EFSYN EPIXEIRHSEIS JULY 2021

Επιχειρήσεις

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ» ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΚΕΙΜΕΝΑ: Γιώργος Αλεξάκης

ΠΡΟΚΛΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΒΕΒΑΙΟΤΉΤΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΉΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

3-4 | 7 | 2021

2

50

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Προκλήσεις και αβεβαιότητες

Κ

αθώς η πανδημία διανύει τον δεύτερο χρόνο, εν μέσω καλοκαιρινής ραστώνης και μεγάλης κόπωσης του κόσμου, η συζήτηση για την επόμενη μέρα στην οικονομία και στις επιχειρήσεις φουντώνει, τόσο για τα θετικά σημάδια στον ορίζοντα όσο και για τις αβεβαιότητες που δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμών. Στο μέτωπο των θετικών σημείων μπορεί κανείς να δει την προσπάθεια για ενίσχυση των καινοτομικών προσπαθειών από νέες επιχειρήσεις, την προώθηση της ψηφιοποίησης, την τόνωση των εξαγωγών αλλά και τις ευκαιρίες επενδύσεων που υπάρχουν από κοινοτικούς πόρους. Στον αντίποδα, οι προκλήσεις είναι πολλές κι ενέχουν σοβαρούς κινδύνους. Ο υπουργός Οικονομικών, με βάσει το Μεσοπρόθεσμο για το 2022, προβλέπει ρυθμό μεγέθυνσης 6,2% και πρωτογενές έλλειμμα 0,5% του ΑΕΠ,

σημειώνοντας ότι αυτή η δημοσιονομική βελτίωση κατά 11,3 δισ. «θα προέλθει κατά κύριο λόγο από την άρση των έκτακτων μέτρων που θα προκαλέσουν αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 3,9 δισ. και μείωση των κρατικών μεταβιβάσεων κατά 6,7 δισ.» -και τα δύο ωστόσο συνδέονται με δύο σημαντικές αβεβαιότητες: με την ικανότητα των νοικοκυριών και επιχειρήσεων να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις και με το ενδεχόμενο να χρειαστούν επιπλέον στήριξη. Με πιο υψηλούς τόνους η αξιωματική αντιπολίτευση όπως και φορείς της αγοράς προβλέπουν όξυνση των προβλημάτων ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς υπάρχουν ερωτήματα για την ανάκαμψη της ζήτησης, η ρευστότητα είναι δύσκολο να καταλήξει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ενώ και οι τράπεζες παραμένουν με μεγάλα φορτία «κόκκινων» δανείων και άρα με δυσκολίες στη χρηματοδότηση παρά

τους μεγάλους στόχους για πιστωτική επέκταση. Και βέβαια σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και η διαφαινόμενη επιστροφή με βάση το Μεσοπρόθεσμο σε πολιτικές μεγάλων πλεονασμάτων, που δημιουργεί ακόμη πιο έντονη ανησυχία. «Από πρωτογενές έλλειμμα άνω του 7% φέτος θα φτάσουμε σε πρωτογενές πλεόνασμα 2% το 2023. Αυτό είναι ένα κενό πάνω από 16 δισ. ευρώ», σημειώνει σε πρόσφατες δηλώσεις της «Στο Κόκκινο» η Εφη Αχτσιόγλου, βουλευτής Επικρατείας και τομεάρχης Οικονομικών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ–Προοδευτική Συμμαχία. Μάλιστα επικαλούμενη καταγραφές αναλυτών τονίζει ότι τόσο ο στόχος για πλεόνασμα όσο και η εκρηκτική αύξηση κατά 28% των εσόδων, αλλά και η αλματώδης αύξηση στις επενδύσεις κατά 30%, όταν στην Ε.Ε. προβλέπεται ρυθμός αύξησης των επενδύσεων 5%, είναι στόχοι που δεν βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 4

14

21

26

Ενα νέο θεσμικό πλαίσιο για τους τεχνοβλαστούς Του ΧΡΙΣΤΟΥ ΔΗΜΑ, υφυπουργού Ανάπτυξης & Επενδύσεων

Πράσινος και ψηφιακός μετασχηματισμός στο λιανεμπόριο Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΑΝΙΚΑ, προέδρου της ΕΣΕΕ

Εκπαίδευση, δεξιότητες και απασχόληση: οι νέες προκλήσεις Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΟΥΠΚΟΥ, γενικού συμβούλου ΓΣΕΕ, πρ. αντιπροέδρου Νεολαίας ETUC

Ευκαιρίες επενδύσεων στην κυκλική οικονομία

6 Επιστροφή σε αποτυχημένες συνταγές ή μια νέα αρχή βιώσιμης ανάπτυξης; Του ΑΛΕΞΗ ΧΑΡΙΤΣΗ, τομεάρχη Ανάπτυξης και Επενδύσεων ΣΥΡΙΖΑ

8

ΕFSYΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Νικόλας Βουλέλης ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Σωτήρης Μανιάτης ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΦΥΛΛΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟΥ Τάσος Παππάς ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΥΛΗΣ Γιώργος Αλεξάκης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Γιάννης Μπαζαίος ART DIRECTOR Λουίζα Καραγεωργίου ΣΕΛΙ∆ΟΠΟΙΗΣΗ ∆ηµήτρης Φίλης

Ορθια κοινωνία μετά την πανδημία Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΒΛΑΧΟΥ, γραμματέα Επικοινωνίας του Κινήματος Αλλαγής

10 Το μέλλον της εργασίας και οι προκλήσεις της μετάβασης Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΒΕΡΓΑΔΟΥ, χημικού μηχανικού ΕΜΠ, διευθυντή Τομέα Ενημέρωσης ΣΕΒ

12 Το τέλος της πανδημίας και το στοίχημα για την επόμενη μέρα των επιχειρήσεων Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΙΧΑΛΟΥ, προέδρου της ΚΕΕ και του ΕΒΕΑ

16 Η κατάσταση και οι προοπτικές μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων κατά την επανεκκίνηση της οικονομίας Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, επιστημονικού στελέχους του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ

22 Ψηφιακός μετασχηματισμός και επιχειρήσεις: ώρα για δράση Του ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΥ, γενικού διευθυντή της GizelisRobotics

17

23

Καμπανάκι ΓΣΕΒΕΕ για μέτρα επαρκώς προσαρμοσμένα στις ΜμΕ Εκτακτη έκθεση του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ

Οι προκλήσεις της μικρομεσαίας επιχείρησης στην ψηφιακή εποχή Του ΦΩΤΗ ΡΩΜΟΥΔΗ, διευθυντή Επιχειρηματικής Ανάπτυξης Ομίλου Epsilon Net

18 Αναπτυξιακό μοντέλο χωρίς στήριξη στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις δεν μπορεί να υπάρξει Του ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΟΣΙΟΥ, προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών

20 Η ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Του ΠΑΥΛΟΥ ΡΑΒΑΝΗ, προέδρου του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου της Αθήνας

27 Η πρόκληση των επενδύσεων Παράγοντες της αγοράς μιλούν στην «Εφ.Συν.» για το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0»

28 Η βοήθεια στην επανεκκίνηση του τουρισμού θα πρέπει να έχει και συνέχεια Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΤΑΣΙΟΥ, προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων

29

24

Με βαριές απώλειες και ελλιπή στήριξη η ακτοπλοΐα Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΑΚΕΛΛΗΣ, πρόεδρος του ΣΕΕΝ, μιλά στην ειδική έκδοση της «Εφ.Συν.»

Εξαγωγές στη μετα-Covid περίοδο Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗ, πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, μιλά στην ειδική έκδοση της «Εφ.Συν.»

Ευρεσιτεχνίες και επιχειρηματικότητα Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ, γενικού διευθυντή του ΟΒΙ

25 «Eξυπνες» ευκαιρίες απασχόλησης στον κλάδο ζυθοποιίας

30

4

52

Μ

έχρι και σήμερα, η Ελλάδα δεν διαθέτει ένα σαφές θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία των τεχνοβλαστών των ερευνητικών κέντρων και των πανεπιστημίων. Οι τεχνοβλαστοί ή αλλιώς spin-off εταιρείες είναι νέες επιχειρήσεις που έχουν αντικείμενο την αξιοποίηση της εξειδικευμένης επιστημονικής γνώσης που παράγεται σε ερευνητικά κέντρα και Πανεπιστήμια ή και από ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς οργανισμούς, με τη συνδρομή και ιδιωτικών κεφαλαίων και χρηματοδοτικών οργανισμών. Το φθινόπωρο του 2019, σε συνεννόηση με το υπουργείο Παιδείας, συμφωνήσαμε πως έπρεπε να νομοθετήσουμε ένα νέο, κοινό, ξεκάθαρο, απλό και λειτουργικό πλαίσιο που θα διευκολύνει τους ερευνητές και τους καθηγητές στο να δημιουργούν και να λειτουργούν τεχνοβλαστούς. Είναι χαρακτηριστικό πως κατά τη διάρκεια συζητήσεων συνειδητοποιήσαμε πως επικρατούσε μεγάλη σύγχυση, καθώς κάθε Ερευνητικό Κέντρο και Πανεπιστήμιο παρουσίαζε έναν διαφορετικό τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι τεχνοβλαστοί τους. Αναθέσαμε συνεπώς στο Εθνικό Συμβούλιο Ερευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ) σε ειδική επιτροπή, το Τομεακό Επιστημονικό Συμβούλιο (ΤΕΣ) Μεταφοράς Τεχνολογίας και Διανοητικής Ιδιοκτησίας, στο οποίο συμμετέχουν ερευνητές και καθηγητές από Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια όλης της χώρας, τη διαμόρφωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των τεχνοβλαστών. Το ΤΕΣ ολοκλήρωσε τις εργασίες του πριν από μερικές εβδομάδες και στη συνέχεια παρέδωσε στην κυβέρνηση την τελική του πρόταση, η οποία το επόμενο διάστημα θα έρθει για συζήτηση στο εθνικό Κοινοβούλιο. Ο στόχος μας, με το επικείμενο σχέδιο νόμου, είναι να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής με το οποίο θα δίνονται κίνητρα για την ενίσχυση της καινοτομίας μέσω των πανεπιστημιακών εταιρειών ή των ερευνητικών κέντρων. Πιο συγκεκριμένα: ■ Απλοποιούμε τις διαδικασίες ίδρυσης και ανάπτυξής τους και φιλοδοξούμε στη ριζική αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας τους, καθώς σήμερα υπάρχει ένα κατακερματισμένο, αναχρονιστικό και ελλιπές νομικό πλαίσιο που ταυτόχρονα δεν παρέχει καμία ασφάλεια, ούτε κίνητρα σύστασης από τους ερευνητές και τους φορείς.

■ Παράλληλα, ορίζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα με σαφήνεια ποιες θα είναι οι εταιρείες-τεχνοβλαστοί, ποιο θα είναι το αντικείμενό τους, πώς θα τους εκχωρείται η αξιοποίηση της διανοητικής ιδιοκτησίας, ποια είναι η διαδικασία ίδρυσης εταιρείας-τεχνοβλαστού, ο τρόπος που μπορούν να συμμετέχουν οι ερευνητές, αλλά και η σχέση ερευνητή με τον ερευνητικό φορέα.

■ Επίσης, θα καταγράφονται, μεταξύ άλλων, τα προαπαιτούμενα μιας σύμβασης τεχνοβλαστού, ώστε να ορίζεται η σχέση του με τον ερευνητικό φορέα από τον οποίο προέρχεται (δικαιώματα αξιοποίησης ερευνητικών αποτελεσμάτων, όροι χρήσης εργαστηρίων, κατανομή εσόδων κ.ά.), οι όροι/προϋποθέσεις εταιρικής συμμετοχής τρίτων (επένδυση σε εταιρεία-τεχνοβλαστό), καθώς και ένα πλέγμα κινήτρων για τη δημιουργία και ανάπτυξή τους.

■ Καθορίζει την ιδιοκτησία των ερευνητικών οργανισμών επί των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας επί των ερευνητικών αποτελεσμάτων καθηγητών και ερευνητών.

■ Επιλύονται γραφειοκρατικά ζητήματα για τα οποία μέχρι σήμερα υπήρχε νομική ασάφεια, όπως ο τρόπος αξιοποίησης της διανοητικής ιδιοκτησίας και γνώσης από την εταιρεία, ποιο είναι όργανο απόφασης για το αν θα ιδρυθεί τεχνοβλαστός (στην περίπτωση των ΑΕΙ, το πρυτα-

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Ενα νέο θεσμικό πλαίσιο για τους τεχνοβλαστούς Του ΧΡΙΣΤΟΥ ΔΗΜΑ, υφυπουργού Ανάπτυξης & Επενδύσεων, βουλευτή Κορινθίας

Εάν θέλουμε να κρατήσουμε τους ταλαντούχους νέους Ελληνες ερευνητές και επιστήμονες στην πατρίδα μας, προκειμένου να εργαστούν και να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους εδώ, τότε η επένδυση στην έρευνα και την καινοτομία αποτελούν μονόδρομο και στρατηγική επιλογή. Το νέο θεσμικό πλαίσιο για τους τεχνοβλαστούς φιλοδοξεί να δώσει νέες λύσεις σε ένα πρόβλημα που χρόνιζε και περιόριζε τη δυνατότητα αξιοποίησης της εγχώριας παραγόμενης έρευνας

νικό συμβούλιο και στην περίπτωση ερευνητικού κέντρου ή κάθε άλλου ερευνητικού οργανισμού, το Διοικητικό Συμβούλιο).

■ Τέλος, περιγράφεται τι πρέπει να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον η σύμβαση ενός τεχνοβλαστού, πώς συμμετέχει ο καθηγητής ή ο ερευνητής σε έναν τεχνοβλαστό, πώς συμμετέχει ο ερευνητικός οργανισμός, ποια κίνητρα δίνονται για την ίδρυση και ανάπτυξη τεχνοβλαστών σε ερευνητές και ερευνητικούς φορείς και ποια αντικίνητρα αίρονται. Εάν θέλουμε να κρατήσουμε τους ταλαντούχους νέους Ελληνες ερευνητές και επιστήμονες στην πατρίδα μας, προκειμένου να εργαστούν και να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους εδώ, τότε η επένδυση στην έρευνα και την καινοτομία

αποτελούν μονόδρομο και στρατηγική επιλογή. Το νέο θεσμικό πλαίσιο για τους τεχνοβλαστούς φιλοδοξεί να δώσει νέες λύσεις σε ένα πρόβλημα που χρόνιζε και περιόριζε τη δυνατότητα αξιοποίησης της εγχώριας παραγόμενης έρευνας. Σε συνδυασμό με τη δράση για τη στήριξη και ωρίμανση των γραφείων μεταφοράς τεχνολογίας, τη δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών καινοτομίας, τη δράση για τα κέντρα ικανοτήτων και άλλες πρωτοβουλίες του υπουργείου Ανάπτυξης προσπαθούμε να ενισχύσουμε την έρευνα και να τη συνδέσουμε ακόμα πιο αποτελεσματικά με την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα. Για να είμαστε ανταγωνιστικοί σε παγκόσμιο επίπεδο, πρέπει να δράσουμε τώρα, ειδάλλως οι εξελίξεις θα μας ξεπεράσουν.

6

54

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Επιστροφή σε αποτυχημένες συνταγές ή μια νέα αρχή βιώσιμης ανάπτυξης;

Β

ρισκόμαστε εν μέσω μιας ιστορικής μετάβασης. Αν και ακόμα είναι πολύ νωρίς για να έχουμε μία ξεκάθαρη εικόνα της αλλαγής του τοπίου, ένα πράγμα είναι σαφές: ο κόσμος θα μεταβληθεί σημαντικά σε σχέση με αυτόν που υπήρχε πριν την πανδημία. Οι κοινωνίες αναζητούν έναν νέο βηματισμό, ο ρυθμός του οποίου καθορίζεται από το σοκ του κορονοϊού και από την αναζήτηση μιας πειστικής επανεκκίνησης. Δεν είναι ένα ακόμα επεισόδιο σε ένα χιλιοπαιγμένο σίριαλ. Οι πρωταγωνιστές και η ίδια η σκηνογραφία έχει αλλάξει. Η καθίζηση των επενδύσεων και η άνοδος του κόστους πρώτων υλών και μεταφορών οδηγεί σε μία νέα οικονομική πραγματικότητα: οι παγκόσμιες αλυσίδες αξίας όπως και οι δυναμικές της παγκοσμιοποίησης δοκιμάζονται, ενώ αντίστροφα ενισχύονται οι πολιτικές της περιφερειοποίησης. Ταυτόχρονα, η ενεργητική οικονομική παρέμβαση αποτελεί πλέΤου ΑΛΕΞΗ ον κοινό τόπο. ΧΑΡΙΤΣΗ, Το Κράτος -ο μεγάλος τομεάρχη Ανάπτυξης και Επενδύσεων του ηττημένος της νεοφιλεΣΥΡΙΖΑ, βουλευτή λεύθερης εποχής- αναΜεσσηνίας βαθμίζεται σε μοχλό κοινωνικής και οικονομικής ανασύνταξης. Και μαζί του επανεμφανίζονται οι έννοιες του στρατηγικού σχεδιασμού, των δημόσιων πολιτικών, της οικονομικής και κοινωνικής ρύθμισης, του ριζοσπαστικού μεταρρυθμισμού. Κανείς δεν μπορεί να προδικάσει αν οι τάσεις αυτές θα αποκτήσουν μόνιμα χαρακτηριστικά. Το δικό μας όμως καθήκον δεν είναι να παρατηρούμε παθητικά την έκβαση της μετάβασης, αλλά να την καθορίσουμε. Η χώρα μας δεν βρίσκεται σε μια απομονωμένη φούσκα. Ακριβώς το αντίθετο. Είναι αντιμέτωπη με μια πολύπλευρη πρόκληση που σχετίζεται με τα δομικά χαρακτηριστικά και τις πρόσφατες εμπειρίες της. Από τα μέσα του 2017 περίπου η ελληνική οικονομία -χάρη στη συλλογική μας προσπάθεια- άρχισε να επανέρχεται σε αναπτυξιακούς ρυθμούς, κάτι που πρόσφατα υπενθύμισε και ο ESM1. Την προσωρινή ανάκαμψη όμως διαδέχτηκε η πανδημία. Δεν είναι εδώ ο χώρος για την επισήμανση των κρίσιμων κυβερνητικών ευθυνών στη διαχείριση της πρωτοφανούς αυτής συνθήκης. Το αποτέλεσμα όμως δεν επιδέχεται αμφισβήτηση: η χώρα μας βρίσκεται στην τριάδα των ευρωπαϊκών χωρών με τη μεγαλύτερη ύφεση. Ακόμα χειρότερα, η κρίση αυτή είναι εξαιρετικά ασύμμετρη: κλαδικά, γεωγραφικά, ηλικιακά. Η απουσία ενός συνεκτικού σχεδίου για την «επόμενη μέρα» υπογραμμίζει τον κίνδυνο που βρίσκεται μπροστά μας: μία νέα, σαρωτική, εποχή όξυνσης των ανισοτήτων και κοινωνικής ανασφάλειας. Η κυβερνητική απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις συνοψίζεται στην πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης. Είναι ένας γνώριμος στόχος. Αυτή ήταν η κεντρική συλλογιστική της εποχής των μνημονίων. Είναι μια επιλογή κοινωνικά άδικη και ταυτόχρονα οικονομικά αναποτελεσματική. Η συμπίεση του κόστους εργασίας, η απορρύθμιση της αγοράς και η ρητορική τού «Ελάτε να επενδύσετε σε έναν τόπο δίχως ελέγχους και κανόνες» δεν απέ-

δωσε στο παρελθόν και δεν πρόκειται να αποδώσει και τώρα- ειδικά στη σημερινή παγκόσμια οικονομική συγκυρία. Είναι πραγματικά θλιβερό ότι η κυβέρνηση αντιμετωπίζει ιστορικές ευκαιρίες για τη χώρα μέσα από το σχήμα της αναπαλαίωσης αποτυχημένων επιλογών. Στο έδαφος αυτό, το Ταμείο Ανάκαμψης στα χέρια της Νέας Δημοκρατίας μετασχηματίζεται σε εργαλείο χρηματοδότησης λίστας ιδιωτικών projects χωρίς το παραμικρό συνεκτικό σχέδιο,σε μηχανισμό περιθωριοποίησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και σε κανονιστικό πλαίσιο για την επιβολή αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων. Στο σύμπαν της κυβέρνησης δεν υπάρχει στρατηγική, παρά μόνο παλαιοκομματική διαχείριση. Το αποτέλεσμα είναι, δυστυχώς, προδιαγεγραμμένο. Η χώρα μας χρειάζεται μία νέα αρχή. Και έχει αυτή τη δυνατότητα. Διαθέτουμε τις προϋποθέσεις να μετατρέψουμε την Ελλάδα σε ισότιμο εταίρο της παγκόσμιας αναζήτησης του κοινωνικού και οικονομικού συμβολαίου του 21ου αιώνα. Πρέπει να πιάσουμε ξανά το νήμα του στρατηγικού σχεδιασμού και της αναπτυξιακής πολιτικής με κοινωνικό πρόσημο και να το συνδέσουμε με το νέο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον. Ο δρόμος της νέας αρχής περνάει μέσα από την ενίσχυση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων (ανθρώπινο δυναμικό και φυσικό περιβάλλον), την αποφασιστική στήριξη δυναμικών εξαγωγικών κλάδων και τη διασύνδεση του τριτογενούς τομέα με την εγχώρια παραγωγή και μεταποίηση (όπως στην περίπτωση της συσχέτισης του τουρισμού με την αγροδιατροφή και τη μεταποίηση). Είναι μια πολιτική που ξέρουμε ότι έχει αποτελέσματα. Το είδαμε ακόμα και στις πιο δύσκολες μέρες της μνημονιακής επιτροπείας. Η επιλογή της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να ενισχύσει πολύπλευρα την έρευνα και την καινοτομία (για πρώτη

Ο δρόμος της νέας αρχής περνάει μέσα από την ενίσχυση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων (ανθρώπινο δυναμικό και φυσικό περιβάλλον), την αποφασιστική στήριξη δυναμικών εξαγωγικών κλάδων και τη διασύνδεση του τριτογενούς τομέα με την εγχώρια παραγωγή και μεταποίηση (όπως στην περίπτωση της συσχέτισης του τουρισμού με την αγροδιατροφή και τη μεταποίηση)

φορά πάνω από 1% του ΑΕΠ το 20182) είχε πολλαπλασιαστικά οφέλη: η έστω και μερική ανάσχεση του braindrain μετά το 2015, η στήριξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και η έκρηξη των εξαγωγών (ιστορικό ρεκόρ το 20183) είναι οι απτές αποδείξεις της δυνατότητας μιας στιβαρής και βιώσιμης αναπτυξιακής πορείας. Δεν έχουμε άπειρες επιλογές, όπως δεν θα έχουμε άπειρες ευκαιρίες. Αν η ελληνική οικονομία μείνει δέσμια μιας κοντόθωρης αντίληψης που συνοψίζεται στην ανακύκλωση ενός αποτυχημένου μοντέλου, αυτό που μας περιμένει δεν είναι η στασιμότητα, αλλά η περιθωριοποίηση. Η ένταση του διεθνούς ανταγωνισμού και το βαρύ φορτίο των δομικών ανεπαρκειών της οικονομίας μας θα οδηγήσει σε μία βίαιη αναδιάρθρωση που θα έχει χαρακτηριστικά κατακρήμνισης. Η αλλαγή πορείας εδώ δεν είναι θέμα πολιτικής αισθητικής. Είναι όρος κοινωνικής και οικονομικής επιβίωσης. Οι αντιφατικές μεν, αλλά θετικές στο σύνολό τους, μεγάλες αλλαγές που συντελούνται διεθνώς με τη χαλάρωση των ασφυκτικών δημοσιονομικών όρων και την αναβάθμιση του δημόσιου σχεδιασμού προσφέρουν ιστορικές δυνατότητες που δεν πρέπει να πάνε χαμένες. Η χώρα μας χρειάζεται τολμηρές πολιτικές με στόχο την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου που θα σφραγίζεται από την εξωστρέφεια, τους κανόνες για όλους, τη δημιουργία υποδειγμάτων μίας οικολογικά ισόρροπης, κοινωνικά δίκαιης και οικονομικά πειστικής πρότασης για το μέλλον.

