Phb #022, Απρίλιος 2014

022

# ΜΑΡ-ΑΠΡ 2 0 1 4 ΤΙΜΗ 6 €

Συνέντευξη Γιώργος Ελευθερίου

Προφίλ Άδωνις Γεωργιάδης

Ρεπορτάζ Το ΤOP 10 των φαρμάκων που χάνουν δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 2014

www.virus.com.gr ISSN: 2241-0961

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Μειώθηκαν οι αξονικές στη χώρα

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

GR/PHCA/0001/13

Για να νιώθουν οι άνθρωποι καλύτερα και να ζουν περισσότερο

Λ. Κηφισίας 266, 152 32 Αθήνα, Τηλ.: 210 6882100, www.glaxosmithkline.gr

2

/ Νοέμβριος 2011

1

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

8 18

30

8 Προφίλ Άδωνις Γεωργιάδης Μεταρρυθμιστής ή κατεδαφιστής του ΕΣΥ; 10 Συνέντευξη Γιώργος Ελευθερίου «Η ιατρική δεν είναι μαθηματικά»

40

18 Ρεπορτάζ Μειώθηκαν οι αξονικές στη χώρα!

30 Ρεπορτάζ Το Top 10 των φαρμάκων που χάνουν δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 2014

CEO: Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αιμίλιος Νεγκής negis.e@ethosmedia.eu

     ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: Βασιλική Αγγουρίδη Agouridi.v@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Δήµητρα Ευθυµιάδου efthymiadou.d@ethosmedia.eu

022

# ΜΑΡ-ΑΠΡ 2014

2

Κοσμάς Ζακυνθινός zakinthinos.k@ethosmedia.eu Χρύσα Πανταζή pantazi.c@ethosmedia.eu

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Διονύσιος Δρογγίτης drogitis.d@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γιώργος Μελιτσιώτης melitsiotis.g@ethosmedia.eu ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu

good to know you



Best Workplaces 2013 Greece

3

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

10 38

44

38 Ρεπορτάζ Η «αρρώστια» του τσιγάρου στα πακέτα 44 Άρθρο Ένα μήλο την ημέρα τις στατίνες κάνει πέρα!

52

52 Άρθρο Οι ψυχολογικές «πληγές» από την κρίση 60 Επικαιρότητα 73 News 78 Ραντεβού Υγείας

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu

Eπιμέλεια ΥΛΗΣ - creative: Θεοδοσία Μαρούτση theodosia.maroutsi@gmail.com ISSN: 2241-0961

   

tmhma Marketing–Επικοινωνίας & ΔηmΟΣΙΩΝ Σχέσεων: Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

4

Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A.

ΒΟΗΘΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Τζένη Ρούσση roussi.t@ethosmedia.eu ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος Shutterstock Εκτύπωση - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ - Συσκευασία: Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T: 210 9984950, Φ: 210 9984953 E: info@virus.com.gr www.virus.com.gr • www.ethosmedia.eu * Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη

Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

5

EDITΟRIAL

θρός… χ ε ς ο λ ά γ ε ητα ο μ τ ό ι α β ε β λίστα, έτσι α Η αλλαγή στη ου νέ εκ ν ών ετού

εν μελ οχή των ασθ μο: θεί η συμμετ μαι με κόσ ω ο ει κ μ ίσ ρ να β ε , ά στ ώ ροφανώς ά Καθημεριν ραπείας – π ατρούς, αλλ θε γι ς ν, τη ω ος σε ή στ ρ ιχει στο κό μία τύχη στελέχη επ δεν έχουν κα ι ς υγείας ότ τη ν ο ρ σα η χώ οί ν σο ς» με το συνειδητοπ ών να βάζουν τό και «άσχετου ου των επαφ τους πολίτες μ ε ν μ ω ς όλ γέ η λο έν αμ στις εκ Κοινή συνιστ . ερίζεται ι στην τσέπη μη δεν συμμ ώ γν ή ιν κο βαθιά το χέρ το .Ο α γι είναι ότι η ά Σαμαρ αι το ΠΕΔΥ του Αντώνη δειγμα είν α ά γι ρ α λό π ία ο α λ ρ λ Ά τα ω επιτέλους, ς κατάφερε ν. δη ίω ά ον γι μ ρ νη εω Γ Μ ι το Άδωνις τέλος των ς, να σπάσε εις δεκαετίε ριαρχεί η τρ υ ό κ π α α ν τα εί ει θ έπ Α, που είχε Εξακολου ατρών του ΙΚ αβεβαιότητα γι ν ν τη τω ε μ ο ι λι α ώ Κ τα. ηδέν! μονοπ αβεβαιότη λλά ουσία μ απόστημα, α ωρίζει και ο σε γν ί ς θε ω ιχ Υ όπ ελ Ε – εξ ση στο Π Δ κυρίαρχη – δεν α τη μετάβα ος γι όγ ιο ολ έδ μ σχ νο κο Σαφές στον δεν πρωτοετής οι Η χει ή τουλάχι ρ … ά τά υπ οσ ρ να π ι μ α πάμε δεν φαίνετ μπορούμε να ν μπορεί να δε ν πει. ξη τυ π νά α μας το έχου ν πολυπόθητη δε Γεωργιάδης ου π ι ο Άδωνις α περιβάλλον κ α η έν σ η σε ν α Η κυβέρ έλθει μέσ ν ανάμεσα σε φάλι σαν έλθει στο κε ελαγοδρομού υ π σο να θα υν τι νο ς ίχ δε ξέρει ι ανάμεσα να κάνουν κα ει έπ ρ π ου ! π α εκείνα κεραμίδα ι, κυρίως, όσ ς υγείας, το μπορούν κα τη ου ο π ρ ά ώ χ υτ α ν σε ημένα Ειδικά στο θίξουν κατεστ να άθεια. Παρά ίς στ ρ α ν χω τη ν» εί ευνο «αντέχου περιβάλλον α . ι 4 χρόνια, όλ κα ώ εδ ι ότ συμφέροντα ράς ι το γεγονός τα ον φ ντώνης Σαμα ά ρ υν περιγ νός ότι ο Α νο ο γί εγ γ να ει το ά έπ ρ ρ Παρά το γεγονός ότι Πα η σαν όσα π σκολα πέρα με τον οποίο ει πως τα δύ ια, ο τρόπος ίζ ρ όν μ τη νη οσ , Μ υπ ει α στ ο Αντώνης Σαμαράς Μνημόνια, οι εφαρμόσ ει τέλος στα παθεί να τα ίν οσ α ρ π π μ ς ση ω π νη ι κα κυβέρ λήματα κολουθούν υποστηρίζει πως τα σότερα προβ ειρήσεις εξα ισ ιχ ερ επ π οι ά ι χν κα πολίτες προκαλεί συ ι θέλει να βεβαιότητα. δύσκολα πέρασαν και ύνται από α υποτίθεται ότ χο ου ρ π ια ρ να εί κυ να είας την από εκ χώρο της υγ ον στ ις σε νή πως μπαίνει τέλος στα Και οι κι λύσει. α παράδειγμ ο ρ τε ό κ τι εντείνουν… Μνημόνια, οι πολίτες και οι Χαρακτηρισ ς τιμές και τη τι ε μ ι νε γί έχουν εγκής επιχειρήσεις εξακολουθούν αία, όλων όσα Αιμίλιος Ν λιστα, τελευτ ά Μ ν. κω ά μ ρ λίστα των φα ίο Υγείας να κυριαρχούνται από στο υπουργε οι οι π κά ι ότ μαθαίνω

αβεβαιότητα

                                

6

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

7

ΠΡΟΦΙΛ

Άδωνις Γεωργιάδης

Μεταρρυθμιστής ή κατεδαφιστής του ΕΣΥ; Από «περιθωριακός του ΛΑΟΣ» και «βιβλιοπώλης της TV», ο πιο περιλάλητος υπουργός της κυβέρνησης!

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

8

Σ

ε κάποιους «ανεβάζει το αίμα στο κεφάλι»! Για κάποιους άλλους αποτελεί έκπληξη! Για ορισμένους άλλους, πάλι, είναι το αναγκαίο κακό για να καθαρίσει η Υγεία από τα «περιττά». Όποια άποψη και να υπερισχύει, το μόνο βέβαιο είναι πως ο Άδωνις Γεωργιάδης αποτελεί το πιο συζητημένο πρόσωπο της κυβέρνησης. Ήταν, άλλωστε, από την πρώτη στιγμή, εκείνος που προκάλεσε τα περισσότερα χαμόγελα και μειδιάματα όταν διορίσθηκε στη θέση του υπουργού Υγείας, πριν από σχεδόν έναν χρόνο. Από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι... Ο Άδωνις Γεωργιάδης «καθάρισε» το πρώην ΙΚΑ. Απέλυσε γιατρούς, έκανε συγχωνεύσεις, έτρεξε τις διαθεσιμότητες, «κούρεψε» τα φάρμακα και τη δαπάνη και έβαλε, σε πολλές περιπτώσεις, σε περιπέτεια ασθενείς και φορείς. Βέβαια, για ορισμένους, αυτές ήταν κινήσεις που έπρεπε να γίνουν. Για τους εχθρούς του, όμως, όλες οι διαδικασίες έγιναν σε χρόνο-ρεκόρ, χωρίς σχεδιασμό και χωρίς καμία μελέτη για την επόμενη μέρα. Και τα επιχειρήματά τους ήταν πολλά και οφθαλμοφανή. Ο υπουργός Υγείας, που περηφανεύεται για το γεγονός ότι εξαφάνισε από τον χάρτη της Υγείας το πρώην ΙΚΑ - που προκαλούσε μόνο ταλαιπωρία στους ασφαλισμένους κατά την άποψή του - δεν είχε σκεφτεί πως το ΠΕΔΥ του θα ήθελε κάποια προετοιμασία για να λειτουργήσει επαρκώς. Ακόμη κι αν δεχθεί κανείς ότι η κίνησή του να εξοβελίσει από τον χάρτη το πρώην ΙΚΑ ήταν ορθή, η «επόμενη μέρα» σίγουρα φαντάζει απροετοίμαστη. Τα προ-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

βλήματα πνίγουν το ΠΕΔΥ, αλλά εκείνος δεν μοιάζει να ανησυχεί. «Δε με πειράζει τι λένε για το μετά. Εγώ καθάρισα το ΙΚΑ και αυτό είναι επιτυχία», λέει συχνά-πυκνά, με καμάρι, στους στενούς του συνεργάτες ο Άδωνις Γεωργιάδης. Από την άλλη, οι υποστηρικτές του ισχυρίζονται ότι οι αλλαγές που προώθησε ο Άδωνις θα έπρεπε να είχαν γίνει εδώ και χρόνια. Και ποιος να τους κακολογήσει γι’ αυτήν τους την άποψη, τη στιγμή, μάλιστα, που στα πολυιατρεία της Αττικής, ειδικά, επικρατούσε σε καθημερινή βάση το χάος! Ωστόσο δεν είναι μόνο αυτό: Οι αλχημείες στη φαρμακευτική αγορά, προκειμένου να περικοπεί όπως-όπως η δαπάνη, έκανε πολλούς να στραφούν εναντίον του. Από το πλαφόν στις συνταγές, μέχρι τις χαμηλές ασφαλιστικές τιμές που εφαρμόστηκαν «δια χειρός Άδωνη», μέτρα που έκαναν τους παράγοντες της αγοράς, αλλά και τους ασθενείς, να «τραβούν τα μαλλιά τους»! Εκείνος, όμως, για έναν περίεργο λόγο, δεν φαίνεται να πτοείται από την κακή κριτική ή τα αρνητικά σχόλια. «Ας με βρίζουν, αρκεί να λένε σωστά το όνομά μου», ακούστηκε κάποια στιγμή να λέει γελώντας. Και ίσως να είχε δίκιο, καθώς σήμερα, από «περιθωριακός του ΛΑΟΣ» και «βιβλιοπώλης της TV» - όπως συχνά πυκνά και ο ίδιος παραδέχεται σε φίλους και γνωστούς - έφθασε να είναι ο πιο περιλάλητος υπουργός της κυβέρνησης! Βέβαια, ο Άδωνις Γεωργιάδης σκληραγωγήθηκε νωρίς, όπως υποστηρίζουν οι δικοί του άνθρωποι, οι οποίοι σημειώ-

νουν: «γι' αυτό έμαθε να αντέχει». Το πρώτο «χτύπημα» που έφαγε από τη μοίρα ήταν μόλις στα 18 του χρόνια, όταν έχασε τον πατέρα του. Τρία χρόνια μετά, χάνει και τη μητέρα του από καρκίνο. Ο ίδιος, όταν κατακρίνεται για τις θέσεις που έχει πάρει κατά καιρούς για τα ογκολογικά νοσοκομεία, αλλά και για τους καρκινοπαθείς (σ.σ.: λένε πως δεν είναι επείγουσες καταστάσεις), περιγράφει πως και η δική του μητέρα βασανίστηκε στα «γρανάζια» του ΕΣΥ περιμένοντας να γιατρευτεί. Ο Άδωνις ανέλαβε την οικογενειακή επιχείρηση - εκδοτικό οίκο, ενώ ασχολήθηκε και ενεργά με την πολιτική. Ο, συνήθως, ακραίων πολιτικών αντιλήψεων 42χρονος υπουργός καταλήγει, μετά από μια πορεία αναζήτησης και διαφωνιών στη ΝΔ, να γίνει λίγο αργότερα υπουργός της κυβέρνησης Σαμαρά. Παρότι εγκατέλειψε τον μέντορά του Γιώργο Καρατζαφέρη, για να μεταπηδήσει στην κυβερνώσα παράταξη και να αναλάβει υπουργός στο πρώτο λιμάνι της χώρας, πολλοί θεωρούν ότι οι σχέσεις του με τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ είναι κακές. Παρότι φαίνεται πως πέρασαν από «χίλια κύματα», όπως αναφέρουν έγκυρες πληροφορίες του PhB, ο υπουργός Υγείας διατηρεί ακόμη σχέσεις με τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ. Κατά τα άλλα, όσοι συνεργάζονται μαζί του λένε πως «δεν αντέχεται για πολύ». Και αυτό διότι από τις 7 το πρωί βρίσκεται είτε από κανάλι σε κανάλι και από γραφείο σε γραφείο είτε λαμβάνει αιφνιδιαστικές αποφάσεις που κάνουν τα στελέχη του υπουργείου να τρέχουν και να μη φθάνουν! Καιρό, άλλωστε, βρίσκει πάντοτε και για το αγαπημένο του Twitter, από το οποίο συχνά-πυκνά κάνει επίσης και ανακοινώσεις. Ταυτόχρονα «ποστάρει» και φωτογραφίες και βίντεο, για να «διατυμπανίσει» το έργο του, ενίοτε έως και αργά τη νύχτα. Πότε προλαβαίνει και βλέπει την οικογένειά του και την έγκυο σύζυγό του; Είναι απορίας άξιον, ακόμη και για τους δικούς του ανθρώ-

πους. Πάντως ένα είναι βέβαιο: ότι ανησυχεί μην τυχόν και αναπτύξει διαβήτη η σύζυγός του κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως ο ίδιος δήλωσε σε συνέδριο. Τώρα, το αν μετά τις ευρωεκλογές ο Άδωνις Γεωργιάδης φύγει ή μείνει στην οδό Αριστοτέλους, δεδομένου και του φημολογούμενου ανασχηματισμού, αποτελεί μάλλον ένα επτασφράγιστο μυστικό που, προς ώρας, το γνωρίζει μόνο ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς. Αν, τώρα, το παιδί που από τύχη μεγάλωσε στην Εκάλη, ήρθε για να μείνει ή να φύγει από την πολιτική, ο χρόνος θα δείξει...

9

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

10

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

Γιώργος Ελευθερίου*

«Η ιατρική δεν είναι μαθηματικά» Συνέντευξη: Δήμητρα Ευθυμιάδου Φωτο: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος

Υπάρχει σοβαρό περιθώριο για αύξηση της χρηματοδότησης για την ΠΦΥ

Τ

ο επόμενο διάστημα θα αποσαφηνιστεί τι αμοιβές θα λαμβάνουν οι ιδιώτες γιατροί από τον ΕΟΠΥΥ και σε τι βάση θα γίνει η νέα συνεργασία με τον Οργανισμό. Βλέπετε «φως στο τούνελ» των διαπραγματεύσεων που έχετε ξεκινήσει, δεδομένου του ότι τα κονδύλια είναι, πια, πολύ περιορισμένα; Οι συμβεβλημένοι γιατροί καταλαβαίνουν τη δύσκολη κατάσταση της χώρας, αλλά και τις τεράστιες ανάγκες των ασφαλισμένων, αυτός είναι και ο λόγος που στηρίξαμε και στηρίζουμε τους Έλληνες πολίτες, παρά το γεγονός ότι ο ΕΟΠΥΥ συνεχίζει να οφείλει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στους γιατρούς. Παρά τις «κραυγές» και τις προτροπές ορισμένων μεγαλοσυνδικαλιστών του ιατρικού χώρου - που στήνουν υποκριτικά ιατρεία προσωπικής προβολής

για τους ανασφάλιστους - να αφήσουμε ακάλυπτους τους Έλληνες και να καταγγείλουμε τη σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ, οι συμβεβλημένοι απέδειξαν με αδιαμφισβήτητο τρόπο την κοινωνική τους αλληλεγγύη και συνέχισαν να παρέχουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας στο σύνολο του πληθυσμού. Κερδίσαμε έτσι την εμπιστοσύνη του κόσμου και αυτό φαίνεται από τη σημαντική αύξηση των επισκέψεων, κατά 12%, το 2013 στα ιατρεία μας. Η Ένωση Ιατρών ΕΟΠΥΥ, που επίσημα εκπροσωπεί όλους τους συμ-

*Πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών ΕΟΠΥΥ

11

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Κερδίσαμε την εμπιστοσύνη του κόσμου και αυτό φαίνεται από τη σημαντική αύξηση των επισκέψεων κατά 12% το 2013 στα ιατρεία μας

Δεν δεχόμαστε και δεν συμφωνούμε με καμία ρύθμιση που θα περιορίζει την ελεύθερη πρόσβαση των ασθενών σε γιατρούς, εργαστήρια και φάρμακα

βεβλημένους γιατρούς με τον ΕΟΠΥΥ, θα εξασφαλίσει το καλύτερο για τον κλάδο. Οι νέοι όροι πρέπει να είναι ξεκάθαροι και, όπως οι γιατροί είναι συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους, αντίστοιχη συνέπεια θα πρέπει να δείξει και ο Οργανισμός ειδικά σε ό,τι αφορά στον χρόνο αποπληρωμής. Βασικός μας στόχος, ως ο μόνος επίσημος φορέας συμβεβλημένων στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, είναι η αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης για την ΠΦΥ και η οριστική αποφυγή νέων «κουρεμάτων». Μια διαπραγμάτευση, και ειδικά αν σχετίζεται με αμοιβές και συμβάσεις, ποτέ δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η ΕΝΙ ΕΟΠΥΥ, ωστόσο, είναι ξεκάθαρη στο τι επιδιώκει από τη συνεργασία των γιατρών με τον ΕΟΠΥΥ. Βασικοί διαπραγματευτικοί μας στόχοι είναι το δικαίωμα ανανέωσης όλων των συμβάσεων, το δικαίωμα όλων των γιατρών να συνάπτουν σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ, η άμεση σύναψη σύμβασης με τους γιατρούς του πρώην ΙΚΑ που διατήρησαν το ιδιωτικό τους ιατρείο, η διασφάλιση τακτικής και επαρκούς χρηματοδότησης, η αναβάθμιση των ιατρικών αμοιβών, η βελτίωση των συνθηκών συνεργασίας με τακτική πληρωμή των δεδουλευμένων, η λήξη των διαπραγματεύσεων με υπογραφή νέας σύμβασης το αργότερο μέχρι τέλη Μαΐου και τέλος η επαρκής - ποιοτική εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων. Τι μπορείτε, όμως, τελικά, να πετύχετε με αυτά τα «παζάρια», δεδομένου του ότι και το υπουργείο Υγείας σάς λέει «αυτά τα λεφτά έχουμε, αυτά θα πάρετε»; Ειλικρινά, πιστεύουμε ότι υπάρχει σοβαρό περιθώριο για αύξηση της χρημα-

12

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

τοδότησης για την ΠΦΥ, περιορίζοντας τις σπατάλες από άλλους τομείς. Η Ένωση Ιατρών ΕΟΠΥΥ, ως ο μοναδικός διαπραγματευτής εκ μέρους των συμβεβλημένων γιατρών, θα συνεχίσει να κάνει υπεύθυνα και αποτελεσματικά, χωρίς σκοπιμότητες, χωρίς επικοινωνιακά πυροτεχνήματα και με συνέπεια, αυτό που έκανε από ιδρύσεώς της στις 7/4/2012, να προασπίζει τα δίκαια αιτήματα του ιατρικού σώματος, να αγωνίζεται για το άνοιγμα του ΕΟΠΥΥ σε όλους τους γιατρούς και να μεριμνά για ποιοτικές υπηρεσίες υγείας στον Έλληνα πολίτη. Τίθενται συνεχώς νέοι περιορισμοί στους ασθενείς, όπως στα φάρμακα, έστω κι αν το πλαφόν ανεστάλη, αλλά αναμένεται να αντικατασταθεί με άλλο μέτρο. Το θέτετε ως ζήτημα στο υπουργείο και στον ΕΟΠΥΥ; Η πάγια μας θέση είναι ότι δεν δεχόμαστε και δεν συμφωνούμε με καμία ρύθμιση που θα περιορίζει την ελεύθερη πρόσβαση των ασθενών μέσω του ασφαλιστικού τους ταμείου, τόσο σε γιατρούς και εργαστήρια όσο και στα φάρμακα. Γι’ αυτό και κάθε τόσο καλούμε τον ΕΟΠΥΥ να διασφαλίσει την πλήρη πρόσβαση των ασθενών μας σε φάρμακα και παρακλινικές εξετάσεις. Και επειδή υπάρχουν σκέψεις να εφαρμοστούν πρωτόκολλα θεραπείας χωρίς να μπορεί κανείς να παρεκκλίνει από τα όσα προβλέπουν, λέμε ξεκάθαρα ότι η ιατρική δεν είναι μαθηματικά. Δεν μπορεί να ασκείται με στείρα και περιοριστική εφαρμογή πρωτοκόλλων, καθότι κάτι τέτοιο θα έβαζε σε σοβαρό κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Άλλωστε τα πρωτόκολλα, όπου εφαρμόζονται, εφαρμόζονται ως πρόταση αντιμετώπισης ασθενειών και όχι ως περιοριστικοί κανόνες

στη θεραπεία των ασθενών! Ας βρει άλλη λύση το υπουργείο και ο ΕΟΠΥΥ να περιορισθεί η φαρμακευτική δαπάνη. Τι άλλο, δηλαδή, θα μπορούσε να γίνει, ώστε να μην υπάρχει άσκοπη συνταγογράφηση; Τι προτείνετε ώστε να υπάρχει ένας έλεγχος; Εμείς έχουμε προτείνει αξιόπιστη και βιώσιμη εναλλακτική πρόταση για τον περιορισμό της φαρμακευτικής δαπάνης, που λέει να εφαρμοσθεί ο μέσος όρος αξίας συνταγής ανά γιατρό, ειδικότητα και ασφαλισμένο. Επίσης, στηρίζουμε τη χορήγηση επώνυμων γενόσημων φαρμάκων από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία, που είναι φθηνότερα και εφάμιλλα των πρωτοτύπων. Θεωρείτε κι εσείς ότι η δαπάνη των 2 δισ. ευρώ - 1.919 δισ. για την ακρίβεια - που θα πρέπει να εφαρμοσθεί για το 2014, είναι εξαιρετικά χαμηλή και θα επιφέρει πρόβλημα στη δημόσια υγεία; Τα τελευταία χρόνια του μνημονίου τα φάρμακα των ασθενών έχουν περικοπεί ήδη πάνω από 60%. Η φετινή δαπάνη είναι βέβαιον ότι θα δημιουργήσει πρόβλημα στους ασθενείς και ειδικά στους βαριά πάσχοντες. Άλλωστε και η περσινή ήταν τόσο χαμηλή, που πολλοί άρρωστοι αναγκάστηκαν να πληρώσουν φάρμακα από την τσέπη τους. Μια τέτοια τακτική δεν ωφελεί κανέναν, και ειδικά τα νοικοκυριά που περνούν δύσκολα μέσα στην κρίση. Από την άλλη, μπορεί να επιβαρυνθεί το σύστημα υγείας τα επόμενα χρόνια από την εγκατάλειψη της υγείας των πολιτών που μεταχρονολογούν τις ανάγκες τους, επειδή δεν έχουν να πληρώσουν υπηρεσίες και φάρμακα. Έχει επισημανθεί από όλους, και συμφωνούμε απόλυτα, ότι η φετινή χαμηλή φαρμακευτική δαπάνη δεν μπορεί να διατηρηθεί, γιατί είναι πιθανό να οδηγήσει σε επιδείνωση των δεικτών υγείας. Ακόμη και ο ίδιος ο υπουργός Υγείας έχει παραδεχτεί ότι είναι εξαιρετικά χαμηλή. Το θέμα είναι ότι πλέον αγγίξαμε τα όρια. Εκεί που στο παρελθόν, προ κρίσης, η δαπάνη για τα φάρμακα ήταν χωρίς έλεγχο και υπήρχαν υπερβολές σε όλα τα επίπεδα, πλέον τίθεται θέμα κάλυψης βασικών αναγκών των ασθενών μας. Πλέον δεν τίθεται θέμα φαρμακευτικών εταιρειών ή υπερσυνταγογράφησης από την πλευρά των γιατρών. Το «πάρτι» που γινόταν τα παλιά τα χρόνια έχει τελειώσει προ πολλού. Τώρα το ζητούμενο είναι να μπορέσει το κράτος να παράσχει την απαραίτητη φαρμακευτική περίθαλψη

στους ασφαλισμένους, καθώς, πια, οι ιδιωτικές δαπάνες είναι πολύ μεγαλύτερες από τις δημόσιες, ενώ σε πολλές περιπτώσεις ο ΕΟΠΥΥ δεν καλύπτει επαρκώς επειδή η ασφαλιστική τιμή είναι πολύ χαμηλή. Καθημερινά εμείς οι γιατροί ακούμε αρκετούς ασθενείς να διαμαρτύρονται αλλά, δυστυχώς, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε. Πάντως κι εσείς οι γιατροί εφευρίσκετε διάφορους τρόπους για να παρουσιάζετε ότι έχετε ξεπεράσει το πλαφόν των επισκέψεων και να βάζετε τους ασθενείς να πληρώνουν, δημιουργώντας, συχνά, επιπλέον βάρη. Είναι κάτι που έχει καταγραφεί και επισήμως από το υπουργείο Υγείας… Κανένα τέτοιο θέμα δεν υπάρχει πλέον, καθώς οι επισκέψεις καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο και, ανά πάσα στιγμή, ο καθένας μπορεί να δει τον διαθέσιμο αριθμό επισκέψεων σε κάθε γιατρό μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του ΕΟΠΥΥ. Πάντως, ακόμα και αν γινόταν στο παρελθόν, δεν συμφωνούμε με τέτοιες τακτικές, ως Ένωση Ιατρών ΕΟΠΥΥ είχαμε θέσει και θέτουμε συνεχώς το θέμα της διασύνδεσης των ηλεκτρονικών συστημάτων μεταξύ e-συνταγογράφησης και e-δαπυ. Έχουμε ζητήσει να υπάρχει αυτόματη καταχώριση των επισκέψεων και πράξεων στο σύστημα πληρωμής, με σκοπό τη διευκόλυνση του έργου των γιατρών, αλλά φυσικά και των ασθενών. Έτσι κανείς δεν μπορεί

13

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

14

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

πλέον να ισχυριστεί ότι οι γιατροί παρανομούν, κάτι που κοντεύει να γίνει «καραμέλα» στο στόμα όλων όσων θέλουν να καταφέρονται κατά του κλάδου μας. Ο ΕΟΠΥΥ χρωστά πολλά στους γιατρούς και οι περισσότεροι θεωρούν ότι είναι ένα χαμένο παιχνίδι. Υπάρχει ελπίδα να εισπραχθούν και τα παλιά χρέη; Κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να εισπράξουμε όσα μας χρωστούν. Παρότι τα χρήματά μας έχουν «κουρευτεί» και έχουν μειωθεί άρδην, θυμίζω εδώ ότι η αξία της ιατρικής επίσκεψης «κουρεύτηκε» κατά 50%, από 20 ευρώ στα 10 ευρώ μικτά, και το υπουργείο έχει επιβάλει απανωτά rebate και clawback. Ο ΕΟΠΥΥ συνεχίζει να χρωστά δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, τόσο για τις παλαιές οφειλές όσο και για αυτές που δημιουργήθηκαν το τελευταίο διάστημα. Είναι απόλυτη ανάγκη να υπάρξει άμεση πληρωμή των δεδουλευμένων, καθώς ακόμη υπάρχουν γιατροί που δεν έχουν πληρωθεί ούτε τα ληξιπρόθεσμα από το 2011. Εκτός αυτού, ζητούμε άμεση αποπληρωμή του παρακρατηθέντος 10% από την 1/1/2012 και αναστολή του άδικου μέτρου του rebate και clawback. Αυτά τα χρήματα πρέπει και να δοθούν. Οφείλονται στους γιατρούς, οι οποίοι ζουν όπως και ο υπόλοιπος πληθυσμός την κρίση στο «πετσί» τους. Είναι γνωστό, εξάλλου, πως πολλά ιατρεία έχουν βάλει λουκέτο εξαιτίας αυτών των οφειλών του ΕΟΠΥΥ. Σε ό,τι αφορά στις εκλογές των ιατρικών συλλόγων, πριν καλά-καλά ανακοινωθούν, έχουν αρχίσει οι κόντρες ακόμη και για τις ημερομηνίες που θα διεξαχθούν. Γιατί ξαφνικά τόση ένταση για αυτές τις εκλογές; Τη στιγμή μάλιστα που στο παρελθόν ήταν μάλλον αδιάφορες; Οι φετινές εκλογές των ιατρικών συλλόγων είναι εξαιρετικά κρίσιμες για τους γιατρούς. Το αποτέλεσμά τους θα κρίνει αν ο ιατρικός κόσμος θα γυρίσει οριστικά σελί-

δα και θα ξεφύγει από την πορεία φθοράς και απαξίωσης που του έχουν επιβάλει οι αποτυχημένες πολιτικές διεκδίκησης ή θα παραμείνει δέσμιος λάθος πολιτικών και προσωπικών στοχεύσεων. Νομίζω ότι όλοι έχουμε καταλάβει πια ότι τα τελευταία χρόνια βιώνουμε καθημερινά τη βαθιά απαξίωση του μεγαλύτερου ιατρικού συλλόγου της χώρας. Δυστυχώς, ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, από θεματοφύλακας του ιατρικού λειτουργήματος έχει μετατραπεί αποκλειστικά σε μηχανισμό προσωπικής προβολής συγκεκριμένων προσώπων που τον αντιμετωπίζουν ως εφαλτήριο εισόδου τους στην κεντρική πολιτική σκηνή. Σειρά λαθών τόσο στις τακτικές όσο και στις στρατηγικές έχουν ως αποτέλεσμα την απαξίωση, υποβάθμιση και διαπόμπευση του ιατρικού κόσμου. Εξαιτίας της τραγικής ανεπάρκειας και των αποτυχημένων μεθόδων διεκδίκησης, απωλέσθηκαν κατακτήσεις δεκαετιών μέσα σε μόλις μία τριετία. Χαρακτηριστικό, αλλά δυστυχώς όχι μοναδικό παράδειγμα, είναι η εκχώρηση του δικαιώματος να ιδρύει ιατρείο οποιοσδήποτε, ακόμη κι αν δεν είναι γιατρός! Μπροστά σε αυτή την κατάσταση είμαστε όλοι οι γιατροί υποχρεωμένοι να δράσουμε.

