Adulescens011617

A1/A2

AN. XXXIV - Fasc. 1

Commentárius nubeculátus latíne scriptus

1 AN. XXXIV • Fasc. 1 Septémber-Octóber 2016 • Imprimé à Taxe Réduite

be terrárum r o n i e a l o Sch

© Shutterstock

t a i f d i u Q i n sc h ola

3

Cinematéum

T he Secret Life of Pet s

8

Macrocóllum

Quant um salárium?

11

Meum ánimal et ego

Quid agunt feles noct u? www.elimagazines.com

que Dies ubí tus brá

Dies mundánus sine autocinéto

© Shutterstock

cele

Die 22 mensis Septémbris, nullum est autocinétum: véhimur sive pédibus sive bírota.

Dies mundánus sine autocinéto creátus est anno 2000. Amplius 1500 urbes, in 40 natiónibus ubíque terrárum, hanc rem partícipant. Eo die, ut natúra servétur, hómines autocinéto non utúntur. Vehúntur sive pédibus sive bírota, sumunt laóphorum aut tramen metropolitánum. Sic minúitur commeátus vehiculórum, et inde etiam pollútio. Ínsuper hómines ámbulant,

info@elimagazines.com

3

Scholae in orbe terrárum Quid fiat in schola Investigátio Consuetúdines quibus planéta servétur

8 10

Macrocóllum Quantum salárium?

Meum ánimal et ego Quid agunt feles noctu?

11 12 14

Vita Romána Eámus ad scholam Simus Románi!

Ludi... quo plura sciámus

16

Scitu dignum Ben-Hur

www.elimagazines.com

Quo ludo ludémus?

Nomen meum est Gaius; linguam Latínam doceo et Adulescéntem Latíne scribo… magno cum gaudio! Vultísne mecum cólere linguam Latínam et multa díscere? Útinam! In hoc fascículo lóquimur de oecológia et de modo, quo planétam nostrum serváre póssumus. Bonam lectiónem!

Gaius Salvete amici! Mihi nomen est Grammatica.

Hoc mense discétis: • verba et locutiónes, quae ad scholam pértinent • verba et locutiónes, quae ad oecológiam pértinent

• tempus praesens • infinitívum • adiectíva

PHOTOGRAPHÉMATA: QUOD AD DUPLICATIÓNIS IURA PÉRTINET ÉDITOR PROFITÉTUR SE ESSE PROMPTUM ILLÁRUM IMÁGINUM, QUARUM FONTES REPERÍRE NON LÍCUIT, IURA REPÉNDERE. Contra legem est paginas huius fasciculi sine licentia photomultiplicare.

Probátio Esne oecologísta?

2

Quid tibi placet? Ambuláre aut bírota vehi? ________________________________________________ Quid facis ut natúram serves? ________________________________________________

Salvéte amíci!

Sommarium Cinematéum The Secret Life of Pets

colloquúntur et urbem admirántur. Eo die vidémus autocinétum non semper esse necessárium: multae res fieri possunt sine eo!

duo

Libéllus Európae commúnis A1 / A2

T he Secret Life of Pet s Cinematéum Quid agunt animália nostra cum nos ábsumus? Id monstrat haec pellícula!

Quiz

Signa rectum respónsum.

1. Animália in pellícula vivunt…

A [ Londínii B [ Neoeboráci C [ Angelópoli

3. Katie est…

A [ amíca illíus Duke B [ amíca illíus Max C [ dómina eórum

2. Max est…

A [ canis B [ feles C [ cunículus

Solutiónes sunt página 14.

tres

3

tempus praesens, adiectíva

Sumus Neoeboráci (New York). Cottídie mane hómines eunt sive ad scholam sive ad labórem.

Doméstica autem animália domi manent. Quid agunt? Dormiúntne? Quiescúntne? Nequáquam!

Multum delectántur! Ludunt, colloquúntur cum vicínis, cibos furántur in frigidário. Max est canis fortunátus: eius dómina est benigníssima, vivit in pulchra habitatióne et iucúndas res fácere solet. Sed aliquándo… Katie, eius dómina, domum affert alium canem: Duke. Omnia mutántur! Max est irátus; novum hóspitem non áccipit. Canes in via rixántur et a vigílibus públicis comprehendúntur. Quo modo domum redíre póterunt? Mira facínora incohántur! Si ad dóminam redíre volunt, Max et Duke debent cooperári… et boni amíci fieri!

