Proefexemplaar BTSM 271125

BEDRIJFSVOERINGTECHNISCHSPECIALISTMOBILITEIT

voortechnischspecialistvoertuigenenmobielewerktuigen

kerntaakB1-K3

leerwerkboek|vakkennis|1edruk

module-Communicatie

module-Procesoptimalisatie

CONCEPT

COLOFON

BoomMbo klantenservice@boom.nl www.boom.nl

Auteurs:LindadeBoer,MarienKempeneersenHannaMolenaar Inhoudelijkeredactie:RichardHoogenboom,WillemBrouwer,BarthoMartensenBoomMbo

Titel:Bedrijfsvoeringtechnischspecialistmobiliteit

Bronvermelding:Shutterstock,ImagingPeople|LeonieVoets

ISBN:9789037270648

1edruk/1eoplage

©2026Boom|Allrightsreserved.Notext&datamining. BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormof openigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeanderemanier,zonder voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel 16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht (www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvaneen(ofmeerdere)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen (digitale)leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvanartikel16,Auteurswet1912)kanmenzich wendentotStichtingUitgeversorganisatievoorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp, www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen.Degenendie desondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotdeuitgeverwenden.

CONCEPT

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmetdespecifieke productvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoom,tevindenopwww.boom.nl.

INLEIDING

Digitaleleeromgeving

Somswordterverwezennaarbijvoorbeeldfilmpjes,formulierenofeenwebsite.Dezestaan allemaalindedigitaleleeromgeving.Jeherkentdeverwijzingaanheticoontjeindevormvaneenwereldbol.In dedigitaleleeromgevingvindjeookextraopdrachten. Allesistevindenviadigitaal.boomonderwijs.nl/beroepsonderwijs.

Voordatjededigitaleleeromgevingkuntgebruikenmoetjejelicentieactiveren.

● Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt.

● GanaarBoomberoepsonderwijs.nl/licentie.

● Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

● Volgdestappen.

Daarnakunjeaandeslag!

Optimaliserenvanwerkzaamhedenencommunicatieineenbedrijf

Dezetitelhelptjestapvoorstapomjegoedvoortebereidenophetleverenvaneenbijdrageaanhetoptimaliseren vandewerkzaamhedenineenbedrijf.Hetoptimaliserenvanhetwerkbetekentdatjehetwerkslimmer,sneller enefficiëntermaakt.Welmethetzelfdeofbeterresultaat,maarmetmindermoeite,tijdoffouten.Jeindezetitel maaktkennismetdebelangrijkstetheorieenmetveelpraktijkvoorbeelden.Daarnaastwerkjeaan(BPV)opdrachten diedirectaansluitenbijwatjedagelijksopdewerkvloertegenkomt.

Communicatieenprocesoptimalisatiespeleneengroterolinvrijwelelkbedrijf.Hetzijnthema’swaarjijals medewerkercontinumeetemakenhebtenwaarjouwmaniervanhandelendirectinvloedopheeft.Doorte begrijpenhoeditwerkt,ontdekjedatjezelfproactiefkuntbijdragenaaneenbeteresamenwerkingéneen efficiënterwerkproces.Onthouddathetbijprocesoptimalisatievaakdraaitomdevolgendevierhoofdzaken: Kwaliteit,Arbo,CommercialiteitenDuurzaamheid.

ElkemodulesluitjeafmeteenBeroepstaak,waarinjeonderzoekthoecommunicatieenwerkprocesseninjouw leerbedrijfverbeterdkunnenworden.Zoleerjenietalleennaarbestaandeknelpuntentekijken,maarookom metconcreteoplossingentekomen.

CONCEPT

Dezetiteleindigtmetdeeindopdracht:Hetverbeterplan.Indezeopdrachtsteljijeenonderbouwdadviesop waarmeejouwleerbedrijfstappenkanzettennaareenbeterecommunicatieofslimmerewerkprocessen.Daarmee bewijsjedatjijinstaatbentommeteenfrisseblikengerichteverbeterpuntenechtwaardetoetevoegenaande organisatie.

Belangrijkaandachtspunt

AanheteindvanelkhoofdstukvindjeeenBPV-opdracht.Ditiseenpraktijkopdrachtdiejeindeberoepspraktijk uitvoert,terwijljebezigbentmetdeleerstofvandathoofdstuk.Hetisverstandigomalaanhetbeginvanhet hoofdstukevendeBPV-opdrachtdoortelezen.Zoweetjeprecieswaarjeopmoetlettenenkunjedetheorie meteenkoppelenaandepraktijk.Dus:leesdieopdrachtdirectbijdestart–hethelptjeéchtverder!

CONCEPT

Module-Communicatie CONCEPT

CONCEPT

Hoofdstuk1

Deorganisatie

CONCEPT

Eenorganisatiemoetstaanalseenhuis.Alshetmanagementprocesnietsteviginelkaarzit,dankandeorganisatie omvallen.Destrategieendoelenvaneenorganisatiespelenhierbijeenbelangrijkerol.Ofjenueenklein transportbedrijfhebtofmanagerbentbijeendealerbedrijf,inelkbedrijfspelenzichmanagementprocessenaf. Allemedewerkersmoetenrekeninghoudenmetderichtlijnendiehetbedrijfheeft.

Binnenorganisatiesbestaanverschillendefuncties.Bijdezefunctieshorendiversetakendieverschillende medewerkersuitvoeren.Nietallemedewerkershebbendezelfdeverantwoordelijkheden.Zoheefteenmanager meerverantwoordelijkhedendaneenmedewerkerinhetmagazijn.Wiewelkeverantwoordelijkheidheeftenwie waarstaatindeorganisatie,kunjezienindeorganisatiestructuur.Dezewordtvaakschematischweergegeven ineenorganigram.

Leeropbrengsten

Aanheteindvandithoofdstuk:

● kunjeuitleggenwaaromeenorganisatieeenbeleidmetdoelenopstelt.

● kunjeverschillendeorganisatiestructurenbeschrijven.

● kunjeeenorganigraminterpreterenendeopbouwvaneenorganisatieuitleggen.

● kenjedeverschillentussenstrategisch,tactischenoperationeelmanagement.

● kunjedeelementenvaneenorganisatiecultuurherkennen.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

Bedenktijdenshetkijkenvanhetfilmpjehoehetorganigramvanhetbedrijferuitkanzien.

Werknuineengroepjevandrie.

a. Zoekopdewebsitesvandrieverschillendegrotedealerorganisatienaarhetorganigram.Vergelijkde organigrammenmetelkaar.Watzijndeovereenkomstenenwatzijndeverschillen?

b. Zijnernogbijzonderhedendiejullieopvallen?

c. Zoekopwatdedefinitievaneenorganisatieis.

d. Welkeelementenuitdebeschrijvingvaneenorganisatieziejeterugindepraktijk?

Tip

AanheteindevandithoofdstukstaateenBPV-opdrachtwaarmeejeaandeslaggaatmetdekennisdiejeleert indithoofdstuk.Leesdieopdrachtalvastdoorvoordatjeverdergaat.

1.1 Deorganisatie

Deorganisatievaneenbedrijfhangtnauwsamenmetdegroottevanhetbedrijf.Alsjevooreenkleinautobedrijf werkt,hebjetemakenmeteenheelandereorganisatieenmetheelandereprocessendanbijeengrote dealerorganisatie.Iniedergevalwerkjealtijdineenorganisatie.Enelkeorganisatieheefteenbeleid.

Organisatie

Indesamenlevingziejeoveralorganisaties.Voorbeeldenvanorganisatieszijnscholen,ziekenhuizen,bedrijven, stichtingenenverenigingen.Eigenlijkisalleswaarmensensamenkomenomeenzelfdedoelnatestreveneen organisatie.Ineenorganisatiebundelenmensenhunkennisenvaardighedenomgemeenschappelijkedoelen tebehalen.Deactiviteitenvaneenorganisatiezijneropgerichtproductenofdienstenaantebiedenomzoin bestaandebehoeftenvandemaatschappijtevoorzien.

Beleid

CONCEPT

Beleidishetinonderlingesamenhangvaststellenvandoelen.Hierbijsteljeookvastmetwelkemiddelenenin welktijdpaddedoelenmoetenwordengerealiseerd.Omdatbeleidvormtegeven,steljemensenaanmet verschillendetaken.Enjegeeftleidingaandeorganisatie.Metleidinggevenbedoelenwehetbesturenvaneen organisatie.

Elkeondernemerdenktdagelijksnaoverhoehijkaninspelenoptrendsenontwikkelingen.Alsjemanagerbent bijeenbedrijf,doejedatook.Steljezelfhierbijdevolgendevragen:Hoeontwikkeltdemarktzich?Welkeeisen stellendeklantendieikwilgaanbereiken?Hoekanikmijndoelenbereiken?

Vanfamiliebedrijftotmodernedienstverlener

DeGrootMechanisatiebegonin1978alsklein loonbedrijfmetééntractor.Indebeginjarendraaide allesomgrondwerkeneenvoudigereparaties.Doorde jarenheenveranderdedebedrijfsvoeringingrijpend: hetbedrijfinvesteerdeinmodernewerkplaatsen, digitaleplanningssystemenenmobieleservicebussen.

TegenwoordigwerktDeGrootmeteenteamvan technischspecialistendienietalleenstoringen oplossen,maarookpreventiefonderhoudplannen, klantenadviserenovernieuwetechnologieënendata gebruikenvoorvoorspellendonderhoud.De bedrijfsvoeringisflexibelingericht:tijdenspiekperiodes wordtextrapersoneelingezeteniser24-uursservice.DoordezeontwikkelingisDeGrootMechanisatieuitgegroeid toteenbetrouwbare,innovatievepartnervoordeagrarischesector.

Bron: Loonbedrijf De Groot

Formeeleninformeel

Deformeleorganisatievaneenbedrijfisdeofficiëlestructuurineenbedrijf.Dedirectiebeschrijftnauwkeurig welkeafdelingenerbinnenhetbedrijfzijnenwelketakendieafdelingenmoetenuitvoeren.Deafdelingenstaan ineenorganigram(overhetorganigramleesjelatermeer).Daarinstaatookbeschrevenwelkefunctieserbinnen deafdelingenbestaanenwiewelkebeslissingenmagnemen.Hetisdusvanbelangomdeformeleorganisatie goedtekennen.Zoweetjesnelbijwiejemoetzijnalsjeeenvraaghebtofalsereenbeslissinggenomenmoet worden.

Deinformeleorganisatievaneenbedrijfbestaatuitallerelaties,communicatie,takenenbevoegdhedendieniet formeelzijnvastgelegd.Hetisvoordedirectievaneenbedrijfonmogelijkomalleoverlegstructurenen bevoegdhedenbinneneenbedrijfvastteleggen.Hetisbijvoorbeeldmogelijkdatdesalesmanagerindepraktijk dedagbegintmeteenkortoverlegmetalleteamleiders,overdewerkzaamhedenvandiedag.Datkortoverleg hoeftnietinhetformeleorganisatieschematestaan,maarhetvindtwelelkedagplaats.Datiseeninformeel overlegenvaltonderdeinformeleorganisatie.

Missieenvisie

CONCEPT

Elkeorganisatieheefteenmissieeneenvisie.Indemissiestaatbeschrevenwatdebelangrijkstedoelstellingvan deorganisatieis.Demissiemaaktduidelijkwelkefunctiedeorganisatieheeft,waaromdeorganisatiebestaaten welkewaardendeorganisatiebelangrijkvindt.

Demissiebestaatuitvijfonderdelen:

● Werkterrein:wiezijnweenwatdoenwe?

● Bestaansrecht:waaromenvoorwiebestaanwe?

● Betekenisvoorbelanghebbenden(stakeholders):watwillenwebetekenenvoorbijvoorbeeldklanten, aandeelhoudersenvakbonden?

● Waarden,normenenovertuigingen:waarstaanwevoor?

● Intentieenambities:watwillenwebereiken?

Tractor.

Devisiebeschrijftdegewenstesituatieopdelangetermijn.Hetgaathierbijomhettoekomstbeeldvaniedereen diebijdeorganisatiebetrokkenis.

Eenvisiebestaatuitdrieonderdelen:

● Omgevingsbeeld:hoezietonzeomgevingerindetoekomstuit?

● Gedroomdepositie:watwillenwebereikenindetoekomst?

● Formule:hoekunnenwedegedroomdepositiebereiken?

Missieenvisie

VanMosselheeftdevolgendemissieenvisiegeformuleerdophetgebiedvanduurzaamheid.Letop:de corporatemissieenvisieisuitgebreider,maarhetvolgendeiswateropeenbepaaldmomentnaarbuiten toeisgepubliceerd.

VanMosselAutomotiveGroupstreefternaardemeestaanbevolenaanbiedertezijnvanmobiliteitsoplossingen indebreedstezinvanhetwoord.Gebaseerdopkwaliteit,operationeleperfectie,duurzamefinanciëleresultaten enklanttevredenheid.MVOspeelteenbelangrijkerolbinnendebedrijfsvoering.

Onzevisieopduurzaamheid

BijVanMosselstaatdeklantcentraal.Daarbijstrevenwijnaarmobiliteitvooriedereen:ofhetnuomeenparticuliere klantgaatofomeenbedrijf,VanMosselvervultdemobiliteitsbehoefte.Bijhetinvullenvandezemobiliteitsbehoefte speeltduurzaamheidalskernwaardevooronseencentralerol.DaaromwilVanMosselbijdragenaanhet minimaliserenvanonzemilieu-impactenactiefbijdragenaanhetrealiserenvandeduurzaamheidsdoelstellingen vanonzestakeholders.