Στηρίζουμε τη χορήγηση επώνυμων γενόσημων φαρμάκων από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία

Εσείς τι διαφορετικό κομίζετε με τη νέα παράταξη «ΝΕΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ (ΝΙΚΙ - ΙΣΑ)», με την οποία κατεβαίνετε στις εκλογές ώστε να στραφεί σε σας ένας γιατρός; Φιλοδοξία μας είναι να κινητοποιήσουμε την πλειοψηφία των γιατρών που εδώ και έτη παραμένει σιωπηλή, να καταπολεμήσουμε την ανεργία των νέων γιατρών, να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο επαγγελματικό μέλλον για όλους μας, να στηρίξουμε την αλληλεγγύη μεταξύ μας, να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας, να αναβαθμίσουμε την αξία της ιατρικής εργασίας, να ξανακερδίσουμε τη θέση μας στην κοινωνία των πολιτών και την εκτίμηση που αξίζει σε επιστήμονες. Να διασφαλίσουμε, επιτέλους, τα επαγγελματικά μας δικαιώματα, αναγνωρίζοντας συγχρόνως τις πολλές

15

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Είναι απόλυτη ανάγκη να υπάρξει άμεση πληρωμή των δεδουλευμένων, καθώς ακόμη υπάρχουν γιατροί που δεν έχουν πληρωθεί ούτε τα ληξιπρόθεσμα από το 2011

Δυστυχώς ο ΙΣΑ έχει μετατραπεί αποκλειστικά σε μηχανισμό προσωπικής προβολής συγκεκριμένων προσώπων

παθογένειες του πρόσφατου παρελθόντος που τόσο κόστισαν σε όλους μας. Το «αύριο» για μας δεν μπορεί να περιμένει και ζητούμε από τους γιατρούς να τολμήσουν και να πιστέψουν ότι μπορούμε να τα αλλάξουμε όλα. Η ίδρυση της ΝΕΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ είναι αποτέλεσμα της ανάγκης, αλλά και της «δίψας» του ιατρικού κόσμου για ανατροπή της πορείας φθοράς και απαξίωσης. Είναι η έκφραση της επιθυμίας της μεγάλης πλειοψηφίας των γιατρών για μια νέα πορεία. Αυτό που μου λέτε, τώρα, είναι ξεκάθαρη αιχμή εναντίον του νυν προέδρου του ΙΣΑ, Γιώργου Πατούλη. Γιατί υπάρχει τόσο έντονη διαμάχη μεταξύ σας με ανακοινώσεις εκατέρωθεν και κατηγορίες κάθε λογής και μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Καμία προσωπική αντιπαράθεση δεν υπάρχει. Αυτό που υπάρχει είναι βαθιές διαφορές στον τρόπο αντίδρασης, στον στρατηγικό σχεδιασμό και στις πολιτικές επιλογές. Άλλωστε, όλοι κρινόμαστε από το τελικό αποτέλεσμα και δυστυχώς ο απολογισμός της τελευταίας τριετίας για τους γιατρούς της Αθήνας είναι απογοητευτικός. Έχετε κατηγορηθεί, πάντως, από πολλούς ότι είστε «βασιλικότερος του βασιλέως», ότι δηλαδή υποστηρίζετε τον Άδ. Γεωργιάδη σε όποιο μέτρο κι αν λαμβάνει. Μήπως είστε επηρεασμένος και από τις πολιτικές σας ιδεολογίες, δεδομένου του ότι ανήκετε στον χώρο της ΝΔ; Εγώ, πάνω από όλα, είμαι γιατρός που προσπαθεί να ζήσει μέσα από το επάγγελμά του, προσπαθώ να εκπροσωπή-

16

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

σω τους συναδέλφους μου όσο γίνεται καλύτερα, πάνω και έξω από κόμματα. Στο πλαίσιο αυτό, είμαι υποχρεωμένος να συζητώ και να συνεργάζομαι με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, με μοναδικό σκοπό την προώθηση των δίκαιων αιτημάτων των γιατρών και τη διασφάλιση καλύτερων υπηρεσιών υγείας για τους πολίτες της πατρίδας μας. Πάντα πίστευα, και πιστεύω, ότι η στείρα αντιπαράθεση δεν ωφελεί κανένα, οι σωστές λύσεις θα βρεθούν μέσα από τον διάλογο και τη σύνθεση απόψεων. Επειδή τα πράγματα είναι δύσκολα στον ιατρικό κόσμο πια - τα κονδύλια είναι λιγοστά για τους γιατρούς, τα «κουρέματα» και οι καθυστερήσεις δεν φαίνεται να μπορούν να αποφευχθούν και στο μέλλον - τι βλέπετε για τους νέους γιατρούς; Η μεγάλη πρόκληση για όλους είναι να ανοίξουμε νέους ορίζοντες για τους γιατρούς και ιδιαίτερα για τους νέους γιατρούς, που αυτήν τη στιγμή, στην πλειοψηφία τους, είναι αντιμέτωποι με τη μεγαλύτερη αδικία απ’ όλες, την ανεργία. Το μέλλον των νέων γιατρών είναι το πρώτο και βασικό μας μέλημα, αυτός είναι και ο λόγος που ζητάμε να ανοίξει ο ΕΟΠΥΥ στους νέους, να τους δοθεί δηλαδή το ελάχιστο, μια ευκαιρία να ενταχθούν στην αγορά εργασίας. Έχουμε υποχρέωση να βρούμε εκείνες τις λύσεις που θα τους κρατήσουν στην πατρίδα, αυτός είναι και ο λόγος που τα θέματα των νέων γιατρών θα είναι τα κυριότερα στις συζητήσεις που θα γίνουν τόσο με το Υπουργείο Υγείας όσο και με την ιατρική κοινότητα στο πλαίσιο των επερχόμενων εκλογών στους συλλόγους.•••

17

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

• Λιγότερες κατά 410 χιλιάδες ήταν οι αξονικές εξετάσεις το 2013, συγκριτικά με το 2012

Μειώθηκαν οι αξονικές στη χώρα! του Αιμίλιου Νεγκή

Το 2013 αντιστοιχούσαν μία εξέταση ανά έξι Έλληνες

Η

οικονομική κρίση φαίνεται πως επέδρασε καταλυτικά στο απαράδεκτο φαινόμενο που μαστίζει τη χώρα: τον υπερβολικά αυξημένο αριθμό αξονικών τομογραφιών. Φαινόμενο το οποίο προφανώς συνδέεται με τον υπέρογκο αριθμό γιατρών και, φυσικά, με τον μεγάλο αριθμό αξονικών τομογράφων στον ιδιωτικό τομέα.

Τα απολογιστικά στοιχεία που δημοσιεύουμε σήμερα για το 2013 δείχνουν μια ξεκάθαρη μείωση των εξετάσεων στον ιδιωτικό τομέα και μια μικρή αύξηση στα δημόσια νοσοκομεία. Έχουμε και λέμε λοιπόν:

18

Το 2012, είχαμε 699.814 αξονικές τομογραφίες στο ΕΣΥ και 1.232.070 εξετάσεις στον ιδιωτικό τομέα, που είχαν αποζημιωθεί από τον ΕΟΠΥΥ. Δηλαδή, συνολικά είχαμε περίπου 1.930.000 εξετάσεις, ήτοι

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

19

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Π

ρωταθλητής στην παραγωγικότητα είναι το νοσοκομείο Παπαγεωργίου

Έ

ως τις 31-12-2013 υπήρχαν στη χώρα μας 387 αξονικοί τομογράφοι: 127 σε δημόσια νοσοκομεία και 260 στον ιδιωτικό τομέα

20

περίπου μία εξέταση ανά πέντε Έλληνες! Ωστόσο, δεν γνωρίζουμε πόσες εξετάσεις έγιναν αμιγώς ιδιωτικά, δηλαδή, χωρίς αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ. Το 2013, έγιναν 758.900 αξονικές στο ΕΣΥ και μόλις 765.496 στα ιδιωτικά κέντρα, που έλαβαν αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ. Έτσι, συνολικά είχαμε 1.520.000 εξετάσεις, ήτοι μία εξέταση ανά έξι Έλληνες. Και πάλι βέβαια δεν γνωρίζουμε πόσες εξετάσεις έγιναν χωρίς αποζημίωση του ΕΟΠΥΥ. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, αξίζει να αναφέρω ότι στις ΗΠΑ έχουμε 80.000.000 αξονικές τον χρόνο. Με άλλα λόγια, αντιστοιχεί μία εξέταση ανά τέσσερις Αμερικανούς. Αν λάβουμε υπόψη μας το ΑΕΠ των ΗΠΑ και τη διάχυση της ιατρικής τεχνολογίας, συμπεραίνουμε πως στην Ελλάδα γίνεται «πάρτι»… Βέβαια, υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος: Πολλοί αναλυτές θεωρούν πως πίσω από τον υπέρογκο αριθμό αξονικών τομογραφιών κρύβεται η διενέργεια άλλων διαγνωστικών εξετάσεων, οι οποίες δεν έχουν τιμολογηθεί από το ελληνικό κράτος, π.χ. μια ψηφιακή μαστογραφία χρεώνεται ως αξονική ώστε να εισπραχθεί… Να σημειώσουμε ότι στις 31-12-2013 υπήρχαν εγκατεστημένοι στη χώρα μας συνολικά 387 αξονικοί τομογράφοι, εκ των οποίων οι 127 αφορούσαν δημόσια νοσοκομεία και 260 τον ιδιωτικό τομέα. Βλέπουμε δηλαδή ότι το ΕΣΥ κατέχει τους μισούς αξονικούς σε σχέση με τους ιδιώτες! Στις επόμενες σελίδες θα βρείτε αναλυτικούς πίνακες, που περιλαμβάνουν στοιχεία για τον αριθμό των αξονικών τομογραφιών που πραγματοποιήθηκαν ανά μήνα σε κά-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

θε νοσοκομείο του ΕΣΥ. Αξίζει να σημειώσουμε μερικά στοιχεία: Πρωταθλητής στην παραγωγικότητα είναι το νοσοκομείο Παπαγεωργίου, με περίπου 47.300 εξετάσεις το 2013, έναντι 41.300 το 2012, δηλαδή είχε αύξηση κατά περίπου 12%. Στη δεύτερη θέση, αλλά με μεγάλη απόσταση, είναι το πανεπιστημιακό Πατρών (25.488 εξετάσεις), ενώ αξιοσημείωτο είναι το ότι στην τρίτη θέση ανέβηκε το Αττικόν, που το 2013 πραγματοποίησε 24.700 εξετάσεις έναντι 16.800 το 2012. Εκείνο όμως που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι η εξαιρετικά χαμηλή παραγωγικότητα (κάτω από 2.000 εξετάσεις τον χρόνο) των νοσοκομείων Καστοριάς, Σύρου, Αγίου Νικολάου, Πρέβεζας, Διδυμοτείχου, Λευκάδας, Σάμου, Άμφισσας, Κεφαλληνίας, Φλώρινας, Σητείας, Φιλιατών. Για να αντιληφθείτε τι σημαίνει κάτω από 2.000 εξετάσεις τον χρόνο, με απλά μαθηματικά, μιλάμε για 8 εξετάσεις τη μέρα! Συνεπώς, τα μηχανήματα αυτά ουσιαστικά υπολειτουργούν. Και σκεφτείτε ότι για το καθένα δαπανήθηκαν περίπου 250.000 ευρώ!•••

21

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

α/α

1η ΥΠΕ

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

1

Γ.Ν.Α. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

2

Γ.Ν.Α. Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ

3 4 5

3η ΥΠΕ

22

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

ΜΑΪΟΣ

ΙΟΥΝΙΟΣ

733

643

641

672

750

630

1325

2123

2091

2285

1792

1901

Γ.Ν.ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ

813

769

925

914

918

1098

Γ.Ν.Α. ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

567

567

545

547

500

536

Γ.Ν.Α. Γ.ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ

2373

1814

2250

2201

317

2494

6

Γ.Ν.ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΤ

1144

1189

1528

1686

1438

1385

7

Γ.Ν.ΑΓΙΑ ΟΛΓΑ

935

766

831

799

770

688

8

Γ.Ν.Α.ΛΑΪΚΟ

443

349

407

489

472

367

9

Γ.Ν. ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ ΑΜ. ΦΛΕΜΙΓΚ

382

355

315

313

17

10

Γ.Ν.Ν.Θ.Α. Η ΣΩΤΗΡΙΑ

1525

1438

1358

1626

1297

1366

11

Γ.Ν.Α.ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟ ΕΕΣ

1050

1075

1034

1057

1078

1004

12

ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΟ ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ

1849

1647

1526

1728

1545

1603

13

Γ.Ν. ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

405

392

414

286

303

272

14

ΝΟΣ. ΠΑΙΔΩΝ ΠΕΝΤΕΛΗΣ

168

340

273

307

98

150

15

Γ.Ν. ΠΑΤΗΣΙΩΝ

5

6

118

126

16

Γ.Ν. ΕΛΠΙΣ

275

254

230

273

200

225

17

ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ

694

1120

842

989

921

1089

18

ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

850

832

846

885

827

851

19

ΝΙΜΤΣ

756

714

689

735

722

727

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 1η ΥΠΕ 2η ΥΠΕ

ΜΑΡΤΙΟΣ

16.287

16.387

16.750

17.798

14.083

16.512

1

ΩΝΑΣΕΙΟ ΚΑΡΔΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ

251

276

292

271

249

273

2

Γ.Ν.ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΖΑΝΕΙΟ

790

639

665

582

666

616

3

Γ.Ν.ΝΙΚΑΙΑΣ

1645

1599

1465

1588

1593

1724

4

Γ.Ν. ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΘΡΙΑΣΕΙΟ

1126

1118

1172

1158

1182

1262

5

Γ.Ν.Α. ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ

898

806

907

868

836

759

6

ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΟ ΜΕΤΑΞΑ

7

Π.Γ.Ν.Α. ΑΤΤΙΚΟΝ

8

271

671

585

799

741

752

2035

1829

1997

2363

2503

1833

Γ.Ν. ΣΥΡΟΥ

243

215

340

241

291

256

9

Γ.Ν. ΚΩ

257

234

215

259

262

261

10

Γ. Ν. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

385

321

348

329

245

354

11

Γ.Ν. ΣΑΜΟΥ

117

80

63

71

87

117

12

Γ.Ν. ΡΟΔΟΥ

312

381

10

379

97

212

13

Γ.Ν. ΧΙΟΥ

463

452

408

380

463

507

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2η ΥΠΕ

8.793

8.621

8.467

9.288

9.215

8.926

1

Γ.Ν.Θ.Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

1575

1585

1441

1445

1122

1504

2

Γ.Ν.Θ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

3900

3772

3776

4152

3983

4010

3

Γ.Ν.ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ

753

705

790

857

721

684

4

Γ.Ν.ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

480

436

450

435

418

455

5

Γ.Ν. ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ

883

743

791

659

689

295

6

Γ.Ν.ΝΑΟΥΣΑΣ

262

198

230

286

240

224

7

Γ.Ν. ΒΕΡΟΙΑΣ

356

362

726

627

737

624

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

ΙΟΥΛΙΟΣ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Μ.Ο. ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ / μήνα

% ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Ελλάδος

% ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΥΠΕ

726

759

719

891

891

769

8.824

735,33

1,16%

4,82%

2048

1414

1968

1683

1195

1705

21.530

1.794,17

2,84%

11,77%

970

1116

1105

1090

1134

826

11.678

973,17

1,54%

6,38%

560

511

518

517

612

514

6.494

541,17

0,86%

3,55%

2528

1161

246

2590

2462

240

20.676

1.723,00

2,72%

11,30%

874

976

1305

504

1248

852

14.129

1.177,42

1,86%

7,72%

722

601

941

563

813

808

9.237

769,75

1,22%

5,05%

413

271

427

489

453

447

5.027

418,92

0,66%

2,75%

1.382

115,17

0,18%

0,76%

1079

882

1426

1113

1410

1208

15.728

1.310,67

2,07%

8,60%

1052

1046

1102

1135

1138

86

11.857

988,08

1,56%

6,48%

1563

1204

1559

1559

1531

1220

18.534

1.544,50

2,44%

10,13%

237

81

167

149

164

154

3.024

252,00

0,40%

1,65%

135

51

160

214

168

321

2.385

198,75

0,31%

1,30%

366

30,50

0,05%

0,20%

130

256

251

2.454

204,50

0,32%

1,34% 5,88%

111

0

202

158

951

690

1051

1121

765

515

10.748

895,67

1,42%

785

748

867

890

854

800

10.035

836,25

1,32%

758

570

785

805

834

730

8.825

735,42

1,16%

4,82%

15.714

12.239

14.346

15.443

15.928

11.446

182.933

15.244,42

24,11%

100,00%

219

128

248

296

271

180

2.954

246,17

0,39%

517

506

603

724

702

606

7.616

634,67

1,00%

1533

1426

1632

1667

1683

1549

19.104

1.592,00

2,52%

1162

1373

1184

1371

1424

1508

15.040

1.253,33

1,98%

655

847

847

940

841

966

10.170

847,50

1,34%

504

502

689

772

911

653

7.850

654,17

2211

2017

1742

2003

2180

1983

24.696

2.058,00

260

225

255

220

187

199

2.932

244,33

356

296

296

285

381

446

3.548

295,67

358

387

372

432

362

421

4.314

359,50

152

139

132

144

223

154

1.479

123,25

10

472

100

449

422

355

3.199

266,58

640

459

513

488

420

332

5.525

460,42

8.577

8.777

8.613

9.791

10.007

9.352

108.427

9.035,58

14,29%

1248

1269

1370

1643

1452

1102

16.756

1.396,33

2,21%

3761

3324

4465

4355

4006

3806

47.310

3.942,50

758

613

608

231

855

239

7.814

651,17

465

471

464

480

378

415

5.347

445,58

4.060

338,33

238

194

248

262

206

191

2.779

231,58

892

701

739

879

921

836

8.400

700,00

0,42%

23

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

α/α

4η ΥΠΕ

5η ΥΠΕ

6η ΥΠΕ

24

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

ΜΑΡΤΙΟΣ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

ΜΑΪΟΣ

ΙΟΥΝΙΟΣ

8

Γ.Ν. ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ

376

292

295

369

247

266

9

Γ.Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ

531

484

528

501

511

497

10

Γ.Ν. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

150

149

159

165

209

190

11

Γ.Ν. ΦΛΩΡΙΝΑΣ

144

225

199

220

80

193

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 3η ΥΠΕ

9.410

8.951

9.385

9.716

8.957

8.942

1

Π.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ

1451

1460

1502

1443

1527

1471

2

Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

1377

781

1090

1077

1104

1174

3

ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΟ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ

1091

1336

622

843

533

852

4

Γ.Ν. ΑΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ

600

690

777

709

701

656

5

Π.Γ.Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ

365

380

536

389

797

699

6

Γ.Ν. ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ

173

166

181

213

195

185

7

Γ.Ν.ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

225

274

187

73

272

283

8

Γ.Ν.ΞΑΝΘΗΣ

264

737

800

1037

822

873

9

Γ.Ν ΣΕΡΡΩΝ

1218

1127

1090

1217

1204

1286

10

Γ.Ν. ΔΡΑΜΑΣ

661

585

561

638

690

595

11

Γ.Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ

1159

1095

1057

1114

785

1077

12

Γ.Ν. ΚΙΛΚΙΣ

310

534

584

632

421

565

13

Γ.Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

284

280

161

271

331

210

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 4η ΥΠΕ

9.178

9.445

9.148

9.656

9.382

9.926

1

Π.Γ.Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ

1986

738

1704

1704

1756

1667

2

Γ.Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ

923

966

1009

1135

963

1070

3

Γ.Ν. ΒΟΛΟΥ

1203

1185

851

823

4

Γ.Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ

1035

1121

1117

1356

1259

1128

5

Γ.Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

580

514

616

646

623

587

6

Γ.Ν. ΛΑΜΙΑΣ

692

635

667

693

733

675

7

Γ.Ν. ΧΑΛΚΙΔΑΣ

472

545

453

616

582

452

8

Γ.Ν. ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ

313

210

283

341

244

152

9

Γ.Ν. ΑΜΦΙΣΣΑ

56

57

56

122

128

98

10

Γ.Ν.ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 5η ΥΠΕ

6.951

4.786

7.108

7.798

7.139

6.652

1

Π.Γ.Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

1795

1795

1811

2044

1761

1783

2

Γ.Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ

722

726

734

956

907

835

3

Π.Γ.Ν. ΠΑΤΡΩΝ

2476

2264

2182

2487

2075

1966

4

Γ.Ν.ΠΑΤΡΩΝ ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

1105

1089

963

1178

1103

1325

5

Ν. ΠΑΙΔΩΝ ΚΑΡΑΜΑΝΔΑΝΕΙΟ

15

31

23

14

16

11

6

Γ.Ν. ΦΙΛΙΑΤΩΝ

38

0

0

0

7

Γ.Ν ΑΡΤΑΣ

868

770

532

8

Γ.Ν. ΠΡΕΒΕΖΑΣ

138

222

144

894

0

0

440

726

141

134

129

9

Γ.Ν. ΑΓΡΙΝΙΟΥ

454

421

482

426

473

432

10

Γ.Ν. ΚΟΡΙΝΘΟΥ

293

287

322

334

281

303

11

Γ.Ν. ΑΡΓΟΥΣ

161

203

171

105

185

202

12

Γ.Ν. ΤΡΙΠΟΛΗΣ

560

520

543

525

587

572

13

Γ.Ν. ΣΠΑΡΤΗΣ

207

273

215

622

310

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

ΙΟΥΛΙΟΣ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Μ.Ο. ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ / μήνα

% ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Ελλάδος

334

207

251

393

454

299

3.783

315,25

501

539

440

482

513

467

5.994

499,50

145

132

170

168

171

194

2.002

166,83

187

178

180

164

198

174

2.142

178,50

8.529

7.628

8.935

9.057

9.154

7.723

106.387

8.865,58

14,02%

1450

1473

1548

1615

1366

1451

17.757

1.479,75

2,34%

1160

1271

1370

1211

1283

1285

14.183

1.181,92

1,87%

1046

785

950

1098

1168

945

11.269

939,08

1,48%

670

450

365

406

435

389

6.848

570,67

719

720

701

721

549

345

6.921

576,75

161

92

188

200

167

1.921

160,08

349

289

357

370

333

308

3.320

276,67

968

826

904

962

904

948

10.045

837,08

1236

1173

738

864

1333

978

13.464

1.122,00

627

555

639

144

23

5.718

476,50

943

996

896

967

860

12.005

1.000,42

587

645

332

156

4.766

397,17

202

171

261

280

287

257

2.995

249,58

10.118

9.446

8.917

9.170

8.870

7.956

111.212

9.267,67

1804

1301

2059

1898

1185

2235

20.037

1.669,75

988

414

371

979

1184

934

10.936

911,33

792

715

910

898

565

769

9.605

800,42

919

917

1123

1129

1324

1343

13.771

1.147,58

560

565

528

615

567

242

6.643

553,58

812

745

658

711

633

573

8.227

685,58

541

561

523

562

329

543

6.179

514,92

148

176

210

216

213

164

2.670

222,50

98

94

98

125

136

77

1.145

95,42

0

0,00

1056

14,65%

6.662

5.488

6.480

7.133

6.136

6.880

79.213

6.601,08

10,44%

1993

1780

1851

1989

1735

1796

22.133

1.844,42

2,92%

874

853

885

910

798

733

9.933

827,75

1,31%

2677

2259

2571

2708

2653

2400

28.718

2.393,17

1245

1238

1085

1155

1232

1256

13.974

1.164,50

7

9

12

574

5

8

725

60,42

0

107

159

170

138

137

749

62,42

802

867

763

714

632

642

7.756

646,33

126

114

129

150

150

134

1.711

142,58

328

386

472

507

646

5.027

418,92

329

294

302

301

270

283

3.599

299,92

235

193

189

236

262

181

2.323

193,58

646

589

590

743

654

545

7.074

589,50

309

224

384

250

178

227

3.199

266,58

% ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΥΠΕ

25

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

α/α

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

14

Γ.Ν. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

466

468

536

558

556

483

15

Γ.Ν. ΠΥΡΓΟΥ

446

529

591

409

523

489

16

Γ.Ν ΚΕΡΚΥΡΑΣ

416

448

450

521

472

288

17

Γ.Ν ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

184

154

110

145

33

18

Γ.Ν. ΖΑΚΥΝΘΟΥ

294

245

289

254

357

19

Γ.Ν. ΛΕΥΚΑΔΟΣ

85

128

93

10.182

10.662

10.337

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 6η ΥΠΕ 7η ΥΠΕ

10.638

10.445

267 9.966

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

ΜΑΪΟΣ

ΙΟΥΝΙΟΣ

1

Π.Γ.Ν.ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ - ΚΡΗΤΗΣ

1321

1280

996

946

1339

1133

2

Γ.Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ

1059

1026

1010

1395

856

1451

3

Γ.Ν. ΧΑΝΙΩΝ

394

369

356

575

671

214

4

Γ.Ν. ΡΕΘΥΜΝΟΥ

471

406

479

535

386

5

Γ.Ν. ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

140

160

189

199

6

Γ.Ν.-Κ.Υ. ΣΗΤΕΙΑΣ

33

38

23

29

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 7η ΥΠΕ ΑΡ. 1* ΑΡ. 2*

ΜΑΡΤΙΟΣ

1

251 Γ. Ν. ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ

2

401 Γ.ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΝΟΣ. ΑΘΗΝΩΝ

3

ΝΑΥΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

4 ΑΡ. 3*

189 36

36

3.418

3.279

2.574

3.623

3.437

3.409

64.675

61.914

63.398

68.061

62.875

64.704

424 ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΝΟΣ. ΘΕΣ/ΙΚΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ / ΚΛΙΝΙΚΕΣ

ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 1*: ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΞΟΝΙΚΩΝ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ ΣΤΑ ΝΟΣ. ΕΣΥ 2*: ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ 3*: ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 2011 ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑ 1000 ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ 90 ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

10.813.386 143,21 8.432,21

ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΞΕΤ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

68.061

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

66.728

ΙΟΥΛΙΟΣ

65.029

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

64.804

ΙΟΥΝΙΟΣ

64.704

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

64.675

ΜΑΡΤΙΟΣ

63.398

ΜΑΪΟΣ

62.875

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

62.127

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

61.914

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

57.858

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

56.726 758.899

26

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

MO

63.242

ΙΟΥΛΙΟΣ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Μ.Ο. ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ / μήνα