1. https://www.esm.europa.eu/sites/default/files/ annual-report/pdf/esm-annual-report-2020.pdf 2. https://metrics.ekt.gr/sites/metrics-ekt/files/ ekdoseis-pdf/2020/RDstatistics_2018_provisional_ Greece_el%20%28002%29.pdf 3. https://bit.ly/2UyhLwn

8

56

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Ορθια κοινωνία μετά την πανδημία

Σ

τη σημερινή κυβέρνηση έλαχε να διαπραγματευτεί και να θέσει τις συντεταγμένες για την άντληση και αξιοποίηση δεκάδων δισ., που θα εισρεύσουν στην ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια. Η Ελλάδα έχει μια μοναδική ευκαιρία, μετά από τις «δίδυμες» κρίσεις που κόστισαν σε οικονομικούς πόρους, ανθρώπινο δυναμικό και θεσμούς, να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού και να αναστρέψει τη μοιραία κατάληξή της σε «ξενοδοχείο της Ευρώπης», όπως έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Τα πρώτα δείγματα Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ γραφής της κυβέρνηΒΛΑΧΟΥ, σης της Ν.Δ. μέσα και γραμματέα στην έξοδο από την Επικοινωνίας του πανδημία δεν αφήνουν Κινήματος Αλλαγής πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Η κυβέρνηση ομνύει στην ανταγωνιστικότητα της φτηνής εργασίας, αποδέχεται τη «δημιουργική καταστροφή των μικρομεσαίων», αντιλαμβάνεται το περιβάλλον σχεδόν αποκλειστικά ως πόρο προς εκμετάλλευση, χτίζει ένα ανταποδοτικό αλλά χαμηλής καύσης και αντι-διαγενεακό ασφαλιστικό σύστημα που θα οδηγήσει τους νεότερους στην αγκαλιά των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών. Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε στην Κοινωνική Σύνοδο του Πόρτο για φιλόδοξους κοινωνικούς στόχους, όπως η αύξηση της απασχόλησης των ηλικιών 18-64 σε 78% το 2030 (από 56,3% που είναι σήμερα), την καταπολέμηση

της φτώχειας και την κατάρτιση/διά βίου μάθηση περίπου του 60% των ενηλίκων κάθε χρόνο. Σημασία έχει λοιπόν με ποιους όρους θα πάρει μπροστά η μηχανή της οικονομίας. Κλειδί για τη δίκαιη επανεκκίνηση είναι η αύξηση της αξίας της εργασίας και του εισοδήματος των κατώτερων και μεσαίων στρωμάτων, ώστε να αποκατασταθεί η κοινωνική κινητικότητα, να στεριώσει η οικονομική δημοκρατία και να επουλωθούν οι πληγές του μνημονιακού διχασμού και της κοινωνικής πόλωσης. Για να πετύχει μια τέτοια φιλόδοξη πολιτική ατζέντα, χρειάζεται τιτάνια κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, που θα εμπεριέχουν κοινωνικές ρήτρες, ώστε να δημιουργούν πολλές και καλοαμειβόμενες θέσεις εργασίας για κάθε κοινωνική ομάδα, ενταγμένη και ευάλωτη, όπως οι γυναίκες, οι μακροχρόνια άνεργοι, οι ΛΟΑΤΚΙ, οι πρόσφυγες, οι μονογονείς. Ολοι όσοι συνθέτουν το νέο μωσαϊκό της ελληνικής κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων όσων θέλουν να επιστρέψουν από το εξωτερικό ή των αλλοδαπών που θα θέλουν να εργαστούν εξ αποστάσεως με βάση την Ελλάδα. Επιπλέον, η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα είναι για την Ελλάδα μια ολιστική παραγωγική ατζέντα, που μπορεί να δημιουργήσει νέα επαγγέλματα, νέες επενδύσεις, νέες θέσεις εργασίας και φυσικά να αναζωογονήσει το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής στις πόλεις και να αλλάξει κάθετα τον τρόπο που ζούμε και καταναλώνουμε. Το ίδιο θα συμβεί και με την ψηφιακή μετάβαση, που θα έχει βραχυπρόθεσμα κοινωνικό κόστος, αλλά εφαρμοσμένη στην ανθρωπογενή οικονομία υπηρεσιών της χώρας μας μπορεί να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία στον πρωτογενή τομέα, στα δίκτυα, στις μεταφορές,

Κλειδί για τη δίκαιη επανεκκίνηση της οικονομίας είναι η αύξηση της αξίας της εργασίας και του εισοδήματος των κατώτερων και μεσαίων στρωμάτων, ώστε να αποκατασταθεί η κοινωνική κινητικότητα, να στεριώσει η οικονομική δημοκρατία και να επουλωθούν οι πληγές του μνημονιακού διχασμού και της κοινωνικής πόλωσης

στη ναυτιλία, στον ήπιο τουρισμό. Το κράτος, με το κεκτημένο της πανδημίας και την εμπειρία της τεχνολογικής εξέλιξης έστω και σε υβριδικό στάδιο, μπορεί πλέον να σχεδιάσει από νέα θέση ισχύος νέες ανέπαφες υπηρεσίες, αλλά, κυρίως, μια νέα βιομηχανική πολιτική που θα αξιοποιήσει την αυτοματοποίηση και την ανθρώπινη γνώση. Σε συνεργασία με τις μεγάλες επιχειρήσεις θα βάλει σε νέες βάσεις την παραγωγή καινοτομίας, ώστε αυτή να διαχέεται στις μικρότερες επιχειρήσεις, σε νέα οικοσυστήματα και με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, εκτός τραπεζών. Ταυτόχρονα να δημιουργήσει «κοινωνικούς λογαριασμούς», ένα πακέτο δηλαδή υπηρεσιών πρόνοιας, κατάρτισης, εκπαίδευσης και απασχολησιμότητας για τους νέους, που θα λειτουργεί ως ένα δίχτυ προστασίας αλλά και ενδυνάμωσης σε περιόδους κρίσης. Επίσης, ήδη συζητιέται στην Ευρώπη η μεταφορά των ασφαλιστικών εισφορών υγείας στον προϋπολογισμό των Εθνικών Συστημάτων Υγείας, ώστε να λειτουργήσει ως έξτρα κίνητρο απασχόλησης. Ενα τέτοιο κράτος θα μπορεί να θέτει φιλόδοξους κοινωνικούς στόχους, όπως η εξάλειψη της φτώχειας ή η αναστροφή της δημογραφικής παρακμής και ταυτόχρονα να διευρύνει την κοινωνική βάση που το ελέγχει και διεκδικεί από αυτό ποιοτικά δημόσια αγαθά, διαφάνεια και χρηστή διοίκηση. Με αυτόν τον τρόπο, η επόμενη μέρα για την ελληνική κοινωνία δεν θα μεγαλώσει τις ανισότητες, θα βάλει ξανά σε λειτουργία τον ιμάντα της κοινωνικής ανόδου και θα αποκαταστήσει την αξία της εργασίας ως μαγνήτη ταλέντου, γνώσης, αξιοπρεπούς διαβίωσης, συμφιλίωσης με την ποιότητα ζωής και βιώσιμης «αιμοδοσίας» του κοινωνικού κράτους.

10

58

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Το μέλλον της εργασίας και οι προκλήσεις της μετάβασης «Γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο» Μαχάτμα Γκάντι

Ο

ι βιομηχανικές επαναστάσεις αποτελούσαν ιστορικά καταλύτες αλλαγής. Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων βιομηχανικών επαναστάσεων ο ρυθμός αλλαγής ήταν πιο «γραμμικός» και αυτό έδινε τον απαιτούμενο χρόνο προσαρμογής τόσο στους εργαζομένους όσο και στις επιχειρήσεις. Εάν κάτι διαφοροποιεί την 4η βιομηχανική επανάσταση είναι ότι οι αλλαγές που τη συνοδεύουν πραγματοποιούνται πλέον με εκθετικούς ρυθμούς. Είναι περισσότερο ταχύτατες παρά απρόβλεπτες. Ειδικότερα, οι τεχνολογίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, όπως η τεχνητή νοημοσύνη Του ΔΗΜΗΤΡΗ (AI), το Διαδίκτυο ΒΕΡΓΑΔΟΥ, των Πρ αγ μάτων χημικού μηχανικού (ΙοΤ), η ρομποτική, ΕΜΠ, διευθυντή η εικονική και επαυΤομέα ΜΜΕ, Θέσεων και Ενημέρωσης ΣΕΒ ξημένη πραγματικότητα, οι πλατφόρμες Cloud, το Blockchain, τα Bigdataanalytics, η 3D εκτύπωση, τα wearables κ.λπ., μετασχηματίζουν δραστικά το επιχειρηματικό μοντέλο λειτουργίας, επιφέρουν αλλαγές στην οργάνωση της εργασίας, στον τρόπο που παράγουμε και εργαζόμαστε, επομένως και στο περιεχόμενο πολλών επαγγελμάτων. Από την πρόσφατη έκθεση του ΣΕΒ για «Το μέλλον της εργασίας σε έναν κόσμο που

Σε αυτό το νέο περιβάλλον οι σύγχρονες επιχειρήσεις οφείλουν να συνδυάζουν τρία στοιχεία, τεχνολογία, ευελιξία και ανθρωποκεντρικότητα, προκειμένου να μεγιστοποιήσουν την απόδοσή τους και να παράγουν αξία. Η επιτυχής αξιοποίηση της τεχνολογίας προϋποθέτει και αλλαγές στη δομή και στον τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης αλλάζει» αντλούμε στοιχεία που αποτυπώνουν τη δυναμική των επικείμενων αλλαγών. Περίπου 4 στις 10 θέσεις εργασίας στην Ε.Ε. θα μετασχηματιστούν σημαντικά εξαιτίας της τεχνητής νοημοσύνης και του αυτοματισμού, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP). Είναι αξιοσημείωτο ακόμη το εύρημα της έκθεσης ότι το 85% των θέσεων του 2030 δεν έχει δημιουργηθεί ακόμα. Εάν θέλουμε να συμπυκνώσουμε τις σημαντικότερες προκλήσεις που αφορούν είτε την τεχνολογία είτε τον εργαζόμενο και διαμορφώνουν το περιβάλλον της εργασίας, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τα ακόλουθα στοιχεία (πηγή: Παρατηρητήριο Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ | Το Μέλλον της Εργασίας): ■ Η τεχνολογία είναι παντού: Σήμερα υπάρχουν 2,6 δισ. smartphones στον κόσμο.

■ Περιβαλλόμαστε από ένα τσουνάμι από δεδομένα: Το σύνολο των δεδομένων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στον κόσμο είναι εννιά φορές μεγαλύτερο από αυτό πριν από 2 χρόνια.

■ Η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική εί-

ναι πλέον προσβάσιμες: Ενα ρομπότ π.χ. που κόστιζε 500.000 $ το 2008, σήμερα μπορεί να κοστίζει 22.000 $.

■ Αυξάνονται τα επαγγέλματα με ρίσκο αυτοματοποίησης: Το 35% των θέσεων εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 47% στις ΗΠΑ και το 77% στην Κίνα θα αυτοματοποιηθούν στο μέλλον.

■ Απαραίτητη η συνύπαρξη της διαφορετικής κουλτούρας και των γενεών: Παγκοσμίως, το 50% του εργατικού δυναμικού αυτή τη στιγμή είναι «millennials», η μέση διάρκεια καριέρας είναι τα 50 έτη, ενώ οι άνθρωποι συνεχίζουν να εργάζονται και μετά τη συνταξιοδότηση.

■ Μείωση προσδόκιμου ζωής δεξιοτήτων ενόψει: Ο χρόνος «ζωής» των δεξιοτήτων έχει μειωθεί στα 2,5-5 χρόνια, ενώ αρχικά ήταν 20 χρόνια.

■ Νέες σχέσεις και δυνατότητες εργασίας: Στις ΗΠΑ το 60% των εργοδοτών σχεδιάζουν να προσλάβουν ανεξάρτητους επαγγελματίες παρά εργαζόμενους πλήρους ωραρίου.

■ Νέες ανάγκες και κίνητρα για το εργατικό δυναμικό: Το εργατικό δυναμικό έχει πλέον πιο «ανθρώπινα» παρά οικονομικά κίνητρα εργασίας και δίνει έμφαση στον κοινωνικό

σκοπό και στην κοινή αποστολή.

■ Δείκτες ανεργίας, έλλειψη τεχνικών προσόντων και braindrain: Από τη μία πλευρά η ανεργία στην Ελλάδα, ειδικότερα η νεανική, παραμένει πολύ υψηλή, ενώ από την άλλη οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν επαγγελματίες με κατάλληλες δεξιότητες και τεχνικά προσόντα. Σε έναν κόσμο που αλλάζει ριζικά και συνεχώς λόγω του ψηφιακού μετασχηματισμού αλλά και της ανάγκης για στροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη, όποιος εγκαταλείψει τις προσαρμοστικές αλλαγές απλά θα μείνει πίσω. Αυτό είναι το νέο τοπίο στο οποίο καλούνται να δράσουν οι επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι και η πολιτεία. Επιπλέον, και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, τα επαγγέλματα θα απαιτούν μια βαθύτερη ικανότητα του ατόμου να προσαρμόζεται, να μαθαίνει διαρκώς, να εξελίσσεται αλλά πάνω από όλα να συνδυάζει γνώσεις και επιμέρους δεξιότητες και να εκμεταλλεύεται τις έμφυτες ανθρώπινες ικανότητες που τον διαφοροποιούν από τις μηχανές. Σε αυτό το πλαίσιο η διά βίου μάθηση -το διαρκές reskilling και upskilling αφορά οριζόντια τους πάντες- καθίσταται πιο επιτακτική από ποτέ. Σε αυτό το νέο περιβάλλον, οι σύγχρονες επιχειρήσεις οφείλουν να συνδυάζουν τρία στοιχεία, τεχνολογία, ευελιξία και ανθρωποκεντρικότητα, προκειμένου να μεγιστοποιήσουν την απόδοσή τους και να παράγουν αξία. Η επιτυχής αξιοποίηση της τεχνολογίας προϋποθέτει και αλλαγές στη δομή και στον τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης. Η μετάβαση των επιχειρήσεων στη νέα εποχή, στα νέα μοντέλα λειτουργίας και εργασίας είναι μια κρίσιμη απόφαση και αποτελεί επιλογή στρατηγικού βάθους με στόχο την επιβίωση και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

12

60

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Κ

αθώς η πανδημία θέλουμε να ελπίζουμε ότι πλησιάζει στο τέλος της, πλέον εστιάζουμε στα προβλήματα που θα συνεχίσουν να απασχολούν την ελληνική οικονομία και τις επιχειρήσεις και τα επόμενα χρόνια, ως απότοκο των πληγών από τον Covid-19. Και σε αυτά θα επικεντρώσουμε τις παρεμβάσεις μας στο επόμενο διάστημα. Το πιο άμεσο πρόβλημα, βεβαίως, αφορά τη διαχείριση των επιπτώσεων της πανδημίας και της επακόλουθης ύφεσης. Ακόμη κι αν η αγορά ανοίγει, οι επιχειρήσεις θα χρειαστούν ακόμη αρκετό καιρό για να μαζέψουν τις ζημιές. Γι’ αυτό και θα διεκδικήσουμε τη συνέχιση των μέτρων στήριξης μέχρι να βελτιωθεί ουσιαστικά η κατάσταση. Ενα ακόμη μεγάλο θέμα αφορά το χρέος που συσσωρεύτηκε στη διάρκεια της πανδημίας. Ως επιμελητηριακή κοινότητα διεκδικούμε την περικοπή μέρους αυτού του χρέους, ώστε να μην εξελιχθεί σε «βαρίδι» στην προσπάθεια ανάκαμψης. Τον περασμένο Φεβρουάριο, η ελληνική επιμελητηριακή κοινότητα διατύπωσε εγγράφως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Του και στην Ευρωπαϊκή ΚεΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ντρική Τράπεζα το αίτημα ΜΙΧΑΛΟΥ, για απομείωση του χρέους προέδρου της ΚΕΕ των ευρωπαϊκών επιχειρήκαι του ΕΒΕΑ σεων που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, στο πλαίσιο αντίστοιχης «συγχώρεσης» χρεών των χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πρόκειται για μια κίνηση επιβεβλημένη, με στόχο να μπορέσουν απρόσκοπτα οι κυβερνήσεις να ανακουφίσουν τις επιχειρήσεις –και τις οικονομίες τους– από την πίεση που δημιουργεί η συσσώρευση χρέους. Πριν από λίγες μέρες, ήρθε η επίσημη απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με επιστολή του εκτελεστικού αντιπροέδρου, κ. Βάλντις Ντομπρόφσκις, εκ μέρους της προέδρου κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η Ε.Ε. απέρριψε το ενδεχόμενο αυτό, υπεραμυνόμενη των δράσεών της για την πανδημία και τη στήριξη των επιχειρήσεων. Παράλληλα, θεωρεί ότι η Ελλάδα έχει επωφεληθεί αρκετά από τις δράσεις και τις πολιτικές της Ε.Ε. όχι μόνο την περίοδο της πανδημίας, αλλά ακόμη και τα προηγούμενα μνημονιακά χρόνια. Ωστόσο, εξακολουθεί να αποτελεί αίτημα των ελληνικών και των ευρωπαϊκών επιμελητηρίων, αλλά και του επιχειρηματικού κόσμου, η απομείωση των χρεών των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων από τις εθνικές τους κυβερνήσεις, διαμέσου όμως της συγχώρεσης χρέους των χωρών-μελών της Ε.Ε. Η εμμονή σε μια σκληρή δημοσιονομική πολιτική από μέρους της ηγεσίας της Ε.Ε. στην παρούσα συγκυρία είναι οικονομικά ανόητη και πολιτικά εκρηκτική. Μόνιμο πρόβλημα είναι, επίσης, η συνεχιζόμενη δυσκολία των επιχειρήσεων να χρηματοδοτήσουν τις ανάγκες τους με φτηνό, έστω ανταγωνιστικό, κόστος. Σήμερα ένα ελάχιστο ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων –της τάξης του 10% και στη συντριπτική τους πλειονότητα μεγάλες επιχειρήσεις– έχουν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό. Οι υπόλοιπες και κυρίως οι μικρές επιχειρήσεις παραμένουν εδώ και χρόνια αποκλεισμένες από το σύστημα. Η απάντηση από την πλευρά των τραπεζών είναι ότι ο όγκος των «κόκκινων» δανείων είναι υψηλός, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν νέους κινδύνους με την παροχή νέων χορηγήσεων. Επικαλούνται, επίσης, το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις της χώρας είναι μικρές και όχι αρκετά αξιόχρεες. Πώς θα μπορέσουν όμως να μεγαλώσουν και να δυναμώσουν οι επιχειρήσεις, χωρίς πρόσβαση σε χρηματοδότηση; Αυτός ο φαύλος κύκλος, λοιπόν, δεν μπορεί να συνεχιστεί. Αν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν

