aλive #23, Νοέμβριος 2015

#023 • NOE 2015 • www.alivemag.gr

• Εξωσωματική γονιμοποίηση:

Το όνειρο της μητρότητας γίνεται πράξη

• Λάμπει η μέλλουσα μαμά • Διαβήτης:

H "γλυκιά" απειλή δεν αφορά μόνο την εγκυμοσύνη

20. Η ασθένεια που μας κόβει την ανάσα δεν αστειεύεται

περιεχόμενα

EDITORIALΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΟΜΟΡΦΙΆ 4. Για να λάμπετε από ομορφιά όταν περιμένετε μωρό 6. Νεανική και σφριγηλή επιδερμίδα, που δεν προδίδει την ηλικία της 8. Βελούδινο άγγιγμα στο πρόσωπο και το σώμα δίχως ίχνος περιττής τριχοφυΐας

ΥΓΕΊΑ 10. Σακχαρώδης διαβήτης: η επιδημία του αιώνα μας 12. Και το σάκχαρο θέλει τον μετρητή του 14. Το μουρουνέλαιο γίνεται ξανά «της μόδας» 16. Γρίπη και κρυολόγημα: οι ανεπιθύμητοι χειμερινοί επισκέπτες

22. Υγιή μωρά με την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή

ΕΥ ΖHΝ 24. Το σπίτι σας και τα μάτια σας 26. Μια "πράσινη" κατοικία για πιο υγιεινό lifestyle 28. Αγορά Νέες αφίξεις στο φαρμακευτικό «οπλοστάσιο», για να ζούμε καλύτερα 31. Επιστημονικά νέα που μας αφορούν

Eπόμενο Φύλλο: Δεκέμβριος 2015

18. Ένα σφηνάκι κολλαγόνο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα

Αναζητούνται "ισοδύναμα" ψυχραιμίας…

e-edition Διαβάσατε με ενδιαφέρον την Αλive; Θέλετε εύκολα και άνετα να μπορείτε να τη διαβάζετε από τον υπολογιστή σας, όπως ακριβώς τυπώνεται στο χαρτί, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας; Περιηγηθείτε σε όλες τις σελίδες και τις ενότητες και αναζητήστε τα προηγούμενα τεύχη της εφημερίδας κάνοντας εγγραφή στο www.alivemag.gr για να λαμβάνετε την εφημερίδα ηλεκτρονικά μέσω e-mail. Αν έχετε απορίες ή αν θέλετε να μας ρωτήσετε οτιδήποτε, στείλτε μας το e-mail σας στη διεύθυνση info@alivemag.gr

2

 Noέμβριος 2015

Φόροι, μέτρα, προαπαιτούμενα: Λέξεις που εισέβαλαν στην καθημερινότητά μας και τη μεταμόρφωσαν σε καθημερινό αγώνα επιβίωσης. Κάτι σαν την ταινία «Αγώνες πείνας», αλλά στους δρόμους της Αθήνας αντί σε χολλυγουντιανό σκηνικό! Δεν υπάρχει αμφιβολία, ο Νοέμβρης μπήκε με απειλητικές διαθέσεις: Οι δανειστές μάς πιέζουν για τα προαπαιτούμενα, οι κυβερνώντες αναζητούν «ισοδύναμα» για άδικους φόρους –όπως ο ΦΠΑ 23% στην εκπαίδευση– και όλοι εμείς, οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, ψαχουλεύουμε εναγωνίως τα τελευταία ψιλά στις τσέπες μας, προκειμένου να πληρώσουμε τα «ραβασάκια» που μας έρχονται απανωτά από εφορίες, τράπεζες, σχολεία, φροντιστήρια, ΔΕΚΟ… Η λίστα των υποχρεώσεων δεν έχει τέλος: και ο Χάρι Πότερ να ’σαι, λύση στο πρόβλημα δεν βρίσκεις. Και εκεί που νιώθεις να σε πλησιάζει μια

κρίση πανικού, πέφτει στα χέρια σου το νέο τεύχος της aλive. Ένα τεύχος τρυφερό, αφιερωμένο στη μητρότητα –τη μεγαλύτερη χαρά της ζωής– με όσα πρέπει να γνωρίζετε για την εξωσωματική γονιμοποίηση αλλά και για τον διαβήτη, με χρήσιμες συμβουλές για όλους τους χειμερινούς «πονοκεφάλους» (δηλαδή το κρυολόγημα και τις ιώσεις, που έρχονται πάντοτε απρόσκλητα), με tips ομορφιάς για την εγκυμοσύνη, με μίνι οδηγό για την αποτρίχωση και την καταπολέμηση της χαλάρωσης, ένα τεύχος που φιλοδοξεί να γίνει το προσωπικό σας «ισοδύναμο» ψυχραιμίας. Ξεφυλλίστε το, χαζέψτε το, διαβάστε το κανονικά, διαγώνια, στο πόδι, με την ησυχία σας, και πάρτε μερικές βαθιές αναπνοές. Ο χειμώνας δεν θα ’ναι εύκολος, αλλά εμείς δεν είμαστε μόνο για τα εύκολα. Είμαστε εδώ για να κάνουμε τη ζωή σας καλύτερη με απλό και ανέξοδο τρόπο, και το καλύτερο είναι πως δεν ζητάμε «προαπαιτούμενα». Καλό διάβασμα, λοιπόν, και μη μασάτε… Αλεξία Σβώλου

Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Όλα όσα αναφέρονται στην παρούσα έκδοση προέρχονται από δημοσιογραφικές πληροφορίες και απόψεις ειδικών επιστημόνων. Η διεύθυνση του περιοδικού δεν φέρει ευθύνη και δεν υιοθετεί απαραίτητα τις απόψεις τους. Πριν χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε προϊόν που διαφημίζεται άμεσα ή έμμεσα στην εφημερίδα ή ακολουθήσετε τις συμβουλές των ειδικών, συμβουλευθείτε πρώτα το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας.

PEF_2015_KIMENO_240X300.pdf

1

11/12/15

1:01 PM

Πώς καταστρέφουν την εθνική παραγωγή και µας επιβάλουν να εισάγουµε ό,τι µπορούµε να παράγουµε

Οι «θεσµοί» παγιδεύουν την κυβέρνηση, εξοντώνουν το φτηνό Ελληνικό φάρµακο και ενισχύουν τις ακριβές εισαγωγές Τις τελευταίες ηµέρες είµαστε µάρτυρες µιας πρωτοφανούς παρέµβασης στις τιµές των φαρµάκων, µε στόχο τη χειραγώγηση της αγοράς εις βάρος της εγχώριας παραγωγής και υπέρ των εισαγόµενων σκευασµάτων. Παράλληλα, από ισχυρά κέντρα εντός και εκτός της Ελλάδας, βρίσκεται σε εξέλιξη µια επιχείρηση παραπληροφόρησης, µε στόχο να καλλιεργηθεί η εντύπωση «προστασίας» της Ελληνικής φαρµακοβιοµηχανίας. Η αλήθεια είναι ότι συµβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Οι «θεσµοί», µε µία µονοµερή και στοχευµένη πολιτική, που λειτουργεί ως «∆ούρειος Ίππος», επιχειρούν, µέσω της επιβολής ενός µηχανισµού επιλεκτικής «µείωσης τιµών», να διαλύσουν την ελληνική παραγωγή φαρµάκου, µε αποτέλεσµα να εισάγουµε και να πληρώνουµε ακριβότερα φάρµακα σε σύγκριση µε αυτά που µπορούµε να παράγουµε. Και αυτό, µε επιβάρυνση των ασθενών, των Ταµείων και της εθνικής οικονοµίας.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΝΑ «ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ» ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ; Γίνεται. Η κυβέρνηση εγκλωβίζεται σε µια διαδικασία, που ενώ διατηρούνται οι ονοµαστικές τιµές των νέων εισαγόµενων φαρµάκων, διαλύονται µονοµερώς οι τιµές των φτηνών παλαιών δοκιµασµένων σκευασµάτων, σε επίπεδα που δεν θα είναι πλέον δυνατή η παραγωγή τους στην Ελλάδα - όπως σε τέτοιες τιµές δεν µπορούν να παραχθούν πουθενά στην Ευρώπη. Πολλά Ελληνικά ποιοτικά φάρµακα θα βγουν τελείως από την αγορά. Με αυτόν τον τρόπο, οι ασθενείς και τα Ταµεία θα στερηθούν δοκιµασµένων και οικονοµικών φαρµακευτικών θεραπειών. Αυτές θα υποκατασταθούν βαθµιαία από νέα εισαγόµενα φάρµακα. Έτσι, ενώ ακούγεται ότι «επιδιώκεται να φτηνύνουν τα φάρµακα», στην ουσία ακριβαίνουν, σε βάρος των Ταµείων και των ασθενών. Γιατί όταν βγουν από την αγορά τα ήδη πολύ φτηνά ανταγωνιστικά Ελληνικά φάρµακα, το σύστηµα υγείας θα µείνει δέσµιο των πολύ ακριβότερων εισαγωγών. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΣΧΕΣΗ ΤΙΜΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΟΜΕΝΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ; Σήµερα τα Ελληνικά φάρµακα είναι 30% - 60% οικονοµικότερα από τα αντίστοιχα εισαγόµενα. Η µεσοσταθµική λιανική τιµή τους κυµαίνεται γύρω στα 8 ευρώ, ενώ η αντίστοιχη µέση τιµή των εντός προστασίας εισαγόµενων είναι 28 ευρώ (χωρίς να υπολογίζονται τα φάρµακα υψηλού κόστους). Αυτό σηµαίνει ότι η Ελληνική φαρµακοβιοµηχανία εισπράττει ως κατώτατη τιµή -µετά από τα ποσοστά του φαρµακείου και των χονδρεµπόρων, των υποχρεωτικών εκπτώσεων και επιστροφών στο ∆ηµόσιο - γύρω στα 4 ευρώ. ΤΙ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ «ΘΕΣΜΟΙ»; Η εξωφρενική απαίτηση των «θεσµών» είναι να µειωθούν ΜΟΝΟ οι τιµές των παλιών φαρµάκων, κυρίως των Ελληνικών, κατά 60-80%. Η λιανική τιµή τους να διαµορφωθεί έως το 1 ευρώ, η οποία καταλήγει σε καθαρή τιµή 0,5

ευρώ! Την ίδια στιγµή τα νέα εισαγόµενα φάρµακα θα διατηρούν τις ονοµαστικές τιµές τους... ∆ΕΝ ∆ΗΜΙΟΥΡΓΕΙ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΩΝ «ΘΕΣΜΩΝ» ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΣΤΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ∆ΑΠΑΝΗ; Όχι! Γιατί λόγω του «κλειστού» προϋπολογισµού της φαρµακευτικής δαπάνης, δεν προκύπτει το παραµικρό δηµοσιονοµικό όφελος και επίσης δεν προσφέρει την παραµικρή εξοικονόµηση στα Ταµεία. Εξ αυτού άλλωστε του γεγονότος οι σηµερινές απαιτήσεις δεν υπήρχαν ως προαπαιτούµενα πριν τον Αύγουστο του 2015. Μπήκαν σήµερα στο τραπέζι αυθαίρετα και χωρίς λόγο. ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΑΥΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ; Με τις ρυθµίσεις αυτές θα εξουδετερωθεί η Ελληνική παραγωγή. Σήµερα το 80% των φαρµάκων που καταναλώνουµε είναι εισαγόµενα. Αυτά διαµορφώνουν κατά κύριο λόγο τη φαρµακευτική δαπάνη. Μόνο το 20% είναι φτηνότερα, κυρίως τα Ελληνικά. Με τις απαιτήσεις των «θεσµών» είναι φανερό, ότι επιχειρείται να δηµιουργηθεί ακόµα µεγαλύτερος χώρος για την εισαγωγή νέων ακριβών σκευασµάτων. Επιδιώκεται δηλαδή µια νέα βίαιη αναδιανοµή της «πίτας» υπέρ των εισαγωγών, µε τα Ελληνικά φάρµακα να περιορίζονται στο 5% της φαρµακευτικής αγοράς. Η απαξίωση του προσιτού Ελληνικού φαρµάκου θα ανοίξει το δρόµο στην οριστική κυριαρχία των ξένων φαρµάκων, κυρίως των πολυεθνικών γενοσήµων, και θα επιτρέψει επίσης και την εισβολή προϊόντων από τρίτες χώρες χαµηλού κόστους. ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ; Η Ελληνική φαρµακοβιοµηχανία, µε 27 σύγχρονα εργοστάσια, παράγει ποιοτικά ανταγωνιστικά φάρµακα που εξάγονται σε όλη την Ευρώπη και συνολικά σε 85 χώρες, αναδεικνυόµενη σε έναν από τους τρεις πρώτους εξαγωγικούς κλάδους της χώρας. Απασχολεί χιλιάδες εργαζόµενους, υποστηρίζει δυναµικά την έρευνα και την καινοτοµία, επενδύει διαρκώς και στηρίζει την εθνική οικονοµία. Είναι σταθερός πυλώνας απασχόλησης και ανάπτυξης. Προσφέρει ποιοτικές, δοκιµασµένες και οικονοµικές φαρµακευτικές θεραπείες στον Έλληνα ασθενή και το εθνικό σύστηµα υγείας. Και µπορεί να καλύψει υπεύθυνα το 60% των αναγκών της πρωτοβάθµιας περίθαλψης και το 50% της νοσοκοµειακής. Ζητάµε από την κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο να αντισταθούν στις αδιανόητες απαιτήσεις των «θεσµών». Να αντισταθούν στην απαξίωση των παλαιών δοκιµασµένων προσιτών φαρµάκων, που παράγουν εξοικονοµήσεις στο σύστηµα. Και να διεκδικήσουν µια περίοδο ουσιαστικού διαλόγου, κατά την οποία η χώρα θα διαµορφώσει µια εθνική στρατηγική και πολιτική φαρµάκου, µέσω της οποίας η αναγκαία φαρµακευτική δαπάνη θα αποτελεί και µοχλό ανάπτυξης της οικονοµίας.

3

ΟΜΟΡΦΙΑ

της Αφροδίτης Σαρίσαμλη

Όμορφη και λαμπερή σαν μέλλουσα μαμά Αξιοποιήστε μία από τις πιο ξεχωριστές περιόδους της ζωής σας προσφέροντας στον εαυτό σας όλες εκείνες τις μικρές καθημερινές φροντίδες που θα σας κάνουν κάθε μήνα της εγκυμοσύνης ομορφότερη!

Α

πό τις πιο σημαντικές στιγμές στη ζωή μιας γυναίκας, η εγκυμοσύνη αποτελεί μια περίοδο αλλαγών που επηρεάζουν και την εμφάνισή της. Μάθετε όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τη σωστή φροντίδα της επιδερμίδας, των μαλλιών και των δοντιών, για την καθημερινή ρουτίνα ομορφιάς, όσο περιμένετε μία από τις μεγαλύτερες χαρές στη ζωή σας.

Το πρόσωπο Η καλή εμφάνιση του προσώπου στη διάρκεια της εγκυμοσύνης εξαρτάται βέβαια και από τη φυσική κατάσταση της επιδερμίδας: υπάρχει περίπτωση να αφυδατώνεται ή να παρουσιάζει λιπαρότητα και τάση για ακμή, να γίνεται πιο ευαίσθητη και να δημιουργεί ευκολότερα ερεθισμούς. Η καθημερινή περιποίησή της με τα κατάλληλα για τις ανάγκες της προϊόντα κρίνεται απαραίτητη, ενώ δεν θα πρέπει να παραλείπεται η προστασία της από τις ακτίνες του ήλιου με αντηλιακές κρέμες όχι μόνο το καλοκαίρι, αλλά και τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου, που αν και η παρουσία του καλύπτεται από σύννεφα, η υπεριώδης όμως ακτινοβολία του δεν παύει να υπάρχει. Οι ορμονικές μεταβολές που συμβαίνουν όλο το διάστημα της εγκυμοσύνης κάνουν την επιδερμίδα ευάλωτη στη δημιουργία πανάδων και δυσχρωμιών, το λεγόμενο «χλόασμα» ή «μάσκα της εγκυμοσύνης», όταν η επιδερμίδα παίρνει μια πιο σκουρόχρωμη απόχρωση στο μέτωπο, τα μάγουλα και τα πλαϊνά της μύτης αν εκτεθεί στον ήλιο χωρίς υψηλή αντηλιακή προστασία. Για την ακόμη καλύτερη φροντίδα της επιδερμίδα σας, φροντίστε τα εξής: Αποφύγετε τη χρήση λοσιόν μετά τον καθαρισμό, γιατί περιέχει οινόπνευμα. Προτιμήστε μια λοσιόν που να προορίζεται για πιο

4

 Νοέμβριος 2015

ευαίσθητες επιδερμίδες και να έχει ενυδατικές ιδιότητες. Φανείτε συνεπείς στη βασική φροντίδα της επιδερμίδας σας όσον αφορά τον καθαρισμό και την ενυδάτωσή της. Αποφύγετε τα προϊόντα περιποίησης με οξέα φρούτων, ρετινόλη και άλλα συστατικά που αυξάνουν τη φωτοευαισθησία της. Σχετικά με την απολέπιση της επιδερμίδας, επιλέξτε προϊόντα με φίνους κόκκους και άφθονους ενυδατικούς παράγοντες. Επίσης, περιορίστε τη διαδικασία, κάνοντας απολέπιση κάθε 15 μέρες. Αποφύγετε την αναίτια έκθεση στον ήλιο. Ακόμη κι αν φοράτε αντηλιακό με SPF πάνω από 20, ο ιδρώτας, η τριβή και η επαφή με το νερό μειώνουν την αποτελεσματικότητά του, και χρειάζεται ανανέωση περίπου κάθε μία ώρα. Αν αισθάνεστε το δέρμα σας αφυδατωμένο, νιώθετε να σας «τραβά» ή έχει εμφανίσει ερεθισμό, ψεκάστε το με ένα σπρέι από ιαματικό, μεταλλικό νερό.

