Συνέντευξη τσίπρα die welt

Ερ. : Κύρι ε Τσί πρα, στι ς 20 Αυγούστ ου λήγει το τρί το πρόγραμμα βοήθει ας. Μετ ά θα φύγουν οι θε σμοί από την Αθήνα. Θα εί ναι αυτ ή η μέ ρα η νέ α εορταστι κή αργί α της Ελλάδας; Απ. : Δεν θα πήγαι να τόσο μακρι ά τ ώρα. Αλλά εί ναι ένα ορόσημο γι α μας ήδη. Νομί ζ ω ότι ο ελληνι κός λαός δεν μπορεί ακόμα καλά- καλά να το συνει δητοποι ήσει. Τα προηγούμενα χρόνι α, εμεί ς οι Έλληνες κάναμε μεγάλες θυσί ες από τότε που ξέσπασε η κρί ση. Το τέλος αυτής της φάσης θα ενι σχύσει την ψυχή του λαού μας. Κι αυτό εί ναι σημαντι κό, γι ατί θα πρέ πει να συνεχί σουμε τη στ αθεροποί ηση της χώρας και της οι κονομί ας της, και γι’ αυτό χρει αζόμαστε σημαντι κές μεταρρυθμί σει ς. Ερ. : Ο πρ ώην ΥΠΟΙ Κ Γι άνης Βαρουφάκης δήλ ωσε την πε ρασμένη βδομάδα στ ο Μόναχο ότι οι Έλληνες θα μι σήσουν τους Γερμανούς και οι Γερμανοί τους Έλληνες. Γι ατί μας μι σούν οι Έλληνες; Απ. : Δεν ξέρω τι εί χε ο Γι άνης Βαρουφάκης στ ο μυαλό του, όταν τα έλεγε αυτά. Έχει πει συχνά ήδη πάρα πολλά πράγματ α σε πολύ λί γο χρόνο. Ένα όμως εί ναι σί γουρο: Τα πρ ώτ α χρόνι α της κρί σης υπήρξαν και στι ς δύο πλευρές πολλές προσβολές και δυσφορί α. Οι Γερμανοί θε ωρούν τεμπέληδες τους Έλληνες. Οι Έλληνες πι στεύουν ότι οι Γερμανοί εκμεταλλεύονται την Ελλάδα και θέλουν να καθορί ζουν τι ς τύχες της χώρας. Και τα δύο εί ναι λάθος. Και οι δύο κυβερνήσει ς πρέ πει να προσπαθήσουν να αποφεύγουν τη δημι ουργί α τέτοι ων εντυπώσε ων. Ερ. : Η κρί ση στ ην Ελλάδα δι αρκεί δέκα χρόνι α τ ώρα. Το πρ ώτ ο πρόγραμμα βοήθει ας ξεκί νησε το 2010. Πώς άλλαξε η Ελλάδα; Απ. : Συγχ ωρέ στε με που θα ήθελα να μι λήσω κυρί ως γι α τα τελευταί α τρί α χρόνι α της δι κής μου δι ακυβέρνησης. Τα πέντε προηγούμενα χρόνι α εί χαμε μεν προγράμματ α λι τότητας, αλλά τους στόχους που εί χαν συμφωνηθεί με αυτ ά η χώρα δεν τους πέτυχε ποτέ. Το έλλει μμα παρέμει νε υψηλό, οι αναγκαί ες μεταρρυθμί σει ς δεν υλοποι ήθηκαν. Πολλά χρήματ α δαπανήθηκαν γι α ε πι μέρους συμφέροντα του πολι τι κού κατεστημένου και όχι γι α μεταρρυθμί σει ς. Ερ. Άλλαξε η κατάστ αση όσον αφορά τι ς μεταρρυθμί σει ς με τη δι κή σας δι ακυβέ ρνηση; Απ. : Ναι, και μάλι στα πολύ σύντομα. Φέ ραμε τα πάν ω κάτ ω. Η Ελλάδα πετυχαί νει τ ώρα στ α δημοσι ονομι κά πρ ωτ ογενές πλεόνασμα. Το πρ ώτ ο τρί μηνο του 