aλive #002

# 002 ΣΕΠΤ 2013 π ε ρ ί ε υ ε ξ ί α ς

ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Νέες θεραπείες αλλάζουν το τοπίο

• ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΚΑΡΔΙΑΣ Έξαρση καρδιοπαθειών φέρνει η κρίση • Κι όμως μπορώ να προλάβω τη νόσο Alzheimer

ΠΑΙΔΙ Η σωστή διατροφή για μαθητές - σαΐνια Τα εμβόλια της σχολικής ηλικίας

ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Το πιο νόστιμο ελιξίριο υγείας

ΑΣΦΑΛΙΣΗ Όλα τα προγράμματα για να εξασφαλίσετε την υγεία και το μέλλον του παιδιού σας

EDITORIALΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

6 Παγκόσμια μέρα καρδιάς Πρόληψη καρδιοπαθειών και νέες μέθοδοι αντιμετώπισής τους

14 Σχολική ζωή Διατροφή για υψηλές επιδόσεις

Η οικονομική κρίση πλήττει την καρδιά μας

15 Εμβολιασμοί Όλα τα εμβόλια της σχολικής ηλικίας

Οι ψυχολογικές συνέπειες της οικονομικής κρίσης επιβαρύνουν τη λειτουργία της καρδιάς. Στην κατεύθυνση αυτή επικεντρώνονται πολλές έρευνες με την ευκαιρία της φετινής «Παγκόσμιας Μέρας για την Καρδιά».

10 Αντιοξειδωτικά τρόφιμα Ασπίδα υγείας μέσω της διατροφής 12 Μαθητές σε ΙΧ Συμβουλές για την ασφαλή μεταφορά μαθητών με το οικογενειακό αυτοκίνητο

16 Νόσος Αλτσχάιμερ Καταπολεμήστε την με σωστό τρόπο ζωής και εξάσκηση του μυαλού 18 Αρθρίτιδα Βελτίωση της ποιότητας ζωής των πασχόντων με νέα φάρμακα 19 Ιαματικά λουτρά Ευχάριστη πρόληψη και θεραπεία 20 Εναλλακτική διατροφή Επιλέξτε τρόφιμα με σύμβουλο το Ταό 21 Ελαιόλαδο Η υγεία στο καθημερινό πιάτο

Διανομή

22 Ασφάλιση παιδιού Προγράμματα ασφάλισης υγείας και επαγγελματικής αποκατάστασης

2

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο ψυχολογικός παράγοντας συμπληρώνει ένα πολύ δύσκολο παζλ κινδύνου για την καρδιά, σε συνδυασμό με την κακή διατροφή, το κάπνισμα και την έλλειψη σωματικής άσκησης. Ωστόσο, ενθαρρυντικά είναι τα αποτελέσματα στον τομέα της θεραπείας, όπου φαίνεται ότι η επιστήμη διαθέτει πλέον ακόμα πιο εξελιγμένα φάρμακα στη φαρέτρα της. Και τα καλά νέα όσον αφορά τις επιστημονικές ανακαλύψεις, αλλά και την εφαρμογή τους στην υγεία, δεν σταματούν εκεί. Η αντιμετώπιση της αρθρίτιδας, που ταλαιπωρεί χιλιάδες ανθρώπους, αποκλείοντάς τους από την κανονική ζωή, γίνεται πλέον με νέες βιολογικές θεραπείες, ενώ νέα φάρμακα και θεραπευτικές αγωγές βοηθούν τους ασθενείς του Αλτσχάιμερ να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Επειδή όμως η καλή υγεία αρχίζει με σωστές πρακτικές από την παιδική ηλικία, μιας και η σχολική χρονιά βρίσκεται εν εξελίξει, καλό είναι να μάθουμε πώς φτιάχνεται το κατάλληλο διατροφικό πρόγραμμα του μαθητή, για να έχει γερό μυαλό και γερό σώμα. Η διατροφή είναι αυτό που αναλαμβάνει η οικογένεια, ενώ η επιστήμη προσφέρει τη δική της προστασία με τα εμβόλια, των οποίων η χορήγηση αφορά και τη μαθητική ηλικία.

Η εφημερίδα Aλive διανέμεται πανελλαδικά από το δίκτυο της City Press και της Free Sunday. Τα φύλλα της εφημερίδας Aλive διανέμονται: • μέσω του συγκοινωνιακού δικτύου σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με έμφαση στο μετρό • μέσω χειροδιανομών σε κεντρικά σημεία Αθήνας και Θεσσαλονίκης

 Σεπτέμβριος 2013

Χ. Πανταζή

Μεταξύ των αλυσίδων καταστημάτων που φιλοξενούν την εφημερίδα περιλαμβάνονται: Γρηγόρης Μικρογεύματα • Φούρνος Βενέτη • Praktiker • Super Market Carrefour • Costa Coffee • Polis Park • Βαρδαβάς Οπτικά • Δωδώνη • Απολλώνιον Bakery • Flocafe • Επιλεγμένα Νοσοκομεία και κεντρικά Φαρμακεία

* Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη

e-edition

4 Nέα Ειδήσεις από το χώρο της υγείας και της ευεξίας

CEO: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΧΡΥΣΑ ΠΑΝΤΑΖΗ pantazi.c@ethosmedia.eu ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ - CREATIVΕ: ΘΕΟΔΟΣΙΑ ΜΑΡΟΥΤΣΗ theodosia.maroutsi@gmail.com ΣΥΝΤΑΞΗ: AΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ svolou.a@ethosmedia.eu ΒΙΚΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ gerasimou.v@ethosmedia.eu ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος Shutterstock ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΔΡΟΓΓΙΤΗΣ drogitis.d@ethosmedia.eu ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΤΣΙΩΤΗΣ melitsiotis.g@ethosmedia.eu ΛΩΡΕΤΤΑ ΜΠΟΥΡΑ boura.l@ethosmedia.eu ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΡΟΠΟΔΗ ropodi.d@ethosmedia.eu Τμήμα Marketing–Επικοινωνίας & ΔημΟΣΙΩΝ Σχέσεων: Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΛΒΑΡΛΗΣ salvarlis.k@ethosmedia.eu ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu Εκτύπωση : IRIS ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ Α.Ε.Β.Ε. ΔΙΑΝΟΜΗ: CITY PROMOTIONS Ε.Π.Ε. Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T: 210 9984950 • Φ: 210 9984953 E: info@alivemag.gr www.alivemag.gr • www.ethosmedia.eu

Εγγραφείτε στο www.alivemag.gr για να παραλαμβάνετε την εφημερίδα Aλive στον υπολογιστή σας μέσω e-mail Κυκλοφορία: 30.000+ φύλλα έντυπα και ηλεκτρονικά

final_ktx_24X30_28.7.out.pdf

2

28/6/13

2:00 µ.µ.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

3

Έρευνα επιστημόνων, που πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων Jiangsu Provincial στην Κίνα, αποδεικνύει ότι η κατανάλωση ωμού σκόρδου, δύο φορές την εβδομάδα, μειώνει έως και 44% τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Ενώ, ακόμη και για τους καπνιστές, η μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης της νόσου ρίχνει τα ποσοστά στο 30%. Στην έρευνα, μελετήθηκαν και συγκρίθηκαν συνολικά 1.424 ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα με 4.500 υγιείς ενήλικες, εξετάζοντας το διαιτολόγιό τους και πόσο συχνά καπνίζουν. Όπως μεταδίδει το περιοδικό «Cancer Prevention Research», όσοι έτρωγαν ωμό σκόρδο τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα, είχαν σημαντικά μικρότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα, ακόμη και αν κάπνιζαν ή αν ήταν συχνά εκτεθειμένοι σε αναθυμιάσεις μαγειρικού λαδιού, που πιστεύεται ότι συντελεί και αυτό στην ανάπτυξη της νόσου.

Διευκόλυνση στο αδυνάτισμα Το συμπλήρωμα διατροφής «Kilokiller allin-one Slimming» αποτελεί έναν συνδυασμό τεσσάρων συστατικών για τη διευκόλυνση της προσπάθειας για αδυνάτισμα. Επιδρά στην καύση λίπους και αποτοξινώνει με πράσινο τσάι και πιπέρι, βελτιώνει τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος με εκχύλισμα μάραθου και βελτιώνει την πέψη με το εκχύλισμα κόλιανδρου (Κ.Α. Παπαέλληνας ΑΕΒΕ, 210 6626201-7).

4

 Σεπτέμβριος 2013

Αγορά Αγορά

Το σκόρδο στη μάχη κατά του καρκίνου του πνεύμονα

Eιδήσεις Eιδήσεις Eιδήσεις Eιδήσεις

ΕΙΔΗΣΕΙΣΑγΟΡΑ

"Πράσινο φως" για τη 2η φάση του νέου εμβολίου HIV Καμία παρενέργεια δεν έχει σημειωθεί, προς το παρόν, στους ασθενείς που συμμετέχουν στη δοκιμή της πρώτης φάσης του νέου εμβολίου κατά του ιού του HIV, ενώ ταυτόχρονα αυξήθη-

κε ο αριθμός αντισωμάτων, βελτιώνοντας την κλινική εικόνα των ασθενών. Όπως ανακοίνωσε η Sumagen Canada Inc., σε συνεργασία με το Western University, το συγκεκριμένο εμβόλιο αποτελεί το πρώτο γενετικά μεταλλαγμένο υλικό που επιτίθεται ολοκληρωτικά στον ιό και δοκιμάζεται σε ανθρώπους. Μετά τον εμβολιασμό τους, οι ασθενείς που συμμετείχαν έπρεπε να επισκέπτονται τακτικά το εργαστήριο για να περάσουν από σωματικές εξετάσεις (ανάλυσης δέρματος, ιστών, ούρων κ.τ.λ.). Οι ερευνητές δεν διαπίστωσαν κάποια σημαντική μεταβολή στη βιολογία των ασθενών, εκτός μόνο από μια εκπληκτική αύξηση της παραγωγής αντισωμάτων, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μια επιτυχή δεύτερη φάση κλινικών δοκιμών, επαγρυπνώντας την ανοσοποιητική αντίδραση του ανθρώπινου οργανισμού.

Για αποτοξίνωση και μείωση βάρους Από αρχαιοτάτων χρόνων είναι γνωστό πόσο ευεργετική για την υγεία είναι η νηστεία. Έτσι όλες οι θρησκείες την υιοθέτησαν ως μέσο καθαρισμού του σώματος και του πνεύματος. Λαμβάνοντας υπόψη τα σύγχρονα δεδομένα, η Dream Quest, σε συνεργασία με ερευνητές της Nature’s Plus, δημιούργησε τον χυμό MALIBU με αντιοξειδωτικά υπερ-φρούτα. Πίνοντας για 48 ώρες MALIBU (μαζί με νερό, αλλά χωρίς τροφή) θα χάσετε βάρος, ενώ

θα κάνετε βαθιά αποτοξίνωση. Για να διατηρήσετε τα κιλά που χάθηκαν με τον χυμό MALIBU θα πρέπει να κάνετε προσεγμένη διατροφή και άσκηση ή έντονη κίνηση. Επισημαίνεται ότι η νηστεία με χυμούς δεν συνιστάται σε όσους παίρνουν φάρμακα ή υποφέρουν από κάποια πάθηση, ούτε στις εγκύους, τις θηλάζουσες και τους ανηλίκους. Κατά τη διάρκεια της νηστείας δεν επιτρέπεται το κάπνισμα, η καφεΐνη και το αλκοόλ (Natural Plus A.E., τηλ.

210 6134604, www.naturalplus.gr).

Τρία συγκεκριμένα γονίδια του ασθενή, σε έναν νέο βιοδείκτη, «δείχνουν» τον βαθμό εξέλιξης του καρκίνου του προστάτη και κατά πόσο θα αποδειχθεί επιθετικός και δυνητικά θανατηφόρος. Το γενετικό τεστ που ανακάλυψαν ερευνητές του ιατρικού κέντρου του πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, μπορεί να εντοπίσει και να προβλέψει ποιοι άνθρωποι με καρκίνο του προστάτη θα πρέπει να κάνουν άμεσα θεραπεία και ποιοι μπορούν να την αποφύγουν ή να την καθυστερήσουν, επειδή ο όγκος τους αναμένεται να εξελιχθεί με πολύ αργό ρυθμό. Όπως μεταδίδει το ιατρικό περιοδικό «Science Translational Medicine», πειράματα σε ποντίκια εντόπισαν τρία γονίδια που σχετίζονται με τη γήρανση (FGFR1, PMP22 και CDKN1A), τα οποία από κοινού μπορούν να προβλέψουν με ακρίβεια τη μελλοντική έκβαση ενός όγκου. Όταν το τεστ βγει αρνητικό, ο καρκίνος του προστάτη θεωρείται επιθετικός και απαιτεί άμεση θεραπεία.

Νέος βιοδείκτης "δείχνει" την εξέλιξη στον καρκίνο του προστάτη • • • •

Έγκριση φαρμάκου για τη σκλήρυνση κατά πλάκας Το «πράσινο φως» έδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στον όμιλο Sanofi για τη διάθεση του φαρμάκου Lemtrada, το οποίο κατασκευάζεται από την αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας - ειδικευμένη σε σπάνιες ασθένειες - Genzyme. Σύμφωνα με ανακοίνωση του ομίλου Sanofi, η διάθεση του φαρμάκου Lemtrada για τη σκλήρυνση κατά πλάκας είναι η πρώτη έγκριση διεθνώς του σημαντικού αυτού βιοτεχνολογικού προϊόντος, το οποίο θα πωλείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Sanofi διευκρινίζει ότι θα αρχίσει η πώληση του Lemtrada στην Ευρώπη ταυτόχρονα με αυτήν ενός άλλου προϊόντος της Genzyme, για τη θεραπεία ενήλικων ασθενών που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας. Τουλάχιστον 2,1 εκατ. άνθρωποι πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας παγκοσμίως, εκ των οποίων 630.000 στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον φαρμακευτικό όμιλο που έθεσε το Genzyme στο κέντρο της στρατηγικής του.

