Περιοδικό ETEK Δεκεμβρίου, Τεύχος 283

ΤΕΥΧΟΣ 283 • ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Τ Ι Κ Ο Δ Ε ΛΤ Ι Ο

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Βιομετρική Τεχνολογία: Πρότυπα και προκλήσεις Μεταφορά υδρογόνου με αγωγούς: Τι ισχύει

Οδικά έργα στον Ακάμα • Αστοχίες που οφείλονται σε ελλείψεις ή και αδυναμίες επί των απαιτήσεων / γενικών προδιαγραφών που δόθηκαν από την αναθέτουσα αρχή στους μελετητές • Ανακοινώσεις από τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Κύπρου και το ICOMOS • Ποιο το ζητούμενο για τον Ακάμα και πώς το πραγματοποιούμε; * Ταχυδρομικό τέλος πληρωμένο * Ανοικτό αντικείμενο για Κύπρο/Αρ. Άδειας 98 * Κλειστό αντικείμενο για Κύπρο/Αρ. Άδειας 34 * Ανοικτό αντικείμενο για Εξωτερικό/Αρ. Άδειας 52

ISSN 1450-3379 (print), ISSN 2547-8605 (online)

1

KNAUF DIAMANT Premium γυψοσανίδα ελληνικής παραγωγής

Με την Knauf Diamant, οι τοίχοι γίνονται πολύτιμα δομικά στοιχεία για την καθημερινότητά μας!

■ Aνάρτηση μεγάλων φορτίων ■ Αντοχή στην κρούση ■ Αυξημένη ηχομόνωση ■ Αντοχή στη φωτιά ■ Αντοχή στην υγρασία KNAUF CYPRUS LIMITED: Χρίστου Ζεϊπέκκη 1, 4504 Βάσα Κελλακίου, P.O. Box 54589 3725 Λεμεσός Τηλ.: +357 25 821 040, Fax: +357 25 821 043 e-mail:knauf-cy@knauf.com www.knauf.com.cy,

2

Γυψοσανίδα Υψηλών Επιδόσεων

Θ Ε Μ ΑΤΑ

3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Το μηνιαίο περιοδικό και η ιστοσελίδα (www.etek.org.cy) αποτελούν την επίσημη φωνή του ΕΤΕΚ (τα οποία υποστηρίζονται από ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης - Facebook, LinkedIN, issuu και YouTube). Το περιοδικό αποστέλλεται ταχυδρομικώς ή/και ηλεκτρονικά σε περίπου 14.000 παραλήπτες, μέλη του ETEK, ανώτερα στελέχη δημόσιων οργανισμών και σε διευθυντικά στελέχη επιχειρήσεων. Τα μέλη του ΕΤΕΚ, τα οποία στις αρχές του 2022 αριθμούσαν 16.541 (υπάρχουν άτομα που είναι εγγεγραμμένα σε δύο ή και τρεις κλάδους), προέρχονται από τους κλάδους: Αρχιτεκτονική, Πολιτική Μηχανική, Μηχανολογική Μηχανική, Ηλεκτρονική Μηχανική περιλαμβανομένης της Μηχανικής της Πληροφορικής, Χημική Μηχανική, Μηχανική Μεταλλείων & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, Αγρονομική Τοπογραφική Μηχανική, Επιμέτρηση & Εκτίμηση Γης, Πολεοδομία – Χωροταξία.

Φωτό BirdLife Cyprus

ΥΠΕΎΘΥΝΟΣ ΈΚΔΟΣΗΣ

ΑΡΘΡΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 6

Περισσότεροι δρόμοι ή μικρότερες αποστάσεις; Της Έλενας Χριστοδούλου

ΘΕΜΑΤΑ 7

Οι προκλήσεις της πράσινης μετάβασης στα κατασκευαστικά έργα του ευρύτερου δημοσίου

8

Ανεπαρκείς οι όροι της ανάθεσης στα οδικά έργα του Ακάμα

12

Επιφυλακτικό το ΕΤΕΚ σε νέες αναπτύξεις στη Λίμνη Παραλιμνίου

13 16

Το ΕΤΕΚ ζητά αναθεώρηση της εγκυκλίου του ΤΠΟ για

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος Διεύθυνση: Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος Τηλ: +35722877644 / Φαξ: +35722730373 www.etek.org.cy cyprus@etek.org.cy Γραφείο ΕΤΕΚ στην Πάφο Οδός Σόλωνος 14-16 8010 Πάφος Τηλ: +35726912814 / Φαξ: +35726912799

ΚΑΤΆ ΝΌΜΟ ΥΠΕΎΘΥΝΟΣ

πιστοποιητικό εξωτερικής οριοθέτησης

Κωνσταντίνος Κωνσταντή (Πρόεδρος ΕΤΕΚ)

Προβληματικές προκηρύξεις έργων του Δημοσίου με τη μέθοδο

ΕΚΔΌΤΗΣ

Μελέτη - Κατασκευή

ΑΡΘΡΑ - ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ 22 Ποιο το ζητούμενο για τον Ακάμα και πώς το πραγματοποιούμε; 24 Πώς τα πρότυπα συμβάλλουν στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στον τομέα των μεταφορών 26 Βιομετρική Τεχνολογία: Πρότυπα και προκλήσεις 28 Μεταφορά υδρογόνου με αγωγούς: Τι ισχύει

ΓΝΩΡΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ www.gnora.com info@gnora.com Τηλ: +35722441922

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΊΑ Κατερίνα Στεφάνου ktrnstefanou@gmail.com

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΣΕΛΊΔΩΣΗ Το ΕΤΕΚ δεν φέρει οποιαδήποτε ευθύνη για την ορθότητα ή και το περιεχόμενο των ενυπόγραφων άρθρων ή/και αναλύσεων, που φιλοξενούνται στο Ενημερωτικό Δελτίο του τα οποία, σημειώνεται, δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκη την άποψη του Επιμελητηρίου αλλά των συγγραφέων τους. H δημοσίευση άρθρων που αποστέλλονται εναπόκειται στην κρίση της Συντακτικής Eπιτροπής του ενημερωτικού δελτίου.

4

Κυριακή Σοφοκλέους kyriakisofocles@gmail.com

ΔΙΑΦΗΜΊΣΕΙΣ adservicescentral@gmail.com Τηλ: +35796417895

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

5

5

EDITORIAL

Περισσότεροι δρόμοι ή μικρότερες αποστάσεις; Κάποτε ο πλανήτης γη ήταν ένα μοναδικό απεριόριστο πάρκο, τα ζώα που το όργωναν όφειλαν να αντιμετωπίσουν μια μεγάλη ποικιλία κινδύνων, αλλά η φύση έπλασε το καθένα από αυτά, ή τουλάχιστον τα πλέον προσαρμόσιμα, με τρόπο κατάλληλο να τους υπερπηδούν. Σε αυτούς τους κινδύνους δεν υπήρχαν τα αυτοκίνητα, τα οποία εμφανίστηκαν μόλις το 1883 όταν ιδρύθηκε η πρώτη αυτοκινητοβιομηχανία σε παγκόσμιο επίπεδο από τον Καρλ Μπενζ, για να ακολουθήσουν όλες οι άλλες. Η αυτοκινητοβιομηχανία είχε αποτελέσει στάδιο εξέλιξης στην ανθρωπότητα, οδηγώντας στη σταδιακή απομάκρυνση παλαιών μεταφορικών μέσων όπως η άμαξα. Η Ιταλία ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που άρχισε να κατασκευάζει αυτοκινητόδρομους, δηλαδή δρόμους ταχείας κυκλοφορίας μόνο για αυτοκίνητα. Ο πολιτικός μηχανικός και επιχειρηματίας Πιέρο Πουριτσέλι πήρε τις πρώτες άδειες για να κατασκευάσει έναν δημόσιας χρήσης δρόμο ταχείας κυκλοφορίας το 1921 και ολοκλήρωσε την κατασκευή του (μίας λωρίδας ανά κατεύθυνση) μεταξύ 1924 και 1926. Από μελέτη βασισμένη σε ανάλυση 36 χιλιάδων χιλιομέτρων δρόμου, προέκυψε ότι οι δρόμοι κατακερματίζουν τη γη σε 600 χιλιάδες τεμάχια από τα οποία περισσότερα από τα μισά έχουν επιφάνεια μικρότερη από ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο και μόνο 7% ξεπερνά το εμβαδό των 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ενώ το 80% των τεμαχίων αυτών καλύπτει επιφάνεια μικρότερη από 5 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τέλος, μόνο το ένα τρίτο της επιφάνειας της γης είναι πραγματικά άγριο. Σύμφωνα με μελέτες που έγιναν, μέχρι το 2050 θα κατασκευαστούν ακόμα 25 εκατομμύρια χιλιόμετρα δρόμων, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων θα βρίσκεται στις αναπτυσσόμενες χώρες. Για να μην δημιουργήσουν μεγαλύτερη εμπλοκή στην ήδη κρίσιμη κατάσταση αυτοί οι δρόμοι, δημιουργήθηκε ένα σύστημα χαρτογράφησης που δείχνει τις περιοχές που είναι καταλληλότερες να φιλοξενήσουν νέους δρόμους, ώστε να προστατευτεί κατά το δυνατόν η βιοποικιλότητα. Οι νέοι δρόμοι σχεδιάζονται με στρατηγική για να εξυπηρετήσουν ζώνες ήδη εκχερσωμένες και με κακή σύνδεση μεταξύ τους, για να μπορέσει να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη της γεωργίας. Μέχρι το 2050 επίσης, προβλέπεται ότι ο αριθμός των αυτοκινήτων στους δρόμους θα είναι συνολικά τρία δισεκατομμύρια, με το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού να αναμένεται να ζει σε αστικές πόλεις μέχρι τότε. Η εξάρτηση από το αυτοκίνητο είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα δημόσιας υγείας. Κάθε μέρα περίπου 3.000 άνθρωποι πεθαίνουν και 30.000 τραυματίζονται σοβαρά στους δρόμους όλου του κόσμου σε τροχαίες συγκρούσεις. Το μέσο οικογενειακό αυτοκίνητο που καλύπτει 15.000 χλμ. τον χρόνο εκπέμπει 3 τόνους διοξειδίου του άνθρακα κατ’ έτος. 150 μεγάλα δέντρα απαιτούνται για να απορροφήσουν 1 τόνο του CO2 ετησίως ή μια δασική περιοχή 5 στρεμμάτων. Τα εναπομείναντα δάση της Ευρώπης μπορούν να απορροφήσουν μόνο το 30% της ρύπανσης από CO2. Μελέτες επίσης έδειξαν ότι τα παιδιά που ζούσαν σε δρόμους απ’ όπου περνούσαν πάνω από 20.000 αυτοκίνητα την ημέρα είχαν εξαπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο από αυτά που ζούσαν σε πιο ήσυχες γειτονιές,

Συντακτική Επιτροπή

όπου η τοπική κίνηση ήταν μικρότερη από 500 οχήματα την ημέρα. Τα αυτοκίνητα σήμερα σκοτώνουν κόσμο με τον ρυθμό 10 συγκρούσεων τζάμπο την ημέρα, κι αυτές είναι μόνο οι άμεσες απώλειες· επιπρόσθετα περίπου 3 εκατομμύρια ζωές χάνονται κάθε χρόνο από τη ρύπανση του αέρα, της οποίας τα αυτοκίνητα είναι η μεγαλύτερη πηγή. Στην προσπάθεια περιορισμού της χρήσης του αυτοκινήτου μπήκε στη ζωή μας η έννοια της βιώσιμης κινητικότητας, μια έννοια αντιφατική και αμφιλεγόμενη, που χρησιμοποιείται για την υλοποίηση πολιτικών μεταφορών που είναι αντικρουόμενες μεταξύ τους, τόσο στις αστικές όσο και στις υπεραστικές μεταφορές. Η βιώσιμη αστική κινητικότητα επιδιώκει να δημιουργήσει ένα βιώσιμο σύστημα αστικών μεταφορών με την εξασφάλιση της προσβασιμότητας, τη βελτίωση της ασφάλειας, τη μείωση της ρύπανσης, της ηχορύπανσης, των εκπομπών του θερμοκηπίου και της κατανάλωσης ενέργειας, την αύξηση της αποδοτικότητας των μεταφορών ανθρώπων και εμπορευμάτων και κυρίως την ενίσχυση της ελκυστικότητας και της ποιότητας του αστικού περιβάλλοντος και σχεδιασμού. Για να υπάρξει πραγματικά βιώσιμη κινητικότητα, η πόλη του 21ου αιώνα πρέπει να εγκαταλείψει το μοντέλο του 20ού αιώνα που στηριζόταν κυρίως στο αυτοκίνητο και να στραφεί στα μέσα μαζικής μεταφοράς και, σε χώρες με χαμηλότερες θερμοκρασίες από τη δική μας, στο ποδήλατο και στους πεζούς. Πόσο εφικτό όμως είναι αυτό για τη χώρα μας; Μια χώρα που στην ουσία δεν έχει μέσα μαζικής μεταφοράς και η χρήση του αυτοκινήτου είναι το κύριο μέσο μετακίνησης. Σε όλο τον κόσμο οι πόλεις μεγαλώνουν ανεξέλεγκτα και μαζί τους τα ανάλογα προβλήματα. Σε αυτά περιλαμβάνεται η κοινωνική ανισότητα, ο αποκλεισμός, δίκτυα μαζικής μεταφοράς σε συμφόρηση, η αιθαλομίχλη και οι αντίστοιχες επιβλαβείς συνέπειες για την υγεία και το περιβάλλον. Μια ιδέα για το πώς το μέλλον θα μπορούσε να γίνει πιο βιώσιμο και πιο υγιές ήρθε με την «πόλη των 15 λεπτών». Η βασική ιδέα πίσω από αυτό το πολεοδομικό εγχείρημα στοχεύει στην καλύτερη ποιότητα ζωής για τους κατοίκους των πόλεων και την κάλυψη όλων των βασικών τους αναγκών σε απόσταση 15 περίπου λεπτών. Κάτι που μοιάζει ουτοπικό σήμερα για τους ανθρώπους που μένουν σε μεγάλες πόλεις, καθώς η κυκλοφοριακή συμφόρηση στον δρόμο για τη δουλειά όπως και οι κακές συνδέσεις με τα μέσα μαζικής μεταφοράς κοστίζουν πολύ χρόνο και νεύρα στους κατοίκους, αλλά όχι και τόσο δύσκολο να εφαρμοστεί σε μια μικρή χώρα όπως είναι η δική μας. Είτε πρόκειται για τον δρόμο για τη δουλειά, τα καταστήματα, τα σχολεία, το ιατρείο, τα γήπεδα, τα πάρκα, τα εστιατόρια ή τα πολιτιστικά ιδρύματα, όλα έχουν να κάνουν με την «πρόσβαση για όλους, οποιαδήποτε στιγμή», γράφει ο Κάρλος Μορένο, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, ο οποίος διατύπωσε πρώτος την ιδέα το 2016. Μια ιδέα που βάζει στην πρώτη γραμμή του πολεοδομικού σχεδιασμού τους ανθρώπους και τις ανάγκες τους, ένα είδος «ανθρωποκεντρικού σχεδιασμού». Μια ιδέα που θα μπορούσε να εφαρμοστεί εύκολα σε πόλεις όπως οι δικές μας. Έλενα Χριστοδούλου, Αρχιτέκτονας

