2019-06-29 Vakantiedoeboek

Elke week bij het Reformatorisch Dagblad

zaterdag 29 juni 2019

DUBBELDIK BOORDEVOL PUZZELS

Naar Malawi.

Voorzichtig op avontuur PAGINA 6

Kort verhaal.

Die kano komt er wel PAGINA 78

inhoud & vooraf

6

20

24

54 78

29

beeld omslag: iStock

108 2

RDMagazine

4

goed nieuws Puzzels zijn breinbrekers

6

het gesprek Alles los leren laten in Malawi

15

column Columnist Wim is gewoon saai

17

eropuit Schatzoeken met je mobiel

24

schoonheid Krakende takjes rond een burlend hert

29

doe het zelf Maak een kompas. Of koop er een

32

uitleg Zo lever je prijspuzzels in

36-53 puzzels Puzzels en kleurplaten voor kinderen 57

leesrooster Drie weken lezen over de tocht door de woestijn

64

advertentiepuzzel Speur mee en stuur op

69-101 puzzels Puzzels en kleurplaten voor volwassenen 78

kort verhaal Een schijnend licht in het donker

102

gezien Bordspellen zijn leuk. Buiten is het nog leuker

105

recept Insectenpasta

106

puntuit Digitaal detoxen

108

kits Hoe overleef je in het bos?

114

oplossingen Pas kijken na het maken

115

laatste woord Vergeten

zaterdag 29 juni 2019

Avontuurlijk Het woord avontuur doet iets. Het heeft op sommige mensen een enorme aantrekkingskracht. Anderen gruwen ervan. Zij moeten er niet aan denken om met een rugzak en een tentje de bergen in te trekken. Of het bos in te gaan met alleen een kompas, een vuursteen en een flesje water. (Zulke mensen moeten vooral de column lezen op pagina 15).

Misschien komt het doordat avontuur met loslaten te maken heeft. Iets wat Willemien van de Ridder leerde toen ze voor Stéphanos naar Malawi vertrok. „Ik ben van mezelf geen avontuurlijk mens.

Afscheid nemen van Nederland was moeilijk. Maar ik hield mezelf steeds voor: er komt een tijd dat je alles achter moet laten. Dat relativeert.”

Dit dubbeldikke nummer over avontuur bevat verhalen én puzzels. Geniet ervan tijdens de lange zomermaanden. En het mooie voor de wat minder avontuurlijken: dat kan ook gewoon in eigen huis of tuin.

Gertine en Mariska

3

goed nieuws

Goed nieuws is geen nieuws, zeggen journalisten. Alsof er alleen slecht nieuws zou bestaan. Niet dus. Kijk maar.

Breinbrekers Puzzelen saai? Dat kun je vinden. Maar dan ga je voorbij aan het feit dat kruiswoordraadsels of cryptogrammen echte breinbrekers zijn. Tenminste, dat zeggen onderzoekers van de universiteit van Exeter. Puzzelen werkt volgens hen goed om je scherp te houden. Meer dan 19.000 mensen vulden een online-enquête in en uit hun antwoorden bleek dat mensen die regelmatig sudoku’s of kruiswoordpuzzels invullen een beter geheugen en een betere concentratie hebben. Dus ook al is het niet helemaal je ding: pak deze bijlage er eens bij en puzzel je scherp.

4

RDMagazine

beeld iStock

zaterdag 29 juni 2019

5

beeld Fatch Photographic Studio

het gesprek

6

RDMagazine

Van betekenis willen zijn voor anderen dreef haar naar Afrika: Willemien van de Ridder

zaterdag 29 juni 2019

7

het gesprek

Zoeken naar zin in Malawi Ze verruilde het werken achter een beeldscherm voor een baan op het Afrikaanse platteland. En: dagelijks op pad in een fourwheeldrive over modderwegen. Toch was het niet de zucht naar avontuur die Willemien van de Ridder naar Malawi bracht. Van betekenis zijn voor anderen was wat haar dreef. „Wie enkel uit is op avontuur houdt het hier niet langer dan drie weken vol.”

H Ab Jansen

et huisje dat ze bewoont op het terrein van de Nederlandse hulporganisatie Stéphanos in Malawi straalt ’s avonds een knusheid uit die Nederlands aandoet. Het warme licht van een schemerlampje, en aan de muur reproducties van twee Rembrandts.

De inrichting van de woonkamer is er een die alleen vrouwen kunnen bedenken: stoeltje zus, kussentje zo, kaarsje hier, boeketje daar. En dat

8

allemaal in een combinatie van kleuren die voorwerk van hart en hoofd verraden.

Twee boeken op tafel suggereren dat de vreemde buitenwereld van Afrika toch een beetje is binnengeslopen: een vogelboek en een reptielengids.

Voor wie Willemien van de Ridder (45) een beetje kent is dat geen verrassing: wilde dieren –en in het bjzonder vogels– waren ook in Nederland al haar passie, en met behulp van haar fotocamera liet ze ook daar al anderen daarin delen.

Nu ze in Malawi woont is dat er niet minder op geworden, en dat is begrjpeljk want dat land ljkt op een grote Nederlandse volière, waarvan de eigenaar is vergeten de deuren dicht te doen.

Maar hoe komt iemand die 14 jaar als vormgever bj het RD werkte, en dus dageljks van acht tot vjf achter een beeldscherm zat, in Afrika terecht?

Van de Ridders antwoord is er een met een lange

RDMagazine

zaterdag 29 juni 2019

9

beeld Fatch Photographic Studio

het gesprek

aanloop. „Ik ben alleenstaand en dan leef je al gauw enkel voor jezelf. Precies dát gaf mj een onbevredigend gevoel. Het eerste wat ik daarom deed, was op werkvakantie gaan – om anderen te helpen. Zo ging ik in 2007 en in de twee jaar daarna voor Woord en Daad op werkvakantie naar Sierra Leone.

Smoes In 2016 plaatste Stéphanos een advertentie voor een veldwerker in Malawi. Haar besluit om daarop te solliciteren was geen gemakkeljke, herinnert Van de Ridder zich. „Ik was net in een andere huurwoning getrokken en had dus mjn smoes klaar liggen: kan niet, want net verhuisd.”

Achteraf weet ze dat die eerste verhuizing haar juist heeft geholpen om wél te gaan. „Toen leerde ik wat loslaten is, en kwam ik indringend tot het besef dat ik eens, op het eind van mjn leven, álles moet loslaten.”

Een diep besef van de eindigheid van het leven als motivatie voor veldwerk in Afrika.

Dat hoor je niet vaak. „Ik leerde de dingen die me dierbaar waren los te laten, en dat was nodig om de knoop door te hakken.”

Zitten er achter dat besef van loslaten soms andere persoonljke ervaringen? „Ik heb in 2000 een broertje verloren. Hj ging ’s ochtends van huis en iedereen verwachtte dat hj ’s avonds weer levend thuis zou komen. Dat gebeurde dus niet, en dan besef je: het is niet vanzelfsprekend als je aan het eind van de dag weer in je huisje zit.”

Die kwetsbaarheid is in een land als Malawi extra zichtbaar. „Zeker! Als hier mensen overljden, dan worden ze de volgende dag al begraven. Vanwege het ontbreken van technische hulpmiddelen kan dat niet anders, maar het is wel confronterend.”

Wat is bj Stéphanos precies uw werk? „Stéphanos heeft zo’n 800 weeskinderen en -jongeren in zjn sponsorprogramma en ieder jaar krjgt de sponsor post van hen. Die correspondentie coördineer ik.”

Willemien van de Ridder legt uit dat dit ook betekent dat ze helpt bj het brieven schrjven, bj het maken van portretfotootjes van de kinderen en dat ze betrokken is bj het selecteren van nieuwe sponsorkinderen. (Overigens bljkt in de loop van het gesprek dat Van de Ridder nog tal van andere taken op zich heeft genomen).

Intussen staat dit interview afgedrukt in een RDMagazine waarin ”avontuur” een rol

10

speelt. Heeft uw vertrek naar Afrika iets met avontuur te maken? „Ik ben geen avontuurljk type, meer iemand van niet-standaard. Avontuur, dat is het onverwachtse, terwjl ik juist altjd voorzichtig ben. Ik ben hier ook niet naartoe gegaan voor het avontuur. Als dat wel zo was geweest, houd je het niet vol.

Avontuur is: drie weken spanning, en daarna weer veilig naar huis. Wie hier langer bljft, moet meer in huis hebben dan enkel zucht naar avontuur.

Als je iedere dag urenlang over de meest slechte wegen moet hobbelen, ben je altjd weer blj als je heelhuids thuis komt.”

„Avontuur is: drie weken spanning, en daarna weer veilig naar huis” U vertelde over een gifslang die over de veranda kroop... „Ja, dat bleek een van de meest dodeljke slangen te zjn. Daar ben ik dan weer niet echt bang voor.”

Zjn er wel eens momenten geweest dat u zei: wat ben ik begonnen? „Ja, die zjn er, maar niet dat ik dan weer terug naar Nederland zou willen: ik zou niet weten wat ik daar nog zou moeten doen.”

Toen u in 2017 in Malawi begon, kwam u op een post in Lilongwe, de hoofdstad van Malawi. Dat werk viel tegen. „Klopt. Ik zit nu anderhalf jaar op het terrein van Stéphanos, in de buurt van de Zuid-Malawiaanse stad Blantyre. Eerst woonde en werkte ik in Lilongwe, maar daar zat ik niet op mjn plek.

Ik zou daar kinderwerk opzetten, en moest dat helemaal zelf vanuit het niets opzetten. Dat was voor mj teveel gevraagd.”

Ook toen geen moment van twjfel? „Nee, ik raakte niet in paniek; ik zag nog wel alternatieven. Een daarvan diende zich al snel aan: een vacature in Blantyre voor een Nederlandse coördinator van het sponsorwerk.”

Wat waren de lastigste uitdagingen in die twee jaar dat u hier zit? „De Malawiaanse cultuur. Dat je steeds het gevoel hebt dat mensen met wie je werkt niet

RDMagazine

beeld Fatch Photographic Studio

Willemien van de Ridder

helemaal achter je staan. Je moet hier dan ook heel veel zelf doen, continu erachteraan om dingen geregeld te krjgen en dan duurt het vaak nog weken, maanden voordat iets gebeurd is.”

Willemien van de Ridder werd geboren op 19 augustus 1973 in Uddel op de Veluwe. Ze werkte een aantal jaren als receptioniste op de Udemans in Hoevelaken (nu Van Lodenstein). Daarna werkte ze bij Baan in Putten (later de Vanenburg Group).

In 2003 vond ze werk bij het RD, op de afdeling advertentie-opmaak.

Daarna verhuisde ze naar de redactieopmaak, waar ze tot 2017 werkte. In dat jaar kwam ze als veldwerker in dienst bij de stichting Stéphanos, die actief is in Malawi, in Zuidelijk Afrika.

Van de Ridder heeft er een niet betaalde functie – ze wordt onderhouden door giften uit haar achterban. Een thuisfrontcommissie (TFC) coördineert haar inanciële ondersteuning.

Daarvoor hebben ze vast vooraf gewaarschuwd. „Jawel, maar als het vaak gebeurt dan kun je daar moedeloos van worden. Wat de reden van dit gedrag is? Daar ben ik nog niet achter, misschien dat ze het liever zelf doen? Of ze durven geen nee te zeggen.”

U wordt vaak teleurgesteld? „Ik was in Nederland altjd gewend om mensen te vertrouwen, maar hier krjg ik minder vertrouwen in mensen. Denk ik altjd: dat zeggen ze nu wel, maar... Iemand zei het eerder al tegen me: Wat je hier aan cultuur ziet, is nog maar het topje van de jsberg, daaronder zit nog veel meer cultuur waar jj geen weet van hebt.”

Nog even en u loopt hier als een gefrustreerde rond. „Die momenten van gefrustreerd-zjn heb ik zodra er te veel van zulke kleine teleurstellingen tegeljk gebeuren. Dan is van belang om pas op de plaats te maken: o ja, ik ben hier in Malawi.”

Uiteindeljk is het een kwestie van aanpassen. „Maar Malawianen zjn niet de enigen met wie ik te maken heb. In Nederland zitten sponsors op brieven en foto’s te wachten. Daardoor zit ik eigenljk tussen twee vuren, want voor die achterban wil ik alles zo goed mogeljk én op tjd doen.

Dat kan stress geven, waar ik de ene keer beter tegen kan dan de andere.”

Zjn er dingen in de Malawiaanse cultuur die u als Nederlandse verrjken? „Zorg voor elkaar is hier erg sterk. Iedereen is op de een of andere manier ook familie van elkaar en daardoor is die zorg soms ook meer een verplichting dan dat het van harte gaat. Als in het individualistische Nederland iemand een ander helpt, is dat vaak veel meer van harte en vrjwillig dan hier.”

Van de Ridder noemt verder het met weinig tevreden kunnen zjn, dat haar aanspreekt. „Als een stel in Nederland trouwt, heeft het vaak alle spullen al in huis; hier moet een paar op de gasten op de bruiloft wachten om dingen als –plastic– bestek en borden te krjgen.”

Kúnt u de positie als buitenstaander hier wel doorbreken en echt iets betekenen voor de omgeving?

Van de Ridder wjst op de Bjbellessen die ze op

zaterdag 29 juni 2019

11

beeld Fatch Photographic Studio

het gesprek

12

RDMagazine

schooltjes verzorgt, naast het sponsorwerk. „Onlangs kwam er een moeder naar me toe die zei: „Ik ben zo blj dat we jou hebben, want nu weet ik wie God is.”

Malawi is een christeljk land; hoe wordt God gekend, beleefd en beleden? „Dat het een christeljk land is, merk je al op straat. Niemand die ervan opkjkt als je bj een kraampje hardop bidt voor een portie aardappelen. Soms stemt iemand hoorbaar in zodra ik amen zeg.” Tegeljkertjd geldt: het christeljk geloof is er oppervlakkig. „Bjbelkennis is minimaal. De meeste mensen hebben ook geen Bjbel in huis.” Van de Ridder zegt veel mensen te ontmoeten die zich christenen noemen, maar dingen doen die in strjd zjn met de Bjbel. „Dat heet dan cultuur, maar het rjmt gewoon niet met wat de Bjbel leert.”

Bjvoorbeeld? „Als Gods Woord echt de basis van het leven is, dan gaat hier heel wat veranderen, corruptie bjvoorbeeld. Dat zit in iedere Malawiaan, zó diep dat mensen het zelf niet eens doorhebben.”

Wat gebeurde er de afgelopen twee jaar met uw persoonljke geloof ? „Ik merk dat ik in alles afhankeljk ben. Als ik het voor mezelf even niet meer zo zie zitten, dan ben ik toch echt op God aangewezen. Wat ook goed is voor mjn geloofsleven is dat ik ’s avonds meer tjd en rust heb om te lezen. Vooral door de discussies met mjn taalleraar –een moslim– moet ik soms dingen uitzoeken.”

Bjzonder: in het christeljke Malawi discussieert u over het geloof met een moslim. „Klopt, we hebben heel interessante discussies over geesteljke zaken; hj heeft ongelofeljk veel Bjbelkennis. We hebben ook veel dingen gemeen – zo is hj altjd op tjd, iets wat best wel bjzonder is in dit land.”

Heeft dat met zjn moslim-zjn te maken? „Ik denk meer met dat hj al jong met westerlingen omging en: hj is hoogopgeleid. Als het gaat om de Bjbel en de inhoud van het christeljk geloof liggen we ver uit elkaar en daar discussiëren we dan over.”

U bent in De Beek-Uddel nog altjd lid van een behoudend kerkgenootschap, de Gereformeerde Gemeenten in Nederland. Hoe kjkt u na twee jaar tegen die gemeente aan? „Ik voel me er nog altjd mee verbonden, al geloof ik niet dat zoals wj geloven de enig juiste manier is. Zo staan er dingen in de Bjbel die wj weer niet doen.”

zaterdag 29 juni 2019

Waar denkt u aan? „De manier waarop in de Bjbel vreugde werd beleefd –uitbundig, en zelfs met dans– staat in contrast met enkel het orgel bj ons. Hier in de gemeenten van de RPC (Reformed Presbyterian Church) worden zelfs helemaal geen instrumenten in de kerk gebruikt. Dat is om te voorkomen dat mensen weer gaan dansen. Een stukje nietAfrikaanse cultuur is daarmee de kerk binnengebracht.”

En een stuk wezenljk Afrikaanse cultuur wordt hen ontnomen. „Toch denk ik dat zodra mensen volgens de Bjbel gaan leven, er iets van hun cultuur moet sneuvelen. Sommige dansen die hier gedaan worden –denk aan het dansen vanuit de heupen– zjn sterk seksueel getint.”

„Even die arm om je heen, ik merk dat ik daar nu meer behoefte aan heb” Maar het bljft oppassen, vindt Van de Ridder, om niet alléén door de bril van je eigen kerk naar anderen te kjken en hen te beoordelen. „Afrika is nu eenmaal muziek en beweging, ook in de kerken.”

Uw alleen-zjn in Nederland zette u aan om zingeving in Malawi te zoeken. Het ljkt erop dat dit alleen-zjn hier alleen maar groter is geworden: u bent buitenstaander. Hoe voelt dat? „In Nederland zat ik ook vaak alleen, toch was dat anders als hier: de afstand is hier nu eenmaal groter tot anderen. Even die arm om je heen: ik merk dat ik daar nu meer behoefte aan heb. Terwjl we daar thuis helemaal niet zo van waren.”

U hebt uw huurhuisje in Uddel niet opgezegd, uw meubeltjes niet verkocht. „Een reden was toen dat ik voor mjn meubels geen geschikte opslagplek had. Wat ook meespeelt: ik zit nu in de tweede periode van mjn dienstverband; eind dit jaar moet ik aangeven of ik voor een derde periode ga.”

Die meubels gaan een keer de deur uit? „Weet ik niet, ik leef maar bj de dag.”

13

Onze winkels zijn groter en nóg mooier!

G

O

E

S

B

E

Z

O

E

K

P

S

R

A

L

T

M

E

U

B

E

L

O

T

I

R

I

Z

E

N

D

I

N

G

T

E

D

E

E

K

L

E

D

I

N

G

T

I

D

K

I

G

E

S

J

D

D

N

E

F

E

U

T

T

I

I

E

P

E

N

R

E

R

E

N

O

A

L

F

J

P

E

I

J

K

L

A

B

O

C

L

F

T

R

E

E

E

I

K

L

E

R

O

I

O

E

I

S

R

L

A

Z

B

U

G

L

W

K

N

J

K

T

V

G

E

A

O

P

K

J

N

E

S

S

J

I

R

O

E

G

E

S

I

G

I

L

L

E

Z

E

G

E

U

A

K

R

Z

E

G

R

U

B

L

E

D

D

I

M

V

De ideale locaties voor een gezellig dagje uit!

RIDDERKERK RIJSSEN SPEELGOED SPULLEN THEE VAKANTIE VRIJWILLIGER ZENDING

LEUK LOCATIE MAGAZIJN MEUBEL MIDDELBURG NETJES POTTERIE PRIJS

BEZOEK BOEK FIETS GEZELLIG GOES GROOT KLEDING KOFFIE

OPLOSSING De woorden hierboven zijn in alle richtingen in het diagram hiernaast verborgen. De overgebleven letters vormen de oplossing.

DOE MEE EN WIN! Stuur de oplossing, met vermelding van de vestiging waarvan u een waardebon wilt winnen, voor zaterdag 27 juli 2019 naar puzzel@kringloopwinkelgoedengebruikt.nl. U maakt kans op een waardebon van € 50,- te besteden in een kringloopwinkel naar keuze!

Gezellige winkels - Mooie spullen - Leuke prijzen Kringloopwinkel Noordenweg

Kringloopwinkel De Mors

Noordenweg 87 2984 AG RIDDERKERK T (0180) 222 003 info@kringloopnoordenweg.nl www.kringloopnoordenweg.nl

Spoelerstraat 7 7461 TX RIJSSEN T (0548) 750 459 info@kringloopwinkeldemors.nl www.kringloopwinkeldemors.nl

Openingstijden:

Openingstijden:

Dinsdag Donderdag Zaterdag

Dinsdag Donderdag Zaterdag

09:00 – 16:30 09:00 – 16:30 10:00 – 13:00

Kringloop Ramsjburg

Kringloopwinkel Goed & Gebruikt Dirk Dronkersweg 18 4462 GA GOES T (0113) 745 206 info@kringloopwinkelgoedengebruikt.nl www.kringloopwinkelgoedengebruikt.nl

Nieuwe locatie!

Oude Veerseweg 1 A 4332 SH MIDDELBURG T (06) 340 184 95 info@ramsjburg.nl www.ramsjburg.nl

1e zaterdag van de maand geopend van 10:00 - 12:30

Openingstijden:

Openingstijden: Dinsdag Donderdag Zaterdag

10:00 – 15:30 10:00 – 15:30 10:00 – 16:00

09:30 – 16:30 09:30 – 16:30 10:00 – 13:00

Dinsdag Woensdag Vrijdag

09:30 – 17:00 09:30 – 17:00 09:30 – 17:00

* In de winkels werken alleen vrijwilligers; de netto-opbrengst is bestemd voor: Zending Gereformeerde Gemeenten, Deputaatschap Evangelisatie en Deputaatschap Israël

column

Gewoon saai wim@rd.nl

f ik eraan wilde denken dat het magazine op de laatste zaterdag van juni een puzzelnummer is en dat het thema luidt ”Op avontuur”, zo werd me gevraagd. Natuurljk wil ik dat. En een beetje schrjver is blj met zo’n thema. Omdat het eigenljk niet fout kan gaan. Je schrjft een vroljk en luchtig stukje met een zomers tintje.

Zodat iedereen die het gelezen heeft gretig naar de pen grjpt, avontuurljk gaat puzzelen en het magazine niet meer weg kan leggen.

Maar voor mj is het schrjven van zo’n stukje een opgaaf. Dat heeft meerdere oorzaken.

Om te beginnen ben ik niet avontuurljk.

Sterker: ik ben gewoon saai. Als ik het woordje avontuur alleen maar hoor of lees dan krjg ik het al benauwd. Rugzakken, tentjes, wandelschoenen of ietsuitrustingen wekken bj mj slechts weerzin op. Ik heb vrienden die zjn wezen ietsen in Midden-Amerika. Ik knikte tjdens de voorbereidingen natuurljk enthousiast, maar ik moest wel moeite doen om het kippenvel op m’n armen te verbergen. Nee hoor, ze plannen lekker niks. Ze zien wel waar ze slapen. Er is altjd wel een plek waar je de slaapzak kunt uitrollen. Ja toch? Ik knikte nog iets harder en riep met schrille stem dat het ongelooljk leuk zou worden.

Toen ze me vroegen waar ik heenging, moest ik ineens heel nodig naar de wc. Want je kunt bj dit soort avonturiers natuurljk niet vertellen dat je het liefst weer naar het hotel gaat waar je

O

zaterdag 29 juni 2019

verleden jaar en de tien jaar daarvoor óók bent geweest. En dat je vooraf altjd even belt om bj het hotel te vragen of je alsjeblieft weer dezelfde kamer kunt krjgen als de jaren ervoor. En dat je het liefst ook nog je eigen kussen mee zou nemen.

Wat zulke mensen tjdens de vliegreis naar bjvoorbeeld Midden-Amerika ook heel graag doen is, jawel, puzzelen. En dan minutenlang nadenken

Fietsen bij 30 graden staat voor mij gelijk aan martelen over het goede woord dat past in de hokjes. Ook al zoiets waar ik kippenvel van krjg. Omdat ik het niet kan en na de eerste vraag al vastloop.

En dan is er de laatste oorzaak. Die is trouwens op zich al genoeg om dit schrjfsel volledig te doen mislukken. Ik hou nameljk niet van de zomer en al helemaal niet van hitte. Als ik op vakantie ben, geniet ik er best van, maar het is me al snel te heet. En ietsen bj 30 graden staat voor mj bjna geljk aan martelen. Zeker in een vreemd land waar ik nog nooit geweest ben.

Allemaal fout dus. Maar ook allemaal redenen om mensen die wel avontuurljk zjn en wel van puzzelen houden mateloos te bewonderen. Want stiekem ben ik gewoon jaloers op ze.

15

GOUD EN ZILVER IN DE MOOISTE VARIATIES

Unieke collecties zilveren sieraden, occasion gouden juwelen en antiek zilverwerk.

Bezoek het geheel vernieuwde Silverhuys

SCHOONHOVEN • HAVEN 1–13 • RIKKOERT.NL

Voorstraat 41 3245 BG SOMMELSDIJK Tel. (0187) 48 26 14 Email: info@boomboek.nl

*Te besteden op de bovenverdieping Geldig van 2 juli t/m 31 augustus 2019 Max. 1 waardebon per klant

beeld RD

eropuit

Schatzoeken met een mobiel Wereldwijd liggen miljoenen schatten zomaar voor het oprapen. Ze zorgen voor een wandeling met een doel. Verslag van goudkoorts met gps.

Pieter Beens

og tien meter, nog vjf, nog één... Gewapend met een mobiele telefoon struinen we over de hei bj Vierhouten. Volgens de app van geocaching.com liggen hier binnen een straal van 1,5 kilometer zes ‘schatten’.

Ruim anderhalve week eerder deden we nameljk een verrassende ontdekking: de schaapskooi van Elspeet, een plek waar we regelmatig komen, herbergt al jaren een schat. Iets waar we altjd aan voorbjliepen. Bj onze ontdekkingstocht kwamen

N

zaterdag 29 juni 2019

we erachter dat wereldwjd miljoenen schatten wachten om ontdekt te worden.

