Stadhuis Hengelo

Onderling samen, samen met de stadProjectmagazine

Projectmagazine 2020.06.04

Een zoektocht naar evenwicht tussen techniek en traditie

Het nieuwe stadhuis Hengelo maakt het centrum weer tot kloppend hart van de stad. Het eigentijds en duurzaam ensemble bestaat uit het nieuwe stadskantoor en het bestaande monumentale stadhuis. De twee naast elkaar gelegen en verbonden gebouwen zijn programmatisch één geheel, maar genieten eigen karakters. Het rijksmonument heeft weer een open karakter, sfeervolle werkruimtes en een centrale stadshal met bijzondere en gerestaureerde materialisatie. Daarnaast ligt de nieuwbouw met een dynamisch karakter, buitengewone ruimtelijkheid, veel daglicht, duurzame innovaties en ambachtelijke lokale technieken.

Techniek en traditie

Het bestaande stadhuis is onderdeel van het collectief geheugen van de Hengeloër en maakt nadrukkelijk deel uit van het stadsleven door de vele evenementen die in de stadshal plaatsvinden. Bij de totstandkoming van het ontwerp vormden de locatie en rol van het stadhuis, samen met de kenmerken van de stad, een belangrijke inspiratiebron voor het ontwerp. Het renovatie- en nieuwbouwontwerp tonen respect voor het iconische jaren ’60 Rijksmonument van architect J.F. Berghoef. In beide gebouwen keren Hengelose technieken en tradities terug. Deze aanpak maakt beide gebouwen samen tot één ensemble met typisch Hengelose uitstraling, een karakteristieke knipoog naar het verleden en high-tech blik op de toekomst.

**Via een brede passerelle op de eerste verdieping is de nieuwbouw verbonden met het gerenoveerde stadhuis. Vanaf hier kijk je uit over de straat en is goed zichtbaar hoe oud en nieuw elkaar ontmoeten.**
© Bart van Hoek

**Centrale hal van het monumentale stadhuis fungeert weer een belangrijke ontmoetingsplek**
© EGM architecten

Monumentaal stadhuis

Het ontwerp voor de nieuwbouw en de renovatie is vanaf het begin af aan integraal benaderd. Bijzonder aan het monumentale stadhuis is, dat het een van de weinige behouden gebouwen uit de wederopbouwperiode in Hengelo is, met een nietmodernistische, maar traditionele en Europese architectuur. Het gerestaureerde en gerenoveerde stadhuis kent een herziene functionele indeling, waarbij de bestaande structuur maximaal is behouden en, waar noodzakelijk, versterkt met enkele krachtige ingrepen. De stadshal heeft zijn oude functie als levendig centraal middelpunt terug en wordt nog meer een plek voor (culturele) evenementen en bijeenkomsten, naar het oorspronkelijke idee van Berghoef. In het monumentale pand is een nieuw trappenhuis toegevoegd dat intern de verbinding legt tussen de fietsenstalling, het bedrijfsrestaurant, de centrale stadshal en de passerelle naar het nieuwe stadskantoor.

De ruimtes voor de raadsfracties, het dubbelhoge raadscafé en het restaurant liggen op de begane grond waardoor er direct visueel contact met passanten is. Op de eerste verdieping liggen vergaderen werkplekken rondom de grote hal, die via grote raampartijen uitzicht hebben op en over de stad. De tweede verdieping biedt ruimte aan de Trouwzaal, de Raadzaal en de Burgerzaal. Op derde en bovenste verdieping is de glazen lichtstraat zichtbaar teruggebracht waardoor ruimtelijke kantoren met veel daglicht ontstaan.

