Magazyn Pokładowy Enter Air #23

N R 2 3 W IO SNA 2 016 | W W W. E N T E R A I R . PL

MENU W ŚRODKU

ODL EĆ Z NAMI NA WAK AC JE

KAWA

SZLAKIEM MAŁEJ CZARNEJ

MONIKA WITKOWSKA

ŻYCIE NA PLECAKACH

BUŁGARIA BAJKA W ZASIĘGU RĘKI

Z NAJ DŹ NA S NA FAC E B O OK U

ENTER AIR //// EDYTORIAL

Szanowni Państwo, Witając Państwa w zeszłym roku, zastanawiałem się, czy zima 2014/2015 nie była wyjątkowa pod względem swojej „niezimowości”. Okazało się jednak, że i Boże Narodzenie 2015 zaskoczyło nas wiosenną temperaturą, a w trakcie ferii, szukając śniegu, znaleźliśmy w Tatrach jedynie deszcz.

Polacy chcą wyjeżdżać – w o statnich miesiącach podróże do Egiptu odzyskują swoją popularność. Jako odpowiedzialny za ofertę destynacji Enter Air, miałem dylemat, czym zrekompensować Państwu tak często wybierane niegdyś kurorty egipskie.

Martwiłem się jednak tylko przez moment – poradziliśmy sobie bowiem z tym wyzwaniem doskonale.

M A M Y Z A SOBĄ KOL EJ N Y BA R DZ O U DA N Y R O K , K T ÓRY Z W I E ŃC Z ON Y Z OSTA Ł PI E RWSZ Y M W HISTOR II POL SK ICH LIN II L O T N I C Z YC H N O T OWA N I E M N A G I E Ł D Z I E PA P I E R ÓW WA R T O Ś C I OW YC H W WA R S Z AW I E .

Fakt, iż średni dochód przeciętnego Polaka wzrósł w ostatniej dekadzie niemal dwukrotnie, pozostawiając wyższe koszty utrzymania daleko w tyle, jest najlepszym usprawiedliwieniem tego, że staliśmy się jednym z dynamiczniej poruszających się drogą powietrzną społeczeństw w Europie. Podróż samolotem na wakacje już dawno przestała być ekstrawagancją.

Przy tych wszystkich danych cieszy jeszcze jeden fakt – Polacy coraz częściej podróżują z Enter Air. Nic dziwnego – z flotą 18 Boeingów 737 rozwijamy się w wyjątkowym tempie. Mamy za sobą kolejny bardzo udany rok, który zwieńczony został pierwszym w historii polskich linii lotniczych notowaniem na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

W trakcie mojego ostatniego lotu, rozmawiając na pokładzie naszego samolotu z „sąsiadem” po drugiej stronie alejki w kabinie, dowiedziałem się, że to już jego kolejna podróż z nami w ciągu ostatnich 12 miesięcy! Zadowoleni pasażerowie – nowi i powracający – to dla nas najlepsza nagroda za ogrom pracy włożony w działalność linii.

Przed nami sezon letni 2016. O jego atrakcyjności świadczy nie tylko brak wolnych terminów w wybranych ośrodkach wakacyjnych, ale przede wszystkich niezwykle wysoki poziom bookingów u naszych partnerskich biur podróży.

Z przyjemnością zostawiam Państwa w dobrych rękach naszych doświadczonych pilotów oraz wyjątkowej załogi pokładowej Enter Air, która zadba o to, aby podróż była zarówno miłym początkiem, jak i końcem urlopu. Zapraszam jednocześnie do skorzystania ze zaktualizowanej usługi Sky Baru oraz zakupów w butiku pokładowym, a także na naszej stronie www.enterair.pl, gdzie już za chwilę będzie można dodatkowo nabyć sam przelot na kilkunastu trasach wakacyjnych, obsługiwanych przez Enter Air. Pozdrawiam, życzę miłego lotu oraz niezapomnianych wakacji.

Do zobaczenia ponownie na pokładach naszych samolotów!

Andrzej P. Kobielski Członek Zarządu ds. Handlowych Enter Air

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 3

SPIS TREŚCI //// ENTER AIR

SPIS TREŚCI NR 23 WIOSNA 2016

10

16 26

6

22

38

DZIEJE SIĘ Co słychać na świecie?

AKTYWNIE Spacer po wodzie

DROGOWSKAZ Pasażer I klasy

10 WYPRAWA

26 SAM SMAK

40 INFORMATOR

Bułgaria. Bałkańska róża

Na kawowym szlaku

16

30

UROK MIAST Hamburg. Ojczyzna wilków morskich

PODRÓŻNIK Monika Witkowska. Życie na plecakach

20

36 DESTYNACJE

UROK WYSP Greckie kolory piękna

Nasza flota Enter Air – pierwsza polska linia lotnicza na warszawskiej giełdzie

43 MENU

Dokąd latamy KIEROWNICTWO PUBLIKACJI: Aleksandra Mikołajczyk a.mikolajczyk@enterair.pl PROJEKT, WYKONANIE, DRUK: Custom Publishing – ZPR Media SA ul. Dęblińska 6 04-187 Warszawa tel. 22 590 54 82 faks 22 590 54 44 www.grupazpr.pl

4 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

Redaktor naczelna: Ilona Szajkowska Redaktor prowadząca: Aneta Magnuszewska Zespół redakcyjny: Beata Ciepłowska-Kowalczyk, Małgorzata Żebrowska Korekta: Marta Królak Zespół graficzny: Tomasz Rosłon (dyrektor artystyczny), Monika Smorczewska

Zdjęcie na okładce: Shutterstock REKLAMA: tel. 22 590 53 56 zapytania_custom@grupazpr.pl Prawo do błędów w druku zastrzeżone.

ul. Chocimska 7, Warsaw, tel. 22 848 12 25, tel./fax 22 848 15 90 www.restauracjarozana.com.pl

is an elegant, cosy and unpretentious restaurant whose delicate and light Polish cuisine will surprise you with new flavours and specialties every day.

There is nothing else like it in Warsaw‌

DZIEJE SIĘ //// ENTER AIR F O T O : M A T E R I A ŁY 7 I S L A N D S , M A T E R I A ŁY P R A S O W E T M W , S H U T T E R S T O C K

CO SŁYCHAĆ NA ŚWIECIE?

1

GDZIE DOBRZE POJECHAĆ? CZEGO NIE MOŻNA OMINĄĆ PODCZAS WIOSENNYCH WOJAŻY? CO PRZYDA NAM SIĘ W TRASIE, A CO W DOMU? PODPOWIADAMY, NA CO WARTO ZWRÓCIĆ UWAGĘ.

7ISLANDS – PASJA I CIEKAWOŚĆ ŚWIATA

Pierwsi turyści wyjechali na wakacje pod naszą opieką w 2009 roku. Od tego czasu stale się rozwijamy i ulepszamy ofertę biura – opieramy się na opiniach klientów, a także prywatnych doświadczeniach podróżniczych.

Mierząc sukces liczbą powracających do nas osób, stawiamy na jakość i niepowtarzalną atmosferę. Dla najmłodszych turystów przygotowaliśmy minikluby 7friends z atrakcyjnym programem w języku polskim. Zależy nam, aby poprzez zabawę rozwijać kreatywność dzieci oraz ich pasje. Profesjonalni animatorzy dbają, by czas spędzony w klubie był dla maluchów niezapomnianym przeżyciem.

W sezonie Lato 2016 zabierzemy Państwa na greckie wyspy: Kretę, Rodos, Zakynthos, Kos, a także na hiszpańską Majorkę. W przypadku Zakynthos, Rodos i Krety turyści mają do wyboru hotele all inclusive położone w rozrywkowych kurortach lub cichych zakamarkach wysp, z bogatą ofertą animacyjną dla dorosłych i dzieci (Zante Village 3,5*, Diagoras 3,5*, Royal Belvedere 4*, Imperial Belvedere 4,5*), bądź w wersji tylko dla dorosłych (Meliti ex.

Lito 3,5*). Oferujemy wiele obiektów z pokojami z widokiem na morze oraz przestronnymi apartamentami (z możliwością zakwaterowania do pięciu osób) – hotele położone są blisko piaszczystych plaż i atrakcji historyczno-rozrywkowych.

Więcej informacji na www.7islands.pl

2

MARZEC-KWIECIEŃ / TALLINN MUSIC WEEK (TALLINN, ESTONIA) Ten cyklicznie odbywający się festiwal showcase’owy to wielkie wydarzenie dla branży muzycznej krajów bałtyckich i nordyckich, będące miejscem spotkań osób ze środowisk kreatywnych: menedżerów, promotorów czy dyrektorów festiwali z całego świata. Przede wszystkim jest to jednak święto nietuzinkowych brzmień – na uczestników imprezy czekają różnorodne gatunkowo występy: popowe, rockowe, awangardowe, eksperymentalne, jazzowe i klasyczne. Do udziału w festiwalu zgłosiła się w tym roku rekordowa liczba muzyków – odnotowano ponad 1300 aplikacji. Finalnie na scenie TMW pojawi się 238 artystów (z 33 krajów), w tym aż 8 grup z Polski. Poza trzydniowym programem muzycznym, imprezę uzupełniają: TMW Tastes – tydzień restauracji, Tallinn Craft Beer Weekend – festiwal lokalnego browarnictwa, oraz Scandinavian Design Market – targi skandynawskiego wzornictwa. Między 28.03. a 3.04. zdecydowanie warto odwiedzić Estonię!

6 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

KWIECIEŃ / SAGRA DELLA RICOTTA (VIZZINI, SYCYLIA, WŁOCHY) Sycylijczycy uwielbiają festiwale – nie dziwi więc, że i jeden z ulubionych włoskich serów ma tutaj swoje święto. Trwająca trzy dni kwietniowa impreza należy do najstarszych wydarzeń kulinarnych na wyspie. Uczestnicy tych wyjątkowych serowych obchodów mają okazję zapoznać się z historią i kulturą zabytkowego Vizzini, ale także podziwiać, jak lokalni producenci wytwarzają ricottę (na głównym placu ustawione są stoiska serowarów), poczynić zapasy włoskich smakołyków oraz wziąć udział w najbardziej wyczekiwanym punkcie programu – degustacji sera, przyrządzanego na wiele oryginalnych sposobów.

3

DZIEJE SIĘ //// ENTER AIR F O T O : M A T E R I A ŁY W Y B O R O W A , S H U T T E R S T O C K

4

KWIECIEŃ / MIĘDZYNARODOWY RAJD SAMOCHODOWY (SITGES-BARCELONA, HISZPANIA)

Międzynarodowy rajd samochodowy, który odbywa się 2 i 3 kwietnia między Sitges a Barceloną, to gratka nie tylko dla fanów motoryzacji, lecz dla wszystkich osób zafascynowanych dawnymi, dobrymi czasami oraz wielbicieli pięknych staroci. W rajdzie uczestniczą bowiem wyłącznie zabytkowe auta, wyprodukowane przed 1924 rokiem. Prawdziwe muzealne perełki. A wszystkie pięknie utrzymane i oczywiście „na chodzie”, co można zobaczyć na własne oczy. Co ciekawe, tego niezwykłego rajdu wcale nie wygrywają ci, którzy najszybciej dotrą zabytkowym pojazdem na metę. Laur zwycięstwa przypada kierowcom najbardziej oryginalnych samochodów. Nagradzane są także stylowe kostiumy. Kierowcy i pasażerowie starają się więc ubrać zgodnie z duchem czasów, z których pochodzi auto. Dzięki temu publiczność ma świetną zabawę.

5 6

KWIECIEŃ / SONGKRAN (TAJLANDIA)

Mimo iż oficjalnie cały świat rozpoczął nowy rok w styczniu, w Tajlandii tradycyjna celebracja tego wyjątkowego dnia przypada na 13 kwietnia, zgodnie z buddyjskim i hinduskim kalendarzem.