Περισσότερη ενέργεια Η Solgar, κατανοώντας τις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου, παρουσιάζει την πολυβιταμίνη VM-2000, μια πολυδιατροφική φόρμουλα, σχεδιασμένη για να παρέχει στον οργανισμό απαραίτητα διατροφικά στοιχεία. Η VM-2000 δεν περιέχει τυπικά αλλεργιογόνα και περιλαμβάνει τις απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, αμινοξέα, αντιοξειδωτικά, πεπτικά ένζυμα, υπερτροφές, βότανα, υδατοδιαλυτές ίνες και βιοφλαβονοειδή. Η πολυβιταμίνη VM-2000 της Solgar είναι κατάλληλη για άτομα όλων των ηλικιών (ISO PLUS A.E., τηλ: 210 9579 707, www.healthyme.gr).

5

Παγκοσμια ημερα

6

 Σεπτέμβριος 2013

κείμενα: Αλεξία Σβώλου, Δημήτρης Ρίχτερ1, καρδιολόγος, MD, FESC, FAHA, Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών

Η οικονομική κρίση πλήττει την καρδιά

H

οικονομική κρίση και το Μνημόνιο «σκοτώνουν» την καρδιά, με τα πρόσφατα επιστημονικά ευρήματα να φανερώνουν πως το άγχος, η ανεργία και τα χρέη προκαλούν έξαρση καρδιοπαθειών, δικαιώνοντας το λαϊκό ρητό «όπου φτωχός και η μοίρα του», αφού πιο ευάλωτα αναδεικνύονται τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την καρδιολογική κλινική του Ιπποκράτειου νοσοκομείου καταγράφηκε 20% αύξηση στις εισαγωγές από εμφράγματα του μυοκαρδίου και αντίστοιχη αύξηση στα εγκεφαλικά επεισόδια, με τα τελευταία να ξεπερνούν πλέον, σε ετήσια βάση, τα 35.000 περιστατικά. Παράλληλα, όπως επισημαίνει εκ μέρους του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας (ΕΛΙΚΑΡ) ο διευθυντής της Β’ Καρδιολογικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών, και επίκουρος καθηγητής καρδιολογίας, κ. Δημήτρης Ρίχτερ, η υποβάθμιση της νοσοκομειακής περίθαλψης στα δημόσια νοσοκομεία, εξαιτίας των αλλεπάλληλων μνημονιακών περικοπών στις δαπάνες υγείας, προκαλεί 30% αύξηση στη θνησιμότητα των καρδιαγγειακών ασθενών, με αντίστοιχα φαινόμενα να έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν και κατά την οικονομική κατάρρευση άλλων κρατών, όπως η Αργεντινή. Από όλες τις χρόνιες ασθένειες, οι καρδιοπάθειες διαθέτουν τον πλέον «ταξικό» χαρακτήρα, καθώς πλήττουν περισσότερο τους φτωχούς και τους άνεργους, όπως προκύπτει από ευρωπαϊκή μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 130.000 ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων και πολλών Ελλήνων. Τα ευρήματα παρουσιάστηκαν από την Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης και δείχνουν πως η επίδραση του συνεχούς άγχους στην αρτηριακή πίεση και την καρδιαγγειακή λειτουργία είναι μεγαλύτερη στους χαμηλόμισθους, τους χαμηλοσυνταξιούχους και τους άνεργους, ειδικά στην πατρίδα μας όπου για τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού δεν υφίσταται κανένα «δίκτυ» κοινωνικής προστασίας. Όπως εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής καρδιολογίας κ. Κωνσταντίνος Τσιούφης: «Κάθε 1% αύξησης του άγχους ανεβάζει κατά 1 mmHg τη συστολική (μεγάλη) πίεση, ενώ η αύξηση της πίεσης κατά 5 mmHg

αυξάνει κατά 20% τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Όταν τα στρεσογόνα ερεθίσματα είναι μεμονωμένα, η καρδιά τα αντιρροπίζει. Όταν όμως το άγχος καθίσταται χρόνιο, τότε έχει καταλυτική επίδραση στην υγεία, γιατί εκτός του ότι μας ανεβάζει κυριολεκτικά το αίμα στο κεφάλι - αυξάνοντας την αρτηριακή πίεση- επιπλέον μας ωθεί σε πιο ανθυγιεινό τρόπο ζωής».

Το κάπνισμα και η κακή διατροφή επιβαρύνουν την καρδιά Η μαζική στροφή στα φθηνά έτοιμα φαγητά τύπου junk food, που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βλαβερά κορεσμένα λιπαρά και κρυφό αλάτι, επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την καρδιαγγειακή υγεία, κα-

Πληθώρα νέων ερευνών φανερώνει πως εδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιη οικονομική ρείας, κ. Ιωάννης Καλλικάζαρος, επισημαίκρίση νει πως ποτέ δεν είναι αργά για να κόψουμε το κάπνισμα, υπενθυμίζοντας ότι δύο μήπροκαλεί νες μετά το τελευταίο τσιγάρο βελτιώνεται άμεσο πλήγμα αισθητά η κυκλοφορία του αίματος και 5 χρόνια μετά την τελευταία ρουφηξιά μειστην καρδιά, ώνεται κατά 50% ο κίνδυνος για καρδιαγκυρίως γειακό επεισόδιο. λόγω της Ασπίδα για την καρδιά υπέρμετρης τα ω-3 λιπαρά οξέα αύξησης του Η Aλive μεταφέρει τις συμβουλές του καράγχους και διολόγου Δημήτρη Ρίχτερ (φωτό 1), σχετικά με τη σημασία των ω3 λιπαρών οξέων για της την υγεία της καρδιάς. ανασφάλειας Τα «καλά» λιπαρά οξέα, που προστατεύ-

1

θώς τα κορεσμένα λίπη ευνοούν την αθηροσκλήρωση, ενώ το κρυφό αλάτι ευθύνεται για την υπέρταση. Βασική πηγή κρυφού αλατιού στην καθημερινή διατροφή αποτελεί και το άσπρο ψωμί, με το οποίο χορταίνουν τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα, που αδυνατούν να πληρώσουν για περισσότερο ωφέλιμα τρόφιμα, όπως τα ψάρια και τα φρούτα. Καθοριστικό παράγοντα στην εμφάνιση των καρδιοπαθειών αποτελεί και το κάπνισμα, στο οποίο παραμένουμε «θεριακλήδες», με το 63% των ανδρών και το 41% των γυναικών να καπνίζουν συστηματικά. Τους ειδικούς προβληματίζει, κυρίως, η τεράστια διάδοση του καπνίσματος στις γυναίκες, καθώς τα αντίστοιχα ποσοστά των καπνιστριών στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν ξεπερνούν το 8%. Παρότι η Ελλάδα έρχεται 6η στον κόσμο σε κατανάλωση προϊόντων καπνού, ο πρό-

ουν το καρδιαγγειακό σύστημα, περιέχονται στα ψάρια και σε διατροφικά συμπληρώματα και αντισταθμίζουν τη βλαπτική επίδραση της «κακής» χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων, κάνοντας την καρδιά να δουλεύει… ρολόι! Τα ω-3 λιπαρά οξέα, γνωστά και ως πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, αποτελούν σημαντικούς διατροφικούς παράγοντες ενάντια στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Περιέχονται στα φυτικά τρόφιμα, όπως είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, η σόγια και το σογιέλαιο, ο λιναρόσπορος, και σε διάφορους ξηρούς καρπούς, όπως τα καρύδια, τα αμύγδαλα και τα φιστίκια. Μια σημαντική κατηγορία των ω-3 λιπαρών οξέων, όμως (τα λεγόμενα ιχθυέλαια), δεν μπορούν να συντεθούν από τον οργανισμό και πρέπει να τα λάβουμε αποκλειστικά με την τροφή. Αυτά περιέχονται σε λιπαρά ψάρια, όπως είναι ο κολιός, το σκουμπρί, η τσιπούρα, η σαρδέλα, ο τόνος και ο σολομός, καθώς και στα θαλασσινά. Η σημασία των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων είναι σημαντική, καθώς φαίνεται ότι η αντικατάσταση, στη δίαιτα, των κορεσμένων λιπαρών οξέων από πολυακόρεστα, οδηγεί σε μείωση του κινδύνου εμφάνισης αυτών των νοσημάτων. Τα ιχθυέλαια εμφανίζουν σύμπλοκες και πλειοτροπικές δράσεις στην καρδιά. Οι πρώτες παρατηρήσεις για την αξία των ιχθυελαίων στην καρδιαγγειακή υγεία έγιναν όταν οι επιστήμονες παρατήρησαν πως

7

Παγκοσμια ημερα

οι Εσκιμώοι εμφάνιζαν σημαντικά λιγότερα από τα αναμενόμενα καρδιαγγειακά επεισόδια και η αιτία γι’ αυτό το φαινόμενο αποδόθηκε στη μεγάλη κατανάλωση ψαριών. Κατόπιν, με μελέτες στην Ιαπωνία, και σε άλλες χώρες, παρατηρήθηκε η αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης ψαριού και καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Έχει βρεθεί πως η σύσταση για την ελάχιστη πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων ημερησίως (περίπου 450 mg) καλύπτεται όταν ένα άτομο καταναλώνει δύο μερίδες λιπαρού ψαριού την εβδομάδα.

ση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων. Σήμερα, πλέον, κυκλοφορεί φαρμακοτεχνική μορφή, με ένα γρ. σε κάθε χάπι, γεγονός που έχει διευκολύνει ιδιαίτερα τη

Καρδιαγγειακή προστασία σε χάπι

χορήγησή τους, από τη στιγμή που ένα δισκίο μας δίνει αρκετή ποσότητα ω-3 λιπαρών οξέων για να προστατευθούμε από καρδιακά επεισόδια. Ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός είναι η εξαιρετική ασφάλεια των ω-3 λιπαρών οξέων. Πρόκειται στην ουσία - μολονότι χορηγείται ως φάρμακο - για συμπυκνωμένο ιχθυέλαιο από το οποίο έχουν αφαιρεθεί τυχόν βαριά μέταλλα ή άλλα αρνητικά στοιχεία. Το βασικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ασθενείς σε ό,τι αφορά τα διατροφικά συμπληρώματα με ω-3 λιπαρά οξέα, είναι ότι πλέον δεν καλύπτονται από τα ταμεία, με αποτέλεσμα η δαπάνη για την προμήθειά τους να επιβαρύνει την τσέπη των πασχόντων. Πρόκειται για μια δαπάνη που ξεπερνά τα 100 ευρώ τον μήνα και αποδεικνύεται, όπως είναι φυσικό, δυσβάσταχτη για τους χαμηλοσυνταξιούχους, που λαμβάνουν συντάξεις των 400 και 500 ευρώ. Η συμβουλή του ειδικού: Καταναλώστε συστηματικά ψάρια ή ω-3 λιπαρά οξέα μέσα από φαρμακευτικά σκευάσματα και ακολουθήστε υγιεινό τρόπο ζωής, σε συνδυασμό με σωματική άσκηση και αποφυγή του καπνίσματος, για να προστατευθείτε από τα καρδιαγγειακά συμβάματα.

Η προσθήκη ιχθυελαίων στη διατροφή σε μορφή χαπιών έχει φέρει πολύ καλά αποτελέσματα σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο ή καρδιακή ανεπάρκεια, καθώς μειώνει αισθητά τη θνησιμότητα. Γι’ αυτό, άλλωστε, η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής με ω-3 λιπαρά οξέα περιλαμβάνεται στις επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες των επιστημονικών εταιρειών με την επισήμανση πως έχουν εξαιρετική δράση στη μείωση των τριγλυκεριδίων, όταν χορηγούνται σε άτομα με υπερτριγλυκεριδαιμία. Παλαιότερα, η μέγιστη δοσολογία ω-3 λιπαρών οξέων σε μορφή χαπιού ήταν τα 300 mg, γεγονός που δυσκόλευε τη χορήγησή τους, γιατί χρειάζονταν από 3 έως 12 χάπια ημερησίως, ανάλογα με το αν θέλαμε καρδιοπροστασία ή μείω-

  Κάντο όπως οι Ικαριώτες!