Populair Geocaching (spreek uit ”dzjieokesjing”) is wereldwjd populair, weet Jaap van Raffe. De onderzoeker bj Wageningen University & Research maakte beroepshalve kennis met gps en geocaching en jaagt sindsdien wekeljks op nieuwe caches. Van Raffe deelt zjn ervaringen in het boek ”Alles over geocaching” en op de geljknamige website. „In 2018 waren er in Nederland ongeveer 63.000 geregistreerde cacheteams actief”, weet de onderzoeker. „Een team kan bestaan uit één of meer personen, dus voorzichtig geschat waren er 100.000 Nederlandse cachers. In Nederland waren er de eerste maanden van 2019 alweer 10 procent meer cachers actief dan in de eerste maanden van 2018.”

Van Raffe waardeert vooral het bezig zjn en

17

eropuit

de bjzondere locaties: „Zelfs op plekken waar je bekend bent, ontdek je nieuwe dingen. Geocachen geeft je bovendien een doel om op pad te gaan.

Je gaat niet zomaar wat lopen, maar zoekt een schat.”

Reinier, Peter en Matthias Klaver bevestigen dat.

De broers gaan regelmatig met hun ouders en zusje op zoek naar nieuwe caches. „Eigenljk zjn er veel dingen leuk aan geocaching: het navigeren naar onbekende locaties, het zoeken naar caches en de combinatie van een digitaal hulpmiddel en actief zjn in de natuur”, vertelt Reinier. „In bjna alle natuurgebieden en steden liggen wel caches verborgen. Je weet nooit wat je gaat vinden en hoe moeiljk of makkeljk het is. Dat maakt geocachen heel afwisselend.”

Letterboxen en trails De cachers hebben niets te veel gezegd. Aangestoken door hun enthousiasme gaan we op een vrje middag op pad. Meer dan een smartphone met locatieservices (gps) en een account op geocaching.com is niet nodig. Via de Geocaching-app gaat een wereld voor ons open: binnen een straal van 2 kilometer liggen veertien caches verstopt!

De dichtstbjzjnde ligt op zo’n 200 meter van huis, bj de schaapskooi. Daar gaan we dan ook driftig op zoek. Toch laat de schat zich nog niet zo gemakkeljk vinden. Een hint in de app geeft uitkomst. Gejuich alom!

Gespannen openen we de kist. Wat zit erin?

Geen klinkende munt, wel een medaille en een

Dat we bijna wilden opgeven, maakt de vondst nóg leuker ”log” – een schriftje waarin vinders naam en datum vermelden. Na een aantekening te hebben gemaakt, bergen we de schat weer op. Voor de volgende speurder.

Goudkoorts Hoe simpel het geocachen ook ljkt, opeens hebben we goudkoorts. Deze eerste cache smaakt naar meer. Dus wandelen we langs bos en hei naar de volgende bestemming. Krjgen we geljk onze dageljkse portie beweging.

Ondertussen fantaseren we over de volgende schat. Er zjn vjftien verschillende caches – varierend van ”letterboxen”, met een unieke stempel en aanwjzingen in plaats van coördinaten, tot hele ”trails”, met ingewikkelde sommen die de gps-coördinaten van de volgende cache vormen.

Volgens de app is onze volgende cache een ge-

18

Sanne het schaap in het koekoeksnest eïnspireerd door andere caches besluiten we er zelf een te maken. Zo moeiljk is dat niet.

Van een oud appelstrooppotje maken we een ”container”, met daarin een log en instructies voor de vinder. Als extraatje voegen we een ”trackable bug” toe. Vinders kunnen dit plaatje met een code registreren en meenemen naar een volgende locatie.

Aan de ”bug” knopen we een sleutelhanger met een schaapje. ”Sanne het schaap” is compleet.

Voor onze cache vinden we een mooie locatie in de buurt: een verlaten vogelnest in een boomstam. Vanaf nu heet de cache ”Het koekoeksnest”, te vinden op N 52° 18.034 E 005° 47.115. De cache is het koekoeksjong, Sanne het schaap een tjdeljke nestbewoner.

Nadat de cache is goedgekeurd, gaat het snel. Fanatieke cachers stuiven eropaf; binnen een uur is Sanne het schaap vertrokken. Nog geen 24 uur later heeft ze al 83 kilometer afgelegd. Niet slecht voor een schaap en, getuige het enthousiasme van de tjdeljke eigenaar, het begin van een heuse wereldreis.

G

wone – klein en met een lage moeiljkheidsgraad.

Toch ontbrandt in de buurt van de locatie een hevige zoektocht. De gps-coördinaten zjn nameljk niet altjd even nauwkeurig. Na wat speurwerk is het raak: aan een boom zit een klein buisje geschroefd. De kinderen reageren teleurgesteld: „Is dat nou een schat?!”

Premiumcaches De teleurstelling is van korte duur. Speuren naar caches bljkt té leuk om er nu al mee te stoppen.

Gelukkig toont de app nog meer schatten in de buurt. Sommige zjn echter alleen zichtbaar met een premiumaccount. Daarvoor betalen gebruikers € 6,40 per maand of € 32 per jaar. Opmerkeljk genoeg toont de website de ”premiumcache” die wj willen zoeken wel. Dus gaan we op de grens van bos en hei op zoek naar ”Vissen bj de heide!”. De cache heeft formaat micro en is dus nog kleiner dan de teleurstellende schat van zojuist. Moeiljkheidsgraad 4,5 belooft bovendien geen gemakkeljke zoektocht.

Aangekomen bj de gps-coördinaten wacht ons inderdaad een ingewikkelde klus. „Zorg ervoor dat je een hengel van ten minste 8 meter hebt”, luidt de hint. Zonder hengel beginnen we dus niets. Een voor een wegen we alle woorden. Waar moeten we zoeken?

Als we na drie kwartier zoeken in struiken en bomen nog steeds bot vangen, geven we de moed op. Pech gehad.

RDMagazine

beeld RD

Onze zoekactie trekt wel bekjks. Kennissen kjken nieuwsgierig toe en langskomende vrienden bieden spontaan een helpende hand. „Wat hangt daar?” roept opeens een toerist. En inderdaad, op 5 meter hoogte hangt een dobber. Beet!

Nanocache Voldaan beginnen we even later aan de terugtocht. De piepkleine derde schat gaf veel voldoening. Dat we net wilden opgeven, maakte de vondst nóg leuker.

De broers Klaver herkennen dat. „Ik vond een keer een nanocache. Die was piepklein en zat verstopt in de schroef van een tuinhek”, vertelt

Peter. Ook vonden de jongens een cache in een oude bunker in de Ardennen. En onder een glazen koepel in het bos bleek playmobil verstopt. Matthias vertelt over een bjzondere cache: „Onder een lantaarn lag een doosje met daarin de tekst „Uw Woord is een lamp voor mjn voet en een licht op mjn pad.””

Enthousiast gemaakt door de verhalen én onze eigen ervaringen besluiten we unaniem binnenkort nog eens op pad te gaan. De twee tekenbeten nemen we voor lief – de app had ons gewaarschuwd. Onze volgende uitdaging? We gaan zelf een cache zetten, wie weet welke verhalen die losmaakt.

Geocachen voor beginners aap van Raffe vond inmiddels zo’n 2000 caches in binnen- en buitenland. Wekeljks gaat hj op zoek naar nieuwe caches. Meedoen is eenvoudig en hoeft niet veel te kosten, legt Van Raffe uit: „Je hebt alleen een gps-apparaat of smartphone met gps nodig. Gebruikers hebben vaak al een smartphone en hoeven dus niet een nieuw apparaatje aan te schaffen. Voor je op pad gaat, moet je je aanmelden op geocaching.com.

J

zaterdag 29 juni 2019

Daar vind je alle geocaches die wereldwjd verstopt zjn. Als lid kun je geocaches uitzoeken, de coördinaten op je smartphone ingeven en zoeken naar de schat. Om het cachen uit te proberen, is een basislidmaatschap voldoende. Beginners kunnen het best een cache in de buurt uitzoeken. Die zjn er gegarandeerd, want in Nederland liggen er op dit moment bjna 38.000.”

19

eropuit Puzzelen ín huis leuk? Buiten is het nog leuker. Tenminste, volgens deze enthousiaste lezers, die er maar wat graag op uit gaan om geocaches te vinden. Het leuke eraan: „Je komt op plekjes waar je normaal gesproken niet zou komen.”

Henrieke Koster

Drie caches bij bunkers in Middelburg Cor (38), Esther (37), Sharon (14), Rhodé (13), Nathan (8) en Hidde (5) van der Voorden uit Middelburg: „Wj cachen al sinds 2013. Het is altjd heerljk om met elkaar buiten zjn en om een doel te hebben. Die combinatie is erg leuk.

En je komt op plekjes waar je anders niet snel zou komen. Wj hebben zelf drie caches geplaatst bj drie bunkers in Middelburg. Zo kunnen we mensen deze mooie plekken en de geschiedenis erachter laten zien. Wj hebben twee kleine caches verstopt met alleen een logrol en één grote waar we goodies, zoals smurfenpoppetjes, in hebben gestopt. Het is de bedoeling dat mensen een goodie ruilen.

Dit is leuk voor kinderen die meedoen; zo zjn ze altjd benieuwd wat er nu weer in de schat zit. Als wj een route plannen om als gezin te gaan cachen zoeken we altjd een cache waar goodies in zitten. Wanneer mensen loggen, krjgen wj een mailtje met hun log en daar zitten leuke verhalen tussen. Zo hebben wj er er thuis ook nog plezier van.”

1000 founds Pieter (35), Francien (33), Marje (8), Elzelie (4), Daan (2) en Jasper (1) uit Njkerk: „In 2016 hebben we onze eerste geocache gevonden, op de heide in Ermelo. Inmiddels staan er al 1000 founds op de teller. Als het mooi weer is proberen we er elke zaterdag op uit te gaan. We kiezen meestal voor een mooie wandeling in de natuur met een serie caches. Het is heerljk om met een doel op pad te gaan.

Zonder geocaches waren veel wandelingen veel korter geweest. Nu kun je ervoor gaan om die ene een kilometer verderop ook nog te pakken. De paadjes zjn niet altjd geschikt voor een wandelwagen, maar dat is juist leuk voor de kinderen.We hebben zelf ook een rondje van vjf caches geplaatst in onze wjk. Wekeljks krjgen we logjes binnen; leuk om te lezen wat de geocachers meemaken tjdens het lopen van ons rondje.”

20

Cache in de boom Matthjs (38), Eline (33), Robian (10), Fleur (8) en Tycho (4) van Kuilenburg uit Geldermalsen: „Wj gaan gemiddeld twee keer per maand op zaterdagmiddag geocachen.

Het leuke aan geocaching is dat het overal en altjd weer anders is. Als we ergens zjn voor een verjaardag, in een stad of op vakantie, kjken we vaak nog even of er een cache in de buurt is. Zo kom je onverwacht op bjzondere plekjes. De leukste cache die we hebben gelogd was er een die hoog in een boom zat.

Matthjs heeft Robian toen opgetild en zo kon hj er net bj. Toen hj aan het buisje trok, bleek dit aan een rolmaat bevestigd te zitten. Je kon de cache door middel van de rolmaat naar beneden trekken, vasthouden en loggen.

Daarna schoot de cache weer omhoog.

Dat was erg grappig.”

RDMagazine

Lekker bewegen Jan Scheppink uit Rjssen: „Samen met mjn vrouw doe ik al een paar jaar aan geocachen. Ik heb het overgenomen van een schoonzoon. Wj komen elke keer weer op nieuwe plekken uit. Ik heb zelf drie multitochten, een zestal mysteries, en een stuk of acht tradi uitgezet. Voor degenen die ook met geocachen willen beginnen is de Facebookgroep ”Geocaching voor iedereen” een aanrader. Het is belangrjk om de juiste tools te hebben, zoals magneten en een pincet. Verder is het handig om eerst met een ervaren geocacher mee te lopen. Geocachen is een erg leuke hobby: lekker bewegen in de buitenlucht en ook nog op leuke plekjes uitkomen.”

Gereedschap Yke (70) en Ria (65) Camphens - van der Toorn uit Scheveningen: „Wj hebben nu bjna 1000 caches kunnen loggen, we zitten op 983. Bj mooi weer stappen we op de iets en kjken we waar de dichtstbjzjnde cache is. Vandaaruit bepalen we onze route. We hebben een tooltas met allerlei gereedschap, zoals een tangetje, een schaar, een touwtje, een magneetje, maar ook kleine speeltjes om in caches achter te laten. In de auto hebben we een uitschuifbare ladder, een langere magneetstok met aan de andere kant een spiegeltje en een uitschuifbare hengel van 7 meter om caches uit de bomen te halen en terug te hangen. Of we nu op de kleinkinderen passen of op de honden, we willen altjd even nog een cache zoeken. De kinderen vinden het geweldig!”

zaterdag 29 juni 2019

Schatzoeken op een Frans eilandje Jacob (38), Gerrine (35) en hun drie zoons Tjebbe (10), Rinc en Marjn (tweeling van 7) van Leeuwen uit Bleiswjk ontdekten geocachen door een tip van vrienden. „De kinderen waren destjds vanwege een vakantiebjbelclub erg met schatzoeken bezig, dus dat sloot mooi aan. Inmiddels is iedereen enthousiast. Als we ergens naartoe gaan, kjken we vaak of er caches in de buurt liggen. Zo vonden we er vorig jaar tjdens de zomervakantie in Frankrjk een op een eilandje in een rivier. Dat eilandje was alleen per kano of bj laagwater te voet bereikbaar.”

Rondje Stramproy Bjorn (44), Yvonne (38), Linn (9) en Soie (4) uit Stramproy: „Samen gaan we er graag op uit om nieuwe plekjes te ontdekken en mooie schatten te zoeken. We doen nu bjna een jaar aan geocachen. Als we vroeger tegen de meiden zouden zeggen dat we gingen wandelen, dan zouden ze daar niks aan vinden. Nu kunnen we gerust 5 tot 10 kilometer wandelen en gaan schatzoeken. De dames lopen van de ene naar de andere cache en helpen fanatiek mee zoeken. Op de foto poseren ze, samen met Yvonnes zus Monique, met de duizendste cache die zj heeft gevonden. Verder hebben we, samen Monique en onze vriendin Miranda, in ons eigen dorp een geocacherondje gemaakt: een rondje rond Stramproy. Het is een tocht van 11 kilometer die te voet of met de iets afgelegd kan worden.

Het rondje is al door veel bezoekers gelopen.”

Cache: Doel van het geocache-spel.

Het woord stamt van het Franse woord cacher, dat verbergen betekent. Een cache bevat minstens één logmogelijkheid.

Daarnaast kan de cache goodies en travel-bugs bevatten.

Found: Het hebben gevonden van een cache + het loggen ervan op www. geocaching.com.

Daardoor telt de vondst mee in allerlei statistieken.

Goodie: Ruilobject voor in een cache.

Loggen: Het noteren van je naam, datum, tijd in het cache-logboek bij het vinden van een cache.

Mysterie-cache: Cache waarbij de coördinaten op een onbekende manier zijn verborgen. In de beschrijving kunnen aanwijzingen staan. Meestal is het een puzzelcache, waarbij je eerst thuis een puzzel moet oplossen voordat je weet waar je de cache-route moet beginnen.

Tradi: Veel gebruikte afkorting voor een traditionele cache.

Travel Bug: Genummerd voorwerp dat van cache naar cache reist en waarvan de route via het nummer op www.geocaching. com is te volgen.

Tools: Benodigdheden die het geocachen gemakkelijker maken. >>geocaching.nl

21

uw vermogen verdient • veiligheid • f lexibiliteit • vast rendement van 3%

V

ermogensbeheer vraagt om een weloverwogen balans tussen

Van Dam, Van Dam & Verkade biedt haar klanten een vast en gegarandeerd rendement van 3%. Dit aantrekkelijke rendement kan zij bieden door te beleggen in goed, gunstig gelegen en optimaal verhuurd commercieel vastgoed op goede, gewilde locaties in Duitsland, Nederland en de V.S.

Contact Bent u op zoek naar een ideale combinatie van veiligheid, Vraag dan nadere informatie of maak een voor u vrijblijvende afspraak voor een persoonlijke toelichting op de mogelijkheden.

Van Dam, Van Dam & Verkade B.V. Herengracht 74 | 1015 BR Amsterdam | 020 - 48 96 500 info@vandamvandamverkade.com www.vandamvandamverkade.com

Veilig Uniek Flexibel

Persoonlijk Gegarandeerd Ruime ervaring

Unieke zekerheid Sterke portefeuille Persoonlijk betrokken Maximaal klantgericht

Test uw Bijbelkennis!

Weet u welk getal er wordt gevraagd? Duik in de Bijbel, vul de puzzel in en win één van de drie Wycliffe pakketten met deze unieke Wycliffe broodplank!

1.

Het aantal grote vissen dat door de discipelen werd gevangen na de opstanding van Jezus in de zee van Tiberias:

2.

Mozes was

3.

Het nieuwe Jeruzalem heeft

4.

Tijdens de Bergrede sprak Jezus

5.

De

6.

Met

7.

Bij Elim had het volk Israël de beschikking over

8.

De stam van de Danieten trok op tegen de Israëlieten met

9.

De Farao achtervolgde de Israëlieten met

dagen en nachten op de berg Horeb. poorten. zaligsprekingen uit.

gemeenten van Asia. personen kwam Jakob in Egypte wonen. waterbronnen. man.

strijdwagens.

10. Het aantal eerstgeborenen dat wordt geteld in Numeri 3 is 22.

11. In de strijd met met de stad Ai sneuvelden leger van Israël.

12. Elia leefde

dagen en nachten in afzondering.

13. Want wij geloven in één God en 14. In Exodus 20:1-17 staan de 15. Salomo had

mannen van het

getal Alleen het nt achter de pu optellen!

Middelaar. geboden van God.

bijvrouwen.

Het totaal is: Tel onder de streep alle getallen die u heeft ingevuld bij elkaar op en stuur uw antwoord in via wycliffe.nl/rdpuzzel.

Spelvoorwaarden op wycliffe.nl/puzzel

U kunt uw oplossing ook per post sturen naar: Wycliffe Bijbelvertalers, Postbus 150, 3970 AD Driebergen met vermelding van uw volledige adresgegevens.

schoonheid

Over de fotograaf Jacob Kaptein (24) begon met fotograferen toen hij 15 was. Hij heeft zijn diploma bosen natuurbeheer op zak en trekt regelmatig de natuur in. Jacobs droom is om bijzondere verhalen en prachtige gebieden van onze planeet in beeld te brengen.

24

RDMagazine

beeld Jacob Kaptein zaterdag 29 juni 2019

25

beeld Jacob Kaptein

schoonheid

26

RDMagazine

Avontuur K

rrraaakk..., hè, dat kleine takje had ik over het hoofd gezien. Ik laat me meteen naar de grond zakken met m’n gezicht naar beneden. De enkele varens en het pjpenstrootjesgras laten me opgaan in de omgeving. Ik weet dat het hert me aankjkt. Het probeert in te schatten of ik een potentieel gevaar ben. De neus is omhoog gericht en verwerkt de geuren uit de omgeving.

Neusvleugels bewegen alle kanten op.

De blik dwaalt rond.

Als herten in een grotere groep zjn, kjken alle herten in een andere richting. Nu zie ik slechts één groot mannetjeshert –in de bronstperiode. Dan zjn de dieren minder alert.

Ik verroer me niet. Na een minuut kjk ik langzaam omhoog. Het hert staat weer te grazen. Extra voorzichtigheid is nu geboden, want ik ben dichtbj. Langzaam beweeg ik nog een klein beetje naar voren. Takjes en ander krakend materiaal worden zorgvuldig ontweken. Ik installeer me achter de boom, richt de camera en tuur naar het edelhert. Dat richt zjn kop omhoog en burlt luid. Klik... Elke ontmoeting met wilde dieren is een uniek avontuur.

zaterdag 29 juni 2019

27

S

N

E

V

E

Z

B

G

Z

Z

A

O

N

T

I

A

O

Z

S

D

B

S

J

D

N

M

E

T

A

U

B

K

D

G

L

G

O

R

E

R

A

S

R

A

E

P

L

E

G

U

T

S

S

N

D

K

K

R

E

K

D

P

D

A

T

G

E

B

O

D

A

E

G

F

E

E

S

T

D

A

G

BIJBEL FEESTDAG GEBOD KERK KERKDAG PSALM RUST SABBATDAG STOPDAG ZEGENDE ZEVEN ZONDAG

doe het zelf

De Poolster laat zien waar het noorden is. beeld iStock

Weet waar je heen moet met hulp van ster, mos en kompas Als je een mobiel hebt, kun je bijna niet verdwalen. Een app als Google Maps toont op een kaart precies waar je bent. Maar wat als je batterij opeens leeg is? Een paar tips uit de geschiedenis van de navigatie en een doe-het-zelfklus om je vooruit te helpen.

Maarten Dijkstra

avigeren in 2019 is compleet anders dan navigeren in 1500. Minder avontuurlijk, minder uitdagend, maar wel veel makkelijker en preciezer.

Als je niet weet waar je bent, pak je tegenwoordig gewoon je mobiel –of die van je ouders– en open je een (gratis) navigatieapp als Google Maps, HERE, Waze, Maps.me of Navigator. Een klein bolletje of pijltje toont razendsnel waar je je bevindt. Tenminste... als de app

N

zaterdag 29 juni 2019

contact met minimaal drie satellieten in de ruimte kan krijgen! Onder een dicht bladerdak, tussen overhangende rotsen of bij zwaarbewolkt weer lukt dat niet altijd.

Wil je naar een bepaalde bestemming, dan tik je gewoon op de bewuste plek op het schermpje en kies je voor een optie als ”Navigeer naar”. Een paar seconden wachten, en het apparaat toont precies hoe je moet lopen of rijden.

Wist je pakweg 500 jaar geleden niet waar je was, dan had je het een stuk

lastiger. Mobiels waren er natuurlijk niet en satellieten ook niet. Kaarten waren er wel, maar niet zo veel als nu.

En degene die er waren, kon je niet even simpel bij de ANWB kopen of zo.

Bovendien: wat heb je aan een kaart als je geen flauw idee hebt waar je bent?

Witte vlekken Ontdekkingsreizigers mét een kaart hadden overigens ook niet zo heel veel aan dat papiertje, want juist de gebieden die ze wilden verkennen, stonden

29

doe het zelf

1.

er niet op. Ja, als witte vlekken, die ze zelf moesten intekenen. Om toch te weten te komen waar ze zich –ongeveer– bevonden, maakten ze gebruik van apparaten met geweldige namen als: astrolabium, jakobsstaf en sextant.

Het enige nadeel was dat je de zon of de sterren moest zien om metingen uit te kunnen voeren. Was het bewolkt of mistig, dan had je er weinig aan. Lastig, zeker op volle zee!

Daarom voeren zeelieden heel vroeger alleen vlak bij de kust, zodat ze opvallende, bekende bouwwerken op de wal en de lichtstralen van vuurtorens zagen en daardoor konden bepalen waar ze waren.

Modder proeven Bij ondiep water namen de zeelieden bodemmonsters –ze proefden soms zelfs van de modder!– om informatie over de locatie te verkrijgen. Ook de waterdiepte hielp daarbij. In de geschiedenis van Paulus op weg naar Rome (Hand. 27:28-29) maten de zeelui een verminderde diepte van het zeewater, waardoor ze vermoedden dat er land in de buurt was. En dat bleek te kloppen...

Stel nou dat je tegenwoordig ergens

30

verdwaalt en je mobiel is net op dat moment leeg, wat moet je dan? Wat zijn goede tips? En: heb je iets aan de plaatsbepalingsmanieren van vroeger?

Tip 1 Oké, het is wat flauw, maar de simpelste oplossing om in deze tijd te navigeren is nou eenmaal met je mobiel.

Zeelieden proefden soms modder om hun plaats te bepalen En als dat ding op is, dan moet je er gewoon voor zorgen dat je hem kunt opladen. Neem dus altijd een oplaadsnoer mee! Een stekker kan ook handig zijn, maar in een bos of gebergte heb je meestal niet heel veel stopcontacten...

Pak naast een stekker dus powerbanks in. Volle! Let bij de aankoop goed op: sommige leveren stroom voor een uurtje, andere voor een hele dag.

Tip 2 Als je niet precies weet waar je heen moet, kun je aanwijzingen in de natuur vinden. Let bijvoorbeeld eens op de bomen om je heen. In Nederland is de noordkant van een stam het donkerst en dus het koelst. Mossen vinden dat fijn en groeien dus vooral aan die kant.

Naaldbomen vormen een soort natuurlijke richtingaanwijzers: ze groeien richting de zon, dus hun toppen buigen naar het zuiden.

Hangen er vogelnesten in de takken?

Kijk dan aan welke kant van de boom ze zich bevinden. Meestal bouwen vogels hun broedplaatsen uit de wind, dus in Nederland aan de oostkant.

Helaas weet je door deze natuurtips niet exact waar je bent, maar het voorkomt wel dat je in cirkels gaat dwalen.

Tip 3 De sterren kunnen je ook helpen om koers te houden. Overdag de zon en ’s nachts de poolster. Eén detail: dan moeten ze wel te zien zijn en moeten wolken de zaak niet verknoeien...

Hoe dat werkt? Als je op het noordelijk halfrond bent en het is dag, dan pak je je horloge (als je dat hebt...).

RDMagazine

Een klein kompas maak je makkelijk met kurk en naald 3.

2.

1. De wijzer van een kompas richt zich altijd naar het magnetische noorden.

2. Mos groeit in Nederland meestal aan de noordkant van een boom.

3. Een mobiel is de makkelijkste manier om te navigeren. Als hij niet leegraakt...

4. Zeelieden kunnen door de lichtstralen van vuurtorens bepalen waar ze zijn.

4.

Richt de kleine wjzer op de zon. Neem het middelste punt tussen de kleine wjzer en de 12. Dit wjst nu richting het zuiden. Staat je horloge op zomertjd, dan moet je overigens het middelste punt tussen de kleine wjzer en de 1 nemen!

