λύση και για τα φάρμακα που δίνουν τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, τα ακριβά

Ναι, αλλά πώς θα επιλύσει η κυβέρνηση το ζήτημα ότι τα κονδύλια που προορίζονται για την Υγεία δεν καταλήγουν στον ΕΟΠΥΥ; Ακόμα να γίνει η απευθείας σύνδεση, η ταμειακή με τα ασφαλιστικά ταμεία. Κάνουμε συσκέψεις επ’ αυτού, αλλά ο ΕΟΠΥΥ πρέπει να αποκτήσει και άλλες πηγές χρηματοδότησης. Αναζητούμε, σκεφτόμαστε, προβληματιζόμαστε και σε λίγο καιρό θα ανακοινώσουμε κι άλλες πηγές. Όπως; Υπάρχουν πηγές, πάντα υπάρχουν. Πρέπει να βοηθήσει ο κρατικός προϋπολογισμός και η φορολογία. Εγώ είμαι υπέρ της φορολόγησης τσιγάρων ποτών κ.λπ. Οι λεγόμενες αμαρτωλές δαπάνες μπορούν να βοηθήσουν τον ΕΟΠΥΥ. Τα δύο μεγάλα προβλήματα άλλωστε που επηρεάζουν τους δείκτες του προσδόκιμου ζωής είναι το τσιγάρο και η παχυσαρκία. Η παχυσαρκία είναι ένα κομμάτι που πρέπει να αντιμετωπίζουμε με σοβαρό τρόπο, όπως και ο διαβήτης. Θεωρώ ότι πρέπει ένας από τους βασικούς μας στόχους της πρόληψης να είναι και το τσιγάρο και η παχυσαρκία και ο διαβήτης. Είναι βασικό το πρόβλημα, ειδικά του διαβήτη.

15

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Με τις ιδιωτικές κλινικές τι θα κάνετε τελικά; Είχατε πει ότι θα διακόψετε τη συνεργασία αρχικά, αλλά μετά το ερμηνεύσατε αλλιώς. Τι θα κάνετε τελικά; Με παρερμηνεύσατε σε αυτό όλοι οι δημοσιογράφοι. Εγώ κάλεσα εδώ τις ασφαλιστικές και έγινε χρήσιμη συζήτηση και κατάλαβα ότι δεν μπορεί το κράτος να πληρώνει πάντα. Άνοιξε ένας διάλογος. Πρέπει να έχουν και αυτοί συμμετοχή. Όχι επειδή βόλευε τα συμβόλαια, έπρεπε να πληρώνει το κράτος και μετά εκείνοι. Θα βρούμε έναν τρόπο να πληρώνουν και οι δύο. Τι θα γίνει τελικά με την ΕΣΑΝ; Διότι ο πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ, Δημήτρης Βαρνάβας, που είναι στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, σας κατηγορεί ότι θα τη διατηρήσετε. Εκτός αυτού, κατηγορηθήκατε ότι αξιοποιείτε τελικά και τμήμα της συνεργασίας με τους Γερμανούς, τις συμβάσεις που είχε υπογράψει ο Άδωνις. Τι απαντάτε; Δηλαδή –συγνώμη αυτήν τη στιγμή– μη μας καταλαμβάνει και αμόκ ότι επειδή είναι γερμανικό είναι και κακό. Η Γερμανία είναι μέσα στην ευρωζώνη, με υψηλές υπηρεσίες, όπως είναι η τεχνογνωσία. Εξετάζουμε, και αυτά που διαπιστώνουμε θα κάνουμε. Αλλά όχι στη λογική «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι». Άρα όσα δώσαμε –τα 10 εκατ. δηλαδή– θα τα αξιοποιήσουμε μέσα από τις όποιες υπηρεσίες ή παροχές και προτάσεις; Θα υπάρξει μια ομάδα που θα κάνει την αξιολόγηση του έργου που έχει παραχθεί, που δυστυχώς ένα μελανό σημείο της σύμβασης είναι η λογική όσων την υπέγραψαν ότι τα κείμενα πρέπει να είναι στα αγγλικά. Και είναι ένα θέμα, κάποιες χιλιάδες σελίδες που έχουν γραφτεί να είναι στα αγγλικά. Δεν ξέρω αν έχει νόημα να τα μεταφράσει κανείς και να μπει σε αυτήν τη διαδικασία. Για την ΕΣΑΝ; Καταργείται τελικά ή όχι; Είναι ένα θέμα που μας απασχολεί. Μπορεί να διατηρηθεί; Δεν είπα κάτι τέτοιο. Είναι ένα θέμα που μας απασχολεί. Αλλά η θέση μας στη Βουλή ήταν ότι θα καταργηθεί. Στην πράξη όμως; Δεν έχουμε ακόμη καταλήξει. Θα το αντιμετωπίσουμε. Είναι ένα θέμα που με

16

κάποιον τρόπο, κάποια μορφή, θα είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, θα το αναλάβει κάποιος δημόσιος φορέας… Δεν είναι κάτι που αυτή τη στιγμή είναι και αύριο θα ξεκινήσουμε να το αντιμετωπίζουμε. Υπάρχουν πολλά προβλήματα. Είμαστε σε μια λογική που σας είπα. Στη Βουλή, αυτή ήταν η θέση μας. Η αγορά περιμένει να βγουν νέα φάρμακα. Αλλά και αυτή η διαδικασία έχει καθυστερήσει… Τις επόμενες ημέρες δημοσιεύεται η απόφαση για την επιτροπή της θετικής λίστας και θα ξεκινήσει να συνεδριάζει. Άρα χρειάζεται και άλλος χρόνος… Ναι, φυσικά. Θα ξεκινήσουν όλες οι επιτροπές να συνεδριάζουν, αλλά επεξεργαζόμαστε ένα νέο πλαίσιο και πιστεύω ότι θα είναι έτοιμο να το δώσουμε σε διαβούλευση, να ακούσουμε και τις απόψεις των κομμάτων. Θέλω να είμαι σε μια διαρκή συζήτηση με τα κόμματα. Και μέσα από ένα τέτοιο πλαίσιο συνεργασίας θα θεσμοθετήσουμε σε μια σειρά από ζητήματα. Πάντως, είναι ανοικτό το ζήτημα της διαπραγμάτευσης με τις πολυεθνικές εταιρείες. Μετά την πρώτη συνάντηση που κάναμε, αναδεικνύονται μια σειρά από ζητήματα, παραδείγματος χάριν τι περιεχόμενο δίνουμε στο θέμα των τιμών των φαρμάκων με βάση τον μέσο όρο των τριών χαμηλότερων της Ευρώπης κ.λπ. Ξέρεις καλά ότι τις πολυεθνικές τις απασχολεί η διάρκεια του καθεστώτος αυτού, πόσο σταθερό είναι. Άρα θα αλλάξει και γενικά ο τρόπος που θα τιμολογούνται τα φάρμακα; Θα αλλάξουν πολλά πράγματα. Θα αλλάξει το σύστημα, θα γίνει πιο διαφανές. Άλλα ζητήματα που θα αλλάξουμε έχουν να κάνουν με τη φορολόγηση των εταιρειών και τις υποχρεώσεις που έχουν στην Ελλάδα, όταν όλα αυτά τα χρόνια πουλούσαν τα προϊόντα τους σαν να ήταν σε μια χώρα 40 εκατ. πολιτών. Δηλαδή θα αλλάξετε τον τρόπο της φορολόγησής τους; Ποιος θα είναι αυτός; Καταρχάς, να σας πω για ένα άλλο ζήτημα, που σχετίζεται με τις εταιρείες και που έχει να κάνει με τις κλινικές μελέτες. Δεσμευτήκαμε να αλλάξουμε το θεσμικό πλαίσιο και να ορίσουμε συντονιστή τον γενικό γραμματέα υγείας. Και σχεδόν καταλήγουμε στο θεσμικό πλαίσιο. Κάτι που μας ζήτησαν και οι πολυεθνικές. Θα επιταχυνθεί η διαδικασία. Ο γραμματέας υγείας θα εί-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

17

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Για τον ΕΟΠΥΥ και τα ακριβά φάρμακα θα κάνουμε έναν κλειστό προϋπολογισμό

Ο ΕΟΠΥΥ πρέπει να αποκτήσει και άλλες πηγές χρηματοδότησης

ναι συντονιστής. Θα λυθούν ζητήματα, μηχανισμοί στο ΕΣΥ, στα νοσοκομεία και στα πανεπιστήμια. Είναι ένα κρίσιμο ζήτημα. Είναι μια κουβέντα που έχουμε κάνει, να καλυφτεί ένα ποσοστό δαπανών από τους ανασφάλιστους. Άλλο ένα θέμα που έχει να κάνει με rebate και clawback θα διαβαθμιστεί. Το rebate δεν μπορεί να είναι για όλους 9%. θα υπάρχει άλλη μία διαφοροποίηση, που θα φέρει και περισσότερα έσοδα στο κράτος. Μπορεί και με βάση τις πωλήσεις. Για την αποζημίωση των φαρμάκων για τους ασθενείς, με ποια φόρμουλα θα αλλάξετε τη συμμετοχή, καθώς έχετε πει πως θα οριστούν οικονομικά κριτήρια; Αναζητούμε μια φόρμουλα που θα καθιστά το σύστημα πιο δίκαιο. Δεν θεωρούμε δίκαιο άνθρωποι με διαφορετικά οικονομικά κριτήρια να πληρώνουν την ίδια συμμετοχή. Αλλά επειδή αντιμετωπίζεται το θέμα περίεργα, θα πω πως αναζητούμε έναν τρόπο για μια τέτοια λύση. Για τις ελληνικές φαρμακευτικές εταιρείες τι θα κάνετε τελικά και τι θα αλλάξετε; Ανοιχτά το λέω, θα τις στηρίξουμε. Αλλά αυτό παρεξηγήθηκε… Κακώς. Εγώ είμαι υπέρ της παραγωγής φαρμάκου στην Ελλάδα. Πώς θα γίνει αυτό; Να γίνουν συμπαραγωγές. Έστω και συσκευασία, αρκετά βγάλανε από την Ελλάδα. Δεν μπορεί να το αγνοήσει κανείς αυτό. Μπορούμε να προβούμε σε παροχή μπόνους ή να διαβαθμίσουμε το rebate, και

18

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

ευνοημένοι να είναι όσοι παράγουν εδώ. Επίσης ο ΙΦΕΤ, ο Δημόκριτος, το Παστέρ πρέπει να γίνουν παραγωγικές μονάδες. Ο ΙΦΕΤ τι θα παράγει; Μου θυμίζει λίγο αυτό για την εθνική φαρμακοβιομηχανία που έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ και που μάλλον το πήρε πίσω… Όχι δεν το πήρε πίσω, απλά είναι μια υπόθεση που δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Το αν δηλαδή ο ΙΦΕΤ ξεκινήσει συνεργασία με τον ΕΟΦ και τον Δημόκριτο κ.λπ., γιατί δεν γίνεται. Ήδη κάλεσα τον Δημόκριτο και συζητήσαμε, ώστε να αρχίσει σε σταθερή πορεία έως το τέλος του χρόνου να παράγει ραδιοφάρμακα. Έτσι θα εξοικονομήσει πολλά χρήματα η χώρα. Γιατί το Παστέρ να μην ασχολείται και αυτό για παράδειγμα με την παραγωγή εμβολίων; Η Ελλάδα διαθέτει και επιστήμονες και τεχνογνωσία, διαθέτει και ερευνητικά κέντρα και επιχειρήσεις. Θα εστιαστείτε σε αυτό, να αρχίσει η παραγωγή; Καθότι δεν φαίνεται εύκολη υπόθεση. Τώρα ο ΙΦΕΤ παράγει μεθαδόνη, ενώ παλιά όχι. Δεν λέμε να παράγει τα πιο σύγχρονα φάρμακα, αλλά αρκετά μπορούν να παραχθούν. Και αυτό σημαίνει μείωση της εξαγωγής συναλλάγματος, θέσεις εργασίας κ.λπ. Σημαίνει πολλά για την οικονομία. Αυτό με την απόφαση για το περιβόητο «50-50», που ο ασθενής και όχι οι εταιρείες θα πληρώνουν τη διαφορά μαζί με τον ΕΟΠΥΥ έως τη λιανική τιμή, τελικά θα το εφαρμόσετε από τον Ιούνιο; Δεν νομίζω ότι μπορεί να λειτουργήσει,

γιατί θα είναι επιβάρυνση για τους ασθενείς. Θα «παγώσει». Επίσης, πήραμε πίσω τη διάταξη που παραχωρούσε το χονδρεμπορικό κέρδος των φαρμακοποιών, ενώ προβλέπεται να πηγαίνει στον ΕΟΠΥΥ το κέρδος όταν οι εταιρείες πουλούν κατευθείαν στα φαρμακεία. Αυτό δηλαδή που θα έπρεπε να παίρνουν οι φαρμακαποθήκες. Μέχρι τώρα το κρατούσαν οι εταιρείες. Ετοιμάζεται υπουργική απόφαση, σχετική. Και λίγα και πολλά χρήματα να είναι, ας πάνε στον ΕΟΠΥΥ. Είπαμε να βρούμε πολλές πηγές χρηματοδότησης για τον ΕΟΠΥΥ. Γιατί τόσο μεγάλη δυσκολία για αλλαγή του πρόεδρου του ΕΟΠΥΥ, τη στιγμή μάλιστα που παραιτήθηκε ο κύριος Κοντός; Λέγεται πάντως ότι η κυβέρνηση δεν ήταν έτοιμη και δεν έχει στελέχη… Δεν νομίζω ότι αυτό συμβαίνει. Όπως βλέπετε, συνεχώς τοποθετούμε διάφορους ανθρώπους σε διάφορους ρόλους. Δεν νομίζω ότι δεν είχαμε στελέχη στην περίπτωση του ΕΟΠΥΥ. Αλλά ξέρετε ότι έγινε μια προσπάθεια, είχαμε ήδη έναν αξιόλογο άνθρωπο. Ερμηνεύτηκε λάθος μια συνεργασία του και ξεσηκώθηκε μια θύελλα χωρίς λόγο. Πάντως τα βέλη έρχονται από το εσωτερικό του κόμματος. Παραδείγματος χάριν, ο κύριος Βαρνάβας, θα ξαναπώ, στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, εναντιώθηκε στην απόφαση για τον κύριο Χλέτσο στη θέση του ΕΟΠΥΥ. Νομίζω ότι αδικήθηκε η υπόθεση αυτή, ίσως από την πληροφόρηση που κυκλοφόρησε, διότι ο άνθρωπος δεν ήταν ούτε συνεργάτης ούτε συνομιλητής των προκατόχων μου. Εκείνο που έγινε είναι μια δουλειά –που πήρε πολύ λίγα χρήματα, μιλάμε για 3.500-4.000 ευρώ– και μια υπόθεση που του την ανέθεσε το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Δεν του την ανέθεσε το Υπουργείο. Για τους διοικητές που δεν θέλουν να φύγουν έχετε βρει το οριστικό νομοθετικό πλαίσιο για την απομάκρυνσή τους; Οι διοικητές δεν θέλουν να φύγουν για να πάρουν αποζημίωση σε ένα καθημαγμένο κράτος. Νομίζω ότι δεν άλλαξε ένας απλός υπουργός, αλλά άλλαξε εντελώς η νοοτροπία της κυβέρνησης, και εφαρμόζεται ένα νέο μοντέλο, το οποίο πιστεύουμε ότι δεν μπορούν να υπηρετήσουν. Τους ζητήσαμε να παραιτηθούν... Αλλά υπάρχει άλλος τρόπος. Ο νόμος. Θα αλλάξει ο νόμος, και θα γίνει λίαν συντόμως.

Πώς όμως θα αλλάξει το μοντέλο διοίκησης των νοσοκομείων; Υπάρχει μια διάταξη στον νόμο που προβλέπει την αντικατάσταση των σημερινών με άλλους από τη λίστα την υπάρχουσα. Θα καταργήσουμε τη λίστα. Και θα δούμε αν θα υπάρξει προκήρυξη. Σε περίπου δύο μήνες θα τοποθετηθούν οι νέοι. Θα το έχουμε λύσει.

Αναζητούμε, σκεφτόμαστε, προβληματιζόμαστε

Με τις προσλήψεις τι θα κάνετε, γιατί και αυτές καθυστερούν. Συζητήσαμε με την κυβέρνηση τι θα κάνουμε με τις προσλήψεις. Διότι με το σύστημα ωρίμανσης φεύγουν μαζικά προσωπικό, νοσηλεύτριες και λοιπό προσωπικό. Ζητάμε από την κυβέρνηση, παρά τις δυσκολίες, να υπάρχει έγκριση προσλήψεων. Ήδη, ένας παλιός διαγωνισμός 1.000 θέσεων γιατρών εγκρίνεται και προχωρεί η υλοποίηση. Κάθε μέρα υπογράφω τοποθετήσεις γιατρών. Θα έρθουν και νέες προσλήψεις. Πιστεύω ότι συνολικά θα είναι 3.500 εκτός από τους 1.000, γιατροί και νοσηλευτές. Βέβαια θα θωρακίσουμε το Αιγαίο και τη Θράκη με ξεχωριστό πρόγραμμα, για να υπάρχει ασφάλεια στους ανθρώπους. Με μόνιμες θέσεις προσωπικού. Αλλά για να προσλάβεις μόνιμους θες χρόνο, θα προσφύγουμε στην ανάγκη των επικουρικών. Και θα αυξήσουμε τον χρόνο παραμονής τους σε τρία χρόνια σε όλη την Ελλάδα, όπως είναι στο Αιγαίο. Από κει και πέρα, αναζητούμε και άλλους τρόπους για να λύσουμε προβλήματα, όπως για παράδειγμα θέλουμε να λύσουμε το πρόβλημα στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Ψάχνουμε τρόπους να στελεχώσουμε τις μονάδες.•••

19

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

• Χρέωσαν τα ταμεία με 2.000.000 υπεράριθμες ημέρες νοσηλείας • Η ζημία του Δημοσίου εκτιμάται σε 200 εκατ. ευρώ • Μηνυτήρια αναφορά στον εισαγγελέα από τον ΕΟΠΥΥ

ΈΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ

Σκάνδαλο με ψυχιατρικές κλινικές του Αιμίλιου Νεγκή

Ά

λλο ένα επεισόδιο βγαίνει στη φόρα από το «πάρτι» στην Υγεία. Έρευνα του ΕΟΠΥΥ για την περίοδο 20072011 έδειξε ότι 22 κλινικές χρέωσαν τα ασφαλιστικά ταμεία με περίπου 2.000.000 υπεράριθμες ημέρες νοσηλείας! Το «φέσι» σε βάρος των ταμείων εκτιμάται ότι φθάνει τα 80 εκατ. ευρώ. Αν λάβου-

20

Τον δρόμο της Δικαιοσύνης έχει λάβει η υπόθεση που αποκαλύφθηκε τυχαία το περασμένο καλοκαίρι και έχει κοστίσει στο Δημόσιο εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ

με υπόψη μας το κόστος για φάρμακα, διαγνωστικές εξετάσεις και εργοθεραπείες, που αντιστοιχούν στις υπεράριθμες νοσηλείες, τότε η ζημία εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ. Ο ογκωδέστατος φάκελος έχει λάβει πλέον τον δρόμο της Δικαιοσύνης. Στις 24 Μαρτίου 2015, ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, κ. Δημ.

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

21

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Ο

πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, Δ. Κοντός, έκανε μηνυτήρια αναφορά στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών, κατόπιν εντολής του Π. Κουρουμπλή

Στην άλλη άκρη του εκκρεμούς

Τι συμβαίνει σήμερα με τις νευροψυχιατρικές κλινικές; Πλέον, όλοι οι πάροχοι υποβάλλουν ηλεκτρονικά στον ΕΟΠΥΥ κάθε μήνα τις χρεώσεις και συνεπώς a priori δεν υπάρχει η δυνατότητα υπεράριθμων ημερών νοσηλείας. Παράλληλα, υπάρχει ο λεγόμενος «ασφαλιστικός φάκελος», στον οποίο καταγράφονται ανά ΑΜΚΑ όλες οι χρεώσεις (φάρμακα, εξετάσεις, νοσηλείες κ.λπ.), γεγονός που επιτρέπει τον εντοπισμό περιττών χρεώσεων. Το κακό όμως είναι άλλο: Δυστυχώς, βρεθήκαμε στην άλλη άκρη του εκκρεμούς. Από το «πάρτι» στην Υγεία, οδηγηθήκαμε στην ασφυξία. Διότι ο κλειστός προϋπολογισμός που έχει τεθεί είναι τόσο χαμηλός, που πρακτικά το πραγματικό ημερήσιο νοσήλιο από 42 ευρώ έχει μειωθεί στο μισό. Γεγονός που οδηγεί πολλές κλινικές σε λουκέτο: φαινόμενο που θα προκαλέσει κοινωνικό πρόβλημα, αφού χιλιάδες πραγματικά ψυχικά ασθενείς δεν θα βρίσκουν νοσηλεία...

22

Κοντός, έκανε μηνυτήρια αναφορά στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών, κατόπιν εντολής του Π. Κουρουμπλή. Η σχετική έρευνα ξεκίνησε πέρσι το καλοκαίρι, με πρωτοβουλία του Μ. Βορίδη, ο οποίος με την ολοκλήρωσή της στις 13 Ιανουαρίου 2015 είχε δώσει ρητή εντολή να σταλεί η υπόθεση στη Δικαιοσύνη. Το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται από σπόντα πέρσι, στα τέλη Ιουνίου: Οι υπηρεσίες του ΟΓΑ είχαν ξεκινήσει την εκκαθάριση των ληξιπροθέσμων της περιόδου 2007-2011 και στην πορεία έπεσαν τυχαία σε ένα παράδοξο φαινόμενο και ζήτησαν τη συνδρομή των υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ. Σε πέντε κλινικές, ο αριθμός των νοσηλευομένων υπερέβαινε τον αριθμό των κλινών, που προβλεπόταν από την άδεια λειτουργίας τους! Όλοι λίγο-πολύ υποπτεύονταν όλα αυτά τα χρόνια ότι στις νευροψυχιατρικές κλινικές γίνονταν πολλές παρατυπίες. Όμως ήταν η πρώτη φορά που υπήρχαν σαφείς ενδείξεις για υπερβολικές χρεώσεις. Η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ κινητοποιήθηκε, αναθέτοντας στον γενικό διευθυντή, κ. Γ. Βαφειάδη, να βρει την άκρη. Έτσι, ζητήθηκαν αναλυτικά στοιχεία από όλα τα ταμεία για όλες τις νευροψυχιατρικές κλινικές και για όλα τα ταμεία: ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΟΠΑΔ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΠ, ΤΑΥΤΕΚΩ κ.ά. Η ανάλυση των δεδομένων, που αποτυπώνεται στον παρακείμενο πίνακα, προκαλεί σοκ: Συνολικά 22 κλινικές σε όλη τη χώρα βρέθηκαν να έχουν χρεώσει 1.926.913 υπεράριθμες ημέρες νοσηλείας, χρεώνοντας τα ασφαλιστικά ταμεία με επιπλέον 80.930.327 ευρώ. Χωρίς να συνυπολογιστούν φάρμακα, εξετάσεις και εργοθεραπείες. Τι σημαίνει υπεράριθμες ημέρες νοση-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

λείας; Αν για παράδειγμα μια κλινική έχει 100 κλίνες με βάση την άδεια λειτουργίας της, τότε συνολικά σε όλα τα ταμεία μπορεί να υποβάλει μέχρι 3.000 ημέρες νοσηλείας τον μήνα (30 ημέρες x 100 κλίνες). Την επίμαχη περίοδο 2007-2011, κάθε ταμείο είχε με κάθε κλινική ξεχωριστή σύμβαση, η οποία αφορούσε το σύνολο των κλινών της... Έτσι, λοιπόν, φαίνεται ότι οι ιδιοκτήτες των 22 κλινικών, εκμεταλλευόμενοι το ότι τα ασφαλιστικά ταμεία δεν διασταύρωναν μεταξύ τους τα στοιχεία, χρέωναν σε όλα τα ταμεία ό,τι ήθελαν! Η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι πρόκειται για εικονικούς ασθενείς ή για το ότι κάποιοι είχαν αυξήσει παρανόμως τον αριθμό των κλινών, προκειμένου να νοσηλεύσουν και άλλα περιστατικά, τα οποία «βαφτίζονταν» ως ψυχιατρικά. Σε μια κλινική έχει βρεθεί ότι ίσχυε το δεύτερο, σε βάρος του ΟΓΑ. Τον Φεβρουάριο του 2010, έγινε αναφορά πέντε επιθεωρητών του ΟΓΑ όσον αφορά τη λειτουργία της κλινικής Ιπποκράτειο Θεραπευτήριο ΑΕ στη Λάρισα. Στο πολυσέλιδο πόρισμά τους –που έχουμε στη διάθεσή μας– διαπιστώνουν μεταξύ άλλων σχεδόν διπλασιασμό των κλινών (!), καθώς και τη νοσηλεία πολλών ασθενών με μη ψυχικές παθήσεις, στους οποίους είχε γίνει εικονική διάγνωση «ψυχοσύνδρομο». Βλέπουμε λοιπόν ότι από το 2010 υπήρχαν σαφείς ενδείξεις, αλλά η έρευνα δεν προχώρησε σε όλη τη χώρα. Και αν μη τι άλλο, η υπόθεση αποδεικνύει πόσο αναγκαίο ήταν να δημιουργηθεί ένας φορέας σαν τον ΕΟΠΥΥ και να πάψει ο κατακερματισμός των ταμείων, ο οποίος επέτρεπε σε ορισμένους επιτήδειους να καταληστεύουν το Δημόσιο.•••

Βορίδης: «Φέρτε πίσω τα κλεμμένα»

Στις 13 Ιανουαρίου 2015, δηλαδή λίγο πριν τις εκλογές, ο Μ. Βορίδης έδωσε εγγράφως τρεις εντολές στον πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ, Δημήτρη Κοντό. Τις αναφέρουμε επί λέξει: 1. Να καταρτισθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες σας ατομικός φάκελος για κάθε ψυχιατρική κλινική, από τον οποίο να προκύπτει στοιχειοθετημένα το υπεράριθμο των ημερών νοσηλείας.