Νέα "όπλα" ενάντια στις καρδιοπάθειες Φάρμακα με βελτιωμένες συνθέσεις, θεραπείες με βλαστοκύτταρα, πρωτοποριακές επεμβάσεις που αντικαθιστούν το ανοιχτό χειρουργείο, αλλά και το «ταπεινό» καφεδάκι, το οποίο ξέρουν να απολαμβάνουν οι Έλληνες βαρύ γλυκό, συνθέτουν το ιατρικό οπλοστάσιο ενάντια στις παθήσεις της καρδιάς. Νέα ασφαλή αντιπηκτικά και αντι-αρρυθμικά φάρμακα, που δεν έχουν τις παρενέργειες των αγωγών «παλαιάς κοπής», πρω-

8

 Σεπτέμβριος 2013

Η διάσημη πλέον μελέτη της Ικαρίας που εκπονήθηκε από το Ιπποκράτειο νοσοκομείο, καθιστά ελιξίριο υγείας για την καρδιά τον ελληνικό καφέ και μας συστήνει να πίνουμε τουλάχιστον δύο φλυτζάνια την ημέρα, όπως κάνουν οι… Μαθουσάλες Ικαριώτες. Ο ελληνικός καφές είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικές ουσίες, που καθιστούν πιο ελαστικό το ενδοθήλιο των αγγείων και προστατεύουν από την αθηροσκλήρωση. Γι’ αυτό, άλλωστε, οι Ικαριώτες που τον απολαμβάνουν και ζουν σε χαλαρούς ρυθμούς, έχουν αναδειχθεί οι πλέον μακρόβιοι κάτοικοι της γης. Μια άλλη έρευνα δείχνει ότι ένα αλκοολούχο ποτό την ημέρα κάνει καλό στην καρδιά, ενώ τα πέντε οινοπνευματώδη ποτά την ημέρα (ειδικά τα σκληρά, σαν το ουίσκι) βλάπτουν, γιατί ανεβάζουν πολύ την αρτηριακή πίεση, οπότε αυξάνουν τον κίνδυνο κυρίως για εγκεφαλικό επεισόδιο. Άρα ναι στον καφέ, αλλά να μην το τσούζετε στο αλκοόλ.

τοποριακές θεραπείες με βλαστοκύτταρα και high-tech αναλώσιμα για τα χειρουργεία της επεμβατικής καρδιολογίας, επιστρατεύει η ιατρική για την καταπολέμηση των καρδιοπαθειών, οι οποίες παραμένουν διεθνώς η πρώτη αιτία θανάτου. Στην ιατρική φαρέτρα έχουν ενταχθεί νέα φάρμακα για την καρδιακή ανεπάρκεια και την κολπική μαρμαρυγή, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, ενώ πλέον υπάρχουν καλύτερα αντι-υπερτασικά σκευάσματα (τριπλός συνδυασμός σε ένα χάπι), καθώς και η επεμβατική μέθοδος της κατάλυσης της νεφρικής αρτηρίας για την αντιμετώπιση της ανθεκτικής υπέρτασης, όπως εξηγεί ο επίκουρος καθηγητής καρδιολογίας κ. Κωνσταντίνος Τσιούφης. «Τα αρχέγονα βλαστικά κύτταρα που θεραπεύουν την καρδιακή ανεπάρκεια λαμβάνονται από τον καρδιακό μυ του ίδιου του πάσχοντα ή άλλου ασθενή και, αφού υποστούν επεξεργασία στο εργαστήριο, χορηγούνται στην άρρωστη καρδιά, όπου μπορούν να μειώσουν έως και 30% την ουλή μετά από έμφραγμα», επισημαίνει ο κ. Σταμάτης Αδαμόπουλος, πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης Καρδιακής Ανεπάρκειας. Άλματα έχουν πραγματοποιηθεί και στην επεμβατική καρδιολογία, με χαρακτηριστικό παράδειγμα μια νέα τεχνική κατάλυσης που δεν γίνεται μέσα στο μυοκάρδιο αλλά πάνω από αυτό, με την οποία ο καθηγητής καρδιολογίας του Ιπποκράτειου νοσοκομείου, κ. Χριστόδουλος Στεφανάδης και η ομάδα του, αντιμετωπίζουν ασθενείς που είναι υποψήφιοι για εγκεφαλικό και έχουν καρδιακή αρρυθμία. Εξίσου πρωτοποριακή είναι η αντικατάσταση της βαλβίδας της καρδιάς σε ηλικιωμένους με βαλβιδοπάθεια - έως τώρα γινόταν από τη μηριαία αρτηρία του ποδιού - η οποία πλέον μπορεί να πραγματοποιηθεί, ακόμα πιο απλά, από την κερκιδική αρτηρία του χεριού!

Τα εγχώρια "αγκάθια" Δεν βοηθάει βέβαια το γεγονός ότι στην Ελλάδα δεν κυκλοφορούν τα νέα ασφαλή φάρμακα για την πρόληψη του εγκεφαλικού, καθώς και αρκετά από τα νέα τύπου αναλώσιμα για τα χειρουργεία της επεμβατικής καρδιολογίας. Άλλο «αγκάθι» είναι το γεγονός πως από τους 200.000 Έλληνες με κολπική μαρμαρυγή (τη βασικότερη μορφή αρρυθμίας), μόνο 80.000 βρίσκονται σε αγωγή. Οι υπόλοιποι παραμένουν ξεκρέμαστοι, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να υποστούν εγκεφαλικό. Εξίσου δυσοίωνο είναι το εύρημα μιας πρόσφατης πανελλαδικής μελέτης πως έχει μειωθεί το ποσοστό συμμόρφωσης των ασθενών στη θεραπεία λόγω των οικονομικών προβλημάτων που έχει δημιουργήσει η κρίση. Έτσι, μόνο το 1/6 των εμφραγματιών λαμβάνει λιπιδαιμική αγωγή. Οι υπόλοιποι δεν μπορούν να καλύψουν το κόστος της συμμετοχής και κόβουν τα φάρμακα για την υψηλή χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια.

Νέα από το Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Καρδιολογίας

T

ο Serelaxin θα αποτελέσει την πρώτη, μετά από σχεδόν 20 χρόνια, πρωτοποριακή θεραπεία για τους ασθενείς με Οξεία Καρδιακή Ανεπάρκεια. Περισσότερα από 20 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια και αυτός ο αριθμός τείνει να αυξάνεται 8,9. Καθώς πλησιάζει ένα επεισόδιο οξείας καρδιακής ανεπάρκειας (AHF), οι ασθενείς εμφανίζουν σοβαρή δυσκολία στην αναπνοή και εξασθένιση και μπορεί να προσλάβουν βάρος γρήγορα λόγω της συσσώρευσης υγρού στους πνεύμονες και σε όλο τον οργανισμό. Κάθε επεισόδιο AHF συμβάλλει στη σταθερή πορεία επιδείνωσης της καρδιακής ανεπάρκειας και της πρόκλησης σοβαρών βλαβών σε ζωτικά όργανα, όπως είναι η καρδιά και οι νεφροί, μειώνοντας τις πιθανότητες επιβίωσης του ασθενούς3. Αυτό καθιστά επιβεβλημένη την ανάγκη για νέες θεραπείες που να συμβάλουν στην ανακούφιση των ασθενών από τα συμπτώματα, να προστατεύουν τα ζωτικά τους όργανα ενάντια στις βλάβες κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου AHF, καθώς και να έχουν τη δυνατότητα να αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής στον πληθυσμό ασθενών με AHF. Το Serelaxin (RLX030) είναι μια μορφή ορμόνης που συναντάται στη φύση (ανθρώπινη ρε-

λαξίνη-2) και υπάρχει τόσο στους άντρες όσο και στις γυναίκες 6, παρόλο που τα επίπεδά της αυξάνονται στις έγκυες γυναίκες για να μπορέσει ο οργανισμός να αντιμετωπίσει τις επιπρόσθετες καρδιαγγειακές απαιτήσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης7. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης RELAX-AHF Φάσης III, η προσθήκη του Serelaxin (RLX030) στη συμβατική θεραπεία είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της δύσπνοιας και της θνησιμότητας, σε όλες τις προκαθορισμένες υποομάδες, συμπεριλαμβανομένων των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια, των ηλικιωμένων (>75 ετών) και των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή 1,2. Το Serelaxin (RLX030) αποτελεί επί του παρόντος το μόνο φάρμακο για το οποίο έχει παρατηρηθεί μείωση στη θνησιμότητα, από όλες τις αιτίες, σε ασθενείς με Οξεία Καρδιακή Ανεπάρκεια (AHF), σε μεγάλη μελέτη4. Το Serelaxin (RLX030) αξιολογείται επί του παρόντος από τις Αρχές Υγείας σε όλον τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) για τη θεραπεία της AHF. Τον Ιούνιο του 2013 ο FDA χαρακτήρισε το Serelaxin ως Πρωτοποριακή Θεραπεία, αναγνωρίζοντας τη μοναδική συμβολή του να ανταποκριθει σε μια σοβαρή ιατρική ανάγκη που παραμένει ακάλυπτη5.

Νεότερα επιστημονικά δεδομένα που δημοσιεύτηκαν στο European Heart Journal και παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC), απέδειξαν ότι το ερευνητικό Βιβλιογραφικές αναφορές φάρμακο 1. Metra et al. Administration of Serelaxin to patients with acute heart failure: are there any differences across Serelaxin RELAX-ΑHF subgroups? Clinical Trial Update Hot Line (RLX030) I: Updates on hypertension, heart failure and diabetes; Abstract 3478. European Society of Cardiology 2013. της εταιρείας 2. Metra et al. Effects of Serelaxin in subgroups of patients with acute heart failure: results from RELAX- AHF. Eur Novartis, Heart J 2013 Sept 2; ePub ahead of print (doi: 10.1093/ προσφέρει eurheartj/eht371).

3. Mosterd A, Hoes A. Clinical epidemiology of heart failσημαντική ure. Heart 2007;93:1137-1146. βελτίωση στα 4. Teerlink et al. Serelaxin, recombinant human relaxin-2, for treatment of acute heart failure (RELAX-AHF): a ranσυμπτώματα domised, placebo-controlled trial. Lancet 2013;381:29-39.

5. FDA. Frequently Asked Questions: Breakthrough Therκαι μειώνει τη apies. http://www.fda.gov/RegulatoryInformation/Legθνησιμότητα islation/FederalFoodDrugandCosmeticActFDCAct/SignificantAmendmentstotheFDCAct/FDASIA/ucm341027. ασθενών htm accessed 13 August 2013.

6. Teichman et al. Relaxin, a pleiotropic vasodilator for the με Οξεία treatment of heart failure. Heart Fail Rev 2009;14:321-329. Καρδιακή 7. Teichman et al. Relaxin: Review of biology and potential role in treating heart failure. Curr Heart Fail Rep Ανεπάρκεια 2010;7:75-82.

8. Roger et al. Heart disease and stroke statistics--2012 update : A report from the American Heart Association. Circulation 2012;125:e2-e220.

9. Dickstein et al. ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure 2008. Eur Heart J 2008;29:2388-2442.

9

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

της Αλεξίας Σβώλου

A

νακαλύψτε τις πιο ευεργετικές τροφές και δώστε τους τιμητική θέση στο τραπέζι σας, για να θωρακίσετε τον οργανισμό σας ενάντια στο άγχος, τα χρόνια νοσήματα και τα γηρατειά, απλά τρώγοντάς τες!

Η λίστα με τα πιο ωφέλιμα τρόφιμα Μπρόκολο: Είναι πλούσιο σε βιταμίνη C και στα αντιοξειδωτικά συστατικά σουλφοραφάνη και γενιστεΐνη. Εξίσου ωφέλιμα είναι και τα άλλα λαχανικά της κατηγορίας των «σταυρανθών», όπως τα λαχανάκια Βρυξελλών, το λάχανο και το κουνουπίδι, ενώ όλα πρέπει να τρώγονται ωμά, ελαφρώς ζεματισμένα στο νερό ή βρασμένα σε ατμομάγειρα, ώστε να μη χάσουν την υδατοδιαλυτή βιταμίνη C που περιέχουν. Ρόκα, σπανάκι, μαρούλι και άγρια χόρτα του βουνού: Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και τα χόρτα περιέχουν μια «βόμβα» από β-καροτένιο (προβιταμίνη Α). Επίσης περιέχουν καροτενοειδή, σαν τη λουτεΐνη και τη

Αντιοξειδωτικά τρόφιμα, το πιο νόστιμο ελιξίριο υγείας ζέα-ξανθίνη, τα οποία προστατεύουν από την εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Έτσι η τακτική τους κατανάλωση συμβάλλει και στη διατήρηση της γερής όρασης στους ηλικιωμένους. Τομάτες: Το πιο χαρακτηριστικό μεσογειακό κηπευτικό είναι η καλύτερη πηγή του αντιοξειδωτικού λυκοπενίου, που προστατεύει τεκμηριωμένα τους άνδρες από τον καρκίνο του προστάτη. Λιώστε, ψήστε, πολτοποιήστε τις ντομάτες, φτιάξτε τις σάλτσα, αγοράστε πελτέ, χρησιμοποιήστε ακόμα και κέτσαπ στο φαγητό, γιατί το λυκοπένιο αφομοιώνεται καλύτερα από τον οργανισμό όταν προέρχεται από επεξεργασμένα προϊόντα τομάτας, όπως φανερώνουν οι έρευνες. Μούρα και φράουλες: Αποτελούν εξαιρετική πηγή βιταμίνης C και ανθοκυανιδινών. Οι τελευταίες είναι φυτοχημικές φαινολικές ουσίες που τους προσδίδουν το χαρακτηριστικό κόκκινο, μοβ ή μπλε χρώμα, και απαντώνται σε υψηλή συγκέντρωση και στα δαμάσκηνα. Ρόδια, κόκκινα σταφύλια, κόκκινο κρασί: Περιέχουν τη γνωστή ρεσβερατρόλη, που έχει συσχετιστεί, σε πληθώρα ερευνών, με την προστασία από τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Βάλτε σπόρια ροδιού στη σαλάτα, πάρτε πλυμένο σταφύλι σαν σνακ στο γραφείο και πιείτε στο δείπνο ένα ποτήρι κόκκινο κρασί την ημέρα (οι γυναίκες) και έως

Τα φρούτα και τα λαχανικά με ζωηρά χρώματα, οι σπόροι, οι ξηροί καρποί και το ελαιόλαδο συνθέτουν το παζλ των αντιοξειδωτικών τροφίμων που προσφέρουν αντικαρκινική προστασία, ευεξία και μακροζωία στο πιάτο σας

δύο ποτήρια (οι άνδρες) για να διατηρήσετε γερή την καρδιά σας. Αμύγδαλα, φιστίκια Κρήτης, καρύδια: Οι πιο θρεπτικοί ξηροί καρποί είναι πλούσιοι σε βιταμίνη Ε, πολυακόρεστα ω λιπαρά οξέα, σελήνιο και ψευδάργυρο. Ειδικά τα αμύγδαλα είναι πλούσια και σε ασβέστιο, το οποίο είναι απαραίτητο κυρίως στις γυναίκες για την πρόληψη της οστεοπόρωσης. Τα καρύδια υπερέχουν σε ω λιπαρά οξέα, ενώ τα φιστίκια Κρήτης (και τα βραζιλιάνικα φιστίκια) αποτελούν μια καλή πηγή αντιοξειδωτικού σεληνίου. Προτιμήστε τους ανάλατους ξηρούς καρπούς και καταναλώστε τους με φειδώ (έως 7-8 καρπούς την ημέρα), γιατί έχουν υψηλή θερμιδική αξία. Ηλιόσπορος, λιναρόσπορος: Οι πιο υγιεινοί σπόροι, στην ανάλατη εκδοχή τους, εφοδιάζουν τον οργανισμό με σελήνιο, ψευδάργυρο, ω λιπαρά οξέα και χαλκό. Προσθέστε μια χούφτα σπόρους στη σαλάτα, στο γιαούρτι ή στα δημητριακά του πρωινού για να αποκτήσετε περισσότερη ενέργεια, καλύτερη υγεία και καλύτερη πεπτική λειτουργία.