Το τέλος της πανδημίας και το στοίχημα για την επόμενη μέρα των επιχειρήσεων μπορούν να δανειστούν, για να επενδύσουν και να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους, δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε ανάκαμψη. Και οι τράπεζες, βεβαίως, χαμένες θα βγουν μακροπρόθεσμα. Γιατί χωρίς την κύρια δραστηριότητά τους, που είναι η χρηματοδότηση της ανάπτυξης, δεν μπορούν να έχουν βιώσιμη κερδοφορία. Ας το καταλάβουν, λοιπόν, ότι είμαστε κρίκοι της ίδιας αλυσίδας. Και σε αυτά πρέπει να προστεθούν οι ασφυκτικές πιέσεις έχουν αρχίσει ήδη να δημιουργούνται στην ελληνική οικονομία λόγω της αλματώδους ανόδου των διεθνών χρηματιστηριακών τιμών πρώτων υλών και τελικών προϊόντων και υπηρεσιών, που σε συνδυασμό με την εξωπραγματική αύξηση της τάξης του 525% των ναυτιλιακών ναύλων για τις μεταφορές κοντέινερ, προκαλούν ανυπέρβλητα προβλήματα στις εξαγωγικές αλλά και τις εισαγωγικές ελληνικές επιχειρήσεις, καταλήγοντας στους καταναλωτές. Είναι αναγκαίο να βρεθεί η χρυσή τομή ώστε η πληθωριστική αυτή περίοδος να αντιμετωπιστεί με περιορισμένη αύξηση επιτοκίων και όχι μόνο στη χώρα μας αλλά σε παγκόσμια κλίμακα και ταυτόχρονα να διερευνηθούν οι δυνατότητες για μια συνετή δημοσιονομική πολιτική αύξησης των εισοδημάτων των καταναλωτών, ώστε να αποτραπεί η αναμενόμενη δραματική μείωση της αγοραστικής κίνησης. Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να λύσει τον γρίφο της στήριξης των επιχειρήσεων, όσο διαρκούν οι πιέσεις αυτές, με ενέσεις ρευστότητας και να συνεχίσει τη στήριξη των εργαζομένων προκειμένου να διασφαλίσει τη συνέχιση της επιχειρηματικής δράσης αλλά και της κοινωνικής συνοχής. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα πρέπει άμεσα

Η κυβέρνηση θα πρέπει να λύσει τον γρίφο της στήριξης των επιχειρήσεων, όσο διαρκούν οι πιέσεις αυτές, με ενέσεις ρευστότητας και να συνεχίσει τη στήριξη των εργαζομένων προκειμένου να διασφαλίσει τη συνέχιση της επιχειρηματικής δράσης αλλά και της κοινωνικής συνοχής

να επανεξετάσουμε και το αναπτυξιακό μείγμα της ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα είναι σήμερα, μαζί με την Κύπρο, οι χώρες της ευρωζώνης που εξαρτώνται περισσότερο από τον τουρισμό. Ο οποίος –για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις– είναι και θα εξακολουθήσει να είναι ένα σπουδαίο αναπτυξιακό κεφάλαιο για τη χώρα. Ενα μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα. Δεν μπορεί όμως να συνεχίσει να αποτελεί «μονοκαλλιέργεια». Πρέπει, λοιπόν, να αξιοποιήσουμε αυτή την περίοδο ως ευκαιρία για να εστιάσουμε στρατηγικά στην ανάπτυξη και στη ενίσχυση νέων, δυναμικών και εξωστρεφών παραγωγικών κλάδων. Επιπλέον, καίριας σημασίας είναι η επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού και η μετάβαση στο νέο μοντέλο βιομηχανικής παραγωγής, γνωστό ως Βιομηχανία 4.0. Με στοχευμένα κίνητρα και εργαλεία για την ενθάρρυνση επενδύσεων σε ψηφιακές τεχνολογίες, λύσεις και εφαρμογές. Επενδύσεων που θα επιτρέψουν τον μετασχηματισμό των ελληνικών μεταποιητικών επιχειρήσεων σε «έξυπνα» εργοστάσια. Τέλος, να υποστηριχτεί η αναβάθμιση της καινοτομίας, με ενίσχυση του τριγώνου της γνώσης, υποστήριξη ικανών ερευνητικών ομάδων σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της χώρας, δημιουργία κόμβων καινοτομίας και παροχή κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων από μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού. Εν ολίγοις, να δημιουργηθεί ένα μοντέλο ανάπτυξης περισσότερο διαφοροποιημένο, βιώσιμο και ανθεκτικό στις εκάστοτε αναταράξεις του διεθνούς περιβάλλοντος. Πρόκειται για μια προσπάθεια, η οποία θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό τη δυνατότητα πραγματικής ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια.

14

62

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Πράσινος και ψηφιακός μετασχηματισμός στο λιανεμπόριο

Σ

την εποχή της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης το λιανεμπόριο οφείλει να επαναπροσδιορίσει τις προτεραιότητες και τους στόχους του. Οι τεχνολογίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης «εισβάλλουν» σε κάθε κρίκο της αλυσίδας από την παραγωγή ώς την πώληση προϊόντων. Παράλληλα, η εντεινόμενη απαίτηση των καταναλωτών για επιχειρηματικές πρακτικές που δεν επιβαρύνουν το περιβάλΤου ΓΙΏΡΓΟΥ λον ταυτίζεΚΑΡΑΝΙΚΑ, ται πλήρως προέδρου της ΕΣΕΕ με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τα κράτη-μέλη. Και οι δύο μετασχηματισμοί επισυμβαίνουν ταυτόχρονα και μεταλλάσσουν τον τρόπο λειτουργίας των εμπορικών επιχειρήσεων σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Η ταχύτητα των αλλαγών είναι τέτοια που σε χρόνο μηδέν αναδεικνύει καινούργιες ιδέες και εμπορικές πρωτοβουλίες σε πρωταγωνιστές του επιχειρείν και το ίδιο γρήγορα μετατρέπει σε ουραγούς του ψηφιακού και πράσινου ανταγωνισμού τις ΜμΕ που δεν βρίσκουν τα εφόδια να αντεπεξέλθουν στις νέου τύπου προκλήσεις. Το χαρακτηριστικό της νέας παγκόσμιας αγοράς που αναδύεται είναι ότι «ξαναγράφονται» οι κανόνες που έως πρόσφατα γνωρίζαμε στο εμπόριο: Ο

χονδρέμπορος μπορεί πλέον να είναι και έμπορος λιανικής. Το φυσικό κατάστημα είναι δυνατόν να συνδυάζεται με το e-shop ή να αποτελούν δύο διαφορετικές επιχειρήσεις. Ενα ηλεκτρονικό κατάστημα δύναται να έχει έδρα στην Ελλάδα αλλά οι προμηθευτές, οι αποθήκες και οι πελάτες του να βρίσκονται στο εξωτερικό. Ενα παπούτσι μπορεί να πωλείται ως υπηρεσία και όχι ως προϊόν, αφού έχεις τη δυνατότητα να το αγοράσεις για να το «φοράς» μόνο ψηφιακά. Μια φωτογραφία που έχει γίνει «share» στα κοινωνικά δίκτυα ή το «viral» βίντεο του καταναλωτή με το προϊόν μπορεί να αποτελέσει για μια επιχείρηση προβολή μεγαλύτερης αξίας από το σύνολο του διαφημιστικού της budget. Ωστόσο, η συνειδητοποίηση των νέων δυνατοτήτων φέρνει τον έμπορο αντιμέτωπο με νέες ανάγκες: από την μεταφορά στο «cloud» των δεδομένων του για να έχουν εξ αποστάσεως πρόσβαση όλοι οι συνεργάτες του, ώς την τροποποίηση των μεθόδων marketing και την υιοθέτηση «πολυκαναλικής» προσέγγισης στις πωλήσεις του. Από τη βελτίωση του συστήματος logistics και της παράδοσης των προϊόντων στο «lastmile» έως την εναρμόνισή του με τις διατάξεις των νόμων περί κυκλικής οικονομίας και περί μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος της επιχείρησής του. Στη χώρα μας, ο εμπορικός κόσμος είναι υπέρμαχος της πράσινης μετάβασης του παραγωγικού μοντέλου, παρότι υπολογίζεται πως μονάχα το 5% των αποβλήτων της Ε.Ε. προέρχεται από το λιανικό ή το χονδρικό εμπόριο. Το ποσοστό είναι χαμηλό αλλά η ενδιάμεση θέση του εμπορίου μεταξύ

Η σωστή διαχείριση και διάχυση στην πραγματική οικονομία των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και των κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ 20212027 θα αποτελέσουν καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία της διπλής μετάβασης της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Ιδιαίτερα θα πρέπει να προσεχθούν οι κλάδοι και οι ΜμΕ που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία, ώστε να μην ανοίξει περισσότερο η «ψαλίδα» που τις χωρίζει από τις μεγάλες πολυεθνικές και τα λίγα ισχυρά brands του εγχώριου λιανεμπορίου

παραγωγού και καταναλωτή είναι κρίσιμη για την επιτυχία της πράσινης μετάβασης. Επίσης, το «δικαίωμα του καταναλωτή στην επισκευή», όπως αυτό αποτυπώθηκε σε σχετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και αποσκοπεί στην επαύξηση της βιωσιμότητας των ηλεκτρονικών προϊόντων, είναι μια εξέλιξη που θα επηρεάσει το λιανικό εμπόριο. Αναμφίβολα, η προσαρμογή των ελληνικών επιχειρήσεων στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι κρίσιμη για την επίτευξη ενός βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης. Η σωστή διαχείριση και διάχυση στην πραγματική οικονομία των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και των κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 θα αποτελέσουν καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία της διπλής μετάβασης της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Εδώ, ισχύει απόλυτα πως η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Το μεγάλο στοίχημα σήμερα είναι να δοθούν σε όλες τις επιχειρήσεις τα γνωστικά εφόδια και τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να δηλώσουν παρούσες στο ξεκίνημα της νέας εθνικής προσπάθειας. Ιδιαίτερα θα πρέπει να προσεχθούν οι κλάδοι και οι ΜμΕ που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία, ώστε να μην ανοίξει περισσότερο η «ψαλίδα» που τις χωρίζει από τις μεγάλες πολυεθνικές και τα λίγα ισχυρά brands του εγχώριου λιανεμπορίου. Είναι ενθαρρυντικό πως οι δράσεις ΜμΕ διατρέχουν όλους τους τομείς παρέμβασης του Ταμείου Ανάκαμψης, με πέντε από τους άξονες να είναι στενά συνδεδεμένοι με τη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότη-

τα. Κάποιες από αυτές, όπως η συγκρότηση της νομικής μορφής των Αστικών Επιχειρηματικών Συμπράξεων, θεωρούνται εμβληματικές για την προώθηση της συνεργασίας των μικρών και micro επιχειρήσεων, ενώ άλλες είναι κρίσιμες για τον μετασχηματισμό και την αναβάθμιση του οικοσυστήματος επιχειρηματικότητας. Αρκετές από τις υπόλοιπες δράσεις, όπως ο «Ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων» (ύψους 375 εκατ. ευρώ), το «Eξοικονoμώ επιχειρώντας» (ύψους 450 εκατ. ευρώ) αλλά και οι μεταρρυθμίσεις τόσο για την καταπολέμηση του παραεμπορίου όσο και για την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους είχαν προταθεί από την ΕΣΕΕ κατά τη φάση της διαβούλευσης του Εθνικού Σχεδίου και αναμένεται να είναι υποστηρικτικές για την ελληνική μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα. Τέλος, μια σημαντική παράμετρος του πράσινου και του ψηφιακού μετασχηματισμού είναι και η μετάβαση προς τη λογική μιας βιώσιμη αστικής κινητικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, η υλοποίηση της δράσης των Ανοιχτών Κέντρων Εμπορίου (OpenMalls), πέρα από την αναζωογόνηση των τοπικών αγορών, μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις εξασφαλίζοντας ικανοποιητική πρόσβαση τόσο στους καταναλωτές όσο και στους εργαζόμενους. Επιπλέον, μπορεί να συνδυαστεί με τα projects των «έξυπνων πόλεων» που προχωρούν σε ολοένα και περισσότερους δήμους, επιταχύνοντας την ψηφιοποίηση των εμπορικών επιχειρήσεων σε αυτές τις περιοχές.

16

64

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

ΜΙΚΡΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Η κατάσταση και οι προοπτικές τους κατά την επανεκκίνηση της οικονομίας

Η

ωμένο. Αυτό καθιστά πανδημικ ή κρίση αποτις επιχειρήσεις αυτές τελεί αναμιδιαίτερα ευάλωτες ως φίβολα μία προς τη βιωσιμότητά από τις μετους σε μια ενδεχόμεγαλύτερες δοκιμασίες νη αρνητική μεταβοπου έχουμε κληθεί να λή των οικονομικών αντιμετωπίσουμε σε συνθηκών, που με την παγκόσμιο επίπεδο. αβεβαιότητα που κυριΣτην ελληνική οικο- Του ΓΙΏΡΓΟΥ αρχεί στο υγειονονομία η υγειονομική ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, μικό πεδίο δεν κρίση εκδηλώθηκε με επιστημονικού μπορεί να στελέχους τη μορφή της βαθιάς αποκ λειτου ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ και απότομης ύφεσης, σ τεί. Ως σε μια περίοδο που η εκ τούτου, οικονομία ακόμα ανέκαμπτε από καθίσταται αναγκαίο την προηγούμενη δεκαετή χρηματα μέτρα που λαμβάτοπιστωτική κρίση. Πολύ γρήγορα νονται για τη στήριξη και παρά τα μέτρα που έλαβε η της ρευστότητας των κυβέρνηση για τη στήριξη της οιεπιχειρήσεων κατά κονομίας και της απασχόλησης, η της επανεκκίνηση πλειονότητα των μικρών και πολύ της οικονομίας να διμικρών επιχειρήσεων βρέθηκε σε ευρυνθούν, ενώ αποιδιαίτερα δυσχερή θέση. τελεί ακόμα ζητούμενο η Ολοι οι βασικοί οικονομικοί δείυιοθέτηση ρυθμίσεων ρεαλικτες των ερευνών του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ στικής διευθέτησης των υποχρεπου προσδιορίζουν την κατάσταση ώσεων που δημιουργήθηκαν κατά των μικρών και πολύ μικρών επιχειτη διάρκεια της πανδημίας. ρήσεων κατέγραψαν σοβαρή μείωΠλέον αυτών, οι επιπτώσεις της ση, καταδεικνύοντας πως μέσα σε πανδημίας δεν περιορίζονται μόνο ελάχιστο χρονικό διάστημα η καστο αμιγώς οικονομικό πεδίο. Μετάστασή τους επιδεινώθηκε δραταξύ άλλων, η πανδημική κρίση ματικά, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα έχει μεταβάλει τις καταναλωτικές και τη βιωσιμότητά τους. Ο κύκλος συμπεριφορές, τη δομή της αγοεργασιών για 7 στις 10 μικρές και ράς εργασίας με την εκτεταμένη πολύ μικρές επιχειρήσεις μειώθηχρήση της τηλεργασίας, ενώ λεικε μεσοσταθμικά κατά 47%, ενώ η τουργεί και ως «ψηφιακός επιταραγδαία μείωση της οικονομικής χυντής». Από τη σκοπιά, μάλιστα, δραστηριότητας αποτυπώθηκε των μικρών και πολύ μικρών επικαι στην αδυναμία καταβολής των χειρήσεων ο λεγόμενος ψηφιακός υποχρεώσεών τους, τόσο προς τον μετασχηματισμός φαίνεται πως δημόσιο όσο και προς τον ιδιωτικό άλλαξε χαρακτήρα κατά τη διάρτομέα. κεια της πανδημίας. Δεν αποτελεί Σχεδόν 1 στις 2 επιχειρήσεις απλά μια διαδικασία ενίσχυσης της έχει τουλάχιστον 1 ληξιπρόθεσμη ανταγωνιστικότητάς τους, αλλά οφειλή, ενώ 1 στις 5 επιχειρήσεις βασική προϋπόθεση για την επιβίπαρουσιάζει πολλαπλές ληξιπρόωσή τους, μέσα σε ένα οικονομικό θεσμες οφειλές. Επιπλέον, τα ίδια περιβάλλον που οι τεχνολογικές κεφάλαια που διέθεταν, κυρίως εξελίξεις μεταβάλλονται με γεωγια επενδύσεις μικρής κλίμακας, μετρική πρόοδο ψηφιοποιώντας σε μεγάλο βαθμό αναλώθηκαν για όλο και μεγαλύτερο μέρος των την απορρόφηση των επιπτώσεων οικονομικών και κοινωνικών της πανδημίας. Είναι χαρακτηριστιδραστηριοτήτων. κό πως μέσα σε μόλις ένα εξάμηνο Υπό αυτό το πρίσμα οι (Ιούλιος 2020 – Ιανουάριος 2021) ανάγκες, οι δυνααυξήθηκαν εκθετικά οι μικρές και τότητες και ο πολύ μικρές επιχειρήσεις με μηβαθμός προδενικά ταμειακά διαθέσιμα (από σαρμογής 14,8% σε 24,7%). Από τα παραπάνω, και καθώς διανύουμε μια περίοδο επαναφοράς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής σε συνθήκες σχετικής κανονικότητας, φαίνεται πως περίπου το 25% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων έχει κληθεί να δραστηριοποιηθεί έχοντας μηδενική ρευστότητα και όντας υπερχρε-

των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων στο ραγδαία εξελισσόμενο ψηφιακό περιβάλλον θα πρέπει να τύχει καλύτερης προσοχής και μέριμνας από τη μεριά της κυβέρνησης, ιδιαίτερα μάλιστα όταν είναι γνωστό πως οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις αποτελούν το 99,6% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα και προσφέρουν το 80% των θέσεων απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα. Από τις έρευνες που έχουμε διεξαγάγει στο ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ προκύπτει ό τ ι μό λ ι ς το 5,5% των ΜμΕ προ χώρησαν σε κάποιου είδους ψηφιακού μετασχηματισμού κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το 45% που έχουν ενσωματώσει νέες τεχ νολογίες

Η κυβέρνηση πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια για να κατανοήσει τα προβλήματα και τις ανάγκες των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων και να τις εντάξει στο κάδρο της αναπτυξιακής της στρατηγικής, χωρίς να υποβαθμίζει την κρίσιμη συμβολή τους στην απασχόληση και την κοινωνική συνοχή

στη δραστηριότητά τους, το έκαναν πριν από την πανδημία. Αυτό σημαίνει ότι για τις μισές μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις το ψηφιακό χάσμα όχι μόνο παραμένει αλλά διευρύνεται, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους. Διαχρονικά έχουμε τονίσει πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων αυτών δεν αποτελεί μια αυτόματη και ομοιόμορφη διαδικασία. Απαιτεί επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και ανθρώπινο δυναμικό που προϋποθέτει την πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Για την κυβέρνηση ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας αποτελεί στρατηγική επιλογή. Ωστόσο, οι σχετικοί πόροι που προβλέπονται στο Ταμείο Ανάκαμψης προϋποθέτουν τον τραπεζικό δανεισμό. Ουσιαστικά, δηλαδή, αποκλείουν τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, καθώς είναι γνωστό από τις έρευνες του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ πως διαχρονικά μόλις το 4% των επιχειρήσεων αυτών έχει πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότησή. Επιπλέον, από τις έρευνες του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ έχει προκύψει πως το 85% των ΜμΕ που έχουν ενσωματώσει νέες τεχνολογίες στη δραστηριότητά τους έχουν χρηματοδοτήσει αυτή την επένδυση με ίδια κεφάλαια. Κατά συνέπεια, οι χρηματοδοτήσεις που προβλέπονται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης φαίνεται πως δεν περιλαμβάνουν ούτε την ψηφιακή προσαρμογή ούτε όμως και την ψηφιακή αναβάθμιση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Υπό αυτούς τους όρους το ψηφιακό χάσμα μεταξύ ενός μικρού αριθμού επιχειρήσεων και της συντριπτικής πλειονότητας των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων θα διευρυνθεί περαιτέρω, οξύνοντας τις ανισότητες και δημιουργώντας προϋποθέσεις για ενδεχόμενη ευρεία συρρίκνωση του αριθμού των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Η κυβέρνηση πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια για να κατανοήσει τα προβλήματα και τις ανάγκες των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων και να τις εντάξει στο κάδρο της αναπτυξιακής της στρατηγικής, χωρίς να υποβαθμίζει την κρίσιμη συμβολή τους στην απασχόληση και την κοινωνική συνοχή.

Επιχειρήσεις

|

65

3-4 Ιουλίου 2021

17

Σ

ε εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση βρίσκονται οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις μετά τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων, σύμφωνα με έκτακτη έκθεση του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ. Σύμφωνα με αυτή, τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα από την κυβέρνηση για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων φαίνεται πως δεν επαρκούν για να καλύψουν την πλειονότητα των επιχειρήσεων, οι οποίες παλεύουν για την επιβίωσή τους μέσα σε συνθήκες εξαιρετικά μειωμένης ζήτησης. Υπενθυμίζεται ότι η εν λόγω έρευνα αποτελεί μέρος των ερευνών που διεξάγει το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ σε συνεργασία με την εταιρεία MARC για τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Οπως τονίζεται, οι τζίροι έχουν μειωθεί δραματικά και μία στις τρεις επιχειρήσεις δεν κρύβει ότι σκέφτεται το ενδεχόμενο να βάλει λουκέτο. Επίσης το ζήτημα της ρευστότητας των επιχειρήσεων, που είχε επισημανθεί ήδη στην έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ η οποία δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2020 ως το σημαντικότερο πρόβλημα που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις, είναι πλέον εμφανές ότι απασχολεί δεόντως τις επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι «παρά τα μέτρα που έχει λάβει μέχρι σήμερα η κυβέρνηση για την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας και τον περιορισμό των επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης, έχει αρχίσει να προδιαγράφεται και κυρίως να γίνεται αποδεκτό ότι η ελληνική οικονομία δεν θα αποφύγει τη βαθιά ύφεση. Τα στοιχεία που προκύπτουν από την παρούσα έρευνα επιβεβαιώνουν την εκτίμηση αυτή». Παράλληλα οι συντάκτες της έκθεσης εκφράζουν την εκτίμηση ότι «τα μέτρα και οι μέχρι σήμερα πολιτικές της κυβέρνησης που αποσκοπούν στην ανάσχεση των δυσμενέστερων των επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης δεν είναι επαρκώς προσαρμοσμένα στον χαρακτήρα και το περιεχόμενο της κρίσης, αλλά ούτε και στα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας που στην συντριπτική της πλειοψηφία αποτελείται από μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Επιπλέον το εύρος των μέτρων δεν επαρκεί για να καλύψει τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος του κοινωνικού συνόλου που πλήττεται δυσανάλογα από τις οικονομικές επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης. Η εκτίμηση ότι η ύφεση, αν και βαθιά, θα είναι βραχύβια και κατ’ επέκταση σε λίγους μήνες η οικονομία θα επανακάμψει «πιάνοντας το νήμα από εκεί που το άφησε», πιθανότατα δεν θα επιβεβαιωθεί εάν οδηγηθούμε σε κατακρήμνιση της οικονομικής δραστηριότητας και εκτίναξη της ανεργίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση την έκθεση κυριότερα ευρήματα που αποτυπώνουν τη δυσμενή αυτή κατάσταση για τις ΜμΕ είναι τα εξής: ■ 8 στις 10 επιχειρήσεις (81,7%) δήλωσαν πως ο τζίρος τους ήταν μειωμένος το προηγούμενο διάστημα (μήνα) σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό. Με βάση τα στοιχεία της έρευνας ο μέσος όρος μείωσης του τζίρου είναι 46%.