2. Να υπολογιστούν τα ποσά υπερβάσεως σε βάρος εκάστης των κλινικών και να μεθοδευτεί η είσπραξή τους, αφού τηρηθεί η νόμιμη διοικητική διαδικασία. Περαιτέρω θα πρέπει να εξεταστεί, σε συνδυασμό με την εισπραξιμότητα των ποσών, το ενδεχόμενο καταγγελίας των συμβάσεων με τους συγκεκριμένους παρόχους.

3. Οι φάκελοι θα πρέπει να διαβιβαστούν με μηνυτήρια αναφορά στην αρμόδια εισαγγελία για τη διερεύνηση τυχόν αξιόποινων πράξεων (απάτη ιδιαιτέρως μεγάλης αξίας κατά των ασφαλιστικών ταμείων σε συνδυασμό με τον Ν.1608/50). (*) Έχει ληφθεί υπόψη το μέσο ημερήσιο νοσήλιο των 42 ευρώ.

23

th

an

ol m olec ule

AΡΘΡΟ

e

Essentica in Greece

The biggest producer of ethanol on the Balkans, Essentica, starts activities in Greece

O

ne of the leading and most modern European producers of ethanol, bioethanol and DDGS, Essentica, starts its trade activities on the Greek market. The Bulgarian company has more than 130 years of experience and is preferred supplier of leading European brands.

The ethyl alcohol produced by Essentica is used as an ingredient in a number of food and beverages, cosmetic, pharmaceutical and chemical products and the distiller’s dried grains with solubles (DDGS) is well-known for its excellent nutritional qualities in a number of livestock farms.

With average production of 120.000 liters of ethyl and 100 tons of DDGS per day, Essentica meets the highest European standards. The company is certified by ISO No 9001:2008 and covers the regulation 100/2008 of the EU. Essentica is also a member of The European Renewable Ethanol Industry Association (ePURE).

The company facilities are totally renewed and have a unique 7 column distillation system that guarantees the total quality control of the whole production.

The company products may meet the strictest clients’ requirements regarding the purity, organoleptic characteristics and

24

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

quality of the produced ethanol and its byproducts, says Dimitar Hadzhivalchev, Sales Director of Essentica. Essentica’s products and their constant quality are of essential importance for many business sectors of the economy. Adhering to the philosophy of sustainable development, the company’s business model is based on the 4Ps of long-term development combining the right People with the right Process, it contributes to the better future of the Planet and to the development of mutually Profitable relationships with our Partners. Our products are well accepted in the production of some of the leading European brands in F&B, Pharmacy, Cosmetic and Chemistry products. We see Greece as a strategic market for our activities, says also Mr. Hadzhivalchev.

For more information visit www.essentica.eu or email to office@essentica.eu

25

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

• Τα νοσοκομεία υψηλής αισθητικής και κορυφαίων υπηρεσιών υγείας ανά τον κόσμο

HEALTHCARE BUSINESS & TECHNOLOGY

Τα καλύτερα νοσοκομεία στον κόσμο του Κοσμά Ζακυνθινού

Τ

Η σύγχρονη αρχιτεκτονική στον χώρο της υγείας

η λίστα με τα 25 καλύτερα νοσοκομεία παγκοσμίως φιλοξενεί η αμερικανική ιστοσελίδα «Healthcare Business & Technology», τα οποία διακρίνονται για την υψηλή αισθητική στην αρχιτεκτονική τους και για το σύνολο των υπηρεσιών που παρέχουν προς τους ασθενείς.

Χώρες όπως η Ταϊλάνδη ή ο Παναμάς βρίσκονται στη λίστα των κορυφαίων νοσοκομείων, ενώ εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι τα 25 καλύτερα νοσοκομεία παγκοσμίως δεν είναι όλα στην Αμερική, αλλά και σε νέες, αναπτυσσόμενες αγορές διεθνώς. Η αρχιτεκτονική των νοσοκομείων έχει αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, καθώς στους στείρους λευκούς τοίχους θέση παίρνουν στοιχεία έντονης διακόσμησης, ζωντανά χρώματα και εντυπωσιακά υλικά, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό των μονάδων. Παραδοσιακά, τα νοσοκομεία αποτελούν έναν τύπο κτηρίου του οποίου η λειτουργικότητα και ο σχεδι-

26

ασμός περνούν από «χέρι σε χέρι», διατηρώντας την κλασική ομοιομορφία του. Για την ανάπτυξη του συγκεκριμένου καταλόγου, με τα 25 πιο όμορφα νοσοκομεία του κόσμου, εξετάστηκαν τα εσωτερικά και εξωτερικά χαρακτηριστικά, οι καινοτομίες που προάγουν την υγεία, τα διακοσμητικά στοιχεία και οι εξωτερικές προσόψεις, που έχουν σχεδιαστεί σε σχέση με το φυσικό τους περιβάλλον. Τα πιο όμορφα νοσοκομεία παγκοσμίως έχουν τις εγκαταστάσεις τους στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστρία, την Ταϊλάνδη, τον Παναμά, την Ελβετία και την Κίνα, αποδεικνύοντας πως η προσήλωση στην αρχιτεκτονική της υγείας δεν έχει όρια.

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

27

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

25. Forest Park Medical Center Περιοχή: Dallas, TX, USA Δυναμικότητα: 84 κλίνες

Το Forest Park Medical Center, με έδρα το Ντάλας, αναβαθμίστηκε σχετικά πρόσφατα, προσφέροντας υπερσύγχρονες ανέσεις και όμορφο σχεδιασμό. H αναβάθμιση περιελάμβανε την προσθήκη 14 χειρουργικών αιθουσών, 48 κλινών και 12 κλινών ΜΕΘ, επεκτείνοντας την έκταση του κτηρίου σε συνολικά 130.000 τετραγωνικά πόδια. Το εσωτερικό περιλαμβάνει χώρους με καθίσματα αμφιθεατρικού στιλ, μοντέρνα σαλόνια, γυάλινα δάπεδα και τοίχους, ενώ τα ψυχρά χρώματα δίνουν στο κτήριο μια μοντέρνα αίσθηση. Τα δωμάτια των α-

23. Rudolfinerhaus Περιοχή: Vienna, Austria Δυναμικότητα: 156 κλίνες

25

24

23

ώρες όπως η Ταϊλάνδη και ο Παναμάς βρίσκονται στη λίστα με τα κορυφαία νοσοκομεία

σθενών είναι ζεστά και άνετα, αξιοποιώντας διακοσμητικά στοιχεία όπως ξύλινα πατώματα και μεγάλα παράθυρα. Η κομψή αισθητική του δίνει στον ασθενή την αίσθηση της διαμονής σε ένα πολυτελές καταφύγιο περισσότερο, παρά σε μια μονάδα ανάρρωσης. Ο μοντέρνος σχεδιασμός καλύπτει και το εξωτερικό του κτηρίου, στο οποίο υπάρχουν σχεδιασμένες περιοχές εστιατορίων, φαρμακείο και άλλες μονάδες λιανικής που αναβαθμίζουν περισσότερο το συγκεκριμένο νοσοκομείο.

Το νοσοκομείο Rudolfinerhaus βρίσκεται σε μιαν ήσυχη κατοικημένη γειτονιά της Βιέννης στην Αυστρία και ο αρχιτεκτονικός του σχεδιασμός ταιριάζει απόλυτα με τα γύρω κτήρια και σπίτια. Το εξωτερικό τοπίο συμπληρώνει τον σχεδιασμό του κτηριακού συγκροτήματος, διαθέτοντας πλούσια βλάστηση και θάμνους, προσκαλώντας τους ασθενείς και τους επισκέπτες να περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους στους εξωτερικούς του χώρους. Με την αίσθηση ενός πολυτελούς ξενοδοχείου στο εσωτερικό, οι ασθενείς μπορούν να έχουν μια γαλήνια και χαλαρωτική περίοδο αποκατάστασης. Μάλιστα, συχνά επισημαίνουν ότι αισθάνονται περισσότερο σαν επισκέπτες παρά σαν ασθενείς. Το Rudolfinerhaus έχει πάνω από 100 κομψά επιπλωμένα ιδιωτικά και ημι-ιδιωτικά δωμάτια, με συνολικά 156 κλίνες σε 7 μονάδες φροντίδας.

Χ

24. Sumner Regional Medical Center Περιοχή: Gallatin, TN, USA Δυναμικότητα: 155 κλίνες

Το συγκεκριμένο νοσοκομείο 155 κλινών διαθέτει μια ελκυστική αισθητική τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Στο εσω-

28

τερικό του διαθέτει άνετες δερμάτινες πολυθρόνες, μαρμάρινα στοιχεία και οθόνες ψυχαγωγίας, προκειμένου να κάνει τους ασθενείς και τους επισκέπτες να αισθάνονται σαν στο σπίτι τους. Με προσεκτική χρήση στα γυάλινα στοιχεία, το νοσοκομείο διαθέτει ένα ζεστό και φιλόξενο περιβάλλον, που φέρνει σε απόλυτη ισορροπία τον φυσικό με τον τεχνητό φωτισμό. Το εξωτερικό του κτηρίου περιβάλλεται από ένα μείγμα γυαλιού και άλλων θερμών υλικών, ενώ το καταπράσινο τοπίο ολοκληρώνει τον αρχιτεκτονικό του σχεδιασμό, κάνοντας τους ασθενείς να νιώθουν οικεία σε αυτό το περιβάλλον.

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

22. Carilion Roanoke Memorial Hospital Περιοχή: Roanoke, VA, USA Δυναμικότητα: 703 κλίνες

Η αρχιτεκτονική «παντρεύει» το νέο με το παλιό σε αυτό το νοσοκομείο. Οι επισκέπτες δεν παρατηρούν την έντονη αντίθεση στον σχεδιασμό, καθώς η επέκταση των χώρων εσωτερικά ρέει σε ένα ενιαίο σύνολο, ενοποιώντας ομαλά τη λειτουργικότητα της χρήσης των υπηρεσιών του. Το εσωτερικό διαθέτει πολλές από τις ανέσεις παρόμοιων νοσοκομείων, όπως ημι-ιδιωτικά και ιδιωτικά δωμάτια, απόλυτη καθαριότητα και άλλα. Πραγματική εντύπωση στον σχεδιασμό του Carilion Roanoke Memorial Hospital προκαλεί η σχεδίαση του εξωτερικού, καθώς η

σχεδιασμένα για να προωθεί και να ενισχύει την ταχεία ανάρρωση σε ένα ευχάριστο περιβάλλον. Το νοσοκομείο, που αναπτύσσεται κατά μήκος του Ειρηνικού Ωκεανού, βρίσκεται σε μία από τις πιο αριστοκρατικές συνοικίες της πόλης του Παναμά. Φωτεινά και σκοτεινά υλικά δημιουργούν αντίθεση, εστιάζοντας οπτικά στην οριζόντια σχεδίαση του εξωτερικού, όπου το γυαλί και το σκυρόδεμα δημιουργούν μαζί μιαν εξαιρετικής αισθητικής κατασκευή, κοντά στη θάλασσα.

νοσοκομεία δεν είναι όλα στην Αμερική

Περιοχή: Charleston, SC, USA Δυναμικότητα: 156 κλίνες

22

21

μία πλευρά του νοσοκομείου χρησιμοποιεί τούβλα και μπετόν που πλαισιώνουν τα παράθυρα των δωματίων των ασθενών, ενώ στη νέα, σύγχρονη επέκτασή του χρησιμοποιεί τοίχους από γυαλί, με βασικό στοιχείο σχεδιασμού την καμπύλη στην πρόσοψη.

Το όμορφο σκηνικό και μόνο αυτού του νοσοκομείου, που βρίσκεται κατά μήκος της χερσονήσου του Τσάρλεστον, του δίνει μια θέση στη λίστα των 25 καλύτερων νοσοκομείων του κόσμου. Διαθέτει επίσης μεγάλες ανέσεις και ο σχεδιασμός του παραπέμπει σε ξενοδοχείο. Η καταπράσινη είσοδός του οδηγεί τους ασθενείς και τις οικογένειές τους μέχρι την είσοδο του νοσοκομείου. Παράλληλα, διατίθεται υπηρεσία παρκαδόρου για να παραλάβει το αυτοκίνητό σας. Στο εσωτερικό, σε έκταση 6.000 τετραγωνικών ποδιών, απλώνεται μια σειρά από γυάλινους τοίχους, φεγγίτες και φυτά εσωτερικού χώρου που υποδέχονται τους ασθενείς και τους επισκέπτες και παράλληλα συνδέουν μεταξύ τους τις δύο βασικές πτέρυγες του κτηρίου. Συνολικά, διαθέτει 156 μονόκλινα δωμάτια, πλήρως εξοπλισμένα, με λουτρό και σαλόνι για την οικογένεια και τους επισκέπτες.

21. Hospital Punta Pacifica

Περιοχή: Panama City, Panama Δυναμικότητα: 80 κλίνες Συνδεδεμένο με το Johns Hopkins Medicine International, το συγκεκριμένο νοσοκομείο έχει αναγνωριστεί ως ένα από τα πιο προηγμένα ιατρικά κέντρα της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής, αποτελώντας παράλληλα τον νούμερο ένα προορισμό ιατρικού τουρισμού. Οι εγκαταστάσεις του περιλαμβάνουν 51 μοντέρνα μονόκλινα δωμάτια, 11 σουίτες και 1 προεδρική σουίτα, όλα ειδικά

Ε

20. Medical University of ντυπωσιακό είναι South Carolina Ashley το ότι τα 25 καλύτερα River Tower

20

29

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

19

Α

υστρία, Ελβετία και Κίνα αποδεικνύουν την προσήλωσή τους στην αρχιτεκτονική

18

19. Prince of Wales Private Hospital

Περιοχή: Sydney, Australia Δυναμικότητα: 168 κλίνες Το νοσοκομείο βρίσκεται στα ανατολικά προάστια του Σύδνεϋ, διαθέτοντας δύο ξεχωριστές εγκαταστάσεις, με συνολικά 168 κλίνες και όλες τις σύγχρονες ανέσεις. Στον ελκυστικό σχεδιασμό του χρησιμοποιήθηκαν έντονα στοιχεία χάλυβα και γυαλιού, που μαζί με τα μοναδικά αρχιτεκτονικά του στοιχεία συνθέτουν μία από τις πιο σύγχρονες εγκαταστάσεις παγκοσμίως. Στα πρόσφατα ανακαινισμένα δωμάτια, διακρίνεται έντονα η σύγχρονη και κομψή σχεδίαση του εσωτερικού. Το νοσοκομείο έχει προχωρήσει στη βελτίωση της λειτουργικότητάς του και στην αναβάθμιση της ποιότητας του εξοπλισμού του.

18. Providence Alaska Medical Center Περιοχή: Anchorage, AK, USA Δυναμικότητα: 371 κλίνες

Ως «λειτουργικό και εντυπωσιακό» περιγράφεται από τους επισκέπτες και τους ασθενείς το υψηλής τεχνολογίας ιατρικό κέντρο Providence Alaska Medical Center, το οποίο υπερέχει τόσο ιατρικά όσο και αισθητικά. Η πανεπιστημιούπολη βρισκόταν υπό ανακαίνιση, συνολικού κόστους 150 εκατ. δολ. Εκτός από τα ημιιδιωτικά και ιδιωτικά δωμάτια των ασθενών, το συγκεκριμένο νοσοκομείο διαθέτει επίσης βιβλιοθήκη για την οικογένεια των ασθενών και έναν κοντινό ξενώνα για όσους υποβάλλονται σε επεμβάσεις στα εξωτερικά ιατρεία.

30

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

17

17. Klinik Hirslanden

Περιοχή: Zurich, Switzerland Δυναμικότητα: 150 κλίνες Το Klinik Hirslanden διαθέτει έναν κομψό, μοντέρνο σχεδιασμό τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό του, διαθέτοντας 150 κλίνες (μονόκλινα και δίκλινα δωμάτια). Εκτός από ποικίλες ανέσεις, όπως καλωδιακή τηλεόραση, internet, ρυθμιζόμενα κρεβάτια και λουτρά, διαθέτει και υπηρεσία καθαριότητας που διανέμει φρέσκα λουλούδια τρεις φορές την εβδομάδα σε κάθε δωμάτιο. Μέσω του προγράμματος Hirsland Privé, το νοσοκομείο παρέχει υπηρεσία ανάπτυξης των σχέσεων με τους επισκέπτες, προσφέροντας υπηρεσίες συνοδού και φροντίδας στα προσωπικά τους προβλήματα. Το πρόγραμμα Hirslanden επενδύει επίσης σε μεγάλο βαθμό στις τελευταίες ιατρικές τεχνολογίες, ιδρύοντας το πρώτο CyberKnife, τη μονάδα ακτινοχειρουργικής της Ελβετίας.

16. C ommunity Hospital of the Monterey Peninsula Περιοχή: Monterey, CA, USA Δυναμικότητα: 205 κλίνες

Το νοσοκομείο βρίσκεται στις ακτές της Καλιφόρνιας με θέα στον Ειρηνικό Ωκεανό, σε περιβαλλοντικά προστατευόμενες εκτάσεις. Και μόνο η περιγραφή αυτού του νοσοκομείου είναι αρκετή για να προσελκύσει οποιονδήποτε πιθανό ασθενή στις εγκαταστάσεις του. Στον επανασχεδιασμό του κτηρίου, στις αρχές της χιλιετίας, οι προθέσεις του αρχιτέκτονα Edward Stone Durell προέβλεπαν εντυπωσιακές γραμμές και φυσικό φωτισμό σε όλη την έκταση του κοινόχρηστου χώρου.

16

15. L egacy Salmon Creek Hospital Περιοχή: Vancouver, WA, USA Δυναμικότητα: 194 κλίνες

Το εξωτερικό του νοσοκομείου είναι «ντυμένο» με έντονα στοιχεία γυαλιού και μετάλλου. Το μάτι ελκύεται από τις καμπύλες στις προσόψεις και τον συνδυασμό υλικών όπως πέτρα, γυαλί, τούβλο και μέταλλο, που υπάρχουν και στο εσωτερικό του. Οι εξωτερικοί χώροι, η αυλή και οι βεράντες βοηθούν τους επισκέπτες και το προσωπικό να βρει τη γαλήνη και έξω από τα τείχη του νοσοκομείου, ενώ το φυσικό φως και τα ζεστά χρώματα που χρησιμοποιούνται στο εσωτερικό του βοηθούν στη διατήρηση της ομοιογένειας των δύο χώρων. Μέσα από τους δύο μεγάλους, σχήματος L, πύργους ο ασθενής βελτιστοποιεί την αίσθηση της επαφής του με το εξωτερικό φυσικό τοπίο.

14. C lemenceau Medical Center Περιοχή: Beirut, Lebanon Δυναμικότητα: 106 κλίνες

Το νοσοκομείο Clemenceau Medical Center, συνδεδεμένο με το Johns Hopkins Medicine International, μπορεί να υπερηφανεύεται για την «πέντε αστέρων ατμόσφαιρα ξενοδοχείου». Διαθέτει μια μεγάλη σειρά από σύγχρονες ανέσεις, όπως τηλεόρασεις τελευταίας τεχνολογίας και γρήγορη πρόσβαση στο internet για τους ασθενείς του. Η σύγχρονη αισθητική του, με γυαλί και μπετόν στους εξωτερικούς του χώρους, συμπληρώνεται από τα ευρύχωρα –υψηλής αισθητικής– δωμάτια, που αφή-

15

14

νουν μιαν αίσθηση ζεστασιάς και οικειότητας. Παράλληλα, ο καινοτόμος ιατρικός εξοπλισμός είναι ενταγμένος αρμονικά στον εσωτερικό σχεδιασμό του κτηρίου. Τα κέντρα ψηφιακής απεικόνισης συνδέονται σε πραγματικό χρόνο μέσω εξοπλισμού video conferencing με άλλους γιατρούς και ειδικούς, εντός ή εκτός της μονάδας.

13. Dixie Regional Medical Center

Περιοχή: St. George, UT, USA Δυναμικότητα: 245 κλίνες

13

Το Dixie Regional Medical Center βρίσκεται σε μια ερημική τοποθεσία, κοντά στο Zion National Park στη Γιούτα. Οι αρχιτέκτονες και οι σχεδιαστές του νοσοκομείου έπρεπε στην κατασκευή του να λάβουν υπόψη τους τρόπους προκειμένου να αποφευχθεί η αύξηση της θερμότητας από το εξωτερικό περιβάλλον, δίνοντας βάρος στον προσανατολισμό του κτηρίου και στα συστήματα σκίασης. Οι σχεδιαστές εμπνεύστηκαν πρακτικές λύσεις από τη γη στα γύρω φαράγγια, χρησιμοποιώντας φεγγίτες προκειμένου να φέρουν το φυσικό φως εντός του κτηρίου. Στο εσωτερικό του διαθέτει μονόκλινα δωμάτια, ενώ ο κεντρικός κοινόχρηστος χώρος συνδέει όλα τα διαφορετικά κτήρια του συγκροτήματος, προσφέροντας ξεχωριστές εισόδους για τις υπηρεσίες του νοσοκομείου, όπως τη χειρουργική, την καρδιολογία και την απεικόνιση. Από το εσωτερικό, οι ασθενείς και οι επισκέπτες μπορούν να δουν την περιβάλλουσα έρημο, τους κήπους που είναι γεμάτοι ενδημικά φυτά και τις διακοσμήσεις νερού που διαθέτει περιμετρικά η εγκατάσταση.

31

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

12. Winnie Palmer 10. C hildren’s Hospital of Hospital for Women & Pittsburgh Περιοχή: Pittsburgh, PA, USA Babies Δυναμικότητα: 296 κλίνες

Περιοχή: Orlando, FL, USA Δυναμικότητα: 285 κλίνες

Το συγκεκριμένο νοσοκομείο σχεδιάστηκε λαμβάνοντας υπόψη την καλαισθησία και τη λειτουργικότητα στο εσωτερικό και το εξωτερικό του. Η εκτεταμένη χρήση γυαλιού φωτίζει το εσωτερικό με φυσικό φως, ενώ οι κάθετες δομές στις υπηρεσίες του βελτιώνουν τη σχέση εγγύτητας ασθενή-προσωπικού. Η είσοδος «γυάλινη σφαίρα» αποτελεί το κύριο σημείο επαφής του ασθενή με τη διαδικασία αποκατάστασης και τις υπηρεσίες του νοσοκομείου. Στο εσωτερικό του κυριαρχούν οι απαλές αποχρώσεις, ενώ τα δωμάτια των

Το καινοτόμο και φιλόξενο αυτό νοσοκομείο συνδυάζει επιτυχώς τις τεχνολογικές εξελίξεις με τις θεραπευτικές υπηρεσίες για τους ασθενείς του. Η πλήρης ενσωμάτωση τεχνολογιών όπως ΗΜΥ και CPOE το καθιστούν ένα από τα κορυφαία των ΗΠΑ. Η πανεπιστημιούπολη έχει σχεδιαστεί με υψηλά στάνταρντ, δίνοντας την αίσθηση του φιλικού περιβάλλοντος στους επισκέπτες. Έχει πλήρως εξοπλισμένους εσωτερικούς χώρους, ιδιωτικά δωμάτια, ένα τετραώροφο αίθριο, τραπεζαρία, βιβλιοθήκη, δωμάτια μουσικοθεραπείας, καθώς και ένα

12

11

10

τους στείρους λευκούς τοίχους θέση παίρνουν στοιχεία έντονης διακόσμησης

ασθενών έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα την απόλυτη προστασία της ιδιωτικής τους ζωής.

επιχειρηματικό κέντρο για τις οικογένειες και τους γονείς.

11. St. Luke’s Medical Center

9. The London Clinic

Περιοχή: Global City, Philippines Δυναμικότητα: 650 κλίνες

Περιοχή: London, England, United Kingdom Δυναμικότητα: 270 κλίνες

Το St. Luke’s Medical Center, έχοντας λάβει διεθνή διαπίστευση, αναγνωρίζεται ως ένα από τα καλύτερα νοσοκομεία στην Ασία και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ως εκ τούτου, υποδέχεται τακτικά ασθενείς από όλη την Ασία, τη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το νοσοκομείο διαθέτει 650 κλίνες, σχεδόν οι μισές από τις οποίες διαθέτουν πλήρως επιπλωμένες ιδιωτικές σουίτες, με τηλεοράσεις και άλλες σύγχρονες ανέσεις, προκειμένου να κάνουν την παραμονή όσο πιο ευχάριστη και άνετη γίνεται.

Η εγκατάσταση έχει σχεδιαστεί με γνώμονα την άνεση των ασθενών και περιλαμβάνει χαλαρωτικά χρώματα στο εσωτερικό, αξιοποιώντας τη χρήση του φυσικού φωτός (ακόμη και στα δωμάτια που βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα των ασθενών). Διαθέτει σύγχρονες ανέσεις, όπως επίπεδες τηλεοράσεις και οθόνες, σε όλα τα δωμάτια των ασθενών. Εκτός από τον σχεδιασμό και την επίπλωση, η κλινική του Λονδίνου προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανάπτυξης τεχνών, που αποτελεί μέρος του σχεδιασμού για άνεση και ευεξία.

Σ

32

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

8. St. Rose Dominican Hospitals

Περιοχή: Siena Campus-Las Vegas, NV, USA Δυναμικότητα: 145 κλίνες Το St. Rose Dominican Hospitals δεν είναι μόνο ελκυστικό στο μάτι από το εξωτερικό του, αλλά και στο εσωτερικό του. Μέσα από τα δωμάτια, οι ασθενείς και οι οικογένειές τους απολαμβάνουν μια υπέροχη θέα στο κέντρο της πόλης του Λας Βέγκας, σε κοντινή απόσταση από το τοπίο της ερήμου. Το εσωτερικό του έχει απίστευτες δυνατότητες, που βοηθούν τους επισκέπτες να αισθάνονται ευπρόσδεκτοι και άνετοι. Το υψηλό καμπαναριό και η είσοδος-ροτόντα αντανακλώνται σε ολόκληρη την έκτα-

μονάδες. Στο νοσοκομείο περιλαμβάνονται επίσης δύο επίπεδα εστιατόρια και αρκετές εμπορικές περιοχές.