Ελαιόλαδο: Ο «ακρογωνιαίος λίθος» της μεσογειακής διατροφής αποτελεί την «ασπίδα» της καρδιάς ενάντια στο έμφραγμα. Προσθέστε το ελαιόλαδο στο τέλος του μαγειρέματος, αποφύγετε τα τηγανητά και μην πνίγετε το φαγητό στο λάδι, γιατί παχαίνει. Οι διαι- τολόγοι συνιστούν έως 4-5 κουταλάκια του γλυκού ελαιόλαδο την ημέρα ως την ανώτατη επιτρεπόμενη ποσότητα. Αβοκάντο: Είναι από τα πλέον βιταμινούχα φρούτα, καθώς περιέχει ένα κοκτέιλ από βιταμίνη C, βιταμίνη Α, το σύμπλεγμα των βιταμινών Β και βιταμίνη Ε. Μερικές φέτες αβοκάντο μετατρέπουν μια ταπεινή σαλάτα σε γκουρμέ απόλαυση και την καθιστούν ένα πλήρες γεύμα από θρεπτικής πλευράς.

10

 Σεπτέμβριος 2013

11

ΑΣΦαλεια

Οδήγηση

της Χρύσας Πανταζή

Στο σχολείο με Ι.Χ.

H

πίεση του χρόνου και η κόπωση, που συχνά βαραίνει τον γονέα-οδηγό, μπορεί να γίνουν αιτία ατυχημάτων. Η ζωηράδα των παιδιών και η ανυπομονησία τους είναι επίσης παράγοντες που πρέπει να λάβει υπόψη του ο γονέας, καταστρώνοντας ένα πρόγραμμα μετακινήσεων για τους μικρούς μαθητές. Οι παρακάτω συμβουλές μπορούν να βοηθήσουν στο δύσκολο καθημερινό έργο που έχουν να επιτελέσουν οι γονείς-οδηγοί. Ο προγραμματισμός της ώρας αναχώρησης είναι σημαντικό να οριστεί και να τηρείται συστηματικά. Εξίσου σημαντικό είναι να υπάρχει αρκετός διαθέσιμος χρόνος για τη διαδρομή, ώστε σε περίπτωση απρόβλεπτων καθυστερήσεων να μη δημιουργείται άγχος. Το σταθερό πρόγραμμα αναχώρησης βοηθάει τα παιδιά να συνηθίσουν στη διαδικασία, ώστε να μη χρειάζεται να τα «κυνηγάει» ο γονιός καθημερινά. Επιβιβάστε τα παιδιά από την πλευρά του πεζοδρομίου. Τα παιδιά, μέχρι κάποια ηλικία, κάθονται στο πίσω κάθισμα και αν επιβάλλεται από την ηλικία και τη σωματική τους διάπλαση, πρέπει να χρησιμοποιείται παιδικό κάθισμα. Η χρήση ζώνης ασφαλείας δεν επιβάλλεται απλώς από τον νόμο. Την απαιτεί η λογική και το πραγματικό ενδιαφέρον για τη σωματική ακεραιότητα του παιδιού. Φροντίστε ώστε οι ασφάλειες του αυτοκινήτου να είναι κατεβασμένες σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής.

12

 Σεπτέμβριος 2013

Η μεταφορά των παιδιών στο σχολείο και στις άλλες δραστηριότητές τους με το οικογενειακό αυτοκίνητο αποτελεί μια διαδικασία που προκαλεί άγχος στους γονείς

Οι τσάντες των παιδιών πρέπει να τοποθετούνται στο πάτωμα. Μην επιτρέπετε στα παιδιά να τρώνε το πρωινό τους στο αυτοκίνητο. Μπορεί να λερωθούν ή να λερώσουν το αυτοκίνητο, με αποτέλεσμα τον εκνευρισμό των ίδιων και του οδηγού. Η διαδρομή με το αυτοκίνητο μπορεί να γίνει αφορμή για μια εκπαιδευτική συζήτηση με τα παιδιά, σχετικά με τους κανόνες κυκλοφορίας. Ο γονέας μπορεί να επισημαίνει τα σήματα και να εξηγεί τη σημασία τους, έχοντας στο νου του ότι μεταφέρει αυριανούς χρήστες των δρόμων. Αποφύγετε διαπληκτισμούς με άλλους οδηγούς, αλλά και να σχολιάζετε με έντονο τρόπο τις συμπεριφορές τους. Κατά την άφιξη στο σχολείο, παρκάρετε κανονικά και σβήστε τη μηχανή. Τα παιδιά αποβιβάζονται πάντοτε από την πλευρά του πεζοδρομίου. Μην εμποδίζετε την κυκλοφορία όταν σταματάτε για την αποβίβαση. Το άγχος από τη βιασύνη και από τα κορναρίσματα των άλλων οδηγών αυξάνεται, με αποτέλεσμα να μειώνεται η προσοχή για την ασφάλεια των παιδιών. Ακολουθήστε αντίστοιχη τακτική και κατά την παραλαβή των παιδιών από το σχολείο ή τις άλλες δραστηριότητες. Επιπλέον, φροντίστε να είστε συνεπείς στην ώρα παραλαβής τους, ώστε να μη χρειαστεί να περιμένει το παιδί στο δρόμο. Η βαρεμάρα και η ανυπομονησία μπορεί να γίνουν αιτία απροσεξίας από τα παιδιά, με κίνδυνο για την ασφάλειά τους.

σε περιοχή με σχολεία

Τις ώρες που οι μαθητές πηγαινοέρχονται στο σχολείο, οι δρόμοι γύρω από αυτό γεμίζουν παρέες παιδιών. Η οδήγηση στις περιοχές αυτές απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή από την πλευρά των οδηγών, καθώς τα παιδιά σχολικής ηλικίας είναι συχνά ζωηρά και η προσοχή τους αποσπάται από τις δραστηριότητες της παρέας, με αποτέλεσμα να μην προσέχουν, όσο απαιτείται, το δρόμο και τα αυτοκίνητα. Εάν οδηγείτε τακτικά σε περιοχές με σχολεία, καλό είναι να έχετε στο νου σας τα παρακάτω: • Αν παρατηρήσετε στο δρόμο σήμα διάβασης παιδιών, αν ξέρετε ότι στην περιοχή υπάρχει σχολείο ή αν δείτε παρέες μαθητών να πηγαίνουν προς την ίδια κατεύθυνση, μειώστε την ταχύτητά σας, καθώς σίγουρα βρίσκεστε κοντά σε σχολείο.

• Παραχωρείτε προτεραιότητα στα σχολικά λεωφορεία.

• Μην προσπερνάτε σχολικά λεωφορεία που έχουν σταματήσει για να επιβιβάσουν ή να αποβιβάσουν μαθητές. Ποτέ δεν μπορείτε να είστε σίγουροι ότι δεν θα πεταχτεί κάποιο απρόσεχτο παιδί μπροστά στις ρόδες σας.

• Εάν δείτε μια ομάδα παιδιών στο πεζοδρόμιο, δείξτε ιδιαίτερη προσοχή, καθώς αυτά, παίζοντας ή αστειευόμενα, μπορεί, απροσδόκητα, να βρεθούν στο δρόμο.

• Έχετε το νου σας για παιδιά που πιθανόν να προσπαθούν να διασχίσουν το δρόμο ανάμεσα από παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Εάν δεν έχουν το απαραίτητο ύψος, ίσως να μην προλάβετε να τα δείτε εγκαίρως.

• Προσοχή στους ελιγμούς σε χώρους όπου υπάρχουν παιδιά. Τα παιδιά, λόγω του μικρού τους ύψους, μπορεί να μην είναι ορατά από τους καθρέφτες σας.

13

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

της Αλεξίας Σβώλου

Η σωστή διατροφή για μαθητές-σαΐνια

E

πίσης δηλώνουν αντίθετοι στη «δαιμονοποίηση» της ζάχαρης - αφού αποτελεί το μοναδικό καύσιμο του εγκεφάλου - και απλά συνιστούν στους μαθητές με μέτρο κατανάλωση των γλυκισμάτων. Η σωστή διατροφή αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για την ομαλή και φυσιολογική ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και για τις άριστες επιδόσεις τους στο σχολείο και τα σπορ. Τα θρεπτικά συστατικά των τροφών «ακονίζουν» το μυαλό των μαθητών και προσφέρουν την απαιτούμενη ενέργεια στον οργανισμό τους. Για να μην κινδυνέψουν οι λιλιπούτειοι να μείνουν με... άδειες «μπαταρίες» κατά τη διάρκεια της ημέρας, χρειάζονται συχνά, μικρά και ισορροπημένα γεύματα, σε συνδυασμό με επαρκή ύπνο τη νύχτα και τακτική άσκηση για ενδυνάμωση και εκτόνωση. Επίσης, απαραίτητη είναι η γονική στοργή και η άνευ όρων αγάπη, καθώς δημιουργούν αίσθημα σταθερότητας στο παιδί και τονώνουν την αυτοπεποίθησή του. «Σε ό,τι αφορά το διατροφικό πρόγραμμα, το

πρωινό γεύμα είναι αναντικατάστατο και πρέπει να περιλαμβάνει δημητριακά ολικής άλεσης με γάλα ή μπισκότα πολύσπορα ή σταρένιο ψωμί με μέλι ή τυρί και χυμό», λέει η κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος Σοφία Ελευθερίου και συνεχίζει: «Εξίσου απαραίτητο είναι το κολατσιό στο σχολείο για την αναπλήρωση της χαμένης ενέργειας. Τα καλύτερα σνακ είναι τα σπιτικά, τα φρούτα και οι χυμοί. Μπορείτε να φτιάξετε για το παιδί σας σάντουιτς, κουλουράκια, κέικ και πίτες με αγνά υλικά, που είναι πολύ πιο υγιεινά από τα έτοιμα». Καθημερινά, τα παιδιά πρέπει να προσλαμβάνουν πρωτεΐνες από γάλα, πουλερικά, όσπρια και άπαχο κόκκινο κρέας, που είναι απαραίτητες για τη δημιουργία μυικού ιστού, αλλά και νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο. Απαραίτητο είναι και το ψάρι τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα, για τα ωφέλιμα ω3 λιπαρά οξέα που περιέχει, τα οποία βελτιώνουν τις πνευματικές επιδόσεις. Το κόκκινο κρέας έχει τη δική του θέση στο παιδικό μενού, χωρίς βέβαια ορατό ξίγκι ή πέτσες, καθώς περιέχει σίδηρο, που χρειάζονται τα παιδιά προκειμένου να αναπτυχθούν σωστά, σε συνδυασμό με βιταμίνη B12, η οποία είναι απαραίτητη για την απόκτηση και βελτίωση των μαθησιακών ικανοτήτων. Στα πλέον πολύτιμα θρεπτικά μικροστοιχεία περιλαμβάνεται και το μαγνήσιο, που υπάρχει στα γαλακτοκομικά, το γιαούρτι, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα όσπρια και τη σοκολάτα και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του νευρομυικού συστήματος, όπως εξηγεί η διατροφολόγος.

Συμβουλές για μυαλό–"ξυράφι" «Ναι» στο πρωινό, στην ποικιλία στα είδη και στο χρώμα των τροφίμων, στα μικρά και συχνά γεύματα. «Όχι» στα έτοιμα σνακ τύπου junk food «Ναι» στις σπιτικές λιχουδιές και τα φαγητά της μαμάς για το περιεχόμενο του σχολικού lunch box. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να τρώνε στο τραπέζι, ώστε να μην τσιμπολογούν μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή και τ ο σπιτικό γεύμα να περιλαμβάνει πάντα σαλάτα. Τα φρούτα και τα υγιεινά γλυκί-

14

 Σεπτέμβριος 2013

«Ο καλός ο μαθητής από το πιάτο του φαίνεται» λένε οι ειδικοί και εξηγούν ποιες τροφές χρειάζονται τα βλαστάρια μας για να αποκτήσουν μυαλό"ξυράφι"

σματα, όπως ένα γιαούρτι με μέλι, ένα παστέλι, μια μπάρα δημητριακών ή ένα κομμάτι μαύρη σοκολάτα είναι πολύτιμα, γιατί περιέχουν ζάχαρη, που αποτελεί το μοναδικό καύσιμο του μυαλού. Ειδικά η σοκολάτα ανήκει στα «εγκεφαλικά» τρόφιμα, καθώς περιέχει και μαγνήσιο, σε συνδυασμό με φαινυλαιθυλαμίνη και θεοβρωμίνη, αλλά η ημερήσια κατανάλωσή της δεν πρέπει να ξεπερνά τα 30 γρ. (ένα κομμάτι μεγέθους περίπου σπιρτόκουτου).