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Έλενα Χριστοδούλου - Αρχιτέκτονας • ΜΕΛΗ: Μαρία Θεοδούλου - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Δρ Γεώργιος Παναγή - Ηλεκτρονικός Μηχανικός, Σωτήρης Πολυδώρου - Αρχιτέκτονας • YΠΕΎΘΥΝH ΎΛΗΣ: Αντριάνα Μιλτιάδου - Γραμματειακή Λειτουργός ΕΤΕΚ • ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Χάρης Σταυρινού - Επιστημονικός Λειτουργός ΕΤΕΚ

6

ΘΕΜΑΤΑ

Οι προκλήσεις της πράσινης μετάβασης Με επιστολή του προς τον υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Αλέξη Βαφεάδη το Επιμελητήριο αναφέρεται στην ετοιμασία και δημοσίευση κατευθυντήριων γραμμών πολιτικής για τα κατασκευαστικά έργα του ευρύτερου δημοσίου ενόψει των στόχων της πράσινης μετάβασης. Όπως επισημαίνει το ΕΤΕΚ το ορόσημο του 2030 δεν είναι μακριά, ενώ η σχετική ευρωπαϊκή Οδηγία καθίσταται αυστηρότερη όσον αφορά τους στόχους της ενεργειακής απόδοσης, περιλαμβανομένων και των κτηρίων. Στην επιστολή, που υπογράφεται από τον πρόεδρο Κωνσταντίνο Κωνσταντή, το ΕΤΕΚ αναφέρει ότι ήδη εκπονεί ένα πλαίσιο θεματικών και γενικών απαιτήσεων, ώστε να συνδράμει την όλη διαδικασία. Ακολουθεί η επιστολή: «1. Χαιρετίζουμε Ο υπουργός και συγχαίρουμε την πρόθεσή σας να δράσουμε προληπτικά. Το 2030 δεν είναι Μεταφορών, μακριά και οι στόχοι της Πράσινης ΜετάΕπικοινωνιών και βασης έχουν αρκετές προκλήσεις. Έργων δύναται 2. Η χρονική συγκυρία της πρόθεσής σας αυτής είναι ιδιαίτερα σημαντική. Επί να ετοιμάζει και του προκειμένου σημειώνεται πως στις να δημοσιεύει 13.09.2023 δημοσιεύθηκε η νέα Οδηγία για κατευθυντήριες την ενεργειακή απόδοση [2023/1791/ΕΕ] η οποία μεταξύ άλλων ορίζει πολύ πιο φιλό- γραμμές πολιτικής δοξους στόχους για τη βελτίωση της ενεργια τις τεχνικές γειακής απόδοσης περιλαμβανομένων και προδιαγραφές των κτηρίων. Ειδικότερα ως προς τους υποχρεωτικούς στόχους για τις ανακαινίσεις, με οικοδομικών και τη νέα Οδηγία έχει μεγαλώσει πολύ το πεδίο τεχνικών έργων εφαρμογής (το “…των κτηρίων που είναι ιδιόκτητα και καταλαμβανόμενα από την κεντρική δημόσια διοίκηση…” έγινε “…των κτηρίων, που ανήκουν σε δημόσιους φορείς…”). [Σημ. “δημόσιοι φορείς”: εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές αρχές και οντότητες που χρηματοδοτούνται και διοικούνται άμεσα από τις εν λόγω αρχές, αλλά δεν έχουν βιομηχανικό ή εμπορικό χαρακτήρα] 3. Στο πλαίσιο αυτό η αναγκαιότητα καθοδήγησης και φορέων του ευρύτερου δημοσίου ως προς αυτή την πτυχή καθίσταται ακόμη πιο σημαντική.

4. Ως πρώτη και άμεση η αντίδρασή μας επί των σκέψεων είναι η εισήγηση να τροποποιηθεί ο νόμος ν. 73(I)/2016 περί της Ρύθμισης των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων και για Συναφή Θέματα, και ειδικότερα το άρθρο 39 αυτού. Η εισήγησή μας αφορά την προσθήκη στο έκτο εδάφιο (ή όπου κριθεί πως ταιριάζει καλύτερα) του άρθρου 39 (Τεχνικές Προδιαγραφές) του πιο κάτω αναφερόμενου κειμένου:

Νοείται ότι στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης, ο υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων δύναται να ετοιμάζει και να δημοσιεύει κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής σε σχέση με τις τεχνικές προδιαγραφές οικοδομικών και τεχνικών έργων. Νοείται περαιτέρω πως οι κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής μπορεί να περιλαμβάνουν ζητήματα ενεργειακής απόδοσης, βέλτιστης ανταποδοτικότητας των φυσικών πόρων, καθώς και ζητήματα που σχετίζονται με την κυκλική οικονομία, την περιβαλλοντική προστασία και τη βιώσιμη αστική κινητικότητα. Στο σημείο αυτό να σημειωθεί πως η προσέγγιση αυτή (της ετοιμασίας κατευθυντήριων γραμμών πολιτικής από τον αρμόδιο υπουργό για ένα θέμα στο οποίο υπάρχουν και άλλοι εμπλεκόμενοι κατά την εκτέλεση) δεν είναι ασυνήθιστη στην κυπριακή νομοθεσία. Συγκεκριμένα συναντάται εκτενώς στον περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμο.

5. Σε ό,τι αφορά δε την ετοιμασία των κατευθυντήριων γραμμών πολιτικής η κατ’ αρχήν άποψή μας είναι πως σε σχέση με την πρωτογενή συγγραφή αυτές οφείλουν να είναι αποτέλεσμα δομημένης επαγγελματικής και διεπιστημονικής εργασίας. Νοείται πως είμαστε στη διάθεσή σας για να συζητήσουμε περαιτέρω οποιαδήποτε πτυχή της κατ’ αρχήν εισήγησής μας και να σας βοηθήσουμε εφόσον συμφωνείτε με το περίγραμμα της εισήγησης και στα επόμενα στάδια περιλαμβανομένων και τυχόν διαδικαστικών θέματών όπως ετοιμασία όρων εντολής, περιγράμματος πλαισίου πολιτικής, καθοδήγησης κατά τη συγγραφή, ομότιμης αξιολόγησης κ.ο.κ. Με αυτό τον τρόπο θεωρούμε πως μπορεί να μετουσιωθεί η σκέψη που μας μεταφέρατε στη συνάντηση που είχαμε σε απτά και συγκεκριμένα αποτελέσματα, και στο τέλος αυτή να είναι μία από τις σημαντικές παρακαταθήκες που θα αφήσετε. Σε κάθε περίπτωση το ΕΤΕΚ έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία της επεξεργασίας ενός πλαισίου και πρότασης περιεχομένων, θεματικών και γενικών απαιτήσεων που θα μπορούσε να ήταν η βάση των υπό αναφορά κατευθυντήριων γραμμών και θα επανέλθει επί τούτου».

7

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Ανεπαρκείς οι όροι της ανάθεσης στα έργα του Ακάμα Με επιστολή που απευθύνεται στον υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης Φαίνεται και Περιβάλλοντος Πέτρο Ξενοφώντος παρενέβη το ΕΤΕΚ στο θέμα των οδικών πως υπήρξαν έργων που διεξάγονται στην περιοχή του σημαντικές Ακάμα, ένα ζήτημα που έχει πάρει μεγάλη δημοσιότητα το τελευταίο διάστημα. Η αστοχίες κατά τον επιστολή φέρει τον τίτλο «Βελτίωση του σχεδιασμό είτε οδικού δικτύου στην περιοχή του Ακάμα» και υπογράφεται από τον πρόεδρο του την υλοποίηση των Επιμελητηρίου Κωνσταντίνο Κωνσταντή. έργων Οι επισημάνσεις του ΕΤΕΚ διατυπώνονται ως εξής: «1. Το ΕΤΕΚ είχε στηρίξει τις ενέργειες που προηγήθηκαν για να μπει μια τάξη στην ακαταστασία που επικρατεί στην ευρύτερη περιοχή του Ακάμα, τόσο σε ό,τι αφορά την εκπόνηση ενός Τοπικού Σχεδίου που να αναγνωρίζει τη μοναδική αξία της χερσονήσου, όσο και σε σχέση με την ανάγκη βελτίωσης του οδικού δικτύου. Συναφώς, στήριξε τη δημιουργία ήπιων υποστηρικτικών υποδομών μέσω αρχιτεκτονικού διαγωνισμού.

2. Παρακολουθώντας την εξέλιξη των έργων αλλά και τη δημόσια συζήτηση που διεξάγεται για το θέμα φαίνεται πως υπήρξαν σημαντικές αστοχίες κατά τον σχεδιασμό / υλοποίηση των έργων. Με βάση τις πληροφορίες που δόθηκαν, ειδικά στο πλαίσιο σχετικής παρουσίασης που έγινε στις 17.11.2023, στην οποία το ΕΤΕΚ εκπροσωπήθηκε, φαίνεται εκ πρώτης όψεως πως οι αστοχίες οφείλονται σε ελλείψεις ή και αδυναμίες επί των απαιτήσεων / γενικών προδιαγραφών που δόθηκαν από την αναθέτουσα αρχή στους μελετητές.

3. Ενόψει των πιο πάνω και με γνώμονα την περιβαλλοντική προστασία της περιοχής και την αποφυγή ανάλογων προβλημάτων στο μέλλον, εισηγούμαστε τάχιστα να: (α) αξιολογηθούν οι απαιτήσεις / γενικές προδιαγραφές τις οποίες έχει δώσει η αναθέτουσα αρχή στους μελετητές, και το ενδεχόμενο αυτές να μην λαμβάνουν υπόψη ή/και να μην είχαν προσαρμοστεί επαρκώς, είτε από άγνοια, είτε από κεκτημένη ταχύτητα, στα μοναδικά περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της περιοχής

8

(β) αξιολογηθεί η επιλογή της συγκεκριμένης αναθέτουσας αρχής ή και το ενδεχόμενο ενίσχυσής της με τεχνογνωσία και εμπειρογνωμοσύνη για τη βέλτιστη διαχείριση ενός τέτοιου μοναδικού έργου (γ) αξιολογηθεί η αξιοποίηση της ομότιμης αξιολόγησης των μελετών, προδιαγραφών και ειδικών απαιτήσεων που θα καθοριστούν και θα αφορούν τις εργασίες, από κατάλληλους εξειδικευμένους επαγγελματίες, οι οποίοι θα μπορούσαν να λογοδοτούν σε θεσμό άλλο από την αναθέτουσα αρχή Χαρακτηριστικά σημειώνεται πως με βάση δημοσιεύματα φαίνεται πως δεν τηρείται, γιατί κατά πάσα πιθανότητα δεν έχει προδιαγραφεί, η προσέγγιση της τμηματικής υλοποίησης του έργου, κάτι το οποίο είναι συνήθης πρακτική για να μειωθεί η περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής (δ) αξιολογηθεί ο ορισμός εξειδικευμένου επόπτη ο οποίος θα έχει όρο εντολής τη στενή παρακολούθηση της υλοποίησης του έργου σε σχέση με την αδειοδότηση με έμφαση στην τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ο οποίος και πάλι θα μπορούσε να λογοδοτεί σε θεσμό άλλο από την αναθέτουσα αρχή 4. Σε ό,τι αφορά σκέψεις για παύση ή διακοπή του έργου η δική μας εισήγηση είναι πως θα πρέπει να αξιολογηθούν και να σταθμιστούν διάφορες παράμετροι. Σε κάθε περίπτωση η όποια απόφαση δεν θα πρέπει να δώσει έμφαση στα συμβατικά θέματα που προκύπτουν, αλλά κυρίως στη χρονική παράταση που εκ των πραγμάτων αναπόφευκτα θα δοθεί εάν η απόφαση είναι παύση, για ένα τεράστιο σε μήκος ανοικτό εργοτάξιο, εντός μιας εξαιρετικά ευαίσθητης περιβαλλοντικά περιοχής. Θεωρούμε πως αυτό που προέχει είναι η άμεση επαναξιολόγηση της όλης διαδικασίας. Η λήψη αποφάσεων επί διορθωτικών ενεργειών, περιλαμβανομένων και ενεργειών για επαναφορά περιοχών στην προηγούμενή τους κατάσταση, οφείλει να γίνει προσεκτικά και μελετημένα μεν, με γρήγορους ρυθμούς δε.

5. Το ΕΤΕΚ τίθεται στη διάθεσή σας για να σας βοηθήσει εάν του ζητηθεί, επί οποιασδήποτε απόφασης και αν λάβετε και ειδικότερα σε σχέση με τις προτάσεις που έχουμε καταθέσει. Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση ή πρόσθετη πληροφορία» καταλήγει το κείμενο.

ΘΕΜΑΤΑ

Ανακοίνωση ΣΑΚ για τον Ακάμα Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου χαιρετίζει την όποια ενέργεια στοχεύει στην οριοθέτηση του κύριου οδικού δικτύου εντός του Εθνικού Πάρκου Ακάμα, για διασφάλιση του ευαίσθητου οικοσυστήματος από τις αρνητικές επιπτώσεις και την άλογη, μη ασφαλή διακίνηση επισκεπτών με οχήματα σε μη κατηγοριοποιημένους δρόμους (συνολικά 100 χιλιομέτρων). Με ιδιαίτερη ανησυχία, η κοινωνία γίνεται μάρτυρας μιας έντονης κατασκευαστικής δραστηριότητας εντός του περιβαλλοντικά ευαίσθητου χώρου, που προκαλεί σοβαρή αλλοίωση του τοπίου και του εδάφους με υπέρ-εκσκαφές και μπάζα κατά μήκος του νέου, προτεινόμενου οδικού δικτύου. Λαμβάνοντας δε υπόψη την ένταξη της συγκεκριμένης περιοχής στο δί-

κτυο Natura 2000 ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας με την Οδηγία 79/409/ EEC, είναι σημαντικό κάθε έργο ανάπτυξης στον Ακάμα να διενεργείται στη βάση λεπτομερών μελετών με ήπιες παρεμβάσεις και έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος, ώστε να αναχαιτιστεί κάθε πιθανή διάσπαρτη ανάπτυξη που θα μπορούσε να απειλήσει τον πολύτιμο και μοναδικό εθνικό πλούτο της Κύπρου. Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου καλεί τα αρμόδια υπουργεία και τα εμπλεκόμενα μέρη να προβούν σε άμεση επαναξιολόγηση του σχεδιασμού των κατασκευών καθώς και των τυχόν μετέπειτα έργων, με στόχο τη διαμόρφωση ενιαίου σχεδίου Ακάμα, στη βάση διεθνών προτύπων και νενομισμένων διαφανών διαδικασιών, που να ανταποκρίνονται στις τοπικές ανάγκες της περιοχής, αναγνωρίζοντας και αξιοποιώντας παράλληλα την ποικιλομορφία του φυσικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, κρίνεται επιβεβλημένη η ένταξη ειδικών συμβούλων / εμπειρογνωμόνων στη διαδικασία επαναξιολόγησης και επανασχεδιασμού με ειδίκευση σε θέματα που άπτονται της περιβαλλοντικής διαχείρισης, προστασίας, και διαφύλαξης περιοχών Natura. Καλούνται όλοι οι φορείς, αρμόδιες αρχές, περιβαλλοντικές οργανώσεις, επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό, σε ανοιχτή συζήτηση και συνεργασία, ως προς τα σημεία Σχεδίου που χρήζουν βελτίωσης, ώστε να τεθούν οι παράμετροι για τη διατήρηση του μοναδικού τοπίου του Ακάμα.

