Phb #024

024

# I OYΛ - ΑΥ Γ 2 0 1 4 ΤΙΜΗ 6 €

Συνέντευξη Κωνσταντίνος Φρουζής

Προφίλ Χαράλαμπος Καραθάνος

Ρεπορτάζ Στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η ασφάλεια των ασθενών

www.virus.com.gr ISSN: 2241-0961

5o Health & Pharma Conference Οικονομική Ανάπτυξη & Υγεία σε Περίοδο Οικονομικής Κρίσης

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

GR/PHCA/0001/13

Για να νιώθουν οι άνθρωποι καλύτερα και να ζουν περισσότερο

Λ. Κηφισίας 266, 152 32 Αθήνα, Τηλ.: 210 6882100, www.glaxosmithkline.gr

2

/ Νοέμβριος 2011

PARTICIPATING HOTELS: THE WESTIN COSTA NAVARINO, THE ROMANOS, A LUXURY COLLECTION HOTEL

THE WESTIN COSTA NAVARINO

The WesTin CosTa navarino μη.τ.ε.: 1249K045a0159601 The romanos, a Luxury CoLLeCTion hoTeL, CosTa navarino μη.τ.ε.: 1249K045a0159501 The house of evenTs μη.τ.ε.: 1249y41000000301

NAVARINO DUNES, COSTA NAVARINO

Εκδηλώσεις και συνέδρια στην Costa Navarino επαναπροσδιορίστε τα standards των εκδηλώσεων σας στο 5000 τμ. συνεδριακό κέντρο house of events, με υπηρεσίες υψηλών προδιαγραφών και στυλ. το house of events διαθέτει το Great hall, με δυνατότητα φιλοξενίας 1600 συνέδρων, και 11 επιπλέον αίθουσες συσκέψεων καθώς και εξωτερικούς χώρους. Συνδυάστε τις επαγγελματικές σας υποχρεώσεις με εξαιρετικές γαστρονομικές επιλογές, δύο signature γήπεδα γκολφ, βραβευμένες θεραπείες και περιποιήσεις στο anazoe spa, πληθώρα δραστηριοτήτων και σπορ, αλλά και απόλυτη χαλάρωση στη μεσσηνιακή φύση. Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε μαζί μας στο 272 309 7000 ή επισκεφθείτε το www.starwoodcostanavarino.com

More Luxury. More Destinations.

©2012 Starwood Hotels & Resorts Worldwide, Inc. All Rights Reserved. Preferred Guest, SPG, Aloft, Element, Four Points, Le Méridien, Sheraton, St. Regis, The Luxury Collection, W, Westin and their logos are the trademarks of Starwood Hotels & Resorts Worldwide, Inc., or its affiliates.

1

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

8 16

40

8. Προφίλ Χαράλαμπος Καραθάνος Οι υπουργοί φεύγουν, ο Καραθάνος μένει

40

10. Συνέντευξη Κωνσταντίνος Φρουζής 16. Ρεπορτάζ 5ο Pharma & Health Conference 40. Έρευνα Hope II: Πρόσβαση ασθενών με ΣΚΠ στη θεραπεία

CEO: Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αιμίλιος Νεγκής negis.e@ethosmedia.eu

    

024

# ΙΟΥΛ-ΑΥΓ 2014

2

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: Βασιλική Αγγουρίδη agouridi.v@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Χρήστος Χαραλαμπάκης charalampakis.c@ethosmedia.eu

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Δήµητρα Ευθυµιάδου efthymiadou.d@ethosmedia.eu

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu

Κοσμάς Ζακυνθινός zakinthinos.k@ethosmedia.eu

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014



3

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

10

46

50

46. Ρεπορτάζ Η ελληνική καινοτομία που ανοίγει ορίζοντες

58

50. Ρεπορτάζ Στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η ασφάλεια των ασθενών 58. Επικαιρότητα 69. News 73. Virus 78. Ραντεβού Υγείας

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu

Eπιμέλεια ΥΛΗΣ - creative: Θεοδοσία Μαρούτση theodosia.maroutsi@gmail.com ISSN: 2241-0961

   

tmhma Marketing–Επικοινωνίας & ΔηmΟΣΙΩΝ Σχέσεων: Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

4

Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A.

ΒΟΗΘΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Τζένη Ρούσση roussi.t@ethosmedia.eu ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος Shutterstock Εκτύπωση - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T: 210 9984950, Φ: 210 9984953 E: info@virus.com.gr www.virus.com.gr * Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη

Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

ΣΤΗ ΣΟΥΗ∆ΙΑ, ΥΨΗΛΕΣ ΕΠΙ∆ΟΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΑΜΗΛΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΣΥΝΥΠΑΡΧΟΥΝ Τι αναζητάτε στην τεχνολογία ενός αυτοκινήτου, κορυφαίες επιδόσεις ή χαμηλή κατανάλωση; Σχεδιασμένο με μοναδικό σκανδιναβικό design και την κορυφαία ασφάλεια που περιμένετε από ένα Volvo, το Νέο S60 συνδυάζει και τα δύο. O κινητήρας Βενζίνης 1.6 Τ4 Polestar αποδίδει 200hp, κορυφαία επίδοση στην κατηγορία, με κατανάλωση μόνο 5,8 l/100km, ενώ ο κινητήρας Diesel 1.6 D2 αποδίδει 115hp και 270Nm ροπή, με αξεπέραστα χαμηλή κατανάλωση, μόλις 3,9 l/100km. Για να μπορείτε να απολαμβάνετε την οδήγηση χωρίς κανένα συμβιβασμό.

Νέο Volvo S60 με κινητήρες 1.6 Βενζίνης 200hp ή 1.6 Diesel, με €24.900.

VolvoGreece Εκπομπές CO 2 g/km: 99 -134, κατανάλωση καυσίμου l/100km, εντός πόλης: 4,3 -7,3, εκτός πόλης: 3,6 - 4,9, μικτός κύκ λος: 3,8 - 5,8. H αναγραφόμενη τιμή συμπεριλαμβάνει όφε λος απόσυρσης. Volvo As s is t a nce: Οδική βοήθεια με αυτόματη ανανέωση σε κάθε προγραμματισμένη συν τήρηση του Volvo σας. Volvo Line: 80 0 10 0 7505.

5

EDITΟRIAL

κολα… σ ύ δ ι α τ ν ο τε, έρχ ί ε τ , σ α ρ υ ο ρό, τηλέφωνο κ Ξε ακα, φως, νε μ ρ ά (φ ς νε δαπά αξη) έχουν

φύλ πράγματα , σίτιση και ό είναι ότι τα καθαριότητα σ. ευρώ, απ 0 Η αλήθεια ί σε 1,65 δι λύτερα. θε κα ισ ν ογ ου ολ ίν π γα στ οϋ πη πρ φορούν α δείχνουν να 545 εκατ. α ώπους που ου ρ ίπ νθ ερ α π ώ α ντ συνα τα οποί η Καθημερινά ι σε καλύτερ να εί ος έτ φ φάρμακα. μου λένε ότι υμε και όκειται για ρ Π . σι έρ βλημα έχο π ό ρ ό π π α ό ρ ση α α β Σο κατάστ μακευτική μειακή φαρ σεβή πόθο ή κο ευ ι σο κα νο ω ση εξ ή το στην ψευδαίσθη φαρμακευτικ λλάζει προς . Η δημόσια ζει κάτι να α η χί ρ λψ α α τι ίθ α ερ κα γμ π πρά σ. ευρώ ι ιστεί σε 2 δι ορ ει έχ νη ο; ά δαπ ε καλύτερ ι έτους έχουμ ς βρίσκετα ώτο μισό του ω ρ θ π ή . ν το υ σ α γι α τ.

0 εκα ευρώ Η αλήθει ίπου κατά 15 ατι φέτος ερ γμ π ά ρ Π ση . η βα οι έσ ν έρ μ υπ έψου κάπου στη ύν να επιστρ βαιότητα. ου θα κληθο π περσινή αβε ό η ί οσ τε Π α ρ ικ αι δεν επ της υγείας –κ ηχανίες. σι ο τομέας αρμακοβιομ φ τε το «σ Θυμάμαι πέρ λεκτικά λλάξουν, τό ματα δεν α – ήταν κυριο γ ΥΥ ά ρ Π π Ο Ε τα ο ν νο Α ήχα ι ειδικά είτε όχι, ο φαρμακοβιομ οι το θέλουμε ση τε εί βά ι α α Κ σι . σε ετή ίπου 300 γο τα κόκκινο» μμαζέψει λί τρέψουν περ συ ισ επ να ε να ερ ύν φ τική θα κληθο Άδωνις κατά την υποχρεω ου 250 από ίπ ερ . π α ν υτ συ ζε 0 τ. ά εκα ου 55 ασυμμ υγε λαδή περίπ ς δεν απέφ (rebate). Δη τό ση υ α τω ι π α έκ κ , ι Ωστόσο α μπρος κα τού «ένα βήμ εκατ. ευρώ! ή ικ ιτ με ολ π ν τη τι δεν έχου ώς τη ελ ιμ επ ι λε ν λοιπόν ό ά υ «β ο ν να χ ή εί » δ ω α ιο Όλ ένα πίσ πό Σεπτέμβρ ». Και επειδή ι τον κάβο. Α από το χαλί σε ά τω ερ κά π η ον ξε στ όν α σκ α μέτρ νέχεια να έχουμε νέ ν υπάρχει συ ι δε α ετ δα έν ά μ λλ να Ε α στην τι αφορά γο θα κυρίως σε ό, ολιτική, σε λί ς π α ν εί η υγ στ ς α τη ει χώρο ς τίστε –όσοι και συνέπ στο πετσί μα ι’ αυτό, φρον ε Γ . υμ α νο εί ώ μ βι κο . στα νοσο αρχίσουμε να στις διακοπές και κουραστείτε ό ελλείψεις π ξε α ς να ιε – γε τε εί έρ μπορ τις παρεν ν μηνών. σκολα. των τελευταίω ς ει ίψ λε Έρχονται δύ α ρ α π οι α εί μ Όλα δείχνουν λοιπόν βρη… οσοκο τον Σεπτέμ λέμε: Στα ν Ραντεβού ι τα χουμε και Έ ύν λο ντ α ότι δεν έχουμε τα) εξ χι τα χρήμα θα πιστώσεις (ό εγκής Σεπτέμβριο ν Αιμίλιος Ν ξεπεράσει τον νουν ότι το ίχ δε α όλ ι οι κα ι για φέτος κ. Θυμίζω ότ κάβο. Ραντεβού τον προκληθεί σο ιτουργικές μείων για λε κο σο νο ν τω πιστώσεις Σεπτέμβρη…

                                

6

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

7

ΠΡΟΦΙΛ

Χαράλαμπος Καραθάνος

Οι υπουργοί φεύγουν, ο Καραθάνος μένει... Ο σύμβουλος του υπουργού –του νυν και του τέως– έχει κατορθώσει να διεισδύσει δεόντως στα φαρμακευτικά πράγματα

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

8

Π

ολλοί υποστηρίζουν ότι «ξεφύτρωσε» στα πολιτικά πράγματα εν μία νυκτί. Κάποιοι άλλοι θεωρούν ότι προωθήθηκε στον πολιτικό στίβο χάρη στις γνωριμίες του με πρόσωπο από τον πολύ… δεξιό χώρο. Το μόνο βέβαιον είναι ότι ο σύμβουλος του υπουργού –του νυν και του τέως– Μπάμπης Καραθάνος έχει κατορθώσει να διεισδύσει δεόντως στα φαρμακευτικά πράγματα. Ο ίδιος άλλωστε είναι φαρμακοποιός στο επάγγελμα και μάλιστα «τρέχει» φαρμακείο στο Περιστέρι, το οποίο έχει παραλάβει από τη μητέρα του. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που συχνά τον κατηγορούν ότι λειτουργεί υπέρ του κλάδου στον οποίο ανήκει. Εκείνος το αρνείται μετά βδελυγμίας, υποστηρίζοντας ότι οι φαρμακοποιοί έχουν πληρώσει αρκετά το «μάρμαρο» του Μνημονίου. Πάντως, ο ίδιος, αν και στενός φίλος του Μάκη Βορίδη, από τα φοιτητικά του ακόμη χρόνια, είχε μεταβεί σε «ειδική αποστολή» στο πλευρό του Άδωνι Γεωργιάδη μετά από σχετική παρότρυνση του νυν υπουργού Υγείας. «Πήγαινε να βοηθήσεις τον Άδωνι, κι αν υπουργοποιηθώ θα έρθεις σε μένα» είχε πει ο νυν υπουργός Υγείας στον Μπάμπη Καραθάνο, μη γνωρίζοντας βέβαια ότι ο ίδιος κάποια στιγμή θα έπαιρνε τη θέση του πρώην πια κολλητού του φίλου στην οδό Αριστοτέλους. Αλλά η «τράμπα» αυτή ήταν που έκανε τον Μπάμπη Καραθάνο να μη χρειαστεί καν να αλλάξει όχι κτήριο αλλά ούτε καν γραφείο, αφού συνέχισε στον ίδιο ρόλο στην οδό Αριστοτέλους. Ενδεχομένως, γι’ αυτό το ανέκδοτο που κυκλοφορεί το τελευταίο διάστημα είναι:

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

«Οι υπουργοί φεύγουν αλλά ο Καραθάνος μένει». Πιθανώς για τον ίδιο λόγο ο Άδωνις Γεωργιάδης φέρεται να του κρατά κακία επειδή στην κόντρα που άναψε με τον άλλοτε κολλητό του φίλο ο Μπάμπης Καραθάνος πήρε τη θέση του Μάκη Βορίδη, όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες στους διαδρόμους του 2ου ορόφου της οδού Αριστοτέλους. Είναι όμως σφόδρα πιθανό ο σύμβουλος των δύο υπουργών και του ίδιου υπουργείου να μην μπορούσε να πράξει και διαφορετικά. Άλλωστε τον συνδέει στενή φιλία με τον νυν υπουργό Υγείας από τότε που ήταν 20χρονα παιδιά. Και η υποστήριξή του δεν κρύβεται στο πρόσωπο του Μάκη Βορίδη, αφού ακόμη και όταν πολλοί αναφέρονται στο «άτακτο» παρελθόν του Βορίδη, με τα τσεκούρια και τις νυχτερινές επιθέσεις, εκείνος σπεύδει να τον υπερασπιστεί λέγοντας πρώτον ότι δεν επρόκειτο για τσεκούρι αλλά για ξύλο με μία πέτρα στην άκρη δεμένη, ενώ μιλά για άμυνα. Άμυνα ενάντια στους αναρχικούς/αριστερούς, που εκείνο το βράδυ πήγαιναν να κάψουν τα γραφεία της νεολαίας του κόμματος. Βέβαια από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, αλλά αυτό που δεν παρέσυρε είναι τη μη συμπάθεια του Μπάμπη Καραθάνου στους αριστερούς. «Αυτό ήταν και το σημείο που τον συνέδεε με τον Άδωνι» λένε οι κακές γλώσσες. Το πέρασμά του άλλωστε από το ΛΑΟΣ δείχνει τη δεξιά του ιδεολογική καταγωγή, παρότι ο ίδιος σε κύκλους φροντίζει να υποστηρίζει πως πήγε αναγκαστικά στο κόμμα του Καρατζαφέρη για να στηρίξει τον φίλο του Μάκη Βορίδη.

Βέβαια η ιδεολογική καταγωγή του Μπάμπη Καραθάνου ουδόλως ενδιαφέρει τον κλάδο του φαρμάκου, ενδεχομένως μόνο στο σημείο ότι είναι υπέρ της φιλελεύθερης πολιτικής. Άλλωστε, αυτό που φαίνεται να έχει μεγάλη σημασία είναι το γεγονός ότι ο υπουργός που καθορίζει τις τιμές των φαρμάκων αλλά και γενικότερα την πολιτική στον κλάδο ενημερώνεται για τα θέματα δια στόματος του συμβούλου του. Και την πολιτική φαρμάκου τη γνωρίζει καλά ο Μπάμπης Καραθάνος. Όπως και τα πρόσωπα, καθώς συχνά-πυκνά συνομιλεί με ανθρώπους της αγοράς, παρότι πολλοί είναι εκείνοι που τον κατηγορούν γι’ αυτό. Γνωρίζει τα φάρμακα ένα προς ένα και επειδή τα μελετά στην οδό Αριστοτέλους αλλά και επειδή ξέρει καλά το παιχνίδι από μέσα ως φαρμακοποιός. Και άντε να συμβουλέψει κανείς τον Μάκη Βορίδη που η σχέση του με τα φάρμακα «είναι αυτή που έχω εγώ με την αστροναυτική», όπως έλεγε χρόνιος ένοικος του 2ου ορόφου του υπουργείου Υγείας. Κι αν δεν τα γνώριζε τα φάρμακα ο Μπάμπης Καραθάνος, άντε να τα μάθαινε εν μέσω συνεχών αλλαγών αλλά και… τεσσάρων παιδιών που τον περιμένουν κάθε βράδυ στο σπίτι. Ο πολύτεκνος σύμβουλος των υπουργών ξέρει καλά πως σύντομα θα βρεθεί εκτός υπουργείου Υγείας, είτε λόγω εκλογών είτε λόγω αλλαγών στην πολιτική κατάσταση. Γι’ αυτό λέει συχνά-πυκνά: «Εμένα δεν με νοιάζει. Θα γυρίζω στο φαρμακείο μου. Εδώ είμαι περαστικός». Βέβαια, μ’ αυτά και μ’ αυτά, ο Μπάμπης Καραθάνος έχει μείνει αρκετά στον χώρο της υγείας, δεδομένου του ότι έχει διατελέσει και διοικητής νοσοκομείου πριν κάποια χρόνια. Η συμβολή του στην τιμολόγηση των φαρμάκων θεωρείται όμως η πιο καθορι-

στική του θέση στην Υγεία. Κι αυτό παρότι πολύ συχνά, όπως λένε παραβρισκόμενοι, σχεδόν πιάνεται στα χέρια υποστηρίζοντας την άποψή του για ένα θέμα. Πληροφορίες που θέλουν τον Μάκη Βορίδη να του θυμώνει τώρα τελευταία για διάφορες πρωτοβουλίες του δεν επιβεβαιώνονται. Οι φήμες όμως μένουν να αιωρούνται στην οδό Αριστοτέλους, κάνοντας πολλούς να τρίβουν τα χέρια τους. Ο αναβάτης του scooter –σύμβουλος δύο υπουργών Υγείας– με το οποίο κινείται σε καθημερινή βάση δεν αποκλείεται να ήρθε για να μείνει. Άλλωστε, οι φήμες τον ήθελαν να παίρνει τη θέση του Γενικού Γραμματέα στο Υπουργείο Υγείας, έπειτα από σχετικό αίτημα Βορίδη στον ίδιο τον Αντώνη Σαμαρά. Τώρα αν θα μείνει ή θα φύγει, ο χρόνος θα δείξει…

9

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Κώστας Φρουζής*

Πλαφόν στα άδικα μέτρα ζητεί η φαρμακοβιομηχανία Συνέντευξη: Δήμητρα Ευθυμιάδου

Nα δημιουργηθεί η νοοτροπία ότι η πολιτική δεν χαράζεται μόνο για το τώρα, αλλά για να αφορά στο άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον

Π

λαφόν και στο clawback που πληρώνουν οι εταιρείες όταν η δαπάνη υπερβαίνει τον προϋπολογισμό ζητά από την κυβέρνηση ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), Κώστας Φρουζής, σε συνέντευξή του στο PhB.

Ο κ. Φρουζής, αφού ζητά άμεσα αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης και όχι «άλλα κοντόφθαλμα επιζήμια μέτρα εις βάρος των ασθενών και της απασχόλησης», υπογραμμίζει

10

ότι η δαπάνη για τα φάρμακα των ανασφάλιστων θα πρέπει να προέλθει από άλλες πηγές χρηματοδότησης, ώστε να μην πληρώνει πάντα η βιομηχανία το… μάρμαρο.

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

*Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος

11

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Η φαρμακευτική δαπάνη έχει ήδη μειωθεί για τους εξωτερικούς ασθενείς κατά 55% σε 4 χρόνια από το 2009 έως το 2013. Τι άλλο να γίνει…

Το ποσό για τη φαρμακευτική κάλυψη των ανασφαλίστων θα πρέπει να καλύπτεται από το πρωτογενές πλεόνασμα ή από άλλα κυβερνητικά κονδύλια

12

Εκτός αυτού, ο Κώστας Φρουζής αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να είναι και πάλι υποψήφιος στις επερχόμενες εκλογές του ΣΦΕΕ τον Μάρτιο του 2015, αλλά όπως σημειώνει όλοι οι ενδιαφερόμενοι θα αποφασίσουν γύρω στα τέλη του χρόνου εάν μπορούν να διαθέσουν τον χρόνο που απαιτείται εν μέσω συνεχών αλλαγών στην αγορά φαρμάκου. Παρότι τα τελευταία μνημονιακά χρόνια η φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε δραστικά, πολλοί κυβερνώντες θεωρούν πως υπάρχει ακόμη περιθώριο για τον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας, ώστε να έχει έσοδα. Τελικά το «πάρτι» που γινόταν παλιά, μήπως συνεχίζεται για κάποιους; Θεωρείτε εσείς ότι μέσα σε ένα συνονθύλευμα αντιαναπτυξιακών συνθηκών, όπου κανείς μας δεν ξέρει τι του ξημερώνει την επόμενη μέρα, είναι ένα περιβάλλον για επενδύσεις και έσοδα; Θεωρείτε ότι ζούμε σε περιβάλλον-«πάρτι» όταν δεν εξοφλούμαστε για πάνω από ένα χρόνο ή όταν πουλάμε σ’ αυτές τις σημερινές τιμές και το τιμολόγιο το εισπράττουμε στο μισό; Είναι παράδεισος που μόνοι μας παλεύουμε να συντηρήσουμε θέσεις εργασίας σε ένα αντιαναπτυξιακό υφεσιακό κλίμα; Και ας μην ξεχνάμε, ότι ο «παράδεισος» αυτός ήταν ερμητικά κλειστός για σχεδόν 4 χρόνια στην καινοτομία, δηλαδή στο οξυγόνο μας και την ελπίδα των ασθενών… Για το δε «προπατορικό αμάρτημα», της υπέρβασης των αυθαίρετων προϋπολογισμών φαρμάκου, θέλω να πω ότι είμαστε εμείς που πληρώνουμε το μάρμαρο, ενώ ο ρυθμιστής της αγοράς βρίσκεται αλώβητος, παραγράφοντας μάλιστα τις δικές του ευθύνες, οι οποίες είναι τεράστιες.

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Άρα, θεωρείτε ότι δεν μπορεί να μειωθεί περαιτέρω η δαπάνη στα φάρμακα όπως πιστεύουν κάποιοι στην κυβέρνηση… Η φαρμακευτική δαπάνη έχει ήδη μειωθεί για τους εξωτερικούς ασθενείς κατά 55% σε 4 χρόνια από το 2009 έως το 2013. Τι άλλο να γίνει… Και φέτος ο στόχος είναι να κλείσει στα 1,944 δισ. ευρώ. Θεωρώ ότι δεν είναι κάτι το εφικτό ή το βιώσιμο. Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να είναι τουλάχιστον στα 2,3 δισ. ευρώ και για το 2015 να κινηθεί αντίστοιχα, με βάση την ανάπτυξη του ΑΕΠ. Πάντως ο υπουργός Υγείας, Μάκης Βορίδης, δήλωσε πρόσφατα ξεκάθαρα ότι η δαπάνη δεν θα ξεφύγει από τα 2 δισ. και μέσα στο ποσό αυτό θα περιλαμβάνονται και τα φάρμακα για τους ανασφάλιστους. Από τη μια μέρα στην άλλη, το ποσό μειώθηκε ακόμη περισσότερο, σε 1.944, και πλέον η κυβέρνηση προτίθεται να περιλαμβάνει τόσο τους ασφαλισμένους (7 εκατ. ευρώ) όσο και τους ανασφάλιστους (2,5 εκατ. ευρώ) πολίτες. Όμως εμείς λέμε ξεκάθαρα ότι το ποσό των 340 εκατ. που έχει προβλεφθεί για τους ανασφάλιστους δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στον προϋπολογισμό των 1.944 δισ. ευρώ. Διότι τελικά αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα το ποσό της φαρμακευτικής δαπάνης να διαμορφωθεί στα 1.6 δισ. το 2014 έναντι 2,37 εκατ. ευρώ που ήταν το 2013. Και στην πράξη αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε κατά 23% λιγότερα κονδύλια στον προϋπολογισμό του 2014 έναντι του 2013, για να καλυφθεί μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (+35%), δηλαδή τόσο οι ασφαλι-

σμένοι όσο και οι ανασφάλιστοι. Αυτό μπορεί να οδηγήσει αναγκαστικά σε υπέρβαση της δαπάνης και συνεπώς σε αύξηση του clawback για τη βιομηχανία. Αλλά η βιομηχανία δεν μπορεί να καλύψει τις κοινωνικές υποχρεώσεις του κράτους! Πώς θεωρείτε ότι πρέπει να καλυφθούν αυτά τα 340 εκατ. των ανασφάλιστων; Θα πρέπει να καλύπτονται από το πρωτογενές πλεόνασμα ή από άλλα κυβερνητικά κονδύλια. Άλλωστε, πρέπει να σας θυμίσω ότι ο προϋπολογισμός για τα ανασφάλιστα άτομα (200 εκατ. ευρώ) είχε αρχικά προγραμματιστεί και ανακοινωθεί, τόσο από το Υπουργείο Υγείας όσο και από το πρωθυπουργικό γραφείο, ότι θα καλυπτόταν από το πρωτογενές πλεόνασμα. Και σας ξαναλέω ότι έχουμε μια επιπλέον δραματική επιβάρυνση των συμμετεχόντων στην ελληνική αγορά φαρμάκου, με την κυβερνητική προσπάθεια διαχείρισης του ευαίσθητου αυτού ζητήματος κάλυψης των ανασφαλίστων συμπολιτών μας, καθώς τα μέτρα που αποφασίστηκαν τελικά εντάσσονται στον ήδη συρρικνωμένο προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ. Ενώ λοιπόν είναι από όλους αναγνωρισμένο το γεγονός ότι το ποσό των 2,0 ή των 1,94 δισ. ευρώ που προβλέπεται για τη φαρμακευτική περίθαλψη των ασφαλισμένων στον ΕΟΠΥΥ ήδη δεν αρκεί για την κάλυψή τους, αυτό το ποσό θα πρέπει πλέον να καλύπτει και τις ανάγκες των εκατομμυρίων ανασφάλιστων… Ναι, αλλά ο κ. Βορίδης είπε ότι δεν μπορεί να ξεφύγει η δαπάνη… Ο υπουργός Υγείας είπε πως δεν μπορεί να αυξηθεί η δαπάνη από τα 2 δισ., αλλά δεν απαγορεύεται να υπάρξει μια άλλη χρηματοδότηση. Αυτά τα 200 εκατ. ευρώ μπορούν να βρεθούν από άλλα κέντρα κόστους, ώστε να καλυφθεί η δαπάνη για τους ανασφάλιστους. Δεν μπορεί συνέχεια να γίνονται μονομερείς υπολογισμοί σε βάρος πάντα του «φαρμάκου». Πρέπει όμως να εξασφαλισθεί, πάση θυσία, ότι το ποσό θα φθάσει στα 2,2 ή στα 2,3 δισ., ώστε να καλυφθούν όλοι οι πολίτες. Στην ίδια βάση θα πρέπει να αναπροσαρμοσθεί ο προϋπολογισμός των νοσοκομείων για το φάρμακο στα 700 εκατ. ευρώ από τα 535 εκατ. ευρώ. Κάποιες πληροφορίες που είχαν δει πρόσφατα το φως της δημοσιότητας και έλεγαν ότι θα πέσει κι άλλο «κούρεμα» στη δαπάνη των φαρμάκων δεν ισχύουν;

Θεωρώ ότι θα κινηθεί στο ίδιο πλαίσιο με το 2014. Χρειαζόμαστε 2,3 δισ. για το 2014, άρα τόσο πρέπει να κυμανθεί και το 2015. Και αυτό είναι το μίνιμουμ μιας αξιοπρεπούς δαπάνης. Τελικά ποια θα είναι η επιβάρυνση με clawback των εταιρειών του φαρμακευτικού κλάδου; Με δεδομένο τον λανθασμένο προϋπολογισμό των 2 δισ. ευρώ, φαίνεται ότι οι εταιρείες του κλάδου θα επιβαρυνθούν με clawback πάνω από 140 εκατ. ευρώ για το πρώτο εξάμηνο. Κι ενώ λοιπόν αποδεικνύεται εκ νέου η αδυναμία να υπάρχει κάλυψη των ασφαλισμένων μέσα στον υπάρχοντα προϋπολογισμό, η νέα υπουργική απόφαση θέλει τα 340 εκατ. ευρώ του εν λόγω προϋπολογισμού να κατευθυνθούν για τη μέριμνα των ανασφαλίστων χωρίς προηγουμένως να έχει επιχειρήσει να εξορθολογίσει άλλα κόστη, που μπορούν να του απελευθερώσουν σημαντικούς πόρους. Το λογικό επακόλουθο αυτής της απόφασης είναι οι δυνατότητες κάλυψης του συνόλου των Ελλήνων να περιοριστούν δραματικά, και φυσικά το κενό αυτό θα πρέπει να συμπληρωθεί από την τσέπη τους. Εμείς υποστηρίζουμε με λογική ότι ακόμη και αποδεχόμενοι για το 2014 το clawback, το οποίο εξακολουθεί στρεβλά και άδικα να μην υπολογίζεται με βάση τις τιμές χονδρικής, αλλά με την τιμή των σκευασμάτων στο φαρμακείο, η δαπάνη θα πρέπει να είναι στα επίπεδα των 2,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 100 εκατ. ευρώ να αφορούν στα εμβόλια και 200 εκατ. ευρώ στους ανασφάλιστους. Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρχει πλαφόν και στο clawback, καθώς ως βιομηχανία

13

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Με δεδομένο τον λανθασμένο προϋπολογισμό των 2 δισ. ευρώ, φαίνεται ότι οι εταιρείες του κλάδου θα επιβαρυνθούν με clawback πάνω από 140 εκατ. ευρώ για το πρώτο εξάμηνο

14

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

δεν μπορούμε να πληρώνουμε χωρίς όρια και χωρίς έλεγχο κάθε υπέρβαση εξαιτίας της αδυναμίας εφαρμογής των διαρθρωτικών μέτρων. Ως εκ τούτου, το clawback για το 2014 πρέπει να είναι το πολύ 6% του συνολικού στόχου, ενώ για το 2015 η πρότασή μας είναι να υπολογισθεί στο 2% του στόχου. Πρέπει σιγά σιγά να ξεφύγουμε από τη λογική της «εύκολης λύσης», ώστε και η Πολιτεία να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν και να εφαρμόσει επιτέλους τα όσα προβλέπονται. Τελικά όμως ποιες είναι οι δικές σας προτάσεις για τα μέτρα που θα πρέπει να λάβει το Υπουργείο Υγείας; Απαιτούνται μέτρα με λογική και όχι σπασμωδικές πυροσβεστικές λύσεις ή «μεγαλοστομίες» για αύξηση του μεριδίου των γενοσήμων ακόμη και στο 60-70%, όταν μάλιστα οι χώρες της κατηγορίας μας βρίσκονται, μετά από χρόνια προγραμματισμού διείσδυσης, στο 40%. Από επιχειρηματικής πλευράς, θα πρέπει επίσης να σημειώσω ότι πέρα από το σταθερό κλίμα… αστάθειας που συντηρεί η Πολιτεία όσον αφορά στην αγορά που καλούμαστε να λειτουργήσουμε, οι νέες συνθήκες είναι ιδιαίτερα αρνητικές για επενδύσεις. Οι θυγατρικές των πολυεθνικών έζησαν το μεγάλο ρίσκο επιβίωσης στο πρόσφατο παρελθόν και όπως φαίνεται δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια αντοχών για συντήρηση των υπαρχουσών δομών και επενδύσεών τους. Από την άλλη μεριά, η ελληνική βιομηχανία η οποία αναζητά κίνητρα ώστε να μπορέσει να αναπτυχθεί περαιτέρω και να αυξήσει την εξαγωγική της δραστηριότητα, δεν μπορεί να πετύχει την ανάπτυξή της μέσα από την προστασία των τιμών των γενοσήμων, ενώ παράλληλα θέλει με αυτές τις τιμές να αυξηθεί το μερίδιό τους. Κι αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι το μερίδιο αγοράς γενοσήμων σε τιμές αλλά και σε όγκους είναι περίπου το ίδιο στην Ελλάδα, όταν ο μέσος όρος της Ευρώπης δείχνει το μερίδιο σε αξίες να βρίσκεται σχεδόν κάτω από το μισό του μεριδίου σε όγκο. Απαιτείται σύνεση λοιπόν στη χάραξη της πολιτικής, για να βρεθεί η ισορροπία εκείνη ώστε και οι εταιρείες να λειτουργούν αλλά και όλοι οι Έλληνες να καλύπτουν τις ανάγκες τους σε περίθαλψη. Θα έλεγα ότι επιτέλους όσα καταγράφονται στη διάρκεια του διαλόγου ανάμεσα στην Πολιτεία και εμάς, τους εκπροσώπους της αγοράς, θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπό-

ψη, γιατί στόχος μας είναι ένα βιώσιμο περιβάλλον υγείας υπέρ των ασθενών και της επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης στη χώρα μας. Με τον κ. Βορίδη συζητάτε καλύτερα; Του έχετε θέσει όλα αυτά τα ζητήματα; Κατ’ αρχήν να πω ότι η φαρμακοβιομηχανία, ανεξάρτητα της ηγεσίας του υπουργείου, έχει διαμορφώσει συγκεκριμένη στρατηγική και προτάσεις, την οποία προσαρμόζει και καταθέτει σταθερά. Πέρα από τα προηγούμενα, τα οποία ανέφερα και φυσικά είναι ήδη γνωστά στον κύριο Υπουργό, εμείς εξακολουθούμε να επιμένουμε στα εξής βασικά θέματα μεταξύ άλλων: Να δει με τη δέουσα ταχύτητα την αναμόρφωση των διαχειριστικών δράσεων στα νοσοκομεία, ώστε να εξορθολογιστεί η κατάσταση και να υπάρξει εξοικονόμηση πόρων. Να ασχοληθεί επιστάμενα με τον ΕΟΦ και να αναδείξει τη σημασία του οργανισμού και φυσικά να συνεργαστεί με τους αρμόδιους υπουργούς στα θέματα ανάπτυξης που αφορούν στη βιομηχανία φαρμάκου. Δεν είναι λύση η συρρίκνωση του προϋπολογισμού κάτω από τα 2,3 δισ. ευρώ. Είναι ενάντια στην κοινωνία και τις επενδύσεις και την απασχόληση. Είναι βασικό να δημιουργηθεί η νοοτροπία ότι η πολιτική δεν χαράζεται μόνο για το τώρα, αλλά για να αφορά στο άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον. Όχι άλλα κοντόφθαλμα επιζήμια μέτρα.