■ 2 στις 10 επιχειρήσεις (21,1%) δήλωσαν πως είναι πολύ πιθανό το προσωπικό τους να μειωθεί το επόμενο εξάμηνο, ενώ μόλις το 5% δήλωσε πως θα προχωρήσει σε προ-

«Καμπανάκι» ΓΣΕΒΕΕ για μέτρα επαρκώς προσαρμοσμένα στις ΜμΕ Τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα από την κυβέρνηση για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων φαίνεται πως δεν επαρκούν για να καλύψουν την πλειονότητα των επιχειρήσεων, οι οποίες παλεύουν για την επιβίωσή τους μέσα σε συνθήκες εξαιρετικά μειωμένης ζήτησης

σλήψεις. Εκτιμάται, με βάση τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί σήμερα, πως μέχρι το τέλους του έτους κινδυνεύουν να χαθούν περίπου 190.000 θέσεις εργασίας.

■ 1 στις 3 (33,9%) επιχειρήσεις εκφράζουν τον φόβο για ενδεχόμενη διακοπή της δραστηριότητάς τους το επόμενο διάστημα.

■ Σχεδόν 4 στις 10 επιχειρήσεις (37,2%) δήλωσαν ότι το επόμενο διάστημα δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις ■ 1 στις 3 επιχειρήσεις (33,4%) δήλωσε ότι το επόμενο διάστημα δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις ασφαλιστικές της υποχρεώσεις.

■ Σχεδόν 6 στις 10 (55,1%) επιχειρήσεις είναι λίγο ή καθόλου ικανοποιημένες με τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση για τη στήριξη των επιχειρήσεων. «Σε περιόδους κρίσης ο ρόλος του κράτους αναδεικνύεται ως αναγκαίος αλλά και

αποφασιστικός καθώς ο ιδιωτικός τομέας αντιμετωπίζει τα δικά του αδιέξοδα. Αυτό φάνηκε και στην αντιμετώπιση της πανδημίας με την ανάδειξη του πολύτιμου ρόλου που διαδραμάτισε το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Το ίδιο πρέπει να συμβεί και στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Ο ρόλος του κράτους σε τέτοιες συγκυρίες δεν είναι να εκχωρεί ή, στην καλύτερη περίπτωση, να αναμένει πρωτοβουλίες από τον ιδιωτικό τομέα. Ο ρόλος του είναι, μάλλον, να αναλάβει εκείνες τις δράσεις που δεν είναι σε θέση να αναλάβει ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας» τονίζουν οι συντάκτες της έκθεσης, που συμπληρώνουν με νόημα: «Σε αυτή την κατεύθυνση χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα αρραγές μέτωπο ώστε να προωθηθούν οι αναγκαίες πολιτικές τόσο στο εσωτερικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και για να το πετύχουμε αυτό θα πρέπει όλοι μας να «σκεφτούμε έξω απ’ το προσωπικό και ιδεολογικό μας κουτί»».

18

66

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Αναπτυξιακό μοντέλο χωρίς στήριξη στις ΜμΕ δεν μπορεί να υπάρξει

Τ

ο τελευταίο διάστημα, όσοι ασχολούμαστε με τα προβλήματα της πραγματικής οικονομίας, είμαστε μάρτυρες μίας διφορούμενης εικόνας. Από τη μία πλευρά έχουμε τον καθημερινό αγώνα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ) για επαγγελματική επιβίωση και μάλιστα υπό εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες και από την άλλη ακούμε τις αισιόδοξες προβλέψεις κυβερνητικών στελεχών για το μέλλον, που εστιάζουν κυρίως στην αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Καταλαβαίνουμε την ανάγκη να τονωθεί η ψυχολογία της αγοράς και την πρόθεση της κυβέρνησης να δίνεται έμφαση στις «καλές» ειδήσεις, όμως δεν μπορεί να παραγνωρίζεται η πραγματικότητα. Και αυτή λέει ότι για ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ΜμΕ η κατάσταση είναι οριακή. Τόσο Του ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΟΣΙΟΥ, πολύ μάλιστα, που κανείς δεν μπορεί να προέδρου του εγγυηθεί ότι θα συνεΕπαγγελματικού χίσουν τη λειτουργία Επιμελητηρίου Αθηνών τους και μετά το φθινόπωρο. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Η ελληνική οικονομία βιώνει μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις της. Ούτε η εποχή των μνημονίων δεν μπορεί να συγκριθεί με την ύφεση που έφερε η πανδημία. Το ότι ίσως δεν έχει γίνει ακόμα ορατή από όλους δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Μικρομεσαίοι που έκλεισαν για μήνες τις επιχειρήσεις τους προσπαθούν τώρα να κερδίσουν ένα μερίδιο αγοράς που θα τους επιτρέψει να ανταποκριθούν στις αυξημένες υποχρεώσεις τους. Και μία τέτοια προσπάθεια μόνο εύκολη δεν είναι, εξαιτίας των συσσωρευμένων οφειλών, της ελάχιστης καταναλωτικής κίνησης και της έλλειψης των αναγκαίων κεφαλαίων που θα τους βοηθούσε στο restart των τελευταίων μηνών. Ο μεγαλύτερος φόβος αυτών των ανθρώπων, όπως εκφράστηκε και σε σχετικές έρευνες του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, είναι ότι υπό τις παρούσες συνθήκες δεν βλέπουν φως στην άκρη του τούνελ, με το «λουκέτο» να είναι μία υπαρκτή πιθανότητα. Για να μη γίνει όμως βεβαιότητα, χρειάζεται η Πολιτεία να σταθεί δίπλα σε όσους έχουν πληγεί βαρύτατα από την πανδημία και να τους δώσει τα εφόδια εκείνα που θα τους βοηθήσουν να ορθοποδήσουν. Γιατί αν το αύριο είναι ζοφερό για ΜμΕ και επαγγελματίες, το αρνητικό αποτύπωμα στην κοινωνία θα είναι τεράστιο. Αρκεί να σκεφθεί κανείς το τσουνάμι των ανέργων που θα ακολουθήσει, αν αρχίσουν να κλείνουν επιχειρήσεις. Για να υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της έκτακτης κατάστασης χρειάζεται η λήψη έκτακτων μέτρων. Με πρώτο απ’ όλα, τη διαγραφή μέρους των οφειλών όσων υπέστησαν μεγάλες ζημιές κατά το

διάστημα της εφαρμογής των μέτρων προστασίας από τον κορονοϊό και της αποπληρωμής του υπολοίπου σε πολλές δόσεις. Θα το λέμε συνεχώς. Οταν κάποιος έκλεισε το μαγαζί του για μήνες, δεν είναι σήμερα σε θέση να αποπληρώσει Εφορία, Ταμεία, τράπεζες, προμηθευτές. Θα πρέπει να αφεθεί στην τύχη του αυτός ο άνθρωπος; Οχι βέβαια. Είναι επιτακτική η ανάγκη λοιπόν να βρεθεί μία λύση στο θέμα της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους. Και μάλιστα αποτελεί αίτημα των μικρομεσαίων και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Η κυβέρνηση δεν πρέπει να κλείσει τα μάτια στη σκληρή πραγματικότητα και οφείλει να δει ρεαλιστικά το αίτημα του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Μπορεί να έφερε ρύθμιση με εκατοντάδες δόσεις, όμως αν δεν συνδυαστεί με «κούρεμα», τότε δεν θα έχει καμία επιτυχία ο κυβερνητικός σχεδιασμός. Ελπίζω να γίνει έστω και τώρα αντιληπτό ότι η διαγραφή μέρους του χρέους αποτελεί μονόδρομο. Στο κάτω-κάτω δεν ευθύνονται οι μικρομεσαίοι που παρέμειναν κλειστοί τόσους μήνες. Υπάκουσαν σε μία κυβερνητική εντολή. Κανένας σώφρων επιχειρηματίας δεν θέλει η επιχείρησή του να βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Ενα άλλο άμεσο μέτρο που μπορεί να στηρίξει έναν σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων –κυρίως του λιανεμπορίου- είναι η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης. Να στηριχτούν δηλαδή οι πληττόμενες επιχειρήσεις με προγράμματα αντίστοιχα της εστίασης και του τουρισμού. Χωρίς ρευστότητα, η επανεκκίνηση της όποιας δραστηριότητας αποκτά μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας. Πρέπει να σημειωθεί ότι ακόμα δεν έχουν ανοί-

ξει όλες οι επιχειρήσεις επειδή ακριβώς δεν έχουν τα αναγκαία κεφάλαια. Το μεγάλο στοίχημα όμως είναι το Ταμείο Ανάκαμψης και η ενίσχυση που μπορεί να προσφέρει συνολικά στο επιχειρείν. Για να είμαστε ειλικρινείς, δεν φαίνεται η πρόθεση της κυβέρνησης να στηρίξει τις ΜμΕ και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Υπάρχουν κάποιες γενικές αναφορές για δράσεις που θα τονώσουν την επιχειρηματικότητα, όμως δεν έχει γίνει γνωστό ακόμα πώς και σε ποιους θα κατευθυνθούν τα κονδύλια αυτά. Θεωρώ αναγκαίο να ξεκινήσει ένας διάλογος στον οποίο θα συμμετέχουν κόμματα,

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις αποτελούν το 99,2% των επιχειρήσεων της χώρας. Αν δεν υπάρξει μέριμνα γι’ αυτές, κανένα σχέδιο ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί να λειτουργήσει. Η κυβέρνηση οφείλει να σταθεί συνεπής στις εξαγγελίες της και να αποδείξει με έργα ότι επενδύει στην πρόοδο των ΜμΕ

φορείς, κοινωνικοί εταίροι, ώστε να συμφωνηθεί ένα πραγματικά αναπτυξιακό σχέδιο. Χρειάζεται δηλαδή ένας επανασχεδιασμός από την κυβέρνηση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ΜμΕ αποτελούν το 99,2% των επιχειρήσεων της χώρας. Αν δεν υπάρξει μέριμνα γι’ αυτές, κανένα σχέδιο ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί να λειτουργήσει. Η κυβέρνηση οφείλει να σταθεί συνεπής στις εξαγγελίες της και να αποδείξει με έργα ότι επενδύει στην πρόοδο των ΜμΕ. Αυτή η ευκαιρία, που προσφέρεται στη χώρα μέσω των κονδυλίων της Ε.Ε., δεν πρέπει να χαθεί. Τώρα είναι η στιγμή που μπορούμε να κάνουμε το βήμα που θα μας οδηγήσει στην «επόμενη μέρα», με αιχμή του δόρατος τις ΜμΕ. Εμείς ως Επιμελητήριο θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τη βελτίωση του επιχειρείν, έχοντας ένα διττό στόχο. Πρώτον, την όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη στήριξη των ΜμΕ αυτή την κρίσιμη περίοδο ώστε να παραμείνουν σε λειτουργία και, δεύτερον, την περαιτέρω ενίσχυσή τους για το πέρασμά τους στη νέα ψηφιακή εποχή, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητά τους. Ηδη παρέχουμε στα μέλη μας δωρεάν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν το δικό τους e-shop και site, ενώ εκπονούμε και εκπαιδευτικά προγράμματα ώστε να αποκτήσουν τις απαιτούμενες γνώσεις στη χρήση της τεχνολογίας. Οι προσπάθειές μας δεν σταματούν εδώ. Γνωρίζουμε καλά ότι μόνο μέσα από την επιτυχημένη πορεία επιχειρήσεων και επαγγελματιών μπορούμε να προσδοκούμε καλύτερες μέρες για την οικονομία και τη χώρα.

Επιχειρήσεις

|

3-4 Ιουλίου 2021

19

MYTILINEOS

Οι «μοχλοί» για τον διπλασιασμό της κερδοφορίας τα επόμενα δύο χρόνια

Τ

ο μοντέλο ανάπτυξης για την επόμενη περίοδο μιας κορυφαίας ενεργειακής και βιομηχανικής εταιρείας παρουσίασε στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της MΥΤΙLINEOS, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός της κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος. Ουσιαστικά τα όσα ανέφερε τόσο για τη μέχρι τώρα πορεία όσο και για τη μετέπειτα αποτελούν ένα «εγχειρίδιο» για το πώς μια εταιρεία, εν μέσω μιας δύσκολης συγκυρίας μετά από μια δεκαετή κρίση που ταλάνισε τη χώρα αλλά και την πανδημία, διαχειρίζεται τις προκλήσεις της εποχής αλλά και τον σκληρό διεθνή ανταγωνισμό. Ετσι μέσα από μια σειρά κινήσεις, τα επόμενα χρόνια -ιδίως μετά το 2022- θα είναι έτη διπλασιασμού των μεγεθών της MYTILINEOS, σύμφωνα με όσα ανέφερε κατά τη διάρκεια της τελευταίας Γενικής Συνέλευσης ο κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος. Συγκεκριμένα, όπως τόνισε ο κ Μυτιληναίος, το 2022 θα διπλασιαστεί η κερδοφορία της εταιρείας, ενώ το 2021 θα είναι μια αρκετά καλύτερη χρονιά σε σχέση με το 2020, με τις συγκεκριμένες εκτιμήσεις να δίνουν μια σημαντική ένεση αισιοδοξίας στην αγορά. Παράλληλα ο ίδιος τόνισε ότι η πορεία της εταιρείας με κερδοφορία καταγράφεται ως ιδιαίτερης σημασίας, καθώς είναι από τις μοναδικές περιπτώσεις διεθνώς

εταιρειών που διασφαλίζουν κέρδη εν μέσω μεγάλων επενδυτικών προγραμμάτων. Οι προοπτικές της εταιρείας, όπως αναφέρουν αναλυτές, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία καθώς ο συνδυασμός των επενδυτικών κινήσεων της ελληνικής πολυεθνικής, που ξεπερνά τα 600 εκατ. ευρώ το 2021, η καινοτόμος προσέγγιση, η αύξηση του μεριδίου αγοράς και η παρακολούθηση του κόστους παραγωγής αναμένεται να δώσουν ώθηση στα μεγέθη της MYTILINEOS.

Η συμφωνία με τη ΔΕΗ Σημαντική εξέλιξη για την εταιρεία είναι η συμφωνία μεταξύ της MYTILINEOS και της ΔΕΗ, την οποία ανακοίνωσε ο Ευάγγελος Μυτιληναίος στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της εταιρείας, καθώς ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις για το τιμολόγιο ρεύματος του εργοστασίου του Αλουμινίου της Ελλάδος. Η συμφωνία θα διαρκέσει μέχρι το 2023 ολοκληρώνοντας τη σχεδόν 60χρονη συνεργασία των δύο εταιρειών με το εργοστάσιο του Αλουμινίου της Ελλάδος να περνά σε μια νέα εποχή, καθώς θα είναι πλήρως ανεξάρτητο αναφορικά με την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι ΑΠΕ Αλλη μια σημαντική κίνηση της MYTILINEOS είναι η ανάπτυξή της με ιδιαιτέρο δυναμισμό στο πεδίο των ΑΠΕ. Σύμφωνα με τα στοι-

χεία που ανέλυσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, προωθείται τόσο η ταχεία και στρατηγική ανάπτυξη των έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα, αλλά και η επέκταση σε αντίστοιχα έργα του εξωτερικού. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε, από τα 1.480 MW της Εγνατίας, τα 572 -όπως προέκυψε και από τον τελευταίο διαγωνισμό της ΡΑΕ- θα ξεκινήσουν να κατασκευάζονται το καλοκαίρι. Παράλληλα 300 MW είναι είτε σε φάση λειτουργίας και κατασκευής, είτε έχουν προγραμματιστεί να κατασκευαστούν, ενώ αναμένεται η τελική επενδυτική απόφαση έως το τέλος του έτους για 100 ΜW. Παράλληλα η ΜΥΤΙLINEOS, έχοντας το βλέμμα στραμμένο στην αποθήκευση ενέργειας, αναμένει την οριστικοποίηση του

σχετικού θεσμικού πλαισίου το φθινόπωρο, ώστε να καθορίσει τα επόμενα βήματα έχοντας υποβάλει αιτήσεις άδειας παραγωγής για 25 έργα.

Εξωστρέφεια Στο εξωτερικό η δυναμική της MYTILINEOS ολοένα και ισχυροποιείται. Στην παρούσα φάση η εταιρεία διαθέτει 1.739 MW συνολικά. Συγκεκριμένα, 507 MW βρίσκονται υπό κατασκευή, εκ των οποίων τα 120 MW παραδίδονται στην Αυστραλία, στο portfolio που ήδη βρίσκεται σε λειτουργία και μάλιστα άμεσα. Επίσης 444 MW είναι έτοιμα προς κατασκευή και 788 MW θα αρχίσουν στις αρχές του 2022, από 362 ΜW. Αξιοσημείωτο είναι πως 4.000 MW βρίσκονται σε διάφορα στάδια αδειοδότησης.

Η αγορά ρεύματος Επίσης η εισηγμένη σχεδιάζει μια έντονη δραστηριοποίηση στην αγορά προμήθειας ρεύματος σε μεγάλους καταναλωτές μέσω διμερών συμβολαίων, τα γνωστά ως PPAs. Ετσι, αναφορικά με τα PPAs o κ. Μυτιληναίος σημείωσε πως η εταιρεία θα παίξει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της εν λόγω αγοράς όντας ήδη σε φάση διαπραγματεύσεων με αρκετούς ενδιαφερόμενους για νέα συμβόλαια PPAs.

H συμφωνία-μαμούθ ΜΥΤΙLINEOS-GLENCORE Παράλληλα το επόμενο διάστημα ο Τομέας Μεταλλουργίας της εταιρείας αναμένεται να πρωταγωνιστήσει. Μάλιστα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ανακοίνωσε τη συμφωνία μεταξύ της MYTILINEOS και του μεταλλουργικού κολοσσού GLENCORE, που μετά την ολοκλήρωση μερικών νομικών λεπτομερειών θα ανακοινωθεί και επίσημα το επόμενο διάστημα. Οπως ανέφερε, αποφασίστηκε μεταξύ των δύο εταιρειών μια νέα δεκαετής συμφωνία για την πώληση αλουμίνας και αλουμινίου, που σταθεροποιεί την τιμή της αλουμίνας για 4 χρόνια σε επίπεδα που δεν είναι υποτιμημένα σε σχέση με τις τρέχουσες τιμές. Η συμφωνία-μαμούθ αναμένεται να ξεπεράσει το 1,5 δισ. δολάρια με τον κ. Μυτιληναίο να κάνει λόγο για μια «εξαιρετική συμφωνία».