Słońce zmienia wtedy swoją pozycję zodiakalną, co ma dla Tajlandczyków znaczenie symboliczne – oni także przygotowują się do zmiany. Obchody zaczynają się rano – od ofiarowania pożywienia mnichom i wypuszczenia ptaków z klatek (buddyjski zwyczaj kolekcjonowania dobrych uczynków). W ciągu dnia mieszkańcy kraju zapalają kadzidła oraz świece w świątyniach i przydomowych ołtarzach, oddając w ten sposób cześć zmarłym. Gdy kończy się rytuał mycia posągów Buddy, wszyscy wychodzą na ulice, by wziąć udział w wodnej bitwie. Tajlandczycy wierzą, że woda zmywa z nich grzechy, oczyszczając ciało i umysł, dlatego polewają się nią podczas Songkran dość obficie. Od kilku lat coraz więcej turystów ciągnie do Tajlandii, aby wziąć udział w tym „wodnym festiwalu”. Jeśli więc w połowie kwietnia będziecie w okolicy, sprawdźcie koniecznie, jak wygląda śmigus-dyngus w wersji egzotycznej.

8 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

POLSKIE ODKRYCIA

Masz ochotę na fascynującą przygodę? Dzięki nowej kolekcji likierów z portfolio Wyborowej, wytwarzanych na bazie naturalnych soków owocowych, możesz wyruszyć na wyprawę śladami regionalnych smaków. Unikalne połączenie z wódką Wyborowa wyłącznie polskich składników – wiśni nadwiślańskich, sandomierskich porzeczek, grójeckich gruszek i śliwek z Szydłowskich Sadów – sprawia, że smak likierów na długo zapada w pamięć, przywołując na myśl słońce, radość i miłość do natury. Każdy łyk jest jak podróż do miejsc, które od lat słyną z najlepszych warunków do prowadzenia plantacji oraz sadów.

Wyborowa Wiśnia, Wyborowa Czarna Porzeczka, Wyborowa Gruszka, a może Wyborowa Śliwka? Bez względu na to, który smak wybierzesz, rozkosz dla podniebienia gwarantowana. Limitowane edycje alkoholi dostępne są w pojemnościach 200 i 500 ml.

Więcej informacji na www.wyborowa.pl/polskieodkrycia

WYPRAWA //// ENTER AIR

BAŁKAŃSKA RÓŻA A U TO R : D O R OTA WAW E R / FOTO : S H U T T E R S TO C K

C I E P Ł E M O R Z E , P I Ę K N E P I A S Z C Z Y S T E P L A Ż E , I M P O N U J ĄC E G Ó RY, P O L A R Ó Ż , C I E K AW E Z A B Y T K I , W S PA N I A Ł A B A Ł K A Ń S K A K U C H N I A I B A R D Z O P R Z Y J A Z N E C E N Y. P OWO D ÓW, Ż E B Y P O J E C H AĆ D O B U Ł G A R I I J E S T M N Ó S T WO .

10 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

ENTER AIR //// WYPRAWA

B

ułgaria znajduje się zaledwie półtorej godziny lotu z Polski. Nawet nie zdążymy zmęczyć się podróżą, a już poczujemy zupełnie inne klimaty. Dosłownie, bo zwłaszcza latem jest tu znacznie cieplej niż u nas, i w przenośni, bo Bułgarzy to typowy naród południa – gościnny i przyjazny. Mieszkańcy kraju lubią ponadto i potrafią świetnie się bawić. Urlop w takim miejscu to prawdziwa przyjemność. Tym bardziej, że jest tu tyle do zobaczenia.

ZŁOTA PLAŻA W ZŁOTYCH PIASKACH Najbardziej znany bułgarski kurort to leżące 17 km od Warny Złote Piaski (Złatni Piasyci), które szczycą się szeroką na 100 metrów plażą z miękkim, złotym piaskiem. Od strony lądu oczy cieszą zaś malownicze, zielone wzgórza. Na turystów czekają tu eleganckie hotele, restauracje, dyskoteki, kasyna, a także parki wodne i centra balneologiczne, wykorzystujące miejscowe źródła.

Tuż obok kurortu znajduje się zupełnie inna atrakcja – monastyr Aładża – niezwykły, wykuty w skale średniowieczny klasztor. By go zobaczyć, nie trzeba wynajmować samochodu czy szukać autobusu. Spokojnie można dotrzeć do niego pieszo. To najwyżej godzinny spacer.

MAGICZNY NESEBYR Kolejna miejscowość bułgarskiej riwiery, której nie można pominąć, to położony na malowniczym półwyspie, połączony z lądem tylko wąską groblą, średniowieczny Nesebyr. Jego starówka została wpisana na Listę światowego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego UNESCO. Wąskie brukowane uliczki, domy o kamiennych parterach oraz dających przyjemny cień drewnianych, podwieszanych piętrach, malutkie placyki i pełne kwiatów ogródki wyglądają zachwycająco. Można tu również zobaczyć ruiny starożytnych świątyń oraz murów obronnych, wzniesionych jeszcze przez Traków, Greków i Rzymian, a także pozostałości łaźni z czasów panowania tureckiego.

Największe wrażenie robią jednak kolorowe, bogato zdobione średniowieczne cerkwie, z ciekawymi freskami we wnętrzach.

Oczywiście w Nesebyrze jest również przyjemna plaża i mnóstwo klimatycznych knajpek. Dzieci z kolei na pewno ucieszy duży park wodny.

WARNEŃCZYK, DELFINY I KOSMONAUCI Będąc na wybrzeżu, nie wypada nie zajrzeć do Warny.

Znajduje się tu symboliczny grobowiec rycerzy chrześcijańskiej koalicji, poległych w bitwie z wojskami tureckimi w 1444 roku. Zginął w niej również polski król

ZNAJDŹ NAS NA FACEBOOKU

Władysław II – zwany później Warneńczykiem – który stał na czele międzynarodowej wyprawy.

Ale to nie jedyny powód, by zobaczyć Warnę. Jest tu także mnóstwo rozrywek dla najmłodszych. Żeby ułatwić turystom życie, większość atrakcji znajduje się w jednym miejscu – pięknym, położonym tuż nad plażą parku Nadmorskim. Na dzieci (i nie tylko) czeka tu przede wszystkim delfinarium, w którym można zobaczyć niezwykłe popisy tych wodnych ssaków. W parku znajduje się ponadto planetarium, ogród zoologiczny z ciekawym akwarium i terrarium, a także Aleja Kosmonautów, w której drzewa sadzili m.in. Jurij Gagarin czy Walentyna Tiereszkowa.

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 11

WYPRAWA //// ENTER AIR

Kolebka cyrylicy Nie wszyscy wiedzą, że Bułgaria jest ojczyzną cyrylicy.

Za twórców tego pisma uważa się uczniów św. św. Cyryla i Metodego, którzy szerzyli na tych terenach chrześcijaństwo. Dopiero później cyrylica pojawiła się w Serbii i na Rusi Kijowskiej.

POLA PACHNĄCE RÓŻAMI Ale Bułgaria to nie tylko piękne wybrzeże. Cudownym miejscem jest np. bajkowa Dolina Róż, położona wśród wzgórz Starej Płaniny. W maju, czerwcu i lipcu można tu zobaczyć całe pola upojnie pachnących kwiatów, będących tutejszą specjalnością. W największym mieście doliny Kazanłyku znajduje się nawet muzeum, w którym można dowiedzieć się wszystkiego o tych roślinach i poznać tajemnice wytwarzania słynnego bułgarskiego olejku różanego. Ponoć do wyprodukowania 1 grama tego pachnidła potrzebne jest, w zależności od odmiany kwiatów, od 1,5 do 10 kilogramów płatków!

W czerwcu w Kazanłyku odbywa się także Święto Róż.

Można wtedy podziwiać piękną paradę kwiatów, występy zespołów ludowych, inscenizacje dawnych obrzędów oraz pokazy walk trackich wojowników.

TANIEC NA ROZŻARZONYCH WĘGLACH Delektując się pysznym jedzeniem w miejscowych tawernach, warto poszukać lokalu, w którym można zobaczyć nestinari – tradycyjny taniec na rozżarzonych węglach. Kiedyś wierzono, że wypędza on choroby, przynosi zdrowie i płodność. Dziś to już tylko tradycja, ale jakże ciekawa, a do tego niezwykle widowiskowa!

Pokazy nestinari można podziwiać w niektórych restauracjach w Złotych Piaskach, Nesebyrze i Albenie.

12 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

KLASZTOR NA SZCZYCIE Niezwykłe są ponadto bułgarskie góry. Latem, wiosną i jesienią to prawdziwy raj dla wspinaczy (szlaki są dobrze przygotowane, bardzo atrakcyjne widokowo, no i nie tak zatłoczone, jak te nasze – w Tatrach).

Natomiast zimą to wymarzone miejsce dla narciarzy i snowboardzistów. Turyści najchętniej jeżdżą w Rodopy. Już obserwowane z dołu wyglądają imponująco, a gdy uda się nam wejść na jeden ze szczytów (lub wjedziemy na niego kolejką linową), panorama z pewnością przyprawi nas o zawrót głowy. Podobno Rodopy z lotu ptaka przypominają kwiat róży. Niektórzy badacze twierdzą nawet, że właśnie stąd wzięła się ich nazwa – rodon po grecku znaczy bowiem róża.

Ale równie piękne są góry Riła. I to w nich znajduje się, ukryty wysoko wśród szczytów, Rylski Monastyr, który jest jednym z najciekawszych zabytków Bułgarii. Założył go w X wieku pustelnik Iwan z Riły. W czasach tureckiego panowania klasztor odegrał niezwykle ważną rolę w zachowaniu bułgarskiej kultury i języka. Obecny, niezwykle efektowny wygląd, budowla zawdzięcza przebudowie z XIX wieku.

SPRAWDŹ NASZĄ OFERTĘ KIERUNKÓW NA WWW.ENTERAIR.PL

PROMOCJA //// ENTER AIR

SPEŁNIENIE MARZEŃ FOTO: EDDY GALEOTTI / SHUTTERSTOCK

O D M I E N N E K U LT U RY, FA S C Y N U J ĄC E Z W YC Z A J E , C U D OW N E W I D O K I – Ś W I AT S T O I P R Z E D N A M I O T WO R E M . M O Ż E M Y G O P O Z N AWAĆ , P R Ó B OWAĆ , D O Ś W I A D C Z AĆ K I E DY T Y L KO C H C E M Y. KO R Z Y S T A J M Y W I Ę C D O WO L I .

E

gzotyczne wakacje z Rainbow to najlepszy sposób, aby wypoczynek połączyć z odkrywaniem nieznanego. Kierunki, o których do tej pory czytaliśmy jedynie w przewodnikach, czekają, aby „przetestować” je na własnej skórze. Co istotne, emocje gwarantowane od momentu startu – w te odległe zakątki globu zabierze Was Boeing 787 Dreamliner.

BLISKA DALEKA AZJA Wietnam kusi różnorodnością. Rzeka Mekong wpada tu do Morza Południowochińskiego, tworząc widowiskową deltę. Ale ten długi, wąski kraj to nie tylko rozlewiska rzek – to także piaszczyste plaże, malownicze góry oraz zielone ryżowe tarasy.

Nic dziwnego, że jest to jeden z chętniej wybieranych kierunków wakacyjnych. Podobnie zresztą jak Tajlandia. Kraj uśmiechów – jak jest potocznie nazywana – to egzotyka w pełnej krasie. Zniewalają rajskie wyspy, podniebienie kuszą przysmaki

14 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

sprzedawane na ulicach, zachwycają buddyjskie świątynie. A nad wszystkimi góruje gwarny, kolorowy Bangkok.

Indonezyjskie wyspy to piękno w czystej postaci. Najpopularniejsza – Bali – zwana jest wyspą świątyń, jest ich tam bowiem ponad 30 tysięcy! Na tutejszych plażach chętnie wylegują się spragnieni słońca turyści, choć pamiętajmy, że Bali to także lasy tropikalne, folklor i sztuka. A jeśli jedna wyspa to za mało, warto odwiedzić pozostałe, jak choćby Borneo, Sumatrę, Jawę czy Nową Gwineę.