Απαιτούνται μέτρα με λογική και όχι σπασμωδικές πυροσβεστικές λύσεις ή «μεγαλοστομίες» για αύξηση του μεριδίου των γενοσήμων

Στις επερχόμενες εκλογές του ΣΦΕΕ θα είστε πάλι υποψήφιος, γιατί έχουν ακουστεί πολλά το τελευταίο διάστημα; Είναι πραγματικά λίγο νωρίς για να σας απαντήσω. Αποφάσεις θα πάρουμε όλοι μας στο τελευταίο τετράμηνο του 2014. Γιατί το να είσαι στο ΔΣ του ΣΦΕΕ δεν είναι μόνο ένας τίτλος τιμής αλλά πρέπει να αφιερώνεις και χρόνο πραγματικό. Κάποιοι το είχαμε υποψιαστεί αλλά τώρα το βλέπουμε και στην πράξη. Να καταλάβετε: υπάρχουν άνθρωποι στο ΔΣ που πριν δεν έδιναν τόσο χρόνο γιατί δεν απαιτούνταν. Αλλά τώρα δίνουν πολύ χρόνο, λόγω των νέων δεδομένων στην αγορά φαρμάκου. Είναι όμως και θέμα εταιρικό, δομικό, για το αν μπορεί ένας πρόεδρος να δίνει 50% χρόνο και ένας αντιπρόεδρος αντίστοιχα π.χ. το 25 με 30% του χρόνου του με τόσα θέματα που προκύπτουν, όπως τιμές, αλλαγές στην πολιτική κ.λπ. Γι’ αυτό και θεωρώ πως είναι νωρίς να αποφανθεί κανείς πριν το καλοκαίρι αν θα είναι υποψήφιος ή όχι.•••

15

Ρεπορταζ

5ο Pharma & Health Conference

Οικονομική ανάπτυξη και Υγεία σε περίοδο οικονομικής κρίσης Κείμενο: Β. Αγγουρίδη Φωτογραφίες: Θ. Αναγνωστόπουλος

Σχεδιασμός ενός βιώσιμου μοντέλου υγειονομικής περίθαλψης, που έχει στο επίκεντρο τις ανάγκες του ασθενούς

Η

μνημονιακή «Οδύσσεια», στην οποία πρωταγωνιστεί η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, έχει αφήσει τον χώρο της υγείας να ισορροπεί σε ένα πολύ λεπτό σκοινί. Ο στόχος της ανάπτυξης αλλά κυρίως της διαμόρφωσης ενός συστήματος υγείας βιώσιμου και ταυτόχρονα ικανού να καλύψει επαρκώς τις ανάγκες περίθαλψης του πληθυσμού, έρχεται σε αντίθεση με τους «Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες» των περικοπών, του ρευστού θεσμικού πλαισίου, της πολιτικής αβουλησίας, των καθυστερήσεων και των εξαντλητικών εισπρακτικών μηχανισμών. Το εύλογο ερώτημα είναι λοιπόν αν υπάρχει «φως στο τούνελ», αν τελικά η κρίση κρύβει ευκαιρίες.

Απάντηση σε αυτήν τη δύσκολη ερώτηση κλήθηκε να δώσει το 5ο Συνέδριο Pharma & Health, που διοργανώθηκε από την Ethos Media στο Divani Caravel, στις αρχές Ιουλίου, βάζοντας στο επίκεντρο τις αναπτυξιακές προοπτικές της Υγείας και τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει για την οικονομία της χώρας, σε συνδυασμό με την παροχή ποιοτικής περίθαλψης στους ασθενείς. Το ζητούμενο της ποιότητας των παρε-

16

χόμενων υπηρεσιών του συστήματος υγείας είναι κρίσιμο, αν συνυπολογίσει κανείς την αυξανόμενη δυσαρέσκεια των πολιτών. Η πρόσφατη καταγραφή του Ευρωβαρόμετρου μας τοποθέτησε στην προτελευταία θέση (27οι από 28 χώρες, με τελευταία τη Ρουμανία) στον βαθμό ικανοποίησης των Ελλήνων από το Σύστημα Υγείας. Μόλις το 26% έκρινε ικανοποιητικές τις προσφερόμενες υπηρεσίες περίθαλψης των δημόσι-

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

17

Ρεπορταζ

Πρέπει να γίνουν περισσότερα στα νοσοκομεία στο ζήτημα της διαχείρισης των προμηθειών και των υλικών τους Μ. Βορίδης

18

ων δομών, ενώ σε ποσοστό 78% οι πολίτες πιστεύουν ότι μπορεί να υποστούν ακόμη και βλάβη κατά τη νοσηλεία τους. Αλλά και ο νέος υπουργός Υγείας έκανε λόγο από το βήμα του συνεδρίου για την επιδίωξη μιας ισορροπίας ανάμεσα στις δύο ταυτότητες του πολίτη, εκείνης του ασθενή και εκείνης του φορολογούμενου. Ο Μάκης Βορίδης, ο οποίος είχε τη δυνατότητα να συνομιλήσει με τους βασικούς εκπροσώπους της αγοράς φαρμάκου και υγείας, σε κλειστό κύκλο πριν την έναρξη του Συνεδρίου, φαίνεται να συνειδητοποιεί πλέον για τα καλά τα «βαθιά νερά» στα οποία κολυμπάει. Η χρονική στιγμή διενέργειας του συνεδρίου ήταν λοιπόν καθοριστική. Η χώρα αλλά και ο τομέας της υγείας βρίσκονται σε μεταβατικό σημείο. Από τη μία πλευρά, οι ασθενείς αισθάνονται έρμαια ενός συστήματος βυθισμένου στην οικονομική κρίση και από την άλλη, ο ευρύτερος κλάδος της υγείας αναζητεί διάπλου από τα στενά της «Σκύλλας και της Χάρυβδης» των μνημονιακών επιβολών των οικονομικών περιστολών, του ασθενούς και περίπλοκου κανονιστικού πλαισίου, που «διψά» για μεταρρυθμίσεις. Σκοπός του «ταξιδιού» είναι να καταστεί η Υγεία μοχλός ανάπτυξης για το σύνολο της οικονομίας και όχι ο «φτωχός συγγενής» της Ευρώπης. Αλλά για να φθάσουμε στην «Ιθάκη» ενός βιώσιμου και αποτελεσματικού για τους ασθενείς μοντέλου υγειονομικής περίθαλψης, απαιτείται να τεθούν τα σωστά θεμέλια, τα οποία επιδίωξε να περιγράψει το 5ο Pharma & Health Conference, όπως καταδεικνύει και ο τίτλος του «Οικονομική Ανάπτυξη και Υγεία σε περίοδο οικονομικής κρίσης».

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Η ανάπτυξη χωρίς καινοτομία και νέα προϊόντα φαντάζει άπιαστος στόχος, ενώ απαραίτητη αποδεικνύεται η αξιοποίηση εργαλείων όπως τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, η τεχνολογία και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες υγείας, το «διάσημο» e-health. Παράλληλα, θα πρέπει να προωθηθεί ένα πλαίσιο οργάνωσης των συστημάτων υγείας, του τρόπου χρησιμοποίησης των πόρων και της χρηματοδότησης, με απώτερο στόχο την παροχή ποιοτικών και ασφαλών υπηρεσιών με υψηλή σχέση κόστους-οφέλους, την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και τη μείωση του κόστους υγειονομικής περίθαλψης. Βέβαια, στο κομμάτι της χρηματοδότησης η Ελλάδα φαίνεται να διαθέτει «άδειες τσέπες». Οι δημόσιες δαπάνες της χώρας για την Υγεία είναι μόλις στο 4,5% του ΑΕΠ, μακριά από το 7% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ένα από τα διδάγματα της κρίσης, το ασφαλές συμπέρασμα που εξάγεται από το «ελληνικό παράδειγμα», είναι πως απαιτείται μια αναμόρφωση του συνόλου των Συστημάτων Υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των δημογραφικών και κοινωνικών αλλαγών, που συντελούνται στη Γηραιά Ήπειρο. Η συζήτηση για αλλαγές εντείνεται τα τελευταία χρόνια, απ’ άκρη σ’ άκρη της ΕΕ, καθώς ο τομέας της υγείας είναι ακρογωνιαίος λίθος τόσο για την παροχή υψηλού επιπέδου κοινωνικής προστασίας όσο και για τη συνολική οικονομία. Αντιπροσωπεύει περίπου το 10% του ΑΕΠ της ΕΕ, απασχολεί έναν στους δέκα εργαζομένους, ενώ το ποσοστό των εργαζομένων με επίπεδο σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης υπερβαίνει τον γενικό μέσο όρο.

Μάκης Βορίδης Υπουργός Υγείας

Περνάμε μια περίοδο με μεγάλες προκλήσεις Μια μεγάλη μεταρρύθμιση βρίσκεται σε εξέλιξη στην Υγεία, επεσήμανε από το βήμα του 5ου Pharma & Health Conference ο υπουργός Υγείας, περιγράφοντας τις προκλήσεις της επόμενης περιόδου. «Συνειδητοποίησα τι εννοούσαν όταν μου έλεγαν ότι αναλαμβάνω βαρύ και δύσκολο φορτίο» τόνισε ο Μάκης Βορίδης, σημειώνοντας πως είναι σε εξέλιξη μια μεγάλη μεταρρύθμιση στην Υγεία, και τονίζοντας πως ειδικά στον χώρο της υγείας διανύουμε μια περίοδο εξαιρετικά απαιτητική, με μεγάλες προκλήσεις. «Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει και μεγάλη ένταση και μεγάλη οξύτητα και μεγάλες δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε» υποστήριξε ο υπουργός, υπογραμμίζοντας όμως πως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο επίκεντρο της προσπάθειας είναι ο ασθενής. «Από την πλευρά μας, οι δύο βασικές αρχές οι οποίες θα πρέπει να αποτελέσουν το κέντρο της στρατηγικής μας για την υγεία είναι πρώτον, το σταθερό και διαρκές ζητούμενο για την υψηλή παροχή υπηρεσιών υγείας στον ασθενή και δεύτερον, ο σεβασμός στα χρήματα των φορολογουμένων και επομένως η μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μ. Βορίδης, αποδίδοντας πιο κρίσιμο χαρακτήρα στη δεύτερη απαίτηση, δεδομένου του καθεστώτος δημοσιονομικών περιορισμών. Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας όμως παρά τις δυσκολίες, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλες προσπάθειες. «Παρεμβάσεις οι οποίες μεταμορφώνουν ουσιαστικά το πεδίο και διαμορφώνουν μια νέα πραγματικότητα, που αν εξελιχθεί στη σωστή κατεύθυνση, θα δώσει σε όλους μας τα αποτελέσματα που θέλουμε» εκτίμησε ο κ. Βορίδης. Αναφερόμενος στη μεταρρύθμιση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ο υπουργός παραδέχτηκε ότι δεν έχει φτάσει στο σημείο που θα ήθελε και αυτό γιατί έχει μπροστά της μια σημαντική δευτερογενή νομοθεσία, που απαιτεί περίπου 49 υπουργικές αποφάσεις –όπως προβλέπει ο νόμος– για την ολοκλήρωσή της. «Αλλά είναι μια διαδικασία που ξεκίνησε, που ευελπιστούμε ότι δεν θα ανακοπεί και που όταν τελειώσει, θα έχουμε δημιουργήσει αυτό το οποίο νομίζω ότι όλοι θέλουμε: μία πρωτοβάθμια φροντίδα υγεί-

1 1. Μάκης Βορίδης, Υπουργός Υγείας.

ας η οποία θα παίζει πραγματικά τον ρόλο της» υποστήριξε. Πεδίο παρεμβάσεων, με σημαντικές βελτιώσεις, αποτελεί και η Δευτεροβάθμια Φροντίδα Υγείας κατά τον Μάκη Βορίδη, με στόχο κυρίως τον εξορθολογισμό του κόστους. «Ακούω κριτικές για το σύστημα προμηθειών αλλά και αυτό είναι ήδη σε καλύτερη κατάσταση από αυτό το οποίο είχαμε πριν από πέντε χρόνια» ισχυρίστηκε ο υπουργός Υγείας. Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι πρέπει να γίνουν και άλλα βήματα και αναφέρθηκε στην υπογραφή Υπουργικής Απόφασης, με την οποία θα γίνεται επιλογή στο σύστημα προμηθειών, βελτιώνοντας το περιβάλλον. «Πρέπει να γίνουν περισσότερα στα νοσοκομεία, στο ζήτημα της διαχείρισης των προμηθειών και των υλικών τους. Ήδη, είναι σε εφαρμογή ένα πιλοτικό πρόγραμμα σε ένα νοσοκομείο, προκειμένου να βρούμε τον τρόπο βελτίωσης» είπε, προσθέτοντας πως είναι σε εξέλιξη συζητήσεις για διάφορες παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν την αποδοτικότητα των πόρων στο δευτεροβάθμιο σύστημα υγείας. Εξέφρασε δε την εκτίμησή του για τις προσπάθειες και τα άλματα του τελευταίου διαστήματος: «Έχουμε αντεπεξέλθει σε μία μεταρρυθμιστική ροή στην οποία καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη δεν έχει αντεπεξέλθει. Και γι’ αυτό μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι» δήλωσε και πρόσθεσε πως δεν το λέει για να χαλαρώσουν οι προσπάθειες, αλλά «για να έχουμε αυτοπεποίθηση και θάρρος και κουράγιο και να αναγνωρίζουμε ότι κάνουμε πράγματα τα οποία είναι πολύ σημαντικά, είναι πολύ δύσκολα και τα κάνουμε συγκριτικά γρήγορα».

19

Ρεπορταζ

2

Χρειάζεται Φαρμακευτική Δαπάνη τουλάχιστον 2,2 δισ. ευρώ Κ. Φρουζής

20

Κωνσταντίνος Φρουζής,

Πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της Novartis Hellas Οι μεταρρυθμίσεις στον χώρο της υγείας πρέπει να συνεχιστούν Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο, όπως τόνισε και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ), Κ. Φρουζής. «Εισερχόμαστε σε ένα κρισιμότερο 2ο εξάμηνο, κυρίως για τον τρόπο με τον οποίο θα υποδεχθούμε το 2015» τόνισε ο κ. Φρουζής, κάνοντας λόγο για ελάχιστα σημάδια αισιοδοξίας, κυρίως λόγω του κινδύνου της χαλάρωσης από τη μεριά της χώρας μας. «Είναι απαραίτητο να γίνουν πράγματα. Έχει περάσει η εποχή που αφήναμε το περιβάλλον να φτιαχτεί μαγικά από μόνο του, καθώς η πρόσβαση των ασθενών είναι ελλιπής και οι προϋπολογισμοί είναι κλειστοί» σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις στον χώρο της υγείας. Συγκεκριμένα, χαρακτήρισε προτεραιότητα την εξεύρεση βιώσιμου οικονομικού μοντέλου για τον ΕΟΠΥΥ και την αναβάθμιση του ρόλου του ΕΟΦ, ενώ εκτίμησε πως η ΠΦΥ, αν και έχουν γίνει πράγματα, έχει «ψιλοκαταρρεύσει». «Τείνουν να είναι ΠΦΥ τα νοσοκομεία, με ανεξέλεγκτα κόστη και ταλαιπωρία για τους ασθενείς» πρόσθεσε. Ιδιαίτερα για τα νοσοκομεία, ο κ. Φρουζής παραδέχθηκε πως σε ό,τι αφορά τις προμήθειες μπορεί να είναι καλύτερη η εικόνα, αλλά από πλευράς οικονομικής παραγωγικότητας «είναι ένα χάος», όπως και από πλευράς διοίκησης και management. Κατά τον κ. Φρουζή η δημιουργία μιας ομάδας management που θα ασχολείται α-

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

ποκλειστικά με το συγκεκριμένο αντικείμενο είναι απαραίτητη. Κρίσιμο σημείο όμως ενόψει του 2015 αποτελεί η υποχρηματοδότηση της Υγείας, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΦΕΕ. Οι δαπάνες υγείας στη χώρα μας ανήλθαν το 2014 στο 4,5% του ΑΕΠ, ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος ξεπερνάει το 7% και το «ταβάνι» που βάζει η Τρόικα είναι το 6%. «Προφανώς τα χρήματα κατευθύνθηκαν αλλού. Σωστά ή λάθος, δεν το εξετάζουμε. Αλλά στον χώρο της υγείας το ζήτημα είναι να μη βάλουμε αυτογκόλ» ανέφερε και εξέφρασε την ελπίδα ότι το υπουργείο θα παλέψει για να αποκαταστήσει τα νούμερα για το 2015. Αναφερόμενος στη Φαρμακευτική Δαπάνη, ο κ. Φρουζής έκανε λόγο για αναποτελεσματικότητα του συστήματος. Όπως σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, από τα 2,5 δισ. ευρώ αφαιρούνται περίπου 500 εκατομμύρια με rebate (500 εκατ. ευρώ) και clawback (άγνωστο παραμένει πού θα «κάτσει η μπίλια» για το 2014). «Αυτό δείχνει αναποτελεσματικότητα του συστήματος, γιατί αν στα 2,5 δισ. ευρώ έχει μισό δισεκατομμύριο οριζόντια περικοπή, είτε δεν έχεις λάβει σωστά μέτρα είτε έχεις λάθος στόχο. Κατά τη γνώμη μου ισχύουν και τα δύο» εκτίμησε και εξέφρασε την πεποίθηση ότι με την ηγεσία του υπουργείου μπορούν να βρεθούν τρόποι να βελτιωθεί, έστω και λίγο, η εικόνα του υπόλοιπου 2014. Ο τρόπος είναι κυρίως με την αύξηση της Φαρμακευτικής Δαπάνης στα 2,2 δισ. ευρώ τόνισε, εξηγώντας πως τα 100 εκατ. ευρώ των εμβολίων και τα 100 εκατ. της φαρμακευτικής κάλυψης των ανασφαλίστων θα πρέπει να προστεθούν στα 2 δισ. της φαρμακευτικής δαπάνης.

Θεόδωρος Κωλέτης

Αντιπρόεδρος της ΠΕΦ και Πρόεδρος της LIBYTEC Πρέπει να φτιάξουμε το δικό μας μνημόνιο Την τελευταία τετραετία όλοι μας κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε σημαντικές προκλήσεις, επεσήμανε ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Θ. Κωλέτης. Περιγράφοντας το δυσμενές κλίμα στο οποίο κλήθηκε όχι μόνο να επιβιώσει αλλά και να αναπτυχθεί η ελληνική φαρμακοβιομηχανία, ο κ. Κωλέτης αναφέρθηκε στις δραματικές επιπτώσεις της κρίσης στις επιχειρήσεις και την κοινωνία, σημειώνοντας πως μόνο ο χώρος του φαρμάκου είχε να αντιμετωπίσει δραματικές περικοπές στη Φαρμακευτική Δαπάνη, αλλεπάλληλες και βίαιες μειώσεις τομών και τη μεταρρύθμιση της φαρμακευτικής πολιτικής. «Κάποιοι μιλούν για δημιουργική καταστροφή και κάποιοι για σκέτη καταστροφή. Θα δούμε στο κοντινό μέλλον τι ισχύει» σημείωσε. Πάντως, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της ΠΕΦ, οι ελληνικές επιχειρήσεις σχεδίασαν τη στρατηγική τους θεωρώντας πως ο έλεγχος της δαπάνης, η εξυγίανση της φαρμακευτικής αγοράς και η προστασία της δημόσιας υγείας, μπορούν να συνδυαστούν με ανάπτυξη του εγχώριου παραγωγικού ιστού, με προώθηση των επενδύσεων και των εξαγωγών και με τη στήριξη της απασχόλησης. «Αυτός είναι ο πυρήνας της στρατηγικής μας και αυτή η στρατηγική μπορεί να αποτελέσει εθνική υπόθεση» υποστήριξε. Βέβαια, από την πλευρά του χαρακτήρισε απαραίτητη τη δημιουργία ενός ελληνικού μνημονίου, στο οποίο βασικό ρόλο θα έχει η ελληνική φαρμακοβιομηχανία. Υπενθύμισε δε πως η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία συνεισφέρει κάθε χρόνο με 2,8 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ της χώρας. Συγκεκριμένα, για κάθε 1 ευρώ που δαπανάται σε ελληνικό φάρμακο, το ΑΕΠ της Ελλάδας ενισχύεται κατά 3,4 ευρώ. Την ίδια ώρα, κατά τον κ. Κωλέτη, η χώρα αιμορραγεί οικονομικά καθημερινά λόγω των εισαγωγών φαρμάκων, όταν το ελληνικό φάρμακο φθάνει σε πάνω από 85 χώρες και στέκεται επάξια σε πολύ απαιτητικές αγορές. «Στο αίτημα για ανάπτυξη απαντάμε με έργα, επενδύουμε, παράγουμε και εξάγουμε» σημείωσε και κάλεσε την κυβέρνηση να λάβει υπόψη τη συμβολή της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας όταν σχεδιάζει ή διαπραγματεύεται με τους δανειστές μας. «Ο στόχος της ανάπτυξη είναι εφικτός. Έχουμε συγκριτικά πλεονεκτήματα που πρέπει να αξιοποιήσουμε» κατέληξε ο κ. Κωλέτης.

3

Δρ Alexander Zehnder

President & Managing Director της Roche Hellas Μεταμόρφωση μέσω της καινοτομίας. Μαθαίνοντας από το παρελθόν ενώ διαμορφώνεται το μέλλον Βιώσιμη και ιδιαίτερα αποτελεσματική λύση χαρακτήρισε την καινοτομία ο Δρ Alexander Zehnder, President & Managing Director της Roche Hellas, καλώντας τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα να συμπλεύσουν προς αυτήν την κατεύθυνση. Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι χρειάζεται ακόμη αρκετή δουλειά. «Τα τελευταία χρόνια, η Πολιτεία κινήθηκε εξολοκλήρου στην κατεύθυνση της περιστολής των δαπανών, πλέον όμως απαιτείται μια νέα προσέγγιση, που θα επιτρέψει στον κλάδο να αναπτύξει πλήρως τη δυναμική του και να αναδειχθεί ξανά σε υγιή πυλώνα της οικονομίας» σημείωσε ο επικεφαλής της Roche Hellas. Πρόσθεσε δε ότι «χρειάζονται ενέργειες που θα ενθαρρύνουν την επένδυση στην καινοτομία, γεγονός που μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την επαναξιολόγηση της πολιτικής για τα γενόσημα και την καλύτερη κατανομή των πόρων που δαπανώνται στον κλάδο της υγείας, αλλά και εξετάζοντας συνέργειες με άλλα υπουργεία». Τριάντα έρευνες με τη συμμετοχή 1.000 ασθενών είναι σε εξέλιξη αυτή την ώρα, σύμφωνα με τον Α. Zehnder, κρίνοντας απαραίτητη την πρόσβαση. «Χρειάζεται περισσότερος χώρος για την καινοτομία» ανέφερε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε πως κεντρικός στόχος της Roche είναι να φέρει την καινοτομία στους ασθενείς, πάντα σε συνεργασία μαζί τους. «Είμαστε παθιασμένοι υποστηρικτές της καινοτομίας, γιατί μεταμορφώνει τις ζωές των ανθρώπων» ανέφερε ο κ. Zehnder και, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της Ο-

4

2. Κωνσταντίνος Φρουζής, Πρόεδρος, ΣΦΕΕ, Αντιπρόεδρος & Γενικός Διευθυντής, Novartis Hellas 3. Θ. Κωλέτης, Αντιπρόεδρος, ΠΕΦ, Πρόεδρος, Libytec 4. Δρ Alexander Zehnder, President & Managing Director, Roche Hellas

21

Ρεπορταζ

5

Η κατάλληλη τεχνολογία μπορεί να συμβάλει στο νοικοκύρεμα Π. Βάρδας

γκολογίας, όπου αναμένεται επανάσταση στη θεραπεία, σημείωσε πως οι καινοτομίες αυτές ελάχιστα σημαίνουν αν δεν φθάνουν στους Έλληνες ασθενείς. «Το να φέρεις την καινοτομία στην Ελλάδα είναι το κομβικό. Από το πρόγραμμα αριστείας, αυτό που βλέπουμε είναι ότι υπάρχει πολύ καλό δυναμικό στα πανεπιστήμια». «Προσπαθούμε να στηρίξουμε ευπαθείς ομάδες και σε αυτό το πλαίσιο ήδη έχουμε αναπτύξει πρόγραμμα διανομής φαρμάκων δωρεάν» συμπλήρωσε. Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη για συνεπέστερη αποπληρωμή των χρεών από το Δημόσιο, χαρακτήρισε άδικο το μέτρο του clawback, υπογράμμισε το σοβαρό πρόβλημα των ανασφαλίστων και το ζήτημα των τιμών καινοτόμων και off patent φαρμάκων. Υπογράμμισε όμως πως η Roche Hellas είναι διαθέσιμη να συνεισφέρει στο έργο της Πολιτείας για τον επανασχεδιασμό της πολιτικής στο φάρμακο.