Μη φιλικοί στο περιβάλλον δρόμοι, υποστηρίζει το ICOMOS Κύπρου Ο Ακάμας ως περιοχή ενταγμένη στο Δίκτυο Natura 2000 με σημαντικό απόθεμα φυσικού περιβάλλοντος Κοινοτικής σημασίας, και η οποία παρουσιάζει ταυτόχρονα σημαντικό απόθεμα πολιτιστικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, ενδιαφέρει άμεσα το ICOMOS, που πάγια μέριμνά του είναι η προστασία Μνημείων και Χώρων. Πρόσφατα συζητήθηκε έντονα το μέγεθος και οι ακατάλληλες επεμβάσεις από κατασκευές δρόμων εντός των Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000 ή/και «Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα (ΕΔΠΑ)», όπως βαθιές και πλατιές εκσκαφές, τοίχοι αντιστήριξης με ακατάλληλες επενδύσεις με πέτρα και αμφίβολα υλικά πλήρωσης των υπερμεγέθων εκσκαφών. Πάγια θέση του ICOMOS Κύπρου, ως θεσμικού Σύμβουλου της UNESCO, ήταν και είναι η κήρυξη των περιοχών προστασίας ενταγμένων στο δίκτυο Natura 2000 -Χερσόνησος Ακάμα σε διεθνών προδιαγραφών Εθνικό Πάρκο (IUCN) ή/και Απόθεμα Βιόσφαιρας (UNESCO). Δυστυχώς το 2016 αποφασίστηκε η μετονομασία των κρατικών δασών του Ακάμα τα οποία αποτελούν το 75% των περιοχών Natura 2000 - Χερσόνησος Ακάμα σε Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα (δήθεν προσωρινά) και η εφαρμογή Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης του ΕΔΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο υλοποιείται αυτό το διάστημα η κατασκευή (βελτίωση;) ορισμένων δρόμων εντός και εκτός του ΕΔΠΑ, η συνέχιση της κατασκευής των οποίων έχει αποφασιστεί να διακοπεί μέχρι να διεξαχθεί έρευνα τήρησης ή μη των όρων που τέθηκαν από την Περιβαλλοντική Αρχή καθώς και έρευνα για άλλα συναφή θέματα. Το ICOMOS Κύπρου εκφράζει την αντίθεσή του για το μεγάλο μέγεθος και τις ακατάλληλες κατασκευαστικές λεπτομέρειες των δρόμων που υλοποιούνται αλλά

και ιδιαίτερα για τη χρήση που έπεται αυτών των δρόμων από ιδιωτικά οχήματα και τετράτροχες μοτοσυκλέτες καθώς και των προβλεπόμενων χώρων στάθμευσης εντός του ΕΔΠΑ. Με αυτή την ευκαιρία εκφράζουμε τη σύμφωνη γνώμη μας μεν στην (ελαφριά) βελτίωση των δρόμων που έχουν αποφασιστεί με κατασκευές φιλικές στο περιβάλλον. Θεωρούμε όμως ότι αυτοί οι δρόμοι, στο πλαίσιο και της βιώσιμης κινητικότητας, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ΜΟΝΟ από δημόσια μέσα μεταφοράς και όχι από ιδιωτικά οχήματα. Εκφράζουμε την αμφισβήτησή μας για τις προβλεπόμενες κατασκευές όπως πολλά χιλιόμετρα δρόμων (85 χλμ), 650 χώρων στάθμευσης, 14 κόμβων με χώρους αναψυχής και μικροεμπορίου και 8 πύλες εισόδου εντός του ΕΔΠΑ, ορισμένα από τα πιο πάνω χωροθετημένα κατά παράβαση του Πρωτοκόλλου της Βαρκελώνης για την προστασία των ακτών. Τέτοιες υποδομές υποβαθμίζουν το φυσικό περιβάλλον αλλά επιπλέον ανταγωνίζονται άνισα την ίδια την ανάπτυξη των κοινοτήτων του Ακάμα. Τέλος το ICOMOS Κύπρου χαιρετίζει την είδηση για ανακοπή των εκεί οδικών έργων εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας με την ελπίδα ότι θα δοθεί ευκαιρία να γίνουν κάποιες δεύτερες σκέψεις για να μειωθεί το εύρος των ασύμβατων αναπτύξεων προς τον σκοπό μείωσης των καταστροφικών επεμβάσεων στο Περιβάλλον του Ακάμα, σημειώνουμε όμως ότι μετά από αυτή την απόφαση και μέχρι και τις 24/11/23 διενεργούνταν ακόμη εργασίες. ΔΣ Κυπριακής Επιτροπής του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Χώρων ICOMOS - Παράρτημα Κύπρου

9

Θ Ε Μ ΑΤΑ

10

Θ Ε Μ ΑΤΑ

11

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Αναπτύξεις στην περιοχή Λίμνης Παραλιμνίου Επιστολή με θέμα τις συστάσεις ad hoc επιτροπής για τον καθορισμό ειδικών όρων κατά την αδειοδότηση ΕΤΕΚ: Δεν συστήνεται προτεινόμενων αναπτύξεων σε πενέα κατασκευή ή ριοχή στη Λίμνη Παραλιμνίου στην προσθήκες μέχρι οποία υπάρχουν αδειοδοτημένα οικόπεδα και υφιστάμενες οικοδομές και την ολοκλήρωση της η οποία έχει χαρακτηριστεί ως Ζώνη επαναξιολόγησης Γεωλογικής Καταλληλότητας 00Α απέτης περιοχής από στειλε το Επιμελητήριο στον υπουργό Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Ζώνη Γεωλογικής Περιβάλλοντος, τον διευθυντή του Καταλληλότητας 00Α Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και τον δήμαρχο Παραλιμνίου. Το ΕΤΕΚ υπενθυμίζει ότι έχει πραγματοποιηθεί, τον Ιούνιο του 2022, συνάντηση στο Υπουργείο Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για το θέμα της περιοχής της Λίμνης Παραλιμνίου, στην οποία δεν συστήνεται νέα κατασκευή ή προσθήκη σε υφιστάμενη ανάπτυξη / οικοδομή / κατασκευή, μέχρι και την ολοκλήρωση της εξέτασης του ενδεχομένου ένταξης της περιοχής ή μέρους της περιοχής σε Ζώνη Γεωλογικής Καταλληλότητας 00 (Λευκή Ζώνη) ή σε Ζώνη 01. Όπως σημειώνει το ΕΤΕΚ «Κατά την προαναφερόμενη συνάντηση αποφασίστηκε η σύσταση επιτροπής με όρους εντολής την εξέταση των όρων βάσει των οποίων θα μπορούσε να επιτραπεί η υλοποίηση αναπτύξεων στο μέρος της περιοχής της Λίμνης Παραλιμνίου στο οποίο υπάρχουν αδειοδοτημένα οικόπεδα, υπό προϋποθέσεις που να διασφαλίζουν την ασφάλεια των κατοίκων, των διερχομένων και των οικοδομών / περιουσιών στην περιοχή. Όπως σημειώθηκε κατά την προαναφερόμενη συνάντηση, οι εν λόγω όροι / προϋποθέσεις θα πρέπει να είναι επιπρόσθετοι της απαίτησης εκπόνησης γεωλογικής/γεωτεχνικής μελέτης που τίθεται σε περιοχές που εμπίπτουν σε Ζώνες Γεωλογικής Καταλληλότητας 01. Κατά τη συνάντηση αποφασίστηκε επίσης η εν λόγω επιτροπή να συναποτελείται από εκπροσώπους του ΕΤΕΚ, του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης και του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως. Επί του προκειμένου σημειώνουμε πως η επιτροπή έχει ολοκληρώσει το

12

έργο της και σε συνέχεια διαβούλευσης με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, επισυνάπτουμε την πρότασή της η οποία αφορά τον καθορισμό ειδικών όρων κατά την αδειοδότηση προτεινόμενων αναπτύξεων σε περιοχή στη Λίμνη Παραλιμνίου στην οποία υπάρχουν αδειοδοτημένα οικόπεδα και υφιστάμενες οικοδομές και η οποία έχει χαρακτηριστεί ως Ζώνη Γεωλογικής Καταλληλότητας 00Α. Επισημαίνεται πως στο κείμενο των όρων που θα τίθενται κατά την αδειοδότηση αναπτύξεων στην εν λόγω περιοχή περιλαμβάνεται επισήμανση ότι την πλήρη και αποκλειστική ευθύνη για την επιλογή του τύπου θεμελίωσης και για την ορθή μελέτη της θεμελίωσης και της ανωδομής προτεινόμενων αναπτύξεων στη συγκεκριμένη περιοχή, φέρει ο μελετητής που εκπονεί τη στατική και αντισεισμική μελέτη (αποποίηση ευθύνης). Σε συνέχεια των πιο πάνω, παρακαλούμε να προχωρήσετε στην υιοθέτηση των εν λόγω όρων κατά την έκδοση πολεοδομικής άδειας για προτεινόμενες αναπτύξεις που εμπίπτουν στη συγκεκριμένη περιοχή». Η επιστολή με τις θέσεις του ΕΤΕΚ κοινοποιήθηκε στον διευθυντή του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης, τον διευθυντή των Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών, τους δημάρχους Σωτήρας και Δερύνειας, τη γεωλογική λειτουργό του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης Νίκη Κουλέρμου, και τους πολιτικούς μηχανικούς Δρα Πανίκο Παπαδόπουλο και Ιωάννη Περικλέους, εκπροσώπους του ΕΤΕΚ στην επιτροπή. ΟΙ ΠΡΟΤΕΙΝΌΜΕΝΕΣ ΑΛΛΑΓΈΣ Το ΕΤΕΚ κατέγραψε τις μικρές διαφοροποιήσεις που προτείνει στο κείμενο της έκθεσης, ως κοινοποιήθηκε από το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης στο ΕΤΕΚ στις 05.10.2023, οι οποίες έχουν ήδη συζητηθεί με τους εκπροσώπους του ΕΤΕΚ στην εν λόγω ad hoc επιτροπή, για την αποφυγή τυχόν παρερμηνείας σε ό,τι αφορά την εφαρμογή ορισμένων όρων: i. Παράγραφος 5.2 & 5.2.3: Στα σημεία όπου γίνεται αναφορά στην τιμή της οριζόντιας συνιστώσας επιτάχυνσης εδάφους αg, που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για σκοπούς υπολογισμού της σεισμικής επιτάχυνσης, να διευκρινίζεται πως η τιμή αυτή (0.45g) ήδη περιλαμβάνει τον Συντελεστή Εδάφους (Soil Factor) για κατηγορία εδάφους C, για αποφυγή τυχόν σύγχυσης. ii. Παράγραφος 5.2.2: Συμπερίληψη σύντομης αναφοράς ως προς την έννοια της δύσκαμπτης γενική κοιτόστρωσης.

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Το ΕΤΕΚ ζητά αναθεώρηση της εγκυκλίου για πιστοποιητικό εξωτερικής οριοθέτησης Με την ένδειξη του κατεπείγοντος ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ απευθύνθηκε στον διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως Κυριάκο Κούνδουρο, σχετικά με την εγκύκλιο που εξέδωσε για την υποβολή πολεοδομικής αίτησης με την ταυτόχρονη προσκόμιση Πιστοποιητικού Εξωτερικής Οριοθέτησης. Η εγκύκλιος δημοσιεύθηκε στις 06.11.2023 με ισχύ από την 01.01.2024. Όπως επισημαίνει το ΕΤΕΚ «η εν λόγω εγκύκλιος, λαμβάνοντας υπόψη τους χρόνους που απαιτούνται σήμερα για την έκδοση Πιστοποιητικού Εξωτερικής Οριοθέτησης από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (πέραν του ενός έτους σε ορισμένες περιπτώσεις), θα λειτουργήσει ανασταλτικά στην ταχεία αδειοδότηση και υλοποίηση έργων. Ειδικότερα, η απαίτηση προσκόμισης Πιστοποιητικού Εξωτερικής Οριοθέτησης ταυτόχρονα με την υποβολή Η απαίτηση αίτησης για πολεοδομική άδεια, συνεπάγεται τεράστιες καθυστερήσεις στην του σχετικού αδειοδότηση των έργων και σοβαρές πιστοποιητικού επιπτώσεις στην κατασκευαστική βιοθα λειτουργήσει μηχανία και την οικονομία του τόπου. Στη βάση αυτή, θέση του ΕΤΕΚ είναι πως ανασταλτικά το περιεχόμενο της εγκυκλίου θα πρέπει για την ταχεία να αναθεωρηθεί. αδειοδότηση και Σε συνέχεια της επιστολής του ΕΤΕΚ, με επιστολή του ημερομηνίας 23.11.2023, υλοποίηση έργων σημειώνουμε πως αντί της προσκόμισης Πιστοποιητικού Εξωτερικής Οριοθέτησης κατά το στάδιο της υποβολής αίτησης για πολεοδομική άδεια, θα πρέπει να απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού της κατάθεσης αίτησης για έκδοση Πιστοποιητικού Εξωτερικής Οριοθέτησης και βεβαίωση από Τοπογράφο Μηχανικό ότι έχει γίνει εξωτερική οριοθέτηση του τεμαχίου, η οποία να συνοδεύεται από τοπογραφικό σχέδιο. Ταυτόχρονα, δύναται να τίθεται όρος στην πολεοδομική άδεια ότι δεν θα εκδίδεται άδεια οικοδομής εάν δεν έχει εκδοθεί Πιστοποιητικό Εξωτερικής Οριοθέτησης, ώστε να διασφαλίζεται πως η εξωτερική οριοθέτηση διενεργείται πριν την έναρξη των έργων, χωρίς ωστόσο η απαίτηση αυτή να επιφέρει καθυστερήσεις στην αδειοδότησή τους. Νοείται πως η απαίτηση για προσκόμιση Πιστοποιητικού Εξωτερικής Οριοθέτησης πριν την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών προϋποθέτει ότι το εν λόγω Πιστοποιητικό εκδίδεται σε εύλογο χρόνο από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας. Για αυτό πρωτίστως θα πρέπει να γίνει επαναξιολόγηση και διαφοροποίηση της διαδικασίας που ακο-