2018 η οι κονομι κή ανάπτ υξη βρι σκόταν στ ο 2,3% σε σύγκρι ση με πέ ρσι. Αυτ ή τη στι γμή πρόκει ται γι α το υψηλότερο ποσοστ ό στ ην Ευρωζ ώνη. Η ανεργί α υποχ ώρησε κατά 7% στ η δι άρκει α της δι ακυβέρνησής μας. Φέ ραμε πί σω στ ην Ελλάδα ένα αί σθημα στ αθερότητας και ασφάλει ας. Αν μι λήσετε με τον κόσμο, θα δι απι στ ώσετε ότι έχει ε πι στρέ ψει ένα αί σθημα κανονι κότητας. Ο ΟΟΣΑ μάλι στα μας αποκαλεί πρ ωτ αθλητές τ ων μεταρρυθμί σε ων. Πρι ν κυβερνήσουμε εμεί ς, τα πράγματ α ήτ αν δι αφορετι κά. Ερ. : Πώς μπορεί να εί ναι στ αθερή μι α χ ώρα, της οποί ας η ανεργί α εξακολουθεί να κυμαί νεται πάν ω από 20%, της οποί ας η νεολαί α δεν έχει δουλει ά σε ποσοστ ό πάν ω από 40%, στ ην οποί α το 43% τ ων τραπεζι κών δανεί ων δεν εξυπηρετούνται και γι’ αυτ ό εί ναι τοξι κά; Απ. : Έχετε δί κι ο, η ανεργί α παραμένει πολύ υψηλή. Αλλά όσον αφορά αυτ ά τα στ οι χεί α, εί ναι σημαντι κότερο να παρατηρούμε την αλλαγή και τον ρυθμό της αλλαγής, και όχι τους απόλυτους αρι θμούς. Το 2013 το ποσοστ ό της ανεργί ας ήτ αν πάν ω από 27%. Η μεί ωση εί ναι εντυπωσι ακή, όπως και η μεί ωση τ ων τεράστι ων ελλει μμάτ ων. Αυτές οι αλλαγές εί ναι πολύ θετι κά μηνύματ α γι α ανάκαμψη της χώρας. Ερ. : Ότ αν μι λώ με Έλληνες, βλέ πουν την κατάστ αση δι αφορετι κά. Συνεχί ζει να μην υπάρχει κτηματολόγι ο γι α όλη τη χ ώρα, οι δί κες δι αρκούν αι ωνί ως. Οι δι καστι κές αποφάσει ς έρχονται μόνο μετά από χρόνι α. Και η εί σπραξ η τ ων φόρων συνεχί ζει να μην εί ναι ακρι βώς αυτ ή που θα έ πρε πε. Απ. : Μή πως οι φί λοι σας δεν εί ναι πλήρως ενημερωμένοι; Ναι, η Ελλάδα δεν εί χε πλήρει ς δασι κούς χάρτες. Ήτ αν μι α πραγματι κή πληγή της ελληνι κής Δι οί κησης. Αλλά εν τ ω μεταξύ έχουμε κατ αφέρει να χαρτογραφήσουμε το 40%. Μέ χρι το 2020 θέλουμε να έχουμε τελει ώσει με τη χαρτογράφηση. Και ναι, οι καθυστερήσει ς στ ην ελληνι κή Δι και οσύνη αποτελούν πρόκληση γι α μας. Αλλά και σ’ αυτόν τον τομέα έχουμε σημει ώσει μεγάλα βήματ α προόδου. Αλλά γι α να μπορέ σουμε να εί μαστε αποτελεσματι κότεροι, θα χρει αστούμε και πε ρι σσότερους ανθρώπους γι α να μπορέ σουν να δι εκπεραι ώσουν αυτή τη δουλει ά. Οι μεταρρυθμι στι κοί κανόνες όμως προβλέ πουν μεί ωση του προσωπι κού στ ον δημόσι ο τομέα. Και όσον αφορά την εί σπραξη τ ων φόρων εί μαστε στ ο μεταξύ πολύ καλοί.