AMERYKAŃSKI SEN Jeśli pamiętacie kultowy serial „Miami Vice”, nie trzeba Was będzie specjalnie przekonywać do odwiedzenia Miami. Panujący tu klimat to swoisty miks tego, co oferuje USA oraz pobliskich Karaibów. Jest to też świetny punkt wypadowy do zwiedzania reszty Stanów oraz np. przystanek w drodze na Kubę. Tak – na

tej roztańczonej wyspie czas biegnie według własnego rytmu. Cygara, Buena Vista Social Club, Trynidad, Hawana… Jeśli dodać do tego wspaniałe kurorty, recepta na bajkowy relaks gotowa! Varadero przyciąga długą na 20 km plażą z białym piaskiem. Leżąca u wybrzeży centralnej części Kuby wysepka Cayo Coco oferuje dodatkowo także świetne warunki do nurkowania.

A może Meksyk? W Cancún można i leniuchować, i zwiedzać, choćby pozostałości po budowlach Majów w Zona Hotelera czy Zona Arqueológica. A jeśli Wasz wybór padnie na Puerto Vallarta – także będzie to strzał w 10!

Piękne plaże, ciekawe zabytki oraz duży wybór restauracji czynią ten kurort wymarzonym miejscem na rajski wypoczynek.

Więcej informacji na temat oferty EGZOTYKA 2016/2017 na R.pl oraz w biurach sprzedaży na terenie całego kraju

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 15

UROK MIAST //// ENTER AIR

OJCZYZNA WILKÓW MORSKICH AUTOR: SEBASTIAN RAUSH / FOTO: CHRISTIAN MUELLER / JORG HACKEMANN / SHUTTERSTOCK

M I E S Z K A Ń C Y S Ą DU M N I Z S U KC E S U, P O Ł OŻ E N I A I S TAT U S U WO L N E G O M I A S TA .

G DY O P OW I A DA J Ą KO M U Ś O S WO J E J M A Ł E J O J C Z Y Ź N I E , M ÓW I Ą P O PRO S T U „ D I E S C H O N S T E S TA D T D E R W E LT ” – N A J PI Ę K N I E J S Z E M I A S T O Ś W I ATA . B E Z F I N E Z J I I W PRO S T – J A K PR Z Y S TA Ł O N A P O T O M KÓW M A RY N A R Z Y.

16 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

ENTER AIR //// UROK MIAST

O

H amburgu w Niemczech mówi się różne rzeczy. Na przykład, że jest tak kosmopolityczny, że nie pasuje do reszty kraju, albo że podczas gdy większość przedsiębiorstw przenosi produkcję do Chin, Hamburg wygrywa, bo firmy z Państwa Środka muszą jakoś dostarczać swoje towary do Europy, a główna droga wiedzie przez miejscowy port. No właśnie, Hamburg to przede wszystkim port, okno na świat, nie tylko Niemiec, ale i Europy. W jego pobliżu jest prawie tyle samo konsulatów, co w całym Nowym Jorku, a tutejsza giełda towarowa zaopatruje Stary Kontynent w kolonialne dobra. Ale miasto to nie tylko statki. Powodów do dumy jest znacznie więcej, na przykład w Hamburgu jest więcej mostów niż w Wenecji, to także najbardziej zielone miasto Niemiec – na każdym kroku spotkać można parki, ogrody, a ludzie, jak nigdzie indziej, dbają o otoczenie swoich domów. Aha, i jeszcze jedno. Mimo największego zagęszczenia milionerów w Niemczech, lokalną potrawą jest currywurst – gotowana kiełbasa wieprzowa, posypana dużą ilością przyprawy curry i polana ketchupem.

OSWOJONA ROZPUSTA Kiedyś marynarze szukali w St. Pauli uciech cielesnych po długich rejsach, potem karierę rozpoczynali tu Beatlesi (miejsce, w którym dali pierwszy koncert, mieści się przy ulicy Große Freiheit 64), a dziś udała się rzecz niemożliwa.

Obok domów schadzek i sex shopów mieszczą się modne kluby, teatry rewiowe, a transwestyci w pstrokatych strojach śpiewają dla emerytów. Hamburczykom udało się oswoić rozpustę. St. Pauli jest atrakcją dla wszystkich.

Nawet lokalny klub piłkarski, FC St. Pauli, jest dziś jednym z symboli całego miasta. Warto się tu zwyczajnie poszwędać. Kiedy złapie nas głód albo zapragniemy odpocząć nieco od tłumów turystów, robiących sobie zdjęcie obok sklepów czy barów z napisem „sex”, koniecznie odwiedźmy Hasenschaukel (Silbersackstraße 17). To kultowa knajpa, w której mieszkańcy słuchają koncertów własnych sąsiadów, a czasem grają tu DJ-e znani z list przebojów. Najważniejsza jest jednak atmosfera i najlepsza w Hamburgu tarta.

się jednak, jeśli na piasku konsumować będziemy piwo kupione w pobliskim sklepiku.

ZNAJDŹ NAS NA FACEBOOKU

St. Pauli to dzielnica, w której kiedyś marynarze szukali odpoczynku w kobiecych ramionach, a dziś mieszczą się modne kluby i teatry rewiowe.

SYMBOL W BUDOWIE Jak wiele innych aglomeracji, Hamburg reaktywuje stare nabrzeża przemysłowe. Tak powstało HafenCity – obecnie wciąż rozbudowywany, największy projekt miejski na Starym Kontynencie. Dzielnica, której symbolem będzie Elbphilharmonie (Filharmonia nad Łabą), powiększy obszar miasta o ponad 40%! Inwestycja wzbudza wielkie emocje – sama filharmonia już na etapie projektu zachwyciła środowisko architektów. I choć prace przedłużają się od kilku lat, obiekt ma szansę stać się nowym symbolem Hamburga. Zresztą, to nie do końca nowy budynek.

Szklaną kopułę filharmonii dobudowano na dachu starego magazynu kakao. Główna sala koncertowa znajdować się będzie na wysokości 50 metrów nad poziomem Łaby i pomieści ponad 2000 osób. Jej wnętrze przypominać będzie nieco parlament międzygalaktyczny z „Gwiezdnych wojen”. 15 metrów niżej znajdzie się zaś ogólnodostępny taras (wielkości placu) z w idokiem na miasto.

KIEŁBASA I MARYNARZE Hamburg to miasto prostej kuchni. Może się to wydawać dziwne, zważywszy na fakt, że w jednej z jego dzielnic – Blankensee – jest tyle samo multimilionerów, co domów, a sąsiadujący z nim Tötensen to przystań zamożnych, niemieckich artystów. Miasto pielęgnuje jednak swoją robotniczą przeszłość. Ryba w bułce albo lokalna odmiana hot doga, czyli currywurst, są tutejszymi przysmakami. Oczywiście wszędzie jest pełno znakomitych restauracji, ale jeśli ktoś chce poznać prawdziwy smak Hamburga, powinien udać się do Imbiss bei Schorsch

WODNE WOJAŻE Jezioro Binnenalster i Außenalster, Łaba, port oraz dzielnica portowa, słynny targ rybny działający nieprzerwanie od 1703 roku, na którym od trzech wieków przysmakiem jest bułka z kawałkami smażonej ryby – wszystko to sprawia, że Hamburg nazwać można miastem na wodzie. Jak to wszystko zobaczyć? Oczywiście dzięki statkowi rejsowemu. Jeśli ktoś nie lubi podróży wodą, może podziwiać Hamburg z licznych plaż. Na uwagę zasługuje szczególnie Strand St. Pauli. Na nabrzeżu z widokiem na dźwigi portowe rosną palmy, a kelnerzy roznoszą karaibskie koktaile. Nikt nie obrazi

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 17

UROK MIAST //// ENTER AIR

(Beim Grünen Jäger 14). To kultowe miejsce nieprzerwanie przyciągające tubylców od 1961 roku. Co odróżnia ten ibmiss od setek innych podobnych budek z pieczoną kiełbasą? Po pierwsze – domowej roboty sos curry, którym polewana jest kiełbasa, po drugie – najlepsza kartoffelsalat we wszechświecie. Imbiss bei Schorsch znajduje się tuż obok St. Pauli. Niewielką budkę „słychać” z daleka. Właściciel to znany w całym mieście koneser marynarskich przyśpiewek.

ZDJĘCIE Z ANGELĄ MERKEL Syci, z pieśniami wilków morskich w głowie, możemy teraz oddać hołd wyższej sztuce. Hamburg to miasto muzeów, przewodniki polecają przede wszystkim Muzeum Morskie, gdzie przyjrzeć się można trzem tysiącom lat związków człowieka z wodą, czy Muzeum Sztuki (Kunsthalle). Jest jeszcze Panoptikum – niemiecka wersja Madame Tussauds, gdzie turyści fotografują się, obściskując woskową figurę Steffi Graf czy Angeli Merkel. Warta polecania jest ponadto Fabryka – Die Fabrik to połączenie klubu, placu zabaw, pchlego targu i postindustrialnej architektury. To taka galeria handlowa, gdzie sprzedaje się sztukę, a w pobliskich barach, zamiast o obniżkach i rodzajach podawanej kawy rozmawia się o tym, co dzieje się na świecie. Die Fabrik jest swoistą instytucją, która dorobiła się nawet własnej gazety. Warto zwrócić tu uwagę na wystawy fotografii, które często są ilustracją przemian, jakie przechodzi miasto.

18 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

Dzielnica Spichlerzy liczy sobie ponad 100 lat.

Jest jednym z symboli miasta, bez którego nie można poczuć specyfiki Hamburga. Widok domów nad wodą, zbudowanych w charakterystycznym wilhelmińskim gotyku ceglanym, na długo zapada w pamięci.

AFGANY ORAZ PERSY „Jesteśmy ciężko pracującymi ludźmi, których ręce śmierdzą rybami”, śpiewał przed wojną jeden z bardów miasta. Tak jak nie da się pojąć fenomenu Łodzi bez obejrzenia „Ziemi obiecanej” Wajdy, tak nie można poczuć specyfiki Hamburga bez widoku domów nad wodą, zbudowanych w charakterystycznym wilhelmińskim gotyku ceglanym. Mimo że Speicherstadt, czyli Dzielnica Spichlerzy, liczy sobie już ponad 100 lat, większość magazynów wciąż działa. Firmy kolonialne ciągle składują tu kawę, herbatę, kakao, tytoń, no i przede wszystkim dywany. Tylu persów i afganów nie ma nigdzie indziej.

W związku z atrakcyjnym położeniem w centrum miasta dzielnica wciąż się zmienia, architekci z całego świata szukają tu przestrzeni na własne biura, w dawnych magazynach powstają galerie i pracownie. Niesamowita atmosfera sztuki oraz biznesu.

Hamburg był i jest wolnym miastem – kulturowo, obyczajowo i politycznie. Bliskość morza, setki statków zawijających do portu, tabuny marynarzy włóczących się ulicami, atmosfera dalekiego świata obecna w tawernach i knajpach na nabrzeżu sprawiły, że to najmniej niemieckie miasto w Niemczech. Dla hamburczyków to czasem powód do dumy, dla reszty świata wystarczająca motywacja, by tu zajrzeć.

SPRAWDŹ NASZĄ OFERTĘ KIERUNKÓW NA WWW.ENTERAIR.PL

UROK WYSP //// ENTER AIR

GRECKIE KOLORY PIĘKNA

Attyka, ruiny świątyni Posejdona na przylądku Sunion

A U TO R : A N N A S I S TA N O W S K A / FOTO : S H U T T E R S TO C K

C I S Z A M A L OWA N A B Ł Ę K I T E M N I E B A C Z Y O D C I E N I E M WO DY ? A M O Ż E Z I E L E N I Ą L A S ÓW, G A J ÓW O L I W N YC H B Ą D Ź Z Ł O T E M B E Z K R E S N YC H P L A Ż ? AT T Y K A I E V I A N I E RY WA L I Z U J Ą W T E J KO L O R OW E J R O Z G RY WC E . O B I E B OW I E M D O S KO N A L E U Z U P E Ł N I A J Ą W I E L K Ą G R E C K Ą PA L E T Ę B A RW !

W

ino, oliwki, sery, owoce morza. Oto Grecja dla smakoszy. A Grecja dla miłośników sportu? Dla spragnionych wyciszenia i dotyku historii? Koneserów niezapomnianych widoków, słońca i piasku? Spokojnie – wszyscy czujcie się zaproszeni. Ta misterna, antyczna układanka zaskakuje na każdym kroku. Ot, choćby na Attyce i Evii – tak różnych, a jednak nadal tak bardzo greckich!