Onzemissie

Vooronzeklantenwillenwedemobiliteitspartnerenadviseurzijndiemaatschappelijkbetrokkenis,eenautoriteit ophetgebiedvanmobiliteitenvolledigopdehoogtevandeallerlaatsteontwikkelingenophetgebiedvanwetenregelgevingrondverduurzamingvanwagenparkenenwatdaarmeesamenhangt.

DuurzaamheidhangtbinnenVanMosselsamenmetdriekernwaarden:

Klantgericht

Weadviserenoverduurzamemobiliteitsoplossingenenbiedendezeaan.

MVO

Weondernemenvanuitdegedachtewaardetecreërenvoormens,milieuenmaatschappij.

Openeneerlijk

Wecommunicerenjaarlijkstransparantoveronzeduurzaamheidsambitiesenresultaten.

Bron: Van Mossel.

Takenenfuncties

Demensenbinneneenorganisatiegeveninvullingaandemissieendevisie.Elkpersoonbinneneenorganisatie heefteenfunctieeneenaantaltaken.Eentaakisdetechnischeinhoudvaneenfunctie.Detechnischeinhoudis watjemoetdoenbinnenhetbedrijf.Defunctieismeerdandetakendieeenpersoonuitvoert.Eenfunctieomvat behalvedetaakookdebevoegdheidendeverantwoordelijkheid.

Eenbevoegdheidishetrechtomineenbepaaldesituatiezelfstandigbeslissingentemogennemenoverde uitvoeringvandetaak.Alsjeergensdeverantwoordelijkheidvoordraagt,danzijndegevolgenvande taakuitvoeringvoorjouwrekening.Zelfsalstakendooranderenzijnuitgevoerd,kunjetochverantwoordelijk zijn.Daaromishetcontrolerenvanwerknemersookeenbelangrijketaakvaneenmanager.Controlerenishet toetsenvandewerkelijkheidaandegesteldenormen.

Opdracht2 Functie

Uitwelkeonderdelenbestaateenfunctie?

Opdracht3 Functiesindepraktijk

Eriseenverschiltussentaken,verantwoordelijkhedenenbevoegdheden.Gabijhetbeantwoordenvandevragen uitvanjouwbijbaan,vakantiewerkofleerbedrijf.

a. Geefeenvoorbeeldvaneentaakdiejehebt.

b. Geefeenvoorbeeldvaneenverantwoordelijkheiddiejehebt.

c. Geefeenvoorbeeldvaneenbevoegdheiddiejehebt.

d. Beschrijfeenpraktijksituatiewaarinjelaatziendatalledriedeelementenbijelkaarhoren.

Opdracht4 Takenvanmanagers

Geefdedefinitievancontroleren.

Opdracht5 Formeleeninformeleorganisatie

Welkevoorbeeldenhorenbijdeformeleorganisatieenwelkebijdeinformeleorganisatie?

Verbindmetelkaar.

CONCEPT

Formeleorganisatie

Informeleorganisatie

Opelkeeerstemaandagvandemaandvergaderen demanagersvandeverschillendeafdelingenover hetstrategischbeleid.

Opvrijdaggaatdemanagervanhetmagazijnaltijd broodjeshalenvooriedereendiezebesteldheeft.

Eenmanagerzietdateenmedewerkermoeiteheeft methetnieuwelaadsysteem.Demanagergeefteen korteuitleg.

Demanagervoertfunctioneringsgesprekkenmet demedewerkersdiedirectonderhemvallen.

1.2 Organisatiestructuren

Eenorganisatieisopeenbepaaldemanieropgebouwd.Erzijnbijvoorbeeld:directeur,afdelingsmanagers, teamleiders,magazijnmedewerkersenchauffeurs.Dezestructuurisnietinelkeorganisatiehetzelfde.

Verschillendeorganisatiestructuren

Jekuntjevoorstellendatdevraaghoedeorganisatiestructuureruitmoetzieningrotebedrijveneerderzalspelen danbijeenklein,zelfstandigtransportbedrijf.Bijeenkleinbedrijfzullendetaken,verantwoordelijkhedenen bevoegdhedennamelijknietzoafgebakendzijnalsbijeengrootbedrijf.

Erzijnverschillendeorganisatiestructuren:

● lijnorganisatie

● lijn-staforganisatie

● matrixorganisatie

● linking-pin-structuur.

Lijnorganisatie

Delijnorganisatieiseenklassiekeorganisatievorm.Hetiseenhiërarchischeorganisatiemetalleenmaarlijnfuncties. ‘Hiërarchisch’wilzeggen:volgenseenbepaalderangorde.Ditbetekentdaterviadelijnleidingwordtgegeven. Dithoudtmeestalindathetorganigrameenpiramideachtigevormheeft.Hetiseeneenvoudigestructuur.De gezagsverhoudingenlopenvanbovennaarbeneden.

Eenvoordeelvandelijnorganisatieisdeeenvoudendeduidelijkheid. Eennadeelisdatergeenspecialistenzijndiedelijnfunctionarissenondersteunen.

CONCEPT

Lijn-staforganisatie

Indelijn-staforganisatiekomjebehalvelijnfunctiesookstaffunctiestegen.Destructuurismindereenvoudig dandievandelijnorganisatie.

Terondersteuningvandelijnmanagershebbensommigeorganisatiesstafafdelingen.Iemandmeteenstaffunctie ondersteuntenadviseertdelijnmanager.Delijnhiërarchieveranderthierdoorniet.Mensenmeteenstaffunctie zijnnietondergeschiktaandeafdelingen,maarwerkenvoordeheleorganisatieofeendeelvandeorganisatie. Zijstaaneigenlijk‘buitendelijn’.Stafafdelingenzijnbijvoorbeeld:afdelinginkoop,afdelingpersoneelszakenof afdelingfinanciën.StafafdelingenbiedengespecialiseerdekennisopgebiedenzoalsICT,hrmenfinanciën, waardoormanagersnietalleexpertisezelfhoeventebeheersen.Ditverhoogtdekwaliteitendeefficiëntiebinnen

grotereorganisaties.Deheleorganisatieprofiteerthiervan.Kleinereorganisatiesmissenzulkeafdelingen,omdat zetekostbaarzijn.Alsjebegintmeteenkleinautobedrijf,zuljehetwerkvandezestafafdelingenduszelfdoen. Jebentzelfverantwoordelijkvooro.a.hrm,ICT,financiënendeinkoop.Eenorganisatiemetstafafdelingennaast delijnstructuurheeteenlijn-staforganisatie.

Medewerkersvanstafafdelingbeschikkenoverveelvakkennisdiezijkunneninbrengenindeorganisatie.Maar zijhoudenzichnietbezigmetdeprimaireprocessenvandeklant.Hetprimaireprocesisbijvoorbeeldhet verplaatsenvangoederenvanAnaarB.Enomdatzezichnietbezighoudenmethetprimaireproces,ligthet gevaaropdeloerdatzeteveelafdrijvenvandewerkvloer.Zekunnendekennisnietmeervertalennaarde werkvloeromdatzeteweinigaanwezigzijnbinnenhetbedrijf.Ditiseengemistekans,wantdatisdeplekwaar hetprimaireprocesechttotuitingkomt.

Hetvoordeelvandelijn-staforganisatieisdatdelijnfunctiesondersteuningkrijgenvandestaffunctiesbijbepaalde zaken.

Eennadeelkanzijndatdeorganisatiedoordestaffunctionarissenteduurwordt.

Matrixorganisatie

CONCEPT

Eenmatrixorganisatieiseenorganisatievormwaarbijmedewerkersrapporterenaanverschillendeleidinggevenden. Dezevormkomjetegenbijbedrijvendieverschillendeactiviteitenopprojectbasisaannemenofwaarbijde vraagstukkenbinnenhetbedrijfnietbinnenéénbepaaldeafdelingzijnoptelossen.Bijdezestructuurisde organisatieopgebouwduitpermanenteprojectgroepen.Eenvoorbeeldisdeontwikkelingvannieuwediensten. Daniseralsnelcoördinatienodigtussendeverschillendeafdelingen.Ineenmatrixorganisatiekunnenverschillende projectentegelijkertijdwordenuitgevoerd.Eenmedewerkerkanbijdiverseprojectenzijningedeeld.

Ookindeautomotivekunjedematrixorganisatietegenkomen.Alseenbedrijfeennieuwedienstaanwilbieden, ofeennieuwemarktwilbetreden,zijnverschillendeafdelingendaarbijbetrokken.Medewerkersvanverschillende afdelingennemendanplaatsineenprojectgroep.Zevallendantegelijkonderdefunctioneleafdelingschefen onderdeoperationeleleidingvanverschillendeprojectmanagers.

Ineenmatrixorganisatieheeftdemedewerkermettweegezagsrelaties(bijvoorbeelddeafdelingschefende projectleider)temakenaanwiehijverantwoordingverschuldigdis.Ditkanweleensconflictsituatiesveroorzaken. Hetisdaarombelangrijkdatdebevoegdhedenduidelijkzijn.

Linking-pin-structuur

Bijdelinking-pin-structuurbestaatdehiërarchieineenorganisatieuitelkaaroverlappendemanagementteams. Sommigemedewerkerszijnlidvantweeoverleggroepen.Zobespreektbijvoorbeeldhetmanagementteam belangrijkeinformatiemetmensenvandemagazijnleiding.Zijoverleggenophunbeurtweermethun afdelingshoofden,diedanweeroverleggenmethunteamleiders.Informatievanafdewerkvloerkomtdanviade teamleiders,diehetonderwerpinbrengeninhunoverlegmetdeafdelingshoofden,viahetoverlegvande magazijnleidingweerbijhetmanagementteamterecht.

CONCEPT

Dezeoverleggroepenbevindenzichopverschillendeniveaus,maaroverlappenelkaarindepositievande medewerker.De‘linkingpin’,metanderewoordendeverbindingsschakel,isdemedewerkerdieleiderisvande lagereoverleggroependeelnemerindehogereoverleggroep.Hoewelditoverlegvaakookinformeelplaatsvindt, isdelinking-pin-structuurformeeldoorhetmanagementopgezet.

Hetvoordeelvandezestructuurisdatdemedewerkerindehogereoverleggroepkanoptredenals vertegenwoordigervandelagereoverleggroep.Ookishijbetrokkenbijallebeslissingendieophethogereniveau genomenworden.Daardoorkanhijdelagereoverleggroepinformatieverschaffenoverbeslissingendiedehogere overleggroepheeftgenomen.

CONCEPT

Eenvoorwaardevoordezeorganisatiestructuurisdaterduidelijkeverslagenvandeoverleggenwordengemaakt waarbijaandenotuleneenactielijstwordttoegevoegd.Andersgaatbelangrijkeinformatieinhet communicatieprocesverloren.

Organigram

Alsjeweethoedeorganisatiestructuurvaneenbedrijferuitziet,kunjeeenorganigrammaken.Bijhetopstellen vaneenorganigramhoudjerekeningmethorizontaleenverticaletaakverdelingenmaakjegebruikvan verschillendeindelingen.Eenorganigramoforganogramiseenschematischevoorstellingvandeorganisatie. Hetiseenversimpeldevormvanwaterindepraktijkgebeurt.Hetbelangrijkstedatjeineenorganigramkunt lezenzijndegezagsverhoudingen.Duidelijkistezienwelkefunctieerbovenwelkeanderefunctie(s)staat.

Tekenenorganigram

Bijhettekenenvaneenorganigramkunjedevolgendesymbolengebruiken:

● Eenrechthoekofeenruitvorm:dezegeefteenfunctieofeenafdelingbinnendeorganisatieweer.

● Eenverticalelijn:hiermeegeefjeeengezagsrelatieweertusseneenhogereeneenlagerefunctieinde organisatie.

● Eenhorizontalelijn:hiermeegeefjeeenlijn-stafrelatietussenfunctiesofafdelingenweer.

Organigram

Indeafbeeldingziejeeenvoorbeeldvaneenorganigram.Dedirectiestaatbovenaaninhetorganisatieschema. Vandaaruitkunjemetverticalelijnenaangevenwelkefunctiesdaarondervallen.Dezefunctieskunjeover verschillendeniveausverdelen.

Verticaletaakverdeling

CONCEPT

Eendirecteurvaneengrootdealerbedrijfheeftdiversetaken.Deleidinggevendetakenopdewerkvloerbesteedt hijvaakuitaaneenteamleiderofafdelingsleider.Dezefunctiesverbindjemetverticalelijnennaarfunctiesdie eenniveaudaaronderliggen.Jenoemtditdeverticaletaakverdeling:elkniveauiseenleidinggevendniveauten opzichtevanlagereniveaus,maareenuitvoerendniveautenopzichtevanhogereniveaus.Alsjebinnende verticaletaakverdelingbevoegdbentomiemandaantesturenzonderdatdedirectiedathoeftgoedtekeuren, spreekjevaneenfunctionelebevoegdheid.Jespreektdanvaneenfunctionelerelatie

Horizontaletaakverdeling

Bijeenhorizontaletaakverdelingzijngelijkeofgelijkwaardigetakenverdeeldovermeerderemedewerkers. Vanuitdeenetaakkunjegeenopdrachtengevenaandeanderetaak.Dezetaakverdelingontstaatbinneneen bepaaldniveauvandeorganisatie.Nietalleentussendefunctiesvanmensenonderling,maarookbinnencomplete afdelingenvanorganisatiesvindjehorizontaleenverticaletaakverdelingenterug.

Bijeenhorizontaletaakverdelingverdeeljehetwerkinmeerderegelijkeofgelijkwaardigetaken.