Ερ. : Θέ λετε τ ώρα να βγεί τε από την ε ποπτεί α τ ων θε σμών χ ωρί ς συνακόλουθο πρόγραμμα. Τόσο πολύ φοβάστε τη συνέχι ση του ελέγχου; Απ. : Όχι, δεν σημαί νει κάτι τέτοι ο. Αλλά πι στεύω ότι μετά από οκτ ώ χρόνι α κρί σης εί μαστε εν τ ω μεταξύ σε θέ ση να καταλάβουμε οι ί δι οι ποι ες μεταρρυθμί σει ς εί ναι ορθές γι α μας. Ίσως μερι κές φορές να το ξέρουμε κι όλας αυτό καλύτερα από την ΕΕ και το ΔΝΤ. Δεν εί μαστε τόσο κουτοί να γυρί σουμε γι α μι α ακόμα φορά στ ην άθλι α κατάστ αση του 2010. Ερ. : Οι Ευρωπαί οι, και οι Γερμανοί, δεν εί ναι και τόσο σί γουροι γι’ αυτ ό. Φοβούνται ότι η ελληνι κή κυβέρνηση μπορεί να ανακαλέ σει τι ς μεταρρυθμί σει ς, π. χ. τη συντ αξι οδοτι κή μεταρρύθμι ση. Το θέλετε αυτ ό; Απ. : Εγ ώ τουλάχι στον θα κάν ω ό, τι μπορώ, γι α να μη σπατ αληθούν οι μεγάλες προσπάθει ες και ε πι τυχί ες. Δεν θέλ ω να ε πανέλθουν στ ην εξουσί α αυτοί που μας οδήγησαν στ η χρεοκοπί α, που ήτ αν υπεύθυνοι γι α δι αφθορά και νε ποτι σμό και ενί σχυσαν τι ς πελατει ακές σχέ σει ς. Αλλά μετά τι ς ε πι τυχί ες τ ων μεταρρυθμί σε ων θα υπάρξουν και ελαφρύνσει ς γι α τους αδύνατους της κοι νωνί ας. Ερ. : Επομέν ως, θα αυξ ήσετε και πάλι τι ς συντάξει ς; Απ. : Η συνταξι οδοτι κή μεταρρύθμι ση ήταν σκληρή. Σ’ αυτήν χρωστ άμε τη δημοσι ονομι κή εξυγί ανση. Συνεν ώσαμε δεκάδες συντ αξι οδοτι κά ταμεί α, γι α πρ ώτ η φορά – σημει ωτέον - μετά τη δεκαετί α του ’50. Δεν θα ε πι τρέ ψουμε καμί α οπι σθοδρόμηση σε αυτόν τον τομέα. Ερ. : Πώς μπορεί να εμπι στευθεί κανεί ς μι α κυβέ ρνηση, ολόκληρο το πολι τι κό σύστ ημα μι ας χ ώρας, όταν αυτ ό προσπαθεί ταυτόχρονα να βάλει στ η φυλακή τον Ανδρέ α Γε ωργί ου; Εκεί νον τον άνθρωπο, που ως ε πι κε φαλής της ΕΛ. ΣΤΑΤ. το 2010 γι α πρ ώτ η φορά δι όρθ ωσε το ελληνι κό έλλει μμα από το λανθασμένο 3,9% στ ο σωστ ό 15,4%; Απ. : Θί γετε εδώ ένα πολύ ‘ καυτό’ ζήτημα. Αλλά η Ελλάδα εί ναι ένα κράτος δι καί ου. Εδ ώ υπάρχει δι άκρι ση τ ων εξουσι ών. Ως Πρ ωθυπουργός δεν λει τουργ ώ σχολι άζοντας τη δουλει ά του Αν ωτ άτου Δι καστηρί ου. Παρά ταύτα θα ήθελα να πω κάτι. Η δί κη κατά του κ. Γε ωργί ου αφορά την παράβαση τ ων καθηκόντ ων του έναντι του ε ποπτι κού συμβουλί ου του. Και η ΕΛ. ΣΤΑΤ. εί ναι ανεξάρτητη. Κανεί ς δεν αμφι σβητεί την αξι οπι στί α της Αρχής. Ερ. : Το δι καστ ήρι ο τον καταδί κασε