20

68

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Η ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις

Ε

ίναι γεγονός ότι το Ταμείο Ανάκαμψης προσφέρει στις ελληνικές Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, που έχουν δεχτεί ισχυρό πλήγμα από την πανδημία και τη βαθιά ελληνική κρίση, μια μοναδική ευκαιρία να καλύψουν το κενό ανταγωνιστικότητας που εμφανίζουν έναντι μεγαλύτερων επιχειρήσεων και να συμβαδίσουν με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Το Ταμείο Ανάκαμψης πρέπει να δώσει σε αυτή τη φάση έμφαση στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και πιο συγκεκριμένα στους τομείς που αφορούν το τρίπτυχο Εξωστρέφεια-Ψηφιοποίηση-Καινοτομία. Ειδι κότε ρ α, οι ελληνικές ΜμΕ μπορούν και πρέπει να ωφεληθούν από την πρόσβαση σε ευνοϊκή δανειοδότηση και επιδοτήσεις, με το Του ΠΑΥΛΟΥ μεγαλύτερο μέρος ΡΑΒΑΝΗ, προέδρου των επιδοτήσεων του Βιοτεχνικού να δρα ενισχυτικά Επιμελητηρίου στο περιβάλλον που της Αθήνας λειτουργούν οι ΜμΕ. Μέσω των πόρων θα πρέπει να προωθηθούν επενδύσεις στους παραπάνω 3 κρίσιμους στρατηγικούς τομείς, ενώ ειδική έμφαση πρέπει να δοθεί στην αύξηση ανταγωνιστικότητας επιλεγμένων κλάδων, κυρίως της μεταποίησης και δραστηριοτήτων (πράσινη ανάπτυξη). Παράλληλα, οι ΜμΕ πρέπει να ενισχυθούν και από προωθούμενα φορολογικά και λοιπά κίνητρα για μεγέθυνση επιχειρήσεων (μέσω οργανικής ανάπτυξης, συγχωνεύσεων και συνεργατικών σχημάτων για την αξιοποίηση οικονομιών κλίμακας). Η αναπτυξιακή στήριξη των ελληνικών ΜμΕ, εκτός από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, θα πρέπει να ενισχυθεί και από τα διαχρονικά διαθέσιμα προγράμματα του ΕΣΠΑ, τα οποία ουσιαστικά σχεδόν διπλασιάζουν τους συνολικούς ευρωπαϊκούς πόρους για την επόμενη πενταετία. Την ίδια στιγμή τα καλά νέα από την πρόοδο των εμβολιασμών και τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα από την 1η Ιου-

λίου πρέπει να κινητοποιήσουν άμεσα και ματιών είναι κοντά στην αποχώρηση, όμως δραστικά όλους τους εμπλεκόμενους με το μόνο 2 στους 3 από αυτούς έχουν σχέδια διεπιχειρείν, προκειμένου η υγειονομική παναδοχής. δημία να μη μετεξελιχθεί σε επιχειρηματιΣε αυτά το κομβικά ζητήματα, εμείς στο κή. Σε αυτή την προσπάθεια, η πρόσφατη σε ΒΕΑ εκτιμούμε ότι σε συνδυασμό με το Ταηλεκτρονική έρευνα που πραγματοποίησε το μείο Ανάκαμψης υπάρχει λύση για να αναΒιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας (ΒΕΑ), συνταχθεί ο παραγωγικός ιστός, με στόχο με τίτλο «Επιχειρηματικό κλίμα στην πανδητη δυναμική επανεκκίνηση των ΜμΕ της Βιομία», και οι απαντήσεις των μικρομεσαίων τεχνίας - Μεταποίησης & Τεχνικών Επαγγελβιοτεχνών απέδωσαν με τον πλέον ουσιαμάτων και καταθέτουμε τις προτάσεις μας. στικό τρόπο το μέγεθος των επιπτώσεων της 1. Ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός πανδημίας του κορονοϊού στην πραγματική ■Με την ενεργοποίηση του λογαριασμού και οικονομία. την εξάλειψη του φόβου Το βασικό συμπέρατων κατασχέσεων ο επισμα που προέκυψε από χειρηματίας θα μπορεί την έρευνα ήταν ότι να χρησιμοποιήσει σε Η αναπτυξιακή στήριξη όσο πιο μεγάλες είναι κάθε περίπτωση όλο το οι επιχειρήσεις τόσο πιο διαθέσιμο, διαχειρίσιμο των ελληνικών αισιόδοξα βλέπουν το ποσόν που απαιτεί η λειΜμΕ εκτός από τους μέλλον τους. Πρόκειται τουργία μιας επιχείρηγια συμπέρασμα που σης και ειδικότερα μέσω πόρους του Ταμείου πρακτικά μας ωθεί σε των τραπεζικών συστηΑνάκαμψης θα πρέπει μια βασική στρατηγική μάτων αυξάνοντας την μεγέθυνσης του μέσου εμπιστοσύνη των αγονα ενισχυθεί και από τα μεγέθους των επιχειραστών και πελατών του διαχρονικά διαθέσιμα ρήσεων είτε αυτόνοως αξιόπιστου μέλους μα ή με δικτυώσεις. Η προγράμματα του ΕΣΠΑ, του επιχειρηματικού ιδιαίτερα αναλυτική κόσμου. τα οποία ουσιαστικά έρευνα διατυπώνει με 2. Οφειλές προς το σαφήνεια τρία βασικά Δημόσιο και τα Ασφασχεδόν διπλασιάζουν αναπτυξιακά προβλήλιστικά Ταμεία τους συνολικούς ματα που θα πρέπει να ■Διαγραφή προστίμων ευρωπαϊκούς πόρους για και τόκων οφειλών που διαχειριστούμε: ■Περισσότερη ρευδημιουργήθηκαν από την επόμενη πενταετία στότητα: πάνω από τα το 2008 και ύστερα με ¾ των επιχειρηματιών παράλληλη απομείωσή δεν λαμβάνουν δανειτους αντίστοιχη με το σμό ή χρηματοδότηση ποσοστό μείωσης του – είτε γιατί δεν το έχουν ζητήσει (54%) ή τους ΑΕΠ το αντίστοιχο διάστημα. το έχουν αρνηθεί (24%). Βασικά εμπόδια, τα ■Πάγωμα οφειλών για ένα εξάμηνο. ανεπαρκή ίδια κεφάλαια και η έλλειψη εγγυ■Με την πάροδο του εξαμήνου και για 48 ήσεων. Μόνο ένας στους τρεις θεωρεί ότι δεν μήνες, έναρξη αποπληρωμής των παλαιών συναντά κάποιο εμπόδιο στη συνεργασία με οφειλών με παρακράτηση του 5% των τρατην τράπεζα. πεζικών συναλλαγών και απόδοσή τους στο ■Καλύτερη τεχνική κατάρτιση: μόνο 2 στους Δημόσιο, υπό την προϋπόθεση ότι ο επιχει5 επιχειρηματίες έχουν λάβει κάποια κατάρρηματίας είναι συνεπής με τις νέες υποχρετιση (επιχειρηματική ή τεχνική) το τελευταίο ώσεις του προς το Δημόσιο. διάστημα και ο ένας στους 4 επιθυμεί να τη 3. Δημιουργία ενός σύγχρονου Πτωχευτιλάβει άμεσα. κού Δικαίου εναρμονισμένου με τα ευρω■Εταιρική διαδοχή: το 43% των επιχειρηπαϊκά πρότυπα

4. Χρέος ελεύθερου επαγγελματία/νοικοκυριού ■ Ο επαγγελματίας βιοτέχνης τεχνικός είναι παράλληλα και οικογενειάρχης με αποτέλεσμα να απαιτούνται γενναίες αποφάσεις με σκοπό τη λύση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών αλλά και την ψυχική υγεία των τελευταίων εναπομείναντων με τεχνικές καταρτίσεις επιχειρηματιών για την ευρύτερη ανάπτυξη της οικονομίας.

5. Ταξινόμηση και ξεκαθάρισμα των υγιών επιχειρήσεων και αυτών που έχουν προοπτική ανάπτυξης και εξυγίανσης. Οι «Βαριά Αρρωστες», πτωχευμένες ή υπό πτώχευση επιχειρήσεις δεν μπορούν να απορροφήσουν προγράμματα χρηματοδοτήσεων.

6. Επιδότηση επιτοκίων δανεισμού για επιχειρήσεις με δράσεις εξαγωγικού χαρακτήρα, κατά 50%, με παράλληλη δέσμευση του δανειολήπτη για την αύξηση των θέσεων εργασίας.

7. Ενίσχυση ελληνικής προστιθέμενης αξίας με προώθηση του Σήματος Ελληνικού Προϊόντος 8. Ασπίδα προστασίας του επιχειρηματία και έσοδα με τις αποπληρωμές των χρεών του επιχειρηματικού κόσμου στο κράτος.

■ Με τη δημιουργία 12.000 € αφορολόγητου με όλων των ειδών τις αποδείξεις φτάνει να έχει παρακρατηθεί και αποδοθεί ο ανάλογος ΦΠΑ ■Θέσπιση αφορολόγητου στα πρώτα 12.000 € και μετά 20%, επί των καθαρών κερδών, με 50% προκαταβολή και όχι 100%.

■Για τις κερδοφόρες επιχειρήσεις, ό,τι ποσόν επενδύεται αποδεδειγμένα σε παραγωγική/ μεταποιητική δραστηριότητα και αύξηση θέσεων εργασίας, πρέπει να είναι αφορολόγητο και επιδοτούμενο από το κράτος με ποσοστό 3-5% επί της επένδυσης.

9. Εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό ■Είναι διαπιστωμένη η έλλειψη εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού (επισκευή, παραμετροποίηση, συντήρηση των μηχανών κ.ά.) με πολύ μεγάλος κίνδυνο να χαθεί η συσσωρευμένη τεχνική γνώση και εμπειρία. Από τότε που απομακρύνθηκαν οι βιοτεχνίες από τον αστικό ιστό, οι νέοι άνθρωποι έχασαν την επαφή με τα επαγγέλματα μαστορικής (βιωματικά).

Επιχειρήσεις

|

69

3-4 Ιουλίου 2021

Η

υποχρηματοδότηση της εκπαίδευσης αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό του ελληνικού κράτους (προτελευταία η θέση της Ελλάδας στην Ε.Ε. σε δημόσιες δαπάνες για την παιδεία). Το κόστος αυτής μετακυλίεται στις ελληνικές οικογένειες, οι οποίες συνεχίζουν να επενδύουν στην καλή εκπαίδευση των παιδιών τους με κύριο στόχο την πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας και την εύρεση μιας θέσης απασχόλησης με αξιοπρεπείς αμοιβές, ασφάλεια και ανοδική επαγγελματική εξέλιξη. Η χώρα μας άλλωστε εξακολουθεί να βρίσκεται στην 1η θέση στην Ε.Ε. σε ποσοστό φοιτητών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και στην 3η σε ποσοστό διδακτορικών φοιτητών. Η πραγματικότητα βέβαια που αντιμετωπίζουν τελικά στην αγορά εργασίας είναι εντελώς διαφορετική. Το ποσοστό ανεργίας της χώρας είναι πολύ υψηλό, ενώ επικρατεί η επισφαλής, Του ΓΙΑΝΝΗ υποαμειβόμενη και ΠΟΥΠΚΟΥ, γενικού συμβούλου ΓΣΕΕ, χαμηλής ποιότητας πρ. αντιπροέδρου εργασία. Σύμφωνα Νεολαίας της με σχετική έρευνα Συνομοσπονδίας του Κ ΑΝΕΠ-Γ ΣΕΕ, Ευρωπαϊκών η χώρα μας κατέχει Συνδικάτων (ETUC) την 3η θέση στην Ε.Ε. των 28 με ποσοστό 33,9% στην κάθετη αναντιστοιχία προσόντων και δεξιοτήτων σε εργαζόμενους αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, δηλαδή στο ποσοστό αποφοίτων που η θέση εργασίας τους υπολείπεται του μορφωτικού τους επιπέδου. Είναι φανερό ότι η ελληνική οικογένεια «πληρώνει» τις συνέπειες ενός ανεπαρκώς χρηματοδοτούμενου εκπαιδευτικού συστήματος και μιας αποδιαρθρωμένης αγοράς εργασίας. Λύση αποτελεί η αντιμετώπιση των δύο παραπάνω παθογενειών. Το σχέδιο ανάκαμψης της Ελλάδας και οι πόροι που θα εισρεύσουν στη χώρα δίνουν τη δυνατότητα στο ελληνικό κράτος να επενδύσει επαρκώς στην εκπαίδευση. Παράλληλα βέβαια πρέπει να συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας ρυθμισμένης αγοράς εργασίας, με προστασία της απασχόλησης και με αξιοπρεπείς εργασιακές σχέσεις και αμοιβές. Αυτό προϋποθέτει πολιτικές απασχόλησης με το βλέμμα στο μέλλον. Με το βλέμμα σε μια αγορά εργασίας που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της νέας ψηφιακής εποχής, της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης και της πράσινης ανάπτυξης. Ο πρόσφατος εργασιακός νόμος που έφερε η κυβέρνηση δεν κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι βέβαια αναντίρρητο ότι κανένα σχέδιο ανάταξης δεν θα έχει επιτυχία εάν δεν περιλαμβάνει πολιτικές που να συνδέουν με έναν αποτελεσματικό τρόπο την εκπαίδευση και την κατάρτιση με την οικονομία και με την απασχόληση. Στη σύγχρονη εποχή των σημαντικών μεταβάσεων και αλλαγών στα επαγγέλματα και στις ειδικότητες, καμία χώρα δεν μπορεί να θεωρείται σύγχρονη όταν ένα μεγάλο ποσοστό των εργαζομένων και των πολιτών της δεν διαθέτει τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες ή εκείνες τις δεξιότητες που διευκολύνουν την προσπάθειά τους για αναζήτηση, διατήρηση και βελτίωση της θέσης εργασίας τους. Στο πλαίσιο αυτό είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει η εγγύηση ύπαρξης ίσων ευ-

Εκπαίδευση, δεξιότητες και απασχόληση: οι νέες προκλήσεις Η ποιοτική επαγγελματική κατάρτιση που ανταποκρίνεται με επιτυχία στη συνεχή αλλαγή ειδικοτήτων και καλύπτει κενά σε δεξιότητες που μπορούν να προκύψουν από τις τεχνολογικές εξελίξεις ή την αυξανόμενη ζήτηση για «πράσινες» -για παράδειγμαδεξιότητες, είναι όσο ποτέ άλλοτε απαραίτητη

καιριών πρόσβασης στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, τόσο των ανέργων όσο και των εργαζομένων της χώρας, μέσα από μια στρατηγική ριζικής αντιμετώπισης των εκπαιδευτικών και των κοινωνικών ανισοτήτων. Μία από τις σημαντικότερες αναπτυξιακές δράσεις του νέου σχεδίου οφείλει να είναι η συνεχιζόμενη διεύρυνση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού της χώρας μέσω των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης. Η επαγγελματική κατάρτιση αποτελεί πραγματικά ένα σημαντικό εργαλείο καταπολέμησης της ανεργίας και ταυτόχρονα ποιοτικής ενδυνάμωσης της εργασίας προς την κατεύθυνση θέσεων εργασίας, βιώσιμων και καλά αμειβόμενων. Η ποιοτική επαγγελματική κατάρτιση που ανταποκρίνεται με επιτυχία στη συνεχή αλλαγή ειδικοτήτων και καλύπτει κενά σε δεξιότητες

21

που μπορούν να προκύψουν από τις τεχνολογικές εξελίξεις ή την αυξανόμενη ζήτηση για «πράσινες» -για παράδειγμα- δεξιότητες, είναι όσο ποτέ άλλοτε απαραίτητη. Τυχόν αναντιστοιχία των δεξιοτήτων με τις νέες θέσεις απασχόλησης που θα δημιουργηθούν μπορεί να αυξήσει περαιτέρω την ανεργία στη χώρα. Απαιτείται βέβαια η αξιοποίηση των μηχανισμών διάγνωσης αναγκών αγοράς εργασίας, ώστε να καταστεί δυνατή η ταυτοποίηση πιθανού ελλείμματος προσόντων του ανθρώπινου δυναμικού, η σωστή πρόβλεψη για το άμεσο μέλλον και η διαμόρφωση συγκεκριμένων προτάσεων για τα περιεχόμενα των προγραμμάτων ανά πληθυσμό και γεωγραφική κατανομή. Αξιοσημείωτο επίσης είναι το γεγονός ότι μόνο το 14% των Ελλήνων εργαζομένων καταρτίζονται από τις επιχειρήσεις τους και συμμετέχουν σε προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο να διαμορφώνεται στο 24%. Οι ελληνικές επιχειρήσεις αποφεύγουν να επενδύσουν στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων τους. Η συγκεκριμένη στρατηγική εντάσσεται στη μονοδιάστατη λογική της μείωσης του κόστους εργασίας και καταλήγει στην υποβάθμιση της ποιότητας της εργασίας και στη μείωση της παραγωγικότητας. Οι καταρτισμένοι βιώνουν τελικά την υποτίμηση των δεξιοτήτων τους και οι λιγότερο καταρτισμένοι εργαζόμενοι αδυνατούν να αποκτήσουν νέες. Χρειάζονται λοιπόν τα εξής: ■ Πρώτον, η επανίδρυση του συστήματος επαγγελματικής κατάρτισης, με συγκεκριμένες όμως προδιαγραφές ποιότητας στη διαχείριση και υλοποίηση των νέων προγραμμάτων. Με στόχο τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου, ποιοτικού συστήματος που θα συμβάλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού.

■ Δεύτερον, η αλλαγή της προαναφερόμενης, στρεβλής νοοτροπίας των επιχειρήσεων ώστε να οδηγηθούμε στην αναγκαία, σημαντική αύξηση της συμμετοχής των εργαζομένων σε προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων. Αποτελεί κρίσιμη πρόκληση για τα συνδικάτα καθώς και για όλες τις προοδευτικές συλλογικότητες να δοθεί σύντομα μια κατάλληλη και αποτελεσματική απάντηση στις σύγχρονες αυτές προκλήσεις. Χρειάζονται παρεμβάσεις, το κόστος των οποίων είναι χαμηλό, ειδικά αν αξιολογηθεί σε σχέση με το σύνολο των ευρωπαϊκών πόρων που αναμένεται να εισρεύσουν αλλά και με την αξιοποίηση των νέων ψηφιακών εργαλείων. Αυτές μπορούν να επιτευχθούν ύστερα από ουσιαστικό κοινωνικό διάλογο και μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων με συμμετοχή των συνδικάτων καθώς και των υπόλοιπων κοινωνικών εταίρων στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή της πολιτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί ότι κανείς εργαζόμενος δεν θα μείνει έξω από το νέο πλαίσιο εργασίας που διαμορφώνεται. Η αντιμετώπιση όλων των παραπάνω ζητημάτων είναι προϋπόθεση για τη διασφάλιση μιας δίκαιης και αξιοπρεπούς μετάβασης στον νέο -ψηφιακό- κόσμο της εργασίας που να εγγυάται ότι ο εργαζόμενος της σύγχρονης εποχής θα είναι ένας εργαζόμενος ασφαλής, επαρκώς καταρτισμένος, με αξιοπρεπείς αμοιβές και δικαιώματα. Ο αγώνας πρέπει να δοθεί με όρους μέλλοντος και όχι με «μπαγιάτικες» συνταγές.

22

70

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Ψηφιακός μετασχηματισμός και επιχειρήσεις: ώρα για δράση

Α

ν και η υγειονομική κρίση παραμένει παρούσα, η διαχείριση της πανδημίας μάς αφήνει σημαντικά μαθήματα και την αίσθηση ότι με άξονες τη γνώση, την επιστήμη και την κοινωνική αλληλεγγύη η επόμενη μέρα μπορεί να είναι καλύτερη και μπορεί να σηματοδοτήσει την απαρχή μιας νέας περιόδου για την οικονομική και κοινωνική μας ζωή. Το θέμα του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων, ως αποτέλεσμα των ριζικών αλλαγών που φέρνουν σήμερα οι ψηφιακές τεχνολογίες σε όλους τους τομείς, παραμένει στην κορυφή του προβληματισμού διεθνώς και αποτελεί σημείο καμπής για το σύγχρονο επιχειρείν. Επιπλέον, και με βάση τις Του ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ κατευθύνσεις ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΥ, του Ταμείου Ανάγενικού διευθυντή καμψης της Ε.Ε., της GizelisRobotics ο ψηφιακός μετασχηματισμός συνιστά πεδίο επενδυτικής προτεραιότητας και μετεξέλιξης για σχεδόν κάθε κλάδο της οικονομίας.

H μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο με βασικά χαρακτηριστικά την καινοτομία, την υψηλή τεχνολογία και προστιθέμενη αξία και την εξωστρέφεια είναι προϋπόθεση για επιβίωση και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη σήμερα. Η ανάγκη να βρεθούμε ένα βήμα μπροστά, για να ανταποκριθούμε στις εξελισσόμενες ανάγκες και απαιτήσεις των σ ύγ χ ρονων παραγωγικών επιχειρήσεων, μας οδήγησε να αναπ τ ύξουμε προηγμένα συστήματα ρομποτικής, έξυπνης διασύνδεσης και smart αυτοματισμού. Οι τεχ νολογίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης μετασχηματίζουν το επιχειρηματικό μοντέλο λειτουργίας, την οργάνωση της εργασίας, τον τρόπο που εργαζόμαστε, παράγουμε, διανέμουμε και προωθούμε προϊόντα και προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα στις επιχειρήσεις, ενώ ενδυναμώνουν τους εργαζόμενους. Η ψηφιοποίηση επιτρέπει τη διασύνδεση και αμφίδρομη επικοινωνία πληροφοριακών συστημάτων, μηχανημάτων/εξοπλισμού και εργαζομένων. Ολες οι μονάδες εντός της επιχείρησης ανταλλάσσουν δεδομένα σε

πραγματικό χρόνο και όλες είναι «ορατές» μεταξύ τους. Η ενσωμάτωση και χρήση γνωσιακών τεχνολογιών, συστημάτων cloud και εργαλείων analytics ενισχύουν την επιχειρηματική ευφυΐα με τη διευκόλυνση και αυτοματοποίηση των εσωτερικών και εξωτερικών διαδικασιών μιας επιχείρησης (όπως η λήψη στρατηγικών αποφάσεων βάσει ανάλυσης δεδομένων), καθώς και τη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών τμημάτων και ομάδων. Οι δυνατότητες που προσφέρει η ψηφιοποίηση και η χρήση ειδικά των μαζικών δεδομένων (bigdata) είναι αποκαλυπτική, κυρίως στον τομέα της αναβάθμισης της παραγωγικής διαδικασίας και του supplychain. Με πολλά χρόνια συνεργασία και διαρκή ώσμωση με τη βιομηχανία, και μάλιστα με προωθημένα τμήματα της ελληνικής παραγωγής και στην Ευρώπη, πιστεύουμε ότι το

Για τις ελληνικές επιχειρήσεις ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι συνώνυμο της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας. Οταν ο παγκόσμιος ανταγωνισμός διεξάγεται μεταξύ ψηφιακών εφοδιαστικών αλυσίδων, δεν μπορείς να προσβλέπεις σε επιβίωση, πόσο μάλλον σε επιχειρηματική ανάπτυξη, εάν δεν επενδύσεις σε ψηφιακές τεχνολογίες και συστήματα

«smartmanufacturing» κυριολεκτικά μεταμορφώνει την αλυσίδα αξίας της παραγωγής. Η ψηφιακή μετάβαση επιβραβεύει εκείνους που τολμούν. Για την επιχείρηση ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι σήμερα μονόδρομος και για να είναι επιτυχημένος οφείλει πρωτίστως να είναι μετασχηματισμός. Σε διαδικασίες, οργάνωση, σχεδιασμό προϊόντων, παροχή λύσεων. Προϋποθέτει σχέδιο, μακροπρόθεσμη στόχευση, στρατηγικές συνεργασίες και διαρκείς επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό και εξελιγμένα συστήματα διοίκησης και τεχνολογίας. Για να πετύχεις τον ψηφιακό μετασχηματισμό πρέπει να κάνεις τα πράγματα αλλιώς σχεδόν παντού, με το βλέμμα πάντα στραμμένο στον πελάτη. Απαιτεί διαρκή προσήλωση στον στόχο και γι’ αυτό η έμπρακτη δέσμευση του ανώτατου μάνατζμεντ είναι καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας. Για τις ελληνικές επιχειρήσεις ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι συνώνυμο της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας. Οταν ο παγκόσμιος ανταγωνισμός διεξάγεται μεταξύ ψηφιακών εφοδιαστικών αλυσίδων, δεν μπορείς να προσβλέπεις σε επιβίωση, πόσο μάλλον σε επιχειρηματική ανάπτυξη, εάν δεν επενδύσεις σε ψηφιακές τεχνολογίες και συστήματα. Με άλλα λόγια, όταν επιχειρήσεις χτίζουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα με βάση εξελιγμένα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), η επιμονή σε παρωχημένα μοντέλα και τεχνολογικά συστήματα δημιουργεί κινδύνους αποτυχίας. Ενδεικ τικά, με στοιχεία του ΣΕΒ, αν και η πλειονότητα των ελληνικών επιχειρήσεων επενδύει σημαντικούς πόρους σε ΤΠΕ (16η θέση στην Ε.Ε.-27), η αξιοποίηση της ΤΝ παραμένει πολύ χαμηλή (εδώ), με μόλις το 3% των επιχειρήσεων να αξιοποιεί λύσεις ΤΝ έναντι 45% παγκοσμίως. Το ταξίδι του ψηφιακού μετασχηματισμού αποτελεί επομένως στρατηγική επιλογή και οι επιχειρήσεις που υιοθετούν και εφαρμόζουν ψηφιακές τεχνολογίες είναι οι πρωταγωνιστές τού σήμερα και του αύριο. Εν κατακλείδι, πιστεύουμε ότι η ελληνική βιομηχανία διαθέτει ισχυρό αναπτυξιακό δυναμικό και δυνάμεις που μπορούν να την ωθήσουν στην ανάπτυξη μέσα από την καινοτομία και την εξωστρέφεια.

