Ogia egiten El Pobaleko Burdinola
Historiak diosku,‌ ď Š Egiptoarrak konturatu
zirela irin bustia oratuz, estaliz eta, gero egosiz harrotu egiten zela. Hala sortu zen ogi altxatua.
ď Š Greziarrek 70 ogi
mota ezberdin baino gehiago sortu omen zituzten.
Eta,‌ ď Š Erromatarrek,
errotak, oratzeko makinak, eta labeak hobetu zituztela. ď Š Erdi Aroan, hainbat jendek ez omen zuen ogia egiterik izaten. Hala ere, monasterio askotan, ogia eta gozokiak egiten zituzten.
Eta Historiak badiosku ere,‌ ď Š Aro
Modernoetan ogi zuria eskuratzeko moduan zegoela populazio osoa. ď Š Gaur egun, Europan bakarrik, 315 ogi mota ezberdin baino gehiago egiten omen dira.
Garia ď Š Lehenengo ogiak
Neolitikoan egin ziren, Ekialde Ertainean, K.a. 4000. eta 9000. urteen bitartean. ď Š Bizkaian, lehenengo labore-aleak K.a. 3500. urtearen inguruan agertu omen ziren.
Gure errotan, garia,‌ irin bilakatzen da! Peskantea edo garabibesoa, harriak jasotzeko Irin-aska, irina gordetzeko Turtukia,
gainarria birarazteko
Tobera, garia zein arto-aleak botatzeko. Gainarria edo harri mugigarria Azpiarria edo harri mugiezina Kanoiak , aldaparoko ura turtukietara ekartzeko.
Irin motak ď Š Lau irin mota daude,
aintzat gehiago ala gutxiago fintzen diren: lore irina, zuria, osoa eta semola ď Š Garia birrindu ahala irin-askara erortzen da irina, gariaren azala eta guzti. Azalari zahia diogu
Baina,…Zelan egiten da ogia? 1 Kg galirin
4 koilaratxokada gatz
40 gr legami fresko
750 ml ur epel
GALIRINA
GATZA
URA
Ogia honela egiten da,… Legamia ur epelean
disolbatzen da gatzarekin batera. Ura irinera isuri ostean, oratu egiten da. Pixkanaka irina eransten zaio, orea osatu arte. Egoten uzten da ordu eta erdiz zapi batez estalita harrotu arte. Labean sartzen da ordu erdiz.
1 Kg galirin
4 40 gr legami koilaratxofresko kada gatz
750 ml ur epel
GALIRINA
GATZA
URA
Gure egur-labeak Labeak, adreilu
erregogorrez eginiko bobeda edo ganga forma du. Labean egurra erretzen da labe-ganga edo bobeda zuritu arte. Bero dago jada! Orduan, labe-zorua garbitzen da eta ogiak sartzen dira erre daitezen.
Ogi motak ď Š Gari-ogia, gehien jaten
duguna da, ogi zuria izaten da, irin finduaz egiten baita, hau da, zahia barik. ď Š Zekale-ogia, ipar herrialdeetan jaten dena, klima hotzetan oso ondo mantentzen da eta. ď Š Taloa, artirinaz eginiko ogia da.
¿Ba al dakizu,…? Kristauentzat, ogia partitzea
anaitasunaren seinalea dela ? Zenbait atsotitz Apirila euritsu, urtea ogitsu Izerdiaren saria, eguneroko ogia Zoritxarrak gutxiago, ogia
etxean badago Ore onetik ogi ona
Eta orain dakiguna jakinda ‌ ogia egingo dugu!