Op basis van de functie

Bijdefunctioneleindeling(F-indeling)vormjedeafdelingenaandehandvanhunfunctie.Dieafdelingenbevinden zichophetzelfdeniveauvandeorganisatie,maarnemeniedereenanderdeelvanhetbedrijfsprocesvoorhun rekening.

Wanneerjehetbedrijfsprocesonderverdeeltinverkoop,opslagentransport,ontstaateenorganisatiestructuur zoalsweergegevenindevolgendeafbeelding.

Op basis van het product

Bijdeproductindeling(P-indeling)vormjedeafdelingenopbasisvandeverschillendeproductenofdiensten diedeorganisatiemaaktoflevert.Eenorganisatiediededienstentransport,warehousingenvalueaddedlogistics levert,heefteenorganisatiestructuurzoalsindevolgendeafbeelding.

CONCEPT

Op basis van het geografisch gebied

Eenorganisatiediemeerderevestigingenheeft,kunjevolgensdegeografischeindeling(G-indeling)opzetten. Ditgebeurtdanaandehandvandeplaatswaarbijvoorbeeldmagazijnenvanhetbedrijfstaan.Eenorganisatie dievestigingeninAmsterdam,UtrechtenMaastrichtheeft,heeftdeorganisatiestructuurdieindevolgende afbeeldingistezien.

Op basis van de markt

Bijdemarktindeling(M-indeling)vormjedeafdelingenvaneenbedrijfaandehandvandemarktwaarvoorhet bedrijfproduceertofverkoopt.Zokunnenlogistiekebedrijvenverschillendemarktenbedienen.Jekuntdan denkenaankoel-envriestransportoftransportvanbulk.Dezeorganisatiestructuurziejeindevolgendeafbeelding.

Opdracht6 Communicatie

CONCEPT

Snelleengoedecommunicatieineenorganisatieisvaakheelbelangrijk.Leguitdateenlijnorganisatiemetveel verschillendeniveausgoedecommunicatievaakerglastigmaakt.

Opdracht7 Organisatiestructuur

a. Hoenoemjeeenschematischeweergavevaneenorganisatiestructuur?

b. Koppeldejuisteorganisatiestructuuraandeomschrijving.

Elkemedewerkerheeftslechtséén leidinggevende

Medewerkersoverleggenopverschillende niveaus

Specialemedewerkersadviseren leidinggevenden

c. Watiseenlinking-pin?

Opdracht8 Staffunctionarissen

Lijn-staforganisatie

Lijnorganisatie

Linking-pin-structuur

Eenstaffunctionarisbinneneenorganisatieheeftnetalselkemedewerkerbevoegdhedenen verantwoordelijkheden.

a. Aanwiemoeteenstaffunctionarisverantwoordingafleggen?

b. Kaneenstaffunctionarisdirectordersgevenaanmedewerkersindeorganisatie?

Opdracht9 Organigram

Bekijkhetorganigram.

CONCEPT

a. Kieshetjuisteantwoord. Erissprakevaneenhorizontale/verticaletaakverdeling.

b. Motiveerjekeuze.

c. Welkeindelingwordtgehanteerdindezeorganisatie?

d. Tekenhetorganigramvanjeleerbedrijfofvanhetbedrijfwaarjeeenbijbaantjehebt.

Jouwschoolheeftookeenorganisatiestructuur.

e. Zoekuithoedeorganisatievanjouwschoolinelkaarzitenzetditineenorganigram.Uploadjetekening.

DegroteondernemingeninNederlandhebbennatuurlijkookeengoedinschemagebrachteorganisatiestructuur.

f. Gaopinternetopzoeknaareenorganigramvaneengrootpersonenauto-dealerbedrijf.Bestudeerhet organigramenpresenteerditaanjeklasgenoten.Daarbijlegjeuithoedezeorganisatieinelkaarzit.

1.3 Managementniveaus

Alsautomotivedienstverlenerwiljedoelenstellenenjewiltdiedoelenookdaadwerkelijkrealiseren.Dedoelen bepaaljeaandehandvandestrategieenhetbeleidvanhetbedrijf.Omdedoelentehalen,maakteenbedrijf gebruikvanverschillendemanagementniveaus.

Managementniveaus

Erzijndriemanagementniveausmetelkhuneigenfunctiesentaken:

● strategischmanagement

● tactischmanagement

● operationeelmanagement.

Taken Managementniveau

Strategisch

Tactisch

Operationeel

Tijdpad

● ● langetermijn strategiebepalen

●

● beleidvaststellen 5tot10jaar

strategievertalennaardewerkvloer

CONCEPT

● ● middellangetermijn

●

● beleidvertalennaardewerkvloer 1tot5jaar

● doelstellingenformuleren

● kortetermijn uitvoerenvanbeleid

●

●

● uitvoerentakenomdoelentehalen nutot1jaar

Bijelkmanagementniveauhorenfunctiesentaken.Alsmanagerhebjeeenfunctieenverschillendetakenineen bedrijf.Hethangtafvanjefunctiewelketakenjemoetuitvoeren.Alsjefunctiebijhethogermanagementhoort, danvoerjetakenuitvanstrategischentactischniveau.Jedenktdanmeeoverdestrategievandeonderneming ofoverhetvertalenvanhetbeleidnaardewerkvloer.Jefunctiekanookvallenbinnenhetmiddenmanagement

Danwerkjeopoperationeelniveauenhoudjejebezigmethetuitvoerenvanhetbeleid.Jekuntdandenkenaan hetaansturenvanteams.

Strategischmanagement

Hetstrategischmanagement(directieofondernemer)steltdestrategieenhetbeleidvoordeheleorganisatie vast.Hetgaatdanomdeplanningvandebedrijfsdoelenopdelangetermijn(tussen5tot10jaar).Strategieisde manierwaaropeenorganisatiemensenenmiddeleninzetomdoelentebereiken.Dezedoelenbepaaljedoor naarontwikkelingenbuitendeorganisatietekijkenenvooruittekijken.Uitgangspunthierbijisdewegdiede organisatiedekomendejarenwilinslaan,ofteweldebedrijfsvisieopdelangetermijn.Determijnenvoorhet

formulerenvanhetstrategischbeleidwordentegenwoordigsteedskorter.Ditheefttemakenmethetsnelle tempowaarintrends,zoalstechnologiseringenveranderendevraagvandeklant,dewereldvandeautomotive beïnvloeden.Alsjeniettijdigopbelangrijkeontwikkelingeninspeelt,kanditheteindevanjeorganisatiebetekenen.

Beslissingendiejeopditniveauneemt,kunnengaanover:

● hetopenenvaneennieuwevestiging

● hetafstotenvanbedrijfsonderdelen

● bedrijfssanering

● fusiesenovernames

● omzetgroei

● nieuwekoers

● anderedienstenenafzetmarkten.

Tactischmanagement

Hettactischmanagementvertaaltdestrategieenhetbeleidvanhetbedrijfnaardoelstellingendiejeopde werkvloerkuntbehalen.Hetgaatdanomdeplanningvandebedrijfsdoelenopdemiddellangetermijn(tussen 1tot5jaar).Hettactischmanagementmonitortookofdedoelstellingenwordenbehaaldenstuurtzonodigbij.

Beslissingendiejeopditniveauneemt,kunnengaanover:

● vestigings-ofafdelingsbudgetten

● omzetdoelen

● kostenbesparing

● personeelsbeleid

● promotiebeleid

● procesoptimalisatie.

Operationeelmanagement

Bijoperationeelmanagementvoerjehetbeleidendedoelstellingenuitdiedoorhettactischmanagementzijn vastgesteld.Dedagelijkseplanning,uitvoering,analyseenevaluatiezijnbelangrijketakenvandeleidinggevenden opoperationeelniveau.

Beslissingendiejeopditniveauneemt,kunnengaanover:

● werkplanning

● inzetpersoneel

● klantbenadering

● huisregels.

CONCEPT

Somsbenjealsmanagerverantwoordelijkvoorzowelhetstrategische,hettactischealshetoperationele management.Jehebtdanzoweleenaansturendealseenuitvoerenderol.Ditkomtvooralvoorbijkleine organisaties.

Omspanningsvermogen

Bijhetverdelenvandefunctiesineenbedrijfkijkjenaarhetomspanningsvermogenvaneenmanager.Hetmaakt daarbijnietuitopwelkniveaudemanagerwerkzaamis.Eenmanagerkanslechtseenbeperktaantaltakennaar behorenuitvoeren.Datgeldtookvoorhetaantalmedewerkersaanwiejeleidingkuntgeven.Jespreektvanhet omspanningsvermogen(scopeofcontrol)vaneenleidinggevendealshetgaatomhetaantalmensenaanwie hijopdoelmatigewijzeleidingkangeven.Hetomspanningsvermogenhangtonderandereafvan:

● hoeingewikkelddewerkzaamhedenzijn

● deletterlijkeenfiguurlijkeafstandbinnendeorganisatie

● dekwaliteitvandemedewerkersendemanagers

● decultureleachtergrondenvanmedewerkersenmanagers

● hetaantalcontrolemiddelen

● dekwaliteitvandecontrolemiddelen.

Bijhetbepalenvanhetomspanningsvermogenbelichtjedeorganisatievanuittweekanten:

● Despanwijdte(spanofcontrol):hetaantaldirectemedewerkersaanwieeenmanagerleidinggeeft.

● Despandiepte(depthofcontrol):hetaantalniveausindeorganisatiewaaraaneenmanagerleidinggeeft.

Hoedieperdespandiepte,hoecomplexerdeinhoudvandefunctieis.Eendirecteurzaldusrekeninghoudenmet dekwaliteitenvandemanagerbijhetbepalenvanzijnfunctiesentaken.Alsdemanagergoedis,kandedirecteur ervoorkiezenomdespandieptevoordiemanagertevergroten.

Doelenpermanagementniveau

Strategischedoelenzijnbelangrijkedoelenvandeonderneming.Zewordenafgeleidvandemissieenvisievan hetbedrijf.

CONCEPT

Devisievormtdebasisvandestrategischedoelen.Tactische(organisatorische)doelenzijnafgeleidvande strategischedoelen.Tactischedoelenbeschrijvendeprocessenwaarmeedeorganisatiedestrategischedoelen moetrealiseren.

Tactischedoelennoemjeookwelsubdoelen.Hettactischmanagement(bijvoorbeeldregiomanagers)realiseert dezedoelen.

Operationeledoelenmoetendoorhetoperationeelmanagementwordengerealiseerd(bijvoorbeeld afdelingsmanagers).Operationeledoelengevenaanwelkeactiviteitennodigzijnomdetactischeenstrategische doelenvandeondernemingterealiseren.Wanneerjedemissieendevisievanjebedrijfkent,begrijpjeookde operationeledoelenbeter.Ditzijndeactiviteitendienodigzijnomdestrategischeentactischedoelenterealiseren.

Demissieendevisiegevensturingaandedagelijkseaanpakbinneneenbedrijf.Deaanpakiseenvertalingvan demissieenvisienaarconcreteacties.

Opdracht10 Doelen

a. Kiesdejuisteantwoorden.

Dedoelenvandeverschillendemanagementlagenverschillenvanelkaar.

● Strategischedoelenzijnbedrijfsbreedengeldenvoordekorte/lange/middellangetermijn.

● Tactischedoelenzijngerichtopdeafdeling/hetbedrijfengeldenvoordekorte/lange/middellange termijn.

● Operationeledoelenzijngerichtopdeafdeling/hetbedrijfengeldenvoordekorte/lange/middellange termijn.

b. Geefeenvoorbeeldvaneendoelopelkmanagementniveau.

Opdracht11 Hoeveelkunjeaan?

a. KoppelhetEngelsewoordaanhetNederlandsebegrip.

Omspanningsvermogen

CONCEPT

Spanwijdte

Spandiepte

b. Watishetomspanningsvermogenvaneenmanager?

c. Watwordtbedoeldmetdespanwijdtevaneenmanager?

Depthofcontrol

Scopeofcontrol

Spanofcontrol

d. Watwordtbedoeldmetdespandieptevaneenmanager?

e. Watgebeurteralsdespanwijdtegroterisdanhetomspanningsvermogen?

Opdracht12 Jouwleerbedrijfinbeweging

Leesdetekst Ontwikkelingen en trends binnen de autotechniek.

Ontwikkelingenentrendsbinnendeautotechniek(2025-2029)

1.Elektrificatievanvoertuigen

Steedsmeerauto'srijdenvolledigelektrischofhybride.Deactieradiusvanelektrischevoertuigen(EV’s)wordt flinkgroter,enlaad-infrastructuurgroeitsnel.Voorautotechnicibetekentditdatonderhoud,reparatieendiagnose vanEV’sbelangrijkevaardighedenworden:kennisvanbatterijen,elektrischesystemen, hoog-spanningscomponenten.

Ook:dynamischladen,snelladers,enintegratiemethetnetwordenbelangrijker.

2.Autonomeengeavanceerderijhulpsystemen

Auto’skrijgensteedsmeersystemendiezelfstandigkunnenreageren:bijvoorbeeldautomatischremmen, rijstrookassistentie,indetoekomstmisschienvolledigzelfstandigrijden.Voorautotechniekbetekentdit:sensoren (camera’s,radar,LiDAR),software-updates,communicatietussenvoertuigeninfrastructuur.Ookregelgevingen veiligheidspeleneenrol.

Technicimoetenvertrouwdrakenmetelektronica,besturingssystemenendatacommunicatieinvoertuigen.

3.Connectiviteiten'slimme'voertuigen

Auto’swordensteedsmeerverbonden:metinternet,anderevoertuigen,infrastructuur(V2X–vehicletoeverything). Ditmaaktnieuwefunctiesmogelijkzoalsrealtimeverkeersinformatie,OTA-updates,engepersonaliseerde rijervaringen.Voorstudentenautotechniekbetekentdit:lerenwerkenmetinfotainmentsystemen,netwerk-en communicatietechnologieindeauto,cybersecurity.