20 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

SERCE KRAJU Antyczna Hellada – miejsce, gdzie narodziła się demokracja, wzniesiono pierwsze polis i gdzie historia przeplata się z legendami – to o wiele więcej niż tylko Ateny.

Ale od nich trzeba tę prawdziwą grecką opowieść zacząć.

Liczba atrakcji zapiera dech w piersiach. W stolicy kraju zobaczyć trzeba zarówno Akropol, Partenon, Erechtejon, Propyleje, świątynię Ateny, ruiny świątyni Zeusa, Teatr Dionizosa, Kalimarmaro (antyczny stadion), jak i stare

ENTER AIR //// UROK WYSP

centrum miasta – dzielnicę Plaka, gdzie wśród wąskich uliczek, wijących się między zabytkowymi budynkami i kościołami, toczy się gwarne życie mieszkańców. Na prawdziwych miłośników historii czekają także: Nowe Muzeum Akropolu oraz Narodowe Muzeum Archeologiczne. Zakochani w Atenach możemy ruszać w głąb Attyki. Na początek Egina – ulubione miejsce wypoczynku samych Ateńczyków, oraz Pireus – nowoczesne miasto portowe z barwnym nabrzeżem i długim deptakiem.

Dalej czeka na nas przylądek Sunion, którego najbardziej charakterystycznym punktem są ruiny świątyni Posejdona z V wieku p.n.e., gdzie składano potężnemu bogowi ofiary. Dziś to dodatkowo wspaniały punkt widokowy, pozwalający delektować się spektakularnymi zachodami słońca nad Morzem Egejskim. Świetnie zachowane ruiny innego antycznego sanktuarium – świątyni Artemidy – znajdziemy w Vravronie. To cudowne miasteczko oferuje ponadto prawdziwie grecką atmosferę, z dala od zgiełku. Cisza i spokój czekają na nas także w Mati, Anavyssosie, Nea Makri czy słynnym Maratonie. Ale Attyka to nie tylko ruiny, małe miasteczka i wiatr historii. To także raj dla turystów, którzy nie wyobrażają sobie wakacji bez aktywności. Z jednej strony region ten to gratka dla fanów trekkingu i wspinaczki, z drugiej – dla miłośników sportów wodnych. A gdzieś po środku spotkają się wszyscy – na pięknych, w większości piaszczystych plażach, wśród których prym wiedzie Zouber Beach z łagodnym zejściem do morza oraz Schinias Beach, urzekająca sosnowym lasem.

CHWILA WYTCHNIENIA Druga największa wyspa Morza Egejskiego – Evia – to kraina wody, plaż, gór, lasów, gajów oliwnych i figowych, upraw bakłażanów oraz pól pszenicy. Tę klimatyczną cząstkę greckiej ziemi chętnie wybierają na urlop sami mieszkańcy kraju – wszystko dzięki doskonałej lokalizacji, atrakcjom oraz, co najważniejsze, świętemu spokojowi. Evię omija bowiem masowa turystka, łatwo tu więc złapać oddech i po prostu odpocząć. Bliskość kontynentu – tylko 40 m od Chalkidy! – czyni to miejsce doskonałym punktem wypadowym do zwiedzania Delf czy Aten. Jeśli jednak zależy Wam, aby poczuć typowo wyspiarski klimat, na Evii naprawdę jest co robić. Swoje historyczne bogactwo region zawdzięcza wiekom panowania rozmaitych władców: bizantyjskich, tureckich czy weneckich. Roi się tu więc od kościołów, średniowiecznych zamków czy antycznych ruin. Godna polecenia jest wizyta w żeńskim klasztorze Agiou Nikolaou, wzniesionym w VII–VIII wieku, w miejscu starożytnej świątyni Posejdona. Stolica wyspy – Chalkida – poza relaksem w stylu „spacer nabrzeżem i kolacja w tawernie” oferuje zwiedzanie twierdzy Karambambry. Eretria – równie gwarna co

Evia, Marmari

Ziemia, po której stąpali bogowie, dziś zachęca do boskiego wypoczynku.

Z jednej strony kusi piękną przyrodą, z drugiej — echem wielkich wydarzeń, o czym przypominają starożytne świątynie, średniowieczne zamki, bizantyjskie kościoły.

Attyka i Evia to prawdziwe klejnoty w greckiej koronie.

poprzedniczka – zaprasza do starożytnego teatru, świątyni Apollina oraz Izydy. Ale klimat tego regionu tworzą przede wszystkim małe, urokliwe miejscowości, jak Kymi położona na wysokim klifie czy Steni zawieszona na obrzeżach góry Dirfis. Będąc na Evii, koniecznie trzeba zobaczyć górskie Smocze Domy (Drakospito) – wzniesione z głazów przetransportowanych tak wysoko w nieznany sposób. Zielona wyspa oferuje ponadto relaks dla ciała, pozwalając naładować baterie w greckim słońcu, szczególnie na dwukilometrowej, piaszczystej plaży Lefkandi, a także w działającym od czasów starożytnych uzdrowisku Edypsos z wodami termalnymi – z leczniczych zabiegów tego miejsca korzystał ponoć sam Arystoteles.

A jeśli marzą Wam się aktywne wakacje, górskie wędrówki powinny zaspokoić Wasz sportowy apetyt.

Z całą pewnością Evia to kraina magiczna. Zresztą, według legendy, powstała w wyniku sporu Zeusa z Posejdonem. W przypływie złości bóg mórz uderzył trójzębem w Tesalię, od której oderwała się ta niezwykle barwna ziemia. Jak widać – boski spór wyszedł Grecji (i nam również) na dobre!

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 21

AKTYWNIE //// ENTER AIR

SPACER PO WODZIE A U TO R : A N N A S I S TA N O W S K A / FOTO : S H U T T E R S TO C K

D E S K A I W I O S Ł O . N A P I E RW S Z Y R Z U T O K A – N U DA . A J E D N A K , S T A N D U P PA D D L E T O N OW Y S P O S Ó B P ŁY WA N I A , K T Ó RY W B ŁY S K AW I C Z N Y M T E M P I E P O D B I J A Ś W I AT. I C O N A J L E P S Z E , J E S T T O S P O R T N A P R AW D Ę D L A K A Ż D E G O !

STAND UP PADDLE TO SPORT „DZIECINNIE PROSTY”.

KAŻDY Z ŁATWOŚCIĄ OPANUJE PODSTAWY, PŁYWAĆ MOŻNA DOSŁOWNIE WSZĘDZIE, A PRZY TYM DAJE MNÓSTWO RADOŚCI!

22 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

ENTER AIR //// AKTYWNIE

S

tand up paddle (SUP) to nic innego jak połączenie surfingu i kajakarstwa. Narodził się na Hawajach – wymyślili go tamtejsi instruktorzy, aby „zapanować” nad wiecznie rozproszonymi grupami kursantów i móc szybko przemieszczać się od jednej ekipy do kolejnej. Ich pomysłowy sposób transportu szybko podchwycili inni surfurzy, dzięki czemu amatorów pływania na stojąco na desce z wiosłem zaczęło przybywać w zawrotnym wręcz tempie.

FRAJDA NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI Uprawianie stand up paddle nie wymaga żadnych specjalnych kwalifikacji, przynajmniej na początku, dlatego też aktywność ta cieszy się tak dużą popularnością.

Zachwycone będą nim przede wszystkim osoby, które „czują” wodę, ale niekoniecznie marzą o surferskich doznaniach, wolą delektować się widokami, wsłuchiwać w naturę i cieszyć słońcem – dla wielu SUP to swoisty rodzaj jogi na wodzie. Z racji sporego zastrzyku wodnej radości, jest to również idealny sport dla młodzieży i dzieci, które nie są jeszcze gotowe, aby uprawiać kiteczy windsurfing. Oswajanie się z deską, wodą i wiatrem można zacząć właśnie od SUP-u. Albo po prostu na nim poprzestać i potraktować jako doskonały pomysł na wspólną, rodzinną aktywność. Ale to nie wszystko. Co bardziej pomysłowi korzystają ze swojej deski zamiast roweru lub samochodu i drogą wodną mkną na spotkanie z przyjaciółmi czy do pracy. Tak – to nie żart. Na rzekach wielu większych miast można już spotkać fanów tej aktywności, którzy po prostu płyną sobie na desce!

Przygodę z SUP-em najlepiej zacząć od spokojnych akwenów, z niemal płaską tafą wody. Dopiero po opanowaniu sprzętu, wytrenowaniu balansu i „załapaniu” podstaw, można pomyśleć o zbiornikach bardziej falowanych. To ważne, ustanie bowiem na desce przy mniej spokojnej wodzie, zawracanie czy łapanie fali wymagają już pewnej wprawy. Nie jest to jednak wiedza tajemna i naprawdę każdy spokojnie nauczy się wszystkich niezbędnych manewrów.

Co ciekawe, pod określeniem sport dla każdego kryje się nie tylko łatwo, prosto i przyjemnie, ale naprawdę – dla każdego, a więc także dla uzależnionych od adrenaliny. Jak większość aktywności, także pływanie na desce z wiosłem może mieć swoją wersję ekstremalną.

Wszystko zależy od tego, gdzie i jak chcemy SUP uprawiać. Spokojne akweny i rzeki to jedno, ale zaawansowani miłośnicy ślizgają się na swoich deskach po naprawdę dużych falach. Opanowanie sprzętu na wodach wzburzonych wymaga nie lada umiejętności: niezbędna jest równowaga, koordynacja ruchowa, zdolność przewidywania fal oraz refleks w sytuacji złapania przez jedną z nich (trzymamy przecież wiosło, a dodatkowo noga

zabezpieczona jest przez linkę przyczepioną do ciężkiej deski). Wyczyny zaawansowanych SUP-owców robią wrażenie i w niczym nie ustępują widowiskowym ewolucjom surferów.

NIEZBĘDNIK ADEPTA STAND UP PADDLE Do pływania na stojąco na desce i z wiosłem niezbędne jest zaopatrzenie się w… deskę i wiosło. Wyróżniamy dwa główne rodzaje desek. Pierwszą grupę stanowią modele pompowane, które dają się łatwo przewozić w samochodzie, pociągu czy samolocie, ponieważ w wersji bez powietrza wyglądają jak plecaki turystyczne ze składanym wiosłem oraz dołączoną do kompletu pompką (specjalną – do dużego ciśnienia ok. 1,5 bara). Drugi typ sprzętu to deski sztywne, wykonane w dwóch technologiach – do wyboru: plastikowej polietylenowej (modele te są bardzo wytrzymałe, poleca się je do szkółek SUP oraz wypożyczalni) oraz kompozytowej, opartej na włóknach węglowych (deski wyczynowe, idealne dla zaawansowanych sportowców startujących w zawodach, ślizgających się na długich dystansach, na falach dużych i małych). Sprzęt nie należy może do najtańszych (od ok. 2000 nawet do 8000 zł), ale zawsze można go po prostu wypożyczyć.

Podczas pływania na desce uruchamiamy wszystkie mięśnie naszego ciała. SUP może być więc nie tylko świetną zabawą, ale także doskonałym treningiem sportowym!

ZAMIAST SIŁOWNI Uprawianie stand up paddle to czyta radość czerpana z przebywania w i na wodzie. Warto jednak podkreślić, że może to być również alternatywa dla ćwiczeń na siłowni – podczas pływania uruchamiamy wszystkie – podkreślam, wszystkie! – mięśnie naszego ciała, dzięki czemu „zabawa z deską” zamienia się w bardzo efektywny trening fizyczny oraz naukę łapania balansu. W zależności od tego, czy wiosłować będziemy szybciej, czy wolniej – na tyle intensywnie będzie pracować nasze ciało. A jeśli naprawdę złapiemy bakcyla, z ciekawej aktywności stand up paddle może stać się sportem w prawdziwym tego słowa znaczeniu. Na całym świecie z powodzeniem organizuje się zawody w tej dyscyplinie. Najważniejsze imprezy to Stand Up World Tour czy Stand Up World Series, którego zwieńczeniem jest finał Mistrzostw Świata w Turtle Bay, na północnym wybrzeżu wyspy Oahu (Hawaje). Oczywiście, w Polsce także ścigamy się już zawodowo – do wyboru mamy m.in. Otwarte Mistrzostwa Polski w SUP na Rzekach (Piwniczna-Zdrój) czy Mistrzostwa Polski w SUP na Falach (okolice Władysławowa).