Το σώμα Μία από τις πιο σημαντικές φροντίδες όσον αφορά την περιποίηση του σώματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει να κάνει με την ενυδάτωση της επιδερμίδας του. Ο κίνδυνος της δημιουργίας ραγάδων εξαιτίας της απότομης διαστολής του δέρματος, προκειμένου να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα, έχει άμεση σχέση με την ελαστικότητά του, η οποία μπορεί να βελτιωθεί με τα κατάλληλα ενυδατικά προϊόντα. Η κοιλιά, οι μηροί, οι γλουτοί και το στήθος είναι τα σημεία που χρειάζονται καθημερινή ενυδάτωση, μία φορά την ημέρα για τους πρώτους μήνες της κύησης και δύο φορές τους 3-4 τελευταίους μήνες, που αυξάνεται απότομα ο όγκος του σώματος. Οι ενυδατικές κρέμες με πλούσια σύνθεση, τα λάδια σώματος και φυσικά τα ειδικά προϊόντα για την πρόληψη των ραγάδων, θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε τη δυσάρεστη παρουσία τους, ενώ σκόπιμο είναι να προτιμάτε για τον καθαρισμό του σώματος ενυδατικά αφρόλουτρα και σαπούνια με ουδέτερο pΗ.

Τα μαλλιά Αν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παρατείνεται ο κύκλος ζωής της τρίχας, εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών, με αποτέλεσμα τα μαλλιά να γίνονται πιο πυκνά, ταυτόχρονα επηρεάζεται και η λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων. Στην αρχή της εγκυμοσύνης, τα κανονικά ή ξηρά μαλλιά μπορεί να γίνουν λιπαρά και κατόπιν, μετά τον 4ο μήνα, να επιστρέψουν στη συνηθισμένη τους κατάσταση. Από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα, η μεγάλη ποσότητα οιστρογόνων βελτιώνει τα λιπαρά μαλλιά, περιορίζοντας την υπερέκκριση σμήγματος. Καλό είναι λοιπόν να παρακολουθείτε τις ανάγκες των μαλλιών σας, εξασφαλίζοντας κάθε φορά τα κατάλληλα προϊόντα περιποίησης. Σε ό,τι αφορά τις βαφές, προτιμήστε όσες είναι φυτικής προέλευσης, αποφύγετε εκείνες που έρχονται σε επαφή με το τριχωτό του κεφαλιού και απορροφώνται διαδερμικά στον οργανισμό ή προτιμήστε να αλλάξετε το χρώμα των μαλλιών σας με ανταύγειες ή μες, μεθόδους με τις οποίες η βαφή δεν φθάνει στο δέρμα.

Τα δόντια Η υγιεινή των δοντιών θα πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό μέλημα κάθε εγκύου, καθώς η φυσική κατάσταση των δοντιών επηρεάζεται και αυτή από τις αλλαγές που συμβαίνουν στον οργανισμό τη συγκεκριμένη περίοδο. Έτσι: Πλένετε προσεκτικά τα δόντια σας μετά από κάθε γεύμα, χρησιμοποιώντας οδοντικό νήμα πριν το τελευταίο βούρτσισμα της ημέρας. Είναι διαπιστωμένο πως τα δόντια δημιουργούν ευκολότερα τερηδόνα και ουλίτιδα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επενδύστε σε μια ηλεκτρική οδοντόβουρτσα. Είναι διαπιστωμένο ότι καθαρίζει καλύτερα τα δόντια και τα προστατεύει περισσότερο από την πέτρα και την ουλίτιδα σε σχέση με τις κοινές οδοντόβουρτσες. Επισκεφθείτε τον οδοντίατρό σας κάθε τρίμηνο, αντί για έξι μήνες που πρέπει να γίνεται το προληπτικό τσεκάπ των δοντιών. Ενισχύστε τη διατροφή σας με τροφές πλούσιες σε σίδηρο, ασβέστιο, βιταμίνες Α, C και D, οι οποίες έχουν άμεση σχέση και με την υγεία των δοντιών.

Το μακιγιάζ της εγκυμοσύνης

2 1

Επιλέξτε υποαλλεργικά προϊόντα και, όπου χρειάζεται, όσα διαθέτουν ενυδατικές ιδιότητες αλλά και συστατικά που δεν προκαλούν ακμή ή λιπαρότητα: Ρουζ Toleriane Teint Blush (a), μάσκαρα Respectissime Extension (c) και μέικ-απ κατάλληλο και για επιδερμίδες με ακμή Toleriane Teint (b), όλα με υποαλλεργική σύνθεση, La Roche Posay (στα φαρμακεία). Ενυδατικό κραγιόν με φυτικά εκχυλίσματα Colour Crush Shine (d), The Body Shop.

3

4

a

6

5

7 9

8 c

b

d

10

11 12

1. Ενυδατικό και θρεπτικό λάδι για πρόσωπο, σώμα, μαλλιά, Ιdeal Body Huile, Vichy (στα φαρμακεία).

2. Αντηλιακή κρέμα προσώπου με χρώμα Photoderm Max SPF 50+, Bioderma (στα φαρμακεία).

3. Διορθωτική κρέμα σώματος για τις ραγάδες Reconstria, Frezyderm (στα φαρμακεία).

4. Ενυδατική κρέμα προσώπου κατάλληλη για ευαίσθητες ξηρές επιδερμίδες Hydrance Optimale SPF 20, Avène (στα φαρμακεία).

5. Kρέμα κατά των ραγάδων Stretch Marks Cream, Macrovita (στα φαρμακεία).

6. Ενυδατικά και θρεπτικά λάδια για το σώμα Purely Pampering, Dove.

7. Κρέμα σώματος για την πρόληψη των ραγάδων Prévention Vergetures, Elancyl (στα φαρμακεία).

8. Ενυδατικό σπρέι σώματος με καταπραϋντική δράση Vaseline Αloe Soothe.

9. Γαλάκτωμα σώματος εντατικής ενυδάτωσης για ξηρές επιδερμίδες, Βioten.

10. Σαμπουάν Propoline κατά της πιτυρίδας, για λιπαρά μαλλιά με κέδρο και πρόπολη, Apivita (στα φαρμακεία).

11. Μόνιμη βαφή μαλλιών με λάδι Argan, Αrgan Oil Advanced Colorant, Κorres (στα φαρμακεία).

12. Bαφή-φροντίδα με χρωστικά εκχυλίσματα φυτών, Phyto (στα φαρμακεία).

5

της Αφροδίτης Σαρίσαμλη

Δέρμα σφριγηλό και Ένδειξη νεότητας, η σφριγηλή επιδερμίδα είναι πάντα το ζητούμενο στο πέρασμα του χρόνου. Ανακαλύψτε τις προϋποθέσεις για τη διατήρησή της αλλά και το πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε τη χαλάρωση της επιδερμίδας σύμφωνα με τις πιο εξελιγμένες μεθόδους της αισθητικής ιατρικής, εναλλακτικές του λίφτινγκ!

E

ίναι γνωστό πως αρχίζουμε να γερνάμε από τη στιγμή που γεννιόμαστε, καθώς ο ρυθμός ανανέωσης των κυττάρων τόσο στο δέρμα όσο και στον οργανισμό ελαττώνεται σταδιακά. Οι ιστοί του κολλαγόνου και της ελαστίνης που στηρίζουν το δέρμα σταδιακά αποδυναμώνονται, με αποτέλεσμα εκείνο να αντιστέκεται λιγότερο στον σχηματισμό των ρυτίδων. Ταυτόχρονα, η επιδερμίδα, το ανώτερο στρώμα του δέρματος, λεπταίνει, το λίπος στο εσωτερικό της υποχωρεί ή/και μετατοπίζεται, τα επίπεδα υγρασίας μειώνονται και ο αργότερος ρυθμός ανανέωσης των κυττάρων την κάνει θαμπή, λιγότερο λεία, ελαστική, σφριγηλή. Εκτός όμως από τη διαδικασία της γήρανσης, η οποία οφείλεται στο πέρασμα του χρόνου, υπάρχουν και άλλες δύο μορφές γήρανσης: αυτή που προκαλείται από την εσωτερική γήρανση των κυττάρων και προέρχεται από τις προγραμματισμένες αλλαγές στο εσωτερικό τους –που επίσης συμβαίνουν με τον καιρό– και η πρόωρη γήρανση, που οφείλεται σε εξωτερικούς παράγοντες και μπορεί να αντιμετωπιστεί σε μεγάλο βαθμό με υγιεινό τρόπο ζωής και καθημερινή φροντίδα της επιδερμίδας. Οι βασικές αιτίες για την πρόωρη γήρανση του δέρματος είναι οι λεγόμενες ελεύθερες ρίζες, οι οποίες «επεμβαίνουν» στο DNA των κυττάρων, στις κυτταρικές μεμβράνες, στα ένζυμα και στα υπόλοιπα στοιχεία από τα οποία αποτελούνται τα κύτταρα, προκαλώντας ανεπανόρθωτες βλάβες. Όσον αφορά την προέλευσή τους, κάποιες ελεύθερες ρίζες είναι «υποπροϊόντα» του φυσικού μεταβολισμού και κάποιες άλλες δημιουργούνται όταν ερχόμαστε σε επαφή με το τσιγάρο, την υπεριώδη ακτινοβολία, τη μόλυνση ή ορισμένα φάρμακα. Βεβαίως, υπάρχει και η λεγόμενη «γλυκοζυλίωση», το φαινόμενο της σκλήρυνσης του κολλαγόνου, εξαιτίας της προσκόλλησης σακχάρων.

Ρυτίδες και χαλάρωση Όπως αναφέραμε, η αιτία για την εμφάνιση των ρυτίδων αλλά και της χαλάρωσης είναι η

6

 Noέμβριος 2015

1

μάγουλο-βερίκοκο αποδυνάμωση των ιστών του κολλαγόνου και της ελαστίνης και η λέπτυνση της επιδερμίδας, γεγονός που κάνει το δέρμα να αντιστέκεται δυσκολότερα στις συσπάσεις της έκφρασης, στη βαρύτητα, στις αυξομειώσεις του βάρους. Ανάλογα με την κληρονομικότητα και τον τύπο του δέρματος, την έκθεσή του στους παράγοντες της γήρανσης –ήλιο, ακραίες καιρικές συνθήκες, μόλυνση του περιβάλλοντος κ.λπ.– μετά τα 25-30 χρόνια αρχίζουν να εμφανίζονται οι πρώτες γραμμές και ρυτίδες, ενώ η χαλάρωση του δέρματος αρχίζει να γίνεται πιο εμφανής γύρω στα 35-40 χρόνια ή ακόμη και νωρίτερα, μετά από απότομες αυξομειώσεις του βάρους. Η καθημερινή βασική φροντίδα του προσώπου και του σώματος για τη διατήρηση της καλής φυσικής του κατάστασης, τα ειδικά αντιγηραντικά προϊόντα μετά την ηλικία των 30, ανάλογα και με τις ανάγκες κάθε επιδερμίδας, και η καθημερινή προστασία του από την υπεριώδη ακτινοβολία, συμβάλλουν καθοριστικά στη βελτίωση της νεανικής του εμφάνισης. Επιπλέον, ανάλογα με τις ατέλειες κάθε επιδερμίδας, υπάρχει και η κατάλληλη προσέγγιση από τον χώρο της αισθητικής ιατρικής, με πιο αποτελεσματικές μεθόδους το Fractional Laser, για ανάπλαση και σύσφιξη, και το «αναίμακτο» λίφτινγκ με νήματα, για ανόρθωση.

Τι είναι το Fractional Laser Ιδανικό για ανάπλαση, το Fractional Laser αποτελεί τη μόνη θεραπεία που μπορεί να κάνει σύσφιξη στην επιδερμίδα. Απόλυτα ασφαλές, είναι κατά βάση ανώδυνο και πολύ αποτελεσματικό. Η αίσθηση που έχει κανείς στη διάρκεια της εφαρμογής του είναι ήπια, ανεπαίσθητα τσιμπήματα, ενώ μετά το τέλος κάθε θεραπείας το δέρμα είναι ελαφρώς ροζ, και υπάρχει η αίσθηση αυξημένης θερμότητας στην περιοχή, σαν ένα απαλό ηλιακό ερύθημα, το οποίο υποχωρεί μετά από 1-2 ημέρες και καλύπτεται εντελώς με λίγο μέικ-απ. Ανάλογα με την κατάσταση του δέρματος, απαιτούνται 5-6 συνεδρίες σε διάστημα 20-30

ημερών, αξίζει όμως να γνωρίζει κανείς ότι τα ευεργετικά του οφέλη είναι ορατά από την πρώτη κιόλας φορά. Το δέρμα φαίνεται πιο αναζωογονημένο, λείο, φωτεινό, σφριγηλό και τονωμένο. Αυτό οφείλεται στη δημιουργία νέου κολλαγόνου και ελαστίνης που προκαλείται, με συνέπεια να αποκαθίσταται η ελαστικότητα της επιδερμίδας και να τονώνεται το οβάλ του προσώπου.

2

4

3

Το λίφτινγκ με νήματα Από τα πιο πρόσφατα επιτεύγματα της αισθητικής ιατρικής, το λίφτινγκ με νήματα έχει ήδη αποκτήσει φανατικούς οπαδούς. Αν λοιπόν έχετε μια μικρή χαλάρωση, που κάνει το πρόσωπό σας να δείχνει κουρασμένο και πιο γερασμένο, δεν χρειάζεστε όμως ακόμη ένα χειρουργικό λίφτινγκ, τα νήματα προσώπου, που ανασηκώνουν το δέρμα χωρίς να απαιτούνται τομές με νυστέρι και γενική αναισθησία, αποτελούν ό,τι πιο εντυπωσιακό και αποτελεσματικό στην ανόρθωση του προσώπου, για νεανική όψη χωρίς χαλάρωση, πόνο ή τομές. Εφαρμόζεται σε μία συνεδρία με τοπική αναισθησία, στην οποία ο γιατρός εισάγει τα νήματα προσώπου στις προς ανόρθωση περιοχές με τη βοήθεια μικροσκοπικών βελονών. Έτσι δημιουργείται ένα πλέγμα εσωτερικά με τα νήματα –είτε οριζόντια είτε κάθετα– ανάλογα με το πρόβλημα, το οποίο καθορίζει επίσης τον αριθμό των νημάτων που θα χρησιμοποιηθούν. Επιπλέον, μέσω του μικροτραυματισμού που προκαλείται κατά την τοποθέτησή τους, διεγείρεται η παραγωγή νέου κολλαγόνου και υαλουρονικού οξέος στο δέρμα, εξασφαλίζοντας σφριγηλότητα στο πρόσωπο αμέσως μετά τη διαδικασία, αλλά και το επόμενο διάστημα, αφού συνεχίζεται η παραγωγή κολλαγόνου. Το κυρίως υλικό των ενέσιμων νημάτων προσώπου είναι η πολυδιοξανόνη. Δοκιμασμένα για χρόνια σε χειρουργικές επεμβάσεις, τα νήματα είναι απορροφήσιμα και δεν αφήνουν ουλές και σημάδια. Τα αποτελέσματά τους διαρκούν 2 χρόνια, καθώς ενεργοποιούν την παραγωγή νέου κολλαγόνου από τον οργανισμό.

6

5

7

1. Αντιρυτιδική και συσφιγκτική κρέμα ημέρας Lift Intense + Elastin, Diadermine.

2. Ορός ενυδάτωσης, αναδόμησης και σύσφιξης Lifting Serum, Macrovita (στα φαρμακεία).

3. Ορός για αποτέλεσμα άμεσου λίφτινγκ Instant Lifting, Frezyderm (στα φαρμακεία).

4. Ορός σύσφιξης Stimulskin Plus Sérum Liftant, Darphin (στα φαρμακεία).

5. Αντιγηραντικός ορός για λάμψη και σύσφιξη Restoring Serum, Youth Lab (στα φαρμακεία).

6. Συσφιγκτικός ορός Liftactiv Serum 10, Vichy (στα φαρμακεία).

7. Αντιρυτιδική και συσφιγκτική κρέμα νύχτας Anti-Wrinkle and Firming Night Cream Normal, éleon (στα φαρμακεία).

7

της Αφροδίτης Σαρίσαμλη

Ούτε τρίχα

Απαλλαγείτε από την ανεπιθύμητη τριχοφυΐα επιλέγοντας την αποτρίχωση που σας ταιριάζει

Ξ

ύρισμα, κερί ή χαλάουα, αποτρίχωση με μηχανή ή λέιζερ. Οι μέθοδοι για να αποκτήσετε λεία και απαλή επιδερμίδα, χωρίς ίχνος τρίχας, δεν είναι και λίγες. Ανάλογα με την περιοχή του σώματος, το πόσο έντονη είναι η τριχοφυΐα σας, τον χρόνο αλλά και τα χρήματα που μπορείτε να διαθέσετε, ανακαλύψτε τη μέθοδο που σας ταιριάζει.