λουθείται σήμερα από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για την έκδοση Πιστοποιητικού Εξωτερικής Οριοθέτησης. Στη βάση αυτή, το ΕΤΕΚ εισηγείται κατ’ αρχάς τις ακόλουθες διαφοροποιήσεις στην υφιστάμενη διαδικασία, οι οποίες δύναται να εφαρμοστούν αμέσως και να μειώσουν σημαντικά τον χρόνο έκδοσης Πιστοποιητικού Εξωτερικής Οριοθέτησης: i. Μέρος της υφιστάμενης διαδικασίας για να καταστεί δυνατή η εξωτερική οριοθέτηση, είναι η παραχώρηση φακέλου με τα γεωμετρικά δεδομένα του τεμαχίου από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας στον Αρμόδιο Χωρομέτρη. Το χρονικό διάστημα που απαιτείται σήμερα για τη λήψη των γεωμετρικών δεδομένων από τον Αρμόδιο Χωρομέτρη θα μπορούσε να εξαλειφθεί, με την παραχώρηση απρόσκοπτης πρόσβασης σε Αρμόδιους Χωρομέτρες στα γεωμετρικά δεδομένα τεμαχίων. Σημειώνεται πως η εν λόγω πληροφόρηση βρίσκεται ήδη σε ηλεκτρονική μορφή και συναφώς θεωρούμε πως η εν λόγω ενέργεια δύναται να τροχιοδρομηθεί αμέσως. ii. Ένα σημαντικό μέρος των τεμαχίων γης έχει ενταχθεί στα νέα κτηματικά σχέδια και συναφώς τα σύνορα των εν λόγω τεμαχίων είναι ήδη αποτυπωμένα σε ηλεκτρονική μορφή. Για τις περιπτώσεις αυτές, θεωρούμε πως πρέπει το Πιστοποιητικό Εξωτερικής Οριοθέτησης να δύναται να εκδίδεται αυθημερόν και αυτόματα, εφόσον προσκομιστεί έγγραφη βεβαίωση του Τοπογράφου Μηχανικού ότι δεν έχουν εντοπιστεί διαφορές στο πεδίο σε σχέση με τα ήδη αποτυπωμένα σύνορα του οικοπέδου. Ευελπιστούμε στην άμεση και θετική σας ανταπόκριση, ενόψει του επείγοντος του ζητήματος και παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιανδήποτε διευκρίνιση ή/και πληροφόρηση επιθυμείτε» καταλήγει η επιστολή.

13

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Σχέδια υδροδότησης με ευθύνη του ΤΑΥ Επιστολή με την οποία καταγράφονται τα προβλήματα που αναΣυχνά τα αρχεία με φύονται στις μελέτες υδροδότησης τους υφιστάμενους οικοπέδων κατά το στάδιο υποβολής αίτησης για πολεοδομική άδεια διαγωγούς αχωρισμού οικοπέδων απέστειλε το υδροδότησης δεν ΕΤΕΚ στη διευθύντρια του Τμήματος εντοπίζονται ή δεν Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) Ηλιάνα Τόφα - Χριστίδου. Όπως επισημαίνει ανταποκρίνονται στην το Επιμελητήριο «έχει ενημερωθεί από μέλη του ότι κατά το στάδιο πραγματική τους θέση υποβολής αίτησης για πολεοδομική άδεια διαχωρισμού οικοπέδων και πιο συγκεκριμένα κατά το στάδιο της διαβούλευσης, το ΤΑΥ πέραν της βεβαίωσης για την υδροδότηση των υπό δημιουργία οικοπέδων που εκδίδεται από την Τοπική Αρχή, απαιτεί και σχέδιο υδροδότησης στο οποίο να φαίνεται ο υφιστάμενος αγωγός υδροδότησης και η πορεία που θα ακολουθήσει μέχρι το τεμάχιο. Σε πολλές περιπτώσεις τα αρχεία με τους υφιστάμενους αγωγούς υδροδότησης δεν μπορούν να εντοπιστούν ενώ σε άλλες η θέση του αγωγού στο σχέδιο δεν συνάδει με την πραγματική του θέση (η οποία εντοπίζεται στο στάδιο της κατασκευής), με αποτέλεσμα η εξασφάλιση του σχεδίου υδροδότησης από τις κοινοτικές αρχές να προκαλεί δυσκολίες και αχρείαστες καθυστερήσεις στους ιδιώτες μελετητές. Συναφώς προκαλείται καθυστέρηση στην έκδοση των αδειών ανάπτυξης με επιπτώσεις στον θεσμό της νέας πολιτικής αδειοδότησης. Σε άλλες περιπτώσεις παρατηρείται ότι κοινοτικά συμβούλια αναθέτουν την εργασία εκπόνησης σχεδίων και μελετών υδροδότησης σε πρόσω-

πα που δεν είναι μηχανικοί και τα οποία δίνονται στους αιτητές έναντι τέλους, που διαφέρει από κοινότητα σε κοινότητα και από ανάπτυξη σε ανάπτυξη, με αποτέλεσμα η χρέωση των αιτητών σε περιπτώσεις διαχωρισμού γης, να είναι ανομοιόμορφη. Ενόψει των πιο πάνω το Επιμελητήριο επιθυμεί να καταθέσει τις εισηγήσεις του ως ακολούθως: (α) Θεωρούμε ότι θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια ώστε να αναρτηθούν όλα τα σχέδια υδροδότησης ηλεκτρονικά στη σελίδα του ΤΑΥ για όλα τα γεωγραφικά όρια του τόπου μας πέραν αυτών που υπάρχουν αναρτημένα σήμερα, δηλαδή των Συμβουλίων Αποχετεύσεως. (β) Τα σχέδια και οι μελέτες υδροδότησης θα πρέπει να γίνονται από το ΤΑΥ το οποίο έχει το απαιτούμενο τεχνικό προσωπικό και διατηρεί όλα τα απαιτούμενα αρχεία ώστε να αποφεύγονται τυχόν λάθη. Επιπρόσθετα η χρέωση θα είναι ομοιόμορφη για όλες τις αιτήσεις και όχι αναλόγως απόφασης της εκάστοτε κοινοτικής αρχής».

Οι θέσεις του ΕΤΕΚ προς το Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων Το ΕΤΕΚ τοποθετήθηκε αρνητικά σε αίτηση εταιρειών για χορήγηση πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιών της Δήλωσης Πολιτικής Αγίας Νάπας, για προσθήκες και μετατροπές σε αδειούχο ξενοδοχείο 5 αστέρων στον Δήμο Αγίας Νάπας, στην Επαρχία Αμμοχώστου. Με επιστολή του προς τον πρόεδρο του Συμβουλίου Παρεκκλίσεων το Επιμελητήριο γνωστοποιεί ότι: 1. Η πιο πάνω αίτηση αφορά ανάπτυξη η οποία έχει ανεγερθεί διαφορετικά από τα εγκεκριμένα σχέδια, επιπλέον έχουν ανεγερθεί αυθαίρετα κτήρια εντός του τμήματος για παραχώρηση δημόσιου χώρου πρασίνου, και εντός της ζώνης προστασίας της παραλίας, σύμφωνα με την έκθεση του διευθυντή της Πολεοδομίας.

2. Το Τεχνικό Επιμελητήριο θεωρεί ότι το αίτημα για παρέκκλιση όσον αφορά την προτεινόμενη ανάπτυξη δεν εμπίπτει σε κανένα από τα κριτήρια του Κανονισμού 19(1) [Κ.Δ.Π. 309/99] και δεν εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.

• Η προτεινόμενη ανάπτυξη αναμένεται να επηρεάσει ουσιωδώς τη γενική στρατηγική του Σχεδίου Ανάπτυξης της περιοχής, αφού ο προτεινόμενος αριθμός ορόφων και το ύψος του κτηρίου δεν είναι σύμφωνα με τις πρόνοιές του για την περιοχή.

14

• Συγκεκριμένα για την περιοχή ο επιτρεπόμενος αριθμός ορόφων είναι τρεις, και ήδη η Πολεοδομική Αρχή ασκώντας τη διακριτική της ευχέρεια ενέκρινε τμήματα της οικοδομής με πέντε και έξι ορόφους. Η πιο πάνω ανάπτυξη αυξάνει τα εγκεκριμένα σε επτά και οκτώ ορόφους.

• Με βάση τα πιο πάνω θεωρούμε ότι οποιαδήποτε περαιτέρω αύξηση των ορόφων και του ύψους της ανάπτυξης θα επηρεάσει δραστικά τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου της περιοχής, δημιουργώντας νέα πολεοδομικά δεδομένα επηρεάζοντας δραστικά το τοπίο και τις ανέσεις της περιοχής.

• Ο Δήμος Αγίας Νάπας ως Αρμόδια Αρχή εξέφρασε αρνητικές απόψεις για την ανάπτυξη για τους πιο πάνω λόγους.

• Υπάρχουν ενστάσεις από τους ιδιοκτήτες των παρακείμενων αναπτύξεων.

• Τυχόν έγκριση της αίτησης θα δημιουργήσει αρνητικό προηγούμενο και θα δώσει την εντύπωση ότι μπορούμε να παραβιάζουμε τους όρους μιας Πολεοδομικής Άδειας, να δημιουργούμε τετελεσμένα, και να ερχόμαστε μετά να ζητούμε νομιμοποίηση διά της διαδικασίας της παρέκκλισης. Για τους πιο πάνω λόγους και σύμφωνα με τον Κανονισμό 19(2) [Κ.Δ.Π.

309/99] το Τεχνικό Επιμελητήριο συστήνει την απόρριψη της αίτησης.

Θ Ε Μ ΑΤΑ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΉ ΣΧΟΛΉ Η Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Frederick αποτελεί την παλαιότερη ακαδημαϊκή κοινότητα στον τομέα της εκπαίδευσης μηχανικών στην Κύπρο, με θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας.

- Μακρά ιστορία και παράδοση στον χώρο της Μηχανικής - Υψηλού επιπέδου διδασκαλία και έρευνα - Καταξιωμένο ακαδημαϊκό προσωπικό - Σύγχρονα εργαστήρια - Ερευνητικές υποδομές σε τομείς αιχμής

Ειδικές Υποτροφίες στα συμβατικά μεταπτυχιακά προγράμματα για μέλη του ΕΤΕΚ

ΠΤΥΧΙΆ - Αρχιτέκτονας Μηχανικός (5ετές - Integrated Master) - Πολιτικός Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός - Μηχανολόγος Μηχανικός - Μηχανολόγος Μηχανικός Οχημάτων - Πληροφορική - Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών ΜΕΤΆΠΤΥΧΙΆΚΆ - Έξυπνα Συστήματα και Συστήματα Διαδικτύου (εξ αποστάσεως) - Αειφόρα Ενεργειακά Συστήματα - Δομοστατική Μηχανική - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός - Σχεδιασμός στην Κατασκευαστική Μηχανολογία - Συντήρηση και Αποκατάσταση Ιστορικών Κατασκευών και Μνημείων (εξ αποστάσεως) - Ναυτική Μηχανική & Διοίκηση ΔΙΔΆΚΤΌΡΙΚΆ - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός - Μηχανολόγος Μηχανικός - Πολιτικός Μηχανικός - Πληροφορική - Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών - Αρχιτεκτονική ΜΆΘΕ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΆ: Λευκωσία 22394394 | Λεμεσός 25730975 | www.frederick.ac.cy | email: adminfo@frederick.ac.cy

15

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Έργα του Δημοσίου με τη μέθοδο Μελέτη - Κατασκευή Προκηρύξεις έργων του Δημοσίου που δημιουργούν προβλήματα τόσο κατά την προσφοροδότηση όσο και κατά την υλοποίησή τους επισημαίνει το ΕΤΕΚ σε επιστολή που απέστειλε στον διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Έργων. Το κείμενο με τίτλο «Τεχνικές προδιαγραφές σε ό,τι αφορά οικοδομικά έργα που υλοποιούνται με τη μέθοδο Μελέτη - Κατασκευή» αναφέρει: «Με την επιφύλαξη κατά πόσο η προσέγγιση της Μελέτης - Κατασκευής είναι κατάλληλη για οικοδομικά έργα, σημειώνουμε πως αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, μετά από αναφορές συναδέλφων αλλά και ανασκοπώντας συγκεκριμένα έγγραφα διαγωνισμών έχουμε παρατηρήσει ότι προκηρύσσονται διαγωνισμοί του Δημοσίου με τη μέθοδο Μελέτη - Κατασκευή στους οποίους Στις προκηρύξεις έχουν εντοπιστεί τα πιο κάτω: παρατηρούνται 1. Ενώ οι διαγωνισμοί είναι Μελέτης - Κατασκευής (ΜΚ) όπου διαφορές σε σχέση με κατά κανόνα οι τεχνικές προδιαευρωπαϊκές οδηγίες γραφές οφείλουν να αφορούν λειτουργικές επιδόσεις, συχνά και υπερβολικές περιγράφονται οι τεχνικές λύσεις απαιτήσεις και καθορίζονται περιγραφικού τύπου προδιαγραφές, κάτι που αντιστρατεύεται την όλη λογική της χρήσης της μεθόδου ΜΚ.

2. Παρουσιάζονται διαφορές μεταξύ των απαιτήσεων που ορίζουν οι ευρωπαϊκές οδηγίες (σε συνθήκες, εναλλαγές αέρα, θερμοκρασίας κ.λπ.) σε σχέση με αυτές που απαιτούν οι προδιαγραφές των αρμοδίων τμημάτων (ΗΜΥ, ΤΔΕ κ.λπ.) που εκδίδουν τους όρους προσφοράς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται μελέτες και κατασκευές με μονάδες υπερδιαστασιολογημένες, κάτι που οδηγεί, πέραν του αρχικού υψηλότερου κόστους, σε αυξημένη κατανάλωση ενέργειας και προβλήματα κατά τη λειτουργία των μηχανημάτων κ.λπ.

3. Σε όρους προσφορών γίνεται ονομαστική αναφορά σε χρήση υπολογιστικών προγραμμάτων (όπως Hevacom, Carrier, EcoEngine, 4Μ ή οτιδήποτε άλλο δοκιμασμένο πρόγραμμα) κατά παράβαση του άρθρου

39(4) του νόμου ν.73(Ι) του 2016.

4. Ειδικότερα οι απαιτήσεις για τους υπολογισμούς των διαφόρων μερών του συστήματος πυρόσβεσης ενός κτηρίου (αποθήκευση, πυροσβεστικό συγκρότημα, σύστημα καταιονισμού κ.λπ.) είναι υπερβολικές και δεν βασίζονται στην κοινή πρακτική που χρησιμοποιείται στα ιδιωτικά έργα όπου το κόστος είναι πιο προσιτό, χωρίς να τίθεται θέμα ως προς την ασφάλεια.