Jak widać, uprawiać stand up paddle można dosłownie wszędzie i jak tylko chcemy. Morza, stawy, rzeki, jeziora, nawet większe sadzawki – jeśli tylko nie ma na nich zakazu, wszystkie one stoją przed nami otworem. I nieważne, czy to Amsterdam, Warszawa, Bałtyk czy Hawaje – liczy się woda, wolność i zabawa.

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 23

PROMOCJA //// ENTER AIR

WARSZAWA, PARYŻ, NOWY JORK

BY RADZIMIR DĘBSKI F O T O : M A T E R I A ŁY W Y B O R O W A

„ 3 C I T I E S ” T O N OW Y U T WÓ R „ J I M K A” – R A D Z I M I R A D Ę B S K I E G O . KO M P O Z Y T O R S T WO R Z Y Ł G O W R A M AC H P R O J E K T U # S Ł U C H A J M I A S T A , K T Ó R E M U PAT R O N U J E W Y B O R OWA . T O , C O P O Ł ĄC Z Y Ł O J I M K A I M A R K Ę W Y B O R OWA T O FA S C Y N AC J A N O C N Y M Ż YC I E M T R Z E C H M E T R O P O L I I – WA R S Z AW Y, PA RY Ż A I N OW E G O J O R K U. E F E K T E M T E J W S P Ó Ł P R AC Y J E S T U T WÓ R O R A Z K L I P „ 3 C I T I E S ”, A T A K Ż E L I M I T OWA N A E DYC J A WÓ D K I W Y B O R OWA , S YG N OWA N A S Y M B O L A M I T R Z E C H M I A S T.

24 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

ENTER AIR //// PROMOCJA

R

adzimir Dębski postanowił połączyć trzy różne światy – Warszawę, Paryż i Nowy Jork – w jednym muzycznym temacie.

Jak sam mówi: „Miasta nocą mają w sobie coś niezwykłego. Po zmroku jest zupełnie inaczej – widzę rzeczy, których w ciągu dnia nie zauważam, kolory są mocniejsze, bardziej nasycone, a dźwięki czystsze.

Wtedy najczęściej powstaje moja muzyka”.

Każde z tych miast ma w sobie coś wyjątkowego, co fascynuje i przyciąga. Nowy Jork – tempo, w którym żyją jego mieszkańcy; Paryż – nonszalancję i dyskrecję wąskich uliczek; Warszawa – mieszankę pamięci z przyszłością – z tym charakterystycznym, lekkim bałaganem, który nas ukształtował i sprawia, że jesteśmy tacy, a nie inni.

MIESZANKA POBUDZAJĄCA ZMYSŁY Najnowszy projekt marki Wyborowa to połączenie wrażliwości i dobrego smaku. Jak tłumaczy Mikołaj Szymborski, Vodkas Marketing Manager, Wyborowa Pernod Ricard: „Wyborowa jest marką rozpoznawalną na całym świecie, dlatego do współpracy przy #SłuchajMiasta zaprosiliśmy artystę, który – podobnie jak my – nie boi się wyzwań i jest kosmopolitą. Współpraca z Radzimirem pozwoliła połączyć wielki talent oraz międzynarodowe doświadczenie, dzięki czemu stworzyliśmy projekt, który zachwyci zarówno fanów dobrej muzyki, jak i sympatyków odkrywania miejskiego stylu życia”.

Aby uwiecznić tę współpracę, Wyborowa stworzyła klip do utworu Jimka oraz limitowaną edycję butelek i kieliszków. Nowa kolekcja to prawdziwa gratka dla kolekcjonerów. Butelki sygnowane symbolami trzech miast – warszawską Syrenką, paryską wieżą Eiffla i nowojorską Statuą Wolności – zostały wzbogacone fragmentem partytury utworu „3 cities” oraz podpisem Radzimira Dębskiego. Nowe produkty dostępne są w handlu nowoczesnym oraz tradycyjnym.

Na tych, którzy kochają muzyczne doznania, czeka natomiast teledysk do najnowszego utworu Jimka. Aby go obejrzeć, wystarczy wejść na stronę internetową projektu www.sluchajmiasta.pl, fanpage Radzimira Dębskiego na Facebooku lub na oficjalny profil marki Wyborowa.

W ramach tegorocznego projektu #SłuchajMiasta marka Wyborowa zorganizuje także ekskluzywny koncert z udziałem Radzimira Dębskiego.

Więcej informacji na www.sluchajmiasta.pl

WIOSNA JESIEŃ 2016 2015 | WWW.ENTERAIR.PL | 25

SAM SMAK //// ENTER AIR

NA KAWOWYM SZLAKU

AUTOR: TOMASZ NIEWIADOMSKI / FOTO: SHUTTERSTOCK

L E G E N DA M ÓW I , Ż E O D K RY WC Ą K AW Y B Y Ł A B I S Y Ń S K I PA S T E R Z , K T Ó RY Z AU WA Ż Y Ł , Ż E KO Z Y P O S P O Ż YC I U C Z E RWO N YC H K U L E K R O S N ĄC YC H N A P O B L I S K I C H D R Z E WAC H S T A J Ą S I Ę B A R D Z I E J Ż WAW E .

S

łowo kawa pochodzi od nazwy etiopskiego regionu Kaffa i w wielu językach napój ten przyjął podobną fonetycznie formę. Zanim się to jednak stało, w Europie przez długie lata średniowiecza kawę, jako pochodzącą z krajów arabskich, uznawano za wynalazek diabelski. Dopiero egzorcyzmy, jakie odprawił nad nią smakosz – papież Klemens VIII – zapoczątkowały europejską karierę małej czarnej.

UPRAWA W SPECJALNYCH WARUNKACH Kawowce wymagają specjalnych warunków klimatycznych, które występują tylko w okolicach równika.

Drzewka sadzi się w pasie między zwrotnikiem Raka a Koziorożca, a więc tam, gdzie panuje odpowiednia temperatura, wilgotność, nasłonecznienie i właściwe warunki glebowe. Największe plantacje zlokalizowane są

26 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

ZNAJDŹ NAS NA FACEBOOKU

w Ameryce Południowej, Środkowej Azji i Afryce. Dwu-, trzymetrowe, wiecznie zielone drzewka najlepiej rosną w cieniu wyższych drzew, najczęściej palm. Owocują przez cały rok, kwitną na biało, a delikatne płatki wydzielają woń podobną do kwiatów pomarańczy. Ziarenka kawy to pestki słodkich, czerwonych owoców, które zbiera się po dziewięciu miesiącach dojrzewania. Każdy z nich zawiera po dwie pestki okryte tzw. pergaminem, czyli twardą łuską, pod którą znajduje się wewnętrzna osłonka pestek, zwana srebrną skórką. Ziarna kawy mają kolor zielony, brązowieją dopiero pod wpływem palenia.

DWA GATUNKI I ICH MIESZANKI Spośród 40 gatunków kawowca tylko dwa nadają się do uprawy przemysłowej. Najwyższej jakości, łagodną i aromatyczną kawę otrzymuje się z gatunku Arabica. Wymaga

SAM SMAK //// ENTER AIR

ona żyznej, wilgotnej gleby pochodzenia wulkanicznego. Uprawiana jest głównie w Etiopii, Kolumbii, Kenii i na Hawajach. Drugim gatunkiem jest odkryta dopiero w XIX wieku Robusta. Jej drzewka rosną szybciej i wcześniej owocują. Są także mniej wrażliwe na kaprysy klimatyczne, choroby czy szkodniki, ale wydają gorsze jakościowo ziarna. Napar jest gorzkawy i zawiera więcej kofeiny.

Wszystkie inne gatunki kawy, spotykane na rynku, są tylko mieszanką (w różnych proporcjach) tych dwóch podstawowych. Im więcej Arabiki, tym kawa droższa i smaczniejsza.

SMAK SMAKOWI NIERÓWNY O smaku decyduje jakość ziaren oraz – nawet w przypadku tego samego gatunku – sposób ich palenia i zmielenia.

Kawę pali się przez ok. 15 minut w temperaturze od 200 do 300°C. Im dłużej, tym kawa jest ciemniejsza i mocniejsza, np. ziarna przeznaczone do sporządzania włoskiego espresso są niemal przypalone.

Sposób parzenia kawy powinien zależeć od stopnia jej zmielenia. Z najdrobniej zmielonej przyrządza się kawę po turecku, czyli w tygielku, w którym zalewamy ją zimną wodą i tylko podgrzewamy, nie doprowadzając do wrzenia. Średnio zmielona nadaje się do ekspresów ciśnieniowych, a dosyć grubo – tylko do ekspresów przelewowych.

KAWOWI POTENTACI Brazylia dostarcza 25–35% światowych zbiorów, głównie Arabiki. Najbardziej popularny w tym kraju czarny napój to cafezinho, podobny do espresso, bardzo mocny, z dużą ilością cukru.

W Kolumbii rośnie około 2700 mln kawowców. O tutejszej kawie mówi się, że ma smak bogaty, zrównoważony, przyjemnie kwaskowaty, a nawet lekko winny.

28 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

W Etiopii do dobrego obyczaju należy wypicie podczas jednego spotkania co najmniej trzech czarek kawy.

Meksyk słynie z kawy Elephant Maragogype, czyli tzw. słonia meksykańskiego, o bardzo dużych ziarnach, a także z odmian Tapachula i Huixtla. Kawa meksykańska, mocno palona, daje pełny, ale subtelny napar, bardzo aromatyczny, z lekkim posmakiem koniaku. Typowy napój narodowy to café de olla – w glinianej filiżance, koniecznie z cukrem i cynamonem.

W Etiopii mówi się: „Jeśli masz zmartwienie – napij się kawy, jeśli się cieszysz – napij się kawy, jeśli jesteś zmęczony – napij się kawy”. Smak tutejszej Arabiki jest bogaty, z winno-owocowym akcentem. Etiopczycy często napój słodzą, ale także... solą lub piją z dodatkiem masła bądź ostrych przypraw.

W Kenii również dominuje Arabika, tzw. wyżynna, rosnąca na wysokości 1500–2100 m n.p.m., i uznawana za jedną z najlepszych na świecie. Jej smak jest wyrazisty, pełny, aromatyczny, lekko owocowy.

Jamajka ma warunki idealne do uprawy kawy najwyższej jakości. Drzewka rodzą tu bardzo charakterystyczne ziarna Arabiki o niebieskozielonej barwie. Smak naparu jest pełny, z wyraźnym akcentem owocowym. Blue Mountain należy do najdroższych odmian na świecie, jako jedyna transportowana jest z miejsca produkcji do miejsca przeznaczenia w specjalnych dębowych beczkach, w których wcześniej leżakował rum – stąd prawdopodobnie specyficzny smak i aromat.

Wietnam jest największym producentem i eksporterem gatunku Robusta. Pierwsze kawowce sprowadzili do kraju w XIX wieku francuscy misjonarze. Tradycyjnie kawę parzy się tu w metalowych sitkach, nakładanych na szklankę. Powstaje bardzo mocny i pobudzający napój o lekko gorzkim smaku.

PODRÓŻNIK //// ENTER AIR

ŻYCIE NA PLECAKACH ROZMAWIAŁA: ILONA SZAJKOWSKA / FOTO: ARCHIWUM MONIKI WITKOWSKIEJ

N A Z AG R A N I C Z N YC H WO J A Ż AC H S P Ę D Z A S I E D E M M I E S I Ę C Y W R O K U I WC I Ą Ż J E J M A Ł O . G DY T Y L KO W R Ó C I D O D O M U, J U Ż P L A N U J E KO L E J N Ą W Y P R AW Ę . O S WO I C H P O D R Ó Ż AC H O P OW I A DA N A M Z N A N A G L O B T R O T E R K A – M O N I K A W I T KOW S K A .