σε δύο χρόνι α με αναστ ολή, ε πει δή δεν ενημέ ρωσε ένα ε ποπτι κό συμβούλι ο, που προηγουμέν ως εί χε πρόθυμα εγκρί νει ένα λανθασμένο έλλει μμα της τάξης του 3,8%. Έχ ω την εντύπωση ότι αναζητεί ται εδώ ένας αποδι οπομπαί ος τράγος γι α την κρί ση. Γι ατί η κυβέ ρνηση δεν του συμπαραστέκεται και δεν καταθέτει υπέ ρ του; Ούτ ως ή άλλ ως, εσεί ς στ ους σχεδι ασμούς σας ε πι καλε στ ήκατε τα δι κά του στ οι χεί α. Απ. : Δεν κρύψαμε ποτέ ότι αναγν ωρί ζουμε τα αρι θμητι κά στ οι χεί α του. Αλλά η δι και οσύνη και τα δι καστήρι α εί ναι ανεξάρτητα. Αυτ ήν ακρι βώς την ανεξαρτησί α θέλουμε να τη βελτι ώσουμε στ ην Ελλάδα. Αν όμως μας ζητήσει το δι καστήρι ο να κατ αθέσουμε υπέρ του, θα το κάνουμε. Ερ. : Στι ς 21 Ι ουνί ου συνεδρι άζει το Eurogroup γι α την πε ραι τέρω τύχη της Ελλάδας. Τι προσδοκάτε; Απ. : Θε ωρούμε δεδομένο ότι θα εφαρμοστούν τα σημεί α της πε ρσι νής συμφωνί ας με τους εταί ρους της Ευρωζ ώνης. Σ’ αυτ ά πε ρι λαμβάνονται ελαφρύνσει ς του χρέους, γι α να μπορέ σουμε να στ αθούμε στ αθερότερα στ α δι κά μας πόδι α και να έχουμε δι αρκή πρόσβαση στι ς αγορές. Ερ. : Τι σημαί νει αυτ ό συγκεκρι μένα; Απ. : Επεξεργαζόμαστε ακόμα τι ς λε πτομέρει ες της καλύτερης δυνατής λύσης, ι δι αί τερα όσον αφορά τη δι αχεί ρι ση τ ων μελλοντι κών ληξι πρόθε σμων οφει λών της Ελλάδας μέ σω της χρήσης τ ων μη καταβεβελημέν ων, αλλά ήδη υπε σχημέν ων ευρωπαϊ κών κονδυλί ων και την ε πι μήκυνση τ ων προθε σμι ών αποπληρωμής από το 2022 και μετά. Αυτ ή θα ήτ αν μι α λύση, που δεν θα κόστι ζε στ ους ευρωπαί ους φορολογουμένους τί ποτα, η οποί α όμως αποτελεί αναγκαί α προϋπόθε ση γι α την πρόσβαση στι ς αγορές και τη δημι ουργί α τ ων απαραί τητ ων αποθεμάτ ων ρευστότητας. Δεν απαι τούμε να μπουν στ ο αρχεί ο οι υποχρε ώσει ς μας. Ερ. : Μι λάμε γι α πολλά χρήματ α. Το 2015 ζητήσατε από τον λαό σας να ψηφί σει γι α το πρόγραμμα μεταρρυθμί σε ων της ΕΕ. Εί πατε τότε: Αυτ ό σημαί νει δημοκρατί α. Γι α ελαφρύνσει ς χρέους θα πρέ πει να ψηφί σει η γερμανι κή Βουλή. Κι αυτ ό σημαί νει δημοκρατί α. Πώς θα εξηγούσατε στ ους σκε πτι κι στές γερμανούς βουλευτές αυτ ά τα σχέ δι α;