Το ξύρισμα Αναμφισβήτητα, πρόκειται για τον πιο δημοφιλή και διαδεδομένο τρόπο αποτρίχωσης, καθώς κοστίζει ελάχιστα και παραμένει ο πιο γρήγορος. Δυστυχώς όμως δεν διαρκεί αρκετά, δεν ενδείκνυται για περιοχές όπως το μπικίνι και σίγουρα δεν είναι ό,τι καλύτερο αν έχετε αρκετά έντονη τριχοφυΐα. Ωστόσο, αν είναι από τις μεθόδους που σας ταιριάζουν, μην ξεχνάτε να αγοράζετε ξυραφάκια κατάλληλα για την ευαίσθητη γυναικεία επιδερμίδα, με ειδικό ανατομικό σχήμα, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος τραυματισμών. Επιπλέον, απλώνετε πάντα πριν από τη χρήση τους στην επιδερμίδα έναν ειδικό αφρό ξυρίσματος με μαλακτικές και ενυδατικές ιδιότητες –για να κάνετε πιο εύκολο

8

 Noέμβριος 2015

και πιο αποτελεσματικό το ξύρισμα, χωρίς να ερεθίσετε το δέρμα σας– και μην παραλείπετε την ενυδάτωσή του αμέσως μετά, αν είναι δυνατόν με καταπραϋντικά προϊόντα ενυδάτωσης.

Ζεστό ή κρύο κερί, χαλάουα, αποτριχωτικές μηχανές Αν και πρόκειται για μεθόδους που σε κάποιες γυναίκες προκαλούν αρκετή ενόχληση, είναι σίγουρα προτιμότερες, από την άποψη του ότι η αποτρίχωση που προσφέρουν είναι πολύ μεγαλύτερης διάρκειας από αυτήν του ξυρίσματος. Αφαιρώντας τις τρίχες από τη ρίζα –γεγονός που καθυστερεί την ανάπτυξή

τους τουλάχιστον 15 ημέρες– αφήνουν την επιδερμίδα απαλότερη για πολλές ημέρες, δεδομένου του ότι οι τρίχες που ξαναεμφανίζονται είναι πολύ πιο μαλακές. Αυτός είναι και ο λόγος που η πρώτη φορά είναι αρκετά πιο ενοχλητική από τις επόμενες, μια που οι τρίχες αναπτύσσονται σταδιακά και με τον καιρό εξασθενούν. Το πλεονέκτημα των αποτριχωτικών μηχανών σε σχέση με το κερί ή τη χαλάουα είναι ότι δεν χρειάζεται να περιμένετε μέχρι να αναπτυχθούν αρκετά οι τρίχες: ακόμη κι αν έχουν φθάσει το μισό χιλιοστό, τις αφαιρούν και πάλι από τη ρίζα.

Αποτρίχωση με κρέμες, αφρούς και τζελ Μέθοδοι που μοιάζουν αρκετά με αυτήν του ξυρίσματος, καθώς είναι εξίσου γρήγορες, ούτε αυτές όμως αφαιρούν τις τρίχες από τη ρίζα. Το πλεονέκτημά τους σε σχέση με το ξύρισμα είναι ότι μπορούν να εφαρμοστούν και σε πιο ευαίσθητα σημεία του σώματος, καθώς και το γεγονός ότι οι τρίχες που αναπτύσσονται εκ νέου είναι πιο μαλακές από ό,τι με το ξύρισμα. Όμως αυτό που πρέπει να προσέξετε είναι να προηγηθεί της εφαρμογής τους μια δοκιμή σε κάποιο σημείο του σώματός σας, π.χ. στον αγκώνα, για να διαπιστώσετε αν υπάρχει ευαισθησία σε κάποιο από τα συστατικά τους.

Αποτρίχωση με λέιζερ Με εντυπωσιακά αποτελέσματα, καθώς απαλλάσσει για πάντα την επιδερμίδα από την ανεπιθύμητη τριχοφυΐα, η αποτρίχωση με λέιζερ (και τα τρία είδη του: Αλεξανδρίτης στα 755 nm, και πιο αποτελεσματικό από τα υπόλοιπα, Διοδικό στα 805 nm και ND-YAG στα 1.064 nm), προσφέρει μόνιμο αποτέλεσμα. Λειτουργεί προκαλώντας τη θερμική νέκρωση των βολβών που παράγουν τις τρίχες, καταστρέφοντάς τους οριστικά. Το τελικό αποτέλεσμα δεν

Όταν υπάρχει πρόβλημα υπερτρίχωσης ή δασυτριχισμού λόγω ορμονικών διαταραχών. Σε αυτές το λέιζερ αποτελεί τη μόνη μέθοδο με μόνιμα αποτελέσματα. Όταν υπάρχει ιστορικό θηλωμάτων ή κονδυλωμάτων, προκειμένου να μην πολλαπλασιαστούν/επεκταθούν οι βλάβες αυτές.

επιτυγχάνεται από την πρώτη φορά, καθώς το λέιζερ αποτρίχωσης καταστρέφει τις τρίχες εκείνες που κατά τη διάρκεια της θεραπείας βρίσκονταν στη φάση της ανάπτυξής τους. Αυτό σημαίνει ότι στην πρώτη συνεδρία καταστρέφεται το 20% των τριχών που βρίσκονται στην καταγενή ή την τελογενή φάση του κύκλου ζωής τους, και επομένως απαιτείται ένας αριθμός 4-7 συνεδριών, ώστε όλες οι τρίχες να βρεθούν στην αναγενή τους φάση για να εξαλειφθούν. Οι συνεδρίες θα πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε 1,5 με 2 μήνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τουλάχιστον έναν μήνα μετά την εφαρμογή του λέιζερ η περιοχή παραμένει καθαρή, δίχως ίχνος τρίχας.

Συμβουλές:

Ένα λέιζερ, μα ποιο λέιζερ; Με πιο δημοφιλές το λέιζερ Αλεξανδρίτη, που ταιριάζει στους περισσότερους τύπους δέρματος, τα άλλα δύο λέιζερ χρησιμεύουν σε πιο ειδικές περιπτώσεις. Έτσι, το λέιζερ ND-YAG είναι ιδανικό για σκουρόχρωμες επιδερμίδες, αλλά και για μαυρισμένες, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Επίσης, επιλέγεται από τους δερματολόγους σε «επίμονες» μορφές τριχοφυΐας, οι οποίες αντιστέκονται στο λέιζερ Αλεξανδρίτη, καθώς επίσης και σε αυτές που αφορούν την τριχοφυΐα σε ορμονοεξαρτώμενες περιοχές, όπως το πιγούνι. Το Διοδικό λέιζερ είναι κατάλληλο και αυτό για τις περιοχές με μαυρισμένο δέρμα, ωστόσο δεν έχει την αποτελεσματικότητα του λέιζερ Αλεξανδρίτη και χρειάζεται περισσότερες συνεδρίες.

Πότε είναι ιδανικό το λέιζερ σαν μέθοδος αποτρίχωσης; Εκτός από τους αισθητικούς, υπάρχουν και ιατρικοί λόγοι που επιβάλλουν την αποτρίχωση με λέιζερ, η οποία μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε περιοχή στην οποία υπάρχει τριχοφυΐα, στο πρόσωπο ή στο σώμα. Ας δούμε πότε κρίνεται απαραίτητη η χρήση της μεθόδου από ιατρικής πλευράς: Σε επιδερμίδες στις οποίες μετά το ξύρισμα, το κερί ή τις αποτριχωτικές μηχανές εμφανίζονται σπυράκια (θυλακίτιδα). Στις περιπτώσεις στις οποίες υπάρχουν ευρυαγγείες.

Το λέιζερ Αλεξανδρίτη είναι το πιο δημοφιλές για την αποτρίχωση και ταιριάζει σχεδόν σε όλες τις επιδερμίδες

Τόσο πριν την αποτρίχωση με ξυραφάκι όσο και πριν από τις μεθόδους που αφαιρούν τις τρίχες από τη ρίζα, φροντίστε να έχετε κάνει σχολαστική απολέπιση της επιδερμίδας. Έτσι θα ελευθερώσετε τυχόν «παγιδευμένες» τρίχες, ενώ κάνοντας τακτικά απολέπιση, θα αποφύγετε το ενδεχόμενο να αναπτυχθούν μέσα στο δέρμα, δημιουργώντας σπυράκια ή φλεγμονές. Αν δοκιμάζετε για πρώτη φορά κερί ή χαλάουα, αφεθείτε στα χέρια μιας έμπειρης αισθητικού. Το γεγονός ότι θα ολοκληρώσει τη διαδικασία πολύ πιο γρήγορα από εσάς θα μειώσει τη δυσάρεστη εμπειρία της πρώτης φοράς. Μια πλούσια ενυδατική κρέμα ή ένα ξηρό, μη λιπαρό λάδι σώματος είναι απαραίτητα μετά την αποτρίχωση, αν όμως το δέρμα σας δημιουργεί εύκολα ερεθισμούς, προτιμήστε ένα προϊόν με καταπραϋντική και αντιφλεγμονώδη δράση, όπως αυτά που περιέχουν στη σύνθεσή τους χαμομήλι ή αλόε βέρα. Μην κάνετε αποτρίχωση λίγο πριν βγείτε. Μερικές ώρες πριν ή την προηγούμενη μέρα είναι καλύτερα. Έτσι, οποιοσδήποτε ερεθισμός είναι βέβαιο πως θα έχει υποχωρήσει. Ποτέ μην κάνετε αποτρίχωση σε ερεθισμένη από τον ήλιο επιδερμίδα, και αποφύγετε την αποτρίχωση την ίδια μέρα που πρόκειται να εκτεθείτε για πρώτη φορά στον ήλιο. Αν προτιμάτε την αποτρίχωση με ζεστό κερί, επιλέξτε προϊόντα σε πρακτική συσκευασία roll-on, που απλώνονται πιο εύκολα.

9

ΥΓΕΙΑ

Της Αλεξίας Σβώλου

Διαβήτης: Η "ασθένεια των παππούδων"

Κ

άποτε αναφερόμασταν στον διαβήτη ως την ασθένεια των ηλικιωμένων, που είχε σήμα κατατεθέν τη ζάχαρη. Σήμερα, η «γλυκιά» ασθένεια φλερτάρει με τους εφήβους και μόνο «γλυκιά» δεν είναι, καθώς οι επιπλοκές της έχουν πικρότατη γεύση. Επιπλέον, είναι και εκτός ελέγχου, καθώς οι περισσότεροι ασθενείς παραμένουν μη διαγνωσμένοι. Η εξέλιξη του διαβήτη στην εποχή μας θυμίζει την ιστορία… του Τιτανικού, καθώς η ασθένεια με τον ιλιγγιώδη ρυθμό εξάπλωσης παρομοιάζεται από τους ειδικούς με ένα παγόβουνο, του οποίου βλέπουμε μόνο την κορυφή! Η τελευταία αντιστοιχεί στους διαγνωσμένους ασθενείς, ενώ το μη ορατό –και φυσικά μη καταγεγραμμένο– κομμάτι του παγόβουνου αντιστοιχεί στην τεράστια πληθυσμιακή ομάδα των μη διαγνωσμένων ασθενών και των στρατιών των ανθρώπων με προδιαβήτη. Κι αν αναρωτιέστε τι ακριβώς είναι αυτός, πρόκειται για τη διαταραχή της γλυκόζης, γνωστή και σαν ινσουλινοαντίσταση, που συνοδεύει την παχυσαρκία –στην οποία εμείς οι Έλληνες είμαστε «πρωταθλητές»– και αποτελεί τον προθάλαμο της διαβητικής επιδημίας. Και σαν να μην έφτανε η πρωτιά στην παχυσαρκία των ενηλίκων, κρατάμε τα πρωτεία

10

 Noέμβριος 2015

Το 20% των συνανθρώπων μας δεν έχουν μετρήσει ποτέ το σάκχαρό τους και συνεπώς δεν γνωρίζουν αν έχουν διαβήτη

1 1. Γιάννης Τούντας, διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής.

και στην παιδική παχυσαρκία, με τέσσερα στα δέκα Ελληνόπουλα να έχουν παραπανίσια κιλά, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας. Κατά συνέπεια, κινδυνεύουν να εμφανίσουν σακχαρώδη διαβήτη πολύ σύντομα μετά την ενηλικίωσή τους, αντί για μετά την ηλικία των 60 ετών, όπως ίσχυε κάποτε. Η απογοητευτική εξέλιξη της υγείας μας φαίνεται και από τη νέα έρευνα του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ), που φανερώνει ότι έξι στους δέκα Έλληνες δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση, επειδή έχουν περιττά κιλά, καπνίζουν πολύ και παραλείπουν να κάνουν τσεκάπ. Ειδικότερα, όπως αναφέρουν ο καθηγητής Γιάννης Τούντας, διευθυντής του ΙΚΠΙ, και ο επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, κ. Κυριάκος Σουλιώτης, δύο στους δέκα συμπολίτες μας δεν έχουν μετρήσει ποτέ το σάκχαρό τους, ενώ στην αύξηση της ινσουλινοαντίστασης συμβάλλει και το γεγονός ότι το 39% του πληθυσμού δεν έχει καθόλου σωματική δραστηριότητα, με το ποσοστό να ανεβαίνει υψηλότερα, στο 50%, στα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα. Αντίστοιχη πορεία ακολουθεί και ο δια-

βήτης, που αποδεικνύεται –όπως άλλωστε και η παχυσαρκία– «ταξικός», αφού κάνει θραύση στα πιο φτωχά στρώματα, εκεί που το φαγητό είναι φθηνό, πρόχειρο και τίγκα στα λίπη και τη ζάχαρη. Όπως εξηγούν ο κύριος Αλέξης Σωτηρόπουλος, παθολόγος-διαβητολόγος και πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, και ο κύριος Μωυσής Ελισάφ, καθηγητής Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, παγκοσμίως νοσούν από διαβήτη 382 εκατομμύρια άνθρωποι και οι περισσότεροι ασθενείς κινδυνεύουν να χάσουν τη ζωή τους εξαιτίας των καρδιαγγειακών επιπλοκών. Στην Ελλάδα, το 75% των διαβητικών ασθενών έχουν και υπέρταση και δυσλιπιδαιμία, οπότε κινδυνεύουν άμεσα από καρδιοπάθεια, ενώ οκτώ στους δέκα είναι παχύσαρκοι και πολλοί πάσχουν από νεφρική ανεπάρκεια (στις μονάδες τεχνητού νεφρού το 80% των ασθενών που κάνουν αιμοκάθαρση είναι διαβητικοί). Από όλους τους παράγοντες κινδύνου, η υψηλή χοληστερόλη αποτελεί τον βασικό ένοχο για την πρόκληση καρδιαγγειακών επεισοδίων, με τα ευρήματα της μελέτης Attica να δείχνουν ότι το 46% των ανδρών και το 40% των γυναικών έχουν «τσιμπημένη» χοληστερίνη, πάνω από 200 mg/dl.

Ακριβή μου ασθένεια Ο διαβήτης, εκτός από μάστιγα της εποχής μας, αποτελεί και μια πανάκριβη ασθένεια, που επιβαρύνει το κράτος με υπέρογκες δαπάνες, ειδικά όταν οι ασθενείς είναι αρρύθμιστοι. Σύμφωνα με έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, ο αρρύθμιστος διαβητικός έχει διπλάσιο κόστος για το

φλερτάρει με τα παιδιά

σύστημα υγείας (που υπολογίζεται σε 2.000 ευρώ μόνο για τον διαβήτη), ενώ σύμφωνα με άλλη έρευνα, αν ληφθούν υπόψη και οι ιατρικές δαπάνες για τις επιπλοκές, τότε το μέσο ετήσιο κόστος του ασθενή στην Ελλάδα εκτοξεύεται σε 7.111 ευρώ. Όπως εξηγεί ο κύριος Ηλίας Μυγδάλης, συντονιστής διευθυντής της Β’ Παθολογικής Κλινικής και υπεύθυνος του Διαβητολογικού Κέντρου στο νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, μεγάλο βαρίδι για το σύστημα υγείας αναδεικνύονται οι συνοσηρότητες, όπως η υπέρταση και η δισλιπιδαιμία, που αφορούν το 48% του κόστους του διαβήτη, και οι επιπλοκές, οι οποίες μαζί με τις νοσηλείες στο νοσοκομείο αφορούν το 34% της δαπάνης.