της Αλεξίας Σβώλου

"Ασπίδα" με εμβόλια και υγιεινή Το σχολείο δεν φέρνει τους μαθητές σε επαφή μόνο με τη γνώση και το παιχνίδι, αλλά και με μικρόβια και ιούς που ευθύνονται για τα λοιμώδη νοσήματα

Π

Προστατέψτε τα παιδιά σας με τη βοήθεια των εμβολίων και των στοιχειωδών κανόνων ατομικής υγιεινής, όπως είναι το συχνό πλύσιμο των χεριών, για να παραμείνουν γερά όλη τη χρονιά. Το σχολείο αποτελεί χώρο εκπαίδευσης, κοινωνικοποίησης και συναισθηματικής ωρίμανσης των παιδιών, αλλά, ταυτόχρονα, εκθέτει τους μαθητές σε κινδύνους, καθώς διαθέτει υψηλό μικροβιακό φορτίο, λόγω του έντονου συγχρωτισμού των παιδιών. Για να είναι τα παιδιά σας θωρακισμένα από τις ασθένειες και να μην κρεβατώνονται συχνά, δεν πρέπει να παραλείπετε να τα εμβολιάζετε με τα απαραίτητα παιδιατρικά εμβόλια που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Εθνικού Εμβολιασμού. Δυστυχώς, όπως επισημαίνει ο καθηγητής παιδιατρικής κ. Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας και της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, στην πατρίδα μας δημιουργήθηκε μετά το 2010 (τη χρονιά της πανδημικής γρίπης) αντιεμβολιαστικό λόμπι, με αποτέλεσμα αρκετοί γονείς να αντιμετωπίζουν πλέον τα εμβόλια με επιφύλαξη και να σταματήσουν να εμβολιάζουν τα παιδιά τους. Η μεγαλύτερη πρώτη στην εμβολιαστική κάλυψη των παιδιών παρατηρήθηκε στο εμβόλιο MMR (ερυθράς, ιλαράς και παρωτίτιδας, στο εμβόλιο της ανεμοβλογιάς και στο εμβόλιο HPV για τα κονδυλώματα και τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, το οποίο γίνεται σε κορίτσια 12-15 ετών και νεαρές κοπέλες έως 26 ετών. «Εξίσου σημαντικό πρόβλημα αποτελεί για τη δημόσια υγεία η παράλειψη στη χορήγηση των αναμνηστικών δόσεων των εμβολίων, καθώς έτσι δεν εξασφαλίζεται ανοσία μακράς διαρκείας. Επειδή τα παιδιά αποτελούν ιδανικούς φορείς μικροβίων, ο εμβολιασμός τους είναι απαραίτητος όχι μόνο για την προστασία των ίδιων των λιλιπούτειων, αλλά και για τη λεγόμενη προστασία αγέλης, δηλαδή ολόκληρου του κοινωνικού συνόλου και ειδικότερα των πιο ευάλωτων σε ασθένειες πολιτών, όπως είναι οι ηλικιωμένοι και οι άνθρωποι που δεν μπορούν να εμβολιαστούν για συγκεκριμένους λόγους»,

  Συμβουλές– "ασπίδα" στις ιώσεις • Επειδή οι ιοί μεταδίδονται κυρίως με τα χέρια και το φτέρνισμα, οι ειδικοί συστήνουν συχνό πλύσιμο των χεριών και τα παιδιά να βήχουν μέσα στον διπλωμένο τους αγκώνα.

• Οι γονείς δεν πρέπει να δίνουν αντιβιοτικά στην ίωση. Μόνο αν υπάρξει δευτερεύουσα λοίμωξη, από βακτήρια που βρήκαν τον οργανισμό καταβεβλημένο και τον προσέβαλαν, χρειάζονται τα αντιβιοτικά. Σε αυτήν την περίπτωση, ενώ το παιδί αναρρώνει, κάνει ξανά υψηλό πυρετό και χειροτερεύει.

• Τα φρούτα και τα λαχανικά που είναι πλούσια σε βιταμίνη C επιταχύνουν την ανάρρωση από την ίωση. Επίσης απαραίτητα είναι τα υγρά στους λιλιπούτειους ασθενείς, κυρίως οι σούπες (όπως η κοτόσουπα και ο φιδές) και ο επαρκής ύπνος.

λέει ο κ. Κωνσταντόπουλος και συνεχίζει: «Οι γονείς δεν πρέπει να αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τα εμβόλια, καθώς πλέον με τη βοήθεια της βιοτεχνολογίας, όλα τα εμβόλια μαζί περιλαμβάνουν περίπου 70 αντιγόνα και δεν απασχολούν περισσότερο από το 0,1% του ανοσοποιητικού συστήματος, όταν μόνο το εμβόλιο παλαιάς κοπής του κοκκύτη περιείχε πάνω από 3.000 αντιγόνα».

Νέα "όπλα" Το ιατρικό «οπλοστάσιο» ενάντια στα παιδικά λοιμώδη νοσήματα ενισχύθηκε τα τελευταία χρόνια με το πολύτιμο τετραπλό εμβόλιο Menveo κατά της μηνιγγίτιδας, που προστατεύει από τους ορότυπους A, C, Y και W-135, το οποίο χορηγείται σε ηλικίες 11-12 ετών (δηλαδή στην έναρξη της εφηβείας) από το 2010. Σύντομα αναμένεται και η άφιξη του πρώτου εμβολίου κατά της μηνιγγίτιδας B (με την ονομασία Bexsero), το οποίο θα χορηγείται σε βρέφη ηλικίας από 2 μηνών. Εκτός από τα παιδιατρικά εμβόλια υπάρχει και το ετήσιο αντιγριπικό εμβόλιο, που πρέπει να γίνεται στα νήπια και στα παιδιά έως 5 ετών που είναι ευπαθή σε βρογχίτιδες, πάσχουν από άσθμα και έχουν άλλα υποκείμενα νοσήματα.

15

Ιατρικό άρθρο

Eπιμέλεια: Αλεξία Σβώλου

Κι όμως μπορώ να προλάβω τη νόσο Alzheimer

Σ

τις μέρες μας έχουν αυξηθεί σημαντικά οι γνώσεις των επιστημόνων για τους προδιαθεσικούς παράγοντες της νόσου Alzheimer και το γεγονός αυτό καθιστά εφικτή, σε σημαντικό βαθμό, την πρόληψή της. Οι βασικότεροι παράγοντες κινδύνου που έχουν διαπιστωθεί για τη νόσο Alzheimer περιλαμβάνουν τη γενετική προδιάθεση και την αύξηση της ηλικίας, δύο παράγοντες που δεν είναι τροποποιήσιμοι. Ωστόσο, υπάρχουν και τροποποιήσιμοι παράγοντες, όπως είναι οι καρδιαγγειακοί δείκτες, το κάπνισμα, οι κακώσεις της κεφαλής, η κατάθλιψη, διάφορα φάρμακα (οιστρογόνα, αντιυπερτασικά, αντιλιπιδαιμικά, αντιφλεγμονώδη κ.λπ.), οι παράγοντες που επηρεάζουν τα νοητικά αποθέματα (IQ, εκπαίδευση, επάγγελμα, πνευ-

16

 Σεπτέμβριος 2013

Η μεγάλη πρόοδος σε ό,τι αφορά τη νόσο Αλτσχάιμερ φανερώνει πως φροντίζοντας το σώμα και το μυαλό μας μπορούμε σε μεγάλο βαθμό να προστατευτούμε από την "μάστιγα" των ηλικιωμένων

ματικές, κοινωνικές δραστηριότητες, φυσική και νοητική άσκηση) και η διατροφή. Οι καρδιαγγειακοί παράγοντες (αρτηριακή πίεση, ολική και κακή χοληστερόλη, τριγλυκερίδια, σάκχαρο, παραπανίσια κιλά) προδιαθέτουν για αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και αγγειακή άνοια. Πρόσφατες μελέτες παρέχουν ενδείξεις ότι ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η δυσλιπιδαιμία και η παχυσαρκία στη μέση ηλικία πιθανόν να αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου Alzheimer κάποιες δεκαετίες αργότερα. Οι εγκεφαλικές κακώσεις - σε οποιαδήποτε ηλικία - που έχουν ως αποτέλεσμα τη διάσειση και την απώλεια συνείδησης για μεγάλο χρονικό διάστημα φαίνεται επίσης να αυξάνουν την πιθανότητα για την ανάπτυξη της νόσου Alzheimer.

Επίσης δεν έχει καταστεί ακόμα σαφές το αν η κατάθλιψη πράγματι αυξάνει τον κίνδυνο για νόσο Alzheimer ή απλώς αντιπροσωπεύει μια πρώιμη εκδήλωση της ίδιας της νόσου. Οι άνθρωποι με μεγαλύτερα νοητικά αποθέματα ίσως μπορούν να αντιρροπούν τις βλάβες που σχετίζονται με την άνοια στον εγκέφαλό τους, ώστε να εκδηλώνουν τη νόσο αργότερα ή και καθόλου. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι άνθρωποι με υψηλότερο IQ, περισσότερα χρόνια εκπαίδευσης, περισσότερο απαιτητικά επαγγέλματα και περισσότερες δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου (πνευματικές, κοινωνικές, σωματικές) έχουν μικρότερες πιθανότητες ανάπτυξης της νόσου. Ωστόσο, ο κύριος περιβαλλοντικός παράγοντας που έχει συσχετιστεί με τη νόσο Alzheimer είναι η διατροφή. Μεγαλύτερη πρόσληψη βιτα-

μινών, όπως C, Ε, Β6, Β12 και φυλλικού οξέος, φλαβονοειδών, ακόρεστων λιπαρών και ψαριών και μέτρια κατανάλωση αλκοόλ έχουν συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο για την εμφάνιση άνοιας. Νεότερα ερευνητικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι η μεσογειακή δίαιτα, που ως γνωστόν προστατεύει από τα καρδιαγγειακά νοσήματα, πιθανόν να σχετίζεται και με μειωμένη πιθανότητα για ανάπτυξη της νόσου Alzheimer. Μεγάλες μελέτες, με αντικείμενο την πρόληψη και τη θεραπεία της «μάστιγας των ηλικιωμένων», βρίσκονται σε εξέλιξη και ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουμε ριζικές θεραπείες και αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης της νόσου. Μέχρι σήμερα, το υπάρχον ιατρικό «οπλοστάσιο» περιλαμβάνει φαρμακευτικές αγωγές που φρενάρουν την εξέλιξη της νόσου, ενώ πολύτιμη είναι και η συνεισφορά των μη φαρμακευτικών μέσων (γυμναστική, χορός, νοητικά παιχνίδια, εργοθεραπεία κ.λπ.) στην αναχαίτιση της επιδημίας του 21ου αιώνα.

τραπεζιού. Από την εγχώρια επιστημονική κοινότητα, η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Άνοιας, κα Παρασκευή Σακκά, και η πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer, κα Μάγδα Τσολάκη, συστήνουν στους ηλικιωμένους να διαβάζουν, να κρατούν ημερολόγιο, να παίζουν επιτραπέζια παιχνίδια με τα εγγόνια τους, να δηλώνουν συμμετοχή στις δραστηριότητες του Δήμου τους, να μαθαίνουν να χειρίζονται ηλεκτρονικό υπολογιστή και να παραμένουν ενεργά μέλη του κοινωνικού συνόλου. Επίσης, να περπατούν καθημερινά και να βελτιώνουν τη διατροφή τους καταναλώνοντας άφθονα φρούτα και λαχανικά, που περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες οι οποίες εμποδίζουν την εγκεφαλική φθορά.

ÂÂΟι αριθμοί στην Ελλάδα & στον κόσμο

Εθνικό Σχέδιο Δράσης Πρωτοβουλία για την εκπόνηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη νόσο Alzheimer ξεκινούν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Νόσου Alzheimer και η Εταιρεία Νόσου Alzheimer Αθηνών. Η απουσία εθνικού σχεδίου για την αντιμετώπιση της

1

«μάστιγας των ηλικιωμένων» αποτελεί σοβαρότατο έλλειμμα στον χώρο της υγείας και, για την αναπλήρωσή του, οι επιστημονικές εταιρείες απευθύνουν κάλεσμα μέσω του e-συνδέσμου www.alzheimer-drasi.gr *1Δρ Παρασκευή Σακκά, Νευρολόγος–Ψυχίατρος, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Άνοιας, Πρόεδρος της Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών και Διευθύντρια του Τμήματος Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων Εγκεφάλου – Ιατρείου Μνήμης του Νοσοκομείου «ΥΓΕΙΑ»

Κάντε "ματ" στο Alzheimer Η σωματική άσκηση δεν προστατεύει μόνο από την παχυσαρκία, αλλά και από την άνοια. Το ίδιο και η νοητική άσκηση, και τι καλύτερο από μια παρτίδα σκάκι για να ακονίσετε το μυαλό σας παρέα με τους φίλους σας; «Να κάνετε “ματ” στη νόσο Alzheimer παίζοντας σκάκι» προτρέπουν οι ειδικοί, επισημαίνοντας πως τα πνευματικά παιχνίδια, που γυμνάζουν το μυαλό, αποτελούν ασπίδα προστασίας ενάντια στην άνοια. Μια πληθώρα μελετών επιβεβαιώνει ότι το

σκάκι μειώνει τον κίνδυνο για ανάπτυξη της νόσου Alzheimer μέχρι και 74%, ενώ προστατευτικά δρα η αερόβια σωματική άσκηση, που μειώνει την έκπτωση των νοητικών λειτουργιών, αλλά και η κοινωνικοποίηση. Ειδική μνεία κάνουν οι επιστήμονες στα πνευματικά παιχνίδια - που γυμνάζουν το μυαλό όπως η γυμναστική το σώμα - ενώ για την καλύτερη ενδυνάμωση των νοητικών λειτουργιών ξεκίνησε να εφαρμόζεται στη χώρα μας το πρωτοποριακό πρόγραμμα «Sociable», που προσφέρεται και στο Ιατρείο μνήμης του νοσοκομείου «Υγεία». Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει παιχνίδια σε high-tech ηλεκτρονικό υπολογιστή, με οθόνη αφής προσαρμοσμένη στην επιφάνεια ενός

• Στην Ελλάδα, υπάρχουν 200.000 ασθενείς με νόσο Alzheimer.