Scholae in orbe terrรกrum

t a i f Quid a l o h c in s

1

2

7

8

4

quattuor

3

9

10

4

11

Salvéte omnes! Linguam Latínam díscimus et vívimus Varsáviae, in Polónia. Nunc

cum Alexándra magís t ra nos t ra collígimus verba et locut iónes quae ad scholam pér t inent. Ecce ea quae invénimus!

Lúdite nobíscum et verba consociáte

5

6

A studére B meréndam súmere C légere D discípuli E scholam adíre

F magíster, magístra G lectiónem auscultáre H dígitum tóllere I bonam notam habére L tábulam adíre M scríbere N explicáre ad tábulam O investigáre

Fiúntne etiam alia in schola? Quae? ______________________________________________________ ______________________________________________________ Quid tibi máxime placet in schola?

tempus praesens, verba et locutiónes quae ad scholam pértinent

© Shutterstock

cum imagínibus.

______________________________________________________ ______________________________________________________

12

13

Solutiónes sunt página 14.

quinque

5

Investigátio

s u b i u q s e n i d Consuetú

planéta servétur Noster vivéndi modus circumiécta mutat. Id quod fácimus potest aut planétam iuváre aut planétae nocére. Ecce quinque bonas consuetúdines, quibus natúram serváre potes. Consócia eas cum recta definitióne.

1 [ Purgaménta sepónere

et regyráre.

2 [ Uti bírota aut vehículis públicis.

3 [ Édere cibos biológicos.

4 [ Lumen exstínguere, si non

est necésse.

5 [ Árbores et flores plantáre.

A Cibi biológici natúram respíciunt; sani sunt et oecológici. Cum meréndam sumis, sive domi sive in schola, élige cibos biológicos.

B Plantae aerem faciunt puriórem: nam pollutiónem absórbent et oxygénium pariunt. Quid autem si tibi non est hortus?

Flores et plantas in habitatióne habére potes!

D Scholam adíre opórtet? Eámus bírota! Sic non pollúimus, et ínsuper valetúdinem curámus. Si bírota tibi dísplicet, sume laóphorum aut tramen metropolitánum.

E Lumen et instruménta electrónica énergíam cónsumunt. Si pensa facis aut si legis, accénde tantum si necésse est.

C Semper opórtet sepónere plástica, chartam papyráceam, alumínium ceterásque matérias; tum síngula in recto scirpículo pónere, ut postea regyréntur. Et tu? Seligísne, regyrásne?

__________________________________ Ínveni et scribe tres consuetúdines oecológicas, quibus natúra servátur.

1 __________________________________ 2 __________________________________

6

sex

3 __________________________________

© Shutterstock

Comple senténtias.

1 Cum pensa facis aut cum legis, lumen _______________ debes tantum si necésse est.

2 Si bírota _______________, non pollúimus.

3 Cum cibos émimus, bonum est cibos _______________ elígere.

4 Flores et árbores _______________ póssumus.

5 Purgaménta _______________ opórtet.

Solutiónes sunt página 14.

verba et locutiónes quae ad oecológiam pértinent, adiectíva, tempus praesens

septem

7

Macrocóllum

Quantum salárium?

Quantum salárium accipiébat legionárius?

Re vera non male vivébat… plus minúsve ut officiális hodie. Lege infra.

Aetas

Paga in un anno

III saec. a.C.

Legionárius 120 denárii • Centúrio 360 denárii • Eques 550 denárii

I saec. a.C. Caesar

Legionárius 225 denárii

I saec. a.C. Augústus

Legionárius 225 denárii • Praetoriánus 375 denárii • Centúrio 3.750-15.000 denárii

I saec. p.C. Domitiánus

Legionárius 300 denárii • Praetoriánus 1.000 denárii • Centúrio 5.000-2.0000 denárii

II saec. p.C. Septímius Sevérus

Legionárius 459 denárii • Centúrio 8.300-33.000 denárii

finis II saec. p.C. Caracálla

Legionárius 600 denárii id est 1.200 antoniniáni

inítium III saec. Gordiánus

Legionárius 1.200 antoniniáni

finis III saec. p.C.