6. UPMC Hamot Women’s Hospital Περιοχή: Erie, PA, USA Δυναμικότητα: 412 κλίνες

Η πρόσφατα κατασκευασμένη εγκατάσταση του UPMC Hamot Women’s Hospital διαθέτει για τους ασθενείς και τους επισκέπτες δύο μεγάλες εισόδους, καθώς και γραφική θέα στο κοντινό Presque Isle Bay. Το εσωτερικό του δημιουργεί αίσθημα ηρεμίας και χαλάρωσης για τους ασθενείς, με ζεστά γήινα χρώματα και άνετη επίπλωση. Οι αίθουσες τοκετών βρίσκονται σε εσωτε-

9

8

ση της εγκατάστασης. Ενώ στον εσωτερικό του κήπο, οι επισκέπτες μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα κηπουρικής και να απολαύσουν την ομορφιά της ερήμου.

ρικά «υπαίθρια» δωμάτια που μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των νεογέννητων και των οικογενειών τους.

7. Bumrungrad International Hospital

Περιοχή: Dubai, UAE Δυναμικότητα: 229 κλίνες

Περιοχή: Bangkok, Thailand Δυναμικότητα: 554 κλίνες

Αυτό το νοσοκομείο είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς ιατρικού τουρισμού στον κόσμο. Πάνω από 400.000 ξένοι ασθενείς το επισκέπτονται κάθε χρόνο από διάφορες χώρες, όπως η Σουηδία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και το Αφγανιστάν. Στα σχέδια των δωματίων των ασθενών χρησιμοποιήθηκε ζεστή επίπλωση και επιλέχθηκαν απαλά χρώματα, όπως εκείνα που συναντά κανείς στα φυσικά δάση. Οι κλιματιζόμενοι διάδρομοι συνδέουν τις

7

6

5. The City Hospital Το νοσοκομείο δίνει την αίσθηση στους ασθενείς ότι βρίσκονται σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο 5 αστέρων αντί σε νοσηλευτικό ίδρυμα. Προσφέρει πρόσβαση σε εσωτερική θερμαινόμενη πισίνα για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους, σε υδρομασάζ, σάουνα, τζακούζι και γυμναστήριο, διαθέτοντας παράλληλα όροφο VIP, με ξεχωριστή είσοδο, ανελκυστήρες και υπηρεσία παρκαδόρου. Συνολικά έχει 12 σουίτες, οι οποίες σχεδιάστηκαν και επιπλώθηκαν προκειμένου να παρέχουν το υψηλότερο επίπεδο άνεσης και πολυτέλειας.

5

33

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

4

3

4. Florida Hospital Waterman

Περιοχή: Tavares, FL, USA Δυναμικότητα: 269 κλίνες

1

Το νοσοκομείο Florida Hospital Waterman σχεδιάστηκε με γνώμονα τους ασθενείς, το προσωπικό αλλά και το περιβάλλον. Εκτός από τους πολλούς χώρους που διαθέτει για το προσωπικό, προκειμένου να εξαλειφθούν οι θόρυβοι στην περιοχή, το νοσοκομείο αποτελεί φυσικό καταφύγιο, προστατεύοντας τα απειλούμενα είδη πουλιών. Στον σχεδιασμό του προβλέφθηκε η τοποθέτηση μη ανακλαστικού γυαλιού στο εξωτερικό. Η αιωρούμενη στέγη συνδέει τη σύγχρονη αρχιτεκτονική επέκτασης του νοσοκομείου με ένα από τα αρχικά του κτήρια, ενώ το εσωτερικό μπορεί να υπερηφανεύεται πως μοιάζει με ξενοδοχείο.

3. Matilda International Hospital Περιοχή: Hong Kong, China Δυναμικότητα: 1.400 κλίνες

Αυτό το σύγχρονο νοσοκομείο στο Χονγκ Κονγκ βρίσκεται σε μια εξαιρετικά όμορφη τοποθεσία, στην ιστορική Victoria Peak, γνωστή επίσης και ως «The Peak». Έχει θέα στη θάλασσα της Νότιας Κίνας. Στο εσωτερικό, το χειρουργείο χρησιμοποιεί καινοτόμα σχέδια με γυάλινες επενδύσεις τοίχων και φωτισμό LED.

2. Henry Ford West Bloomfield Hospital Περιοχή: Bloomfield, MI, USA Δυναμικότητα: 191 κλίνες

34

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

2

Δεν είναι μόνο η έκταση των 160 στρεμμάτων της πανεπιστημιούπολης και του νοσοκομείου που κάνει το Henry Ford West Bloomfield Hospital εντυπωσιακό. Διαθέτει ταυτόχρονα υψηλής αισθητικής κτήρια στην έκτασή του, ένα σύγχρονο εμπορικό κέντρο, καθώς επίσης και πιστοποίηση LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) για χρήση ηλιακής ενέργειας για θέρμανση και ψύξη, συλλογή βρόχινου νερού, σύστημα φιλτραρίσματος, προγράμματα ανακύκλωσης και άλλα. Ο ιδιαίτερος εσωτερικός σχεδιασμός δίνει την αίσθηση στους επισκέπτες και τους ασθενείς πως δεν βρίσκονται σε νοσοκομείο.

1. S harp Memorial Hospital

Περιοχή: San Diego, CA, USA Δυναμικότητα: 368 κλίνες Συγκρίνεται συχνά με ένα σύγχρονο πολυκατάστημα ή με ένα πολυτελές ξενοδοχείο, καθώς ο σχεδιασμός του νοσοκομείου έχει έντονες αντιθέσεις, που δεν θυμίζουν μεγάλες ιατρικές εγκαταστάσεις. Είναι εξοπλισμένο με ξεχωριστό σύνολο ανελκυστήρων για τους ασθενείς, το ιατρικό προσωπικό και το κοινό, διαθέτει κήπο στον τελευταίο όροφο, ενώ σε όλα τα ιδιωτικά δωμάτια διατίθενται καναπέδες για τους επισκέπτες και τους τοίχους κοσμούν έργα τέχνης υψηλής αισθητικής. Το περιβάλλον, που προσομοιάζει σε ξενοδοχείο, είναι τόσο άνετο και οικείο, που οι ασθενείς και οι οικογένειές τους θα μπορούσαν να μπουν στον πειρασμό να παραμείνουν περισσότερο σε αυτό, δίχως πραγματικό λόγο, παρά μόνο για τη διασκέδασή τους.•••

35

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

• Το πλαίσιο της πολιτικής υγείας που υιοθέτησαν οι 53 χώρες της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας

ΠΟΥ

Πρόγραμμα "Υγεία 2020" Επιμέλεια: Βασιλική Αγγουρίδη-

Ιοκάστη Αλειφεροπούλου

Ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής και στρατηγικής για τον 21ο αιώνα

Μ

ε στόχο τη βελτίωση της υγείας όλων και τη μείωση των ανισοτήτων, το πρόγραμμα «Υγεία 2020» (Health 2020) της Περιφέρειας Ευρώπης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), που παρουσιάζει το PhB, εστιάζεται στα μεγαλύτερα προβλήματα υγείας της εποχής και αναδεικνύει 4 τομείς προτεραιότητας. Στον πυρήνα του, το πρόγραμμα ευελπιστεί να προσφέρει κατανόηση και έμπνευση σε οποιονδήποτε, εντός της ευρωπαϊκής περιφέρειας, επιθυμεί να αδράξει νέες ευκαιρίες για να βελτιώσει την υγεία και την ευημερία της παρούσας γενιάς, αλλά και των μελλοντικών γενεών, αναδεικνύοντας τόσο τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες όσο και τους τρόπους προώθησης. Αλλά δεν απευθύνεται μόνο σε πολιτικούς ή ειδικούς, αλλά και σε ένα ευρύ κοινό, στην κοινωνία, τις κοινότητες, τις οικογένειες και τα άτομα.

36

Γιατί είναι σημαντικό το πρόγραμμα "Υγεία 2020"; Στην αναλυτική του μορφή, το πρόγραμμα παρουσιάζει τις κοινωνικές και οικονομικές παραμέτρους που καθιστούν απαραίτητη την ανάληψη δράσης, αποδεικνύοντας πως η υγεία και η ευημερία είναι βασικές για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη. Επικεντρώνεται στην υγεία ως ανθρώπινο δικαίωμα, στις ολιστικές κυβερνητικές και κοινωνικές προσεγγίσεις βελτίωσης της Υγείας, σε ενισχυμένη διακυβέρνηση και η-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

37

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Σ

τόχος του προγράμματος «Υγεία 2020» (Health 2020) είναι η βελτίωση της υγείας όλων και η μείωση των ανισοτήτων

38

γεσία στην Υγεία, σε συνεργατικά μοντέλα εργασίας και κοινές προτεραιότητες με άλλους τομείς, στη σημασία της εμπιστοσύνης και της ενδυνάμωσης τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κοινότητας, καθώς και στον ρόλο των συνεργασιών. Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Πολιτικής για την Υγεία παρέχει σε πολιτικούς και σε όσους εφαρμόζουν πολιτικές υγείας τις βασικές αρχές και αξίες που απαιτούνται για να τεθεί σε λειτουργία το πρόγραμμα «Υγεία 2020». Παράλληλα, όμως, παρουσιάζει αποτελεσματικές στρατηγικές και παρεμβάσεις, συνοδευόμενες από τα απαραίτητα στοιχεία και τις λεπτομέρειες για την εφαρμογή πολιτικών και πρακτικών σχεδιασμένων να βελτιώσουν την υγεία και την ευζωία. Η έμφαση δίνεται σε καινοτόμες πολιτικές που

Το πλαίσιο επιβεβαιώνει τις αρχές τού «Υγεία για Όλους» και αναγνωρίζει δύο στρατηγικές κατευθύνσεις-κλειδιά, με τέσσερις πρωτεύουσες περιοχές δράσης.

στηρίζονται σε αποδείξεις. Το πλαίσιο πολιτικής και στρατηγικής «Υγεία 2020» θεωρείται ένας ζωντανός οδηγός. Το κοινό πλαίσιο πολιτικής «Υγεία 2020» συμφωνήθηκε και από τα 53 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Περιοχής του ΠΟΥ. Οι κοινοί τους στόχοι είναι: «σημαντική βελτίωση της υγείας και της ευημερίας των πληθυσμών, μείωση των ανισοτήτων στην υγεία, η ενίσχυση της δημόσιας υγείας και η διασφάλιση ανθρωποκεντρικών συστημάτων υγείας, που είναι καθολικά, δίκαια, βιώσιμα και υψηλής ποιότητας». Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» αναγνωρίζει την ποικιλομορφία των χωρών απ’ άκρη σ’ άκρη της Περιοχής. Απευθύνεται σε πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους, μέσα και έξω από τις κυβερνήσεις, για να τους προσφέρει έμπνευση και κατεύθυνση σχετικά με το πώς θα αντιμετωπίσουν καλύτερα τις περίπλοκες προκλήσεις υγείας του 21ου αιώνα.

νοντας τη δυνατότητα στους ανθρώπους να έχουν τον έλεγχο της υγείας τους, ενισχύονται οι κοινότητες και βελτιώνονται ζωές. Χωρίς την ενεργό συμμετοχή των ατόμων, χάνονται πολλές ευκαιρίες προώθησης και προστασίας της ίδιας της υγείας τους και της ευημερίας τους. Άλλωστε, ό,τι οδηγεί τις κοινωνίες στην ευημερία και την άνθηση καθιστά και τους ανθρώπους υγιείς και οι πολιτικές που το αναγνωρίζουν αυτό έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο. Η δίκαιη πρόσβαση στην εκπαίδευση, η αξιοπρεπής εργασία, η στέγαση και το εισόδημα υποστηρίζουν την υγεία, η οποία με τη σειρά της συνεισφέρει στην αύξηση της παραγωγικότητας, σε ένα πιο αποτελεσματικό εργατικό δυναμικό, σε υγιέστερη γήρανση και λιγότερα έξοδα σε ασθένειες και κοινωνικά επιδόματα, καθώς και σε λιγότερα χαμένα φορολογικά έσοδα. Η υγεία και η ευημερία του πληθυσμού

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Η υγεία κορυφαίος πόρος και περιουσιακό στοιχείο Η καλή υγεία είναι επωφελής σε όλους τους τομείς και για το σύνολο της κοινωνίας, διαπίστωση που την καθιστά έναν πολύτιμο πόρο. Η καλή υγεία είναι απαραίτητη για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και αποτελεί ένα ζήτημα ζωτικής σημασίας για κάθε άνθρωπο, για όλες τις οικογένειες και τις κοινότητες. Η κακή υγεία σπαταλά δυνατότητες, προκαλεί απελπισία και απομυζεί πόρους σε όλους τους τομείς. Δί-

επιτυγχάνεται καλύτερα όταν το σύνολο της κυβέρνησης συνεργάζεται για να αντιμετωπίσει τους κοινωνικούς και ατομικούς καθοριστικούς παράγοντες γύρω από την υγεία. Η καλή υγεία μπορεί να στηρίξει την οικονομική ανάκαμψη και την ανάπτυξη. Η απόδοση στον τομέα της υγείας και στον τομέα της οικονομίας είναι συνδεδεμένες, η βελτίωση της χρήσης των διαθέσιμων πόρων στον τομέα της υγείας είναι σημαντική. Μάλιστα, ο τομέας της υγείας είναι σημαντικός τόσο για την άμεση όσο και για την έμμεση επίδρασή του στην οικονομία. Συγκεκριμένα, δεν έχει μόνο σημασία επειδή επηρεάζει την υγεία των ανθρώπων και την παραγωγικότητά τους, αλλά και επειδή είναι πλέον ένας από τους μεγαλύ-

εθνικές μειονότητες, ορισμένες κοινότητες και ομάδες μεταναστών, όπως οι Ρομά, υποφέρουν δυσανάλογα. Η μετατόπιση των νοσολογικών, δημογραφικών και μεταναστευτικών μοτίβων μπορεί να επηρεάσει την πρόοδο στον τομέα της υγείας και απαιτεί βελτιωμένη διαχείριση και διακυβέρνηση. Η ταχεία επέκταση των χρόνιων νοσημάτων και των ψυχικών διαταραχών, η έλλειψη κοινωνικής συνοχής, οι περιβαλλοντικές απειλές και η οικονομική αβεβαιότητα δυσκολεύουν περαιτέρω τις προσπάθειες βελτίωσης της υγείας και απειλούν τη βιωσιμότητα των συστημάτων περίθαλψης. Συνεπώς, δημιουργικές και καινοτόμες αντιδράσεις, συνοδευόμενες από ουσιαστικές δεσμεύσεις, είναι απαραίτητες.

τερους οικονομικούς τομείς σε κάθε χώρα μέσου ή υψηλού εισοδήματος. Απασχολεί έναν μεγάλο αριθμό εργαζομένων, έχει υψηλή ιδιοκτησία υγείας, οικοδομεί και καταναλώνει. Είναι παράλληλα σημαντικός οδηγός στην έρευνα και την καινοτομία και αποτελεί έναν κορυφαίο τομέα στον διεθνή ανταγωνισμό για ανθρώπους, ιδέες και προϊόντα. Η σημασία του θα συνεχίζει να μεγαλώνει και κατ’ επέκταση και η συνεισφορά του στους ευρύτερους κοινωνικούς στόχους. Στην Ευρωπαϊκή Περιοχή του ΠΟΥ η υγεία έχει βελτιωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά όχι σε κάθε γωνιά και για κάθε άνθρωπο ισότιμα, γεγονός απαράδεκτο για τον οργανισμό. Πολλές ομάδες και περιοχές έχουν μείνει πίσω και σε αρκετές περιπτώσεις, καθώς οι οικονομίες κλονίζονται, οι υγειονομικές ανισότητες διευρύνονται εντός των χωρών και μεταξύ των κρατών. Οι

Μια ισχυρή αξιακή βάση:

Τ

ο πλαίσιο πολιτικής και στρατηγικής «Υγεία 2020» θεωρείται ένας ζωντανός οδηγός

η επίτευξη του υψηλότερου δυνατού επιπέδου υγείας Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» βασίζεται στις αξίες που κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα του ΠΟΥ: «Η απόλαυση του υψηλότερου δυνατού επιπέδου υγείας είναι ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα κάθε ανθρώπου». Οι χώρες σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ έχουν αναγνωρίσει το δικαίωμα όλων στην υγεία και δεσμεύονται ότι οργανώνουν και χρηματοδοτούν τα συστήματα υγείας τους στη βάση της καθολικότητας, της αλληλεγγύης και της ισότιμης πρόσβασης. Παράλληλα, στοχεύουν στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας, ανεξάρτητα από την εθνικότητα, το φύλο, την ηλικία, την κοινωνική θέση ή την ικανότητα πληρωμής. Οι αξίες αυτές περιλαμβάνουν τη δικαιοσύνη, τη βιωσιμότητα, την ποιότητα, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία, την ι-

39

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Δ

ιασφάλιση ανθρωποκεντρικών συστημάτων υγείας, που είναι καθολικά, δίκαια, βιώσιμα και υψηλής ποιότητας

Ο

τομέας της υγείας είναι σημαντικός τόσο για την άμεση όσο και για την έμμεση επίδρασή του στην οικονομία

40

σότητα των φύλων, την αξιοπρέπεια και το δικαίωμα να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Μια ισχυρή κοινωνική και οικονομική περίπτωση για τη βελτίωση της υγείας Οι δαπάνες για την υγεία αποτελούν σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, πρόκληση για τις κυβερνήσεις. Σε πολλές χώρες, οι δαπάνες υγείας στον κρατικό προϋπολογισμό είναι μεγαλύτερες από ποτέ και το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης έχει αυξηθεί ταχύτερα από το ΑΕΠ. Για ορισμένες τουλάχιστον από αυτές τις χώρες, πάντως, τα στοιχεία δείχνουν αναντιστοιχία μεταξύ των δαπανών για την υγεία και την έκβαση της υγείας του πληθυσμού. Πολλά συστήματα υγείας αδυνατούν να συγκρατήσουν τα κόστη, ενώ οι οικονομικές πιέσεις δυσχεραίνουν επιπλέον την επίτευξη της σωστής ισορροπίας για την υγεία και τη διασφάλιση της κοινωνικής προστασίας. Οι δαπάνες προκύπτουν κυρίως από την πλευρά της προσφοράς, όπως είναι οι νέες θεραπείες και τεχνολογίες, αλλά και οι αυξανόμενες προσδοκίες των ανθρώπων για την προστασία από τους κινδύνους για την υγεία και την πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υγειονομική περίθαλψη. Πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε μεταρρύθμιση στον χώρο της υγείας, θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη τα βαθιά ριζωμένα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα και οι κοινωνικές και πολιτιστικές αντιθέσεις. Οι προκλήσεις αυτές απαιτούν διατομεακή προσέγγιση, δεδομένου του ότι οι υπουργοί Υγείας δεν μπορούν να τις επιλύσουν από μόνοι τους. Εφόσον υιοθετηθούν αποτελε-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

σματικές στρατηγικές, είναι εφικτή η επίτευξη πραγματικού οφέλους για την Υγεία σε προσιτό κόστος και εντός των περιορισμών των πόρων. Ολοένα και περισσότερα δεδομένα για τα οικονομικά της πρόληψης των ασθενειών καταδεικνύουν ότι τα υγειονομικά κόστη μπορούν να μειωθούν, αλλά μόνο εφόσον αντιμετωπίζουν επίσης τις ανισότητες σε κάθε κοινωνική βαθμίδα και στηρίζουν τα πλέον ευάλωτα άτομα. Προς το παρόν, οι κυβερνήσεις δαπανούν μόνο ένα ψήγμα από τους προϋπολογισμούς υγείας που καταρτίζουν για την προώθηση της υγείας και της πρόληψης των ασθενειών –περίπου το 3% στις χώρες του ΟΟΣΑ– και πολλές δεν αντιμετωπίζουν συστηματικά τις ανισότητες. Οι κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις αν χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά, προσφέρουν πραγματικά οφέλη για την υγεία, ειδικά στους τομείς της πληροφόρησης, του κοινωνικού μάρκετινγκ και των social media. Η αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων στον τομέα της υγείας μπορεί να συγκρατήσει τα έξοδα. Τα ευρωπαϊκά συστήματα υγείας καλούνται να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους και να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις. Η αναδιαμόρφωση των υπηρεσιών –με νέες αρμοδιότητες και θέσπιση κινήτρων– καθώς και των δομών πληρωμής, μπορεί να δώσει μεγαλύτερη αξία στα χρήματα που δαπανώνται. Τα συστήματα υγείας, όπως και άλλοι τομείς, πρέπει να προσαρμοστούν και να αλλάξουν. Οι κατευθύνσεις για τις πολιτικές υγείας από οργανώσεις όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και ο ΟΟΣΑ επιδιώκουν ακριβώς αυτό. Σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, οι χώρες απαιτείται όλο και περισσότερο να

συνεργάζονται για την επίλυση πολλών βασικών προκλήσεων στην Υγεία. Αυτό απαιτεί τη συνεργασία σε διασυνοριακό επίπεδο. Πολλές διεθνείς συμφωνίες υπογραμμίζουν αυτήν την απαίτηση, όπως ο Διεθνής Υγειονομικός Κανονισμός, η Σύμβαση-Πλαίσιο του ΠΟΥ για τον έλεγχο του καπνού ή η Διακήρυξη της Ντόχα σχετικά με τη συμφωνία TRIPS και τη Δημόσια Υγεία (που σχετίζεται με την πνευματική ιδιοκτησία).

Στρατηγικοί στόχοι του προγράμματος "Υγεία 2020":

Ισότητα και καλύτερη διακυβέρνηση για την υγεία Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» αναγνωρίζει ότι οι επιτυχημένες κυβερνήσεις μπορούν να επιτύχουν πραγματική βελτίωση στην υγεία, αν όλοι οι τομείς της διακυβέρνησης είναι προσανατολισμένοι στην εκπλήρωση δύο αλληλένδετων στρατηγικών στόχων: Τη βελτίωση της υγείας για όλους και τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας. Τη βελτίωση της ηγεσίας και τη συμμετοχική διακυβέρνηση στην Υγεία.

Βελτίωση της υγείας για όλους και μείωση των ανισοτήτων Οι χώρες, οι περιφέρειες και οι πόλεις που θέτουν κοινούς στόχους και κάνουν επενδύσεις από κοινού στον τομέα της υγείας και σε άλλους τομείς μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την υγεία και την ευεξία. Στους τομείς προτεραιότητας περιλαμβάνονται: η προσχολική εκπαίδευση, οι εκπαιδευτικές επιδόσεις, η απασχόληση και οι συνθήκες εργασίας, η κοινωνική προστασία και η μείωση της φτώχειας. Οι προσεγγίσεις περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση της κοινοτικής προσαρμοστικότητας, την κοινωνική ένταξη και συνοχή, την προώθηση των στοιχείων που προάγουν την ευημερία, την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου και τη δημιουργία των ατομικών και συλλογικών αντοχών που προστατεύουν και προάγουν την υγεία, όπως οι ατομικές δεξιότητες και η αίσθηση του ανήκειν. Ο καθορισμός των στόχων για τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας μπορεί να «πυροδοτήσει» τη δράση και είναι ένας από τους κύριους τρόπους για την αξιολόγηση της ανάπτυξης στην υγεία, σε όλα τα επίπεδα. Η αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτή-

των συμβάλλει σημαντικά στην υγεία και την ευημερία. Οι αιτίες που ενισχύουν το μειονέκτημα και την τρωτότητα είναι σύνθετες και βαθιά ριζωμένες στην ανθρώπινη διαδρομή. Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» υπογραμμίζει την αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με την αντιμετώπιση της κακής υγείας του πληθυσμού τόσο στο εσωτερικό των χωρών όσο και συνολικά στην περιφέρεια. Είναι ενδεικτικό ότι το προσδόκιμο ζωής μεταξύ ανδρών και γυναικών διαφέρει κατά 16 χρόνια στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ. Την ίδια στιγμή, η θνησιμότητα στις μητέρες είναι έως και 43 φορές υψηλότερη σε ορισμένες χώρες της Περιφέρειας, σε σχέση με άλλες. Τέτοιες ακραίες ανισότητες συνδέονται επίσης με συμπεριφορές που σχετίζονται με την υγεία, όπως η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα, η διατροφική και η φυσική δραστηριότητα, καθώς και οι ψυχικές διαταραχές, που με τη σειρά τους αντικατοπτρίζουν το άγχος και τα μειονεκτήματα στις ζωές των ανθρώπων. Η λήψη δράσης σε κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς καθοριστικούς παράγοντες υγείας μπορεί να αντιμετωπίσει πολλές από τις αδικίες. Έρευνες δείχνουν πως αποτελεσματικές παρεμβάσεις απαιτούν ένα πλαίσιο πολιτικής που υπερβαίνει τα τομεακά όρια και διευκολύνει ενοποιημένα προγράμματα. Για παράδειγμα, τα στοιχεία σαφώς δείχνουν ότι ολοκληρωμένες προσεγγίσεις στην ευημερία ενός παιδιού και στην παιδική ανάπτυξη παράγουν καλύτερα και δικαιότερα αποτελέσματα τόσο στην υγεία όσο και στην εκπαίδευση. Η αστική ανάπτυξη που λαμβάνει υπόψη τους καθοριστικούς παράγοντες της υγείας είναι κρίσιμη. Δήμαρχοι και τοπικές αρχές διαδραματίζουν έναν ό-

Η

Υγεία απασχολεί έναν μεγάλο αριθμό εργαζομένων, έχει υψηλή ιδιοκτησία υγείας, οικοδομεί και καταναλώνει

41

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

λο και πιο σημαντικό ρόλο στην προώθηση της υγείας και της ευημερίας. Συμμετοχή, υπευθυνότητα και βιώσιμη χρηματοδότηση των μηχανισμών ενισχύουν τα αποτελέσματα τέτοιων τοπικών προγραμμάτων.