Is het nacht en zjn de sterren goed zichtbaar, zoek dan de Poolster op. Die wjst (ongeveer) in de richting van het noorden. Hoe je die ster vindt? Zoek de Grote Beer: een sterrenbeeld dat de vorm heeft van een grote steelpan (zie de foto op de eerste pagina van dit verhaal). Trek in gedachten een ljn door de sterren die de rechter onderkant en de rechter bovenkant van de pan vormen. Verleng die ljn met ongeveer twee vuistlengten. Op die plek fonkelt een heel heldere ster: de Poolster, ook wel Polaris genoemd. Hj vormt op zjn beurt het uiteinde van een klein steelpannetje: de Kleine Beer.

in China, uitgevonden. Pas in de 12e eeuw kwam het naar Europa. De wjzer van een kompas richt zich altjd naar het magnetische noorden. Helaas is dat niet overal op aarde hetzelfde als het geograische noorden. In en rond Nederland is de afwjking heel klein.

Simpele kompasjes zjn voor een paar euro te koop bj outdoorwinkels. Ga je eropuit en ben je bang dat je verdwaalt, schaf er dan een aan. Groot voordeel ten opzichte van een mobiel: een kompas raakt nooit leeg.

Heb je geen zin om een kompas te kopen of ben je het vergeten mee te nemen, dan kun je er ook zelf een maken.

Hoe? Dat kan heel makkeljk. Lees snel verder.

Benodigdheden Rond bakje, naald, magneet, schaar, passer, liniaal, mesje, potlood, plakband, kurk, karton, water.

Gebruik Leg de kurk met de naald in het water.

De kurk draait richting het noorden.

Check dat met een echt kompas of een kompas-app. Nu kun je de ring aan je kompas vastplakken. Wil je een simpeler exemplaar maken? Sla dan stap 1 en 2 over!

Tip 4 Een wat simpeler manier om het noorden te vinden is het gebruik van een kompas, een magneet die zich richt naar het magnetisch veld van de aarde.

Het kompas is al vóór de jaartelling,

Werkwijze 1. Zet de bovenkant van het bakje op het karton en trek er met potlood een cirkel omheen. Trek om die cirkel met een passer een grotere cirkel. Beide moeten zo’n 2 centime-

>>natuurkunde.nl/artikelen/1333/navigerenzonder-gps >>extremesurvival.nl/technieken-bij-survival/sporen-en-navigatie-tijdens-survival-enbushcraft >>nl.wikihow.com/Een-kompas-maken

zaterdag 29 juni 2019

2.

3.

4.

5.

6.

ter van elkaar verwjderd zjn. Knip de ring uit.

Schrjf op de ring ”noord” (bovenaan), ”zuid” (onderaan), ”oost” (rechts) en ”west” (links).

Vul het bakje voor de helft met water.

Snjd een plakje van de kurk van een halve centimeter dik.

Schuif een keer of twintig met de magneet over de naald, van onder naar boven. En niet terug!

Plak de naald op de kurk of prik hem erdoorheen.

31

uitleg

Puzzel mee en win een prijs Vervelen is er de komende maanden niet bij. In dit RDMagazine vindt u puzzels genoeg om tijdens lange zomeravonden te maken.

Op deze pagina leest u hoe u de prijspuzzels kunt inleveren.

Inzendmogelijkheden De oplossingen van de puzzels waarmee u een prjs kunt winnen, kunt u telefonisch of per (brief)-kaart doorgeven zoals hieronder beschreven. Alleen correct doorgegeven oplossingen komen in aanmerking voor een prjs.

De prjspuzzels kunnen tot uiterljk zaterdag 14 september 2019 ingezonden worden.

De puzzels die u kunt inzenden, zjn te vinden op de pagina’s 36, 45 en 53 (voor de kinderen), en op de pagina’s 69, 83 en 87. Ze zjn herkenbaar aan het bekertje boven aan de pagina:

Telefonisch De uitkomst van een puzzel bestaat uitsluitend uit cjfers, de zogenaamde belcode. Bel naar 09091234565 en volg de instructies op. U betaalt 40 eurocent per minuut. U kunt één oplossing per keer doorbellen.

Bj de puzzels waarvan de oplossing uit letters bestaat, moet u deze letters eerst omzetten naar cjfers. Dit doet u door de letters van het alfabet te nummeren, dus a=1, b=2, c=3, enzovoort. Let op: wanneer u dubbele cjfers heeft (bjvoorbeeld k=11) dient u deze in één vakje te plaatsen. Bj het

De oplossingen van de prijspuzzels kunnen telefonisch of per brief of kaart worden doorgeven

32

RDMagazine

doorbellen dient u alle cjfers opeenvolgend in te toetsen. De oplossingen van de advertentiepuzzel (pag. 64/65) en de Bjbelse husselwoordenpuzzel (pag. 83) is een getal. U kunt dat getal als oplossing doorgeven.

Adres Reformatorisch Dagblad t.a.v. redactie Puzzelnummer Postbus 241 7300 AE Apeldoorn

Schriftelijk U kunt de oplossingen ook schrifteljk doorgeven.

Op de kaart of briefje dient u de volgende gegevens te vermelden: naam, adres, postcode, woonplaats en niet te vergeten het paginanummer van de puzzel met de oplossing. Per kaart of briefje graag ĂŠĂŠn oplossing vermelden.

Prijzen voor kinderen Hoe het begon; Sia Hollemans ZZzoem; Hilde de Vaal Rennen voor de geit; Geesje Vogelaar-van Mourik Veilig!; Ljda Hammenga De zaak van het verdachte ei; Ludwina van Kujk

Kinderpuzzels De kinderpuzzels en de kleurplaat kunnen alleen schrifteljk worden opgegestuurd naar het volgende adres:

zaterdag 29 juni 2019

Prijzen voor volwassenen Dagboekkalender 2020; div. predikanten Duinvlinder; Janny den Besten Psalmen uitgelegd; ds. C.P. den Boer

33

Alexander Slapen

een bron van energie!

Een gezonde nachtrust levert energie op.

Daarvoor is de juiste ‘energiebron’ onmisbaar.

Alexander Slapen heeft alles om u deze energie te leveren.

Laat u adviseren door onze specialisten!

NACHTRUST VAN ALEX ANDE R . E NE R G IE VOOR DE DA G .

Escudostraat 11, 2991 XV Barendrecht • 010 438 41 63 • www.slaapwel.nl

puzzelfan Naam: Jarnick Boone (6) Woonplaats: Lunteren Houdt van: buiten spelen

beeld Anton Dommerholt

Sinds ik een beetje kan lezen vind ik het leuk om puzzels te maken. Dat doe ik vaak samen met mijn zussen. Zij helpen mij met het zoeken naar de goede oplossing. Woordzoekers en doolhofpuzzels vind ik het leukst. Als ik een puzzel af heb en ik een prijs kan winnen stuur ik de oplossing weleens op naar het Reformatorisch Dagblad. Ik heb al een keer een prijs gewonnen: een boek over Tom en Timmie. Als ik niet aan het puzzelen ben, vind ik het leuk om papa te helpen of om buiten te spelen.�

zaterdag 29 juni 2019

35

puzzel

Bijbelse woordzoeker

AANZIEN AARDE ACHT AVOND BEEK BEER BOOS BROOD BROERS DAL DAVID DIEREN DOCHTER DRIE DUIZEND EFA ELLEN FILISTIJN GEVOLG GLADDE GOLIATH GROOT HAND HARNAS HART HELM HOND HONEN HOOFD HOOG IJZER ISAI KAAS KAMP KONING KOPER LANG LEEUW

LEGER MAN MOND NAAM OORZAAK PAND RIJKDOM ROOD SAUL SCHAAP SCHILD SLAGORDE SMAAD SPAN SPIES SPRAK STAF STENEN STOKKEN STRIJD TAS TEGEMOET TIEN TOORN VADER VEERTIG VIJF VLEES VOET VOGELS VOLK VRIJ VROEG WAPENS WELSTAND WOORD ZAK ZOON

A

S

O

O

B

V

N

E

D

R

A

A

F

E

V

O

W

U

E

E

L

R

V

E

E

R

T

I

G

N

N

E

L

L

E

E

O

D

N

A

T

S

L

E

W

K

A

A

S

R

E

O

R

B

I

S

A

I

O

A

O

A

N

T

E

S

T

O

K

K

E

N

S

R

P

N

N

G

E

I

V

M

O

N

D

I

R

T

V

E

I

Z

L

N

R

IJ

K

D

O

M

P

A

IJ

O

N

N

I

A

E

D

F

D

A

L

S

S

H

N

G

S

G

E

D

N

K

L

O

V

U

A

C

O

K

E

T

R

N

D

O

G

O

L

I

A

T

H

O

O

L

A

O

S

E

H

O

O

F

D

S

H

I

G

P

S

F

O

T

E

G

E

M

O

E

T

C

L

H

E

L

M

T

R

S

C

H

A

A

P

V

A

D

E

R

E

A

I

IJ

D

N

E

Z

I

U

D

H

A

R

T

G

A

E

D

O

C

H

T

E

R

N

H

A

N

D

E

N

N

I

O

IJ

D

N

O

V

A

P

M

A

K

R

O

A

E

R

Z

T

K

A

R

P

S

S

P

A

N

O

M

R

B

E

E

K

A

A

Z

R

O

O

Z

IJ

Z

T

E

D

R

O

G

A

L

S

H

O

N

D

R

U

U

N

G

E

V

O

L

G

D

R

O

O

W

V

R

LEEFTIJD:

NAAM:

ADRES:

36

POSTCODE:

WOONPLAATS:

RDMagazine

© Puzzel: Diny van Leeuwen

Alle woorden komen uit 1 Samuel 17. Daar lees je het Bijbelverhaal over David en Goliath. Streep de 76 woorden weg. Welk woord kun je maken van de acht letters die overblijven?

beeld Linda Bikker

kleurplaat

zaterdag 29 juni 2019

37

puzzel

Bijbelse invulpuzzel Over wie gaat het? Je leest de namen van 22 Bijbelse personen en je leest 20 omschrijvingen. Zet de juiste naam achter de omschrijving. Welke twee namen blijven over? Zet die namen in de hokjes onder de cijfers.

Maak van de cijfers 1, 5 en 13 nog een naam. Die naam is de oplossing van de puzzel.

ABRAHAM ANNA DEBORA ESTHER EVA EZAU

GIDEON HANNA JAKOB JOZEF LEVI LYDIA

MARTHA MOZES NOACH PETRUS RACHAB RACHEL

RUTH SIMSON ZACHEUS ZIPPORA

Hij vlucht, slaapt in de open lucht en ziet engelen.

De man waarvan ze houdt, trouwt eerst met haar zus.

Deze vrouw is de allereerste moeder in de Bijbel.

Hij zit in het tolhuis als Jezus hem roept: “Volg Mij!” Deze richter is erg sterk en vecht tegen de Filistijnen.

Deze oude profetes ontmoet Jezus in de tempel.

Hij mag het volk Israël naar het beloofde land leiden.

Zij bidt God om een kind en krijgt een zoon: Samuel.

Hij krijgt van God de opdracht om een ark te bouwen.

Ze gaat met haar schoonmoeder mee naar Bethlehem.

Een profetes die samen met Barak ook een richter is.

Deze purperverkoopster in Filippi komt tot geloof.

Hij verkoopt zijn eerstgeboortezegen voor linzensoep.

Ze verbergt de verspieders in haar huis in Jericho.

God heeft hem uit Ur geroepen om op reis te gaan.

© Puzzel: Diny van Leeuwen

Met een klein leger verslaat deze richter de vijanden.

Maria en zij zijn de zussen van Lazarus in Bethanië.

Deze jonge jodin wordt koningin in plaats van Vasthi.

Hij wil Jezus graag zien en klimt in een vijgenboom.

Zijn broers verkopen hem en hij wordt onderkoning.

De twee namen: 1

38

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

RDMagazine

Foto: Huibert van den Bos

‘Niet alleen onze dochter plukt de vruchten van sponsoring, ook wij hebben er voordeel van! God zorgt voor alles wat we nodig hebben.’

Ouders van Bedatu (6 jaar) uit Ethiopië

Sponsor een kind Voor een hoopvolle toekomst!

Wereldwijd zijn er teveel kinderen die opgroeien in armoede. Honger, geweld of rampen zorgen ervoor dat er weinig perspectief voor hen is.

Woord en Daad biedt perspectief aan 29.500 kinderen door hen christelijk onderwijs te geven en te voorzien van de basisbehoeften.

Bedatu (meisje op de foto) wil juf worden. Doordat ze nu naar school gaat, kan ze werken aan haar droom. Sponsor ook een kind, voor een hoopvolle toekomst.

Corina Weerheim W (29)

‘Toen onze oudste zoon geboren werd, besloten we ‘Toen om een kind te sponsoren.’ sponsoren.

Sponsor ook een kind voor een hoopvolle toekomst!

WOORDENDAAD.NL/SPONSOREENKIND WO ORDENDAAD.NL/SPONSOREENKIND

puzzel 2 A

R

H A

G

3

P

R

I

S

P

D

4

E

A

A

P

E

O

N

S

A

L

I

A

J

G

I

K

O

O

U

S

C

L

S

O

H

Y

S

P

M

A

S

N

S

A

T

N

A

U

5 I

L

C U

S

M

R

E

P

N

F

L

8 O

P

S K

L

L

I

U

E

S

M

A

11 P

IJ

U S

I

U

L

N

B

R

Q

U

14 I

T

B A

T

De namen komen uit het Nieuwe Testament. Het zijn namen van allerlei mensen. Bij elk nummer staan acht letters. Maak steeds van zeven letters een van de genoemde namen. Let op: Er staan 20 namen, maar je hebt er 15 nodig. Streep de letters weg die je voor een naam nodig hebt. Bij elk vierkantje met letters blijft één letter over. Zet die letter in de oplossingsbalk onder het juiste nummer. Je leest nu vier woorden uit Lukas 1. Wie zingt deze woorden?

B

Z

12

U

13

O

9

A

10

Bijbelse letterpuzzel

L

6

S

7

I

N S

A

AGRIPPA ANANIAS ANDREAS APOLLOS CLEMENS CRISPUS FILEMON JAKOBUS KLEOPAS MALCHUS

15

H

A

A

S

A

A

Y

F

U

M

O

S

T

R

R

B

7

8

10

11

© Puzzel: Diny van Leeuwen

1

U N A

OLYMPAS PUBLIUS QUARTUS SAFFIRA SUSANNA TABITHA TERTIUS TRYFENA TRYFOSA URBANUS

Oplossingsbalk: 1

40

2

3

4

5

6

9

12

13

14

15

RDMagazine

puzzel

Zweedse puzzel Los de puzzel op. De pijltjes laten zien waar je de woorden moet invullen.

Let op de richting van de pijltjes.

RAUWKOSTGERECHT GROENE PLEK IN DE WOESTIJN

AANWIJZEND VOORNAAMWOORD

LUIPAARD

ONDERGRONDSE GEVANGENIS

TEL

LOL

BEGIN

HANDVAT AAN EEN KASTJE

PLAN ONDERSOORT

VOORBIJ

IETS WAT JE ERBIJ KRIJGT

KORT ZWAARD IETS NIET AFSLAAN ZWART MET WIT ZEEZOOGDIER

IEMAND DIE ZIT TE LEZEN IS EEN ...

SNELHEIDSWEDSTRIJD RAND OM EEN BOTERHAM STROOK GRAS LANGS DE WEG

GROOT VOERTUIG MET EEN CHAUFFEUR

..., RE, MI

.... EN ERNIE

LAAGTIJ

KARAKTE RISTIEKE EIGENSCHAP

FIJNGEKOOKT FRUIT

EEN GEUL TUSSEN TWEE BERGEN

OP DIE MANIER TWEETAL

NIET VROLIJK

KABAAL NIET ÉÉN HO!

RAAR

ONVRUCHTBAAR DOOR DROOGTE BRUINE VLEKKEN OP IJZER

ZEG JE ALS JE VERRAST BENT

HEVIG SNEEUWBALLEN ...

PLANT DIE IN DE SLOOT GROEIT

UITSPRAAK VAN L

STICKER OP EEN FLES OF EEN BLIK

IETS MOOIS MAKEN MET POTLODEN

HET KOMT VOOR ...AAR

TOEGANG GROTE WATERVLAKTE

AAN JE VOET ZITTEN T...N

TWEETAL

NACHTVOGEL

SUKKEL

BROCCOLI IS EEN GROEN...

COMPACT DISC

MUZIEKNOOT

HERTJE

CHECKEN ... DOET WAT HIJ WIL GROTE PLAATS

ZAK OM BIJVOORBEELD EEN DEKBED

KLEIN ROND TEKEN

VORSTENHOOFDDEKSEL SCHUIFBAK IN JE BUREAU DIER MET STEKELS OP ZIJN RUG

BOEK MET LANDKAARTEN

VER...LIJSTJE

NIET WEINIG MAAR ...

KONIJNEN ZIJN DOL OP DEZE GROENTE

BEET

ACHTER..

NZOON

EUROPEES KAMPIOENSCHAP BOERDERIJDIEREN

GROEIEN EIKELS AAN

TIEN PLUS ÉÉN

SNIJWOND

LIMO...DE

DAAR

HIJ EN ZIJ DAT DOE JE MET EEN BOEK

KRAAIACHTIGE VOGEL

ANDER WOORD VOOR GRIEZELIG

© Sanders puzzelboeken

zaterdag 29 juni 2019

41

IMKERIJ H a r s k a m p e r we g 1 3 7 74 J N K o o t w i j k e r b r o e k Te l 0 3 1 8 - 74 2 6 5 8 www.bijenhof-dv.nl

Nieuw: Rondleidingen g) voor groepen (op aanvraa

Fietsen en wandelen r in de natuu Harskamperweg 1 3774 JN Kootwijkerbroek

Goed en schoon sanitair

Tel: 0342 - 220022 www.hoevekootwijk.nl

Zondagsrust

Comfortplekken

Wasmachines

Gratis Wifi Kliksafe

Fietsenstalling

Ruime en rustige camping Veel fiets- en wandelroutes Loopafstand van bos en heide Zandverstuivingen Kamperen bij de imker Schaapskuddes Veel musea en evenementen

10% KORTING! Gebruik bij online boeken de code RD2019 en ontvang 10% korting*!

Verken onze camping en de omgeving alvast op de nieuwe website

WWW.HOEVEKOOTWIJK.NL *Niet geldig voor de langere periodes en extra faciliteiten

Echte pure honing!

Van eigen bijen o.a.: - Streekhoning - Biesboschhoning - Lindehoning - Raathoning - Voorjaarshoning - Koolzaadhoning -

el de Bezoek sn lijke ambachte kel! honingwin

Bestel onze honing op

puzzel

Kruiswoord Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.

1

horizontaal

verticaal

1 ijzeren wapen 6 groot huis 9 stil! 11 daar prikt een wesp mee 12 geen namaak 13 niet soepel 14 het binnenhalen van graan 16 geliefde van Julia 18 alarm van een ziekenauto 19 kangoe... 20 haar op een bol gedraaid 22 bediende van de koning 23 gevoel zoals verdriet of boosheid 27 spullen die je meeneemt op reis 29 een jas zonder mouwen 31 blaaslucht in de auto 32 boerderijdier 34 in het ... springen 35 kerk van moslims 36 een ...mant is een heel mooie steen 37 graansoort 38 cirkeltje 39 heb je als je erg goed je best doet 40 stukje metaal om papieren aan elkaar vast te maken 42 een ... drop of pepermunt 43 rijst van de Chinees 45 kilometer (afk.) 46 journaal 50 plant met grote witte bloemen 52 droog en kaal 55 jij en ik 56 lidwoord 57 daar komt muziek uit 60 ondergrondse spoorweg 63 tweetal zoals Asterix en Obelix 65 wachten tot je een ... weegt 67 instrument met toetsen 69 voorbij 71 afbeelding van jezelf 73 eerder dan je gedacht had 75 ruwe streep met een potlood 76 Noordpoolbewoner 77 ... was eens 78 papa.

2 kennis hebben van iets 3 bang gevoel 4 vervolgens 5 boekje voor afspraken 6 klein insect dat honden en katten plaagt 7 dit krijg je op school 8 vrouwelijke toneelspeler 9 lijn 10 snelheid waarmee je iets doet 15 niet normaal 17 vrouwtjesschaap 20 een kaartspel spelen 21 dokter die helpt bij oorpijn 22 iets verkopen en bezorgen 24 De winnaar krijgt een ... 25 niet opschieten 26 korte tijd 27 door de ... het bos niet meer zien 28 op de goede toon gebracht (bij piano) 30 niet hetzelfde 33 wandeling om te controleren of alles goed is 41 niet jij maar ... 44 pluimpje aan een graanhalm 47 woont in Ierland 48 van u 49 niet nauw 51 knolletje waar je ogen van gaan tranen 53 moeder van moeder 54 hok met gaas 56 Scooby ... 58 hoge wal bij een rivier 59 hoort bij oma 61 dicht 62 ... dat nog! 64 vliegende schotel 65 handvat van een kopje 66 vruchtendrank 68 ik ben, jij bent, hij ... 70 zangnoot 72 overdreven 74 schuifbak.

2

3

4

5

6

7

11

14

15

22

27

23

28

29

32

31

51

42

46

52

67

53

60

59

zaterdag 29 juni 2019

64

48

49

50

55

61

62

69

76

27

47

54

68

75

48

39

41

45

58

26

34

38

44

25

36

37

40

24

30

33

35

75

17

19

21

57

10

16

18

43

9

12

13

20

8

56

63

70

64

71

65

66

72

73

77

78

74

9

43

beeld Linda Bikker

kleurplaat

44

RDMagazine

puzzel

Bijbelse psalmenpuzzel

JAARGETIJDEN HEMELROND LEVENSLICHT WOLKENBOOG ZANDWOESTIJN

8:8

Wat ... er in stroom en beken leven

19:1

Het ruime ...

23:1

Hij zal mij zacht in liefelijke ...

27:7

Zo ik niet had geloofd dat in dit ...

29:2

‘t ... beeft en staat verwonderd

33:1

Zingt vrolijk heft de ... naar boven

36:2

Uw waarheid tot de ...

42:1

‘t Hijgend ... der jacht ontkomen

45:1

Mijn ... vervuld met heilbespiegelingen

47:3

God vaart voor het ...

65:8

Uw goedheid kroont de ...

66:1

Juich ... juich met blijde galmen

68:7

Gelijk een ... door ’t zilverwit

71:2

Wees mij een ... om in te wonen

75:4

Oost noch west noch ...

84:2

Zelfs vindt de ... een huis o Heer’

87:3

De Filistijn, de Tyriër, de ...

103:8

Gelijk het ... is ons kortstondig leven

116:5

Steeds wandelen in ’t vrolijk ...

121:1

Die hemel ... en aarde

133:3

Waar ... woont gebiedt de Heer’ de zegen

147:10

Laat dan Gods lof ten ... rijzen

148:3

... en hagel, damp en gloed

Woord:

WOONPLAATS:

Regel:

VISSEN WEIDEN MAAN ZEE SCHEPSEL

POSTCODE:

Ps:

STEM OOG HERT ROTS LEVEN

ADRES:

SNEEUW MUS HART ZON LIEFDE

NAAM:

AARDE GRAS HEMEL DUIF MOREN

LEEFTIJD:

In heel veel Psalmen zingen we over de schepping. Wat heeft God veel geschapen! We gaan woorden zoeken in de berijmde Psalmen. Zet de woorden in de juiste psalmregel. Als je klaar bent, houd je nog twee woorden over. In welk versje van Psalm 113 zingen we hierover?

© Puzzel: Diny van Leeuwen

zaterdag 29 juni 2019

45

puzzel A

B

C

D

E

F

G

10

11

15

20

22

25

30

I

J

35

40

R

40

22

K

L

M

N

45

50

S

T

U

V

W

70

75

77

80

85

90

77

70

22

55

90

88

H

O

P

60

65

IJ

Z 90

55

20

35

70 -

15

Bijbelse alfabetpuzzel

66

35

65

22

45

22

55

40

22

66

35

15

33

60

22

65

75

60

60

40

22

35

20

90

50

22

55

35

55

35

22

50

10

55

20

77

70

90

60

60

55

60

55

75

25

22

66

50

40

22

90

77

70

85

35

45

75

60

66

90

22

:

Zet in het grote puzzelhok de juiste letters onder de cijfers. Niet alle letters zijn nog bekend.

Je ontdekt zelf wel welke cijfers er bij de H, K, N, R en IJ horen. Als je alle letters gevonden hebt, lees je een verhaal uit de Bijbel. Het staat in MattheĂźs 20, Markus 10 en Lukas 18. Hoe heet de man die door de Heere Jezus wordt genezen?