Ook:diagnoseopafstand,updatesvansoftware,koppelingmetsmartphones.

4.Duurzaamheidencirculaireproductie

Autofabrikantenlettensteedsmeeropduurzamematerialen,recyclingenproductiemetminderCO2-uitstoot. Technicikrijgentemakenmetnieuwematerialen(kunststoffen,composieten)enmoetenkunnenomgaanmet onderhoudenrecyclingvanaccu’s.

Ookhetonderhoudsprocesverandert:hoemaakjeauto’sschoner,hoeminimaliseerjemilieubelasting?

CONCEPT

5.Mobiliteitsmodellenveranderen

Eigendomvaneenautoismindervanzelfsprekend:deelauto’s,abonnementenenflexibelemobiliteitwinnen terrein.Voorautotechnicibetekentdit:onderhoudenservicewordenandersingepland,voertuigenkrijgenmeer huur/gebruikervaring;voertuigenkunnenvakergewisseldwordenofintensievergebruikt.Ookbusinessmodellen richtenzichopservice-contracten,onderhoudsabonnementenendigitaledienstverlening. Studentenmoetenlerenmeedenkenoverduurzaamheid,materiaalkeuzeenmobiliteitsconcepten(de sharing-economie).Techniekenzoalsdiagnoseopafstand,software-updatesencybersecurityinvoertuigen wordenrelevanteonderwerpen.

Deautotechniekverandertrazendsnel.Elektrischeaandrijving,slimmesensoren,duurzaamheidennieuwevormen vanmobiliteitbepalendetoekomst.Alsautotechnicusishetbelangrijkdatjijbegrijpthoejouwleerbedrijfzich voorbereidtopdezeveranderingen.

a. Onderzoekhoejouwleerbedrijfaltemakenheeftmetdevolgendevijftrendsinautotechniek:

1. elektrificatievanvoertuigen

2. autonomeengeavanceerderijhulpsystemen

3. connectiviteitenslimmevoertuigen

4. duurzaamheidencirculaireproductie

5. veranderendemobiliteitsmodellen

b. Beschrijfkortjouwleerbedrijf(soortbedrijf,klanten,werkzaamheden).

c. Zoekpertrenduitofenhoejouwleerbedrijfhiernualietsmeedoet.

Denkaan:

● Welketechnologieënofsystemengebruikenzeal?

● Volgenzetrainingenofwerkenzemetnieuwegereedschappen?

● Welkeklantenofprojectendraaienomdezeontwikkelingen?

d. Onderzoekhoejouwleerbedrijfzichvoorbereidtopdetoekomst:

● Watzouermoetenverandereninkennis,middelenofwerkwijze?

● Watzijnvolgensjoudebelangrijkstekansenenrisico’s?

e. Presenteerjebevindingen.

Maakeenkortepresentatie,vlogofposterwaarinjelaatzienhoejouwleerbedrijf'toekomstproof'is.

Sluitafmetjouweigenadvies:welkeprocessenzoudenervolgensjougeoptimaliseerdmoetenworden?

1.4 Organisatiecultuur

Naastdeformeleorganisatiestructuurheeftdeorganisatieookeencultuur.Decultuur,ofsfeer,beïnvloedthet handelenvanmensenindeorganisatie.Bijvoorbeeldhoedemedewerkersmetelkaaromgaanenwatwelenniet hoort.

Organisatiecultuur

Deorganisatiecultuuriseensamenhangendgeheelvanopvattingen,gewoontesengedragingenvandeleden vandeorganisatie.

CONCEPT

Insommigebedrijvenisdeorganisatiecultuurheelsterkaanwezig,inandereorganisatiesjuistniet.Inhetlaatste gevalwerktiedereennaareigeninzichtenheeftiederemedewerkerzijneigendoelstellingen.

Erzijnverschillendefactorendievaninvloedzijnopdeorganisatiecultuur,bijvoorbeeld:

● deomgevingvandeorganisatie

● debranchewaarindeorganisatieactiefis

● degeschiedenisvandeorganisatie

● eventuelefusies.

Deorganisatiecultuurvaneenbedrijfbestaatmeestaluitvierelementen.

Waarden

Waardenzijnzakendiemedewerkersvanhetbedrijfbelangrijkvinden.Voorbeeldenvanwaardenzijn:

● betrokkenheid

● duurzaamheid

● eerlijkheid.

Normen

Normenzijnregelsdievandewaardenzijnafgeleid.Voorbeeldenvannormenzijn:

● Overtienminutenlangerdoorwerkendoenwenietmoeilijk

● Wegebruikenalleenledverlichting

● Wedragenallemaalbedrijfskleding.

Rituelen

Onderrituelenverstaanwebedrijfsactiviteitendiedecultuurvanhetbedrijfbevestigen.Voorbeeld:personeelsfeest.

Uitingen

Onderuitingenvaltdecommunicatievaneenorganisatie.Bijvoorbeeld:bedrijfskledingenhuisstijl.

Verschillendesoortenculturen

Dewaardenennormen,maarookderituelenenuitingen,vormendebasisvandeorganisatiecultuur.Decultuur heeftookinvloedophoeergewerktwordtbinneneenbedrijf.Erkansprakezijnvanverschillendeculturen:

● machtscultuur

● rollencultuur

● taakcultuur

CONCEPT

● personencultuur.

Machtscultuur

Demachtscultuurkomjevaaktegenbijkleinebedrijven.Deondernemer/managerisdebaas.Hijneemtde beslissingen.Ookbijdemedewerkersspeeltmachteenbelangrijkerol.Hoe‘dichter’iemandbijdebaaszit,hoe meerhijtevertellenheeft.

Rollencultuur

Derollencultuurhoortbijgrote,bureaucratischeorganisaties.Alleswerktvolgensregelsenprocedures.Daar moetjejeaanhouden.Regelszijnookbelangrijkerdanefficiëntie.Mensenzijnminderbelangrijkdanderolof defunctiediezevervullen.

Taakcultuur

Hetresultaatstaatineentaakcultuurbovenalles:bovenregels,bovenhiërarchie.Jekomtdezecultuurvaak tegenbijproject-ofmatrixorganisaties.Jehebtsameneentaakteverrichtenendaarmoetallesvoorwijken.

Personencultuur

Inmaatschappenofondernemerscollectievenkomjedepersonencultuurtegen.Indezeorganisatiestaathet individuvoorop.Besluitenneemjesamen.Eenmanagerisgelijkwaardigaandemedewerkers.Erzijnweinig regels.Persoonlijkeontplooiingisbelangrijk.

Gedragsnormen

Deorganisatiecultuurbepaaltookdegedragsnormenbinnenhetbedrijf.Gedragsnormenzijndeongeschreven regelsenafsprakendiegeldenbinneneenbedrijf.Demedewerkersvolgendieregelsenafspraken,omdatzedat altijdalzohebbengedaan.Daarbijgaathetbijvoorbeeldomhetgedragtenopzichtevanklanten,maarookover gedragtenopzichtevanelkaarenvanrelaties.Inhetenebedrijfsprekendemedewerkersklantenallemaalmet uaan,maarinhetanderebedrijfdoendemedewerkersdatjuistniet.Degedragsnormenbepalenvooreen belangrijkdeelofmedewerkerszichveiligvoelenbinneneenbedrijf.Alsdenormisdatmensenfoutenmogen maken,omdatzedaarvanleren,endatmedewerkerskunnenaangevenhoezezichvoelen,danzalereenveilige sfeerheerseninhetbedrijf.Binneneenbedrijfwaardegedragsnormenharderzijn,zaleenmedewerkernietzo snelzijnmeninggeven.

Diversiteit

Diversiteitismeerenmeereenpuntvanaandachtbinnenbedrijven.Diversiteitisdemixvanverschillentussen mensen.Vaakwordendegedragsnormenineenbedrijfbepaalddoordemeerderheidofdoordegroepdiezich hetmeestlaathoren.Maarhetisjuistzaakdatiedereeninspraakkrijgtindemanierwaaropmensenmetelkaar omgaanbinnenhetbedrijf.

Binnenelkeorganisatiewerkenmensendieverschillenophetgebiedvangeslacht,leeftijd,cultureleachtergrond enseksueleoriëntatie.Alsmedewerkerishetgoedomdaaroogvoortehebbenenomiedereeneengelijkspeelveld tegevenbinnenhetbedrijf.Alsjemerktdatergroepenmensenzijndielasthebbenvandegedragsnormenbinnen hetbedrijf,dankunjedatbespreekbaarmaken.

Onzebedrijfscultuur

DebedrijfscultuurvanScaniaisopeneninformeel.Ondanksdatweeenonderdeelzijnvaneengrootinternationaal bedrijf,isdesfeervertrouwdenzuljejegauwthuisvoelen.Onzebedrijfscultuurheeftdriekernwaarden:

Klanteerst

CONCEPT

Deklantstaatbijonsaltijdopdeeersteplaats.Vanonderzoekenontwikkelingviaproductieenaankooptot verkoop,financieringendienstverlening.

Medewerkers bij Scania.

Respectvoordemedewerker

Allemedewerkers,inwelkefunctiesdanook,gaanopeengoedeenrespectvollemaniermetelkaarom.We gebruikendekennis,ervaringenambitiesvanalonzemedewerkersomcontinuteverbeterenennieuwewerkwijzen teontwikkelen.Juisttijdenshetuitvoerenvanonzedagelijksewerkzaamhedenontstaaninspiratieéndenieuwste ideeën.Dithelptonsomhogekwaliteit,efficiëntieenwerknemerstevredenheidtewaarborgen.

Kwaliteit

Omdatwijwetenwatdewenseneneisenvanonzeklantenzijn,kunnenwijdekwaliteitvanonzeproductenen dienstensteedsverbeteren.Doorverspillinginalleopzichtenteverminderenofwegtenemen,zorgenwijervoor datalonzeleveringenvoldoenaandeverwachtingenvandemeestveeleisendeklanten.Afwijkingengebruiken wealswaardevolleinspiratiebronvoorverdereverbeteringen.

Bron: Scania.com.

Opdracht13 Organisatiecultuur

a. Eenorganisatiecultuurbestaatuitvierelementen:waarden,normen,rituelenenuitingen.Geefvanelkelement tweevoorbeeldenenlegsteedsuitwaaromhetvoorbeeldbijdatelementhoort.

b. Watiseenorganisatiecultuur?

CONCEPT

c. Welksynoniemvoororganisatiecultuurkomjeinhetbedrijfslevenvaaktegen?

Opdracht14 Organisatieculturen

Welkebedrijfsculturenkunjeonderscheiden?Kiesdevierjuisteantwoorden. personeelscultuur machtscultuur taakcultuur positiecultuur personencultuur teamcultuur winstcultuur rollencultuur

Opdracht15 Waardenennormen

Indeleerstofvindjedevolgendevoorbeeldenvannormen:

● Wedragenallemaalbedrijfskleding.

● Wegebruikenalleenledverlichting.

● Overtienminutenlangerdoorwerkendoenwenietmoeilijk.

Bedenkbijelkenormeenwaardedieerdebasisvanzoukunnenvormen.

1.5 Samenwerkingenorganisatiecultuur

Ingroteenkleineorganisatieswerkenmensenmetelkaarsamen.Ditgebeurtnietinalleorganisatiesopdezelfde manierofindezelfdemate.Hoeerineenorganisatiewordtsamengewerkt,verschiltperorganisatiecultuur.

Machtsspreidingensamenwerkingsgraad

Inelkeorganisatiecultuur(rollencultuur,taakcultuur,persoonscultuurenmachtscultuur)isersprakevaneen bepaaldemachtsspreidingeneenbepaaldesamenwerkingsgraad.

Demachtsspreidinggeeftaanhoedemachtineenorganisatieisverdeeld:hebbenveelofweinigmensenmacht? Hoeveelmogenmedewerkerszelfbepalen?Alsdemanagerallebeslissingenneemt,isdemachtsspreidingerg laag.

Bijdesamenwerkingsgraadgaathetomdematevansamenwerkingtussendeverschillendeafdelingenen medewerkers.Eenlagesamenwerkingsgraadbetekentdatiedervoorzichwerkt. Machtsspreidingensamenwerkingsgraadbeïnvloedenbeidedesamenwerkingineenorganisatie.

Machtsspreiding→

Samenwerkingsgraad↓

Laag

Hoog

Samenwerkingineenrollencultuur

Laag

Rollencultuur

Machtscultuur

CONCEPT

Hoog

Persoonscultuur

Taakcultuur

Derollencultuurhoortbijgrote,bureaucratischeorganisaties.Ineenrollencultuurvolgenmedewerkersprocedures enregels.Hierdoorwordterroutinematiggewerkt.Doordathetvolgenvanderegelszobelangrijkis,hebben medewerkersmaarweiniginvloedophoezijhunwerkkunnenuitvoeren.Demachtsspreidingisdanooklaag: demachtligtbijdegenendiederegelsbedenken.Doordatmedewerkersgerichtzijnophetzogoedmogelijk uitvoerenvanhuneigenrol,iserweinigruimtevoorsamenwerking.

Samenwerkingineenmachtscultuur

Ineenmachtscultuurligtdemachtbijéénofenkelepersonen.Demachtsspreidingishierdanooklaag.Deze cultuurziejeveelinstartendeorganisatiesmetweinigmedewerkersenkleinebedrijven.Samenwerkenis gemakkelijkindezeorganisaties,doordaterweinigregelsenprocedureszijnenergemakkelijkinformeelkan wordenoverlegd.