Legionárius 1.800 nummi sive 360 argéntei

IV saec. p.C. Valentiniánus

Pédites 5 sólidi aurei • Équites 9 sólidi aurei

1 denárius = 4 sestértii = 16 asses 1 aureus = 25 denárii 1 antoniánus = 2 denárii

8

octo

Monetรกrii

novem

9

o c

E s ne o e

PROBÁTIO

t a? s í g lo

1

© Shutterstock

Respónde quaestiónibus, et id scies!

Scholam pétere opórtet, sed laóphorum omíttis. Quid agis? a [ Is pédibus. b [ Áliquis te vehit autocinéto. c [ Próximum laóphorum exspéctas, sed es in mora.

4

Véspere, cum cúbitum is… a [ Eges obscuritáte et siléntio. b [ Lucem et televisórium relínquis accénsa:

6

Respónsa Si plerúmque respondísti C: Scis natúram esse respiciéndam, sed nondum bene scis qui fácere debeas. Non dúbito quin meliórem vivéndi modum mox invénias!

dieci

10

decem

Quid est iuxta fenéstram tuam? a [ Planta basílici et flos. b [ Nihil. c [ Planta… paene mortua.

Libénter edis… a [ malum. b [ panículum Hamburgénsem. c [ cramum gélidum.

tempus praesens

Sitis… a [ Bibis aquam de epitónio. b [ Sumis pýxidem limonátae. c [ Bibis aquam e lagóena.

5

Si plerúmque respondísti B: Natúram non multum curas! Modus tuus vivéndi non est satis oecológicus. Sed hoc mutáre potes!

3

Adest dies natális tuus. Quod festum éligis? a [ Prandíolum in viridário. b [ Vésperam cum amícis. c [ Placéntam Neapolitánam in caupóna.

Si plerúmque respondísti A: Tu oecológiam multum curas. Natúram amas et colis. Regyráre soles, nec umquam dissipáre.

Modus tuus vivéndi est sanus et oecológicus!

2

siléntium non amas. c [ Párvulam lucem relínquis.

Meum ánimal et ego

Quid agunt © Shutterstock

feles noctu?

© Shutterstock

Salvéte! Nomen meum est Iacóbus et ecce cattus meus Pigo. Libénter ámbulat noctu.

Est valde vívidus! Amatísne feles? Ego multum; de eis paulum investigávi: ecce ea quae invéni.

Feles libénter dormiunt; Pigo etiam libénter dormit!

Dicúntur dormíre duas tertias partes diéi. Sunt enim animália noctúrna: malunt intérdiu dormíre et noctu ambuláre. Pigo tamen multa etiam intérdiu facit: semper movétur!

1

tempus praesens

2

Quid autem agunt feles noctu?

Explórant! Libénter ámbulant, nova loca invéniunt et territórium suum inspíciunt.

Sed numquam longe absunt a domo.

Rixántur! Pigo iráscitur, si alius cattus eius territórium intrat.

3

Cibos quaerunt. Ad hoc sive vicínos adeunt, sive venántur mures, aves aliáque parva animália.

4

In árbores libénter ascéndunt, sed saepe descéndere nesciunt!

Meus Pigo, felíciter, hanc exercitatiónem non multum amat…

Habésne tu felem? Solétne noctu ambuláre?

Descríbe cattum tuum. Dormítne libénter? Cuius est colóris?

_____________________________________

__________________________________________________

_____________________________________

__________________________________________________

úndecim

11

Vita Romána

E

d a s u m á

Educátio semper fuit magna res: etiam apud antíquos Romános!

In família Paréntes puerórum educatiónem curábant a primis annis: mater bonos mores docébat, pater córporis exercitatiónem, leges civitátis, artem legéndi et scribéndi. Postea, saltem in nobílibus famíliis, líberi tradebántur docto paedagógo.

Ludi magíster Aetáte sex annórum pueri scholam adíbant, ubi docébat «ludi magíster». Re vera autem pueri ibi non multum ludébant… Legébant, scribébant, numerábant. Instruménta erant ábacus et tabélla cerea. Qui non studébat, verberabátur sive virga sive flagéllo coriáceo. Schola incohabátur sub finem mensis Martii et trahebátur octo menses. Saepe pueri studébant sub divo, humi sedéntes.

12

duódecim

Ludi

sc h ol

1. Tempóribus antíquis educátio etiam spectábat ad virtútes.

Quae erant? Signa vocábula recta.

am

1 amor terrae et labóris 5 divítiae 2 frugálitas 6 poténtia 3 grávitas 7 pietas 4 mos maiórum 2. a) Quas virtútes putas esse docéndas in schola?