80

10

55

77

80

66

10

20

10

80

60

80

22

66

10

30

75

50

88

85

10

75

: 77

20

60

20

22

10

55

75

90

35

10

44

45

80

33

60

88

77

30

75 :

90

20

10

75

35

22

55

35

44

40

22

85

22

22

90

77

70

66

90

44

10

55

22

30

75 :

30

10

33

Š Puzzel: Diny van Leeuwen

20

46

44

80

22

22

33

22

22

55

77

22

25

75

77

50

10

55

44

10

85

30

22

45

60

60

25

33

60

77

20

22

55

55

50

22

75

22

22

55

22

55

33

88

11

22

85

22

22

66

90

35

22

55

60

45

30

75

40

22

90

77

70

80

22

66

33

22

66

45

88

44

22

22

75

55

30

33

60

88

20

RDMagazine

puzzel

Symboolwoordzoeker ✓▲▲✩✿✪✑ ✓▲✑✩●❂✪▲ ✓◆✑✿✑✪▲✑ ✩✺✩✑✓✑✩✿ ✩▲✓❂✪●●✪ ●◆✩✑✩▲✑✪ ●◆●▲✺✿✪▲ ●◆▲✑▲●✿✑

✩ ✺ ✿ ● ● ▲ ▲ ✺ ✺ ▲

✓ ❂ ◆ ❂ ✪ ✺ ✺ ✓ ✿ ✩

zaterdag 29 juni 2019

✺ ▲ ✓ ✩ ● ● ✩ ✪ ▲ ❂

▲ ▲ ▲ ✩ ● ✓ ✿ ● ▲ ▲

✺✪✓✑❂✓●● ✺✩●✩◆✺ ▲✓✩●●✩✪▲ ▲✪✑✑✪✪ ▲✑✪●❂✿◆✑ ▲✑✿✺✺✪●▲ ✑✓✺✑✓✺▲ ✑✪●✪❂✩✑▲

✪ ✑ ▲ ✩ ✑ ✩ ◆ ● ● ✿

◆ ✪ ✪ ✺ ✿ ✑ ✺ ✪ ◆ ●

✓ ● ❂ ● ✩ ✪ ✺ ❂ ● ✩

❂ ❂ ● ✿ ✪ ✺ ✑ ✓ ▲ ✩

❂ ✿ ✩ ✓ ✿ ❂ ✑ ▲ ✺ ✓

✑ ◆ ✑ ✑ ❂ ✓ ✩ ✩ ✿ ✪

✪ ✑ ▲ ◆ ✺ ✑ ✑ ✑ ✪ ✪

◆ ✑ ✓ ✑ ✪ ✓ ✓ ✑ ▲ ◆

◆ ✪ ✓ ◆ ✑ ✿ ✑ ✪ ▲ ✑

✺ ✺ ✑ ✩ ● ✪ ✺ ✓ ✺ ✿

▲ ✑ ✿ ● ▲ ✑ ▲ ◆ ● ✩

47

Speelpark & Maisdoolhof

Voorthuizen

Entree

vanaf €

4,-

Voordelig dagje uit voor het hele gezin!

Bijschoterweg 2, 3781LP in Voorthuizen

www.maisdoolhofvoorthuizen.nl

Gods Woord wereldwijd verspreid Met uw hulp kunnen wij Bijbels en Bijbelse lectuur gratis beschikbaar stellen

I

n samenwerking met verschillende kerkgenootschappen en diverse hulporganisaties verspreiden wij Bijbels in onder andere Congo, Ghana, Hongarije, Irak, Italië, Moldavië, Nigeria, Oekraïne, Roemenië en Rusland.

Wij stellen deze Bijbels gratis beschikbaar aan betrouwbare instanties, die ervoor zorgen dat zij op de juiste plaats komen.

In Nederland schenkt de GBS onder meer Bijbels aan ziekenhuizen, gevangenissen, krijgsmachtonderdelen en evangelisatieposten.

Ook steunen wij diverse bijbelvertaalprojecten.

Giften voor dit werk zijn van harte welkom!

Ons rekeningnummer is: NL96 RABO 0129 4451 18 t.n.v. Gereformeerde Bijbelstichting

STEUNT Ú DIT WERK OOK? HARTELIJK DANK!

Nijverheidstraat 21 • Leerdam T (0345) 61 01 55 E info@gbs.nl

puzzel

Sudoku 6x6

Sudoku 9x9

Vul de sudoku zo in dat in elke rij, elke kolom en elk blok van 3 bij 2 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 6 precies één keer voorkomen.

Kun jij in elk vakje het juiste cijfer zetten?

In elke rij (van links naar rechts) en in elke kolom (van boven naar beneden) staan de cijfers 1 tot en met 9 precies één keer. Dat geldt ook voor de negen blokken met die dikke lijnen er omheen.

3

1 5

2 1

9

5

5

3

7 1

6

3

8 2

9

9

2

9

9 2

3 4

4

4

6

5

6

1

1

3

5

8

9

1

6

3

8

4

4

1

2 1 2

2

5

6

4

8

4

9 1

6

9

© Sanders puzzelboeken

1 7

7 2

2

3

7

9 9 5

8 4

3 4

1

7 8

7 1

6

3

zaterdag 29 juni 2019

2

3

3 4

8

5 5

1

7

6

8 4

1

2 5

4 2

7

1 2

5

4 3

4 6

6

2 5 2

1

5

8

6

3

7

49

puzzel

Paspuzzel 3 AAN ELF ENE IER LAM LUI OMA ONS PIJN REN VRIJ

4 AUTO DAAR ETER KNOP PLEK RIET ROTS SLAB SPEK THEE

5 AAPJE EINDE ENGEL FLINK HAMER KAARS KASSA NAAST PINDA SNUIT TANGO TERUG

6 KEIZER MOSKEE NUMMER PAGINA PODIUM ROMMEL

7 FLUITEN HAASTEN HALFZUS KOPLAMP LUIEREN NIJPTANG OMARMEN ONDIEPE OPSTAAN SHERIFF STEPPEN ZWEMBAD

8 APPELTJE MUZIKANT PLENSBUI TANDARTS

R I E T

50

RDMagazine

puzzel

L

E

G

O

V

N

E

V

O

G

N

A

L

S

M

O

O

B

D

E

R

G

L

N

R

A

H

O

N

I

N

G

Z

U

I

G

E

R

D

N

O

L

N

A

E

W

U

E

E

L

E

N

I

G

S

H

T

E

A

E

O

A

E

N

E

S

L

E

N

E

U

S

A

A

P

A

S

N

P

T

D

N

O

D

B

G

G

T

E

O

S

R

R

W

E

L

N

N

D

C

H

S

H

O

N

D

S

K

O

P

B

O

A

M

I

A

IJ

K

L

E

A

V

R

E

E

K

R

IJ

E

O

E

T

I

N

T

L

W

E

I

S

L

O

E

E

P

A

L

C

N

U

E

E

G

E

P

A

D

IJ

H

N

S

G

N

R

P

I

H

O

I

E

R

E

O

A

L

D

R

R

C

I

V

E

U

S

I

T

B

L

H

V

R

G

A

A

N

E

Y

H

S

N

A

L

E

D

L

O

A

C

O

A

N

R

E

G

I

U

Z

D

E

O

L

B

G

W

U

A

P

G

A

A

D

IJ

E

G

A

N

N

A

A

H

K

N

I

R

P

S

E

P

R

T

K

L

A

V

T

H

C

E

L

S

A

C

Z

O

N

L

L

O

N

G

V

I

S

S

A

T

IJ

N

V

O

G

E

L

D

A

© Sanders puzzelboeken

De overgebleven letters vormen de oplossing.

Woordzoeker BLOEDZUIGER BONOBO BOOMSLANG CHEETA GEKKO GIER GLANSVOGEL HARPIJAREND HONDSKOPBOA HONINGZUIGER HYENA INSECTEN

zaterdag 29 juni 2019

KWAL LEEUW LIPPENBEER LONGVIS MIERVOGEL MUISSPECHT NANDOE NEUSAAP NEUSBEER NIJLPAARD ORANG-OETAN OVENVOGEL

PARADIJSVOGEL PAUW ROODHALSVALK SATIJNVOGEL SCHILDPAD SLECHTVALK SLINGERAAP SPRINKHAAN TIJGER UILAAP ZIGEUNERHOEN

51

Geen autorijbewijs (meer)?

Blijf mobiel met een LIGIER of MICROCAR Wordt uw autorijbewijs niet verlengd?

Dan is een Ligier of Microcar dé oplossing voor u. Op het gemeentehuis kan u uw autorijbewijs omruilen voor een AM rijbewijs en u blijt mobiel als vanouds.

Sil, zuinig en makkelijk parkeren.

Ligier en Microcar zijn de silste brommobielen op de markt. Bovendien zijn ze zuinig in verbruik en hebben ze een lage CO² uitstoot (energielabiel A).

Met het automaisch schakelsysteem Easyparking parkeert u de wagen supereenvoudig: u doseert de snelheid met het rempedaal, net als bij een auto!

Ligier of Microcar?

Deze 2 toonaangevende merken beschikken samen over een groot gamma aan modellen.

Diverse uitvoeringen en opies zijn mogelijk, te kiezen naar ieders budget of voorkeur. In de grote laadruimte is plaats voor alle boodschappen of zelfs een rolstoel.

Meer info? Uw dealer staat graag voor u klaar. w w w. l i g i e r g r o u p . n l GRATIS nr. 0800 023 1026 • uw huidige auto of brommobiel ruilen wij in !

• proefrijden mogelijk

Meliskerke • Garage Francke Rapenburgweg 1 • T: 0118 561 748 Ouddorp • Garage Grinwis Dorpsweg 43 • T: 0187 682 311 Oene • Garage Oene Eperweg 18 • T: 0578 641 367 Nicolaasweg 66-68 • T: 030 251 26 38

Utrecht • Brommobielutrecht

Axel • Autobedrijf C. Roelse Nieuwendijk 1 • T: 011 553 01 12 Waaldijk 9 • T: 0183 631 338

Dalem/Gorinchem • Autobedr. Van Den Bergh Ede • Autobedrijf J.C. Van Roekel

Elleboog 6 • T: 0318 637 072

Lageveld 9 • T: 0577 407 386

Speuld-Ermelo • Auto Verbeek

zaterdag 29 juni 2019

ADRES:

NAAM:

beeld Linda Bikker

POSTCODE:

WOONPLAATS:

LEEFTIJD:

kleurplaat

53

beeld Sanne Miltenburg

zelf lezen

54

RDMagazine

Een deftige slak Margriet de Graaf

ow, luistert Sep. Hj ligt op zjn buik in de tuin. Door zjn vergrootglas kjkt hj naar een slak. De slak heeft piepkleine oogjes op sprietige steeltjes. En hj heeft nóg twee steeltjes.

Daar voelt hj mee over het gras. Er glimt een sljmspoor over de tegels naar het gras. Slakken gljden dus over hun eigen spuug. Handig hoor, als je geen pootjes hebt.

Op het balkon staat Sanne. Ze ziet Sep in de tuin.

Wat doet hj toch? Eet hj gras? Sep is toch geen koe! Een zonnestraal valt op het vergrootglas van Sep. Sanne ziet het vergrootglas niet. Maar ze ziet wel iets glinsteren. Zou Sep een schat gevonden hebben?

Sanne maakt een toeter van haar handen. „Hoi Sep!” roept ze. „Wat doe jj?”

Van schrik laat Sep het vergrootglas vallen. Gelukkig valt het nog net niet op de slak.

Sep rolt op zjn rug. Hj kjkt omhoog naar Sanne. „Hé, je laat me schrikken!”

Sanne lacht. „Wat doe je? Kjk je of de grassprietjes al groeien?” „Neehee!” roept Sep. „Ik ben aan het onderzoeken!”

Sanne ziet het vergrootglas liggen. Jammer, het is dus geen schat. „Wat ben je aan het onderzoeken?” „Moet je beneden komen. Dan kun je het ook zien!”

Gauw loopt Sanne naar binnen. Mama is pannenkoeken aan het bakken. „Ik ga naar Sep”, zegt Sanne. „Ik ga ook onderzoeken.” „Waar is Sep?” vraagt mama. „Als we gaan eten, wil ik niet naar jou op zoek moeten.” „Sep is alleen maar in zjn tuin”, stelt Sanne mama gerust. „Goed”, zegt mama. „Als de pannenkoeken klaar zjn, roep ik je.”

Sanne stommelt de trap af. Ze rent naar de tuin van Sep. De schuttingdeur staat open. Sep ligt nog steeds op zjn buik in het gras.

Sanne is opeens heel nieuwsgierig. Ze valt op haar knieën naast hem en gluurt mee door het vergrootglas. „Hu, wat is dat voor een eng beest?”

Heel even schrikt Sanne van de zwaaiende steeltjes. Ze ljken zo anders door een vergrootglas. „Een slak”, luistert ze. „Je bent een slak aan het onderzoeken.” „Hm”, mompelt Sep. „Hj kjkt naar mj. Zie je wel?”

Verbaasd kjkt Sanne door het vergrootglas. Ja hoor, de slak draait met zjn oogjes op steeltjes.

Sanne zwaait naar de slak. „Ik praat met hem”, zegt Sep. „Hj zegt dat

W

zaterdag 29 juni 2019

hj honger heeft.” Sep komt overeind. „Ik haal een blaadje sla voor hem op. Dat is zjn lievelingseten.” „Eet smakeljk”, luistert Sep even later. Hj legt een slablaadje bj de slak. De slak buigt zjn ogen op steeltjes ernaartoe. „Zie je dat?” zegt Sep. „Hj bedankt mj voor de sla.” „Ja”, zegt Sanne. „Hj buigt voor je. Wat een deftige slak.”

Prrr, hoort Sanne opeens. „Deed de slak dat?”

Sep lacht. „Dat was ik. Mjn buik zegt dat hj trek heeft.” „Weet je wat mjn lievelingseten is?” zegt Sanne. „Pannenkoeken! En die bakt mama nu.”

Sep trekt een treurig gezicht. „Wj eten sla”, zegt hj. „Poeh! Ik ben toch geen slak?” „Sanne”, roept mama vanaf het balkon. „De pannenkoeken zjn klaar!”

Mama ziet Sep staan. „Hé Sep”, zegt ze. „Heb je zin om bj ons te eten?” „Ja!” juicht Sep. „Even aan mama vragen.”

Sep en Sanne lopen naar binnen.

Verbaasd kijkt Sanne door het vergrootglas.

Ja hoor, de slak draait met zijn oogjes op steeltjes „Mam”, zegt Sep. „Mag ik bj Sanne pannenkoeken eten? Wj hebben niet genoeg sla, want ik heb mjn sla aan de slak gegeven.” „Wat?” vraagt mama. Ze snapt er niets van. „Waar heb je het over?”

Sep vertelt over de slak. En dat hj sla aan de slak heeft gegeven. „Boft die slak even”, lacht mama. „En jj ook.

Ga nu maar gauw met Sanne mee pannenkoeken eten!”

Gelukkig, het mag!

Sanne en Sep rennen de deur uit. Gauw naar de pannenkoeken!

Dit is een van de vrolijke voorleesverhalen van Sep en Sanne. Boekjes over Sep en Sanne zijn verschenen bij Uitgeverij De Banier, en te koop voor € 11,95 per deel.

55

WOENLZKE OGRMOTE

IN

SHOWTUIN

Steun de verdrukte kerk in Azië!

Dé specialist op het gebied van TOP kwaliteit!

Buitenspeelgoed  033 - 303 31 07 • Woudenberg  www.topbuitenspeelgoed.nl

Christenen vragen om het boekje: ‘De grondslagen van het christelijk geloof’ in strijd tegen dwaalleer.

Bonisa wil er 20.000 verspreiden. Hoeveel neemt u er voor uw rekening?

Uw gift online via onze website www.bonisa.nl of op rekening: NL29RABO 0336 554613 ovv project 02

Ondernemers met aandacht voor u

Uw tweede thuis in Twente

� � 

0546 – 57 98 65 www.bungalowparkhogehexel.nl

✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔

Diverse bungalows & landhuizen Overdekt zwembad Kleinschalig & gemoedelijk Gezellige horeca Rust & ruimte Nabij unieke natuurgebieden Zondagsrust

leesrooster

Op reis door de woestijn Het volk van IsraÍl gaat op reis. Een lange tocht door de woestijn. In drie weken volgen we in dit Bijbelleesrooster Mozes en Aäron en trekken lessen naar nu. Mooi om mee te nemen of om thuis te gebruiken.

zaterdag 29 juni 2019

57

leesrooster

week 1 Zondag God geeft het volk Israël de Tien Geboden „Ik ben de Heere, Uw God, Die u uit Egypteland, uit het diensthuis uitgeleid heb.”

Lezen: Deut. 5:1 t/m 22 Vraag: Elke zondag worden in de kerk de Tien Geboden voorgelezen. Ken jij ze uit je hoofd?

Maandag Het begin van de uittocht uit Egypte „En het geschiedde even tenzelfden dage, dat de Heere de kinderen Israëls uit Egypteland leidde, naar hun heren.”

Lezen: Exodus 12:41 t/m 51: Vraag: De Israëlieten hebben 430 jaar in Egypte gewoond. Reken eens uit in welk jaar ze in Egypte zouden zijn aangekomen als de uittocht vandaag was geweest. Welke Nederlandse theoloog werd in dat jaar geboren?

Dinsdag Tocht naar de Schelfzee/wolkkolom „Maar God leidde het volk om, langs de weg van de woestijn der Schelfzee.”

Lezen: Exodus 13:17 t/m 22 Vraag: Gods wegen zijn voor ons gevoel vaak omwegen. Denk eens na over de vraag waarom God zo handelt.

Woensdag Doortocht door de Rode Zee „En de kinderen Israëls zijn ingegaan in het midden van de zee, op het droge; en de wateren waren hun een muur, aan hun rechter- en aan hun linkerhand.”

Lezen: Exodus 14:5 t/m 22 Vraag: Ga eens na wat in het doopformulier wordt gezegd over de diepere betekenis van de Rode Zee. Wat is het verband tussen de doop en de doortocht door de Rode Zee?

Donderdag Mara en Elim „Toen kwamen zij te Elim, en daar waren twaalf waterfonteinen en zeventig palmbomen; en zij legerden zich aldaar aan de wateren.”

Lezen: Exodus 15:22 t/m 27 Vraag: Elim is een oase in de woestijn, een plek om tot rust te komen. Zoek de letterlijke betekenis van dit woord eens op.

Vrijdag Gemopper „Och, dat wij in Egypteland gestorven waren door de hand des Heeren, toen wij bij de vleespotten zaten, toen wij tot verzadiging brood aten!”

Lezen: Exodus 16:1 t/m 8 Vraag: De Israëlieten hebben veel gemopperd tijdens de reis door de woestijn. Wees eens eerlijk: ben jij in deze vakantie al eens ergens ontevreden over geweest? En hoe terecht was dat?

Zaterdag Manna en kwakkels „Tussen de twee avonden zult gij vlees eten, en aan de morgen zult gij met brood verzadigd worden.”

Lezen: Exodus 16:19 t/m 18 Vraag: God geeft brood en vlees in de woestijn.

Zoek eens uit wat kwakkels zijn en probeer erachter te komen wat manna is. Op welke manier verwees Jezus in het Nieuwe Testament naar dit manna?

58

RDMagazine

Woensdag Taakverlichting „Wat ding is dit, dat gij doet? Waarom zit gij zelf alleen, en al het volk voor u, van de morgen tot de avond?”

week 2

Lezen: Exodus 18:13 t/m 27 Vraag: In 1 Korinthe 12 schrijft de apostel Paulus over verschillende gaven die gemeenteleden kunnen inzetten om anderen te helpen. Wat zou jij op jouw leeftijd kunnen doen?

Donderdag Zondag Sabbatsrust „Ziet, omdat de Heere ulieden de sabbat gegeven heeft, daarom geeft Hij u aan de zesde dag voor twee dagen brood.”

Lezen: Exodus 16:19 t/m 36 Vraag: Vind je het moeilijk om in een vreemd land de rustdag te houden zoals je die thuis gewend bent? Wat maakt het anders?

Maandag Water uit de rotssteen te Horeb „Zie, Ik zal aldaar voor uw aangezicht op de rostssteen in Horeb staan; en gij zult op de rotssteen slaan, zo zal er water uitgaan, dat het volk drinke.”

Lezen: Exodus 17:1 t/m 7 Vraag: In een woestijn is water van levensbelang.

Waarom was het zo verkeerd dat de Israëlieten aan Mozes om water vroegen? Wat schrijft Paulus in 1 Korinthe 10 over deze steenrots?

Dinsdag Familiebezoek en gezinshereniging, Jethro komt langs met Zippora en de twee kinderen van Mozes „Toen ging Mozes uit, zijn schoonvader tegemoet, en hij boog zich, en kuste hem; en zij vraagden de een de ander naar de welstand en zij gingen naar de tent.”

Lezen: Exodus 18:1 t/m 12 Vraag: Mozes’ echtgenote Zippora en hun kinderen waren op dit moment kennelijk niet bij het volk Israël. Jethro brengt hen bij Mozes terug bij de berg Horeb. Ga na waar Midian ongeveer lag. Hoe is het later met de Midianieten afgelopen?

zaterdag 29 juni 2019

Gods geleide „Ziet, Ik zend een Engel voor uw aangezicht, om u te behoeden op deze weg, en om u te brengen tot de plaats, die Ik bereid heb.”

Lezen: Exodus 23:20 t/m 33 Vraag: Dit gedeelte gaat over Gods zorg voor Israël op de weg door de woestijn. Welke psalm zou hier goed bij passen? Ervaar jij iets van Gods leiding in je leven?

Vrijdag Mozes op de berg/het gouden kalf „Toen het volk zag, dat Mozes vertoog van de berg af te komen, zo verzamelde zich het volk tot Aäron, en zij zeiden tot hem: Sta op, maak ons goden, die voor ons aangezicht gaan.”

Lezen: Exodus 24:15 t/m 18 en Exodus 32:1 t/m 8 Vraag: De Israëlieten maken een gouden kalf als ze denken dat Mozes niet meer terugkomt. Uit het oog, uit het hart lijkt het. In Hebreeën 11:27 staat dat Mozes zich vasthield „als ziende de Onzienlijke.” In Johannes 20:29 zegt Jezus: „Zalig zijn zij, die niet zullen gezien hebben, en nochtans zullen geloofd hebben.” Zou je het gemakkelijker vinden om te geloven als je iets van Gods aanwezigheid zou kunnen zien?

Zaterdag God trekt niet meer op met Israël „Toen zei hij tot Hem: Indien Uw aangezicht niet medegaan zal, doe ons van hier niet optrekken!”

Lezen: Exodus 33:1 t/m 23 Vraag: Mozes vraagt of God tóch met het volk Israël wil optrekken. Heb jij in je leven weleens iets nagelaten omdat je wist dat het niet naar de wil van God was? Hebben deze woorden van Mozes een rol gespeeld bij je bij je studie- of beroepskeuze?

59

leesrooster

Woensdag

week 3 Zondag Nieuwe stenen tafelen/verbondsvernieuwing „Zie, Ik maak een verbond; voor uw ganse volk zal Ik wonderen doen, die niet geschapen zijn op de ganse aarde, noch onder enige volken.”

Lezen: Exodus 34:1 t/m 11a Vraag: Welke eigenschappen van God worden in dit Bijbelgedeelte genoemd? Hoe komen deze in de Tien Geboden terug?

Maandag Oprichting van de tabernakel „Toen bedekte de wolk de tent der samenkomst; en de heerlijkheid des Heeren vervulde de tabernakel.”

Lezen: Exodus 40:17 t/m 38 Vraag: Zoek uit wat de uitdrukking ”de heerlijkheid des Heeren” inhoudt. Van welk Hebreeuws woord is dit de vertaling?

Dinsdag De wolk- en vuurkolom boven de tabernakel „Als de wolk twee dagen, of een maand, of vele dagen vertoog op de tabernakel, blijvende daarop, zo legerden zich de kinderen Israëls, en verreisden niet; en als zij verheven werd, verreisden zij.”

Lezen: Numeri 9:15 t/m 23 Vraag: De woestijnreis van Israël kun je ook zien als levensreis op weg naar de eindbestemming.

Hoe kan in jouw leven ”de wolk- en vuurkolom” de gids zijn?

De koperen slang „En Mozes maakte een koperen slang, en stelde ze op een stang; en het geschiedde, als een slang iemand beet, zo zag hij de koperen slang aan, en hij bleef levend.”

Lezen: Numeri 21:1 t/m 9 Vraag: In het evangelie van Johannes (hoofdstuk 3) wordt de koperen slang in verband gebracht met Christus. Welke overeenkomsten kun je bedenken?

Donderdag Jozua volgt Mozes op „En Mozes riep Jozua, en zei tot hem voor de ogen van gans Israël: Wees sterk en heb goede moed, want gij zult met dit volk ingaan in het land dat de Heere hun vaderen gezworen heeft, hun te zullen geven; en gij zult het hun doen erven.”

Lezen: Deuteronomium 31:1 t/m 8 Vraag: Jozua wordt wel een voorafschaduwing van Christus genoemd. Kun je uitleggen waarom dat zo is? Welke betekenis heeft de naam Jozua?

Vrijdag Mozes’ dood „En de Heere zei tot hem: Dit is het land, dat Ik Abraham, Izak en Jakob gezworen heb, zeggende: Aan uw zaad zal Ik het geven! Ik heb het u met uw ogen doen zien, maar gij zult daarheen niet overgaan.”

Lezen: Deuteronomium 34:1 t/m 12 Vraag: Waarom mocht Mozes het Beloofde Land niet in? Welke geestelijke betekenis heeft dit?

Zaterdag Doortocht door de Jordaan „En gans Israël ging over op het droge, totdat al het volk geëindigd had door de Jordaan te trekken.”

Lezen: Jozua 3:1 t/m 17 Vraag: Veel mensen geloven niet meer in wonderen; ze proberen voor het droogvallen van de Jordaan –en van de Rode Zee veertig jaar eerder!– een natuurlijke verklaring te vinden. Hoe kijk jij hiertegen aan? Heb je weleens ervaren dat er ook nu nog wonderen gebeuren?

60

RDMagazine

OP VAKANTIE IN JE EIGEN TUIN! We trekken er graag op uit. En wie wil er niet een mooi gazon om de caravan of het vakantiehuisje? Maar dat kan in eigen tuin nog mooier! Met kunstgras beleef je vakantiegevoel in je eigen tuin. Lekker groen, fris, strak en mooi. Ideaal voor kinderen, bezoek en... om er zelf van te genieten!

DE KUNSTGRASGIGANT VOOR HET BESTE GRAS VAN NEDERLAND!