**Rondgang met zitjes rondom de stadshal**
© JLF fotostudio

**Overgang naar passarelle van stadhuis naar stadskantoor**
© Bart van Hoek

**Kamer Burgemeester en wethouders met streekeigen elementen**
© JLF fotostudio

Trouwzaal met uitzicht over Hengelo

**Werkplekken in het monumentale stadhuis waar daglicht door het glazen dak de kantoren binnendringt**
© JLF fotostudio

Nieuwe stadskantoor

Het stadskantoor sluit aan de gemeentezijde aan op het stadhuis en rondom aan een doorgaande weg, winkelstraat en het plein. De gebouwcontour beweegt vriendelijk mee met deze stedelijke omgeving. Op de begane grond, gericht naar het plein, bevindt zich de hoofdentree. Daar komen bezoekers binnen op het ruimtelijke publieksplein. Via de eerste verdieping is er direct toegang tot de tien meter brede passerelle die nieuw en oud verbindt. Ambtenaren hebben toegang tot de zeven verdiepingen rondom de ruime vide. Rondom de vide liggen splitlevel kantoorvelden met flexibele (stilte)werkplekken die van twee kanten worden overgoten met daglicht. Van onder naar boven verkleuren de kantoorverdiepingen van grijs naar groen, symbolisch voor de reis van de stad – met veel contrasten, kleuren uit de staaltechniek en reuring – naar het natuurlijke buitenleven – met groen, bomen en stilte –. Hoe hoger in het gebouw, des te meer stilte en rust men ervaart. Grote raampartijen komen overal terug en leggen een continue verbinding met de stad. Het nieuwe stadskantoor voegt zich ondanks haar eigenzinnige karakter gemakkelijk in de stedelijke omgeving. Dit is bereikt door de mix van hedendaagse productiemethoden en traditionele lokale elementen uit de staalindustrie, vakwerkboerderijen, zouttorens en streekmaterialen zoals hout en baksteen.

**De twee naast elkaar gelegen en verbonden gebouwen zijn programmatisch één geheel, maar genieten eigen kararkters**
© EGM architecten

**Het totale ensemble zoekt aan alle zijden op een differentieerde wijze aansluiting op haar omgeving**
© JLF fotostudio

**De vide brengt een overvloed aan daglicht binnen tot diep op de zeven verdiepingen met splitlevel kantoorvelden**
© Bart van Hoek

**Bezoekers komen binnen op het ruimtelijke publieksplein via de hoofdentree op de begane grond.**
© Bart van Hoek

**Werkplekken aan het publieksplein op de begane grond, gescheiden door akoestische PET-vilten tussenwanden**
© JLF fotostudio

**Via de trap op de begane grond is de eerste verdieping bereikbaar met directe toegang tot de tien meter brede passerelle die nieuw en oud verbindt**
© Bart van Hoek

**Grote raampartijen komen overal terug en leggen een continue verbinding met de stad.**
© JLF fotostudio

**Van onder naar boven verkleuren de kantoorverdiepingen van grijs naar groen**
© HarmelingInterieurs

Gezond gebouw van top tot teen

Vanaf aanvang van het project speelde duurzaamheid bij alle ontwerp- en materiaalkeuzes een belangrijke rol. Hergebruik van het bestaande stadhuis levert een majeure bijdrage aan de hoge ambitie op dit vlak. Samen met hergebruik van materialen, nieuwe materialen met lage milieubelasting en de toevoeging van zonnepanelen, duurzame installaties en een slimme koppeling met het nieuwe stadskantoor is een sterk verlaagd energieverbruik bereikt. In het stadskantoor zorgt plafondverwarming en -koeling voor een aangenaam binnenklimaat. Daarbij zorgt hier de betonkernactivering (thermische activering) ervoor dat de vloer in staat is om warmte en koude te bufferen wat zorgt voor een energie-efficiënt binnenklimaat. Alle maatregelen samen besparen de gemeente ruim een half miljoen Euro op de jaarlijkse energierekening. Passend binnen een circulaire economie is de constructie en het casco van de nieuwbouw voorbereid op een ander gebruik. Het toekomstbestendige ontwerp is daarmee klaar voor

**Verschillende werk -en vergaderplekken op de splitlevel vloeren**
© Bart van Hoek

Impuls voor Hengelo

De ingebruikname van het stadhuis betekent ook een maatschappelijke en economische intensivering van de prachtige locatie midden in de stad. Het gebied transformeert van onaantrekkelijke buurt met leegstaande panden en on(der)benutte terreinen naar een hoogwaardige, levendige en vooral mooie plek met nieuwe bestrating, vergroening en nieuwe ondernemers. Het stadhuis is uitstekend bereikbaar met fiets en openbaar vervoer en in de parkeergarage staan elektrische leenauto’s klaar voor medewerkers. Dagelijks komen zo’n 700 werknemers naar hun kantoor dat voorheen ver buiten het centrum lag. Daarnaast komen er jaarlijks zo’n 100.000 bezoekers naar de gemeentebalies. Doordat lokale Hengelose ondernemers diensten verzorgen in het stadshuis, ontstaat een gezellige reuring en onderlinge economische uitwisseling: een echt Hengeloos stadhuis waar burgers laagdrempelig binnenstappen en de gemeente het stedelijk leven in het centrum versterkt.

EGM architecten

Wilgenbos 20

3311 JX Dordrecht

+31 78 6330 660

info@egm.nl

www.egm.nl

Stadhuis Hengelo

Next Article