541

590

505

499

591

563

6.356

529,67

636

475

627

578

579

583

6.465

538,75

476

462

110

81

5

412

355

4.386

365,50

190

202

44

217

1.389

115,75

% ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Ελλάδος

260

364

246

349

317

265

3.507

292,25

106

181

196

212

173

132

1.306

108,83

11.700

10.985

11.237

12.252

11.469

10.457

130.330

10.860,83

17,17%

1302

1210

1310

1390

1018

1246

14.491

1.207,58

1,91%

1142

943

1036

1122

978

975

12.993

1.082,75

515

384

549

617

640

378

5.662

471,83

498

497

444

525

378

126

4.745

395,42

212

221

208

161

136

122

1.937

161,42

60

40

52

67

90

65

569

47,42

% ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΥΠΕ

0,46%

3.729

3.295

3.599

3.882

3.240

2.912

40.397

3.366,42

5,32%

65.029

57.858

62.127

66.728

64.804

56.726

758.899

63.241,58

146,26%

6.700 10.000 4.500 3.000 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΟΠΥΥ

765.496 1.548.595

ΕΤΗΣΙΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΩΝ/ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ ΣΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΤΟΥ ΕΣΥ ΤΟ 2013: ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ αριθμός αιθουσών 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4 4 1 2 1 1 1 1 1 32

ΚΛΙΝΙΚΕΣ/ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΥΓΕΙΑ ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΣΩ GENERAL ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΑΙΟΝ MD HOSPITAL ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ ΜΗΤΕΡΑ ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ METROPOLITAN MEDITERRANEO ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ EUROMEDICA - ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ EUROMEDICA -ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΟΝ ΙΑΣΙΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ CRETA INTERCLINIC ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ 21

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ALLURA X-per FD 10 ARTIS DFC

PHILIPS SIEMENS

INTEGRIS HM 2000 INTEGRIS H 3000 ALLURA X-per FD 10 AXIOM ARTIS DSC ARTIS FA ARTIS ZEE COROSKOP AXIOM ARTIS DSC ARTIS FA ANGIOSTAR COROSKOP

PHILIPS PHILIPS PHILIPS SIEMENS SIEMENS

INNOVA 3100 IQ

GE Healthcare

AXIOM ARTIS FC INNOVA 3100 ARTIS FC

PHILIPS SIEMENS GE Healthcare SIEMENS

27

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

α/α ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ A B A B 252 104 231 100

ΜΑΡΤΙΟΣ A B 225 91

ΑΠΡΙΛΙΟΣ A B 324 138

ΜΑΪΟΣ A B 226 89

ΙΟΥΝΙΟΣ A B 251 100

ΙΟΥΛΙΟΣ A B 284 117

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ A B 175 76

121

39

101

32

84

35

299

66

332

68

169

60

1

ΩΝΑΣΕΙΟ ΚΑΡΔΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ

2

Γ.Ν.Α. Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ

140

49

123

34

161

63

153

46

3

Γ.Ν.Α. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

352

82

351

81

338

78

394

108

4

Π.Γ.Ν.Α. ΑΤΤΙΚΟΝ

64

22

76

40

76

5 6

Γ.Ν.Α.ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟ ΕΕΣ Γ.Ν.Α. Γ.ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ

103

38

78

50

75

38

81

57

71

32

178 61

77 35

146 77

67 27

69 39

34 18

7 8 9 10 11

Γ.Ν.Α.ΛΑΪΚΟ Γ.Ν.Α. ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Γ.Ν.ΑΓΙΑ ΟΛΓΑ Γ.Ν.ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΤ Γ.Ν.ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ

64 93 120 39 123

15 42 52 15 48

54 70 106 35 110

15 27 41 9 42

57 58 116 37 125

12 33 37 23 41

55 74 142 39 148

11 32 43 21 69

58 86 101 40 124

16 41 31 19 61

47 83 112 49 119

20 39 34 18 47

51 96 121 37 113

15 48 32 14 46

45 24 38 12 98

12 15 14 5 47

56 108 59

22 41 23

51 91 46

11 30 16

39 85 44

14 23 9

44 83 53

16 29 19

79 88 53

42 29 26

33 78 49

0 35 24

37 89 57

40 26 20

24 50 33

31 16 15

165 167 198

74 64 91

143 169 200

70 53 79

133 123 206

61 55 85

154 185 213

67 63 98

126 152 85

62 62 38

127 138 176

69 46 78

142 141 217

60 59 78

96 125 133

53 54 57

88 120 203 177

46 24 75 72

79 109 186 167

53 22 24 54

57 115 147 154

27 38 75 38

104 147 212 162

77 44 78 51

69 103 170 160

40 39 107 62

73 124 167 165

58 34 93 53

66 128 186 140

52 29 118 52

54 93 162 130

42 38 93 53

60 13 189

27 1 105

53 12 215

19 2 165

40 11 208

20 2

52 14 254

18 0 170

42 0 162

16 0 102

43 12 198

14 1 100

52 19 192

17 6 123

46 0 168

16 0 96

13 2902

2 1112

14 2693

17 2571

2 865

15 3102

2 1257

12 2335

17 2784

4 1106

13 2913

1 1187

11 1954

0 880

328

77

12 ΝΙΜΤΣ 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

Γ.Ν. ΒΟΥΛΑΣ Γ.Ν.ΝΙΚΑΙΑΣ Γ.Ν.ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΖΑΝΕΙΟ Γ.Ν. ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΘΡΙΑΣΕΙΟ Γ.Ν. ΡΟΔΟΥ Π.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ Γ.Ν.Θ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ.Ν.Θ.Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ.Ν. ΒΕΡΟΙΑΣ Π.Γ.Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ Π.Γ.Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ Π.Γ.Ν. ΠΑΤΡΩΝ Π.Γ.Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

26 Γ.Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ 27 Γ.Ν. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 28 Π.Γ.Ν.ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ 29 Γ.Ν. ΧΙΟΥ ΣΚΥΛΙΤΣΕΙΟ ΣΥΝΟΛΑ

1*: ΣΥΝΟΛΟ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΩΝ 2*: Μ.Ο. στεφανιογραφιών / μήνα 3*: ΣΥΝΟΛΟ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΩΝ 4*: % PCI επί συνόλου Ελλάδος 5*: % PCI επί στεφανιογραφιών 6*: % στεφανιογραφίες επί συνόλου Ελλάδος 7*: αριθμός αιθουσών

28

1 998

A: ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΕΣ B: ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΕΣ

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

0 991

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ A B 242 116

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ A B 264 116

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ A B 307 128

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ A B 271 114

1*

2*

3*

4*

5*

3.052

254

1.289

9,30

42,23

110

37

114

32

140

35

119

44

1.366

114

446

3,22

32,65

285

90

332

84

367

103

268

71

3.815

318

968

6,98

25,37

53

5

78

27

70

30

470

39

124

0,89

26,38

46 77

255 455

1,84 3,28

45,95 49,51

53 162 68

77 33

77

37

106

44

83

46

555 919

42 41 134 53 116

8 25 43 26 43

50 122 112 44 120

14 43 36 0 59

60 94 120 46 128

19 43 28 12 55

56 78 100 47 117

17 39 36 18 65

639 919 1.322 478 1.441

53 77 110 40 120

174 427 427 180 623

1,25 3,08 3,08 1,30 4,49

27,23 46,46 32,30 37,66

1.400

117

800

5,77

57,14

92 86 56

39 25 14

89 126 47

45 43 26

21 93 105 51

3 51 32 30

16 83 81 51

8 33 36 26

720 1.070 599

60 89 50

344 365 248

2,48 2,63 1,79

47,78 34,11 41,40

139 108 206

73 42 63

142 97 220

71 37 67

139 99 174

63 40 69

70 130 190 146

45 31 107 66

88 128 181 146

55 52 96 66

117 126 188 188

72 42 94 94

128 60 212 4 80 149 108 126

54 14 73 0 55 16 94 55

1.634 1.564 2.240 4 945 1.472 2.100 1.861

136 FALSE 187 0 79 123 175 155

777 589 876 0 622 409 1.054 716

5,60 4,25 6,32 0,00 4,49 2,95 7,60 5,16

47,55 37,66 39,11 0,00 65,82 27,79 50,19 38,47

38 7 184

11 0 138

67 13 232

23 2 163

55 7 236

22 2 138

52 4 248

26 0 130

600 112 2.486

50 9 207

229 16 1.430

1,65 0,12 10,31

38,17 14,29 57,52

11 2769

1 1153

10 2874

4 10 1.176 3055

3 1249

13 2624

4 1104

156 33.939

13 2.828

24 13.867

0,17 100,00

15,38 40,86

6*

7* ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

8,99 3 INTEGRIS ALLURA 9/9 INTEGRIS ALLURA FD COROSCOP HiP 4,02 2 COROSCOP TOP INNOVA 2000 11,24 2 ALLURA Xper FD 10 COROSCOP TOP 1,38 2 INNOVA 2000 INNOVA 2000 1,64 1 COROSCOP TOP 2,71 2 ALLURA Xper FD 10 ALLURA XperFD 10 1,88 1 ALLURA Xper FD 10 2,71 1 INTEGRIS CV9 3,90 1 ALLURA Xper FD 20 1,41 1 ARTIS TA 4,25 2 AXIOM ARTIS COROSKOP TOP 4,13 2 INTEGRIS H3000 ALLURA Xper FD 10 1 ALLURA Xper FD 10 2,12 1 COROSKOP TOP 3,15 1 COROSCOP TOP 1,76 1 AXIOM ARTIS ZEE 1 AXIOM ARTIS ZEE 4,81 1 AXIOM ARTIS DFC 4,61 1 ALLURA Xper FD 10 6,60 1 INNOVA 2000 #REF! 1 ARTIS ZEE 2,78 1 ADVANTIX LCA 4,34 2 INEGRIS H3000 6,19 1 INTEGRIS ALLURA FD 10 5,48 2 INTEGRIS ALLURA 9C INTEGRIS ALLURA 15 1,77 1 ARTIS ZEE 0,33 1 OEC 9900 7,32 2 ALLURA X-per FD-10 ARTIS ZEE 0,46 1 BV VERADIOUS 100,00 40

ΕΤΑΙΡΕΙΑ PHILIPS PHILIPS SIEMENS SIEMENS GE Healthcare PHILIPS SIEMENS GE Healthcare SIEMENS PHILIPS PHILIPS PHILIPS PHILIPS SIEMENS SIEMENS PHILIPS PHILIPS SIEMENS SIEMENS SIEMENS SIEMENS SIEMENS PHILIPS GE Healthcare SIEMENS GE Healthcare PHILIPS PHILIPS PHILIPS SIEMENS GE Healthcare PHILIPS SIEMENS PHILIPS

29

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

• Αυξημένες κατά 6 δισεκατομμύρια, σε σχέση με πέρσι, θα είναι οι απώλειες των εταιρειών από τη λήξη σε πατέντες

Fiercepharma

Το Top 10 των φαρμάκων που χάνουν δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 2014 του Κοσμά Ζακυνθινού

Τ

η λίστα με τα 10 φάρμακα που χάνουν το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 2014 παρουσιάζει το αμερικανικό Fiercepharma, καταμετρώντας τις απώλειες στις πωλήσεις των φαρμακευτικών εταιρειών. «Επεισοδιακή» χαρακτηρίζει την τρέχουσα χρονιά το αμερικανικό Fiercepharma, αναφορικά με τη λήξη των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, επισημαίνοντας πως η ερχόμενη χρονιά θα «στοιχίσει» συνολικά 34 δισ. δολ. στις πωλήσεις των φαρμακευτικών εταιρειών. Το συνολικό ποσό των πωλήσεων που μπαίνει σε «κίνδυνο» από τις λήξεις των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας το 2014 είναι αυξημένο κατά 6 δισ. δολ., σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Σύμφωνα με τους αναλυτές, τα τελευταία δύο χρόνια (2014-

30

Στα 34 δισ. δολ. οι απώλειες στην πατέντα φέτος

2013) τα ποσά που «χάνονται» από τα ταμεία των μεγάλων φαρμακευτικών είναι σημαντικά λιγότερα από ό,τι το 2012, οπότε και οι απώλειες ανέρχονταν σε 55 εκατ. δολ. Ενώ, όσον αφορά το 2015, η λήξη στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας θα ανέλθει σε αξία στα 66 δισ. δολ. Στη φετινή κατάταξη, πρώτη στη λίστα φιγουράρει η Teva Pharmaceutucal Industries, με το Copaxone. Πρόκειται για μία από τις πλέον δημοφιλείς θεραπείες κατά της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Η Teva επιταχύνει τις διαδικασίες ανάπτυξης ενός φαρμάκου, με μεγαλύτερη διάρκεια εκμετάλλευσης, ελπίζοντας να κατευθύνει τους ασθενείς της στο νέο προϊόν πριν το παλιό χάσει την αποκλειστικότητά του. Σύμφωνα με το Fiercepharma, το Copaxone φαίνεται ότι χάνει την αποκλειστικότητά του

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

31

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Τ 1

Π

ρώτη στη λίστα η Teva Pharmaceutical Industries, με μία από τις πλέον δημοφιλείς θεραπείες κατά της σκλήρυνσης κατά πλάκας

32

τον Μάιο του 2014, αντί για τον Νοέμβριο του 2015, όπως αρχικά αναμενόταν, γεγονός που βάζει σε ρίσκο πωλήσεις αξίας 3 δισ. δολ., περίπου, στις ΗΠΑ. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η AstraZeneca, η οποία αντιμετωπίζει ανταγωνισμό από γενόσημα στο γνωστό της «πορφυρό χάπι», το Nexium. Η πατέντα για τη θεραπεία της γαστρικής παλινδρόμησης λήγει τον Μάιο του 2014. Οι πωλήσεις του φαρμάκου ανήλθαν σε σχεδόν 4 δισ. δολ. παγκοσμίως το 2012, ενώ τα 2,3 δισ. περίπου προήλθαν από τις ΗΠΑ. Ωστόσο, αρκετές εταιρείες έχουν περισσότερα του ενός φάρμακα που θα χάσουν το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μέσα στο 2014. Η Novartis θα χάσει την αποκλειστικότητα του Sandostatin LAR και του Exforge, με τα δύο φάρμακα να βρίσκονται στο «top 10» του Fiercepharma. Το ίδιο ισχύει επίσης και για την Allergan, με τα Restasis και Lumigan, που ωστόσο δεν περιλαμβάνονται στο «top 10». Η βασική πατέντα για το Lumigan λήγει τον Αύγουστο, αλλά η εταιρεία «αμύνεται» με μία άλλη που είναι σε ισχύ μέχρι το 2017. Το Fiercepharma κατηγοριοποίησε τα φάρμακα σύμφωνα με τις παγκόσμιες πωλήσεις τους το 2012. Η Boehringen Ingelheim και η Allergan δεν δηλώνουν τις πωλήσεις των φαρμάκων στις ΗΠΑ, που είναι στην παρακάτω λίστα. Ωστόσο, συμπεριέλαβε τις πωλήσεις στις ΗΠΑ σε όλα τα υπόλοιπα. Τα νούμερα προέρχονται από επίσημα δημοσιοποιημένα αποτελέσματα και όπου αυτά δεν είναι σε δολάρια ΗΠΑ (για τις Boehringer και Sanofi), η μετατροπή έγινε με την ισοτιμία όπως αυτή ήτανε την τελευταία ημέρα της περιόδου εξέτασης.

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

ο 2015 η λήξη στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας θα ανέλθει σε αξία στα 66 δισ. δολ.

1. Copaxone, Teva Copaxone (οξική γλατιραμέρη) Θεραπεία: Σκλήρυνση κατά πλάκας Κατασκευάστρια: Teva Pharmaceutical Industries Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 3.996.000.000 δολ. Πωλήσεις στις ΗΠΑ το 2012: 2.900.000.000 δολ. Ημερομηνία λήξης: Μάιος 2014 Πολλές φαρμακευτικές επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντικές απώλειες επί των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας. Έτσι και η Teva έχει εργαστεί για χρόνια, προετοιμάζοντας τη «δύση» των δικαιωμάτων του Copaxone. Ήδη η Teva Pharmaceutical Industries έχει προχωρήσει σε μια σειρά συνεργασιών από το 2010 και το 2011, όπως για παράδειγμα η συμφωνία με τη Cephalon, τον αμερικανικό κατασκευαστή φαρμάκων κατά της ναρκοληψίας με τα σκευάσματα Nuvigil και Provigil και του φαρμάκου κατά του καρκίνου Treanda. Πριν από τις συμφωνίες αυτές, το Copaxone συνεισέφερε γύρω στα δύο τρίτα (66%) στις πωλήσεις της ειδικής κατηγορίας της φαρμακοβιομηχανίας και σχεδόν κατά ένα πέμπτο (20%) στις συνολικές της πωλήσεις. Μάλιστα, όπως σημειώνει, το Fiercepharma, ακόμη και πέρσι το Copaxone συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη της Teva Pharmaceutical Industries, επιφέροντας ένα ποσοστό γύρω στο 12%. Κατά την παρελθούσα χρονιά (2013) η πορεία του Copaxone υπήρξε περισσότερο πολύπλοκη, καθώς εκτός του ανταγωνισμού που δέχθηκε από τη Novartis (με τη

2

νέα διά στόματος θεραπεία του Gilenya), είχε να αντιμετωπίσει και την πρόκληση του Tecfidera, της Biogen Idec. Μετά την αύξηση κατά 17% στο πρώτο τρίμηνο του 2013, οι πωλήσεις του Copaxone αυξήθηκαν μόλις κατά 9% στο δεύτερο τρίμηνο, όταν ξεκίνησε η διάθεση του Tecfidera. Σύμφωνα με τους αναλυτές, ο χρόνος θα δείξει εάν αυτές οι τάσεις θα συνεχιστούν και μελλοντικά. Ενώ, σε σύντομο χρονικό διάστημα θα φανούν και οι προθέσεις της Teva Pharmaceutical Industries, καθώς η πατέντα του φαρμάκου λήγει τον ερχόμενο Μάιο του 2014. Μέχρι στιγμής, η Teva δηλώνει ότι είναι δύσκολη η αντιγραφή του Copaxone, και πως δεν βλέπει ισχυρό «αντίπαλο» στα γενόσημα φάρμακα. Ωστόσο, η φαρμακευτική εταιρεία Mylan, με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία και έχει αμφισβητήσει πρώτη το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας του Copaxone, δηλώνει ότι είναι ήδη προετοιμασμένη.

2. Nexium, AstraZeneca Nexium (esomeprazole magnesium) Θεραπεία: Καούρα, Γαστροοισοφαγική Παλινδρομική Νόσος (ΓΟΠΝ) Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 3.994.000.000 δολ. ΗΠΑ Πωλήσεις στις ΗΠΑ το 2012: 2.272.000.000 δολ. Ημερομηνία Λήξης: Μάιος 2014 Μετά το πλήγμα της απώλειας του διπλώματος ευρεσιτεχνίας του αντιψυχωτικού Seroquel, η AstraZeneca βρίσκεται οσονούπω αντιμέτωπη με μια νέα απώλεια, αυτή του Nexium. Ήδη, στην πρώτη περί-

3

πτωση, οι πωλήσεις της σημείωσαν πτώση 31% στο δεύτερο τρίμηνο του 2013, φτάνοντας στα 438 εκατ. δολ. Το 2016, η AstraZeneca χάνει την προστασία των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε ένα ακόμα σκεύασμα, για τη μείωση της χοληστερόλης, το Crestor. Η στατίνη αποτελούσε top seller το 2012, με παγκόσμιες πωλήσεις πάνω από 6,2 δισ. δολ., ενώ «βλέπει» ήδη τις απώλειες, καθώς οι γιατροί κατευθύνουν τους ασθενείς στο Lipitor. Στη μέση της χρονιάς περίπου, η εταιρεία έχει να αντιμετωπίσει την απώλεια των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στο δημοφιλές φάρμακο για το στομάχι, του Nexium. Το φάρμακο επέφερε σχεδόν 4 δισ. δολ. έσοδα το 2012. Το 2012, η AstraZeneca και ο συνεργάτης της στη θεραπεία κατά του διαβήτη, Bristol-Myers Squibb, κατέβαλαν 7 δισ. δολ. για την εξαγορά της Amylin Pharmaceuticals, αποκτώντας δύο σημαντικούς «μαχητές» του διαβήτη, το Byetta και το Bydureon. Οι δύο επιχειρήσεις μοιράζονται τα τμήματα μάρκετινγκ και πωλήσεων στην κατηγορία, καθώς και τις κοινές ελπίδες για ανάπτυξη. Στόχος τους είναι η συνεργασία στον τομέα του διαβήτη να επιφέρει γύρω στο 1 δισ. δολ., μετά την αποτυχία του σκευάσματος Onglyza να υπερισχύσει του εικονικού φαρμάκου, σε κλινική δοκιμή σχετικά με τους κινδύνους της καρδιάς.

Σ

τη δεύτερη θέση η AstraZeneca, με θεραπεία της γαστρικής παλινδρόμησης

3. Micardis/Micardis HCT, Boehringer Ingelheim Micardis/Micardis HCT (τελμισαρτάνη) Θεραπεία: Υπέρταση Boehringer Ingelheim

33

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 2.217.000.000 δολ. Πωλήσεις στις ΗΠΑ το 2012: (δεν υπάρχουν στοιχεία) Ημερομηνία Λήξης: Ιανουάριος 2014 Η Boehringer Ingelheim δέχθηκε πρώτη το «χτύπημα» της απώλειας των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας του blockbuster σκευάσματός της για την υπέρταση. Το Micardis υπήρξε ένα από τα τέσσερα φάρμακα που ενέπλεξαν την Boehringer Ingelheim σε δικαστικά θέματα με το υπουργείο Δικαιοσύνης το 2011. Η εταιρεία είχε κατηγορηθεί για εμπλοκή σε σκάνδαλα με μίζες, προκειμένου οι γιατροί να συνταγογραφούν το Micardis, καθώς και το σκεύασμα της Aggrenox για την πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδί-

4

Δ

ύο σκευάσματα έχει στο Top 10 η Novartis

ου, αλλά και τα φάρμακα Atrovent και Combivent για τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Σύμφωνα με την εταιρεία, τον περασμένο Απρίλιο του 2011 το σκεύασμα θα «έτρεχε» έως και κατά 32% τις πωλήσεις της Κίνας το 2012. Ωστόσο, τέσσερις μήνες αργότερα, όταν η εταιρεία αναφέρθηκε στα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου 2013, στο όνομα Micardis δεν υπήρξε αναφορά.

4. Sandostatin LAR, Novartis Sandostatin LAR (οξική οκτρεοτίδη) Θεραπεία: Καρκίνος Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 1.512.000.000 δολ. Πωλήσεις στις ΗΠΑ το 2012:

34

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

649.000.000 δολ. Ημερομηνία Λήξης: Ιούνιος 2014 Το Sandostatin LAR έχει εγκριθεί για τη θεραπεία της μεγαλακρίας (ή ακρομεγαλίας, πάθησης των ενηλίκων που προκαλείται από υπερβολικό βαθμό έκκρισης της αυξητικής ορμόνης), μια σπάνια διαταραχή των ενδοκρινών αδένων. Το Sandostatin LAR πρωταγωνίστησε στο πρόσφατο σκάνδαλο δωροδοκίας στην Κίνα, προτρέποντας, μέσω δωροδοκιών, τους γιατρούς να αυξήσουν τη χρήση του φαρμάκου. Το Sandostatin LAR αντιμετωπίζει ήδη τον ανταγωνισμό από τα γενόσημα στις περισσότερες διεθνείς αγορές, καθώς τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας έληξαν το 2010. Στις ΗΠΑ, το φάρμακο διατηρεί την αποκλειστικότητά του μέχρι τον ερχόμενο Ιούνιο.

5

5. Exforge/Exforge HCT, Novartis Exforge/Exforge HCT (αμλοδιπίνη/βαλσαρτάνη) Θεραπεία: Υπέρταση Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 1.352.000.000 δολ. Πωλήσεις ΗΠΑ το 2012: 358.000.000 δολ. Ημερομηνία Λήξης: Οκτώβριος 2014 Το Exforge της Novartis εγκρίθηκε το 2007 στις ΗΠΑ, αποτελώντας την πρώτη θεραπεία υπέρτασης που συνδυάζει αναστολέα των διαύλων ασβεστίου (αμλοδιπίνη), με αποκλειστές των υποδοχέων αγγειοτασίνης (βαλσαρτάνη) σε ένα φάρμακο μίας δόσης. Στην πορεία, η Novartis αντιμετώπισε ζητήματα σχετικά με τον τρόπο που είχε

προωθήσει το φάρμακο. Το 2010, συμφώνησε να πληρώσει 422 εκατ. δολ. σε αστικές και ποινικές κυρώσεις, καθώς υπήρχαν κατηγορίες για εμπλοκή σε μίζες γιατρών, προκειμένου να συνταγογραφήσουν το Exforge, καθώς και σε άλλες περιπτώσεις όπως στα φάρμακα της πίεσης Diovan και Rasilez. Παράλληλα, την ίδια χρονιά, η εταιρεία είχε λάβει επισήμανση από την DDMAC, καθώς όπως αναφέρεται «χρησιμοποιούσε παραπλανητικό φυλλάδιο για το φάρμακο». Το Exforge καταγράφει πωλήσεις 1,4 δισ. δολ., παγκοσμίως, με τα τρία τέταρτα των πωλήσεων να προέρχονται εκτός της αγοράς των ΗΠΑ, όπου και το σκεύασμα επέφερε αξία μόλις 358 εκατ. δολ. στις πωλήσεις το 2012.

6

6. Nasonex, Merck Nasonex (μονοϋδρική φουροϊκή μομεταζόνη) Θεραπεία: Αναπνευστικές αλλεργίες Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 1.268.000.000 δολ. Πωλήσεις ΗΠΑ το 2012: 597.000.000 δολ. Ημερομηνία λήξης: Ιανουάριος 2014 (παιδιατρική αποκλειστικότητα) Η Merck μαχόταν απέναντι στις προκλήσεις της πατέντας του Nasonex από τότε που αγόρασε τη Schering-Plough το 2009. Τότε ήταν που η Apotex, η καναδική εταιρεία παραγωγής γενοσήμων, ειδοποίησε την εταιρεία ότι είχε σκοπό να «χτυπήσει» το ρινικό σπρέι για την καταπολέμησης της αλλεργίας. Το φάρμακο ήταν ήδη από τότε μεγάλη επιτυχία, ενώ παραμένει ακόμα και

σήμερα, με πωλήσεις σχεδόν 1,3 δισ. δολ. παγκοσμίως, το 2012. Επίσης, στο πρώτο εξάμηνο του 2013 επέφερε κέρδη 711 εκατ. δολ. στις πωλήσεις. Στα μέσα του 2012, η αμυντική γραμμή του Nasonex έλαβε μια περίεργη τροπή, καθώς Αμερικανός δικαστής ακύρωσε και τις δύο πατέντες που έληγαν το 2014, ενώ επικύρωσε την πατέντα που δεν λήγει μέχρι το 2017 και αποφάσισε ότι το αντίγραφο φάρμακο της Apotex δεν εμπίπτει στην κατοχυρωμένη πατέντα. Η Merck, όπως ήταν φυσικό, προσέφυγε σε έφεση, καταθέτοντας ασφαλιστικά μέτρα κατά της Apotex μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Ωστόσο, τον Ιούνιο του 2013, το εφετείο αποφάσισε ότι το φάρμακο της Apotex δεν παραβιάζει τα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας της Merck.

Α

ρκετές εταιρείες έχουν περισσότερα του ενός φάρμακα που θα χάσουν το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μέσα στο 2014

7

Το αποτέλεσμα είναι ενώ η πατέντα της Merck θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι το 2017, το Nasonex θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις ενός φτηνότερου γενοσήμου πολύ συντομότερα από εκείνη τη χρονιά. Η αποκλειστικότητα στα παιδιατρικά για το Nasonex έληξε τον Ιανουάριο του 2014, και με την έγκριση της Apotex από τον FDA ξεκινά άμεσα ο ανταγωνισμός.