• Οι υπάρχουσες δομές, δηλαδή τα 12 κέντρα ημέρας μαζί με τους 2 ξενώνες, εξυπηρετούν μόνο τους 5.000 ασθενείς.

• Στην Ελλάδα το 90% των ασθενών διαμένουν στο σπίτι τους και τους φροντίζουν οι συγγενείς τους. Σε κάθε ασθενή αναλογούν 2 φροντιστές.

• Παγκοσμίως υπάρχουν 35 εκατ. ασθενείς με νόσο Alzheimer.

• Το έτος 2050 οι ανοϊκοί ασθενείς θα ξεπεράσουν τα 100 εκατομμύρια.

• Φάρμακο που καθυστερεί την εμφάνιση της νόσου κατά 5 χρόνια μειώνει κατά 50% τον αριθμό των ασθενών, ενώ φάρμακο που την καθυστερεί για 10 χρόνια μειώνει αριθμητικά τους ασθενείς κατά 75%.

• Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης η άνοια απορροφά το 25% των συνολικών δαπανών υγείας.

Διαγνωστικές εξετάσεις και φάρμακα Στα άτομα άνω των 60 ετών που αντιμετωπίζουν προβλήματα μνήμης, οι γιατροί συστήνουν να επισκεφθούν άμεσα ένα «ιατρείο μνήμης» για να υποβληθούν στο σχετικό τεστ. Τα τελευταία χρόνια έχει καταστεί εφικτή και η πρώιμη διάγνωση της νόσου Alzheimer, με την ανίχνευση συγκεκριμένων βιολογικών «δεικτών», όπως είναι η ταυ πρωτεΐνη και το β-αμυλοειδές στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Οι δείκτες αυτοί εντοπίζονται και σε απλά τεστ αίματος, που είναι πιο φθηνά και πιο εύχρηστα, καθώς δεν απαιτούν παρακέντηση. Δυστυχώς όμως, ακόμα, δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την ασθένεια. Οι υπάρχουσες αγωγές βοηθούν στον έλεγχο των συμπτωμάτων και κρατούν τους ασθενείς λειτουργικούς για μακρύτερα χρονικά διαστήματα, απομακρύνοντας τον κίνδυνο της ιδρυματοποίησης. Η τελευταία φαρμακευτική εξέλιξη, που κρατά τον ασθενή μακροπρόθεσμα λειτουργικό και βελτιώνει την ποιότητα ζωής του ίδιου και της οικογένειάς του, αφορά το μεγάλο αυτοκόλλητο επίθεμα ριβαστιγμίνης (των 13,3 mg), που διαθέτει φιλική μορφή για τον ασθενή, καθώς κολλά στο δέρμα, χωρίς τις παρενέργειες των χαπιών.

17

ΥΓΕΙΑ

Αδυναμία για εργασία

της Αλεξίας Σβώλου

Νέες θεραπείες αλλάζουν το τοπίο στην αρθρίτιδα Η ρευματοειδής αρθρίτιδα εκδηλώνεται σε μικρές και μεγάλες ηλικίες, προκαλώντας παραμόρφωση των αρθρώσεων, δυσκολία στην κίνηση και αναπηρία, που ωστόσο μπορούν να αποφευχθούν χάρη σε νέα «όπλα», τα οποία ενίσχυσαν τη θεραπευτική φαρέτρα τα τελευταία χρόνια

Σ

ε μάστιγα εξελίσσονται οι ρευματικές παθήσεις, με έναν στους τέσσερεις ενήλικες να υποφέρει από κάποιο ρευματικό νόσημα. Πιο συχνά εκδηλώνεται η ρευματοειδής αρθρίτιδα, από την οποία πάσχουν 100.000 Έλληνες. Η νόσος είναι τρεις φορές συχνότερη στις γυναίκες και εμφανίζεται στην πιο παραγωγική ηλικία (μεταξύ 35-55 ετών), ενώ σπανιότερα πλήττει παιδιά και έφηβους. Στην πατρίδα μας 3.000 παιδιά υποφέρουν από νεανική αρθρίτιδα, όπως επισημαίνει η κα Φλωρεντία Κανακούδη, παιδορευματολόγος από το μοναδικό Παιδιατρικό Ρευματολογικό Κέντρο Αναφοράς όλης της Ελλάδας στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης. «Πονοκέ-

18

 Σεπτέμβριος 2013

φαλο» στις παραγωγικές ηλικίες δημιουργεί και η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, με 25.000 ασθενείς στην Ελλάδα - οι περισσότεροι νέοι άνδρες - καθώς και η ψωριασική αρθρίτιδα, στην οποία είναι επιρρεπείς τρεις στους δέκα ασθενείς με ψωρίαση.

Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα στη ρευματοειδή αρθρίτιδα είναι ο πόνος και το οίδημα στην άρθρωση, που οφείλονται σε φλεγμονή και συνοδεύονται από δυσκολία στην κίνηση. Επειδή η ασθένεια καταστρέφει τις αρθρώσεις, είναι ορατός ο κίνδυνος της αναπηρίας και της αδυναμίας για εργασία. Ευρωπαϊκές μελέτες δείχνουν ότι αν οι ρευματικές παθήσεις δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, ένας στους τρεις πάσχοντες αναγκάζεται να εγκαταλείψει την εργασία του μέσα στην 1η δεκαετία από την έναρξη των συμπτωμάτων. Την τελευταία δεκαετία την επανάσταση στην αντιμετώπιση των ρευματικών παθήσεων έφεραν οι βιολογικές θεραπείες, που φρενάρουν την εξέλιξή τους, σταματούν τη φθορά στις αρθρώσεις και απομακρύνουν τον κίνδυνο της αναπηρίας. Οι βιολογικές θεραπείες είναι ενέσιμα φάρμακα που αναστέλλουν τη δράση των κυτταροκινών (ειδική κατηγορία μορίων) του ανοσοποιητικού συστήματος.

Έγκαιρη διάγνωση μόνο για έναν στους τέσσερις ασθενείς Την πολύμηνη περιπλάνηση των ασθενών με ρευματικά νοσήματα σε «άσχετα» ιατρεία αποκαλύπτει έρευνα της Ρευματολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον Σύλλογο Πασχόντων του νησιού. Τα ευρήματα φανερώνουν ότι μόνο το 26% των ασθενών έχουν διάγνωση το α’ τρίμηνο από την έναρξη των συμπτωμάτων. Η «Οδύσσεια» των ασθενών – εκτός από απειλή για την υγεία τους, αφού αυξάνεται η παραμόρφωση στις αρθρώσεις, ο πόνος και η δυσκινησία - έχει βαρύ τίμημα για τον δημόσιο κορβανά, με κάθε «περιπλανώμενο ασθενή» να στοιχίζει 4.700 ευρώ μέχρι να φτάσει στον σωστό γιατρό.

Μαγειρική–"φάρμακο" για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα Τον ρόλο της σωστής διατροφής στην υγεία, και τη δυνατότητα προετοιμασίας νόστιμων φαγητών με εύκολες συνταγές, οι οποίες εκτελούνται ακόμα και από άτομα με κινητικά προβλήματα, αναδεικνύουν τα σεμινάρια μαγειρικής, που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα και ο, ιδιαίτερα δραστήριος, Σύλλογος Ρευματοπαθών Κρήτης. Τα διαδραστικά σεμινάρια, με τίτλο «Ζω με χαΡΑ στην κουζίνα», που παρουσίασε ο καταξιωμένος σεφ Λευτέρης Λαζάρου, προσφέρουν τη δυνατότητα στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα να κάνουν θαύματα, χρησιμοποιώντας υγιεινά συστατικά και ειδικά εργονομικά εργαλεία σχεδιασμένα για τους ρευματοπαθείς. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς είναι οι πόνοι στις αρθρώσεις, ειδικά στους αγκώνες και τις μικρές αρθρώσεις των δακτύλων, οι οποίοι συνοδεύονται από δυσκαμψία και παραμορφώσεις των χεριών. Επειδή η ρευματοειδής αρθρίτιδα προσβάλλει τα χέρια, οι ρευματοπαθείς αγωνίζονται να κάνουν απλές κινήσεις που για τους φυσιολογικούς ανθρώπους φαντάζουν «παιχνίδι».

της Άννας Σταυροπούλου

Ίαση με το νερό

Τ

α δύο αυτά οφέλη της λουτροθεραπείας είναι αναμφισβήτητα, αλλά ο σημαντικότερος λόγος για να κάνουμε συστηματική λουτροθεραπεία είναι η προστασία της υγείας και η ανακούφιση από διάφορα προβλήματα. Η χώρα μας θα έπρεπε να θεωρείται «παράδεισος» για όσους επιθυμούν να κάνουν ιαματικά λουτρά. Σε μικρή απόσταση από όλα τα αστικά κέντρα υπάρχουν πηγές, οι ιδιότητες των οποίων μπορούν να αντιμετωπίσουν πολλές ασθένειες. Ιστορικά, ο Έλληνας πατέρας της ιατρικής, Ιπποκράτης, παρατήρησε τις ιδιότητες των νερών και σχεδίασε προγράμματα υδροθεραπείας για τους ασθενείς τους. Λουτρά από την αρχαιότητα έχουν αποκαλυφθεί σε πολλά σημεία της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης, όπου η πρακτική της υδροθεραπείας ακολούθησε τις εκστρατείες των Ρωμαίων. Στη Δυτική Ευρώπη, ήδη εδώ και τρεις αιώνες, η υδροθεραπεία όχι μόνο βρήκε πολλούς οπαδούς, αλλά συνδέθηκε και με την ανάπτυξη πολλών κοσμικών λουτροπόλεων όπου συναντιόταν η αριστοκρατία για θεραπεία και διασκέδαση, όπως το Μπάντεν Μπάντεν ή το Μαρίενμπαντ. Αντίστοιχα, στην Ελλάδα το Λουτράκι, η Αιδηψός και άλλα μέρη γνώρισαν μεγάλες κοσμικές δόξες και, όπως δείχνουν οι τάσεις, δεν αποκλείεται να τις ξαναζήσουν. Άλλωστε, η αξία της λουτροθεραπείας είναι γνωστή στους Έλληνες, για τον λόγο αυτό συνιστάται συστηματικά από τους γιατρούς και προβλέπεται από τα ταμεία υγείας. Στη χώρα μας υπάρχουν περισσότερες από 200 ιαματικές πηγές, αλλά μόνο 80, περίπου, μπορούν να φιλοξενήσουν λουόμενους.

Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας η λουτροθεραπεία Τι κάνει το νερό ιαματικό Διαδικασία της θεραπείας Οι φυσικές ιαματικές πηγές αναβρύζουν νερό Τη διαδικασία της θεραπείας σχεδιάζει ο γιασυνδέθηκε που περιέχει πληθώρα χημικών στοιχείων σε τρός, ο οποίος γνωρίζει το ιστορικό του ενδιστενά με το μεγάλες συγκεντρώσεις. Καθένα από τα στοι- αφερομένου και έχει υπόψη του τα αποτελέχεία αυτά έχει αποδειχθεί ότι έχει θετική επί- σματα σχετικών εξετάσεων. Και αυτό γιατί τα lifestyle και, δραση σε μια σειρά από παθήσεις. Σημαντικό ιαματικά λουτρά δεν επιτρέπονται εάν ο ενδιαποκαλούμενη είναι επίσης το γεγονός ότι τα ιαματικά νερά εί- αφερόμενος πάσχει από παθήσεις της καρδιάς, ναι και ζεστά, σε θερμοκρασίες που μπορεί να πρόσφατο εγκεφαλικό, αιμορραγίες, διαβήτη πλέον spa, φθάσουν έως και τους 60 βαθμούς Κελσίου. βαριάς μορφής, φυματίωση και αναπνευστικά απευθύνεται προβλήματα σε έξαρση, κακοήθεις νεοπλασίες, βαριές νευρικές και ψυχικές παθήσεις, φλεγκυρίως Τι είδους μονές σε οξεία φάση ή ό,τι άλλο κρίνει ο θεθεραπείες υπάρχουν σε όσους ράπων γιατρός. Σε γενικές γραμμές, ο θεραπευόμενος επαναΑνάλογα με την πάθηση, αλλά και τις ιδιότηενδιαφέρονται τες των νερών, στα ιαματικά λουτρά μπορεί να λαμβάνει καθημερινά τη θεραπεία για διάστημα περισσότερο εφαρμοστεί: 15-21 ημερών, φροντίζοντας παράλληλα τη διαΛουτροθεραπεία: Επαναλαμβανόμενα για μετροφή και την ανάπαυσή του. Παράλληλα με τη για ομορφιά ρικές μέρες λουτρά, σε ατομική μπανιέρα, πισί- θεραπεία μπορεί να κάνει κάποιου είδους μασάζ και χαλάρωση να ή και τεχνητή λίμνη. Η θερμότητα του νερού ή φυσιοθεραπείας που προσφέρεται σε όλα τα είναι σημαντική, καθώς διευκολύνει τη χαλάρωση και τη μείωση των πόνων, αλλά και, μέσω της υπεραιμίας, την καλύτερη απορρόφηση των χημικών στοιχείων του νερού. Εφαρμόζεται για μεγάλη γκάμα παθήσεων, όπως: Ρευματικές παθήσεις (ουρική αρθρίτιδα, εκφυλιστική αρθροπάθεια, ρευματοειδής αρθρίτιδα, αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα, περιαρθρίτιδα, ρευματισμοί κ.ά.) Δερματολογικές, όπως τα εκζέματα και οι χρόνιοι ερεθισμοί του δέρματος Κυκλοφορικού, όπως η υπέρταση, οι χρόνιες φλεβίτιδες, οι κιρσοί κ.λπ. Νευρολογικές Γυναικολογικές (προβλήματα γονιμότητας, χρόνιες φλεγμονές του αναπαραγωγικού συστήματος, λευκόρροια κ.ά.) Λασπόλουτρα: Συνιστώνται για παθήσεις αντίστοιχες με τις παραπάνω, αλλά, λόγω των ιδιαίτερων συστατικών που αναπτύσσονται στη λάσπη, είναι πιο αποτελεσματικές σε ορισμένες περιπτώσεις. Εισπνοές: Πολλές ιαματικές πηγές είναι γνωστές και για τις αναθυμιάσεις τους, που διευκολύνουν τη θεραπεία παθήσεων του αναπνευστικού, όπως το άσθμα, η χρόνια βρογχίτιδα, η χρόνια ρινίτιδα κ.ά. Ποσιθεραπεία: H κατανάλωση του ιαματικού νερού βοηθά, αναλόγως των ιδιοτήτων του, σε χρόνιες παθήσεις του ουροποιητικού (λιθιάσεις, κυστίτιδες, λευκωματουρία), του ήπατος και της χολής, καθώς και του πεπτικού συστήματος (δυσπεψία, δυσκοιλιότητα, κολίτιδα κ.λπ.).

οργανωμένα συγκροτήματα ιαματικών λουτρών, ώστε να βελτιώσει ακόμα περισσότερο το αποτέλεσμα. Εξάλλου, η παραμονή στο ήρεμο περιβάλλον των ιαματικών λουτρών μειώνει και το στρες, ώστε οι θετικές επιδράσεις να επεκτείνονται και στον ψυχικό και πνευματικό τομέα.

info

Oι ιαματικές πηγές στην Ελλάδα

Στη χώρα μας υπάρχουν πολλές ιαματικές πηγές με ποικίλες ιδιότητες. Για την καλύτερη αξιοποίηση, τον εκσυγχρονισμό και γενικά τη βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των λουτροπόλεων, οι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης των σχετικών περιοχών έχουν συνταχθεί στον Σύνδεσμο Ιαματικών Πηγών Ελλάδας. Στον σχετικό ιστότοπο μπορεί κανείς να βρει όλες τις περιοχές όπου λειτουργούν υδροθεραπευτήρια. Για κάθε θεραπευτήριο παρέχονται πληροφορίες για τα ποιοτικά στοιχεία των πηγών και τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, καθώς και περιγραφές των εγκαταστάσεων. Αναζητήστε τις στο www.thermalsprings.gr

19

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

O

Η διατροφή του Yin και του Yang

Για την ταοϊστική διαιτητική δεν υπάρχουν καλές και κακές τροφές. Η διατροφή είναι ένα "εργαλείο". Το θέμα είναι πώς θα το χρησιμοποιήσεις ώστε να εξασφαλίσεις την απόλυτη αρμονία.

ποιον διατροφολόγο και αν ρωτήσετε, θα συμφωνήσει στο εξής: οι βιολογικές και μη μεταλλαγμένες τροφές αποτελούν τη βάση για τη μακροπρόθεσμη εξασφάλιση της υγείας και της ευζωίας. Η παραδοσιακή κινεζική ιατρική, όμως, πάνω στην οποία βασίζεται και η ταοϊστική διατροφή, πάει ένα βήμα παραπέρα: σημαντικό είναι να διαλέγετε τις τροφές που είναι κατάλληλες για εσάς. Η ταοϊστική διαιτητική βασίζεται στην κοσμοαντίληψη που αντιμετωπίζει τον άνθρωπο ολιστικά, ως μικρογραφία του σύμπαντος. Ο άνθρωπος δέχεται τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές ενέργειες από το περιβάλλον του, τις μεταλλάσσει και τις εκπέμπει πίσω σε αυτό, συμμετέχοντας έτσι στον αέναο κύκλο της ανταλλαγής της ενέργειας. Για την εξασφάλιση της αρμονίας είναι απαραίτητο να συνυπάρχουν δύο αντίθετες και συγχρόνως αναπόσπαστες, αλληλοεξαρτώμενες και αλληλοσυμπληρούμενες, ενέργειες, το Yin και το Yang. Για να μπορεί ο οργανισμός μας να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις που δέχεται καθημερινά (κόπωση, άγχος, βομβαρδισμός διατροφικών πειρασμών κ.ά.), πρέπει να διατηρεί την ακεραιότητα και την εσωτερική και εξωτερική αρμονία του και αυτό, φυσικά, έχει σχέση με τη διατροφή.

20

Γενικές κατευθύνσεις

Δυνητικά, λοιπόν, όλες οι τροφές μπορεί να είναι καλές ή κακές. Στην ταοϊστική διαιτητική δεν επιτρέπονται όλα, αλλά ούτε και απαγορεύονται. Σημαντικό είναι να μπορούμε να αναγνωρίσουμε ανά πάσα στιγμή το κυρίαρχο στοιχείο κάθε τροφής. Για παράδειγμα, στα πράσινα λαχανικά κυριαρχεί το στοιχείο Ξύλο, ενώ στα ώριμα φρούτα κυριαρχεί το στοιχείο Φωτιά. Η ενέργεια που προσφέρει μια τροφή μπορεί να είναι επιθυμητή για μια εποχή, αλλά ανεπιθύμητη για μια άλλη. Μια βιολογική ντομάτα, λόγου χάριν, εάν καταναλωθεί ένα κρύο χειμωνιάτικο βράδυ, για τους περισσότερους ανθρώπους θα μετατραπεί σε βλαπτική ενέργεια. Και καθώς στον σύγχρονο πολιτισμό έχουμε τη δυνατότητα να γευόμαστε οποιαδήποτε στιγμή όλες τις τροφές, αυτός ο διαχωρισμός δεν γίνεται πάντα. Μια απλή οδηγία είναι να προσπαθούμε να συμβαδίζουμε με την εποχή, για να επωφελούμαστε από την ενέργειά της. Τον χειμώνα, λοιπόν, που η ενέργεια είναι ψυχρή, η τροφή μας πρέπει να μας δημιουργεί ζέστη. Την άνοιξη η διατροφή μας πρέπει να είναι πιο αποτοξινωτική και πιο θρεπτική, προσφέροντάς Τα πέντε στοιχεία μας το επιπλέον πλεονέκτημα να χάνου Ωστόσο, δεν είναι όλες οι τροφές κατάλληλες για όλους, και είναι δυνατό μια με πιο εύκολα βάρος. Στην ταοϊστική τροφή να είναι κατάλληλη για κάποια περίοδο της ζωής μας, αλλά όχι για πάντα. Αυτό έχει να κάνει με τα πέντε διαιτητική, όμως, δεν έχουν μόνο τα στοιχεία της κινεζικής φιλοσοφίας (Μέταλλο, Νερό, Ξύλο, Φωτιά και Γη). Η παθολογία, η προσωπικότητα, οι τάυλικά σημασία, αλλά και ο χρόσεις ενός ανθρώπου καθορίζονται από το κυρίαρχο στοιχείο στο οποίο ανήκει. Παράλληλα, ανάλογα με την νος μαγειρέματος, η σειρά που ηλικία, το φύλο, τη σωματική δραστηριότητα, την εποχή, την ώρα, τη φυσική μας θέση επάνω στη Γη, καθοθα μπουν τα υλικά, η ποσόρίζονται οι ενέργειες Yin-Yang που μας επηρεάζουν και, αναλόγως, το στοιχείο στο οποίο ανήκουμε. Γι’ τητα, τα είδη. Εν τέλει, όλα αυτό και δεν μπορεί να προταθεί ένα συγκεκριμένο είδος διατροφής για έναν άνθρωπο που να διαέχουν να κάνουν με την τηρηθεί για όλη του τη ζωή. Πρέπει, λοιπόν, πρώτα να «μάθουμε» το σώμα μας, ώστε να είμαστε ενέργεια: όλοι οι επιμέρους παράγοντες σε θέση να επιλέξουμε την κατάλληλη τροφή για εμάς, στη συγκεκριμένη φάση της ζωής μας. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι γενικώς οι τηγανητές πατάτες δεν μας κάνουν ιδικαταλήγουν σε έαίτερα καλό. Αν, όμως, στην περίοδο που διανύουμε, είμαστε άτονοι και με πονα σύνολο και λύ αργή ενέργεια, ένα τηγανητό φαγητό, που έχει δηλαδή μαγειρευτεί το επηρεάσε υψηλή θερμοκρασία, ενδεχομένως να μας χαρίσει ενέργεια. ζουν. Αν το ίδιο αυτό φαγητό το καταναλώσουμε σε άλλη φάση, θα μας βλάψει ενεργειακά.

 Σεπτέμβριος 2013

της Άννας Σταυροπούλου

της Χρύσας Πανταζή

Κ

Γεύση και φάρμακο

αι μόνο το γεγονός ότι στην ελληνική κουζίνα υπάρχει ξεχωριστή κατηγορία με το όνομα «λαδερά», δείχνει ότι η χρήση του εκτιμάται με ιδιαίτερο τρόπο από τους ελληνικούς ουρανίσκους. Όσον αφορά δε τους λαούς που δεν το διαθέτουν στην παραγωγική τους γκάμα, τα πράγματα έχουν ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον: Το ελαιόλαδο χρησιμοποιείται ως ένα είδος ντελικατέσεν για ειδικές συνταγές. Αλλά δεν είναι μόνον η γευστική πλευρά του ελαιολάδου που το κάνει πολύτιμο. Οι ιδιαίτερες θετικές επιδράσεις του στην υγεία, το έχουν κάνει αντικείμενο ερευνών που αποδεικνύουν ότι το προϊόν αυτό της μεσογειακής γης είναι ένα κανονικό φάρμακο, που μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη διατήρηση της καλής κατάστασης του οργανισμού μας. Έτσι, οι ειδικοί συνιστούν να επιλέγουμε κατά προτεραιότητα το ελαιόλαδο, έναντι άλλων τύπων λίπους στην καθημερινή μας μαγειρική, επιβεβαιώντας με επιστημονικές μεθόδους τη ρήση του Ιπποκράτη, ότι το ελαιόλαδο είναι «μέγα θεραπευτικό». Επίσης επισημαίνουν ότι το λάδι που περιέχει όλες τις ευεργετικές ουσίες είναι το παρθένο, που έχει παραχθεί με μηχανικές μεθόδους ή άλλες φυσικές επεξεργασίες, με συνθήκες που δεν προκαλούν την αλλοίωσή του. Η τυπολογία αυτή έχει υιοθετηθεί και από τη νομοθεσία, ώστε να ελέγχονται οι παραγωγοί και τα τυποποιημένα προϊόντα. Ειδικότερα, υπάρχουν δύο κατηγορίες παρθένου ελαιολάδου: Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (οξύτητα ≤0,8%) και το παρθένο ελαιόλαδο (οξύτητα ≤2,0%). Οι χαρακτηρισμοί αυτοί είναι σημαντικοί και ο καταναλωτής πρέπει να τους αναζητά στη συσκευασία του λαδιού που αγοράζει. Από αυτό συμπεραίνουμε, ότι είναι απαραίτητο να ελέγχουμε την προέλευση του ελαιολάδου και να μπορούμε να βεβαιωθούμε ότι παρέχει τις απαραίτητες διασφαλίσεις ποιότητας. Ένας τύπος ελαιολάδου, το αγουρέλαιο, παράγεται από άγουρες ελιές και διαφέρει από το κανονικό παρθένο, καθώς είναι ελαφρώς πικρό, με μια καυτερή επίγευση. Η σημασία του για την υγεία είναι τεράστια, γιατί περιέχει τις πολύ χρήσιμες αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες. Το α-

γουρέλαιο χάνει τις ιδιότητές του όσο «ωριμάζει», γι’ αυτό πρέπει να καταναλωθεί το αργότερο μέσα σε 3-4 μήνες μετά την παραγωγή του.