Η ηγεσία από υπουργούς Υγείας και φορείς Δημόσιας Υγείας θα παραμείνει σημαντική στην αντιμετώπιση του φορτίου των νοσημάτων σε όλη την Ευρωπαϊκή Περιοχή. Πρέπει όμως να ενισχυθεί. Ο τομέας υγείας είναι υπεύθυνος για: την ανάπτυξη και την εφαρμογή εθνικών

φων επιπτώσεων της κακής υγείας και των ανισοτήτων, σε κάθε τομέα, στο σύνολο της κυβέρνησης και στο σύνολο της κοινωνίας. Η άσκηση ενός τέτοιου ηγετικού ρόλου απαιτεί τη χρήση διπλωματίας, στοιχείων, επιχειρημάτων και πειθούς. Ο τομέας της υγείας έχει συνεργατικό ρόλο σε σχέση με άλλους τομείς, καθώς η ενίσχυση της υγείας μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων τους. Μάλιστα, όλες οι χώρες που συμμετείχαν στην υψηλού επιπέδου συνάντηση των Ηνωμένων Εθνών, με αντικείμενο την πρόληψη και τον έλεγχο μη μεταδοτικών ασθενειών, αλλά και η Παγκόσμια Συνάντηση Υγείας έχουν εγκρίνει τέτοιες συνεργατικές προσεγγίσεις (γνωστές και ως προσεγγίσεις του συνόλου της κυβέρνησης ή του συνόλου της κοινωνίας).

και υποεθνικών υγειονομικών στρατηγικών τον προσδιορισμό των στόχων για τη βελτίωση της υγείας την αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο πολιτικές από άλλους τομείς επηρεάζουν την υγεία την προσφορά υγειονομικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και αποτελεσματικότητας τη διασφάλιση της λειτουργίας κεντρικών λειτουργιών της δημόσιας υγείας. Παράλληλα, πρέπει να αξιολογήσει πώς οι αποφάσεις του επηρεάζουν άλλους τομείς και άλλους μετόχους της Υγείας. Υπουργοί Υγείας και φορείς Δημόσιας Υγείας δραστηριοποιούνται, όλο και περισσότερο, στην εισαγωγή διατομεακών προσεγγίσεων στην Υγεία και λειτουργούν ως μεσίτες υγείας και συνήγοροι. Αυτό αφορά την ανάδειξη των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών οφελών της καλής υγείας και των αντίστρο-

Οι κυβερνήσεις σε όλα επίπεδα εξετάζουν την ίδρυση επίσημων δομών και διαδικασιών, που στηρίζουν τη συνοχή και τη διατομεακή επίλυση προβλημάτων. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να ενισχυθεί ο συντονισμός και να αντιμετωπιστούν οι ισχυρές ανισορροπίες μεταξύ των τομέων. Τα στρατηγικά οφέλη από την υιοθέτηση μιας προσέγγισης «η υγεία σε όλες τις πολιτικές» αναγνωρίζονται συνεχώς. Αυτή η προσέγγιση υποστηρίζει την αναβάθμιση της υγείας στην πολιτική ατζέντα, την ενίσχυση του διαλόγου γύρω από τις πολιτικές υγείας και τη δόμηση υπευθυνότητας για τα αποτελέσματα. Η εκτίμηση του αντίκτυπου της υγείας και η οικονομική αξιολόγηση είναι πολύτιμα εργαλεία για την αξιολόγηση των πιθανών επιδράσεων των πολιτικών και μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να εκτιμηθεί πώς οι πολιτικές επηρεάζουν την αξία.

Βελτιώνοντας την ηγεσία και τη συμμετοχική διακυβέρνηση στην Υγεία

Η

Υγεία είναι σημαντικός οδηγός στην έρευνα και την καινοτομία

42

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Έρευνες γύρω από την ευημερία (για παράδειγμα του ΟΟΣΑ) μπορούν επίσης να συνεισφέρουν. Οι κυβερνήσεις είναι προσηλωμένες στην καθιέρωση δομών που θα επιτρέψουν την αυξανόμενη ενασχόληση περισσότερων μετόχων της υγείας, γεγονός σημαντικό για τους πολίτες, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και άλλων ομάδων (όπως οι μετανάστες). Συχνότερα πλέον, δραστήριες ομάδες συνεργάζονται για να προώθηση της υγείας σε όλα τα επίπεδα της διακυβέρνησης. Παραδείγματα εντοπίζονται σε διάφορα επίπεδα, από το διεθνές έως το τοπικό και περιλαμβάνουν: τις συνόδους κορυφής των ηνωμένων εθνών

σεπίλυτων περίπλοκων προβλημάτων. Μαζί με τα κράτη-μέλη, ο ΠΟΥ έχει μια ειδική ευθύνη να ασκήσει τέτοιου είδους ηγεσία και να στηρίξει τα Υπουργεία Υγείας στην προσπάθεια επίτευξης των στόχων τους. Η ενδυνάμωση ατόμων, πολιτών, καταναλωτών και ασθενών είναι κρίσιμη για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων της υγείας, της απόδοσης των υγειονομικών συστημάτων και της ικανοποίησης των ασθενών. Η φωνή της κοινωνίας των πολιτών, περιλαμβανομένων ατόμων και οργανώσεων ασθενών, είναι απαραίτητη για να στραφεί η προσοχή σε επικίνδυνα περιβάλλοντα, τρόπους ζωής ή προϊόντα, αλλά και σε κενά στην ποιότητα και την προσφορά περίθαλψης. Παράλληλα είναι σημαντική για την παραγωγή νέων ιδεών.

για την υγεία, το κίνημα υγιών πόλεων και κοινοτήτων του ΠΟΥ, διεθνή κινήματα για την καταπολέμηση της φτώχειας, ομάδες υποστήριξης συγκεκριμένων ασθενειών, όπως του HIV, εθνικές πρωτοβουλίες για τον προσδιορισμό στόχων υγείας, περιφερειακές στρατηγικές υγείας από οντότητες όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλοι οι παραπάνω διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην προώθηση της υγείας και στην ανάδειξη της ατζέντας της. Η αποτελεσματική ηγεσία διαμέσου της κοινωνίας μπορεί να υποστηρίξει καλύτερες εκβάσεις για την Υγεία. Στον 21ο αιώνα, πολλά άτομα, τομείς και οργανισμοί μπορούν να προσφέρουν ηγεσία στον χώρο της υγείας. Αυτή η ηγεσία μπορεί να λάβει πολλές μορφές και απαιτεί δημιουργικότητα και νέες ικανότητες, ειδικά στη διαχείριση συγκρούσεων συμφερόντων και στην ανακάλυψη νέων τρόπων αντιμετώπισης δυ-

Δουλεύοντας μαζί σε κοινές προτεραιότητες πολιτικής για την υγεία

Σ

την Ευρωπαϊκή Περιοχή του ΠΟΥ η υγεία έχει βελτιωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά όχι σε κάθε γωνιά και για κάθε άνθρωπο ισότιμα

Η πολιτική του προγράμματος «Υγεία 2020» βασίζεται σε 4 τομείς προτεραιότητας για την ανάληψη πολιτικής δράσης: Επένδυση στην υγεία μέσω μιας διά βίου προσέγγισης και ενδυνάμωσης των ανθρώπων. Αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων για την υγεία στην Περιφέρεια, των μη μεταδοτικών και μεταδοτικών ασθενειών. Ενίσχυση των συστημάτων υγείας με επίκεντρο τον άνθρωπο, την ικανότητα της δημόσιας υγείας και την ετοιμότητα έκτακτης ανάγκης, την επιτήρηση και την ανταπόκριση. Δημιουργία ανθεκτικών κοινοτήτων και υποστηρικτικού περιβάλλοντος. Μέσα σε πνεύμα συνοχής και συνέπειας,

43

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Δ

ήμαρχοι και τοπικές αρχές διαδραματίζουν έναν όλο και πιο σημαντικό ρόλο στην προώθηση της υγείας και της ευημερίας

Υ

πουργοί Υγείας και φορείς Δημόσιας Υγείας δραστηριοποιούνται όλο και περισσότερο για την εισαγωγή διατομεακών προσεγγίσεων στην Υγεία

44

οι 4 τομείς προτεραιότητας αξιοποιούν τις «κατηγορίες για τον καθορισμό των προτεραιοτήτων και προγραμμάτων στον ΠΟΥ». Οι κατηγορίες αυτές συμφωνήθηκαν από τα κράτη-μέλη σε παγκόσμιο επίπεδο και έχουν ευθυγραμμιστεί με την αντιμετώπιση των ειδικών απαιτήσεων και τις εμπειρίες της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας. Επίσης, βασίζονται σε σχετικές στρατηγικές του ΠΟΥ και σε σχέδια δράσης σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Οι 4 τομείς προτεραιότητας είναι αλληλένδετοι, αλληλοεξαρτώμενοι και αλληλοϋποστηριζόμενοι, ώστε να γίνουν υπόθεση ολόκληρης της κοινωνίας. Για παράδειγμα, ενέργειες για την ενδυνάμωση των ατόμων θα βοηθήσουν στον περιορισμό μιας επιδημίας μη μεταδοτικών νοσημάτων, καθώς και στην ενίσχυση της ικανότητας της δημόσιας υγείας. Αυτά, με τη σειρά τους, θα βοηθήσουν στον περιορισμό των μεταδοτικών νόσων. Οι κυβερνήσεις επιτυγχάνουν καλύτερα αποτελέσματα στον τομέα της υγείας όταν συνδέουν πολιτικές, επενδύσεις και υπηρεσίες, με επίκεντρο τη μείωση των ανισοτήτων. Το Περιφερειακό Γραφείο του ΠΟΥ για την Ευρώπη θα ενισχύσει τον ρόλο του ως εφόδιο για τη χάραξη πολιτικών που θα βασίζονται σε αποδείξεις και παραδείγματα ολοκληρωμένων προσεγγίσεων. Οι περιφερειακοί στόχοι θα συνδράμουν στην παρακολούθηση της προόδου του προγράμματος «Υγεία 2020». Η ανάληψη δράσης στους τομείς των 4 προτεραιοτήτων επιτάσσει έναν συνδυασμό κυβερνητικών προσεγγίσεων που προτάσσουν την υγεία, την ισότητα και την ευημερία. Η έξυπνη διακυβέρνηση θα προβλέψει την αλλαγή, θα προωθήσει την καινοτομία και θα προσανατολίζεται στην επένδυση της

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

προαγωγής της υγείας και της πρόληψης των ασθενειών. Οι κυβερνητικές προσεγγίσεις θα διέπονται από τη διακυβέρνηση, από τις δημόσιες πολιτικές και ρυθμίσεις, καθώς επίσης και από νέες μορφές συνεργασίας με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ανεξάρτητους οργανισμούς και φορείς εμπειρογνωμόνων. Υπάρχει μια αυξανόμενη ανάγκη οι πολιτικές να βασίζονται σε δεδομένα και πρακτικές, να λαμβάνουν υπόψη τις ηθικές αξίες, να διευρύνουν τη διαφάνεια και να ενδυναμώνουν τη λογοδοσία σε πεδία όπως η προστασία της ιδιωτικής ζωής, η αξιολόγηση των κινδύνων και η αξιολόγηση των επιπτώσεων στην υγεία. Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» αναγνωρίζει ότι οι χώρες που συμμετέχουν έχουν διαφορετικές αφετηρίες, διαφορετικό περιβάλλον και ικανότητες. Πολλές αποφάσεις πολιτικής για την υγεία λαμβάνονται υπό συνθήκες αβεβαιότητας και ατελούς γνώσης, ενώ επίσης είναι αδύνατον να προβλεφθούν πλήρως οι ευρύτερες επιπτώσεις του συστήματος, εξαιτίας των πολλών παραμέτρων που περιλαμβάνουν οι μεταρρυθμίσεις των συστημάτων υγείας. Η αντιμετώπιση των σύνθετων προβλημάτων, όπως η παχυσαρκία, η πολυνοσηρότητα και οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες, αποτελεί μια πρόκληση. Η άντληση γνώσεων από τις κοινωνικές, τις συμπεριφορικές και τις πολιτικές επιστήμες αποδεικνύεται ολοένα και πιο σημαντική, περιλαμβανομένου και του κοινωνικού μάρκετινγκ, των οικονομικών της συμπεριφοράς και της νευροεπιστήμης. Μελέτες καταδεικνύουν την αξία της προώθησης μικρότερης κλίμακας –αλλά παρά ταύτα αποτελεσματικών– παρεμβάσεων, σε τοπικό και κοινοτικό επίπεδο, για την ενθάρρυν-

ση της εκμάθησης και της προσαρμογής. Η συνεργασία σε όλη την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια μπορεί να επιταχύνει την ανάπτυξη της τεχνογνωσίας, καθώς κάθε χώρα και κάθε τομέας μπορούν ταυτόχρονα να μάθουν και να συμβάλλουν.

1ος τομέας προτεραιότητας:

Επενδύοντας στον τομέα της υγείας μέσω της διά βίου προσέγγισης και της ενδυνάμωσης των ανθρώπων Η υποστήριξη της καλής υγείας καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου οδηγεί σε αύξηση του προσδόκιμου υγιούς ζωής και στη μακροζωία, τα οποία μπορούν να αποφέρουν σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και ατομικά οφέλη. Οι δημογραφικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα απαιτούν μιαν αποτελεσματική στρατηγική καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου, που να δίνει προτεραιότητα σε νέες προσεγγίσεις για την προαγωγή της υγείας και την πρόληψη των ασθενειών. Η βελτίωση της υγείας του πληθυσμού και οι ίσες ευκαιρίες σε αυτήν αρχίζουν με την εγκυμοσύνη και την πρώιμη ανάπτυξη του παιδιού. Τα υγιή παιδιά μαθαίνουν καλύτερα, οι υγιείς ενήλικες είναι πιο παραγωγικοί και οι υγιείς ηλικιωμένοι μπορούν να συνεχίσουν να συμβάλλουν ενεργά στην κοινωνία. Η υγιής και ενεργός γήρανση αποτελεί τόσο πολιτική προτεραιότητα όσο και μείζονα προτεραιότητα της έρευνας. Τα προγράμματα προαγωγής της υγείας που βασίζονται στις αρχές της συμμετοχής και της ενδυνάμωσης προσφέρουν πραγματικά οφέλη. Αυτό περιλαμβάνει: δημιουργία καλύτερων συνθηκών για την υγεία, βελτίωση της αγωγής υγείας, υποστήριξη της ανεξάρτητης διαβίωσης και να καταστεί η πιο υγιεινή επιλογή η πιο εύκολη επιλογή. Επιπλέον, αυτό σημαίνει πρόνοια για πιο ασφαλείς εγκυμοσύνες και για ένα υγιές ξεκίνημα των ανθρώπων στη ζωή, προαγωγή της ασφάλειας και της ευημερίας, παροχή προστασίας κατά τη διάρκεια της παιδικής και της νεανικής ηλικίας, προώθηση των υγιεινών χώρων εργασίας και υποστήριξη της υγιούς γήρανσης. Προτεραιότητα αποτελεί η παροχή υγιεινών τροφίμων και διατροφής καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, καθώς η επιδημία της παχυσαρκίας εξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη. Ισχυρά στοιχεία καταδεικνύουν ότι οι αποδοτικοί μηχανισμοί πολιτικής μπορεί να ενισχύσουν άμεσα την υγεία του πληθυσμού και την ευημερία. Η πρακτική εμπειρία και τα στατιστικά δεδομένα σχετικά με τα προ-

γράμματα προαγωγής της υγείας και τις εθνικές στρατηγικές για πολύ σημαντικές νόσους –όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα ή ο διαβήτης– έχουν πληθύνει σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια. Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν ότι ο συνδυασμός της πολιτικής διακυβέρνησης με τα υποστηρικτικά περιβάλλοντα και τις προσεγγίσεις που προωθούν μια αίσθηση ελέγχου και ενδυνάμωσης μπορεί να οδηγήσει στην επιτυχία. Η ενίσχυση της έρευνας για την κοινωνική συμπεριφορά μπορεί να προσφέρει μια διευρυμένη βάση αποδεικτικών στοιχείων για τη στήριξη των εξελίξεων προς αυτήν την κατεύθυνση. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η ενίσχυση των προγραμμάτων προαγωγής της ψυχικής υγείας. Ένας στους τέσσερις ανθρώπους στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια βιώνει κάποιου είδους πρόβλημα ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της ζωής του. Μια ιδιαίτερη πρόκληση είναι η προώθηση της έγκαιρης διάγνωσης της κατάθλιψης και η πρόληψη των αυτοκτονιών, δημιουργώντας προγράμματα παρέμβασης σε επίπεδο κοινότητας. Η έρευνα οδηγεί σε μια καλύτερη κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ των επιζήμιων προβλημάτων ψυχικής υγείας και της κοινωνικής περιθωριοποίησης, της ανεργίας, της έλλειψης στέγης και του αλκοολισμού, καθώς και άλλων διαταραχών που σχετίζονται με τη χρήση ουσιών. Επίσης, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν και οι νέες μορφές εθισμού, που σχετίζονται με εικονικούς κόσμους του διαδικτύου. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η στρατηγική έμφαση στην υγιεινή ζωή, τόσο για τους νέους όσο και για τους ηλικιωμένους. Ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων μπορούν να συμβάλουν σε προγράμματα που υποστη-

Η

ενίσχυση της υγείας μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων άλλων τομέων

45

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ρίζουν την υγεία τους, περιλαμβανομένων και των δραστηριοτήτων από γενιά σε γενιά. Για τους νέους αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν εκπαίδευση μεταξύ ομοτίμων, συμμετοχή των οργανώσεων νεολαίας και προγράμματα αγωγής υγείας στο σχολείο. Η παρέμβαση για την ψυχική και τη σεξουαλική υγεία είναι εξίσου σημαντική. Στους ηλικιωμένους, οι πρωτοβουλίες για την ενεργό και υγιή γήρανση μπορούν να ωφελήσουν την υγεία και την ποιότητα της ζωής τους.

2ος τομέας προτεραιότητας:

Αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων για την υγεία στην Ευρώπη: Μη μεταδοτικές και μεταδοτικές ασθένειες

Τ

ο πρόγραμμα «Υγεία 2020» βασίζεται στις αξίες που κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα του ΠΟΥ

46

Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» επικεντρώνεται σε μια σειρά αποτελεσματικών ολοκληρωμένων στρατηγικών και παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των σημαντικών προκλήσεων για την υγεία σε όλη την Περιφέρεια. Αυτές σχετίζονται με τις δύο μη μεταδοτικές και μεταδοτικές ασθένειες. Και οι δύο τύποι απαιτούν συνδυασμό αποφασιστικών δράσεων για τη δημόσια υγεία και παρεμβάσεις στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης. Η αποτελεσματικότητά τους στηρίζεται σε δράσεις για την ισότητα, σε κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες της υγείας, στην ενδυνάμωση και στο υποστηρικτικό περιβάλλον. Για την επιτυχή αντιμετώπιση του υψηλού «φορτίου» των μη μεταδοτικών ασθενειών απαιτείται o συνδυασμός των προσεγγίσεων στην Περιφέρεια. Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» υποστηρίζει την εφαρμογή ολοκληρωμένων προσεγγίσεων από το σύνολο της

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

διακυβέρνησης και της κοινωνίας, οι οποίες έχουν συμφωνηθεί σε άλλες περιφερειακές και παγκόσμιες στρατηγικές, καθώς γίνεται όλο και ευρύτερα αποδεκτό πως η δράση που στόχο έχει να επηρεάσει τη συμπεριφορά του ατόμου έχει περιορισμένο αντίκτυπο. Οι μη μεταδοτικές ασθένειες είναι άνισα κατανεμημένες εντός και μεταξύ των χωρών και σχετίζονται άμεσα με τη δράση που αφορά σε κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που δρουν καθοριστικά στην υγεία. Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» υποστηρίζει την εντατικοποίηση των προσπαθειών για την εφαρμογή παγκόσμιων και περιφερειακών εντολών σε σχέση με τις μη μεταδοτικές νόσους. Οι τομείς προτεραιότητας για την Περιφέρεια περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Υφιστάμενες δηλώσεις και στρατηγικές: Αυτές περιλαμβάνουν: την πολιτική δήλωση των Ηνωμένων Εθνών το 2011 για τις μη μεταδοτικές ασθένειες, τη Σύμβαση-Πλαίσιο του ΠΟΥ για τον έλεγχο του καπνού, την Παγκόσμια Στρατηγική για τη διατροφή, τη φυσική δραστηριότητα και την υγεία, την Παγκόσμια Στρατηγική για τη μείωση της επιβλαβούς χρήσης του αλκοόλ και το Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης για τη μείωση της επιβλαβούς χρήσης του αλκοόλ, το Σχέδιο Δράσης για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την πρόληψη και τον έλεγχο των μη μεταδιδόμενων ασθενειών 2012-2016 και το Σχέδιο Δράσης για την ψυχική υγεία στην Ευρώπη του ΠΟΥ.

• Η προαγωγή της υγείας: Όπως ορίζεται στη Χάρτα της Οτάβα για την Προαγωγή της Υγείας, αυτό βρίσκεται στο επίκεντρο αυτών των δηλώσεων και στρατηγικών.

Όλες ενθαρρύνουν τις κυβερνήσεις να αναπτύξουν διατομεακές στρατηγικές σε εθνικό επίπεδο, που θα θέτουν στόχους σχετικούς με τις βασικές προκλήσεις που σχετίζονται με τις μη μεταδοτικές ασθένειες. Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» υποστηρίζει τις συνεχιζόμενες κι επίμονες προσπάθειες για την καταπολέμηση των μεταδοτικών ασθενειών. Καμία χώρα δεν μπορεί να εφησυχάσει χαλαρώνοντας την επαγρύπνησή της και καθεμία πρέπει να προσπαθεί διαρκώς να διατηρήσει τα υψηλότερα πρότυπα. Για την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια οι τομείς προτεραιότητας είναι οι ακόλουθοι: • Ικανότητα ενημέρωσης και εποπτείας: Εφαρμογή του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού, βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και, όπου ενδείκνυται, υλοποίηση κοινών δραστηριοτήτων ελέγχου παρακολούθησης των ασθενειών από τις αρμόδιες αρχές στο δημόσιο σύστημα υγείας, στην κτηνιατρική, στα τρόφιμα και τη γεωργία, για τον καλύτερο έλεγχο των μολυσματικών ασθενειών που μπορούν να μεταδοθούν από τα ζώα στον ανθρώπους, περιλαμβανομένων και των αναδυόμενων λοιμωδών νοσημάτων, των οργανισμών που είναι ανθεκτικοί στα φάρμακα και των λοιμώξεων που προέρχονται από το νερό και τα τρόφιμα.

• Αντιμετώπιση των σοβαρών ιογενών και βακτηριακών απειλών: Εφαρμογή περιφερειακών πολιτικών και σχεδίων δράσης, καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής, περιορισμό της εμφάνισης και εξάπλωσης των οργανισμών που είναι ανθεκτικοί στα φάρμακα και των λοιμώξεων, μέσω της συνετής χρήσης των αντιβιοτικών και του ελέγχου των λοιμώξεων, διασφάλιση ασφαλών βασικών αγαθών, όπως το νερό και τα τρόφιμα, επίτευξη και διατήρηση της συνιστώμενης εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού για την πρόληψη των ασθενειών που προλαμβάνονται με αυτόν τον τρόπο, επίτευξη των περιφερειακών και παγκόσμιων στόχων για την εκρίζωση και την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας, της ιλαράς, της ερυθράς και της ελονοσίας, πλήρης έλεγχος των πολύ σοβαρών ασθενειών όπως είναι η φυματίωση, ο HIV και η γρίπη, διασφαλίζοντας ότι το σύνολο του πληθυσμού – περιλαμβανομένων και των ευάλωτων ομάδων– έχει πρόσβαση στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και σε κάθε έγκυρη παρέμβαση.

3ος τομέας προτεραιότητας:

Ενίσχυση των ανθρωποκεντρικών συστημάτων υγείας, των δυνατοτήτων της δημόσιας υγείας και της ετοιμότητας, επιτήρησης και ανταπόκρισης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης Η παροχή υψηλής ποιότητας φροντίδας και τα καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα απαιτούν συστήματα υγείας που είναι οικονομικά βιώσιμα, προσαρμοσμένα στις ανάγκες, ανθρωποκεντρικά και τεκμηριωμένα. Όλες οι χώρες πρέπει να προσαρμοστούν στις δημογραφικές και επιδημιολογικές αλλαγές, ιδιαίτερα στις προκλήσεις στον τομέα της ψυχικής υγείας, των χρόνι-

Η

αντιμετώπιση σύνθετων προβλημάτων, όπως της παχυσαρκίας, της πολυνοσηρότητας και των νευροεκφυλιστικών ασθενειών, αποτελεί μια πρόκληση

ων νοσημάτων και των συνθηκών που σχετίζονται με τη γήρανση. Απαιτείται, όμως, ο αναπροσανατολισμός των συστημάτων υγείας, ώστε να δίνουν προτεραιότητα στην πρόληψη των ασθενειών, να υιοθετούν τη συνεχή ποιοτική βελτίωση και να ενσωματώνουν την παροχή υπηρεσιών, να διασφαλίζουν τη συνέχεια της φροντίδας, να στηρίζουν την αυτοφροντίδα στους ασθενείς και να μεταφέρουν τη φροντίδα πιο κοντά στις οικίες των ασθενών, όσο είναι ασφαλές και αποδοτικό. Οι δυνατότητες της εξατομικευμένης ιατρικής πρέπει να αξιολογηθούν. Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» επαναβεβαιώνει τη δέσμευση του ΠΟΥ και των χωρών-μελών του στη διασφάλιση της καθολικής κάλυψης, περιλαμβανομένης και της πρόσβασης σε υψηλής ποιότητας και οικονομικά προσιτή περίθαλψη και φάρμακα. Πολλές χώρες έχουν επιτύχει καθολι-

47

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Ι

διαίτερα σημαντική είναι η ενίσχυση των προγραμμάτων προαγωγής της ψυχικής υγείας

"Υγεία 2020": Πρωταρχικοί στόχοι

Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» επιδιώκει να φέρει μετρήσιμα αποτελέσματα στην υγεία στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια. Τα κράτημέλη έχουν συμφωνήσει στους ακόλουθους περιφερειακούς στόχους: 1. Μείωση των πρόωρων θανάτων από το 2020 2. Αύξηση του προσδόκιμου ζωής 3. Μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας 4. Ενίσχυση της ευημερίας του πληθυσμού 5. Διασφάλιση της καθολικής κάλυψης και του δικαιώματος πρόσβασης στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας 6. Ορισμός των εθνικών σκοπών και στόχων που σχετίζονται με την υγεία στα κράτη-μέλη Ένα σύνολο εθελοντικών δεικτών που έχουν συμφωνηθεί από τα κράτη-μέλη μπορούν να στηρίξουν τους εθνικούς σκοπούς και στόχους που σχετίζονται με την υγεία.