7. Trilipix, AbbVie Trilipix (φαινοφιμπρικού οξύ) Θεραπεία: Χοληστερίνη/Τριγλυκερίδια Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 1.098.000.000 δολ. Πωλήσεις στις ΗΠΑ το 2012: 1.098.000.000 δολ. Ημερομηνία λήξης: Ιανουάριος 2014

35

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Τ 8

Η

Boehringer Ingelheim και η Allergan δεν δηλώνουν τις πωλήσεις των φαρμάκων στις ΗΠΑ

36

(γενόσημα σε κυκλοφορία από τον Ιούλιο του 2013) Προερχόμενη από την απόσχιση της Abbott Laboratories, στις αρχές του 2013, η AbbVie βασίζεται κυρίως σε ένα βασικό φάρμακο που έγινε επιτυχία. Δεν πρόκειται για το Trilipix, αλλά για το Humira, μια αντιφλεγμονώδη θεραπεία που επέφερε πωλήσεις αξίας 9,3 δισ. δολ. το 2012. Με το Humira να φτάνει το τέλος της προστασίας από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, η AbbVie αναζητά τρόπους προκειμένου να καλύψει το κενό. Η AbbVie πίστεψε ότι το Trilipix, που ακολούθησε το επιτυχημένο TriCor και που είχε ακόμη προστασία στην πατέντα μέχρι τον Ιανουάριο του 2014, θα κάλυπτε, κατά ένα μέρος, το κενό. Παρότι το Trilipix και το TriCor έχαναν πωλήσεις ακόμα και πριν την εμφάνιση αντίστοιχων γενοσήμων (λόγω ερευνών που έδειξαν ότι δεν βοηθούσαν στο να μειώσουν το ρίσκο καρδιακού επεισοδίου ή εγκεφαλικού σε ασθενείς), τα δύο αυτά φάρμακα επέφεραν πωλήσεις πάνω από 1 δισ. δολ. το 2012. Εταιρείες γενοσήμων, όμως, έβαλαν στο στόχαστρό τους το Trilipix. Μια προηγούμενη συμφωνία της Abbott με την Par Pharmaceutical και τη Mylan προέβλεπε λανσαρίσματα γενοσήμων τον Ιανουάριο του 2014, όταν και θα έληγε η πατέντα, ή και ακόμα νωρίτερα, κάτω από μυστικούς όρους συμφωνίας. Αυτό και έγινε τον Ιούλιο του 2013. Η Par Pharmaceutical και η Mylan έβγαλαν στην αγορά τα δικά τους φάρμακα, που είχαν σχεδιαστεί για να μειώνουν τα τριγλυκερίδια και να αυξάνουν την «καλή» χοληστερίνη HDL. Αναμένοντας την εξέλιξη αυτή, η AbbVie ήδη από τον Απρίλιο του 2013 είχε ανακοι-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

ο Fiercepharma κατηγοριοποίησε τα φάρμακα σύμφωνα με τις παγκόσμιες πωλήσεις τους το 2012

νώσει ότι θα μείωνε την ομάδα πωλήσεων που ασχολούνταν με την προώθηση και πώληση των Trilipix και TriCor κατά εκατοντάδες άτομα. Παρόλα αυτά, στο πρώτο εξάμηνο του 2013 οι πωλήσεις των δύο φαρμάκων της έπεσαν κατά 58%, φτάνοντας στα 235 εκατ. δολ.

8. Evista, Eli Lilly Evista (ραλοξιφαίνη HCI) Θεραπεία: Οστεοπόρωση, προστασία από καρκίνο του μαστού Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 1.010.000.000 δολ. Πωλήσεις στις ΗΠΑ το 2012: 699.000.000 δολ. Ημερομηνία λήξης: Μάρτιος 2014 Το Evista της Eli Lilly προορίζεται για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης, ενώ έχει εγκριθεί και για τη μείωση του ρίσκου του επιθετικού καρκίνου του μαστού σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση που πάσχουν και από οστεοπόρωση. Τον Απρίλιο του 2013, η επιτροπή εργασίας για την πρόληψη στις ΗΠΑ συνέστησε στους γιατρούς να συνταγογραφούν το φάρμακο, καθώς και ένα παρόμοιο (το taxomifen) σε ασθενείς με υψηλό ρίσκο καρκίνου του μαστού ως θεραπεία πρόληψης. Η επιτροπή βασίστηκε σε ανάλυση που έδειξε ότι μπορεί να προσφέρει προστασία σε γυναίκες ηλικίας 40 με 70 χρονών με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή με προσωπικό ιστορικό προβλημάτων του μαστού. Αυτά τα νέα ήρθαν 11 μήνες πριν τη λήξη της πατέντας του Evista, οπότε την αύξηση των πωλήσεων που θα επιφέρουν θα την καρπωθούν κυρίως τα γενόσημα που θα ακολουθήσουν το Evista.

9

9. Renagel/Renvela, Sanofi Renagel/Renvela (υδροχλωρική σεβελαμέρη και ανθρακική σεβελαμέρη) Θεραπεία: Χρόνια Νεφρική Νόσος Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 861.000.000 δολ. Πωλήσεις στις ΗΠΑ το 2012: 595.000.000 δολ. Ημερομηνία λήξης: Σεπτέμβριος 2014 Το Renagel και το Renvela δεν αποτελούν blockbusters για τη Sanofi. Τα δύο φάρμακα προορίζονται να μειώνουν τα επίπεδα του φωσφόρου σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο. Οι παγκόσμιες πωλήσεις των δύο σκευασμάτων ήταν 861 εκατ. δολ. το 2012 και πάνω από 538 εκατ. δολ. το 2011. Στο πρώτο εξάμηνο του 2013, επέφεραν κέρδη μεταξύ των 346 εκατ. δολ. και των 450 εκατ. δολ. Ωστόσο, η Sanofi συμφώνησε να επιτρέψει σε κατασκευαστή φαρμάκων κοινής ονομασίας να ξεκινήσει την παραγωγή δισκίων του Renvela τον Μάρτιο του 2014. Το υγρό σκεύασμα Renvela και τα δισκία Renagel πρόκειται να ακολουθήσουν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

10. Restasis, Allergan Restasis (κυκλοσπορίνη οφθαλμικά γαλάκτωμα) Θεραπεία: Χρόνια ξηροφθαλμία Παγκόσμιες πωλήσεις 2012: 792.000.000 δολ. Πωλήσεις ΗΠΑ το 2012: Δεν αναφέρθηκαν Ημερομηνία λήξης: Μάιος 2014

10

Για να καταλάβει κανείς το πόσο σημαντικό είναι το Restasis για την Allergan, θα πρέπει απλά να θυμηθεί τι συνέβη στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας τον Ιούνιο του 2013. Όταν ο FDA αποφάσισε ότι τα αντίγραφα δεν πρέπει να περάσουν τη διαδικασία κλινικών δοκιμών, όπως ανέμενε η Allergan, οι μετοχές της μειώθηκαν κατά 12%. Τότε, ο CEO της Allergan, David Pyott, υποσχέθηκε να καταπολεμήσει την απόφαση του FDA, λέγοντας ότι η εταιρεία προτίθεται να «λάβει όλα τα νομικά και κανονιστικά μέτρα» για την προστασία του φαρμάκου. Ακόμη και σήμερα, ο FDA δεν έχει απαντήσει. Το πιθανότερο είναι η Allergan να αναζητήσει τη λύση στις δικαστικές αίθουσες.

α/α Σκεύασμα

Τ

ο πιθανότερο είναι η Allergan να αναζητήσει τη λύση στις δικαστικές αίθουσες

Εταιρεία

1

Copaxone

Teva

2

Nexium

AstraZeneca

3

Micardis/Micardis HCT

Boehringer Ingelheim

4

Sandostatin LAR

Novartis

5

Exforge/Exforge HCT

Novartis

6

Nasonex

Merck

7

Trilipix

AbbVie

8

Evista

Eli Lilly

9

Renagel/Renvela

Sanofi

10

Restasis

Allergan

Πηγή: Fiercepharma

37

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

• Αυστηρότερη αντικαπνιστική νομοθεσία θα πρέπει να εφαρμόσουν όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2016

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Η "αρρώστια" του τσιγάρου στα πακέτα της Βασιλικής Αγγουρίδη

Με αυστηρές προειδοποιήσεις και σκληρές εικόνες "επιτίθεται" στο κάπνισμα η Ε.Ε.

Σ

κληραίνει τη στάση της απέναντι στο κάπνισμα η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), στηρίζοντας πιο επιθετικές αντικαπνιστικές εκστρατείες, στο πλαίσιο μιας αυστηρότερης νομοθεσίας εναντίον του τσιγάρου. Οι αλλαγές στην ευρωπαϊκή αντικαπνιστική νομοθεσία είχαν τη στήριξη των Υπουργών Υγείας της Γηραιάς Ηπείρου, ενώ στην ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έλαβε 514 ψήφους υπέρ, μόλις 66 κατά, ενώ 58 μέλη απείχαν. Η απόφαση, που στοχεύει να αποτρέψει 2,4 εκατομμύρια καπνιστές από την επικίνδυνη αυτή συνήθεια, έχει γίνει δεκτή με θετικά λόγια από τις υγειονομικές υπηρεσίες όλης της Ευρώπης, αν και στελέχη της καπνοβιομηχανίας έσπευσαν να την καταδικάσουν, θεωρώντας ότι θα επιφέρει σημαντικό πλήγμα στην οικονομία. Ανταπαντώντας, οι ευρωβουλευτές πιστεύουν ότι η εφαρμογή της νέας νομοθεσίας θα έχει ως αποτέλεσμα ετήσια εξοικονόμηση 506 εκατ. ευρώ στα συστήματα υγείας.

38

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

39

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Σκληρές, αλλά ρεαλιστικές, εικόνες Με τη νομοθεσία όλα τα κράτη-μέλη είναι υποχρεωμένα να αυξήσουν το μέγεθος των προειδοποιήσεων στα πακέτα των τσιγάρων και να συμπεριλάβουν φωτογραφίες άρρωστων πνευμόνων, στομάτων και δοντιών στα κουτιά. Ακολουθώντας τον «βηματισμό» μερικών πιο προχωρημένων - στο συγκεκριμένο θέμα - κρατών (με χαρακτηριστικότερη τη Βραζιλία), όπου οι σκληρές αυτές εικόνες έχουν ήδη επιβληθεί στις συσκευασίες των τσιγάρων, η ευρωπαϊκή νομοθεσία θα πρέπει να αρχίσει να εφαρμόζεται απ’ άκρη σ’ άκρη της Ε.Ε. από το 2016. Δεν είναι, όμως, μόνο η υποχρέωση της τοποθέτησης των ρεαλιστικών απεικονίσε-

Α

υξάνεται το μέγεθος των προειδοποιήσεων στα πακέτα των τσιγάρων και προστίθενται σκληρές φωτογραφίες των επιπτώσεων του καπνίσματος

ων των επιπτώσεων του καπνίσματος στα πακέτα, αλλά αυτές οι εικόνες θα πρέπει να είναι και ευδιάκριτες, και μάλιστα με το παραπάνω! Οι εικονογραφημένες προειδοποιήσεις θα πρέπει να καλύπτουν τουλάχιστον το 65% της επιφάνειας του κουτιού! Πρόκειται για μια τεράστια διαφορά, ειδικά για χώρες όπως η Ελλάδα, όπου οι προειδοποιήσεις δεν φέρουν εικόνες και η επιγραφή είναι σαφώς μικρότερη. Τώρα τα πακέτα των τσιγάρων θα φιλοξενούν εικόνες, παραδείγματος χάριν, των πνευμόνων ενός καπνιστή ή των δοντιών του.

Ηλεκτρονικό τσιγάρο Η αναθεωρημένη Ευρωπαϊκή Οδηγία

40

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

για τον καπνό περιλαμβάνει και αυστηροποίηση του πλαισίου γύρω από τη χρήση και πώληση ηλεκτρονικών τσιγάρων, ακολουθώντας ανάλογες εξελίξεις στις ΗΠΑ. Με την εφαρμογή της νομοθεσίας, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα θα πρέπει να πωλούνται είτε ως βοηθήματα διακοπής καπνίσματος είτε ως προϊόντα καπνού. Παράλληλα, η περιεκτικότητα της νικοτίνης θα πρέπει να μην ξεπερνάει τα 20 mg ανά ml και, κατ’ επέκταση, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα θα πρέπει να συνοδεύονται από αντίστοιχες προειδοποιήσεις για τους κινδύνους στην υγεία.

Τέλος στα αρωματικά τσιγάρα

Η νομοθεσία επιβάλλει και την απαγόρευση στη διάθεση διαφόρων αρωματικών προϊόντων καπνού, τα οποία εκτιμάται ότι εισάγουν τους νέους στην κακή συνήθεια του καπνίσματος. Σε αυτή την κατηγορία των «απαγορευμένων προϊόντων», περιλαμβάνονται και όσα χαρακτηρίζονται menthol, έχουν δηλαδή άρωμα και γεύση μέντας, αν και η πλήρης απαγόρευση στην κυκλοφορία τους δεν είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί έως το 2020. Η τετραετής αυτή «περίοδος χάριτος» παραχωρείται σε όλα τα προϊόντα με μεγαλύτερο από 3% μερίδιο αγοράς στην Ε.Ε. Το «ψαλίδι» γλυτώνουν οι καπνοί για ναργιλέ, τα πούρα και τα πουράκια.

Τσιγάρα "slim" & στριφτά

Τι ισχύει στην Ελλάδα

Τέλος βάζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα slim πακέτα τσιγάρων, που συνήθως απευθύνονται σε γυναίκες, λόγω… μεγέθους. Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, τα πακέτα των τσιγάρων θα πρέπει να περιέχουν τουλάχιστον 20 τσιγάρα και να μπορούν να «χωρέσουν» τις φωτογραφικές προειδοποιήσεις, «αποστολή» των οποίων είναι να αποτρέψουν καπνιστές και υποψήφιους καπνιστές από το να ενδώσουν στην κακή συνήθεια. Αντίστοιχα, οι συσκευασίες καπνού για στριφτά τσιγάρα, τα οποία είναι ιδιαιτέρως δημοφιλή στη χώρα μας, πρέπει να περιέχουν τουλάχιστον 30 γραμμάρια καπνού, για να διασφαλίζεται ο ελάχιστος χώρος για τη «φιλοξενία» των σκληρών φωτογραφικών μηνυμάτων.

Ελάχιστα - αν όχι καθόλου - έχει αλλάξει η εικόνα σε καφετέριες, εστιατόρια και μπαρ στην Ελλάδα, όπου το τσιγάρο δεν έχει σβήσει στιγμή και οι έλεγχοι είναι ανύπαρκτοι, με δεδομένη και την κατάργηση της δημοτικής αστυνομίας που είχε επιφορτιστεί με το καθήκον να εφαρμόζει τη νομοθεσία. Έτσι, μάλλον ίδιο παραμένει το ποσοστό εκείνων που - σε έρευνα της ΚΑΠΑ Research για λογαριασμό του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, που είχαμε δημοσιεύσει στο PhB Οκτωβρίου - είχαν δηλώσει ότι είχαν βρεθεί τον τελευταίο διάστημα σε κλειστό δημόσιο χώρο όπου άλλοι καπνίζουν. Για την ιστορία, το ποσοστό αυτό ανερχόταν στο 92,5%. Ο

«Πρόκειται για την αποκορύφωση ετών εργασίας εναντίον του έντονου lobbying από την καπνοβιομηχανία και τις ομάδες στήριξής τους», υπογράμμισε η Linda McAvan, Βρετανή εισηγήτρια και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. «Τα νέα μέτρα είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου, με στόχο τον έλεγχο του καπνίσματος, συμβάλλοντας στην προσπάθεια να αποτραπεί η δημιουργία μιας νέας γενιάς καπνιστών. Γνωρίζουμε ότι το κάπνισμα δεν ξεκινάει στην ενήλικη ζωή, αφού η συντριπτική πλειονότητα των καπνιστών άρχισαν την κακή συνήθεια πριν τα 18 τους».

θυμός που καταγραφόταν σε εκείνη την έρευνα, από την πλευρά καπνιστών και μη καπνιστών, για το φαινόμενο παρέμεινε στα λόγια και μετατράπηκε, μάλλον, σε αδιαφορία, αφού καταστηματάρχες και φανατικοί του τσιγάρου συνέχισαν να «ντουμανιάζουν» τα μαγαζιά ανενόχλητοι. Στην έρευνα της ΚΑΠΑ Research, η ευθύνη για την αποτυχία της εφαρμογής της αντικαπνιστικής νομοθεσίας αποδόθηκε ξεκάθαρα στην Πολιτεία, αφού το 70,7% δήλωσε ότι το κράτος δεν έχει κάνει ό,τι πρέπει για την προστασία τους από το παθητικό κάπνισμα. Μέσα σε αυτήν την πραγματικότητα, το ελληνικό Υπουργείο Υγείας και η Υφυπουργός Ζ. Μακρή έχουν επιδοθεί το τελευταίο

Τ

έλος στα πακέτα "slim" των τσιγάρων και στα αρωματικά προϊόντα καπνού

41

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Π

ροσπάθειες εφαρμογής της ισχύουσας αντικαπνιστικής νομοθεσίας καταβάλλει το Υπουργείο Υγείας

Π

«

ρόκειται για την αποκορύφωση ετών εργασίας εναντίον του έντονου lobbying από την καπνοβιομηχανία και τις ομάδες στήριξής τους»

L. McAvan

διάστημα σε μια προσπάθεια «αναβίωσης» και εφαρμογής της αντικαπνιστικής νομοθεσίας, που παραβιάζεται στη συντριπτική περίπτωση των δημόσιων κλειστών χώρων. Το θέμα έφθασε έως τις εισαγγελικές αρχές, και στις 7 Μαρτίου η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευτέρπη Κουτζαμάνη απέστειλε έγγραφο στους εισαγγελείς εφετών της χώρας, με θέμα την πιστή εφαρμογή της νομοθεσίας περί απαγόρευσης του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους. Παράλληλα, το υπουργείο σχεδιάζει να εφαρμόσει μια σειρά από μέτρα που προτείνει ο ΟΟΣΑ και αφορούν κυρίως στην πρόληψη. Εκτός από τη λειτουργία σε 24ωρη βάση της γραμμής 1142 και την εφαρμογή διαδικτυακού χώρου για ενημέρωση και κατάθεση απόψεων, θα υλοποιηθούν και ενημερωτικές εκστρατείες στα σχολεία, με την κινητοποίηση ιατρικών και φαρμακευτικών συλλόγων για την πληροφόρηση των πολιτών. Βέβαια, πέρα από τις συστάσεις, ασαφές είναι το πεδίο δράσης των εισαγγελικών αρχών, καθώς οι έλεγχοι και η επιβολή των κυρώσεων είναι, τουλάχιστον θεωρητικά, έργο των περιφερειών, οι οποίες πλέον κινούνται σε προεκλογικούς ρυθμούς. Άλλωστε, έως ότου έρθουν και παρέλθουν οι εκλογές, θα έχει ήδη έρθει το καλοκαίρι και η εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου δεν αποκλείεται να μετατεθεί για τον επόμενο χειμώνα.

Το "κόστος" του καπνίσματος Περίπου 28% των 500 κατοίκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι καπνιστές, αν και ο αριθμός έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια. Παρόλα αυτά, 700 χιλιάδες άνθρωποι

42

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο λόγω του καπνίσματος και 5,4 εκατομμύρια πεθαίνουν παγκοσμίως - αριθμός που αντιστοιχεί σε ένα θάνατο κάθε 6 δευτερόλεπτα - ενώ το κάπνισμα ευθύνεται και για έναν στους δέκα θανάτους ενηλίκων. Επιπλέον, το ετήσιο κόστος του καπνίσματος εκτιμάται γύρω στα 25 δισ. ευρώ. Διεθνώς, εκτιμάται ότι οι καπνιστές ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο, ενώ σχεδόν τα μισά παιδιά του κόσμου αναπνέουν αέρα μολυσμένο από τον καπνό του τσιγάρου. Άλλωστε, το κάπνισμα είναι παράγοντας κινδύνου για έξι από τις 8 κύριες αιτίες θανάτου στον πλανήτη. Το παθητικό κάπνισμα προκαλεί 600 χιλιάδες πρόωρους θανάτους τον χρόνο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), 100 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από το τσιγάρο τον 20ό αιώνα και, αν η τάση δεν ανακοπεί, οι θάνατοι τον 21ο αιώνα θα φθάσουν το ένα δισεκατομμύριο. Η χώρα μας έχει την πρωτιά στις γυναίκες καπνίστριες, αφού, σύμφωνα με έρευνα του Αμερικανικού Ινστιτούτου Μέτρησης και Αξιολόγησης της Υγείας (IHME), οι καπνίστριες το 2012 αντιστοιχούσαν στο 34,7%. Όπως αναφέρει το ΚΕΕΛΠΝΟ, ετησίως, πάνω από 19 χιλιάδες Έλληνες πεθαίνουν από το κάπνισμα, αν και στην Έρευνα της ΚΑΠΑ Research συστηματικός καπνιστής δήλωνε το 14,8% (14,4% άνδρες, 15,4% γυναίκες) και περιστασιακός καπνιστής το 10,6% (10,4% άνδρες, 11% γυναίκες). Βέβαια, ο ΠΟΥ κατέγραψε μια αύξηση του πληθυσμού των καπνιστών στην Ελλάδα κατά τα έτη 2000 - 2009, τάση που έδειξε σημάδια αναστροφής τα τελευταία χρόνια, με αρκετούς καπνιστές να επιχειρούν να κόψουν τη βλαβερή συνήθεια.•••

43

ΑΡΘΡΟ

• Σοκ και αντιδράσεις από τα νέα αμερικανικά guidelines, που επεκτείνουν τη σύσταση για χορήγηση στατινών στους περισσότερους ενήλικες 40-75 ετών!

Ένα μήλο την ημέρα τις στατίνες κάνει πέρα! του Χρήστου Ντέλλου, Διευθυντή Καρδιολογικού Τμήματος Τζάνειου Νοσοκομείου Πειραιά, Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο αντίλογος στις νέες "οδηγίες" για χοληστερίνη

Ο

ι νέες οδηγίες (guidelines) της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας (AHA) και του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας (ACC),1 που ανακοινώθηκαν πρόσφατα, προκάλεσαν, αμέσως μετά το αρχικό «σοκ», μια διεθνή θύελλα αντιδράσεων, καθώς, ούτε λίγο ούτε πολύ, επεκτείνουν τη σύσταση για χορήγηση στατινών στους περισσότερους ενήλικες 40-75 ετών!

Υπήρξαν επιστημονικά στοιχεία για κάτι τέτοιο; Το αντίθετο. Αναγνωρίζεται στις νέες οδηγίες, πως το «όσο πιο χαμηλά τόσο πιο καλά» για τις τιμές της χοληστερίνης και οι θεραπευτικοί «στόχοι» των προηγούμενων οδηγιών δεν είχαν επιστημονική βάση και ήταν αυθαίρετοι, καθώς η μείωση της χοληστερίνης από μόνη της δεν έχει θεραπευτικό όφελος. Απλώς, κάποιες αμφισβητούμενες μελέτες φαρμακευτικών εταιρειών έδειξαν ένα ελάχιστο όφελος στον καρδι-

44

αγγειακό κίνδυνο με τη χρήση στατινών σε υγιείς πληθυσμούς. Αυτό το ελάχιστο όφελος ήταν όσο και η κατανάλωση ενός μήλου την ημέρα, όπως έδειξε μια πρόσφατη μελέτη.2 Με τη διαφορά ότι με το μήλο, εκτός των άλλων ωφελημάτων, αποφεύγεις και μια σειρά παρενεργειών των στατινών. Επίσης, μια πρόσφατη, ιδιαίτερα αξιόπιστη, σκανδιναβική μελέτη αναφέρει, όπως και παλαιότερες, πως όσοι έχουν υψηλές τιμές χοληστερίνης έχουν περισσότερες πιθανό-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

45

ΑΡΘΡΟ

τητες να ζήσουν παραπάνω, συγκριτικά με εκείνους που οι τιμές τους θεωρούνται «φυσιολογικές»!3 Παρόλα αυτά, οι αμερικανικές οδηγίες (guidelines) αποφάσισαν να ακολουθήσουν τον «ολισθηρό» δρόμο της αναξιοπιστίας που χάραξαν τα τελευταία χρόνια οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές. Αν δεν γίνει κάτι άμεσα, νομίζω πως δεν είναι μακριά η εποχή που οι νέες οδηγίες θα κυκλοφορούν σαν τα νέα ανέκδοτα: «Να σου πω τι λένε τα νέα guidelines»;

Ένα βήμα μπροστά, δύο βήματα πίσω Η πρόληψη των καρδιοαγγειακών νόσων, με έμφαση στη μείωση της χοληστερίνης, κυρίως με τις στατίνες, άρχισε πριν

Έ

να ελάχιστο όφελος στον καρδιαγγειακό κίνδυνο, όσο και η κατανάλωση ενός μήλου την ημέρα, έχουν οι στατίνες σε υγιείς πληθυσμούς

46

30 χρόνια και θεωρήθηκε από κάποιους επανάσταση στην ιατρική, ανάλογη με εκείνη της έλευσης των αντιβιοτικών. Αν και η σύγκριση δεν είναι καθόλου εύστοχη, καθώς μπροστά στην επανάσταση των αντιβιοτικών, εκείνη των στατινών μοιάζει περισσότερο με πραξικόπημα, ακολουθώντας τη μοίρα πολλών επαναστάσεων και πραξικοπημάτων, όπου τα πράγματα άρχισαν από νωρίς να πηγαίνουν άσχημα. Και ενώ για τα αντιβιοτικά - φάρμακα πολύ πιο χρήσιμα - υπάρχουν έντονες προειδοποιήσεις να μη γίνεται κατάχρηση, για τις στατίνες, υπερτονίζοντας τα οφέλη και υποβαθμίζοντας τις σοβαρές παρενέργειες, γίνεται ακριβώς το αντίθετο.4, 5 Έτσι, σιγά-σιγά, «η επανάσταση των στατινών» οδηγείται σε πλήρη «ολοκληρωτισμό», όπου τα επιστημονικά επιχειρήματα και η λογική υποχω-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

ρούν μπροστά στην πίστη και την υπακοή σε αυθαίρετες «κατευθυντήριες οδηγίες», από ένα επιστημονικό ιερατείο που πολλοί πιστεύουν πως ενδιαφέρεται περισσότερο για τα δικά του συμφέροντα, ενισχύοντας τα κέρδη της φαρμακοβιομηχανίας, παρά για εκείνα της υγείας των ασθενών. Τα νέα αμερικανικά guidelines κάνουν ένα βήμα μπροστά, αναγνωρίζοντας λάθη των προηγούμενων οδηγιών, και δύο βήματα πίσω, επεκτείνοντας αυθαίρετα τη χρήση των στατινών σε υγιείς πληθυσμούς με χαμηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο. Οδηγούν, με αυτόν τον τρόπο, στην πλήρη «στατινοποίηση του πλανήτη», όπως πολύ εύστοχα επισημαίνει σε πρόσφατο άρθρο στο JAMA, ο καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ των ΗΠΑ, Ιωάννης Ιωαννίδης, προ-

σθέτοντας πως «είναι αβέβαιο αν αυτό θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα ή μία από τις χειρότερες καταστροφές της ιστορίας της ιατρικής», καθώς υπάρχουν σοβαρές ατέλειες στην τεκμηρίωση των νέων οδηγιών. Είναι ευκαιρία, γράφει επίσης ο καθηγητής κ. Ιωαννίδης, με αφορμή τη διαμάχη γύρω από τα νέα guidelines, να ξανασκεφθούμε τη σύνθεση των επιτροπών που τα φτιάχνουν, σε συνάρτηση με τις οικονομικές σχέσεις των μελών τους με την ιατρική βιομηχανία.6

Ένα βήμα μπροστά Οι νέες οδηγίες - πρέπει να το παραδεχθούμε - στην αρχή κάνουν ένα βήμα μπροστά. Κάτω από την πίεση των επιστημονικών δεδομένων, ίσως και σαν άλλοθι

αντικειμενικότητας για τα δύο βήματα πίσω που ακολουθούν, αναγνωρίζουν ότι το καθοριστικό για τον καρδιαγγειακό κίνδυνο δεν είναι οι τιμές της χοληστερίνης, αλλά ο «συνολικός κίνδυνος του αρρώστου». Το σλόγκαν «όσο πιο χαμηλά τόσο πιο καλά» για τις τιμές της χοληστερίνης επιτέλους εγκαταλείπεται. Επίσης, οι «θεραπευτικοί στόχοι» αναγνωρίζεται πως ήταν αυθαίρετοι και καταργούνται, καθώς δεν στηρίζονταν σε επιστημονική τεκμηρίωση. Η θεραπευτική δράση των στατινών αναγνωρίζεται πως δεν έχει να κάνει με τη μείωση της χοληστερίνης, αλλά με την αντιφλεγμονώδη δράση τους σε ευάλωτα αγγεία, από την επίδραση κυρίως άλλων παραγόντων κινδύνου, όπως το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η καθιστική ζωή και

οι «ασθενείς» με σύσταση για λήψη στατινών, αφού οι περισσότεροι άνθρωποι με υψηλές τιμές χοληστερίνης δεν είναι και υψηλού κινδύνου. Εδώ λοιπόν οι σοφοί των guidelines έκαναν το πρώτο βήμα πίσω, αποφασίζοντας να κατεβάσουν δραματικά τον πήχη για τη χορήγηση στατινών. Δεν θα θεωρείται πλέον ο 10ετής καρδιαγγειακός κίνδυνος του 10-20% το όριο για τη χορήγηση των στατινών, όπως ίσχυε στα προηγούμενα αμερικανικά guidelines (το βρετανικό NICE επίσης θεωρεί το 20%), αλλά το 7.5% ή ακόμα και το 5%! Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Αν σήμερα ένας στους τρεις αμερικανούς πολίτες άνω των 40 ετών παίρνει στατίνες, από αύριο θα πρέπει να παίρνει ένας στους δύο, δηλαδή θα σημειωθεί μια αύξηση «ασθενών» και κατανάλωσης στα-

το stress. Αναγνωρίζεται επίσης, πως φάρμακα που κυκλοφορούν για πολλά χρόνια, με τεράστια παγκόσμια κατανάλωση, όπως η εζετιμίμπη - μόνη της ή σε συνδυασμό με στατίνη - η νιασίνη και οι φιμπράτες, παρότι κατεβάζουν σημαντικά τις τιμές της χοληστερίνης, ακόμα και κάτω των «στόχων», δεν πετυχαίνουν θεραπευτικό όφελος, αφού στερούνται της αντιφλεγμονώδους δράσης των στατινών στα αγγεία, ενώ αυξάνουν τον κίνδυνο παρενεργειών και φυσικά το κόστος. Όλες τις παραπάνω διαπιστώσεις, επί χρόνια υποστήριζα επίμονα και ενοχλητικά για πολλούς, σε συνέδρια και άρθρα.