Samenwerkingineenpersoonscultuur

Inmaatschappenofondernemerscollectievenkomjedepersoonscultuurtegen.Ineenpersoonscultuurstaatde individuelemedewerkercentraal.Werkzaamhedenwordenverdeeldopbasisvanvoorkeurenenwensen.De machtsspreidingindezeorganisatiesishoog.Veelmedewerkerskunnenmachthebbenopeenbepaaldgebied. Doordathetindividucentraalstaat,isdesamenwerkingsgraadlaag.Iedereenprobeerthetoptimaleuitzichzelf tehalen.

Samenwerkingintaakcultuur

Ineentaakcultuurgaathetomprestaties,omhetresultaat.Medewerkerszijnzelfverantwoordelijkvoorhun eigenresultaten.Ditkanalleenalszijookdemachthebbenomzelfinvloeduitteoefenenophunwerk.Daarom isdemachtsspreidingbinnendezecultuurhoog.Ooksamenwerkingisnoodzakelijkbijeentaakcultuur.Door doelgerichtgebruiktemakenvandekwaliteitenvanmeerderemedewerkers,wordennamelijkdebesteresultaten gehaald.

Opdracht16 Machtsspreidingensamenwerkingsgraad

Machtsspreidingensamenwerkingsgraadbeïnvloedenbeidedesamenwerkingineenorganisatie.

a. Leguitwatdemachtsspreidinginhoudt.

b. Leguitwatdesamenwerkingsgraadinhoudt.

Opdracht17 Samenwerkingenorganisatiecultuur

Inelkeorganisatiecultuurisersprakevaneenbepaaldemachtsspreidingeneenbepaaldesamenwerkingsgraad. Geefbijdevolgendevormenvanorganisatiecultuuraanofersprakeisvaneenhogeoflagemachtsspreidingen eenhogeoflagesamenwerkingsgraad:

● rollencultuur

● taakcultuur

● persoonscultuur

● machtscultuur.

1.6 Psychologischeveiligheidinteams

Jeveiligvoelenopjewerkiseenthemadatdelaatstejarenveelaandachtkrijgt.Weonderscheidentweevormen vanveiligheid:socialeveiligheidenpsychologischeveiligheid.

Socialeveiligheid

Socialeveiligheidheeftbetrekkingopalleswatinorganisatiesofficieelisgeregeldomeenveiligwerkklimaat voormedewerkerstebewerkstelligen.Hetgaatdanbijvoorbeeldomgedragsregels,voorschriftenenprocedures overwataanvaardbaarenonaanvaardbaargedragisbinnendeorganisatie.Daterbijvoorbeeldeen vertrouwenspersoonaanwezigisbijwiemensenterechtkunnenalszezichonveiligvoeleninhunwerkomgeving, doorwelkeoorzaakdanook.

Psychologischeveiligheid

Psychologischeveiligheidspeeltzichafopteamniveau.Dangaathetvooraloverhoeteamledenmetelkaar omgaan.Vertrouwenzeelkaar?Durvenzehunmondopentedoenenopeneneerlijktezijnnaarelkaarover ideeënofvragendiezehebben?Durvenzefoutentoetegeven,zonderdatzedaarvoorvernederdwordenoferop afgerekendworden?Durvenzeelkaarfeedbacktegeven?Durvenzetwijfelsovereeningeslagenkoerstebespreken? Ofhunleidinggevendetegentespreken?

Alsopaldezevragenhetantwoord‘ja’is,kunjestellendatdebasisvooreenpsychologischveiligklimaataanwezig is.Psychologischeveiligheidberustnamelijkoptweepijlers:vertrouwenenverantwoordelijkheid.

Alseronderlingvertrouweniseniederdeverantwoordelijkheidneemtvoordedingendiehijdoeténvoorde gezamenlijketeamprestaties,danbereikjeeenwerkklimaat waarinmensenzichgehoordengezienvoelen,zich serieusgenomenvoelen.Inzo’nklimaatwordenprestatiesgeleverdenlerenmensenvanenmetelkaar.Danis ereenklimaatvangroeienontwikkelingendatiswatiedereorganisatiewil.

Herkennenvanpsychologischeveiligheid

Dematevanpsychologischeveiligheidineenteamkunjeaanvijfkenmerkenherkennen:

1. Inclusie:hetgevoelerbijtehoreneneenwaardevollebijdrageaanhetteamtekunnenleveren.

2. Delen:gemaaktefoutenbesprekenener(samen)vanleren.

3. Leveren/presteren:iedereendraagtbijaanhetgezamenlijkesucces.

4. Uitdagen:innovatieenvernieuwingwordtgestimuleerd;mensendragenideeënaan.

5. Positiviteit:iedereenvoeltzichverantwoordelijk.

(Bron: H. van der Loo en J. Beks, 2021.)

Bevorderenvanpsychologischeveiligheid

Maarwatnualsdiepsychologischeveiligheidineenteamonvoldoendeis?Watkunjedandoen?Leidinggevenden speleneenbelangrijkerolinhetbevorderenvanpsychologischeveiligheid.Ditkanwordengedaandoor:

● openenniet-oordelendecommunicatietestimuleren

● feedbackpositiefenconstructieftegeven

● foutentenormaliserenalskansenvoorlerenengroei

● medewerkersaantemoedigenomvragentestellenendeeltenemenaanbesluitvormingsprocessen.

Alsleidinggevendemoetjeindeeersteplaatsvoorbeeldgedragvertonen.Zorgdatjeiedereenevenveelaandacht geeftendatjeiedereenserieusneemt.Ookalsiemandsomsideeënheeftdienietdirecthaalbaarlijken,ofals iemandkritiekuitendingenzegtdiejemisschiennietprettigvindtomtehoren.Neemiedereenserieusenzorg vooreenklimaatwaarinmensenfoutendurventoetegevenenervanteleren.Geefdaarinzelfalsleidinggevende hetgoedevoorbeeld.

ModelAmyEdmondson

AmyEdmondson,professoraanHarvard,heeftonderzoekgedaannaarhoeteamsfunctionerenenontdektedat psychologischeveiligheideenbelangrijkefactorisvoorinnovatieenprestatiesbinnenorganisaties.Zijheefteen modelontwikkeldmetvierzoneswaarmedewerkerszichinkunnenbevinden.

CONCEPT

Bron: Amy Edmondson, 2018.

1. Comfortzone(hoogopveiligheid,laagopverantwoordelijkheid):indezezonevoelenmedewerkerszich veilig,maarervarenzeweiniguitdagingofdrukomtepresteren.Ditkanleidentoteensituatiewaarin medewerkersnietactieflerenofzichnietontwikkelen,omdatergeensterkemotivatieofverantwoordelijkheid is.

2. Leerzone/ontwikkeling(hoogopveiligheid,hoogopverantwoordelijkheid):ditisdeidealezonevoorgroei enontwikkeling.Medewerkersvoelenzichveiliggenoegomrisico’stenemen,vragentestellenenfoutente maken,zonderangstvoornegatieveconsequenties.Tegelijkertijdvoelenzezichverantwoordelijken gemotiveerdomdoelentebereiken.Ditleidttotinnovatieenpersoonlijkegroei.

3. Apathie(laagopveiligheid,laagopverantwoordelijkheid):indezezonevoelenmedewerkerszichnietveilig enhebbenzeookweinigverantwoordelijkheidsgevoel.Hierdoorkunnenzezichongeïnteresseerden niet-betrokkenvoelen.Erisweinigmotivatieomtelerenoftepresteren,watkanleidentotlageproductiviteit enbetrokkenheid.

4. Angst(laagopveiligheid,hoogopverantwoordelijkheid):hieriserweleengevoelvanverantwoordelijkheid, maarontbreektdepsychologischeveiligheid.Medewerkerszijnbangomfoutentemakenofvragentestellen, wathenkanverlammenenkanleidentotstressofburn-out.Ditbeperkthunvermogenomeffectiefte presterenenkanschadelijkzijnvoordewerksfeer.

Hetdoelisommedewerkersindeleerzonetekrijgen,waarzezichzowelveiligvoelenalsverantwoordelijkzijn. Leidinggevendenkunnenditbevorderendooreencultuurvanvertrouwenenopencommunicatietestimuleren, terwijlzeduidelijkeverwachtingenstellenenmedewerkersverantwoordelijkheidgeven.

Opdracht18 Veiligheidinjeteam

CONCEPT

a. Welketweevormenvanveiligheidinjeteamzijner?Bijvoorbeeldopjeleerbedrijfofbijjebijbaan.

b. Watzijndeverschillenindetweesoortenvanveiligheid?Geefbijbeideeenvoorbeeld.

c. Noteertweedingendiejijalscollegakuntdoenomdepsychologischeveiligheidvanjecollega'stevergroten.

Opdracht19 Kenmerkenvanpsychologischeveiligheid

BekijkhetfilmpjevanBenTiggelaar.

Hoeherkenjepsychologischeveiligheid?Noteervijfkenmerkenenlegzeuit.

Opdracht20 Deorganisatieinkaartbrengen

Inhethoofdstukhebjeverschillendeorganisatiestructurenbestudeerd.Jegaatnudeorganisatievanjeleerbedrijf inkaartbrengen.

a. Geefeenkortebeschrijvingvanjebedrijf.Geefaanomwatvoorsoortbedrijfhetgaat,welkeproductenen dienstenjelevertenopwelkelocatiesjevestigingenhebt.

b. Welkeorganisatiestructuurvindjijhetbestepassenbijjouwbedrijf?Legookuitwaarom.

c. Tekennuhetorganigramvanjeorganisatie.Maakeenkeuzeuiteenvandevierindelingen.Leguitwaarom jevoordieindelinghebtgekozenenlichtjeorganigramtoe.

d. Beschrijfeenverticaleeneenhorizontaletaakverdelinginjeorganigram.Geefaanhoedietaakverdelingin depraktijkinjebedrijferuitziet.

e. Jeondernemingheeftdriemanagementniveaus.Geefeenkortebeschrijvingvanelkmanagementniveau. Geefookbijelkniveaueenvoorbeeldvaneenfunctiediebinnendatniveaupast.

f. Bedenkpermanagementniveaueendoelvoorjouwbedrijf.Legjeantwoorduit.

CONCEPT

1.7 Samenvatting

Elkeorganisatieheefteenbeleid.Hierinwordendoelenvastgesteld.Hetisbelangrijkvooreenstartende ondernemingomzo’nbeleidoptestellen.

Deopbouwvaneenorganisatieisnietaltijdhetzelfde.Sommigeorganisatieshebbeneendirectieen magazijnmedewerkersenchauffeurs.Maarerzijnookorganisatiesmeteenhoofdkantoormetverschillende locatiemanagers.

Delijnorganisatieiseenklassiekeorganisatievorm.Deorganisatieishiërarchischopgebouwd.Bijeen lijn-staforganisatieisdestructuuringewikkelder.Destafafdelingenondersteunendelijnmanagers.Bijeen matrixorganisatiezijnermeerdereteams.Sommigemedewerkerszitteninmeerdereteams.Deteamsoverlappen elkaarsoms.Ineenlinking-pin-structuurneemteenleidingevendedeelaanoverleggenopeenhogerniveau.Zo wordtinformatievanhoognaarlaagenandersomdoorgegevenbinnenhetbedrijf.

Ineenorganigramkunjezienhoeeenorganisatieisopgebouwd.

Dedoelendiejewiltbehalen,vindjeterugindeverschillendemanagementlagen. Strategischmanagementstelthetbeleidvoordeheleorganisatievast.Hetgeeftdemanierweerwaaropjemensen enmiddeleninzet.Bijeentactischmanagementwordtdestrategievertaaldnaardedoelstellingendiejeopde werkvloerkuntbehalen.Bijoperationeelmanagementgaathetomhetuitvoerenvandagelijksewerkzaamheden omzodedoelentebehalen.

Elkeorganisatieheefteenorganisatiecultuur.Hierinontstaancultuurpatronen.Datzijnbepaaldepatroneninde manierwaaropdemedewerkersmetelkaaromgaanenwelkenormenenwaarden,rituelenenuitingenzehanteren. Diversiteitisbinneneenorganisatieookbelangrijk.

Ingroteenkleineorganisatieswerkenmensenmetelkaarsamen.Hoeerineenorganisatiewordtsamengewerkt, verschiltperorganisatiecultuur.

Psychologischeveiligheidopdewerkvloeromvatsocialeenpsychologischeaspecten.Socialeveiligheidbetreft formeleregelsenprocedures,terwijlpsychologischeveiligheiddraaitomonderlingvertrouwenenopenheid binnenteams.Ditbevorderteenklimaatvangroeienontwikkeling,gekenmerktdoorinclusie,hetdelenvan fouten,gezamenlijkeprestaties,innovatieenpositiviteit.

CONCEPT

1.8 Begrippen

Beleid

Hetinonderlingesamenhangvaststellenvandoelen.Hierbijwordtookvastgelegdmetwelkemiddelenenin welktijdpaddedoelenwordengerealiseerd.

Bevoegdheid

Hetrechtomineenbepaaldesituatiezelfstandigbeslissingentemogennemenoverdeuitvoeringvandetaak.

Controleren

Hettoetsenvandewerkelijkheidaandegesteldenormen.

Diversiteit

Verschillentussenmensenophetgebiedvanbijvoorbeeld,geslacht,leeftijd,etniciteit,cultureleachtergronden seksuelevoorkeur.

Formeleorganisatie

Deindelingvandeorganisatieendeoverlegstructuurzoalsdieisvastgelegddoordedirectie.

Functie

Taken,bevoegdhedenenverantwoordelijkhedenvaneenmedewerker.

Functioneleindeling(F-indeling)

Indelingvaneenorganisatieopbasisvanfunctie.