30 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

ENTER AIR //// PODRÓŻNIK MONIKO, KTÓRĄ ZE SWOICH WYPRAW UWAŻASZ ZA NAJWAŻNIEJSZĄ?

Do podróży, które najbardziej zapadają w pamięć, należą te najtrudniejsze, choć to wcale nie znaczy, że było mi na nich najlepiej. Przykładem może być choćby wspinanie się na Mount Everest – dwa miesiące w wysokich górach, kiedy wysiłek fizyczny powiązany jest z ryzykiem utraty życia (w czasie mojej wyprawy zginęło dziewięć osób), kiedy się notorycznie marznie, organizm się buntuje i nieraz ma się wszystkiego dość – tego typu doświadczenia na pewno nie są przepisem na superwakacje.

Z drugiej strony zdobycie Everestu było jednym z najważniejszych wydarzeń mojego życia.

Biorąc jednak pod uwagę poziom niebezpieczeństwa, stopień trudności, a zarazem wartość eksploracyjną wyprawy, na pierwszym miejscu umieściłabym trzymiesięczny rejs 10-metrowym jachtem, z północy Kanady (tzw. Przejście Północno-Zachodnie) do brzegów podbiegunowej Rosji i opłynięcie Czukotki. Żeglowaliśmy ze szwedzkim kolegą tylko we dwoje. I zrobiliśmy to jako pierwsi na świecie.

TWOJE PODRÓŻE SĄ BARDZO RÓŻNORODNE – REJSY ŻEGLARSKIE, WYPRAWY WYSOKOGÓRSKIE, PODRÓŻ AUTOSTOPEM. CO LUBISZ NAJBARDZIEJ? Dwie moje główne pasje to żeglarstwo morsko-oceaniczne, zwłaszcza polarne, oraz wspinaczka górska. Do tego dochodzi mnóstwo innych zainteresowań: nurkowanie, narty, windsurfing, skoki na bungee, kanioning, ekstremalny rafting. Miałam także etap fascynacji sportami powietrznymi (odbyłam kursy spadochronowe, paralotniowy i motolotniowy), ale w końcu doszłam do wniosku, że nie można zajmować się wszystkim. Podstawą są podróże jako takie i to im podporządkowane jest moje życie.

Inna sprawa, że część wojaży jest związana z pracą. Chodzi o pilotowanie wypraw, pisanie artykułów i książek, prowadzenie bloga (Monikawitkowska.pl).

Dzielę jednak swoje podróże na „służbowe” i „globtroterskie”. Te drugie to zazwyczaj spontaniczne wyjazdy na własną rękę, w pojedynkę, bez rezerwowania noclegów (na wszelki wypadek zwykle mam w plecaku mały namiot), na ogół do miejsc omijanych przez biura podróży.

KIEDY POSTANOWIŁAŚ ZOSTAĆ PODRÓŻNICZKĄ?

W genach nikt mi tego nie przekazał. Moi rodzice nie jeździli po świecie, ale to przecież były zupełnie inne czasy.

Podróżnicze i żeglarskie zainteresowania zaszczepiło mi harcerstwo, a górskie – Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich. Pierwszą wyprawę autostopem, bez wiedzy rodziny, zaliczyłam, mając 12 lat. Na studiach zaczęły się „survivalowe wyjazdy”, takie jak miesięczna autostopowa podróż dookoła Europy za 20 dolarów.

Nie miałam pieniędzy na te wypady, ale odkryłam, że mogę zarabiać po drodze. Jakaś praca zawsze się znajdzie. Zbieranie truskawek w Norwegii, okopywanie

„Szczególnie serdecznie i dość często wspominam najzwyklejszych ludzi, czasem bardzo biednych, którzy są po prostu szczerzy, bezinteresowni".

drzewek oliwkowych w Grecji, praca na farmie w Szwajcarii, sprzątanie domów w Kalifornii i inne tego typu doświadczenia były sposobem na zastrzyk gotówki, a jednocześnie przygodą. Poza tym nauczyłam się, że wyjazdy nie muszą być drogie – wszystko zależy od tego, jak je zorganizujemy i na co się nastawiamy.

JAK WYGLĄDA TWOJE ŻYCIE? Przeciętnie siedem miesięcy w roku spędzam na zagranicznych wojażach. W pozostałym czasie dużo jeżdżę po Polsce. Właściwie to żyję cały czas na walizkach, a raczej – „na plecakach”. Mąż na szczęście akceptuje moją pasję. Dla mnie podróże są formą ładowania akumulatorów. Dzięki nim jestem bardziej otwarta i zadowolona z życia.

NA PEWNO SPOTYKASZ INTERESUJĄCYCH LUDZI. KOGO ZAPAMIĘTAŁAŚ SZCZEGÓLNIE? Kiedyś w Rosji wylądowałam w rezydencji mafii, w Los Angeles policjanci zabrali mnie na nocny patrol, w Tanzanii spędziłam fascynujące chwile na polowaniu z tubylcami.

Szczególnie serdecznie i dość często wspominam najzwyklejszych ludzi, czasem bardzo biednych, którzy są po prostu szczerzy, bezinteresowni. Tak jak rodzina z górskiej wioski na Timorze Wschodnim, koło której rozbiłam swój namiot. Choć sami niewiele mieli, co chwila przynosili mi coś do jedzenia i zapraszali do

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 31

PODRÓŻNIK //// ENTER AIR

swojej chaty. Albo Barca – Tuareg z algierskiej pustyni, który od siedmiu lat co dwa tygodnie dzwoni do mnie i pyta: „Monika, how are you? OK?” A kiedy słyszy, że w porządku, mówi: „Good bye” (na tym jego znajomość angielskiego się kończy) i się rozłącza. Na początku obawiałam się, że się zakochał, ale nie, on po prostu naprawdę chce wiedzieć, czy wszystko u mnie w porządku.

CZĘSTO PODRÓŻUJESZ SAMA. NIE BOISZ SIĘ?

Uwielbiam podróżować w pojedynkę! Nie chodzi o „szukanie wrażeń” – wbrew temu, co wiele osób sądzi, nie czyhają na nas tabuny zboczeńców czy morderców (choć oczywiście rozsądek i intuicja się przydadzą). Samotna kobieta w podróży ma po prostu łatwiej.

Z założenia budzi więcej sympatii niż np. para. To, że jeżdżę sama, wcale nie znaczy, że czuję się samotna.

Przeciwnie – mam tylu chętnych do zaprzyjaźniania się, że czasem wręcz marzę o chwili samotności. Poza tym podróżowanie w pojedynkę oznacza większą niezależność, mobilność i możliwość podejmowania szybkich decyzji, dokąd jechać, co zobaczyć. No i ułatwia kontakt z miejscowymi, daje szansę na szybkie „wsiąknięcie” w lokalne klimaty, a przez to – lepsze poznawanie świata.

Czy się boję? Słucham autochtonów. Jeśli mówią mi, że jakieś miejsca lepiej omijać, stosuję się do tych rad.

Największe zagrożenie to zwykle ruch drogowy i szaleni kierowcy.

32 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

SWOJE PODRÓŻE OPISUJESZ W KSIĄŻKACH. CZY MOŻEMY OCZEKIWAĆ KOLEJNEJ? W listopadzie ukazał się mój poradnik globtroterski „Z plecakiem przez świat”, przeplatany anegdotami i różnymi opowiastkami. Kolejną pozycją będzie drugi tom „Gór z duszą” – książka dla tych, którzy szukają górskich inspiracji, a później relacja z rejsów wokół Przylądka Horn.

„Z plecakiem przez świat” to najnowsza książka Moniki Witkowskiej – prawdziwy globtroterski poradnik.

JAKI KIERUNEK BĘDZIE NASTĘPNY? Chciałabym zakończyć zdobywanie Korony Ziemi.

Została mi jeszcze najwyższa góra Antarktydy, czyli Mount Vinson (4892 m n.p.m.). Ponieważ z Antarktydy wraca się przez chilijską Patagonię, po części górskiej wyprawy zostaję na rejs – razem z rumuńskim kolegą, Mariem, chcemy opłynąć jachtem Przylądek Horn. Ja wprawdzie już to zrobiłam w 2004 roku, ale ten rejs jest dla mnie ważny ze względu na Maria, który jest nie tylko żeglarzem, ale także wspinaczem. Razem zdobywaliśmy Mount McKinley. Podczas tej wyprawy Mario omal nie został na górze na zawsze. Na szczęście wraz z kolegami udało nam się go uratować.

W tym roku planuję także samotną włóczęgę przez Malawi i Zambię. Jedno jest pewne – pomysłów na wyprawy nie zabraknie mi do końca życia!

PROMOCJA //// ENTER AIR

WINA BAREFOOT SĄ DOSTĘPNE NA POKŁADACH SAMOLOTÓW ENTER AIR

BAREFOOT

SEN O KALIFORNII F O T O : M A T E R I A ŁY C E D C I N T E R N A T I O N A L , S H U T T E R S T O C K

„ Z Ł O T Y S T A N ”, N A J B O G AT S Z Y R E J O N W U S A , N A J L U D N I E J S Z Y I T R Z E C I C O D O W I E L K O Ś C I . K A L I F O R N I A . Z N A J D Z I E M Y T A M W S Z Y S T KO , C O M O Ż E S I Ę KO J A R Z YĆ Z A M E R I C A N D R E A M . S Ł O N E C Z N E P L A Ż E P R Z YC I ĄG A J Ą T U RY S T ÓW Z C A Ł E G O Ś W I AT A , H O L LY WO O D K U S I O B I E T N I C Ą S Z Y B K I E J , S P E K T A K U L A R N E J K A R I E RY, A FA L E O C E A N U S P O KO J N E G O T O S P E Ł N I E N I E M A R Z E Ń N A J Z AG O R Z A L S Z YC H S U R F E R ÓW. N A P R E S T I Ż OW YC H U N I W E R S Y T E T AC H W Y K Ł A DA J Ą N O B L I Ś C I , A N A P O N A D 2 0 0 T Y S . H E K T A R ÓW Z N A J D U J E S I Ę O KO Ł O 16 0 0 W I N N I C .

M A Ł O K T O J E D N A K W I E , Ż E P R O D U KOWA N E T A M W I N O KO N K U RU J E O MI A NO NAJL EPSZEGO NA ŚW IECIE .

34 | WWW.ENTERAIR.PL | ZIMA 2015/2016 WIOSNA 2016

ENTER AIR //// PROMOCJA

W

sercu Kalifornii, w niewielkim miasteczku Modesto, znajduje się największa na świecie rodzinna firma winiarska – E. & J. Gallo Winery. Jej korzenie sięgają roku 1933, kiedy to dwaj bracia – Ernest i Julio Gallo – postanowili zamienić swoją pasję do uprawy winorośli w sposób na życie. Miłość do wina oraz wielka determinacja braci sprawiły, że winnice Gallo bardzo szybko stały się jednymi z najbardziej znanych i utytułowanych na świecie. Obecnie E. & J. Gallo to właściciel takich marek jak Carlo Rossi, Turning Leaf, Apothic Red oraz Barefoot.

KALIFORNIJSKI KOSZYK Z OWOCAMI W latach 70. XX wieku w Paryżu odbyła się degustacja, podczas której wina francuskie zmierzyły się z kalifornijskimi. Sędziowie mieli ocenić trunki na podstawie ślepego testu. Bezsprzecznymi zwycięzcami w tym pojedynku okazały się wina z Kalifornii. To symboliczny moment uznania rangi tego niezwykłego alkoholu. Jednakże doskonały smak kalifornijskich win nie powinien nikogo zaskakiwać – panują tam idealne warunki do ich produkcji. W Stanach Zjednoczonych na Kalifornię często mówi się fruit basket, co znaczy koszyk z owocami. Wysokie temperatury, dochodzące nawet do 45°C, w połączeniu z chłodną mgłą znad Pacyfiku, sprawiają, że winogrona dojrzewają późno, uzyskując ciekawy smak i… sporą ilość cukru, który fermentuje, zamieniając się w alkohol. Dlatego właśnie wina kalifornijskie są najczęściej wysokoalkoholowe.