Πάνος Βάρδας

Καθηγητής Καρδιολογίας, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας Η καινοτομία ως πυλώνας βιωσιμότητας στα συστήματα υγείας Η ανθρωπογεωγραφία του πλανήτη αλλάζει, καθώς το προσδόκιμο ζωής επιμηκύνεται. Εκτιμάται πως το 2050 ο πληθυσμός που είναι πάνω από 60 ετών θα ξεπερνάει τα 2 δισεκατομμύρια! Στην Ευρώπη οι περισσότεροι θα ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα των 60 με 79. «Αυτή όμως η επιμήκυνση της ζωής, που είναι ευκταία, κοστίζει» τόνισε ο καθηγητής καρδιολογίας, Π. Βάρδας, σημειώνοντας πως τα επόμενα χρόνια οι περισσότεροι θα έχουν να παλέψουν με δύο ή τρεις χρόνιες ασθένειες. Πρακτικά, αυτό σημαίνει περισσότερους

22

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

στη σύνταξη και λιγότερους στην εργασία και τη συμβολή στα κοινωνικοασφαλιστικά συστήματα. Υπολογίζεται πως την περίοδο 2020-2030 όλα τα συστήματα υγείας θα κληθούν να αυξήσουν το ποσοστό του ΑΕΠ που αντιστοιχεί στην Υγεία, σε βαθμό που δεν θα είναι βιώσιμο, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Βάρδας. Μάλιστα, όπως τόνισε, η Ελλάδα σε 20 χρόνια θα καλείται να καταβάλλει το 19,2% του ΑΕΠ στο σύστημα υγείας. Για ένα καταστεί βιώσιμο ένα σύστημα υγείας όμως θα πρέπει να ισχύσουν μια σειρά από προϋποθέσεις. Καταρχάς θα χρειαστεί η συνεργασία, με την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών, όλων των μετόχων του συστήματος, από τους παρόχους φαρμάκων και μηχανημάτων έως την τροφοδοσία των νοσοκομείων. «Σε καταστάσεις δύσκολες η ιατρική τεχνολογία μπορεί να φανεί πολυτέλεια. Ωστόσο, αν χρησιμοποιηθεί η κατάλληλη τεχνολογία τότε, αντιθέτως, μπορεί να συμβάλει στο νοικοκύρεμα των οικονομικών» ανέφερε χαρακτηριστικά ο καθηγητής. Είναι σημαντικό να αναλύεται η σχέση κόστουςοφέλους, όπως συμβαίνει στη Γερμανία, σύμφωνα με τον κ. Βάρδα. Εκεί πρέπει να πιστοποιείται ότι μια θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική από την υπάρχουσα για να ενταχθεί. Παράλληλα, «όλοι οι εμπλεκόμενοι πρέπει να ελέγχονται. Απαιτείται διαφάνεια στο όλο σύστημα» ξεκαθάρισε και πρότεινε την εφαρμογή ενός συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και στην ιατρική τεχνολογία. «Τα συστήματα πληροφορικής θα μας βγάλουν από πολλά αδιέξοδα. Θα ενώσουν τους παρόχους, αρχικά σε επίπεδο οικονομικών και διαχείρισης και στη συνέχεια και σε επίπεδο διαχείρισης ιατρικής πληροφορίας» σημείωσε ο κ. Βάρδας.

Βασίλης Κάτσος

Πρόεδρος της Pharmathen και Γ.Γ. της ΠΕΦ Η ανάπτυξη θα έρθει μέσα από τις επενδύσεις στην καινοτομία Στο δίπολο των καινοτόμων φαρμάκων και των καταξιωμένων θεραπειών αναφέρθηκε από το βήμα του 5ου Pharma & Health Conference, ο πρόεδρος της Pharmathen, ο οποίος υπογράμμισε την ανάγκη για εθνική συστράτευση. Εκφράζοντας την αντίθεσή του με τις λογικές επιστροφής της αγοράς φαρμάκου στα επίπεδα του παρελθόντος, διαπίστωσε δυστυχώς ότι ο κλάδος έχει περάσει στην άλλη άκρη. «Από τα 5,6 δισ. πέσαμε στο 1,9. Κάνουμε τον σταυρό μας και αναρωτιόμαστε τι ανάπτυξη μπορεί να υπάρξει. Έχουμε ξύσει τον πάτο του βαρελιού» υποστήριξε ο κ. Κάτσος, εκτιμώντας ότι η ανάπτυξη μπορεί να λυθεί με θεσμικές παρεμβάσεις. «Δεν είμαι θιασώτης της λογικής επαναφοράς στα επίπεδα του παρελθόντος, που ήταν αποτέλεσμα παντελούς έλλειψης ελεγκτικών μηχανισμών» ανέφερε χαρακτηριστικά, διευκρινίζοντας όμως ότι το ύψος της Φαρμακευτικής Δαπάνης δεν είναι επαρκές για την πρόσβαση των πολιτών σε καινοτόμες θεραπείες, αλλά και σε φθηνά γενόσημα και ποιοτικές παροχές υγείας. Ο κ. Κάτσος υπογράμμισε και την ανάγκη για ορθολογική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων. «Οφείλουμε να κινηθούμε μέσα σε ένα κλειστό προϋπολογισμό. Η σωστή και ορθολογική διαχείριση των υπαρχόντων πόρων και η αποτελεσματικότητά της θα δώσει την απάντηση στον αν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη» υποστήριξε. «Από τη μία μεριά ο πόλος της καινοτομίας, υψηλής θεραπευτικής αξίας και συνήθως υψηλής τιμής. Από την άλλη, καταξιωμένες και φθηνές θεραπείες, με κυρίαρχα τα γενόσημα» ανέφερε ο πρόεδρος της Pharmathen, περιγράφοντας τους δύο άξονες της αγοράς. «Μία νέα θεραπεία λόγω κόστους δεν μπορεί να μπει σε ένα κλειστό προϋπολογισμό αλλά δεν μπορεί και να αυξηθεί ο προϋπολογισμός» διευκρίνισε. Κατά τον κ. Κάτσο η απάντηση δεν είναι θα πληρώσουν οι εταιρείες clawback, αυτό θα ήταν καταστροφικό. Σημαντική βοήθεια στον εξορθολογισμό της συνταγογράφησης μπορούν να αποτελέσουν τα θεραπευτικά πρωτόκολλα. Επιπλέον όμως θα πρέπει να θεσπιστεί ένα όργανο παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης, με τη συμμετοχή της φαρμακο-

6

βιομηχανίας και της ιατρικής κοινότητας. «Δεν πρέπει να ποινικοποιηθεί η φαρμακευτική αγορά, αλλά να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες που έρχονται» υποστήριξε ο Γ.Γ. της ΠΕΦ, προσθέτοντας πως η ανάπτυξη θα έρθει μέσα από τις επενδύσεις στην καινοτομία, αλλά και μέσω της συστράτευσης όλων σε έναν κοινό σκοπό, όπως γίνεται σε ευρωπαϊκές χώρες, όπου τον πρώτο λόγο στη συνταγογράφηση ή στους διαγωνισμούς προμηθειών έχει η τοπική παραγωγή. «Ο φαρμακευτικός κλάδος είναι ένας από τους πυλώνες της ανάπτυξης, αποτελεί εθνικό πρωταθλητή, που συνεχίζει να αναζητεί νέους δρόμους και να εξελίσσεται διεθνώς» σημείωσε. Άλλωστε, έρευνα στην Ελλάδα γίνεται και με διεθνείς επιτυχίες. Υπενθυμίζοντας ότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία προσφέρει προστιθέμενη αξία, δημιουργεί θέσεις εργασίας και επιστρέφει στην Ελλάδα πόρους, ανέφερε πως η Pharmathen «ερευνά για τον κόσμο και επενδύει στην Ελλάδα». «Η Ελλάδα όμως επενδύει σε εμάς;» διερωτήθηκε.

5. Π. Βάρδας, Καθηγητής Καρδιολογίας, Πρόεδρος, Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία 6, 7. Β. Κάτσος, Πρόεδρος, Pharmathen, Γ.Γ., ΠΕΦ

7

23

Ρεπορταζ

8

Παντελής η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού της διαχείρισης στα νοσοκομεία Χρ. Καζάσης

24

Δρ Χρήστος Καζάσης

Εμπειρογνώμων Διαχείρισης Ιατρικής Τεχνολογίας Τα δεδομένα υπάρχουν, δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό Δεκαετίες πίσω βρίσκεται η χώρα μας σε ό,τι αφορά τη χρήση της τεχνολογίας στα δημόσια νοσοκομεία, σύμφωνα με τα όσα περιέγραψε από το βήμα του συνεδρίου ο Δρ Χρήστος Καζάσης. «Στο Υπουργείο Υγείας βασικός άξονας πολιτικής παραμένει το φάρμακο. Υπάρχει όμως και η τεχνολογία, που δεν είναι μόνο συσκευές αλλά η εφαρμογή επιστημονικής ή οργανωμένης γνώσης» διευκρίνισε ο Δρ Καζάσης. «Το κύριο χαρακτηριστικό της τραγικότητας στα νοσοκομεία είναι η παντελής έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού της διαχείρισης. Όλοι αναζητούν μηχανήματα, αλλά κανείς δεν μιλάει για διαδικασίες» σημείωσε ο κ. Καζάσης, προσθέτοντας και αυτός πως στη χώρα μας δεν ζητούμε την κατάλληλη τεχνολογία, αλλά το τελευταίο επίτευγμα. «Φαίνεται πως καθορίζεται η πολιτική ανάλογα με τα συμφέροντα» είπε χαρακτηριστικά και διερωτήθηκε γιατί «πρέπει μονίμως να ανακαλύπτουμε τον τροχό, όταν τα δεδομένα υπάρχουν». Προκειμένου να αποδείξει τη χρησιμότητα των τεχνολογιών ιατρικής διαχείρισης ο Δρ Καζάσης παρουσίασε τρία διαφορετικά συστήματα: Τη διαχείριση ιατρικής εικόνας στο ΕΣΥ Το ρομποτικό σύστημα διαχείρισης φαρμάκων και υλικών στο ΕΣΥ Την τεχνολογία ραδιοκυμάτων για ταυτοποίηση ιατρικών μηχανημάτων και αναλώσιμων υλικών (RFID) Από τις τρεις μόνο η πρώτη απαντάται σε

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

δημόσια νοσοκομεία της χώρας μας, οι άλλες δύο είναι ανύπαρκτες. Έτσι, η διαχείριση ιατρικής εικόνας στο ΕΣΥ, η τεχνολογία που επιτρέπει τη διαχείριση των απεικονιστικών αποτελεσμάτων, γλυτώνοντας ασθενείς και γιατρούς από το να κουβαλάνε φιλμ, έχει ένα ποσοστό κάλυψης στο 2,5%, δηλαδή τη διαθέτουν μόλις 3 νοσοκομεία από τα 120 (τα πανεπιστημιακά Ιωαννίνων και Αλεξανδρούπολης και το Παπαγεωργίου). Αν συνυπολογιστούν όλες οι κατηγορίες νοσοκομείων, όπως τα ψυχιατρικά, το ποσοστό πέφτει κάτω από 1%. Την ίδια ώρα, στην Πορτογαλία το ποσοστό κάλυψης είναι στο 82%. Το ρομποτικό σύστημα διαχείρισης φαρμάκων μπορεί να φέρει 75% μείωση φαρμάκων στις νοσηλευτικές μονάδες, 83% μείωση στα επιβλαβή ή παραλίγο επιβλαβή συμβάντα από τη χορήγηση φαρμάκων και αύξηση της μέσης παραγωγικότητας του φαρμακείου κατά 43. Η πιλοτική λειτουργία αυτοματοποιημένου συστήματος διαχείρισης αναλώσιμων υλικών στην Καρδιοχειρουργική Μονάδα του ΓΝΑ Ιπποκρατείου έδειξε μείωση μηνιαίου αποθέματος κατά 86%, μείωση της χρήσης υλικών κατά 25% και βελτίωση οικονομικής δαπάνης κατά 61%. Η τεχνολογία ραδιοκυμάτων για ταυτοποίηση ιατρικών μηχανημάτων και αναλώσιμων υλικών είναι μια τεχνολογία ευρείας διάδοσης, που σώζει ζωές, αποτρέπει λάθη και εξοικονομεί δαπάνες. Το 2006 η αγορά διεθνώς ανερχόταν στα 90 εκατ. δολ., για να εκτιναχθεί στο 1,8 δισ. το 2013, και εκτιμάται ότι θα φθάσει στα 2,1 δισ. το 2016. Η χρήση του στο Cambridge βελτίωσε κατά πολύ τη χρήση των μηχανημάτων, ενώ στις ΗΠΑ ο σύνδεσμος βετεράνων, που διαθέτει και νοσοκομεία, θα επενδύσει 543 εκατ. δολ. για να εισαχθεί το σύστημα αυτό.

Χρήστος Αντωνόπουλος Ιατρικός Διευθυντής της Roche Hellas

Η κλινική έρευνα μοχλός ανάκαμψης του συστήματος Υγείας Στις κλινικές μελέτες και στα οφέλη που μπορούν να έχουν για τον κλάδο της υγείας στην Ελλάδα αναφέρθηκε ο Δρ Χρήστος Αντωνόπουλος. Σύμφωνα με τον ιατρικό διευθυντή της Roche Hellas, η ενδυνάμωση του συγκεκριμένου πεδίου μπορεί να έχει διπλά οφέλη, καθώς και οι ασθενείς επωφελούνται από την ανάπτυξη νέων φαρμάκων, αλλά και επιτυγχάνεται εισροή κεφαλαίου από την προσέλκυση επενδύσεων. Κατά τον Δρα Αντωνόπουλο, η Ελλάδα πληροί τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της κλινικής έρευνας, ωστόσο προκειμένου η δυναμική αυτή να αξιοποιηθεί, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που προκαλούν σημαντικές χρονικές καθυστερήσεις. Σύμφωνα τον ιατρικό διευθυντή της Roche, οι χώρες με υγιή συστήματα υγείας έχουν και υγιείς οικονομίες. «Η πρόοδος της ιατρικής βασίζεται στην έρευνα, ενώ η καινοτομία σε μεγάλο ποσοστό βασίζεται στη φαρμακοβιομηχανία» σημείωσε ο κ. Αντωνόπουλος, τονίζοντας πως η στρατηγική της ΕΕ για το 2020 έχει ως στόχο να ξεπεράσει η επένδυση το 3% του ΑΕΠ στην Έρευνα και Ανάπτυξη. Επίσης, οι κλινικές έρευνες φάσης 2 και 3 είναι το βασικό κομμάτι της R&D, όταν ετησίως επενδύονται 20 δισ. ευρώ σε αυτό το κομμάτι. «Στην Ελλάδα είμαστε χαμηλά, αφού το 2007 μόλις το 0,6% του ΑΕΠ πηγαίνει στην έρευνα έναντι 1,8% στη Βρετανία ή 3,7% στη Φινλανδία. Μάλιστα, μετά την κρίση στη χώρα μας έπεσε σε νούμερα κατά 50% χαμηλότερα. Διεθνείς και ελληνικές εταιρείες πιστεύουν πως η ανάπτυξη θα έρθει από την έρευνα, αλλά αντί να πηγαίνουμε μπροστά, πάμε πίσω» σημείωσε χαρακτηριστικά. Είναι χαρακτηριστικό πως από 138 το 2012 οι έρευνες έπεσαν στις 122. «Το πρόβλημα δεν είναι στην ποιότητα των διαθέσιμων ασθενών, ιατρικών σχολών ή ερευνητών, γιατί εκεί είμαστε αρκετά καλοί. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην απουσία νομοθετικού πλαισίου, τη γραφειοκρατία και την πολυπλοκότητα μέσα στα νοσοκομεία» τόνισε ο κ. Αντωνόπουλος. Αναφερόμενος στη δράση της Roche Hellas, υπογράμμισε ότι η εταιρεία επενδύει συστηματικά στην κλινική έρευνα, έχοντας εντός του 2013, 31 ενεργές κλινικές μελέτες σε 170 κέντρα στη χώρα, μια επένδυση που αγγίζει τα 3 εκατ. ευρώ, ενώ σταθερός στόχος της εταιρείας είναι η περαιτέρω ενίσχυση των παραπάνω αριθμών.

9

Πάνελ 1 «Βιωσιμότητα στα συστήματα υγείας: Μπορεί η επένδυση στην καινοτομία να δώσει λύσεις;» Το αντικείμενο της συζήτησης που έκλεισε την πρώτη ενότητα του Συνεδρίου αφορούσε τον κρίσιμο τομέα της αξιοποίησης της καινοτομίας σε ένα σύστημα υγείας μιας οικονομίας σε καιρό μνημονίων. Όπως κατέδειξε η συζήτηση, και όπως φάνηκε και από τις ομιλίες που προηγήθηκαν, η ορθολογική αξιοποίηση ακόμη και αυτών των περιορισμένων διαθέσιμων πόρων μπορεί να επιτρέψει την υιοθέτηση εργαλείων και τεχνολογιών ικανών να φέρουν αποτελέσματα και να εξοικονομήσουν χρήματα. Για τον πρόεδρο της Pfizer Hellas, Erik Nordkamp, απαραίτητη είναι «μια πληθωριστική υποδομή, προκειμένου να προχωρήσουμε σε μια τεκμηρίωση και να αξιοποιήσουμε τη συγκυρία για εξορθολογισμό». Βέβαια, σύμφωνα με τον επικεφαλής της Pfizer είμαστε ακόμα τυχεροί, γιατί έχουμε πρόσβαση σε φάρμακα. Τα κενά του συστήματος φάνηκαν όταν χρειάστηκαν τρία χρόνια για να εισέλθουν στην αγορά νέα φάρμακα. Αλλά και τότε πήγαμε από το ένα άκρο στο άλλο, αφού μετά από τρία χρόνια που δεν έμπαιναν φάρμακα στην αγορά εισήλθαν όλα. Πάντως, «υπήρξε μια διόρθωση. Τώρα χρειάζεται μια πιο επεξεργασμένη, ολιστική, στρατηγική προσέγγιση» υπογράμμισε ο κ. Nordkamp. Την ανάγκη για στρατηγική διαχείριση των πόρων υπογράμμισε ο Β. Κάτσος. «Πρέπει να δούμε τις τρύπες του συστήματος» ανέφερε, προσθέτοντας πως από τον απόλυτο «μη έλεγχο» πήγαμε σε ένα κλειστό σύστημα. «Θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε τη μηχανογράφηση. Να γνωρίσουμε τι

10

8. Δρ Χρήστος Καζάσης, Εμπειρογνώμων Διαχείρισης Ιατρικής Τεχνολογίας 9. Από αριστερά Χρ. Αντωνόπουλος, Medical Director, Roche Hellas, Δρ Χρ. Καζάσης, ΕμβιομηχανικόςΕμπειρογνώμων Διαχείρισης Ιατρικής Τεχνολογίας, Δρ Ν. Μανιαδάκης, Καθηγητής Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, ΕΣΔΥ, Β. Κάτσος, Πρόεδρος, Pharmathen, Γ.Γ., ΠΕΦ, E. Nordkamp, President & Managing Director, Pfizer Hellas, Π.Ε. Βάρδας, MD, PhD, Καθηγητής Καρδιολογίας, Πρόεδρος, Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία, Αιμ. Νεγκής, Δημοσιογράφος, Διευθυντής, Pharma & Health Business, VIRUS.com.gr 10. Χρήστος Αντωνόπουλος, Ιατρικός Διευθυντής, Roche Hellas

25

Ρεπορταζ

11

Η λύση διεξόδου από την κρίση είναι η ανάπτυξη που σέβεται θεμελιώδεις αρχές του ΕΣΥ Β. Πενταφράγκας

26

δαπανάμε, κι έπειτα να δούμε πού θα δώσουμε τα χρήματα, να αξιοποιήσουμε τους πόρους σωστά», συμπλήρωσε. Ωστόσο, εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο μόνος τρόπος για να καταστεί βιώσιμο το σύστημα είναι η χρήση των γενοσήμων. Ο κ. Βάρδας αναφέρθηκε στην κατεύθυνση της θεσμοθέτησης κινήτρων για την εξοικονόμηση των πόρων και επανήλθε στο θέμα της διαφάνειας στις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας, εκτιμώντας ότι αυτό μπορεί να το προσφέρει η τεχνολογία. Από την πλευρά του, ο καθηγητής Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας της ΕΣΔΥ, Δρ Νίκος Μανιαδάκης, υποστήριξε πως η Ελλάδα πλέον εξάγει πολιτικές γιατί αποτέλεσε πεδίο πιλοτικής εφαρμογής πολλών μέτρων. Σύμφωνα με τον κ. Μανιαδάκη,

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

σήμερα στον ΕΟΠΥΥ είναι σε εξέλιξη μια μεγάλη ελεγκτική διαδικασία. «Υπάρχει συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και τώρα παρακολουθούνται και τα νοσοκομεία με αξιόπιστο τρόπο» ανέφερε, χαρακτηρίζοντας τη χώρα μας ακόμη «παράδεισο» για τις φαρμακευτικές εταιρείες. «Η καινοτομία εισέρχεται σε άλλες χώρες με πιο δύσκολο τρόπο και με μεγαλύτερες εκπτώσεις» δήλωσε. Απαντώντας στο αίτημα του Δρα Καζάση για συνολική αντιμετώπιση της τεχνολογίας, η οποία συνεχίζει να αποτελεί πάρεργο για το Υπουργείο Υγείας, ο κ. Μανιαδάκης αναφέρθηκε σε ένα σχέδιο δημιουργίας φορέα αξιολόγησης υπό τον ΕΟΦ και προανήγγειλε μια μετατόπιση της προσοχής στα νοσοκομεία.

12

Βασίλης Πενταφράγκας

Εντεταλμένος Σύμβουλος της ΠΕΦ και Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων της ELPEN «Η μόνη λύση διεξόδου από την κρίση είναι η ανάπτυξη. Ανάπτυξη ή παρακμή. Ανάπτυξη που θα σέβεται θεμελιώδεις αρχές του εθνικού συστήματος υγείας» ξεκαθάρισε ο Β. Πενταφράγκας, εντεταλμένος σύμβουλος της ΠΕΦ και διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων της ELPEN. Όπως τόνισε ο κ. Πενταφράγκας, στην ΕΕ οι πολιτικές φαρμάκου στηρίζονται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χώρας. Στο πλαίσιο των μνημονιακών μας στόχων όμως πέρα από τους δημοσιονομικούς στόχους και τους κλειστούς προϋπολογισμούς επιχειρήθηκε από τα τεχνικά κλιμάκια και επιβλήθηκε ένα πλαίσιο-μέτρο που υποτίθεται ότι στηρίχθηκε στις καλές πρακτικές άλλων χωρών. «Εν είδει πειραματισμού εφαρμόστηκαν ρυθμίσεις αλληλοσυγκρουόμενες» σημείωσε ο κ. Πενταφράγκας. Ο εντεταλμένος σύμβουλος της ΠΕΦ, αφού απαρίθμησε τα σκληρά μέτρα που ελήφθησαν στον χώρο του φαρμάκου, χαρακτήρισε τραγικό τον ορισμό της Φαρμακευτικής Δαπάνης στο 1% του ΑΕΠ. Σε ό,τι αφορά την πολιτική ενίσχυσης των γενοσήμων βέβαια ήταν σαφές εξαρ-

13

χής, όπως ξεκαθάρισε ο κ. Πενταφράγκας, ότι για να έχει επιτυχία θα πρέπει να συνυπάρχουν τρεις αναγκαίες συνθήκες: να αποτελούν συνειδητή συνταγογραφική επιλογή των γιατρών, να μη ζημιώνεται ο φαρμακοποιός και να έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη των ασφαλισμένων. Ωστόσο, «επέβαλαν τη χρήση γενοσήμων με τρόπο που δεν έχει επιβληθεί σε καμία ευρωπαϊκή χώρα» σημείωσε ο κ. Πενταφράγκας, προσθέτοντας ότι στην Πορτογαλία που επιχειρήθηκε κάτι αντίστοιχο υπήρχε άλλος στόχος, ενώ εξαιρούνταν οι χρονίως πάσχοντες. «Το μέγεθος της αγοράς και η διείσδυσή τους (μερίδιο αγοράς) επηρεάζουν σημαντικά τις τιμές των γενοσήμων» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Πενταφράγκας και χαρακτήρισε το μοντέλο που ακολουθείται στη χώρα μας, με τα rebate, rebate όγκου και clawback, ως «μοντέλο μη κυκλοφορίας γενοσήμων». «Ό,τι γλυτώνουμε τώρα θα το πληρώσουμε αργότερα. Όταν οι χρονίως πάσχοντες κόβουν τη θεραπεία τους, θα το πληρώσουμε σε κόστος ακόμη και μεσοπρόθεσμα» ανέφερε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε πως για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία «το επιβαλλόμενο μείγμα μέτρων οδηγεί σε κατευθυνόμενη αποδόμηση της φαρμακευτικής αγοράς και παράδοση του συνόλου του φαρμακευτικού κλάδου στους μεγάλους διεθνείς ομίλους. Αυτός ήταν εξαρχής ο στόχος» τόνισε. «Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία μπορεί να αποτελέσει συνισταμένη επίλυσης των προβλημάτων, παρά τα αντιπαραγωγικά μέτρα που λαμβάνονται. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έχει 26 παραγωγικές μονάδες, 19 εταιρείες που επενδύουν στις εξαγωγές και 6 εταιρείες με κύκλο εργασιών άνω των 50 εκατ. ευρώ» σημείωσε.

11. Από αριστερά Χρ. Αντωνόπουλος, Medical Director, Roche Hellas, Δρ Χρ. Καζάσης, ΕμβιομηχανικόςΕμπειρογνώμων Διαχείρισης Ιατρικής Τεχνολογίας, Δρ Ν. Μανιαδάκης, Καθηγητής Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, ΕΣΔΥ, Β. Κάτσος, Πρόεδρος, Pharmathen, Γ.Γ., ΠΕΦ, E. Nordkamp, President & Managing Director, Pfizer Hellas, Π.Ε. Βάρδας, MD, PhD, Καθηγητής Καρδιολογίας, Πρόεδρος, Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία, Αιμ. Νεγκής, Δημοσιογράφος, Διευθυντής, Pharma & Health Business, VIRUS.com.gr 12, 13. Βασίλης Πενταφράγκας, Εντεταλμένος Σύμβουλος, ΠΕΦ, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων, ELPEN

27

Ρεπορταζ

14

Η ελλιπής συμμόρφωση στη θεραπεία, ειδικότερα στα χρόνια νοσήματα, επηρεάζει δυσμενώς την αποτελεσματικότητα της θεραπείας Π. Μποσκόπουλος

28

Πάρις Μποσκόπουλος

Σύμβουλος Επιχειρήσεων Συμμόρφωση στα Προγράμματα Υποστήριξης Ασθενών Τον ρόλο της συμμόρφωσης στην επιτυχία της θεραπείας ανέδειξε με την ομιλία του ο Π. Μποσκόπουλος. Όπως τόνισε, η πρόσβαση των ασθενών στα φάρμακα είναι απαραίτητη, αλλά μόνη της ανεπαρκής για την επιτυχή αντιμετώπιση της ασθένειας, αφού η ελλιπής συμμόρφωση στη θεραπεία, ειδικότερα στα χρόνια νοσήματα, επηρεάζει δυσμενώς την αποτελεσματικότητά της. Οι οικονομικές συνθήκες επηρεάζουν ιδιαίτερα τους χρονίως πάσχοντες, με τους ασθενείς να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την πολιτική που σχετίζεται με την πρόσβασή τους στα φάρμακα, ιδιαίτερα με τη συμμετοχή τους στο κόστος. Βέβαια, οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης αποζητούν την όλο και πιο συστηματική και προσεκτική χορήγηση των φαρμάκων, αδυνατώντας να παράσχουν υποστηρικτικές υπηρεσίες για την εκπαίδευση. Σε ό,τι αφορά τη μη συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία, συνήθως αυτή αποδίδεται σε προσωπικά γνωρίσματα του ασθενούς, όπως ασθενή μνήμη, έλλειψη θέλησης ή πειθαρχίας ή στο χαμηλό επίπεδο μόρφωσης. Σύμφωνα με τον κ. Μποσκόπουλο, η μη συμμόρφωση των ασθενών στη συνταγογραφούμενη θεραπεία έχει υψηλό κόστος και μπορεί να προκαλέσει δομικές αλλαγές σε διάφορα επίπεδα κόστους του Συστήματος Υγείας αλλά μπορεί να είναι και μια επιπλέον πηγή ανεπιθύμητων ενεργειών. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η συμμόρφωση στη θεραπεία στα χρόνια νοσήματα στον ανεπτυγμένο κόσμο είναι της τάξης του

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

50%, ενώ στις υπό ανάπτυξη χώρες βρίσκεται ακόμα χαμηλότερα. Κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες, το σύστημα υγείας, τα χαρακτηριστικά της ασθένειας, οι προτεινόμενες θεραπείες και παράγοντες που σχετίζονται με τους ασθενείς επηρεάζουν τη συμμόρφωση. Όπως τόνισε ο κ. Μποσκόπουλος, συνήθως εστιαζόμαστε σε παράγοντες σχετιζόμενους με τους ασθενείς σαν το πρόβλημα για τη μη συμμόρφωση και αγνοούμε αυτά που σχετίζονται με τους θεράποντες και το περιβάλλον της υγείας. «Θα πρέπει να έχουν ένα βαθμό εκπαίδευσης στη διαχείριση της συμμόρφωσης» ανέφερε και πρόσθεσε ότι πολύ συχνά οι φαρμακευτικές αγωγές συνταγογραφούνται σε ασθενείς που δεν είναι έτοιμοι να τις ακολουθήσουν. «Η κοινωνική παροχή, επίσημη ή ανεπίσημη, έχει επανειλημμένα αναφερθεί ότι είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για τη συμμόρφωση» συμπλήρωσε.

Ξένια Καπόρη

Διευθύντρια Market Access της Roche Hellas Πρόσβαση στην καινοτομία: Προκλήσεις και ερωτήματα για το μέλλον Σε θέματα πρόσβασης των ασθενών στην καινοτομία, καθώς και στην προστιθέμενη αξία που έχει η καινοτομία στο σύνολο του κλάδου της υγείας, αναφέρθηκε η Ξένια Καπόρη. «Η καινοτομία μπορεί να φαντάζει μεγάλη πολυτέλεια, αλλά στην πραγματικότητα είναι ανάγκη» τόνισε η κ. Καπόρη, προσθέτοντας πως στόχος όλων θα πρέπει να είναι η ισότιμη πρόσβαση των ασθενών στην και-

15

νοτομία και οι θετικές εκβάσεις στην Υγεία. Η Διευθύντρια Market Access της Roche Hellas τόνισε και τη σημασία των καινοτόμων φαρμάκων στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, αλλά και στην αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης. Παράλληλα, η κ. Καπόρη ανέδειξε τη δραματική μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης την τελευταία πενταετία στη χώρα μας, γεγονός που απειλεί τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και ακόμη περισσότερο τη φαρμακευτική κάλυψη των ασθενών. Κλείνοντας παρέθεσε μια σειρά προτάσεων για τη διαχείριση της καινοτομίας, ενώ σημείωσε την ανάγκη για αποφυγή οριζόντιων μέτρων και για τον σχεδιασμό μακροπρόθεσμων και πιο βιώσιμων στρατηγικών στη φαρμακευτική πολιτική.