τινών κατά 70%! Τι έχουν να κερδίσουν αυτοί οι νέοι «ασθενείς» με βάση τις αμφισβητούμενες μελέτες, που υπερτονίζουν τα οφέλη και παραβλέπουν, προκλητικά, τις παρενέργειες των στατινών, στις οποίες στηρίχθηκαν και οι νέες οδηγίες; Κρατηθείτε: Στους 140 που θα παίρνουν στατίνες, μόνο ένας θα γλυτώσει ένα καρδιακό επεισόδιο, χωρίς όμως να ζήσει περισσότερο ή να είναι υγιέστερος! Από την άλλη, περισσότεροι από 18 θα έχουν σοβαρές παρενέργειες, όπως μυοπάθεια, με μυϊκούς πόνους και αδυναμία, σακχαρώδη διαβήτη, καταρράκτη, νοητικές διαταραχές, ακόμα και στυτική δυσλειτουργία. Τα παραπάνω καταγγέλλουν από τους New York Times η καθηγήτρια Rita Redberg (καρδιολόγος και εκδότρια του περιοδικού JAMA) και ο Dr John Abramson (lecturer at Harvard

Δύο βήματα πίσω Θα ανέμενε λοιπόν κανείς, με βάση τα παραπάνω, πως πλέον θα ήταν λιγότεροι

Σ

ιγά-σιγά «η επανάσταση των στατινών» οδηγείται σε πλήρη «ολοκληρωτισμό»

47

ΑΡΘΡΟ

Τ

ο σλόγκαν «όσο πιο χαμηλά τόσο πιο καλά» για τις τιμές της χοληστερίνης επιτέλους εγκαταλείπεται

Τ

α νέα αμερικανικά guidelines επεκτείνουν αυθαίρετα τη χρήση των στατινών σε υγιείς πληθυσμούς με χαμηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο

48

Medical School), συγγραφέας και σχετικού άρθρου στο BMJ.7, 8 Ένα δεύτερο, απίστευτο, βήμα πίσω έγινε με την εμφάνιση στις οδηγίες του «ελαττωματικού calculator»! Εδώ τα πράγματα ξεφεύγουν τελείως και αν είναι αλήθεια ότι καταγγέλλεται από πολύ επίσημα και έγκυρα χείλη, πρέπει να επέμβει εισαγγελέας. Οι νέες οδηγίες έχουν ενσωματωμένο και έναν «calculator», μια μέθοδο δηλαδή υπολογισμού του καρδιαγγειακού κινδύνου που αναφέραμε, και που με βάση αυτόν οι υγιείς με ρίσκο πάνω από 7.5% συστήνεται να παίρνουν στατίνες. Σε αυτόν λαμβάνεται υπόψη η ηλικία, το φύλο, η φυλή, το κάπνισμα, η υπέρταση και οι τιμές της χοληστερίνης. Εδώ και ένα χρόνο οι υπεύθυνοι των guidelines παραδέχονται πως έχουν προειδοποιήσεις πως αυτός ο «calculator» έχει σοβαρή βλάβη και πρέπει να διορθωθεί, γιατί υπερεκτιμά το ρίσκο κατά 75150%, με αποτέλεσμα να βγάζει σχεδόν όλους τους Αμερικανούς άνω των 50 ετών με ρίσκο μεγαλύτερο του 7.5 και επομένως κατάλληλους για λήψη στατινών! Ενδεικτικά, ένα άτομο που δεν καπνίζει, δεν έχει υπέρταση ούτε υψηλές τιμές χοληστερίνης και με score 4, με βάση τον παλιό υπολογισμό, τώρα εμφανίζεται με score 8! Αυτοί που τα καταγγέλλουν με δημοσίευση στο Lancet, ακόμα και στην εφημερίδα New York Times, είναι οι καθηγητές Paul Ridken και Nancy Cook, υποστηρικτές των νέων guidelines όσον αφορά το βήμα μπροστά και το πρώτο βήμα πίσω. Όμως, το δεύτερο βήμα πίσω με τον ύποπτο calculator έπεσε πολύ βαρύ στη συνείδησή τους.9, 10 Τον έντονο προβληματισμό του και τις ενστάσεις του για τον «calculator» επίσης εξέφρασε ο καθηγητής, «leading cardiologist» και

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

πρώην πρόεδρος του ACC, Steven Nissen, ζητώντας την αναστολή της εφαρμογής των νέων οδηγιών. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Something is terrible wrong!».11

"Μονομαχία στο Ελ Πάσο" Έγινε λοιπόν ένας χαμός (turmoil κατά τους Αμερικανούς), πριν δυο μήνες στο συνέδριο της AHA, που πραγματοποιήθηκε συμπτωματικά στο Ντάλλας του Τέξας, όπου και παρουσιάστηκαν τα νέα guidelines. Μετά από ανταλλαγή επιστημονικών «πυροβολισμών» μεταξύ στατινόφιλων και αντιρρησιών συνείδησης, η επιτροπή των νέων guidelines συνεδρίασε και επανεξέτασε τον παράξενο και ύποπτο «calculator». Τον βρήκε όμως μια χαρά - οι στατινόφιλοι είχαν την πλειοψηφία - και χωρίς ανάγκη επιδιόρθωσης, εκφράζοντας μάλιστα την πεποίθηση ότι θα φανεί πολύ χρήσιμος (μάλλον στους ίδιους). Ο νέος «calculator», λοιπόν, φαίνεται να είναι ο «δούρειος ίππος» για να περάσει η επιστημονικά απαράδεκτη πρόταση που έγινε τα τελευταία χρόνια, να παίρνουν στατίνες όλοι οι άνω των 50 ετών! Πάντως πρέπει να παραδεχθούμε πως έτσι στην Αμερική, τη χώρα με το μεγαλύτερο κόστος, αλλά τους χειρότερους δείκτες υγείας στις ανεπτυγμένες χώρες, η δουλειά των γιατρών γίνεται ευκολότερη. Όποιον μεσήλικα και να βάζουν στον «calculator» θα τους βγαίνει κατάλληλος για στατίνες. Άρα γιατί να χάνουν χρόνο; Μετά από λίγο, όποιος άνω των 50 μπαίνει στο ιατρείο θα βγαίνει με στατίνη χωρίς άσκοπους και χρονοβόρους υπολογισμούς. Άλλωστε ο χρόνος είναι χρήμα! Ας δούμε επομένως τα νέα αμερικανικά guidelines και από τη θετική τους πλευρά. Είναι αλήθεια, πως

με την εφαρμογή τους θα κερδίσει πολύς κόσμος. Αυτοί που τα έγραψαν, αυτοί που φτιάχνουν τις στατίνες, αυτοί που τις διαφημίζουν μέχρι αηδίας, αυτοί που τις συνταγογραφούν και αυτοί που τις πουλάνε. Αν κέρδιζαν κάτι και αυτοί που θα τις πιουν, ή τουλάχιστον αν δεν έχαναν, θα ήταν τέλεια! Τι να κάνουμε όμως; Τίποτα δεν είναι τέλειο σ’ αυτόν τον κόσμο… Τουλάχιστον με το «ένα βήμα μπροστά» των νέων οδηγιών γλιτώνουμε από τους συνδυασμούς των στατινών με άλλα φάρμακα για τη χοληστερίνη, που αυξάνουν το κόστος και τις παρενέργειες, όπως η εζετιμίμπη; Όχι, πρώτον γιατί τους συστήνουν τα ευρωπαϊκά guidelines για την επίτευξη των «στόχων» στους οποίους πιστεύουν ακόμα και δεύτερον, γιατί στην Αμερική ανέλαβε την προστασία τους το FDA! Δήλωσε πως θα επιτρέψει την κυκλοφορία και σε νέο συνδυασμό στατίνης με εζετιμίμπη, με μόνο κριτήριο τη μείωση της χοληστερίνης, χωρίς δηλαδή αποδείξεις για κλινικό όφελος, αγνοώντας τη μοναδική μη αμφισβητούμενη σύσταση των νέων αμερικανικών οδηγιών!12 Δυστυχώς, σε Ευρώπη και Αμερική τα μέλη των επιτροπών των guidelines και οι οργανισμοί ελέγχου φαρμάκων και συσκευών χρηματοδοτούνται από την ιατρική βιομηχανία ανοικτά, πλουσιοπάροχα και νόμιμα.

«Corruption in a legal way» το λένε κάποιοι στην Αμερική. Έτσι, με τον καιρό, τα νέα guidelines θυμίζουν περισσότερο οδηγίες της καρδιολογικής βιομηχανίας, παρά της κάθε καρδιολογικής εταιρείας. Είναι αλήθεια, πως μέχρι τις τελευταίες οδηγίες, τα αμερικανικά guidelines, αντίθετα με τα ευρωπαϊκά, προσπαθούσαν να κρατήσουν τα προσχήματα αντικειμενικό-

τητας. Τώρα, πολλοί πιστεύουν πως οι νέες οδηγίες, που έφθασαν να χαρακτηρίζονται καταστροφικές - «wrecking ball» - θα γίνουν μπούμερανγκ και μοιραίο πλήγμα για την αξιοπιστία γενικά των guidelines.13 Ήδη τα νέα αμερικανικά guidelines για τη χοληστερίνη, αλλά και τα άλλα τρία που ανακοινώθηκαν μαζί, απορρίφθηκαν από την Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ενδοκρινολογίας, που δήλωσε πως δεν τα εγκρίνει.14 Ο «αγώνας της ανεξαρτησίας» στην Αμερική, και αλλού, από τα guidelines, που εξελίσσονται σε «moneylines», φουντώνει!

Ο

ι σοφοί των guidelines έκαναν το πρώτο βήμα πίσω, αποφασίζοντας να κατεβάσουν δραματικά τον πήχη για τη χορήγηση στατινών

Ένα μήλο την ημέρα Μια πρόσφατη βρετανική μελέτη ήρθε να φωτίσει το θέμα που δημιουργήθηκε με τις νέες «οδηγίες», συγκρίνοντας την επίδραση που θα είχε η χορήγηση στατινών σε όλους τούς άνω των 50 ετών - αν πιστέψουμε τις αμφισβητούμενες μελέτες - με εκείνη της κατανάλωσης ενός μήλου την ημέρα. Συμπεραίνουν ότι το όφελος θα είναι το ίδιο, με τη διαφορά ότι αυτοί που θα προτιμήσουν το μήλο θα αποφύγουν τις παρενέργειες των στατινών, όπως μυαλγίες, αδυναμία, μυοπάθεια, καταρράκτη, σακχαρώδη διαβήτη κ.λπ.2 Δεν προτείνουν βέβαια σε όποιον παίρνει στατίνες να τις αντικαταστήσει με μήλα. Ασθενείς με στεφανιαία νόσο, αγγειοπάθεια ή έστω ισχυρούς παράγοντες κινδύνου, χρειάζονται και στατίνες και φρούτα. Οι άλλοι, όμως, ο πολύς κόσμος, ας προτιμήσει ένα φρούτο ή λίγο περπάτημα παραπάνω και βέβαια να κόψει το κάπνισμα. Έχει να κερδίσει πολύ περισσότερα. Η ψευδαίσθηση ότι ένα χάπι μπορεί να μας προφυλάξει είναι πολύ επικίνδυνη! Αν επομένως προτείνουν σε κάποιον ένα χα-

49

ΑΡΘΡΟ

πάκι στατίνης την ημέρα, επειδή απλώς το λένε τα νέα guidelines ή επειδή οι τιμές της χοληστερίνης του δεν είναι «φυσιολογικές», ας σκεφθεί και ας συζητήσει με τον γιατρό του μήπως είναι καλύτερα να το αλλάξει με ένα μήλο. Μεταξύ μας, αμφιβάλλω αν και το ένα μήλο την ημέρα από μόνο του μπορεί να έχει κάποια αξιόλογη προστασία. Αν όμως πρόκειται να πιστέψουμε ένα ψέμα, ας πιστέψουμε τουλάχιστον το πιο ευχάριστο και ακίνδυνο.

Η υψηλή χοληστερίνη προσθέτει χρόνια! Τα «φυσιολογικά όρια» της χοληστερίνης είναι τελείως αυθαίρετα και θα ήταν πολύ χρήσιμα τα αποτελέσματα μιας νέ-

Έ

να βήμα πίσω έγινε με την εμφάνιση στις οδηγίες του «ελαττωματικού calculator»!

50

ας μελέτης που θα σύγκρινε την επιβίωση των ανθρώπων με τιμές χοληστερίνης πάνω και κάτω από τα ανώτερα «φυσιολογικά όρια». Λοιπόν αυτή η μελέτη ολοκληρώθηκε στη Δανία και δημοσιεύθηκε πριν μερικούς μήνες.3 Παρακολούθησαν για αρκετά χρόνια 118.160 άτομα άνω των 50 ετών και διαπίστωσαν ότι η θνητότητα από όλες τις αιτίες ήταν μικρότερη στα άτομα με τις υψηλές τιμές ολικής, αλλά και LDL (κακής) χοληστερίνης, συγκριτικά με τη θνητότητα εκείνων με τιμές ολικής χοληστερίνης κάτω των 190 mg/ml και LDL 115 mg/ml, οι οποίες θεωρούνται φυσιολογικές! Συμπεραίνουν λοιπόν, πως οι υψηλές τιμές της ολικής ή ακόμα και της (κακής) LDL χοληστερίνης δεν φαίνεται να είναι επιζήμιες για τον γενικό πληθυσμό! Και άλλες μελέτες έχουν

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

δείξει παρόμοια αποτελέσματα, αλλά αυτή ήταν η πιο μεθοδική και επιστημονικά τεκμηριωμένη. Η χοληστερίνη, πολύτιμη και αναντικατάστατη δομική ουσία του οργανισμού, δαιμονοποιήθηκε δυστυχώς τις τελευταίες δεκαετίες, για εμπορικούς λόγους. Για πολλούς, τα πραγματικά φυσιολογικά όρια της χοληστερίνης θα πρέπει να αγγίζουν τα όρια της οικογενούς υπερχοληστεριναιμίας (1 στα 500 άτομα), δηλαδή πάνω από 320 mg/ml, όπως άλλωστε είχαν ορισθεί αρχικά, πριν αρχίσουν τα guidelines σταδιακά να τα ροκανίζουν. Εξάλλου, οι άνθρωποι με υψηλή ολική και LDL χοληστερίνη συνήθως έχουν υψηλή και την (καλή) HDL. Ο αθηρωματικός δείκτης, η σχέση δηλαδή της LDL προς την HDL, που πραγματι-

κά πρόσφερε έναν χρήσιμο προγνωστικό δείκτη, έχει προ πολλού αποσυρθεί σαν θεραπευτικό κριτήριο από τις «οδηγίες», γιατί μειώνει δραστικά τον αριθμό των «ασθενών» και την κατανάλωση φαρμάκων.

Τι σημαίνουν οι νέες οδηγίες για τη χώρα μας; Σχεδόν τίποτα! Είμαστε πολύ μπροστά, έτσι και αλλιώς, στη «στατινοποίηση του πλανήτη». Τι να μας πει εμάς το όριο κινδύνου 20% που έγινε 7.5%, όταν στην Ελλάδα οι στατίνες χορηγούνται και σε ανθρώπους με 0% κίνδυνο; Όποια τιμή χοληστερίνης είναι πάνω από 190 mg/dl πυροβολείται με στατίνη ή και συνδυασμό στατίνης-εζετιμίμπης. Μέθοδος Τέξας και βάλε! Αυτό είναι το αποτέλεσμα της δραστικής πλύσης εγκεφά-

λου σε γιατρούς και κοινό από έμμισθους (hired) ομιλητές συνεδρίων και συντάκτες άρθρων, ιδρυμάτων καρδιοφοβίας, ημερών τρομοχοληστερίνης, συμποσίων στατινολαγνείας και περιοδευόντων θιάσων χοληστερινοφοβίας. Πότε κανείς αλήθεια έχει ακούσει σε συνέδριο από «opinion leader» πως άτομα με ολική χοληστερίνη 310 mg μπορεί να έχουν ρίσκο 0% ή 1% ή 2% και φυσικά δεν χρειάζονται στατίνες; Και όμως αυτή η πληροφορία υπάρχει ακόμα στα guidelines! Πόσοι την ξέρουν, πόσοι τη λένε και πόσοι την εφαρμόζουν; Πόσοι γιατροί θυμούνται πως οι στατίνες είναι αντένδειξη στην έκδηλη καρδιακή ανεπάρκεια, ακόμα και μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου ή ότι οι υπερήλικες δεν πρέπει να παίρνουν στατίνες; Πόσοι λαμβάνουν υπό-

Αναφορές

ψη τους ότι στην πρωτογενή πρόληψη δεν έχει αποδειχθεί κανένα όφελος στις γυναίκες με λήψη στατινών, ενώ οι επιπλοκές είναι συχνότερες; Και αυτές οι πληροφορίες υπάρχουν στα guidelines. Για αυτά όμως οι «διαφωτιστές», με το αζημίωτο, των γιατρών και της κοινής γνώμης δεν λένε τίποτα! Εξακολουθούμε, λοιπόν, αυτήν την τραγική περίοδο για τη χώρα, που οι πόροι για την υγεία και οι οικονομικές δυνατότητες των πολιτών μειώνονται δραστικά, σε σημείο που να μην μπορούν να προμηθευτούν τα πραγματικά απαραίτητα φάρμακά τους, να «θεραπεύουμε» σε μαζική κλίμακα και να εκθέτουμε σε σοβαρούς κινδύνους παρενεργειών τους υγιείς, που είχαν την ατυχία η τιμή της χοληστερίνης τους να περισσεύει στο «κρεβάτι του Προκρούστη» των «φυσιολογικών τιμών».•••

6. John P. A. Ioannidis. More than a billion people taking statins? Potential implications of the new cardiovascular guidelines. JAMA, published online December 02, 2013 7. Abramson JD, Redberg RF. Don’t Give More Patients Statins. The New York Times. November 13, 2013 8. Abramson JD, Rosenberg HG, Jewell N, et al. Should people at low risk of cardiovascular disease take a statin? BMJ 2013;347:f6123 9. Ridker PM, Cook NR. Statins: new American guidelines for prevention of cardiovascular disease. The Lancet, early on line publication, 20 November 2 10. Risk Calculator for Cholesterol Appears Flawed.

The New York Times. November 17, 2013 11. How good is the new ACC/AHA risk calculator?

Medscape. November 18, 2013 12. U.S. FDA says new cholesterol drugs may not need outcome studies.www.reuters.com Nov 14, 2013 13. Cardiology in 2013: Like a wrecking ball. The guidelines wrecking ball. Cardiobrief. Dec 26, 2013 14. Endocrinology Group Rejects New AHA/ACC CVD Guidelines www.medscape.com Dec 13, 2013

1. Stone N, Robinson J, Lichtenstein A, et al. 2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol to Reduce Atherosclerotic Cardiovascular Risk in Adults: A report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. Circulation, published online November 12, 3013 2. An apple (or statin) a day will keep the doctor away: Population Health Analysis. Medscape. Dec 18, 2013 3. Bathoum L, Depont Christensen R, Engers Pedersen L, et al. Association of lipoprotein level with mortality in subjects aged 50+ without previous diabetes or cardiovascular disease: A population-based register study. Scand J Prim Health Care, 2013 Sept;31(3):172-80 4. Sultan S, Hynes N. The Ugly Side of Statins. Systemic Appraisal of the Contemporary Un-Known Unknowns.

OJEMD, 2013, 3, 179-185 5. Malhotra A. Saturated fat is not the major issue.

BMJ 2013, 347:f6340

Ο

«αγώνας της ανεξαρτησίας» στην Αμερική, και αλλού, από τα guidelines, που εξελίσσονται σε «moneylines», φουντώνει!

51

ΑΡΘΡΟ

• Οι ψυχολογικές επιπτώσεις της κρίσης, αλλά και της επικρατούσας πολιτικής και ιδεολογίας σε ενήλικες, εφήβους και παιδιά

Οι ψυχολογικές "πληγές" από την κρίση των Δημήτρη Κ. Αναγνωστόπουλου και Ευγενίας Σουμάκη*

Η κατάσταση της ψυχιατρικής των παιδιών και των εφήβων στην «Ελλάδα της κρίσης»

Η

σύγχρονη κρίση της ελληνικής κοινωνίας αγκαλιάζει όλες τις λειτουργίες της. Είναι κρίση της οικονομίας, της ιδεολογίας, του κοινωνικού συμβολαίου, εν τέλει της πολιτικής. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η επιβολή απότομων και βίαιων αλλαγών στο σύνολο των δομών του ελληνικού κράτους, με μόνο κριτήριο την εξοικονόμηση πόρων για την εξυπηρέτηση του χρέους.

Στο διάστημά της το εθνικό εισόδημα μειώθηκε κατά 25%, η ανεργία τριπλασιάστηκε στο 27%, ενώ στους νέους μέχρι 24 ετών εκτοξεύθηκε στο 54%! Οι ελαστικές μορφές εργασίας, για πρώτη φορά, υπερτερούν στην αγορά εργασίας, ενώ οι προσλήψεις στον δημόσιο τομέα ουσιαστικά έχουν καταργηθεί. Οι μισθοί και οι συντάξεις μειώθηκαν μέχρι 40% και συρρικνώθηκαν τα

52

κοινωνικά επιδόματα. Το 30% των πολιτών ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Ταυτόχρονα, τα ασφαλιστικά ταμεία, λόγω του «κουρέματος» των αποθεματικών τους, δεν μπορούν να καλύψουν τις τρέχουσες ιατροφαρμακευτικές δαπάνες των ασφαλισμένων τους. Οι τομείς της παιδείας, της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας υφίστανται κατά προτεραιότητα τις αρνητικές συνέπειες.

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

*Δημήτρης Κ. Αναγνωστόπουλος: Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής, Υπηρεσία Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων, Κοινοτικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής Βύρωνα Καισαριανής, 1η Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών. Ευγενία Σουμάκη: Παιδοψυχίατρος, Ψυχαναλύτρια, Γενική Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας, Επιστημονική Διευθύντρια της Διαγνωστικής και Θεραπευτικής Μονάδας «Σπύρος Δοξιάδης».

53

ΑΡΘΡΟ

Οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία Αυτή η γενικευμένη κρίση επηρεάζει την ψυχική υγεία με δύο αλληλοτροφοδοτούμενους τρόπους: Πρώτον εξασθενεί τους προστατευτικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και τη διατήρησή της και δεύτερον ενισχύουν και αυξάνουν τους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση ψυχικών διαταραχών. Παράγοντες όπως η εργασιακή ανασφάλεια, η ανεργία, η αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός - ιδιαίτερα των ευπαθών ομάδων - η αδυναμία ελέγχου της ζωής του ατόμου και η αβεβαιότητα για το μέλλον, ωθούν τη μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων τόσο σε

Ο

ι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης έχουν ήδη αρχίσει να αντανακλώνται στους δείκτες ψυχικής υγείας

ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο να βιώνει καταστάσεις που προκαλούν βαθύ ψυχικό πόνο και απόγνωση. Σε αυτό συμβάλλει και η διαρκής άδικη ενοχοποίηση των πολιτών για την κατάστασή τους, γιατί ενώ εστιάζει σε υπαρκτές αδυναμίες τους, αποκρύπτει το διαφορετικό μέγεθος της ευθύνης του καθενός. Επίσης καθιστώντας τους αποκλειστικά υπεύθυνους, ως ξεχωριστή περίπτωση από τους υπόλοιπους λαούς της Ευρώπης, αυξάνονται τα αισθήματα μειονεξίας, ανικανότητας και ενοχής. Όμως έτσι παραβλέπεται το γεγονός ότι η κρίση στην Ελλάδα είναι μέρος της ευρωπαϊκής και αποτέλεσμα της διεθνούς κρίσης που ξέσπασε το 2008.

Οι επιπτώσεις στους ενήλικες Όλα αυτά συμβάλλουν στη σημαντική αύξηση της ψυχιατρικής νοσηρότητας στο σύ-

54

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

νολό της και είναι επαρκώς μελετημένα και τεκμηριωμένα από την επιστημονική κοινότητα κατά την έρευνα παρόμοιων κρίσεων διαχρονικά. Ιδιαίτερα έχει αναδειχθεί η σημαντική αύξηση της κατάθλιψης, των αποπειρών αυτοκτονίας και της αυτοκτονίας και η συσχέτισή τους με την ανεργία και την εργασιακή ανασφάλεια.(1) Επίσης η ευθεία συσχέτιση ανάμεσα στον πλούτο μιας χώρας και στο επίπεδο της ψυχικής υγείας του πληθυσμού.(2, 3). Στη χώρα μας τα πιο πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα επιβεβαιώνουν τα παραπάνω. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης έχουν ήδη αρχίσει να αντανακλώνται στους δείκτες ψυχικής υγείας. Οι κλήσεις στη μία εθνική γραμμή βοήθειας για την αυτοκτονία έχουν παρουσιάσει αύξηση κα-

τά 70%. Το ποσοστό αυτοκτονιών έχει αυξηθεί από 2,8 ανά 100.000 πληθυσμού το 2008 σε 5,2 το 2010.(4) Η πιο πρόσφατη εθνική επιδημιολογική έρευνα δείχνει υψηλή θετική συσχέτιση ανάμεσα στην εκδήλωση επιθυμίας θανάτου και την ανεργία, αλλά και την εμφάνιση σοβαρής ψυχοπαθολογίας και ανεργίας.(5) Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, 1 στους 6 Έλληνες ηλικίας 1870 έχει αναπτύξει κλινικά σημαντική ψυχοπαθολογία και ένας στους 12 (600.000) σοβαρή ψυχοπαθολογία. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι το 75% του πληθυσμού που εμφανίζουν κάποιου είδους ψυχοπαθολογία δεν λαμβάνουν κάποιου είδους θεραπεία για το πρόβλημά τους. Σε περιόδους κρίσεως έχει παρατηρηθεί το εξής απαράδεκτο, αλλά και μακροπρόθεσμα αντιπαραγωγικό, φαινόμενο: ενώ οι απαιτήσεις σε υπηρεσίες ψυχικής φροντίδας αυξάνονται, εξαιτίας των περι-

Ένα από τα πιο βασικά ψυχικά παράγωγα της κρίσης είναι το γενικευμένο αίσθημα αβεβαιότητας και ανασφάλειας. Αυτό επηρεάζει ατομικές και ομαδικές κοινωνικές συμπεριφορές των ενηλίκων που διαμορφώνουν ένα αρνητικό περιβάλλον για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη της ευπαθέστερης των κοινωνικών ομάδων, που είναι τα παιδιά και οι νέοι.(7)

παιδιού του, ο καταθλιπτικός αδυνατεί να εμπεριέξει τις αγωνίες του και να παρέξει σταθερότητα και συναισθήματα φροντίδας, με αποτέλεσμα να το οδηγεί σε σύγχυση ρόλων, σε ψυχικές αναστολές των αναγκών του, στη διαμόρφωση ενός «ψευδούς εαυτού». Ο ενοχικός γονιός θα μεταφέρει τα δικά του άλυτα συγκρουσιακά θέματα στο παιδί με αντιφατικά και αντικρουόμενα μηνύματα. Οι μεταβολές της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, οι πολιτισμικού χαρακτήρα ιδιαιτερότητες, η κατάργηση των θεσμών, η συνεχής διάψευση, η έλλειψη ορίων, η σύγχυση ρόλων και γενικά τα διάφορα οικογενειακά μυστικά, οι σοβαρές συγκρούσεις και η δυσαρμονία του γονεϊκού ζεύγους, είναι γνωστοί παράγοντες κινδύνου που φέρνουν το παιδί σε

Το παιδί γεννιέται με ένα ψυχικό και πολιτισμικό υπόβαθρο, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσει συμπεριφορικές, συναισθηματικές και φαντασιωσικές σχέσεις με τη μητέρα του, τον πατέρα του και τα αδέρφια του, ο δε τρόπος του καθορίζεται, σε μεγάλο βαθμό, από την κοινωνία στην οποία ανήκει. Η οικογένεια είναι ένα σύστημα που αποτελείται από πολλαπλές κυκλικές αλληλεπιδράσεις. Αυτή τη χρονική περίοδο, τα συγκεκριμένα γεγονότα που η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει, προκαλούν κρίση σε ολόκληρη την οικογένεια, άσχετα από το αν εκδηλώνεται σε ένα ή περισσότερα μέλη της. Η κοινωνία λοιπόν βρίσκεται σε κρίση και η οικογένεια, ως φορέας της διαταραχής, κατακλύζεται από αισθήματα απόγνωσης και αβοήθητου. Οι σχέσεις γονιών-παιδιών αναδιαμορφώνονται. Ο γονιός με αγχώδη διαταραχή αδυνατεί να απορροφήσει τα άγχη του

μια κατάσταση είτε τραυματική, λόγω της φύσης των ερεθισμάτων που δέχεται, είτε απώλειας του διευκολυντικού – υποστηρικτικού ρόλου του οικογενειακού πλαισίου. Το αποτέλεσμα είναι παιδιά παραμελημένα ή υπερπροστατευμένα και ανώριμα και ψυχισμοί σε αναστολή - ακινητοποίηση σαν άμυνα για την ψυχική τους επιβίωση ή ψυχισμοί που εκδηλώνονται με βία, εκδραματίζοντας τα σιωπηλά αισθήματα οδύνης και οργής. Για τους εφήβους οι διαδικασίες φαίνονται πιο δύσκολες, καθώς οι ταυτίσεις είναι μια επιτακτική τους ανάγκη ως μηχανισμός άμυνας που θα στηρίξει τη ναρκισσιστική και ιδεολογική τους ανακατάταξη για τον σχηματισμό της ταυτότητας. Οι ταυτίσεις όμως αποκαλύπτονται σαθρές, τα πρότυπα κατακρημνίζονται, οι γονείς αποδεικνύονται αδύναμοι και ανίκανοι να δεχθούν την επιθετικότητα της αυτονόμησης, οι δε φαντα-

κοπών στις κοινωνικές δαπάνες, η παροχή τους μειώνεται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου, που συντηρεί και χειροτερεύει διαρκώς το επίπεδο της ψυχικής υγείας.(6)

Οι επιπτώσεις στα παιδιά και στους εφήβους

Ο

ι κλήσεις στη μία εθνική γραμμή βοήθειας για την αυτοκτονία έχουν παρουσιάσει αύξηση κατά 70%

55

ΑΡΘΡΟ

Τ

ο ποσοστό αυτοκτονιών έχει αυξηθεί από 2,8 ανά 100.000 πληθυσμού το 2008, σε 5,2 το 2010

Ό

σον αφορά τα πρότυπα, τα παιδιά, και ιδιαίτερα οι νέοι, βρίσκονται κάτω από μια ιδεολογική βία που τους θέτει αντιμέτωπους με ψευτοδιλήμματα

56

σιώσεις που βοηθούν στην επεξεργασία της μετάβασης εκλείπουν.