Functionelerelatie

Bevoegdheidomzakendwingendaanmedewerkersvanhetbedrijfvoorteschrijven,zondertussenkomstvan dedirectie.

Gedragsnormen

Ongeschrevenregelsenafsprakendiegeldenbinneneenbedrijf.

Geografischeindeling(G-indeling)

Indelingvaneenorganisatieopbasisvandeverschillendelocaties.

Hogermanagement

Managementniveauwaaropdestrategischeentactischebeslissingengenomenworden.

CONCEPT

Horizontaletaakverdeling

Bijhorizontaletaakverdelingverdeeljehetwerkinmeerderegelijkeofgelijkwaardigetaken.Hierbijwordenover hetalgemeendevolgendeindelingengehanteerd:opbasisvandefunctie,opbasisvanhetproduct,opbasisvan hetgeografischgebiedenopbasisvandemarkt.

Inclusie

Eenomgevingwaariniedereenzichgeaccepteerd,gewaardeerdenbetrokkenvoeltenvolledigkandeelnemen aaneengroep,organisatieofsamenleving.

Hoofdstuk2

Persoonlijkleiderschap

Omtewetenwelkemaniervansamenwerkenbijjoupast,zuljeereerstachtermoetenkomenwiejijbent.Jouw persoonlijkheidisbepalendvoorjouwgedrag.Alsjeweetwiejebent,watjebelangrijkvindt,watjevalkuilenzijn enhoejemetverschillendesituatiesomgaat,dankunjejepersoonlijkleiderschapsteedsmeervormgeven. Persoonlijkleiderschapisbelangrijkinjewerk,privélevenenjerelaties.Hethelptjeomelkedageenbeetjebeter tewordeneneenpositiefverschiltemakeninjeeigenlevenendatvananderen.

Leeropbrengsten

Aanheteindevandithoofdstuk:

CONCEPT

● kunjeomschrijvenwatpersoonlijkleiderschapis.

● kunjebenoemenwaarompersoonlijkleiderschapbelangrijkis.

● kunjeuitleggenwaaromkennisvanAIbelangrijkisvoorgoedleiderschap.

● weetjewatjouwkernkwaliteitenzijn.

● hebjeinzichtinjeeigenemoties,gedachtenengedragenhoejeditkuntsturen.

● kunjehetverschilbenoementussendrijfverenenpassie.

Hoofdstuk3

Communicerenbinnendeorganisatie

Communicatieisiniedereorganisatieeensleutelwoord.Alsjecommuniceert,draagjeinformatieoveraan anderen.Datkunjeschriftelijkdoen,maarookmondeling.Jeschrijftmemo’s,rapportenenplannen.Jemoet alsmedewerkermetjecollega'spraten.Datdoejetijdenswerkbesprekingen,eenwerkoverlegen functioneringsgesprekken,maarookgewoontussendewerkzaamhedendoor.Opdiemanierhoorjeklachten, problemen,adviezenensuggesties.Endaarkunjejevoordeelmeedoen!

Leeropbrengsten

Aanheteindvandithoofdstuk:

● weetjedebasiscomponentenvancommunicatie:zender,ontvanger,mediumenboodschap

● kunjeuitleggenwatinterneenexterneruisisenhoeditcommunicatiebeïnvloedt

● kenjedeverschillendecommunicatievormen

● weetjedekenmerkenvanformeleeninformelecommunicatiebinnenbedrijven

● kunjedebelangrijkstegesprekstechnieken,zoalsLuisteren,Samenvatten,Doorvragen(LSD)enconflicthantering toepassen.

Hoofdstuk4 Aansturenvanmedewerkers

Goedaansturenvanmedewerkersisessentieelvooreengezondeensuccesvolleorganisatie.Medewerkershebben behoefteaanduidelijkedoelen,helderecommunicatieeneenleidinggevendedierichtinggeefténondersteunt.

Goedleiderschapzorgtvoormotivatie,vertrouweneneigenaarschap.Hetbetekentnietalleencontrolerenof beoordelen,maarvooralinspireren,coachenenhelpengroeien.Wanneermedewerkerswetenwatervanhen verwachtwordtenvoelendathunbijdrageertoedoet,werkenzemetmeerenergieenverantwoordelijkheid.Zo ontstaateencultuurvansamenwerking,professionaliteitencontinuleren,waarzoweldeorganisatiealsde mensenzelfbetervanworden.

CONCEPT

Leeropbrengsten

Aanheteindvandithoofdstuk:

● kunjeleidinggevendetaken,zoalsopdragen,instrueren,coördineren,controlerenendelegerenbeterbegrijpen.

● kunjehetbelangvaneenintroductieprogrammauitleggen,datbestaatuiteenintroductie-,inwerk-en evaluatiefase.

● kunjeeenstappenplantoepassen(voorbereiding,oplossingenbedenken,beslissen,communiceren,uitvoeren) omcomplexeproblemeneffectiefaantepakken.

● kunjedePDCA-cyclus(Plan,Do,Check,Act)toepassenomwerkzaamhedenteverbeterenenmedewerkersof eigenvaardighedenteontwikkelen.

● kunjevoorterugkerendeactiviteiteneendraaiboekopstellenengebruikenomprocessenefficiënten gestructureerdtelatenverlopen.

Hoofdstuk5

Presenteren

Alstechnischspecialistmobiliteitishetbelangrijkdatjejouwkennisenadviezenduidelijkkuntoverbrengen.

Somspresenteerjeintern,bijvoorbeeldaancollega’sofleidinggevenden,omverbeteringeninprocessenof onderhoudsplannentoetelichten.Eengoedvoorbereidepresentatiemaakthetmakkelijkeromcomplexe informatie,zoalsnieuwevoertuigtechnologieofaanpassingeninlogistiekeprocessen,inzichtelijktemaken.

CONCEPT

Ookexternkanpresentereneenrolspelen,bijvoorbeeldwanneerjeleveranciersofpartnersmoetovertuigen vaneenoplossingofwerkwijze.Eenkorte,helderepresentatiehelptomduidelijktemakenwatjevoorstelt, waaromhetbelangrijkisenwelkevoordelenhetoplevert.Zozorgjeervoordatjouwexpertisenietalleen inhoudelijksterkis,maarookovertuigendwordtovergebracht.

Leeropbrengsten

Aanheteindvandithoofdstuk:

● begrijpjehoejeeenpresentatieopkuntbouwen.

● weetjewaarmeejebijdeopbouwvaneenpresentatierekeningmoethouden.

● kunjepresentatievaardighedenen-techniekentoepassen.

Hoofdstuk6 Contactmetklanten

Dievrolijkecollega,dieserieuzebuurman,dieleverancierofdieveeleisendeklant:injebedrijfonderhoudje contactenmetallerleisoortenzakelijkerelaties.Zakelijkerelatieszijn‘gewoon’mensen,maarjegaatandersmet zeomdanmetprivérelaties,zoalsfamilieenvrienden.

Jeonderhoudtdezakelijkecontactenvanuitjouwpositieinhetbedrijfenhierbijspelenmeerdanalleenjouw persoonlijkebelangenmee.Metiemandwaarmeejegeen‘klik’hebt,zaljetochgoedommoetenzientegaan. Eniemanddiejejuistsuperleukvindt,kunjenietzomaarvoordeelgeven.

CONCEPT

Hetprofessioneelomgaanmetzakelijkerelatiesisbelangrijkvooriederbedrijf.Maarhoedoejedat,endoeje dataltijdopdezelfdemanier?

Leeropbrengsten

Aanheteindevandithoofdstukkunje:

● hetverschiluitleggentusseninterneenexterneklanten.

● uitleggenwathetbelangvaneenbedrijfscultuuris.

● defasenvanrelatiebeheeruitleggen.

● benoemenwathospitalityvoorjouwbedrijfbetekent.

● klantvriendelijkomgaanmetklanten.

● uitleggenwatderedenvooreengoedeklachtenprocedureis,enhoejedievormgeeft.

● uitleggenwathetbelangvanklantvragenstrategieis.

Hoofdstuk1

Procesoptimalisatie

Devraag‘Waaromdoenwediteigenlijkzo?’komjealstechnischspecialistvaaktegen.Voorhetantwoordzijn goedeargumentennodig.Zijndieerniet,danmoetjekritischnaarhetwerkproceskijkenenverbeteringenzoeken.

Waaromliggenremblokkenachterinhetmagazijnterwijlzedagelijksnodigzijn?Waaromwordengebruikteolie enfilterspasaanheteindvandedagafgevoerdennietdirectnaelkeonderhoudsbeurt?Waaromworden werkordersnogoppapieringevuldterwijlereendigitaalsysteemis?

CONCEPT

Eengoedgeorganiseerdwerkprocesvraagtomkritischevragen,nietomstandaardantwoorden.Succesbegint methetstellenvandewaarom-vraagbijvanzelfsprekendewerkwijzen.Doorsteedstezoekennaarverbeteringen wordthetwerkveiliger,efficiënterenprettiger.

Leeropbrengsten

Aanheteindevandithoofdstuk:

● weetjewatprocesoptimalisatieinhoudtenwelkedoelenhetdient.

● kunjedePDCA-cyclusendelean-methodiektoepassenvoorcontinueverbetering.

● begrijpjederolvankwaliteitskostenenhuninvloedopbedrijfsprocessen.

● kenjehetdoelendeinhoudvaneenServiceLevelAgreement(SLA).

● hebjeinzichtinhetbelangvanpreventiefencuratiefonderhoudenhetnutvaneenonderhoudsschema.

Opdracht1 Kennismaking

Werksamenmetdriemedestudentenenmetderestvandegroep.

Bekijkhetfilmpje.

Tip

Opinternetkunjeallerleigrappigefilmpjesvindenover5S. Gebruikdiealsinspiratievoorjulliefilmpje.

a. Kies,samenmetjegroepje,eenruimteindeschooluitwaarje5Skunttoepassen. Maakeenaansprekend,grappigeninstructieffilmpjevanjullieaanpak,datanderenduidelijkmaakthoede 5S-methodeprecieswerkt.

b. Upload(delinknaar)julliefilmpje.

Metdegroep

c. Bekijkdefilmpjesvanallegroepjes.

Tip

AanheteindevandithoofdstukstaateenBPV-opdrachtwaarmeejeaandeslaggaatmetdekennisdiejeleert indithoofdstuk.Leesdieopdrachtalvastdoorvoordatjeverdergaat.

McDonald's:succesdoorstrakgeorganiseerdeprocessen

BijMcDonald’sdraaitallesomprocessen.Elkehandeling, vanhetbakkenvaneenfrietjetothetbegroetenvaneen klant,ispreciesvastgelegd.Waarom?OmdatMcDonald’swil dateenBigMacinAmsterdamprecieshetzelfdesmaaktals inTokyo.

CONCEPT

Indekeukenwerktiedereenvolgenseenstraksysteem.De frietjeswordenexact3minutenen10secondengebakken. Detemperatuurvandeolie,dehoeveelheidzoutenzelfsde maniervanschudden:allesisvastgelegdineen standaardprocedure.Daardoorweetelkemedewerkerprecies wathijmoetdoen.

Ookdewerkverdelingisslimbedacht.Erisiemandvoordegrill,iemandvoordefriet,iemandvoordekassa.Zo werktiedereenefficiëntsamen,netalsineengoedgeoliedemachine.Enalserietsmisgaat,weetmenmeteen waarhetprobleemzit,hetproceslaathetzien.McDonald’snoemtditde'SpeedeeServiceSystem'.Ditiseen maniervanwerkenwaarinsnelheid,kwaliteitenteamworksamenkomen.Hetlijktsimpel,maarjuistdieeenvoud maakthetkrachtig.Iedereenkaninstappen,leren,enbinnenkortetijdgoedpresteren.

Opdracht2 WatleertMcDonald'sjou?

Bekijkhetfilmpje.

a. WatkunjijlerenvandewerkwijzevanMcDonald’s?

b. Hoezoujijinjouwtoekomstigewerkslimmerenprocesmatigerkunnenwerken,zonderdathetsaaiwordt?

1.1 Processenmonitorenenbijsturen

Jekunteenproceszogoedmogelijkinrichteninhetmagazijn,meteenuitgekiendeplanning,eenefficiënte maniervanwerkeneneenprimataakverdeling.Tochbenjeindepraktijkvoortdurendbezighetprocesbijte stellen.Datkomtomdaterallerleiexternefactorenvaninvloedzijnophetproces:

● wijzigingeninhetassortimentonderhoudsdelen

● variatiesinordergrootte

● wisselendebevoorradings-enaflevertijden

● verstoringen,foutenenvertragingen

● verzuimenziektevanmedewerkers

Opditsoortfactorenhebjegeendirecteinvloed.Ze‘overkomen’je,endanmoetjesnelkunnenschakelen.Een procesinregelenendanrustigachteroverleunenisernietbij.Allerleifactorendwingenjejesteedsaftevragen hoehetbeterkan.Jebentdusvoortdurendbezigmetprocesoptimalisatie.Hetdoel:lagerekosteneneenbetere prestatierichtingdeklant.

Ingrijpeninhetproces

Alseenprocesafwijktvandenorm,bijvoorbeeldwatbetreftkwaliteit,productiviteitofsnelheid,moetjeingrijpen. Datbetekentnietdatjehetheleprocesopnieuwmoetinrichten.Alstechnischmedewerkeranalyseerjede processeninhetmagazijnvoortdurend,metbehulpvandedatauithetWMS.Wanneerjeafwijkingenconstateert, grijpjein.