Επιχειρήσεις

|

71

3-4 Ιουλίου 2021

Η

4η βιομηχανική επανάσταση αλλάζει τις παγκόσμιες ισορροπίες ανάμεσα σε κράτη και επιχειρήσεις με πρωτόγνωρο τρόπο και ταχύτητα. Η επώδυνη εμπειρία της πανδημίας επιτάχυνε την προσαρμογή χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής και παράλληλα έδωσε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της ψηφιακής τεχνολογίας και να συμμετάσχουν σε μια παγκόσμια ψηφιακή κοινότητα. Εξαιρετικά σημαντικό για την ελληνική επιχειρηματικότητα είναι το ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση προωθεί με πρακτικό τρόπο τον ψηφιαΤου ΦΩΤΗ κό μετασχηματισμό. ΡΩΜΟΥΔΗ, Η «Ψηφιακή Πυξίδα» διευθυντή αποτελεί τον σχεδιΕπιχειρηματικής ασμό της ΕυρωπαΑνάπτυξης Ομίλου ϊκής Επιτροπής και Epsilon Net περιλαμβάνει τους παρακάτω βασικούς άξονες-στόχους: α) έως το 2030 τρεις στις τέσσερις εταιρείες θα πρέπει να χρησιμοποιούν υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους, big data και AI, β) 9 στις 10 μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν φτάσει σε ένα βασικό επίπεδο ψηφιακής έντασης, γ) τουλάχιστον το 80% όλων των ενηλίκων θα πρέπει να διαθέτουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες, ενώ στον τομέα των ΤΠΕ στην Ε.Ε. αναμένεται ότι θα απασχολούνται 20 εκατομμύρια ειδικοί, και δ) στο τέλος της τρέχουσας δεκαετίας όλες οι κομβικές δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να είναι διαθέσιμες στο Διαδίκτυο, όλα τα νοικοκυριά της Ε.Ε. θα πρέπει να έχουν συνδεσιμότητα gigabit και σε όλες τις κατοικημένες περιοχές θα πρέπει να υπάρχει κάλυψη 5G. Οι κατευθύνσεις αυτές αποτελούν για την ελληνική οικονομία μία μοναδική ευκαιρία, μετά και την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και εν όψει της έναρξης της νέας Προγραμματικής Περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027: Η Ελλάδα έχει πλέον στη διάθεσή της τα χρηματοδοτικά εργαλεία που χρειάζεται, ώστε να δύναται μέσα σε λίγα χρόνια να απαλείψει μεγάλο μέρος από το ψηφιακό της έλλειμμα, που την είχε καθηλώσει στους ουραγούς της Ευρώπης σε όλους του δείκτες ψηφιακής ωριμότητας. Η ίδια η έννοια του ψηφιακού μετασχηματισμού έχει ωριμάσει στη συνείδηση όλων. Ετσι κάθε πολίτης, επαγγελματίας ή ιδιοκτήτης μιας μικρομεσαίας επιχείρησης κάνοντας τον απολογισμό των τελευταίων ετών καταλήγει σε ένα κρίσιμο συμπέρασμα: Χωρίς τις ψηφιακές τεχνολογίες που επέτρεψαν τη δυνατότητα της τηλεργασίας και των συναλλαγών εξ αποστάσεως, οι επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, στην απασχόληση και στην επιβίωση των επιχειρήσεων θα ήταν πολλαπλάσιες. Η κοινωνία, το κράτος και η αγορά βλέπουν ότι σχηματοποιείται μία σύγχρονη ψηφιακή κουλτούρα που θέτει τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως στρατηγική επιλογή και όχι ως «σημαία ευκαιρίας». Η ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση θα πρέπει να εξετάσει προσεκτικά τα επιχειρηματικά μοντέλα που αναπτύσσονται για να κάνει τις σωστές επιλογές. Εισερχόμαστε σε ένα ευαίσθητο στάδιο, όπου κάθε επιχείρηση

Οι προκλήσεις της μικρομεσαίας επιχείρησης στην ψηφιακή εποχή Στο τέλος της τρέχουσας δεκαετίας όλες οι κομβικές δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να είναι διαθέσιμες στο Διαδίκτυο, όλα τα νοικοκυριά της Ε.Ε. θα πρέπει να έχουν συνδεσιμότητα gigabit και σε όλες τις κατοικημένες περιοχές θα πρέπει να υπάρχει κάλυψη 5G οφείλει να επιλέξει προσεκτικά τις τεχνολογίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης που ταιριάζουν στο προφίλ της και να φροντίσει τα στελέχη της να αναπτύξουν ψηφιακές δεξιότητες στους τομείς που πραγματικά χρειάζεται. Ετσι θα διασφαλίσει το καλύτερο αποτέλεσμα στο συντομότερο χρονικό διάστημα, με το μικρότερο δυνατό κόστος. Οι νέες ψηφιακές λύσεις επιτρέπουν τη διασύνδεση της αγοράς και ανοίγουν εντελώς νέους δρόμους ανάπτυξης σε κάθε εταιρεία, σε κάθε κλάδο. Τυπικά παραδείγματα ψηφιακών λύσεων και τεχνολογιών τα οποία διαμόρφωσαν τα σύγχρονα επιχειρηματικά μοντέλα στις αγορές του αναπτυγμένου κόσμου είναι: οι υπηρεσίες cloud, η αρχιτεκτονική διασύνδεσης μέσω APIs, ο ανοιχτός και

επαναχρησιμοποιούμενος κώδικας λογισμικού (Open-source Software), οι πλατφόρμες ανάπτυξης λογισμικού για Mobile εφαρμογές (MobileApps), Internet-of-Things κ.λπ. Η χωρίς προηγούμενο ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας έχει συντελέσει στο να αντιπροσωπεύει το 25% της συνολικής οικονομίας του κόσμου το 2020, από 15% το 2005. Καθώς αυτή η ανάπτυξη συνεχίζεται με επιταχυνόμενους ρυθμούς, τα επιχειρηματικά μοντέλα διασυνδεδεμένων ψηφιακών λύσεων αντιπροσωπεύουν όλο και μεγαλύτερο ποσοστό του συνόλου. Χαρακτηριστικά οι κορυφαίες 15 δημόσιες ψηφιακές πλατφόρμες αντιπροσωπεύουν ήδη περισσότερα από 5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε κεφαλαιοποίηση αγοράς παγκοσμίως, προσελκύοντας

23

ταυτόχρονα ένα πρωτοφανές επίπεδο επενδύσεων. Για την επόμενη δεκαετία, τόσο σε παγκόσμια κλίμακα όσο και στην ελληνική αγορά, η υιοθέτηση ψηφιακών λύσεων που θα επιτρέπουν την αποτελεσματική διασύνδεση της αγοράς δεν θα είναι απλά υπόθεση τεχνολογικών εταιρειών, αλλά εργαλείο ανάπτυξης για κάθε πρωτοπόρα επιχείρηση, που θα αναγνωρίζει τις ευκαιρίες μέσα από τις ψηφιακές λύσεις και την ολοκληρωμένη διασύνδεσή της με την αγορά. Ηδη από το 2015, η International Data Corporation σε έρευνά της είχε προβλέψει ότι το 50% των μεγάλων επιχειρήσεων και το 80% των επιχειρήσεων που διέθεταν μια δομημένη στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού θα συνεργάζονταν μέσα στα επόμενα 3 χρόνια με μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες. Τυπικό παράδειγμα και στην Ελλάδα αποτελεί ο ξενοδοχειακός κλάδος όπου το συντριπτικό ποσοστό των επιχειρήσεων, ακόμη και των πολύ μικρών, συμμετέχει σε περισσότερες από μία ψηφιακές πλατφόρμες με στόχο τη διασύνδεσή τους με την αγορά, με προφανή οφέλη για την ανάπτυξη της επιχείρησης. Ταυτόχρονα επιμέρους οικοσυστήματα, όπως για παράδειγμα το οικοσύστημα booking 4 engine ή B2B σε τοπικό επίπεδο, προσθέτουν αξία τόσο στη χρήση ψηφιακών πλατφορμών όσο και στην αξιοποίηση της πληροφορίας για χάραξη επιμέρους στρατηγικής. Η πολύ μικρή, μικρή και μικρομεσαία επιχείρηση θα πρέπει να αξιοποιήσει θετικά όλες τις νέες δυνατότητες της ψηφιακής οικονομίας, όπως τις σύγχρονες υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας, τις τεχνολογίες cloud και τα social media, ώστε να συμμετάσχει ενεργά στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Παράλληλα θα πρέπει να αξιοποιήσει και όλες τις δυνατότητες που της παρέχει το κράτος με τις εξειδικευμένες παρεμβάσεις στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Μία από τις πιο κομβικές ψηφιακές μεταρρυθμίσεις είναι η ηλεκτρονική τιμολόγηση που προωθεί η κεντρική φορολογική διοίκηση, επιταχύνοντας τη μεταρρύθμιση της φορολογίας των επιχειρήσεων με στόχο ένα αυτοματοποιημένο, απλό και σύγχρονο πλαίσιο.

■ Στον Ομιλο Epsilon Net πιστεύουμε ότι η θεσμική αυτή παρέμβαση δεν αποτελεί μόνο μια νέα φορολογική υποχρέωση αλλά είναι ταυτόχρονα και ένα αναπτυξιακό εργαλείο. Για τον λόγο αυτό έχουμε επενδύσει συστηματικά τα τελευταία 3 χρόνια με στόχο όχι μόνο να καλύψουμε πλήρως με τα λογισμικά μας τις απαιτήσεις της πλατφόρμας myData της ΑΑΔΕ αλλά παράλληλα αναπτύξαμε και νέα εξειδικευμένα προϊόντα και υπηρεσίες για όλα τα μεγέθη επιχειρήσεων και τους ελεύθερους επαγγελματίες για την περαιτέρω αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, μειώνοντας σημαντικά το κόστος τιμολόγησης, διακίνησης και αρχειοθέτησης των παραστατικών.

■ Στην Epsilon Net είμαστε πεπεισμένοι ότι το όραμα του ψηφιακού μετασχηματισμού αφορά το σύνολο της κοινωνίας και της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Εργαζόμαστε καθημερινά ώστε με συνεπή βήματα να κάνουμε πράξη την υπόσχεση να είμαστε δίπλα στις ελληνικές μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, να τους παρέχουμε προϊόντα που ενσωματώνουν τεχνολογίες αιχμής, εργαλεία που επιτρέπουν την εύκολη διασύνδεση με πλατφόρμες και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας ώστε να αξιοποιήσουν τα νέα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και να συμμετέχουν δυναμικά στην ψηφιακή εποχή.

24 24

72

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Η

Ελλάδα μπορεί να «γυρίσει σελίδα» και σταδιακά να προχωρήσει στην οικοδόμηση ενός καινούργιου παραγωγικού προτύπου, που θα στηρίζεται στην εξωστρέφεια και την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Αυτό αναφέρει μιλώντας στην ειδική έκδοση της «Εφημερίδας των Συντακτών» για τις επιχειρήσεις η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη, τονίζοντας ότι θα πρέπει η χώρα το επόμενο διάστημα να κινηθεί έξυπνα. Οπως τονίζει, πλέον η Ελλάδα χαίρει αναβαθμισμένης εκτίμησης στα διεθνή φόρα, ενώ έχει πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα για να πρωτοστατήσει στην 4η βιομηχανική επανάσταση, όπως το ανθρώπινο δυναμικό. Φτάνει να τα εκμεταλλευτεί σωστά, για να γίνει το μεγάλο άλμα προς τα μπροστά. Μάλιστα επικαλείται το παράδειγμα των ελληνικών εξαγωγών για τι μπορεί να πετύχει η χώρα έστω και κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες. Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως αναφέρει σε πρόσφατη ανακοίνωσή του ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων, εντυπωσιακή άνοδο κατά περίπου 50% κατέγραψαν οι ελληνικές εξαγωγές τον Απρίλιο συνεχίζοντας για δεύτερο διαδοχικό μήνα το «δυναμικό rebound». Εξίσου μεγάλη κατά το ίδιο διάστημα ήταν η αύξηση χωρίς τα πετρελαιοειδή κατά τον μήνα Απρίλιο 2021, η οποία διαμορφώθηκε σε +37,6% εκπέμποντας μήνυμα αισιοδοξίας για τη συνέχεια. Οπως αναφέρεται, η σταδιακή επιστροφή της παγκόσμιας οικονομίας και ειδικότερα της ευρωπαϊκής -όπου παραδοσιακά κατευθύνεται ο μεγαλύτερος όγκος των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών στο εξωτερικό- στην κανονικότητα, αναμένεται να δώσει περαιτέρω ώθηση στις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Οι οποίες έχουν αποδείξει πως παραμένουν εξαιρετικά ανθεκτικές κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, όπως αυτές που δημιούργησε η πανδημία του κορονοϊού. Αναλυτικότερα, ανοδική είναι η πορεία των εξαγωγών κατά τον μήνα Απρίλιο του 2021, καθώς αυξήθηκαν κατά 1,05 δισ. ευρώ ή κατά 49,7% και ανήλθαν σε 3,17 δισ. ευρώ έναντι 2,12 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2020. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, η αύξηση είναι μικρότερη, καθώς ανήλθαν στα 2,41 δισ. ευρώ από 1,75 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 657 εκατ. ευρώ ή κατά 37,6%, γεγονός που επιβεβαιώνει την πολύ μεγάλη σημασία που διαδραματίζει η μεγάλη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών πετρελαιοειδών και καυσίμων κατά 134%. Ειδικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ η αξία των ελληνικών εξαγωγών κατά τον μήνα Απρίλιο 2021 παρουσίασε αλματώδη αύξηση +49,7%, με τους κλάδους των πετρελαιοειδών & καυσίμων (+134%), των Πρώτων Υλών (+119,1%), των Διαφόρων Βιομηχανικών (+89,2%) και των Λαδιών (+72,6) να ξεχωρίζουν με τις επιδόσεις τους. Σύμφωνα με τον ΠΣΕ, η ισχυρή αύξηση των εξαγωγών κατά την περίοδο Φεβρουαρίου-Απριλίου ανακόπτει την πτωτική πορεία κατά τη διάρκεια των προηγούμενων μηνών και οδηγεί σε σημαντική αύξηση των εξαγωγών της χώρας για το πρώτο τετράμηνο του 2021. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου

Με οδηγό τις εξαγωγές Η Ελλάδα χρειάζεται ένα καινούργιο παραγωγικό πρότυπο που θα στηρίζεται στην εξωστρέφεια και στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, τονίζει η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη, μιλώντας στην ειδική έκδοση της «Εφ.Συν.»

αυξήθηκαν κατά 1,85 δισ. ευρώ ή κατά 18,3% και ανήλθαν σε 11,95 δισ. ευρώ από 10,10 δισ. ευρώ. Ομοίως, χωρίς τα πετρελαιοειδή, είναι αξιοσημείωτο ότι παρά την πανδημία και τις επιπτώσεις της οι εξαγωγές για το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου κινούνται ανοδικά σε σχέση με το 2020, στα 9,07 δισ. ευρώ από 7,71 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξημένες κατά 1,36 δισ. ευρώ ή κατά 17,6%. Οσον αφορά την πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές τον Απρίλιο του 2021, παρατηρείται μεγάλη αύξηση των αποστολών προς τις χώρες της Ε.Ε. κατά 40,3% ενώ και προς τις Τρίτες Χώρες καταγράφεται τεράστια άνοδος της τάξεως του 62,4%. Οταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, η εικόνα αμβλύνεται. Οι εξαγωγές καταγράφουν αύ-

ξηση προς τις χώρες της Ε.Ε. κατά 37,2% ενώ προς τις Τρίτες Χώρες άνοδο κατά 38,2%. Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, αυτό μειώθηκε κατά 3,5 μονάδες περίπου και άγγιξε το 54% έναντι 57,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020. Αντίστροφη είναι η εικόνα που καταγράφεται για το ποσοστό των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες, που διαμορφώθηκε στο 46% έναντι 42,4%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της Ε.Ε. διαμορφώνεται στο 64,8% και των τρίτων χωρών στο 35,2%. Εξετάζοντας την κατανομή των εξαγωγών για το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου του 2021, διαπιστώνεται ότι η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, αυξήθηκε προς τις χώρες της Ε.Ε. (12,8%) ενώ προς τις Τρίτες Χώρες αυξήθηκε σημαντικά (25,6%). Χωρίς τα πετρελαιοειδή οι εξαγωγές καταγράφουν άνοδο προς τις χώρες της Ε.Ε. κατά 18,8% και μικρότερη αυτή τη φορά άνοδο προς τις Τρίτες Χώρες κατά 15,3%. Στον αντίποδα, σημαντική αύξηση κατά +56,8% παρουσίασαν και οι εισαγωγές, καθώς αναζωπυρώνεται η οικονομική δραστηριότητα και η κατανάλωση στην εσωτερική αγορά, ενώ και το εμπορικό έλλειμμα διευρύνθηκε αισθητά (+70,7%) παραμένοντας πηγή έντονου προβληματισμού. Ετσι ο ΠΣΕ υπογραμμίζει ότι η ανάγκη τόνωσης της εγχώριας παραγωγής μέσα από την παροχή στοχευμένων και ολοκληρωμένων δράσεων και κινήτρων παραμένει μεγάλο ζητούμενο για την ελληνική οικονομία, ώστε να μπορέσει να οικοδομήσει ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης που θα αντέχει στους κραδασμούς.

Επιχειρήσεις

|

3-4 Ιουλίου 2021

Ε

να πρωτοποριακό πρόγραμμα εκπαίδευσης σε έναν ιδιαίτερα δυναμικό κλάδο της ελληνικής μεταποιητικής βιομηχανίας, αυτόν της ζυθοποιίας, υλοποιεί η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης (ΕΖΑ), με την υποστήριξη του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου. Το πρόγραμμα Διττής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης για την ειδικότητα «Ζυθοποιός-Βυνοποιός» έχει στόχο να ενισχύσει τις ευκαιρίες απασχόλησης αλλά και να στηρίξει την ανάπτυξη των ελληνικών εταιρειών του κλάδου, αξιοποιώντας τη γερμανική εμπειρία. Ηδη ολοκληρώθηκαν με επιτυχία οι πρώτες ενδιάμεσες εξετάσεις από όλους τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα. Η αξιολόγηση, μάλιστα, που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της ΕΖΑ από εξειδικευμένη επιτροπή, αφορούσε όλο το φάσμα τόσο του θεωρητικού, όσο και του πρακτικού περιεχομένου των σπουδών. Κατά την πρώτη αξιολόγηση, σε τρεις ενότητες, οι εκπαιδευόμενοι κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήσεις βάσει της διδακτέας ύλης, ενώ εξετάστηκαν και στην πράξη, βάσει συστάσεων από το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο. Στην εξεταστική επιτροπή συμμετείχαν η Ευφροσύνη Δαγλαρίδη, εκπρόσωπος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, ο Χρήστος Ιωάννου, εκπρόσωπος του ΣΕΒ, και ο Χρήστος Δημτσούδης από τον Σύνδεσμο Μικρών Ανεξάρτητων Ζυθοποιών Ελλάδος και τη Ζυθοποιία Μακεδονίας- Θράκης Α.Ε. και τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν την ίδια μέρα παρουσία του Αθανάσιου Συριανού, προέδρου της ΕΖΑ, και εκπροσώπων της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ).