Νέα "όπλα" εξατομικεύουν τη θεραπεία Στη σύγχρονη ιατρική δεν αντιμετωπίζουμε τον διαβήτη, αλλά τον διαβητικό ασθενή, και ο καθένας χρειάζεται διαφορετική προσέγγιση. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε πολλά «όπλα», ώστε να εξατομικεύουμε κάθε φορά τη θεραπεία. Η φαρέτρα για τον διαβήτη διαρκώς εμπλουτίζεται με νέα φάρμακα, και η νεότερη άφιξη στον τομέα των ινκρετινομιμητικών θεραπειών αφορά τον νέο αναστολέα DPP-4 αλογλιπτίνη, που αποτελεί τον καρπό της συνεργασίας των φαρμακευτικών εταιρειών Takeda και Elpen. Όπως εξηγεί ο ενδοκρινολόγος Αλέξαν-

δρος Γκίνης, η νέα θεραπεία προσφέρει αποτελεσματικό γλυκαιμικό έλεγχο, με μικρότερο κίνδυνο υπογλυκαιμίας και αύξησης του σωματικού βάρους, σε σύγκριση με άλλες διαθέσιμες θεραπείες, διαθέτοντας επίσης καρδιαγγειακή ασφάλεια. Στα high-tech «όπλα» περιλαμβάνονται και δύο φάρμακα νέας γενιάς της Astra Zeneca: Η εξενατίδη μακράς διαρκείας (που επιτυγχάνει αποτελεσματική διαχείριση του διαβήτη με μία ένεση την εβδομάδα) και η καινοτόμος ουσία νταπαγλιφλοζίνη, που γράφει το «χάπι-end» στον διαβήτη και την παχυσαρκία με ένα χαπάκι την ημέρα, χωρίς να επηρεάζει την έκκριση ινσουλίνης, καθώς δρα στα νεφρά, διώχνοντας την περίσσεια της γλυκόζης μέσα από τα ούρα. Στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος, μαζί με τα αντιδιαβητικά φάρμακα, βρίσκονται και τα καρδιολογικά όπλα, που αντιμετωπίζουν τον νούμερο ένα εχθρό μετά το υψηλό σάκχαρο, ρίχνοντας την επίσης υψηλή χοληστερόλη στους ασθενείς με διαταραχή της ινσουλίνης. Στους ασθενείς αυτούς δεν μπορούν να χορηγηθούν όλες οι στατίνες (τα κλασικά καρδιολογικά φάρμακα για τη μείωση της κακής LDL χοληστερόλης), γιατί αυξάνουν τον κίνδυνο της εμφάνισης διαβήτη. Το εμπόδιο αυτό ξεπεράστηκε με την ανάπτυξη της νέας πιταβαστατίνης, που μειώνει κατά 18% τον κίνδυνο της διαταραχής του μεταβολισμού της γλυκόζης, και συνεπώς μπορεί άφοβα να χορηγηθεί στους διαβητικούς.

Χάρη στην πρόοδο της τεχνολογίας βρισκόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στο τεχνητό πάγκρεας, με το οποίο θα εκμηδενιστεί ο κίνδυνος της υπογλυκαιμίας

2 2. Ανδριανή Βαζαίου, παιδίατρος, υπεύθυνη του Διαβητολογικού Κέντρου του Νοσοκομείου Παίδων «Π & Α Κυριακού».

Νέες αντλίες ινσουλίνης με "σούπερ δυνάμεις" Η πρόοδος στην αντιμετώπιση του διαβήτη –ειδικά του τύπου 1 (του λεγόμενου ινσουλινοεξαρτώμενου)– εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από την εξέλιξη της τεχνολογίας. Κι αυτό γιατί, όπως εξηγεί η παιδίατρος Ανδριανή Βαζαίου, διευθύντρια στο ΕΣΥ και υπεύθυνη του Διαβητολογικού Κέντρου στο Νοσοκομείο Παίδων «Π & Α Κυριακού», το τεχνολογικό θαύμα που θα λύσει τα χέρια των διαβητικών με ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη ονομάζεται «τεχνητό πάγκρεας» και αφορά ένα κλειστό κύκλωμα που θα ορίζει μόνο του τη δόση της ινσουλίνης, η οποία θα εγχύεται μέσω μιας αντλίας υποδορίως στον ασθενή. Το σύστημα περιλαμβάνει την αντλία ινσουλίνης, έναν αισθητήρα σακχάρου, ο οποίος μετράει το σάκχαρο συνεχώς στον υποδόριο χώρο και συνέχεια στέλνει την πληροφορία αυτή σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, που ολοκληρώνει το κλειστό κύκλωμα. Ο υπολογιστής, με τη βοήθεια ενός μαθηματικού αλγορίθμου, υπολογίζει τη δόση της ινσουλίνης που πρέπει να χορηγηθεί στο άτομο με διαβήτη. Η νέα αντλία G640 της εταιρείας Medtronic έρχεται ένα βήμα πιο κοντά στη δημιουργία ενός αυτόνομου συστήματος, υιοθετώντας έναν ειδικό αλγόριθμο πρόβλεψης της υπογλυκαιμίας.

11

της Αλεξίας Σβώλου

Τα απαραίτητα gadget του διαβήτη "μετρούν" την υγεία μας λικιωμένους ασθενείς ή λιλιπούτειους διαβητιΟ διαβήτης κούς και τους γονείς τους για τον επερχόμενο θέλει τα κίνδυνο μιας υπογλυκαιμίας. Στο στόχαστρο όλων των προσπαθειών βρίgadget του, σκεται η ελαχιστοποίηση του κινδύνου για υπροκειμένου πογλυκαιμικά επεισόδια, ειδικά κατά τις νυχτερινές ώρες στον ύπνο, καθώς τα επεισόδια να παραμείνει αυτά τρομάζουν τους ασθενείς και συνδέονται υπό έλεγχο, με αυξημένο κίνδυνο έλευσης απειλητικών επιπλοκών του διαβήτη. και το πιο απαραίτητο Όταν οι μετρήσεις για τον gadget για τη διαβήτη γίνονται παιχνίδι ρύθμιση της Πόσο χαριτωμένος όμως μπορεί να γίνει ένας μετρητής γλυκόζης ώστε να είναι ελκυστικός «επιδημίας του στα παιδιά; Ενδεικτικά, αναφέρουμε τον Modz: αιώνα» είναι Πρόκειται για τον πρώτο «παιχνιδιάρικο» μετρητή γλυκόζης αίματος, που κάνει ό,τι και τα κλαο μετρητής σικά «μηχανάκια», ωστόσο είναι «ντυμένος» με σακχάρου. τις φιγούρες από τους πιο ποπ παιδικούς ήρωες, τα Angry Birds, και μάλιστα με τη σφραγίδα Πρόκειται για της Rovio, της μαμάς-εταιρείας των «θυμωμέένα εργαλείο νων πουλιών»! Θέλοντας να κάνουν τη ζωή των μικρών αζωής για τους σθενών του διαβήτη ευκολότερη και να τους διαβητικούς, γλιτώσουν από αρκετές στιγμές αμηχανίας στο σχολείο ή μαζί με φίλους, η Modz ανέπτυξε που, επειδή την ομώνυμη συσκευή, η οποία μολονότι εχρησιμοποιείται πιτελεί έργο τεράστιας σημασίας, υιοθετεί έναν ανάλαφρο χαρακτήρα που, αν μη τι άλκαι από λο, έχει θετική επίδραση και στην ψυχολογία πιτσιρίκια, του παιδιού. Τα μενού της είναι εύκολα, ώστε να μη χρειάζεται η παρέμβαση κάποιου «μεπρέπει να γάλου» για τη χρήση της, με τους ήρωες των είναι μικρός, Angry Birds να κάνουν την εμφάνισή τους και τις διάφορες ενδείξεις να ξεχωρίζουν χάρη εύχρηστος, στα διαφορετικά τους χρώματα. Η συσκευή έξυπνος και, ενημερώνει τους γονείς σε πραγματικό χρόνο με γραπτά μηνύματα για τις μετρήσεις που γιατί όχι, παίρνει στα παιδιά τους, ενώ είναι σε θέση να χαριτωμένος! ανεβάσει τα στοιχεία σε cloud υπηρεσία, έτσι

O

ι μετρητές σακχάρου είναι για τους διαβητικούς ό,τι το μολύβι για τους μαθητές του σχολείου: ο απαραίτητος σύντροφος, στον οποίο καταφεύγουν πολλές φορές την ημέρα για να μετρήσουν το σάκχαρό τους πριν και μετά το φαγητό και για να ρυθμίσουν τη δόση της ινσουλίνης που πρέπει να πάρουν. Αυτό βέβαια ισχύει τουλάχιστον μέχρι να ολοκληρωθούν οι πειραματικές μελέτες για το «τεχνητό πάγκρεας» και αυτό να λειτουργήσει σαν

12

 Noέμβριος 2015

κλειστό κύκλωμα, με αυτόματη ρύθμιση της δόσης της ινσουλίνης, χωρίς πλέον να απαιτείται καμία παρέμβαση από τους ασθενείς. Όπως εξελίσσονται τα φάρμακα για τον διαβήτη, έτσι εξελίσσονται και οι μετρητές σακχάρου και γίνονται μετρητές συνεχούς καταγραφής της γλυκόζης, ενώ αποκτούν τη δυνατότητα να συνδεθούν με τα smartphones, ώστε να στέλνουν τα δεδομένα τους σε ειδικά applications στα κινητά τηλέφωνα και να προειδοποιούν η-

ώστε να διατηρείται και ιστορικό των μετρήσεων, αφού ο σωστότερος δείκτης για τη μέτρηση του σακχάρου είναι η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη που προκύπτει από τις μέσες τιμές ενός μεγαλύτερου διαστήματος μέτρησης. Πρακτικά, λοιπόν, τα παιδιά μαθαίνουν από μικρή ηλικία να ζουν έχοντας πλήρη αντίληψη του διαβήτη, και η κοινωνική «στάμπα» που τους κολλούσε ο περίγυρός τους σιγά-σιγά εξαλείφεται, αφού ο μετρητής τους είναι “cool”!

24X30_AREO_VELONES_PRONOMIA_KTX.indd 1

11/6/15 12:28 PM

13

Μια κουταλιά καλά λιπαρά να την πιεις στην υγειά σου!

Σ

το καθημερινό μενού υπάρχουν τα καλά και τα κακά λιπαρά. Τα κακά λιπαρά τα ξέρετε, είναι τα κορεσμένα και τα τρανς λίπη, που τα συναντάμε στα ζωικά τρόφιμα, στα τηγανητά και σε όλες τις junk λιχουδιές, από τα πατατάκια μέχρι τα ντόνατς. Τα καλά λιπαρά, από την άλλη, είναι όσα περιέχονται στο ελαιόλαδο, τους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους, και φυσικά στα ψάρια. Με τις επιστημονικές οδηγίες να συνιστούν την κατανάλωση ψαριού τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα και με δεδομένο το ότι ζούμε σε μια χώρα που βρέχεται παντού από θάλασσα, το λογικό είναι να υποθέσουμε πως μικροί και μεγάλοι τρώμε ψάρια. Έλα όμως που η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική: Λίγο ο φόβος για τα κόκκαλα, λίγο το μπελαλίδικο καθάρισμα και η έντονη μυρωδιά τους από το μαγείρεμα, και τα ψάρια μπήκαν δυστυχώς στο

14

 Noέμβριος 2015

περιθώριο. Επιπλέον, εκεί που πηγαίναμε να εξοικειωθούμε μαζί τους, ήρθε η οικονομική κρίση και τα μετέτρεψε σε απαγορευμένη πολυτέλεια για τα περισσότερα νοικοκυριά. Μετά από όλα αυτά, οι ελληνικές οικογένειες εγκατέλειψαν το ψάρι, όπως φανερώνει και η πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησε ομάδα επιστημόνων από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, με επικεφαλής τον κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο κ. Δημήτρη Γρηγοράκη. Είναι δε εντυπωσιακό πως ούτε τα παιδιά στα νησιά τρώνε ψάρι!

Πολύτιμο και για το ανοσοποιητικό σύστημα

της Αλεξίας Σβώλου

Η εγκατάλειψη του μεσογειακού μοντέλου διατροφής και η καθημερινή στροφή στο κρέας, τα επεξεργασμένα κρεατικά και το πολύ junk φαγητό –που σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αυξάνουν

Η γενιά των baby boomers μεγάλωσε με μουρουνέλαιο. Ακόμη θυμάμαι τη μαμά μου να με κυνηγά με μια κουταλιά μουρουνέλαιο μετά το σχολείο. Σήμερα, εκείνο το παλιό διατροφικό μυστικό επιστρέφει και γίνεται όχι μόνο trend αλλά και επιβεβλημένη ανάγκη, αφού όλες οι έρευνες δείχνουν πως τα Ελληνόπουλα δεν τρώνε ψάρι τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του εντέρου– άνοιξαν τον δρόμο για να γυρίσει ξανά το μουρουνέλαιο στην καθημερινότητά μας, καθώς αποτελεί μια εύκολη εκδοχή «του ψαριού στο μπουκάλι». Με υψηλή περιεκτικότητα σε ω-3 ιχθυέλαια, το μουρουνέλαιο προσφέρει τα πολύτιμα συστατικά του, που προστατεύουν την καρδιαγγειακή λειτουργία, ρίχνουν την υψηλή χοληστερόλη, ενισχύουν τη μνήμη και τη μαθησιακή ικανότητα, διατηρούν νεανικό το δέρμα και βοηθούν στη διατήρηση του φυσιολογικού βάρους. Επιπλέον, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μας κάνουν πιο ανθεκτικούς στις χειμερινές ιώσεις. Τώρα πια δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για να μην προσλαμβάνει το παιδί σας την ημερήσια συνιστώμενη δοσολογία από ευεργετικά ω-3 ιχθυέλαια, που το βοηθούν να παραμείνει γερό και υγιές και το προστατεύουν από τα μικρόβια που «κάνουν πάρτι» γύρω του.

15

Της Αλεξίας Σβώλου

Χειμερινές ιώσεις προ των πυλών

Η

Είναι μεγάλο λάθος να τρέχουμε τα παιδιά μας στο νοσοκομείο κάθε φορά που αρρωσταίνουν. Γρίπη ή απλό κρυολόγημα; Εκεί Ιδού το ερώτημα που μοιάζει με σπαζοκε- κινδυνεύουν φαλιά, σαν το αβγό του Κολόμβου, καθώς να κολλήσουν τα συμπτώματα της γρίπης μοιάζουν με εκείνα του κοινού κρυολογήματος. Ξεκινούν ό,τι μικρόβιο όμως πιο απότομα και βίαια, με πολύ υψηκυκλοφορεί λότερο πυρετό, εντονότερους πόνους στη γρίπη και το κρυολόγημα ετοιμάζονται να σας «χτυπήσουν την πόρτα», αλλά εσείς δεν θα μείνετε με δεμένα τα χέρια. Ενημερωθείτε για τα ύποπτα σημάδια και τους τρόπους προστασίας και θυμηθείτε πως δεν παίρνουμε ποτέ αντιβιοτικό, ούτε το δίνουμε στα παιδιά μας, αν δεν το συστήσει πρώτα ο γιατρός.

μέση και τους μυς, βήχα, εφιδρώσεις και ρίγη, ενώ συνοδεύονται και από πεπτικές διαταραχές (διάρροια, εμετούς). Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στη γρίπη και το κρυολόγημα βρίσκεται στο γεγονός ότι στη γρίπη ο ασθενής αισθάνεται πολύ άσχημα και δεν μπορεί να σηκωθεί εύκολα από το κρεβάτι, ενώ τα συμπτώματα κρατούν 3-5 ημέρες και στη συνέχεια υποχωρούν, ενώ ορισμένα άτομα (τα βρέφη, τα νήπια έως πέντε ετών και οι ηλικιωμένοι καθώς και τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό ή υποκείμενα νοσήματα) εμφανίζουν επιπλοκές. Όπως εξηγεί ο πνευμονολόγος Μιχάλης Τουμπής, πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, ο μεγαλύτερος κίνδυνος στη γρίπη είναι οι επιπλοκές της και η πιο επικίνδυνη επιπλοκή της είναι η πνευμονία, που προκαλείται κυρίως από τον πνευμονιόκοκκο. Όταν το μικρόβιο βρίσκει εξασθενημένο τον οργανισμό και τον «χτυπά», τότε εκδηλώνεται δευτερογενής μικροβιακή λοίμωξη στους ηλικιωμένους, στα βρέφη και τα νήπια, ενώ η θνητότητα της πνευμονίας αγγίζει το 40%. Για την αποφυγή του κινδύνου, ο κύριος Τουμπής θυμίζει πως πρέπει όλοι –μικροί και μεγάλοι– να εμβολιαζόμαστε με το εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου.

Τι κάνουμε αν αρρωστήσουμε; Οι ειδικοί συστήνουν ανάπαυση στο σπίτι και λήψη πολλών υγρών, ενώ όσον αφο-

16

 Noέμβριος 2015

1 1. Αντώνης Καττάμης, αναπληρωτής καθηγητής Παιδιατρικής

ρά τα φάρμακα προτείνουν να παίρνουμε αναλγητικά (παρακεταμόλη, όχι ασπιρίνη σε παιδιά) και αντιφλεγμονώδη σαν την ιβουπροφένη, που βοηθούν στην ανακούφιση από τον πυρετό και τις μυαλγίες, αλλά πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα γιατρό. Επίσης, μπορούν να χορηγηθούν αποσυμφορητικά, αντιβηχικά, αντισηπτικά σε γαργάρες ή ταμπλέτες για τον λαιμό. Για τη γρίπη υπάρχουν τα αντι-ιικά σκευάσματα που πρέπει να χορηγηθούν μέσα στο πρώτο 48ωρο, αλλά τα αντιβιοτικά πρέπει να λαμβάνονται μόνο στις μικροβιακές λοιμώξεις. Για να περιοριστούν οι όποιες επιπλοκές, τα άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου πρέπει να κάνουν ετησίως και το αντιγριπικό εμβόλιο. Επειδή κατά τη διάρκεια του χειμώνα στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων συνωστίζονται πολλά άρρωστα άτο-

μα και το μικροβιακό φορτίο είναι πολύ υψηλό, ο αναπληρωτής καθηγητής παιδιατρικής κ. Αντώνης Καττάμης υπενθυμίζει ότι δεν πρέπει να τρέχουμε τα παιδιά μας στο νοσοκομείο αν δεν υπάρχει σοβαρός λόγος.