3KINDVRIENDELIJK 3 BETAALBAAR 3VOOR ELKE (TUIN) SITUATIE 3 ALLES UIT VOORRAAD 3TOPKWALITEIT 3 TÜV-GETESTE SOORTEN

®

WAAR VINDT U EEN VESTIGING VAN DE KUNSTGRASGIGANT: APELDOORN - Prinsenweide 50 • ELSPEET - Schotkampweg 159 • KOCKENGEN Industrieweg 3d • KOUDEKERKE - Karreveld 41 • LISSERBROEK - Kruisbaak 3 • MARUM - De Terp 2 • NOORDWIJKERHOUT - Delfweg 36a • NÜRENSDORF Zwitserland • RIDDERKERK - Voorweg 23-a • PIJNACKER - Weteringweg 20 • WERKENDAM - Leeghwaterstraat 14

! s i t a Gr

KIJK ALTIJD OP WWW.KUNSTGRASGIGANT.NL T. 085-902 03 06 • INFO@KUNSTGRASGIGANT.NL KUNSTGRASSOORTEN VOOR ELKE TUIN GROOT OF KLEIN • BALKONS • CAMPING • SPEELTUINEN • INDOOR/OUTDOOR • ZAKELIJK • ENZ.

VRAAG DE GRATIS STALENDOOS AAN VIA DE SITE MET 4 SUPERMOOIE GRASSOORTEN!

30.000 M2 OP VOORRAAD!

“Reis om de wereld” bij ‘t Veluws Zandsculpturen Festijn 12 april t/m 2 november 2019

Met schilderijenexpositie Gedeeltelijk overdekt

Gratis parkeren

Openingstijden:

Rolstoeltoegankelijk

maandag t/m zaterdag 10.00 - 17.30 uur zondag gesloten

Oude Barnevelderweg 5 • Garderen Tel. (0577) 46 24 72 • zandsculpturen.nl

puzzelfan Naam: Cees (72) en Anne-Roos Verheij (12) Woonplaats: Boskoop Beroep: oud-politiemedewerker en scholier

beeld Martin Droog

Ik ben een slechte lezer. Columns zijn nog te doen. Die zijn kort en krachtig, maar lange verhalen zijn aan mij niet besteed.

Mijn vrouw spelt de krant. Ik maak de puzzels. Een sudoku vind ik het aardigst, soms maak ik ook een Zweedse puzzel. Puzzelen doe ik het liefst samen met een van mijn twaalf kleindochters, zoals hier met Anne-Roos. We maken puzzels uit een boekje óf legpuzzels, zoals op de foto. Het is een sport prijspuzzels in te sturen. Extra leuk is het als we winnen. Het is ons allebei weleens gelukt. Ik won laatst een boek, zij al eerder een kaartje voor Avifauna.�

zaterdag 29 juni 2019

63

puzzel

Advertentiepuzzel Zoek de antwoorden op van de aanwijzingen die u onderaan de pagina vindt. De aanwijzingen leiden naar de advertenties die verspreid staan in dit nummer. Wanneer u de cijfers gevonden hebt, kunt u deze dubbele sudoku oplossen. De oplossing van deze sudoku vindt u in de blauwe blokjes van linksboven naar rechtsonder. Vul deze in, in de vakjes ‘belcode’. Bel naar 0909-1234565 en volg de instructies op. U betaalt 40 eurocent per minuut. U kunt één oplossing per keer doorbellen. Het paginanummer is 65. U kunt de oplossing ook schriftelijk doorgeven. Op de kaart of in de brief dient u de volgende gegevens te vermelden: naam, adres, postcode, woonplaats en de oplossing. Het adres vindt u op pagina 32/33.

Hoofdprijs: Hoeve Kootwijk

Harskamperweg 1 3774 JN Kootwijkerbroek

Een luxe comfort kampeerplaats 3 maanden naar keuze op Camping Hoeve Kootwijk + een rondleiding op naastgelegen imkerij De Valksche Bijenhof met een gezamenlijke waarde van € 965,-

Tel: 0342 - 220022 www.hoevekootwijk.nl

2e Prijs: De Sikkenberg Een midweek of weekend in een safaritent of blokbungalow t.w.v. € 400,-

3e prijs: Hof van Gelre Arrangement 2 overnachtingen voor 2 pers. t.w.v. € 310,-

4e en 5e prijs: Hotel de Stobbe 3-daags zomer in Drenthe arrangement voor 2 personen t.w.v. € 198,-

6e t/m 9e prijs: Beeldentuin Luxe High Tea voor 4 personen t.w.v. € 100,-

Aanwijzingen Sudoku a b

c

d

e

f g h

64

Het laatste cijfer van het bankrekeningnummer van Bonisa.

Hoeveel tientjes korting krijg je per persoon bij Hof van Gelre als je RDabonnee bent?

Het eerste cijfer van de beoordeling van Zoover in de advertentie van de Klimberg.

Hoeveel soorten honing worden genoemd in de advertentie van Hoeve Kootwijk?

Hoeveel pasfotootjes zie je in de advertentie van Binnendijk & van Rijsbergen?

Hoeveel maanden is de waardebon geldig bij Van der Boom?

Hoeveel soeplepels zie je in de advertentie van abc van het geloof?

Hoeveel procent is het vaste ren-

i j k l

m n o p

dement bij Van Dam, Van Dam en Verkade?

Het cijfer dat je op moet zoeken in de puzzel van de Vereniging Zondagsrust.

Hoeveel dames zijn afgebeeld in de advertentie van Ichthus uitvaartzorg?

Het eerste cijfer van het aantal jaren dat de Driestar bestaat.

Hoeveel grassoorten zitten er in de gratis stalendoos van Kunstgrasgigant?

Hoeveel maanden krijg je voor de prijs van één bij FamiliyStream?

Het aantal fotootjes in de advertentie van Top buitenspeelgoed.

Welk liedje is ‘pap roeren pap roeren’ bij De Wolfskuylen?

Hoe oud is Bedatu van Woord en Daad?

q

r s t u v w x y z

Hoeveel weken moet je minimaal op vakantie gaan om gebruik te kunnen maken van RD Vakantieservice?

Hoeveel ilialen heeft Paul Roescher?

Hoeveel fotootjes staan er in de advertentie van de Kleine Belties?

Het eerste cijfer van het huisnummer van Steenbergen schoenen.

Het huisnummer van De Sikkenberg.

Welk cijfer komt het vaakst voor in de advertentie van Tel Israël Travel?

Het derde cijfer van de postcode van Wycliffe.

Het aantal pictogrammen in de advertentie van Hoge Hexel.

Tot en met welke datum in augustus kun je naar de Terdege zomerfair?

Het tweede cijfer van het totale aantal prijzen dat je kunt winnen bij

RDMagazine

a

c

b e

d g

f h

j

i m

l

k

Belcode

n o p

q v

y

s

r w

x aa

z

u

t

dd gg

bb

cc

ee

ff

hh

ii

kk

jj ll

oo

pp

mm

qq

nn rr

ss

tt

aa bb cc dd ee ff

gg hh

Gezinsenergie.

Het derde cijfer van de postcode van Dal Segno.

Het huisnummer van ’t Veluws zandsculpturenfestijn.

Hoeveel kinderbijbels geef je voor 15,- bij St. Stephanos?

De laagste entreeprijs bij Speelpark & Maisdoolhof.

Hoeveel pictogrammen zie je in de advertentie van Cedrah?

Hoeveel woorden moet je opzoeken in de puzzel van Hotel De Stobbe?

Hoeveel prijzen zijn er te winnen bij Roetgerink als je meepuzzelt?

Tot en met welke datum in augustus kun je de oplossing doorgeven bij Ontmoeting?

zaterdag 29 juni 2019

ii

Het laatste cijfer van het maximale aantal uren wat je bij Salem kunt werken. jj Hoeveel bedden zie je afgebeeld in de advertentie van Alexander Slapen? kk Op hoeveel adressen kun je een Ligier of Microcar kopen? ll Het laatste cijfer van het huisnummer van Shoe & More. mm Het laatste cijfer van het bankrekeningnummer van Hulp Oost-Europa. nn Hoeveel handen zie je in de advertentie van Van Ommeren? oo Hoeveel zilveren kandelaars staan afgebeeld in de advertetie van Rikkoert? pp Het eerste cijfer van de kleinste maat bij Kuijt.

uu

qq

tt

ss tt

uu

Het laatste cijfer van het bankrekeningnummer van de Gereformeerde Bijbel Stichting Hoeveel romans krijg je per jaar toegestuurd bij een abonnement op de Citerreeks?

Hoeveel boeken staan er afgebeeld in de advertentie van de Banier?

Het laatste cijfer van het huisnummer van Kringloopwinkel Goed & Gebruikt.

Hoeveel eeuwen bestaat het Zoeklicht?

65

DE SALE IS BEGONNEN! DIVERSE KORTINGEN OP ALLE AFDELINGEN OP GESELECTEERDE ITEMS VOOR DAMES, HEREN EN KINDEREN!

MODEVIEW PME POPULAIR ROETGERINK SCHOENEN SERVICE SHOP SUCCES SUMMER

V

BOMMEL DAMES EVENEMENTEN FASHION GIFTBOX HEREN JUBILEUM KINDEREN MODEPLEIN

*Stuur uw oplossing vóór 31 augustus naar reclame@roetgerink.nl o.v.v. puzzel RD. Onder de juiste inzendingen verloten wij 3x een Fashion Giftbox Shop & Bite t.w.v. €30

DORPSSTRAAT 148, ENTER

|

0547-381766

|

DONDERDAGAVOND KOOPAVOND

|

ROETGERINK.NL

|

/ROETGERINKMODE

puzzelfan

Naam: Marry Hak (45) Woonplaats: Dodewaard Beroep: kraamverzorgster

beeld RD, Anton Dommerholt

Me vervelen? Dat doe ik eigenlijk nooit. Ik handwerk graag, maak legpuzzels. En ik puzzel. Buiten of ’s avonds op de bank, met een muziekje op de achtergrond. Maar ook weleens overdag, als ik in de wacht zit voor m’n werk als kraamverzorgster. Puzzelen ontspant na een drukke dag.

Als ik een tijdschrift doorblader en ik kom een puzzel tegen dan heb ik algauw een pen te pakken. Dan moet die puzzel ook echt af. Ik maak graag woordzoekers, Bijbelse puzzels, sudoku’s en natuurlijk de advertentiepuzzel. Daaraan begin ik als eerste. En ook daarbij ga ik door tot hij af is.

Ook al wordt het een latertje.”

zaterdag 29 juni 2019

67

ZOMERPUZZEL Doe me met onze Energiepuzzel en win en prijs!

2x

10x

oxboard

gezinskart vor The musix 2020

brodbakmachine

S

A

M

E

N

H

T

A

A

M

I

L

K

G

O

G

R

O

N

D

S

T

O

F

Z

U

N

B

E

S

P

A

R

I

N

G

O

D

E

I

I

E

T

G

O

O

R

D

N

E

N

I

R

N

K

E

U

Z

E

S

N

W

E

O

G

E

V

T

S

A

L

R

E

V

O

N

Z

O

D

E

E

V

O

E

P

T

E

N

D

R

L

N

S

A

G

S

A

K

L

E

O

R

B

O

A

T

O

O

N

N

E

T

L

E

M

S

N

R

E

G

E

N

E

K

K

E

W

P

O

H

E

R

L

W

I

N

D

M

O

L

E

N

C

V

E

K

E

R

N

E

N

E

R

G

I

E

N

N

E

T

M

R

A

W

D

R

A

A

T

Zoek de verstopte worden en strep ze af!

2x

Zoek de verstopte woorden en streep ze af. De overgebleven letters vormen een slagzin. Heeft u de juiste oplossing? Vul uw oplossing in op www.gezinsenergie.nl/zomerpuzzel en win één van deze prachtige prijzen! Op deze pagina treft u ook de actievoorwaarden aan. Veel succes!

AARDWARMTE BESPARING BROEIKASGAS DROOGTE GRONDSTOF INVESTEREN KERNENERGIE KEUZES KLIMAAT OPWEKKEN OVERLAST SMELTEN TECHNOLOGIE VERANDERING WINDMOLEN ZONNEPANELEN

VUL UW OPLOSSING IN OP WWW.GEZINSENERGIE/ZOMERPUZZEL

puzzel

Bijbelse paspuzzel Zet de 42 dierennamen op de juiste plaats in de hokjes. Tip: vul eerst het langste én het kortste woord in. Welk dier kan gemaakt worden van de vier letters met een sterretje?

Een SLANG verleidt Eva in Gen.3 // Noach laat o.a. een RAAF los in Gen.8 // Abraham offert een RAM in Gen.22 // Farao droomt over KOEIEN in Gen.41 // De Israëlieten eten KWAKKELS in Ex.16 // Een gouden KALF in Ex.32 // Bileam rijdt op een EZELIN in Num.22 // Simson vindt honing in de LEEUW in Richt.14 // Simson doet fakkels aan VOSSENstaarten in Richt.15 // David noemt een BEER in 1 Sam.17 // David noemt zich een dode HOND en een VLO in 1 Sam.24 // Nabal heeft GEITEN in 1 Sam.25 // Absalom rijdt op een MUILDIER in 2 Sam.18 // Salomo heeft APEN en PAUWEN in 1 Kon.10 // Elia krijgt voedsel van RAVEN in 1 Kon.17 // Elia gaat met vurige PAARDEN naar de hemel in 2 Kon.2 // Elisa wordt bespot en er komen BEREN in 2 Kon.2 // Mordechai rijdt op een PAARD in Esther 6 // Job heeft OSSEN en EZELINNEN in Job 1 // David noemt een SLAK in Ps.58 // David zingt over de MUS en de ZWALUW in Ps.84 // De dichter is omringd als met BIJEN in Ps.118 // Salomo stuurt luie mensen naar MIEREN in Spr.6 // Salomo noemt een VARKENssnuit in Spr.11 // Jesaja schrijft over vleugels van ARENDEN in Jes.40 // Daniël komt in de LEEUWENkuil in Dan.6 // Jona bidt in een VIS in Jona 2 // Zacharia ziet vleugels als van een OOIEVAAR in Zach.5 // De Wijzen rijden op KAMELEN in Matth.2 // Johannes de Doper eet SPRINKHANEN in Matth.3 // Petrus hoort de HAAN kraaien in Matth.26 // De herders waken over SCHAPEN in Luk.2 // Jozef en Maria offeren DUIVEN in Luk.2 // De MOT kan niet bij een schat in de hemel in Luk.12 // Johannes wijst Jezus aan als LAM van God in Joh.1 // Een ADDER bijt Paulus in Hand.28 // Een dorsende OS moet je niet muilbanden volgens 1 Tim.5 // Het vierde dier in Openb.4 lijkt op een AREND

* *

*

© Puzzel: Diny van Leeuwen

*

NAAM:

ADRES:

zaterdag 29 juni 2019

LEEFTIJD:

POSTCODE:

WOONPLAATS:

69

puzzel

Cryptogram Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. Hierin leest u dan de oplossing.

HORIZONTAAL 6 8 10 12 14 15 16 17 18 21 26 27 28 29 30 31 32 33 36 37

VERTICAAL

Dit is niet zo getapt als Amstel pils. (7) Waardevol grondtekort. (8) Religie staat machteloos. (5) Was vroeger in IndiĂŤ, nu in Den Haag. (10) De hond waarover we horen te vallen. (6) De maat die een maandblad hoort te hebben. (2) Amsterdammertjes. (10) In deze oplossing zit de nodige rek. (5) Dromen van grote vliegtuigen. (13) Die sportlui zijn in vervoering van schilderijen en beelden. (11) Een slag voor het hele bedrag. (3) Nederlander in ruste. (6) Is deze vrucht familie van de aardappel? (8) Zij heeft niet veel noten op haar zang. (2) Wordt uit verveling om- en doorgebracht. (3) Dat verblijf staat op de tocht. (6) Er is niet veel ruimte voor een deel van de marine. (4) Het casco van een Nederlands marineschip. (5) Zij zitten vast op de troon. (14) Is met een kofieproducent reeds afgesproken. (4)

1

2

6

12

3 4 5 7 8 9 11 12 13 19 20 22 23 24 25 26 34 35

Vuurversterkende brandstof. (4) Zulke scherpe oordelen gevend; alsof het iets is op leven en dood. (8) Onderzoeken die tot stilstand komen. (8) Plaats tevens de koker. (8) Werkplaats waarin de afnemers gevormd worden.

(12) Om op of onder te gaan slapen. (7) Grond om te boetseren. (9) Wordt ondergeschoven bij muziekles. (2) In Spanje goedgekeurde toon. (2) Grondstof voor vismeel. (5) Slaan met idioot schrijfgerei. (7) Die arbeiden langer dan 60 minuten. (9) Daar zat vroeger een kies. (7) Dommerik met een knappe bol. (8) Bleek een pezige kleur te zijn. (8) Vaatwerk dat alleen op het platteland wordt gebruikt. (8) Rusten op poten. (7) Weer in gezelschap van een omroep. (5) Is ongeveer in orde. (4) Terugloop. (4)

3

7

8

10

1 2

4

5

9

11

13

14

15

16

17

18

21

22

23

19

20

24

26

25

27

29

28

31

32

30

33

34

35

36

37

Š Sanders puzzelboeken

70

RDMagazine

puzzel

Droedelfilippine Gelijke getallen zijn gelijke letters. Let bij het oplossen ook op positie, kleuren, klank van letters en denk aan synoniemen. Bij juiste invulling leest u in de gearceerde kolom de oplossing.

11

22

ST V=K

66

33

TTTTTTTTTTT T T T T TTTTTTTTTTT

MR B

77

T T T T T T

BERT

44

88

Fefa.

14 14

K TL

RIJTDOM

DIRECTN

F=T E=A 13

3

2

6

20

12

3

17

2

3

5

13

12

16

2

10

3

2

6

3

13

11

10

9

16

3

2

10

6

16

1 K 2 R 3 H

13

5 C

16

3

6 B 16

7 N

10

8 O 15 15

ij

9 W 10 T

16 16

K=G

17 17

OPPVALLENDKINDS

SKOPER1

19 19

SOU VALD

20 20

KORIJKST

zaterdag 29 juni 2019

10

11 A

13 3

16

10

8

14

9

16

17

11

2

12 IJ 15 13 S 14 K

18 18

RESIDDEREN

(F) OUDER(E)

RUZIEBBBB

4 C 13 13

10 10

O

12 12

INGESCHA K ELD I=A

OMROEP C

99

TOBIAS M=N

55

CRUIVELI

G=H

OF

B 1

11 11

BRAKEN

15 IJ 16 A

9

19

10

4

T

2

12

2

N

19

1

E

K

D G 3

IJ

16

10

T

T 10

17

7

14

13

9

16

5

4

5

2

2

L

18

T

P

20 16

3

2

17 E

18

15

9

13

1

7

2

10

12

13 13

10

S 16

16

8

18 S 19 I 20 I

7

10

16

P

16

19

N

3

9

16

2

10

T

D

D

71

ONLINE MUZIEK

Na het buiten spelen

Een goed moment

tijdelijk

3 maanden

voor de prijs van ĂŠĂŠn *

Neem een gratis proefabonnement op FamilyStream!

Ontdek hoe makkelijk het is om online muziek te luisteren. Van orgel en koor tot instrumentaal en samenzang. Geniet er samen van, na het buiten spelen bijvoorbeeld. Bevalt het u? Voor 9,95 euro per maand krijgt u als gezin veel mooie momenten.

Welkom op www.familystream.nl.

* Deze actie is geldig tot 31 juli 2019.

Niet beschikbaar voor gebruikers die na 15-04-2019 hebben opgezegd.

puzzel

Blokpaspuzzel Vul elk blokje van negen vakjes in op de juiste plaats in het diagram, zodat een ingevuld kruiswoordraadsel ontstaat. Om u op weg te helpen, zijn enkele letters al gegeven.

S

H

B

O

A

A

L

L

D

E

S

L

D

O U

H

E E

P

L

A

E

E

O

E

K

T

N

S

D

R

E

I

R

N

A

D

E

N

N

G

E

C

A

R

D

R

A

E

E

U

N

E

R

N

U

T E

A

R E

N

D

R

E

E

Z

F

R

E

O

G

T

Š Sanders puzzelboeken

V

E

B

A

G

D

E

N

E

E

L

T

A

T A

R

K

C

E

I

N

P

zaterdag 29 juni 2019

I

I

R G

O

O

T

P

D

I

I

E

T

V

L

E

L

A

N

E

E

R

S

M

E

H

O

R

L

E

R

A

P

IJ

S

K

P

E

R N

S

D

I

E

K

P

I

E

I

E

N

S

L E S

T

A

L L T

B

T

E

E

A

O

N

B

K

L U

M

A

D

T

S

L

A

S

C

A

N

P

A

P

Z

A

G

I

T

E

N

L

H

T

E

O

S A

S

M

E

E

I

E

S S

P

O

E P

S

T

I

G

T

A

K

O

T

E

T

S

O

O

I

L

O

K

E

I

I N

G

73

Maatwerk reizen naar Israël.

T E L I S R A E LT R AV E L . N L

Tel Israël Travel is een jonge organisatie waarin veel ervaring, kennis en passie is gebundeld.

Groepsreizen, themareizen, business trips, standaard of maatwerk.

Tel Israël Travel weet altijd de juiste combinatie van inspanning en ontspanning in het programma te brengen.

Meer informatie op telisraeltravel.nl Telefoon: 088 - 011 88 44

Ontdek het Israël van toen en nu.

Email:

info@telisraeltravel.nl

AL MEER DAN 15 JAAR DE MOOISTE ROMANS VAN UW FAVORIETE SCHRIJVERS! ZOJUIST VERSCHENEN! WINKELPRIJS

17,50

PRACHTIG WELKOMSTGESCHENK BIJ EEN JAARABONNEMENT OP DE CITERREEKS De romans van Citerreeks zijn prachtig gebonden uitgevoerd en voorzien van een leeslintje. Bij een abonnement krijgt u twee keer per jaar [een zending van] twee romans automatisch thuisgestuurd. De abonneeprijs per boek is slechts 9,25 (+ € 2,00 portobijdrage), winkelprijs € 17,50. Naast het boekenprogramma ontvangt u het gratis abonneemagazine en een vrijblijvend aanbod van prachtige uitgaven.

Voor (online) aanmelden: citerreeks.nl

CITER

REEKS

Citerreeks, Postbus 1328, 3507 LG Utrecht. abonnementen@kokboekencentrum.nl of bel rechtstreeks 088 7002780

beeld Linda Bikker

kleurplaat

zaterdag 29 juni 2019

75

HET ZOEKLICHT BESTAAT 100 jaar!

Win!

Vanwege dit heugelijke feit bieden wij u een puzzel aan. Los de puzzel op en maak kans op het boek ‘Het laatste uur’ van de Israëlische christen Amir Tsarfati.

Kruiswoordpuzzel 1

2

3

4

5

6

7

12

11

8

13

9

10

14

16

15

18

17 19

20

21

22

23

24 25 30

26

27

38

37

39

40

42

41

15

8

19

43

36

7

27

4

26

Horizontaal: 1 eerste mens 4 bijbelboek 7 melkklier 11 noodsein 12 zuivelproduct 14 doping 15 werktuig 16 pl. in Zuid-Holland 17 Engels bier 18 besluit 19 smart 22 ijdvak 24 leegloper 26 bewijsstuk 27 vriend 30 computergeheugen 32 priester 34 invoer 36 dooier 37 thans 38 onbemand vliegtuigje 40 energiezuinig lampje 41 riv. in Spanje 42 wier 43 naarling.

33

36

35

25

29

32

31

34

22

28

Kruiswoordpuzzel

23

13

Vericaal: 1 rookgerei 2 mikpunt 3 toevluchtsoord 4 vaartuig 5 deel v.d. bijbel 6 schel 8 elk 9 pl. in Limburg 10 soort koek 12 sip 13 herstel 20 ieder 21 aanwijzend vnw. 22 marmelade 23 gravin van Holland 25 lichaamsvocht 26 flesvormig buisje 28 verbouw 29 oude vakbond 31 profeet 33 bereide dierenhuid 35 brandgang 36 nauw 39 oosterlengte.

lier 11

Het oplossingswoord kunt u insturen via www.zoeklicht.nl/prijspuzzel.

Het inzenden i van de oplossing kan tot en met 1 augustus 2019.

puzzel

Bijbelse cijferpuzzel Drie woorden van Paulus uit Handelingen 27 zijn gegeven. Hierdoor zijn er acht letters bekend. Aan u de taak om alle letters bij de cijfers te vinden. Zet de cijfers onder de letters van het alfabet en zet de letters onder de cijfers in het grote puzzeldiagram. Als alle letters goed zijn ingevuld, is er een berijmd psalmversje te lezen. Van welke Psalm is dit het 15de versje?

14

7

10

13

9

18

18

2

10

18

22

I

K

G

E

L

O

O

F

G

O

D

A

B

D

E

F

G

H

I

K

L

M

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

N

O

P

R

S

T

U

V

W

IJ

Z

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

19

17

22

18

13

6

22

13

3

6

18

13

22

8

13

1

22

13

10

18

9

4

11

8

15

5

13

1

21

22

1

8

13

20

16

17

17

3

6

4

11

8

10

13

13

1

3

6

14

9

22

13

5

8

13

21

10

17

1

13

2

1

20

22

2

13

1

21

1

18

12

16

17

7

19

13

14

22

11

1

10

3

11

11

8

10

6

1

18

22

3

5

13

8

11

16

14

9

3

9

11

10

13

20

18

5

13

13

9

5

13

1

5

13

1

-

22

6

14

10

3

9

11

10

18

22

19

13

1

14 -

9

14

10

4

13

10

9

13

14

22

6

14

1

13

13

8

22

13

19

11

5

19

21

13

1

1

Š Puzzel: Diny van Leeuwen

zaterdag 29 juni 2019

77

kort verhaal

De kano Christine Stam-van Gent

ussen hen in op tafel ligt de krant. Met Emmi’s foto op de voorpagina, en daarboven de kop: ”Jonge vrouw neemt diploma mee de jungle in”. „Alsof het feit al vaststaat!” heeft haar moeder net gejammerd. „Is ze nu eigenljk gek, of is ze een held?” heeft haar tweelingbroer Reinier al twee keer gevraagd. „Hoe moet ik het zien?” „Het is maar van welke kant je het bekjkt”, zegt haar vader, voor de tweede keer.