5. Τέλος συχνά οι προδιαγραφές στα έγγραφα περιλαμβάνουν ανάμεσα στα πολλά και γενικές αναφορές όπως “ευρωπαϊκά πρότυπα”, “διεθνείς κανονισμοί” και αναφορές σε ό,τι μπορεί να είναι διαθέσιμο στη βιβλιογραφία χωρίς να γίνεται συγκεκριμένη και κατάλληλη αναφορά για την κάθε περίπτωση. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι πιο πάνω αναφερόμενες αδυναμίες, ειδικότερα σε σχέση με αναφορές σε ευρωπαϊκά πρότυπα κ.ο.κ., συναντιόνται και σε τεχνικές προδιαγραφές έργων που υλοποιούνται με τον συμβατικό τρόπο. Τα πιο πάνω οδηγούν σε διάφορα ζητήματα τόσο κατά την προσφοροδότηση όσο και κατά την υλοποίηση των έργων και εν τέλει οδηγούν είτε σε άνισο ανταγωνισμό, είτε αποθαρρύνουν οικονομικούς φορείς από το να συμμετέχουν είτε λόγω αυξημένου ρίσκου και αβεβαιότητας που εισάγουν, αυξάνουν το αρχικό και λειτουργικό κόστος των έργων. Θεωρούμε πως τα πιο πάνω ζητήματα είναι σημαντικά και θα πρέπει να συζητηθούν και να αναζητηθούν τρόποι βελτίωσης της σημερινής κατάστασης».

Εβδομάδα Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΤΕΕ), σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA) πραγματοποίησε από τις 23 μέχρι και τις 27 Οκτωβρίου 2023 την Εβδομάδα Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία. Η Εβδομάδα, η οποία υλοποιήθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είχε ως στόχο τη διαφώτιση και ευαισθητοποίηση των εργοδοτών, των εργοδοτουμένων και γενικότερα των εμπλεκόμενων φορέων και των πολιτών, σχετικά με τους τρόπους διασφάλισης της υγείας, της ασφάλειας και της ευημερίας των εργαζομένων, συμβάλλοντας ταυτόχρονα και στη βιώσιμη ανάπτυξη των επιχειρήσεων.

16

Στο πλαίσιο της Εβδομάδας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία, διεξήχθησαν ενημερωτικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις από το ΤΕΕ και άλλους εμπλεκόμενους φορείς, με επίκεντρο των εκδηλώσεων την τελετή έναρξης που έγινε στις 23.10.2023 στη Λευκωσία. Η Εβδομάδα Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία ολοκληρώθηκε με επίσκεψη του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε βιομηχανικό υποστατικό, συνοδευόμενου από τον διευθυντή και επιθεωρητές του ΤΕΕ, καθώς και εκπροσώπους των εργοδοτικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Θ Ε Μ ΑΤΑ

17

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Διορισμοί από Διοικούσα Επιτροπή ΕΤΕΚ Η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ διόρισε τα πιο κάτω μέλη του Επιμελητηρίου για διενέργεια πραγματογνωμοσυνών: • Πέτρο Βαφεάδη, πολιτικό μηχανικό, σε αντικατάσταση του πρώτου πραγματογνώμονα, για «κακοτεχνίες που δεν δύναται να διορθωθούν. Η πλάκα του διαμερίσματος έχει υψομετρικές διαφορές, ρωγμές στους τοίχους εσωτερικά και εξωτερικά, κακή τοποθέτηση νιπτήρα κ.ά.», σε διαμέρισμα στη Λακατάμια.

• Σωτήρη Νεάρχου, αρχιτέκτονα, για «γνωμάτευση και κοστολόγηση ζημιών σε διαμέρισμα τρίτου ορόφου από διαρροή νερού διαμερίσματος τέταρτου ορόφου», στη Λεμεσό.

• Ανδρέα Θεοδότου, πολιτικό μηχανικό, για «διερεύνηση κακοτεχνιών, μεθοδολογία κτισίματος κατά την κατασκευή του φέροντος οργανισμού, ρωγμές σε εξωτερική και εσωτερική τοιχοποιία και τοίχους περίφραξης, υγρασίες, διερεύνηση κατά πόσο ακολουθήθηκε η στατική μελέτη, τα σχέδια και αν χρησιμοποιήθηκαν ποιοτικά και κατάλληλα υλικά κ.ά.», σε μονοκατοικία στη Γεροσκήπου.

• Σάββα Βραχίμη, πολιτικό μηχανικό, για «διερεύνηση κατασκευαστικών εργασιών σε επανακατασκευή πεζοδρομίου μπροστά από κατάστημα, μεταβολή και διαφοροποίηση υψομέτρων, εξέταση αν τηρήθηκαν τα σχέδια σε σχέση με τοποθέτηση σχάρας και κλίση πεζοδρομίου για αποφυγή πλημμύρας, μετά από τις κατασκευαστικές εργασίες», σε κατάστημα στην Πάφο.

• Σάββα Κωνσταντίνου, πολιτικό μηχανικό, για «διερεύνηση κακοτεχνιών, μούχλα, καταστροφή εξωτερικών τοίχων, προβληματική υγρομόνωση, προβληματική τοποθέτηση κεραμικών και ξυλουργικών κ.ά.», σε δύο γειτονικές κατοικίες διαφορετικών αιτητών στην Ερήμη.

• Σωτήρη Κτωρίδη, πολιτικό μηχανικό, για «εκτίμηση της κατάστασης και καταγραφή προτεινόμενης τεχνικής λύσης, που αφορά θεμέλιο γειτονικής οικοδομής το οποίο βρίσκεται εντός του τεμαχίου των αιτητών και προκαλεί δυσκολίες στην υλοποίηση τεχνικών μελετών για ανέγερση πενταώροφης πολυκατοικίας. Κίνδυνος κατάρρευσης του υφιστάμενου περιμετρικού τοίχου» στον Στρόβολο.

18

Ενημέρωση του ΕΤΕΚ για προτεινόμενα έργα στην είσοδο της Λευκωσίας Kατόπιν σχετικού αιτήματος του ΕΤΕΚ, πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ εκπροσώπων του Τμήματος Δημοσίων Έργων, του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και του Επιμελητηρίου, όπου παρουσιάστηκαν τα προωθούμενα οδικά έργα στην είσοδο της Λευκωσίας. Τα δύο προτεινόμενα έργα αφορούν: - Κατασκευή ανισόπεδου κυκλικού κυκλοφοριακού κόμβου στην είσοδο της Λευκωσίας, κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Λεμεσού, στη συμβολή της λεωφόρου Σταυρού με τη λεωφόρο Ι. Χ¨Ιωσήφ (πλησίον των Κεντρικών Γραφείων της ΑΗΚ, συμβολή πριν από τη συμβολή της λεωφόρου Λεμεσού με τη λεωφόρο Αθαλάσσας).

- Επέκταση της λεωφόρου Ακαδημίας από τη συμβολή της με την οδό Ομήρου (παράλληλος της λεωφόρου ΡΙΚ) μέχρι τον δρόμο Φυτωρίου (οδός Αγ. Γεωργίου - λεωφόρος Αθαλάσσας), ως εναλλακτική διέξοδο για την είσοδο στη Λευκωσία και ειδικότερα στην Αγλαντζιά, το οποίο επηρεάζει μέρος του Εθνικού Δασικού Πάρκου Αθαλάσσας.

ΙδΕΚ: €10 εκατ. για τεχνολογικές λύσεις στον τομέα της Ενέργειας Συνεχίζοντας τη σταθερή πορεία επίτευξης στόχων στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος το Αύριο», και έχοντας καταφέρει να εξασφαλίσει επιπλέον χρηματοδότηση από το σχέδιο REPowerEU της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μετασχηματισμό του ενεργειακού συστήματος και επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ) προκηρύσσει δύο νέα χρηματοδοτικά προγράμματα για ενίσχυση του τομέα της Ενέργειας. Το πρώτο αφορά τη νέα πρόσκληση του προγράμματος «Έρευνα στις Επιχειρήσεις - Ενέργεια», ύψους €4 εκατομμυρίων, η οποία εστιάζει στην ανάπτυξη τεχνολογικών λύσεων σε προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κύπρος στην παραγωγή, αποθήκευση, μεταφορά και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας. Απώτερος σκοπός είναι η ανάπτυξη και παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών που μπορούν να αξιοποιηθούν από οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω κλάδο. Η μέγιστη χρηματοδότηση ανά έργο ανέρχεται στις €200.000 και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν περισσότερες πληροφορίες στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://bit.ly/40T14tH. Η υποβολή προτάσεων γίνεται μέσω της πύλης IRIS και η καταληκτική ημερομηνία είναι η 26η Ιανουαρίου 2024. Το δεύτερο πρόγραμμα, το οποίο αναμένεται να ανακοινωθεί, φέρει την ονομασία «CODEVELOP- REPowerEU» και έχει προϋπολογισμό ύψους €6 εκατομμυρίων, ενώ η μέγιστη χρηματοδότηση ανά έργο ανέρχεται στις €600.000. Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με το Κέντρο Εξυπηρέτησης Συνεργατών του ΙδΕΚ στο τηλ.: 22205000 ή μέσω email στο support@research.org.cy.

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Βραβεία Φοιτητών Αρχιτεκτονικής από τον ΣΑΚ Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου στο πλαίσιο της δραστηριοποίησής του για ανάδειξη και προβολή της σύγχρονης αρχιτεκτονικής σκέψης, τη διακίνηση ιδεών γύρω από την αρχιτεκτονική, ανακοινώνει την προκήρυξη διαγωνισμού με τίτλο «Βραβεία Φοιτητών Αρχιτεκτονικής Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Κύπρου 2023». Στον διαγωνισμό έχουν δικαίωμα συμμετοχής οι φοιτητές/τριες αρχιτεκτονικής από πανεπιστήμια της Κύπρου και του εξωτερικού, υποβάλλοντας εργασίες που εκπονήθηκαν το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023, στις κατηγορίες: • Πτυχιακή Εργασία (4ο έτος / Πτυχίο / RIBA I ή αντίστοιχο) • Διπλωματική Εργασία (5ο έτος / Δίπλωμα / RIBA II ή αντίστοιχο) • Επιπρόσθετα θα απονεμηθούν Ειδικά Βραβεία στις ακόλουθες θεματικές: «Αειφόρος Ανάπτυξη»: To βραβείο απονέμεται από το Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως «Εφαρμογή Καινοτόμων Τεχνολογιών στην Αρχιτεκτονική»: Το βραβείο απονέμεται από τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου Λήξη προθεσμίας υποβολής των συμμετοχών στις 12 Ιανουαρίου 2024. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα: https://architecture.org.cy/vraveia-foititonarchitektonikis-2023/ Οι όροι του διαγωνισμού στο: https://www.etek.org.cy/uploads/1e2f785ebe.pdf

Προέχει να ξέρουμε γιατί αναφλέγονται τα λεωφορεία Με αφορμή το τελευταίο περιστατικό πυρκαγιάς σε λεωφορείο το οποίο μετέφερε μαθητές, την επακόλουθη ταλαιπωρία χιλιάδων μαθητών (και των γονιών τους) λόγω της απόσυρσης εκατοντάδων λεωφορείων και την επαναχρησιμοποίησή τους, το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου επιθυμεί να ενημερώσει για τα ακόλουθα: Χωρίς να εξετάζεται κατά πόσο η εγκατάσταση συστήματος πυρόσβεσης είναι συμβατική υποχρέωση των εταιρειών των λεωφορείων ή όχι, εύλογα διερωτάται κανείς γιατί αντί εξεύρεσης της αιτίας πρόκλησης της πυρκαγιάς και απαίτησης για άμεση επίλυση του προβλήματος, γίνεται λόγος για το σύστημα κατάσβεσής της όταν και εφόσον αυτή προκληθεί. Η σωστή πρακτική απαιτεί τον εντοπισμό και την εκτίμηση του κινδύνου, τη λήψη μέτρων για την εξάλειψη ή τον μετριασμό του και αν εξακολουθεί να υφίσταται υπολειπόμενος κίνδυνος, έστω και στον ελάχιστο βαθμό, να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για περιορισμό των επιπτώσεων στην απευχόμενη περίπτωση συμβάντος.

Συνεπώς, ως Επιστημονικό Επιμελητήριο και ως ο τεχνικός σύμβουλος της Πολιτείας, κρίνουμε ότι για την ασφάλεια των μαθητών και των πολιτών του τόπου μας, σημασία έχει η διερεύνηση των αιτιών που έχουν προκαλέσει την πυρκαγιά, ώστε να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για αποφυγή επανάληψης του φαινομένου. Η εγκατάσταση αυτόματης πυρόσβεσης στις μηχανές των λεωφορείων είναι απαραίτητη ως ένα επιπλέον μέτρο ασφάλειας, το οποίο όμως δεν λύνει το πρόβλημα. Νοείται δε ότι τα όποια συστήματα πυρόσβεσης εγκατασταθούν θα πρέπει να έχουν διασφάλιση ποιότητας και συμμόρφωση με ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να εξεταστεί το συντομότερο ο τρόπος διεξαγωγής της προληπτικής συντήρησης και ελέγχου των λεωφορείων και κατά πόσο αυτός είναι επαρκής και ικανοποιητικός. Πέραν των βασικών υποχρεώσεων ελέγχου που πηγάζουν από την Ευρωπαϊκή Οδηγία, θα μπορούσαν να προστεθούν επιπλέον έλεγχοι που αφορούν τη μηχανική λειτουργία των λεωφορείων και των συστημάτων τους. Παράλληλα, θα πρέπει τα Ιδιωτικά Κέντρα Ελέγχου (ΙΚΤΕΟ) να επιθεωρούνται σε σχέση με τις εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό που διαθέτουν και την γνωσιολογική επάρκεια των ατόμων που διεξάγουν τον έλεγχο. Επίσης το κράτος οφείλει να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία των ελέγχων που διενεργούνται, όπως για παράδειγμα η διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων σε λεωφορεία που πρόσφατα είχαν περάσει από τεχνικό έλεγχο και το αποτέλεσμα ήταν επιτυχές. Με την ευκαιρία αυτή το Επιμελητήριο θεωρεί ότι είναι η κατάλληλη στιγμή να μελετηθεί και να εκσυγχρονιστεί το θεσμικό πλαίσιο εφαρμογής και λειτουργίας του τεχνικού ελέγχου οχημάτων (ΜΟΤ) ώστε να διαθέτει η χώρα μας ένα αξιόπιστο σύστημα. Το ΕΤΕΚ δηλώνει έτοιμο να συνδράμει στην υλοποίηση των πιο πάνω εισηγήσεων στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του.