BOSO PO PLAŻY O tym, że pokochaliśmy kalifornijskie trunki, może świadczyć przypadek win Barefoot. Jest to największa na świecie i najczęściej nagradzana marka wina butelkowanego*.

Butelkę Barefoot można kupić niemal wszędzie, a od niedawna również w Polsce. Serca konsumentów podbiła, robiąc dokładnie to, przed czym wzdrygają się inni producenci. Zamiast nobliwych kiści winogron na etykiecie znajdziemy… bosą stopę. Słowo barefoot w języku

angielskim oznacza na bosaka. Odcisk stopy na butelkach symbolizuje zrzucenie butów i dobrą zabawę na plaży. Wina Barefoot są symbolem luzu, prostych przyjemności i chwil spędzonych z przyjaciółmi. Producent szczyci się również faktem, że zamiast korka zastosował nakrętkę, która jest dużo wygodniejsza i odporna na wszelkie „korkowe” przypadłości. Ale to nie wszystko. Dla marki Barefoot bardzo ważne są działania sprzyjające ekologii i społecznościom lokalnym.

W ramach międzynarodowego projektu „Barefoot Czysta Plaża” w każde lato marka rusza na wielkie sprzątanie nadbrzeży na całym świecie. Od 2012 roku, wraz z setkami wolontariuszy, sprząta także polskie plaże, aby można było po nich spacerować „bosą stopą”.

WSZYSTKIE SMAKI SŁOŃCA Nietypowy, młodzieżowy wizerunek marki i jej zaangażowanie w kwestie związane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu nie wystarczyłyby, gdyby Barefoot nie był po prostu doskonałym w smaku winem ze słonecznej Kalifornii. Przygodę z tym trunkiem warto zacząć od wariantu Barefoot Merlot. W smaku przypomina nieco wina europejskie – jest czerwony, półwytrawny, wyczuć w nim można nutę jeżyny, maliny i czekolady. Jest to idealna propozycja do obiadu – wołowiny lub spaghetti napoli. Wariant Barefoot Pink Moscato to już Kalifornia w pełnej krasie. Słodki, różowy, malinowo-granatowo-cytrusowy, przywołuje skojarzenia z całonocną imprezą na plaży. Idealnie pasuje do całkowicie nieascetycznych deserów, a także dań kuchni azjatyckiej. I wreszcie biały, półwytrawny Barefoot Pinot Grigio – orzeźwiający, cytrynowo-brzoskwiniowy, kojarzący się z wakacjami, radością i beztroską. Doskonały do drobiu i owoców morza, a także świeżych owoców oraz łagodnych serów.

Niezależnie od tego, które z win Barefoot wybierzemy, jedno jest pewne – nawet w najbardziej ponury dzień pomoże nam ono śnić o pięknych, kalifornijskich plażach. * Euromonitor International 2015

WIOSNA JESIEŃ 2016 2015 | WWW.ENTERAIR.PL | 35

DESTYNACJE //// ENTER AIR

SPRAWDŹ OFERTĘ NASZYCH KIERUNKÓW NA WWW.ENTERAIR.PL

NASZE BAZY W POLSCE: KATOWICE POZNAŃ WARSZAWA WROCŁAW

NASZE BAZY ZA GRANICĄ: MANCHESTER PARYŻ PRAGA

BARCELONA MAJORKA ALICANTE

FUNCHAL

ALMERIA

FARO TENERYFA

MALAGA

LANZAROTE FUERTEVENTURA LAS PALMAS

AGADIR

36 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

OUJDA

ENTER AIR //// DESTYNACJE

SPLIT DUBROWNIK

WARNA PODGORICA

BURGAS BATUMI

OLBIA

SALONIKI

ALEKSANDROPOLIS

KORFU SKIATHOS LAMEZIA TERME PALERMO ZAKYNTHOS KATANIA

ARAXOS MYKONOS

KALAMATA

LIMNOS

IZMIR BODRUM KOS

ENFIDHA MONASTYR CHANIA

HERAKLION

ANTALYA

DALAMAN RODOS

KARPATHOS

SHARM EL-SHEIKH MARSA ALAM

HURGADA TEL AWIW

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 37

DROGOWSKAZ //// ENTER AIR

PASAŻER I KLASY PERSONEL POKŁADOWY CZUWA NAD BEZPIECZEŃSTWEM I KOMFORTEM PASAŻERÓW. JEDNAK TO, W JAKICH WARUNKACH UPŁYNIE LOT, W DUŻEJ MIERZE ZALEŻY TAKŻE OD INNYCH PODRÓŻUJĄCYCH.

URZĄDZENIA ELEKTRONICZNE

PODCZAS LOTU MOŻNA KORZYSTAĆ Z:

Ze względów bezpieczeństwa pasażerów wszystkie urządzenia elektroniczne, zwłaszcza telefony komórkowe, należy wyłączyć na czas startu i lądowania samolotu do momentu wyłączenia/włączenia sygnalizacji „ZAPIĄĆ PASY”.

 laptopów z wyłączoną funkcją WLAN/Wi-Fi,  urządzeń typu iPad z wyłączoną funkcją WLAN/Wi-Fi,  elektronicznych gier, MP3, odtwarzaczy DVD oraz CD.

TELEFONY KOMÓRKOWE MUSZĄ BYĆ WYŁĄCZONE PODCZAS CAŁEGO REJSU

38 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

PRZED CZYM NALEŻY SIĘ POWSTRZYMAĆ PO WEJŚCIU NA POKŁAD SAMOLOTU?

PALENIE Palenie na pokładach samolotów jest surowo zabronione.

Dotyczy to również papierosów elektronicznych, gdyż aktualne przepisy nie rozróżniają rodzaju papierosów.

ALKOHOL Jeśli mamy ochotę napić się alkoholu w samolocie linii Enter Air, możemy skorzystać z dostępnej na pokładzie oferty SKY BAR (patrz MENU str. 43). Spożywanie alkoholi własnych – zakupionych w strefie wolnocłowej na lotnisku oraz z oferty Sprzedaży Pokładowej na pokładzie samolotów Enter Air – jest zabronione.

Z uwagi na bezpieczeństwo pasażerów załoga może odmówić sprzedaży alkoholu osobom nietrzeźwym oraz niepełnoletnim.

ENTER AIR //// DROGOWSKAZ

BAGAŻ PASAŻERSKI BAGAŻ PASAŻERSKI SKŁADA SIĘ Z D WÓCH CZĘŚCI:

LIMIT BAGAŻU REJESTROWANEGO NA REJSACH DALEKIEGO ZASIĘGU WYNOSI 16 KG.

b agażu rejestrowanego z limitem 20 kg, który jest przewożony w luku bagażowym samolotu, b agażu podręcznego z limitem 5 kg, który zabieramy ze sobą na pokład.

MAX KG

20

BAGAŻ REJESTROWANY NIE POWINIEN ZAWIERAĆ:

Ze względu na przepisy bezpieczeństwa istnieje grupa przedmiotów, których nie można zabrać na pokład w bagażu podręcznym ani włożyć do bagażu rejestrowanego.

OD 31.01.2014 R. NA POKŁAD MOŻNA ZABRAĆ:  Płyny zakupione

120 cm

g otówki i papierów wartościowych, b iżuterii, metali i kamieni szlachetnych, k omputerów, aparatów, kamer i innych urządzeń elektronicznych, d okumentów i kluczy, p łynów, leków, żywności, d zieł sztuki i wyrobów artystycznych o dużej wartości.

PRZEWÓZ PŁYNÓW

40 c

80 cm

 z abawek imitujących broń, k ijków turystycznych,  s przętów ostrych (np. noży, rzutek, żyletek, nożyczek, pilniczków do paznokci), k ijów golfowych, hokejowych itp. oraz wszelkich akcesoriów wykorzystywanych w sportach walki, w szelkiego rodzaju urządzeń i materiałów wybuchowych,  f arb i lakierów w aerozolu, w szelkich alkoholi w butelkach niezamkniętych fabrycznie.

m

POZA JAKIMKOLWIEK RODZAJEM BRONI DO BAGAŻU PODRĘCZNEGO NIE MOŻEMY WŁOŻYĆ M.IN.:

w strefie wolnocłowej na lotnisku i zamknięte przy zakupie w bezpiecznej torbie razem z rachunkiem.  Płyny w opakowaniach do 100 ml objętości w jednej przezroczystej zamykanej torbie o pojemności nieprzekraczającej 1 litra.  Leki i produkty spożywcze niezbędne w trakcie podróży ze względu na szczególne wymagania zdrowotne, w tym pokarm dla niemowląt.

20

cm

m

55 c

MAX KG

5

CO ZROBIĆ, BY PODRÓŻ MINĘŁA NAM KOMFORTOWO? 1

2

3

4

5

6

7

Pijmy dużo wody.

Wykonujmy proste ćwiczenia, które pomogą pobudzić krążenie oraz uniknąć skurczów mięśni i bólów kręgosłupa.

Nie przeszkadzajmy innym pasażerom w podróży zbyt głośnym zachowaniem.

Ostrożnie otwierajmy półki.

Nie siadajmy na podłokietnikach i stolikach oraz nie pozwalajmy innym (np. dzieciom) na niewłaściwe korzystanie z nich.

Jeśli podczas startu i lądowania czujemy, że zatykają nam się uszy na skutek zmian wysokości i ciśnienia, często przełykajmy ślinę lub żujmy gumę.

Przed wylotem kupmy zatyczki do uszu. Częstym powodem zmęczenia jest hałas, który panuje w samolocie.

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 39

INFORMATOR //// ENTER AIR

NASZA FLOTA OBECNIE NASZA FLOTA LICZY 17 SAMOLOTÓW BOEING TYPU B737, KTÓRE NALEŻĄ DO NAJPOPULARNIEJSZYCH SAMOLOTÓW UŻYWANYCH NA TRASACH CZARTEROWYCH.

BOEING 737-400 SP-ENA SP-ENF SP-ENB SP-ENH SP-ENC SP-ENI SP-ENE SP-ENK

Liczba sztuk Długość Rozpiętość skrzydeł Prędkość przelotowa Wysokość przelotowa Zasięg Liczba miejsc

BOEING 737-800 SP-ENR SP-ENX SP-ENT SP-ENY SP-ENU SP-ENZ SP-ENV SP-ENQ SP-ENW

8 9 36,45 m 39,5 m 28,88 m 34,35 m (35,81 m z wingletami) 793 km/h 823 km/h 11 280 m (37 000 stóp) 13 650 m (41 000 stóp) ok. 3200 km ok. 5200 km 168 189

CIEKAWOSTKI DLACZEGO BOEING?

ŚWIATŁA

TECHNIKA

Boeing 737 to najpopularniejszy na świecie wąskokadłubowy samolot pasażerski średniego zasięgu. Produkowany jest w wielu wersjach od 1967 roku przez firmę Boeing w Stanach Zjednoczonych. To najczęściej kupowany samolot pasażerski wszech czasów: w sumie zamówiono do tej pory 11 160 egzemplarzy, a dostarczono 7678. O popularności Boeinga 737 świadczy fakt, że w każdej chwili ponad 1250 tych maszyn znajduje się w powietrzu, a średnio co 5 sekund gdzieś na świecie startuje lub ląduje jedna z nich. W 2014 roku produkowano miesięcznie 42 sztuki tych samolotów, a do 2017 roku liczba ta ma wzrosnąć do 47 egzemplarzy.

 Zielone światło nawigacyjne znajduje się na prawym skrzydle samolotu, czerwone – na lewym. Światła kolorowe są światłami pozycyjnymi i w przypadku samochodu pozwalają określić jego pozycję. Natomiast w samolotach stosuje się oddzielne kolory na każdą stronę, aby z daleka było widać, w jakim kierunku porusza się maszyna. Ułatwia to innym pilotom określenie toru ruchu zbliżającego się samolotu i umożliwia wykonanie odpowiednich manewrów w celu uniknięcia kolizji. Światła włącza się, kiedy na pokładzie samolotu wykonywane są czynności przez załogę lub personel techniczny.