..........................................................................................

..........................................................................................

b) Quid tibi placet in hac schola Romána?

Solutiónes sunt página 14.

Crescéndo…

Duódecim annos nati, pueri (non puéllae) studére pergébant cum «grammático», qui saepe veniébat e Graecia, Asia vel Aegýpto, et docébat linguam Graecam, históriam, geográphiam, phýsicam, astronómiam. Ei, qui cursum políticum aut iurídicum iníre volébant, 17 annos nati studia pergébant cum «rhétore».

Locuplétes ibant Athénas, Pérgamum, Rhodum aut Alexandríam, ubi cum óptimis magístris studébant philosóphiae aliísque disciplínis.

trédecim

13

Legistíne Adulescéntem?

Tum lude nobíscum!

Qu

do

o lu

A

s?

lu

dému

Consócia: 1

Hoc facio cum magístro respondére volo.

B merénda

2

Magíster ea dat, atque ea facio domi.

C pensa

3

Hoc signíficat exámen bene successísse.

D ire ad tábulam

4

Eam sumo inter pausam.

5

Hoc facio cum magíster me intérrogat.

E bonam notam habére

6

Magíster id facit cum docet.

F dígitum tóllere

B

Verum an falsum?

V [ [ [ [ [ [

1 Feles non libénter dormit.

2 Feles est ánimal noctúrnum.

3 Feles libénter explórant.

4 Feles a domo longe abeunt.

5 Feles libénter venántur.

6 Feles in árbores non ascéndunt.

C

Qui auctor Románus de institutióne multum scripsit?

Quaere 12 vocábula in crucivérbio et lege nomen eius.

Q R E T T L G A A S

G H D N A I R H S C

R E U U B M A I T R

A T C M E A M S R I

V O A E L G M T O B

I R T R L I A O N E

© Shutterstock

A explicáre ad tábulam F [ [ [ [ [ [ T P I A A S T R O R

A U O R L T I I M E

S E I E E E C A I U

U R N I X R A N A S

Solutiónes sunt hic infra

Solutiónes P. 3: 1. C, 2. A, 3. C. P. 4-5: 1. F, 2. D, 3. O , 4. E, 5. H, 6. N, 7. M , 8. A, 9. G, 10. L, 11. I, 12. B, 13. C. P. 6-7: 1. C, 2. D, 3. A, 4. E, 5. B; 1. accéndere, 2. véhimur, 3. biológicos, 4. plantáre, 5. sepónere.

P. 12-13: 1: 1., 2., 3., 4., 7; 2: respónsum líberum. P. 14: A) 1. F, 2. C, 3. E, 4. B, 5. D, 6. A; B) 1. falsum, 2. verum, 3. verum, 4. falsum, 5. verum, 6. falsum; C) grávitas, rhetor, puer, educátio, numeráre, tabélla, lex, magíster, grammática, história, astronómia, scríbere: Quintiliánus (I saec. p.C.n.).

14

quattuórdecim

Disce iucúnde!

English

Français Lingua latina

HECCRBQ ZPSR

Italiano

Español

Deutsch

Periódica linguística ELI www.elimagazines.com

Scitu dignum

Arguméntum Arguméntum semper est idem: nóbilis iúvenis Ben-Hur proditiónis falso accusátur ab amíco suo Messala. Postquam diu Romae mansit captívus, in patriam redíre tandem potest. Eius volúntas vindíctae dénique fit inexspectáta salus, benefício veniae et amóris.

Actóres Scaenárum apparátor est Timur Bekmambetov.

Primi actóres sunt Jack Huston et Morgan Freeman.

Pellícula praesértim facta est Romae. Jack Huston dixit se scaenam bigárum per tres fere menses exercuísse; inter haec exercítia nonnúmquam 32 equos simul cucurrísse!

Aduléscens n. 4 - 2016 - Poste Italiane S.P.A. - Sped. in abb. post. - D.L. 353/2003 (Conv. in L. 27/02/2004 n. 46) Art. 1, comma 1, DCB Ancona Tassa Riscossa/Taxe Perçue

Ben-Hur

Die 19 m. Augústi in cinematéis íterum appáruit antíquus heros bene notus: Ben-Hur! Cum claríssimo bigárum certámine! Haec est quinta pellícula facta e fábula, quam anno 1880 conscrípsit Lew Wallace.