Οι επιπτώσεις της επικρατούσας πολιτικής και ιδεολογίας Η πολιτική σήμερα στοχεύει την κατάσταση εμβροντησίας – shock, που οδηγεί το άτομο - ενήλικα ή έφηβο - σε μια κατάσταση αδυναμίας, άρνησης, μόνωσης, μη αποδοχής της πραγματικότητας, με αποτέλεσμα μια παλινδρομημένη θέση παθητικότητας, την καθήλωση σε μια παρανοειδή θέση με αίσθημα μετέωρου ανάμεσα στο οικείο «χθες» και στο απειλητικό «αύριο». Η οικονομική κρίση και η προσπάθεια επίλυσής της, σύμφωνα με τις επιταγές ενός πολύ συγκεκριμένου οικονομικού μοντέλου, συνοδεύονται και από την προβολή ενός συγκεκριμένου ιδεολογικού πλαισίου που στηρίζεται στον ατομισμό και την καθολική βία (ιδεολογική, ψυχολογική και σωματική). Αυτή η κατάσταση, κατά τη γνώμη μας, αντιστρατεύεται τις βασικές προϋποθέσεις κατάκτησης και διατήρησης της ψυχικής υγείας, τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό-συλλογικό επίπεδο. Η σύγχρονη πολιτική εξουσία χρησιμοποιεί τους ιδεολογικούς μηχανισμούς της προκειμένου να θέσει τον ψυχισμό των ατόμων σε «εφεδρεία». Ιδιαίτερη μνεία χρειάζεται να γίνει στον ρόλο των μαζικών μέσων ενημέρωσης και των προβαλλόμενων προτύπων. Καμιά ηλικιακή, φυλετική και κοινωνική κατηγορία δεν έχει ξεφύγει από το στόχαστρο αυτής της ιδεολογικής πολιτικής των ΜΜΕ. Είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, κατά τη γνώμη μας, το γεγονός των εκπομπών που εμπλέκουν τα μικρά παιδιά σαν

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

πρωταγωνιστές σε ρόλους πλαστών ειδώλων, υποσχόμενες πλαστή ανέλιξη, επιφανειακή και επίπλαστη ευτυχία, οδηγώντας στη διαμόρφωση ενός «ψευδούς εαυτού». Ακόμα πιο επικίνδυνη είναι η διαπίστωση ότι δεκάδες χιλιάδες γονείς συνωθούνται στις πόρτες των εκμαυλιστών, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή των παιδιών τους σε αυτές τις εκπομπές. Χρειάζεται να αναρωτηθούμε αν το φαινόμενο αυτό δεν συνιστά, ουσιαστικά, μια σοβαρή κοινωνική μορφή παιδικής παραμέλησης και εκμετάλλευσης. Όσον αφορά τα πρότυπα, τα παιδιά, και ιδιαίτερα οι νέοι, βρίσκονται κάτω από μια ιδεολογική βία που τους θέτει αντιμέτωπους με ψευτοδιλήμματα, τα οποία δημιουργούν αισθήματα απόγνωσης, ανικανότητας, εγκατάλειψης και αδιεξόδου, ενώ ταυτόχρονα τους ωθεί να αποδεχθούν και να ταυτιστούν με τα μηνύματα της εξουσίας, που αντιστρατεύονται και λοιδορούν κάθε προηγούμενη ηθική αξία και προτείνουν τον ατομισμό και την καταφυγή στην ατομική λύση. Ταυτόχρονα, υπερπροβάλλεται (και δυστυχώς πολλές φορές δικαιολογείται) η φασιστική ιδεολογία και βία ως ο μόνος δρόμος διεξόδου από την κρίση. Ακόμα χειρότερα, επιβραβεύεται εκλογικά από μια σημαντική μερίδα νέων. Ζούμε σε μια εποχή όπου απουσιάζουν εκείνα τα πρότυπα και είδωλα που είναι άξια να κινητοποιήσουν τις υγιείς διαδικασίες για ταύτιση και εξιδανίκευση.

H προσωπικότητα διαμορφώνεται μέσω μιας σειράς ταυτίσεων αρχικά με τους γονείς και εν συνεχεία με άλλα σημαντικά πρόσωπα. Αυτονόητο είναι λοιπόν ότι με υγιή πρότυπα το παιδί θα κάνει ικανοποιητικές ταυτίσεις.

Σήμερα όμως δίνεται έμφαση μόνο σε μεμονωμένα χαρακτηριστικά και όχι στο «όλον», με αποτέλεσμα να τονίζονται και να αναπτύσσονται, με αυτόν τον τρόπο, μόνο «μερικές» πλευρές της προσωπικότητας του παιδιού, όπως η σεξουαλικότητα ή η επιθετικότητα. Τα προβαλλόμενα πρότυπα στοχεύουν ιδιαίτερα στους νέους και τους οδηγούν να υιοθετήσουν ένα είδος - επιβεβλημένης από την εξουσία - ζωής, το οποίο όλοι πρέπει να ακολουθούν, αλλά ο καθένας μόνος του. Η κριτική στον προβαλλόμενο τρόπο ζωής απαγορεύεται, θεωρείται ξεπερασμένη κι αντιμετωπίζεται με χλευασμό. Με αυτόν τον τρόπο αποκρύπτονται οι ουσιαστικές ανάγκες και οδηγούνται στην αποξένωσή τους από τις πραγματικές σχέσεις. Ο προφανής ψυχολογικός στόχος είναι η βαθμιαία απομάκρυνση από την κοινή λογική και από την καλλιέργεια πολιτικής συνείδησης. Το σχολείο - τον άλλο σημαντικό κοινωνικό θεσμό - υφίσταται μια συνεχή υποτίμηση και απαξίωση. Τόσο στο υλικό επίπεδο, με τη στέρηση των αναγκαίων πόρων και τις συνέπειές της στη λειτουργία του, όσο και με τη μηδενιστική κριτική στους λειτουργούς του. Έτσι οι εκπαιδευτικοί, ως πρότυπα εξιδανίκευσης και αυθεντίας, ως Δάσκαλοι, ως συμβολικοί φορείς εξουσίας και Νόμου, ως γονεϊκά υποκατάστατα επενδεδυμένα μέσω της μετάθεσης, καθίστανται αδύναμοι, υποτιμημένοι, συχνά φοβισμένοι, με δυσκολία να βάλουν σε Λόγο τα σημαίνοντα. Οι μεταβολές της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, η κατάργηση των θεσμών, η συνεχής διάψευση, η έλλειψη ορίων, η σύγχυση ρολών, οι σοβαρές συγκρούσεις και η δυσαρμονία της οικογενειακής ζω-

ής, υπονομεύουν τον διευκολυντικό - υποστηρικτικό ρόλο του οικογενειακού πλαισίου και τις επανορθωτικές δυνατότητες του σχολείου. Παράλληλα η προσπάθεια επίλυσης της οικονομικής κρίσης σύμφωνα με τις επιταγές ενός μονοδιάστατου οικονομικού μοντέλου συνοδεύεται και από την προβολή ενός συγκεκριμένου ιδεολογικού πλαισίου που στηρίζεται στον ατομισμό και την καθολική βία (ιδεολογική, ψυχολογική και σωματική).

Οι επιπτώσεις στην κλινική πραγματικότητα

Α

κυρώθηκε στην πράξη το σχέδιο ανάπτυξης των παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών που ήταν σε εξέλιξη στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης από το 2000

Ο συνδυασμός όλων αυτών έχει οδηγήσει τόσο στην αύξηση των νέων περιπτώσεων, άρα και στη ζήτηση των παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών, όσο και στην ποιοτική αλλαγή της ψυχοπαθολογίας που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινή κλινική πρακτική. Οι περιπτώσεις ψυχοκοινωνικών προβλημάτων υπερδιπλασιάστηκαν και τείνουν να αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία των νέων περιπτώσεων, ενώ οι οριακές παθολογίες είναι πλέον συνήθεις, η γενικευμένη χρήση ουσιών τείνει να εξαπλωθεί στην πλειονότητα των σχολείων, ταυτόχρονα με τη διάδοση του bullying και των ρατσιστικών συμπεριφορών. Η εκδραμάτιση τείνει να επικρατήσει ως ο κύριος μηχανισμός έκφρασης της εφηβικής ψυχοπαθολογίας, τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο. Τέλος, το πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι η αποδοχή της καθαρής βίας απέναντι στον Άλλον (π.χ. μετανάστη, ψυχικά ευάλωτο, «μειονεκτικό») από ένα ευδιάκριτο, αλλά ακόμα περιορισμένο, τμήμα εφήβων και νέων.(8) Η συνεχής περικοπή των γενικών δαπανών για την υγεία και την πρόνοια, οδήγη-

57

ΑΡΘΡΟ

Α

ναρωτιέται κανείς τι μέριμνα υπάρχει όσον αφορά και τα δικαιώματα των εργαζομένων, εν προκειμένω των παιδοψυχιάτρων

58

σε στη συρρίκνωση των - ούτως ή άλλως - ανεπαρκών παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών του ΕΣΥ και στην κατάργηση ή μείωση ουσιαστικών πολιτικών παιδικής μέριμνας για τις ευπαθείς παιδικές ομάδες, όπως π.χ. με νοητική υστέρηση, αναπτυξιακές διαταραχές. Ακυρώθηκε στην πράξη το σχέδιο ανάπτυξης των παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών που ήταν σε εξέλιξη στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης από το 2000. Αντίθετα ένας σημαντικός αριθμός κοινοτικών κέντρων, μονάδων αποκατάστασης και ιδρυμάτων με υψηλή εξειδίκευση ανέστειλαν τη λειτουργία τους. Πρότυπα προγράμματα, όπως ο «Θεραπευτικός Ξενώνας Εφήβων» της ΕΨΥΠΕ ή το κέντρο «ΜΕΛΙΑ» για παιδιά ψυχωτικών γονέων, ανέστειλαν τη λειτουργία τους, ενώ

και αναζητεί τη συνέχεια της φροντίδας του στον δημόσιο. Όλα αυτά συμβάλλουν στην αύξηση τόσο της λίστας αναμονής όσο και του χρόνου αναμονής, που για τις συνήθεις περιπτώσεις έχει τριπλασιαστεί και ξεπερνάει τον ένα μήνα, ενώ για ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάνει και τον ένα χρόνο.(9) Αναρωτιέται κανείς όμως τι μέριμνα υπάρχει όσον αφορά και τα δικαιώματα των εργαζομένων, εν προκειμένω των παιδοψυχιάτρων. Κατά πόσο στις συνθήκες αυτές που καλούνται να εργαστούν, εξασφαλίζονται οι απαραίτητες προϋποθέσεις αξιοπρέπειας και σεβασμού απέναντι στο έργο τους ή οποιαδήποτε ηθική και νομική «κάλυψή» τους. Οι αρετές του χαρακτήρα που απαι-

άλλες δομές υπολειτουργούν, αναστέλλοντας σημαντικές δραστηριότητές τους. Στο σύνολο τους οι παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες λειτουργούν με μειωμένο αριθμό προσωπικού, ενώ ένας σημαντικός αριθμός του πιο έμπειρου προσωπικού οδηγήθηκε σε βεβιασμένη συνταξιοδότηση. Αυτά συμβαίνουν ενώ οι νέες περιπτώσεις αυξάνουν με γεωμετρική πρόοδο και οι απαιτήσεις για υποστηρικτική εργασία στην κοινότητα, εξαιτίας της κατάρρευσης των κοινωνικών υπηρεσιών, και στα σχολεία, λόγω αδυναμίας των ψυχολογικών τους υπηρεσιών, έχουν αυξηθεί υπέρμετρα. Ουσιαστικά, οι παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες καλούνται να υποκαταστήσουν και να αναλάβουν το έργο των άλλων. Επιπροσθέτως, ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός ασθενών εγκαταλείπει τον ιδιωτικό τομέα

τούνται στην ψυχιατρική πρακτική είναι γνωστές με κύρια χαρακτηριστικά την εμπιστοσύνη, την ακεραιότητα, την αλήθεια και το πάθος. Τα πιεστικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ψυχίατροι των παιδιών και των εφήβων, σε επίπεδο τόσο «κλινικής πρακτικής» όσο και «ψυχιατρικής ηθικής», είναι όλο και πιο πολύπλοκα και απαιτούν το κράτημα λεπτών ισορροπιών στη «θεραπευτική σχέση», προκειμένου αυτή να παραμείνει θεραπευτική. Αυτό που αισθανόμαστε σήμερα είναι η βία του συστήματος απέναντι σε όλες του τις συνιστώσες. Και αυτό που φοβόμαστε είναι η ανάλογη ανταπόκριση του υποκειμένου μέσω του ασυνείδητου μηχανισμού της ταύτισης με τον επιτιθέμενο. Από πολλές και διαφορετικές πλευρές συσσωρεύονται αρνητικοί παράγοντες για

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών. Επιπροσθέτως, κονδύλια εξασφαλισμένα από την Ε.Ε. για την ψυχική υγεία μεταφέρθηκαν για να χρησιμοποιηθούν αλλού. Αυτή, και μόνο, η ενέργεια από την πολιτική ηγεσία της Υγείας θα αρκούσε για να καταδειχθεί έμπρακτα πόσο στενά συνδεδεμένη είναι η παρούσα οικονομική κρίση με την οπισθοχώρηση σε αντιδραστικές πολιτικές στιγματισμού και παραμέλησης της ψυχικής διαταραχής. Η παιδοψυχιατρική είναι ουσιαστικά προληπτική ειδικότητα, με κοινοτικό προσανατολισμό. Απαιτείται ανάπτυξη των παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις αυξημένες ανάγκες που διαμορφώνονται. Επίσης, επιβάλλεται να εφαρμοστεί, άμεσα, μια πολυδιάστατη

φές της κοινωνικής ζωής και την καθημερινή «διαβεβαίωση» ότι δεν έχουν μέλλον στον τόπο τους; Απέναντι σε αυτή την κατάσταση η κοινότητα των παιδοψυχιάτρων έχει εντείνει τις προσπάθειές της, πρώτον να υποστηρίξει τις δημόσιες υπηρεσίες με επιπλέον προσφορά υπηρεσιών, δεύτερον να αναπτύξει την κοινή δράση με τους άλλους εργαζομένους στον χώρο της υγείας, τρίτον να εμβαθύνει τις συμμαχίες της με τους κοινωνικούς φορείς (εκκλησία, ασφαλιστικούς οργανισμούς συλλόγους ασθενών κ.λπ.), τέταρτον να συμμετάσχει στον κοινό αγώνα για την αλλαγή πολιτικής υγείας από τους ιθύνοντες και πέμπτον να συμβάλλει με τα επιστημονικά της «εργαλεία» στην περαιτέρω έρευνα και τεκμηρίωση των δεδομένων που

Βιβλιογραφία

εθνική πολιτική δημόσιας ψυχικής υγείας που να περιορίζει τους αυξημένους παράγοντες κινδύνου και να προστατεύει την ομαλή ανάπτυξη των παιδιών. Το ζήτημα είναι εξαιρετικά σύνθετο. Το κρίσιμο διακύβευμα για τη χώρα σήμερα είναι το μέλλον των παιδιών της. Δύο σκέψεις-ερωτήματα σε συνάρτηση με όσα αναφέραμε προηγουμένως: Έχουμε αντιληφθεί, ως κοινωνία, τις επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική ανάπτυξη των παιδιών που προκαλούν οι περιοριστικές, βασισμένες σε αποκλειστικά οικονομικά κριτήρια, πολιτικές στην παιδεία και την υγεία; Κι ακόμη, στη σημερινή, ζοφερή πραγματικότητα, αντιλαμβανόμαστε σε τι είδους ενήλικες διαμορφώνουμε τα παιδιά μας με τα πρότυπα που τους προβάλλουμε, τη βία που ανεχόμαστε να δηλητηριάζει όλες τις μορ-

προκύπτουν από την παρούσα κατάσταση της ψυχικής υγείας των παιδιών. Αν πραγματικά μας ενδιαφέρει η έξοδος από την κρίση προς το συμφέρον της πατρίδας μας και των ανθρώπων της, τότε πρέπει να διεκδικήσουμε και να ακολουθήσουμε τον αντίθετο από τον εφαρμοζόμενο δρόμο των περικοπών των κοινωνικών δαπανών, που στην περίπτωση της Ελληνικής Ψυχιατρικής οδηγεί στην οριστική κατάρρευση του μεγαλύτερου, μεταδικτατορικά, δημοκρατικού εγχειρήματος στον χώρο μας, αυτού της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Αντίθετα πρέπει να συνταχθούμε με εκείνους που υποστηρίζουν ότι για να βγει η χώρα και η Ευρώπη από την κρίση, χρειάζεται επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο, το βασικότερο συστατικό του οποίου είναι το ψυχικό κεφάλαιο. •••

1. Economou Μ, Madianos Μ, Theleritis C, Peppou L, Stefanis CN. Increased suicidality amid economic crisis in Greece www.thelancet.com Vol 378 October 22, 2011 p. 1459 2. Alexander Kentikelenis, Marina Karanikolos, Irene Papanicolas, Sanjay Basu, Martin McKee, David Stuckler, "Health effects of financial crisis: omens of a Greek tragedy" Lancet Published Online October 10, 2011 DOI:10.1016/S01406736(11)61556-0 3. Μπούρας Γ., Λύκουρας Λ. "Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στην ψυχική υγεία". Εγκέφαλος 48, 54-61, 2011 4. Γιωτάκος Ο., Καράμπελας Δ., Καφλκάς Α. "Οικονομική Κρίση και Ψυχική Υγεία στην Ελλάδα". Ψυχιατρική 22, 109-119, 2011 5. Σκαπινάκης Π., Μπέλλος Σ., Μαυρέας Β., Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Ψυχοπαθολογίας Ενηλίκων. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 2010 6. Triantafyllou K, Chryssi Angeletopoulou IMF and European co-workers attack public health in Greece www.thelancet. com Vol 378 October 22, 2011 p.

1459-1460 7. Eurochild. How the economic and financial crisis is affecting children & young people in Europe. Report based on evidence collected through Eurochild membership January 2011 www.eurochild.org 8. Σουμάκη Ε., Αναγνωστόπουλος Δ., Αναστασόπουλος Δ. «Η επικοινωνιακή διάσταση της εκδραμάτισης» (2008). Σύναψις, Τόμος 4, Τεύχος 10, 44-51 9. Anagnostopoulos DC, Soumaki E. "The state of child and adolescent psychiatry in Greece during the international financial crisis: a brief report European Child Adolescent" Psychiatry (2013) 22:131–134

59

Οικονομική επικαιρότητα

1.

1. Medochemie 60 2. Medisyn 60 3. AbbVie Running Team 60 4. Αstrazeneca 62 5. Galien Think Tank Greece 62 6. Merck Serono 63 7. Bayer και Algeta 64 8. Chiesi & ΒΙΑΝΕΞ 64 9. Boehringer Ingelheim 66 10. EKE και UCB 68 11. Roche Diagnostics 68 12. Novo Nordisk 69 13. "Πράσινη" Novartis 69 14. Actelion 70 15. Αντικαρκινική καμπάνια 70 16. Ipilimumab 71 17. Ibrutinib 71

2.

Στις 10 κορυφαίες εξαγωγικές εταιρείες στην Ευρώπη βρέθηκε η Medochemie Ltd, στο πλαίσιο του διαγωνισμού των European Business Awards

Α

νάμεσα σε 15 χιλιάδες εξαγωγικές εταιρείες από 27 χώρες, η Medochemie Ltd βρέθηκε στη λίστα με τις 10 καλύτερες εξαγωγικές ευρωπαϊκές εταιρείες, στα European Business Awards, τον πιο προβεβλημένο και σημαντικό θεσμό επιχειρηματικών βραβείων στη Γηραιά Ήπειρο. Κριτήρια ήταν η καινοτομία και η επίτευξη μέγιστων εμπορικών αποτελεσμάτων, σε συνδυασμό με τη θετική επίδραση στο κοινωνικό περιβάλλον και την ηθική στη λειτουργία τους, δηλαδή τον σεβασμό στην εκάστοτε νομοθεσία, στο περιβάλλον και στα δικαιώματα όλων αυτών που έχουν σχέση με την επιχειρησιακή δραστηριότητα (εργαζομένων, μετόχων, προμηθευτών και πελατών). «Η εταιρεία αύξησε την εξαγωγική της δραστηριότητα σε 100 χώρες, τις παραγωγικές μονάδες της σε 11 και ίδρυσε εταιρεία παραγωγής και εμπορίας μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και συμπληρωμάτων διατροφής, την AGETIS. Στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, ενίσχυσε - και συνεχίζει να ενισχύει - οικονομι-

Medisyn

Συνεταιρισμό Εργαστηριακών Βιοπαθολόγων – Μικροβιολόγων Ιατρών, μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα, αποτελεί η Medisyn, που αριθμεί πάνω από 500 μέλη και 800 συνεργάτες σε όλη τη χώρα, με τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαστηρίων να είναι μικροβιολογικά. Η Medisyn έκανε τα πρώτα της βήματα πριν από 19 χρόνια με 7 μετόχους, και τον πρώτο χρόνο της λειτουργίας της είχε φθάσει τους 100. Σήμερα, διαθέτει 520 μετόχους, 3 υπερσύγχρονα κεντρικά εργαστήρια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο Κρήτης και 115 εργαζομένους που υποστηρίζουν καθημερινά τους εργαστηριακούς γιατρούς σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή, Μ. Κουταλά, η Medisyn έχει κα-

60

Medochemie: Στις κορυφαίες

ταφέρει να διατηρήσει σταθερές τόσο τις θέσεις εργασίας όσο και τους μισθούς, αν και η εφαρμογή του claw back και του rebate θέτει σε κίνδυνο την επιβίωση όλων των εργαστηριακών γιατρών. «Η Medisyn στοχεύει στην ανάπτυξη ενός πανελλαδικού δικτύου με υψηλού επιπέδου ιατρική φροντίδα και πιστοποιημένες υπηρεσίες, κάτω από μια ενιαία στρατηγική και κοινή επωνυμία μέσω του Δικτύου Συνϊατρείων Πιστοποιημένης Φροντίδας IATRICA A.E.», υπογράμμισε, από την πλευρά του, ο Εμπορικός Διευθυντής της Medisyn, Ν. Ιωσήφ. Ήδη, το IATRICA μετρά 128 μέλη, τα οποία έχουν λάβει πιστοποίηση από το Σύστημα Ποιότητας Medisyn. «Το μέλλον, όμως, είναι στο “Διαγνωστικό Ιατρείο”, γι’ αυτό και η Medisyn

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

επενδύει στις απεικονιστικές ειδικότητες γιατρών», τονίζει ο βιοπαθολόγος και Πρόεδρος του Δ.Σ. της Medisyn, Γ. Βιδάκης. Η εταιρεία κατέγραψε το 2013 αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 39%, από τα 8,5 εκατ. ευρώ το 2012 στα 11 εκατ. ευρώ πέρσι. Η Medisyn έχει συνάψει στρατηγικές συνεργασίες στην ελληνική αγορά με εταιρείες όπως η Roche, η Siemens και η Abbott, αλλά και με ομίλους και Οργανισμούς όπως ο Όμιλος Υγεία, το ΡΕΑ, το Ταμείο Δημοσιογράφων, Δήμους και μεγάλα Διαγνωστικά Κέντρα. Παράλληλα, παρέχει και δωρεάν εξετάσεις για τα Κοινωνικά Ιατρεία του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, του Αλληλέγγυου Ιατρείου Πειραιά και άλλων ΜΚΟ, όπως η «Κιβωτός του Κόσμου» και οι ομάδες απεξάρτησης του προγράμματος ΘΗΣΕΑΣ.

εξαγωγικές εταιρείες στην Ευρώπη κά κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία, ενώ παράλληλα επιδεικνύει ευαισθησία σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και προστασίας του περιβάλλοντος», αναφέρει η Medochemie Ltd. Οι 11 μονάδες της Medochemie Ltd εντοπίζονται στην Κύπρο, όπου βρίσκεται και η έδρα της, την Ολλανδία και την Ασία, ενώ το 58,4% των εξαγωγών είναι στην

Ευρώπη. Διαθέτει 630 εγκεκριμένα προϊόντα και 3.800 εγγραφές προϊόντων παγκοσμίως σε 10 θεραπευτικές κατηγορίες, ενώ απασχολεί 1.250 εργαζομένους. Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής της Medochemie Hellas και διαθέτει στην ελληνική αγορά γενόσημα φάρμακα σε όλες τις βασικές θεραπευτικές κατηγορίες.

AbbVie Running Team

3.

Με σύνθημα «Together We Run», τα μέλη της AbbVie Running Team στήριξαν τον «Σύλλογο Ατόμων με Νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα Αττικής», συμμετέχοντας στον 37ο Αγώνα Δρόμου Υγείας Αθήνας. Στην ομάδα δρομέων της βιοφαρμακευτικής εταιρείας συμμετείχαν τριάντα εργαζόμενοι της AbbVie, δημοσιογράφοι, μέλη του Συλλόγου και φίλοι, που έτρεξαν μαζί την Κυριακή 9 Μαρτίου. Χωρίς να πτοηθούν από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, διήνυσαν την απόσταση των 20 χλμ του αγώνα έχοντας ως μοναδικό στόχο την προσφορά, αφού για κάθε χιλιόμετρο ανά δρομέα της ομάδας, η βιοφαρμακευτική προσέφερε ως δωρεά 4 ευρώ προς τον «Σύλλογο Ατόμων με Νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα Αττικής». «Αυτός ο αγώνας ήταν μόνο η αρχή. Για εμάς, κάθε αγώνας αποτελεί και ένα σκοπό. Μια ακόμα ευκαιρία να βρεθούμε ως μία ομάδα κοντά στους συνανθρώπους μας. Να στηρίξουμε όλοι μαζί τους ασθενείς, που αποτελούν το επίκεντρο όλων των δραστηριοτήτων μας ως εταιρεία. Να είστε σίγουροι ότι η AbbVie Running Team έχει πολλά χιλιόμετρα δρόμου και προσφοράς ακόμα μπροστά της», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της AbbVie, και ενεργό μέλος της ομάδας, Π. Αποστολίδης.

61

Οικονομική επικαιρότητα

5.

Στο Cambridge το R&D της Αstrazeneca

4.

Στην πώληση του Alderley Park, στο Cheshire της Βρετανίας, προχωρά η AstraZeneca Plc, στο πλαίσιο του ανασχεδιασμού της R&D της, η οποία αναμένεται να μεταφερθεί στο νέο Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης, που ετοιμάζει στο Cambridge. Η «μετακόμιση» αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2016. Σύμφωνα με την εταιρεία, το Alderley Park πωλήθηκε στη Manchester Science Parks, που θα το διατηρήσει ως κέντρο βιοεπιστημών και βιοτεχνολογίας. Αν και το αντίτιμο της αγοραπωλησίας δεν έγινε επίσημα γνωστό, πληροφορίες το τοποθετούν μεταξύ 30 και 50 εκατομμύρια λιρών. Πάντως, «το Alderley Park θα διατηρήσει τη σημαντική του θέση για την AstraZeneca στη Μ. Βρετανία, με περίπου 700 εργαζομένους σε μη ερευνητικές θέσεις μετά τη μετάβαση στο Cambridge», όπως ανακοινώθηκε.