19

Θ Ε Μ ΑΤΑ

Άμεσα μέτρα για τις επικίνδυνες οικοδομές Με αφορμή το περιστατικό κατάρρευσης μπαλκονιών σε πολυκατοικία στη Λεμεσό, το ΕΤΕΚ υπογραμμίζει εκ νέου πως βρισκόμαστε στο σημείο μηδέν για τη λήψη μέτρων για την αποφυγή τέτοιων συμβάντων και την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Θα πρέπει αρχικά να αναγνωρίσουμε πως έχουμε ένα κτηριακό απόθεμα που είναι εν πολλοίς γερασμένο και ταυτόχρονα ασυντήρητο. Η παντελής έλλειψη κουλτούρας συντήρησης των κτηρίων που παρατηρείται στη χώρα μας δεν μπορεί παρά να εντείνει τα υπάρχοντα προβλήματα στα κτήρια αυτά. Ταυτόχρονα και όπως διαπιστώνουμε από τα αυξανόμενα περιστατικά κατάρρευσης τμημάτων κτηρίων, η απουσία συντήρησης μπορεί να έχει τραγικές επιπτώσεις για τους χρήστες μιας οικοδομής αλλά και τους διερχόμενους. Με αυτό το δεδομένο, θα πρέπει να προχωρήσουμε αμέσως στη θεσμοθέτηση της τακτικής επιθεώρησης κτηρίων. Μια τέτοια ρύθμιση θα διασφαλίσει πως τα κτήρια επιθεωρούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα και πως τυχόν εμφανείς βλάβες και φθορές αντιμετωπίζονται εγκαίρως. Επειδή ωστόσο ο χρόνος για τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος έχει πλέον εκλείψει, το ΕΤΕΚ καλεί τους ιδιοκτήτες οικοδομών, οι οποίοι φέρουν την ευθύνη να διατηρούν τις οικοδομές τους σε κατάσταση που να μην είναι επικίνδυνη για τη δημόσια ασφάλεια, να προχωρήσουν στην επιθεώρηση των οικοδομών τους από καταρτισμένους μελετητές και να προβούν σε εργασίες επιδιόρθωσης και συντήρησης όπου αυτές κρίνονται απαραίτητες. Ταυτόχρονα, επισημαίνει

πως τυχόν επεμβάσεις σε κτήρια θα πρέπει να γίνονται υπό τη μελέτη και επίβλεψη μελετητών. Παράλληλα, το Επιμελητήριο καλεί τις αρμόδιες αρχές να προχωρήσουν στα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι οικοδομές που εμπίπτουν στην περιοχή δικαιοδοσίας τους δεν είναι επικίνδυνες καθώς και την πολιτεία να τροχιοδρομήσει τάχιστα τις απαιτούμενες ενέργειες για θεσμοθέτηση της τακτικής επιθεώρησης των κτηρίων στη χώρα μας.

Τα παιδιά της Κύπρου σαρώνουν παγκόσμια βραβεία ρομποτικής Με παγκόσμια βραβεία επέστρεψαν και πάλι οι ρομποτίστριες και οι ρομποτιστές μας από τον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Ρομποτικής Robotex που πραγματοποιήθηκε στην Εσθονία στις 17 και 18 Νοεμβρίου 2023. Η Κύπρος συμμετέχει στον παγκόσμιο διαγωνισμό από το 2017. Στο Robotex International 2023 συμμετείχαν 887 ομάδες από 26 χώρες και η Κύπρος είναι ανάμεσα στις 4 χώρες με τους περισσότερους διαγωνιζόμενους (100+). Η ομάδα Laouris 7, από την Πάφο, κατέκτησε την 1η και τη 2η θέση στο Lego Line Following (μέχρι 13 ετών) και την 1η θέση στο Lego Line Following (πάνω από 14 ετών).

20

Η ομάδα Laouris 5 κατέκτησε τη 2η θέση σε 2 προκλήσεις Lego Sumo (πάνω από 14 ετών) και Folkrace (μέχρι 16 ετών). Η ομάδα των κοριτσιών Laouris 777 κατέκτησε τη 2η θέση σε μια πρόκληση καινοτομική για τα κυπριακά δεδομένα, το Water Rally. Οι μαθήτριες της ομάδας Angels του δημόσιου Γυμνασίου Αρχαγγέλλου Λευκωσίας σήκωσαν δύο φορές τη σημαία της Κύπρου στο Girls Firefighting (14+). Στην ίδια πρόκληση, κατέκτησαν την 6η θέση οι μαθήτριες της ομάδας Firestorm, από το STEM Education στη Λευκωσία. Εξαιρετική ήταν και η επίδοση των μαθητών του Αρχάγγελου Λευκωσίας στο Enhanced Line Following, όπου κατέλαβαν την 6η και 7η θέση. Τέλος, πολύ καλή παρουσία είχε στη διεθνή διοργάνωση και η ομάδα μαθητών Apoplous Folks, από το Εργαστήρι Πολιτισμού Απόπλους στην Αμμόχωστο. Εκτός από το διαγωνιστικό μέρος, η παγκόσμια διοργάνωση Robotex περιλαμβάνει και παρουσίαση ρομποτικών κατασκευών Roboleague από μαθητές δημοτικού. Σε αυτό το εκθεσιακό μέρος συμμετείχαν: Τρεις ομάδες (EnginoMAS Lab, Ultimate Radar Lab & Rainbow City Lab) από τη Λάρνακα, η ομάδα Magic Hands/Flash Robots από την Κοκκινοτριμιθιά, η ομάδα Lara από τη Λάρνακα, η ομάδα The Steamers από το ομώνυμο εκπαιδευτικό κέντρο του Οργανισμού Νεολαίας στη Λεμεσό, και η ομάδα Robominds από το Δημοτικό Αρχαγγέλου στη Λευκωσία.

Elkem Microsilica® is used worldwide for high performance concrete

Are you looking for: - Water resistance concrete - Lower life time cost - High strength - Chlorite resistance

www.concrete.elkem.com Elkem Microsilica® is a registered trademark and belongs to Elkem Silicon Materials

For more information please contact: Yiannis Ktorides (yiannis.ktorides@ektor.no)

ΑΡΘΡΑ

Ποιο το ζητούμενο για τον Ακάμα και πώς το πραγματοποιούμε; Για να επιβιώσει μια κοινότητα χρειάζεται οικονομική ανάπτυξη, σε πολλές περιοχές της υπαίθρου μειώνεται ο πληθυσμός, εγκαταλείπονται χωριά και ακολουθεί η φθορά των κατοικιών και του περιβάλλοντος. Για να υπάρχει οικονομική ανάπτυξη πρέπει η κάθε περιοχή, η κάθε κοινότητα, να αξιοποιεί τους πόρους και τα πλεονεκτήματά της στον βαθμό που αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν. Ο Ακάμας είναι μια περιοχή χωρίς οικονομική ανάπτυξη παρά τους σημαντικούς πόρους που διαθέτει, ταλαιπωρείται επίσης και από λανθασμένες προσεγγίσεις και σχέδια που παρατείνουν την υπανάπτυξη και την αβεβαιότητα. Το ζητούμενο για τον Ακάμα είναι η δημιουργία ανάπτυξης και εισοδήματος για να αποφευχθεί η εγκατάλειψη και ο μαρασμός. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Με την αξιοποίηση του κύριου πόρου που είναι το περιβάλλον, που είναι το συγκριτικό αναπτυξιακό πλεονέκτημα της περιοχής. Για να δημιουργηθεί όμως εισόδημα από το πλεονέκτημα αυτό χρειάζονται τρία βασικά πράγματα: Πρώτον, προστασία του περιβάλλοντος στον βαθμό που να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές «προστατευμένης περιοχής» (protected area), δεύτερον, ένταξη του Ακάμα σε ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευμένων περιοχών και, τρίτον, διεύρυνση της τοπικής οικονομίας ώστε να παράγει και να προσφέρει προϊόντα και υπηρεσίες τοπικής και εξωτερικής ζήτησης για κατανάλωση και εισόδημα. Εκείνο που πρέπει να εμπεδωθεί είναι ότι η προστασία του περιβάλλοντος δημιουργεί αξία, η οποία μπορεί και πρέπει να γίνει και οικονομική αξία με την ενεργοποίηση αγοραστικής δύναμης μέσα στην τοπική αγορά των κοινοτήτων του Ακάμα. Αντί λοιπόν οι συζητήσεις και δράσεις για τον Ακάμα να πάρουν αυτή την κατεύθυνση και να εμπλουτιστεί και να ενισχυθεί το Τοπικό Σχέδιο του Ακάμα με ένα οικονομικό μοντέλο ολοκληρωμένης στρατηγικής ανάπτυξης στο οποίο θα εντάσσονται και θα καθοδηγούνται οι επιμέρους δράσεις, επιλέγεται η λύση των αντισταθμιστικών μέτρων, των διαπλατύνσεων δρόμων σε περιοχές τοπίου και

22

περιβάλλοντος, επιδοτήσεων και χορηγιών που δεν δημιουργούν πραγματική οικονομία και νέα παραγωγική ικανότητα. Επαναλαμβάνεται επίσης το ταλαιπωρημένο ζήτημα των αποζημιώσεων χωρίς ξεκάθαρη οπτική για τη βάση, την έκταση, το κόστος και τη χρηματοδότηση των αποζημιώσεων. Από πού άραγε θα έλθει νέο εισόδημα σύμφωνα με το Τοπικό Σχέδιο και τα αντισταθμιστικά μέτρα; Ποια είναι η οικονομική πρόταση και ποιο το μοντέλο ανάπτυξης; Για τον Ακάμα μοντέλο ανάπτυξης σημαίνει: 1) αυστηρή προστασία του περιβάλλοντος, 2) διεύρυνση της τοπικής παραγωγής τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών, 3) αποκατάσταση και συντήρηση των παραδοσιακών οικοδομών και χαρακτηριστικών χώρων, 4) λειτουργία τοπικών εστιατορίων και ξενώνων, 5) άντληση εσόδων από τα σημεία εισόδου και την ίδια την τοπική ανάπτυξη για τη συντήρηση των χώρων πολιτιστικής και περιβαλλοντικής σημασίας, 6) προβολή της τοπικής ταυτότητας και εμπειρίας (branding), 7) προώθηση επενδύσεων και στήριξη της επιχειρηματικότητας, 8) συγκρότηση κεντρικού φορέα συντονισμού αρμοδιοτήτων, διαχείρισης και παρακολούθησης ενός τέτοιου Σχεδίου Ανάπτυξης. Η προσοχή να στραφεί στο μοντέλο «οικονομίας της προστασίας του περιβάλλοντος» με κινητήρα τη δημιουργία εισοδήματος από την προσφορά προϊόντων, υπηρεσιών, χώρων, τοπίων και εμπειριών του περιβάλλοντος της περιοχής. Πρόκειται για «μετατόπιση παραδείγματος» και για αυτό πρέπει να γίνουν αντιληπτές οι αρχές, οι στοχεύσεις, οι μηχανισμοί, οι δομές, οι σχεδιασμοί και οι δράσεις που θα στηρίξουν ένα τέτοιο Σχέδιο Ανάπτυξης. Πρέπει επιτέλους να γίνει το σωστό μετά από τόσα χρόνια απλοποίησης των προβλημάτων και προσπαθειών με λανθασμένα όμως εργαλεία σχεδιασμού.

Η προστασία του περιβάλλοντος δημιουργεί αξία, η οποία μπορεί και πρέπει να γίνει και οικονομική αξία

Γλαύκος Κωνσταντινίδης, Οικονομολόγος και Πολεοδόμος

ΑΡΘΡΑ

Πώς τα πρότυπα συμβάλλουν στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στον τομέα των μεταφορών Στη σύγχρονη εποχή των συνεχών αλλαγών, η ανάπτυξη και η διατήρηση ενός ασφαλούς, αποτελεσματικού, ανθεκτικού και βιώσιμου συστήματος μεταφορών στην Ευρώπη είναι ζωτικής σημασίας για τους πολίτες, την οικονομία και το περιβάλλον. Χάρη στην ισχυρή τεχνογνωσία των ευρωπαϊκών βιομηχανικών παραγόντων, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των τομεακών ομοσπονδιών στον τομέα των μεταφορών, οι Ευρωπαϊκοί Οργανισμοί Τυποποίησης CEN και CENELEC δραστηριοποιούνται σε όλα τα είδη μεταφορών, από τις χερσαίες μέχρι τις αεροπορικές και από τις σιδηροδρομικές μέχρι τις θαλάσσιες μεταφορές. Η τυποποιητική αυτή εργασία τους περιλαμβάνει οριζόντια θέματα ποικίλης φύσης όπως η διαλειτουργικότητα, η χρήση συνδυασμένων μεταφορών, η μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων καθώς και τα ευφυή συστήματα μεταφορών. Πέραν των πιο πάνω, η CEN και η CENELEC είναι επίσης πολύ δραστήριες σε ένα άλλο βασικό ζήτημα που αφορά τη βιομηχανία των μεταφορών: τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την κυκλικότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται τόσο για τα οχήματα και όσο και για τις υποδομές του δικτύου μεταφορών. Η κατασκευή των οχημάτων και ο σχεδιασμός των υποδομών του δικτύου μεταφορών εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη χρήση υλικών και κατασκευαστικών στοιχείων τα οποία ενδεχομένως να έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως για παράδειγμα ο χάλυβας, τα πλαστικά, το αλουμίνιο, οι χημικές ουσίες και τα ηλεκτρονικά

24

κατασκευαστικά στοιχεία. Κατά συνέπεια, οι υφιστάμενοι σε ισχύ κανονισμοί και πολιτικές θέτουν μια σειρά απαιτήσεων για τους κατασκευαστές οχημάτων και τους δημιουργούς των υποδομών μεταφορών ώστε να στραφούν προς μεθόδους σχεδιασμού οι οποίες να λαμβάνουν υπόψη αυτές τις επιπτώσεις καθώς και τον τρόπο μετριασμού τους σε όλο τον κύκλο ζωής τους. Για να υποστηρίξουν αυτές τις προσπάθειες και να βοηθήσουν τους κατασκευαστές και τους δημιουργούς υποδομών στον τομέα των μεταφορών, η CEN και η CENELEC εργάζονται σε διάφορα επίπεδα μέσα από τις δραστηριότητες τυποποίησης Τεχνικών Επιτροπών που βρίσκονται υπό την αιγίδα τους: · Κύκλος ζωής των μπαταριών: Η Τεχνική Επιτροπή CEN/TC 301 «Road vehicles» αναπτύσσει πρότυπα που μπορούν να βοηθήσουν τις βιομηχανίες αυτοκινήτων και μπαταριών αντιμετωπίζοντας κυρίως τις συνθήκες και τα πρωτόκολλα για την ασφαλή επισκευή, επαναχρησιμοποίηση ή τροποποίηση δομοστοιχείων και μπαταριών που είχαν σχεδιαστεί αρχικά για εφαρμογές ηλεκτρικών οχημάτων. Αυτή η εργασία γίνεται για την υποστήριξη του Κανονισμού (ΕΕ) 2023/1542, που αποτελεί μια σημαντική ευρωπαϊκή νομοθεσία σχετικά με τις μπαταρίες και τα απόβλητα μπαταριών. · Ανακύκλωση των υλικών που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή αυτοκινήτων: Η Τεχνική Επιτροπή CEN/TC 301 «Road vehicles» αναπτύσσει μια τεχνική προδιαγραφή (TS) που καθορίζει συστάσεις για τον σχεδιασμό των