Πονόλαιμος: ο πιο συχνός "επισκέπτης" Ο πονόλαιμος αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο τον χειμώνα και σχεδόν πάντα προκαλείται από ιογενείς λοιμώξεις. Οι γαργάρες με ζεστό αλατόνερο είναι μια καλή τακτική για να προφυλαχθείτε από τον πονόλαιμο. Δεν θα θεραπεύσουν τη μόλυνση, αλλά έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και καταπραΰνουν τον πόνο. Επίσης, βοηθούν τα σιρόπια για τον λαιμό (αποχρεμπτικά-αντιβηχι-

Στην Ελλάδα η εμβολιαστική κάλυψη για τη γρίπη είναι πολύ χαμηλή. Ενδεικτικά, στα νοσοκομεία, μόλις το 11% του προσωπικού έκανε πέρσι το εμβόλιο

κά) και οι φαρμακευτικές παστίλιες. Αντιβιοτικό θα χρειαστείτε αν ο πονόλαιμος εξελιχθεί σε αμυγδαλίτιδα ή άλλη λοίμωξη, και θα πρέπει να το συνταγογραφήσει ο γιατρός. Όσο διαρκεί ο πονόλαιμος φροντίστε να τρώτε χλιαρές σούπες, που καταπραΰνουν τον ερεθισμό και ρευστοποιούν τα φλέματα, διευκολύνοντας την κατάποσή τους.

Χρήσιμες συμβουλές Το κοινό κρυολόγημα και οι ιώσεις δεν χρειάζονται αντιβιοτικά. Αρκούν τα αναλγητικά, τα δισκία που δεν περιέχουν αντιβιοτικό, οι εισπνοές ατμού, η λήψη πολλών υγρών και η ζεστή κοτόσουπα με λεμόνι. Συμβουλευθείτε τον γιατρό σας όμως αν έχετε υψηλό πυρετό και ερεθισμένες αμυγδαλές ή αν παρουσιάσετε ξανά πυρετό ε-

νώ βρίσκεστε στην ανάρρωση, καθώς αυτό αποτελεί σημάδι κινδύνου για την εμφάνιση δευτερογενούς βακτηριακής λοίμωξης. Αν χρειαστείτε αντιβίωση, πρέπει να ολοκληρώσετε τη θεραπεία, προκειμένου να αποφύγετε τη δημιουργία ανθεκτικών βακτηρίων. Επίσης, μη φυλάσσετε αντιβιοτικά στο φαρμακείο σας για μελλοντική χρήση. Ένα αντιβιοτικό που συνταγογραφείται για μια λοίμωξη μπορεί να είναι ακατάλληλο για μιαν άλλη.

Απαραίτητη και η τήρηση των κανόνων υγιεινής Πέρα από τα φαρμακευτικά και τα «παραφαρμακευτικά» μέτρα προστασίας, οι ειδικοί υπογραμμίζουν τη σπουδαιότητα της τήρησης των απλών κανόνων υγιεινής όπως:

2 2. Φλώρα Κοντοπίδου, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ελέγχου Λοιμώξεων

Το συχνό πλύσιμο των χεριών, ιδιαίτερα πριν από το φαγητό. Την αναπνευστική υγιεινή με κάλυψη του στόματος και της μύτης με τον αγκώνα, κατά τον βήχα και το φτέρνισμα. Την αποφυγή της επαφής των χεριών με τη μύτη, το στόμα ή τα μάτια. Τη χρήση χαρτομάντηλων, τα οποία στη συνέχεια πρέπει να απορρίπτονται. Τον καλό και συχνό αερισμό των κλειστών χώρων. Την αποφυγή, κατά το δυνατόν, της επαφής με άτομα που έχουν συμπτώματα γριπώδους συνδρομής, όπως βήχα, πυρετό, φτέρνισμα, και την οικειοθελή κατ’ οίκον απομόνωση των ατόμων που εμφανίζουν τέτοια συμπτώματα.

Πόσο επικίνδυνα όμως είναι τα ανθεκτικά βακτηρίδια; Κι αν αναρωτιέστε «τι θα πάθουμε αν παίρνουμε χωρίς λόγο αντιβίωση;», δεν έχετε παρά να διαβάσετε –στις επόμενες γραμμές– ποιες επιπλοκές προκαλεί η μικροβιακή αντοχή και τα super bugs, δηλαδή τα ανθεκτικά μικρόβια που δημιουργεί η ασύδοτη πολυφαρμακία. Σύμφωνα λοιπόν με πρόσφατες έρευνες της Ελληνικής Εταιρείας Ελέγχου Λοιμώξεων, ένας στους δύο θανάτους στα νοσοκομεία οφείλεται σε νοσοκομειακή λοίμωξη και για την πιο συχνή, τη βακτηριαιμία, το κόστος για το σύστημα υγείας ανέρχεται σε 20.000 ευρώ ανά ασθενή! Με τον νέο νόμο, που ισχύει από το 2014, όλα τα δημόσια στρατιωτικά και ιδιωτικά νοσοκομεία, οι κλινικές και οι ιδιωτικές μονάδες αιμοκάθαρσης υποβάλλονται σε έλεγχο των λοιμώξεων και της μικροβιακής αντοχής, προκειμένου να λάβουν ευρωπαϊκή πιστοποίηση, ώστε να μπορούν να δεχτούν εισαγόμενους ασθενείς από τον ιατρικό τουρισμό. Στο πρόγραμμα που βρίσκεται ήδη σε πλήρη εξέλιξη συμμετέχει το 90% των νοσοκομειακών δομών της χώρας μας, και για τον δείκτη της μικροβιακής αντοχής κάθε νοσοκομείου καθίσταται υπεύθυνος ο διοικητής του, στις δημόσιες δομές υγείας. Όπως εξηγεί η κυρία Φλώρα Κοντοπίδου, παθολόγος-λοιμωξιολόγος, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ελέγχου Λοιμώξεων, ο έλεγχος των νοσοκομειακών λοιμώξεων δεν είναι τόσο θέμα κονδυλίων –που δαπανώνται για την υγεία– όσο θέμα νοοτροπίας. Ενδεικτικά, αναφέρει πως μόνο το 11% των Ελλήνων επαγγελματιών υγείας εμβολιάζονται για τη γρίπη, παρότι εργάζονται σε χώρους με πολύ ευπαθή άτομα. Στο μείζον πρόβλημα των νοσοκομειακών λοιμώξεων και της μικροβιακής αντοχής βοηθά ο διαχωρισμός της δευτεροβάθμιας και της τριτοβάθμιας περίθαλψης στα δύο, έτσι ώστε από τη μια μεριά να λειτουργούν οι μονάδες οξέων περιστατικών και από την άλλη οι μονάδες χρονίως πασχόντων, καθώς οι τελευταίες έχουν πολύ βαρύτερο μικροβιακό φορτίο.

17

της Αλεξίας Σβώλου

Πόσιμο κολλαγόνο: ο απόλυτος σύμμαχος υγείας

O

ι ιώσεις κάθε χρόνο τέτοια εποχή επιστρέφουν δριμύτερες και επιδεινώνονται από την κούραση και την πολύωρη καθιστική εργασία στο γραφείο. Πέρα από την άσκηση και τα φάρμακα –κυρίως τα παυσίπονα και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη που λαμβάνονται για την ανακούφιση από τον πόνο– έχουμε έναν ακόμη σύμμαχο στο πλευρό μας, που επιπλέον, σε αντίθεση με τα φάρμακα, δεν διαθέτει καθόλου παρενέργειες. Πρόκειται για το πόσιμο κολλαγόνο, που ενισχύει τον οργανισμό και τις αρθρώσεις, τους χόνδρους και τα οστά και θωρακίζει το ανοσοποιητικό και το μυοσκελετικό σύστημα από τις ιώσεις, τις κακώσεις και τα χρόνια φλεγμονώδη και αυτοάνοσα νοσήματα, όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα.

Φτερνίσματα, μπουκωμένη μύτη, ρίγη, πυρετός; Όχι για εσάς που θωρακίζετε τον οργανισμό σας με την υγρή δύναμη του πόσιμου κολλαγόνου!

"Φάρμακο" ανεξαρτήτως lifestyle Η ευεργετική επίδραση του πόσιμου κολλαγόνου στην υγεία το ανέδειξε γρήγορα σε musthave διατροφικό συμπλήρωμα για γυναίκες και άνδρες και για όλα τα lifestyle. Στους σπορτίφ, το πόσιμο κολλαγόνο ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και τις αρθρώσεις, οι οποίες καταπονούνται από τους τραυματισμούς και τις εκφυλιστικές φθορές. Στους σκληρά εργαζόμενους, άνδρες και γυναίκες, που δουλεύουν ατελείωτες ώρες και καταπονούν το σώμα τους μπροστά σε ένα κομπιούτερ, το πόσιμο κολλαγόνο θωρακίζει τις αρθρώσεις των άκρων και της σπονδυλικής στήλης, βοηθώντας να αποφευχθούν όλα τα σύγχρονα σύνδρομα του γραφείου, από το αυχενικό, το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα και το i-syndrome των gadgets, μέχρι τις οσφυαλγίες και τις ισχιαλγίες, με συνέπεια να αυξάνεται η παραγωγικότητα. Τι καλύτερο για τα απανταχού working girls and boys;

Απαραίτητο στους άνδρες... Ειδικότερα για τους άνδρες που καταπονούνται και από τα βάρη (στο γυμναστήριο αλλά και στη δουλειά, από τον παραδοσιακό ρόλο του κουβαλητή), το καθημερινό σφηνάκι υγείας με πόσιμο κολλαγόνο αποτελεί ένα απαραίτητο συμπλήρωμα της ημερήσιας ρουτίνας και μαζί με τον αφρό ξυρίσματος, το ενυδατικό after shave και το τονωτικό shower douche συμπληρώνει το «νεσεσέρ» της ανδρικής περιποίησης.

18

 Noέμβριος 2015

Απαραίτητο... και στις γυναίκες! Στις γυναίκες που αντιμετωπίζουν διπλό κίνδυνο για μυοσκελετικά προβλήματα –αφενός γιατί έχουν λεπτεπίλεπτο σκελετό και αφετέρου γιατί οι αρθρίτιδες έχουν ιδιαίτερη αδυναμία στο γυναικείο φύλο, με τριπλάσια συχνότητα εμφάνισης– το πόσιμο κολλαγόνο αναδεικνύεται σε αληθινό φάρμακο της φύσης, καθώς συμβάλλει στην πρόληψη όλων των ρευματοπαθειών, περιλαμβανομένης και της πολύ διαδεδομένης οστεοαρθρίτιδας γόνατος. Επιπλέον, προστατεύει και από τη γυναικεία μάστιγα της οστεοπόρωσης.

Το unisex αντι-ιικό "φάρμακο" Το πόσιμο κολλαγόνο αποτελεί το κρυφό ατού για κάθε οικογένεια που βρίσκεται αντιμέ-

τωπη με τη «βροχή» των εποχικών ιώσεων. Αν νιώθετε καταβεβλημένοι, κουρασμένοι, αν φοβάστε ότι κάποιο μικρόβιο σας περιτριγυρίζει ή ότι κολλήσατε κάτι στο γραφείο, ένα σφηνάκι πόσιμο κολλαγόνο, στο πλαίσιο μιας υγιεινής διατροφής, καθημερινά, μπορεί να προστατεύσει την υγεία σας αντικαθιστώντας τη βιολογική απώλεια κολλαγόνου από τον οργανισμό, που επέρχεται με τα χρόνια.

Tips: Διατίθεται σε δύο γεύσεις, φράουλα και λεμόνι, που κάνουν ακόμη πιο απολαυστικό το καθημερινό σφηνάκι υγείας. Θα το βρείτε με 20% παραπάνω προϊόν στο μπουκάλι, σε μια προσφορά υγείας για κάθε βαλάντιο.

Είναι στιγμές που κρατάς την αναπνοή σου

GR/RESP/0077/14

από ευτυχία

Κάθε στιγμή και μία αναπνοή. Εδώ και 45 χρόνια, η GSK πρωτοπορεί στην αντιμετώπιση και θεραπεία των παθήσεων του αναπνευστικού. Με επίκεντρο τον ασθενή, προσφέρει εξατομικευμένες θεραπείες και καινοτόμα φάρμακα με σκοπό τη βελτίωση της καθημερινής ζωής των Ελλήνων ασθενών, επιτρέποντάς τους να κάνουν περισσότερα, να αισθάνονται καλύτερα και να ζουν περισσότερο. Λ. Κηφισίας 266, 152 32 Αθήνα, Τηλ.: 210 6882100 • www.glaxosmithkline.gr

19

της Αλεξίας Σβώλου

Μια νόσος χωρίς happy end

T

ο κάπνισμα έχει βαρύ αντίκτυπο στην υγεία, και η δυσμενέστερη επίδρασή του αφορά τη ΧΑΠ, μια χρόνια πνευμονοπάθεια, που συνοδεύεται από καταλυτική επίδραση στην ποιότητα ζωής και υψηλή θνησιμότητα. Και επειδή οι καπνιστές δεν βάζουν εύκολα μυαλό, η επιστήμη κάνει ό,τι μπορεί για να τους θεραπεύσει πιο αποτελεσματικά και να τους στηρίξει στην καθημερινότητά τους. Με νέα φάρμακα, καινοτόμα προγράμματα και ενημερωτικές εκστρατείες οι φαρμακευτικές εταιρείες προσπαθούν να βγάλουν τη ΧΑΠ νοκ-άουτ. Με το ακρωνύμιο ΧΑΠ περιγράφουμε μια ομάδα χρόνιων πνευμονικών παθήσεων (τη χρόνια βρογχίτιδα και το πνευμονικό εμφύσημα), οι οποίες έχουν κοινό χαρακτηριστικό την προοδευτική απόφραξη των αεραγωγών και την επακόλουθη δυσκολία στην αναπνοή. Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια κατατάσσεται τέταρτη στις αιτίες θανάτου διεθνώς σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μετά δηλαδή τη στεφανιαία νόσο, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και τις οξείες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Η δραματική αύξηση της συχνότητάς της ωστόσο δείχνει ότι μέχρι το 2020 η πάθηση θα αποτελεί τρίτη αιτία θανάτου. Τα ευχάριστα νέα όμως είναι πως μπορεί να προληφθεί με τη διακοπή του καπνίσματος. Στην Ελλάδα, η ΧΑΠ πλήττει 800.000 ανθρώπους και διαρκώς φλερτάρει με νεότερα άτομα (τους 40άρηδες), λόγω της υψηλής διάδοσης του καπνίσματος, ενώ παρουσιάζει έξαρση και στις γυναίκες, αφού οι Ελληνίδες είναι οι «θεριακλούδες» της Ευρώπης. Όπως εξηγούν ο πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, κ. Μιχάλης Τουμπής, και ο καθηγητής Πνευμονολογίας κ. Θεόδωρος Θεοδωρακόπουλος, ένας στους οκτώ ανθρώπους στην εποχή μας πεθαίνει από αναπνευστικό νόσημα και μετά την πνευμονία η ΧΑΠ είναι η πιο επικίνδυνη αναπνευστική ασθένεια.

Οι καπνιστές πρέπει να ξεκινούν τη σπιρομέτρηση νωρίτερα, στα 30 ή στα 35 έτη, εφόσον έχουν μέχρι τότε συμπληρώσει 10 χρόνια καπνίσματος

"Στο σκοτάδι" οι ασθενείς Το κακό στην Ελλάδα δεν είναι μόνο η μεγάλη διάδοση της ΧΑΠ αλλά και το γεγονός πως παραμένει πολύ υποτιμημένη και υποδιαγνωσμένη, καθώς οι ασθενείς υποτιμούν τον τσιγαρόβηχα, το πρώτο –και μοναδικό– σινιάλο κινδύνου. Ωστόσο, το 40% του πληθυσμού που καπνίζει μανιωδώς θεωρεί τον πρωινό τσιγαρόβηχα φυσιολογική απόρροια του κα-

20

 Noέμβριος 2015

1 1. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, καθηγητής Πνευμονολογίας

πνίσματος και δεν αναζητά ιατρική συμβουλή, με συνέπεια να χάνονται πολύτιμα χρόνια και να προχωρά η μη αντιστρεπτή καταστροφή του πνεύμονα. Με την πάροδο των ετών, οι ασθενείς αρχίζουν να εμφανίζουν δύσπνοια, να περπατούν πιο αργά, να τους κόβεται η αναπνοή όταν ανεβαίνουν μια σκάλα, αλλά τότε το κακό έχει ήδη ξεκινήσει.

Πώς όμως καταλαβαίνουν οι ασθενείς ότι νοσούν; Οι περισσότεροι το ανακαλύπτουν στην τύχη, όταν εισάγονται στο νοσοκομείο για μια αναπνευστική λοίμωξη που τους έριξε στο κρεβάτι και από την οποία δεν μπορούν να συνέλθουν. Τότε, στις εξονυχιστικές εξετάσεις, εμφανίζεται

νές του, κρατά την αναπνοή του και φυσά με δύναμη, αδειάζοντας το στέρνο του σε ένα ειδικό στόμιο. Ο γενικός κανόνας λέει πως μετά την ηλικία των σαράντα ετών πρέπει να κάνουμε ετησίως μία σπιρομέτρηση, και η τιμή που πρέπει να μας τρομάξει είναι από το 70 και κάτω, καθώς τότε προχωρά η μη αντιστρεπτή καταστροφή του πνεύμονα. Ωστόσο, ο κύριος Βασιλακόπουλος εξηγεί ότι οι καπνιστές πρέπει να εξετάζονται και σε νεαρότερη ηλικία. Συγκεκριμένα, η σπιρομέτρηση πρέπει να ξεκινά στα 30 ή στα 35 έτη, αν ο καπνιστής έχει τότε συμπληρώσει 10 χρόνια καπνίσματος.