48

κή κάλυψη, αλλά μένουν πολλά να γίνουν ακόμα για να εξαλειφθούν καταστροφικά υψηλά κόστη στην Περιφέρεια. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και η ανθεκτικότητα στους οικονομικούς κύκλους, να περιοριστούν οι αυξήσεις στα κόστη που συνδέονται με την προσφορά και να εξαλειφθούν οι σπάταλες δαπάνες, προσφέροντας παράλληλα λογικά επίπεδα οικονομικής προστασίας. Η αξιολόγηση της τεχνολογίας υγείας και η διασφάλιση της ποιότητας των μηχανισμών είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη διαφάνεια και την υπευθυνότητα των συστημάτων υγείας, αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας ασφάλειας των ασθενών. Το πρόγραμμα «Υγεία 2020» παραμένει αφοσιωμένο στην ανάδειξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας σε ακρογωνιαίο λίθο των υγειονομικών συστημάτων στον 21ο αιώνα. Η ΠΦΥ μπορεί να απαντήσει στις σημερινές ανάγκες, υιοθετώντας ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για την ανάπτυξη συνεργασιών και ενθαρρύνοντας τα άτομα να διερευνούν νέους τρόπους θεραπείας τους και να φροντίζουν καλύτερα την υγεία τους. Η πλήρης αξιοποίηση των εργαλείων και των καινοτομιών του 21ου αιώνα, όπως οι επικοινωνίες –ψηφιακά αρχεία, τηλεϊατρική και e-Υγεία– και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μπορεί να προσφέρει καλύτερη και αποδοτικότερη φροντίδα. Η αναγνώριση των ασθενών ως βοηθημάτων και ως συνεργατών και η αναγνώριση της ευθύνης στην έκβαση των ασθενών είναι βασικές αρχές. Βέβαια, η επίτευξη καλύτερων εκβάσεων υγείας απαιτεί σημαντική ενίσχυση των δυνατοτήτων και των λειτουργιών της δημόσιας υγείας. Αν και οι

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

πόροι και οι δυνατότητες της δημόσιας υγείας διαφέρουν απ’ άκρη σ’ άκρη της Περιφέρειας, ιεραρχώντας τις επενδύσεις στους δημόσιους υγειονομικούς θεσμούς και τις προσπάθειες ενδυνάμωσης της προστασίας και προώθησης της υγείας και της πρόληψης ασθενειών μπορούμε να έχουμε ιδιαίτερα αποδοτικά οφέλη. Η αναθεώρηση και η προσαρμογή των νόμων και των οργάνων της δημόσιας υγείας για τον εκσυγχρονισμό και η ενίσχυση των λειτουργιών της μπορούν επίσης να βοηθήσουν. Διαρκώς αυξανόμενη είναι η σημασία της παγκόσμιας και διασυνοριακής συνεργασίας γύρω από τις προκλήσεις της υγείας, όπως και ο συντονισμός εντός των χωρών που έχουν αποκεντρώσει τη διαχείριση ευθυνών στη δημόσια υγεία. Ωστόσο, η αναζωογόνηση της δημόσιας υγείας και η μεταμόρφωση της παροχής υπηρεσιών απαιτεί αναμόρφωση της εκπαίδευσης των επαγγελματιών του χώρου. Ένα πιο ευέλικτο εργατικό δυναμικό, με περισσότερες δεξιότητες και ομαδικό προσανατολισμό βρίσκεται στην καρδιά ενός συστήματος υγείας κατάλληλου για τον 21ο αιώνα. Αυτό περιλαμβάνει: παροχή υπηρεσιών υγείας που βασίζεται στην ομαδική δουλειά, νέες μορφές παροχής υπηρεσιών (περιλαμβανομένης και της κατ’ οίκον και της μακροχρόνιας φροντίδας), ικανότητες στήριξης της ενδυνάμωσης των ασθενών και της αυτοφροντίδας, αυξημένο στρατηγικό σχεδιασμό, διαχείριση και εργασία σε όλους τους τομείς, καθώς και αρχηγικές ικανότητες. Συνεπάγεται μια νέα εργασιακή κουλτούρα, που υιοθετεί νέες μορφές συνεργασίας μεταξύ επαγγελματιών στη δημό-

σια υγεία και στην περίθαλψη, όπως και μεταξύ των επαγγελματιών της υγείας και των κοινωνικών υπηρεσιών, αλλά και άλλων τομέων. Η κρίση του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού στην υγεία απαιτεί την εφαρμογή του Κώδικα Πρακτικής για τη Διεθνή Στρατολόγηση Υγειονομικού Προσωπικού του ΠΟΥ. Απαραίτητη είναι η ανάπτυξη προσαρμοστικών πολιτικών και ανθεκτικών δομών και η προνοητικότητα για την αποτελεσματική πρόβλεψη και τη διαχείριση των κρίσεων υγείας. Είναι σημαντικό οι πολιτικές να αντανακλούν τα περίπλοκα αιτιώδη μονοπάτια και να αντιδρούν με ταχύ και καινοτόμο τρόπο σε απρόσμενα γεγονότα, όπως οι επιδημίες μεταδοτικών νοσημάτων. Ο Διεθνής Υγειονομικός Κανονισμός απαιτεί από τις χώρες να εφαρμόσουν μια διασυνοριακή, διατομεακή προσέγγιση στις υγειονομικές έκτακτες ανάγκες, που εξετάζει πολλαπλούς κινδύνους, και να είναι προετοιμασμένες να διαχειριστούν αποτελεσματικά τις υγειονομικές εκφάνσεις εκτάκτων αναγκών και ανθρωπιστικών καταστροφών.

4ος τομέας προτεραιότητας:

Δημιουργώντας ανθεκτικές κοινότητες και υποστηρικτικά περιβάλλοντα Η οικοδόμηση ανθεκτικότητας είναι ένας παράγοντας-κλειδί στην προστασία και την προώθηση της υγείας και της ευημερίας, τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο. Οι ευκαιρίες υγείας των ατόμων είναι στενά συνδεδεμένες με τις συνθήκες στις οποίες γεννιούνται, μεγαλώνουν, εργάζονται και γηράσκουν. Η συστηματική αξιολόγηση των επιδράσεων στην υγεία από ένα συνεχές μεταβαλλόμενο περιβάλλον –ιδιαίτερα σε σχέση με την τεχνολογία, την εργασία, την παραγωγή ενέργειας και την αστικοποίηση– είναι απαραίτητη και πρέπει να συνοδεύεται από δράσεις που θα διασφαλίζουν τα θετικά οφέλη. Ανθεκτικές κοινότητες αντιδρούν προληπτικά σε νέες ή διαφορετικές καταστάσεις, προετοιμάζονται για οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές αλλαγές και διαχειρίζονται καλύτερα την κρίση και τις κακουχίες. Το κίνημα Υγιείς Πόλεις και Κοινότητες του ΠΟΥ παρέχει αναλυτικά παραδείγματα για το πώς να οικοδομηθεί μια τέτοιου είδους ανθεκτικότητα, ιδιαίτερα με την εμπλοκή των κατοίκων και την οικειοποίηση των ζητημάτων υγείας από τις τοπικές κοι-

νωνίες. Άλλα δίκτυα παρέχουν παρόμοιες εμπειρίες, όπως σχολεία ή χώροι εργασίας που προάγουν την υγεία. Η συνεργασία μεταξύ των περιβαλλοντικών και των υγειονομικών τομέων είναι κρίσιμη για την προστασία της ανθρώπινης υγείας από τους κινδύνους ενός επισφαλούς ή μολυσμένου περιβάλλοντος και για τη δημιουργία κοινωνικών και φυσικών χώρων που την προάγουν. Άλλωστε, πολλά νοσήματα σχετίζονται με περιβαλλοντικές απειλές, όπως η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, και αλληλεπιδρούν με κοινωνικούς υγειονομικούς παράγοντες. Οι χώρες έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν πολιτικές επωφελείς για την υγεία του πλανήτη και των ανθρώπων, ενώ αναγνωρίζουν πως η συνέργεια μεταξύ τομέων είναι σημαντική για την προστασία της ανθρώπινης υγείας από τους κινδύνους ενός μολυσμένου περιβάλλοντος. Η επέκταση της διεπιστημονικής και διατομεακής συνεργασίας για την ανθρώπινη, περιβαλλοντική και ζωική υγεία ενισχύει την αποτελεσματικότητα της Δημόσιας Υγείας. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει: προσπάθειες πλήρους εφαρμογής πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών, όπως και των προτάσεων της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής και υγειονομικής διαδικασίας, ταχεία διάδοση της επιστημονικής γνώσης, αξιολόγηση των επιδράσεων πολιτικών διαφόρων τομέων στην υγεία, ιδιαίτερα εκείνων που επιδρούν και στο περιβάλλον, διασφάλιση της συνεχούς ανάπτυξης και της προσαρμογής σχετικών υπηρεσιών, καθώς και ενθάρρυνση του τομέα υγείας να ακολουθεί πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον. •••

"Υγεία 2020": Το όραμα

Οραματιζόμαστε μια Ευρωπαϊκή Περιοχή (ΠΟΥ) στην οποία οι άνθρωποι διευκολύνονται και στηρίζονται, για να εξασφαλίσουν όσο το δυνατόν καλύτερη υγεία και ευημερία, και οι χώρες –ξεχωριστά και σε συνεργασία– εργάζονται για να μειώσουν τις αδικίες στην Υγεία τόσο εντός της περιοχής όσο και εκτός.

49

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

• Η Open Health Alliance είναι Πανελλήνιος Φορέας Υγείας (μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα). Περιλαμβάνει ιατρούς και φορείς Π.Φ.Υ, καθώς και Ενώσεις Ασθενών • Η συνεργασία με το δικηγορικό γραφείο Ν. Λιναρά στοχεύει στη στήριξη των μελών της OHA για την κάλυψη νομικών υπηρεσιών

Μύθοι και αλήθειες για την ιατρική διαφήμιση του Open Health Alliance, με τη συνεργασία του δικηγορικού γραφείου «Νικόλαος Κ. Λιναράς και Συνεργάτες»

Τι ισχύει με τις κάρτες υγείας, την παρουσία γιατρών σε sites και φυλλάδια, αλλά και την κοστολόγηση και ανάρτηση τιμοκαταλόγου με ιατρικές πράξεις

Π

ολύτιμες απαντήσεις σε σημαντικά ερωτήματα γύρω από την ιατρική διαφήμιση, ιδιαίτερα στην εποχή του διαδικτύου, προσφέρει ο Πανελλήνιος Φορέας Υγείας Open Health Alliance (Ανοικτή Συμμαχία για την Υγεία) σε συνεργασία με το δικηγορικό γραφείο «Ν. Κ. Λιναράς και Συνεργάτες».

Μπορώ να συμμετέχω σε επιχειρήσεις που προωθούν κάρτες υγείας; Το τελευταίο διάστημα, η αγορά έχει κατακλυστεί από την υπερπροσφορά καρτών υγείας, οι οποίες έναντι συνδρομής από μέρους του πελάτη-ασθενή τού παρέχουν πρόσβαση σε «δίκτυα» φορέων ΠΦΥ (γιατρών και ιατρικών εταιρειών) που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε μειωμένες τιμές ή/και με προσφορές, καθώς και με

50

δωρεάν παροχές. Τις κάρτες αυτές προωθούν εταιρείες οι οποίες δεν έχουν σχέση με τον χώρο της υγείας, παρουσιαζόμενες ότι παρέχουν υπηρεσίες προς τους πολίτες μέσω της ανάπτυξης και διαχείρισης προγραμμάτων υγείας, ή με πολλές άλλες μορφές, και ουσιαστικά συγκαλύπτουν την εκ μέρους των εταιρειών αυτών μεσολάβηση για την εξεύρεση/ υπόδειξη πελατείας προς τους συνεργαζό-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

51

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Ο

ι πρακτικές που σχετίζονται με τις κάρτες υγείας συνιστούν απαγορευμένη περιγραφή του νόμου

μενους με αυτές φορείς ΠΦΥ (γιατρών και ιατρικών εταιρειών), πρακτικές που συνιστούν απαγορευμένη περιγραφή του νόμου που θεωρεί ασυμβίβαστη με το ιατρικό επάγγελμα τη χρησιμοποίηση μεσαζόντων από την πλευρά του γιατρού για την προσέλκυση πελατείας. Τέτοιες πρακτικές, όπως προβάλλονται από τα ΜΜΕ, μπορεί να συνιστούν και απαγορευμένη έμμεση διαφήμιση των ανωτέρω φορέων παροχής ΠΦΥ, ιδίως δε όταν η προβολή των σχετικών καρτών και των φορέων παροχής ΠΦΥ συνοδεύεται με εξόφθαλμες προσφορές-«κράχτες» σε ιατρικές πράξεις, με την υπόσχεση δωρεάν υπηρεσιών κ.λπ. Σε πολλές περιπτώσεις, οι εταιρείες αυτές υποχρεώνουν τους γιατρούς με τους ο-

2. Το όνομα, η επωνυμία ή ο τίτλος που επιλέγει ο γιατρός για την ιστοσελίδα του ή την ηλεκτρονική του διεύθυνση πρέπει να συνάδουν με την επαγγελματική του ευπρέπεια και αξιοπρέπεια και να ανταποκρίνονται στις πραγματικά παρεχόμενες υπηρεσίες.

3. Η ιστοσελίδα πρέπει να αναφέρει τον χρόνο της τελευταίας της ενημέρωσης. Πρέπει επίσης να αναφέρει οποιαδήποτε πιθανή σύγκρουση συμφερόντων.

4. Η ιστοσελίδα μπορεί να περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τις συμβάσεις ή τη –με οποιονδήποτε τρόπο– συνεργασία του γιατρού με το Δημόσιο, τα ταμεία ασθενείας και τους ασφαλιστικούς φορείς.

5. Οι πληροφορίες που παρέχονται στην ιστοσελίδα πρέπει να είναι ακριβείς, αντι-

ποίους συμβάλλονται να κατευθύνουν τους ασθενείς σε συγκεκριμένους γιατρούς/ιατρικές εταιρείες που «ανήκουν» στο ίδιο «δίκτυο», το οποίο συνιστά αθέμιτη πρακτική, απαγορευμένη από τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας.

κειμενικές, κατανοητές και σύμφωνες με τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (να μη γίνεται προβολή με ενέργειες ή/και μέσα που αποτελούν αθέμιτο ανταγωνισμό, όπως χρήση επιστημονικών κ.λπ. τίτλων που δεν έχουν αποκτηθεί νόμιμα ή δεν έχουν αναγνωριστεί στην Ελλάδα, επαγγελία θεραπείας με μεθόδους, φάρμακα και μέσα που δεν έχουν αναγνωριστεί και καθιερωθεί επιστημονικά ή νομότυπα, χρήση οργάνων, μηχανημάτων ή πειραμάτων όταν εφαρμόζονται με σκοπό την προσέλκυση πελατείας ή τη διαφήμιση, με τη δημοσίευση –εν γνώσει του γιατρού– αγγελιών, επιστολών με τη μορφή ευχαριστηρίων κ.λπ.). Σε καμία δηλαδή περίπτωση δεν πρέπει να οδηγούν σε παραπλάνηση του κοινού ή σε έμμεση συγκριτική εκτίμηση προσόντων ή πτυχίων ή υπαινιγμό, έστω, οποιασδήποτε υπεροχής του γιατρού έναντι των συναδέλφων του.

Τι ισχύει σχετικά με την παρουσία ενός γιατρού στο διαδίκτυο; Σύμφωνα με τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (αρ. 18), ο γιατρός μπορεί να έχει παρουσία στο διαδίκτυο και επιτρέπεται να έχει προσωπικό προφίλ και σελίδα με τις εξής προϋποθέσεις και περιορισμούς:

1. Η ιστοσελίδα στο διαδίκτυο αναφέρει το όνομα, το επώνυμο, τον αριθμό μητρώου του οικείου ιατρικού συλλόγου, τους μόνιμους τίτλους που έχουν αναγνωριστεί στην Ελλάδα, την ειδικότητα και τις ημέρες και ώρες των επισκέψεων.

52

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Τελευταία, είναι συχνό το φαινόμενο τράπεζες να διαφημίζουν εμφανώς παρόχους υγείας και τιμοκαταλόγους ιατρικών πράξεων. Είναι νόμιμη η συμμετοχή μου σε ένα τέτοιο φυλλάδιο; Από την κείμενη νομοθεσία (Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας) απαγορεύεται οποιαδήποτε προσωπική διαφήμιση ή συστηματική δημόσια παρουσία ή αναφορά του ονόματος του γιατρού, άμεσα ή έμμεσα, η οποία είτε προέρχεται από αυτόν είτε διενεργείται με δική του υποκίνηση, καθώς επίσης και η ανάρτηση σε δημόσιο χώρο διαφημιστικών πινακίδων ή επιγραφών, η διανομή φυλλαδίων, αγγελιών, δημοσιευμάτων ή οποιασδήποτε φύσης διαφημιστικών εντύπων ή άλλων ανακοινώσεων στον έντυπο ή ηλεκτρονικό τύπο. Επίσης, απα-

Υπάρχει μια έντονη τάση στην αγορά δημιουργίας, από εταιρείες, online καταλόγων γιατρών και ιατρικών εταιρειών, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις παρέχονται και υπηρεσίες online ραντεβού. Συνήθως σε αυτούς τους καταλόγους γίνεται αναφορά στα στοιχεία του γιατρού περιοριστικά, όπως επιβάλλει η κείμενη νομοθεσία, χωρίς όμως να αποκλείονται και περιπτώσεις που υπερβαίνουν τα όρια του νόμου ως προς το νόμιμο και θεμιτό της προβολής-παρουσίας του γιατρού. Πρόβλημα δημιουργείται στις περιπτώσεις που οι διαχειριστές των σχετικών καταλόγων, για να έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των αντίστοιχων ιατρικών καταλόγων, προβαίνουν σε διαφημιστικές καμπάνιες που έχουν ως αντικείμενο είτε μια πάθηση (π.χ. παχυσαρκία)

γορευμένη είναι και οποιαδήποτε χρησιμοποίηση των ανωτέρω ή παρεμφερών στοιχείων από τρίτους, οι οποίοι έχουν σχέσεις συνεργασίας ή εξάρτησης από τον γιατρό, με έμμεσο ή άμεσο σκοπό τη διαφήμισή του, εφόσον αποδεικνύεται ότι ο γιατρός γνώριζε τις ενέργειες των προσώπων αυτών. Επομένως, η απάντηση είναι σαφής και αρνητική. Πόσο μάλλον που ως επί το πλείστον στις περιπτώσεις αυτές, για να υπάρχει μαζική προσέλκυση εν δυνάμει πελατώνασθενών υπάρχει και ανάρτηση/προβολή τιμοκαταλόγου ιατρικών υπηρεσιών (που συνήθως εμπεριέχουν ως «κράχτες» και δώρα, πακέτα προσφορών ή εκπτώσεις), που και αυτή απαγορεύεται και τιμωρείται αυτοτελώς από την κείμενη νομοθεσία.

είτε μια προτροπή σε ιατρική πράξη συνήθως προληπτικής ιατρικής (π.χ. πηγαίνετε να κάνετε ένα pap test), με τις οποίες άλλοτε προωθούνται συγκεκριμένοι γιατροί, αλλά και διαφημίζονται ευρέως ιατρικές πράξεις, αναφέροντας και τιμοκατάλογο των προβαλλόμενων/προτεινόμενων υπηρεσιών (π.χ. σφράγισμα με 20 ευρώ), που παραπέμπουν σε συγκεκριμένους γιατρούς. Οι πρακτικές αυτές, εφόσον λαμβάνουν χώρα, είναι μη νόμιμες, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, καθώς συνιστούν απαγορευόμενη διαφήμιση και αθέμιτη ενέργεια απέναντι σε συναδέλφους γιατρούς.

Πόσο νόμιμα είναι τα διάφορα portal υγείας, οι online οδηγοί υγείας και κλεισίματος online ραντεβού;

Ο

γιατρός μπορεί να έχει παρουσία στο διαδίκτυο υπό προϋποθέσεις και περιορισμούς

Σε ποιες περιπτώσεις είναι νόμιμο να αναρτώνται τιμοκατάλογοι υπηρεσιών στο διαδίκτυο σε ιστοσελίδα γιατρού; Σύμφωνα με το αρ. 19 του ν. 3418/2005 («Αμοιβή ιατρού») παρ. 1 & 2, ορίζεται ότι: 1. Ο γιατρός παρέχει τις υπηρεσίες του

53

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Υ

πάρχει μια έντονη τάση στην αγορά δημιουργίας, από εταιρείες, online καταλόγων γιατρών και ιατρικών εταιρειών

P

ortal και οδηγοί υγείας ακολουθούν την κείμενη νομοθεσία, χωρίς όμως να αποκλείονται και περιπτώσεις που υπερβαίνουν τα όρια του νόμου

54

με αμοιβή και χειρίζεται το θέμα αυτό με λεπτότητα, διακριτικότητα και χωρίς πρόθεση εκμετάλλευσης του ασθενή. Η διεκδίκηση της νόμιμης αμοιβής ή κάθε άλλο θέμα σχετικό με αυτήν πρέπει να διενεργείται με τρόπο ο οποίος να μην απάδει προς την αξιοπρέπεια και τον κατεξοχήν ανθρωπιστικό χαρακτήρα του ιατρικού επαγγέλματος.

2. Ο γιατρός μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες του χωρίς αμοιβή ή με μειωμένη αμοιβή σε ειδικές κατηγορίες ασθενών, με βάση κριτήρια που είναι κοινωνικώς πρόσφορα, παραδεκτά και σύμφωνα με τον βαθύτερο ανθρωπιστικό χαρακτήρα του ιατρικού επαγγέλματος. Σύμφωνα με το αρ. 2 παρ. 1 του ν.

3418/2005, ορίζεται ότι: … 2. Ο γιατρός τηρεί τον όρκο του Ιπποκράτη, ασκεί το έργο του σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και πρέπει, κατά την άσκηση του επαγγέλματός του, να αποφεύγει κάθε πράξη ή παράλειψη η οποία μπορεί να βλάψει την τιμή και την αξιοπρέπεια του γιατρού και να κλονίσει την πίστη του κοινού προς το ιατρικό επάγγελμα. Σύμφωνα με το αρ. 21 παρ. 2 του ν.

3418/2005, ορίζεται ότι: … 2. Ο γιατρός αποφεύγει οποιαδήποτε πράξη αθέμιτου ανταγωνισμού με τους συναδέλφους του. Τέλος, σύμφωνα με το αρ. 18 ΚΙΔ, που έχει αναπτυχθεί ανωτέρω διεξοδικά, ορίζεται περιοριστικά και με σαφήνεια ποια στοιχεία μπορούν να προβάλλονται κατά τη με οποιονδήποτε τρόπο προβολή του γιατρού στο διαδίκτυο. Από τη συνδυαστική ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων, προκύπτει με σαφήνεια ότι η ανάρτηση τιμοκαταλόγου στο διαδί-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

κτυο από μέρους του γιατρού, ή ακόμη και η παράθεση τιμών ακόμη και για συγκεκριμένη ή συγκεκριμένες πράξεις, εν είδει προσφοράς ή «κράχτη», είναι μη επιτρεπτή ενέργεια, καθώς δεν προβλέπεται ως «αναγκαίο» και «θεμιτό» περιεχόμενο της διαδικτυακής ιστοσελίδας, πολύ δε περισσότερο που τέτοια ανάρτηση θεωρείται αθέμιτη πρακτική και αν ακόμη είναι αληθής από ένα πλέγμα διατάξεων: Αναλυτικότερα, η προβολή του ύψους της αμοιβής που ζητάει και λαμβάνει ο γιατρός για κάποια ή κάποιες πράξεις που εκτελεί δεν είναι κάτι που πρέπει να διατυμπανίζεται, γιατί δεν αποτελεί πρωτεύον κριτήριο επιλογής από τον ασθενή του θεράποντος γιατρού. Το θέμα αυτό της αμοιβής του κάθε γιατρός οφείλει να το χειρίζεται με διακριτικότητα και λεπτότητα, σύμφωνα με τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας και δεν μπορεί να το κοινοποιεί σε άγνωστο αριθμό προσώπων και σε «εν δυνάμει πελάτες» προς άγρα πελατείας, γιατί αυτό συνιστά αθέμιτη ανταγωνιστική πρακτική απέναντι στους συναδέλφους του. Τέτοια ενέργεια μπορεί να θεωρηθεί και μη νόμιμη συγκριτική προβολή και επομένως μη νόμιμη διαφήμιση του γιατρού, που δεν συνάδει κατά τα ανωτέρω με τον χαρακτήρα του ιατρικού επαγγέλματος ως λειτουργήματος και αντιτίθεται στις διατάξεις του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας περί διαφήμισης (αρ. 17). Επομένως, δεν είναι νόμιμο να αναρτάται τιμοκατάλογος σε ιστοσελίδα γιατρού στο διαδίκτυο. Τι ισχύει στις περιπτώσεις που γίνεται αναφορά σε τιμές συγκεκριμένων πράξεων ή/και προσφορά δωρεάν ε-

ξετάσεων ή ιατρικών πράξεων ως προσφορά, ιδίως όμως στην περίπτωση ανάρτησης τιμοκαταλόγων γιατρών η οποία να λαμβάνει χώρα μέσω διαδικτυακού τόπου που παρέχει υπηρεσίες καταλόγου και προβολής γιατρών (τέθηκε υπ’ όψιν μας συγκεκριμένη ιστοσελίδα, στην οποία κάτω από το όνομα του γιατρού υπάρχει σύνδεσμος για να μπορεί να δει ο επισκέπτης τον τιμοκατάλογο του γιατρού, ο οποίος ενεργοποιείται μετά την εγγραφή του επισκέπτη ως χρήστη στην ιστοσελίδα); Συμπληρωματικά με όσα σε προηγούμενες ερωτήσεις έχουν απαντηθεί, και στην εξεταζόμενη περίπτωση του παραδείγματος, η ενέργεια αυτή απαγορεύεται από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, χωρίς να αλλάζει κάτι το γεγονός ότι ζητείται η εγγραφή του χρήστη ως συνδρομητή για να αποκτήσει πρόσβαση στον τιμοκατάλογο του γιατρού. Αναλυτικότερα, σε αυτήν την περίπτωση, ο πελάτης-ασθενής συμβάλλεται και συμφωνεί μόνο με την εταιρεία που παρέχει τις υπηρεσίες καταλόγου/προβολής και όχι με τον γιατρό απευθείας. Και τούτο έχει ως συνέπεια ότι ακόμη και ως συνδρομητική υπηρεσία η παροχή πρόσβασης, εν είδει ενημέρωσης, σε πλήθος τιμοκαταλόγων/προσφορών κ.λπ. διαφόρων γιατρών απρόσωπα συνιστά έμμεση, αθέμιτη προβολή των γιατρών αυτών, και επομένως παράνομη πρακτική. Πράγματι, η δυνατότητα πρόσβασης στον τιμοκατάλογο των προβαλλόμενων γιατρών «παρέχεται» στον εν δυνάμει ασθενή ως επιπλέον κριτήριο προεπιλογής, επομένως λειτουργεί ως αθέμιτο εργαλείο προβολής και ανταγωνισμού, πρακτική δηλαδή που

αντίκειται στις διατάξεις του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας, οι οποίες περιορίζουν σαφώς το τι συνιστά νόμιμη και θεμιτή προβολή γιατρού στο διαδίκτυο, ακόμη και στις περιπτώσεις που, όπως εν προκειμένω, αυτή προέρχεται από τρίτο φορέα, εν γνώσει του γιατρού.