ΑΡΘΡΑ πλαστικών προϊόντων που χρησιμοΟι αρμόδιες ποιούνται στα αυτοκίνητα έτσι ώστε να διευκολύνεται ο διαχωρισμός και επιτροπές εξετάζουν η ανακύκλωση μετά τον τεμαχισμό μεταξύ άλλων νέα τους. Αυτή η τεχνική προδιαγραφή αναπτύχθηκε για την ανακύκλωση υλικά με λιγότερες πλαστικών και τα ανακυκλωμένα περιβαλλοντικές πλαστικά, προς υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα επιπτώσεις στον Πλαστικά σε μια Κυκλική Οικονομία. κύκλο ζωής τους Επιπλέον, η CEN/TC 366 «Materials obtained from End-of-Life Tyres» έχει αναπτύξει μια ευρεία σειρά προτύπων που συμβάλλουν στην κατάλληλη επεξεργασία των διαφόρων υλικών που παράγονται από την επεξεργασία ελαστικών στο τέλος του κύκλου ζωής τους (π.χ. υπολείμματα από τον τεμαχισμό, κόκκοι, σκόνες, χάλυβες, υφάσματα). · Χρήση νέων υλικών: Η Τεχνική Επιτροπή CEN/TC 256 «Railways applications» αναπτύσσει επί του παρόντος ένα πρότυπο που ορίζει μια μεθοδολογία για την υποστήριξη της εισαγωγής νέων υλικών και διαδικασιών για να ικανοποιούνται οι ελάχιστες απαιτήσεις για τις αμαξοστοιχίες και τον εξοπλισμό τους. Η χρήση νέων υλικών είναι ο δρόμος για την κατασκευή εξαρτημάτων με μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και μειωμένο βάρος, επιτρέποντας ταυτόχρονα την επιλογή υλικών με λιγότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στον κύκλο ζωής τους. · Επισκευή υλικοτεχνικού εξοπλισμού μεταφορών: Η Τεχνική Επιτροπή CEN/TC 261 «Packaging» έχει αναπτύξει ένα εξειδικευμένο πρότυπο για την επισκευή επίπεδων ξύλινων παλετών που καθορίζει τα ελάχιστα κριτήρια επισκευής που πρέπει να χρησιμοποιούνται, επιτρέποντας έτσι τη μείωση των απορριμμάτων. · Περιβαλλοντικές εκτιμήσεις σχετικά με τον σχεδιασμό του εξοπλισμού και εξαρτημάτων υγραερίου: Η CEN/TC 286 «Liquefied petroleum gas equipment and accessories» επί του παρόντος αναθεωρεί μια τεχνική προδιαγραφή η οποία παρέχει πληροφορίες για τις περιβαλλοντικές πτυχές όλων των φάσεων του κύκλου ζωής του σχεδιασμού του εξοπλισμού και εξαρτημάτων LPG, της κατασκευής, της λειτουργίας και της απόρριψης, συμπεριλαμ-

βανομένων συστάσεων για την κλιματική αλλαγή. · Βιωσιμότητα της κατασκευής υποδομών μεταφορών: Οι Τεχνικές Επιτροπές CEN/TC 227 «Road materials» και CEN/TC 104 «Concrete and related products» έχουν συνεργαστεί στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των υλικών που συνήθως χρησιμοποιούνται στην κατασκευή υποδομών μεταφορών. · Ηλεκτρονικά απόβλητα: Η Τεχνική Επιτροπή CENELEC/TC 111X «Environment» αναπτύσσει πρότυπα και τεχνικές προδιαγραφές σχετικά με τις απαιτήσεις συλλογής, υλικοτεχνικής υποστήριξης και επεξεργασίας των αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (WEEE). Καθώς τα οχήματα και οι υποδομές μεταφορών βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό, το έργο της CENELEC/TC 111X είναι εξίσου μείζονος σημασίας και για τη βιομηχανία μεταφορών. Σε αυτούς τους πολλαπλούς και μη εξαντλητικούς τομείς τυποποιητικής εργασίας, η CEN και η CENELEC επιδεικνύουν μια καθοριστική συνεισφορά με την ανάπτυξη κατάλληλων προτύπων για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την κυκλικότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται για τα οχήματα και τις υποδομές μεταφορών. Η δέσμευση αυτή επιτρέπει στη βιομηχανία μεταφορών να υπερβεί την κλασική αντιμετώπιση των οχημάτων μόνο ως προς τις ρυπογόνες εκπομπές τους, και να εξελιχθεί προς μια ολιστική περιβαλλοντική προσέγγιση των προϊόντων της. Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποταθούν στο Κέντρο Εξυπηρέτησης και Πληροφόρησης του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS) στην ηλεκτρονική διεύθυνση c.service@cys.org.cy . Γιάννης Βασιάδης, μηχανολόγος μηχανικός, λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS) Πηγή: Ευρωπαϊκοί Οργανισμοί Τυποποίησης CEN και CENELEC

25

ΑΡΘΡΑ

Βιομετρική Τεχνολογία – Πρότυπα και προκλήσεις Από τη σάρωση στα αεροδρόμια έως το ξεκλείδωμα των κινητών τηλεφώνων, η χρήση της βιομετρικής τεχνολογίας διαδίδεται ολοένα και περισσότερο, καθώς θεωρείται ο πλέον ασφαλής, αδιαμφησβήτητος και αξιόπιστος τρόπος επαλήθευσης της ταυτότητας. Ωστόσο, όσο περισσότερο χρησιμοποιείται η τεχνολογία αυτή, τόσο περισσότερες ανησυχίες προκύπτουν, όπως αυτές που αφορούν την προστασία των δεδομένων και τις συνέπειες σε περίπτωση παραβίασης των βιομετρικών συστημάτων. Οι διεθνείς οργανισμοί τυποποίησης βρίσκονται σε συνεχή αναζήτηση και μελέτη ώστε να διασφαλίσουν ότι οι απαιτήσεις στις οποίες αναφέρονται οι τεχνικοί εμπειρογνώμονες στα πρότυπα της βιομετρικής τεχνολογίας είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν αυτές τις ανησυχίες ενώ παράλληλα επιτρέπουν την πρόοδο της τεχνολογίας. Η βιομετρία είναι η μέτρηση ανθρώπινων χαρακτηριστικών που χρησιμοποιούνται σε τεχνολογικά συστήματα για την αναγνώριση ατόμων με έναν αρκετά αξιόπιστο και μη επεμβατικό τρόπο. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια με τη ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, η βιομετρία χρησιμοποιείται ευρέως στην αναγνώριση και στην επαλήθευση της ταυτότητας ατόμων σε διάφορους τομείς, όπως στην ασφάλεια, στην πρόσβαση σε συσκευές και υπολογιστές, στην αεροπορική ασφάλεια, στη διαχείριση της πρόσβασης σε κτήρια, στην ταυτοποίηση σε τραπεζικές συναλλαγές, αλλά και σε πολλές άλλες εφαρμογές.

26

Η βιομετρία θεωρείται αξιόπιστη τεχνολογία επειδή οι μέθοδοι αναγνώρισης που χρησιμοποιεί είναι βασισμένες σε φυσικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου που είναι εξαιρετικά μοναδικά για κάθε άτομο. Για παράδειγμα, αν εξετάσουμε το απλό δακτυλικό αποτύπωμα, θα δούμε περίπου 30 μικρά σημεία που ανιχνεύονται κατά τη διαδικασία σάρωσης του δακτυλικού αποτυπώματος. Σύμφωνα με το FBI (Federal Bureau of Investigation) των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, δεν είναι δυνατό να υπάρχουν περισσότερα από οκτώ από αυτά τα σημεία που είναι κοινά μεταξύ δύο διαφορετικών ατόμων. Οι αρχές έχουν διεξαγάγει πολλές σαρώσεις δακτυλικών αποτυπωμάτων για να βεβαιωθούν για αυτήν τη μοναδικότητα. Η αύξηση των περιπτώσεων απάτης και του κυβερνοεγκλήματος έχει αποτελέσει έναν κυρίαρχο παράγοντα που έχει επιδράσει στην αυξανόμενη υιοθέτηση της βιομετρικής τεχνολογίας, καθώς η χρήση αυτής της τεχνολογίας καθιστά δυσκολότερη την παραπληροφόρηση ή την παραποίηση ταυτοτήτων ή την υποκλοπή προσωπικών δεδομένων από άλλους χρήστες. Η κοινή Τεχνική Επιτροπή των Διεθνών Οργανισμών Τυποποίησης IEC και ISO για τη βιομετρία, ISO/IEC JTC 1/SC 37, έχει αναπτύξει σχεδόν 140 διεθνή πρότυπα ενώ μεγάλος αριθμός νέων προσχεδίων βρίσκονται υπό ανάπτυξη με σκοπό να παρέχουν διεθνείς βέλτιστες πρακτικές και κατευθυντήριες οδηγίες για κάθε πτυχή αυτής της τεχνολογίας. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο τον τρόπο βελτιστοποίησης της απόδοσης και της ασφάλειας της βιομετρίας, αλλά και την παροχή κατευθυντήριων οδηγιών για την αντιμετώπιση βασικών ανησυχιών σχετικά με την κυβερνοασφάλεια,

ΑΡΘΡΑ την προστασία των δεδομένων και τα ηθικά ζητήματα που προκύπτουν με τη χρήση της βιομετρίας. Με τη χρήση της τεχνολογίας να διαδραματίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, οι κυβερνοεγκληματίες εντείνουν όλο και περισσότερο την κατάσταση. Τα βιομετρικά χαρακτηριστικά, όπως η αναγνώριση προσώπου ή τα δακτυλικά αποτυπώματα, μπορούν να γίνουν στόχος για χάκερ σε αυτό που αποκαλείται «επίθεση παρουσίασης (PAD)». Σε αυτού του είδους τις επιθέσεις, οι χάκερ προσποιούνται κυριολεκτικά τον νόμιμο χρήστη του συστήματος βιομετρικής αναγνώρισης. Αυτό είναι ακόμη πιο ανησυχητικό διότι, αντίθετα με τους κωδικούς πρόσβασης που μπορούν να αλλάξουν όταν χρειαστεί, αν ένας χάκερ καταφέρει να εισβάλει στο σύστημα μέσω αυτής της επίθεσης, τότε παραμένει εκεί μόνιμα, εκτός αν ανιχνευθεί και αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Η σειρά ISO/IEC 30107 παρέχει ένα πλαίσιο μέσω του οποίου τα γεγονότα επιθέσεων παρουσίασης μπορούν να τεκμηριώνονται και να αναλύονται για να ενισχυθεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων. Η σειρά περιλαμβάνει επίσης πρότυπα για τον έλεγχο και την αναφορά των βιομετρικών PAD και απαιτήσεις που σχετίζονται με τον έλεγχο του PAD σε φορητές συσκευές. Η ασφάλεια των δεδομένων είναι επίσης ένα σημαντικό θέμα στη βιομετρία. Το ISO/IEC 24745, Προστασία πληροφοριών, κυβερνοασφάλεια και προστασία της ιδιωτικότητας - Προστασία των βιομετρικών πληροφοριών, παρέχει κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την προστασία των βιομετρικών πληροφοριών, λαμβάνοντας υπόψη διάφορες απαιτήσεις για εμπιστευτικότητα, ακεραιότητα και δυνατότητα ανανέωσης/ανάκλησης κατά την αποθήκευση και τη μεταφορά τους. Συνοψίζοντας, η βιομετρική τεχνολογία έχει εκτιναχθεί στην πρώτη

γραμμή της τεχνολογικής εξέλιξης, Τα σχετικά πρότυπα χρησιμοποιώντας φυσικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου για την προσπαθούν να αναγνώριση και επαλήθευση της ταυτότητας. Παρέχει έναν αξιόπιστο αντιμετωπίσουν τις προστασίας από απάτες και βασικές ανησυχίες για τρόπο κυβερνοεγκλήματα, καθιστώντας την προστασία των δυσκολότερη την παραπληροφόρηδεδομένων αλλά και ση, την παραποίηση ταυτοτήτων και την υποκλοπή προσωπικών δεδομέτα ηθικά ζητήματα νων. Παράλληλα, οι διεθνείς οργανισμοί τυποποίησης εργάζονται επίαπό τη χρήση της σης εντατικά για τη διασφάλιση της βιομετρίας ασφάλειας και της προστασίας των δεδομένων στη χρήση της βιομετρικής τεχνολογίας. Με τη σωστή ρύθμιση, την εφαρμογή των προτύπων και τη συνεχή επιτήρηση, η βιομετρική τεχνολογία μπορεί να προσφέρει αξιόπιστη και ασφαλή λύση για την αναγνώριση και την προστασία της ταυτότητας, ενώ παράλληλα συμβάλλει στην τεχνολογική πρόοδο. Για περισσότερες πληροφορίες για τα πρότυπα στον τομέα αυτό μπορείτε να αποτείνεστε στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS) που είναι ο εθνικός φορέας τυποποίησης της Κύπρου. Αγγελική Λοΐζου, λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS) Πηγή: IEC e-tech

Ο CYS στη Γενική Συνέλευση του ETSI Πραγματοποιήθηκε στις 27-29/11/2023 στη Σοφία Αντίπολις της Γαλλίας, η Γενική Συνέλευση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Τυποποίησης Τηλεπικοινωνιών (ETSI), πλήρες μέλος του οποίου αποτελεί και ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS). Την Κύπρο αντιπροσώπευσαν ο διευθυντής Τυποποίησης του CYS Πάμπος Καμμάς και ο αρμόδιος λειτουργός Τυποποίησης Ιωσήφ Καρής, οι οποίοι μετείχαν επίσης και στη Συνεδρία της Συνόδου των Εθνικών Οργανισμών Τυποποίησης της Ευρώπης (NSO Meeting). Η Γενική Συνέλευση συμπεριέλαβε αρκετά σημαντικά θέματα και συγκέντρωσε το ενδιαφέρον 250 περίπου συνέδρων τόσο με φυσική παρουσία όσο και διαδικτυακά. Εκτός από τα μέλη του ETSI τα οποία αποτελούν Εθνικοί Οργανισμοί Τυποποίησης της Ευρώπης, Διαχειριστές Τηλεπικοινωνιών και Επικοινωνίας, ιδιωτικές εταιρείες του τομέα από την Ευρώπη κι όλο τον κόσμο, αρμόδια Υπουργεία και Ρυθμιστές Τηλεπικοινωνιών, μετείχαν επίσης εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του EFTA, των CEN & CENELEC, των Ευρωπαϊκών Οργανισμών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Τυποποίησης Καταναλωτών και άλλοι ενδιαφερόμενοι. Τα θέματα που κάλυψε η Γενική Συνέλευση ήταν πολυάριθμα και σημαντικά. Ξεχώρισαν η εκλογή νέου Δ.Σ. και προέδρου του, νέου Οικονομικού Συμβουλίου, η προκήρυξη της θέσης του γενικού διευθυντή, η έγκριση του προϋπολογισμού 2024 και 3ετίας, η ανασκόπηση και αξιολόγηση των

δραστηριοτήτων της χρονιάς, η εξαγγελία του Προγράμματος Εργασίας του Οργανισμού για το 2024 κ.ά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκέντρωσε η τροποποίηση του Καταστατικού και των εσωτερικών διαδικασιών και κανονισμών του ETSI, ως φυσικό επακόλουθο της πρόσφατης τροποποίησης του Ε.Κ. 1025:2012 περί Ευρωπαϊκής Τυποποίησης. Η κυπριακή αντιπροσωπεία, στο περιθώριο της Συνέλευσης, είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει και να ανταλλάξει απόψεις και προτάσεις συνεργασίας με άλλες εθνικές αντιπροσωπείες και παρευρισκόμενους για θέματα κοινού ενδιαφέροντος, τόσο ειδικά για θέματα επικοινωνιών και τεχνολογίας όσο και ευρύτερου ενδιαφέροντος της τυποποίησης και της ποιότητας.