Καινοτόμο πρόγραμμα φροντίζει τους ασθενείς Μέχρι το 2030, με ΧΑΠ στο σπίτι η ΧΑΠ θα είναι η τρίτη αιτία θανάτου διεθνώς μετά τα καρδιαγγειακά και τον καρκίνο

η ΧΑΠ. Η νόσος χαρακτηρίζεται από παροξύνσεις, που διαρκούν λίγες ή περισσότερες μέρες, και στις έντονες παροξύνσεις ο ασθενής χρειάζεται νοσηλεία στο νοσοκομείο. Η επιδείνωση των συμπτωμάτων –δηλαδή η εντονότερη δύσπνοια, ο ασταμάτητος βήχας, τα πτύελα και ο πυρετός– οφείλεται σε λοίμωξη των πνευμόνων.

Απαραίτητη η σπιρομέτρηση μετά τα σαράντα έτη Η εξέταση που εντοπίζει τη ΧΑΠ λέγεται σπιρομέτρηση και μετρά την αναπνευστική ικανότητα: ο ασθενής γεμίζει με αέρα τους πνεύμο-

Ένα πρωτοποριακό πιλοτικό πρόγραμμα παρακολούθησης και βοήθειας στο σπίτι για ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα εγκαινιάζει η Πνευμονολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σε συνεργασία με την Αντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Λαρισαίων. Το πρόγραμμα που υιοθετεί τη νέα παγκόσμια τάση στην Ιατρική – δηλαδή την περίθαλψη εκτός νοσοκομείου, ώστε να μειωθούν οι δαπάνες υγείας– αφορά τους ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια που παίρνουν εξιτήριο από την πανεπιστημιακή κλινική. Οι ασθενείς αυτοί συχνά λαμβάνουν οξυγονοθεραπεία, χρησιμοποιούν συσκευές υποστήριξης της αναπνοής ή τους χορηγούνται εισπνεόμενα φάρμακα, συχνά με συσκευές διαφόρων τύπων. Στο πλαίσιο του πρωτοποριακού προγράμματος, που υλοποιείται με την ευγενική υποστήριξη του Ομίλου Pharmathen, ομάδα με επαγγελματίες υγείας θα παρακολουθεί τους ασθενείς από το νοσοκομείο την ημέρα που θα λαμβάνουν εξιτήριο και ακολούθως σε εβδομαδιαία βάση στο σπίτι τους. Όλα τα δεδομένα θα καταγράφονται ηλεκτρονικά και θα μπορούν να αξιοποιηθούν για τη δημιουργία ενός δικτύου υποστήριξης και άλλων ομάδων ασθενών με χρόνια νοσήματα. Η έγκαιρη έξοδος των ασθενών από το νοσοκομείο μετά από κάθε παρόξυνση μειώνει την πιθανότητα νοσοκομειακής λοίμωξης. Το πρόγραμμα παρακολούθησης ασθενών με ΧΑΠ στο σπίτι περιλαμβάνει επίσκεψη ειδικού πνευμονολόγου κατ’ οίκον τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, εκπαίδευση και καταγραφή των ζωτικών τους σημείων –η οποία θα συμβάλει στην έγκαιρη διάγνωση των παροξύνσεων– επικοινωνία με τον θεράποντα γιατρό τους και διευκόλυνση της εισαγωγής τους στην Πνευμονολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου, ανεξαρτήτως του αν εφημερεύει το νοσοκομείο. Μερικές φορές η νοσηλεία είναι αναπόφευκτη, ιδιαίτερα λόγω κάποιας παρόξυνσης της ΧΑΠ, και κυρίως σε ασθενείς μεγάλης ηλικίας, με προχωρημένη νόσο, που μπορεί να έχουν και αναπνευστική ή καρδιακή ανεπάρκεια ή παράλληλα με τη ΧΑΠ άλλα σοβαρά νοσήματα. Το μήνυμα ωστόσο που στέλνει το πρόγραμμα είναι πως δεν πρέπει να νοσηλεύονται με το παραμικρό εφόσον η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί στο σπίτι.

21

της Αλεξίας Σβώλου

Ένα μωρό γερό, καταδικό μου,

Ξ

εχάστε τις πολύδυμες κυήσεις του παρελθόντος και τις μητέρες που γεννούσαν τρία ή περισσότερα «μωρά του σωλήνα» και χαμογελούσαν μετά περήφανες στον φακό. Η σύγχρονη τάση στην εξωσωματική γονιμοποίηση είναι να μπορέσει μια γυναίκα να φέρει στον κόσμο ένα μόνο γερό μωρό, από δικά της ή δανεικά ωάρια, ξεπερνώντας τα προβλήματα γονιμότητας με τεχνικές που μέχρι πριν λίγα χρόνια θα χαρακτηρίζονταν εξωπραγματικές. Η εξωσωματική γονιμοποίηση προχωρά με ρυθμούς που κόβουν την ανάσα και χαρίζει το όνειρο της μητρότητας σε εκατομμύρια γυναίκες με προβλήματα γονιμότητας στις ίδιες ή στον σύντροφό τους. Οι νέες τεχνικές που αναπτύσσουν οι επιστήμονες, όπως η κατάψυξη ωοθηκικού ιστού με τη μέθοδο της υαλοποίησης, η τεχνική IMSI (η νεότερη εξέλιξη της προγενέστερης τεχνικής μικρογονιμοποίησης ICSI) και η βιοψία πολικού σωματίου, που ελέγχει το γονιμοποιημένο ωάριο λαμβάνοντας DNA από ένα «άχρηστο» σωμάτιο ώστε να μην «πειραχθεί» το έμβρυο, δίνουν ελπίδες στα υπογόνιμα ζευγάρια και τους επιτρέπουν να σφίξουν στην αγκαλιά τους το δικό τους μωρό. Παράλληλα, προχωρούν και οι μεταμοσχεύσεις μήτρας (από μητέρα ή γιαγιά σε κόρη και από αδελφή σε αδελφή) σε γυναίκες που είτε γεννήθηκαν χωρίς μήτρα είτε χρειάστηκε να την αφαιρέσουν επειδή νόσησαν από καρκίνο, και συνεπώς χρει-

22

 Noέμβριος 2015

Οι πολύδυμες κυήσεις συνοδεύονται από προωρότητα και λιποβαρές βάρος για τα βρέφη, που συνεπάγονται μελλοντικά προβλήματα υγείας. Παράλληλα, συνοδεύονται και από κινδύνους για την έγκυο, όπως η προεκλαμψία

άζονται δανεική ή μεταμοσχευμένη μήτρα για να κυοφορήσουν το δικό τους μωρό. Σε όλες τις ιατρικές εξελίξεις αιχμής δυναμικό «παρών» δίνουν οι Έλληνες επιστήμονες, καθώς η ομάδα του μαιευτήρα-χειρουργούγυναικολόγου δρα Μηνά Μαστρομηνά διαπρέπει στην ανάπτυξη νέων τεχνικών για την εξωσωματική γονιμοποίηση, ενώ ο κορυφαίος παγκοσμίως χειρουργός δρ Ανδρέας Τζάκης μεγαλουργεί στον τομέα των δύσκολων μεταμοσχεύσεων μήτρας.

High-tech επιλογή του υγιέστερου εμβρύου

1 1. Δήμητρα Χριστοπίκου, γενετίστρια

Τριανταπέντε χρόνια μετά τη γέννηση της Λουίζ Μπράουν, του πρώτου «μωρού του σωλήνα», κι ενώ η Λουίζ έχει ήδη αποκτήσει δικό της παιδί, η πατρίδα μας διαθέτει άριστα καταρτισμένους γιατρούς, που πρωτοστατούν στις ιατρικές εξελίξεις, οι οποίες περιλαμβάνουν τη βιοψία πολικού σωματίου και την εξονυχιστική ανάλυση του γενετικού υλικού των εμβρύων με τη μέθοδο array-CGH. «Στην τελευταία χρησιμοποιούνται οι μικροσυστοιχίες DNA (τα λεγόμενα DNA chips) σε όλα τα γονιμοποιημένα ωάρια του ζευγαριού και ελέγχονται για τυχόν χρωμοσωμικές ανωμαλίες και τα 23 ζεύγη των χρωμοσωμάτων των προς μεταφορά εμβρύων» εξηγεί η γενετίστρια κ. Δήμητρα Χριστοπίκου. Η

ειδικός προσθέτει πως ήδη στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης αναπτύσσεται μια νέα τεχνική γενετικής ανάλυσης, που εισέρχεται στην καρδιά του DNA και «διαβάζει» την αλληλουχία των αζωτούχων βάσεων οι οποίες συνθέτουν τα νουκλεοτίδια. Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται την πέμπτη ημέρα μετά τη γονιμοποίηση, όταν το γονιμοποιημένο ωράριο βρίσκεται στο στάδιο της βλαστοκύστης και για την ώρα παραμένει πειραματική, ενώ θα αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως σε μια πενταετία. Στόχος όλων των νέων τεχνικών είναι να επιλέγεται ένα μόνο έμβρυο –το υγιέστερο– για εμβρυομεταφορά στη μήτρα, ώστε το ζευγάρι να αποκτά ένα παιδί και να αποφεύγονται οι πολύδυμες κυήσεις, οι οποίες συνοδεύονται από προωρότητα και λιποβαρές βάρος για τα βρέφη, που συνεπάγονται μελλοντικά προβλήματα υγείας αλλά και σοβαρούς κινδύνους για την έγκυο, όπως η προεκλαμψία.

Επένδυση που αξίζει τα χρήματά της η εξωσωματική γονιμοποίηση Μια πρόσφατη μελέτη δύο ερευνητών της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, του κυρίου Νίκου Μανιαδάκη και του κυρίου Βασίλη Φρα-

με τη βοήθεια της επιστήμης

γκουλάκη, φανερώνει ότι η επένδυση στην εξωσωματική γονιμοποίηση είναι κοινωνικά και οικονομικά ωφέλιμη για την Πολιτεία. Στην Ελλάδα, το κόστος της γέννησης ενός παιδιού με εξωσωματική γονιμοποίηση ορίζεται σε 17.096 ευρώ (καθώς λαμβάνονται υπόψη κατά μέσο όρο τρεις προσπάθειες), ενώ η Πολιτεία θα έχει καθαρό εισόδημα από αυτό το παιδί, όταν μεγαλώσει, εργαστεί και αρχίσει να πληρώνει φόρους, 60.435 ευρώ. Επιπλέον, λύνεται και το δημογραφικό πρόβλημα της πατρίδας μας. Τα βασικά φάρμακα που περιλαμβάνει κάθε κύκλος εξωσωματικής είναι οι γοναδοτροπίνες, που χορηγούνται για τη διέγερση των ωοθηκών. Η φαρμακευτική δαπάνη για κάθε κύκλο εξωσωματικής αγγίζει τα 1.200 ευρώ. Ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει τα φάρμακα για τη διέγερση των ωοθηκών, αλλά η σχετική έγκριση της επιτροπής συχνά καθυστερεί, με συνέπεια να χάνεται πολύτιμος χρόνος για το ζευγάρι. «Η οικονομική κρίση, όπως είναι αναμενόμενο, προκάλεσε 30% μείωση των ετήσιων κύκλων της εξωσωματικής γονιμοποίησης, καθώς τα ταμεία δεν αποζημιώνουν όλη τη δαπάνη και η χρηματική δυσχέρεια δρα αποτρεπτικά στα νέα ζευγάρια» εξηγεί ο μαιευτήρας-χειρουργός-γυναικολόγος δρ Λουκάς Κλέντζερης, ακόλουθος του Βρετανικού Βασιλικού Κολεγίου Μαιευτήρων-Γυναικολόγων και διευθυντής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Cardiff στη Μεγάλη Βρετανία.

Η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει προορισμό επιλογής για τον ιατρικό τουρισμό της εξωσωματικής γονιμοποίησης, αλλά η επιβολή ΦΠΑ 23% στα Ιδανικός προορισμός η Ελλάδα για "εισαγόμενα" μαιευτήρια δεν υπογόνιμα ζευγάρια βοηθά, όταν οι Οι τεράστιες δυνατότητες που προσφέρει η παγειτονικές μας τρίδα μας στον τομέα του ιατρικού τουρισμού της εξωσωματικής γονιμοποίησης αναδείχθη- χώρες έχουν καν πρόσφατα σε εκδήλωση που έλαβε χώρα ΦΠΑ 3-8% στο μαιευτήριο ΙΑΣΩ, εκεί όπου παρουσιάστηκε ο απολογισμός της πρώτης συμμετοχής της ΕΛΙΤΟΥΡ, του επίσημου πλέον φορέα του ελληνικού ιατρικού τουρισμού στη διεθνή έκθεση ΙΜΤΕC στο Ντουμπάι. Η ΕΛΙΤΟΥΡ, με την υποστήριξη του ΕΟΤ και του Υπουργείου Τουρισμού, συμμετείχε για πρώτη φορά ως χρυσός χορηγός στην έκθεση IMTEC 2015, και για πρώτη φορά όλοι οι εμπλεκόμενοι πάροχοι (κλινικές, ιατρικά και διαγνωστικά κέντρα, θεραπευτήρια αποκατάστασης, ξενοδοχεία, τουριστικά γραφεία, ασφαλιστικές εταιρείες) κατέβηκαν συντεταγμένα στη διεθνή εκδήλωση, προκειμένου να αναβαθμίσουν με κοινή προσπάθεια το brand της Ελλάδας στον παγκόσμιο τουριστικό ιατρικό χάρτη. Δυναμική παρουσία στο περίπτερο της ΕΛΙΤΟΥΡ είχαν πέντε από τα μέλη της, ο Όμιλος ΙΑΣΩ, ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, ο Όμιλος Euromedica, η Eurodentica Specialized Dental Care και η Zante Medical Care. Στόχος της ΕΛΙΤΟΥΡ είναι να καταστεί ο ιατρικός τουρισμός μοχλός ανάπτυξης

2 2. Δρ Γιώργος Σταματίου, πρόεδρος του ΙΑΣΩ και της ΕΛΙΤΟΥΡ

της εθνικής οικονομίας, και να αυξήσει η χώρα μας το μερίδιό της από την πίτα του τουρισμού Υγείας, ακολουθώντας τα βήματα της Τουρκίας, που κατέχει ηγετική θέση μεταξύ των όμορων χωρών. Η ανάδειξη της πατρίδας μας ως προορισμού επιλογής για τον τουρισμό της εξωσωματικής γονιμοποίησης –και όχι μόνο– δεν βρίσκει ωστόσο αρωγό την Πολιτεία. Το πιο πρόσφατο «εμπόδιο» αφορά την επιβολή του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ 23% στην Υγεία, περιλαμβανομένων και των τοκετών στα ιδιωτικά θεραπευτήρια. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΕΛΙΤΟΥΡ και του ΙΑΣΩ, δρ Γιώργος Σταματίου, ο ΦΠΑ 23% δεν καθιστά ανταγωνιστική την πατρίδα μας όταν οι όμορες χώρες έχουν ΦΠΑ 3-8%. Κατά τη διάρκεια έκθεσης στο Ντουμπάι, πάντως, καταγράφηκε έντονο ελληνικό ενδιαφέρον για την εξωσωματική γονιμοποίηση, την πλαστική χειρουργική, την αποκατάσταση, την οδοντιατρική, την οφθαλμολογία, τα βαριά καρδιοχειρουργικά χειρουργεία και τα περιστατικά ρουτίνας (τσεκάπ, καταρράκτες, αρθροπλαστικές). Στο ΙΑΣΩ, πριν λίγους μήνες, είχε παρουσιαστεί η πλέον “fictional” λύση της υπογονιμότητας, με τον επίκουρο καθηγητή μαιευτικής-γυναικολογίας του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ δρα Mats Brännström να περιγράφει τους πρώτους τοκετούς με μεταμοσχευμένη μήτρα.

23

EYZHN

της Βίκυς Γερασίμου

Ασφαλίστε το σπίτι σας με χαμηλό κόστος

M

πορεί βέβαια η κρίση να συρρίκνωσε τις οικονομικές μας δυνατότητες, αλλά η ασφάλεια του σπιτιού μας δεν πρέπει να μπει στο περιθώριο, αφού η αγορά διαθέτει συμβόλαια για κάθε τσέπη. Ανασφάλιστο παραμένει το μεγαλύτερο μέρος των κατοικιών στην Ελλάδα, καθώς παρά το γεγονός ότι η απόκτηση στέγης αποτελούσε ανέκαθεν προτεραιότητα για τους πολίτες στη χώρα μας, δεν καλλιεργήθηκε ποτέ η κουλτούρα για την προστασία της ακίνητης περιουσίας. Γι’ αυτό και ενώ η ιδιοκατοίκηση ξεπερνά το 80%, μόλις το 15% των κατοικιών είναι ασφαλισμένες , και τα περισσότερα συμβόλαια που έχουν συναφθεί είναι απόρροια στεγαστικών δανείων. Καθώς οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι πολλοί –από μια φωτιά, μια διαρροή στις σωληνώσεις μέχρι και έναν σεισμό ή μια έκρηξη– και η οικονομική δυνατότητα των ιδιοκτητών να αποκαταστήσουν από μια μικρή έως μια μεγάλη ζημιά σε μεγάλο βαθμό περιορισμένη, η ασφαλιστική κάλυψη ενός σπιτιού είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Αυτό που δεν γνωρίζουν οι καταναλωτές είναι ότι τα προγράμματα κατοικίας είναι ιδιαίτερα προσιτά για τον μέσο Έλληνα. Λόγου χάριν, η κάλυψη έναντι πυρκαγιάς σε ένα σπίτι 100 τ.μ. –με κάποιες διαφοροποιήσεις από εταιρεία σε εταιρεία– ανέρχεται σε περίπου 50-60 ευρώ ετησίως, δηλαδή πέντε ευρώ τον μήνα.