Δ

εν είναι νόμιμο να αναρτάται τιμοκατάλογος σε ιστοσελίδα γιατρού στο διαδίκτυο

Πόσο νόμιμη είναι η χρησιμοποίηση online διαφημιστικών υπηρεσιών (π.χ.

Google AdWords) από τον γιατρό; Η λειτουργία διαδικτυακών διαφημιστικών προγραμμάτων, όπως για παράδειγμα το Google AdWords, έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να προσεγγίζονται ευκολότερα νέοι πελάτες που πραγματοποιούν αναζήτηση στο διαδίκτυο μέσω συγκεκριμένης σελίδας αναζήτησης για λέξεις συναφείς με τον διαφημιζόμενο ή περιηγούνται σε ιστότοπους με συναφή θέματα, επί πληρωμή. Η προβολή/διαφήμιση γίνεται με τη χρήση λέξεων ή συνδυασμών λέξεων και ομάδων λέξεων, τις οποίες έχει επιλέξει ο διαφημιζόμενος γιατρός και τις οποίες όταν πληκτρολογεί κάποιος, εμφανίζεται η καταχώρισή του (ως απομακρυσμένος σύνδεσμος –link– σε προσωπική ιστοσελίδα ή σε καταλόγους πληροφοριών) κατά προτεραιότητα στα αποτελέσματα αναζήτησης ή ακόμη και σε ειδική θέση στην ιστοσελίδα. Παρόλο που η εφαρμογή αυτή αποτελεί εργαλείο διαφημιστικής προβολής, θα μπορούσε να υποστηριχθεί η άποψη ότι είναι εντός των θεμιτών ορίων της προβολής των γιατρών, στον βαθμό που «…η εν λόγω «διαφήμιση» είναι απλά η επαγγελματική κάρτα (τίτλος, όνομα, ειδικότητα και στοιχεία επικοινωνίας) …». Η απάντηση όμως δεν είναι τόσο απλή, για δύο κυρίως λόγους:

55

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Α

θέμιτο εργαλείο προβολής και ανταγωνισμού η πρόσβαση στον τιμοκατάλογο των γιατρών που παρέχεται ως επιπλέον κριτήριο προεπιλογής

1. Για να επιτευχθεί καλύτερη προβολή-κατάταξη στη σειρά παράθεσης των αποτελεσμάτων αναζήτησης, χρησιμοποιούνται λέξεις-κλειδιά ή ομάδες λέξεων. Αν οι λέξεις αυτές είναι μόνο η περιοχή ή η νομίμως κτηθείσα ειδικότητα, είναι κατ’ αρχάς θεμιτό. Αυτό όμως το αποφασίζει κυριαρχικά και ανέλεγκτα ο διαφημιζόμενος, χωρίς τη γνώση και πολύ περισσότερο τον έλεγχο οποιουδήποτε. Είναι επομένως θεμιτό να χρησιμοποιούνται λέξεις ή ομάδες λέξεων παραπλανητικές, αναληθείς, μόνο και μόνο για να επιτευχθεί καλύτερη προβολή (π.χ. λέξεις σχετικές με δωρεάν παροχές, εκπτώσεις, αναφορά σε θεραπείες ή ακόμη και φράσεις όπως «ο καλύτερος»); Η απάντηση είναι προφανώς όχι, καθώς

θυνση, τίτλοι που έχουν αναγνωριστεί στην Ελλάδα, ειδικότητα, ημέρες και ώρες των επισκέψεων), αλλά επί πληρωμή εξασφαλίζεται προνομιούχος θέση π.χ. σε περίοπτη θέση, με μεγαλύτερα γράμματα, τυχόν χρήση πλαισίων ή γραφικών που να διαφέρουν πολύ από τις άλλες καταχωρίσεις, θα μπορούσε να θεωρηθεί αθέμιτη πρακτική κατ’ αναλογία των περιορισμών που θέτει ο Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας σε σχέση με τις πληροφοριακές πινακίδες των γιατρών (που πρέπει να είναι ομοιόμορφες, να μην έχουν ποικίλο περιεχόμενο, να μην έχουν διακριτά στοιχεία προβολής κ.ά.).

τέτοια πρακτική αντιτίθεται στην Ιατρική Δεοντολογία.

2. Ζητήματα επίσης γεννιούνται και σε σχέση με τον τρόπο που γίνεται η παράθεση των αποτελεσμάτων αναζήτησης, ιδίως αν αυτό παρατίθεται στην ειδική περιοχή προβολής διαφημίσεων που έχει η Google στην ιστοσελίδα της ή αν η προβολή γίνεται σε ειδικό πλαίσιο, με έντονα γράμματα κ.ά., που επίσης συνιστά αθέμιτη προβολή.

για την παρουσία μιας κλινικής (αντί γιατρού) στο διαδίκτυο; Επίσης, μπορεί να προβάλλεται ιδιωτική κλινική μέσω banner που φιλοξενείται σε οποιαδήποτε ιστοσελίδα; O Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας εφαρμόζεται και δεσμεύει τους γιατρούς ως φυσικά πρόσωπα. Κατ’ αρχάς δηλαδή δεν έχει εφαρμογή στα νομικά πρόσωπα-φορείς παροχής φροντίδας υγείας. Οι όροι και οι προϋποθέσεις της ιατρικής διαφήμισης αλλά και της εν γένει προβολής και ανάρτησης πινακίδων σε ιδιωτικούς φορείς ΠΦΥ διέπονται από το άρθρο 15 του ΠΔ 84/2001 (ΦΕΚ Α’ 70/10.4.2001) και του άρθρου 6 του Ν. 2194/1994. Οι διατάξεις αυτές αναφέρουν τα εξής: Σύμφωνα με το αρ. 15 παρ. 1 ΠΔ 84/2001, ορίζεται ότι: 1. Απαγορεύεται στους ιδιωτικούς φορείς παροχής υπηρεσιών Π.Φ.Υ. η με οποιοδή-

Είναι άραγε παράβαση του νόμου περί διαφήμισης η επί πληρωμή εξασφάλιση προνομιούχου θέσης προβολής ενός γιατρού σε έναν online/έντυπο επαγγελματικό οδηγό (για παράδειγμα στον χρυσό οδηγό); Εφόσον η καταχώριση δεν περιορίζεται στα ελάχιστα θεμιτά στοιχεία επικοινωνίας (όνομα, επώνυμο, περιοχή, τηλέφωνο, διεύ-

56

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις και οι περιορισμοί που τίθενται από τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας και

ποτε τρόπο διαφήμιση και προβολή, καθώς και η αναγραφή στις επιτρεπόμενες από τον νόμο πινακίδες μη αναγνωρισμένων τίτλων και ειδικοτήτων, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 6 του Ν. 2194/1994 όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρο 2 του Ν.

2256/1994 και συμπληρώθηκαν με την παράγραφο 6 του άρθρου 9 του Ν. 2345/1995 (ΦΕΚ Α’ 213). Επιτρέπεται η χρήση απλών πινακίδων σήμανσης (κατευθυντηρίων πινακίδων), εφ’ όσον δεν έχουν διαφημιστικά στοιχεία. Σύμφωνα με το Άρθρο 6 του Ν. 2194/1994 «Ρυθμίσεις ΕΣΥ-ΕΣΔΥ-Διαφημίσεις ιατρώνΩράριο κ.λπ.», όπως αυτό τροποποιήθηκε με τον Ν. 2256/1994 και συμπληρώθηκε με τον Ν.2345/1995, ορίζεται ότι: 1. Από τη δημοσίευση του νόμου αυτού α-

κατομμυρίων δραχμών για κάθε πράξη και διακοπή των συμβάσεων με το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς από έναν (1) μήνα έως ένα (1) έτος, β) ανάκληση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος ή άδειας λειτουργίας μέχρι ένα (1) έτος. Σε περίπτωση υποτροπής, η άδεια αφαιρείται οριστικά. Οι ποινές αυτές επιβάλλονται είτε κεχωρισμένως είτε και σωρευτικά ανάλογα με τη βαρύτητα της παραβάσεως. Από την παράθεση και μόνο των διατάξεων του νόμου, με σαφήνεια συμπεραίνεται ότι οποιαδήποτε πράξη προβολής των ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών φροντίδας υγείας, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας απαγορεύεται

παγορεύεται η ιατρική διαφήμιση, καθώς και η διαφήμιση εκ μέρους ιδιωτικών ιατρείων και οδοντιατρείων, ιδιωτικών πολυϊατρείων, ιδιωτικών οδοντιατρικών κέντρων, πολυδύναμων ή μη διαγνωστικών κέντρων και εργαστηρίων ή ιδιωτικών κλινικών.

2. Στην έννοια της παραπάνω απαγόρευσης υπάγεται ενδεικτικά οποιαδήποτε ανάρτηση σε δημόσιο χώρο διαφημιστικών πινακίδων ή επιγραφών, αγγελίες, δημοσιεύματα, διαφημιστικά έντυπα ή ανακοινώσεις, με οποιοδήποτε μέσο δημοσιότητας, που γίνονται με σκοπό τη διαφήμιση. Στις παραπάνω απαγορεύσεις δεν υπάγεται η ανάρτηση πινακίδων στο κτήριο εργασίας των γιατρών, σύμφωνα με τις αποφάσεις των ιατρικών συλλόγων.

3. Η παράβαση της διατάξεως αυτής τιμωρείται διοικητικώς με: α) χρηματική ποινή ενός έως δέκα ε-

αδιακρίτως, και αν ακόμη δεν φέρει τα ιδιαίτερα στοιχεία της διαφήμισης (έξαρση πλεονεκτημάτων με σκοπό την επαύξηση της αξίας του προβαλλομένου, δημιουργία ή/ και τόνωση της φήμης του) και αν ακόμη δεν προβάλλουν και τις παρεχόμενες εκ μέρους τους υπηρεσίες. Επομένως, ακόμη και το banner που αναφέρεται στην ερώτηση, αν έχει τα ανωτέρω στοιχεία προβολής ή/και διαφήμισης, απαγορεύεται, σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα των διατάξεων που προμνημονεύθηκαν. Πιστεύουμε πως έχει πλέον έρθει η ώρα να ανοίξει ένας ουσιαστικός επιστημονικός διάλογος για την προσαρμογή του θεσμικού πλαισίου στις νέες προκλήσεις της εποχής και των νέων τεχνολογιών, ώστε να εξαλειφθούν φαινόμενα όπως τα αναφερόμενα ανωτέρω, που αποτελούν παράνομη περιγραφή του νόμου.•••

O

Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας εφαρμόζεται και δεσμεύει τους γιατρούς ως φυσικά πρόσωπα

57

ΕΡΕΥΝΑ

• Έρευνα της επιστημονικής υπεύθυνης του Τομέα Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Έφης Σίμου • Δημοσιεύθηκε στο International Journal of Health Sciences and Research

HEALTH RISK PERCEPTIONS

Οι μεγάλοι φόβοι των Ελλήνων για την υγεία τους του Κοσμά Ζακυνθινού

Ρ

ύπανση του περιβάλλοντος, χημικά κατάλοιπα στα τρόφιμα και κάπνισμα «φοβίζουν» τους Έλληνες, οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειονότητα (90%) θεωρούν τα ανωτέρω τους πλέον επικίνδυνους παράγοντες για την υγεία τους. Την ίδια στιγμή, οκτώ στους δέκα πιστεύουν ότι η ελληνική Πολιτεία και οι κρατικές δομές υγείας δεν είναι σε θέση να ε-

58

Πλήγμα η ατμοσφαιρική μόλυνση, τα χημικά κατάλοιπα και το τσιγάρο

λέγξουν τους κινδύνους που απειλούν την υγεία. Αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα, οι Έλληνες δεν φαίνεται να έχουν καλύτερη άποψη, καθώς σε ποσοστό που ξεπερνά το 60% εκτιμούν ότι δεν μπορούν να ελέγξουν τους κινδύνους που απειλούν την υγεία τους. Από τα «βέλη» δεν γλυτώνουν ούτε οι επιστήμονες: το 50% θεωρεί ότι οι ειδικοί δεν παρουσιάζουν με έγκυρο και

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

59

ΕΡΕΥΝΑ

Τ

ο 98% θεωρεί πιο επικίνδυνη τη ρύπανση του περιβάλλοντος

Τ

ο 55% φοβάται τα χημικά κατάλοιπα στα τρόφιμα

60

αξιόπιστο τρόπο τους σχετικούς κινδύνους. Τα παραπάνω στοιχεία δημοσιεύθηκαν στο International Journal of Health Sciences and Research, υπό τον τίτλο “Health Risk Perceptions: Population Trends, Mass Media Coverage and the Role of the State”, από την επιστημονική υπεύθυνη του Τομέα Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Έφης Σίμου, και αφορούν ένα πανελλαδικό δείγμα 1.227 ατόμων. Στην ερώτηση «τι θεωρείτε πιο επικίνδυνο για την υγεία σας;» το 98% των ερωτηθέντων απάντησαν πως θεωρούν πιο επικίνδυνη τη ρύπανση του περιβάλλοντος, ενώ στατιστικά ακολουθούν με ποσοστό 55% τα χημικά κατάλοιπα στα τρόφιμα και με ποσοστό 91% το κάπνισμα. Οι Έλληνες σε ποσοστό 87,4% θεωρούν τις επιδημίες «πιο επικίνδυνες για την υγεία τους» και αμέσως μετά σε ποσοστό 82,4% τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και το παθητικό κάπνισμα. Αναφορικά με ερωτήσεις που αφορούν «τους κινδύνους που απειλούν την υγεία», το 80,3% των Ελλήνων πιστεύουν ότι η ελληνική Πολιτεία και οι κρατικές δομές υγείας δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τους κινδύνους που απειλούν την υγεία. Αντίστοιχα, ένα ποσοστό 61,3% πιστεύει ότι ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει κινδύνους που απειλούν την υγεία. Επιπροσθέτως, ποσοστό 49,6% απάντησε ότι οι ειδικοί-επιστήμονες δεν παρουσιάζουν με έγκυρο και αξιόπιστο τρόπο τους κινδύνους που απειλούν την υγεία. Ενώ ένα ποσοστό 75% πιστεύει ότι η παρουσίαση των κινδύνων για την υγεία από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δεν γίνεται με έγκυρο και αξιόπιστο τρόπο.

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Ανάπτυξη εγκεφάλου Η επιβάρυνση της ατμόσφαιρας από τα ολοένα αυξανόμενα επίπεδα ρύπανσης προβληματίζει έντονα τη διεθνή επιστημονική κοινότητα το τελευταίο διάστημα. Μια νέα μελέτη που έγινε από το νοσοκομείο Παίδων του Λος Άντζελες και τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Ν. Υόρκης σε 40 παιδιά, τα οποία παρακολουθήθηκαν από έμβρυα έως την ηλικία των 9 ετών, συνέδεσε την ατμοσφαιρική ρύπανση με την ελλιπή ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών αλλά και με σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς στην ενήλικη ζωή τους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα παιδιά που ως έμβρυα είχαν εκτεθεί περισσότερο σε πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (ΡΑΗ) είχαν αργή εγκεφαλική ανάπτυξη, πιο αργή ταχύτητα επεξεργασίας δεδομένων, περισσότερα νευροαναπτυξιακά προβλήματα, όπως συμπτώματα διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), ενώ παρουσίαζαν και τάσεις επιθετικότητας. Επιπροσθέτως, είχαν μικρότερη λευκή ουσία εγκεφάλου, ιδίως στο αριστερό ημισφαίριο, γεγονός που σχετίζεται με πιο αργό μυαλό και με προβλήματα συμπεριφοράς στη μετέπειτα ζωή τους. Έτσι, παρουσίαζαν καθυστερημένη ανάπτυξη στην ηλικία των 3 ετών, μειωμένη νοημοσύνη στην ηλικία των 5 ετών, καθώς επίσης πρόωρα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης στην ηλικία των 7 ετών. Να σημειωθεί ότι οι ΡΑΗ είναι μια ομάδα νευροτοξικών χημικών ουσιών που παράγονται από τις εξατμίσεις των οχημάτων, την καύση άνθρακα και πετρε-

λαίου, τις δασικές πυρκαγιές και γενικότερα από την ατελή καύση οργανικών υλών. Εκτός από τη ρύπανση του αέρα, παράγονται σε κλειστό χώρο από το μαγείρεμα και το κάπνισμα και μπορούν να διαπεράσουν τον πλακούντα και να κάνουν ζημιά στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο του εμβρύου, όπως έχουν δείξει και πειράματα σε ζώα.

Στένωση καρωτίδων Οι άνθρωποι που ζουν σε περιοχές επιβαρυμένες από την ατμοσφαιρική ρύπανση αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο στένωσης των καρωτίδων, των αρτηριών που βρίσκονται στον λαιμό και τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο, όπως αποδεικνύει μια νέα μελέτη, η οποία παρουσιάστηκε στο Σαν Ντιέγκο κατά τη διάρκεια της 64ης Ετήσιας Συνόδου του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας, ενώ παράλληλα δημοσιεύθηκε και στο επιστημονικό έντυπο του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας (Journal of the American College of Cardiology). Η στένωση των καρωτίδων, η οποία είναι το αποτέλεσμα της εναπόθεσης αθηρωματικής πλάκας εντός τους, θεωρείται «ένοχη» για περισσότερα από τα μισά εγκεφαλικά επεισόδια που καταγράφονται ετησίως μόνο στις ΗΠΑ. Αρκετές πρόσφατες μελέτες έχουν συνδέσει την ατμοσφαιρική ρύπανση με καρδιαγγειακά προβλήματα, ωστόσο στην πλειονότητά τους επικεντρώνονταν στην επίδρασή της στην καρδιά και στις αρτηρίες που την περιβάλλουν. Η νέα μελέτη είναι η πρώτη που εξετάζει την επίδραση στις αρτηρίες στο κεφάλι και στον λαιμό, ρίχνοντας φως στο πώς η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να αυξήσει

τον κίνδυνο εγκεφαλικού, το οποίο στερεί τον εγκέφαλο από οξυγόνο. Η μελέτη βασίστηκε σε ανάλυση των εξετάσεων καρδιάς (υπερήχων, εξετάσεων αίματος κ.ά.) περισσότερων των 300 χιλιάδων ανθρώπων που ζούσαν στη Νέα Υόρκη, στο Νιου Τζέρσεϊ και στο Κονέκτικατ. Οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ της στένωσης των καρωτίδων και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, με βάση τις μετρήσεις ποιότητας του αέρα, που είχαν γίνει από την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ μεταξύ του 2003 και του 2008, στην περιοχή στην οποία έμενε κάθε εθελοντής (η διασταύρωση έγινε με βάση τον ταχυδρομικό κώδικα της οικίας του). Από την ανάλυση προέκυψε ότι τα άτομα που ζούσαν στις περιοχές με τα υψηλότερα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης αντιμετώπιζαν αυξημένο κατά 24% κίνδυνο για στένωση των καρωτίδων σε σύγκριση με όσα ζούσαν σε περιοχές με τα χαμηλότερα επίπεδα ρύπανσης. Η ανάλυση δεν περιελάμβανε άτομα που είχαν γνωστή, διεγνωσμένη καρωτιδική νόσο, ενώ έλαβε υπόψη της παράγοντες όπως η ηλικία, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, το ιατρικό ιστορικό και το μέσο εισόδημα κάθε νοικοκυριού. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στην ατμοσφαιρική ρύπανση που προκαλείται από τα μικροσωματίδια ΡΜ 2,5 (σωματίδια διαμέτρου 2,5 μικρομέτρων, τα οποία λόγω του μικροσκοπικού μεγέθους τους μπορούν να εισχωρήσουν βαθιά στους πνεύμονες και να προκαλέσουν πρόβλημα). Αυτού του είδους η ρύπανση «γεννιέται» από πηγές όπως οι εξατμίσεις των αυτοκινήτων, καθώς και η καύση κάρβουνου ή ξύλου. •••

Τ

ο 91% δηλώνει ενοχλημένο από το κάπνισμα

61

AΡΘΡΟ

Μας εµπιστεύονται, γιατί... Νο1 σε αυθηµερόν διακινήσεις Άµεση επιστροφή αντικαταβολών και εισπράξεων Ειδικές εξυπηρετήσεις ανάλογα µε τις ανάγκες κάθε πελάτη Μεταφορές ευπαθών αποστολών (βλαστοκύτταρα, ξηρός πάγος, εµβόλια, κ.λ.π.)

ΤΑΧΥ∆ΕΜΑ C.C.L. ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ: ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 100, 151 25 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΤΗΛ: 210 8056550, FAX: 210 8056553 www.tachydema.gr ΓΕΝΙΚΗ Α∆ΕΙΑ ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: E.E.T.T. A.M.: 03-017 86

/ Νοέμβριος 2011

Μας εµπιστεύονται τα µεγαλύτερα ονόµατα της Ελληνικής οικονοµίας!

courier

cargo

logistics

87

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΕΠΙΚΑΙΡΌΤΗΤΑ

1. ΣΦΕΕ 2. Mylan & Abbott 3. ΣΦΕΕ 4. Novartis & GSK 5. Prix Galien 2015 6. Best Workplaces 7. Novartis Apps 8. AbbVie 9. Bayer 10. Όμιλος ΥΓΕΙΑ

2.

64 64 65 66 66 67 68 68 69 70

Νέος πρόεδρος στον ΣΦΕΕ

Νέο Διοικητικό Συμβούλιο και νέο πρόεδρο εξέλεξε ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ), μετά τις εκλογές της 17ης Μαρτίου 2015

Ο

μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος του Συνδέσμου, Πασχάλης Αποστολίδης, με ομόφωνη απόφαση τοποθετήθηκε στο «τιμόνι» του ΣΦΕΕ, με αναπληρωτή πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Παναγούλια. «Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις μπορούν να είναι διπλή δύναμη οικονομικής ανάπτυξης και δύναμη έμπρακτης υποστήριξης του κοινωνικού κράτους και της δημόσιας υγείας» δήλωσε αμέσως μετά την εκλογή του ο κ. Αποστολίδης. «Με την εμπέδωση σχέσεων εμπιστοσύνης με την Πολιτεία, που

Εξαγορά της Abbott από τη Mylan

Ολοκληρώθηκε η εξαγορά της Abbott από τη Mylan, ύψους 5,3 δισ. δολ. Με τη μεταφορά των ενεργητικών της Abbott EPD business σε μια νέα εισηγμένη επιχείρηση που οργανώθηκε στην Ολλανδία –και η οποία στη συνέχεια συγχωνεύθηκε με τη MylanInc.– καθώς και με την «πώληση» του 1/3 του μεριδίου που απέκτησε η τελευταία από την Abbott Laboratories έναντι 5,3 δισ. δολ., ολοκληρώθηκε και τυπικά το φαρμακευτικό deal μεταξύ των δύο επιχειρήσεων. Η εξαγορά των επιχειρήσεων ειδικευμένων και επώνυμων σκευασμάτων της Abbott, στις ανεπτυγμένες αγορές πλην των ΗΠΑ, έδωσε πρόσβαση στη βιοτεχνολογική εταιρεία Mylan σε πολύ σημαντικά σκευάσματα, όπως τα Creon, Brufen και Influvac. Συνολικά, πρόκειται για έ-

64

1.