27

ΑΡΘΡΑ

Μεταφορά Υδρογόνου με αγωγούς: Τι ισχύει Είναι πλέον δεδομένο ότι οι παραδοσιακές πηγές ενέργειας, δηλαδή τα ορυκτά καύσιμα όπως ο Άνθρακας, το Πετρέλαιο και το Φυσικό Αέριο, έχουν μειωθεί σημαντικά. Παράλληλα οι επιπτώσεις της χρήσης τους και η παραγωγή αερίων θερμοκηπίου προβληματίζουν όλο και περισσότερο. Για τον λόγο αυτό και για την αντιμετώπιση των προκλήσεων προωθούνται όλο και περισσότερο οι κάθε λογής προσπάθειες ανεύρεσης νέων μορφών ενέργειας με χαμηλές ανθρακούχες εκπομπές. Μια πολλά υποσχόμενη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας είναι το Υδρογόνο, με ξεκάθαρα πλεονεκτήματα που περιλαμβάνουν την παραγωγή καθαρής μορφής ενέργειας, τη μηδενική εκπομπή Διοξειδίου του Άνθρακα, την υψηλής πυκνότητας αποθήκευση ενέργειας κ.λπ. Η ενέργεια που προκύπτει από την καύση Υδρογόνου έχει χαρακτηριστεί ως «η πλέον ιδανική νέα ενέργεια στον 21ο αιώνα» με τεράστιες δυνατότητες εφαρμογών. Ωστόσο, λόγω της πολύ μικρής πυκνότητας και των εύφλεκτων και εκρηκτικών χαρακτηριστικών του Υδρογόνου σε κανονική θερμοκρασία και πίεση, αποτελεί πρόκληση η επίτευξη συνθηκών που να διασφαλίζουν την ασφαλή, αξιόπιστη, οικονομική και αποδοτική μεταφορά του Υδρογόνου. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται πλέον στις διάφορες τεχνολογίες μεταφοράς του Υδρογόνου οι οποίες διακρίνονται στη μεταφορά αερίου Υδρογόνου υψηλής πίεσης, στη μεταφορά υγρού Υδρογόνου χαμηλής θερμοκρασίας, στη μεταφορά στερεού υλικού με Υδρογόνο, στη μεταφορά οργανικού υγρού Υδρογόνου και στη μεταφορά μείγματος Υδρογόνου μέσω αγωγών Φυσικού Αερίου. Εξετάζοντας τους τρόπους μεταφοράς από τη σκοπιά της μεγάλης κλίμακας και της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης διαπιστώνουμε ότι η μεταφορά του αερίου Υδρογόνου υψηλής πίεσης και του υγρού Υδρογόνου χαμηλής θερμοκρασίας έχουν υψηλό κόστος και χαμηλή απόδοση. Ως εκ τούτου, δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις για μεγάλης κλίμακας περιφερειακή κάλυψη ενεργειακών αναγκών από Υδρογόνο. Η καλύτερη λύση για πιο οικονομικό, μεγάλης κλίμακας και βιώσιμο ενεργειακό εφοδιασμό είναι η μεταφορά του Υδρογόνου ως μείγμα με Φυσικό Αέριο με τη χρήση, όπου υπάρχει, του υφιστάμενου δικτύου και της υποδομής διανομής Φυσικού Αερίου ή η μεταφορά καθαρού Υδρογόνου εκεί όπου υπάρχει υφιστάμενο δίκτυο μετά από ελαφρά τροποποίηση του υφιστάμενου δικτύου και της υποδομής διανομής Φυσικού Αερίου. Κατά τη μεταφορά Υδρογόνου σε μείγματα Φυσικού Αερίου θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα: (α) Η συμβατότητα των σωληνώσεων μεταφοράς. Κατά την ανάμειξη η αλληλεπίδραση Υδρογόνου και σωλήνα έχει ως αποτέλεσμα την υποβάθ-

μιση μηχανικών ιδιοτήτων, όπως είναι η πλαστικότητα και η σκληρότητα, επηρεάζοντας έτσι την ασφάλεια των αγωγών. Η επίλυση του προβλήματος συμβατότητας μεταξύ σωλήνων και υδρογονοαναμεμειγμένου Φυσικού Αερίου αποτελεί την πρωταρχική πρόκληση για επιτυχή μεταφορά μέσω αγωγών. Διαπιστώνεται ότι το αναμεμειγμένο με Υδρογόνο Φυσικό Αέριο έχει υψηλή συμβατότητα με παραδοσιακά μη μεταλλικά υλικά. Ωστόσο, είναι εύκολο να προκληθεί ζημιά σε μεταλλικά κατασκευαστικά στοιχεία και εξαρτήματα στο σύστημα μεταφοράς Φυσικού Αερίου, απειλώντας την ασφαλή λειτουργία των αγωγών. Βλάβες μπορεί επίσης να προκληθούν όταν τα άτομα Υδρογόνου εισέρχονται στο μεταλλικό Οι αναλογίες εσωτερικό και συγκεντρώνονται σε σημεία που της ανάμειξης παρουσιάζουν ελαττώματα. Με τη διάχυση ατόμων Υδρογόνου, αυξάνεται η συγκέΥδρογόνου με των ντρωση μορίων Υδρογόνου και ενισχύεται η Φυσικό Αέριο πίεση. Όταν η πίεση υπερβαίνει την κρίσιμη διαφέρουν από τιμή, ενδέχεται να προκληθούν ορισμένες μετατοπίσεις σε τοπικές ζώνες εντός του μετάλχώρα σε χώρα λου προκαλώντας την αστοχία του. Λόγω του μικρού όγκου και της ισχυρής δραστικότητας των ατόμων Υδρογόνου, είναι εύκολο για αυτά να διαλυθούν στο πλέγμα μεταλλικών υλικών και να προκαλέσουν τεράστια ελαττώματα μειώνοντας έτσι σημαντικά την ολκιμότητα και την αντοχή των υλικών σε εφελκυσμό. (β) Λόγος ανάμειξης Υδρογόνου. Η περιεκτικότητα του μείγματος σε Υδρογόνο θα επηρεάσει την ασφάλεια του αγωγού και του εξοπλισμού, την πιθανότητα ατυχημάτων και την καύση του αερίου σε διάφορους βαθμούς. Κατά τον καθορισμό του λόγου ανάμειξης Υδρογόνου θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη πολλοί παράγοντες, όπως το υλικό, οι συνθήκες μεταφοράς, ο εξοπλισμός συστήματος και η ποιότητα του αερίου, ώστε να διασφαλίζεται ότι η περιεκτικότητα των αγωγών Φυσικού Αερίου σε Υδρογόνο δεν υπερβαίνει το Όριο Ασφάλειας. Χαρακτηριστικά παρατίθενται Επιτρεπόμενοι Δείκτες Ανάμειξης Υδρογόνου στους Αγωγούς Φυσικού Αερίου σε διάφορες χώρες π.χ. Γερμανία 2% ή 10%, Γαλλία 6%, Ισπανία 5%, Αυστρία 4% και Φινλανδία 1% που δείχνουν ότι δεν υπάρχει ενιαία προσέγγιση στο θέμα αυτό. Εν κατακλείδι είναι προφανές ότι για την ανάπτυξη δικτύων που χρησιμοποιούν Υδρογόνο θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να αξιολογηθούν διάφοροι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την ασφαλή λειτουργία του συστήματος μεταφοράς. Σαφέστατα το μοντέλο ροής ενός μείγματος αερίου Υδρογόνου και Φυσικού Αερίου διαφέρει σημαντικά από το παραδοσιακό μοντέλο μεταφοράς Φυσικού Αερίου. Κανένα εμπόδιο όμως δεν είναι ανυπέρβλητο και η πρόκληση της πράσινης μετάβασης παραμένει ο πρωταρχικός στόχος. Δρ Τασούλα Κυπριανίδου-Λεοντίδου Χημικός Μηχανικός Πηγή: Xiao Tiang and Jingjing Pe i«Study progress on the pipeline transportation safety of hydrogen-blended natural gas», Heliyon, Volume 9, Issue 11, November 2023

28

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΓΙΑ ΨΗΛΑ ΚΤΙΡΙΑ & ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙΣ Πολυκατοικίες, Πύργοι, Ξενοδοχεία, Νοσοκομεία!

YIANNI® Waste Management

Disposal of Organic Waste

ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΚΥΒΑΛΛΩΝ ΜΕ ΗΜΙ-ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ SHAFTLINE

TANK

DEWATERING UNIT

●Συστήματα για κάθε προυπολογισμό. ●Εναρμονισμένα με τη Νομοθεσία για Διαλογή Στη Πηγή .

option 1

OUTPUT: Fertilizer Up to 92% reduction

option 2 OUTPUT: Pulp Up to 80% reduction

●Ειδικά Σχεδιασμένα & Κατασκευασμένα για Κάθε Έργο Ξεχωριστά.

● Από την Κουζίνα κατευθείαν στον…Αγρό! carousel system •►Χωρίς Οσμές!

•►Χωρίς Βακτήρια!

•►Χωρίς Βρωμιές!

•►Χωρίς Τρωκτικά!

WE HAVE A SOLUTION TO EVERY RUBBISH POLLUTION!!!

TEL: 22468229 / 99629215 EMAIL: yianni@logos.cy.net

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Τo Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ) είναι ο θεσμοθετημένος Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας και οργανισμός όλων των Κυπρίων Μηχανικών. Ιδρύθηκε με το Νόμο 224/1990 και είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με αιρετή Διοίκηση. Διαθέτει ιδιόκτητο κτίριο κεντρικών γραφείων και Υπηρεσία αναγκαία για την προώθηση των σκοπών του. Το ΕΤΕΚ έχει σκοπό την προαγωγή της επιστήμης στους διάφορους τομείς που σχετίζονται με την ειδικότητα των Μελών του, της Μηχανικής και της Τεχνολογίας γενικά και την ανάπτυξή τους για αυτοδύναμη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Δημοκρατίας.

KENTΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΜΑΙL cyprus@etek.org.cy ΕΜΑΙL EΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ yemp@etek.org.cy Τηλ: +35722877644 Φαξ: +35722730373

www.etek.org.cyΚεντρικά Γραφεία

Οδός Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία Ταχυδρομική Διεύθυνση: Τ.Θ. 21826, 1513 Λευκωσία

Κεντρικό email: cyprus@etek.org.cy Email εξυπηρέτησης κοινού: yemp@etek.org.cy Τηλέφωνο: 22877644 Φαξ: 22730373 www.etek.org.cy

30

Το Επιμελητήριο προσδίδει μεγάλη σημασία σε διεθνή θέματα και καταβάλλει προσπάθεια για επέκταση των σχέσεών του, τόσο με επιμελητήρια άλλων χωρών όσο και με διεθνείς φορείς μηχανικών.  Το ΕΤΕΚ είναι πλήρες μέλος στο European Council of Engineers Chambers (ECEC).  Συμμετέχει, μέσω της ΠΕΤΕΚΚ (Πλατφόρμα για την Έρευνα και Τεχνολογία για τις Κατασκευές στη Κύπρο), στην αντίστοιχη European Construction Technology Platform (ECTP).  Στον ευρωπαϊκό χώρο το Επιμελητήριο συμβάλλει ενεργά στις επαγγελματικές οργανώσεις European Federation of National Engineering Associations (FEANI) και International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) και συμμετέχει σε συζητήσεις με ευρωπαϊκές επιτροπές.  Στον διεθνή χώρο, σε συνεργασία με τοπικές επαγγελματικές οργανώσεις, συμμετέχει και εκπροσωπείται στην World Federation of Engineering Organizations (WFEO). Συνεργάζεται στενά με το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (ΤΕΕ) και έχει συνάψει πρωτόκολλο συνεργασίας με το ΤΕΕ Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας. Αντίστοιχη συνεργασία υπάρχει μεταξύ του Επιμελητηρίου και του Engineering Council Βρετανίας. Γενικό Συμβούλιο Το ΕΤΕΚ διοικείται από 30μελές Γενικό Συμβούλιο, τα μέλη του οποίου είναι αιρετά και εκλέγονται ανά τριετία. Οι έδρες του Συμβουλίου κατανέμονται ανάλογα με το ποσοστό των μελών του κάθε κλάδου μηχανικής επιστήμης στο σύνολο των μελών του Επιμελητηρίου. Διοικούσα Επιτροπή Η Διοικούσα Επιτροπή είναι το εκτελεστικό και συντονιστικό όργανο του Επιμελητηρίου για την υλοποίηση της πολιτικής του, όπως αυτή διαμορφώνεται από το Επιμελητήριο. Η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ για την τριετία 2020-2023: 2017 – 2020: Πρόεδρος, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, Αρχιτέκτονας Στέλιος Αχνιώτης, Πολιτικός Μηχανικός Πρόεδρος Α’ Αντιπρόεδρος, Ανδρέας Θεοδότου, Πολιτικός Μηχανικός Α’ Αντιπρόεδρος Κωνσταντίνος Κωvσταντή, Αρχιτέκτονας Β’ Αντιπρόεδρος, Ελίζα Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός Β’ Αντιπρόεδρος Μαραγκός, Μηχανολόγος Μηχανικός Γενικός Γραμματέας, ΠλάτωναςΑνδρέας Στυλιανού, Πολιτικός Μηχανικός Γενικός Γραμματέας Ελίζα Αρχιτέκτονας Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός Γενικός Ταμίας, Χρίστος Χριστοδούλου, Γενικός Ταμίας Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής Μέλη Μέλη: Γαλαζή ΒαρνάβαςΆννα Λάμπρου, ΠολιτικόςΙακώβου, Μηχανικός Αρχιτέκτονας, Κυριάκος Θεμιστοκλέους, Αρχιτέκτονας, Ντίνος Νικολαΐδης, Μηχανολόγος Μηχανικός, Ιάκωβος Θωμάς Μίτα, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Χαραλάμπους, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός. Ξένιος Παπασταύρου, Μηχανολόγος Μηχανικός Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής

30