Η κατοικία αποτελεί περιουσιακό στοιχείο «παντός καιρού» και ως τέτοιο πρέπει να ασφαλίζεται για να εξασφαλίζεται από ακραία καιρικά φαινόμενα, φυσικές καταστροφές και διαρρήκτες, οι οποίοι δυστυχώς τα τελευταία χρόνια γίνονται ολοένα και θρασύτεροι

Καλύψεις για ιδιοκτήτες και ενοικιαστές Τα προγράμματα ασφάλισης κατοικίας ασφαλίζουν το κτήριο και το περιεχόμενο και απευθύνονται τόσο σε ιδιοκτήτες όσο και σε ενοικιαστές. Στην ασφαλιστική αγορά υπάρχουν τυποποιημένα πολυασφαλιστήρια –συμβόλαια που καλύπτουν σειρά κινδύνων– αλλά και συμβόλαια που μπορεί ο ασφαλισμένος να τα τροποποιήσει ανάλογα με τις ανάγκες του. Οι κίνδυνοι που καλύπτονται είναι: 1. Ζημιές που μπορεί να αφορούν μέρος ή όλη την περιουσία, όπως λόγου χάριν να καεί όλο το κτήριο από μια φωτιά ή να υποστεί ζημιά μέρος της οικοδομής από έναν σεισμό.

24

 Noέμβριος 2015

2. Κίνδυνοι που αφορούν την αστική ευθύνη, δηλαδή την ευθύνη του ιδιοκτήτη προς τρίτους, όπως το να τραυματιστεί ένας περαστικός από ζημιά στο κτήριο.

3. Καλύψεις για πρόσθετες δαπάνες που έχουν να κάνουν με την αποκατάσταση της ζημιάς.

Info: Αξίζει να αναφερθεί ότι οι εταιρείες έχουν προσαρμόσει τα τιμολόγιά τους στις ανάγκες των πολιτών και προσφέρουν εκπτώσεις όταν υπάρχουν και άλλες ασφαλίσεις στην ίδια εταιρεία.

AXA KTX.pdf

1

22/6/15

2:41 µ.µ.

25

7.

της Αφροδίτης Σαρίσαμλη

"Πράσινο" σπίτι σε 15 βήματα Η οικολογία δεν θέλει κόπο, αλλά τρόπο. Στις 15 συμβουλές που ακολουθούν δείτε πώς θα εξοικονομήσετε ενέργεια και χρήματα και πώς θα ζήσετε πιο υγιεινά

8.

9.

Περιορίστε τον φυσικό αερισμό όταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι υψηλή. Κρατήστε τα παράθυρα κλειστά και σκιασμένα, αερίζοντας τα δωμάτια τη νύχτα, που η θερμοκρασία είναι πάντα χαμηλότερη. Ο διαμπερής νυχτερινός αερισμός βελτιώνει την ατμόσφαιρα έως και 80%. Φυτέψτε λουλούδια και φυλλοβόλα δένδρα σε βεράντες, κήπους και πεζοδρόμια, προστατεύοντας ταυτόχρονα τις πλευρές του σπιτιού σας που βρίσκονται εκτεθειμένες στην ηλιακή ακτινοβολία. Με τον τρόπο αυτό μπορείτε να μειώσετε την εσωτερική θερμοκρασία έως και 50%. Προτιμήστε τους ανεμιστήρες οροφής από τα κλιματιστικά, που είναι ενεργοβόρα και επιπλέον επιβαρύνουν την ποιότητα του αέρα. Ένας ανεμιστήρας κοστίζει από 20-100 ευρώ και καταναλώνει ενέργεια όπως ένας κοινός λαμπτήρας. Το κλιματιστικό ανεβάζει τον λογαριασμό της ΔΕΗ έως και 50%.

10.

11.

12.

1.

2.

3.

4.

26

13. Φροντίστε να μην αφήνετε τα φώτα αναμμένα όταν δεν τα χρειάζεστε. Μια καλή λύση είναι οι οικονομικοί λαμπτήρες. Διαρκούν δέκα φορές περισσότερο και καταναλώνουν 75% λιγότερο ρεύμα από τους κοινούς λαμπτήρες. Όταν βάζετε πλυντήριο, φροντίστε να είναι γεμάτο, και να πλένετε σε μέτρια θερμοκρασία. Αν το πλυντήριό σας έχει πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας, προτιμήστε το. Έτσι θα κάνετε οικονομία τόσο σε ρεύμα όσο και σε νερό. Διορθώνετε τις τυχόν διαρροές. Μια βρύση που στάζει μπορεί να σπαταλήσει μέχρι και 90 λίτρα νερό την ημέρα. Γεμίστε ένα μικρό πλαστικό μπουκάλι με νερό και τοποθετήστε το μέσα στο

 Noέμβριος 2015

5.

6.

καζανάκι, ώστε να μειώσετε τη χωρητικότητά του. Μία ακόμη λύση είναι να αντικαταστήσετε το παλιό σας καζανάκι με ένα διπλής λειτουργίας, ώστε να έχετε οικονομία μέχρι και 15%. Ποτέ μην ξεχνάτε τις συσκευές αναμμένες. Το καλύτερο είναι να σβήνετε πάντα την τηλεόραση, το βίντεο, το στερεοφωνικό κ.λπ. από τη συσκευή και όχι από το τηλεχειριστήριο, το οποίο τις θέτει σε κατάσταση αναμονής, και εξακολουθούν να καταναλώνουν ενέργεια. Ο θερμοσίφωνας χρησιμοποιεί περίπου το 20% του ρεύματος που καταναλώνουμε στο σπίτι μας, επομένως, αν σας δοθεί η ευκαιρία, επιλέξτε έναν ηλιακό θερμοσίφωνα.

14.

15.

Επιλέξτε, αν δεν μπορείτε να κάνετε χωρίς αυτά, κλιματιστικά νεότερης γενιάς, που έχουν μειωμένη κατανάλωση ρεύματος και συστήματα που επιβαρύνουν λιγότερο την ποιότητα του αέρα μέσα στο σπίτι. Σε κάθε περίπτωση, ρυθμίστε τη θερμοκρασία σε λογικά επίπεδα, π.χ. στους 28 βαθμούς και όχι τους 18, ώστε να εξοικονομήσετε ενέργεια. Επιλέξτε ηλεκτρικές συσκευές με ενεργειακή κλάση A, οι οποίες είναι πιο φιλικές προς το περιβάλλον, καθώς εξοικονομούν περισσότερη ενέργεια. Αποφύγετε, όσο είναι δυνατόν, τη χρήση της πλαστικής σακούλας χρησιμοποιώντας χάρτινες από ανακυκλωμένο χαρτί ή παίρνοντας μια πάνινη τσάντα όταν βγαίνετε για ψώνια. Μη σπαταλάτε άσκοπα το νερό. Κλείνετε τη βρύση όσο πλένετε τα δόντια σας ή κάνετε μπάνιο, και μην την αφήνετε να σας κάνει απλώς «συντροφιά». Αντί για αποσμητικά χώρου με προωθητικά αέρια, φτιάξτε αρωματικά χώρου με φυσικά υλικά: απλά προσθέστε 2-3 σταγόνες από τα αγαπημένα σας αιθέρια έλαια σε ένα μπουκάλι με νερό και ψεκάστε στον αέρα. Ενημερωθείτε από τον δήμο ή την κοινότητα για τα προγράμματα ανακύκλωσης που υπάρχουν στην περιοχή σας. Φυλάξτε χωριστά τα υλικά που ανακυκλώνονται, όπως το χαρτί, το γυαλί, το αλουμίνιο, και δίνετέ τα για ανακύκλωση, εφόσον υπάρχει η κατάλληλη υποδομή.

της Αλεξίας Σβώλου

Φροντίδα "στο πόδι"

K

ι επειδή η κούραση, η ηλικία, τα ψηλοτάκουνα παπούτσια, η καθιστική ζωή και η ορθοστασία τα ταλαιπωρούν, χρειάζονται κι αυτά το «φάρμακό» τους για να παραμείνουν ανάλαφρα. Τα βαριά και πρησμένα πόδια δεν κολακεύουν τη σιλουέτα, ούτε διευκολύνουν τη ζωή. Είναι αποτέλεσμα μιας φλεβικής δυσλειτουργίας που επέρχεται με τα χρόνια και που έχει ιδιαίτερη αδυναμία στο γυναικείο φύλο. Η συσσώρευση περιττών κιλών, η έλλειψη άσκησης, η πολύωρη ακινησία σε μια καρέκλα επιδεινώνουν το πρόβλημα και εντείνουν την αίσθηση του καψίματος και της δυσφορίας. Για την ανακούφιση των κουρασμένων ποδιών η πρώτη λύση είναι να αποφύγουμε τα ψηλοτάκουνα, που δυσκολεύουν το περπάτημα, και να κάνουμε ένα δροσερό ντους ή ένα σκοτσέζικο ντους, εναλλάσσοντας το χλιαρό με το δροσερό νερό ακόμη και τον χειμώνα. Όμως αυτά δεν αρκούν. Οι γάμπες και τα πέλματα χρειάζονται τοπική φροντίδα με ειδικές κρέμες και τζελ που χαρίζουν ενυδάτωση, ελαστικότητα στο δέρμα και αίσθηση δροσιάς. Τέλος, βοηθούν και οι κάλτσες διαβαθμισμένης πίεσης.

Λέμε συνήθως πως από τα χέρια μας περνάνε όλα, αλλά στην πραγματικότητα τα πόδια μας είναι εκείνα που τρέχουν ακατάπαυστα στις καθημερινές μας υποχρεώσεις

27

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΓΟΡΑ

Η εγκυμοσύνη θέλει την πολυβιταμίνη της του θηλασμού αποτελούν δύο από τις ωραιότερες και παράλληλα πιο απαιτητικές περιόδους στη ζωή μιας γυναίκας, καθώς κατά τη διάρκειά τους αυξάνονται σημαντικά οι ανάγκες του οργανισμού σε θρεπτικά συστατικά. Είναι ενδεικτικό το ότι μια γυναίκα που θηλάζει καίει 800 παραπάνω θερμίδες από μια γυναίκα που δεν θηλάζει. Το πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα Prenatal της Nature’s Plus εμπλουτίζει το καθημερινό διαιτολόγιο με πολύτιμες βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία και υγιεινές ανεπεξέργαστες τροφές ουσιώδους σημασίας για την καλή υγεία της μητέρας, την ομαλή εξέλιξη της εγκυμοσύνης αλλά και τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου. Η πολυβιταμίνη της Nature’s Plus είναι ενισχυμένη με πεπτικά ένζυμα και προβιοτικά που συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία της πέψης και την εξυγίανση της εντερικής χλωρίδας, ώστε να αποφεύγονται και τα προβλήματα δυσκοιλιότητας που ταλαιπωρούν πολλές εγκύους, ειδικά εκείνες που κατά την κύηση λαμβάνουν σίδηρο. Θα βρείτε τα προϊόντα της Nature’s Plus στα φαρμακεία από την Αpollonian Nutrition (τηλ. 210 6134604,

Αγορά Αγορά Αγορά Αγορά Αγορά

Οι εποχές της εγκυμοσύνης και

Αγορά Αγορά

www.apolloniannutrition.gr).

28

 Noέμβριος 2015

Αλλάζει το σώμα αλλά χωρίς ραγάδες Ο καθημερινός σύμμαχος κάθε μέλλουσας μαμάς είναι η κρέμα Vican Ragades Cream, η οποία προλαμβάνει την εμφάνιση των ραβδώσεων που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και στην εφηβεία και τη δίαιτα. Η κρέμα με τη σοφιστικέ σύνθεση περιέχει Regestril TM, ένα καινοτόμο φυτικό δραστικό σύμπλεγμα από εκχύλισμα πράσινου φασολιού, που διορθώνει το κατεστραμμένο πλέγμα της επιδερμίδας και την καθιστά πιο ελαστική, με συνέπεια να προλαμβάνεται ο σχηματισμός νέων ραγάδων και να απαλύνονται οι υπάρχουσες. Επίσης, η καλλυντική κρέμα περιέχει αλλαντοΐνη, πανθενόλη και shea butter, συστατικά γνωστά για τις ενυδατικές και αντιφλογιστικές τους ιδιότητες, που θρέφουν σε βάθος

την επιδερμίδα και αποκαθιστούν τις επιθηλιακές αλλοιώσεις. Απλώστε την κρέμα προληπτικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έως και δύο μήνες μετά, αλλά και σε άλλα στάδια της ζωής, όπως κατά τη διάρκεια της εφηβείας, όταν κάνετε δίαιτα ή με την πρώτη εμφάνιση των ραγάδων στα επίμαχα σημεία. Κλινικές μελέτες απέδειξαν ότι μετά από δύο επαλείψεις ημερησίως για δύο μήνες, μειώνεται η ανομοιομορφία του δέρματος από τις ραγάδες κατά 72,5%. Επίσης, μειώνεται η ερυθρότητα κατά 21,7% και αυξάνεται το πάχος της επιδερμίδας κατά 10,8%. Θα βρείτε την κρέμα Vican Ragades Cream στα φαρμακεία και σε επιλεγμένα καταστήματα καλλυντικών.

Αγώνες ιστιοπλοΐας με σύμμαχο μια πολυβιταμίνη Η αγάπη για την ιστιοπλοΐα, η ευεξία που προσφέρει η επαφή με τη θάλασσα και η άμιλλα των ομάδων δημιούργησαν μια μοναδική ατμόσφαιρα στη διοργάνωση Hellenic Match Racing Tour 2015, που καθιέρωσε τους Match Race ιστιοπλοϊκούς αγώνες στην Ελλάδα, με χορηγό τη Solgar. Το αθλητικό event έριξε αυλαία πραγματοποιώντας τον Μεγάλο Τελικό της διοργάνωσης στον Ναυτικό Όμιλο Ελλάδος, την Κυριακή 4 Οκτωβρίου, με την κορυφαία εταιρεία συμπληρωμάτων

διατροφής παγκοσμίως στο πλευρό των ιστιοπλόων. Αθλητές και καλεσμένοι της εκδήλωσης παρακολούθησαν το μοναδικό θέαμα των «μονομαχιών» των ομάδων από τις εγκαταστάσεις

Για πνεύμονες που σκάνε από υγεία

Ανακαλύψτε τη γοητεία της ωριμότητας Το αγαπημένο brand των ώριμων γυναικών, η RoC, δεν πιστεύει σε θαύματα,

Μπορεί μια πολυβιταμίνη να βελτιώνει την αναπνευστική ικανότητα; Ναι, όταν έχει εξελιγμένη φόρμουλα, σχεδιασμένη να εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες, που με το πέρασμα του χρόνου μειώνουν τον όγκο των πνευμόνων. Τα αντιοξειδωτικά και τα φυτικά θρεπτικά συστατικά της φόρμουλας Age Loss της Nature’s Plus ενισχύουν την αναπνοή και την κυκλοφορία του οξυγόνου, προσφέροντας ενέργεια στον οργανισμό. Το βιταμινούχο συμπλήρωμα περιέχει δύο αντιοξειδωτικά συμπλέγματα βιταμινών (C, B, B12), ψευδάργυρο, γλυκύρριζα, φύλλο ελιάς, bilberry και βιοφλαβονοειδή λεμονιού.

αλλά στη γοητευτική ωριμότητα, το graceful ageing. Με σύμμαχο τη RoC, κάθε γυναίκα μπορεί να διατηρήσει την ομορφιά της επιδερμίδας της σε κάθε ηλικία. Με προηγμένες τεχνολογίες στις συνθέσεις της, η RoC εξασφάλισε Professional σειρές για το πρόσωπο και τα μάτια. Επιπλέον, κάθε γυναίκα μπορεί να αποκτήσει με την αγορά ενός προϊόντος δώρο ένα συμπληρωματικό προϊόν περιποίησης σε κανονική συσκευασία, την αντιρυτιδική αναζωογονητική κρέμα ματιών RoC ProSublime. Κάθε Professional σειρά αντιμετωπίζει και μια διαφορετική ατέλεια της επιδερμίδας, όπως ρυτίδες, χαλάρωση, απώλεια όγκου και πολλαπλά σημάδια γήρανσης, εξασφαλίζοντας ευχάριστη αίσθηση. Διατίθεται σε δύο υφές, πλούσια

Φυτικό ελιξίριο ενάντια στη γρίπη

και ρευστή.

του Ναυτικού Ομίλου Ελλάδος στο Μικρολίμανο, ενώ παράλληλα είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν την πολυβιταμίνη VM-2000 της Solgar. Η Solgar συνεχάρη θερμά την ομάδα της “Solgar-Ursa Minor Team” και όλα τα μέλη της, Ιάσονα Σπανομανώλη (skipper), Μάνο Πασαμιχάλη (bowman), Σπύρο Βενετσιάνο (mainsail trimmer) και Γιάννη Ορφανό (trimmer), για την κατάκτηση της 3ης θέσης στην τελική κατάταξη, και όλες τις ομάδες που συμμετείχαν στο Hellenic Match Racing Tour.