Πώς επιδρά το ελαιόλαδο στην υγεία μας Το ελαιόλαδο αποτελείται από μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που καταπολεμούν την κακή χοληστερόλη. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αθήνας απέδειξαν ότι στο ελαιόλαδο περιέχονται οι ουσίες ελαιοκανθάλη, με ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση, και ελαιασίνη, που είναι αντιοξειδωτική. Δηλαδή δύο συστατικά που αποτελούν ισχυρά φάρμακα για την προστασία της υγείας μας. Έχει αποδειχθεί ότι το ελαιόλαδο βελτιώνει την αντίσταση του οργανισμού στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Αποτρέπει τον σχηματισμό ελεύθερων ριζών, που προσβάλλουν τα κύτταρα και οδηγούν σε χρόνιες ή εκφυλιστικές παθήσεις. Βοηθά στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης χολολιθιάσεων. Καθώς έχει υψηλό δείκτη πεπτικότητας σε σχέση με άλλα λίπη, δεν απαιτεί την έκκριση μεγάλης ποσότητας γαστρικών υγρών, μειώνοντας τα φαινόμενα δυσπεψίας. Καθυστερεί τη διαδικασία της γήρανσης, συμβάλλοντας στον περιορισμό των αλλοιώσεων των εγκεφαλικών και νευρικών κυττάρων. Καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα.

Το ελαιόλαδο, βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής, έχει διαμορφώσει το γευστικό μας γούστο

Στις γυναίκες, έχει παρατηρηθεί επίδραση της χρήσης ελαιολάδου στη μείωση της πιθανότητας ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Είναι πλούσια πηγή βιταμινών A, B1, B2, C, D, E, K. Με επάλειψη στο δέρμα λειτουργεί ευεργετικά στην ενυδάτωση και την ανανέωση. Καταπραΰνει τη φαγούρα από δερματικούς ερεθισμούς.

Περιποίηση σώματος Το ελαιόλαδο μπορεί να γίνει ένα πρώτης τάξεως καλλυντικό, γι’ αυτό άλλωστε το συναντούμε συχνά στις ετικέτες σχετικών φυσικών προϊόντων του εμπορίου. Οι παρακάτω ιδέες μπορούν να σας φανούν χρήσιμες: Το ελαιόλαδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί για γαλάκτωμα σώματος, προσφέροντας έξτρα ενυδάτωση. Εάν τα μαλλιά σας είναι ξηρά και νιώθετε φαγούρα, φτιάξτε μια μάσκα με χλιαρό ελαιόλαδο και αφήστε την να δράσει για 20 λεπτά. Το ελαιόλαδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως υλικό ντεμακιγιάζ, που προσφέρει βαθύ καθαρισμό και ενυδάτωση. Εάν οι φτέρνες σας σκλήρυναν λόγω καλοκαιριού, αλείψτε τις με ένα μίγμα ελαιολάδου και λεμονιού, φορέστε κάλτσες και αφήστε τα υλικά να μαλακώσουν το δέρμα. Ένα αποτελεσματικό απολεπιστικό μίγμα μπορεί να γίνει με ελαιόλαδο και χοντρό αλάτι ή ζάχαρη.

21

Ασφαλιστικα προγραμματα

της Βίκυς Γερασίμου

Ασφάλεια τώρα και στο μέλλον

Δ

εν υπάρχει πιο ευσεβής πόθος από την επιθυμία ενός γονιού να εξασφαλίσει το μέλλον του παιδιού του και ιδιαίτερα σε εποχές σαν τη σημερινή, όπου το οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον μεταβάλλεται με ταχύτατους ρυθμούς και ο οικονομικός προγραμματισμός καθίσταται εγχείρημα δύσκολο έως και ακατόρθωτο. Και αυτό γιατί κυριαρχεί η αβεβαιότητα για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα τα επόμενα χρόνια και για το πώς οι ίδιοι θα επιτύχουν να παράσχουν στα παιδιά τους τα κατάλληλα εφόδια για να διαγράψουν τη δική τους πορεία. Για τους προνοητικούς υπάρχουν ασφαλιστικές λύσεις, ευέλικτες και οικονομικές, που μπορούν να εξασφαλίσουν στα παιδιά ότι μετά από κάποια χρόνια θα λάβουν ένα σημαντικό κεφάλαιο, με το οποίο θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν τις σπουδές τους, την επαγγελματική τους αποκατάσταση, ακόμα και την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας. Στα προγράμματα για τα παιδιά, τα οποία μπορούν να γίνουν από το πρώτο έτος της ηλικίας τους μέχρι και περίπου την ενηλικίωσή τους, συμβαλλόμενος είναι πάντα ο γονιός ή κάποιος στενός συγγενής και ασφαλιζόμενο το ανήλικο παιδί. Τα συμβόλαια αυτά, επίσης, συνοδεύονται από κάλυψη απαλλαγής καταβολής των ασφαλίστρων σε περίπτωση που ο συμβαλλόμενος - ο γονέας - λόγω θανάτου, ολικής ή μερικής ανικανότητας, δεν μπορεί να πληρώσει τα ασφάλιστρα. Αυτό σημαίνει ότι στην περίπτωση που ο ενήλικας συμβαλλόμενος δεν μπορεί να πληρώσει για τους παραπάνω λόγους, η ασφαλιστική εταιρεία αναλαμβάνει το κόστος των ασφαλίστρων και συνεχίζει να κρατά το συμβόλαιο σε ισχύ μέχρι και τη λήξη του, οπότε και θα καταβάλει στο ασφαλισμένο παιδί το κεφάλαιο που επρόκειτο εξαρχής να λάβει. Ο γονιός διασφαλίζει, με αυτόν τον τρόπο, ότι σε περίπτωση που συμβεί κάτι στον ίδιο, δεν θα χαθούν ή μειωθούν τα οφέλη από το ασφαλιστήριο πρόγραμμα.

Ασφάλεια πρώτης γραμμής Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2012 για το τι προγράμματα θα επέλεγαν οι καταναλωτές, τα αποταμιευτικά προγράμματα για παιδιά ήταν δεύτερα στη λίστα των προτεραιοτήτων των καταναλωτών μετά τα προγράμματα υγείας, επιλογή που σαφώς συν-

22

 Σεπτέμβριος 2013

H εξασφάλιση της υγείας, αλλά και του μέλλοντος των παιδιών είναι ζήτημα που δεν μπορεί, παρά να αποτελεί βασικό κομμάτι της γονικής μέριμνας

δέεται με την αγωνία των γονιών να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα κεφάλαια για τις σπουδές των παιδιών τους. Τα παιδικά προγράμματα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τα προγράμματα εγγυημένου επιτοκίου και τα unit linked, και εξαρτάται κυρίως από το αποταμιευτικό προφίλ του γονέα ποιο θα επιλέξει. Στην πρώτη περίπτωση ο ενδιαφερόμενος γνωρίζει εξ αρχής το ελάχιστο ποσό ασφαλίσματος όπως θα διαμορφωθεί στη λήξη του ασφαλιστηρίου, καθώς πρόκειται για προγράμματα που παρέχουν εγγυημένες αποδόσεις στη λήξη τους. Στη δεύτερη περίπτωση, τα unit linked προγράμματα στηρίζονται σε μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων και παρέχουν μικρότερες ή καθόλου εγγυήσεις, όμως οι πελάτες που τα επιλέγουν προσδοκούν σε υψηλότερες αποδόσεις. Όσον αφορά στα ασφάλιστρα των συμβολαίων αυτών, αυτά καταβάλλονται κάθε μήνα, τρίμηνο, εξάμηνο ή χρόνο και μπορεί το ποσό να είναι σταθερό ή να έχει προσυμφωνηθεί ετήσια αύξηση των ασφαλίστρων. Αν ένα πρόγραμμα περιέχει και καλύψεις υγείας, τα ασφάλιστρα δεν θα είναι σταθερά, καθώς αυξάνονται με διαφορετική λογική. Στις δυνατότητες που προσφέρουν οι ασφαλιστικές εταιρείες στα συμβόλαια αυτά είναι και: Η ενίσχυση του λογαριασμού με την κατάθεση ενός πρόσθετου κεφαλαίου από τον γονιό,

ώστε το τελικό ποσό που θα εισπράξει ο ασφαλιζόμενος με τη λήξη του συμβολαίου να είναι μεγαλύτερο από το προβλεπόμενο, Η καταβολή ενός ποσού κατά την έναρξη του συμβολαίου από τον γονέα, ο οποίος δεν θα καταβάλλει άλλα ασφάλιστρα μέχρι και τη λήξη του ασφαλιστηρίου.

Eπαγγελματική αποκατάσταση Συχνά οι γονείς συνδυάζουν τα αποταμιευτικά – επενδυτικά προγράμματα με καλύψεις υγείας και ε-

ξασφαλίζουν στο παιδί πλήρη νοσοκομειακή περίθαλψη λόγω ασθένειας ή ατυχήματος, διαγνωστικές εξετάσεις, επισκέψεις σε γιατρούς, ιατροφαρμακευτικές καλύψεις λόγω ατυχήματος και κάθε άλλη μορφή πρωτοβάθμιας ή νοσοκομειακής περίθαλψης. Στην αγορά προσφέρονται πολλά εναλλακτικά προγράμματα, με ή χωρίς απαλλαγές, με απεριό-

ριστα ή συγκεκριμένα κεφάλαια και με ποικιλία συμπληρωματικών καλύψεων. Ένα από τα πλεονεκτήματα που έχουν οι καλύψεις αυτές είναι ότι μετά από τη

2

η

Σημαντική προτεραιότητα μετά τα προγράμματα υγείας τα αποταμιευτικά προγράμματα για παιδιά

λήξη του προγράμματος, το παιδί, ως ενήλικας πλέον, μπορεί να συνάψει νέο ασφαλιστήριο συμβόλαιο υγείας με τις ίδιες, αν επιθυμεί, καλύψεις που είχε, χωρίς ωστόσο να πραγματοποιηθεί έλεγχος της ασφαλισιμότητάς του, χωρίς δηλαδή να ελεγχθεί η κατάσταση της υγείας του. Ο όρος αυτός είναι εξίσου σημαντικός γιατί, με τη σύναψη ενός παιδικού προγράμματος, ο γονιός εξασφαλίζει το παιδί του μακροχρόνια και ως προς τις καλύψεις υγείας, ακόμα και αν υπάρξει κάποιο πρόβλημα υγείας μέχρι την ενηλικίωση του παιδιού. Για την ασφάλιση, πέρα από τα απαραίτητα προσωπικά και οικονομικά στοιχεία, χρειάζεται να συμπληρωθεί και το ιατρικό ιστορικό, τόσο του παιδιού όσο και του συμβαλλόμενου γονιού. Ανάλογα με τις απαντήσεις στο ιατρικό ιστορικό, την ηλικία του γονιού και το πρόγραμμα που θα έχει επιλέξει, μπορεί να ζητηθεί από την ασφαλιστική εταιρεία περαιτέρω προασφαλιστικός ιατρικός έλεγχος, ο οποίος συνήθως γίνεται με έξοδα της εταιρείας σε συνεργαζόμενα με αυτήν διαγνωστικά κέντρα. Όταν παρέλθει η ισχύς του συμβολαίου, το παιδί έχει τη δυνατότητα να εισπράξει εφάπαξ το κεφάλαιο που δικαιούται βάσει της σύμβασης που έχει κάνει ή ακόμα και να συμφωνήσει να εισπράξει τμηματικά το ποσό, λαμβάνοντας ένα μηνιαίο εισόδημα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μέχρι να συμπληρωθεί το κεφάλαιο. Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως το ποσό αυτό μπορεί να το εισπράξει το ίδιο το παιδί και όχι οι γονείς του, προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο οι γονείς να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα αυτά για την κάλυψη γενικότερων εξόδων. Υπάρχουν αρκετές εταιρείες, ασφαλιστικές και μεσιτικές, που διαθέτουν ασφαλιστικά προγράμματα για παιδιά, για τα οποία μπορεί κανείς να ενημερωθεί από έναν πιστοποιημένο επαγγελματία ασφαλιστή, με τον οποίο θα συζητήσει για την κάλυψη των αναγκών του και τις επιλογές που μπορεί να κάνει ως προς τον τρόπο καταβολής των ασφαλίστρων, τα είδη των προγραμμάτων, τους τρόπους με τους οποίους θα καταβληθεί το ποσό στο παιδί με τη λήξη του συμβολαίου και τις πρόσθετες καλύψεις. Οι ενδιαφερόμενοι γονείς οφείλουν να κάνουν μία σοβαρή έρευνα, πριν πάρουν αυτή, τη σημαντική για τη ζωή και το μέλλον των παιδιών τους, απόφαση.

23

TEVA_kataxorisi_26.6x33_Layout 1 22/04/2013 1:15 μ.μ. Page 1

Δεν χρειάζεται να είναι ακριβό για να είναι πολύτιμο Τα γενόσημα φάρμακα διασφαλίζουν το ίδιο θεραπευτικό αποτέλεσμα με τα πρωτότυπα φάρμακα εξοικονομώντας πολύτιμους πόρους από τα ασφαλιστικά ταμεία προς όφελος όλων των πολιτών. Η TEVA είναι η κορυφαία εταιρεία παραγωγής γενοσήμων φαρμάκων και μεταξύ των 15 μεγαλύτερων φαρμακευτικών εταιρειών στον κόσμο. Εκτός από γενόσημα φάρμακα, αναπτύσσει και παράγει και καινοτόμα θεραπευτικά μόρια για νευρολογικές, αιματολογικές και ογκολογικές παθήσεις.

Γιατί στην ΤΕVA πιστεύουμε ότι η υγεία είναι ένα αγαθό για όλους. Και η προστασία της δεν χρειάζεται να είναι ακριβή.

TEVA Pharmaceuticals Hellas S.A. Κηφισίας 166Α & Σοφοκλέους 2, 151 26 Μαρούσι, Ελλάδα, Τηλ: +30 210 72 79 099 www.tevapharm.com