Paul zegt niets. Hj is ook niets van Emmi, behalve het buurjongetje dat vroeger dageljks met de tweeling speelde. Nu is hj de buurjongen geworden die dageljks de gedeelde krant alevert en dan vaak nog wat bljft plakken.

Paul kjkt naar de foto. Een mooier portret van haar heeft hj zelden gezien. Ze zit schuin voor het raam, met de kaart van het Amazonegebied die al op haar kamer hing sinds ze daar speelden achter zich. Helder kjkt ze de verte in, met haar monalisaglimlach zoals Reinier het noemt. De glimlach die van alles kan beduiden. Volmaakte rust, maar een ondeugend binnenpretje is ook mogeljk. Het licht valt op haar blonde paardenstaart. Paul ziet alles wat hj zo graag aan Emmi ziet. Zo dichtbj is ze, maar tegeljk verder weg dan ooit. Onder de foto staat het zinnetje dat hj zowel bewondert als vreest: ”God zal voor mjn kano zorgen”.

T

Alle drie zjn ze achttien nu. Emmi is geslaagd, Reinier is geslaagd, Paul is geslaagd. Maar Emmi denkt niet aan een vervolgopleiding, heeft daar nooit aan gedacht. Emmi denkt alleen maar aan indianen, ver weg in een ondoordringbaar oerwoud, die nog nooit het Evangelie gehoord hebben. Iedereen dacht dat het zou overwaaien, zoals

78

je voorliefde voor sprookjes verdwjnt met de tjd, maar dat deed het niet. „Het heeft toch ook iets moois, dat ze zo is”, zegt pa zachtjes. Ma kjkt hem paniekerig aan. Alle drie kjken ze ineens naar Paul, alsof juist zjn zwjgen hen doet beseffen dat hj er ook is.

Maar Paul maakt een reis terug in de tjd. Hj denkt aan toen ze ongeveer tien waren, de tweeling en hj. Hoe Emmi soms tjden op het toilet zat, altjd aan het einde van de middag. „Wat doe je daar?” bonkte hj dan op de deur. „Niets!” Op een dag riep hj Reinier erbj en draaiden ze met een mes het slot van de wc-deur open.

Daar zat Emmi in het donker, op de dichte wcdeksel, met haar benen netjes over elkaar alsof ze op visite zat. „Doe die deur dicht.” Ze klonk niet

„Het lukt haar niet”, zegt Reinier. „Ze redt het echt niet met dat bakkersgeld” boos, ook niet smekend. Reinier haalde zjn schouders op, en deed wat ze vroeg. De lol was eraf.

Paul kwam er later op terug. „Wat deed je daar nou?” „Bidden!” zei Emmi opgewekt. „Maar waarom altjd om die tjd?” „Nou”, zei Emmi, terwjl ze een elastiekje om haar staart deed, „als ik daar ’s zomers om half vjf ’s middags zit en ik doe het licht uit, komt als ik lang genoeg bid de zon door het wc-raampje schjnen. Daar word ik blj van. Het ljkt een teken dat mjn gebeden verhoord zjn.” „Waar bid je dan om?” Emmi keek Paul even aan,

RDMagazine

beeld iStock

zaterdag 29 juni 2019

79

kort verhaal

alsof ze wilde weten of hj haar antwoord waard was. Toen zei ze met glimogen: „Dat het licht zal schjnen in het donker.”

Zulke mysterieuze antwoorden gaf Emmi vaker; een citaat uit een boek dat ze gelezen had, een dichtregel. Iedereen wist dat verder vragen dan geen zin had.

Paul vraagt zich af of hj dit verhaal nu moet ophalen. Als een soort waarschuwing voor haar familie. Maar haar moeder is er te nerveus voor, Reinier te sceptisch, en bj haar pa heeft hj het idee dat hj hem niets nieuws vertelt. De kleintjes, die zouden het een mooi verhaal vinden. Die hebben in Emmi altjd een engel gezien, zo aardig voor hen en zo lenig dat ze een tjdje elke dag

„Je zag haar denken: het moest wel goed komen met die kano” van het schuurdak sprong omdat ze dat zo leuk vonden. Hj ziet het nog voor zich: met haar haren zwierend om haar hoofd, en haar lange witte zomerjurk wervelend in de lucht totdat ze landde. „Ze denkt echt dat ze hem krjgt”, zegt Reinier hoofdschuddend. „Wat?” zegt Paul. „Die kano, waarmee ze dan op den duur de jungle wil verkennen. Daarom werkt ze zo hard.”

Ze zien Emmi bjna niet. Overdag staat ze in de bakkerswinkel, en ’s avonds werkt ze nog een paar uur om de zaak schoon te maken. Zo heeft ze de journalist ontmoet. Die haalde zjn lunch in de winkel en vroeg Emmi of ze soms examen had gedaan. En wat ze daarna...

Je kunt merken dat hj gefascineerd was. Het is een mooi artikel geworden. Niks zweverig of onrealistisch, zoals ze ergens gehoopt hebben. Emmi is beter voorbereid dan Paul gedacht had. Dat ze zichzelf Spaans heeft geleerd. En wat ze allemaal niet weet over het Amazonegebied... „Het lukt haar niet”, zegt Reinier. „Ze redt het echt niet met dat bakkersgeld.” „Gelukkig maar”, zucht ma. „Laat ze er alsjeblieft gewoon van op vakantie gaan.” „Ze zegt dat het geld er komt”, zegt Paul. „Dat God daarvoor zal zorgen.” Zjn vinger ligt bj het zinnetje. „Daar ljkt ze niet aan te twjfelen.”

Hj kjkt pa aan. Die wil iets gaan zeggen, maar slikt het weer in.

zaterdag 29 juni 2019

„Je gaat haar níet helpen hoor!” Ma klinkt plotseling heel fel. „Ik ken je...” „Het zal allemaal wel terecht komen”, sust pa.

Hj staat op en sloft naar zjn werkkamer. Het rolluik dat als deur fungeert laat hj zakken tot op de grond. Het interview heeft hen allemaal verslagen.

Paul was er graag bj geweest. Hj zag de verslaggever aanbellen, een fotograaf in zjn kielzog. Het was dus serieus. Hj hoorde Emmi’s opgewekte stem toen ze de deur opendeed. Ongeveer een uur duurde het voor ze weer naar buiten kwamen. Hj hoopte dat Emmi hen uitgeleide zou doen, maar het was haar vader die de mannen naar hun auto begeleidde, waar ze nog zo’n tien minuten samen smoesden.

Een paar dagen later komt Reinier het nieuws vertellen. Op de redactie van de krant waren veel reacties binnengekomen. Mensen waren onder de indruk, zo jong en wjs als Emmi was. En zo’n groot geloof als ze had. Ze vroegen om een gironummer. De verslaggever had pa tenslotte gebeld dat er een bedrag voor Emmi klaar lag.

Reinier ljkt totaal uit het veld geslagen. Hj noemt een geldbedrag waar Pauls mond van openvalt. Nu kan niets haar meer tegenhouden.

Emmi kan wel vier kano’s kopen. Ze kan zelfs een voorbereidende reis gaan maken om contacten te leggen. Al een paar keer heeft ze in het Spaans met Braziliaanse instanties gebeld. „Pa doet mee, die wint overal adviezen in”, zegt Reinier. „En ma ligt met zware hoofdpjn in bed.” „En Emmi zelf ?” vraagt Paul. „Ze leek niet eens verbaasd te zjn”, zegt Reinier. „Je zag haar denken: het moest wel goed komen met die kano. En nu is het zover.”

Paul voelt zich vreemd. Ergens klopt het niet dat hj blj is. Blj dat Emmi kan gaan, dat ze geljk heeft gehad. Maar hj is geen baas over dat gevoel.

Hj moet haar zien. „Dus het gaat echt gebeuren?” zegt hj als ze hem binnenlaat. „Natuurljk”, zei ze, en ze glimlacht even. „Was dit waar je al die tjd op de wc voor bad?”

Hj moet het vragen. Ze heeft zich al omgedraaid, maar komt weer dicht naar hem toe en boort haar blauwe ogen recht in zjn verlegenheid. „Ja! En ook of jj op den duur met me mee zou mogen gaan.”

Een zachte lach vanaf de trap. „Maak je dan maar klaar, jongen, Paul”, zegt pa die vanwege ma’s migraine onhoorbaar naar beneden is komen sluipen. „Tegen Emmi’s gebeden kunnen wj toch niet op.”

81

Puzzel mee en maak kans op een fiets!

D

L

R M A

A

L

T

I

J

D

S

I

N

E

N M A

T

N R

E

K

P

F

E

D

E

E

E

F

L

A

C M

A N D

R

E

A

R

L

N

T

S

O

B

L

O

E

I

E

N

K

A

A

C

E

P

I

H

N N

L

D D

E

O

A

N W N V

H

C

E

T

L

F

N

E

N B

E

W T

O

I

D

T

I

A

E

E M L

K

E

I

R

E

M T

J

A

H

E

R

A

S

C

R O

E

I

A W R

Z

I

E

O E

T

P

S

I

S

B

E M T

F

N

L

D

S

S

E

T

D

T

A

T

E

F

K

N K

I

E

Z

E

E

F

N A U

E

I

O

I

E

U

G

D N

E

L

A H

R

E

V M K

R

L

V

R

J

W

I

L

I

G

S

I

E

L

E

R

cortina fiets t.w.v. € 599,Kernteam Kinderen Koffieochtend Kwetsbaar Liefde Luisteren

Maaltijd Naasten Ontmoeten Opbloeien Ramon Samen

Schilderen Spelletjes Verhalen Vrijwilligers Warmte Welkom

E

S

E

Activiteiten Andrea Bezoekers Familie Flats Gesprek

Prijs beschikbaar gesteld door:

Heeft u de oplossing gevonden?

Geef deze dan uiterlijk vrijdag 9 augustus 2019 aan ons door.

De oplossing doorgeven kan via ontmoeting.org/puzzel of per post o.v.v. naam, adres, telefoonnummer, emailadres en geboortedatum. Het adres: Stichting Ontmoeting, Antwoordnummer 7065, 3990 TB Houten.

We gebruiken uw gegevens om de prijswinnaar bekend te maken en u op de hoogte te houden van ons werk.

ontmoeting.org

Actie!

GRATIS DAGEN KAMPEREN IN JULI & AUG. • Vernieuwd zwembad kan worden overdekt!

• Christelijke signatuur & natuurlijk gelegen • De ideale gezinscamping met ruime kampeerplaatsen, ook met privé sanitair • Recreatieteam in alle schoolvakanties en activiteiten voor alle leeftijdsgroepen • Verhuur caravans, chalets, jaarplaatsen en familiehuis • 55+ weken met programma in juni en september www.deklimberg.nl • hardenberg • 0523 - 26 19 55

DAAR KAN NIETS TEGENOP!

ELKE WEEK 1 DAG GRATIS zie website

puzzel

Bijbelse husselwoordenpuzzel

2

B O N OT G E N D P E N

3

ENERGROEDEFD

4

F IJ N E T I L I S E N

5

G A N K B IJ L E V E K

6

GROENEDEE

7

HENDEREIN

8

HANDGEELIN

9

JALMSEUZER

10

K A A NT I E N E N A I

11

K O O R IJ N K I N K

12

N E R S V A C HT R O N

13

N O R S D E Z ETT E N

14

O N E R B A N DT A N

15

O GT O C H Z E L P

16

O B E R NV O E G E LV E E N

17

O N G E RV E E RV E L D

18

ST O N E STT E R E N

19

T O ET S H D R I K

20

U E R O G IT D O E I

21

U R N A L M IT D E S

22

U ITT K E R G E S IT

23

VELNGINGDER

24

V E RV I N G M E D E R G

25

V R O E GT E N Z E D E N

26

W O E R D IJ G E G E V E N

27

WIEGDENSCHING

zaterdag 29 juni 2019

WOONPLAATS:

B E E UW O DA N H I D

Letter:

POSTCODE:

1

Het juiste woord:

ADRES:

Husselwoord:

LEEFTIJD:

Nr.

NAAM:

© Puzzel: Diny van Leeuwen

De 27 woorden komen uit het Bijbelboek Obadja. De letters zijn door elkaar gehusseld. Tip: Maak eerst een lijst van lange woorden en namen uit Obadja. De eerste letter van elk woord staat al goed. Zet de letters in de juiste volgorde en schrijf het juiste woord in de derde kolom. Er blijft bij elk woord een letter over. Plaats die letter in de laatste kolom. U leest dan verticaal een tekstgedeelte uit Obadja. In welk vers staat dit? Dat getal is de oplossing.

83

Reünie ‘De Driestar’

Waar ga jij 7 september jezelf in ontwikkelen?

Piet Kuijt starte 75 jaar geleden ‘De Driestar’ als kweekschool op reformatorische grondslag. Later werd de school gesplitst in het Driestar College en Driestar educaief.

Dit 75-jarig bestaan vieren wij samen met een reünie. Wij zijn erbij, u ook?

Meer informaie en aanmelden: www.driestar75.nl

beeld Linda Bikker

kleurplaat

zaterdag 29 juni 2019

85

Gezellig samen uit 31 JULI T/M 3 AUGUSTUS Landgoed De Schaffelaar Barneveld

. FOODTRUCKS . KOOKDEMO’S . MUZIEK . SHOPPEN . BROCANTE . HOUTZAGEN . IMKEREN . . DIEREN KNUFFELEN . KANOVAREN . FOTOBOOTH . HEEL VEEL LEKKERS . WOODCARVING . . GROOT SCHAAKBORD . SKELTER RIJDEN . TERRASJES . ZINGEN . GEURIGE KOFFIE . . MOESTUINTIPI . BRUIDSSHOW . CARILLON . SOMMARKAFÉ . BOOGSCHIETEN .

Bestel kaarten via terdegezomerfair.nl

puzzel

Bijbelse woordzoeker

N

E

S

S

A

R

R

E

V

O

O

R

V

A

L

P

T

R

M

A

N

I

F

E

S

T

A

T

I

E

V

O

L

B

E

O

E

E

T

IJ

D

R

A

H

R

E

V

T

S

A

V

T

O

I

O

D

E

N

E

R

V

E

R

E

N

D

G

P

K

I

Z

E

D

N

E

R

E

N

I

C

S

A

F

B

E

A

E

E

U

M

I

D

H

E

V

I

G

N

K

N

I

F

B

R

I

F

U

E

L

E

N

E

T

A

M

R

E

T

I

U

E

T

N

O

R

E

O

D

N

E

K

K

A

P

T

V

R

IJ

U

N

U

N

E

S

T

R

IJ

D

R

M

R

E

E

W

E

G

R

D

D

B

G

L

G

R

K

L

A

A

R

R

H

O

O

G

T

E

N

U

E

E

E

U

A

T

C

E

B

IJ

Z

O

N

D

E

R

E

I

L

P

V

S

R

H

M

A

A

N

R

J

R

W

N

G

P

G

S

E

A

T

T

C

Z

R

N

E

E

U

E

A

I

S

IJ

Z

I

N

L

I

S

E

O

T

D

E

T

I

E

A

S

T

R

A

T

D

G

G

N

H

N

X

R

L

S

S

Z

S

Y

U

G

A

U

G

I

D

N

E

V

E

L

L

I

T

S

P

I

R

N

M

A

V

O

N

T

U

U

R

A

A

K

L

I

G

O

E

A

S

T

O

O

R

G

O

E

D

N

A

T

S

E

O

T

N

A

IJ

I

N

I

E

U

W

G

I

T

H

C

E

L

P

IJ

D

K

W

E

S

N

A

L

G

E

S

C

H

I

E

D

E

N

I

S

zaterdag 29 juni 2019

WOONPLAATS:

D

POSTCODE:

V

ADRES:

W

NAAM:

© Puzzel: Diny van Leeuwen

AANGRIJPEND // ALLEEN // APART // AVONTUUR // BAND // BEELDEND // BIJZONDER // BITTER // BOEIEND // DIEP // DWAAS // ENERVEREND // EXTRA // FASCINEREND // FEIT // GEBEURTENIS // GEGEVEN // GESCHIEDENIS // GEWEER // GLANS // GOED // GROOTS // HECHT // HEVIG // HOOGTEN // JUIST // KLAAR // LEVENDIG // LOTGEVAL // MAAN // MANIFESTATIE // MARKANT // MEESLEPEND // MOOI // NIEUW // ONBUIGZAAM // OPZIENBAREND // PAKKEND // PLECHTIG // PRACHTIG // RAAK // REGELS // RUIG // RUSTIG // SITUATIE // STER // STIL // STRAK // STRIJD // STUREND // TIJD // TOESTAND // TREFFEND // TYPISCH // UITERMATE // UNIEK // VAST // VERBAZEND // VERHARD // VERRASSEND // VOL // VOORVAL // VREDE // VREEMD // VRIJ // WIJS // ZEER // ZOET // ZON // ZUUR

LEEFTIJD:

In de Bijbel lezen we heel veel avonturen, die we gebeurtenissen noemen. Ze zijn leerzaam, herkenbaar, ontroerend, heerlijk, spannend en nog veel meer. Ze gaan over belevenissen, ontwikkelingen, wederwaardigheden, enz. De 70 woorden hieronder zeggen iets over de verhalen. Streep deze woorden weg. Wat blijft over? Dat is de Bijbelse geschiedenis ook!

Van Genesis tot en met Openbaring komt dit woord zo’n 30 keer voor in de Bijbel. Welk woord?

87

Korting

€ 40,-

Voordeelarrangement Hof van Gelre

p.p.

Genieten in de Gelderse Achterhoek In de Gelderse Achterhoek kunt u volop genieten van prachtige natuur en rust.

Een perfecte plek om er lopend of fietsend op uit te trekken. Onderweg passeert u kastelen met fraai aangelegde tuinen, kaasboerderijen en wijnhoeves.

Het gastvrije 4-sterren Hotel Hof van Gelre ligt in een bosrijke omgeving van Lochem. Het hotel beschikt over comfortabele kamers, een sfeervol restaurant, een verwarmd binnenzwembad en een ruime lounge en (overdekte) zonneterrassen.

Ook fietshuur is mogelijk en er is een afgesloten fietsenstalling.

Actie is geldig tot 31 december 2019.

Niet op feestdagen.

Reserveren via mail info@hofvangelre.nl of telefonisch via 0573 - 25 33 51, beide onder vermelding van arrangement RD.

Kijk voor meer informatie op rd.nl/abonneevoordeel

Informatie: Erdee-voordeelarrangement: • Ontvangst met kopje koffie of thee en streeklekkernij • 2 overnachtingen met uitgebreid ontbijtbuffet • 1 x 3-gangen welkomstdiner op dag 1 • Wandel of fietsroute naar keuze • Bezoek aan ijsboerderij ‘t Dommerholt incl. lekker ijsje • Informatieboekje van Lochem • Gratis gebruik van verwarmd binnenzwembad • Gratis Wifi en parkeren

Salem zoekt jou!

Leerling Verzorgenden Verzorgenden-IG Verzorgenden-IG EVV

24-36 uur

0 0-36 -36 u uur ur 32-36 uur

Medewerkers verzorging Nachtzorg Verzorgenden-IG en Verpleegkundigen

0-36 uur in overleg

Abonneevoordeel: van € 155,00 voor € 115,00 p.p.

Toeslag bij aankomst op vrijdag of zaterdag € 10,- p.p. Verlenging per nacht incl. ontbijt € 39,50 p.p.

De prijs is gebaseerd op 2 personen per kamer, excl. verblijfsbelasting € 3,- p.p.p.n.

Reserveringskosten € 5,- per reservering. Geen toeslag voor éénpersoonskamer.

Reformatorisch Dagblad

Voel je thuis in de zorg Bewoners activeren en helpen, goede zorg bieden, je christen zjn uitdragen en jezelf kunnen zjn.

Kjk voor meer informatie op werkenbjsalem.nl

wonen met zorg

Ridderkerk werkenbjsalem.nl

puzzel

Bijbelse invulpuzzel De 20 woorden komen uit Jeremia 35. Daar lezen we de geschiedenis over de gehoorzaamheid van de Rechabieten. Zet de woorden op de juiste plaats horizontaal in de hokjes. Verticaal is in de middelste kolom een opdracht uit Handelingen 3 te lezen. In welk vers van Jeremia 35 komen we die opdracht ook tegen? Dat getal is de oplossing.

AFGESNEDEN BEVESTIGD DORPELBEWAARDER DRINKEN EEUWIGHEID

GEANTWOORD GEBODEN GEHOORZAAM GEROEPEN GESPROKEN

HANDELINGEN JEREMIA JERUZALEM JONADAB NEBUKADNEZAR

PROFETEN RECHABIETEN TENTEN VREEMDELINGEN WIJNGAARD

A

O

T

R

V

N

U

zaterdag 29 juni 2019

© Puzzel: Diny van Leeuwen

U

89

De sale is begonnen!

VOOR ONZE ACTUELE KORTINGEN KOM LANGS IN DE WINKEL OF KIJK ONLINE OP:

www.shoeandmore.nl Dorpsstraat 129 Lunteren

Uitvaartleider Sjaak Janssen

Uitvaartleider Gert van der Vliet

Barmhartigheid Barmhartigheid betekent dat de Heere Zich ontfermt over zondaars. Het Evangelie roept ons op om barmhartig te zijn, zoals ook God barmhartig is.

INVESTEER IN BIJBELKENNIS VAN ONZE JONGEREN! ABCVANHETGELOOF.NL/ KOMINACTIE

� 085 023 97 90 E www.ichthusuitvaartzorg.nl

Lees meer over het Bijbels kernwoord op abcvanhetgeloof.nl/barmhartigheid

Zomer

tijd voor een goed boek

Van € 79,95

Van € 24,95

nu voor

nu voor

95

59, Reformatie vandaag

500 jaar Hervorming in de context van het debat met Rome en nieuwe vormen van doperse radicaliteit

19,

Dr. R. Bisschop

Van € 9,95

nu voor

nu voor

4,

E-book 14,99

E-book 7,49

nu 10,99

nu 3,49

De verdediging van het gereformeerde kerkmodel

De betoverde mens

Antoine de la Roche Chandieu

Dr. D. Kroneman

Dr. Klaas van der Zwaag

Bestel nu op www.debanier.nl, ga naar de boekhandel of bel 055-5390650

Van € 29,95

95

14,95

95

Puriteinen over geloof, gebod en gebed

Van € 19,95

Geestelijke strijd in Bijbels perspectief

nu voor

14,95 Spanning Bijbel en actualiteit binnen het reformatorisch onderwijs W.J. de Potter en drs. D. van Meeuwen (red.)

puzzel

Kruiswoordpuzzel Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.

Horizontaal

Verticaal

1 Noord-Amerikaan 7 beker 10 brief met spoedbestelling 16 zuidvrucht 17 wiskundige term 18 lichaamsdeel 19 deel van een vinger 20 politieke partij 22 ontkenning 23 zanggroep 26 buitenverblijf bij Apeldoorn 27 juweel 28 hoeveelheid 30 in kringen vliegen 32 koudbloedig dier 34 naad 35 uniek 38 binnenschip 39 iemand die iets laat zien 41 bolleboos 42 controleren 45 deel van een warenhuis 47 uit elkaar 49 onhoudbare tennisservice 50 katholiek 51 brilslang 52 in iemands voordeel 53 lijn 55 eerzuchtig persoon 58 beweging van drijijs 60 Nederlandse norm (afk.) 62 onbepaald voornaamwoord 64 betoverende invloed 65 kortom 67 wasgelegenheid 69 deel van de hals 70 verschijningsvorm van een boek 73 arbeidsloon 75 leerkracht 76 vlaktemaat 78 embleem 79 afslagplaats bij golf 81 geelbruin 82 hogesnelheidstrein (afk.) 84 muziekgezelschap 86 met graagte aanvaarden 87 hennepen vezelstof 88 registratie in symbolen 89 energiezuinige verlichting 90 calorierijk voedsel.

1 deel van een trui 2 bewijs van afwezigheid 3 kwaadheid 4 perfect 5 mankement 6 een klap geven 7 grote hap 8 lolied 9 roddelaar 10 gewricht 11 eensklaps 12 oude maat 13 noot 14 het inkorten van takken 15 ik 20 zich zorgen maken 21 zoektuig 24 niet voltooid 25 deel van een mast 27 kunstleer 29 tijdelijk gebruik 30 kaartspel 31 wilde drift 33 plechtige inkomst 36 geen enkel mens 37 lust hebbende tot 39 hartige snack 40 coureur 41 zuivelhandelaar 43 komisch nummer 44 oneffenheid in weefsel 45 Republik Maluku Selatan (afk.) 46 stoot 47 onbezet 48 getal 54 één keer 56 verblijf voor renpaarden 57 vastgeknepen 59 helemaal 61 timmermansgereedschap 63 tropisch hardhout 66 oude Egyptische koningstitel 67 volle ontplooiing 68 dor 70 land 71 zichtbare scheiding 72 nauwe doorgang 74 geheel 76 letterlijst 77 laatste gedeelte 80 roem 82 verzot 83 link gevorderd 85 lidwoord 87 bevestiging.

1

2

3

4

5

6

16

7

8

9

10

11

12

17

19

20

21

22

23

31

42

32

43

46

55

60

61 67

66 73

76 84

68

47

57

48

58 63

69

70

74

37

52

62

59 64

71

72

75

78

77

56

36

41

51

54

65

26

35

40

50

53

25

34

45

44

15

29

33

39

49

24

28

38

14

18

27 30

13

79

85

80

81

86

88

82

83

87 89

90

© Sanders puzzelboeken 1

24

zaterdag 29 juni 2019

52

66

86

50

28

91

en kom werken in de zorg

Professionele en sterke teams

Inspraak op je rooster

Opleidingsmogelijkheden

Doorontwikkelen in je vakgebied

Fiets- en laptopregeling

Eindejaarsuitkering

Meer weten of een da gje

meelopen?