Κυριάκος Σουλιώτης

Επ. Καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Επιστημονικός Συνεργάτης-Επισκέπτης Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Η πρόσβαση των ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας στη θεραπεία Τα ευρήματα της μελέτης HOPE II, που αξιολόγησε την πρόσβαση των ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας στη θεραπεία, παρουσίασε από το βήμα του 5ου Pharma & Health Conference ο καθηγητής πολιτικής υγείας, Κ. Σουλιώτης. Στην Ελλάδα έχουμε ένα επιβαρυμένο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον, με εξαντλημένους πόρους χρηματοδότησης των θεραπειών, όπου η υποχώρηση του ΑΕΠ της χώρας –η μεγαλύτερη στον ανεπτυγμένο κόσμο– συνδυάζεται με τη μεγαλύτερη

μείωση των κοινωνικών δαπανών. «Η απάντηση βρίσκεται στην ολοκληρωμένη φροντίδα Υγείας» εκτίμησε ο κ. Σουλιώτης. Μεταξύ των αποτελεσμάτων της μελέτης ήταν πως η πρακτική της τρίμηνης συνταγής έχει αποδώσει, ενώ οι περισσότεροι χρονίως πάσχοντες, σε ποσοστό γύρω στο 80%, έχουν γιατρό σε κάποιο νοσοκομείο. «Εδώ θα ήθελα κάποιους ρυθμισμένους ασθενείς να τους είχαμε στο Πρωτοβάθμιο Σύστημα Υγείας για να μειωθούν και οι δυσκολίες πρόσβασης» υποστήριξε ο κ. Σουλιώτης. «Μπορεί το 80% των ασθενών να μην είχε εμπόδιο στην πρόσβαση αλλά υπήρχε και ένα 20% που αντιμετώπισε δυσκολίες. Δεν μπορούμε να πανηγυρίζουμε για τους 80 που είχαν δεν είχαν πρόσβαση αλλά να δούμε τι γίνεται με τους άλλους 20» τόνισε ο κ. Σουλιώτης. Όπως έδειξε η έρευνα, οι καθυστερήσεις στο κλείσιμο ραντεβού (8%), οι δυσκολίες στις μετακινήσεις (5%) και η αδυναμία πληρωμής επίσκεψης σε μη συμβεβλημένο ιδιώτη γιατρό (4%) ήταν τα σοβαρότερα προβλήματα. Ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας εκτίμησε πως μια παρέμβαση όπως το σύστημα διανομής φαρμάκων κατ’ οίκον, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές και σε ιδιαίτερες περιπτώσεις ασθενών, θα ανακούφιζε πολύ το πρόβλημα. «Θα κόστιζε λιγότερο χωρίς απώλειες στη θεραπεία» συμπλήρωσε. «Πρέπει το σύστημα να ασχοληθεί με τους πολίτες, λιγότερο τους ασθενείς και ακόμη λιγότερο τους επαγγελματίες υγείας. Θα πρέπει να ενταχθούν οι σύλλογοι ασθενών στη διαδικασία λήψεως αποφάσεων» κατέληξε.

16 14. Π. Μποσκόπουλος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων 15. Ξένια Καπόρη, Διευθύντρια Market Access, Roche Hellas 16. Κ. Σουλιώτης, Επ. Καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Επιστημονικός ΣυνεργάτηςΕπισκέπτης Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

29

Ρεπορταζ

17

Στο 6% η πτώση της Κωνσταντίνος Κοφινάς αγοράς φαρμάκου το α’ Διευθύνων Σύμβουλος της IMS Αγορά Φαρμάκου: «Η πορεία της πεντάμηνο του 2014 ελληνικής αγοράς σε σύγκριση με Κ. Κοφινάς άλλα κράτη Την εικόνα της αγοράς φαρμάκου παρουσίασε στο πλαίσιο του 5ου Συνεδρίου Pharma & Health ο διευθύνων συμβουλος της IMS. Η λιανική αγορά φαρμάκου στη χώρα μας βρίσκεται στα 2,7 δισ. ευρώ σε χονδρικές τιμές (3,8 δισ. ευρώ σε Λ.Τ.). Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Κοφινάς, η αγορά σημείωσε πτώση περίπου 6% σε αξίες το α’ πεντάμηνο του 2014, ενώ η πτώση του όγκου το ίδιο διάστημα υπολογίζεται σε 1%. Μάλιστα, από το 2009 έως σήμερα η συνολική πτώση της αγοράς σε αξία ανήλθε σε 34% (από 4,1 δισ. στα 2,7 δισ. σε τιμές χονδρικής). Συγκεκριμένα η πενταετής εξοικονόμηση της δημόσιας δαπάνης, λόγω της μείωσης των τιμών, ανήλθε σε 1,4 δισ. ευρώ, ενώ η απώλεια της μέσης τιμής των φαρμάκων έφθασε το 27%. Όπως ανέφερε ο κ. Κοφινάς, «με την εφαρμογή του -50% στο δεύτερο μισό του 2012 επηρεάστηκαν περισσότερο τα off patent». Βέβαια, όπως διαπίστωσε η IMS το 50% της μείωσης της τιμής αντισταθμίζεται, τελικά, από άλλους παράγοντες, με κύριους τις μεταβολές στον όγκο και στο προϊοντικό μείγμα. Στο κομμάτι των γενοσήμων, βάσει των στοιχείων του ΕΟΦ που συνυπολογίστηκαν στην έρευνα, η διείσδυσή τους το α’ πεντάμηνο σε αξίες άγγιξε το 16%, ενώ αν γίνει ο ίδιος υπολογισμός συγκριτικά με τα αντίστοιχα δεδομένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 27,4%. Μάλιστα, όπως διευκρίνισε ο κ. Κοφινάς,

30

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

«η διείσδυση των γενοσήμων στη χώρα μας διαφέρει κατά 16 μονάδες από τ’ άλλα μνημονιακά κράτη». Αντίστοιχα, για τα φάρμακα εκείνα που ανήκουν στο Top 10 των γενοσήμων η διαφορά της Ελλάδας σε μερίδια, συγκριτικά με τα άλλα μνημονιακά κράτη, είναι μόλις 8%. Βάσει των στοιχείων της IMS, το 60% της ελληνικής αφοράς αφορά σε σκευάσματα με λιανική τιμή χαμηλότερη των 20 ευρώ, όπως περίπου ισχύει και στα υπόλοιπα μνημονιακά κράτη του νότου, ενώ σε ό,τι αφορά στο περιθώριο κέρδους των φαρμακείων, χαμηλότερα από εμάς βρίσκεται –προς το παρόν– μόνο η Πορτογαλία, η οποία όμως διαθέτει το 1/4 των φαρμακείων της Ελλάδας και με την οποία η διαφορά φθάνει το 6,5%.

18

Πάνελ 2 «Πρόσβαση ασθενών: Προβλήματα και λύσεις για τη βελτίωση στην πρόσβαση των ασθενών στη φαρμακευτική θεραπεία και στις υπηρεσίες υγείας» Ανατροπές στον χώρο του φαρμακείου έφερε η δεύτερη ανοικτή συζήτηση του συνεδρίου, που σχετιζόταν με την πρόσβαση των ασθενών στη φαρμακευτική θεραπεία και τις υπηρεσίες υγείας. Ο σύμβουλος του υπουργού Υγείας, φαρμακοποιός, Χαράλαμπος Καραθάνος, προανήγγειλε τη «μνημονιακή βουτιά» του περιθωρίου κέρδους των φαρμακοποιών, την οποία εκείνη την ώρα πληροφορούνταν και ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, μερικά χιλιόμετρα μακριά, στην Αριστοτέλους. Σύμφωνα με τα όσα μετέφερε στους σύνεδρους, ο κ. Καραθάνος, μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις του υπουργείου με τα τεχνικά κλιμάκια της Τρόικας,

19

συμφωνήθηκε το μέσο ποσοστό κέρδους των φαρμακοποιών να πέσει στο 15,7%. «Αν πηγαίναμε σε οριζόντια μείωση στο 15%, όπως ήθελε η Τρόικα, το πραγματικό μικτό ποσοστό κέρδους, συνυπολογίζοντας rebate και φορολογία, θα διαμορφωνόταν στο 9%, γεγονός που θα σήμαινε λουκέτο για τα μισά φαρμακεία» υποστήριξε ο κ. Καραθάνος, που αναφέρθηκε και στη διάθεση και πάλι των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους από τα ιδιωτικά φαρμακεία. Από τη μεριά του ο Dr Joao Barroca, Senior Representative της Bayer Hellas, υπογράμμισε πως στο επίκεντρο της συζήτησης θα πρέπει να βρίσκεται «ποιο είναι το καλύτερο φάρμακο για τον ασθενή». Επιπλέον, καινοτόμα και γενόσημα φάρμακα δεν θα πρέπει να βρίσκονται σε αντίπαλα στρατόπεδα αλλά να συνυπάρχουν. Από τη σκοπιά του ΕΟΦ, για σημαντικά βήματα προόδου στις διαδικασίες έκανε ο Β’ αντιπρόεδρος, Ιωάννης Καραφύλλης, ενώ η αντιπρόεδρος της European Cancer Patient Coalition (ECPC), Καίτη Αποστολίδου, αναφέρθηκε στην υψηλή συμμετοχή που καλούνται να καταβάλλουν πάσχοντες με χρόνιες και σοβαρές παθήσεις, όπως ο καρκίνος. Η Ξένια Καπόρη της Roche Hellas διευκρίνισε πως θα πρέπει να γίνει μια προσπάθεια εξορθολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, μέσα από μια αξιολόγηση της καινοτομίας και της προστιθέμενης αξίας της θεραπείας.

17. Κωνσταντίνος Κοφινάς, Διευθύνων Σύμβουλος, IMS 18, 19. Από τα αριστερά: Χ. Καραθάνος, Φαρμακοποιός, Σύμβουλος Υπουργού Υγείας, Κ. Αποστολίδου, Αντιπρόεδρος, European Cancer Patient Coalition, Ξ. Καπόρη, Market Access Director, Roche Hellas, Dr J. Barroca, Senior Representative, Bayer Hellas, Κ. Σουλιώτης, Επίκ. Καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Β. Πενταφράγκας, Εντεταλμένος Σύμβουλος, ΠΕΦ, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων, ELPEN, Ιωάννης Καραφύλλης, Β’ Αντιπρόεδρος, ΕΟΦ, Δ. Ευθυμιάδου, Δημοσιογράφος, PhB Magazine, Ελευθεροτυπία

31

Ρεπορταζ

20

Το e-health βελτιώνει την ποιότητα, την ασφάλεια και τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών υγείας, ενώ ενδυναμώνεται και ο ρόλος του πολίτη Χρ. Παπανικολάου

Πάνελ 3: e-health Αφιερωμένο στις νέες προοπτικές που προσφέρει η ηλεκτρονική υγεία –το λεγόμενο e-heatlh– για τα συστήματα Υγείας και τις παρεχόμενες υπηρεσίες ήταν το τρίτο μέρος του Συνεδρίου Pharma & Health. Την ενότητα εισήγαγε ο Κωνσταντίνος Χανιώτης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Telenavis ΑΕ, ο οποίος μίλησε για τη «γεωγραφία της υγείας», μέσω ενός πολύτιμου εργαλείου που επιτρέπει τη χαρτογράφηση των υπηρεσιών υγείας, αλλά και της νοσηρότητας ανά περιοχή. Στην ομιλία της η Γ.Γ. του Υπουργείου Υγείας, Χρ. Παπανικολάου, υπερασπίστηκε την είσοδο του e-health στη διαχείριση της υγείας και αναφέρθηκε στην ευρωπαϊκή πολιτική για την επέκταση της εφαρμογής του. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια μεγάλη αύξηση της δημόσιας δαπάνης για

την Υγεία, όσο και της συνολικής δαπάνης (δημόσιας και ιδιωτικής) και παράλληλα μια μείωση του ενεργού πληθυσμού, δηλαδή μια αύξηση των ηλικιωμένων. Την ίδια ώρα υπάρχουν και ιδιαίτερες πιέσεις και προκλήσεις για τα υγειονομικά συστήματα, μειώσεις στους δημόσιους προϋπολογισμούς και στο προσωπικό υγείας, αύξηση παθήσεων κ.ο.κ. «Οι ψηφιακές εφαρμογές σε όλα τα επίπεδα παροχής υπηρεσιών υγείας μάς διευκολύνουν, διότι κάνουν πιο ανθεκτική τη βιωσιμότητα του συστήματος Υγείας, είναι εργαλεία μεταρρυθμίσεων, προσφέρουν λύσεις cost-effective και μπορούν να εφαρμόσουν πολιτικές καινοτομίες, ενώ συμβάλλουν στην πρόληψη, που είναι μόλις το 3% των ευρωπαϊκών δαπανών υγείας» υπογράμμισε η κ. Παπανικολάου. Μεταξύ των μορφών που μπορεί να λάβει η e-health είναι η τηλεφροντίδα, η τη-

21

32

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

22

λεσυμβουλευτική, η κατ’ οίκον νοσηλεία, η τηλεϊατρική και το mobile health, ενώ προσφέρει ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη υπηρεσία υγείας. Παράλληλα, βελτιώνει την ποιότητα, την ασφάλεια και τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών υγείας, ενώ ενδυναμώνεται και ο ρόλος του πολίτη μέσω της βελτίωσης της αυτοδιαχείρισης. «e-health: Τάσεις, προοπτικές, προκλήσεις για την ανάπτυξη λύσεων ηλεκτρονικής υγείας στην Ελλάδα Στη συζήτηση που έκλεισε αυτή την ενότητα, η Γ.Γ. του Υπουργείου Υγείας υποστήριξε πως στην Ελλάδα είμαστε μερικές υπουργικές αποφάσεις και κινήσεις πριν την πλήρη εναρμόνισή μας με την κοινοτική οδηγία, η οποία ακόμα δεν έχει εφαρμοστεί σε κάποιο κράτος-μέλος της ΕΕ. Επιπλέον, επεσήμανε τα πλεονεκτήματα του νέου πεδίου της ηλεκτρονικής υγείας, το ο-

ποίο βοηθά την πρόληψη, αλλά και δημιουργεί θέσεις εργασίας. «Η ανάπτυξης της ηλεκτρονικής υγείας προσφέρει διαλειτουργικότητα, μειώνει κόστη και δημιουργεί ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης» σημείωσε. Από την πλευρά του, ο Γιώργος Παππούς, διευθύνων σύμβουλος του ΕΚΑΠΤΥ, υποστήριξε πως στη χώρα έχουμε παραδοσιακά συστήματα πληροφορικής στα νοσοκομεία, αλλά και την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, συμπληρώνοντας πως τα προϊόντα ηλεκτρονικής υγείας σύντομα θα καταλαμβάνουν το 80% του bandwidth του internet. «Αυτά που λείπουν είναι η προτυποποίηση και η εφαρμογή προτύπων, καθώς και κωδικοποιήσεις» σημείωσε. Ο Νικόλαος Κουρεντζής, διευθυντής Ελλάδας και Κύπρου της Agfa Healthcare, υπογράμμισε την ανάγκη να συμβάλουν όλες οι πλευρές στη δημιουργία ενός θεσμι-

20. Κωνσταντίνος Χανιώτης, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, Telenavis 21. Χρ. Παπανικολάου, Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας, Υπουργείο Υγείας 22. Από αριστερά: Γ. Παππούς, Διευθύνων Σύμβουλος, ΕΚΑΠΤΥ, Γ. Πατούλης, Πρόεδρος, ΙΣΑ, Γ. Κακουλίδης, Πρόεδρος ΔΣ, ΕΣΠΥ, Ν. Κουρεντζής, Διευθυντής Ελλάδας & Κύπρου, Agfa Healthcare, Χρ. Παπανικολάου, Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας, Υπουργείο Υγείας, Γ. Σακκάς, Δημοσιογράφος, Ναυτεμπορική

33

Ρεπορταζ

Θα πρέπει να υπάρξει μια επιτροπή σύνταξης προδιαγραφών και μια επιτροπή αξιολόγησης Ν. Κουρεντζής

34

κού πλαισίου βιώσιμου, που θα επιτρέψει να αρχίσουμε να υλοποιούμε. «Θα πρέπει να υπάρξει μια επιτροπή σύνταξης προδιαγραφών και μια επιτροπή αξιολόγησης» τόνισε. Από την πλευρά του, ο Γιώργος Κακουλίδης, πρόεδρος του ΔΣ του Ελληνικού Συνδέσμου Πληροφορικής Υγείας, σημείωσε ότι «υπάρχει τεχνολογία στην Ελλάδα. Μέλη μας εξάγουν πληροφοριακά συστήματα. Υπάρχει τεχνογνωσία. Πρέπει να μιλάμε για εξατομικευμένες υπηρεσίες υγείας και έτοιμα μοντέλα. Πρέπει να προτάξουμε τη στρατηγική μας». Ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γ. Πατούλης, δήλωσε ότι «η διαχείριση της ηλεκτρονικής προσπάθειας θα μας δώσει γρήγορα αποτελέσματα. Θα μπορούσε να συνεργαστεί η ΗΔΙΚΑ με το Taxisnet, ώστε να υπάρχει μια κλιμάκωση χρέωσης για υγειονομικές δαπάνες. Δεν μπορεί ο άπορος να πληρώνει το ίδιο με κάποιον που έχει ένα εισόδημα». «Μέχρι στιγμής παρατηρούμε ότι αν και η συνταγογράφηση θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό μέσο ελέγχου των δαπανών υγείας, παρά ταύτα έλεγχος αυτός γίνεται με λογιστικά κριτήρια μέσων όρων, χωρίς καμία επιστημονική βάση, που είναι τελείως λανθασμένος και αδικεί τους ιατρούς» ανέφερε.

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας Το «φλέγον» θέμα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), ιδιαίτερα μετά τη δημιουργία του Πρωτοβάθμιου Εθνικού Δικτύου Υγείας (ΠΕΔΥ), απασχόλησε το τέταρτο και τελευταίο μέρος του συνεδρίου. Τη συζήτηση άνοιξε ο Αθανάσιος Λοπατατζίδης, σύμβουλος Διοίκησης του Ομίλου «Βιοϊατρική», ο οποίος εκτίμησε πως η ΠΦΥ επωφελήθηκε από τον διαχωρισμού του παρόχου υπηρεσιών υγείας (ΠΕΔΥ) από τον αγοραστή (ΕΟΠΥΥ). Παράλληλα, το φορτίο που δέχεται η ΠΦΥ για τη διαχείριση των χρονίων νοσημάτων είναι πολύ σημαντικό, αφού περίπου το 80% των επισκέψεων οφείλεται στα χρόνια νοσήματα, όπως άλλωστε και το 60% των νοσοκομειακών εισαγωγών, χωρίς να συνυπολογίζεται η συνοσηρότητα. Όπως τόνισε ο κ. Λοπατατζίδης, στη χώρα δαπανάμε ένα σημαντικό ποσό για εργαστηριακές εξετάσεις, όταν για την πρόληψη και την αγωγή υγείας δίνουμε ελάχιστα. Την ίδια ώρα, αρκετοί πολίτες στράφηκαν στον ιδιωτικό τομέα για διαγνωστικές εξετάσεις αλλά και για ιατρικές επισκέψεις.

23

Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση μετά τη δημιουργία του ΠΕΔΥ; Στο επίκεντρο της συζήτησης που έκλεισε το 5ο Pharma & Health Conference βρέθηκε το ΠΕΔΥ, που θεσμοθέτησε ο πρώην υπουργός Υγείας, Άδ. Γεωργιάδης. Σύμφωνα με τον Διοικητή της 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας Αττικής, Β. Κοντοζαμάνη, από το Πάσχα και μετά οι επισκέψεις στις δομές του ΠΕΔΥ έφθασαν στα επίπεδα εκείνων που καταγράφονταν πριν τις αλλαγές στην ΠΦΥ. Βέβαια, τα στοιχεία έδειχναν πως το 60-65% των προσελεύσεων στις πρώην μονάδες του ΕΟΠΥΥ ήταν μόνο για συνταγογραφήσεις. «Παιδικές ασθένειες υπάρχουν, αλλά δεν τίθεται θέμα πρόσβασης πολιτών στις υπηρεσίες ΠΦΥ» ισχυρίστηκε. Από την πλευρά της, η Κατερίνα Κουτσογιάννη, πρόεδρος του Συλλόγου Ρευματοπαθών Κρήτης, υπογράμμισε πως μετά τις αλλαγές στην ΠΦΥ, οι ασθενείς αναζητούν γιατρούς και μάλιστα ειδικούς γιατρούς, όπως ρευματολόγους που σπανίζουν στο ΠΕΔΥ, καθώς υπάρχουν μόλις 7 συμβεβλημένοι σε όλη τη χώρα. Ο πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών ΕΟΠΥΥ, Γ. Ελευθερίου, αναφέρθηκε στην

υποχρηματοδότηση του ιατρικού κλάδου. «Δεν υπάρχουν κίνητρα για τους γιατρούς: 1.350 ευρώ παίρνει ένας γιατρός που κάνει επισκέψεις. Δίνουν μόνο 80 εκατομμύρια για επισκέψεις από τα 5 δισ. του ΕΟΠΥΥ. Για παράδειγμα, ένας επιμελητής Α’ παίρνει 1.500 ευρώ για να χειρουργεί όλη τη μέρα. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό». Η πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Πατρών, Α. Μαστοράκου, υπογράμμισε πως ένα σύστημα υγείας που προχωράει σε μια τέτοια μεταρρύθμιση δεν μπορεί να αδικεί την πρόληψη και τη διάγνωση. «Ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ είναι πολύ χαμηλός, αφού μόλις το 7,6% πηγαίνει σε κλινικούς και εργαστηριακούς γιατρούς, που δεν συμβαίνει σε καμία χώρα» σημείωσε, υπογραμμίζοντας πως ένας κλειστός προϋπολογισμός για να αποδώσει θα πρέπει να συνοδεύεται από επαρκή χρηματοδότηση. «Το ζητούμενο είναι κάτσουμε όλοι σε ένα τραπέζι και να δούμε ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες των πολιτών και να σχεδιάσουμε ένα δίκαιο σύστημα που θα είναι αποδεκτό από τους Έλληνες φορολογούμενους» ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Λοπατατζίδης.

23. Από αριστερά: Γεώργιος Ελευθερίου, Αγγειοχειρουργός, Διδάκτωρ, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος ΠΔ, Ένωση Ιατρών ΕΟΠΥΥ (ΕΝΙ-ΕΟΠΥΥ), Βασίλης Κοντοζαμάνης, Διοικητής, 1η Υγειονομική Περιφέρεια Αττικής, Κατερίνα Κουτσογιάννη, Πρόεδρος, Σύλλογος Ρευματοπαθών Κρήτης, Αθανάσιος Λοπατατζίδης, MSc, PhD, FRSS, Σύμβουλος Διοίκησης, Όμιλος «Βιοϊατρική», Άννα Μαστοράκου, Πρόεδρος, Ιατρικός Σύλλογος Πατρών

35

Ρεπορταζ

Συνάντηση εργασίας επιχειρηματιών Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η Ethos Media και το PhB διοργάνωσαν συνάντηση εργασίας, στην οποία πήραν μέρος επιχειρηματίες του χώρου της υγείας και ο υπουργός Υγείας κ. Μάκης Βορίδης. Στόχος η ανταλλαγή απόψεων και η γόνιμη συζήτηση, ώστε να μπουν τα θεμέλια για ένα βιώσιμο και αποτελεσματικό σύστημα υγείας Στη συνάντηση πήραν μέρος οι: Erik Nordkamp, President & Managing Director, Pfizer Hellas Dr. Alexander Zehnder, President & Managing Director, Roche Hellas Δρ. Χρήστος Αντωνόπουλος, MD, PhD, MRCPath, Medical Director, Roche Hellas Ξένια Καπόρη, Market Access Director, Roche Hellas Πασχάλης Αποστολίδης, General Manager, ΑbbVie Pharmaceuticals SA & Αντιπρόεδρος ΣΦΕΕ Νικόλαος Βίγκος, Chief Financial Officer, Greece & Cyprus, Merck Serono Αλέξανδρος Τσαμπαρλής, Market Access Director, Lundbeck Ελλάς Α.Ε. Ελένη Τέντου, Managing Director, Actelion Pharmaceuticals Hellas SA Κωνσταντίνος Κοφινάς, General Manager, IMS Hellas Dr. Joao Barroca, Senior Bayer Representative, Bayer Hellas Riccardo Canevari, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, Novartis Hellas Σάββας Χαραλαμπίδης, Γενικός Διευθυντής, Gilead Sciences Ελλάς Αγγελική Αγγέλη, Διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων & Επικοινωνίας, Astrazeneca

36

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Carlo Capone, President & Managing Director, Abbott Laboratories Αθανάσιος Παπαμίχος, President & CEO, Accurate Health Auditing & Consulting Emmanuel Lorge, General Manager, Bristol Myers Squibb Μανώλης Σιδηρουργός, Διευθύνων Σύμβουλος, Draeger Hellas Κωνσταντίνος Φρουζής, Πρόεδρος ΣΦΕΕ, Αντιπρόεδρος & Γενικός Διευθυντής, Novartis Γρηγόρης Σαραφιανός, Πρόεδρος, Πανελλήνια Ένωση Ιδιωτικών Κλινικών Φαίη Κοσμοπούλου, Γενική Διευθύντρια, Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας Πάνος Βάρδας, MD, PhD, Καθηγητής Καρδιολογίας, Πρόεδρος, Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία Γιώργος Κακουλίδης, Πρόεδρος ΔΣ, Ελληνικός Σύνδεσμος Πληροφορικής Υγείας (ΕΣΠΥ) Δρ Νίκος Μανιαδάκης, Καθηγητής Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Παύλος Αρναούτης, Πρόεδρος, Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Ιατρικών & Βιοτεχνολογικών Προϊόντων Μάκης Κοσμάτος, Πρόεδρος, Ένωση Πα-

με τον νέο υπουργό Υγείας ρασκευαστών Αντιπροσώπων Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης (ΕΦΕΧ) Βασίλης Μάγειρας, Αντιπρόεδρος, Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Ιατρικών & Βιοτεχνολογικών Προϊόντων Αθανάσιος Λοπατατζίδης, MSc, PhD, FRSS, Σύμβουλος Διοίκησης, Όμιλος Βιοϊατρική Ευάγγελος Σπανός, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, Όμιλος Βιοϊατρική Κώστας Καρούνης, DI Leader, Greece & Cyprus, GE Healthcare Technologies Θεόδωρος Κωλέτης, Αντιπρόεδρος, Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας & Πρόεδρος Libytec Βασίλης Πενταφράγκας, Εντεταλμένος Σύμβουλος, Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας & Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων, ELPEN Γεώργιος Παπάζογλου, Αντιπρόεδρος, Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας & Πρόεδρος Norma Hellas Ζέφη Βοστιτσάνου, Διευθύντρια Επιστημονικών & Ρυθμιστικών Θεμάτων, ΣΦΕΕ Κίμων Μαλαταράς, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων, Roche Hellas Από την πλευρά του ο κ. Βορίδης συνοδευόταν από τον ειδικό του σύμβουλο και φαρμακοποιό κ. Χαρ. Καραθάνο, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος και διευθυντής του PhB κ. Αιμίλιος Νεγκής. Κοινή συνισταμένη όσων πήραν τον λόγο είναι ότι η πολιτική στον χώρο της υγείας χαρακτηρίζεται από τυφλές και άδικες περικοπές πόρων, ενώ απαιτείται ολιστική προσέγγιση και στρατηγικός σχεδιασμός με τη συνεργασία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Κάλεσαν επίσης τον υπουργό

Υγείας να αναλάβει πρωτοβουλία ώστε κυβέρνηση και επιχειρήσεις να καταστρώσουν από κοινού ένα εθνικό στρατηγικό σχέδιο, που να αφορά το σύστημα υγείας. Ο υπουργός Υγείας δήλωσε ότι είναι ανοιχτός σε διαβούλευση, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι ο προϋπολογισμός για το 2014 είναι κλειστός και θα τηρηθεί απαρέγκλιτα. Διευκρίνισε πάντως ότι είναι ανοιχτό το θέμα στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα για πρόσθετη χρηματοδότηση της υγείας με περίπου 200 εκατ. ευρώ από το πλεόνασμα του 2013. Όμως, το θέμα δεν έχει κλείσει και τόνισε ότι τα χρήματα αυτά δεν θα αφορούν μόνο στα φάρμακα. Αρκετοί επιχειρηματίες του χώρου έθεσαν στον υπουργό Υγείας ζητήματα αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων που προέρχονται μέσω του ΕΣΠΑ και αφορούν την προμήθεια σύγχρονου ιατρικού εξοπλισμού. Ανέφεραν ότι οι διαγωνισμοί δεν προχωρούν, ενώ σημαντικά εμπόδια είναι η περιττή γραφειοκρατία και η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού. Ζήτησαν να εφαρμοστεί το Μητρώο Προμηθευτών και να αναμορφωθεί το Παρατηρητήριο Τιμών. Επιχειρηματίες από τον χώρο της ιδιωτικής υγείας εξέθεσαν στον κ. Βορίδη τις τεράστιες δυνατότητες της Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα σε επίπεδο πρωτοβάθμιας φροντίδας και ειδικά στις διαγνωστικές εξετάσεις. Όπως αναφέρθηκε, σε όλες τις προηγμένες χώρες τα δημόσια νοσοκομεία αναθέτουν μέρος των διαγνωστικών εξετάσεων σε ιδιωτικά εργαστήρια, επιτυγχάνοντας μείωση του κόστους και βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών.