Απ. : Οι βουλευτές δι καί ως εί ναι προβληματι σμένοι. Αλλά θα τους έλεγα: Εί μαστε συνε πι βάτες στ ο ί δι ο ευρωπαϊ κό καράβι. Μι α ε πι τυχί α της Ελλάδας εί ναι και ε πι τυχί α της Ευρώπης, συνε πώς και της Γερμανί ας. Η Ελλάδα έκανε μεγάλες θυσί ες, και η Γερμανί α με τη βοήθει ά της ε πί σης. Μι α ε πι μήκυνση της δι άρκει ας αποπληρωμής θα δι ασφάλι ζε αυτήν την ε πι τυχί α, χωρί ς να ενοχλήσει άλλους ε πι βάτες. Ερ. : Ποι ο ρόλο θα παί ξει το ΔΝ Τμετά το τέλος του τρί του προγράμματ ος βοήθει ας στ ην Ελλάδα; Απ. : Αυτ ό εξαρτάται κατά μεγάλο μέρος από το ί δι ο το ΔΝΤ. Νομί ζ ω ότι μι α παραμονή του ΔΝΤ γι α τους υπόλοι πους μήνες του τρί του προγράμματος θα εξυπηρετούσε πολύ την αξι οπι στί α όλ ων μας. H E λλάδα δεν έχει τί ποτα να κρύψει. Και νομί ζ ω ότι και μετά τη λήξη του προγράμματος θα συνεχί σουμε να συνεργαζόμαστε στενά με τους Ευρωπαί ους – γι α να δεί ξουμε ότι η Ελλάδα δεν χρει άζεται δι αρκή έλεγχο. Ερ. : Με το χέρι στ ην καρδι ά. Η απομάκρυνση του ΔΝ Ταπό την Ελλάδα θα αποτελούσε σύμβολο εθνι κής απελευθέ ρωσης. Γι α πολύ και ρό ο οργανι σμός θε ωρούνταν εργαλεί ο γερμανι κής καταπί εσης. Απ. : Αυτ ό εί ναι κάπως υπερβολι κό. Αλλά η Ευρώπη θα πρέ πει να αποδεί ξει ότι λύνει η ί δι α τα προβλήματ ά της. Δεν μπορούμε συνέχει α να εμπι στευόμαστε τους άλλους οργανι σμούς πε ρι σσότερο από τους δι κούς μας. Ερ. : Τον Ι ούλι ο ο Μακρόν και η Μέ ρκελ θέλουν να παρουσι άσουν τα μεταρρυθμι στι κά τους σχέ δι α γι α την Ευρώπη. Τι πε ρι μένετε εσεί ς; Απ. : Χ ρει αζόμαστε μι α μεταρρύθμι ση της Ευρ ωζ ώνης, που θα οδηγήσει σε μετεξέλι ξη του ΕΜΣ, σε πε ραι τέρω ανάπτ υξη της τραπεζι κής έν ωσης και στ η δημι ουργί α ενός αποθεματι κού ανάγκης γι α αι φνί δι ες κατ αστ ροφές. Δεν μπορούμε να αντι δρούμε πάντ α μόνον ότ αν εί ναι πλέον πολύ αργά και έχει γί νει η ζημι ά. Χ ρει αζόμαστε ένα εί δος δημοσι ονομι κού κορβανά, με τον οποί ο θα μπορούμε να ε πεμβαί νουμε από πρι ν. Η ‘ ρέντα’ που έχουν αυτή τη στι γμή οι εχθρι κές προς την Ευρώπη δυνάμει ς το αποδει κνύει αυτό. Πρέ πει να κάνουμε πε ρι σσότερα γι α να δι ασφαλί σουμε την Ευρώπη, όχι λι γότερα. Χ ρει αζόμαστε πε ρι σσότερη Ευρώπη. Ερ. : Εδ ώ πολλοί άνθρωποι έχουν δι αφορετι κή γν ώμη, το αργότερο μετά το ξέ σπασμα της προσφυγι κής κρί σης, κατά την οποί α η Ευρώπη δεν έδρασε από κοι νού. Εί ναι στ αθερή τ ώρα η κατάστ αση μέ σω της συμφωνί ας με την Τουρκί α; Απ. : Δουλεύουμε γι α να εί ναι στ αθερή. Αυτ ή η προσφυγι κή κρί ση δυστυχώς δεν εί ναι