Kijk op werkenbij.cedrah.nl of stuur een appje naar 06 21 13 68 91

Uw 2e thuis op ons prachtige Bospark

Het “Belties Bospark” is een deel van het Vakantiepark waar luxe mobiele recreatiebungalows** geplaatst worden. U kunt kiezen uit drie verschillende modellen.

Alle modellen hebben een luxe uitstraling en zijn van alle gemakken voorzien. De bungalows staan midden in de prachtige Overijsselse natuur. Vanuit uw bungalow geniet u van de prachtige natuur en ervaart u het echte buitenleven.

MOOI AANGELEGDE RECREATIEPLAS

ACTIEF RECREATIETEAM IN DE VAKANTIES

OVERDEKT ZWEMBAD GLIJBAAN, WHIRLPOOLS!

NIEUW: OVERDEKT TERRAS!

• Recreatieteam aanwezig in schoolvakanties • Verhuur Stacaravans, chalets, kampeerplaatsen, familiehuizen en luxe camperplekken • Zwemvijver, overdekt zwembad met whirlpools en glijbaan, overdekt spelen, openlucht zwembad • Uitstekende horeca en mogelijkheden tot zaalverhuur

kleinebelties.nl • 0523-26 13 03 • Stacaravans • Chalets • Kamperen • Bungalows • Familiehuizen

beeld Linda Bikker

kleurplaat

zaterdag 29 juni 2019

93

Paul Roescher is Lager in prijs dan waar ook!

Winkelen bij Paul Roescher ...

is een dagje uit!

17.500 m2 Keuken - Bad - Vloer - Haard

Doorlopende beursachtige presentatie: alles onder één dak bij Roescher!

Nieuwe keuken of badkamer nodig? Maak er een uitje van. Ga naar de Roescher Megastore in Apeldoorn of Rijssen. Met ruim 17.500 m2 vloeroppervlak vindt u daar de allergrootste collectie keukens, badkamers, tegels, kasten, haarden, houten vloeren en tafels van Europa. Lager in prijs dan waar ook!

85% van de klanten beveelt Paul Roescher aan!

omst

gie van de toek

: met technolo

Kitchen 2020

Duitse TOP-Kwaliteit keuken inclusief natuurstenen werkblad. Én de luxe van o.a. een kokend water kraan en een volautomatisch communicerende kookplaat met afzuigkap.

3 2 5

1

4

Zie de volledige uitleg op onze website: www.paulroescher.nl/ keuken-aanbiedingen Of scan de QR code:

6 Incl. granieten werkblad

aten appar

Even genieten van een gratis kopje koffie met gebak in ons restaurant

Maak een afspraak om uw keuken van de toekomst op maat te maken.

AEG Incl. 66 0.250,-! ers 1 Eld

klanten vertellen

5795,-

ssen

ledig aan te pa

Opstelling is vol

50,aal 47

Nieuwste trend: afzuigkap in het plafond: superstil, werkt perfect en heel ruimtelijk weggewerkt.

Norm

eet:

mpl nu co

3295,-

Betonnen werkblad

Elders

n. parate f 4 ap Inclusie 6995,Van

,-!

17.950

,-!

9995,-

SupreMatie, greeploze keuken. Deze complete hooglans keuken is incl. 6 AEG wereldtop apparaten.

.250 Van 11

6995,-

Hout gelakt met Terazzo blad en tegelspoelbak.

Voor de fijnproevers! Incl. 5 apparaten Normaal

3150,-

Budget Trendline keuken in jaren '30 stijl.

Incl. 4 apparaten, werkblad, spoelbak en legplank.

79,-

37,50

Normaal

80 x 80 cm World Tegel Expo: duizelingwekkend veel tegels!

4 verdiepingen met alles wat de wereld biedt!

Duizenden wand & vloertegels. Prachtige natuursteen, leisteen, marmer en graniet imitaties en betonlooks.

Keuken kopen op z’n Twents!

Oer-Hollandse lage prijzen, Duitse kwaliteitskeukens en Twentse gastvrijheid. Geen korting, maar altijd direct de laagste prijs. Dat is het beste recept voor het aanschaffen van uw droomkeuken of badkamer. U verdient uw reiskosten dubbel en dwars terug!

Maak gebruik van ons gastvrij Twente arrangement!

Overdag bent u onze gast en wordt u persoonlijk geadviseerd. ’s Avonds ontvangt u een diner en een overnachting in een ****sterren hotel. Na het ontbijt heeft u de dag voor uzelf.

95 p/m

Deskundig voorlichting door één van onze staal: ring in Uitvoe kachelexperts!

Houten kasteelvloer, gemaakt van oud hout.

De sfeer van de oude kastelen. Volledig legklaar.

Uniek bij Roescher!

Paul Roescher Combi-voordeel Voorbeeld keuken incl. 5 app.

Badkamer 1995,- -/- 10% Wand- en vloertegels 1e 5 m2 wandtegels gratis 35 m2 Laminaat 963,- -/- 5% Haard 1105,- -/- 5% Schuifdeurkast van 495,- voor

4970,1795,875,995,915,445,-

Alles bij elkaar:

9995,Dit arrangement kost slechts €25 voor 2 pers.

2

Europees 5 sterren ***** kwaliteits eiken

Stoere steenlook tegel 80x80 cm in grijs en beige. Extra stapvast.

Zo werkt het Combivoordeel bij Paul Roescher! Koopt u naast de keuken ook een badkamer, vloer of een haard? Dan ontvangt u daar 10% voordeel op. Meer voorbeelden op de website!

CV-houtkachel Koppel de houthaard aan uw eigen CV. Deze eenvoudig te installeren houtkachel neemt tijdens het houtstoken de werking van uw combiketel over. Bespaar honderden euro’s op uw stookkosten.

76,50

39,

p/m2

Met Megastores in: Rijssen: Plaagslagen 2, (0548) 540 340 Apeldoorn: Vlijtseweg 196, (055) 360 1747

Moderne badkamer. Compleet zoals afgebeeld.

4490,-

12 Zekerheden van Roescher 1 2 3 4 5

Europa's grootste keus Hoog in kwaliteit Lager in prijs dan waar ook Combi-voordeel Geen korting: altijd in één keer de laagste prijs 6 Geen aanbetaling 7 Afspraak = afspraak 8 Vakkundige montage

9 45 jaar ervaring: optimaal vakmanschap 10 Perfecte planning: alle logistiek in eigen hand 11 Eerlijke service door eigen servicedienst 12 Gratis kookcursus voor apparatuur oorn

re Apeld

Megasto

Megastore Rijsse

n

PAUL ROESCHER K E U K E N

•

B A D

•

V L O E R

•

H A A R D

Open: di. t ⁄m vrij. 9-18 uur (zat. -16.30 uur). Koopavond = do. Zon/feest dagen gesloten.

bouwplaat

Design een eigen bus Het is de droom van veel mensen. Op pad gaan met zo’n leuk oud campertje. Lijkt dat wat? Maak er dan nu eerst een zelf. Kleur de VW-bus in de mooiste kleuren (en ja, er mogen ook stippels of sterren op de bus komen). Knip hem daarna uit. En toer met de bus naar de andere kant van de wereld. Of zet hem gewoon in de vensterbank. Dat kan natuurlijk ook.

zaterdag 29 juni 2019

95

puzzel

Synoniemslang Vul in de slang synoniemen van onderstaande woorden in. De laatste 1 of 2 letter(s) van een woord is/zijn de eerste letter(s) van het volgende woord. Tussen haakjes staat de woordlengte aangegeven. Bij juiste invulling leest u in de verticale, middelste balk een woord. aanstichter (15) irriteren (7) raadsel (6) bijdrage (7) levensdrift (6) opbergmap (6) belezen (7) bibberen (7)

N

griezel (6) zeuren (7) verzuimen (7) opinieonderzoek (7) veld (7) misten (7) vriendschapsverdrag (7) ink (7)

I

belemmerd (6) hummel (7) smaldeel (7) bereidingsvoorschrift (6) gelden (6) zwerver (6) ďŹ asco (7) hiaat (6)

I

neiging (7) lekker (8) straatkei (6) afzonderingsruimte (10) ovaal (6) kantine (12) eetwaren (14)

N

G

R

I R

E

E

E

T

D N

C

E

D

T X

P

C

F

L

N

A

D

N

S

M L

E

K N

N

K C

E

A

L

E

I

E

L IJ

D L

S D

D

E

R

U A

G

zaterdag 29 juni 2019

L

R

E

U

E

D

97

Uw hypotheek goed, snel en voordelig geregeld?

• Hypotheek voor starter, doorstromer of oversluiter

!

Onafhankelijk advies

!

Verantwoord en voordelig

!

Deskundig en oplossingsgericht

• Woningverhuur hypotheek • Hypotheek voor ondernemer vanaf 1 jaar zelfstandig • Hypotheek zonder verzekering • Overwaarde hypotheek voor 60+

FINANCIEEL ADVIESBUREAU

Voor passend inancieel advies! Bel 0342 421653 Van Ommeren Financieel Adviesbureau

Albert Plesmanstraat 2 | 3772 MN Barneveld | 0342 421 653 | www.vanommeren-fa.nl

Help Enock

aan eten en Bijbels onderwijs!

Enock uit Malawi is zes jaar. Zijn ouders zijn overleden aan HIV/aids. Een oudtante zorgde voor Enock, zijn zusje en twee broertjes. Maar zij is erg ziek geworden.

Stichting Stéphanos helpt kinderen als Enock met voedsel, kleding, medische zorg en (Bijbels) onderwijs. Zo horen ze over de Heere Jezus en bieden we ze een toekomst! Helpt u mee?

Maak uw bijdrage over op IBAN NL74 RABO 0335 3074 50 t.n.v. Stichting Stéphanos of doneer online!

Presentatie? 06 - 301 671 72 of voorlichting@stephanos.nl

voor

€15,00 geeft u al 3 kinderbijbels!

www.stephanos.nl

puzzel

Sudoku X

Sudoku Killer

Bij de sudoku X moeten de cijfers 1 tot en met 9 niet alleen in elke rij, in elke kolom en elk blok van 3x3 vakjes worden ingevuld, maar ook op de twee diagonalen.

Vul het diagram zo in, dat in elke rij, in elke kolom én in elk blok van 3 x 3 vakjes de cijfers 1 t/m 9 slechts één keer voorkomen. De cijfers in elke regio vormen opgeteld het getal dat linksboven in deze regio staat.

4 7

22

6

2

5

3

6

5

8 12

6 13

5 15

9

8 7

8 6

5 7

7

4

3

6

10

9

7

11

9

16

3

5

10

8

8

7

11

1

6

10

8 8

11

10

9

5

13

13

3

19

9 4

13

13

15

13

6

7

12

10

15 23

5

3

8

Sudoku

Sudoku Chaos

Vul het diagram zo in, dat in elke rij, in elke kolom en in elk blok van 3 x 3 vakjes de cijfers 1 t/m 9 slechts één keer voorkomen.

In tegenstelling tot de gewone sudoku heeft de sudoku chaos geen blokken van 3x3 vakjes, maar gekleurde vlakken in verschillende vormen.

3

8

7 6

4

9

5

6

5 2

1

1

3

2

2

1

8

7

8

8 3

6

3

9 5

8

2

9

5

7

3

6 8

7

2 9

3

5 8

4

5

4 6

7

2 7

7

5 7

4

8

6

9

3 © Sanders puzzelboeken

zaterdag 29 juni 2019

99

Geef kids een toekomst!

Geef kids een toekomst Een rugtas heeft iedereen nodig om naar school te kunnen, maar veel kinderen in Oost-Europa hebben er geen! Daar zijn we met elkaar voor aan het sparen nu.

Kleur jij hem vast mooi in?

R Romakinderen omakinderen in Oekr Oekraïne aïne hebben vaak heel jonge ouders die zonder opleiding en werk zit ten. Daar door hebben de kinder en slechte zitten.

Daardoor kinderen vooruitzichten. Z e mogen naar school, maar ze Ze beginnen daar met een achterstand en wor worden den gediscrimineer d. V ervolgens wor den ze van school gediscrimineerd.

Vervolgens worden verwijderd en gr oeien ze op in het Romakamp.

Romakamp amp.. verwijderd groeien

Win een leuke rugtas!

Download de kleurplaat op: www.hoehelpt.nl/kleurplaat en doe mee aan de wedstrijd. Veel succes!

S Stichting tichting Hulp Oost-Eur Oost-Europa opa slaa slaatt een brug tussen de toestand in het R Romakamp omakamp en de gewone school door middel van speciale scholen. Dit blijkt succesvol: na enkele jaren onderwijs op zo’n school vinden de meeste Romakinderen wél aansluiting bij het reguliere onderwijs. Op de speciale school wordt de basis gelegd voor sociaal geaccepteerd gedrag, hygiëne, lezen en schrijven.

s een d i k f e e G ! toekomst

ijs

Onderw

Geeft Toekomst

WIJ KUNNEN UW STEUN GOED GEBRUIKEN!

Geef kids een toekomst Een rugtas heeft iedereen nodig om naar school te kunnen, maar veel kinderen in Oost-Europa hebben er geen! Daar zijn we met elkaar voor aan het sparen nu. Kleur jij hem vast mooi in?

Win een leuke broodtrommel!

Upload een foto van de tekening op: www.hoehelpt.nl/kleurplaat en doe mee aan de wedstrijd. Veel succes!

hoehelpt.nl

T +31 (0)342 420554 E info@stichtinghoe.nl NL84 INGB 0000 0088 87 ‘Kind&Onderwijs’ t.n.v. Hulp Oost-Europa in Barneveld

hoehelpt.nl

Kuijt, voor een heerlijk dagje uit!

1500 m2 dames, heren- en schoenmode Lunchroom Kuijt&Ko - voor een complete lunch Gratis parkeren voor de winkel Uitgebreide collectie voor moeder of zus van de bruid Mode van maat 36 t/m 50

Kuijt Women & Menswear: KOOTWIJKERBROEK - Veluweweg 28-30 Nieuwsgierig? www.kuijt-mode.nl

puzzel

Zweedse puzzel Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.

WORDING AFRIKAANSE HOOFDSTAD

DOORTOCHT- KLOOSTERGE GELD MEENSCHAP

HOOFDDEKSEL

ENKEL

DANSONDERRICHT

BEZITLOOS

ZICH UITSTREKKEN TOT

TWEEDE EXAMEN

TISSUE

DEEL VAN EEN GITAAR

ALS I.E. JAARGETIJDE BRANDEND

7 REUSACHTIG

ALLEE

KIPPENHOK

SPORTARTIKEL

ZOOGDIER

SCHAAL

EZELSGELUID

DRANK

GORDIJNRAIL

KAPITAAL

6 ONBETWIST

WALVIS

GOKBEWIJS

NAAIGEREI

BOOM

SPOEDIG

GEËINDIGD

NOOR

LUCHTVAARTUIG

VOEDER SCHOTEL SLIM

PLUS

BREITERM

AFVOEREN

PROEST

GETUIGSCHRIFT

DEEL V.E. WEEK

FRISDRANK

KIEM

ZEER GEVORDERD

VERBOD

4

SCHOENVORM

SCHAT

GROENTE

PETROLEUM

REGENACHTIG ARABISCHE TITEL PERSOONLIJK VNW.

OUDE LENGTEMAAT

5

EENHEID VAN WEERSTAND

DAAR BRIEVENBESTELLER

BENEDEN HET GENOEMDE

1 GROTE ZAK

FILMDECOR

ONTSLOTEN

TIENER

DEEL VAN HET HOOFD

ONOPHOUDELIJK

2

HEN

PAARD

VEREIST

NOOT

INDOPEN

PREHISTORISCH DIER

MUNT

TOER SNEEUWHUT ZANGER

GROEP

IN IEMANDS VOORDEEL

GOED

3

DOOREEN

PERSOONLIJK VNW.

ZULKE

VOORDAT

LIDWOORD

GETIJ

WATERVOGEL

IN ORDE

LICHT BREEKBAAR

SCHAT

8 © Sanders puzzelboeken 1

zaterdag 29 juni 2019

2

3

4

5

6

7

8

101

gezien

beeld Pieter Beens

Voor- en nadelen

+

Een leuke variant op het bordspel. Met levend stratego kom je buiten en kun je alle vrienden en vriendinnen inschakelen. Een team kan uit wel zestig personen bestaan! Natuurlijk is een ruig terrein ideaal, maar het spel kan overal worden gespeeld.

-

Kaartjes zijn niet heel stevig. De kaarten met daarop de rangen zijn lexibel en van een waterbestendig materiaal. Doordat ze nogal dun zijn, kunnen ze wel snel vouwen of verkreukeld raken. Een beetje voorzichtigheid is dus wel belangrijk.

Bordspelavonturen in de buitenlucht Pieter Beens

Samen een spel aan tafel doen is leuk, maar in de buitenlucht een bordspel spelen, is misschien nog wel spannender. Het kost even wat organisatie, maar dan heb je ook wat. ”Val aan en verover de vlag!” schreeuwde het deksel van een bordspel in de speelgoedwinkel. Twee dapper ogende soldaten –hoog te paard én hoog in rang– nodigden uit in hun huid te kruipen. Na lang sparen kwam het spel stratego in huis. Het leverde urenlange krjgsraad aan tafel op.

Natuurljk houdt niet iedereen van stilzitten en strategische denkspellen.

Gelukkig kan stratego ook in de buitenlucht worden gespeeld. Dat is gezond en misschien nog wel spannender dan aan tafel. Het leukste: je speelt het met 2 personen óf met een grote groep – van 8 tot 88 jaar.

102

De ‘liveversie’ van stratego bestaat –hoe kan het ook anders– uit een rode en een blauwe vlag en 120 speelkaarten in 2 kleuren. De regels zjn heel simpel: deel de groep in twee geljkwaardige teams, laat beide teams een vlag verstoppen én geef elke speler een spelkaart met daarop een rang. De spelers moeten daarna hun eigen vlag verdedigen én de vlag van de tegenpartj veroveren.

Vlag Nadat de kaarten zjn uitgedeeld, krjgen de spelers tjd om zich te verstoppen. Daarna geeft de spelleider een seintje: de strjd kan beginnen. Voor-

zichtig gaan de soldaten uit het rode en blauwe kamp op onderzoek. Waar is de vlag?

Het wordt spannend als de spelers uit de verschillende legers elkaar tegenkomen. Als een speler een tegenstander aantikt, moeten beiden hun kaart laten zien. De speler met de hoogste rang wint en krjgt de kaart van de tegenstander. De verliezer krjgt een herkansing en moet een nieuwe kaart ophalen. Zjn de kaarten op, dan is hj af. Het team dat als eerste de vlag van de tegenstander vindt én die naar eigen terrein weet te smokkelen, wint.

Voorsprong Nadat het startsein is gegeven, golft de strjd op en neer. Nu eens ljkt rood te winnen, dan staat blauw opeens op voorsprong. De invallende schemering zorgt voor extra avontuur. Opeens klinkt gejuich. Team Blauw heeft de rode vlag te pakken! Balen voor Team Rood? „Het was maar een spelletje...”

Levend stratego, Jumbo. Prijs: € 10-15 via internet

RDMagazine

Teken speelbord met stoepkrijt anzenbord is leuk aan tafel, maar zélf voor gans spelen maakt het spel nóg leuker! Ingewikkeld? Valt wel mee.

Het ingewikkeldst aan levend ganzenbord is de voorbereiding, maar zelfs die is goed te doen. Eigenljk is het heel simpel: maak zelf een speelbord en verzin bj een aantal nummers een spelletje of een opdracht. Je kunt een speelbord van karton maken of het met stoepkrjt tekenen. Let op dat je een groot spelbord tekent, zodat er ruimte genoeg is voor de levende ganzen. Zorg ook voor een dobbelsteen.

G

Hoogst Wie het hoogst gooit, mag beginnen. De spelers gooien daarna om beurten met de dobbelsteen. Wie op een

opdracht terechtkomt, moet deze geljk uitvoeren. Pas als de opdracht is uitgevoerd, gaat het spel weer verder.

Het doel: wie het eerst aan het einde van het ganzenbord is, heeft gewonnen.

Klinkt simpel? Is het ook.

Of eigenljk ook weer niet, want de opdrachten kunnen heel lastig zjn. Het is dan ook een kunst om opdrachten te bedenken die niet te moeiljk maar ook niet te makkeljk zjn, zodat iedereen mee kan doen.

Teams Als er veel spelers zjn, kun je ervoor kiezen om met teams te spelen. De spelers in het team gooien dan om de beurt en wisselen elkaar af bj opdrachten. Het team dat dan als eerste binnenkomt, wint.

Buiten een bordspel spelen is misschien nog wel spannender dan aan tafel

zaterdag 29 juni 2019

Levend Cluedo r is een misdrjf gepleegd en de dader is onbekend. Bj het klassieke Cluedo moeten spelers proberen een moord op te lossen, maar bj levend Cluedo kun je natuurljk voor een minder heftige variant kiezen – zoals een inbraak of overval.

Om te beginnen wordt een verhaal bedacht. Aan de hand daarvan worden de dader, de plaats delict en het wapen gekozen.

Zet vervolgens drie stukken grond af en zorg voor kaartjes met verschillende vermoedeljke daders, plaatsen delict en gebruikte wapens. Verstop de papiertjes op de afgezette locaties en verdeel de spelers in drie groepen.

De spelers krjgen een ljst waarop alle daders, locaties en wapens staan en gaan nu naar een afgezette omgeving.

Daar moeten ze de papiertjes zoeken; gevonden papiertjes worden afgestreept op de ljst. Na tien minuten schuiven de spelers door naar de volgende locatie en herhalen ze hun zoektocht.

Na drie rondes gebruiken de spelers de niet-doorgestreepte kaartjes om te bepalen wie dader was, waar hj zich bevond en welk wapen werd gebruikt.

Wie de goede combinatie heeft, wint.

E

Avontuur in de stad en avontuur in een woonwjk of stadsdeel verloopt net iets anders dan een in de buurt van bos en hei.

Toch zjn er mogeljkheden genoeg – van geocaching tot escaperoom en stadsbingo. De nadelen: zelf bedenken is een ingewikkelde klus en een arrangement is prjzig.

De escaperoom in de buitenlucht biedt meer opties, maar daar moet wel voor worden betaald. Groepen kunnen op diverse locaties in Nederland worden ‘opgesloten’ in de buitenlucht. Sommige partjen sluiten deelnemers op een terrein op, bj andere varianten ga je met een groep op speurtocht door de stad – soms inclusief gps-rondleiding.

E

103

Het RD mee op vakantie? v Ga naar service.erdee.nl/vakantieservice of vul de onderstaande bon in Tijdens uw vakantie kan onze vakantieservice binnen Nederland u op vijf manieren van dienst zijn: 1. De krant wordt tijdens uw vakantie op een ander adres bezorgd. (familie, vrienden, etc.)

2. U ontvangt de krant op uw vakantieadres.

3. Voor iedere dag van uw vakantie ontvangt u een vakantiebon die u kunt inwisselen bij één van de verkooppunten.

4. Wij onderbreken uw abonnement voor de duur van uw vakantie. Uw abonnementsperiode wordt verlengd met de duur van uw onderbreking. U heeft bijv. een jaarabonnement tot 31 december. Uw abonnement wordt voor 3 weken onderbroken. Uw abonnementsperiode wordt dan verlengd met 3 weken. Uw nieuwe abonnementsperiode gaat in op 21 januari.

Wij brengen € 2,50 administratiekosten in rekening per onderbreking.

5. Wij onderbreken de bezorging, maar u kunt de E-paper lezen tijdens uw vakantie (alleen geldig bij abonnementen die nu ook recht hebben op de E-paper).

U betaalt geen administratiekosten en er wordt niet gecompenseerd.

Voor vakantieservice binnen Nederland: • Periode is minimaal één week aaneengesloten.

• Bezorging op dezelfde dag is alleen mogelijk in eigen bezorgwijk van het RD. Daarbuiten ontvangt u de krant later per post.

• Op campings en in hotels e.d. is alleen postbezorging mogelijk.

• Voor eigen risico.

• Niet geldig bij kortlopend proefabonnement.

De krant is in deze plaatsen verkrijgbaar: Elspeet Epe Ermelo Garderen Grijpskerke Goes Gouda Hardenberg Harderwijk HardinxveldGiessendam

Hele jaar Alblasserdam Amersfoort Barneveld Beekbergen Bodegraven Den Haag Dordrecht Drachten Ede Elburg

Hattem Hoge Hexel Huizen Kapelle Katwijk (Z-H) Krimpen a/d IJssel Meerkerk Meliskerke Nieuwerkerk Nunspeet Opheusden

Oud-Beijerland Ouddorp Putten Rijssen Rotterdam Scherpenzeel Sliedrecht Sommelsdijk Tholen Uddel Urk

Utrecht Veenendaal Voorthuizen Waddinxveen Woerden Woudenberg Zeist Zwolle

April t/m oktober Aagtekerke Den Ham Harich Ommeren Oosterend Rheezerveen Juli en augustus Bruinisse Diffelen Dokkum

Gees Giethmen Holten Koudekerke Tiendeveen Hele jaar alleen op zaterdag Genemuiden Nieuwleusen Wapenveld Werkendam

Let op: • Stuur de ingevulde bon minimaal twee weken voor uw vakantie naar ons op;* • Aanvragen vanaf het vakantieadres worden niet in behandeling genomen.* * Geldt niet als u de vakantieservice online regelt.

Bestelbon Vakantieservice 2019 Ja, ik maak tijdens de vakantie graag gebruik van de vakantieservice Mijn gegevens

Stuur deze bon naar: Erdee Service, vakantieservice 2019, Postbus 613, 7300 AP Apeldoorn.