Μεταφορά τεχνογνωσίας Ο δρ Αθανάσιος Κελέμης, γενικός διευθυντής και μέλος του Δ.Σ. του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, τόνισε ότι «απώτερος σκοπός των προγραμμάτων Διττής Εκπαίδευσης είναι η μεταφορά στην Ελλάδα τεχνογνωσίας από τη Γερμανία, μέσω του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου. Μέρος της σχετικής διαδικασίας αποτελούν και οι προαναφερόμενες εξετάσεις, όπως και η πιστοποίηση των εκπαιδευόμενων, η οποία στη Γερμανία γίνεται υπό την ευθύνη και τη συμμετοχή των τοπικών Επιμελητηρίων (IHKs), καθώς αυτά βρίσκονται πιο κοντά στην αγορά εργασίας, γνωρίζουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων και, κατά συνέπεια, μπορούν να συστήσουν ανεξάρτητες εξεταστικές επιτροπές με ειδικούς και εμπειρογνώμονες του κλάδου και της αγοράς εργασίας». Στον ρόλο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδας στην όλη προσπάθεια στάθηκε η κ. Δαγλαρίδη, εκπρόσωπος του Συνδέσμου, σημειώνοντας ότι ο Σύνδεσμος υποστήριξε από την αρχή αυτήν την πρωτοποριακή ιδέα και «παρακολουθεί με ενδιαφέρον την εξέλιξη της πορείας της. Ηταν μια εξαιρετική εμπειρία» ανέφερε, ενώ ο κ. Δημτσούδης, εκπρόσωπος του Συνδέσμου Μικρών Ανεξάρτητων Ζυθοποιών Ελλάδος και της Ζυθοποιίας Μακεδονίας-Θράκης Α.Ε., υπογράμμισε: «Εχοντας σπουδάσει την τέχνη του ζυθοποιού και βυνοποιού στη Γερμανία, είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που πλέον πραγματοποιείται η εξειδίκευση αυτή και στη χώρα μας υπό τη μορφή της Διττής Εκπαίδευσης. Ευχαριστούμε πολύ το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο για την υποστήριξή του».

Οι νέοι στην παραγωγή Παράλληλα, ο κ. Ιωάννου, εκπρόσωπος του ΣΕΒ, υπογράμμισε ότι «η στροφή της κοινωνίας και των νέων στην παραγωγή, με την αύξηση του βάρους της βιομηχανίας και των επιχειρήσεων τεχνολογίας στην ελληνική οικονομία, μπορεί να είναι η κινητή-

73

25

«Eξυπνες» ευκαιρίες απασχόλησης στον κλάδο ζυθοποιίας Το τριετές πρόγραμμα για την ειδικότητα ζυθοποιός-βυνοποιός ξεκίνησε το 2019 με πρωτοβουλία της εταιρείας ΕΖΑ. Στο πλαίσιο του προγράμματος οι εκπαιδευόμενοι βασίζουν τις μαθησιακές τους γνώσεις στο μοντέλο της Διττής Εκπαίδευσης, το οποίο συνδυάζει τη θεωρητική με την ενδοεπιχειρησιακή μαθητεία ρια δύναμη για την ανόρθωση της Ελλάδας και την ευημερία της στο πλαίσιο της διεθνούς παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας των εθνών». Ο κ. Ιωάννου συμπλήρωσε ότι «η επαγγελματική παιδεία των νέων που συνδυάζει τη γνώση της θεωρίας και της πράξης, η Διττή Εκπαίδευση, όπως αυτή στο πρόγραμμα της ΕΖΑ, είναι παράδειγμα προς μίμηση από επιχειρήσεις, κλάδους και την πολιτεία. Για την ευημερία των νέων, που δημιουργούν και παράγουν και συμβάλλουν και στην ευημερία της χώρας». Τέλος, ο κ. Συριανός, πρόεδρος της ΕΖΑ, έκανε λόγο για ένα όραμα χρόνων που γίνεται πράξη. «Στα πρόσωπα των νέων εκπαιδευόμενων αναγνωρίζουμε το αύριο του κλάδου μας, τις προοπτικές της ελληνικής ζυθοποιίας και το πάθος για ανάπτυξη νέων δρόμων στην παραγωγή που θα απογειώσουν το προϊόν της μπίρας κάνοντας τη χώρα μας να ξεχωρίσει. Η Διττή Εκπαίδευση είναι για όλους εμάς στην Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης μια πρωτοβουλία δέσμευσης, μια πράξη ευθύνης απέναντι στο μέλλον του κλάδου. Είναι η συνέχεια της ελληνικής ζυθοποιίας και μια νέα επιλογή για την οικονομία του τόπου μας. Σήμερα η πρόοδος αυτών των παιδιών, που εδώ και δύο χρόνια δείχνουν κάθε μέρα τη δίψα για μάθηση, δίνει ένα ηχηρό μήνυμα αισιοδοξίας και δημιουργικής εξέλιξης. Στην ΕΖΑ ενώνουμε τις νέες ιδέες με τη γνώση της μπίρας και την υψηλή τεχνογνωσία, αξιοποιώντας την εμπειρία μας, που μετρά περισσότερα από 30 χρόνια, και πάνω απ’ όλα το μεράκι μας για την καλή μπίρα που παραμένει αστείρευτο», ανέφερε. Σχετικά με το πρόγραμμα Διττής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης για την ειδικότητα ζυθοποιός-βυνοποιός, κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να επικοινωνεί με το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο ή να επισκεφθεί τις ιστοσελίδες: www.german-chamber.gr και www. dual.com.gr. Το τριετές πρόγραμμα για την ειδικότητα ζυθοποιός-βυνοποιός ξεκίνησε το 2019 με πρωτοβουλία της εταιρείας ΕΖΑ. Στο πλαίσιο του προγράμματος οι εκπαιδευόμενοι βασίζουν τις μαθησιακές τους γνώσεις στο μοντέλο της Διττής Εκπαίδευσης, το οποίο συνδυάζει τη θεωρητική με την ενδοεπιχειρησιακή μαθητεία. Φέτος μετά τα δύο πρώτα έτη, όπως και στη Γερμανία έτσι και στην Ελλάδα, διοργανώθηκαν οι ενδιάμεσες εξετάσεις, ενώ με την ολοκλήρωση και του τρίτου έτους, το 2022, θα λάβουν χώρα οι τελικές εξετάσεις πιστοποίησης των σπουδαστών. Μέχρι σήμερα, με τη βοήθεια του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου έχουν υλοποιηθεί πιλοτικά προγράμματα σε ειδικότητες της τουριστικής αγοράς, όπως και για τεχνικά επαγγέλματα, με σκοπό την άρτια σύνδεση των νέων με την αγορά εργασίας.

26

74

3-4 Ιουλίου 2021

Το εθνικό σχέδιο Σε πρόσφατη τοποθέτησή του ο γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Κωνσταντίνος Αραβώσης, στο Circular Economy Forum είχε τονίσει ότι «η χώρα μας διαθέτει Εθνική Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία από το 2018, ενώ πρόσφατα καταρτίστηκε ένα φιλόδοξο Εθνικό Σχέδιο Δράσης που περιλαμβάνει συνολικά 67 δράσεις με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης έως το 2025». Ο κ. Αραβώσης τόνισε ότι «στόχος είναι μετά το Εθνικό Σχέδιο Δράσης να διαμορφώσουμε τα Περιφερειακά Σχέδια και στη συνέχεια τα Σχέδια Κυκλικής Πόλης και Δήμων. Επίσης στοχεύουμε στη δημιουργία τομεακών σχεδίων δράσης, όπως για παράδειγμα για ανάπτυξη κυκλικής αγροτικής παραγωγής, κυκλικού τουρισμού, κυκλικών ξενοδοχειακών μονάδων και φυσικά για κυκλικές επιχειρήσεις και το κυκλικό νοικοκυριό που θα αλλάξει όλη τη χώρα». Μπορεί να υπάρχει ένα επικαιροποιημένο εθνικό σχέδιο, μένει όμως να περάσει σε φάση υλοποίησης και εφαρμογής σε κάθε επίπεδο. Ενδεικτική ήταν η αναφορά που έκανε ο διευθύνων σύμβουλος των Ελ ληνικών Πετρελαίων Ανδρέας Σιάμισιης, σε δηλώσεις του με αφορμή την

Επιχειρήσεις

εταιρειών από διαφορετικούς κλάδους, καθώς η Κυκλική Οικονομία αφορά το σύνολο της οικονομίας.

Η

κυκλική οικονομία αναμένεται να είναι βασικός πυλώνας για το μοντέλο παραγωγής της επόμενης μέρας ενώ θα συγκεντρώσει όπως διαφαίνεται μεγάλο όγκο επενδύσεων. Αλλωστε, όπως φαίνεται, με βάση και τα δεδομένα, η επιλογή κάθε δυνατότητας ανάκτησης υλικών, ορθολογικής χρήσης πρώτων υλών και φυσικών πόρων είναι μονόδρομος. Το 2050 ο παγκόσμιος πληθυσμός θα έχει φτάσει τα 10 δισ. και βέβαια αυτό θα φέρει, εάν δεν αλλάξει ο κόσμος ρότα, τριπλασιασμό των αναγκών χρήσης φυσικών πόρων και τουλάχιστον 50% αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας. Ουσιαστικά αυτή η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και της κατανάλωσης οδηγεί σε εξάντληση τους φυσικούς πόρους και επιβαρύνει υπέρμετρα το περιβάλλον.

|

Καλές πρακτικές

Ευκαιρίες επενδύσεων στην κυκλική οικονοµία ανάληψη των καθηκόντων του ως προέδρου του συμβουλίου του ΣΕΒ για τη βιώσιμη ανάπτυξη, πριν από λίγες μέρες. «Η πορεία προς τη βιώσιμη ανάπτυξη δεν είναι μόνο τεχνικό θέμα αλλά κυρίως αλλαγή κουλτούρας», τόνισε ο κ. Σιάμισιης. «Αν δεν αλλάξουμε, εταιρείες ακόμα και του μεγέθους των ΕΛΠΕ δεν θα υπάρχουν τα επόμενα 20 με 30 χρόνια», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Δεν αμφισβητείται μόνο ο τρόπος λειτουργίας αλλά ακόμη και το αντικείμενο της δραστηριότητάς μας. Οι τράπεζες έχουν ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζουν κριτήρια σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη στις χρηματοδοτήσεις και θα αυξήσουν τον έλεγχο για τέτοια θέματα», τόνισε. Γι’ αυτό, όπως είπε, μία από τις τρεις βασικές προτεραιότητες της νέας διοίκησης του Συμβουλίου είναι η παροχή βοήθειας σε επιχειρήσεις -μέλη και μη- του ΣΕΒ, που δυσκολεύονται να ακολουθήσουν τον βηματισμό σε θεσμικό -κι όχι μόνο- επίπεδο τόσο στην Ε.Ε. όσο και στην Ελλάδα, αλλά και η παροχή βοήθειας σε επιχειρήσεις να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν λύσεις για τη μετάβα-

Ανδρέας Σιάμισιης, πρόεδρος του Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

Η επιλογή κάθε δυνατότητας ανάκτησης υλικών, ορθολογικής χρήσης πρώτων υλών και φυσικών πόρων είναι µονόδροµος, καθώς το µέλλον φέρνει µπροστά µας µια δύσκολη εξίσωση βιωσιµότητας

Δημήτρης Κονταξής, πρόεδρος ΣΕΠΑΝ

Κωνσταντίνος Αραβώσης, γ.γ. Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας

ση στην πράσινη οικονομία. Ουσιαστικά, οι μεγάλες επιχειρήσεις, όπως π.χ. η ΑΓΕΤ Ηρακλής με τις περιβαλλοντικές πιστοποιήσεις για τα προϊόντα της ή τις επενδύσεις σε υποδομές κυκλικής οικονομίας, η Coca Cola, η Nestle ή η L’ Oreal με τις δεσμεύσεις για την ανάκτηση υλικών και επίτευξη στόχων ανακύκλωσης, είναι εκείνες που δίνουν τον τόνο. Ωστόσο η όλη προσπάθεια πρέπει να διαχυθεί σε κάθε επίπεδο αλλά και στην ίδια την κοινωνία, όπως τονίζεται με έμφαση από στελέχη τόσο της αγοράς που «διαβάζουν» τις εξελίξεις που διαμορφώνονται λόγω και

της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας – Green Deal. Οπως έχει τονίσει επανειλημμένα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων (ΣΕΠΑΝ) Δημήτρης Κονταξής, προκειμένου να επιταχυνθεί η μετάβαση σε ένα πιο κυκλικό μοντέλο οικονομίας και να αναδειχθεί η χώρα σε πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης, απαιτούνται ευρύτατες συνεργασίες, τόσο μεταξύ του ιδιωτικού τομέα και του κράτους, για την υιοθέτηση του βέλτιστου ρυθμιστικού πλαισίου, όσο και μεταξύ δυναμικών και πρωτοπόρων ιδιωτικών

Είναι ενδεικτικό, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΕΠ Α Ν σ ε π ρ ό σ φ α το Webinar του ΑΠΕ ΜΠΕ για την Κυκλική Οικονομία, ότι ενώ η Ελλάδα συγκαταλέγεται στους ουραγούς, ο ιδιωτικός τομέας έχει να επιδείξει καλές πρακτικές όπως η πανευρωπαϊκή πρωτιά της ΕΝΔΙΑΛΕ, του Εθνικού Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων, η εθελοντική Συμφωνία Συνεργασίας της Ενωσης Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδας για την αξιοποίηση δευτερογενών καυσίμων στο πλαίσιο της βιομηχανικής συμβίωσης και φυσικά το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων, στη διαμόρφωση και αναβάθμιση του οποίου συνέβαλε ενεργά ο ΣΕΠΑΝ και πλέον διαχειρίζεται το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μάλιστα ο ΣΕΠΑΝ σε κάθε ευκαιρία σημειώνει ότι παρά το ότι η Ελλάδα βρίσκεται ακόμη στην αρχή του δρόμου, η Κυκλική Οικονομία προσφέρει μια μεγάλη ευκαιρία για βιώσιμη ανάπτυξη και ανασυγκρότηση του παραγωγικού προτύπου της χώρας, με σημαντικότατα οφέλη για το περιβάλλον, την κοινωνία, τις επιχειρήσεις και τα δημόσια οικονομικά. Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζεται με κάθε ευκαιρία η σημασία της αξιοποίησης δευτερογενών πρώτων υλών από τη βιομηχανία, της παραγωγής βιομηχανικών προϊόντων με μεγαλύτερο κύκλο ζωής, της ενεργειακής αξιοποίησης υπολειμμάτων ανακύκλωσης, αλλά και του καθοριστικού ρόλου του ΣΕΠΑΝ στην ανάπτυξη της Κυκλικής Οικονομίας στην Ελλάδα. Μάλιστα ο κ. Κονταξής έχει τονίσει σε συχνές τοποθετήσεις του ότι η Κυκλική Οικονομία θα μπορέσει να ξεδιπλώσει τις δυνατότητές της, που παραμένουν ανεκμετάλλευτες, και να αυξήσει τουλάχιστον κατά 2 δισ. ευρώ το ελληνικό ΑΕΠ, να δημιουργήσει 15.000 θέσεις εργασίας και να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες ανάπτυξης αλλά και εξοικονόμησης κεφαλαίων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που είναι και η ραχοκοκαλιά του ελληνικού επιχειρείν.

Επιχειρήσεις

|

75

3-4 Ιουλίου 2021

27

Η πρόκληση των επενδύσεων

Ι

διαίτερα φιλόδοξους στόχους θέτει η κυβέρνηση μέσα στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022-2025 σε σχέση με τις επενδύσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση την τελευταία έκθεση για τη νομισματική πολιτική της Τράπεζας της Ελλάδος σημειώνεται ότι το υψηλό επενδυτικό κενό της προηγούμενης δεκαετίας περιορίζει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Ωστόσο, η αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων παρέχει τις προϋποθέσεις για την αύξηση των επενδύσεων, τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας και τη μετάβαση σε ένα βιώσιμο πρότυπο ανάπτυξης. Επισημαίνεται ότι στο Μεσοπρόθεσμο 2022-2025 προβλέπεται απογείωση των επενδύσεων με ρυθμό 30,3% το 2022, ωστόσο είναι μια πρόβλεψη που θεωρείται από τους αναλυτές παρακινδυνευμένη. Ωστόσο, όπως αναφέρουν πολλοί παράγοντες της αγοράς, για να καταστούν εφικτά αυτά τα μεγέθη θα πρέπει η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης να μπει σε άλλη τροχιά, αλλά και να διαμορφωθούν ώριμα επενδυτικά σχέδια με ισχυρό αποτύπωμα στην παραγωγική βάση και τις εγχώριες αλυσίδες αξίας, ώστε να απορροφηθούν τα δεκάδες δισ. ευρώ περιμένει η Ελλάδα μέσα στα επόμενα χρόνια από την Ευρώπη. Και βέβαια να απορροφηθούν με όρους αποτελεσματικότητας και όχι μεταφοράς αξίας στο εξωτερικό.

Οι πηγές Υπενθυμίζεται ότι υπάρχουν τα 30,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, που συνδέονται με συγκεκριμένους «παραδοτέους» στόχους για έργα και μεταρρυθμίσεις. Εάν μάλιστα δεν γίνουν οι απορροφήσεις εντός «σφικτών» χρονοδιαγραμμάτων τότε θα σημάνουν τη διακοπή της χρηματοδότησης και την ανάληψη του βάρους του όποιου έργου από εθνικούς πόρους... Να σημειωθεί ότι με βάση το Μεσοπρόθεσμο, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» περιλαμβάνει πλήθος φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που αποσκοπούν στη στροφή προς ένα οικονομικό μοντέλο περισσότερο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και πράσινο, προς ένα κράτος πιο αποτελεσματικό, με λιγότερη γραφειοκρατία, ψηφιακά αναβαθμισμένο, με δραστικά μειωμένη παραοικονομία, με φορολογικό σύστημα φιλικό προς την ανάπτυξη και ένα ανθεκτικότερο κοινωνικό δίκτυο προστασίας. Μένει να φανεί αυτό στην πράξη. Το Σχέδιο επιδιώκει το συνολικό ποσόν των επενδυτικών πόρων που θα κινητοποιηθούν από τον ιδιωτικό τομέα να προσεγγίσει τα 59 δισ. ευρώ, ποσόν διπλάσιο από το αντίστοιχο κονδύλι που θα εκταμιευτεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δηλαδή από τα 17,8 δισ. των επιχορηγήσεων και τα 12,7 δισ. δανείων. Επίσης οι πόροι που θα κατανεμηθούν στην Ελλάδα από την Πολιτική Συνοχής για την περίοδο 2021-2027 ανέρχονται στα 21,1 δισ. ευρώ και θα οδηγήσουν σε 26,7 δισ. ευρώ συνολικούς επενδυτικούς πόρους, αυξημένους κατά 7% σε σχέση με την αν τίσ τοιχ η

Στο Μεσοπρόθεσμο 2022-2025 προβλέπεται απογείωση των επενδύσεων με ρυθμό 30,3% το 2022, ωστόσο είναι μια πρόβλεψη που θεωρείται από τους αναλυτές παρακινδυνευμένη. Για να καταστούν εφικτά αυτά τα μεγέθη θα πρέπει η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης να μπει σε άλλη τροχιά, να διαμορφωθούν ώριμα επενδυτικά σχέδια με ισχυρό αποτύπωμα στην παραγωγική βάση και τις εγχώριες αλυσίδες αξίας και τα όποια κονδύλια να απορροφηθούν με όρους αποτελεσματικότητας και όχι μεταφοράς αξίας στο εξωτερικό

κατανομή της περιόδου 2014-2020. Από αυτά, 10,8 δισ. ευρώ θα δοθούν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), 5,6 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+), 3 δισ. ευρώ από το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ), 1,4 από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ), 0,37 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ), 0,8 δισ. ευρώ από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» και 0,1 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία (ΕΕΣ). Επίσης, το 1/3 των πόρων αυτών, ήτοι 8,2 δισ. ευρώ, θα κατευθυνθούν στα 13 Περιφερειακά Προγράμματα, σε μια προσπάθεια να αντιστραφεί το βαρύ αποτύπωμα της κρίσης και της έντασης των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, ενισχύοντας τη χρηματοδότησή τους από 17% έως 85%. Επίσης στο ΕΣΠΑ 2021 – 2027 περιλαμβάνονται 9 τομείς προγραμμάτων: 1. Ανταγωνιστικότητα - Επιχειρηματικότητα – Καινοτομία 2. Ψηφιακός Μετασχηματισμός 3. Περιβάλλον – Ενέργεια - Κλιματική Αλλαγή 4. Υποδομές Μεταφορών 5. Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού-Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση 6. Πολιτική Προστασία 7. Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση 8. Αλιεία και Θάλασσα και 9. Τεχνική Βοήθεια Επίσης, 13 Περιφερειακά Προγράμματα, ένα για κάθε Περιφέρεια της χώρας και 13 Προγράμματα Εδαφικής Συνεργασίας. Οι βασικές προτεραιότητες στους πέντε Στόχους Πολιτικής είναι: ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ: μετασχηματισμός του δημόσιου τομέα, Βιομηχανία 4.0, clusters μικρομεσαίων επιχειρήσεων, βελτίωση δεξιοτήτων των εργαζομένων, μηχανισμοί στήριξης μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. ΠΡΑΣΙΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: κυκλική οικονομία, πολιτική προστασία και διαχείριση φυσικών καταστροφών, ορθολογική διαχείριση υδατικών πόρων, προστασία βιοποικιλότητας, προώθηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ηλεκτροκίνηση και καθαρές μεταφορές, αντιμετώπιση ενεργειακής φτώχειας. ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ: βιώσιμες, «έξυπνες» και πολυτροπικές υποδομές μεταφορών (δρόμοι, λιμάνια, σιδηρόδρομοι), ανανέωση στόλου μέσων μεταφοράς. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ: ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, δημόσια υγεία, ψυχική υγεία, κοινωνική ένταξη. ΧΩΡΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ: χωρικές επενδύσεις σε αστικές, αγροτικές, νησιωτικές και ορεινές περιοχές. Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (για την απεξάρτηση από τον λιγνίτη στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, τη Μεγαλόπολη και τα νησιά).

