Θζμα: Οριοκζτθςθ περιοχών με φυςικοφσ περιοριςμοφσ, εκτόσ των ορεινών Θ ζννοια των μειονεκτικϊν περιοχϊν ειςιχκθ με τθν οδθγία 75/268/ΕΟΚ «για να εξαςφαλίηεται θ ςυνζχιςθ τθσ γεωργικισ δραςτθριότθτοσ και με αυτόν τον τρόπο θ διατιρθςθ ενόσ ελαχίςτου ορίου πυκνότθτοσ πλθκυςμοφ ι θ ςυντιρθςθ τθσ υπαίκρου ςε οριςμζνεσ μειονεκτικζσ περιοχζσ» και με απϊτερο ςκοπό «να ευνοιςει τισ γεωργικζσ δραςτθριότθτεσ και να βελτιώςει το ειςόδθμα των γεωργών ς' αυτζσ τισ περιοχζσ». Σο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό υνζδριο (ΕΕ), με ζκκεςι του το 20031, άςκθςε ιδιαίτερθ κριτικι ςτθν Ευρωπαϊκι Επιτροπι διαπιςτϊνοντασ ότι «Η Επιτροπι δεν διακζτει επαρκι αποδεικτικά ςτοιχεία ςχετικά με το κατά πόςο θ κατάταξθ των μειονεκτικών περιοχών (ΜΠ) είναι ζγκυρθ. *Ακόμθ,+ παρά το γεγονόσ ότι οριςμζνοι μακροοικονομικοί και κοινωνικοοικονομικοί δείκτεσ μεταβλικθκαν αιςκθτά και ότι οριςμζνεσ κατατάξεισ μπορεί να μθν ιςχφουν πλζον, θ Επιτροπι δεν πρότεινε τροποποίθςθ των υφιςτάμενων κανονιςτικών διατάξεων». Και ςυνεχίηει «Τα κράτθ μζλθ χρθςιμοποιοφν ευρφ φάςμα δεκτών για να προςδιορίηουν κατά πόςο οι περιοχζσ είναι μειονεκτικζσ θ όχι, γεγονόσ που μπορεί να ςυνεπαχκεί διαφορζσ ωσ προσ τθ μεταχείριςθ των δικαιοφχων». Θ Ευρωπαϊκι Επιτροπι, αντιδρϊντασ ςτθν κριτικι του ΕΕ, ξεκίνθςε διαδικαςία αλλαγισ του τρόπου οριοκζτθςθσ των μειονεκτικϊν περιοχϊν τθσ παραγράφου 3.4 τθσ Οδθγίασ 75/268/ΕΟΚ (άρκρο 19 Καν(ΕΚ) 1257/1999), κακϊσ οι ορεινζσ περιοχζσ οριοκετοφνται με μετριςιμα κριτιρια, κοινά για όλα τα κράτθ – μζλθ, ενϊ θ ζκταςθ των περιοχϊν με ειδικά μειονεκτιματα υπόκειται ςε ανϊτατο όριο ανάλογα με τθν ζκταςθ τθσ χϊρασ. Κανονιςτικά, θ νζα οριοκζτθςθ βαςίςτθκε ςε βιοφυςικά κριτιρια κοινά για όλα τα κράτθ – μζλθ, ϊςτε να εντοπιςτοφν οι περιοχζσ που υπόκεινται ςε φυςικοφσ περιοριςμοφσ «ιδίωσ χαμθλι παραγωγικότθτα του εδάφουσ ι κακζσ κλιματικζσ ςυνκικεσ, και θ διατιρθςθ εκτατικισ γεωργικισ δραςτθριότθτασ να είναι ςθμαντικι ςτισ περιοχζσ αυτζσ για τθ διαχείριςθ τθσ γθσ». Ο αρχικόσ ορίηοντασ εφαρμογισ τθσ νζασ οριοκζτθςθσ ιταν θ 1/1/2010, γι’ αυτό και το νζο κακεςτϊσ ςυμπεριελιφκθ ςτον Καν(ΕΚ) 1698/2005 (άρκρο 50.3(α)), από οποφ προζρχεται και θ παραπάνω αναφορά. Θ εφαρμογι όμωσ δεν κατζςτθ δυνατι, κακϊσ οι διαδικαςίεσ διαβοφλευςθσ και προςομοίωςθσ των κριτθρίων τθσ νζασ οριοκζτθςθσ αποδείχκθκαν ιδιαίτερα χρονοβόρεσ, με ςυνζπεια θ ζναρξθ τθσ εφαρμογισ να μετατεκεί για περίοδο 2014 – 2020 (άρκρα 31,32 και Παράρτθμα ΛΛΛ καν. (ΕΕ) 1305/2013). φμφωνα με τθν παράγραφο 5 του άρκρου 31 του Καν (ΕΕ) 1305/2013, θ νζα οριοκζτθςθ κα ζπρεπε να τεκεί ςε ιςχφ το αργότερο μζχρι τθν 1/1/2018 αλλά με τον Καν (ΕΕ) 2017/2393 (Omnibus) θ προκεςμία εφαρμογισ μετατζκθκε για τθν 1/1/2019. Οι ενιςχφςεισ περιοχϊν που αντιμετωπίηουν φυςικά ι άλλα ειδικά μειονεκτιματα προβλζπονται ςτο άρκρο 31 του Καν (ΕΕ) 1305/2013, ενϊ ςτθν παράγραφο 3 του άρκρου 32 περιγράφεται ο τρόποσ κακοριςμοφ των περιοχϊν. Θ οριοκζτθςθ πραγματοποιείται ςε δφο ςτάδια. το πρώτο ςτάδιο, οι περιοχζσ, εκτόσ των ορεινϊν περιοχϊν, κεωρείται ότι αντιμετωπίηουν ςθμαντικά φυςικά μειονεκτιματα, εάν τουλάχιςτον το 60% τθσ γεωργικισ ζκταςθσ πλθροί τουλάχιςτον ζνα από τα παρακάτω κριτιρια, που απαρικμοφνται ςτο παράρτθμα ΛΛΛ του εν λόγω κανονιςμοφ, ςτθν οριακι τιμι που αναφζρεται. ΚΡΙΣΗΡΙΟ
ΟΡΙΜΟ
ΚΑΣΩΣΟ ΟΡΙΟ
Διάρκεια καλλιεργθτικισ περιόδου (αρικμόσ θμερϊν) που ορίηεται βάςει του αρικμοφ των θμερϊν με μζςθ θμεριςια κερμοκραςία 5 °C (LGPt5) Ι
≤ 180 θμζρεσ
ΚΛΙΜΑ
Χαμθλι κερμοκραςία
1
Ειδικι Ζκκεςθ αρικμ. 4/2003 (2003/C 151/01)
1