 1 opona do Boeinga 737 kosztuje ok. 7000 $, natomiast koło (opona + felga) – 15 000 $.  Silnik Boeinga 737 jest wyposażony w dwa główne moduły na dwóch różnych wałach obrotowych, które kręcą się z dwiema różnymi prędkościami. Ten moduł, który widać (wentylator), obraca się z prędkością maks.

5200 obr./min, natomiast moduł niewidoczny, ale za to słyszalny – z prędkością 15 500 obr./min.  Paliwo lotnicze to nafta, ale bardzo dokładnie oczyszczona z parafiny. Chodzi o to, by zachowywała płynność w bardzo niskich temperaturach, tj. do –550C na wysokości przelotowej, lub nie zamarzała w samolotach parkujących zimą na lotniskach syberyjskich (–700C). W związku z bardzo małą liczbą cięższych węglowodorów (parafiny) nazywana jest „suchą”, dlatego nie można jej stosować w samochodach, gdyż w wyniku braku smarowania niszczy osprzęt silników.

ILE WAŻY SAMOLOT? MTOW (ang. Maximum Take-off Weight, czyli maksymalna masa startowa) Boeinga 737-400 wynosi 68 038 kg, a modelu 737-800 – 79 010 kg. Paliwo znajdujące się w zbiornikach, które wypełniają skrzydła samolotu, waży ok. 20 000 kg. Maszyna w ciągu godziny spala go 2,5 tony! Pojedynczy samolot składa się z 367 000 części i 58 km wiązek elektrycznych, a na jego pomalowanie trzeba zużyć ponad 180 litrów specjalnej farby.

40 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

ENTER AIR //// INFORMATOR

ENTER AIR – PIERWSZA POLSKA LINIA LOTNICZA NA WARSZAWSKIEJ GIEŁDZIE F O T O : M A T E R I A ŁY E N T E R A I R

P O D K O N I E C 2 01 5 R O K U L I N I A E N T E R A I R , J A KO P I E RW S Z A W K R A J U, Z A D E B I U T OWA Ł A N A G I E Ł D Z I E PA P I E R ÓW WA R T O Ś C I OW YC H W WA R S Z AW I E . D E B I U T P O P R Z E D Z I Ł A E M I S J A A KC J I , Z K T Ó R E J P R Z E WO Ź N I K P O Z Y S K A Ł P R AW I E 10 0 M L N Z Ł .

P I E N I Ą D Z E Z O S T A N Ą P R Z E Z N AC Z O N E N A Z A K U P N OW YC H S A M O L O T ÓW.

P

ojawienie się pierwszego na giełdzie polskiego przewoźnika lotniczego było dużym wydarzeniem nie tylko dla branży lotniczej, ale także dla rynku kapitałowego. Na otwarciu sesji kurs papierów wartościowych debiutującego Enter Air wzrósł o 14,3%. Akcje kupiło wielu inwestorów, m.in. czołowe fundusze emerytalne i inwestycyjne, inwestorzy indywidualni oraz pracownicy firmy. Dzięki wprowadzeniu akcji spółki do obrotu na giełdzie każdy może stać się obecnie akcjonariuszem, a więc współwłaścicielem Enter Air. Wystarczy mieć rachunek w biurze maklerskim, którego założenie jest podobne do otwarcia konta w banku.

– Doceniono nie tylko nasz niskokosztowy model działalności, ale także dobre wyniki finansowe i perspektywy branży. Obecność na giełdzie to dla nas powód do dumy, ale również zobowiązanie, by poprawiać wyniki firmy i umacniać pozycję na rynku lotniczym – mówi Grzegorz Polaniecki, prezes Enter Air. Zarząd spółki rozważa podzielenie się w przyszłości częścią wypracowanego zysku z akcjonariuszami. Od początku działalności przewoźnik systematycznie poprawia wyniki finansowe. Po trzech kwartałach 2015 roku przychody wyniosły 649 mln zł, a zysk netto osiągnął 40 mln zł. Również w 2016 roku zarząd spodziewa się dobrych wyników.

Spółka ma w planach m.in. zakup nowych maszyn. To właśnie pozyskane od inwestorów giełdowych pieniądze zostaną przeznaczone na przedpłaty na samoloty. Nowe Boeingi 737-800 wejdą do floty w latach 2017–2018, a najnowocześniejsze obecnie samoloty pasażerskie – Boeingi 737-8 MAX – dołączą w latach 2020–2022. Enter Air będzie pierwszym w Polsce i jednym z pierwszych w Europie użytkownikiem tego typu maszyn.

– Dzięki większemu zasięgowi nowych samolotów będziemy mogli otworzyć kierunki, na których w tym momencie nie latamy lub musimy robić międzylądowanie – mówi Grzegorz Polaniecki.

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 41

PERFEKCYJNA DYSCYPLINA MUNDUROWA ENTER AIR Każdy, kto choć raz miał okazję spotkać zmierzającą na rejs załogę Enter Air, z pewnością przyzna, że uroda oraz dyscyplina mundurowa naszych Stewardes zasługują na szczególne wyróżnienie. Nie tylko mundur musi być jednak perfekcyjny.

Nad idealnym makijażem Stewardes czuwa marka Inglot.

N

ie od dziś wiadomo, że linia lotnicza Enter Air przykłada wielką wagę do wyglądu swoich załóg. Dyscyplina mundurowa zakłada nie tylko idealnie dopasowany mundur, charakterystyczne uczesanie oraz schludny, jednakowy sposób malowania paznokci. Nasze Stewardesy słyną dodatkowo z nienagannego, dopasowanego do urody makijażu. Wszystkie te elementy sprawiają,

że załogi Enter Air przyciągają uwagę, wzbudzając powszechny zachwyt oraz uznanie pasażerów. Aby sprostać tym wymaganiom, wspólnie z prestiżową marką Inglot organizowane są szkolenia z makijażu, w trakcie których Stewardesy poznają tajniki doboru kosmetyków oraz technik malowania, dopasowanych do swojego typu urody.

ENTER AIR //// MENU

SZANOWNI PAŃSTWO,

Witamy w Podniebnym Barze. Specjalnie dla Państwa przygotowaliśmy ofertę wyselekcjonowanych produktów najwyższej jakości. Jeżeli znajdą Państwo dla siebie lub swoich najbliższych atrakcyjny produkt, nasz personel pokładowy służy wszelką pomocą przy dokonaniu zakupu. Płatność może być realizowana gotówką w polskich złotych, walutach wymienialnych (USD oraz EUR) lub – na wybranych rejsach – za pomocą kart kredytowych (Visa, MasterCard, Diners Club, JCB International, American Express, Polcard). Enter Air ma prawo do zmiany cen bez wcześniejszego uprzedzenia. Zastrzega sobie również, iż ze względu na ograniczoną ilość miejsca na pokładzie oraz zmiany asortymentowe zakup wybranego przez Państwa towaru może się okazać niemożliwy. Z góry przepraszamy za ewentualne utrudnienia i dziękujemy za wyrozumiałość. Życzymy Państwu udanych zakupów i miłej podróży.

N A P OJE G O RĄC E H ERB ATA DI LMA H

MO K ATE CAPPU CC INO O S MA K U WA N I L IOWYM

K AWA N ESC AFÉ G O L D C ZE KO L A DA D E CO M OR R ENO L A F E S TA

600

600

ZŁ

ZŁ

1,5 € , 1,5 $

1,5 € , 1,5 $

WO DA / SO K I / N A P OJE Z I M N E CO C A-CO LA | 33 0 ML

S PR I TE | 3 3 0 ML

CO C A-CO LA Z ERO | 330 M L

FA N TA | 3 3 0 ML

600 ZŁ

1,5 € , 1,5 $

SO K JAB ŁKOWY C AP P Y | 330 ML SO K P O M ARAŃ C ZOW Y C AP P Y | 330 ML

600 ZŁ

1,5 € , 1,5 $

WO DA N I E G A ZOWANA K RO PL A B E S K I D U | 5 0 0 ML TO N I C K I N L E Y | 2 0 0 ML

SO K P O M I DO ROW Y C AP P Y | 200 ML

600 ZŁ

1,5 € , 1,5 $

AKCEPTUJEMY PŁATNOŚCI KARTAMI

600 ZŁ

1,5 € , 1,5 $

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 43

MENU //// ENTER AIR

A L KO HO L E

10

00 ZŁ

800

12

ZŁ

2,0 € , 2,0 $

00 ZŁ

1000 ZŁ

2,5 € , 2,5 $

WÓ DK A Ż U B RÓW K A | 50 M L

WHISKY G R A N T ’S | 5 0 ML

WÓ DK A Ż U B RÓW K A B I AŁA | 50 M L

BOURBON W I L D TU R K E Y | 5 0 ML

TERAZ DO

20% TANIEJ

12

00 ZŁ

1000

10

ZŁ

2,5 € , 2,5 $

GI N H EN DRI C K ' S | 50 ML

00 ZŁ

800 ZŁ

2,0 € , 2,0 $

PI WO Ż Y W I E C | 3 3 0 M L

M ETAX A 5* | 50 M L

TERAZ DO

20% TANIEJ

14

00 ZŁ

1200

16

ZŁ

3 €, 3 $

W I N O B I AŁE FAU ST I N O VI I | 187 ML DO C A RI OJA

ZŁ

1400 ZŁ

3,5 € , 3,5 $

PRO S E CCO G AN C I A D. O. C . | 2 0 0 ML

W I N O C Z ERWO N E FAU ST I N O VI I | 187 ML DO C A RI OJA W I N O RÓŻOW E FAU ST I N O VI I | 187 ML DO C A RI OJA

44 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

00

AKCEPTUJEMY PŁATNOŚCI KARTAMI

ENTER AIR //// MENU

PRZ E K Ą SK I

800

C H I P SY P RI N GLES O RI GI N AL

ZŁ

2,0 € , 2,0 $

C H I P SY P RI N GLES PAP RI K A

600 ZŁ

1,5 € , 1,5 $

ZŁOTE MI S I E H A R I B O K I T K AT CH U N K Y

ZU PA W I N I ARY P O M I DO ROWA Z M AK ARO N EM ZU PA W I N I ARY B ARSZC Z C Z ERWO N Y

6

00 ZŁ

1,5 € , 1,5 $

ZUPA W I N I ARY RO SÓ Ł Z K U RY Z U PA W I N I ARY Ż U REK

6

00 ZŁ

1,5 € , 1,5 $

C RO I SS A N T Z C ZE KO L A DĄ TO B L E RO N E

SNICKERS

600

O RZ ESZ K I Z I EM N E FELI X

ZŁ

1,5 € , 1,5 $

O RZ ESZ K I N I C N AC ' S

600 ZŁ

1,5 € , 1,5 $

MA R S TW I X M&M' S

AKCEPTUJEMY PŁATNOŚCI KARTAMI

WIOSNA 2016 | WWW.ENTERAIR.PL | 45

MENU //// ENTER AIR

KANAPKI

1000 ZŁ

2,5 € , 2,5 $

K AN AP K A Z SEREM Pełnoziarnista bułka z serem oraz warzywami

1000 ZŁ

2,5 € , 2,5 $

K A N A PK A Z W Ę D L I N Ą Pełnoziarnista bułka z wędliną oraz warzywami

DA N I A C I E P Ł E

Danie wege

C I AB AT TA Z SEREM Wyśmienita przekąska serwowana na ciepło

1600 ZŁ

C I AB AT TA Z SALAM I I SERE M Pyszna przekąska podawana na ciepło

4,0 € , 4,0 $

2000 ZŁ

5,0 € , 5,0 $

PI E RO G I R U S K I E * Pożywna przekąska, podawana z cebulką, na ciepło

Danie wege

2400 ZŁ

K U RC Z AK Z Z I EM N I AK AMI I FASO LK Ą*

6,0 € , 6,0 $

Pożywne danie serwowane na ciepło

2000 ZŁ

5,0 € , 5,0 $

NALEŚNIKI Z SEREM I B R ZO S K W I N I A MI * Smakowity deser podawany na ciepło

* Oferta dostępna podczas rejsów trwających powyżej 5 godzin

46 | WWW.ENTERAIR.PL | WIOSNA 2016

AKCEPTUJEMY PŁATNOŚCI KARTAMI