Αγορά Αγορά

Το φυτικό σιρόπι NutraLead ενισχύει το αναπνευστικό σύστημα και αποτελεί την καλύτερη λύση για την αντιμετώπιση ενός ταλαιπωρημένου ανοσοποιητικού συστήματος από κρυολογήματα και λοιμώξεις. Περιέχει βιταμίνες και φυτικά εκχυλίσματα με ενδυναμωτικές ιδιότητες, σε συνδυασμό με πρόπολη και εχινάκεια. Επιπλέον, είναι πλούσιο σε βιταμίνη C, η οποία αποτελεί έναν σημαντικό σύμμαχο για την ενδυνάμωση του οργανισμού και την προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρες και τροφοδοτεί τον οργανισμό με αντιοξειδωτικό ψευδάργυρο. Οι γιατροί συνιστούν μια κουταλιά του γλυκού 5 ml, έως 3 με 4 φορές την ημέρα, για τα κρυολογήματα, τη γρίπη και τις άλλες χειμερινές ιώσεις.

Σιρόπι κανέλας-αντίδοτο στον διαβήτη Πώς σας φαίνεται ένα καθημερινό γευστικό φαρμακευτικό σιρόπι να σας προστατεύει από τον διαβήτη; Το σιρόπι υγείας Worts (κατάλληλο για διαβητικούς), από τον John Noa, μοναδικό δημιουργό φυσικών συμπληρωμάτων διατροφής, βοηθά στην πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη και στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα με φυσικά συστατικά, που όλα τους αποδεδειγμένα βοηθούν στην καλύτερη δυνατή γλυκαιμική ρύθμιση. Το σιρόπι κανέλας επάγει την έκκριση ινσουλίνης, βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων της στον οργανισμό και στον έλεγχο της γλυκόζης. Παράλληλα, τα ευεργετικά του συστατικά συμβάλλουν στη ρύθμιση

της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων και ενεργοποιούν τον μεταβολισμό, διευκολύνοντας τη διατήρηση του φυσιολογικού σωματικού βάρους, καλύπτοντας με φυσικό τρόπο τυχόν ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά. Μια κουταλιά μπορεί να σας βοηθήσει στη ρύθμιση του σακχάρου αν έχετε κληρονομική προδιάθεση να εμφανίσετε διαβήτη, ενώ παράλληλα ενισχύει το ανοσοποιητικό και την καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τον οργανισμό. Συνεπώς, είναι πολλοί οι λόγοι για τους οποίους θα ήταν ωφέλιμο να εντάξετε το σιρόπι κανέλας Worts στην καθημερινή σας ρουτίνα.

29

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΓΟΡΑ

Beauty sleep… σε βαζάκι Μια νέα εποχή στην αντιγηραντική προσώπου εγκαινιάζει το σοφιστικέ brand του φαρμακείου της Nuxe, δημιουργώντας προϊόντα που βάζουν στόχο τα λυσοσώματα στα δερματικά κύτταρα και τη φυσική διαδικασία της αυτόλυσης. Τα νέα προϊόντα Nuxellence Detox, χάρη στο καινοτόμο super detox complex που περιέχουν, με ακακία Κωνσταντινούπολης και σάκχαρα βιοτεχνολογικής προέλευσης, ενισχύουν τη φυσική διαδικασία αποτοξίνωσης των κυττάρων κατά τη διάρκεια της νύχτας, εξασφαλίζοντας τη γρηγορότερη ανανέωσή τους. Το σύνολο των φυτικών ενεργών συστατικών πασιφλόρας, άγχουσας και παπαρούνας συμβάλλει στην επιδιόρθωση του μιτοχονδριακού DNA και βοηθάει με τον τρόπο αυτό στην επαναφόρτιση των κυττάρων της επιδερμίδας με ενέργεια. Το αποτέλεσμα είναι μια φρέσκια και ξεκούραστη επιδερμίδα το πρωί «σαν να έχετε κοιμηθεί δύο ώρες παραπάνω». Τα νέα αντιγηραντικά προϊόντα προσφέρουν επίσης απόλυτη καλλυντική ευχαρίστηση, χάρη στην αισθησιακή βελούδινη υφή τους και στο μοναδικό άρωμά τους με ένα μπουκέτο από απαλές και θηλυκές νότες. Θα τα βρείτε στα φαρμακεία και στο Care Lab, στο εμπορικό κέντρο Attica (από

Αγορά Αγορά Αγορά Αγορά Αγορά

φροντίδα της επιδερμίδας του

Το πόσιμο κολλαγόνο επίσημο "ποτό" στη Γιορτή της Διατροφής Για 9η συνεχή χρονιά, γιορτάστηκε τον Οκτώβριο η Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής, με το Collagen Pro-Active, το κορυφαίο συμπλήρωμα διατροφής για την υγεία και την ομορφιά, να αναδεικνύεται σε επίσημο «ποτό» της γιορτής, ως μέγας χορηγός της ολοήμερης εκδήλωσης. Οι εκλεκτοί καλεσμένοι είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν το αυθεντικό, πόσιμο κολλαγόνο Collagen Pro-Active και να ενημερωθούν για τα πολλαπλά οφέλη του στον οργανισμό. Από την εκδήλωση δεν θα μπορούσε να λείπει η απαστράπτουσα Έλλη Παπαγγελή, η οποία έκλεψε την παράσταση με την εντυπωσιακή παρουσία της. Η Έλλη μίλησε αναλυτικά για τις ευεργετικές ιδιότητες του Collagen Pro-Active, ενώ δεν δίστασε να παραδεχτεί ότι σε αυτό οφείλει τη λάμψη και την ευεξία της. Υπεύθυνη της διοργάνωσης ήταν η επιστημονική ομάδα του «Λόγω Διατροφής», με επικεφαλής τον κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο Δημήτρη Γρηγοράκη, ενώ την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους διακεκριμένοι

ομιλητές αλλά και ξεχωριστές παρουσίες από τον επιστημονικό, αθλητικό, καλλιτεχνικό και επιχειρηματικό χώρο. Το πόσιμο κολλαγόνο έκλεψε την παράσταση χαρίζοντας ευεξία στους καλεσμένους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επίσημη ιστοσελίδα του Collagen Pro-Active στο Facebook αριθμεί ήδη 120.000 φίλους, αποδεικνύοντας εμπράκτως τη δυναμική του προϊόντος. Γιατί όμως χρειαζόμαστε πόσιμο υγρό κολλαγόνο, σαν ένα καθημερινό σφηνάκι υγείας; Όπως εξηγούν οι ειδικοί, το κολλαγόνο δεν περιέχεται στις τροφές, οπότε ο μόνος τρόπος να το προσλάβουμε είναι μέσα από διατροφικά συμπληρώματα. Με τη σωστή δόση, κατά προτίμηση το βράδυ πριν τον ύπνο, το δέρμα γίνεται ανθεκτικότερο στις εξωτερικές επιθέσεις, τα μαλλιά αναζωογονούνται, τα νύχια γίνονται πιο γερά και υποχωρούν όλα τα μυοσκελετικά προβλήματα που δυσκολεύουν τη ζωή μας. Οι παλιοί πόνοι, οι τραυματισμοί, τα αρθριτικά, σταματούν να μας θυμίζουν την ύπαρξή τους.

τη Pharmathen), και θα γίνουν οι απαραίτητοι καθημερινοί σας σύμμαχοι

Αγορά Αγορά

ομορφιάς.

30

 Noέμβριος 2015

Πολυκαλλυντικό για πρόσωπο, σώμα και μαλλιά Τα all in one καλλυντικά, που έχουν πολλές χρήσεις, αποτελούν το ισχυρότερο trend στο οπλοστάσιο της ομορφιάς, καθώς συνδυάζουν πρακτική χρήση και εξοικονόμηση χρημάτων. Σε αυτό το πνεύμα, η Macrovita, η εταιρεία καλλυντικών που εμπνέεται από τους θησαυρούς της φύσης, δημιούργησε μια ονειρική σειρά δερματολογικά ελεγμένων φυτικών ελαίων εμπλουτισμένων με το αντιγηραντικό σύμπλεγμα βιταμινών E+C+F. Τα έλαια αυτά παράγονται με ψυχρή έκθλιψη, ώστε να αποφεύγεται η καταστροφή των πολύτιμων συστατικών τους από

τη θερμότητα και συσκευάζονται σε γυάλινα φιαλίδια σκούρου μπλε χρώματος, προκειμένου να φιλτράρονται οι υπεριώδεις ακτίνες και να διατηρούνται ακέραιες οι ευεργετικές ιδιότητές τους. Ναυαρχίδα των φυσικών αυτών καλλυντικών είναι το σιτέλαιο (grape seed oil) Macrovita, πλούσιο σε ακόρεστα λιπαρά οξέα, βιταμίνη Ε και λεκιθίνη. Στο πρόσωπο καταπολεμά την ξηρότητα και απαλύνει τις ατέλειες, στο σώμα θρέφει την επιδερμίδα (είναι κατάλληλο ακόμη και για περιοχές με ραγάδες, έκζεμα ή ψωρίαση), ενώ στα μαλλιά χαρίζει δύναμη και όγκο.

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Πηγή: www.virus.com.gr

Πρώτη η Γερμανία απαγορεύει την πώληση e-τσιγάρων στους εφήβους

CEO:

Μετά τις προειδοποιήσεις των πνευμονολόγων ότι το e-τσιγάρο δημιουργεί «φυτώριο», καθώς αποτελεί ένα ιδιαίτερα ελκυστικό για τα παιδιά gadget, το πρώτο ευχάριστο νέο για την απαγόρευσή του στους ανηλίκους έρχεται από τη Γερμανία. Στο προσωπικό του προφίλ στο Facebook ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, κ. Ευάγγελος Φιλόπουλος, δημοσιεύει: «Εκεί, με πρόσφατο νόμο απαγορεύτηκε η πώληση ηλεκτρονικών τσιγάρων σε παιδιά και εφήβους, κάτι που μέχρι πρόσφατα ίσχυε μόνο για προϊόντα καπνού. Αυτό είναι ένα σπουδαίο πρώτο βήμα για τη μείωση της συνεχώς αυξανόμενης χρήσης τέτοιων προϊόντων από τη νεολαία. Δεν μπορεί να προωθείται ένας νέος τρόπος εξάρτησης στη θέση του παλαιού (κλασικού) τσιγάρου. Όσοι αναζητούν κίνητρα για την προώθηση των ηλεκτρονικών τσιγάρων θα βρουν την απάντηση στον τζίρο τους, που για το 2014 ήταν της τάξεως των 7 δισ. ευρώ!».

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ • ouzounis.k@ethosmedia.eu ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ:

ΑΛΕΞΊΑ ΣΒΏΛΟΥ

ΛΩΡΕΤΤΑ ΜΠΟΥΡΑ boura.l@ethosmedia.eu ΧΡΉΣΤΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΆΚΗΣ

ΣΥΝΤΑΞΗ:

charalampakis.c@ethosmedia.eu

ΘΕΜΑΤΑ ΟΜΟΡΦΙΑΣ:

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ:

ΑΦΡΟΔΊΤΗ ΣΑΡΊΣΑΜΛΗ

ΆΡΗΣ ΛΑΥΔΗΣ sarisamli@gmail.com

lavdis.a@ethosmedia.eu

ΙΑΤΡΙΚΑ/ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: AΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

δράση στον οργανισμό με την κατανάλωση φαρμάκων της κατηγορίας της ασπιρίνης. «Το μυστικό του μεσσηνιακού ελαιολάδου που εμποδίζει τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων, και κατ’ επέκταση αναστέλλει τον σχηματισμό θρόμβων στα αγγεία, είναι η υψηλή του περιεκτικότητα στην ουσία ελαιοκανθάλη» εξηγεί ο κύριος Προκόπης Μαγιάτης, επίκουρος καθηγητής του τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στην έρευνα μελετήθηκε η κατάποση τριών κουταλιών από ελαιόλαδα με διαφορετική σύσταση σε ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη και η κορωνέικη ποικιλία της Καλαμάτας πέτυχε το υψηλότερο σκορ στην αναστολή του σχηματισμού θρόμβων δύο ώρες μετά την κατανάλωση του λαδιού. «Το αποτέλεσμα ήταν σαν να είχαν πάρει οι συμμετέχοντες στην έρευνα ιβουπροφένη (φάρμακο σαν την ασπιρίνη)» επισημαίνει η δρ Ελένη Μέλλιου, καθηγήτρια του τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Πανεπιστημίου Αθηνών.

ριξης που έχουν ανάγκη τα άτομα που ζουν με διαβήτη κατά την εφηβεία και την πρώιμη ενήλικη ζωή. Η πεζοπορία ήταν εξαιρετικά δύσκολη για την ομάδα των νέων. Οι περισσότεροι δεν είχαν προηγούμενη εμπειρία πεζοπορίας, ούτε διαχείρισης των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα τους σε συνθήκες υψηλής αντοχής και υψηλών θερμοκρασιών. Ωστόσο, όλα τα μέλη της ομάδας κατάφεραν να πετύχουν τους στόχους τους.

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ:

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΘΕΜΑ:

ΣΟΦΊΑ-ΑΦΡΟΔΊΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΆΚΗ

ΒΙΚΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ

voulgaraki.s@ethosmedia.eu

gerasimou.v@ethosmedia.eu

Μήνυμα από τα ψηλά βουνά στα άτομα με νεανικό διαβήτη Με μια συναρπαστική εμπειρία στα Λευκά Όρη της Κρήτης, μια διεθνής ομάδα 11 νέων με διαβήτη τύπου 1, από τη Βραζιλία, τον Καναδά, την Ινδία και οκτώ ευρωπαϊκές χώρες, έστειλε διεθνώς το μήνυμα πως τα προβλήματα που δημιουργεί η ασθένεια δεν είναι αξεπέραστα. Η δοκιμασία ονομάζεται “T1D Youth Challenge” και υποστηρίζεται από τη Sanofi, που κατέχει ηγετική θέση στην αντιμετώπιση του διαβήτη. Η φετινή dream team των συμμετεχόντων αποτελούνταν αποκλειστικά από νέους ανθρώπους με διαβήτη τύπου 1, ηλικίας 15-20 ετών, που είχαν ως στόχο να τονίσουν τη σημασία της ενδυνάμωσης και της συναισθηματικής υποστή-

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ:

svolou.a@ethosmedia.eu

Αντιθρομβωτικό φάρμακο το καλαματιανό ελαιόλαδο Την ανεκτίμητη αξία του παρθένου ελαιολάδου της Μεσσηνίας –συγκεκριμένα της κορωνέικης ποικιλίας της Καλαμάτας– στην πρόληψη των καρδιοπαθειών επιβεβαιώνει έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο φημισμένο πανεπιστήμιο Ντέιβις της Καλιφόρνια. Τα ευρήματά της ανοίγουν τον δρόμο για την κυκλοφορία του πρώτου ελληνικού ελαιολάδου στον κόσμο που θα συνοδεύεται από θεαματικό ισχυρισμό υγείας, καθώς η κατανάλωσή του έχει την ίδια αντιθρομβωτική

Μηνιαία Free Press Εφημερίδα - iD

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ &

ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ:

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ:

ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΜΠΑΣΕΑ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΛΒΑΡΛΗΣ

bassea.g@ethosmedia.eu

salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΛΩΡΕΤΤΑ ΜΠΟΥΡΑ

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ:

boura.l@ethosmedia.eu

ΕΥΓΕΝΙΑ ΡΟΥΣΣΗ roussi.t@ethosmedia.eu

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ: ΑΜΑΛΙΑ ΛΟΥΒΑΡΗ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ:

louvari.a@ethosmedia.eu

SHUTTERSTOCK

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ - CREATIVΕ: ΘΕΟΔΟΣΙΑ ΜΑΡΟΥΤΣΗ • theodosia.maroutsi@gmail.com ΕΚΤΎΠΩΣΗ : IRIS ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ Α.Ε.Β.Ε.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΊΑ: Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος • T : 2 1 0 9 9 8 4 9 5 0 • Φ: 2 1 0 9 9 8 4 9 5 3 • E: info@alivemag.gr • www.ethosmedia.eu • www.ethosevents.eu • www.hrima.gr • www.insuranceworld.gr • www.asfalizomai.com • www.phb.com.gr • www.alivemag.gr • www.virus.com.gr • www.bitdaily.gr • www.facebook.com/alivemagazinegr

Διανομή Η εφημερίδα aλive διατίθεται σε επιλεγμένα σημεία διανομής, μεταξύ των οποίων σε: • Επιλεγμένα νοσοκομεία (Γεννηματά, Λαϊκό, Ευαγγελισμός, Τζάνειο, Υγεία κ.ά.)

• Ιατρικά διαγνωστικά κέντρα (Euromedica Πειραιά, Π. Φαλήρου, Ανατ. Αττικής κ.ά.)

• Ιατρεία διακεκριμένων ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων (συνεργατών της εφημερίδας) • Ιατρικά κέντρα πλαστικής χειρουργικής και αισθητικής (Συμμετρία, Μορφή, Cosmetic Derma Medicine, Α. Γαϊτάνης κ.ά.)

•Κ εντρικά φαρμακεία σε διάφορες περιοχές της Αθήνας (Μαρούσι, Περιστέρι, Χαλάνδρι, Κολωνάκι, Νίκαια κ.ά.)

•Ό λα τα μεγάλα εμπορικά κέντρα (Avenue, The Mall Athens, Golden Hall, Athens Heart κ.ά.)

•Κ αταστήματα πώλησης βιολογικών προϊόντων (Αύρα κ.ά.)

•Μ εγάλες αλυσίδες γυμναστηρίων (Vari Sports Club, Holmes, Body & Soul Gym κ.ά.)

31