να «χαρτοφυλάκιο» με 100 επώνυμα γενόσημα και φάρμακα που απέφεραν 2 δισ. δολ. σε πωλήσεις το 2013 και απαντούν στους 5 μεγαλύτερους θεραπευτικούς τομείς: καρδιομεταβολικών, γαστρεντερολογικών, κατά των λοιμώξεων, του αναπνευστικού, του ΚΝΣ, γυναικολογικών και ανδρολογικών. Η συμφωνία περιλαμβάνει αρκετά φάρμακα που «προστατεύονται από διπλώματα ευρεσιτεχνίας,

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

νέα ή προϊόντα που δύσκολα κατασκευάζονται, με συνεχείς δυνατότητες ανάπτυξης». «Η σημερινή ημέρα σηματοδοτεί την έναρξη του επόμενου συναρπαστικού κεφαλαίου ανάπτυξης της Mylan» δήλωσε σχετικά ο πρόεδρος της επιχείρησης, Robert J. Coury. «Με την ολοκλήρωση της συναλλαγής, θα υπάρξουν σημαντικά οφέλη, λόγω οικονομικής ευελιξίας, βελτιστοποιημένης παγκό-

θα οδηγήσουν σε ρεαλιστικές αποφάσεις, μπορούμε να προσφέρουμε στην οικονομία και την κοινωνία τη στήριξη που χρειάζεται και το όραμα που απαιτείται για ένα καλύτερο αύριο» πρόσθεσε. Ακόμη, σημείωσε ότι για τον ΣΦΕΕ είναι πρωτεύουσας σημασίας η διατήρηση και η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας τόσο των ελληνικών όσο και των πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη χώρα, αλλά και πως είναι αδιαπραγμάτευτη η πρόσβαση όλων των πολιτών στις θεραπείες, πόσο μάλλον στις καινοτόμες. Αντιπρόεδροι στο νέο ΔΣ του ΣΦΕΕ εξελέγησαν οι εξής: Κωνσταντίνος Ευριπίδης (Διευθύνων Σύμβουλος της Genesis Pharma), υπεύθυνος για θέματα Οφειλών/Ομολόγων/ Φορολογικά. Σταύρος Θεοδωράκης (Διευθύνων Σύμβουλος Ελλάδας και Κύπρου της Chiesi), υπεύθυνος για θέματα του ΕΟΦ. Μάριος Κοσμίδης (Γενικός Διευθυντής της Win Medica), υπεύθυνος για θέματα ΕΟΠΥΥ/Λίστας Αποζημίωσης/Clawback. Κωνσταντίνος Παναγούλιας (Γενικός Δι-

σμιας δομής στη φορολογία, προσδίδοντας σημαντικές ευκαιρίες μελλοντικά» τόνισε περαιτέρω. Από την εξαγορά η Mylan προσβλέπει σε ετήσια έσοδα ύψους 1,9 δισ. δολ. Ταυτόχρονα, αποκτά περίπου 2.000 ιατρικούς επισκέπτες σε περισσότερες από 40 αγορές εκτός ΗΠΑ, καθώς και «δύο υψηλής ποιότητας εγκαταστάσεις παραγωγής» στη Γαλλία και την Ιαπωνία (η Abbott κράτησε τις εγκαταστάσεις της στην Ολλανδία, τη Γερμανία και τον Καναδά). Το deal εξυπηρετεί, παράλληλα, στη μείωση του φορολογικού συντελεστή των δύο επιχειρήσεων, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους. Μάλιστα, η Mylan αναμένει να έχει ένα όφελος κοντά στο 20-22% κατά το πρώτο πλήρες έτος και αρκετά χαμηλότερα τα επόμενα χρόνια.

ευθυντής της Vian και Αντιπρόεδρος της Vianex), υπεύθυνος για θέματα Ανάπτυξης και Νοσοκομείων. Ολύμπιος Παπαδημητρίου (Γενικός Διευθυντής της Novo Nordisk Ελλάς), υπεύθυνος για θέματα Τιμολόγησης. Σπύρος Φιλιώτης (Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της Pharmaserve-Lilly), υπεύθυνος της Ειδικής Επιτροπής Κλινικών Μελετών. Γενικός Γραμματέας: Εξελέγη ομόφωνα o Κωνσταντίνος Κοφινάς, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Ελλάδος και Κύπρου της Merck. Ταμίας: Εξελέγη ομόφωνα ο Νικόλαος Βαρελάς, Διευθύνων Σύμβουλος της Galenica. Μέλη στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο εξελέγησαν οι: Roberto Greco (GlaxoSmithKline Greece)-πρόεδρος του PhRMA Innovation Forum Greece, Δημήτριος Αναγνωστάκης (Boehringer Ingelheim), Μάρκος Γερασόπουλος (Sanofi Aventis Ελλάδας), Μάριος Κάτσικας (Proton Pharma), Νικόλαος Κεφαλάς (Janssen-Cilag Greece), Κωνσταντίνος Φρουζής (Novartis Ελλάδος).

To who is who του Π. Αποστολίδη

3.

Η βαθιά σπουδή του αντικειμένου και η πλούσια εμπειρία από τον χώρο του εγχώριου και του διεθνούς φαρμακευτικού επιχειρείν, με την ανάληψη υπεύθυνων θέσεων, χαρακτηρίζουν το βιογραφικό του νέου προέδρου του ΣΦΕΕ. Ο Πασχάλης Αποστολίδης σπούδασε Χημεία και Οικονομική Γεωγραφία, με μεταπτυχιακές σπουδές στη Φαρμακευτική Χημεία (Καναδάς) και στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών (Σκωτία). Ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία το 1986 στον κλάδο Διαγνωστικών της Abbott Hellas, στις πωλήσεις. Γρήγορα βρέθηκε στα κεντρικά γραφεία Ευρώπης του κλάδου Διαγνωστικών στη Γερμανία, διατελώντας διευθυντής Marketing για 2 χρόνια. Το 1997 μετακινήθηκε στον φαρμακευτικό κλάδο, στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας στο Σικάγο, ως εμπορικός διευθυντής Ευρώπης. Το 2001 επέστρεψε ως διευθύνων σύμβουλος της Abbott Laboratories Ελλάδας-Κύπρου και το 2013 ανέλαβε διευθύνων σύμβουλος της AbbVie Ελλάδας-Κύπρου. Από το 2003 εκλέγεται στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΦΕΕ. Μεταξύ άλλων, είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του PhRMA Innovation Forum και πρόεδρος της Φαρμακευτικής Επιτροπής του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.

65

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΕΠΙΚΑΙΡΌΤΗΤΑ

5.

Deal Novartis-GSK

4.

Γεγονός είναι η συμφωνία μεταξύ GlaxoSmithKline και Novartis, ύψους 20 δισ. δολ., η οποία εντάσσεται στο σχέδιο της αναμόρφωσης του «χαρτοφυλακίου» της τελευταίας, σε παγκόσμιο επίπεδο. «Η ολοκλήρωση της συμφωνίας με την GSK εστιάζει στη Novartis, ενισχύοντας περαιτέρω την ηγετική μας θέση σε βασικούς αναπτυσσόμενους τομείς» δήλωσε ο Joseph Jimenez, διευθύνων σύμβουλος της Novartis. «Αναμένουμε πως η εξέλιξη της στρατηγικής μας θα βελτιώσει τα περιθώρια απόδοσής μας και θα μας βοηθήσει να αντεπεξέλθουμε στις μελλοντικές αλλαγές της βιομηχανίας» επεσήμανε περαιτέρω. Με την ολοκλήρωση της συμφωνίας, η Novartis Oncology εμπλούτισε το υφιστάμενο «χαρτοφυλάκιό» της, το οποίο αποτελείται πλέον από 21 ογκολογικά και αιματολογικά σκευάσματα, για τη θεραπεία περισσότερων από 25 παθήσεων. Το deal μεταξύ των δύο επιχειρήσεων περιλαμβάνει επίσης τη δημιουργία κοινοπραξίας στον τομέα των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (με την ονομασία GSK Consumer Healthcare), καθώς και την πώληση του τομέα Εμβολίων της Novartis στη GSK.

66

Prix Galien Greece 2015 Στην πρωτοπορία της φαρμακευτικής καινοτομίας Gilead, Roche και Actelion

Τ

η φαρμακευτική έρευνα και τεχνολογία στην Ελλάδα τίμησαν και αναγνώρισαν για ακόμη μία χρονιά τα διεθνούς φήμης βραβεία Prix Galien, σε μια λαμπρή τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, παρουσία διακεκριμένων επιστημόνων και εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας, μεταξύ των οποίων και ο υπουργός Υγείας. Τη διάκριση «Καλύτερο Φαρμακευτικό Προϊόν της Χρονιάς» μοιράστηκαν δύο σκευάσματα: το sofosbuvir της Gilead, για τη θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας C στους ενήλικες, και το Vismodegib της Roche, για τη θεραπεία ενήλικων ασθενών με συμπτωματικό μεταστατικό βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (mBCC) ή τοπικά προχωρημένο βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (laBCC), μη κατάλληλο για χειρουργική επέμβαση ή ακτινοθεραπεία. Στην κατηγορία «Καλύτερο Ορφανό Φάρμακο για Σπάνια Πάθηση, νικητής αναδείχθηκε το σκεύασμα Macitentan της Αctelion Pharmaceuticals, που αλλάζει ριζικά τη θεραπευτική αντιμετώπιση της πνευμονικής αρτηριακής υπέρτασης. Ακόμη, το Denosumab της φαρμακευτικής εταιρείας Amgen Hellas αναδείχθη-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

κε «Καλύτερο Βιοτεχνολογικό Προϊόν» και η MIYABI-Combined Suite for Angio-CT or Angio-MR Integrate Diagnostic Imaging της εταιρείας Siemens κέρδισε τον τίτλο «Καλύτερη Ιατρική Συσκευή ή Διαγνωστικό Εργαλείο ή Μηχάνημα ή Βιοδείκτης ή Ιατροτεχνολογικό Προϊόν». Τη «χαμηλή πτήση» του τομέα της κλινικής έρευνας στην Ελλάδα σε αντίθεση με το γεγονός ότι η χώρα διαθέτει τρία από τα καλύτερα ερευνητικά κέντρα στον κόσμο επεσήμανε ο υπουργός Υγείας. Ο κύριος Κουρουμπλής προανήγγειλε ένα σύγχρονο, λειτουργικό και αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο για την προσέλκυση τέτοιων προσπαθειών, ενώ υποσχέθηκε την έναρξη διαλόγου ώστε η Ελλάδα «να διεκδικήσει κάθε τι που μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη, την προστιθέμενη αξία, την παραγωγή ή συμπαραγωγή».

6.

Best Workplaces 2015 Διακρίθηκαν για το εξαιρετικό εργασιακό τους περιβάλλον AbbVie και Pfizer Hellas

Τ

ις ευγενείς αξίες που διέπουν την εταιρική κουλτούρα της φαρμακοβιομηχανίας στη χώρα μας, επιβεβαιώνει η κατάκτηση της κορυφής στη λίστα των επιχειρήσεων με το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον από την AbbVie και την Pfizer Hellas. Η πρώτη διακρίθηκε στην κατηγορία των επιχειρήσεων που απασχολούν από 50 έως 250 εργαζομένους και η δεύτερη απέσπασε το πρώτο βραβείο –για δεύτερη συνεχή χρονιά– στην κατηγορία των επιχειρήσεων με περισσότερους από 250 εργαζομένους. Οι δύο βιοφαρμακευτικές κατέκτησαν την κορυφή στον διαγωνισμό Best Workplaces 2015, που διοργανώνει το Great Place to Work Institute Hellas με την ακαδημαϊκή συνεργασία του ALBA Graduate Business School. Η κατάταξη γίνεται με βάση την αξιολόγηση συγκεκριμένων κριτηρίων, που αφορούν στην αξιοπιστία της διοίκησης, τον σεβασμό προς τους εργαζομένους, το αίσθημα δικαιοσύνης και το κλίμα συντροφικότητας που υπάρχει στην εταιρεία, καθώς και την υπερηφάνεια που νιώθουν οι εργαζόμενοι. Η συνολική βαθμολογία προκύπτει κατά τα 2/3 από έρευνα μεταξύ των εργαζομένων και κατά το 1/3 από την αξιολόγηση των πρακτικών της εταιρείας. «Η διάκριση αυτή ανήκει πρωτίστως σε όλες και όλους τους εργαζομένους της AbbVie. Αυτοί κατέκτησαν την πρώτη θέση, καθώς κατάφεραν, σε μόλις δύο χρόνια λειτουργίας της εταιρείας, να δημιουργή-

σουν όλοι μαζί ένα καινοτόμο και ευχάριστο εργασιακό περιβάλλον, που εκφράζει τις αξίες από τις οποίες διέπεται η εταιρική μας κουλτούρα: Καινοτομία, διαφάνεια, ομαδικότητα, συνεργασία και εμπιστοσύνη» δήλωσε με αφορμή τη βράβευση ο γενικός διευθυντής της AbbVie, Πασχάλης Αποστολίδης. Αντίστοιχα, εκ μέρους της Pfizer Hellas, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος JimSage σημείωσε μεταξύ άλλων: «Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι που για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η εταιρεία μας διακρίνεται στον θεσμό του Best Workplaces και μάλιστα κατακτώντας την πρώτη θέση στην κατηγορία της. Η αναγνώριση αυτή είναι ακόμα πιο σημαντική επειδή προέρχεται από τους ίδιους τους εργαζομένους μας και επιβεβαιώνει τη δύναμη της εταιρικής μας κουλτούρας και της δέσμευσής μας να εργαζόμαστε για μια υγιέστερη Ελλάδα».

67

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΕΠΙΚΑΙΡΌΤΗΤΑ

8.

Νέα apps της Novartis για την Οφθαλμολογία

Διαθέσιμες για smartphones και tablets είναι δύο νέες εφαρμογές της Novartis που αφορούν την Οφθαλμολογία. H εφαρμογή ViaOptaDaily αποτελεί ένα καινοτόμο βοήθημα για ανθρώπους με περιορισμένη όραση. Παρέχει 6 βασικές λειτουργίες, που συνοδεύονται από φωνητικές οδηγίες: αναγνώριση χρημάτων, αναγνώριση χρωμάτων, χρονόμετρο, επαφές τηλεφωνικού καταλόγου με φωνητική αναγνώριση, μεγεθυντικό φακό και πρόβλεψη καιρού για τρεις ημέρες. Μια άλλη εφαρμογή, η ViaOpta Simulation, αποτελεί ένα νέο εκπαιδευτικό εργαλείο. Ειδικότερα, συμβάλλει στην οπτικοποίηση της εμπειρίας των ασθενών, τη βελτίωση της ενημέρωσής τους σχετικά με την οφθαλμική τους πάθηση, την ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ ασθενών, γιατρών και λοιπών φροντιστών υγείας, καθώς και την εκπαίδευση των ασθενών σχετικά με τη σημαντικότητα της συμμόρφωσης. Με τη χρήση αυτού του εργαλείου, ο επαγγελματίας υγείας μπορεί να εξηγήσει στον ασθενή του την εξέλιξη της νόσου με τη βοήθεια μιας μπάρας διαβάθμισης. Τα δύο apps είναι διαθέσιμα μέσω App Store και Google Play.

68

AbbVie: Εξαγορά Pharmacyclics

7.

Το ήδη ισχυρό «χαρτοφυλάκιο» των υπό εξέλιξη προϊόντων της ενισχύει η AbbVie, η οποία πρόσφατα εξαγόρασε τη Pharmacyclics, έναντι 21 δισ. δολ. περίπου. Το «χαρτοφυλάκιο» της τελευταίας περιλαμβάνει το Imbruvica (ibrutinib), που αποτελεί μια αποτελεσματική θεραπεία για τις αιματολογικές κακοήθειες

Μ

ε την απόκτηση της Pharmacyclics, η AbbVie παγιώνει τη θέση της ως ανερχόμενη ηγέτιδα δύναμη στον τομέα της αιματολογίας-ογκολογίας, η οποία αποτελεί μια ελκυστική και ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά, με τζίρο που προσεγγίζει παγκοσμίως τα 24 δισ. δολ.

«Η εξαγορά της Pharmacyclics αποτελεί μια εξαιρετική στρατηγική ευκαιρία για την AbbVie, καθώς μας δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε την ταλαντούχα και καινοτόμο ομάδα της Pharmacyclics, προκειμένου να κάνουμε σημαντική διαφορά για τη βελτίωση της υγείας των ασθενών σε όλο τον κόσμο» δήλωσε ο Richard A. Gonzalez, CEO της AbbVie. «Το κορυφαίο της προϊόν, το Imbruvica, δεν έρχεται απλώς να συμπληρώσει το “χαρτοφυλάκιο” των υπό εξέλιξη ογκολογικών προϊόντων της AbbVie, αλλά έχει να επιδείξει ισχυρή κλινική αποτελεσματικότητα σε ευρύ φάσμα αιματολογικών κακοηθειών και έχει αναβαθμίσει τα πρότυπα

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

περίθαλψης για τους ασθενείς» πρόσθεσε. Από αυτό το deal, η AbbVie αναμένει να ενισχύσει σημαντικά τα έσοδά της έως το 2017. Παράλληλα, η εταιρεία προσβλέπει σε σημαντικές ευκαιρίες που θα προκύψουν από το εκτενές κλινικό πρόγραμμα (με περισσότερες από 50 υπό εξέλιξη μελέτες) για τις περαιτέρω θεραπευτικές ενδείξεις του Imbruvica, καθώς και από την αξιοποίηση της τεχνογνωσίας της στο πεδίο της ανοσολογίας, για την ανάπτυξη του ανοσολογικού προγράμματος της Pharmacyclics. Ακόμη, η AbbVie επιδιώκει την προώθηση των δραστηριοτήτων της στο πεδίο των αιματολογικών κακοηθειών.

9.

Grants4Apps Accelerator 2015

Τ

Την τεχνολογία και την επιστήμη αξιοποιεί, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, η Bayer προς όφελος ασθενών και γιατρών, στηρίζοντας ξανά την επιχειρηματική καινοτομία μέσω του προγράμματός της Grants4Apps Accelerator 2015

ο Grants4Apps είναι ένα πρόγραμμα της Bayer για εξαιρετικά καινοτόμες νεοσύστατες επιχειρήσεις (startups) που εμπλέκονται στον τομέα του λογισμικού, του hardware και των τεχνολογιών της ψηφιακής υγείας. Η εταιρεία επενδύει περίπου 50 χιλ. ευρώ σε κάθε επιλεγμένη επιχείρηση, με προοπτική για ποσοστό <10% μετοχικό κεφάλαιο σε περίπτωση εξόδου. Το πρόγραμμα παρέχει δωρεάν χώρο γραφείων για 100 ημέρες στα κεντρικά του τμήματος φαρμάκων της Bayer στο Βερολίνο. Οι ενδιαφερόμενοι από όλο τον κόσμο καλούνται να καταθέσουν τις προτάσεις τους από την 1η Απριλίου έως και τις 31 Μαΐου. Στο αντίστοιχο περσινό πρόγραμμα διακρίθηκε και η ελληνική πλατφόρμα αναζήτησης reportbrain (www.reportbrain.com), η οποία «διαβάζει» τις διαθέσιμες ειδήσεις από όλο τον κόσμο και «καταλαβαίνει» τις μεταξύ τους σχέσεις με τον ίδιο τρόπο που το κάνει η ανθρώπινη λογική. Με ένα απλό ερώτημα, η συγκεκριμένη εφαρμογή παρέχει ενδελεχείς απαντήσεις, εκτενή αποτελέσματα,

οπτικοποιημένα και με ανάλυση σε βάθος. Στο πλαίσιο του Grants4Apps Accelerator 2015, στις επιχειρήσεις προσφέρεται καθοδήγηση από ένα ανώτερο στέλεχος της Bayer και από έναν έμπειρο επιχειρηματία. Τον Ιούνιο, μια ειδική επιτροπή θα επιλέξει τους πέντε νικητές. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα www.grants4apps.com

69

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΕΠΙΚΑΙΡΌΤΗΤΑ

ΥΓΕΙΑ: Οικονομικά αποτελέσματα

10.

Με επιτυχία συνεχίζει να διαχειρίζεται την κρίση ο Όμιλος ΥΓΕΙΑ, ο οποίος κατέγραψε αύξηση εσόδων και αξιοσημείωτη λειτουργική κερδοφορία το 2014

Τ

α ενοποιημένα αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) παρουσίασαν σημαντική βελτίωση, ενώ σε υψηλά επίπεδα διατηρήθηκαν και οι ενοποιημένες πωλήσεις του ομίλου. Ειδικότερα, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του 2014 ανήλθε σε 217,5 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 6,8%, έναντι 203,7 εκατ. ευρώ το 2013. Τα ενοποιημένα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) παρουσίασαν σημαντική αύξηση και ανήλθαν στα 11,8 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών -6,4 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα προ τόκων και φόρων ανήλθαν σε ζημιές -8,5 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών -25 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, τα αποτελέσματα χρήσεων των ετών 2013 και 2014 έχουν επηρεαστεί αρνητικά από τις μονομερείς κυβερνητικές αποφάσεις περικοπών στην τιμολόγηση των νο-

70

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

σηλειών και των διαγνωστικών εξετάσεων των ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ (rebate και clawback), που τέθηκαν σε εφαρμογή αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου του 2013.

• Τα "θα" του Υπουργείου Υγείας • Άρχισαν οι αριστεροί καβγάδες • Χρυσή η ΕΣΑΝ

της Δήμητρας Ευθυμιάδου Ως άλλοι ρεπόρτερ –λέγεται το τελευταίο διάστημα– ότι φέρονται τα στελέχη του Υπουργείου Υγείας. Δεν αποφασίζουν, αλλά αντίθετα ρωτούν δεξιά και αριστερά τι πρέπει να γίνει σε διάφορους τομείς.

Οι κακές γλώσσες υποστηρίζουν πως τα στελέχη της οδού Αριστοτέλους τοποθετούνται ωσάν να μην είναι οι ίδιοι στην κυβέρνηση, κάνοντας και τις σχετικές αναρτήσεις στο διαδίκτυο.

«Να τι πρέπει να γίνει στην Υγεία» είναι η φράση που κυκλοφορεί ως ανέκδοτο στην αγορά Υγείας και λέγεται πως διατυπώθηκε από στέλεχος του Υπουργείου στα social media.

Και βέβαια οι τοποθετήσεις αυτές σχολιάζονται αρνητικά και συγκρίνονται με τις γνώσεις που… δεν έχει η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας σε διάφορα θέματα, με συνέπεια να μην προχωρούν οι αλλαγές και να έχει «παγώσει» η αγορά.

Πιο ενδεικτικός είναι ο τομέας των φαρμάκων, ο οποίος μάλλον μοιάζει με «γρίφο» για τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, που επιδιώκουν και διατρανώνουν μάλιστα ότι θα αλλάξουν όλη τη φαρμακευτική πολιτική.

71

VΙRUS

Τα "θα" του Υπουργείου Υγείας κοστίζουν ακριβά Σε σύγχρονο ανέκδοτο για τους δεξιούς εναντίον των αριστερών της κυβέρνησης κατέληξε τελικώς το πεντάευρο εισιτήριο στα νοσοκομεία

Η

κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, πριν ακόμη αναλάβει τα ηνία της χώρας, είχε προαναγγείλει πως θα το καταργήσει. Χρειάστηκαν ωστόσο δύο μήνες και κάτι για να σβηστεί από τον χάρτη του ΕΣΥ, και εφόσον οι αρμόδιοι υπουργοί είχαν επιδοθεί σε αλλεπάλληλες τηλεοπτικές δηλώσεις επ’ αυτού.

Η απόφαση πέρασε σε ΦΕΚ τελικά την Πρωταπριλιά και έδωσε το επιχείρημα στη Συγγρού να μιλά για πρωταπριλιάτικο αστείο του ΣΥΡΙΖΑ. Και βέβαια δεν είχε και άδικο. Τα στελέχη της κυβέρνησης, μη γνωρίζοντας προφανώς άλλα θέματα εξειδικευμένα του τομέα της υγείας, επιδίδονταν όλο το τελευταίο διάστημα σε εξαγγελίες που θεωρούνταν «σίγουρα χαρτιά». Φευ όμως, καθότι δύο στα τρία δεν τους βγήκαν επικοινωνιακά. Δέσμευση 1η: Κατάργηση των «πέντε ευρώ» στα νοσοκομεία. Το μέτρο που είχε εφαρμοστεί είχε αποδώσει μόλις 19 εκατ. στα ταμεία του ΕΣΥ, καθώς ελάχιστοι το κατέβαλαν. Η κυβέρνηση πολυδιαφήμισε

την κατάργησή του, με συνέπεια η αργοπορία να βγει σε βάρος της. Δέσμευση 2η: Η άμεση αποπληρωμή των εφημεριών κατέληξε σε γεφύρι της Άρτας, αφού για άλλη μια φορά τα στελέχη της οδού Αριστοτέλους μιλούσαν για εξόφληση όλων των χρημάτων στους γιατρούς –και των προηγούμενων χρόνων– αλλά και αυτή η δέσμευση κόστισε στο προφίλ της ηγεσίας του Υπουργείου, καθώς οι καθυστερήσεις έκαναν έξαλλους τους γιατρούς. Και μένει η 3η δέσμευση περί 4.500 προσλήψεων στο ΕΣΥ και διά στόματος του πρωθυπουργού, που απομένει να δούμε αν θα υλοποιηθεί…

Το "μαγικό χαλί" του Κουρουμπλή Τη δική της αισθητική παρέμβαση έκανε στην οδό Αριστοτέλους η αριστερή ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Λίγο μετά την εγκατάσταση των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ στα κεντρικά γραφεία του Υπουργείου, προστέθηκε στην είσοδο ένα χαλί. Όσοι περνούν την πύλη αντικρίζουν πια ένα πολύχρωμο χαλί, το οποίο μπορεί να μην είναι μπουχάρα, αλλά έδωσε μιαν άλλη αριστερή νότα στο συνήθως γεμάτο από κόσμο Υπουργείο Υγείας. Το αν τώρα το νέο απόκτημα του Π. Κουρουμπλή σημαίνει πως θα υποδέχεται και με «κόκκινο χαλί» όλους όσοι καταφθάνουν στην οδό Αριστοτέλους με σειρά αιτημάτων προς ικανοποίηση, το οικονομικό μέλλον της χώρας θα το δείξει. Αλλά πρώτη φορά αριστερά… και με χαλιά!