28

76

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

Η βοήθεια στην επανεκκίνηση του τουρισμού πρέπει να έχει και συνέχεια

Α

πό τον Μάρτιο του 2020 το ελληνικό ξενοδοχείο βιώνει συνθήκες έκτακτης ανάγκης και δίνει μια σκληρή μάχη επιβίωσης από την έκβαση της οποίας δεν θα εξαρτηθεί μόνο η τύχη της φιλοξενίας αλλά και ένα πολύ μεγάλο μέρος της ελληνικής οικονομίας και ειδικά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η ελληνική ξενοδοχία τροφοδοτεί 17 κλάδους και 9 τομείς της οικονομίας και η φιλοξενία είναι ο μεγαλύτερος ιδιώτης εργοδότης. Η σ τήριξη που έ λαβε ο κ λάδος, όπως και όλοι οι κλάδοι που επηρεάστηκαν από την πανδημία, αν και υπολειπόταν κατά πολύ των Του ΓΡΗΓΟΡΗ αναγκών ρευστότηΤΑΣΙΟΥ, προέδρου τας που δημιουργήτης Πανελλήνιας θηκαν εξαιτίας των Ομοσπονδίας μεγάλων απωλειών Ξενοδόχων του ‘20, έπαιξε καθοριστικό ρόλο να χτίσουμε αντοχές και να μείνουμε όρθιοι, επιχειρήσεις και εργαζόμενοι, στον «πρώτο γύρο» αυτής της ασύμμετρης αναμέτρησης με τον κορονοϊό. Ομως τώρα χτυπάει το καμπανάκι του «δεύτερου γύρου». Το 2020 ελπίζαμε σε ένα πιο «κανονικό» ’21 αλλά αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί μέχρι στιγμής. Διανύουμε ένα απρόβλεπτο καλοκαίρι καθώς η πανδημία είναι ακόμη εδώ. Αν και ανοίξαμε τυπικά στα μέσα Μαΐου, φτάσαμε στο τέλος Ιουνίου με κλειστές ακόμη σημαντικές αγορές όπως η βρετανική, η ρωσική και οι σκανδιναβικές. Οι μεταλλάξεις στα επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας μας αλλά και των χωρών-αγορών θα «μεταλλάσσουν» και τη σεζόν, η οποία εκ των πραγμάτων θα είναι «last second» και μέσα σε συνθήκες ακραίου ανταγωνισμού μεταξύ των μεσογειακών χωρών. Παρά τα νέα όπλα που είναι διαθέσιμα στην καταπολέμηση της πανδημίας, όπως τα εμβόλια και τα μαζικά τεστ, στην πραγματικότητα αποδεικνύεται πως η επιστροφή στην κανονικότητα θα πάρει χρόνο. Εχουμε να παλέψουμε ένα «δεύτερο γύρο» για την επιβίωσή μας ώστε να φτάσουμε στο ’22, ευελπιστώντας πως θα αποτελέσει χρονιά τουριστικής ανάκαμψης. Γι’ αυτό είναι βέβαιο πως θα απαιτηθεί πρόσθετη στήριξη του κλάδου. Η βοήθεια της επανεκκίνησης θα πρέπει να έχει και συνέχεια και σε αυτή την κατεύθυνση η ΠΟΞ με υψηλό αίσθημα ευθύνης κατέθεσε εγκαίρως μια ρεαλιστική δέσμη μέτρων προς τα συναρμόδια υπουργεία. Αναλυτικότερα, προτείνουμε: ■ η μείωση του ΦΠΑ στη διαμονή έως τέλος του 2021 (ώστε να εξεταστούν τα αποτελέσματα - οφέλη με δυνατότητα επέκτασης και το 2022), το οποίο θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων στη δύσκολη προσπάθεια επανεκκίνησης του ελληνικού τουρισμού και θα αποδώσει στο τέλος στα δημόσια ταμεία περισσότερα έσοδα.

Ο τουρισμός αλλάζει. Εχει ανάγκη από νέες ιδέες, νέα προϊόντα, νέες υπηρεσίες, νέα φιλοσοφία. Για να αξιοποιήσουμε το «momentum» της επόμενης μέρας πρέπει να επενδύσουμε στην πράσινη τουριστική ανάπτυξη, στις υποδομές, στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην τουριστική εκπαίδευση και τη συνεχή αναβάθμιση των δεξιοτήτων του πολύτιμου ανθρώπινου δυναμικού μας

■ Την παράταση του μέτρου των αναστολών των συμβάσεων εργασίας έως τις 31-102021 για τις εποχικές επιχειρήσεις και έως την 31-12-2021 για τις συνεχούς λειτουργίας επιχειρήσεις με στόχο τον περιορισμό των απολύσεων.

■ Την παράταση του προγράμματος ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ έως το τέλος του 2021 (για εποχικής και συνεχούς λειτουργίας επιχειρήσεις) με επιδότηση του συνόλου των εργοδοτικών εισφορών. Ειδικά για τις εποχικές επιχειρήσεις παροχή της δυνατότητας εφαρμογής του συγκεκριμένου μέτρου και τον μήνα Ιούνιο.

■ Την απαλλαγή των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ.

■ Την κατά την εφαρμογή του μέτρου της επιδότησης παγίων δαπανών μη συνυπολογισμό του επιστρεπτέου μέρους της επιστρεπτέας προκαταβολής, το οποίο άλλωστε αποτελεί δάνειο.

■ Την παράταση της περιόδου αποπληρωμής των δανείων που έχουν χορηγηθεί μέσω του ΕΤΕΑΝ (ΤΕΠΙΧ και Ταμείο Εγγυοδοσίας). Με πνεύμα συνεργασίας πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε ο ελληνικός τουρισμός και το ελληνικό ξενοδοχείο να κερδίσουν τον «δεύτερο γύρο» της μάχης για την επιβίωση και να φτάσουμε στην «επόμενη μέρα» χωρίς να μείνει κανένας πίσω. Κερδίζοντας το στοίχημα της επιβίωσης, το ξενοδοχείο θα μπορέσει να παίξει ρόλο επιταχυντή στην οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη της χώρας. Η Ελλάδα παραμένει ένας εξαιρετικά δημοφιλής παγκόσμιος

προορισμός και ο κόσμος μετά την πανδημία θα έχει την ακατανίκητη επιθυμία να ταξιδέψει ελεύθερα και χωρίς περιορισμούς. Γι’ αυτό μαζί με τη στενή παρακολούθηση και τη διαχείριση των σημερινών προκλήσεων, πρέπει να σχεδιάζουμε ταυτόχρονα και το αύριο. Ο τουρισμός αλλάζει. Εχει ανάγκη από νέες ιδέες, νέα προϊόντα, νέες υπηρεσίες, νέα φιλοσοφία. Για να αξιοποιήσουμε το «momentum» της επόμενης μέρας πρέπει να επενδύσουμε στην πράσινη τουριστική ανάπτυξη, στις υποδομές, στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην τουριστική εκπαίδευση και τη συνεχή αναβάθμιση των δεξιοτήτων του πολύτιμου ανθρώπινου δυναμικού μας. Η προσαρμογή στα νέα δεδομένα της παγκόσμιας αγοράς είναι προϋπόθεση για να συνεχίσει η Ελλάδα να αποτελεί ηγέτιδα δύναμη του παγκόσμιου τουρισμού. Σε αυτή την κατεύθυνση κονδύλια που πρόκειται να διοχετευθούν στην ελληνική οικονομία από το Ταμείο Ανάκαμψης πρέπει να «πιάσουν τόπο». Δεν έχουμε το παραμικρό περιθώριο χαμένων ευκαιριών και πόρων. Αντίθετα, έχουμε ως χώρα κάθε λόγο να επενδύσουμε στο ισχυρό «χαρτί» μας, στην ελληνική φιλοξενία ώστε να δημιουργηθεί πολλαπλασιαστικό αναπτυξιακό αποτέλεσμα σε όλη την αλυσίδα της οικονομίας. Αυτός θα είναι ο «τρίτος γύρος» με έπαθλο την τουριστική ανάπτυξη των επόμενων δεκαετιών σε όλη τη χώρα. Μπορούμε σίγουρα να τον κερδίσουμε, με την προϋπόθεση πως θα καταφέρουμε να φτάσουμε σε αυτόν.

Επιχειρήσεις

|

77

3-4 Ιουλίου 2021

Σ

ε ιδιαίτερα δύσκολη θέση αναμένεται να βρεθεί το επόμενο διάστημα ο νευραλγικός κλάδος της ακτοπλοΐας σύμφωνα με όσα αναφέρει μιλώντας στην ειδική έκδοση της «Εφημερίδας των Συντακτών» ο Μιχάλης Σακέλλης, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ). Παράλληλα επισημαίνει ότι ο κλάδος δεν έτυχε της αρμόζουσας προσοχής από την κυβέρνηση δεδομένης της σημασίας που έχει για την οικονομία αλλά και την εθνική συνοχή. Μάλιστα σημειώνει ότι τα προβλήματα που έφερε η πανδημία έρχεται να προστεθούν σε άλλα σημαντικά προβλήματα, που δεν έχουν λυθεί ακόμα. Ετσι με δεδομένη και την εντεινόμενη αβεβαιότητα για την πορεία του τουρισμού λόγω των μεταλλάξεων, οι παράγοντες ρίσκου αυξάνονται, καθώς όπως τονίζει ο κ. Σακέλλης και το πρώτο εξάμηνο του 2021 η συνολική κίνηση, δηλαδή Ακτοπλοΐας και Αδριατικής, εκτιμάται ότι ήταν μικρότερη του πρώτου εξαμήνου του 2020. Οπως σημειώνει μάλιστα, μικρή αύξηση της κίνησης τον Μάιο και τον Ιούνιο δεν θα καλύψει τις απώλειες των τεσσάρων πρώτων μηνών του έτους.

Με βαριές απώλειες και ελλιπή στήριξη η ακτοπλοΐα Ο Μιχάλης Σακέλλης, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), μιλά στην ειδική έκδοση της «Εφημερίδας των Συντακτών»

Οι ζημιές Στην εικόνα αυτή για το 2021 έρχεται να προστεθεί και ο υπερδιπλασιασμός των τιμών των καυσίμων, ο οποίος θα επηρεάσει αρνητικά τα αποτελέσματα του 2021, τα οποία παρά την αύξηση της κίνησης που αναμένεται μετά την 1/7 θα είναι χειρότερα του 2020. Ετσι, σύμφωνα με τον ΣΕΕΝ, τη διετία 2020/2021 οι συνολικές ζημιές των πλοίων-μελών του ΣΕΕΝ τα οποία εξυπηρετούν τα ελληνικά νησιά και τη γραμμή Ελλάδας-Ιταλίας, που είναι μεγάλης σημασίας για τη στήριξη του τουρισμού και των εισαγωγών/ εξαγωγών της χώρας, αναμένεται να ξεπεράσουν τα 200.000.000 ευρώ.

29

Μιχάλης Σακέλλης

Στο φόντο αυτό εμφατικά ο Σύνδεσμος έχει επισημάνει την ανάγκη η κυβέρνηση να κινηθεί γρήγορα, ώστε να μην υπάρξουν περαιτέρω αρνητικές συνέπειες. Είναι ενδεικτικό ότι σε επιστολή του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) προς τον υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Ιωάννη Πλακιωτάκη, στα μέσα Ιουνίου καταγραφόταν μια σειρά οφειλών που είχε το κρατικό ταμείο έναντι των ακτοπλόων. Οπως αναφερόταν, το ποσό ανέρχονταν στα 50 εκατομμύρια και αφορούσαν τιμολογημένες οφειλές του κράτους από εκτέλεση δρομολογίων Δημόσιας Υπηρεσίας κυρίως για την εξυπηρέτηση των μικρών νησιών μας. Να σημειωθεί ότι πέρα από τις οφειλές για ήδη τιμολογημένες υπηρεσίες, που ανέρχονται στα 50 εκατομμύρια ευρώ, εκτιμάται ότι άλλα 20 εκατομμύρια είναι το ποσό που αντιστοιχεί στις ακτοπλοϊκές για τις «άγονες γραμμές» για δρομολόγια τα οποία έγιναν το τελευταίο διάστημα και δεν έχουν ακόμη τιμολογηθεί. Ουσιαστικά, με βάση όσα αναφέρουν πηγές του κλάδου, η κατάσταση αυτή είναι πρωτοφανής για τα ακτοπλοϊκά χρονικά. Ειδικά, δε, σε μια τόσο δύσκολη συγκυρία η καθυστέρηση πληρωμών, σε συνδυασμό με τις αυξημένες τιμές καυσίμων και την απουσία εισερχόμενης τουριστικής κίνησης, δημιουργεί «εκρηκτικό κοκτέιλ» για τις ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις. Επίσης όπως σημειώνει η πρόσφατη επιστολή του ΣΕΕΝ προς τον υπουργό Ναυτιλίας, «παρά την πολύ κρίσιμη κατάσταση και τα

σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Κλάδος μας, αντί για τη λήψη των έκτακτων μέτρων τα οποία σας είχαμε προτείνει με τις από 15.2.21, 23.3.21 και 1.4.21 επιστολές μας, και τα οποία θα προσέφεραν ουσιαστική ανακούφιση στον Κλάδο, τελικά δεν λάβαμε ούτε καν αυτή την ελάχιστη αποζημίωση που είχατε αποφασίσει, καθώς η καταβολή της διακόπηκε τους μήνες Ιανουάριο, Μάρτιο, Μάιο και Ιούνιο. Ταυτόχρονα, το μέτρο της αναστολής εργασίας των ναυτικών για τα ελάχιστα πλοία που ακινητούν δεν εφαρμόζεται, ενώ την 1η Απριλίου υποχρεωθήκαμε να διπλασιάσουμε το ξενοδοχειακό προσωπικό των πλοίων παρά την απαγόρευση των μετακινήσεων επιβατών η οποία ίσχυε, αλλά και το μειωμένο κατά 50% πρωτόκολλο επιβατών των πλοίων. Ο τρόπος αντιμετώπισης του Κλάδου των θαλάσσιων επιβατηγών μεταφορών υποδηλώνει υποβάθμιση της σοβαρότητας της κατάστασης και των κινδύνων όχι μόνο για το μέλλον των Εταιρειών μας αλλά και για τον τουρισμό της Χώρας και τα νησιά μας τα οποία εξυπηρετούμε υποδειγματικά» τονίζει η επιστολή. Μάλιστα ο κ. Σακέλλης μιλώντας στην ειδική έκδοση της «Εφημερίδας των Συντακτών» τονίζει ότι «λαμβανομένου υπόψη ότι οι δραστηριότητες του κλάδου όχι μόνο δεν ανεστάλησαν, αλλά αντίθετα η εκτέλεση των δρομολογίων επιβαλλόταν, δεν υπήρξε δίκαιη αντιμετώπιση σε σχέση με άλλους κλάδους, οι οποίοι είχαν επίσης σοβαρά προβλήματα αλλά δεν είχαν ταυτόχρονα και την υποχρέωση να λειτουργούν».

30

78

3-4 Ιουλίου 2021

|

Επιχειρήσεις

100 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΤΕΝΤΕΣ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

ΟΒΙ: υπηρεσίες υψηλού επιπέδου

Η

σ ταδιακή έξοδος από την πανδημία της Covid-19 που έχει πλήξει κοινωνικά και οικονομικά όλο τον πλανήτη βρίσκει τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) να κινείται σε σταθερές ταχύτητες με την ανάληψη πρωτοβουλιών και απαραίτητων βελτιωτικών παρ εμβά σεων που παρουσιάζουν θετικό πρόσημο. Σε αυτό το διάστημα ο Οργανισμός κατάφερε να Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ αναβαθμίΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ, σει την ποιγενικού διευθυντή ότητα των του ΟΒΙ παρεχόμενων υπηρεσιών του και να πετύχει τους καθορισμένους στόχους του. Η θετική συγκυρία μάλιστα της συμπλήρωσης 100 ετών από την πρώτη κατοχύρωση εφεύρεσης με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας στην Ελλάδα και η πραγματοποίηση της τελετής για την 4η Βράβευση Ελλήνων Εφευρετών δημιουργεί το κατάλληλο επετειακό κλίμα και καλλιεργεί το καινοτομικό πλαίσιο στο οποίο καλούνται να επενδύσουν όσοι επιθυμούν να συμπληρώσουν τον κύκλο της προστατευμένης έρευνας, των αποτελεσμάτων της και το ταξίδι της προς την αγορά. Τα επιτεύγματά του ΟΒΙ και οι προοπτικές του για το άμεσο και απώτερο μέλλον αποδεικνύουν ότι ανταποκρίνεται πλήρως στον ιδρυτικό του σκοπό. Ως φορέας καινοτομίας αποτελεί το κατάλληλο και αποτελεσματικότερο μέσο και εργαλείο διαρκούς εκσυγχρονισμού του Συστήματος Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας στην Ελλάδα. Ο Οργανισμός, εποπτευόμενος φορέας του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, παρέχει από το 1988 υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους χρήστες του Συστήματος ΒΙ και επιβραβεύει υλικά και ηθικά τους καινοτόμους Ελληνες για τη συμβολή τους στην τεχνολογική πρόοδο της χώρας. Στις 23 Ιουνίου σε ειδικά διαμορφωμένη τελετή βράβευσε στο Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) τους εφευρέτες που επιλέχθηκαν μετά από αξιολόγηση περίπου 200 αιτήσεων και εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Εφευρέσεων, την οποία ενέκρινε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδωνις Γεωργιάδης. Η εκδήλωση αποτέλεσε το επιστέγασμα μιας

Η αύξηση του αριθμού των ευρεσιτεχνιών, η διασφάλιση επιτυχημένης εμπορικής αξιοποίησής τους, η ίδρυση περισσότερων Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας, ώστε η έρευνα στα Πανεπιστήμια να γίνει γνωστή σε επενδυτές και ενδεχόμενους πελάτες, μπορεί να προσελκύσουν κεφάλαια και να ανοιχτούν στις διεθνείς αγορές

πορείας αρκετών μηνών από την ημέρα προκήρυξης του διαγωνισμού και φυσικά τα αποτελέσματα είναι προϊόν σοβαρής επιστημονικής δουλειάς από τα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησής, μέλος της οποίας το έτος 2003 υπήρξε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με την τότε ιδιότητά του ως στελέχους της Εθνικής Τράπεζας. Ο θεσμός των βραβεύσεων που με πρωτοβουλία του εγκαινίασε ο Οργανισμός το 2002 αναβιώνει σήμερα από την παρούσα διοίκηση. Προσφέροντας στο κοινό του υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, διαθέτει επιστημονικό προσωπικό υψηλής κατάρτισης, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην προαγωγή της επιστήμης και την παραγωγή καινοτομίας σε όλα σχεδόν τα τεχνολογικά πεδία, έχει ηλεκτρονικοποιήσει πλήρως τις διαδικασίες του και έχει εξαιρετική φήμη στο εξωτερικό. Το 2020 μάλιστα, παρά την πρωτοφανή πανδημία, συνδυάστηκε με θεαματική αύξηση των πατεντών στην Ελλάδα, παράλληλη μείωση του τέλους της Αιτιολογημένης Εκθεσης Ερευνας, δρομολόγηση της εν τοις πράγμασι λειτουργίας της Ελληνικής Ακαδημίας Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΕΑΒΙ) και ανάδειξη του Δήμου Θεσσαλονίκης ως της πρώτης αυθεντικής πόλης του Ευρωπαϊκού Δικτύου του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διανο-

ητικής Ιδιοκτησίας, ενώ έπεται σε λίγες ημέρες η υπογραφή αντίστοιχου Μνημονίου Συνεργασίας και με το πανέμορφο νησί και τον Δήμο Μυκόνου, ταξιδιωτικού προορισμού εκατομμυρίων τουριστών. Το 2021 καθίσταται επίσης νέο ορόσημο στην ιστορία του ΟΒΙ. Με μια γενναία νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αδ. Γεωργιάδη, μεταφέρθηκε η αρμοδιότητα για τα Εμπορικά Σήματα στον ΟΒΙ. Με αυτό τον τρόπο, μετά από προσπάθειες πολλών ετών, η Διανοητική Ιδιοκτησία στην Ελλάδα αποκτά ενιαία στέγη, όπως γίνεται σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και στη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών παγκοσμίως. Η κατοχή όχι μόνο Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας αλλά και άλλου τίτλου Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, όπως είναι το Βιομηχανικό Σχέδιο, το Εμπορικό Σήμα κ.λπ., αυξάνει τη συνολική αξία των άυλων περιουσιακών στοιχείων μιας επιχείρησης και έτσι αυξάνεται το συνολικό οικονομικό της κεφάλαιο και η αξία της στην αγορά. Με στόχο την πρόσβαση όλο και περισσότερων στο σύστημα Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, ο ΟΒΙ καθορίζει πλέον τον μηχανισμό με τον οποίο επιστρέφει στην κοινωνία υπό μορφή νέων καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών. Στον ΟΒΙ επιθυμούμε να συμβά-

λουμε στη θεσμική εναρμόνιση της χώρας μας με την πρακτική όλων των υπόλοιπων χωρών. Και αυτή η πρωτοβουλία σημαίνει πολλά για την υγιή επιχειρηματικότητα. Εχοντας την πολύτιμη εμπειρία του παρελθόντος, ο κύριος στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προδιαγραφές στο παρόν για ένα περισσότερο καινοτόμο μέλλον: η αύξηση του αριθμού των ευρεσιτεχνιών, η διασφάλιση επιτυχημένης εμπορικής τους αξιοποίηση, η ίδρυση περισσότερων Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας, ώστε η έρευνα στα Πανεπιστήμια να γίνει γνωστή σε επενδυτές και ενδεχόμενους πελάτες, μπορεί να προσελκύσουν κεφάλαια και να ανοιχτούν στις διεθνείς αγορές. Η απλοποίηση των διαδικασιών, η ενοποίηση πλέον του Συστήματος Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, ο προσδιορισμός της κατανομής των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας στον εφευρέτη, το Πανεπιστήμιο και τη βιομηχανία, ο εκπαιδευτικός κορμός της Ελληνικής Ακαδημίας Βιομηχανικής Ακαδημίας ώστε νέοι επιστήμονες να επιμορφώνονται και να πιστοποιούνται ως σύμβουλοι ευρεσιτεχνίας (patent attorneys), οι οποίοι στη συνέχεια να εκπροσωπούν τους εφευρέτες στον Οργανισμό, αποτελούν το καθημερινό μας κίνητρο για να γινόμαστε καλύτεροι και πιο δυνατοί.