37

Ρεπορταζ

Ειδικό σεμινάριο για μέλη συλλόγων ασθενών Μετά την επιτυχία που είχε τον Ιανουάριο το σεμινάριο για τις κλινικές μελέτες, που αφορούσε διοικητές νοσοκομείων, η Ethos Media και το PhB αποφάσισε να διοργανώνει ειδικό σεμινάριο για μέλη συλλόγων ασθενών, με αντικείμενο την επικοινωνία με τα ΜΜΕ. Κύριος ρόλος των συλλόγων είναι η ενημέρωση του κοινού, η υποστήριξη των μελών τους, αλλά και η διεκδίκηση από την Πολιτεία λύσεων στα προβλήματα των μελών τους. Έχει αποδειχθεί ότι συχνά μόνο με την αποτελεσματική επικοινωνία μέσω των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης είναι δυνατόν να ικανοποιηθούν αιτήματα και να βρεθούν λύσεις στις ανάγκες των μελών των συλλόγων ασθενών. Για να γίνει αυτό όμως χρειάζεται γνώση, εξάσκηση και εμπειρία. Αυτός ήταν και ο στόχος του σεμιναρίου. Ειδικότερα, είχε στόχο να προσφέρει μια εισαγωγική εκπαίδευση για τα μέλη συλλόγων ασθενών στο αντικείμενο της επικοινωνίας με τους δημοσιογράφους και τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους. Στο σεμινάριο πήραν μέρος εκπρόσωποι των παρακάτω φορέων: Σωματείο Υποστήριξης Ψωριασικών Ασθενών EPIDERMIA EURORDIS Ελληνική Ομοσπονδία Θαλασσαιμίας (ΕΟΘΑ) Θετική Φωνή Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών ΑγκαλιάΖω Πανελλήνιος Σύλλογος Πασχόντων από Μεσογειακή Αναιμία Πανελλήνιο Σωματείο Ατόμων με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής Υπερκινητικότητας Ελληνική Εταιρεία για την Κυστική Ίνωση

38

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Σύλλογος Ασθενών με Νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα Την εκπαίδευση πραγματοποίησε ο δημοσιογράφος κ. Αιμίλιος Νεγκής, ο οποίος εργάζεται στην εφημερίδα ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ και είναι Διευθυντής του περιοδικού Pharma & Health Business (www.phb.com.gr) και του portal www.virus.com.gr. Επί σειρά ετών, ο κ. Νεγκής έχει εκπαιδεύσει στην επικοινωνία στελέχη της φαρμακευτικής αγοράς, γιατρούς, μέλη συλλόγων ασθενώνμ καθώς και στελέχη της δημόσιας διοίκησης. Παράλληλα, ο κ. Τάσος Γκοτσόπουλος από την εταιρεία επικοινωνίας Perception έκανε μια εισαγωγή για το πώς λειτουργούν τα Μέσα Ενημέρωσης και οι δημοσιογράφοι. Ακόμη, παρουσίασε τις βασικές αρχές της επικοινωνίας με τα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους, αλλά και θέματα όπως η διοργάνωση συνεντεύξεων τύπου και η σύνταξη και αποστολή δελτίων τύπου. Η εταιρεία Perception ειδικεύεται στον τομέα της επικοινωνίας στον χώρο της υγείας και ο κ. Γκοτσόπουλος έχει συνεργαστεί με τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του χώρου, καθώς και με συλλόγους ασθενών. Βασικά σημεία του σεμιναρίου ήταν: Πώς λειτουργούν οι δημοσιογράφοι και τα ΜΜΕ Πώς πρέπει να γίνεται η επικοινωνία μαζί τους Ποιες είναι οι παγίδες των δημοσιογράφων και πώς μπορούν να αποφευχθούν Ποια είναι τα βασικά επικοινωνιακά εργαλεία και πώς μπορούν να αξιοποιηθούν Ποιες είναι οι τεχνικές επικοινωνίας Πώς γίνεται η προετοιμασία πριν από μια συνέντευξη Πρακτικές συμβουλές για αποτελεσματική επικοινωνία•••

Το συνέδριο διοργανώθηκε από την Ethos Media S.A. και το περιοδικό Pharma & Health Business

39

ΕΡΕΥΝΑ

• H μελέτη HOPE II του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου έχει αντικείμενο την αξιολόγηση της πρόσβασης των ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας στη φαρμακευτική περίθαλψη

HOPE II

Κομβικό σημείο η πρόσβαση στη θεραπεία για τα άτομα με ΣΚΠ Βελτίωση του καναλιού διανομής φαρμάκων μέσω ΕΟΠΥΥ και κατ’ οίκον παράδοσης σε ορισμένες περιοχές κατέδειξε έρευνα για τη ΣΚΠ

Π

ρακτικά βήματα, ικανά να βελτιώσουν την καθημερινότητα των ασθενών με Σκλήρυνση κατά Πλάκας (ΣΚΠ), κατέδειξε η πρόσφατη μελέτη HOPE II του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, με αντικείμενο την αξιολόγηση της πρόσβασης των ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας στη φαρμακευτική περίθαλψη.

Σημαντική διαφορά στην εικόνα της πάθησης μπορεί να κάνει η βελτίωση του καναλιού διανομής φαρμάκων μέσω ΕΟΠΥΥ, αλλά και η κατ’ οίκον παράδοσή τους, σύμφωνα με τη μελέτη.

40

Όπως τονίζουν οι επιστήμονες, «η σκλήρυνση κατά πλάκας εμφανίζεται στην παραγωγικότερη περίοδο της ενήλικης ζωής, έχοντας συμπτώματα που αντανακλούν άμεσα στην ποιότητα ζωής των ασθενών και

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

41

ΕΡΕΥΝΑ

οδηγούν σε αυξημένο άμεσο και έμμεσο κόστος. Το συχνότερο απαντώμενο σύμπτωμα της ΣΚΠ είναι η αδυναμία κινήσεως και η σπαστικότητα (στο 50% των ασθενών) ακολουθούμενο από τη διαταραχή των αισθητηρίων οργάνων και την κόπωση (σε ποσοστό 40 %). Οι πάσχοντες από ΣΚΠ έχουν απολέσει την εργασία τους μέσα σε δέκα έτη από την αρχική διάγνωση, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη καθιέρωσης προγραμμάτων αποκατάστασης, προκειμένου να ελαχιστοποιούνται φαινόμενα αποκλεισμού και να δίδεται η δυνατότητα στα άτομα αυτά να προσφέρουν, στον βαθμό που επιθυμούν και έχουν την ικανότητα». Όπως αναφέρει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, «η νόσος παρουσιάζει μη προβλέψιμη πορεία και οι ασθενείς πρέ-

ερευνητικής πρωτοβουλίας, η οποία αποσκοπεί στην ανάδειξη τυχόν εμποδίων στην πρόσβαση ασθενών συγκεκριμένων κατηγοριών στην περίθαλψη. Μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα τα τροποποιητικά της νόσου φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα χορηγούνται δωρεάν από τα φαρμακεία των νοσοκομείων ή τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ. Ωστόσο, στις επαρχιακές πόλεις, στις οποίες παρατηρούνται συνήθως προβλήματα πρόσβασης σε φαρμακεία νοσοκομείων, το κενό έρχονται να καλύψουν τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, τα οποία είχαν συσταθεί για να χορηγούν υψηλού κόστους θεραπείες σε ευπαθείς ομάδες ασφαλισμένων πολιτών. Κατά τα τελευταία έτη, όπως υπογραμμίζεται στη μελέτη, οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων έχουν μειωθεί ση-

Κατανομή ασθενών ως προς το φύλο

Ηλικιακή κατανομή ασθενών [26, 35] 20%

Γυναίκες 63%

Άνδρες 37%

[3 <= 25 6% >= 66 2%

[51, 65] 19%

1

Η

πλειοψηφία των ασθενών με ΣΚΠ επισκέπτεται θεράποντα γιατρό κάθε τρεις μήνες. Μόλις το 17,4% επισκέπτεται τον γιατρό του σε μηνιαία βάση

42

πει να έχουν πρόσβαση τόσο στην κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή όσο και σε υπηρεσίες υποστηρικτικής φροντίδας κατά τη διάγνωση αλλά και την εξέλιξή της. Το μέσο ποσοστό των ασθενών με ΣΚΠ που λαμβάνουν, σε παγκόσμιο επίπεδο, τροποποιητικά της νόσου φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα είναι 50%, με τις κυβερνήσεις να αναλαμβάνουν, κατά μέσο όρο, το 80% της αντίστοιχης δαπάνης» (World Health Organization & Multiple Sclerosis International Federation 2008). Η μελέτη, η οποία διεξήχθη από ομάδα ερευνητών υπό την επιστημονική ευθύνη του επίκουρου καθηγητή Πολιτικής Υγείας Κυριάκου Σουλιώτη, είναι η δεύτερη η οποία υλοποιείται στο συγκεκριμένο αντικείμενο και εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

2

μαντικά, με αποτέλεσμα το κύριο βάρος της χορήγησης των εν λόγω φαρμάκων να το φέρουν τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ στη χώρα. Η εν λόγω μελέτη έλαβε χώρα στην Αθήνα και την περιφέρεια και τα δεδομένα συλλέχθηκαν από αντιπροσωπευτικό δείγμα ασθενών στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2014. Κατά την προσέλευση των εν λόγω ασθενών έλαβε χώρα απλή τυχαία δειγματοληψία και χορηγήθηκε στους ασθενείς δομημένο ερωτηματολόγιο κλειστού τύπου. Στο ερωτηματολόγιο αποφεύχθηκε η εξειδικευμένη ιατρική ορολογία, ώστε να είναι σαφές και κατανοητό από τους ασθενείς, ενώ προκειμένου να διαπιστωθούν τυχόν ατέλειες πραγματοποιήθηκε δοκιμή των ερωτηματολογίων σε πραγματικές

συνθήκες ερευνητικού πεδίου, στο στάδιο του προέλεγχου. Η προσωπική συνέντευξη θεωρήθηκε η πλέον αρμόζουσα, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν παρερμηνεία των ερωτήσεων ή σφάλματα μεροληψίας και να διασφαλισθεί η απάντηση του συνόλου των ερωτήσεων από τους ασθενείς. Απαραίτητη για τη συλλογή δεδομένων κρίθηκε η περιεκτική ενημέρωση των ασθενών για τους λόγους διεξαγωγής της έρευνας. Τα κύρια δημογραφικά χαρακτηριστικά του δείγματος παρουσιάζονται στα διαγράμματα στις εικόνες 1, 2.

Πρόσβαση των ασθενών στην ιατρική περίθαλψη Με βάση την ανάλυση των αποτελεσμά-

αφορούσαν στην πρόσβαση στον θεράποντα γιατρό, το 85% των ασθενών απάντησε αρνητικά. Το συχνότερο αναφερόμενο αίτιο μειωμένης προσβασιμότητας στον θεράποντα γιατρό είναι η καθυστέρηση στον προγραμματισμό της επίσκεψής τους, με σχεδόν τους μισούς ερωτηθέντες να δηλώνουν ως κύριο εμπόδιο το μεγάλο χρονικό διάστημα που απαιτείται για την πραγματοποίηση ραντεβού με γιατρό. Σημαντικές δυσκολίες, με ποσοστό 21% εκάστη, συνιστούν η αδυναμία πληρωμής επίσκεψης σε μη συμβεβλημένο ιδιώτη γιατρό και οι δυσκολίες μετακίνησης. Ακολουθούν η απόσταση από το ιατρείο και η δυσκολία να κλείσουν ραντεβού σε συμβεβλημένο ιδιώτη γιατρό που δεν έχει ξεπεράσει το μηνιαίο πλαφόν.

Η

πλειοψηφία των ασθενών (ποσοστό 81%) επισκέπτεται γιατρούς δημόσιων νοσοκομείων

Κατανομή ασθενών ως προς τη συχνότητα ιατρικής επίσκεψης 70 60 50 40 30

36, 50] 53%

20 10 0 > 1 φορά το μήνα

1 φορά το μήνα

1 φορά το 3μηνο

1 φορά το 6μηνο

Σχετική Συχνότητα

1 φορά το 12μηνο

3

των της μελέτης, η πλειοψηφία των ασθενών με ΣΚΠ αναφέρει ότι επισκέπτεται θεράποντα γιατρό κάθε τρεις μήνες, ενώ μόλις το 17,4% επισκέπτεται τον γιατρό του σε μηνιαία βάση (εικόνα 3). Η πλειοψηφία των ασθενών (ποσοστό 81%) επισκέπτεται γιατρούς δημόσιων νοσοκομείων. Οι υπόλοιποι ασθενείς επισκέπτονται συμβεβλημένους ή μη γιατρούς στο ιδιωτικό τους ιατρείο καθώς και γιατρούς των Μονάδων Υγείας του ΕΟΠΥΥ.

Κατανομή ασθενών ως προς την κατηγορία θεράποντος γιατρού Σε ερώτημα εάν προέκυψαν εμπόδια κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες τα οποία

Εμπόδια πρόσβασης στον θεράποντα γιατρό κατά τους τελευταίους 12 μήνες Απόσταση από το ιατρείο στο οποίο παρακολουθούμαι 11%

Αδυναμία πληρωμής επίσκεψης σε μη συμβεβλημένο ιδιώτη ιατρό 22%

Δυσκολία κλεισίματος ραντεβού σε συμβεβλημένο ιδιώτη ιατρό εντός του μηνιαίου πλαφόν 3%

Καθυστέρηση στο κλείσιμο ραντεβού 39%

Δυσκολία μετακίνησης (λόγω υγείας, έλλειψης μεταφορικού μέσου κ.λπ) 25%

43

ΕΡΕΥΝΑ

Εμπόδια στην πρόσβαση των ασθενών Δεν άλλαξε 28% Χειροτέρεψε 3%

Βελτιώθηκε πολύ 26%

Βελτιώθηκε 43%

Τ

α εμπόδια που αναφέρθηκαν από τους ασθενείς που αντιμετώπισαν πρόβλημα (13%) σχετίζονται κυρίως με την απόσταση από το κοντινότερο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ

Πρόσβαση των ασθενών στη φαρμακευτική περίθαλψη Σε ερώτημα εάν προέκυψαν εμπόδια κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες τα οποία αφορούσαν στην πρόσβαση στη φαρμακευτική περίθαλψη ποσοστό που ξεπερνά το 87% απάντησε αρνητικά. Το ποσοστό αυτό δείχνει σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με την έρευνα HOPE I, η οποία διενεργήθηκε στα τέλη του 2012 και αφορούσε στην πρόσβαση των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα στη θεραπεία (στο ίδιο κανάλι διανομής). Η βελτίωση αυτή καταγράφεται σε ειδική ερώτηση. Τα εμπόδια που αναφέρθηκαν από τους ασθενείς που αντιμετώπισαν πρόβλημα (13%) σχετίζονται κυρίως με την απόσταση από το κοντινότερο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ, ενώ ακολουθούν, με ποσοστό 14% έκαστο, τα προβλήματα πρόσβασης στον θεράποντα γιατρό ο οποίος θα συνταγογραφήσει την ενδεικνυόμενη αγωγή καθώς και η έλλειψη γνωμάτευσης από για-

Τ

ο συχνότερα αναφερόμενο αίτιο μειωμένης προσβασιμότητας στον θεράποντα γιατρό είναι η καθυστέρηση στον προγραμματισμό της επίσκεψης

τρό δημόσιου νοσοκομείου. Σε μικρότερα ποσοστά, οι ασφαλισμένοι ανέφεραν τη δυσκολία εύρεσης ή τη μη διάθεση του σκευάσματος σε φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ ή δημόσιο νοσοκομείο, τις απεργιακές κινητοποιήσεις των φαρμακοποιών αλλά και τη δυσκολία πρόσβασης σε ιδιωτικό φαρμακείο λόγω απόστασης.

Εμπόδια στην πρόσβαση των ασθενών στη φαρμακευτική περίθαλψη Εντύπωση προκαλεί πως το 44% των ερωτηθέντων διαπιστώνει βελτίωση της διαδικασίας χορήγησης θεραπείας για ΣΚΠ από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ κατά τους 12 μήνες που προηγήθηκαν της μελέτης. Μάλιστα, ένας στους τέσσερις ασφαλισμένους εκτιμά ότι το σύστημα βελτιώθηκε πολύ, ενώ για ένα σημαντικό ποσοστό, που ανέρχεται στο 27%, τα πράγματα παρέμειναν αμετάβλητα. Μόλις το 4% διαπίστωσε επιδείνωση.

Συμπέρασμα Τα αποτελέσματα της μελέτης HOPE II οδήγησαν τους ερευνητές στη διαπίστωση ότι η άμεση πρόσβαση στον ειδικό θεράποντα γιατρό είναι κομβικής σημασίας για την έγκαιρη διάγνωση και τη συστηματική λήψη της θεραπείας. Η βελτίωση του καναλιού διανομής φαρμάκων μέσω του ΕΟΠΥΥ μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη διευκόλυνση της πρόσβασης στη θεραπεία. Σε αυτό το πλαίσιο, συστήνουν την επέκταση της πρωτοβουλίας

44

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

που ελήφθη από τον ΕΟΠΥΥ για τους ασθενείς απομακρυσμένων περιοχών της περιφέρειας, όπου δηλαδή δεν υπάρχει νοσηλευτικό ίδρυμα ή φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ. Η πρωτοβουλία του οργανισμού αφορά στην αποστολή των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων από το φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ στις Μονάδες Υγείας των περιοχών όπου διαμένουν οι πάσχοντες από ΣΚΠ, προκειμένου να διασφαλιστεί η παραλαβή τους και η απρόσκοπτη λήψη της θεραπείας.•••

45

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

• Ανάπτυξη της τεχνολογίας Long Acting Injectable (LAI) ή τεχνολογίας ενέσιμων προϊόντων παρατεταμένης αποδέσμευσης

Τεχνολογία LAI

Η ελληνική καινοτομία που ανοίγει ορίζοντες Της Βασιλικής Αγγουρίδη

Αγορές δυσπρόσιτες ετοιμάζεται να κατακτήσει η τεχνολογία που ανέπτυξαν οι ερευνητές της Pharmathen

Σ

ε «άγνωστα νερά», με πυξίδα την πίστη και την αφοσίωση στο ερευνητικό της έργο, αναμένεται να ταξιδέψει η ελληνική εταιρεία Pharmathen, μεταφέροντας την καινοτόμο ανάπτυξη της τεχνολογίας ενέσιμων προϊόντων παρατεταμένης αποδέσμευσης στις διεθνείς αγορές.

Πρόκειται για μια ελληνική ερευνητική πρωτιά, που αναπτύχθηκε εξολοκλήρου σε ελληνικό έδαφος, από μια επιστημονική ομάδα που αποτελείται κυρίως από Έλληνες. Η ερευνητική αυτή πρωτιά τράβηξε το ενδιαφέρον μεγάλης αμερικανικής φαρμακευτικής εταιρείας και η παρασκευή των προϊόντων που θα προκύψουν από τη συνεργασία θα γίνεται στην Ελλάδα και θα

46

φτάνουν σε εκατομμύρια ασθενείς σε όλο τον κόσμο. Άλλωστε, η εταιρεία επενδύει σημαντικά στο ερευνητικό της έργο, γνωρίζοντας πως η καινοτομία και η επιχειρηματική αεικινησία ανοίγει τις θύρες νέων και απαιτητικών αγορών. Το στίγμα της ερευνητικής και επιχειρηματικής δράσης της ελληνικής εταιρείας, που περιλαμβάνεται μεταξύ των

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

50 κορυφαίων ευρωπαϊκών φαρμακευτικών βιομηχανιών στην έρευνα, έδωσε ο πρόεδρός της Β. Κάτσος: «Θέλουμε να φθάσουμε εκεί που ακόμα δεν έχουν φανταστεί». «Πρόκειται για μια τεχνική Invented in Greece-Made in Greece» πρόσθεσε ο κ. Κάτσος, σημειώνοντας ότι οι σημαντικές επιτυχίες της Pharmathen είναι αποτέλεσμα της στρατηγικής της απόφασης να λειτουργεί μέσω του τρίπτυχου «Έρευνα-Επενδύσεις-Εξωστρέφεια» και να διευρύνει το χαρτοφυλάκιό της με καινοτόμα αλλά και νέα προϊόντα και τεχνολογίες. «Επενδύουμε συστηματικά και με συνέπεια στην Έρευνα όσο καμία άλλη φαρμακευτική εταιρεία στη χώρα. Αποτέλεσμα αυτής της εστιασμένης απόφασής μας είναι να αποτελούμε σημείο αναφοράς παγκόσμια στον χώρο της φαρμακευτικής αγοράς» ανέφερε. «Είμαστε στην αρχή ενός μεγάλου ταξιδιού» σημείωσε ο κ. Κάτσος.

Τεχνολογία LAI Η λέξη LAI προέρχεται από τα αρχικά της φράσης Long Acting Injectables, δηλαδή ενέσιμα προϊόντα παρατεταμένης αποδέσμευσης (ορίζονται και ως Depots). Είναι ενέσιμα σκευάσματα υψηλής τεχνολογίας, που έχουν τη δυνατότητα να αποδεσμεύουν το φάρμακο στον οργανισμό με ελεγχόμενο ρυθμό, έτσι ώστε να επιτυγχάνονται σταθερά επίπεδά του στο αίμα για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Διαστήματα που μπορούν να κυμανθούν από έναν έως έξι μήνες και αυτό με μόνο μία χορήγηση. Η τεχνολογία αφορά στην παραγωγή μικροσωματιδίων με τη μέθοδο της εξάτμισης του διαλύτη από μικρογαλακτώματα ή νανογαλακτώματα, ενώ η ελεγχόμενη απο-

47

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

καιώματά της με την κατάθεση δύο παγκοσμίων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και η πατέντα έχει 15ετή προστασία. Επιπλέον, η βιομηχανοποίηση, η εμπορική παραγωγή και η διάθεση των LAI σκευασμάτων θα γίνονται από το εργοστάσιο της εταιρείας στις Σάπες Κομοτηνής, όπου επεκτείνει τις εγκαταστάσεις της. Ειδική μονάδα, αντίστοιχη της οποίας δεν υπάρχει στην Ευρώπη, βρίσκεται ήδη υπό κατασκευή και αναμένεται να ολοκληρωθεί άμεσα, με κόστος που ανέρχεται σε 10 εκατ. ευρώ. Ο σχεδιασμός έχει γίνει από γερμανική εταιρεία και πληροί τόσο τις ευρωπαϊκές όσο και τις αμερικανικές προδιαγραφές. Μάλιστα, αναμένεται να εγκριθεί από τον FDA, αφού τα προϊόντα που θα παρασκευάζονται προορίζονται και για την αγορά της Αμερικής.

Pharmathen

Η Pharmathen είναι μια αμιγώς ελληνική φαρμακευτική εταιρεία με διεθνή δραστηριοποίηση. Διαθέτει ένα διευρυμένο portfolio προϊόντων, που διατίθενται παγκόσμια, και περιλαμβάνει πρωτότυπα και γενόσημα φάρμακα καθώς και φαρμακευτικά και παραφαρμακευτικά προϊόντα. Είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής Έρευνας & Ανάπτυξης στην Ελλάδα και ανάμεσα στις 50 μεγαλύτερες ερευνητικές εταιρείες στην ΕΕ. Παρουσίασε κύκλο εργασιών 178 εκατ. ευρώ για το 2013 και η εξαγωγική της δραστηριότητα αγγίζει σχεδόν το 1% του συνόλου των εξαγωγών της χώρας. Με τρία υπερσύγχρονα ερευνητικά εργαστήρια και δύο βιομηχανικές μονάδες, η Pharmathen καλύπτει στη δραστηριοποίησή της όλο το φάσμα, από την ανάπτυξη έως τη διάθεση φαρμακευτικών προϊόντων, απασχολώντας πάνω από 900 άτομα. Η εταιρεία πρόσφατα ίδρυσε γραφεία στην Ιορδανία και την Αυστραλία και απέκτησε μόνιμη αντιπροσώπευση στη Ν. Αμερική, ενισχύοντας τη δυναμική της στις συγκεκριμένες περιοχές, ενώ τα προϊόντα της είναι εγκεκριμένα σε όλες τις αγορές της ΕΕ, σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες παγκόσμια.

48

δέσμευση της δραστικής ουσίας ρυθμίζεται με μηχανισμούς διάχυσης ή/και διάβρωσης της πολυμερικής μήτρας. Εν ολίγοις, τα μικροσωματίδια λειτουργούν μέσα στον οργανισμό ως «μικροδεξαμενές» που αποδεσμεύουν το φάρμακο με ελεγχόμενο ρυθμό. Τα πολυμερή που χρησιμοποιούνται είναι ασφαλή και δοκιμασμένα, ενώ είναι και βιοαποικοδομήσιμα, αποσυντίθενται δηλαδή και απομακρύνονται από τον οργανισμό σε προβλεπόμενο χρόνο. Τα πλεονεκτήματα της φαρμακοκινητικής συμπεριφοράς που επιτυγχάνεται με την τεχνολογία LAI είναι πολλαπλά και σημαντικά, αν αναλογιστεί κανείς ότι παλαιότερα ανάλογα χαρακτηριστικά απαιτούσαν εμφυτεύματα (implants) με χειρουργική επέμβαση. «Η ανάπτυξη της τεχνολογίας Long Acting Injectable βελτιώνει ουσιαστικά την ποιότητα ζωής σε εκατομμύρια ασθενείς παγκόσμια. Με τη χρήση της LAI, η φαρμακολογικά ενεργή ουσία αποδεσμεύεται σταδιακά στον οργανισμό για 1 έως και 6 μήνες, και ως εκ τούτου δεν είναι πλέον στους ασθενείς απαραίτητη η καθημερινή ενέσιμη χορήγησή της. Ο ασθενής συμμορφώνεται στη θεραπεία, οι παρενέργειες είναι μειωμένες, η δράση του φαρμάκου καλύτερη» σημειώνει ο αντιπρόεδρος Ερευνητικών και Βιομηχανικών Δραστηριοτήτων, κ. Ευάγγελος Καραβάς. Η τεχνολογία αυτή, που αναπτύχθηκε εξολοκλήρου στα σύγχρονα εργαστήρια της Pharmathen, από ειδική ομάδα εξειδικευμένων επιστημόνων, στην πλειονότητα Ελλήνων, έχει ευρύ πεδίο εφαρμογής σε κατηγορίες φαρμάκων όπως είναι οι ορμόνες, τα φάρμακα του κεντρικού νευρικού συστήματος, τα ογκολογικά, τα πεπτίδια και οι πρωτεΐνες, τα αντισυλληπτικά κ.λπ. Η Pharmathen έχει κατοχυρώσει τα δι-

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Οι επόμενες κινήσεις Αφοσιωμένη στην έρευνα και την καινοτομία, η Pharmathen αναπτύσσει ακόμα δύο τεχνολογίες για ενέσιμα σκευάσματα με ελεγχόμενο ρυθμό αποδέσμευσης, ενώ αντίστοιχες πλατφόρμες και βελτιστοποιημένα συστήματα διάθεσης αναπτύσσονται και για άλλες οδούς χορήγησης καθώς και για θεραπευτικές περιοχές όπως η οφθαλμολογία και το αναπνευστικό σύστημα. Επιπλέον, η Έρευνα στη Pharmathen είναι αλληλένδετη με την Ανάπτυξη. «Οι επενδύσεις 10 εκατ. ευρώ που θα πραγματοποιηθούν στις Σάπες μέσα στον επόμενο χρόνο, η αύξηση του προσωπικού του ομίλου κατά 100 τουλάχιστον άτομα, όλες οι συμφωνίες με φαρμακευτικές εταιρείες που έχουν γίνει αλλά και που ακολουθούν, οφείλονται στην προστιθέμενη αξία που έχει δώσει στη Pharmathen η Έρευνα» τονίζει ο πρόεδρος της εταιρείας. Την περίοδο 2013-2018, οι επενδύσεις της εταιρείας σε Έρευνα και Ανάπτυξη φαρμακευτικών προϊόντων εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 100 εκατ. ευρώ.

Τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας LAI: Συμμόρφωση του ασθενούς Βελτίωση της ποιότητας ζωής του (1 ένεση τον μήνα ή το εξάμηνο αντί για ένεση κάθε μέρα) Μειωμένες παρενέργειες (σταθερή συγκέντρωση σημαντικά κάτω από τα τοξικά όρια) Καλύτερη δράση του φαρμάκου (σταθερή συγκέντρωση πάνω από τα θεραπευτικά όρια).•••

49

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

• Δέσμη μέτρων για την ασφάλεια των ασθενών στην ΕΕ

Κομισιόν

Στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η ασφάλεια των ασθενών Του Κοσμά Ζακυνθινού

Τα βήματα προόδου των κρατών-μελών και τα "εμπόδια" των εθνικών συστημάτων υγείας

Τ

η δέσμη μέτρων για την ασφάλεια των ασθενών δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επισημαίνοντας πως καταγράφεται πρόοδος από το 2012 στον τρόπο με τον οποίο οι χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν τα προβλήματα, προσδιορίζοντας παράλληλα τα «εμπόδια» που πρέπει να εξαλειφθούν, όπως προβλέπεται σε σχετική σύσταση του Συμβουλίου από το 2009.

Όπως επισημαίνει η Επιτροπή, μολονότι υπήρξε σημαντική πρόοδος σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση εθνικών προγραμμάτων για την ασφάλεια των ασθενών και τη δημιουργία συστημάτων μέσω των οποίων οι ασθενείς μπορούν να καταγγέλλουν τα ανεπιθύμητα συμβάντα, πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων για την ισχυροποίηση της θέσης των ασθενών και ειδικότερα για την εκπαίδευση και την κατάρτιση των εργαζο-

50

μένων στον τομέα της υγείας. Τα έγγραφα που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα τροφοδοτήσουν τις διαδικασίες προβληματισμού, που βρίσκεται επί του παρόντος σε εξέλιξη σχετικά με τη μελλοντική δράση, σε επίπεδο ΕΕ, για την ασφάλεια των ασθενών και την ποιότητα της περίθαλψης. «Όταν οι πολίτες μας πηγαίνουν στο νοσοκομείο, αναμένουν ασφαλή υγειονομική περίθαλψη» επισημαίνει ο Tonio Borg, Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για την Υ-

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

51

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Υ

1

πάρχει πρόοδος σε θέματα ασφάλειας, αλλά πρέπει να ενταθεί

1. Tonio Borg, Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για την Υγεία

Τ

γεία, υπογραμμίζοντας: «Τα καλά νέα είναι ότι σήμερα τα περισσότερα κράτη-μέλη έχουν θεσπίσει προγράμματα για την ασφάλεια των ασθενών. Τα άσχημα νέα είναι ότι παρά την πρόοδο αυτή εξακολουθούν να σημειώνονται ανεπιθύμητα συμβάντα σε χώρους παροχής υγειονομικής περίθαλψης, ενώ η ασφάλεια των ασθενών σπάνια είναι μέρος της κατάρτισης των εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Θα πρέπει, ως εκ τούτου, να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για την εγγύηση μεγαλύτερης ασφάλειας για τους πολίτες μας στους χώρους παροχής υγειονομικής περίθαλψης». Πάντως, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής, το 8-12% των ασθενών που εισάγονται στα νοσοκομεία της ΕΕ υφίστανται ανεπιθύμητα συμβάντα στη διάρκεια της παροχής υγειονομικής περίθαλψης. Πρωταγωνιστικό ρόλο φαίνεται να έχουν οι λοιμώξεις, που συνδέονται με την υγειονομική περίθαλψη, καθώς αφορούν γύρω στο 25% των ανεπιθύμητων συμβάντων, ενώ σφάλματα στη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, χειρουργικά σφάλματα, ελαττωματικές ιατρικές συσκευές, διαγνωστικά λάθη και αδράνεια μετά από εργαστηριακές αναλύσεις, αποτελούν τα συχνότερα ζητήματα για ασθενείς. Μάλιστα, όπως εκτιμάται, γύρω στα 4,1 εκατ. ασθενείς ετησίως στην ΕΕ προσβάλλονται από μια λοίμωξη που συνδέεται με την υγειονομική περίθαλψη και για τουλάχιστον 37.000 ασθενείς η συγκεκριμένη λοίμωξη είναι θανατηφόρα.