62

Galien Think Tank Greece

Ο

Ουσιαστικές προτάσεις, που θα προσφέρουν βιώσιμες λύσεις με αναπτυξιακή προοπτική στα προβλήματα του Συστήματος Υγείας επιδιώκει να διαμορφώσει το Galien Think Tank Greece (GTTG)

ανεξάρτητος αυτός φορέας στοχεύει να λειτουργεί, συμβουλευτικά, ως κέντρο διαμόρφωσης θέσεων στον χώρο της υγείας, συγκεντρώνοντας για πρώτη φορά στην Ελλάδα όλες τις δυνάμεις από τον συγκεκριμένο χώρο: τους ειδικούς επιστήμονες, τους ερευνητές, τους φορείς, τους συλλόγους ασθενών και τις σημαίνουσες προσωπικότητες εντός και εκτός της χώρας που θέλουν, μπορούν και φιλοδοξούν να συμβάλλουν με απόψεις και ιδέες επιστημονικά τεκμηριωμένες, ώστε να εξορθολογήσουν τα «κακώς κείμενα» στην Υγεία και να οδηγήσουν σε ένα σύστημα βιώσιμο και αμιγώς ασθενοκεντρικό.

«Επιστήμονες, φορείς υγείας, σύλλογοι ασθενών, δυνατές προσωπικότητες συμμετέχουν στη δομή του GTTG», τόνισε κατά την παρουσίαση του φορέα η Τζένη Περγιαλιώτου, Πρόεδρος της Prix Galien Greece και του Galien Think Tank Greece. «Στο ίδιο τραπέζι θα κάθονται άνθρωποι από διαφορετικούς τομείς, αυτό είναι το κίνητρο για τη συμμετοχή μου», τόνισε ο Διοικητής της Α’ ΥΠΕ, Β. Κοντοζαμάνης, εκτιμώντας ότι οι προτάσεις στις οποίες θα καταλήξουν, θα υλοποιηθούν. «Πρόκειται για θερμοκήπιο ιδεών, στο οποίο συμμετέχουν άνθρωποι από διαφορετικές σχολές σκέψης και χώρους», σημείωσε από την πλευρά του ο επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Κ. Σουλιώτης.

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

«Έχω την εμπειρία πώς ψηφίζεται ένας κανόνας και τώρα πώς υλοποιείται, αλλά δεν έχω την εμπειρία της προετοιμασίας ενός κανόνα», ανέφερε ο Νομικός Σύμβουλος του Υπουργού Υγείας, Θ. Πλεύρης. Προσωπική πρόκληση, λόγω της πολυετούς εμπειρίας του στις κλινικές έρευνες, χαρακτήρισε τη συμμετοχή του ο αναπληρωτής καθηγητής Φαρμακευτικής, Διευθυντής του Εργαστηρίου Φαρμακοκινητικής του Πανεπιστημίου Πατρών, Γρ. Σιβολαπένκο, ο οποίος αποκάλυψε πως η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που εξέδωσε Υπουργική Απόφαση για τις μελέτες, το 1984. Οι πυλώνες δράσης του GTTG είναι η βιωσιμότητα του συστήματος Υγείας, η χρηματοδότηση της καινοτομίας στην Υγεία και η ενίσχυση της κλινικής έρευνας στην Ελλάδα.

"Βραβείο Καινοτομίας" από τη Merck Serono

6.

"Βραβείο Καινοτομίας" για πτυχιούχους πανεπιστημίων και μεταδιδακτορικούς, στους τομείς της ιατρικής, της βιοτεχνολογίας, της βιοπληροφορικής, της βιοχημείας και της φαρμακολογίας, ανακοίνωσε ο βιοφαρμακευτικός κλάδος της Merck Serono

Τ

ο βραβείο, όμως, απευθύνεται και σε όποιον ενδιαφέρεται για την ανακάλυψη και την ανάπτυξη νέων φαρμάκων, αλλά και σε πτυχιούχους MBA με εμπειρία στις βιοεπιστήμες. Το «Βραβείο Καινοτομίας» της Merck Serono προσφέρει σε 30 συμμετέχοντες, που θα επιλεγούν, την ευκαιρία να εξοικειωθούν με τα βασικά σημεία της έρευνας και ανάπτυξης στη φαρμακευτική βιομηχανία, σε ένα θερινό εκπαιδευτικό πρόγραμμα διάρκειας μίας εβδομάδας. Οι συμμετέχοντες, οργανωμένοι σε ομάδες, θα αναπτύξουν ιδέες για να επιτύχουν καινοτομίες στην ογκολογία, την ανοσοογκολογία, τις αυτοάνοσες ασθένειες, τη χημική μηχανική και τη βιομηχανολογία, τη σύνθεση φαρμάκων, καθώς και σε Ιατρικές Συσκευές/Ηλεκτρονική Υγεία, και θα επεξεργασθούν αυτές τις ιδέες σε συγκεκριμένα ερευνητικά προγράμματα με τη βοήθεια εκπαιδευτών. Οι συμμετέχοντες θα μάθουν «από πρώτο χέρι» τι σημαίνει ανακάλυψη και ανάπτυξη νέων φαρμάκων και ποιες απαιτήσεις πρέπει να πληρούνται προκειμένου να διατεθούν με επιτυχία τα νέα φάρμακα στην αγορά. Στο τέλος του εκπαιδευτικού προγράμματος, οι ομάδες θα παρουσιάσουν τα ερευνητικά έργα τους σε μια ομάδα κριτών που θα αποτελείται από στελέχη της Merck και εξωτερικούς εμπειρογνώμονες. Η ομάδα που θα παρουσιάσει το πιο πειστικό ερευνητικό πρόγραμμα θα κερδίσει το «Βραβείο Καινοτομίας», το οποίο περιλαμβάνει και χρηματικό έπαθλο 10.000 ευρώ.

Το θερινό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, διάρκειας μίας εβδομάδας, θα πραγματοποιηθεί από τις 13 έως τις 18 Ιουλίου 2014 στο Ντάρμστατ, της Γερμανίας. Η Merck θα αναλάβει τα έξοδα ταξιδίου, καθώς και το κόστος σίτισης και διαμονής. Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα λειτουργεί ως φόρουμ ανταλλαγής ιδεών για ιατρικές καινοτομίες. Επτά από τις ιδέες που ανα-

πτύχθηκαν στα αντίστοιχα θερινά προγράμματα των πρόσφατων ετών βρίσκονται τώρα σε διαδικασία περαιτέρω επεξεργασίας από ερευνητές της Merck, ενώ αρκετοί από εκείνους που πήραν μέρος στα προηγούμενα προγράμματα εμπλέκονται σε αυτήν τη διαδικασία.

63

Οικονομική επικαιρότητα

Chiesi Hellas & ΒΙΑΝΕΞ κατά του άσθματος

8.

H Bayer εξαγόρασε τη νορβηγική Algeta

7.

Τη νορβηγική φαρμακευτική Algeta ASA εξαγόρασε η Bayer AG. Σύμφωνα με τη γερμανική εταιρεία φαρμάκων και χημικών, το ποσοστό αποδοχής που έχει λάβει ξεπερνά το 92% του μετοχικού κεφαλαίου της Algeta. Τον Δεκέμβριο η Bayer βελτίωσε την προσφορά της για την εξαγορά της Algeta, προσφέροντας 362 κορόνες (43 ευρώ) ανά μετοχή έναντι των 336 κορονών ανά μετοχή, που ήταν η αρχική προσφορά. Η εξέλιξη δίνει στην Bayer τον πλήρη έλεγχο της αντικαρκινικής θεραπείας με Ράδιο-223, την οποία αναπτύσσουν από κοινού οι δύο εταιρείες από το 2009. Η Bayer προβλέπει ότι οι πωλήσεις της θεραπείας μπορούν να ξεπεράσουν τα 5,5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ οι υπόλοιπες αντικαρκινικές θεραπείες της Algeta βρίσκονται ακόμη σε πρώιμα στάδια εξέλιξης.

Δυναμική συνεργασία ξεκίνησαν η CHIESI Hellas και η ΒΙΑΝΕΞ, με στόχο την αποτελεσματική θεραπεία των ασθενών με άσθμα

Ο

ι δύο εταιρείες θα προωθήσουν μαζί το πρώτο ιδιοσκεύασμα για εισπνοές, το οποίο συνδυάζει, σε μικροσωματιδιακή μορφή αερολύματος, διπροπιονική μπεκλομεθαζόνη με φορμοτερόλη και χορηγείται μέσω δοσιμετρικής συσκευής υπό πίεση (pMDI). To ιδιοσκεύασμα απευθύνεται σε ασθενείς με μη ελεγχόμενο άσθμα. Με τη νέα συμφωνία, η εταιρεία ΒΙΑΝΕΞ έχει ως στόχο να συμβάλει σημαντικά στην ενημέρωση της ιατρικής κοινότητας αναφορικά με το σκεύασμα του εισπνεόμενου σταθερού συνδυασμού, το οποίο είναι προϊόν έρευνας του ιταλικού πολυεθνικού φαρμακευτικού Ομίλου Chiesi.

«Η συγκεκριμένη συμφωνία στοχεύει στο να εγκαταστήσει το προϊόν ως μία εκ των βασικών θεραπευτικών επιλογών στη θεραπεία των αποφρακτικών αναπνευστικών παθήσεων στην Ελλάδα», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Chiesi Hellas, Στ. Θεοδωράκης. «Η συμφωνία με την Chiesi μάς ανοίγει νέους ορίζοντες με μια σοβαρή ερευνητική

64

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

εταιρεία και ενισχύει την παρουσία της ΒΙΑΝΕΞ στο δυναμικό και εξελίξιμο τομέα της πνευμονολογίας», δήλωσε, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε., Π. Γιαννακόπουλος. Η εταιρεία CHIESI Hellas παραμένει η κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας του προϊόντος και είναι υπεύθυνη για τη διανομή του.

65

Οικονομική επικαιρότητα

Προορισμός: Αλλαγή. Νέες Λύσεις για την Ελλάδα

9.

Η παρούσα οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα έχει φέρει στην επιφάνεια διαρθρωτικά προβλήματα του συστήματος υγείας, καθώς οι άνθρωποι χάνουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και θεραπείας, ως αποτέλεσμα του αυξημένου κόστους και των περιορισμένων πόρων

Α

υτό ενίσχυσε την ανάγκη για αποτελεσματικά και χαμηλού κόστους μοντέλα, που κάνουν την υγειονομική περίθαλψη προσβάσιμη σε όλους και προωθούν νέες προσεγγίσεις για προληπτική φροντίδα. Ο Ashoka, ένας παγκόσμιος οργανισμός κοινωνικής επιχειρηματικότητας, έχει αναζητήσει κοινωνικούς επιχειρηματίες σε ολόκληρο τον κόσμο, οι οποίοι αναπτύσσουν αυτά τα νέα μοντέλα. Τώρα είναι η στιγμή να διδαχθούμε από τη διορατικότητά τους και να εντοπίσουμε και στην Ελλάδα τους ανθρώπους-καταλύτες αλλαγής (changemakers), που θα εφαρμόσουν νέες ιδέες στη χώρα μας. Στο πλαίσιο της παγκόσμιας συνεργασίας Making more Health, ο Οργανισμός Ashoka και η Boehringer Ingelheim ενώνουν τις δυνάμεις τους, ώστε να διακρίνουν νέες, βιώσιμες λύσεις και τάσεις στην υγεία, υποστηρίζοντας κοινωνικούς επιχειρηματίες (Making More Health Fellows), όπως, για παράδειγμα, τον Frank Hoffmann στη Γερμανία, ο οποίος εκπαίδευσε και χρησιμοποίησε στο δημόσιο σύστημα υγείας τυφλές γυναίκες για τη διάγνωση καρκίνου του μαστού με τη μέθοδο της ψηλάφησης. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα τα προγράμματα στον τομέα υγείας που στοχεύουν στη θεραπεία, στην υποστήριξη και στην πρόληψη έχουν μειωθεί δραματικά. Η οικονομική κρίση, οι μειώσεις δαπανών ως αποτέλεσμα αυτής και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, έφεραν στην επιφάνεια μεγάλες συστημικές δυσλειτουργίες στον τομέα αυτόν, αλλά και στην ποιότητα στις παροχές υγείας και στην προσβασιμότητα στην

66

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

υγειονομική περίθαλψη για τους ανθρώπους στην Ελλάδα. Η άνοδος της ανεργίας αύξησε και τον αριθμό των ανθρώπων χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Η Boehringer Ingelheim Ελλάδος και η Ashoka Ελλάδος σάς προσκαλούν στην κοινή προσπάθεια για αναζήτηση νέων λύσεων, πρωτοβουλιών και νέων τρόπων αρωγής, μέσω του διεθνούς διαγωνισμού: Προορισμός: Αλλαγή. Νέες Λύσεις για την Ελλάδα (Destination: Change. New Solutions for Greece). Ο διαγωνισμός διοργανώνεται από τον Ashoka, την Boehringer Ingelheim Ελλάς Α.Ε., την Ελληνική Πρωτοβουλία (Τhe Hellenic Initiative), το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, και τη SAP Hellas. Ιδιώτες, Οργανισμοί, συμπράξεις, μπορείτε όλοι να καταθέσετε τις ιδέες και τα projects σας διαδικτυακά, μέσα από τη σελίδα www.changemakers. com/destinationchange μέχρι τις 19 Μαΐου 2014. Οι συμμετοχές που θα προκριθούν στην τελική φάση του διαγωνισμού, θα ανακοινωθούν τον Ιούνιο του 2014 και οι νικητές θα ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια τελετής απονομής, που θα λάβει μέρος τον Ιούλιο του 2014. «Η πιο κρίσιμη μεταβλητή για να γίνουμε φορείς αλλαγής (changemakers) είναι η θέλησή μας να δώσουμε στον εαυτό μας το δικαίωμα - να σπάσουμε τις πνευματικές αλυσίδες που μας αποδυναμώνουν επειδή μας λένε πως δεν μπορούμε», όπως αναφέρει ο Bill Drayton, Διευθύνων Σύμβουλος και ιδρυτής του Ashoka.

67

Οικονομική επικαιρότητα

UCB: Διεθνής διάκριση

10.

Ανάμεσα στις 20 κορυφαίες εταιρείες, παγκοσμίως, σε δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης αναδείχθηκε η UCB. Συγκεκριμένα, η εταιρεία ανήλθε στη 18η θέση στον δείκτη «Global 100» της Corporate Knights, που αποτυπώνει την κατάταξη εταιρειών όσον αφορά τη δράση τους σε θέματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης

Η

UCB ανέβηκε 58 θέσεις, από την 76η θέση που κατείχε πέρσι, υλοποιώντας ένα συνεπές πρόγραμμα κοινωνικής δράσης σε όλες τις χώρες όπου δραστηριοποιείται. «Η διάκριση αυτή αποτυπώνει στην πράξη την προτεραιότητα της εταιρείας στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, μέσα από μια σειρά πρωτοβουλιών και δράσεων με κύριο άξονα την πρακτική προσφορά στον άνθρωπο», αναφέρει σε ανακοίνωσή της. Οι εταιρείες που εντάσσονται στη συγκεκριμένη λίστα, αξιολογούνται βάσει 12 ποσοτικών κριτηρίων αειφορίας, από την εξοικονόμηση ενέργειας και νερού μέχρι την αποζημίωση των εργαζομένων και την

Μια νέα εξέταση, που επιτρέπει την ανίχνευση των λοιμώξεων με τον ιό HPV, που ενδέχεται να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, είναι διαθέσιμη από τη Roche. Πρόκειται για την κυτταρολογική εξέταση CINtec Plus, η οποία αναγνωρίζει τις γυναίκες με υψηλού βαθμού προκαρκινικές αλλοιώσεις, που πρέπει να υποβληθούν άμεσα σε κολποσκόπηση. Όπως ανακοίνωσε ο ελβετικός όμιλος, οι λοιμώξεις από τον ιό των κονδυλωμάτων (HPV) αποτελούν την αιτία για την πλειοψηφία των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, μόνο οι γυναίκες που παρουσιάζουν μια επίμονη λοίμωξη και έχουν αναπτύξει υψη-

68

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

απόδοση φόρων, και η σύγκριση γίνεται ανάμεσα σε εταιρείες του ίδιου κλάδου. Καθώς οι δείκτες είναι ποσοτικοί και ξεκάθαρα ορισμένοι, τα αποτελέσματα του «Global 100» είναι απόλυτα αντικειμενικά.

λού βαθμού προκαρκινικές αλλοιώσεις πρέπει να υποβληθούν σε θεραπεία. Το τεστ από τη μία ανιχνεύει τις λοιμώξεις με τον ιό HPV και παράλληλα τις διακρίνει από τις λοιμώξεις που δεν παρουσιάζουν κίνδυνο εξέλιξης σε καρκίνο. «Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο τρίτος πιο συνηθισμένος καρκίνος που πλήττει τις γυναίκες παγκοσμίως και, συχνά, κανένα σύμπτωμα δεν συσχετίζεται με το προκαρκινικό στάδιο του τραχήλου», σημειώνει ο Ρ. Ντίγκελμαν, διευθυντής των επιχειρήσεων στη Roche Diagnostics. Η κυτταρολογική εξέταση της Roche διατίθεται στην αγορά της Ευρώπης, της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και στον Καναδά.

Novo Nordisk: Λιραγλουτίδη vs παχυσαρκία

12.

Στην "πρώτη γραμμή" της μάχης κατά της παχυσαρκίας στο Μεξικό εισέρχεται η λιραγλουτίδη της Novo Nordisk

Τ

ο σκεύασμα, που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη, διευρύνει τους θεραπευτικούς ορίζοντες και επιδιώκει να συνεισφέρει στην απώλεια βάρους, με στόχο την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Η Novo Nordisk έχει υποβάλει αίτηση έγκρισης και γι’ αυτή την ένδειξη στον FDA, επιδιώκοντας λανσάρισμά του εντός του έτους, αφού η αγορά των ΗΠΑ είναι κύριος στόχος της εταιρείας. Αρχικά, όμως, ρίχνει τη λιραγλουτίνη στην αγορά του Μεξικού, όπου τα ποσοστά παχυσαρκίας είναι πολύ υψηλά. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, 7 στους 10 ενήλικες Μεξικανούς είναι υ-

πέρβαροι, ενώ οι διαβητικοί αγγίζουν τα 10 εκατομμύρια. Η λαμβανόμενη μία φορά την ημέρα λιραγλουτίδη είναι το πρώτο ανάλογο του ανθρώπινου GLP-1 (προσομοιάζον με τη Γλυκαγόνη Πεπτίδιο-1) που αναπτύχθηκε για τη θεραπεία του τύπου 2 διαβήτη. Το σκεύασμα δρα διεγείροντας την παραγωγή ινσουλίνης μόνο όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι υψηλά. Η απώλεια βάρους με τη λιραγλουτίδη αποδίδεται στο γεγονός ότι επιβραδύνει τη γαστρική κένωση και οδηγεί σε αυξημένο αίσθημα κορεσμού έπειτα από τα γεύματα. Παράλληλα, η λιραγλουτίδη διασπάται φυσικά στο σώμα και δεν απαιτεί νεφρική αποβολή.

Η Novartis στις 100 "πρασινότερες" επιχειρήσεις

13.

Μετά από μια επταετία, η Novartis περιλαμβάνεται στη λίστα των 100 κορυφαίων επιχειρήσεων, διεθνώς, που προάγουν την αειφόρο ανάπτυξη. Ο δείκτης «Global 100 Most Sustainable Corporations in the World» αναγνωρίζει τις προσπάθειες μεγάλων εταιρειών, σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος. Διαμορφώνεται βάσει 12 παραμέτρων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται το παραγόμενο εισόδημα ανά μονάδα καταναλισκόμενης ενέργειας, ο λόγος της αμοιβής του CEO προς τον μέσο μισθό των εργαζομένων, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και η ποικιλομορφία στη διοικητική δομή. Συγκεκριμένα, η λίστα του «Global 100» αποτελείται από τις επιχειρήσεις με τις πιο αποδοτικές μετοχές παγκοσμίως, οι οποίες πληρούν αυστηρά επιλεγμένα κριτήρια βιωσιμότητας ανάλογα με τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιούνται. Τα στοιχεία συγκεντρώνονται κυρίως μέσω του Bloomberg, αλλά και με απευθείας επικοινωνία με 350 επιχειρήσεις, η επιλογή των οποίων γίνεται μεταξύ 4 χιλιάδων εταιρειών μεσαίας και μεγάλης κεφαλαιοποίησης. Η παρουσίαση της λίστας γίνεται κάθε χρόνο, στο πλαίσιο των εργασιών του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, στο Νταβός.

69

Οικονομική επικαιρότητα

14.

Actelion: Νέο αντιβιοτικό

Νέο αντιβιοτικό για τη θεραπεία της διάρροιας, που σχετίζεται με το Clostridium difficile (CDAD), χαρακτήρισε ο FDA, με διαδικασία fast track, το cadazolid της Actelion

Ο

FDA χαρακτήρισε το cadazolid ως Πιστοποιημένο Προϊόν για Λοιμώδη Νοσήματα (QIDP), όπως ανακοίνωσε η Actelion Ltd, από τη Βασιλεία. «Ο χαρακτηρισμός ως QIDP για το cadazolid σημαίνει ότι - μεταξύ άλλων κινήτρων - το cadazolid θα ενταχθεί σε εννεάμηνη διαδικασία αξιολόγησης κατά προτεραιότητα, μετά από την πετυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος Φάσης ΙΙΙ IMPACT που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Ο ορισμός του σε αναπτυξιακό πρόγραμμα Fast Track έχει ως κύριο σκοπό την προώθηση της επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ του FDA και της εταιρείας για

Τη δυνατότητα πρόληψης της Πνευμονιοκοκκικής Πνευμονίας της Κοινότητας, που προκαλείται από οροτύπους του πνευμονιόκοκκου, παρέχει το 13-δύναμο συζευγμένο πολυσακχαριδικό πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Pfizer, η μελέτη CAPiTA πέτυχε τόσο τον κύριο όσο και τους δύο δευτερεύοντες κλινικούς στόχους της. Η «Μελέτη Ανοσοποίησης έναντι της Πνευμονίας της Κοινότητας σε Ενηλίκους» (CAPiTA), με περίπου 85.000 συμμετέχοντες, είναι η μεγαλύτερη διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, μελέτη αποτελεσματικότητας εμβολίου που έχει διεξαχθεί μέχρι σήμερα σε ενηλίκους. Όπως διευκρινίζεται, ο κύριος στόχος της μελέτης ήταν να καταδειχθεί η απο-

70

τελεσματικότητα του 13-δύναμου συζευγμένου πολυσακχαριδικού πνευμονιοκοκκικού εμβολίου, στην πρόληψη του πρώτου επεισοδίου Πνευμονιοκοκκικής Πνευμονίας της Κοινότητας (ΠΚ), η οποία προκαλείται από τους οροτύπους πνευμονιόκοκκου που περιλαμβάνονται στο εμβόλιο. Η μελέτη CAPiTA πέτυχε επίσης τους δύο δευτερεύοντες στόχους, που ήταν η αποτελεσματικότητα στην πρόληψη του πρώτου επεισοδίου της μη βακτηριαιμικής/μη διεισδυτικής ΠΚ και στην πρόληψη της διεισδυτικής πνευμονιοκοκκικής νόσου, οι οποίες προκαλούνται από τους οροτύπους πνευμονιόκοκκου που περιλαμβάνονται στο εμβόλιο. «Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα της μελέτης CAPiTA, η οποία κατέδειξε πως το 13-δύναμο συζευγμένο πολυσακχαριδικό πνευμονιο-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

την ανάπτυξη του φαρμάκου», σημειώνεται στην ανακοίνωση. «Η διάρροια από το CDAD είναι μια πάρα πολύ σοβαρή και πιθανώς απειλητική για τη ζωή λοίμωξη. Η ιατρική κοινότητα έχει μεγάλη ανάγκη από ένα αντιβιοτικό που θα παρέχει μια αποτελεσματική θεραπεία για τη λοίμωξη, με χαμηλά ποσοστά υποτροπής, ιδιαίτερα για τις λοιμώξεις που προκαλούνται από υπερπαθογόνα στελέχη. Είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς για τα πλεονεκτήματα που θα μας προσφέρει αυτός ο χαρακτηρισμός για το cadazolid», σχολίασε ο Δρ Guy Braunstein, MD, Επικεφαλής του Τμήματος Κλινικής Ανάπτυξης.

κοκκικό εμβόλιο μπορεί να προλάβει την Πνευμονιοκοκκική Πνευμονία της Κοινότητας που προκαλείται από οροτύπους του πνευμονιόκοκκου που περιλαμβάνονται στο εμβόλιο σε ενήλικες», δήλωσε ο Dr William Gruber, Senior Vice President του Τμήματος Κλινικής Έρευνας Εμβολίων της Pfizer. Το 13-δύναμο συζευγμένο πολυσακχαριδικό πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο, είχε εγκριθεί από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων και Τροφίμων (FDA) με τη διαδικασία της ταχείας έγκρισης, προκειμένου να καλυφθεί μια υφιστάμενη ιατρική ανάγκη στους ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Στο πλαίσιο της διαδικασίας ταχείας έγκρισης, ζητήθηκε από τη Pfizer να διεξάγει τη μελέτη CAPiTA προκειμένου να επιβεβαιωθεί το κλινικό όφελος.

16.

Το Ipilimumab στη θετική λίστα Στην ελληνική θετική λίστα αποζημιούμενων φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων περιλαμβάνεται πλέον το ipilimumab, μια νέα ανοσοογκολογική θεραπεία για ενήλικες ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα

Η

απόφαση των ελληνικών αρχών καλωσορίστηκε τόσο από την Bristol-Myers Squibb όσο και από τους θεράποντες γιατρούς των ασθενών που αντιμετωπίζουν αυτή την καταστροφική νόσο, της οποίας ο μέσος όρος του προσδόκιμου επιβίωσης, μέχρι πρόσφατα, ήταν μόλις έξι έως εννέα μήνες.

Η δυνατότητα διάθεσης του ipilimumab αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση της νόσου και παρέχει μια σημαντική νέα θεραπευτική επιλογή. «Τα νέα είναι πολύ ενθαρρυντικά για τους ανθρώπους που έχουν διαγνωσθεί με μεταστατικό μελάνωμα και τις οικογένειές τους. Μετά από ένα αρκετά μεγάλο διάστημα αναμονής χωρίς νέες θεραπευτικές επιλογές, οι ασθενείς έχουν πλέον πρόσβαση σε μια θεραπευτική επιλογή η οποία μπορεί να παρατείνει τη ζωή τους. Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προόδου στη διαχείριση της ασθένειας αυτής, αλλά και γενικότερα στην πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμα φάρμακα», δήλωσε η Πρόεδρος του «ΑγκαλιάΖΩ - Όμιλος Εθελοντών κατά του Καρκίνου», Ολυμπία Χαλδαίου-Μπήτρου. «Η πρόσβαση που έχουν πλέον στη νέα θεραπεία οι ενήλικες ασθενείς με μεταστατικό μελάνωμα στην Ελλάδα είναι πολύ σημαντική. Επίσης, είναι σημαντική όχι μόνο η μακροχρόνια επιβίωση που παρέ-

χει σε ορισμένους από αυτούς τους ασθενείς με μεταστατικό μελάνωμα, αλλά και η ελπίδα ότι η ανοσοογκολογία μπορεί να ανοίξει νέες θεραπευτικές επιλογές στην αντιμετώπιση του καρκίνου», πρόσθεσε η Πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών-Κ.Ε.Φ.Ι., Ζωή Γραμματόγλου. Το ipilimumab αποτελεί την πρώτη μείζονα θεραπευτική πρόοδο στη συγκεκριμένη νόσο μετά από 30 έτη. Είναι η πρώτη θεραπεία που παρέχει όφελος μακροχρόνιας επιβίωσης σε πολλές μελέτες Φάσης III, στην οποία το ipilimumab αξιολογήθηκε σε ασθενείς που είχαν αντιμετωπιστεί θεραπευτικά στο παρελθόν, ενώ τα ποσοστά της εκτιμώμενης επιβίωσης στο ένα και στα δύο έτη για τους ασθενείς που αντιμετωπίστηκαν με ipilimumab ήταν 46% και 24% αντίστοιχα, σχεδόν διπλάσια εκείνων του σκέλους ελέγχου με gp100, με ορισμένους ασθενείς να παραμένουν εν ζωή τέσσερα έτη μετά τη θεραπεία.

Ibrutinib: Έγκριση για τη λευχαιμία στις ΗΠΑ

17.

Ένδειξη για τη θεραπεία της Χρόνιας Λεμφοκυτταρικής Λευχαιμίας (ΧΛΛ), μιας αργά εξελισσόμενης μορφής καρκίνου του αίματος, έλαβε το σκεύασμα της ibrutinib των Johnson & Johnson και Pharmacyclics Inc από τον FDA. Τον περασμένο Νοέμβριο είχε δοθεί το «πράσινο φως» για τη θεραπεία με τη Ibrutinib μιας σπάνιας και επιθετικής μορφής πάθησης, του λεμφώματος κυττάρων non-Hodgkin. «Η έγκριση παρέχει μια σημαντική νέα θεραπευτική επιλογή για τους ασθενείς με ΧΛΛ με προχωρημένο καρκίνο», όπως τονίζει ο Richard Pazdur, επικεφαλής του τμήματος Αιματολογίας και Ογκολογίας του FDA. Το 2013 πάνω από 15,5 χιλιάδες Αμερικανοί είχαν διαγνωστεί με ΧΛΛ και 4.580 πέθαναν από την ασθένεια.