Jekuntingrijpenopalleonderdelenvandeprocesinrichting:

CONCEPT

● Systemen:jekuntdemaniervanwerkenaanpassen.Bijvoorbeelddevolgordevandewerkzaamheden. Bepaaldeordersvoorranggevenofdoorschuivennaardevolgendedag.

● Taken:jekuntdetaakverdelingveranderen.BijvoorbeelddoormedewerkersvanInslagintezettenvoor Uitgaand,alshetdaardrukkeris.Ofdoorextramenseninteplannen.

● Hulpmiddelen:jekuntdeplanningvoorhetmaterieelbijstellen.Bijvoorbeelddooralleheftruckstijdelijkin tezettenvoorhetlossenalsereenwachtrijbijGoederenontvangstontstaat.

● Procedures:jekuntbepaaldeafsprakenveranderenalsdesituatieeromvraagt.Bijvoorbeelddoormetklanten teoverleggenofzegenoegennemenmeteenlatereaflevering.

Hetmonitorenenzonodigbijsturenvanprocessenhoortbijjedagelijksetakenalstechnischmedewerker. Wanneererechtzakenstructureelbetermoeten,gajeovertothetveranderenvaneenproces.

Opdracht3 Procesoptimalisatie

Watishetdoelvanprocesoptimalisatie?

Kieshetjuisteantwoord.

Hetkwaliteitsmanagementsysteemopcorrectewijzeuitvoeren.

Hetbereikenvanlagerekosteneneenbetereprestatierichtingdeklant.

Rekeninghoudenmetexternefactorendiedeprocesseninhetmagazijnbeïnvloeden.

1.2 ProcessenverbeterenmetdePDCA-cyclus

Eenprocesveranderjenietzomaar.Ditdoejealleenalsjegoederedenhebtomaantenemendateenproces efficiëntereneffectieverkanverlopen.Omprocessencontinuteverbeteren,kunjedePDCA-cyclus(Plan,Do, Check,Act)gebruiken.

Dekwaliteitscirkelofkwaliteitscyclusbegintbijhetopzettenvaneenplan(Plan).Daarnavoerjehetplanuit(Do). Vervolgenscontroleerjehetprocesenderesultaten(Check).Uitdezecontrolekannaarvorenkomendatjeje plannenmoetbijsturen(Act).Dansteljeeennieuwofbijgesteldplanopenbegintdecyclusopnieuw.

Alsbijeentussentijdsecontroleblijktdatdeafdelingnietopdegoedewegzit,danmoetjehetplanaanpassen. Zoekeerstuitwaaromerisafgewekenvanhetdoelofwaaromhetnietluktomhetplanterealiseren.Stelzo nodighetplanbij.Gaooknaofjeplannenduidelijkzijnopgesteld,misschienwarenzenietrealistischofwasde benodigdetijdnietgoedingeschat.

Omtezorgendatjesteedseenbeetjebeterwordt,ishetbelangrijkomverbeteringenindeorganisatieteborgen. Borgenbetekentdatjeietsvastzet.Jebewaaktdeverbeterdekwaliteit.Datbetekentindepraktijkdat verbeteringenuiteindelijkvastewerkroutinesworden.

CONCEPT

Plan|Formuleren

Eenprocesverbeteringvoerjeuitmeteenbepaalddoelvoorogen.Bijditdoelformuleerjeeenplandataangeeft hoejehetdoelwiltbereiken.Enkelevoorbeelden:

● Omdeproductiviteitteverhogen,gaanwedelooproutesingang1,2en3optimaliseren.Omdittebereiken, gaanwedezegangenopnieuwindelen.

● Omhetverzuimomlaagtekrijgen,gaanwedewerkbelastingverminderen.Omdittebereiken,stelikvoordat wedrieelektrischepallettrucksaanschaffen.

Ditalleswerkjeuittoteenverbetervoorstel.Inhetverbetervoorstelgeefjeaanhoe,opwelketermijn,metwelke middelenenmetwelkemensenjedeactiviteitenuitwiltvoeren.

Do|Uitvoeren

Jevoerthetplanuitzoalsjedatbedachthebt:eennieuwewerkwijze,eenandereindelingvandemagazijnstelling, eengewijzigdetaakverdelingenzovoort.

Check|Controleren

Hetisbelangrijkdedoorgevoerdeveranderinggoedtecontrolerenomerzekervantezijndatdiebeantwoordt aanhetdoel:

● Isdeproductiviteitdaadwerkelijkverbeterdnugang1,2en3opnieuwzijningedeeld?

● Ishetverzuimechtomlaaggegaannuerdriepallettruckszijnaangeschaft?

Eenveranderingvanhetprocesmagpaspermanentdoorgevoerdwordenalsjezekerweetdatheteenverbetering oplevert!

Act|Bijsturen

Wanneerdeveranderingisdoorgevoerd,blijfjehetprocesmonitoren.Zonodigstuurjebij:

● Deproductiviteitiswatverbeterdnugang1,2en3opnieuwzijningedeeld,maarkannogflinkomhoogdoor deavondploegbeterteinstruerenoverdenieuweindeling.

● Hetaantalrugklachtenisverminderdnuerdriepallettruckszijnaangeschaft,maaromhetverzuimstructureel omlaagtebrengenmoetenweookkijkennaardemanierwaaropmedewerkerstillen.

JuistindezelaatstefasevandePDCA-cycluszitdusdekrachtvaneengoedeverbeteractie.

KenmerkendvoordePDCA-cyclusisdatjedezesteedsweermoetdoorlopenomcontinuteverbeteren.Inde praktijkgebeurtdatnietaltijd.Mensenplannenwel,maarvindenhetvaakmoeilijkomhetgeplandeindepraktijk tebrengen.Tochishetbelangrijkomdestappentevolgen.

CONCEPT

Jekenthetwel:inhetteamoverlegspreekjeeenverandering/verbeteringaf.Iedereenisheterover eens,jebeginterdirectmee.OphetinfobordwordteenA4’tjegehangenmetdenieuweafspraken, liefstdikgedruktenmetuitroeptekens.Dátmoetervoorzorgendathetvoortaannóóitmeermisgaat. DePDCA-methodeleertjedateenveranderingpasdefinitiefisalsheteenmeetbareverbeteringblijkttezijn.Pas dangajedenieuwewerkwijzeborgen,dusvastleggen.Hetspreektvoorzichdatditverdergaatdaneenbriefje ophetinfobord.

Omeenveranderdemaniervanwerkenteborgen,moetjeervoorzorgendatjeteamopdehoogteisendatde verantwoordelijkemensenprecieswetenwatzeandersmoetendoen.Jeblijftnetzolangaandachtaande resultatengeveninhetafdelingsoverlegtotdenieuwemaniervanwerkeneengewoontegewordenis.

Opdracht4 WaaromPDCA?

a. DePDCA-cyclusiseenhandigmiddelvoorkwaliteitsverbetering.Koppelhetbegripaandeomschrijvingvan defaseindePDCA-cyclus.

Fase

Watdoejeindezefase

Jecontroleertofjemetdeplannenjedoelen bereikt. Plan

Jestuurthetprocesbijalsblijktdatjejedoelen nietbereikt. Do

Jeformuleertdoelenenplannen. Check

Jevoertdeplannenuit. Act

b. BijdebegeleidingvaneennieuwecollegakunjegebruikmakenvandePDCA-cyclus.Hoekunjedieinzetten tijdensdeinwerkperiode?LegjeantwoorduitengebruikdaarindebegrippenPlan,Do,CheckenAct.

c. Inhetmagazijnbenjevoortdurendbezigmethetverbeterenvanprocessen. WaaromisdePDCA-cyclusdaarzo’ngoedmiddelvoor?

Noteerjeantwoord.

Opdracht5 Opjouwschool

Werksamenmetdegroepeninkleinegroepjes.

a. Jedocentmaakteencanvasaan.

Iniedereorganisatiegaanerdingengoed,maarergaanookdingenmindergoed. Bedenkminimaaléénaspectdatopjullieschoolverbeterdkanworden.

Zetdieophetcanvas.

b. Bekijkalleideeën.Stemophetideewaarjijhetliefstmeeaandeslagzouwillen.

c. VormeengroepjemetdestudentendieookditideehebbenuitgekozenengaaandeslagmetdePDCA-cyclus.

● Bedenkeenverbeterplan.

● Stelvastwelkeactiesdaarvooruitgevoerdmoetenworden.

CONCEPT

● Noteerenkelecontrolepunten.

● Kijkalvastvooruit:opwelkepuntenzoujehetplanlaterbijkunnensturen?

Presenteerjullieideeënaanderestvandegroep.

d. Bespreekalleuitwerkingenennoteerjeconclusies.

Opdracht6 Borgen

a. Welkeomschrijvingpastbijborgen?Kieshetjuisteantwoord.

NagaanwaarjedePDCA-cycluskuntinzetten.

OplettendatdePDCA-cycluswordtgebruiktdoormedewerkers.

ZorgendatjesteedsdePDCA-cyclusdoorloopt.

ZorgendatverbeteringenuitdePDCA-cycluswerkroutinesworden.

b. Geefaanininwelkefasevandekwaliteitscirkelisomschreven.

● Jacqueswerktineenautomaterialenzaak.Zijnafdelingmotoroliënstreeftnaareenweekomzetvan€8.000

● Jacquesisverantwoordelijkvoorhetrealiserenvandezeomzet

● Hijhoudtdaarombijhoehetverloopvandeomzetdoordeweekis

● Halverwegedeweekisdeomzetslechts€2.400.Hoeweldezaterdagdemeesteomzetoplevert,gaathij deweekomzetzonooithalen.Hijbesluitmeermotoroliënindeetalageteplaatsenendeactieartikelenop meerplaatsenindewinkelneertezetten

Hijhoopthiermeeklantenteinspireren.

c. OpwelkemanierkanJacquesdekwaliteitborgen?

d. HoekunjedePDCA-cyclusgebruikenomjepersoonlijkewerkdoelentebereiken?

1.3 Waardetoevoegenmetlean

Leaniseenmethodeomtewerkenaankwaliteit.Metleanstreefjeernaaralleactiviteiteninbedrijfsprocessen zoveelmogelijkinéénkeerfoutloos,zonderverspillingenuittevoeren.Endatnietéénmaligmaarcontinu.Je voerthetwerkbovendienuitindekortsthaalbaredoorlooptijd,terwijljedeopleveringvolledigafstemtopde behoeftevandeklant.

Inessentiegaatleanom:

● inzichtkrijgenindehuidigeprestaties(aantalenkwaliteit)

● inzichtindenorm(standaard)enconstaterenwatdeafwijkingvandienormis

● ervoorzorgendateropnorm(standaard)gewerktwordt(endatditnieteenmaligmaarblijvendis)

CONCEPT

● vaststellenvandenieuwenormenervoorzorgendatdienieuwenormgehaaldwordt,bijvoorbeelddoor meerderePDCA-cyclitedoorlopen

Waarde

Leangaatervanuitdatalleactiviteiten,bijvoorbeeldinhetonderdelenmagazijn,eropgerichtmoetenzijnwaarde toetevoegenvoordeklant.Eenklantwileencompleteonderhoudsbeurtmetallematerialen(olie,filters,bougies, remblokken,etcetera)goedenzorgvuldigwordenvervangen,binnendeafgesprokentermijn.Alleactiviteiten omdewerkordersamentestellenenteverzendenzijnduswaardetoevoegendeactiviteitenvolgenslean. Leankentookniet-waardetoevoegendeactiviteiten.Denkaanopruimen,plannen,afvalscheiden, verpakkingsmateriaalaanvullenenzovoort.Sommigevandezeactiviteitenzijnnoodzakelijk.Omeennetteorder samentestellen,hebjeeenopgeruimdmagazijnnodig.Enzonderpersoneelsplanningkunjenietwerken.Elke activiteitdienietnoodzakelijkis,noemtleaneenverspilling.Eenartikelkapotlatenvallenbijvoorbeeld,ofhet corrigerenvaneenverkeerdgeleverdezending.

CONCEPT

Wanneerjebegintmetwerkenvolgenslean,gajeallewaardetoevoegendeactiviteiteninkaartbrengen.Datheet valuestreammapping(waardestroom-analyse).Hiermeewordtookduidelijkwatniet-waardetoevoegende activiteitenzijnenwaardeverspillingeninhetproceszitten.Heteliminerenvanverspillingenisdeeerste verbeterstapvooreenleanproces.

Verspillingen

Leankentzevenvormenvanverspilling:

1. onnodigewachttijden

Overbodigwachtenwordtveroorzaaktdoordathetprocesnietgoeddoorloopt.Vaakwordtdewachttijd opgevuldmetactiviteitendiegeenwaardetoevoegen.Doorallestappeninhetprocesopelkaaraantelaten sluitenvoorkomjewachtenenwerkjeefficiënter.

2. overprocessing

Meerkwaliteitleverendandeklantgevraagdheeft.Deklantwilalleenwathijvraagt,geenoverbodigeextra’s dievoorhemgeenwaardetoevoegen.

3. onnodigevoorraden

Eengrotevoorraadklinktnatuurlijkfantastisch,erisaltijdgenoeg.Maaralsjejebedenktdatopslagvante veelgoederenalleenmaarruimteentijdkost,leverthetjenietsop.Daaromstreefjeinhetmagazijnaltijd naarhetoptimalevoorraadniveau.

4. onnodigtransport

Verspillingintransportkanmeerderevormenaannemen:teveel,teweinigoftevaak.Deidealesituatieis daterpreciesgenoegopdegoedetijdenwordtgeleverdzodaternietshoefttewordenopgeslagenof wachttijdenontstaan.Ookintransportvaninformatiekomtverspillingvoor.