ο 8-12% των ασθενών αντιμετωπίζουν ανεπιθύμητα συμβάντα

52

Βασικοί άξονες Στα έγγραφα που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπεται η δέσμη 3 βασικών μέτρων:

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

1. Ε φαρμογή της σύστασης του Συμβουλίου του 2009: Το 2009, μια σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την ασφάλεια των ασθενών, περιλαμβανομένων και των λοιμώξεων που συνδέονται με την υγειονομική περίθαλψη, παρουσίασε μια συνολική στρατηγική σε επίπεδο ΕΕ σε τέσσερις τομείς δράσης: 1. πολιτικές και προγράμματα για την ασφάλεια των ασθενών, 2. ισχυροποίηση της θέσης των ασθενών, 3. αναφορά ανεπιθύμητων συμβάντων και άντληση διδαγμάτων από τα σφάλματα και 4. εκπαίδευση και κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Σε συνέχεια της έκθεσης του 2012 σχετικά με την εφαρμογή της σύστασης, η οποία κατέδειξε την πρόοδο των κρατών-μελών και προσδιόρισε τους τομείς που απαιτούν περαιτέρω προσπάθειες, η σημερινή έκθεση επισημαίνει ότι έχει σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος κατά την τελευταία διετία, ιδίως στους ακόλουθους τομείς: Κατάρτιση πολιτικών και προγραμμάτων για την ασφάλεια των ασθενών: 26 χώρες έχουν αναπτύξει, ή ολοκληρώνουν, στρατηγικές ή προγράμματα για την ασφάλεια των ασθενών. Σε 20 χώρες οι προδιαγραφές για την ασφάλεια των ασθενών είναι υποχρεωτικές (11 το 2012), ενώ 19 χώρες χρησιμοποιούν κατευθυντήριες γραμμές για την ασφάλεια των ασθενών. Συστήματα υποβολής καταγγελιών και μάθησης όσον αφορά τα ανεπιθύμητα συμβάντα: τέτοια συστήματα υπάρχουν σήμερα σε 27 χώρες (15 το 2012), κυρίως σε εθνικό επίπεδο (21) και σε επίπεδο παρόχων υγειονομικής περίθαλψης (13). Οι ασθενείς είναι πλέον πιθανότερο

να καταγγείλουν τη βλάβη που υπέστησαν κατά την παροχή υγειονομικής περίθαλψης: 46% των ασθενών κατήγγειλαν ανεπιθύμητα συμβάντα το 2013, σε σύγκριση με μόλις 28% το 2009. Ισχυροποίηση της θέσης των ασθενών: 18 χώρες πληροφορούν τους ασθενείς σχετικά με τις προδιαγραφές ασφάλειας των ασθενών, τα μέτρα ασφάλειας για τη μείωση ή την πρόληψη σφαλμάτων, το δικαίωμα τεκμηριωμένης συναίνεσης στη θεραπεία, τις διαδικασίες καταγγελίας και τα διαθέσιμα μέσα επανόρθωσης (το 2012 μόνο πέντε). Σε ό,τι αφορά τον αντίκτυπο της σύστασης, οι 21 από τις 28 χώρες που υπέβαλαν έκθεση δήλωσαν ότι η σύσταση οδήγησε σε αύξηση της ευαισθητοποίησης σε πολιτικό επίπεδο, 20 δήλωσαν ότι αυξήθηκε η ευαισθητοποίηση στους χώρους παροχής υγειονομικής περίθαλψης και 16 δήλωσαν ότι η σύσταση έδωσε το έναυσμα για την ανάληψη συγκεκριμένης δράσης. Ωστόσο, η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει ανάγκη για συνεχείς προσπάθειες σε επίπεδο ΕΕ για την αύξηση της ασφάλειας των ασθενών και της ποιότητας της περίθαλψης και προτείνει έναν κατάλογο δράσεων, που περιλαμβάνουν την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για την ενημέρωση των ασθενών, για τις προδιαγραφές ασφάλειας των ασθενών, καθώς και έναν κοινό ορισμό της ποιότητας της περίθαλψης. Όσον αφορά την πρόληψη των λοιμώξεων που συνδέονται με την υγειονομική περίθαλψη, η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες ιδίως για την εξασφάλιση εξειδικευμένου στον έλεγχο των λοιμώξεων προσωπικού στους χώρους παροχής υγειονομικής περίθαλψης και της ικανότητας για απομόνωση των προσβεβλημένων ασθενών.

2. Έ ρευνα Ευρωβαρομέτρου για την ασφάλεια των ασθενών: Όπως δείχνει η σχετική έρευνα για την ασφάλεια και την ποιότητα της περίθαλψης, που πραγματοποιήθηκε από τον Νοέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο 2013 και στις 28 χώρες της ΕΕ, λίγο περισσότεροι από τους μισούς πολίτες της ΕΕ (53%) πιστεύουν ότι οι ασθενείς είναι πιθανό να υποστούν βλάβη από τη νοσοκομειακή περίθαλψη στη χώρα τους. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών: από 82% στην Κύπρο έως 21% στην Αυστρία. Όπως και το 2009 –την τελευταία φορά που πραγματοποιήθηκε η ίδια έρευνα–

μόλις πάνω από το ένα τέταρτο (27%) των πολιτών δήλωσαν ότι οι ίδιοι ή κάποιο μέλος της οικογένειάς τους έχει υποστεί ανεπιθύμητο συμβάν κατά την παροχή υγειονομικής περίθαλψης. Τα περισσότερα από αυτά τα άτομα προέρχονταν από τις βόρειες και δυτικές περιοχές της ΕΕ. Από τα άτομα που υπέστησαν ένα ανεπιθύμητο συμβάν το 46% το κατήγγειλαν, σε σύγκριση με μόλις 28% το 2009, γεγονός που δείχνει ότι έχει εμφανώς ισχυροποιηθεί η θέση των ασθενών. Η αύξηση του ποσοστού ήταν ακόμη πιο σημαντική σε συγκεκριμένες χώρες, π.χ. στη Γαλλία (+61%), στην Ισπανία (+40%) και στο Λουξεμβούργο (+32%). Παρά ταύτα, στο 37% των περιπτώσεων καταγγελίας του ανεπιθύμητου συμβάντος «δεν έγινε τίποτα». Ωστόσο, σε ένα στα πέντε άτομα ζητήθηκε συγγνώμη από τον γιατρό ή τη νοσοκόμα, ενώ το 17% έλαβε εξηγήσεις για το σφάλμα από το ίδρυμα υγειονομικής περίθαλψης.

Τ

ο 25% περίπου των περιστατικών αφορούν λοιμώξεις

3. Δημόσια Διαβούλευση: Η Δημόσια Διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε από τον Δεκέμβριο του 2013 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014 δείχνει ότι η κοινωνία των πολιτών (σε ποσοστό άνω του 90%) εξακολουθεί να θεωρεί ότι υπάρχει πρόβλημα όσον αφορά την ασφάλεια των ασθενών στην ΕΕ. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχει εντυπωσιακή υποστήριξη για όλους τους τομείς βελτίωσης που προσδιορίζονται από την Επιτροπή. Σύμφωνα με τους ερωτηθέντες, τα πλέον αποτελεσματικά μέτρα είναι η συμμετοχή των επαγγελματιών της υγείας, η δεσμευτική εθνική νομοθεσία, η συμμετοχή οργανώσεων ασθενών και η συνεργασία της ΕΕ για την ασφάλεια

53

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Π

ερίπου 4,1 εκατ. ασθενείς προσβάλλονται ετησίως από μια λοίμωξη

Τα προβλήματα ασφάλειας στους ασθενείς

Το 8-12% περίπου των ασθενών που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία στην ΕE αντιμετωπίζουν κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους ανεπιθύμητα συμβάματα, όπως: Λοιμώξεις που συνδέονται με την υγειονομική περίθαλψη (το 25% περίπου των ανεπιθύμητων συμβαμάτων) Εσφαλμένη φαρμακευτική αγωγή Χειρουργικά σφάλματα Ελαττωματικές ιατρικές συσκευές Διαγνωστικά σφάλματα Μη συνεκτίμηση των αποτελεσμάτων εργαστηριακών αναλύσεων

54

των ασθενών. Επιπλέον, η πλειονότητα των συμμετεχόντων (72%) θεωρούν ότι η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της δράσης της ΕΕ από την ασφάλεια των ασθενών στην ευρύτερη ποιότητα της περίθαλψης θα αποφέρει σημαντικά οφέλη. Η ασφάλεια των ασθενών θεωρείται αποτέλεσμα της υψηλής ποιότητας της περίθαλψης που πρέπει να είναι ασφαλής, αποτελεσματική και φιλική προς τις ανάγκες των ασθενών και την αξιοπρέπειά τους.

Διαδικτυακή κάλυψη Με λίγες ημέρες διαφορά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοινώνει έναν νέο κανονισμό εφαρμογής, στο πλαίσιο της οδηγίας για τα ψευδεπίγραφα φάρμακα (2011/62/ ΕΕ), καθορίζοντας τον σχεδιασμό ενός κοινού λογοτύπου για τα διαδικτυακά φαρμακεία και τις τεχνικές απαιτήσεις για τη διασφάλιση της αυθεντικότητάς τους. Στη σχετική ανακοίνωσή της η Επιτροπή τονίζει ότι οι Ευρωπαίοι αγοράζουν όλο και περισσότερο φάρμακα μέσω του διαδικτύου, δημιουργώντας την ανωτέρω ανάγκη. Το λογότυπο αναμένεται ότι θα είναι πλήρως διαθέσιμο το δεύτερο εξάμηνο του 2015. «Όταν αγοράζουν φάρμακα μέσω του διαδικτύου, οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν ότι, εκτός αν αγοράζουν από διαδικτυακά φαρμακεία που λειτουργούν νόμιμα, διατρέχουν τον κίνδυνο αγοράς φαρμάκων που είναι ψευδεπίγραφα. Τα ψευδεπίγραφα φάρμακα μπορεί να είναι αναποτελεσματικά, επιβλαβή ή ακόμη και θανατηφόρα. Η Επιτροπή έχει θεσπίσει ένα κοινό λογότυπο για τα διαδικτυακά φαρμακεία, έτσι ώστε οι καταναλωτές να μπορούν να είναι ασφαλείς»

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

επισημαίνει ο επίτροπος αρμόδιος για θέματα υγείας, Tonio Borg.

Η μορφή του λογοτύπου Το λογότυπο θα εμφανίζεται στην αρχική σελίδα ενός διαδικτυακού φαρμακείου. Το ορθογώνιο στη μέση της αριστερής πλευράς θα φέρει τη σημαία της χώρας της ΕΕ στην οποία είναι εγκατεστημένο το διαδικτυακό φαρμακείο και το κείμενο θα είναι μεταφρασμένο στην/στις επίσημη/-ες γλώσσα/-ες της εν λόγω χώρας. Ενώ, όσον αφορά το πως λειτουργεί η Επιτροπή παραθέτει τα εξής: Πρώτον, αναζητήστε και κάντε κλικ στο λογότυπο στον δικτυακό τόπο μέσω του οποίου επιθυμείτε να αγοράσετε φάρμακα. Θα πρέπει να μεταφερθείτε στον δικτυακό τόπο της εθνικής ρυθμιστικής αρχής, όπου απαριθμούνται όλα τα νόμιμα διαδικτυακά φαρμακεία και οι λοιπές νόμιμα εξουσιοδοτημένες επιχειρήσεις λιανικής πώλησης φαρμάκων. Ελέγξτε αν εμφανίζεται εκεί το εν λόγω φαρμακείο. Αν ναι, συνεχίστε την αγορά σας. Αν όχι, μην αγοράσετε από τον εν λόγω δικτυακό τόπο. Χρησιμοποιήστε μία από τους νόμιμες επιχειρήσεις λιανικής πώλησης φαρμάκων που απαριθμούνται στον δικτυακό τόπο της εθνικής ρυθμιστικής αρχής σας. Ο κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει εντός των επόμενων εβδομάδων. Τα κράτη-μέλη έχουν προθεσμία ενός έτους για να προετοιμαστούν για την εφαρμογή του. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει στις εθνικές αρχές μια «εργαλειοθήκη» επικοινωνίας για να τις υποστηρίξει όσον αφορά την προετοιμασία των εθνικών εκστρατειών ευαισθητοποίησης που απαιτούνται από την οδηγία για τα ψευδεπίγραφα φάρμακα.•••

55

AΡΘΡΟ

Μας εµπιστεύονται, γιατί... Νο1 σε αυθηµερόν διακινήσεις Άµεση επιστροφή αντικαταβολών και εισπράξεων Ειδικές εξυπηρετήσεις ανάλογα µε τις ανάγκες κάθε πελάτη Μεταφορές ευπαθών αποστολών (βλαστοκύτταρα, ξηρός πάγος, εµβόλια, κ.λ.π.)

ΤΑΧΥ∆ΕΜΑ C.C.L. ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ: ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 100, 151 25 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΤΗΛ: 210 8056550, FAX: 210 8056553 www.tachydema.gr ΓΕΝΙΚΗ Α∆ΕΙΑ ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: E.E.T.T. A.M.: 03-017 86

/ Νοέμβριος 2011

Μας εµπιστεύονται τα µεγαλύτερα ονόµατα της Ελληνικής οικονοµίας!

courier

cargo

logistics

87

Οικονομική επικαιρότητα

1. Novartis 58 2. "Αναπνέω" 58 3. Novartis Hellas 59 4. UCB 60 5. "Αδαμαντιάδα" 60 6. Merck Serono 61 7. ΙΣΝ 62 8. Κινητές Ιατρικές Μονάδες 62 9. TEVA 64 10. Αιμορροφιλία 64 11. ΜΗΤΕΡΑ 65 12. Βραβεία 66 13. Siemens & Icon Dynamics 68 14. Στα 100 με Διαβήτη 68

2.

Τη δυνατότητα να υποβληθούν σε δωρεάν εργαστηριακές εξετάσεις προσφέρουν σε 5 χιλιάδες ανασφάλιστους ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 η Novartis Hellas και το Quality Net Foundation, με στόχο την ενίσχυση της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης των επιπλοκών της νόσου

Π

«Προσέχω το

ρόκειται για την πρωτοβουλία «Προσέχω το διαβήτη μου», στο πλαίσιο του οποίου 5.000 άτομα που στερούνται ασφαλιστικής κάλυψης θα μπορούν να απευθύνονται σε επιλεγμένα κοινωνικά ιατρεία σε Αττική, Θεσσαλονίκη και Βόλο, οι γιατροί των οποίων θα παρέχουν ενημέρωση αλλά και θα παραπέμπουν για δωρεάν εργαστηριακές εξετάσεις πλήρους αιματολογικού ελέγχου στις μονάδες και τους συνεργάτες της Βιοϊατρικής. Το πρόγραμμα, που τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας και της Ελληνικής Νεφρολογικής Εταιρείας, ξεκίνησε σε πιλοτική φάση με τον συγκεκριμένο αριθμό ασθενών και αναμένεται να διαρκέσει έως τον Δεκέμβριο. Το κόστος των εξετάσεων του προγράμματος εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τις 200 χιλιάδες ευρώ. Από την πλευρά της, η επικεφαλής της Εταιρικής & Εσωτερικής Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας της εταιρείας Novartis, Σίσσυ Ηλιοπούλου, χαρακτήρισε στρατηγική επιλογή της εταιρείας το να υποστηρίξει το πρόγραμμα. Ο αριθμός των ανασφάλιστων ασθενών

"Αναπνέω" στη Νάξο

Περισσότεροι από 2 χιλιάδες επισκέπτες πέρασαν από το περίπτερο της εκστρατείας «Αναπνέω» στη Νάξο, πρώτο σταθμό του ομώνυμου προγράμματος. Περισσότερες από 110 σπιρομετρήσεις πραγματοποιήθηκαν στην Παραλία Χώρας στη Νάξο, όπου είχε στηθεί το ειδικά διαμορφωμένο περίπτερο της εκστρατείας. Οι επισκέπτες ενημε-

58

1.

ρώθηκαν μέσω ειδικού εντύπου σχετικά με τη νόσο, τα συμπτώματα, τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και τον ρόλο του πνευμονολόγου. Η εκστρατεία, που αποτελεί μια πρωτοβουλία της Novartis με την επιστημονική υποστήριξη της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ), στοχεύει στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα επικοινωνιακών ενεργειών στα παραδοσιακά και on-line μέσα, καθώς και δωρεάν σπιρομετρήσεις σε όλη την Ελλάδα. Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι μια νόσος των πνευμό-

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

νων, που στις προηγμένες χώρες οφείλεται κατά 80-90% στο κάπνισμα. Τα βασικά συμπτώματα είναι ο βήχας, η αποβολή πτυέλων και η δύσπνοια. Η νόσος οδηγεί σε αναπνευστική ανεπάρκεια, καταστρέφει την ποιότητα ζωής των αρρώστων, τους καθηλώνει στην καρέκλα με φιάλες οξυγόνου και τους αναγκάζει σε συχνή νοσηλεία. Αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας σε ολόκληρο τον κόσμο που έχει οδηγήσει σε αυξανόμενες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Το κυριότερο, όμως, είναι ότι η νόσος υποδιαγιγνώσκεται, γεγονός που καθιστά την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού επιτακτική ανάγκη.

διαβήτη μου» με ΣΔ τ.2 εκτιμάται στις 81 χιλιάδες. Οι διαγνωστικές εξετάσεις πραγματοποιούνται σε όλες τις μονάδες της Βιοϊατρικής σε Αττική και Θεσσαλονίκη, στον Βόλο τους ασθενείς θα εξυπηρετεί το Διαγνωστικό κέντρο Τσαμπαρλή-Λύκα Μαρία, ενώ τα κοινωνικά ιατρεία που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα είναι: Οι Γιατροί του Κόσμου: Πολυϊατρεία Αθήνας, Περάματος και Θεσσαλονίκης Τα Δημοτικά Ιατρεία και Κοινωνικά Φαρμακεία των Δήμων Δάφνης-Υμηττού και Νίκαιας-Ρέντη.

Το Ιατρείο Κοινωνικής Αποστολής στον ΙΣΑ και του Δήμου Ηλιούπολης Το Κοινωνικό Ιατρείο της Ιεράς Μητροπόλεως Περιστερίου Το Κοινωνικό Ιατρείο-Φαρμακείο Αλληλεγγύης Δ. Σαλαμίνας «Στάση Ζωής» Το Κοινωνικό Ιατρείο-Φαρμακείο Βύρωνα Η Praksis: Πολυϊατρεία Αθήνας και Θεσσαλονίκης και το Κέντρο Ημέρας Υποδοχής Αστέγων Πειραιά Το Ιατρείο Αλληλεγγύης Ιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας

Χρυσή βράβευση της Novartis Hellas

3.

Χρυσό βραβείο για το υψηλό αίσθημα Εταιρικής Υπευθυνότητας, σύμφωνα µε τον Εθνικό Δείκτη Εταιρικής Ευθύνης (CR Index) έλαβε για ακόμα μία χρονιά η Novartis Hellas από το Ινστιτούτο Εταιρικής Ευθύνης (Corporate Responsibility Institute). Υπερδραστήρια στον τομέα των ενεργειών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) τα τελευταία χρόνια, η Novartis Hellas έχει αναλάβει μεταξύ άλλων να εξοπλίσει όλα τα κέντρα Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας (ΣΚΠ) με ηλεκτροκαρδιογράφους, ενώ υποστηρίζει τη διεξαγωγή δωρεάν διαγνωστικών εξετάσεων σε όλη τη χώρα. Ενδεικτικό των δράσεών της είναι το γεγονός πως εδώ και 18 χρόνια την ημέρα της ίδρυσής της δίνει την ευκαιρία στους εργαζομένους της σε όλο τον κόσμο να αλλάξουν την καθημερινότητα παιδιών, ηλικιωμένων και ευπαθών κοινωνικών ομάδων, με τις πράξεις τους. Επίσης, προάγει τη νεανική επιχειρηματικότητα στον τομέα της υγείας μέσα από την υποστήριξη του “Innovation Project”, που υλοποιεί ο ΣΦΕΕ. Κάθε χρόνο η Novartis διαθέτει πόρους για δωρεές, χορηγίες και υποστήριξη κοινωνικών προγραμμάτων, με τα προγράμματα πρώιμης πρόσβασης ασθενών σε καινοτόμα φάρμακα και τις δωρεές φαρμάκων σε ανασφάλιστους.

59

Οικονομική επικαιρότητα

"Αδαμαντιάδα"

5.

UCB

4.

Το πρόγραμμα υποστήριξης ασθενών Drug Refill ανέπτυξε η φαρμακευτική εταιρεία UCB, με στόχο να βοηθήσει τους ρευματοπαθείς στην Ελλάδα να ακολουθήσουν σωστά την αγωγή τους. Το πρόγραμμα συμβάλλει στη διασφάλιση της απρόσκοπτης πρόσβασης των ασθενών στη βιολογική θεραπεία, καθώς προβλέπει τη διεκπεραίωση όλης της απαραίτητης διαδικασίας για την παράδοση του σκευάσματος στην οικία του ασθενή από εξουσιοδοτημένο και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό. Η διαδικασία ολοκληρώνεται εντός 2-4 ημερών, ενώ η ποιότητα και η διατήρηση των κατάλληλων συνθηκών διακίνησης του φαρμάκου εξασφαλίζονται μέσω τυποποιημένων διαδικασιών, πιστοποιημένων με ISO. Σε χρόνιες παθήσεις όπως είναι οι ρευματικές, η συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή έκβασή της. Ιδιαίτερα στις τρέχουσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες αυτό καθίσταται συχνά δύσκολο, πολύ περισσότερο δε για ασθενείς που ζουν εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων. Οι ασθενείς έχουν τη δυνατότητα ενημέρωσης για το πρόγραμμα από τον θεράποντα γιατρό τους.

60

Τις πρωτογενείς οδοντιατρικές ανάγκες των παιδιών της Αθήνας επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν οι Γιατροί του Κόσμου (ΓτΚ), παρέχοντας οδοντιατρική εξέταση και φθορίωση σε 7.500 μαθητές, σε 60 Δημοτικά Σχολεία, καθώς και οδοντιατρική θεραπεία σε 1.500 περιστατικά παιδιών που έχουν εξεταστεί και δεν έχουν τη δυνατότητα να επισκεφτούν τον οδοντίατρο

Σ

το πλαίσιο του προγράμματος «Αδαμαντιάδα» τουλάχιστον 50 εθελοντές οδοντίατροι θα πραγματοποιούν διαγνωστικές επισκέψεις στα σχολεία και θεραπευτικές παρεμβάσεις στο Ανοιχτό Πολυϊατρείο των ΓτΚ και στα Δημοτικά Ιατρεία του Δήμου Αθηναίων.

«Το πιο όμορφο πράγμα είναι να βλέπεις ένα παιδικό πρόσωπο που υποφέρει να χαμογελά», δήλωσε ο εθελοντής οδοντίατρος των Γιατρών του Κόσμου Χρ. Ναούμης. Ο Δρ Μ. Καλαβρυτινός, οδοντίατρος, ορθοδοντικός, υπεύθυνος Παρεμβατικών Δράσεων της Αδαμαντιάδας και αντιπρόεδρος της Ορθοδοντικής Εταιρείας της Ελλάδος, επεσήμανε ότι η Αδαμαντιάδα στηρίζεται κυρίως στην ενεργητική μάθηση, που έχει σκοπό την αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς των μαθητών και των γονιών. Το έργο

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

με τίτλο «ΑΔΑΜΑΝΤΙΑΔΑ-Πρωτοβουλία Αντιμετώπισης Πρωτογενών Οδοντιατρικών Αναγκών Παίδων Αθηνών» έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού», Άξονας Προτεραιότητας «Εδραίωση της μεταρρύθμισης στον Τομέα Ψυχικής Υγείας», με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Στηρίζεται στην πρωτοβουλία του Υπουργείου Υγείας (Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας) και των Γιατρών του Κόσμου και υλοποιείται με τη συνεργασία του Δήμου Αθηναίων.

Merck Serono: Ένας Έλληνας στο τιμόνι του Intercontinental Region

6.

Π

ρακτικά, ο κ. Βλόντζος, μέχρι πρότινος πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Merck Ελλάδας, και πλέον μέλος της Παγκόσμιας Ηγετικής Ομάδας της Merck Serono, θα έχει υπό την ευθύνη του συνολικά 69 χώρες. Η νέα αυτή θέση δικαιώνει απόλυτα την αφοσίωσή του στη φαρμακευτική εταιρεία για περισσότερα από 13 χρόνια και αυξάνει σημαντικά το επίπεδο των καθηκόντων του, καθώς πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες γεωγραφικές περιοχές που εξυπηρετεί η Merck Serono, με στρατηγική σημασία για την εταιρεία. Με τεράστιους πληθυσμούς, αφθονία σημαντικών πόρων και μεγάλες αγορές, οι χώρες αυτές βρίσκονται ανάμεσα στις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι κλάδοι του φαρμάκου –και ειδικότερα της υγειονομικής περίθαλψης– υπόκεινται σε πολύ δυναμικό μετασχηματισμό και ταχεία ανάπτυξη στις χώρες αυτές. Ως διευθύνων σύμβουλος της Merck Ελλάδας, ο Ι. Βλόντζος συνέβαλε σημαντικά στην επιχειρηματική επιτυχία της γονιμότητας, της νευρολογίας και της ογκολογίας. Με την ανανέωση της ομάδας του τμήματος νευρολογίας, η φαρμακευτική αγωγή με υποδόρια ιντερφερόνη β-1α άρχισε να κερδίζει σημαντικό μερίδιο αγοράς και έγινε ηγέτης στον χώρο της Πολλαπλής Σκλήρυνσης. Επιπλέον, ο Ι. Βλόντζος επιδίωξε την προσθήκη προϊόντων καρδιομεταβολικών παθήσεων και γενικής ιατρικής στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας, η άδεια των οποίων ανήκε σε τρίτους. Εν μέσω μιας ά-

νευ προηγουμένου οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, ο Ι. Βλόντζος όχι μόνο διατήρησε αλλά και βελτίωσε σημαντικά την κερδοφορία της θυγατρικής, υιοθετώντας ένα καινοτόμο επιχειρηματικό μοντέλο. Η Merck Serono είναι πεπεισμένη ότι με τον νέο επικεφαλής, το Intercontinental Region θα θέσει τις βάσεις για ένα επιτυχημένο μέλλον, τηρώντας τη συνεχή δέσμευση να βελτιώνει τις ζωές των ασθενών, προσφέροντας καινοτόμα εξειδικευμένα φάρμακα και λύσεις υψηλής αξίας, με έμφαση σε τομείς με σημαντικές ανεκπλήρωτες ιατρικές

Ο Ιωάννης Βλόντζος είναι ο νέος επικεφαλής του Intercontinental Region της Merck Serono. Ο τομέας ευθύνης του περιλαμβάνει τη Ρωσία, την περιοχή του Καυκάσου, την Τουρκία, την Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική

ανάγκες. Η διαδικασία επιλογής του νέου προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου και διευθύνοντος συμβούλου της Merck στην Ελλάδα έχει ήδη ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί σύντομα.

61

Οικονομική επικαιρότητα

Κινητές Ιατρικές Μονάδες στην Αστυπάλαια

8.

.

Το ΙΣΝ στη μάχη κατά του καρκίνου

7.

Νέα σημαντική δωρεά ύψους 16 εκατ. ευρώ ενέκρινε το ΔΣ του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών ακτινοθεραπείας στην Ελλάδα, την αποτελεσματικότερη, ασφαλέστερη, γρηγορότερη και ολοκληρωμένη θεραπεία των καρκινοπαθών. Η δωρεά εντάσσεται στην τριετή πρωτοβουλία (2012-2015) του Ιδρύματος να διαθέσει 100 εκατ. ευρώ, για την αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων της κοινωνικοοικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Έτσι, το ΙΣΝ χρηματοδοτεί την αντικατάσταση παλαιάς τεχνολογίας γραμμικών επιταχυντών σε επτά δημόσια νοσοκομεία της χώρας με νέους υπερσύγχρονους και μεγαλύτερης ακριβείας επιταχυντές, οι οποίοι συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη θεραπεία των ασθενών. Η επιλογή των δημόσιων νοσοκομείων θα γίνει με γνώμονα τη σωστή γεωγραφική κάλυψη και την παλαιότητα του υφιστάμενου εξοπλισμού. Επιπλέον, το Ίδρυμα θα φροντίσει για την εκπαίδευση του αρμόδιου ιατρικού και τεχνικού προσωπικού του κάθε νοσοκομείου. Για τον επιστημονικά άρτιο σχεδιασμό και την αποτελεσματικότερη υλοποίηση της δωρεάς, το ΙΣΝ θα συνεργαστεί με διεθνώς αναγνωρισμένα πανεπιστημιακά νοσοκομεία στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, καθώς και με την Ελληνική Εταιρεία Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας.

62

Πρόσβαση σε δωρεάν και πλήρη ιατρική φροντίδα και υποστήριξη από επαγγελματίες εθελοντές γιατρούς έλαβαν οι κάτοικοι της Αστυπάλαιας, κατά την επίσκεψη των δύο Κινητών Ιατρικών Μονάδων

Σ

υνολικά 2.430 συνάνθρωποί μας έχουν επωφεληθεί έως τώρα από το Εθνικό Πρόγραμμα Αγωγής-Προαγωγής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας σε νησιωτικές, ακριτικές και παραμεθόριες περιοχές, που υλοποιείται με πρωτοβουλία και αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.

Στο πλαίσιο της αποστολής στην Αστυπάλαια, η οποία διήρκεσε συνολικά 5 ημέρες, 806 κάτοικοι όλων των ηλικιών εξετάστηκαν από τους εθελοντές γιατρούς του Προγράμματος, οι οποίοι πραγματοποίησαν 1.276 ιατρικές εξετάσεις και 2.261 ραντεβού. Συγκεκριμένα, έγιναν 200 υπέρηχοι, 227 ηλεκτροκαρδιογραφήματα, 371 ακτινογραφίες, 113 triplex καρδιάς, 106 μαστογραφίες, 99 test Παπανικολάου, 83 έλεγχοι οστικής πυκνότητας, 37 εξετάσεις γλυκοζυλιωμένης και 40 σπιρομετρήσεις. Σημειώνεται πως στη διάρκεια των εξετάσεων που διενεργήθηκαν στην Αστυπάλαια, μεταξύ άλλων, διαγνώστηκαν τρεις ασθενείς

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

με σοβαρές καρδιολογικές παθήσεις, καθώς και ένας ασθενής με μετεγχειρητική επιπλοκή σε μεταμόσχευση κερατοειδούς. Βασικός στόχος του Προγράμματος είναι να καλύψει σε πέντε χρόνια τις ιατροδιαγνωστικές ανάγκες περίπου 55.000 πολιτών όλων των ηλικιών, σε 35 νησιά και παραμεθόριες περιοχές. Την επιστημονική ευθύνη του σχεδιασμού και της υλοποίησης όλου του Προγράμματος έχει ο Δρ Παναγιώτης Κουλουβάρης, λέκτορας Α’ της Πανεπιστημιακής Ορθοπεδικής Κλινικής και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Ορθοπεδικού Ιατρείου της Πολυκλινικής Ολυμπιακού Χωριού.