παροδι κό φαι νόμενο. Αυτ ή η κατάστ αση θα μας απασχολήσει τα ε πόμενα χρόνι α, όσο υπάρχουν π. χ. προβλήματ α στ η Μέ ση Ανατολή λόγ ω πολέμου και άλλ ων γεγονότ ων. Πρέ πει να εξετάσουμε τι ς αι τί ες, και όχι μόνο τι ς συνέ πει ες, αλλι ώς ποτέ δεν θα καταφέρουμε να αντι μετ ωπί σουμε το σύνολο. Ερ. : Έκανε λάθη η Άνγκελα Μέ ρκελ με την προσφυγι κή πολι τι κή της; Απ. : Γι α μένα, αυτή πολι τι κή εί ναι μι α από τι ς πι ο θετι κές πλευρές της κυρί ας Μέ ρκελ. Σ’ αυτήν την προσφυγι κή κρί ση προσπάθησε να δράσει ευρωπαϊ κά. Αυτ ό δεν ήταν εύκολο. Ερ. : Στη Γερμανί α πολλοί το βλέ πουν δι αφορετι κά. Μπορεί στ ο τέλος να της κοστί σει την εξουσί α. Απ. : Πρι ν από τρί α χρόνι α κατέληξα στ ο συμπέ ρασμα ότι οι σημαντι κές αποφάσει ς γι α χάρη τ ων λαών μας συχνά έχουν ένα πολύ υψηλό πολι τι κό τί μημα. Η Ά νγκελα Μέ ρκελ ήταν πρόθυμη να ρι σκάρει σ’ αυτήν την κρί ση το πολι τι κό της κε φάλαι ο. Ερ. : Πόσοι πρόσφυγες βρί σκονται αυτ ή τη στι γμή στ ην Ελλάδα; Πόσοι και νούρι οι προστί θενται κάθε μήνα; Απ. : Καθημερι νά προς το παρόν έρχονται 50 με 100 πρόσφυγες. Αν σκε φθεί κανεί ς ότι υπάρχει η προσφυγι κή συμφωνί α με την Τουρκί α, συνεχί ζουν να εί ναι πολλοί. Γι α μας δεν εί ναι εύκολο να αντι μετ ωπί σουμε κάτι τέτοι ο. Στην ηπει ρωτι κή χώρα έχουμε πε ρί που 50.000 πρόσφυγες. Αλλά ει δι κά γι α τα νησι ά με τους χώρους υποδοχής τους συχνά η κατάστ αση εί ναι δύσκολη. Ερ. : Μπορεί κανεί ς να εμπι στεύεται σ’ αυτ ή τη συμφωνί α την Τουρκί α ως εταί ρο; Απ. : Κατ’ αρχάς, θα πρέ πει να αποτί σουμε σεβασμό στ ην Τουρκί α. Εκεί ζουν πολλά εκατομμύρι α πρόσφυγες. Πρόκει ται γι α τεράστι ο ε πί τευγμα. Αλλά φυσι κά νομί ζουμε ότι εί ναι πάρα πολλοί αυτοί που

συνεχί ζουν να έρχονται σε μας. Η Τουρκί α πάλι πι στεύει ότι οι αρι θμοί κι νούνται στ α ε πί πεδα του εφι κτού γι α μας. Πε ρι σσότερα δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε. Ερ. : Μόλι ς ανακοι νώσατε συμφωνί α με την κυβέ ρνηση της " Μακεδονί ας" , με την οποί α συμφωνεί τε να δοθεί το όνομα Βόρει α Μακεδονί α στ ην πε ρι οχή που κυβερνάται από τα Σκόπι α. Γι α την Ευρώπη μπορεί να εί ναι αυτ ό ε πι τυχί α. Ο λαός σας και η αντι πολί τευση δεν το θε ωρούν ευχάρι στο. Απ. : Λύσαμε ε πι τέλους ένα πρόβλημα, που υπήρχε δύο δεκαετί ες και πλέον. Εί ναι μι α ι στορι κή