71

AΡΘΡΟ

DNA 3 γράµµατα. Όλες οι απαντήσεις.

GEN/KTX/FACEDNA/1304

Η αποκωδικοποίηση του DNA ανοίγει κάθε µέρα νέους δρόµους θεραπείας. Όσο η επιστήµη θα παράγει διαρκώς νέα γνώση, τα όρια της υγείας θα διευρύνονται. Το αδύνατο θα γίνεται κάθε µέρα πιο δυνατό. Για εµάς στην GENESIS Pharma, η βιοτεχνολογία είναι ταυτόσηµη µε το µέλλον στο χώρο του φαρµάκου και µε την ελπίδα για την ανθρώπινη ζωή. Γι’ αυτό επιλέξαµε να εστιάσουµε εκεί όλες µας τις δυνάµεις. Εδώ και 16 χρόνια, εργαζόµαστε καθηµερινά για να διασφαλίσουµε στους Έλληνες ασθενείς άµεση πρόσβαση σε σύγχρονα και καινοτόµα φάρµακα βιοτεχνολογίας.

72Μάθετε περισσότερα στο www.genesispharma.gr / Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

• Η αγορά φαρμάκου το 2013 • Τριπλό deal στην αγορά φαρμάκων • Νέο φάρμακο για την πνευμονική υπέρταση

Σκληρή είναι η μάχη ανάμεσα σε 4 μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες στον τομέα της θεραπείας της ηπατίτιδας C. Όπως όλα δείχνουν, σύντομα η νόσος θα θεραπεύεται σε ποσοστό σχεδόν 100%!

Η Gilead παραμένει αδιαφιλονίκητος ηγέτης της αγοράς. Πρόσφατα, παρουσίασε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεδομένα που δείχνουν ποσοστό ίασης 94% μετά από 8 εβδομάδες θεραπείας…

Το φάρμακό της ονομάζεται Sovaldi και αναλυτές της Wall Street προβλέπουν, κατά μέσο όρο, οι πωλήσεις του να φτάσουν τα 9,1 δισ. δολ. το 2017.

Από κοντά ακολουθεί η Merck. Η εταιρεία έχει δείξει ότι σε 12 εβδομάδες θεραπείας, με συνδυασμό δύο φαρμάκων της, μπορεί να θεραπευτεί το 98% των ασθενών που προηγουμένως δεν είχαν δεχθεί θεραπεία.

Προς την ίδια κατεύθυνση, AbbVie και Bristol - Myers Squibb έχουν επιδείξει ποσοστά θεραπείας πάνω από 90% στη θεραπεία της νόσου.

Το πρόβλημα βέβαια είναι ότι όλες οι θεραπείες είναι πανάκριβες, αλλά εκτιμάται ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των 4 εταιρειών θα οδηγήσει σε μείωση των τιμών προς όφελος των συστημάτων υγείας.

73

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Μειώθηκε κατά 10,3% η αξία των φαρμάκων, αλλά αυξήθηκε κατά 4,3% ο όγκος των πωλήσεων προς τα φαρμακεία και τις φαρμακαποθήκες την περίοδο Ιανουαρίου Δεκεμβρίου 2013, σύμφωνα με στοιχεία της εξειδικευμένης εταιρείας μετρήσεων IMS

Π

Η αγορά φαρμάκου το 2013

αράλληλα, συνεχίστηκε η καταγραφή ανακατατάξεων σε επιχειρηματικό επίπεδο, ενώ εντείνονται οι διεργασίες που αφορούν την τοποθέτηση εγχώριων και αλλοδαπών επιχειρήσεων στην αναπτυσσόμενη επιμέρους αγορά των γενόσημων φαρμάκων.

Σύμφωνα με την IMS, το 2013 σημειώθηκε αύξηση του συνολικού όγκου των πωλήσεων κατά 4,3% στις 369,8 εκατομμύρια φαρμακοτεχνικές συσκευασίες και, συγχρόνως, μείωση των συνολικών εσόδων των 354 επιχειρήσεων του κλάδου κατά 10,3% στα 2,79 δισ. ευρώ, προφανώς λόγω της μείωσης των τιμών πολλών φαρμάκων. Στις πρώτες πέντε θέσεις του πίνακα με κριτήριο τα έσοδα βρέθηκαν οι επιχειρήσεις: 1. Novartis με μερίδιο 8,4% και έσοδα ύψους

235,8 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 17,3%.

2. Pfizer με 7,9% και έσοδα 221 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 10,8%.

3. Sanofi με 7,1% και έσοδα 199,2 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 14%.

4. AstraZeneca με 5,7% και έσοδα 158,6 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 10,9%.

5. Βιανέξ με 5,6% και έσοδα 156,8 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 4,9%. Η GlaxoSmithKline βρέθηκε στην έκτη θέση με μερίδιο 5,3% (έσοδα 146,7 εκατ. ευρώ, -4,2%), ακολουθούμενη στην έβδομη από την Eλπέν (4,4% και έσοδα 122,1 εκατ. ευρώ, +3%), στην όγδοη από τη Φαρμασέρβ (3,8% και έσοδα 105,8 εκατ. ευρώ, -8,8%), στην ένατη από την Boehringer Ingelheim (3,6% και έσοδα 99,8 εκατ. ευρώ, -1,3%) και στη δέκατη από τη Merck Sharp Dohme (3,3% και έσοδα 91,6 εκατ. ευρώ, -4,6%). Με πωλήσεις στα φαρμακεία και τις φαρμακαποθήκες που άγγιξαν τα 2 δισ. ευρώ, οι «20» πρώτες εταιρείες συγκέντρωσαν αθροιστικά μερίδιο 71,2% της συνολικής εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής αγοράς. Οι υπόλοιπες πωλήσεις ύψους περίπου 805 εκατ. ευρώ (28,8% των συνολικών) πραγματοποιήθηκαν από 334 άλλες επιχειρήσεις.

Η Pfizer πρώτη στον όγκο πωλήσεων Όσον αφορά τον όγκο των πωλήσεων φαρμάκων στα φαρμακεία και τις φαρμακαποθήκες, η κατάταξη των επιχειρήσεων διαφοροποιείται, με την Pfizer να βρίσκεται στην πρώτη θέση (με μερίδιο 7,9% και όγκο πωλήσεων 29,31 εκατ. φαρμακοτεχνικές συσκευασίες, αυξημένο κατά 1,5%), ακολουθούμενη από τη Sanofi (7,2% και 26,63 εκατ. συσκευασίες, +2%), την GlaxoSmithKline (7% και 25,83 εκατ. συσκευασίες, +6,9%), τη Novartis (6,8% και 25,31 εκατ. συσκευασίες, +1,4%), την Bristol Myers Squibb (5,3% και 19,63 εκατ. συσκευασίες, +2%), τη Uni Pharma (5,1% και 18,77 εκατ. συσκευασίες, +6%), την AstraZeneca (4,2% και 15,57 εκατ. συσκευασίες, +6,1%), τη Βιανέξ (4% και 14,78 εκατ. συσκευασίες, +4,8%), την Boehringer Ingelheim (3,7% και 13,56 εκατ. συσκευασίες, +4%) και την Eλπέν (3,5% και 12,78 εκατ. συσκευασίες, +18,3%).

74

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

Τριπλό deal στην αγορά φαρμάκων Τρεις "γίγαντες" της παγκόσμιας αγοράς φαρμάκων, οι Novartis, GSK και Eli Lilly, ανακοίνωσαν πως προχωρούν σε αμοιβαία αναδιάρθρωση του χαρτοφυλακίου τους, προφανώς με στόχο να αντεπεξέλθουν στις νέες προκλήσεις Έχουμε και λέμε, λοιπόν: Η GSK πωλεί το χαρτοφυλάκιο των ογκολογικών φαρμάκων στη Novartis για 16 δισ. δολ. (14,5 δισ. μπροστά, και 1,5 δισ. σε συγκεκριμένα ορόσημα), Από την άλλη, αγοράζει τη μονάδα εμβολίων της Novartis για 7,1 δισ. δολ. (5,25 δισ. μπροστά, και 1,8 δισ. σε συγκεκριμένα ορόσημα), με εξαίρεση τα εμβόλια της γρίπης, για τα οποία η Novartis έχει ξεκινήσει μια ξεχωριστή διαδικασία διάθεσης. Μάλιστα, στον τομέα των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, οι δύο εταιρείες συμφώνησαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε μία joint venture μεταξύ των OTC της Novartis και των καταναλωτικών προϊόντων υγείας της GSK. Η Novartis θα

κατέχει το 36,5% και 4 από τις 11 θέσεις του Δ.Σ. της νέας εταιρείας. Τέλος, η Novartis εκποιεί ξεχωριστά το τμήμα των κτηνιατρικών φαρμάκων στη Lilly για 4,5 δισ. δολ. Η Novartis δείχνει ξεκάθαρα ότι επιθυμεί να εστιαστεί περισσότερο στις βασικές περιοχές: καινοτόμα φαρμακευτικά προϊόντα, προϊόντα φροντίδας ματιών και generics. Η GSK ανέφερε ήδη ότι οι συνδυασμένες αυτές συμφωνίες θα ενισχύσουν τα ετήσια έσοδά της κατά 1,3 δισ. στερλίνες, στα 26.9 δισ. (σε pro forma βάση 2013) και θα αναμορφώσει ριζικά τη βάση των εσόδων της. Τα έσοδα αυτά θα κατανέμονται πλέον σε φαρμακευτικά 62%, Consumer Healthcare 24% και εμβόλια 14%.

in brief

Τι κερδίζει η Novartis; Μεγάλο βάρος ρίχνει στην ογκολογία. Η απόκτηση των ογκολογικών προϊόντων της GSK θα επεκτείνει την ηγετική της θέση στην ογκολογία και θα ενισχυθεί στις στοχευμένες θεραπείες και στις μικρομοριακές ουσίες. Στόχος της Novartis φαίνεται ότι είναι δύο νέα ογκολογικά προϊόντα της GSK, που αφορούν στο μεταστατικό μελάνωμα, το Tafinlar και το Mekinist, ενώ υψηλές προσδοκίες έχει και για το Votrient που αφορά στον νεφροκυτταρικό καρκίνο.

Joint venture με πωλήσεις 10 δισ. δολ.

Από την άλλη, η GSK, αποκτώντας τη μονάδα εμβολίων της Novartis, μετατρέπεται σε απόλυτο κυρίαρχο στον τομέα των εμβολίων, κυρίως στην παιδιατρική και τη μηνιγγίτιδα.

Με την κοινοπραξία με τα OTC της Novartis και τα Consumer Healthcare της GSK θα δημιουργηθεί ένας παγκόσμιος «γίγαντας» καταναλωτικών προϊόντων υγείας, με δυνατότητα για περίπου 10 δισ. δολ. πωλήσεις σε ετήσια βάση και με ηγετική θέση σε τέσσερις βασικές OTC κατηγορίες: προϊόντα υγείας, στοματική υγιεινή, διατροφή και υγιεινή δέρματος.

Επίσης, η θέση της GSK στην αγορά είναι πιθανό να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο από την κυκλοφορία του εμβολίου της μηνιγγίτιδας Β του Bexsero, και ο βρετανικός «γίγαντας» έχει την οικονομική ισχύ να χρηματοδοτήσει πλήρως το χαρτοφυλάκιο των εμβολίων και την επέκτασή τους στην αγορά, δήλωσε η Novartis.

75

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Νέο φάρμακο για την πνευμονική υπέρταση Εγκρίθηκε πρόσφατα από την Ε.Ε. η δραστική ουσία riociguat, η οποία αφορά στη θεραπεία της Χρόνιας Θρομβοεμβολικής Πνευμονικής Υπέρτασης (ΧΘΠΥ) και της Πνευμονικής Αρτηριακής Υπέρτασης. Στην Ελλάδα αναμένεται το 2015

in brief

Τ

ο riociguat είναι το πρώτο και μοναδικό φάρμακο που έχει αποδείξει σημαντική κλινική αποτελεσματικότητα σε βάθος χρόνου, σε ασθενείς με μη χειρουργήσιμη ΧΘΠΥ ή εμμένουσα/ υποτροπιάζουσα ΧΘΠΥ μετά από χειρουργική αντιμετώπιση. Επίσης, είναι η πρώτη από του στόματος θεραπεία που έχει καταδείξει στις κλινικές μελέτες φάσης ΙΙΙ, από το πρώτο κιόλας διάστημα θεραπείας, σημαντική κλινική αποτελεσματικότητα που διατηρείται στον χρόνο σε διάφορες σημαντικές παραμέτρους για τους ασθενείς με ΠΑΥ, είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυασμό με ορισμένα άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ΠΑΥ, όπως οι ανταγωνιστές των υποδοχέων ενδοθηλίνης. Μέχρι στιγμής κανένα από τα υπάρχοντα από του στόματος φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των αναστολέων της PDE5,

δεν είχαν καταφέρει να καταδείξουν τέτοια αποτελέσματα. Στις μελέτες όμως του νέου αυτού φαρμάκου, βελτιώθηκε σημαντικά η ικανότητα του ασθενούς να περπατήσει μεγαλύτερες αποστάσεις, βοηθώντας την καρδιά και τους πνεύμονες να λειτουργήσουν καλύτερα και καθιστώντας ευκολότερη την αναπνοή κατά την εκτέλεση συνηθισμένων καθημερινών δραστηριοτήτων. Κατά συνέπεια, τόσο στη ΧΘΠΥ όσο και στην ΠΑΥ, παρατηρήθηκε βελτίωση έναντι της βαρύτητας της νόσου στους ασθενείς που έλαβαν riociguat, ενώ οι βελτιώσεις αυτές παρέμειναν σταθερές καθ’ όλη τη διάρκεια λήψης της θεραπείας. Είναι η πρώτη φορά που οι γιατροί έχουν στη διάθεσή τους μια φαρμακευτική θεραπευτική επιλογή για τους ασθενείς με ΧΘΠΥ που δεν μπορούν να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση ή για εκείνους στους οποίους η νόσος εμμένει ή επανεμφανίζεται.

Η Πνευμονική Υπέρταση (ΠΥ) είναι μια σοβαρή, προοδευτική και απειλητική για τη ζωή νόσος της καρδιάς και των πνευμόνων, στην οποία η πίεση του αίματος στις πνευμονικές αρτηρίες είναι πάνω από το φυσιολογικό, ενώ μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια και θάνατο. Υπάρχουν πέντε διαφορετικοί τύποι πνευμονικής υπέρτασης. Κάθε τύπος μπορεί να επηρεάσει τον ασθενή με διαφορετικό τρόπο και κάθε ασθενής μπορεί να έχει μια διαφορετική αιτιολογία και εκδήλωσή της. Η Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση (ΠΑΥ), ένας από τους πέντε τύπους της πνευμονικής υπέρτασης (ΠΥ), είναι μια σπάνια νόσος και επηρεάζει περίπου 1552 άτομα ανά εκατομμύριο σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι πιο διαδεδομένη σε νεότερες γυναίκες από ό,τι στους άνδρες και, στις περισσότερες περιπτώσεις, η ΠΑΥ δεν έχει κάποιο γνωστό αίτιο αν και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι κληρονομική.

76

Τι είναι η ΧΘΠΥ Στη Χρόνια Θρομβοεμβολική Πνευμονική Υπέρταση (ΧΘΠΥ) εμφανίζονται θρόμβοι αίματος στα πνευμονικά αγγεία που τα φράσσουν, με αποτέλεσμα τη σταδιακή αύξηση της πίεσης του αίματος στις πνευμονικές αρτηρίες. Μέχρι σήμερα, η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι μια χειρουργική επέμβα-

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

ση. Ωστόσο, σημαντικό ποσοστό ασθενών (20%-40%) δεν είναι χειρουργήσιμο και σε ποσοστό έως και 35% των ασθενών, η νόσος είναι εμμένουσα ή επανεμφανίζεται. Αυτοί χρειάζονται μια αποτελεσματική φαρμακευτική αγωγή. Το κενό αυτό έρχεται να καλύψει η ουσία riociguat.

.O

Ý

¢

¡

Ý

{Ý

WW W B ITDA

ILY GR

3PECIALÝ2

EPORT

ÒÍÝCLOUDÝÎ ÃËÎÇÑÒÃ× Í× ¼Ë¿ÑÒà µÝ˺ÎÔÕݼ ÖÇ 23!Ý#ONF %UROPEÝ ERENCE

¤¿Ý"IGÝ$A Ãο̿ÎÐÍ TAÝ ÒÍÝ)4Ý3EC ÑÂÇÍлØÍ×ÌÝ URITY

3TEVEÝ*O

BS

Ý!PPLE ÔÕÝ ÊÊ¿ Èà ÊÃÇÒÍ×ÐÅ»¿ ÝÒÍÌÝÒмÎÍÝ ÕÝÒÔÌÝÃÎÇÖà ÇкÑÃÔÌ Ý E 'OVERNM k!μÝÒÆÌÝ¿Ð ENTÝ6)0Ý2OUNDTA BLE ËÍÂǼÒÆÒ¿ÝÑ ÒÆÌÝ×ÎÃ×Ó× Ì¼ÒÆÒ¿k

"IGÝ$ATA Ý ÎмÉÊÆÑÆÝÅ Ý̹¿Ý Ç¿ÝÒÍ×ÕÝ# )/S

¬ÐÅÍÝ3!

3Ý6ISUALÝ!N ÑÒÆÌÝ")/ !8)3Ý(EA ALYTICS LTHCARE

77

Ραντεβού υγείας

Υγεία με... ορθοπεταλιές! Λίγο η οικονομική κρίση, λίγο η οικολογική μας συνείδηση, λίγο η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, έτσι και το ποδήλατο δεν άργησε να μπει στη ζωή μας και να γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας

Σ

ύμφωνα με πρόσφατη μελέτη στις ΗΠΑ (University of WisconsinMadison), περισσότερα από 3.8 δισ. δολ. εξοικονομούνται από τη μείωση του κόστους της υγειονομικής περίθαλψης για την παχυσαρκία, τις καρδιακές παθήσεις και τη μείωση της θνησιμότητας, αντικαθιστώντας απλά τον τρόπο μετακίνησης στις μισές από τις καθημερινές μετακινήσεις κατά τη διάρκεια των 6 πιο ζεστών μηνών του χρόνου (άνοιξη, καλοκαίρι). Εάν προστεθεί στο βαρύ καθημερινό πρόγραμμα η απαραίτητη άσκηση για τη μετακίνηση προς και από τη δουλειά, θα συμβάλει στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας σε μεγάλο βαθμό. Παράλληλα, η ποδηλασία, ως αερόβια άσκηση, έχει σημα-

ντικά αποτελέσματα στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης, ενώ προλαμβάνει και τα καρδιαγγειακά προβλήματα. Ακόμη, τονώνει όλο το μυϊκό σύστημα και κυρίως τους γλουτούς, τους μηρούς και τις γάμπες, ενώ σε σύγκριση με το τρέξιμο και με άλλα είδη αερόβιας άσκησης, το ποδήλατο επιβαρύνει λιγότερο τις αρθρώσεις και είναι περισσότερο κατάλληλο για άτομα με παλιούς τραυματισμούς στα πόδια ή τους γλουτούς. Η ίδια έρευνα απέδειξε πως η ποδηλασία αποτελεί κατάλληλη άσκηση για όσους θέλουν να χάσουν λίπος και θερμίδες, ειδικά όταν γίνεται σε ρυθμό πιο γρήγορο από αυτόν της απλής βόλτας και για πάνω από 20’.

Πότε το γλυκό κάνει καλό!

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

Οι αθλητές, και ιδιαίτερα τα παιδιά – αθλητές, θα πρέπει να τρέφονται με μια ισορροπημένη διατροφή, που να περιέχει όλες τις ομάδες τροφίμων σε καθημερινή βάση, προειδοποιούν οι ειδικοί. Όπως επισημαίνει ο κλινικός διαιτολόγος – διατροφολόγος, γεν. γραμματέας του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής, κ. Γιάννης Χρύσου, αυτό που πρέπει να προσέχει κάθε

ασκούμενος είναι η προσαρμογή της διατροφής του παράλληλα με την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας. Το σώμα χρειάζεται περισσότερη ενέργεια για την κάλυψη των αναγκών της άσκησης και την αναπλήρωση του γλυκογόνου, περισσότερη πρωτεΐνη για τη μυϊκή αποκατάσταση - αύξηση της μυϊκής μάζας, σίδηρο για την καλύτερη μεταφορά οξυγόνου, με-

Γιατί το Μνημόνιο απογείωσε το Botox; Ισχυρό αντικαταθλιπτικό στη μελαγχολία που προκαλεί η οικονομική κρίση αποτελεί για τις Ελληνίδες η ομορφιά. Παρά το Μνημόνιο, σπεύδουν στα ιατρεία των πλαστικών χειρουργών, προκειμένου να κάνουν ενέσιμες θεραπείες και «γυρίζουν την πλάτη» στις πλαστικές επεμβάσεις. Σύμφωνα με τον δερματολόγο Στέλιο Αγγελίδη, εν μέσω κρίσης, περισσότερο αλώβητες φαίνεται να βγαίνουν οι μη επεμβατικές θεραπείες ιατρείου, οι οποίες έχουν μικρότερο κόστος από τις πλαστικές χειρουργικές επεμβάσεις που προϋποθέτουν νοσηλεία. Σε αρκετές περιπτώσεις, μάλιστα, όπως αυτή του Botox, της δημοφιλέστερης παγκοσμίως θεραπείας ιατρείου, όχι μόνο δεν καταγράφηκε μείωση, αλλά αντιθέτως υπήρξε εντυπωσιακή αύξηση των θεραπειών τους τελευταίους μήνες, καθώς η διόρθωση των ατελειών του προσώπου φαίνεται ότι αποτελεί ισχυρότατο αντικαταθλιπτικό.

78

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

Έχω κονδυλώματα! Μήπως με απάτησε;

Ο

εμβολιασμός έναντι του ιού HPV εφαρμόζεται σήμερα σε 116 χώρες σε όλο τον κόσμο, ενώ στην Ελλάδα έχει μπει στο πρόγραμμα του βασικού εμβολιασμού για κορίτσια από 12 μέχρι και 26 χρόνων (πριν από την έναρξη της σεξουαλικής τους ζωής).

Σύντομα αντίστοιχος εμβολιασμός πρόκειται να εγκριθεί για τους άνδρες και στην Ελλάδα – όπως ήδη γίνεται σε ΗΠΑ, Καναδά και Ηνωμένο Βασίλειο. Ο ιός HPV μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής. Συγκεκριμένα, περισσότερο μέσω της άμεσης επαφής με το δέρμα της γεννητικής χώρας των ανδρών και των γυναικών και λιγότερο μέσω της επαφής με το σπέρμα ή τα κολπικά υγρά, σημειώνει η δερματολόγος - αφροδισιολόγος Δρ Θεοδώρα Φατσέα. «Τα κονδυλώματα μεταδίδονται με οποιονδήποτε τρόπο σεξουαλικής επαφής και μπορεί να κολλήσει οποιο-

δήποτε μέρος του σώματος έρθει σε επαφή με το μολυσμένο σημείο του συντρόφου. Δεν μεταδίδεται από την τουαλέτα, τα φιλιά στο στόμα, την πισίνα ή την μπανιέρα», προσθέτει η κ. Φατσέα. Ο ιός μπορεί να υπάρχει στον οργανισμό μας για χρόνια πριν εκδηλωθεί, καθιστώντας συχνά δύσκολο να βρεθεί από πού και πότε τον κόλλησε κάποιος. Αυτό έχει τη σημασία του, στην περίπτωση των παντρεμένων ζευγαριών και των χρόνιων συντρόφων: αν εμφανιστούν π.χ. στη γυναίκα, δεν σημαίνει ότι αυτή είχε σεξουαλική επαφή με άλλον άνδρα εκτός του συζύγου της.

γαλύτερη ποσότητα μαγνησίου για την καλύτερη μυϊκή συστολή, αλλά και αυξημένη πρόσληψη αντιοξειδωτικών για την αντιμετώπιση του οξειδωτικού στρες που αυξάνεται κατά την άσκηση. Στο σημείο αυτό προτείνει τα παιδιά - αθλητές να καταναλώνουν γλυκά που δίνουν ενέργεια αργής αποδέσμευσης και περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα, σημαντικές ποσότητες πρωτεΐνης, σίδηρο και μαγνήσιο.

Οι πρόωρες αλλεργίες της Άνοιξης! Νωρίτερα, φέτος, από κάθε άλλη χρονιά, «φούντωσαν» οι αλλεργίες, οι οποίες ταλαιπωρούν μικρούς και μεγάλους. Σύμφωνα με την Ελληνική Αλλεργιολογική Εταιρεία, ένας στους πέντε ανθρώπους πάσχει από κάποια αλλεργία. Ένα ποσοστό που αγγίζει το 15-20% έχει αλλεργική ρινίτιδα, το 3-5% του γενικού πληθυσμού αλλεργική επιπεφυκίτιδα και το 9% του γενικού πληθυσμού άσθμα. Τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας είναι, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, ρινική συμφόρηση, μπούκωμα, καταρροή, φτέρνισμα και φαγούρα στη μύτη.

Στην αλλεργική επιπεφυκίτιδα οι πάσχοντες ταλαιπωρούνται από κοκκίνισμα και πρήξιμο των ματιών, κνησμό και μεγάλη ευαισθησία στο φως. Στο αλλεργικό άσθμα οι ασθενείς εκδηλώνουν ξηρό βήχα, δύσπνοια, συριγμό, «σφίξιμο» στο στήθος. Η γύρη, η οποία μεταφέρεται με τον άνεμο, ευθύνεται για την πρόκληση των αλλεργιών, ενώ το κατεξοχήν δέντρο με αλλεργιογόνο γύρη στην Ελλάδα είναι η ελιά.

Άμεση αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων, τα οποία στην εποχή μας έχουν εξελιχθεί σε μάστιγα των σεξουαλικά ενεργών ανδρών και γυναικών, συστήνουν οι επιστήμονες

Όταν οι γυναίκες μπορούν… και μόνες

Παλαιότερα αποτελούσε θέμα – ταμπού και μεγάλη αμαρτία, ενώ υπήρχε διάχυτη η δοξασία ότι προκαλεί τύφλωση ή κώφωση. Ο λόγος περί του «αυνανισμού» ή της αυτοϊκανοποίησης, η οποία, ανά τους αιώνες, συχνά δαιμονοποιήθηκε. Πλέον, οι γυναίκες δεν διστάζουν να παραδεχθούν ότι καταφεύγουν σε αυτήν την «πρακτική» καταρρίπτοντας έτσι τον μύθο ότι το «σπορ» είναι αποκλειστικά ανδρικό προνόμιο. Έρευνα που πραγματοποίησε γαλλικό περιοδικό, με επικεφαλής την ψυχολόγο Σουζάν Ορέρ, αποκάλυψε ότι η μεγάλη πλειοψηφία από τις γυναίκες που πήραν μέρος (80%) δήλωσε ότι αυτοϊκανοποιείται, ενώ δεν έκρυψε το γεγονός ότι αισθάνεται ευχαρίστηση. Ωστόσο, το ίδιο ποσοστό γυναικών δεν δίστασε να παραδεχθεί ότι άργησε να ανακαλύψει αυτήν τη σεξουαλική «πρακτική». Παρόλα αυτά, ένα ποσοστό, που άγγιζε το 11%, απάντησε ότι ένιωθε ένοχες εξαιτίας των απαγορεύσεων που «κουβαλούν» από τα παιδικά τους χρόνια.

79

γ ί ν ε τ ε συνδρομητές !

Αλλάξτε την ελληνική αγορά Υγείας! Εγγραφείτε τώρα στο Ph.B (Pharma & Health Business)! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 40€

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 50€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 70€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 6,5%)

Το Ph.B καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

80

/ Μάρτιος-Απρίλιος 2014

81

AΡΘΡΟ

Μπορώ

μαι να νιώθω καλά που εί νης μέλος μιας αφοσιωμέ όπου ομάδας εργαζομένων, θυνοι όλοι είναι εξίσου υπεύ ς για τη διασφάλιση τη των όν οϊ ποιότητας των πρ το πού μας, ανεξάρτητα από ι. αυτά παρασκευάζοντα

Μπορώ…

γιατί στη Mylan, οι έλεγχοι της ποιότητας των προϊόντων μας πληρούν ή υπερβαίνουν τα πρότυπα της φαρμακευτικής βιομηχανίας. Οι ομάδες μας εφαρμόζουν συνεχείς ελέγχους, για να διασφαλίσουν την ποιότητα και ακεραιότητα των προϊόντων, από την αρχή έως το τέλος. Στόχος μας είναι να αναβαθμίζουμε συνεχώς την ποιότητα και τη συνέπειά μας. Όλοι εμείς στη Mylan, έχουμε την ίδια προτεραιότητα: εσάς και τον ασθενή σας.

Veronique Mylan Senior Plant Director (Διευθύντρια Εγκαταστάσεων)

Επισκεφθείτε τη διεύθυνση: YourMylan.com

Η δική μας Mylan είναι η δική σας Mylan

4

MYL AD_07-12/13

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012