63

Οικονομική επικαιρότητα

Αιμορροφιλία: Θεραπεία στο ήμισυ

10.

Σύμπραξη TEVA και Βρετανικών Αρχών στην έρευνα

9.

Τη σύμπραξή της με το National Institute for Health Research (ΝΙΗR) και το Office for Clinical Research Infrastructure (NOCRI) της Βρετανίας, ανακοίνωσε η Teva Pharmaceutical Industries Ltd, ως συνέχεια της δημιουργίας ενός νέου μοντέλου ερευνητικής υποδομής, σε μια νέα πρωτοβουλία κλινικής ανάπτυξης φαρμάκων. Η συνεργασία ανακοινώθηκε παρουσία του πρωθυπουργού David Cameron, του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Binyamin Netanyahu, του προέδρου και CEO της Teva, Erez Vigodman, καθώς και του Michael Hayden, προέδρου του Global R&D και Chief Scientific Officer της Teva. Οι δύο πλευρές θα συνεργαστούν στην έρευνα κατά της άνοιας. Η Teva δεσμεύτηκε να υλοποιήσει τριετές ερευνητικό πρόγραμμα, παρέχοντας 1 εκατ. δολ. για τα αρχικά στάδια των ερευνών σε βρετανικά ακαδημαϊκά και ιατρικά κέντρα. Το NOCRI θα διευκολύνει την πρόσβαση της εταιρείας σε κέντρα και μονάδες Βιοϊατρικής Έρευνας του NIHR. Η Teva έχει ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο προϊόντων υπό ανάπτυξη σε κλινικό στάδιο, ενώ για τους σκοπούς της νέας συνεργασίας, θα δοθούν περίπου 20 εκατ. δολ.

64

Μήνυμα για την απρόσκοπτη πρόσβαση σε επαρκή θεραπεία και ισότιμη συμμετοχή στέλνει ο Σύλλογος Προστασίας Ελλήνων Αιμορροφιλικών (ΣΠΕΑ)

Η

καλή υγεία –η ίδια η επιβίωση, και όχι μόνο η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αιμορροφιλία– οφείλεται στην επαρκή και ασφαλή θεραπεία υποκατάστασης, όπως υπογράμμισε το μέλος του ΔΣ της ΣΠΕΑ, Πλ. Περιστέρης.

Ωστόσο, στην Ελλάδα, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη αλλά και κάποιες χώρες πλέον της Κεντρικής/Ανατολικής Ευρώπης, η θεραπεία προφύλαξης δεν συνεχίζεται μετά την ενηλικίωση των ασθενών, με αποτέλεσμα η κατανάλωση παραγόντων στη χώρα μας να είναι αισθητά χαμηλότερη του μέσου όρου των χωρών της ΕΕ. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΣΠΕΑ, Π. Καρκάνη, στη χώρα μας αντιστοιχούν περίπου 3,1 μονάδες παραγόντων ανά κάτοικο, όταν ο μέσος όρος της Ευρώπης είναι 6,5 ανά κάτοικο. Επιπλέον, λόγω της φύ-

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

σης της ασθένειας, αναγκαία κρίνεται η εξατομικευμένη θεραπεία, έτσι ώστε ο κάθε ασθενής να παίρνει τουλάχιστον την ελάχιστη ποσότητα του παράγοντα που χρειάζεται για να αποφεύγονται οι αιμορραγίες και το επακόλουθο κόστος. Για τους ανασφάλιστους τα προβλήματα είναι ακόμα σοβαρότερα, αφού δεν έχουν άμεση και ανεμπόδιστη πρόσβαση στη θεραπεία, παρά μόνο σε περίπτωση ανάγκης. Πανελλαδικά, τα άτομα με αιμορροφιλία είναι 900 και «κοστίζουν» στο κράτος 23,4 εκατ. ευρώ ετησίως.

Μονάδα IVF "ΜΗΤΕΡΑ"

11.

Μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας σύλληψης και χαμηλότερα ποσοστά επιπλοκών στα ζευγάρια εξασφαλίζουν οι πρωτοποριακές μέθοδοι ανάπτυξης και καλλιέργειας εμβρύων

Ό

πως τονίστηκε σε διημερίδα με θέμα «Πρωτοπορία στην εξωσωματική» που διοργάνωσε η Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (IVF) του ΜΗΤΕΡΑ, «χάρη στην ασφαλή και αποτελεσματική εφαρμογή των νέων τεχνικών παρακολούθησης εμβρύων “time-lapse”, της εξειδικευμένης μικρογονιμοποίησης “IMSI” και της ταχείας και αναλυτικότερης προεμφυτευτικής διάγνωσης με CGH-array, τα ποσοστά επιτυχίας έχουν αυξηθεί κατά 10% το τελευταίο έτος συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια». Μεταξύ των ομιλητών στη διημερίδα ήταν και ο Dr Ramesan Navaratnarajah, μαιευτήρας-γυναικολόγος εξωσωματικής γονιμοποίησης & διευθυντής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Λονδίνου Barts & Royal London Hospital, και ο Dr Alan Thornhill, κλινικός εμβρυολόγος, ομ. καθηγητής Αναπαραγωγικής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο του Kent και μέλος της Δημόσιας Αρχής Ελέγχου των Μονάδων Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής της Βρετανίας (HFEA). «Το άριστα εκπαιδευμένο νοσηλευτικό προσωπικό της Μονάδας του ΜΗΤΕΡΑ και οι έμπειροι εμβρυολόγοι εξασφαλίζουν τη σωστή αντίληψη και εφαρμογή της κάθε καινοτόμου τεχνολογίας με τέτοιο τρόπο ώστε να έχουμε ως αποτέλεσμα όχι μόνο την αύξηση των ποσοστών επιτυχίας αλλά και τη μείωση του ποσοστού επιπλοκών» υπογράμ-

μισε ο διευθυντής της Μονάδας IVF ΜΗΤΕΡΑ, κλινικός εμβρυολόγος κ. Giles Palmer.

IVF τριών γονέων Νέα μέθοδο μεταφοράς μιτοχονδριακού DNA δότριας σε ωάρια λήπτριας, με στόχο να αποτρέψει τη γέννηση παιδιών με σοβαρά κληρονομούμενα νοσήματα, ενέκρινε πρόσφατα η Δημόσια Αρχή Ελέγχου των Μονάδων Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής της Βρετανίας (HFEA), καθιστώντας τη χώρα την πρώτη διεθνώς που επιτρέπει τη διαδικασία. Όπως αναφέρθηκε στη διημερίδα του ΜΗΤΕΡΑ, το αποτέλεσμα αυτής της μεθόδου που ονομάζεται «three parent IVF», δηλαδή «εξωσωματική γονιμοποίηση των τριών γονέων», με απλά λόγια, επιτρέπει τη γέννηση υγιούς παιδιού που περιέχει γενετικό υλικό από τρεις ανθρώπους.

65

Οικονομική επικαιρότητα

12. Αισθητή έκανε την παρουσία του στα Βραβεία ΕΒΕΑ 2014 ο φαρμακευτικός κλάδος. Μεταξύ των επιχειρήσεων που βραβεύθηκαν για την επιχειρηματική δραστηριότητά τους ήταν η Pharmathen, η ELPEN και η GENESIS Pharma. Διάκριση για την GENESIS Pharma και στο CR Index

Pharmathen Κόντρα στα σημεία των μνημονιακών καιρών, μια ελληνική φαρμακευτική εταιρεία κατάφερε σχεδόν να διπλασιάσει το ανθρώπινο δυναμικό της, επενδύοντας στην Έρευνα. Ο λόγος για τη Pharmathen, που έλαβε από το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ) βραβείο για την Αύξηση της Απασχόλησης. «Τα τελευταία πέντε χρόνια, μέσα στην περίοδο της ύφεσης, αυξήσαμε κατά 400 άτομα τον αριθμό των εργαζομένων στον Όμιλο Pharmathen. Το ίδιο διάστημα, επενδύσαμε περισσότερα από 100 εκατ. ευρώ στην Έρευνα, ενώ κατατασσόμαστε ανάμεσα στις 50 μεγαλύτερες ερευνητικές εταιρείες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τίποτε από όλα αυτά δεν θα είχε συμβεί, εάν στο DNA της εταιρείας μας δεν είχαμε τη διαρκή αναζήτηση μέσω της Έρευνας» ανέφερε ο πρόεδρος της Pharmathen, Βασίλειος Κάτσος, παραλαμβάνοντας το βραβείο.

GENESIS Pharma Με το βραβείο του «Αυτοδημιούργητου Επιχειρηματία» τίμησε το ΕΒΕΑ τον

1

2

66

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Βραβεία

πολυβραβευμένο για την επιχειρηματική του πορεία ιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο της ελληνικής φαρμακευτικής εταιρείας GENESIS Pharma, Κωνσταντίνο Ευριπίδη. «Όταν ξεκινούσαμε 17 χρόνια πριν, μαζί με τον Αλέξανδρο και τον Άρη Ιακωβίδη, είχαμε εξαρχής τον στόχο να ιδρύσουμε όχι απαραίτητα τη μεγαλύτερη αλλά σίγουρα την καλύτερη φαρμακευτική εταιρεία στην Ελλάδα. Η επένδυση στην καινοτομία της βιοτεχνολογίας, η έμφαση που δώσαμε στην ποιότητα και η ακεραιότητα με την οποία δουλέψαμε από την πρώτη στιγμή μας έφεραν αποτελέσματα πολύ μεγαλύτερα από αυτά που είχαμε προβλέψει. Μια μικρή, τότε, ελληνική εταιρεία κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη διεθνών κολοσσών, να ανοίξει μια νέα αγορά στην Ελλάδα και να σταθεί δίπλα σε αναγνωρισμένες, μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες» δήλωσε με αφορμή τη βράβευση ο κ. Ευριπίδης.

ELPEN Το βραβείο «Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης» έλαβε από το ΕΒΕΑ, για δεύτερη φορά μετά το 2005, η ELPEN. «Αυτό το βραβείο είναι εξαιρετικά σημαντικό όχι μόνο για την ίδια την ELPEN, αλλά και για όλο τον ελληνικό επιστημονικό κόσμο, το ελληνικό επιχειρείν και τις ελληνικές εξαγωγές, καθώς η ELPEN δίνει ένα λαμπρό παράδειγμα εξωστρέφειας και διεθνούς εμπιστοσύνης στα ελληνικά προϊόντα αιχμής, με παρουσία σε περισσότερες από 60 χώρες» δήλωσε ο πρόεδρος και ιδρυτής της ELPEN, Δημήτριος Πενταφράγκας. Με αφορμή τη βράβευση, ο αντιπρόεδρος της εταιρείας, Θεόδωρος Τρύφων

3

ανέδειξε την επιμονή της ELPEN στην έρευνα, την ανάπτυξη και την αύξηση της απασχόλησης, την παραγωγή καινοτόμων φαρμάκων, τη δυναμική επέκτασή της στο εξωτερικό και υπογράμμισε τη σημασία της στήριξης από την Πολιτεία του επώνυμου ελληνικού φαρμάκου. Το βραβείο συμπίπτει με τα 18 έτη λειτουργίας του Ερευνητικού-Πειραματικού Κέντρου της ELPEN.

CR Index: Βράβευση για την GENESIS Pharma Χρυσό βραβείο, καθώς και ειδικό βραβείο Best progress gold award, έλαβε η GENESIS Pharma, ως η εταιρεία με τη μεγαλύτερη πρόοδο στην κατηγορία Gold. Πρόκειται για την τέταρτη συνεχόμενη χρονιά που η εταιρεία διακρίνεται στο

CR Index.67 Το ολοκληρωμένο πρόγραμμα εταιρικής υπευθυνότητας της GENESIS Pharma θέτει ως προτεραιότητες την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών και προϊόντων, τη δημιουργία ενός πρότυπου εργασιακού περιβάλλοντος, θετικές κοινωνικές παρεμβάσεις που απευθύνονται σε ευπαθείς ομάδες αλλά και τη νέα γενιά και την υπεύθυνη περιβαλλοντική πολιτική. «Η αξία που δημιουργεί μια εταιρεία για τους συμμετόχους της είναι μια αξία που επιστρέφει πίσω σε αυτή με πολλούς τρόπους. Οι ειλικρινείς και διαφανείς σχέσεις που έχουμε χτίσει στην αγορά μας, με τους ανθρώπους μας, τους συνεργάτες μας και κοινωνικούς εταίρους, αλλά και οι αξίες της ακεραιότητας, του επαγγελματισμού και της ανταπόδοσης με τις οποίες δουλεύουμε διαχρονικά, μας έχουν ανταμείψει με εμπιστοσύνη και στήριξη», είπε ο CEO της εταιρείας.

Οι Pharmaκλήδες για τη Φλόγα Το δώρο της μουσικής, της διασκέδασης αλλά και της ανθρωπιάς προσέφεραν, για 7η συνεχή χρονιά οι Pharmaκλήδες, η μουσική μπάντα των εργαζομένων της Pharmathen, στηρίζοντας το έργο της Φλόγας. Εκατοντάδες εργαζόμενοι της Pharmathen και η ηγετική της ομάδα, αλλά και φίλοι της Φλόγας, του Συλλόγου Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματική Ασθένεια, διασκέδασαν υπό τους ήχους των Pharmaκλήδων. Τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν παραδόθηκαν από την μπάντα στους εκπροσώπους του Διοικητικού Συμβουλίου της Φλόγας, για την ενίσχυση του σκοπού και του έργου του Συλλόγου. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, η κ. Νέλλη Κάτσου, αντιπρόεδρος της Pharmathen, δήλωσε: «Η μουσική αυτή μπάντα δεν α-

ποτελεί για εμάς μόνο ένα μουσικό σχήμα, αλλά κυρίως ένα μέσο που με τον πολιτιστικό του χαρακτήρα και την ψυχαγωγία συνεισφέρει αφιλοκερδώς όπου και όταν υπάρχει ανάγκη». «Η Pharmathen και οι Pharmaκλήδες αποτελούν για όλους εμάς στη Φλόγα πολύτιμους αρωγούς στο έργο μας. Οι δράσεις που υλοποιούνται με κέφι και αγάπη πιστεύω πως είναι αυτές που αφήνουν το μεγαλύτερο αποτύπωμα. Η αποψινή βραδιά –και όλες οι εκδηλώσεις που έχουν στηρίξει οι Pharmaκλήδες– δεν θα είχε τέτοια επιτυχία εάν τα μέλη της μουσικής μπάντας δεν ανταποκρίνονταν από καρδιάς σε αυτό το έργο εθελοντισμού και κοινωνικής προσφοράς» τόνισε η πρόεδρος της Φλόγας, Μαρία Τρυφωνίδου.

4

1. Κ. Μίχαλος, πρόεδρος του ΕΒΕΑ, Β. Κάτσος, πρόεδρος της Pharmathen, Ι. Βρούτσης, υπουργός Εργασίας, Ν. Δένδιας υπουργός Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας 2. Κ. Μίχαλος, πρόεδρος του ΕΒΕΑ, Ν. Δένδιας, υπουργός Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Κ. Ευριπίδης, CEO της GENESIS Pharma, Ι. Βρούτσης, υπουργός Εργασίας 3. Εργοστάσιο ELPEN 4. Κ. Φρουζής, πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Κ. Ευριπίδης, CEO της GENESIS Pharma 5. Οι Pharmaκλήδες για τη Φλόγα

5

67

Οικονομική επικαιρότητα

14.

Συνεργασία Siemens & Icon Dynamics

13.

Συμφωνία συνεργασίας για την εμπορία υπερηχοτομογράφων και ακτινολογικών συστημάτων υπέγραψαν ο τομέας Υγείας της Siemens Ελλάδος και η Icon Dynamics. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Icon Dynamics θα υποστηρίζει την προώθηση των πωλήσεων των συστημάτων υπερηχοτομογραφίας και ακτινολογικών της Siemens. Το Απεικονιστικό Τμήμα του Τομέα Υγείας της Siemens Ελλάδος προσφέρει συστήματα για ένα ευρύτατο πεδίο απεικονιστικών διαγνωστικών εξετάσεων, καλύπτοντας όλο το φάσμα των εφαρμογών του απαιτητικού χώρου της υγείας. Το χαρτοφυλάκιό της περιλαμβάνει πρωτοποριακές τεχνολογίες, όπως την πλατφόρμα υπερηχοτομογραφίας ACUSON S-Series, η οποία επιτρέπει τη συλλογή πολύ μεγάλου όγκου διαγνωστικών πληροφοριών σε σύγκριση με τα συμβατικά απεικονιστικά μηχανήματα.

68

Στα 100 με Διαβήτη Την εσφαλμένη εντύπωση ότι ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) αποτελεί «καταδίκη» κατέρριψε μια Ελληνίδα, η κ. Έλεν Μαντζουράνη, που αν και πάσχουσα για 35 χρόνια, γιόρτασε πρόσφατα τα 100ά της γενέθλια, αποδεικνύοντας τη σημασία της σωστής ρύθμισης και αυτοδιαχείρισης

Ο

ΣΔ έχει λάβει διαστάσεις παγκόσμιας επιδημίας. Σύμφωνα με την IDF, ο αριθμός των ατόμων με ΣΔ ανέρχεται στα 382 εκατ., ενώ τεράστιος ποσοτικά είναι και ο πληθυσμός που παραμένει ακόμη μη καταγεγραμμένος, αδιάγνωστος και χωρίς θεραπεία, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ο ΣΔ Τύπου 2, στη ρίζα του οποίου βρίσκεται κυρίως το υπερβάλλον σωματικό βάρος και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, συγκεντρώνει το 90% των περιπτώσεων παγκοσμίως. Η ρύθμιση του Διαβήτη και στην Ελλάδα αποτελεί πρόκληση, καθώς το 54% των ατόμων με ΣΔ τ2 θεωρούνται αρρύθμιστα. Τα δεδομένα αυτά είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά αν αναλογιστούμε ότι η μη ρύθμιση του Διαβήτη αποτελεί, μεταξύ άλλων, την πρώτη αιτία παγκόσμια για μη τραυματικούς ακρωτηριασμούς, την πρώτη αιτία νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου και την πρώτη αιτία τύφλωσης. «Οι ασθενείς παραμένουν αρρύθμιστοι για πολλούς λόγους, πρωτίστως όμως επειδή αδυνατούν να κατανοήσουν την αξία του αυτοέλεγχου και της αυτορρύθμισης, η οποία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πρόληψης των διαβητικών επιπλοκών» τονίστηκε σε συνέντευξη τύπου. Η εκπαίδευση στα βασικά στοιχεία φρο-

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

ντίδας της νόσου μπορεί να συμβάλει στην επαρκή αντιμετώπισή της, την οποία πρέπει να λάβουν και όλοι όσοι έρχονται σε επαφή με άτομα με ΣΔ, όπως η οικογένεια, οι φροντιστές, οι γιατροί, οι φαρμακοποιοί, οι νοσοκόμοι. Βασικούς πυλώνες πρόληψης αποτελούν η συμμόρφωση στη θεραπεία, ο αυτοέλεγχος (μέτρηση) και η αυτοδιαχείριση, η διατροφή, η φυσική δραστηριότητα και ο τακτικός έλεγχος των οργάνωνστόχων (πόδια, οφθαλμοί, καρδιά, κ.λπ.)». Ως παράδειγμα προς μίμηση, η κ. Μαντζουράνη θα λαμβάνει από τη Lifescan Ελλάς-Johnson & Johnson, στο εξής και δια βίου, δωρεάν τα αναλώσιμα των μετρητών σακχάρου που χρησιμοποιεί, σε μια συμβολική αναγνώριση για τα μηνύματα αισιοδοξίας που προσέφερε.

• ΣΦΕΕ Innovation Project 2.0 • To Success Story της J&J • To παράδοξο της Gilead

Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη… με την πέμπτη προσφορά φαίνεται ότι η Abbvie καταφέρνει να εξαγοράσει τη Shire έναντι περίπου 53,7 δισ. δολ.

Όλα δείχνουν ότι οι δύο πλευρές είναι πολύ κοντά στην τελική συμφωνία, που θα δημιουργήσει μια νέα μεγάλη εταιρεία στον χώρο της βιοτεχνολογίας, με ιδιαίτερα καλές προοπτικές.

Το προδιαγραφόμενο deal θα προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στην Abbvie να διαφοροποιήσει τα προϊόντα της, καθώς σήμερα πάνω από το 50% του τζίρου της προέρχεται από ένα και μόνο προϊόν, το Humira.

Από την άλλη, η Shire έπαιξε πολύ καλά τον ρόλο της νύφης. Κούνησε την ουρά της και έκανε νάζια τόσο ώστε να μην αποθαρρύνει τους επίδοξους γαμπρούς. Φήμες ήθελαν να ενδιαφέρεται και η Allergan.

Μέχρι πρότινος, οι προοπτικές για τη Shire ήταν ιδιαίτερα θετικές.

Οι τελευταίες εκτιμήσεις αναλυτών της αγοράς για την αυτόνομη Shire έκαναν λόγο για διπλασιασμό των πωλήσεων μέχρι το 2020. Μένει να δούμε αν η εξαγορά θα επιβεβαιώσει τις προσδοκίες…

69

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Παράταση στον διαγωνισμό του ΣΦΕΕ Παράταση μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου δόθηκε στην υποβολή υποψηφιοτήτων για τον διαγωνισμό καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στον χώρο της υγείας, ΣΦΕΕ Innovation Project 2.0

Ο

διαγωνισμός διοργανώνεται για δεύτερη συνεχή χρονιά από τον Σύνδεσμο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Industry Disruptors-Game Changers (ID-GC). Αναλυτικά οι όροι και οι προϋποθέσεις συμμετοχής του διαγωνισμού βρίσκονται στο http://innovationproject.gr/site/.

Η διαδικασία υποβολής συμμετοχών έχει ήδη ξεκινήσει από τις 4 Ιουνίου 2014 και γίνεται μέσω της ειδικής πλατφόρμας YouNoodle, στην οποία οι συμμετέχοντες καλούνται να συμπληρώσουν ειδικά πεδία κειμένου με σύντομη ανάλυση της καινοτόμου ιδέας τους. Με τη διενέργεια του διαγωνισμού, ο ΣΦΕΕ επιχειρεί να συμβάλει πιο ενεργά στην υποστήριξη πρωτοπόρων ιδεών, με στόχο τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων στον κλάδο της υγείας, ως αποτέλεσμα εφαρμοσμένης έρευνας και καινοτόμων λύσεων σε προϊόντα και υπηρεσίες.

Αποτέλεσε και αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για να αναδειχθούν τα οφέλη από τη σύμπραξη ερευνητικού και επιχειρηματικού κόσμου αλλά και του φαρμακευτικού κλάδου, ως μέρους μιας σειράς δράσεων με κύριο άξονα την ενίσχυση της καινοτομίας στον χώρο της υγείας. Τα βραβεία των νικητών περιλαμβάνουν χρηματικό έπαθλο για τους 3 πρώτους νικητές και πρόγραμμα συμβουλευτικής υποστήριξης σε θέματα στρατηγικής, ανάπτυξης επιχειρήσεων, πρόσβασης σε κέντρα εκπαίδευσης και έρευνας & ανάπτυξης, καθώς και δικτύωσης για μεταφορά τεχνογνωσίας και δεξιοτήτων, μέσω της στενής συνεργασίας με τις εταιρείες-μέλη του ΣΦΕΕ, καθώς και μέσω του οικοσυστήματος του οργανισμού ID-GC για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας. Αξίζει να σημειωθεί πως ο διαγωνισμός τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, του Υπουργείου Υγείας και της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας. Χορηγοί του χρηματικού έπαθλου των νικητών είναι οι φαρμακευτικές εταιρείες Abbvie, Chiesi, Genesis Pharma, Lilly, MSD, Novartis και Phamathen.

Ενημερωθείτε για τη γονιμότητα μέσω του internet Μια σημαντική πρωτοβουλία έλαβε η Merck Serono για την ενημέρωση των ζευγαριών σχετικά με την υπογονιμότητα. Δημιούργησε τον ιστότοπο www. fertility-greece.gr με κύριο στόχο να στηρίξει και να ενημερώσει τα 250.000 ζευγάρια που έχουν πρόβλημα υπογονιμότητας στην Ελλάδα. Ο ιστότοπος έχει λάβει έγκριση από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων και περιλαμβάνει μια πλούσια θεματολογία σχετικά με τη γονιμότητα/υπογονιμότητα.

70

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Το success story της Johnson & Johnson Η Johnson & Johnson είναι πάντα η πρώτη μεγάλη φαρμακοβιομηχανία που δημοσιοποιεί τα οικονομικά αποτελέσματα τριμήνου

Έτσι, οι επενδυτές και οι αναλυτές κοιτούν με προσοχή τα δεδομένα της, θέλοντας να προδιαγράψουν τάσεις και προοπτικές για τον κλάδο. Σήμερα, όμως, η εταιρεία αποτελεί μια «ανωμαλία». Και αυτό γιατί οι πωλήσεις φαρμάκων έχουν εκτοξευτεί! Ο όμιλος ανακοίνωσε πρόσφατα συνολικές πωλήσεις για το δεύτερο τρίμηνο ύψους 19,5 δισ. δολ., καταγράφοντας αύξηση 9,4% (χωρίς να υπολογιστούν οι επιπτώσεις από τις συναλλαγματικές διαφορές). Η πιο εντυπωσιακή αύξηση κατά 21% αφορά τις πωλήσεις φαρμάκων (8,5 δισ. δολ.). Αποτελέσματα τα οποία όπως όλα δείχνουν θα πετύχουν τις προβλέψεις της εταιρείας για κέρδη 5,85-5,92 δολ. ανά μετοχή στο τέλος του χρόνου. Τι δείχνουν τα στοιχεία; Ότι η J&J ανέβηκε με επιτυχία τον «Γολγοθά» της λήξης των πατεντών, στον οποίο καλούνται να σκαρ-

φαλώσουν όλες οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες. Η J&J βρέθηκε σε δύσκολη θέση μετά την απώλεια της πατέντας του αντιψυχωτικού της φαρμάκου Risperdal. Στη συνέχεια όμως κατάφερε να βγάλει στην αγορά το ένα νέο προϊόν μετά το άλλο. Έτσι, πέτυχε να αντισταθμίσει τη λήξη πατέντας στα προϊόντα της. Όλοι οι ανταγωνιστές της τη ζηλεύουν γι’ αυτό. Θετικό είναι επίσης το ότι όλα δείχνουν ότι συνέρχεται το τμήμα καταναλωτικών προϊόντων της εταιρείας. Μετά από μια σειρά αποσύρσεων από την αγορά των OTC, η J&J αγωνίστηκε να επαναφέρει τα προϊόντα στα ράφια και μέχρι σήμερα έχει πετύχει αύξηση πωλήσεων 2,3% για το δεύτερο τρίμηνο. Καλές προοπτικές έχει και το τμήμα συσκευών, αλλά τίποτε δεν μπορεί να συγκριθεί με το τμήμα φαρμάκων, που είναι η «ατμομηχανή» της J&J.

Ζημίες από μηνύσεις και αγωγές Βέβαια, δεν είναι όλα ρόδινα σε επίπεδο ομίλου, καθώς υπάρχουν «νησίδες» αστάθειας και ζημιών που συνδέονται με νομικές εκκρεμότητες του «αμαρτωλού» παρελθόντος. Η J&J εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μηνύσεις και αγωγές εναντίον της κυρίως σε ό,τι αφορά συσκευές για πυελικό πλέγμα. Σε λογιστικό επίπεδο οι δικαστικοί αγώνες έχουν προκαλέσει οικονομική επιβάρυνση 400 εκατ. δολ. μόνο για το δεύτερο τρίμηνο.

in brief

Το τελευταίο μεγάλο λανσάρισμα της J&J έγινε τον Νοέμβριο στις ΗΠΑ και αφορούσε το Olysio, κατά της ηπατίτιδας C. Αν και την παράσταση έχει κλέψει το Solvadi της Gilead, και το Olysio έχει θεαματικά αποτελέσματα. Έχει πετύχει πωλήσεις 1,2 δισ., από τα οποία 831 εκατ. μόνο σε αυτό το τρίμηνο. Το Zyitiga, κατά του καρκίνου του προστάτη, εγκρίθηκε στις ΗΠΑ το 2011 και σήμερα εξελίσσεται εντυπωσιακά. Στο 2ο τρίμηνο είχε αύξηση πωλήσεων κατά 42,3% παγκοσμίως, φθάνοντας τα 562 εκατ. δολ. Το αντιπηκτικό Xarelto, που έχει αναπτυχθεί από κοινού με την Bayer, σχεδόν διπλασίασε τις πωλήσεις του αυτό το τρίμηνο, φθάνοντας τα 361 εκατ. δολ. Είναι το πρώτο φάρμακο σε συνταγές στην κατηγορία του, νικώντας τον βασικό του αντίπαλο, το Pradaxa της γερμανικής Boehringer Ingelheim. Υπάρχουν και άλλα προϊόντα που έχουν συμβάλει στο θαύμα της J&J. Το διαβητικό φάρμακο Invokana, που είναι ο πρώτος αναστολέας SGLT2, και το Imbruvica για τον καρκίνο του αίματος.

71

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Παγκόσμιο πρόβλημα προκαλεί η Gilead Θύμα της επιτυχίας δείχνει να πέφτει η Gilead. Η εταιρεία έχει ανακαλύψει ένα νέο αποτελεσματικό φάρμακο για την ηπατίτιδα C, αλλά λόγω της υψηλής τιμής του δέχεται σφοδρά πυρά τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην ΕΕ

in brief

Το Sovaldi είναι αντιικό φάρμακο με τη δραστική ουσία σοφοσμπουβίρη. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας C (λοιμώδης νόσος που προσβάλλει το ήπαρ και οφείλεται στον ιό της ηπατίτιδας C) σε ενήλικες. Διατίθεται υπό μορφή δισκίων 400 mg. Η συνιστώμενη δόση είναι ένα δισκίο την ημέρα με τροφή. Το Sovaldi πρέπει να λαμβάνεται σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας C, όπως ριμπαβιρίνη ή πεγκιντερφερόνη άλφα και ριμπαβιρίνη. Υπάρχουν διάφορες παραλλαγές (γονότυποι) του ιού της ηπατίτιδας C. Το Sovaldi δρα έναντι όλων των γονότυπων, ενώ η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από τον γονότυπο του ιού και τα φάρμακα που συγχορηγούνται. Η σοφοσμπουβίρη, αναστέλλει τη δράση ενός ενζύμου του ιού της ηπατίτιδας C, της NS5BRNAεξαρτώμενης RNA πολυμεράσης, το οποίο είναι απαραίτητο για τον πολλαπλασιασμό του ιού. Η σοφοσμπουβίρη διακόπτει τον πολλαπλασιασμό του ιού και της μόλυνσης νέων κυττάρων.