απόφαση. Γι α πάν ω από 27 χρόνι α καμι ά άλλη κυβέρνηση δεν τα κατάφερε. Το ότι τ ώρα η αντι πολί τευση και στι ς δύο χώρες εί ναι σχεδόν με την ί δι α ρητορι κή αντί θετη, δεί χνει ότι κάτι δεν πάει καλά με αυτές. Και οι δύο θε ωρούν τον εαυτό τους χαμένο. Δεν μπορούν όμως να υπάρχουν δύο χαμένοι. Λένε ότι η συμφωνί α δεν εί ναι λύση, παρά μόνο ένα εί δος ανακ ωχής – και γι α τι ς δυο πλευρές. Αυτ ός εί ναι αρνητι κός πατ ρι ωτι σμός. Αυτ οί πι στεύουν ότι όλα μπορούν να μεί νουν ως έχουν. Νομί ζ ω ότι πρέ πει με δι άλογο να κι νηθούμε ο ένας προς την πλευρά του άλλου γι α χάρη τ ων λαών μας. Ερ. : Κλεί νοντας, μι α ματι ά ακόμα στ ο παρελθόν: Το 2015 αφήσατε το λαό σας να ψηφί σει και να αποφασί σει γι α το μεταρρυθμι στι κό πρόγραμμα της ΕΕ. Το μεγαλύτερο μέ ρος τ ων ψηφοφόρ ων ήτ αν αντί θετο και στ ην πραγματι κότητα έ πρε πε να εί χε ακολουθήσει η έξοδος από την Ευρωζ ώνη. Η συνέ πει α ήτ αν μι α τεράστι α απώλει α εμπι στοσύνης. Το κλεί σι μο τ ων τραπεζ ών. Ανατ ρέχοντας στ ο παρελθόν, ήτ αν λάθος αυτ ό που έγι νε; Απ. : Η κατάστ αση τότε ήτ αν πολύ δύσκολη. Εκ τ ων υστέρων και με τη γν ώση που έχουμε τ ώρα, μπορούμε φυσι κά να αξι ολογήσουμε δι αφορετι κά τα πράγματ α. Αλλά πρέ πει να αποφασί ζουμε, όταν τα έχουμε μπροστ ά μας. Και αντί θετα με όσα λέτε, δεν ε πρόκει το γι α δημοψήφι σμα σχετι κά με την παραμονή στ ο ευρώ. Ήτ αν ψηφοφορί α γι α το μεταρρυθμι στι κό πρόγραμμα γι α τη χώρα μου. Αμέ σως μετά έδωσα εντολή να ακολουθήσουν εκλογές και τι ς κέρδι σα. Αυτ ό δεν θα ήταν απαραί τητο, μπορούσα να εί χα κυβερνήσει ακόμα τρει σήμι σι χρόνι α, χωρί ς εκλογές. Ερ. : Με το δημοψήφι σμά σας μπορεί να βάλατε ι δέες στ η νέα ιταλι κή κυβέ ρνηση, αν βέ βαι α σχεδι άζει ακόμα να βγει από το ευρώ ή τουλάχι στον θέλει να ασκήσει πί εση στ ην Ευρωζ ώνη. Τι θα συμβουλεύατε τους Ιταλούς; Ν ααφήσουν τα πράγματ α να εξελι χθούν έτσι; Απ. : Η Ελλάδα και η Ι ταλί α δεν μπορούν να συγκρι θούν μεταξύ τους. Ούτε εί μαι σε θέ ση να δί νω συμβουλές στ ην Ι ταλί α. Αλλά μπορώ να συμβουλέ ψω τους αναγν ώστες σας να εί ναι υπέρ της πε ραι τέρω εξέλι ξης της ΕΕ και της Ευρωζ ώνης. Ο κί νδυνος γι α την Ευρώπη εκπορεύεται από εκεί νες τι ς δυνάμει ς που δεν θέλουν μι α κοι νή Ευρώπη. Κι αυτοί δεν εί μαστε εμεί ς οι αρι στεροί, αλλά ακροδεξι οί λαϊ κι στές.