72

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Άρχισαν οι αριστεροί καβγάδες στο Υπουργείο Υγείας Τελικά, οι κακές σχέσεις στο Υπουργείο Υγείας δεν είναι "προνόμιο" των δεξιών. Και οι αριστεροί θέλουν… τον τσακωμό τους

Π

ληροφορίες του PhB αναφέρουν πως οι σχέσεις του υπουργού, Παναγιώτη Κουρουμπλή, δεν είναι και οι καλύτερες με τον αναπληρωτή, Ανδρέα Ξανθό. Οι δύο άνδρες προέρχονται από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους και η προσέγγισή τους στα θέματα της υγείας φαίνεται πως είναι διαφορετική. Ενδεικτικά, ο Π. Κουρουμπλής έχει μια πιο «Πασοκική» αντίληψη σε ορισμένα ζητήματα, με μια τάση για στήριξη της ελεύθερης αγοράς. Αντίθετα, ο Α. Ξανθός, που προέρχεται από την καρδιά της αριστεράς, τάσσεται περισσότερο υπέρ του δημοσίου συστήματος. Οι αντιθέσεις των δύο πλευρών δεν θα μπορούσαν να μη φθάσουν στο Μέγαρο Μαξίμου. Λέγεται μάλιστα πως ο Ανδρέας Ξανθός, που είναι ο άνθρωπος του Αλέξη Τσίπρα στην οδό Αριστοτέλους, συχνά-πυ-

κνά δίνει τα «ραπόρτα» του για το τι κάνει ο υπουργός. Από την άλλη, ο Π. Κουρουμπλής έχει λάβει γνώση των παρασκηνιακών παραπόνων που φθάνουν στο γραφείο του Αλέξη Τσίπρα, με αποτέλεσμα και ο ίδιος να έχει διαμηνύσει τη δυσαρέσκειά του στην Ηρώδου του Αττικού. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, έφθασε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας να επισκέπτεται το Υπουργείο Υγείας, τόσο για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα, λένε οι πληροφορίες, όσο και για να φέρει την ομόνοια στο επιτελείο του Υπουργείου. Οι καλά γνωρίζοντες μάλιστα λένε πως ο Αλέξης Τσίπρας διεμήνυσε στους υπουργούς της οδού Αριστοτέλους να επιταχύνουν τις όποιες διαδικασίες, για να μπορεί να επιδείξει η κυβέρνηση έστω λίγο έργο στην Υγεία, μετά από τις επικρίσεις που δέχεται περί άσκοπων καθυστερήσεων.

Οι "50 αποχρώσεις" της γκρίνιας Ο τίτλος «Οι 50 αποχρώσεις του Κοκκινάκη Κοκκινάκη». Δυσαρεστημένος δηλώνει ο γενικός γραμματέας Σπ. Κοκκινάκης από το δισέλιδο «προφίλ» που δημοσιεύθηκε στο περασμένο τεύχος του PhB. Ο κ. Κοκκινάκης, μάλιστα μπροστά στον υπουργό Υγείας, Π. Κουρουμπλή, εξεμάνη εναντίον του δημοσιεύματος, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να τον συγκρατήσουν ούτε οι παρευρισκόμενοι. Τι τον πείραξε περισσότερο;

Προφανώς, ο γενικός γραμματέας δεν είδε την ταινία με τις περισσότερες πωλήσεις του έτους και εθίχθη από τη σύγκριση. Βέβαια, εδώ ο λόγος είναι περί της πολυσχιδούς προσωπικότητάς του, που έχει πολλές αποχρώσεις και μία από αυτές «βγάζει από τα ρούχα τους» –όχι στην κυριολεξία ευτυχώς– τόσο κάποιους υπαλλήλους του Υπουργείου Υγείας όσο και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

in brief

Οι γυναίκες και ο πρόεδρος Λάτρης του «ωραίου φύλου» φαίνεται πως είναι ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής Λίστας Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων, καθηγητής φαρμακολογίας, Δημήτρης Κούβελας. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος, από τα χείλη του οποίου κρέμονται οι περισσότερες φαρμακευτικές εταιρείες, φαίνεται πως εκτιμά δεόντως τις γοητευτικές κυρίες, και μάλιστα εκείνες που εκτός από ωραίες έχουν και προσωπικότητα, λένε οι φήμες που τον συνοδεύουν στο Υπουργείο Υγείας. Και όχι άδικα, θα έλεγε κανείς. Ίσως γι’ αυτό κάποιες φαρμακευτικές εταιρείες –όπως λέγεται με χιούμορ στην αγορά φαρμάκου– να σκέφτονται να αλλάξουν τα πρόσωπα και να αναβαθμίσουν τα γυναικεία στελέχη τους που ασχολούνται με το θέμα της ένταξης των φαρμάκων τους στη θετική λίστα, για να έχουν καλύτερη πρόσβαση. Ο ίδιος πάντως, παρουσία του «ωραίου φύλου» ή όχι, σκοπεύει να αξιολογήσει με κάθε λεπτομέρεια τα φάρμακα που θα εντάσσονται πλέον στη λίστα…

73

VΙRUS

Χρυσή η ΕΣΑΝ για τις τσέπες των ημετέρων Μια πρώτης τάξεως απασχόληση με «χρυσές» αποδοχές εν μέσω οικονομικής κρίσης αποδεικνύεται για τους φίλους της πρώην δεξιάς κυβέρνησης η περιβόητη ΕΣΑΝ, η εταιρεία που φτιάχτηκε από τον Μάκη Βορίδη για να διαχειρίζεται τα οικονομικά του ΕΣΥ

in brief

Τ

α στελέχη της ΕΣΑΝ, που διορίστηκαν πριν ακόμη καλά καλά η εταιρεία αρχίσει να έχει αντικείμενο, εισπράττουν κανονικά το μηνιάτικό τους, και μάλιστα και αναδρομικά. Άλλωστε, η ΕΣΑΝ είναι ακόμη στον «αέρα» μέχρι να αποφασίσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τι θα κάνει με αυτήν την έμπνευση αλλά εκείνοι λαμβάνουν κανονικά τις απολαβές τους. Μάλιστα, η σχετική απόφαση δημοσιεύθηκε στις 16 Ιανουαρίου, αλλά τα στελέχη της ΕΣΑΝ πληρώνονται από τις 29 Δεκεμβρίου του 2014 και μέχρι σήμερα δεν έχουν απολύτως κανένα αντικείμενο. Και το εντυπωσιακό είναι πως ο πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΣΑΝ ΑΕ είναι μη αποκλειστικής απασχόλησης και λαμβάνει μηνιαίες αποδοχές ύψους 3.900 ευρώ. Όσο για τα μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου, που είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, αυτά λαμβάνουν 3.000 ευρώ μηνιαίως, ενώ όσα μέλη είναι μόνο πλήρους απασχόλησης εισπράττουν το ουδόλως ευκαταφρόνητο ποσό των

2.400 ευρώ. Συνολικά για το 2015, οι μισθοί των στελεχών της εταιρείας θα φθάσουν τις 177 χιλ. ευρώ περίπου και η δαπάνη αυτή θα βαρύνει το ποσό τού ενός εκατ. ευρώ που θα μεταβιβαστεί από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και αποτελεί το μετοχικό κεφάλαιο της ΕΣΑΝ ΑΕ. Ίσως για αυτούς τους μισθούς να είναι «στα κάγκελα» τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που θέλουν την κατάργηση της ΕΣΑΝ, σε αντίθεση με τον υπουργό Υγείας, Παναγιώτη Κουρουμπλή, που δεν φαίνεται να έχει την ίδια γνώμη, όπως προκύπτει και από τη συνέντευξή του στο PhB (στις προηγούμενες σελίδες).

Στην εποχή των e-mail και της υποτιθέμενης ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ο δυσκίνητος ΕΟΠΥΥ ακολουθεί ακόμη τις μεθόδους του «προηγούμενου αιώνα», όπως φαίνεται. Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς πως ο οργανισμός, που δεν διαθέτει χρήματα ούτε για δείγμα, πραγματοποιεί διαγωνισμό για να βρει εταιρεία παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών, ώστε να στέλνει τα γράμματά του σε όλη τη χώρα. Μια τακτική που όμως θα κοστίζει στα Ταμεία του εξαντλημένου οικονομικά φορέα για δύο χρόνια 221.400 ευρώ. Άρα, οι αντίστοιχοι οργανισμοί στην υπόλοιπη Ευρώπη, που σχεδόν έχουν καταργήσει τη γραπτή επικοινωνία για λόγους οικονομίας, είναι… τριτοκοσμικοί;

Η μάχη του ωραρίου «Του ωραρίου» γίνεται στους κόλπους των φαρμακοποιών, καθώς μετά τις ανακοινώσεις του υπουργού Υγείας πως θα καταργήσει τη μνημονιακή απόφαση περί διευρυμένου ωραρίου, έχει ξεσπάσει μια υπόγεια διαμάχη στον κλάδο. Από τη μια η επίσημη συνδικαλιστική ηγεσία τάσσεται υπέρ της κατάργησης του ελεύθερου ωραρίου. Από την άλλη, οι μεγάλες αλυσίδες φαρμακείων, αλλά και όσοι έχουν φαρμακεία σε κεντρικά σημεία, φαίνεται πως επιδιώκουν να συνεχιστεί το σημερινό σύστη-

74

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

μα, καθώς είδαν τα ταμεία τους να γεμίζουν με το νέο ωράριο. Στη μέση αυτής της κόντρας ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, ο οποίος δεσμεύτηκε να επαναφέρει το ωράριο, αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο στις δεσμεύσεις της χώρας μας προς τους δανειστές. Ίσως γι’ αυτό η υπόθεση να έχει καθυστερήσει…

75

ΑΝΑΛΥΣΗ

[BLOOMBERG TICKER: JNJ: US] [REUTERS TICKER: JNJ.N]

Johnson & Johnson (Όμιλος) Τιμή Μετοχής 1 Απριλίου 2015 $99,77 Χρηματιστήριο Νέας Υόρκης (σε Δολ. ΗΠΑ) Αρ. Μετοχών (.000) 2.780.490,00 Χρ. Αξία (σε εκατ. $) 277.409,49 Μέσος Ημ. Όγκος Συν. (52 εβδ.) 7.632.440 Συντελεστής Beta 0,58 Στατιστικά Στοιχεία Μέγ. 52 εβδ. ($) $109,07 Χαμ. 52 εβδ. ($) $96,54 Απόδ. 1-Μ -3,34% Απόδ. 6-Μ -4,85% Απόδ. 12-Μ 1,57% Πηγή:Η Εταιρεία, Χρηματιστήριο Νέας Υόρκης

Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ΗΠΑ Βασικός κλάδος δραστηριότητας: Φαρμακευτικές εταιρείες, Καταναλωτικά προϊόντα

Συνοπτικό προφίλ εταιρείας Η Johnson & Johnson αποτελεί έναν διεθνή όμιλο εταιρειών με δραστηριότητες στον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας και των καταναλωτικών προϊόντων. Ο Όμιλος έχει δραστηριότητες σε όλες

σχεδόν τις χώρες της υφηλίου και απασχολεί 128.000 και πλέον εργαζομένους. Η Εταιρεία ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1887 και είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ΗΠΑ.

Αποτελέσματα Έτους 2014 (σε εκατ. δολάρια) Πωλήσεις Κέρδη προ Φόρων Καθαρά Κέρδη (μ.φ.&δ.μ.) Καθαρά Κέρδη μ.φ. &δ.μ.

12M 2014 74.331,0 20.563,0 16.323,0 1.723,0

% 4,23% 32,91% 18,02% -42%

12M 2013 71.312,0 15.471,0 13.831,0 2.975,0

Πηγή: Εταιρεία. • Σημείωση: Κατά την ημερομηνία εκπόνησης της παρούσας ανάλυσης, η Εταιρεία/ο Όμιλος δεν είχαν δημοσιεύσει πλήρη στοιχεία ισολογισμού για το έτος 2014

Η Πορεία της Μετοχής-Τελευταίες 52 εβδομάδες (σε Δολάρια ΗΠΑ)

Ανάλυση Ενοποιημένων Πωλήσεων (Περίοδος 2011-2014) 2014

Πηγή: Χρηματιστήριο Νέας Υόρκης, ΗΠΑ

2013

2012

2011

Καταναλωτικά Προϊόντα

14.496 14.697 14.447 14.883

Φαρμακευτικά Προϊόντα

32.313 28.125 25.351 24.368

Ιατρικά Μηχανήματα και Διαγνωστικά

27.522 28.490 27.426 25.779

Σε εκατ. Δολάρια ΗΠΑ

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση

Εξειδικευμένοι Χρηματοοικονομικοί Σύμβουλοι στη Δημιουργία Εταιρικής Αξίας και στους Τομείς των Εξαγορών & Συγχωνεύσεων. Έτος Ίδρυσης: 2002

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) - www.vrs.gr Αιόλου 104, Αθήνα 10564 • Τηλ. 210 3219557, 698 3603160 • Email: info@valueinvest.gr

76

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Ιστορικοί Δείκτες P/E της Μετοχής σε σύγκριση με τους Δείκτες της Αγοράς (x)

Πηγή: FACTSET, υπολογισμοί VRS

Βασικά Χρηματοοικονομικά Μεγέθη & Δείκτες, Περίοδος 2008-2014 (Όμιλος, σε εκατ. Δολ. ΗΠΑ) ΔΑΝΕΙΑ EV / / ΙΔΙΑ P/BV EBITDA ΚΕΦΑΛΑΙΑ (x) (x) (x)

ROE %

21,42

6,53

13,8

0,28

30%

12.266,0

22,62

5,48

14,5

0,29

24%

13.334,0

20,80

4,90

13,5

0,30

24%

12.361,0

9.672,0

28,68

4,86

16,9

0,34

17%

13.775,0

10.514,0

26,38

4,28

15,5

0,25

16%

20.057,0

15.471,0

13.831,0

20,06

3,75

13,7

0,25

19%

24.991,0

20.563,0

16.323,0

17,00

3,98

11,3

0,27

23%

(σε εκατ. Πωλήσεις Δολ. ΗΠΑ)

EBITDA

ΚΠΦ

ΚΜΦΔΜ

P/Ε (x)

2008

63.747,0

20.196,0

16.929,0

12.949,0

2009

61.897,0

18.980,0

15.755,0

2010

61.587,0

20.341,0

16.947,0

2011

65.030,0

16.090,0

2012

67.224,0

17.973,0

2013

71.312,0

2014

74.331,0

Δείκτες Κεφαλαίου Κίνησης, Περίοδος 2008-2014 Σε εκατ. Δολ. ΗΠΑ Πωλήσεις Κόστος Πωλήσεων (χωρίς αποσβ.) Μικτό Περιθώριο Κέρδους Καθαρά Κέρδη μφδμ Καθαρό Περιθώριο Κέρδους Ταμειακά Διαθέσιμα Ημέρες Αποθεμάτων Αποθέματα Ημέρες Πελατών Πελάτες Ημέρες Προμηθευτών Προμηθευτές Operating Cycle Cash Cycle

% %

Ημέρες Ημέρες Ημέρες

Ημέρες Ημέρες

Πηγή: Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις. Σημείωση: Έως τη 15η Απριλίου 2015, οι λογιστικές καταστάσεις του Έτους 2014 αφορούσαν στα τελευταία διαθέσιμα δημοσιευμένα αποτελέσματα της Εταιρείας/Ομίλου. Οι ιστορικοί δείκτες αποτίμησης υπολογίζονται βάσει της τρέχουσας τιμής της μετοχής.

(Όμιλος, σε εκατ. Δολ. ΗΠΑ)

2008 63.747,00 15.679,00 71,39% 12.949,00 20,3% 10.768,00

2009 61.897,00 15.673,00 74,68% 12.266,00 19,8% 15.810,00

2010 61.587,00 15.853,00 74,26% 13.334,00 21,7% 19.355,00

2011 65.030,00 17.202,00 73,55% 9.672,00 14,9% 24.542,00

2012 67.224,00 17.992,00 73,24% 10.514,00 15,6% 14.911,00

2013 71.312,00 18.238,00 74,43% 13.831,00 19,4% 20.927,00

2014 74.331,00 18.851,00 74,64% 16.323,00 22,0% 14.523,00

101 5.052,00 56 9.719,00 175 7.503,00

121 5.180,00 57 9.646,00 129 5.541,00

124 5.378,00 58 9.774,00 129 5.623,00

133 6.285,00 59 10.581,00 121 5.725,00

152 7.495,00 61 11.309,00 118 5.831,00

158 7.878,00 60 11.713,00 125 6.266,00

158 8.184,00 54 10.985,00 148 7.633,00

157 -18

178 48

182 52

193 71

213 95

218 92

212 65

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

VRS-SFiT:Εξειδικευμένες Επιστημονικές Μεταφράσεις. Έτος Ίδρυσης: 2002

VRS – SFiT Αιόλου 104, Αθήνα 10564 • Τηλ. 210 3316358, 6945 851420 • Email: info@iraj.gr

77

ΡΑΝΤΕΒΟΎ ΥΓΕΊΑΣ

Δείξε μου τη χώρα σου να σου πω τι σεξ κάνεις Μπορεί για πολλούς να θεωρείται ακόμη ταμπού. Όμως το θέμα του σεξ κεντρίζει σχεδόν πάντα το ενδιαφέρον των περισσοτέρων και μονοπωλεί τις συζητήσεις. Μάλιστα, οι κάτοικοι κάθε χώρας ακολουθούν τα δικά τους «ήθη και έθιμα» στις ερωτικές τους συνευρέσεις

Η

γειτονική μας Ιταλία επιβεβαιώνει περίτρανα το ρητό ότι «ο έρωτας περνά από το στομάχι», αφού όπως αναφέρει η συγγραφέας του InterCourses: An Aphrodisiac Cookbook, Martha Hopkins, η ερωτική απόλαυση και το φαγητό έχουν άρρηκτη σχέση.Οι Λατίνοι εραστές πιστεύουν ότι μετά από ένα καλό δείπνο έπεται καλύτερο σεξ.

Διεκδικητές του καλού σεξ αποδεικνύονται και οι Ολλανδοί, καθώς έρευνα που πραγματοποίησε γνωστή εταιρεία κατασκευής προφυλακτικών απέδειξε ότι οι Ολλανδοί ξέρουν πολύ καλά τι θέλουν στο σεξ και δεν σταματούν να το διεκδικούν. Μάλιστα η ίδια έρευνα απέδειξε ότι δεν διστάζουν να ξεφεύγουν από τα τετριμμένα, προκειμένου να περάσουν σε άλλο επίπεδο την ερωτική τους ζωή. Σύμφωνα με έρευνα της ίδιας εταιρείας προ-

φυλακτικών, το 75% των Αυστραλών συνιστά στους απανταχού εραστές να κάνουν σεξ στο αυτοκίνητο. Στις ανατολικές χώρες, όπως στην Ινδία, το σεξ έχει τη δική του φιλοσοφία. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι το τάντρα σεξ έχει τις ρίζες του στις χώρες αυτές. Μάλιστα, η σεξουαλική απόλαυση προκύπτει μόνο μέσα από τα παρατεταμένα προκαταρκτικά, όπως επισημαίνει η Sanjay Srivastava, PhD, συγγραφέας του Passionate Modernity.

Τι παθιάζει τους άνδρες στο σεξ;

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

Τα δικά τους «θέλω» και τις ιδιαίτερες προτιμήσεις τους φαίνεται ότι έχουν οι άνδρες στο σεξ. Όμως, για να αποδώσουν στο μάξιμουμ χρειάζονται κάτι για να παθιαστούν. Έρευνα που δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση Archives of Sexual Behavior έδειξε ότι οι άνδρες παθιάζονται με το γυναικείο στήθος. Ο κανόνας που ισχύει για

την πλειονότητα είναι ότι όσο μεγαλύτερο τόσο το καλύτερο. Η ίδια έρευνα κατέδειξε ότι οι άνδρες εξακολουθούν να παθιάζονται με τα τολμηρά εσώρουχα των συντρόφων τους. Όσον αφορά το χρώμα, οι προτιμήσεις εναλλάσσονται μεταξύ του μαύρου και του κόκκινου. Επίσης, ξεσηκώνονται ερωτικά όταν το έτερον ήμισυ παίρνει πρωτοβουλίες τις «κρί-

Τι να τρώτε για γερή καρδιά Ανοδική τάση παρουσιάζουν οι καρδιακές παθήσεις σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου, με συνέπεια να αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου στις περισσότερες χώρες στον κόσμο. Οι πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων μπορούν να μειωθούν μέσω της διατροφής. Η καρδιά «προτιμά» τα τρόφιμα που είναι χαμηλά σε λιπαρά, όπως είναι το άπαχο γάλα, γιαούρτι ή τυρί. Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών αποτελεί επίσης έναν πολύτιμο σύμμαχο της καλής καρδιακής λειτουργίας. Επίσης μπορείτε να προσθέσετε στη διατροφή σας φρούτα, λαχανικά αλλά και τρόφιμα ολικής άλεσης, τα οποία δεν αυξάνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης. Την ίδια στιγμή, θα ενισχύσετε και το ανοσοποιητικό σας σύστημα με βιταμίνες και μέταλλα. Στοπ στο αλάτι, όμως, λένε οι ειδικοί. Αν δεν μπορείτε να το κόψετε τελείως, μειώστε τουλάχιστον την ποσότητα που καταναλώνετε, ώστε να μην αντιμετωπίσετε πιθανό κίνδυνο με την πίεσή σας στο μέλλον. Παράλληλα, η κατανάλωση τροφών που περιέχουν ωμέγα-3 λιπαρά, όπως είναι τα ψάρια και οι ξηροί καρποί, μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων.

78

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Πώς θα καταλάβετε αν σας λείπει βιταμίνη D

Π

άντως, η βιταμίνη D θεωρείται πολύ σημαντική για τον ανθρώπινο οργανισμό, αφού η έλλειψή της σχετίζεται με την οστεοπόρωση και με αυξημένα κατάγματα.Τα ύποπτα σημάδια που δηλώνουν την απουσία της είναι: Μυϊκή αδυναμία Πόνος στα οστά Ανεξήγητα προβλήματα στα νεφρά Κατάθλιψη Ένα από τα ύποπτα σημάδια, που θα πρέπει να κινητοποιήσουν τους ασθενείς, είναι ο πόνος στα κόκαλα. Μάλιστα, κάποιες φορές είναι τόσο έντονος που θυμίζει κολικό νεφρού, ενώ έχει την ικανότητα να απλώνεται σε όλο το σώμα, από τα χέρια και τα πόδια ώς την πλάτη και τα γεννητικά όργα-

να. Έχει βρεθεί επίσης ότι η έλλειψη αυτής της βιταμίνης συνδέεται με ανεξήγητη μυϊκή κόπωση. Άλλο ένα σύμπτωμα που φανερώνει έλλειψη της βιταμίνης είναι η εμφάνιση κατάθλιψης και οι έντονες διακυμάνσεις στη συμπεριφορά.Ταυτόχρονα, η έλλειψη της σημαντικής αυτής βιταμίνης συνδέεται με στομαχικές διαταραχές, όπως είναι το φούσκωμα στην κοιλιά, η δυσκοιλιότητα και άλλες σχετικές ενοχλήσεις.

Το τελευταίο διάστημα γίνεται πολύς λόγος για τη βιταμίνη D ή αλλιώς τη «βιταμίνη του ήλιου». Μπορεί στην Ελλάδα, λόγω ηλιοφάνειας, να μην καταγράφεται έλλειψη αυτής της βιταμίνης, αλλά παρόλα αυτά κάποιες κακές συνήθειες εμποδίζουν την παραγωγή της

σιμες» ώρες. Ένας στους πέντε που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησε ότι παθιάζεται με τα προκαταρκτικά. Ένα άκρως ενδιαφέρον στοιχείο που προέκυψε από την ίδια έρευνα ήταν το γεγονός ότι το «ισχυρό φύλο» παθιάζεται με τις στολές. Ένας στους έξι μάλιστα δεν διστάζει να ομολογήσει ότι θα επιθυμούσε η ερωτική του σύντροφος κάπου κάπου να υποδύεται έναν ρόλο στη διάρκεια των ερωτικών τους περιπτύξεων.

ώς να νικήσετε Π τον πόνο στην πλάτη Δεν υπάρχει άνθρωπος που

να μην έχει αντιμετωπίσει οξύ και έντονο πόνο στην πλάτη τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του. Η ορθοστασία ή η καθιστική ζωή και η κακή στάση του σώματος ενοχοποιούνται για την εμφάνιση του προβλήματος. Ακόμη, η κακή στάση στον ύ-

Ύπνος: ο "γιατρός του σεξ" για τις γυναίκες Μία ώρα παραπάνω ύπνου αυξάνει την όρεξη στις γυναίκες για σεξ υποστηρίζουν τώρα επιστήμονες. Μάλιστα, βρήκαν και πόσο πολύ την ενισχύει: σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Sexual Medicine, λίγο παραπάνω ύπνος αυξάνει τη διάθεση για άλλες δραστηριότητες στο κρεβάτι κατά 14%. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η επίδραση του ύπνου στη σεξουαλική επιθυμία και διέγερση δεν έχει

λάβει τη δέουσα προσοχή. Άλλωστε, αυτό που χρειάζεται το μυαλό και το σώμα μας είναι επαρκή ύπνο, όπως συμβουλεύει ο δρ Ντέιβιντ Κάλμπαχ, διευθυντής της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Εξετάζοντας τις εθελόντριες, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι για κάθε επιπρόσθετη ώρα ύπνου, οι πιθανότητες να «κοιμηθούν» με τον σύντροφό τους όχι μόνο αυξάνονταν αλλά το απολάμβαναν και περισσότερο.

πνο συνδέεται με την εμφάνιση πόνου στην πλάτη, και το πρόβλημα μπορεί να επιδεινωθεί αν το μαξιλάρι ή το στρώμα δεν είναι ανατομικό λένε οι ειδικοί. Επίσης, τα παραπανίσια κιλά ενοχοποιούνται για την εμφάνιση πόνου στην πλάτη. Προσπαθήστε να μείνετε στα κιλά σας, ώστε να μην επιβαρύνετε την πλάτη σας. Καλό είναι να τρώτε υγιεινά και να ασκείστε.

79

ΓΊΝΕΤΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΈΣ!

Αλλάξτε την ελληνική αγορά Υγείας! Εγγραφείτε τώρα στο Ph.B (Pharma & Health Business)! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ: 50€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ: 30€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ: 70€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ: 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ: 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 6,5%)

Το Ph.B καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

80

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2015

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.bms-greece.gr

81

AΡΘΡΟ

4

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012