Bezorg de krant bij iemand anders

Naam:

Naam:

Adres:

Adres:

Postcode:

Postcode:

Plaats:

Plaats:

Ik ga op vakantie van D.V. /

/2019 t/m

/

/2019 (minimaal 1 week)

Kruis uw keuze aan Stuur mij voldoende vakantiebonnen* Onderbreek mijn abonnement voor de duur van mijn vakantie Onderbreek de bezorging, maar behoud mijn E-paper

Bezorg de krant op mijn vakantieadres Verblijf: Kamer/nr./plek.: Adres: Postcode: Plaats:

* Raadpleeg de lijst met verkooppunten via onze website service.erdee.nl/vakantieservice/verkooppunten

recept

Krekels en meelwormen op het menu geertje@rd.nl

p zich ben ik niet vies van experimenten in de keuken. Maar krekels of meelwormen op je bord: je moet ergens een ljn trekken.

Niettemin dacht ik op een dag: doe eens wild, probeer het gewoon een keer. Dat bleek nog knap lastig. Supermarktketen Jumbo kondigde een paar jaar geleden aan producten met insecten in het assortiment op te nemen. Maar als ze al ooit in het schap hebben gelegen, dan zjn ze daar nu in ieder geval weer uit verdwenen. In de webshop van Albert Hejn kun je wel een potje met gevries­ droogde buffalolarven aanklikken –25 gram voor 3,55 euro– maar krjg je vervolgens de melding dat ze tjdeljk niet leverbaar zjn.

O

Maar de aanhouder wint. De duurzame winkel­ keten Waar heeft een kast vol producten met insecten: snacks gemaakt van gevriesdroogde kre­ kels en buffalowormen, repen en pasta op basis van wormen. Insecten eten is wel nogal exclusief.

Voor een doosje pasta (200 gram) en een doosje krekels (14 gram) betaalde ik ruim een tientje.

Bj de pasta –die tameljk grof van structuur is en nogal een volkorensmaak heeft– maakte ik als saus gestoofde groenten. Het verwerkte wormenmeel levert de ‘vleescomponent’. De kre­ kels strooide ik als alternatief voor uitgebakken spekjes over een tomatensalade. Ze smaken hartig en hebben een vezelige structuur. Het meisje in de winkel adviseerde nameljk om eerst de kop en de vleugels eraf te halen. Maar nodig is dat niet.

Zomerse insectenpasta Ingrediënten (voor 2-3 personen): beeld Geertje Bikker-Otten

Voor de pasta: 200 g macaroni rigate van Jimini’s; 1 ui; 1 teentje knolook; 2 kleine aubergines; 1 courgette; 1 rode puntpaprika; 2 tl Provençaalse kruiden; olijfolie; peper en zout.

Voor de salade: 4 Tasty Tom-tomaten; handje (eikenblad)sla; handje krekels (cricket’s van Jimini’s, salt & vinegar-smaak); olijfolie; azijn; peper en zout.

Bereiding 1. Snjd de ui in ringen en de aubergine, de courgette en de puntpaprika in blokjes. Hak de knolookteen ijn.

2. Doe een linke scheut olie in een stoofpan.

Fruit hierin op matig vuur de ui en de knolook een paar minuten. Voeg de aubergineblokjes en een snuf zout toe en laat alles ongeveer 5 minuten zachtjes bakken. Voeg daarna de courgette­ en de paprikablokjes toe. Laat nog eens zo’n 10 minuten bakken tot alle groenten gaar zjn. Strooi de krui­ den over de groenten. Doe het deksel op de pan.

Maak de gestoofde groenten eventueel een tjdje van tevoren klaar: dan trekken de smaken beter

zaterdag 29 juni 2019

in. Warm ze dan weer op terwjl de pasta kookt.

3. Kook de pasta in ruim water gaar volgens de aanwjzingen op de verpakking. Giet de pasta af, maar houd wat kookwater achter.

4. Roer de pasta, een scheutje kookvocht en eventueel nog wat extra olie door de gestoofde groenten. Breng op smaak met peper en zout.

5. Was en scheur de sla. Laat de blaadjes uitlek­ ken of sla ze droog. Snjd de tomaten in blokjes.

Doe de sla en de tomatenblokjes in een slakom.

Maak een dressing van olie, azjn, peper en zout.

Maak de sla daarmee aan. Pel de krekels, desge­ wenst. Strooi vlak voor het serveren een handje krekels over de salade, om ze zo knapperig moge­ ljk te houden.

105

puntuit

8 @pimsmal volleybal | verbouwt chilipepers op balkon | bedrijfskunde | Grieks eten | woont naast Utrechtse Dom | 28 jaar | saxofoon

106

vragen over digitaal detoxen

Arien van Ginkel

Jj ging drie jaar geleden mee met een reis van Element Expeditions.

Hoe zag die expeditie er uit? „Vanaf het eerste moment leverde ik vrjwillig mjn telefoon in tjdens de reis. Met een groep ging ik naar Albanië om zes dagen te hiken door bergpassen en over grote rotsblokken. De telefoon zag ik pas weer op de terugreis.”

Je gaf je mobiel vrjwillig uit handen?

„Ja. En ik vond het wel lekker.

Als je de telefoon uitzet, maar meeneemt, bestaat de kans dat je hem weer aanzet.

Toen ik hem echt weggaf dacht ik: het is wat het is. Er was een noodnummer voor de groep, dus in het uiterste geval ben je bereikbaar.

Het was een opluchting dat ik mjn telefoon kwjt was. Zo’n ding trekt toch aan je. Het is natuurljk ook een handig ding, want op zo’n expeditie kun je er foto’s mee maken.”

RDMagazine

95%

van de Nederlandse jongeren tussen de 12 en 25 jaar gebruikte in 2018 (bijna) dagelijks internet (CBS onderzoek mei 2019)

Even de hersens schoonmaken ■

■

Een stofzuiger zorgt ervoor dat je kamer schoon en opgeruimd blijft. Ook je lichaam en geest kunnen zo nu en dan een grote schoonmaak gebruiken, menen sommige mensen. Het werkwoord dat daarbij vaak valt is detoxen: ontgiften.

Veel reisbureaus, zoals de organisatie die de reis aan Pim aanbood (zie interview) bieden ontgiftingen op maat. Je kunt bij hen sapvasten in Bali, of supergezonde maaltijden eten aan de ruige kust in Portugal, meldt de website. Zo reinigt je lichaam zichzelf, is het idee.

■

■

■

Waardoor besloot je met deze reis mee te gaan? „De ruimte die je ervaart in de natuur, stimuleert je creativiteit. Maar ik ging ook mee omdat ik wilde ervaren hoe het is om zonder mobiel te leven. Dat gevoel kende ik niet meer zo, want ik heb hem als sinds groep 8. En ik merkte dat ik er best wel een beetje verslaafd aan was.”

Was het nodig, digitaal ontgiften? „Ik hou erg van technologie. Ik krijg geen stress van mijn mobiel, maar het veroorzaakt wel prikkels. En het zorgt voor afleiding. Als je een dipje hebt, kun je altijd je telefoon pakken om je af te leiden van vervelende gedachten of nare gevoelens. Nu kon dat niet. Het is interessant om te zien welke vragen en antwoorden dan naar boven komen.”

zaterdag 29 juni 2019

Deze vormen van ontgiften hebben oude papieren. Digitaal detoxen, waarbij je afkickt van digitale apparaten, is een nieuwe tak van sport.

Ruim 30 procent van de jongeren tussen de 18 en de 24 jaar die meededen aan het EY Digital Home-onderzoek waren vorig jaar zo’n 32 uur per week online.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) voelt meer dan een kwart van de jongvolwassenen tussen de 18 en 25 jaar zich verslaafd aan de smartphone.

Wat kwam er naar boven? „Een vriendin van mij is veertien jaar geleden verongelukt. Ik was daar nauw bij betrokken. Die gebeurtenis kwam tijdens de reis weer in mijn gedachten op, omdat ik het geen plekje had gegeven. Ik heb daarna ook EMDR-therapie gevolgd om het trauma te verwerken.

Als je vier dagen door bergpassen loopt, ga je vanzelf over dingen nadenken.”

Waarover? „Als je die enorme bergtoppen ziet denk je: dit is toch een creatie van jewelste? Hoe zijn die bergen hier terecht gekomen? Is dit door iets of iemand gemaakt? Of is het een puur fysiologisch verschijnsel? Normaalgesproken denk ik hier niet over na, maar als je geen telefoon hebt, komen die gedachten vanzelf.

Doe digitaal gezond Samen gezond online. Dat is de slogan van de Yona Foundation, de christelijke organisatie achter de Yona-app. De instelling hoopt dat jongeren met elkaar op een gezonde manier online gaan en het internetgedrag van hun buddy in de gaten houden.

De app is alleen in de Google Playstore te vinden. Bezitters van een iPhone kunnen gebruik maken van soortgelijke apps.

Er zijn nog grotere vragen. Wat is de zin van het leven? Een echt antwoord heb ik nog niet gevonden, dus ik blijf doorzoeken.”

Hoe kijk je terug op de reis? „Zonder mobiel kon ik uitstekend ontspannen. Ik ben even losgekomen van alle verplichtingen en de druk continu bereikbaar te moeten zijn.”

Dus sindsdien ga jij zonder telefoon op vakantie? „Euhm, nee. Je wilt toch foto’s maken, hé. Eigenlijk weet ik niet waarom ik mijn mobiel nu gewoon meeneem. De telefoon hoort zó bij het leven; je denkt er vaak niet over na dat je hem kunt uitzetten.”

107

Overleven in het bos Je hoopt natuurlijk dat het nooit nodig is. Dat je moet overleven in het bos. Toch is het handig om te weten wat je moet doen als je verdwaald raakt. Als je bijvoorbeeld samen met een vriendje in het bos hebt gespeeld.

Belangrijkste: blijf op één plek. Zo kunnen je ouders of andere mensen die je zoeken, je sneller vinden. Misschien moet je wel een poos wachten in het bos totdat je gevonden wordt. Wat kun je dan het beste doen?

Henrieke Koster

Zoek water m te overleven in het bos is het belangrijk om te blijven drinken.

Mensen kunnen namelijk maar drie tot vier dagen zonder water. Maar wat als er geen beekje of waterplas in de buurt is? Ga op zoek naar planten.

Die groeien vaak in de buurt van water, wie weet vind je dan vanzelf iets om te drinken. Let wel goed op: als het water stilstaat of vies en bruin is of

O

apart ruikt, kun je het beter niet drinken. Dan zitten er waarschijnlijk veel bacteriën in waar je ziek van wordt.

Het is beter om van stromend water te drinken. Kun je dat niet vinden? Leg ’s avonds een T-shirt op het gras. Zo vang je dauwdruppels op die je ’s ochtends uit het shirt kunt wringen en op kunt drinken. In het uiterste geval kun je altijd nog je eigen urine drinken...

Maak vuur Nachts kan het erg koud worden in een bos. Om niet onderkoeld te raken, is het slim om een vuur te maken. Maar hoe doe je dat als je geen aansteker of lucifers bij je hebt?

Maak eerst een nestje van droog gras, bladeren, kleine takjes en bast: een tondelnest. Ga daarna op zoek naar een stuk glas, bijvoorbeeld van een bierflesje, of gebruik een brillenglas of de lens van een verrekijker. Wanneer de

’s

zon fel schijnt, kun je een vuur maken.

Richt het stuk glas in de zon op het tondelnest. Zo schijnt het zonlicht in een sterke bundel door het glas op het nestje. Houd het glas dicht bij het tondelnest. Op een gegeven moment zullen de takjes en bladeren gaan branden.

Blaas zachtjes in het tondelnest om de vlam groter te maken. Leg grotere stukken droog hout op het vuur, totdat het vuur groot genoeg is.

Vind eten ehalve drinken, moet je natuurlijk ook eten als je verdwaald bent in het bos. Gelukkig kun je in de natuur veel eetbaars vinden. Denk aan stukjes boomschors en insecten, zoals sprinhanen, krekels, wormen en slakken. Verwijder wel eerst de kop en de pootjes van deze diertjes. Kijk altijd goed uit bij wat je eet. Paddenstoelen lijken veel op elkaar en sommige

B

108

soorten zijn giftig. De rode bes kun je ook goed eten. Hij is niet zo lekker, maar wel voedzaam. Verder kun je het blad van de paardenbloem, madeliefjes en tamme kastanjes eten. Let erop dat je niet per ongeluk een paardenkastanje eet, want die is giftig en je krijgt er buikpijn van. Je kunt een tamme kastanje herkennen aan de vele stekels op de bolster.

RDMagazine

Puzzel

beeld Daan van Oostenbrugge

Zoek de verschillen tussen beide tekeningen.

zaterdag 29 juni 2019

De oplossing kan je vinden op pagina 114.

109

beeld Daan van Oostenbrugge

strip

110

RDMagazine

zaterdag 29 juni 2019

111

strip

112

RDMagazine

EINDE

zaterdag 29 juni 2019

113

oplossingen 38

49

Jakob, Rachel, Eva, Levi, Simson, Anna, Mozes, Hanna, Noach, Ruth, Debora, Lydia, Ezau, Rachab, Abraham, Gideon, Martha, Esther, Zacheus, Jozef Petrus, Zippora Pua

40 Niet gebruikt: Ananias, Clemens, Safira, Tertius, Tryfena HEILIG IS ZIJN NAAM (Lukas 1:49) Maria

V Z S K

S E C O N D R E O E E S T T I K L E A T

D K E E Z E R E K B E M E R O R E M D S U C O A D P H R O O I E L A S

S X T A O R R T K A H A I L N T G A P N G E R

P I R A D A N N E S T E E B D R U K A S L G E O E N R O L E E I K E V S N E E L L E A A F

3 6

1 5

5 1

6 3

2 4

5 6

2 1

4 3

3 2

1 4

6 5

3 1

5 4

6 2

4 6

2 5

1 3

5 4 2 8 9 3 7 1 6

6 8 3 1 7 4 2 9 5

7 1 9 5 2 6 3 4 8

1 5 8 2 3 9 6 7 4

9 2 7 4 6 5 8 3 1

3 6 4 7 8 1 9 5 2

8 3 1 6 4 7 5 2 9

4 3 8 6 7 2 9 1 5

4 7 6 9 5 2 1 8 3

2 9 5 3 1 8 4 6 7

7 5 2 4 1 9 6 3 8

9 1 6 7 2 5 4 8 3

3 7 5 9 8 4 1 6 2

8 2 4 1 3 6 5 7 9

5 4 3 2 6 7 8 9 1

1 8 9 5 4 3 7 2 6

2 6 7 8 9 1 3 5 4

3 1

4 5

2 6

6 4

5 2

1 3

6 2

3 1

4 5

5 3

1 4

2 6

4 5

6 2

1 3

2 1

3 6

5 4

P O L K M E N Z O S I P T E E R G L E T E R E N E K E E L N A Z E N E N G

R D A A I R N B A O M O E N I K U A D I O IJ P K R A

T O N E N D E R I N S O F V

T L IJ G E G B E I N E E D U Z I E L A S C P I E P R I G E E R

E H S K A P E R I D V L E E E N R N T S E E P S A A S M E R E N E N S S T E T L A D S M E

O R E P D D E O O L K T S T E P I L A P T I T E A R E K R P E T I L A K I B A D E N L T I

C A R A U N B L A K E K I E E N R N D E E T S I N G E N O N G

2 7 6 5 9 1 3 8 4

4 2 1 8 3 6 5 7 9

3 8 9 6 7 4 1 2 5

8 3 5 4 1 2 9 6 7

9 1 7 3 5 8 6 4 2

6 5 4 1 2 9 7 3 8

7 4 2 9 6 3 8 5 1

1 6 8 7 4 5 2 9 3

5 9 3 2 8 7 4 1 6

5 2 4 9 8 3 1 7 6

7 8 1 4 2 6 3 9 5

6 9 3 7 1 5 8 4 2

2 1 9 8 6 7 5 3 4

3 4 7 5 9 2 6 1 8

8 5 6 3 4 1 9 2 7

9 3 2 6 5 4 7 8 1

1 6 8 2 7 9 4 5 3

4 7 5 1 3 8 2 6 9

2 8 6 5 3 7 9 4 1

3 7 4 9 1 8 5 6 2

1 9 5 4 6 2 7 3 8

8 4 9 3 7 5 2 1 6

7 6 2 8 9 1 3 5 4

5 1 3 2 4 6 8 9 7

9 5 8 1 2 4 6 7 3

6 2 1 7 5 3 4 8 9

4 3 7 6 8 9 1 2 5

3 1 2 5 4 7 9 6 8

6 8 5 9 1 3 4 2 7

7 9 4 2 8 6 1 5 3

8 6 9 1 3 5 7 4 2

2 3 7 4 6 8 5 9 1

4 5 1 7 2 9 8 3 6

5 7 3 6 9 1 2 8 4

1 4 6 8 5 2 3 7 9

9 2 8 3 7 4 6 1 5

K E I Z A W A P P E R M S L A B U A P I N D A O M A M S P A U T O R D M U Z I E U N U M M

E R S O T L T J E S P O P A N E A O N P IJ N J S H E K A H A D S K A N T A E E R N

S K A N G O U P L I L S T A A N M D I E P E E L E R I F F L L F Z U S L I I T A I N D E K N

R O M M I O E N S B T K E T T H E E A R A M U E N G V R IJ P L K T N D A R O N P A G I

E L U U I E E R E E N E L N E K A T S S N A

51 De langste slang ter wereld is de anaconda.

Gebergte

Psalm 107:15

89 Jeremia 35:15 Rechabieten, Geroepen, Gesproken, Geboden, Afgesneden, Profeten, Tenten, Nebukadrezar, Vreemdelingen, Gehoorzaam, Wijngaard, Handelingen, Jonadab, Dorpelbewaarder, Jeremia, Bevestigd, Eeuwigheid, Drinken, Geantwoord, Jeruzalem.

P R E G E S N K A S P S J E R I G A L O

G E N E S E K A B E L S T E E K

A T O R I O R M L D S E R K L U I O H M T E W L E E U I I G I K B O O R O P P E T E N M E N G E R E E E N

B A L L E T L E S

A A N

Z A K D O E K

E E T B O A A L K I N E O R D W I D E G E L

M H O M E R N R E O M I O R K S L O E P E N E N D L I E V D E E S E T P R O U R O B E N D E D I R E E N B R O

S N A A R V E R S T E E D S

109

70

Kubus A A N U G S O T O R C A R W T S I

99

S H U B O A A L L A L S T E O S T A L P A P A G I O T E N U R D G E R E E E R M A D E S L A S C H Z O T O O I T O K E

77

43 Z W E S T E K N A A I R T A E N A A R

73

101 50

41 S O A L R A D K E

4 2

6 9 1 3 5 8 2 4 7

A N G E E N D G A E S K T E T M D O M I A S

V E L O E L G E V E E R J E N R E T N O E

I L L A E C O G S T E R A K E I C A R K E O O N D J D I E U W E W IJ R O D O M S K I M

S H T R O E E A P N D I E R O S D U O F O O

S T E O M P M O E D I A I N L L E E O T O E R

E O O T I R E P U Z E E L I E N S A P

E V E N T J E S L A

46 H=33, K=44, N=55, R=66, IJ=88 Bartimeus

O L E K I R E S I O T G O G U M M E P E K U N S I P K L E I E E I N T R K W B O E I P T

B E D Z E I L T P E E

K I E R I E N T I L S C U C H U R IJ D W O E E R R P K S E K N K O M

E I N S E C H J E D T E R S E T U K K D O G E A M A L T R E O N I N G E N D K S L I E I T A K T K E E R

R L E A M T E D S T A S

K O O P K E R U G I L E T M E E R T IJ E O M

91 D L D N P D

P O O E A L

Comfort C A N O L IJ L I D B C I R A A N A Z A C E S T R T N A F IJ A A R E B A N C O D

A D E F U P V I E E L K E N R O E E P E N N B S A L L O D E E R I S K A I

E S M O L O O D D A N E R A A D E N V I G T O N R O L T O M S R S T R E Z I E D A D N E A R I S G O T E O M A R N G L E

K L E T S E R B E K L E M D

E IJ N K I E L R A P C O E R R G E R O E N D

X P R E S L L O O O R L N T A L A S E N F K E I V A N E B R A M IJ S G A T B A N E B O N D A R E S K E R T U J U I K M A K

S N O E I

E G O

G E E N E E N G E E N N G V T E E R

comfort

71

97

Om een boodschap sturen

Eindexamenkandidaat

1 koorts, 2 Rembrandt, 3 hoogverheven, 4 ceremonie, 5 caravan, 6 beenbreuk, 7 naanbrood, 8 ozonlaag, 9 woordenbrij, 10 transparant, 11 aanklacht, 12 ijzerhandel, 13 schatkist, 14 koplamp, 15 ijlings, 16 appartement, 17 esculaap, 18 souterrain, 19 invoerland, 20 inwonend

1 initiatiefnemer, 2 ergeren, 3 enigma, 4 aandeel, 5 libido, 6 ordner, 7 erudiet, 8 trillen, 9 engerd, 10 dreinen, 11 nalaten, 12 enquête, 13 terrein, 14 nevelen, 15 entente, 16 terdege, 17 geremd, 18 dreumes, 19 eskader, 20 recept, 21 tellen, 22 nomade, 23 debacle, 24 leemte, 25 tendens, 26 smakelijk, 27 kassei, 28 isoleercel, 29 ellips, 30 schaftlokaal, 31 levensmiddelen

47 ✩ ✓ ✺▲✪ ◆ ✓ ❂ ❂✑✪ ◆ ◆ ✺▲ ✺ ❂ ▲ ▲✑ ✪ ● ❂ ✿ ◆ ✑✑ ✪ ✺ ✑ ✿ ◆ ✓ ▲▲ ✪ ❂ ● ✩✑▲ ✓ ✓ ✑✿ ● ❂ ✩✩✩ ✺ ● ✿ ✓✑◆✑◆ ✩ ● ● ✪ ● ●✑✿ ✩ ✪ ✿ ❂ ✺ ✪✑●▲ ▲ ✺ ● ✓ ✩✑✪ ✺ ❂ ✓✑✓ ✿ ✪✑ ▲ ✺ ✩ ✿ ◆ ✺ ✺ ✑✑ ✩ ✑ ✓ ✑ ✺ ▲ ✺ ✓ ✪ ● ● ✪ ❂ ✓ ▲ ✩ ✑✑ ✪ ✓ ◆ ✺ ✿▲▲ ● ◆ ● ▲ ✺ ✿ ✪ ▲▲ ✺ ● ▲✩ ❂▲✿ ● ✩ ✩ ✓ ✪ ✪ ◆✑✿ ✩

114

RDMagazine

het laatste woord

Vergeten Hoe lang, Heere, zult Gij mij steeds vergeten?

Psalm 13:2 Zoals in zo veel psalmen is er ook in Psalm 13 een scharnier. In het eerste deel van de psalm klaagt David over het feit dat hij het gevoel heeft dat God hem vergeten is. Het is, schrijft hij, alsof de Heere Zijn aangezicht voor hem verbergt. En als dat niet verandert, dan zal het licht in zijn ogen doven en wordt het zijn dood. Letterlijk.

Maar dan is er in vers 6 ineens een totale ommezwaai. De klacht verdampt en David zingt van het vertrouwen op Gods goedertierenheid. Hij verheugt zich in God omdat de Heere aan hem welgedaan heeft.

Colofon RDMagazine is een wekelijkse uitgave bij het Reformatorisch Dagblad.

Directie: Ir. C. Heutink Hoofdredacteur: Dr. ir. S. M. de Bruijn CoĂśrdinatie: Michiel Bakker, Mariska Dijkstra en Clasina van den Heuvel Ontwerp: CornĂŠ van der Horst

zaterdag 29 juni 2019

Redactie: RDMagazine Postbus 670, 7300 AR Apeldoorn Telefoon: 055-5390222 E-mail: rdmagazine@rd.nl Abonneeservice: Postbus 613, 7300 AP Apeldoorn Telefoon: 055-5390498 E-mail: abonneeservice@erdee.nl Adverteren: Telefoon: 055-5390499 E-mail: advertentie@erdee.nl

Tips voor de inhoud van RDMagazine?

E-mail: rdmagazine@rd.nl WhatsApp: 06-43020391 EMG legt van abonnees gegevens vast voor de uitvoering van de overeenkomst en om u te informeren over producten en diensten van EMG. Voor meer informatie over ons privacybeleid en algemene voorwaarden, zie erdeeservice.nl.

115

Zoekt u een hypotheek die bij u past?

Dan is het tijd voor een goed gesprek.

• Gratis en vrijblijvend eerste hypotheekgesprek • Deskundig en onafhankelijk • Gesprek mogelijk op zeer korte termijn • Bij ons op kantoor of bij u thuis

Wilt u meer informatie over hypotheken?

Vraag dan naar ons gratis informatiepakket.

Vraag deze aan via bevr.nl/contact of neem gerust contact op met een van onze adviseurs.

Starter op de woningsmarkt?

Vraag dan gratis ons speciale starterspakket aan!

Vraag deze aan via bevr.nl/starterspakket of neem gerust contact op met een van onze adviseurs.

Gratis en vrijblijvend hypotheekgesprek?

Joost van Rijsbergen

Ron Pluijter

Jacques van Eck

Hypotheekadviseur

Hypotheekadviseur

Hypotheekadviseur

joost@bevr.nl

ron@bevr.nl

jacques@bevr.nl

Bernard Lieverse

Bas Pluijter

Hypotheekadviseur

Hypotheekadviseur

bernard@bevr.nl

bas@bevr.nl

“Wij komen graag bij u langs.

Ook ‘s avonds als dat u beter uitkomt.”

Binnendijk & van Rijsbergen

Telefoon: 071-4024031

Ankerplaats 2

E-mail: info@bevr.nl

2224 TX Katwijk

Website: www.bevr.nl