72

Μ

άλιστα πρόσφατα, ο γάλλος υπουργός Υγείας Marisol Touraine αποκάλυψε με δηλώσεις του στην Daily News ότι 14 ευρωπαϊκές χώρες θα συνεργαστούν προκειμένου να πετύχουν εκπτώσεις στην τιμή του φαρμάκου Sovaldi. Αν πράγματι συμβεί αυτό, θα είναι η πρώτη φορά που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αναλαμβάνουν από κοινού δράση σε αυτόν τον τομέα και αν πράγματι αποδώσει, τότε θα ανοίξει νέος δρόμος για κάθε νέα, υψηλού κόστους θεραπεία. Η θεραπεία 12 εβδομάδων με το Solvadi στοιχίζει 57.000 δολ. στη Βρετανία και ήδη το NICE έχει δηλώσει απροθυμία αποζημίωσής του, ενώ στη Γερμανία η τιμή είναι 66.000 δολ. «Εάν δεχτούμε μια τόσο υψηλή τιμή, δεν θα είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε θεραπευτικά όλους τους ασθενείς, ενώ δεν θα πρέπει να δημιουργηθούν κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης» δεν δίστασε να παραδεχθεί ο Touraine. Πυρά δέχεται η Gilead και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ήδη, η Επιτροπή Οικονομικών της Γερουσίας έστειλε επιστολή στον CEO της Gilead, John Martin, ζητώντας του να αιτιολογήσει το υψηλό κόστος του φαρμάκου. Στις ΗΠΑ, η θεραπεία με το Solvadi στοιχίζει 84.000 δολ. και εκτιμήσεις αναφέρουν ότι αν χορηγηθεί μόνο στο 10% των ασθενών του Medicare, θα προκαλέσει επιπλέον επιβάρυνση 2 δισ. δολ. τον χρόνο. Παράλληλα, η Γερουσία προχωρεί σε άλλες δύο κινήσεις: Πρώτον, θα εξετάσει όλα τα νομικά έγγραφα που αφορούν την εξαγορά της Pharmasset από την Gilead,

ύψους 11 δισ. δολ., που έφεραν το νέο φάρμακο στην Gilead. Και δεύτερον, αμφισβητεί τα θεραπευτικά πρωτόκολλα για την ηπατίτιδα C, τα οποία αναθεώρησε πέρσι ο FDA, προκειμένου να συμπεριλάβει σε αυτά το Solvadi. Αξίζει να σημειωθεί στο σημείο αυτό ότι πριν εξαγοραστεί από την Gilead, η Pharmasset που ανέπτυξε τη νέα θεραπεία έκανε εκτιμήσεις για το κόστος γύρω στα 36.000 δολ. ετησίως. Μάλιστα, οι γερουσιαστές έχουν ζητήσει να δουν την επικοινωνία που είχε η Gilead με τις επενδυτικές τράπεζες, όταν σχεδίαζε την εξαγορά της Pharmasset. Η όλη υπόθεση δείχνει ξεκάθαρα δύο πράγματα: Πρώτον, το υψηλό κόστος των νέων φαρμακευτικών θεραπειών εξελίσσεται σε παγκόσμιο πρόβλημα, που απειλεί τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας. Και δεύτερον, βλέπουμε πως ακόμη και σοβαρές και οργανωμένες χώρες τώρα ξυπνούν και, κάνοντας την ανάγκη φιλότιμο, ξεκινούν ελέγχους για τις εξαγορές των φαρμακοβιομηχανιών.

Ποια είναι τα οφέλη του Sovaldi Για τo Sovaldi διενεργήθηκαν τέσσερις βασικές μελέτες στις οποίες συμμετείχαν συνολικά 1.305 ασθενείς που έπασχαν από ηπατίτιδα C. Και στις τέσσερις μελέτες ο κύριος δείκτης μέτρησης της αποτελεσματικότητας ήταν ο αριθμός

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

των ασθενών, στις αιματολογικές εξετάσεις των οποίων 12 εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας δεν υπήρχε καμία ένδειξη του ιού της ηπατίτιδας C. Τα ποσοστά επιτυχίας λοιπόν κυμαίνονταν από 67% έως και 91%.

• Ρευστό-εξπρές για εφημερίες • Το ΣτΕ για τα επιδόματα • Η τακτική του "είπα-ξείπα"

της Δήμητρας Ευθυμιάδου Η μάχη της τροπολογίας δίνεται εν μέσω θέρους στο Υπ. Υγείας. Η καθυστέρηση της κατανομής των αρμοδιοτήτων, λόγω της κόντρας Βορίδη-Γρηγοράκου για τα νοσοκομεία, φέρνει και καθυστερήσεις σε διάφορα ζητήματα στο ΕΣΥ.

Ποια λύση δόθηκε; Η λύση των τροπολογιών όπου δεν χρειάζονται υπογραφές αρμόδιων και … αναρμόδιων, καθώς εντάσσονται σε νομοσχέδιο.

Έτσι, το team Γρηγοράκου, που από την πρώτη στιγμή επιδιώκει την αρμοδιότητα των νοσοκομείων, προωθεί αλλαγές για προσωπικό και χρωστούμενα.

Πηγές αναφέρουν πως ο κ. Βορίδης δεν έφερε ιδιαίτερες αντιρρήσεις. Προηγουμένως είχε δοθεί μάχη στο Μέγαρο Μαξίμου μεταξύ Σαμαρά-Βενιζέλου για το ποιος θα είναι πιο ευνοημένος, ο "γαλάζιος" ή ο "πράσινος" υπουργός.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι αποδεικνύεται για άλλη μια φορά ότι οι "γαλάζιοι" και οι "πράσινοι" αξιωματούχοι της κυβέρνησης εκτός από τη μάχη με την Τρόικα δίνουν και καθημερινή μάχη μεταξύ τους…

73

VΙRUS

Ρευστό-εξπρές για εφημερίες από Σεπτέμβριο Όταν το κλίμα μυρίζει εκλογές, ποιους θέλουν οι υπουργοί να έχουν με το μέρος τους; Φυσικά τους νοσοκομειακούς γιατρούς, που δεν είναι και λίγοι. Κάπως έτσι φαίνεται ότι σκέφτεται και η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και επιχειρεί να ρυθμίσει τον τρόπο με τον οποίο θα καταβάλλονται άμεσα οι εφημερίες μέσω τροπολογιών

Μ

έχρι σήμερα οι νοσοκομειακοί γιατροί για να πληρωθούν εφημερίες μπορεί να χρειαστεί να περιμένουν ακόμη και 8-9 μήνες. Σε κάποιες περιπτώσεις, μάλιστα, γιατροί περιμένουν ακόμη από πέρσι για να αποζημιωθούν για εργατοώρες που έχουν δαπανήσει μέσα στα νοσοκομεία.

Ο μέσος όρος πάντως είναι 6 με 8 μήνες, όπως παραδέχεται και η ίδια η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Λεωνίδας Γρηγοράκος προτίθεται να λύσει το θέμα, όπως λένε συνεργάτες του, με τροπολογία με την οποία οι εφημερίες των γιατρών θα καταβάλλονται εντός δύο μηνών. Η τροπολογία αναμένεται να ψηφιστεί εντός του μηνός, ώστε το αργότερο από τον Σεπτέμβριο να αρχίσει η κανονική καταβολή των χρημάτων στους γιατρούς. Βέβαια για να υπάρξει συνέπεια στις πληρωμές, βασική προϋπόθεση είναι τα

νοσοκομεία να έχουν ρευστό, που σήμερα δεν φαίνεται να διαθέτουν ούτε για δείγμα. Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, Λεωνίδας Γρηγοράκος, όμως είναι πεπεισμένος ότι η κατάσταση θα επανέλθει όπως μερικά χρόνια πριν, που οι γιατροί πληρώνονταν στην ώρα τους και δεν γίνονταν απεργιακές κινητοποιήσεις για τις απλήρωτες εφημερίες. Άλλωστε, η Ομοσπονδία των νοσοκομειακών γιατρών (ΟΕΝΓΕ) έχει διαμηνύσει στην οδό Αριστοτέλους ότι ή λύνεται το θέμα ή από Σεπτέμβριο θα έχουμε θερμό φθινόπωρο…

Τα "λουκέτα" της οργής Ανησυχία στους εμπλεκόμενους με την αγορά φαρμάκου έχει προκαλέσει η φήμη των τελευταίων εβδομάδων ότι μπορεί και να μπει λουκέτο στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ. Μπορεί ο πρόεδρος του Οργανισμού να διέψευσε επισήμως τη φημολογία, αλλά διάφοροι καλοθελητές –και ίσως όχι τυχαία– συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι τα φαρμακεία θα εξαφανιστούν από τον χάρτη. Βέβαια μπορεί τα λεγόμενα ακριβά φάρμακα (ΦΥΚ) να βγαίνουν στα φαρμακεία της γειτονιάς αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα αποφευχθεί μια νέα ταλαιπωρία για τους βαριά πάσχοντες στην περίπτωση που μειωθούν τα σημεία διάθεσης των σκευασμάτων. Άλλωστε σήμερα τα ακριβά φάρμακα είναι «είδος προς εξαφάνιση» στα δημόσια νοσοκομεία, με συνέπεια οι ασθενείς να τα βρίσκουν κυρίως στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ.

74

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Και με κυβερνητική "βούλα" αμοιβές για συνέδρια σε γιατρούς του ΕΣΥ "Χρυσό" φαίνεται ότι θα αποδειχθεί για πολλούς νοσοκομειακούς γιατρούς το άρθρο 36 που δημοσιεύτηκε πρόσφατα σε ΦΕΚ

Π

ρόκειται για το άρθρο εκείνο που δίνει επισήμως πλέον το δικαίωμα στους γιατρούς να αμείβονται όταν πηγαίνουν για επιστημονικές ομιλίες σε συνέδρια ή ημερίδες. Ένα αίτημα που είχε τεθεί εδώ και καιρό στο Υπουργείο Υγείας αλλά καθυστερούσε για λόγους …ηθικής.

Πάντως, στο παρελθόν ο ΕΟΦ είχε και γραπτώς εκφράσει τη θέση του ότι δεν είχε αντιρρήσεις, εφόσον καταβάλλεται αμοιβή στους ιδιώτες γιατρούς γιατί να μην καταβάλλεται και σε αυτούς των δημόσιων νοσοκομείων. Βέβαια η αμοιβή θα δίνεται μέσω ειδικού λογαριασμού (ΕΛΚΕΑ), καθώς όπως αναφέρεται στο ΦΕΚ: «Επιτρέπεται η συμμετοχή των ιατρών Ε.Σ.Υ. σε επιστημονικές εκδηλώσεις τύπου Α’ στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό και Β’ στην Ελλάδα και η καταβολή σε αυτούς της ανάλογης εύλογης τιμητικής αμοιβής μέσω ΕΛΚΕΑ». Όμως, ανοίγει και μια άλλη επίσημη πόρτα για τους νοσοκομειακούς γιατρούς, καθώς μπορούν να παίρνουν και τον ρόλο του συμβούλου για θέματα φαρμάκων. Όπως αναφέ-

ρει το άρθρο 36: «Επιτρέπεται στους ιατρούς, στο λοιπό επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό του Ε.Σ.Υ., καθώς και σε πανεπιστημιακούς ιατρούς που εργάζονται σε κλινικές εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. ή των Α.Ε.Ι., να συμμετέχουν σε ομάδες εργασίας όπως “Συμβουλευτικές Επιτροπές Εμπειρογνωμόνων” για φάρμακα και θεραπείες, με αυστηρά επιστημονικό περιεχόμενο, που λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό και οργανώνονται από φαρμακευτικές εταιρείες, με ή χωρίς αμοιβή, εφόσον έχουν λάβει σχετική άδεια από τον φορέα που τους εποπτεύει (advisory boards)». Ο συγκεκριμένος νόμος πάντως είναι ήδη σε ισχύ, αφού το ΦΕΚ δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες.

Εξάμηνη "ανάσα" παράτασης με επικουρικούς γιατρούς στο ΕΣΥ Έξι μήνες παράταση στον επαγγελματικό τους βίο θα πάρουν οι επικουρικοί γιατροί που υπηρετούν σήμερα με ετήσιες συμβάσεις στα δημόσια νοσοκομεία. Η παράταση δίνεται καθώς κανείς δεν φαίνεται να είναι έτοιμος στο Υπουργείο Υγείας να διορίσει με ταχύτατες διαδικασίες νέο επικουρικό προσωπικό. Μετά την επέκταση των συμβάσεων αναμένεται να

γίνουν νέες προκηρύξεις. Μέχρι τότε επιδιώκεται και ο διορισμός των 300 γιατρών που αναμένουν εδώ και χρόνια την τοποθέτησή τους στο ΕΣΥ αλλά η διαδικασία είχε «κολλήσει» στα συνήθη γραφειοκρατικά προσκόμματα. Τώρα το αν οι λιγοστοί αυτοί γιατροί σώσουν τα δημόσια νοσοκομεία από την καθημερινή «κατρακύλα» είναι μάλλον άλλου παππά Ευαγγέλιο…

in brief

ΕΟΦ ηλεκτρονικός… εξ ανάγκης Θέλοντας και μη ο ΕΟΦ εκσυγχρονίζεται. Και αυτό όχι γιατί ξάφνου άλλαξαν τα πράγματα στην οδό Μεσογείων αλλά επειδή καταργήθηκαν τα ταμεία των ΔΥΟ και η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων βάζει την τεχνολογία στα γραφεία του ΕΟΦ. Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις, από εδώ και στο εξής, ακριβώς λόγω της κατάργησης των ταμείων θα πρέπει να πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας e-παραβολο. Έτσι, οι φαρμακευτικές εταιρείες θα πρέπει να μπαίνουν μέσω της ιστοσελίδας www.gsis.gr για να καταβάλουν: • Το πάγιο τέλος φαρμακοτεχνικών μορφών • Το τέλος ετοιμότητας ιατροτεχνολογικών προϊόντων • Την εισφορά τους 1% για τις πωλήσεις καλλυντικών προϊόντων • Την υποχρέωση για την ελληνική φαρμακοποιία Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές πάντως φαίνεται πως με έναν τρόπο θα μειώσουν έστω και λίγο τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και τις καθυστερήσεις που ταλανίζουν τον ΕΟΦ καθέτως και οριζοντίως…

75

VΙRUS

Όταν η τακτική του "είπα-ξείπα" σαρώνει τον ΕΟΦ Τα πάνω κάτω έφερε στο Μέγαρο Μαξίμου η αποκάλυψη του virus. com.gr ότι ο πρόεδρος του ΕΟΦ Δημήτρης Λιντζέρης σε ομιλία του σε εργαζομένους του Οργανισμού έκανε λόγο για ανόητο νόμο Μητσοτάκη περί αξιολόγησης

Μ

πορεί ο πρόεδρος του ΕΟΦ στη συνέχεια να υποχρεώθηκε να ακολουθήσει την τακτική του «είπα-ξείπα», η ζημιά όμως είχε ήδη γίνει. Ο κ. Λιντζέρης, κατά τη συνήθη τακτική των πολιτικών, έσπευσε μετά την αναστάτωση που προκλήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου να διαψεύσει εαυτόν, λέγοντας ότι «είναι ανοησία κάποιοι να προσπαθούν να του αποδώσουν θέσεις που ουδέποτε υιοθέτησε»… Βέβαια, άντε τώρα να σβήσεις από τα «κατάστιχα» όσα έχεις πει ενώπιον πολλών εργαζομένων και μάλιστα συνδικαλιστών, που βρίσκονται σε απευθείας σύνδεση με την Ηρώδου Αττικού. Και το ζήτημα είναι ότι προς στιγμήν επικράτησε πανικός στο Μέγαρο Μαξίμου.

Και αυτό γιατί ενώ επικοινωνιακά η κυβέρνηση προσπαθεί με νύχια και με δόντια να στηρίξει τον νόμο Μητσοτάκη για να υπακούσει στις επιταγές της Τρόικας περί αξιολόγησης αλλά τελικά περί απολύσεων, έρχεται ένα κυβερνητικό στέλεχος να αμφισβητήσει την κεντρική γραμμή. Πληροφορίες μάλιστα θέλουν τον ίδιο τον Αντώνη Σαμαρά να εκφράζει τη δυσαρέσκειά του στον Ευάγγελο Βενιζέλο για τις τοποθετήσεις Λιντζέρη, δεδομένου του ότι ο πρόεδρος του ΕΟΦ αποτελεί προσωπική επιλογή του προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Ενδεχομένως γι’ αυτό ο Δημήτρης Λιντζέρης να επιχείρησε άρον άρον να διαψεύσει τον εαυτό του για τις θέσεις του περί του νόμου Μητσοτάκη. Αλλά όποιος βιάζεται σκοντάφτει…

in brief

πιδημία τα πλαστά πτυχία Ε στο ΕΣΥ Τελικά, για να γίνει κανείς διοικητής σε νοσοκομείο δεν χρειάζεται μόνο «μπάρμπα στην Κορώνη» αλλά και δεξιοτεχνία στα πλαστά πτυχία. Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς ότι συχνά-πυκνά αποκαλύπτονται όλο και νέα πρόσωπα με «μαϊμού» πτυχία που κατέλαβαν θέση είτε διοικητή είτε αναπληρωτή διοικητή σε δημόσιο νοσοκομείο. Μετά την αναπληρώτρια διοικήτρια του «Έλενα», που απομακρύνθηκε άρον άρον, άλλος ένας διοικητής υποχρεώθηκε να φύγει. Ο τέως πλέον διοικητής του νοσοκομείου Γρεβενών Θεόδωρος Κουκάκης αναγκάστηκε να αφήσει το σύστημα, γιατί το πτυχίο του και η βεβαίωση αναγνώρισης από το ΔΙΚΑΤΣΑ, ενώ ανέγραφαν το όνομά του, είχαν άλλο τόπο και άλλη ημερομηνία γέννησης. Και η έρευνα συνεχίζεται –διαμηνύουν από το Υπουργείο Υγείας– ώστε να βρεθούν κι άλλοι με αντίστοιχα «μαϊμού» προσόντα. Μάλιστα πληροφορίες λένε ότι στο μικροσκόπιο βρίσκονται άλλα πέντε πρόσωπα.

76

Ηλεκτρονικό μάτι στο ΕΣΥ Είδε κι απόειδε ο Μάκης Βορίδης ότι δεν μπορεί να χτυπήσει τους «φακελάκηδες», κι άρχισε να υιοθετεί διάφορες προτάσεις διοικητών. Άλλωστε, ο πόλεμος με το σύστημα του μαύρου χρήματος δεν είναι και εύκολη υπόθεση. Η ιδέα περιλαμβάνει ηλεκτρονική καταγραφή όλων των εισαγωγών και των προγραμματισμένων χειρουργείων. Η πρόταση που θα υιοθετηθεί προέρχεται από τον Ευαγγελισμό αλλά ένα αντίστοιχο σύστημα εφαρμόζεται για τις εισαγωγές

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

και στο νοσοκομείο Αττικόν.. Η διοίκηση του «Αττικόν» καταγράφει κάθε εισαγωγή αλλά και προγραμματισμένη διαδικασία, προκειμένου να διαπιστώνεται εάν γίνονται τυχόν παρατυπίες. Και βέβαια, πώς θα μπορούσαν να μην είχαν καταγραφεί. Πρόσφατα, η διοικήτρια απέστειλε επιστολή σε γιατρούς του νοσοκομείου στην οποία αναφέρει ότι εντόπισε καταστρατήγηση της λίστας προτεραιότητας, προειδοποιώντας μάλιστα με παραπομπή στα πειθαρχικά όσους κάνουν παρατυπίες.

77

Ραντεβού υγείας

Πώς να σβήσετε το τατουάζ αν το μετανιώσετε Όλο και περισσότεροι επιλέγουν να "χτυπήσουν" το δικό τους σχέδιο τατουάζ, σύμφωνα με το προσωπικό τους στυλ

Ο

ι τεχνικές έχουν εξελιχθεί και αυτό δίνει τη δυνατότητα στους καλλιτέχνες να ικανοποιήσουν ακόμα και τους πιο απαιτητικούς με εντυπωσιακά σχέδια και χρώματα. Όμως, σύμφωνα με έρευνα, το 50% των ατόμων που έχουν κάνει τατουάζ το μετανιώνουν, ενώ το 30% θέλουν να το αφαιρέσουν. Σπανιότερα, η αφαίρεσή τους επιβάλλεται για λόγους αλλεργίας στη χρωστική ουσία που χρησιμοποιήθηκε. Η δερματολόγος και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών Δρ Άσπα Ζαχαρή, M.D PhD, επισημαίνει χαρακτηριστικά πως η αφαίρεσή τους γίνεται με εξειδικευμένα παλμικά λέιζερ, τα οποία σπάνε τους κόκκους της χρωστικής του τατουάζ σε πολύ μικρά τμήματα. Τα τμήματα αυτά με τη

σειρά τους απομακρύνονται σταδιακά από τα αμυντικά κύτταρα του οργανισμού, χωρίς να προκαλείται ερεθισμός ή βλάβη στο υπόλοιπο δέρμα. Τα χρώματα που αφαιρούνται πιο αποτελεσματικά είναι το μαύρο, το μπλεσκούρο, το μπλε και το πράσινο, ενώ δύσκολα αφαιρείται το κόκκινο και το πορτοκαλί και ακόμα πιο δύσκολα το κίτρινο και το άσπρο. Κινδυνεύει η υγεία μου; Σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, αν το τατουάζ γίνει σε έναν επαγγελματία, με τις σωστές διαδικασίες, μειώνονται οι πιθανότητες επιπλοκών. Η αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο μόλυνσης με ηπατίτιδα, τέτανο και, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ακόμα και με AIDS.

Ποιες συνήθειες βλάπτουν τα δόντια

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

Το χαμόγελο μπορούν τελικά να βλάψουν οι κακές συνήθειες με τα δόντια, προειδοποιούν οι ειδικοί της ελληνικής οδοντιατρικής ομοσπονδίας. Ποιες είναι αυτές; Τα δόντια σαν εργαλεία Όταν τα δόντια χρησιμοποιούνται για το άνοιγμα μπουκαλιών ή άλλων πραγμάτων μπορεί να σπάσουν. Τα μέλη της Ο-

μοσπονδίας συνιστούν να χρησιμοποιείτε τα κατάλληλα εργαλεία για κάθε δουλειά και όχι τα δόντια. Το μάσημα πάγου Η σκληρότητα και η θερμοκρασία του πάγου βλάπτουν τα δόντια και μπορεί να τα κάνουν να σπάσουν, να ξεφλουδίσουν ή να ραγίσουν. Το πολύ δυνατό βούρτσισμα

Μία μπίρα την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα! Λίγο η ζέστη, λίγο η παρέα, και η μπίρα κάνει θραύση τους καλοκαιρινούς μήνες. Η γερμανική παροιμία που λέει ότι «η μπιραρία είναι το καλύτερο φαρμακείο» επιβεβαιώνεται και με τη βούλα των επιστημόνων, οι οποίοι απεφάνθησαν ότι όταν καταναλώνεται με μέτρο, έχει σημαντικά οφέλη στην υγεία. Την ίδια στιγμή, οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η γεύση της και μόνο, χωρίς καν την επίδραση του αλκοόλ που αυτή περιέχει, αρκεί για να πυροδοτηθεί στον εγκέφαλο το αίσθημα της απόλαυσης. Σύμφωνα με τους ερευνητές της ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου της Ιντιάνα, με επικεφαλής τον καθηγητή νευρολογίας Ντέιβιντ Κάρεκεν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό νευροψυχοφαρμακολογίας, αρκούν μόλις 15 ml μπίρας για να αυξηθεί αισθητά το επίπεδο της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα να ενεργοποιείται το αίσθημα της απόλαυσης και της ανταμοιβής.

78

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

Όταν οι περίεργες διαταραχές κάνουν κακό στο... κρεβάτι!

Τ

α ζευγάρια που έχουν να αντιμετωπίσουν τέτοιες διαταραχές έχουν και εμπόδια στο να απολαύσουν τις ερωτικές τους στιγμές. Δείτε μερικές από τις πιο περίεργες σεξουαλικές διαταραχές: Σύνδρομο συνεχούς ερεθισμού των γεννητικών οργάνων Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, το σύνδρομο εξαφανίζεται τόσο ξαφνικά όσο ξαφνικά εμφανίζεται, και συνήθως δεν διαρκεί περισσότερο από μερικές εβδομάδες. Πρόκειται για μια σπάνια ιατρική διαταραχή, που προκαλεί τον συνεχή ερεθισμό των γεννητικών οργάνων. Εμφανίζεται τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες σε ανύποπτο χρόνο, δηλαδή ούτε όταν κάνουν ούτε όταν φαντασιώνονται το σεξ. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτή η ιδιάζουσα πάθηση προκαλεί-

ται από μια ανωμαλία στα νεύρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαταραχή έχει την τάση να "χτυπάει" γυναίκες στην εμμηνόπαυση, στη δεκαετία μεταξύ των 40-50 χρόνων, ή εκείνες που υποβάλλονται σε ορμονική θεραπεία. Ο πονοκέφαλος του οργασμού Κατά τη διάρκεια του οργασμού ή της σεξουαλικής πράξης γενικότερα, ξεκινάει ένας πονοκέφαλος που πολλοί τον χαρακτηρίζουν ως έναν έντονο πόνο πίσω από τα μάτια. Το άσχημο είναι ότι ο πονοκέφαλος μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 12 ώρες μετά την επαφή. Πριαπισμός Όπως εξηγεί ο χειρουργός ουρολόγος Δήμητρης Μπορούσας, πριαπισμός (priapism) χαρακτηρίζεται η εμμένουσα, συνήθως επώδυνη στύση, η οποία δεν συνοδεύεται από σεξουαλική επιθυμία.

Mπορεί να αφαιρέσει το προστατευτικό σμάλτο των δοντιών και να οδηγήσει σε υποχώρηση των ούλων και αυξημένη ευαισθησία των δοντιών (στο κρύο και την αφή). Το φάγωμα των νυχιών Μπορεί να προκαλέσει ρωγμές και φθορά στα δόντια αλλά και μολύνσεις από μικρόβια που βρίσκονται στα νύχια.

Αυξήστε τη μνήμη σας εύκολα και γρήγορα! Μνήμη ελέφαντα μπορείτε να αποκτήσετε με τρία εύκολα και γρήγορα tip και μάλιστα χωρίς να χρειαστείτε φάρμακα. Ξεκινήστε τζόκινγκ Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό «Νature Νeuroscience» έδειξε ότι το τζόκινγκ συμβάλλει μεταξύ άλλων στην καλύτερη λειτουργία της μνήμης. Λύστε σταυρόλεξα Ο δρ Γκάρι Σμολ, διευθυντής του Κέντρου Γήρατος στο Πα-

νεπιστήμιο του L.A. και συγγραφέας του βιβλίου «Η βίβλος της μνήμης», υποστηρίζει ότι οι νοητικές ασκήσεις κρατούν σε δράση τον εγκέφαλο. Ακούστε κλασική μουσική Η ενασχόληση με την κλασική κυρίως μουσική, τόσο στους ενήλικες όσο και στα παιδιά, ενοποιεί τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου για αποτελεσματικότερη απομνημόνευση ενώ μειώνει τα λάθη κατά τη διάρκεια της εργασίας ή της μελέτης.

Από σοβαρές σεξουαλικές διαταραχές πάσχουν πολλοί άνδρες και γυναίκες, με συνέπεια η σεξουαλική τους ζωή να είναι βάσανο

Απογειώστε τη σεξουαλικότητα των γυναικών!

Εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της έλλειψης ενδιαφέροντος για σεξ, που μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Σύμφωνα με έρευνες, περίπου το 43% των γυναικών παρουσιάζει έλλειψη ενδιαφέροντος για σεξ. Τη λύση στο πρόβλημα έρχονται να δώσουν Ιταλοί επιστήμονες, οι οποίοι αποκάλυψαν ότι οι γυναίκες εκείνες που πίνουν ένα ποτηράκι κόκκινο κρασί την ημέρα έχουν μεγαλύτερη σεξουαλική επιθυμία σε σχέση με άλλες γυναίκες που προτιμούν άλλα ποτά ή δεν πίνουν καθόλου. Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Sexual Medicine, πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και σε αυτή συμμετείχαν 800 γυναίκες ηλικίας από 18 έως 50 ετών. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι γυναίκες της ομάδας που έπιναν κόκκινο κρασί είχαν αυξημένη ερωτική επιθυμία. Όπως εξήγησαν, το κόκκινο κρασί απογειώνει τη γυναικεία λίμπιντο, καθώς περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες που ωφελούν την κυκλοφορία του αίματος στον οργανισμό. Η καλύτερη ροή του αίματος έχει ως αποτέλεσμα την καλύτερη σεξουαλική λειτουργία.

79

γ ί ν ε τ ε συνδρομητές !

Αλλάξτε την ελληνική αγορά Υγείας! Εγγραφείτε τώρα στο Ph.B (Pharma & Health Business)! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 40€

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 50€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 70€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 6,5%)

Το Ph.B καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

80

/ Ιούλιος-Αύγουστος 2014

81

AΡΘΡΟ

Μπορώ να καταλάβω ότι τα υψηλής ποιότητας φάρμακα και η φροντίδα βοήθησαν τους δυο γιους μου να ζουν μια φυσιολογική ζωή, παρόλα τα προβλήματα που τους δημιουργεί η ασθένεια τους.

Μπορώ…

γιατί η εμπιστοσύνη υπερβαίνει τα αυστηρά παγκόσμια πρότυπα ποιότητάς μας. Αυτό που έχει σημασία πάνω από όλα, είναι ότι νοιαζόμαστε για τους ανθρώπους. Η Mylan είναι μια κορυφαία φαρμακευτική εταιρεία παραγωγής γενοσήμων προϊόντων με παρουσία σε πάνω από 140 χώρες σε όλο τον κόσμο. Παρέχει πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα φαρμάκων υψηλής ποιότητας, προσιτών σε όλους. Η προτεραιότητα για όλους εμάς στη Mylan είναι η ίδια: εσείς και οι ασθενείς σας.

Dean και Cole

Επισκεφθείτε: YourMylan.com

Η δική μας Mylan είναι η δική σας Mylan

4

MYL AD_06-04/14

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012