5. foutenenfalen

Eenfoutmakenisnatuurlijkmenselijk,maarkantotveelverspillingleiden.Eenfoutmoetuiteraardworden hersteld,watweertijdkost.Hetherstellenvanfoutenvoegtgeenwaardetoe.

6. overproductie

Overproductieofover-orderingontstaatalsjemeermaaktdandeklantnodigheeft.Overproductieof over-orderingleidttotteveelvoorraaddiejewaarschijnlijknietsnelkwijtkunt.Daarnaastisdekansgroot datjegrondstoffenverspiltwanneerhetgaatomhalffabricatenofeindproducten.

7. onnodigebewegingvanmensen

Ookteveelbewegingbinneneenprocesleidttotverspilling.Nietperseinenergievandegenediedebeweging uitvoert,maarintijd.Wanneerallesopdejuisteplekligt,bespaarjesimpelwegmeertijdenloopthetproces snellerdoor.

Makigami

CONCEPT

Bijmagazijnprocessendenkjealsnelaanfysiekeactiviteitendiemethetverplaatsenvandozen,rolcontainers enpalletstemakenhebben.Naastdiefysiekeactiviteitenvindenerbinnenhetmagazijnookallerleiadministratieve handelingenplaats.Denkaanplanning,voorraadbeheer,locatiebeheer,registratieendocumentatie.Makigami (hetJapansewoordvoor‘rolpapier’)iseenmethodebinnenleanomverspillingeninhetadministratieveproces aantepakken.Denkbijvoorbeeldaan:

● onnodigveelformulierengebruiken.

● steedsdeplanningmoetenbijstellen.

● tevaakcontroleren.

● onduidelijkesystemenvoorlocatiebeheerhanteren.

● telangewachttijdenbijgegevensoverdrachttussenafdelingen.

EenMakigami-sessiebestaatuitdriehoofdstappen.

1. Eerstbrengjemeteencurrentstatemaphethuidigeprocesinkaart,metalleproblemendieindepraktijk optreden.

2. Daarnamaakjeeendreamstatemap.Datbetekentdatjedeidealesituatieschetsthoehetadministratieve procesmoetverlopen.Deidealesituatielegjenaastdepraktijkomerachtertekomenwathaalbaarisenwat niet.

3. Opbasisdaarvanmaakjedefuturestatemap,dieaangeeftwatdehaalbare,verbeterdesituatiemoetzijn. Hetdoelvanditalles:minderstappeninhetproces,korteredoorlooptijd,minderproblemenenallesgoed geregeld.

Wendyisalsteamleidermagazijnverantwoordelijkvoorhetopslagprocesvaneenbedrijfdatmultimediasystemen maaktvoordeautomotiveaftermarket.ZevoerteenMakigami-sessieuit.

1. Uitdecurrentstatemapblijktdatgoederenvaakverkeerdliggenopgeslagenofdathetnietbekendiswaar degoederenzichpreciesbevindeninhetproces.Ookkomthetvoordatergoederenliggenopgeslagendie nognietzijngoedgekeurddoordekwaliteitsafdeling.

2. Wendywildeopslagvandegoedereninhetmagazijnefficiënterlatenverlopen.Ditbetekentdatdegoederen overzichtelijk,systematischwordenopgeslagenendatbekendiswaargoederenzijnopgeslagen.Zemaakt eendreamstatemapvandegewenstesituatie.Voortaanmoethetbijiedereprocesstapduidelijkzijnwelke administratievehandelingerdoorwelkeafdelingverrichtmoetworden,voordathaarafdelingdegoederen opslaat.

3. Nadatzedehuidigeproblemenenhaarideeënmetdebetrokkenafdelingenheeftbesproken,maaktzede volgendefuturestatemap:

CONCEPT

● Inkoopmaakteenbestelbonaaninhetvoorraadsysteem.

● Goederenontvangstmeldtdegoederennaontvangstbinnenenproduceerteenontvangstrapportinhet voorraadsysteem.

● Dekwaliteitsafdelingstelteenkwaliteitsrapportopengeeftdegoederenvrijvooropslag.

● Inhetmagazijnwordtvoordevrijgegevengoedereneenopslagrapportaangemaaktinhetvoorraadsysteem, metartikelnummers,aantallenenopslaglocaties.

Leanbinnendeautotechniek

BinnendeautotechnieksprekenwevaakvanMultiMomentOpname(MMO).Datiseenlean-methodeomte onderzoekenhoetijdwordtbesteedbinneneenbedrijfofafdeling.

Hoewerkthet?BijeenMMOwordtopwillekeurigemomentengekekenengenoteerdwatmedewerkersopdat momentdoen:sleutelenaaneenauto,onderdelenzoeken,pauzehouden,wachtenopmateriaal,enzovoort. Doorditvaakteherhalen,krijgjeeenrealistischbeeldvanhoehetwerkwordtverdeeldenwaartijdverloren gaat.

Opdezemaniermaakjedevolgendezakenzichtbaar:

● Jezietwaarprocessenbeterkunnen(bijvoorbeeldminderwachttijdoponderdelen).

● Jeontdektinefficiëntiesindewerkplaats.

● Jekuntwerkenpersoneelbeterplannen.

● Hethelptomveiligheidenproductiviteitteverbeteren.

Samengevat:eenMMOlaatzienhoehetwerkéchtverloopt,niethoemendenktdathetverloopt.

Opdracht7 Verspilling

Werksamenmetdegroep.

a. Jebentvanochtendopgestaanenbentnaarschoolgegaan.

Bedenkminimaalvijfverspillingenwaarmeejetemakenhadtotdatjeindeklaszatvoorheteerstelesblok.

Zetdezeophetcanvas.

b. Bekijkookdebijdragenvanjemedestudenten.Welkezijnookopjouvantoepassing?

Noteerdevijfverspillingendiejegraagzouwillenaanpakken.

Opdracht8 Lean

a. Kiesperactiviteitofdievolgenslean‘waardetoevoegend’of‘niet-waardetoevoegend’is.

Goederenompakkeninverkoopverpakkingklant.

Magazijnstellingopnieuwindelen.

CONCEPT

Klantinformerenoverhetaflevertijdstipvaneennalevering.

Extracontrolerenvanuitgaandegoederen.

waardetoevoegend/niet-waarde toevoegend

waardetoevoegend/niet-waarde toevoegend

waardetoevoegend/niet-waarde toevoegend

waardetoevoegend/niet-waarde toevoegend

b. Maakdeuitspraakkloppend.Welbegripontbreektaanheteindevandezin?

'Demethodeombinnenleanadministratieveprocessenteoptimaliserenheet.......''

Opdracht9 Jouwaankoop

a. Kijknogeensnaarjelaatsteinternetaankoop.Noteerpuntsgewijswelkeprocesstappenjehebtdoorlopen omdieaankooptedoen,vanaanmeldingbijdewebshop,hetontvangenenopenenvandiversee-mailstot enmethetaannemenvanhetpakket.

● Verwerkditineenstroomdiagram.

● Geefaanwaarhetadministratieveproceswatjoubetreftgeoptimaliseerdzoukunnenworden.

Tip

Eenstroomdiagram,ookwelflowchartofstroomschemagenoemd,iseenschematischeweergavevaneenproces. Jegebruikthetomdestappenineenschematelatenzien.

b. Upload(delinknaar)jestroomdiagram.

c. Eventueel:Wisseljeproductuitmeteenmedestudentenbespreekjulliediagrammen.

Opdracht10 MMObijGarageTech

BijGarageTechZwollevoertdewerkplaatschefeenMMOuit.Naeenweekblijktdatmonteurs:

● 60%vandetijdsleutelenaanauto’s,

● 20%vandetijdwachtenoponderdelen,

● 10%vandetijdgereedschapzoeken,

● 10%bezigzijnmetadministratieofoverleg.

Opbasisdaarvanbesluithijhetmagazijnbeterteorganiseren.Hetresultaat?Minderwachttijd,minderfrustratie enmeerwerkplezier,zonderhardertewerken.

a. Waaromishetbelangrijkomtewetenhoemonteurshuntijdbesteden?

b. WelkeverbeteringenzoujijdoorvoerenalsjeuiteenMMOzietdatveeltijdverlorengaataanwachtenof zoeken?

1.4 Processenverbeterenmethet5S-model

Binnendelean-methodiekiserhet5S-model Ookhet5S-modeliseenkwaliteitsinstrumentomverbeteringen inhetprocesdoortevoeren.

CONCEPT

5Sstaatvooreenaantalhandigestappendiehelpenhetmagazijnschoon,opgeruimdenoverzichtelijktehouden. Hetisdebedoelingdatalleendiematerialen,hulpmiddelenengereedschappenopdewerkplekofafdelingliggen diedaarooknodigzijn.Dooropdiemanierordetecreëren,neemjeverspillingenwegenverhoogjede productiviteit.

De vijf stappen van 5S

Sorteren

Tijdensdezestapmaakjeonderscheidinwatbelangrijkisenwatoverbodig.Alleswatoverbodigblijkttezijn, verwijderjevandewerkplek.Jebergtheteldersopofjegooithetweg.

JohanisalsaftersalesmanagerondermeerverantwoordelijkvoordeafdelingRetour&Refurbishineengroot distributiecentrum.Deafdelingzieterrommeliguit.Erliggenallerleigoederenengereedschappenwaarvan niemandmeerweetofzenogbruikbaarzijnofnogwaardevertegenwoordigen.Veelretourgoederenkomenniet meeropdejuisteplaatsinhetschapterecht.Erissimpelweggeenoverzicht.Endatkostgeld.

Johanbesluitdeafdelingaantepakkenviahet5S-model.Hijbegintmetscheiden,wanthijwildateropde afdelingalleennogdingenstaandieechtnodigzijn.Hiervoororganiseerthijeen‘red-labelsessie’.Datgaatals volgt:

Hijbekijktelkitemopdeafdeling.Ishetbruikbaarenvanwaarde?Dangeefthijheteenjuistebestemming.Hij laatalleengereedschapenwerkmateriaalachteropdewerkplekken.

CONCEPT

Lijkteenitemoverbodig?Danplakthijereenroodlabelop,voorzienvandatum.Hijzorgtvooreengebiedinhet magazijnwaarhijalleroodgelabeldeitemsneerzet.

NamaximaaltweewekenbeslistJohanmetallebetrokkencollega’sdefinitiefwatermetdegelabeldeitems moetgebeuren:

● kapottezakenweggooien

● nogverkoopbarevoorraadterugbrengeninhetsysteem

● onverkoopbarevoorraadafvoeren

● nogbruikbaarmateriaalofmaterieelopslaanopdejuisteplekinhetbedrijf

Schikken

Schikkenissimpelwegalleseengeschikteplaatsgeven.Bruikbarematerialen,zoalsgereedschap,goederenen hulpmiddelenbewaarjeuiteraard.Vervolgensgeefjezedejuistebestemmingmetbehulpvandevolgendetabel:

Status

Laag

Gemiddeld

Hoog

Schoonmaken

Gebruikersfrequentie

minderdanéénkeerperjaar

maandelijks wekelijks

dagelijks

Bestemming

weggooien

buitendewerkplekopbergen bijelkaaropbergen

opdewerkplekbewaren

Nahetscheidenenschikkenmaakjedewerkplekofdeafdelingschoon.Jekuntdirectderegelsmetbetrekking totschoonmakenvastleggen,zodatallesindetoekomstookschoonblijft.

Standaardiseren

Hetstandaardiserenhoudtindatjeookoplangetermijnaandeeerstedriestappenvoldoet.Jelegtalleszovast, datiedereenzichaandezepuntenkanhoudenenweetwathijkanverwachten.Denkaanvakkenopdevloer, waarpalletwagenseenvasteplekkrijgen.Ofhetindelenvaneenwerkplekwaarhulpmiddelenaltijddirectenop dezelfdeplaatsvoorhetgrijpenliggen.

Standhouden

Wanneerjeallestappenhebtdoorlopen,moetjeervoorzorgendatgestandaardiseerdeproceduresopgevolgd blijvenworden.Dezorgvoorbehoudencontinuïteitisdusessentieelomresultatenteboekenendeproductiviteit tebehouden.

CONCEPT

Voor en na het uitvoeren van het 5S-model

Opdracht11 5S

a. Maakeenreclameposterofvlogwaarmeejedevoordelenvan5Sduidelijkmaakt.

b. Upload(delinknaar)jouwresultaat.

c. Eventueel:Bekijkalleproductenindegroepengeefelkaaropbouwendefeedback.Noteerdefeedbackdieje kreeg.

Opdracht12 Basen5S

Leesdecasusenbeantwoorddevraag.

Casus

WerkplaatschefBaswilhetmagazijnefficiënterenoverzichtelijkermakenmetde5S-methode.Hijvraagteenvan demonteursomdeschappenwaarderemblokkenenoliefiltersliggentevoorzienvanduidelijkelabels,zodat elktypeonderdeeleenvasteplekkrijgt.Zokunnenallecollega’ssnelhetjuisteonderdeelvindenenblijfthet magazijnnetjesenoverzichtelijk.

Inwelkefasevan5Spastdezeactie?

Kieshetjuisteantwoord. scheiden schikken standaardiseren

1.5 Kwaliteitskosten

Omdekwaliteitinjebedrijftebevorderenentebehouden,maakjekosten.Dezekostennoemjekwaliteitskosten

Kwaliteitskostenkunjeverdelenin:

● Preventiekosten

● Beoordelingskosten

● Faalkosten

CONCEPT

Preventiekosten

‘Voorkomenisbeterdangenezen’.Omfoutentevoorkomeninhetbedrijfofomprocessenteoptimaliseren,kun jekwaliteitsspecificatiesopstellen,kwaliteitssystemeninvoerenofkwaliteitsopleidingenaanbieden.Deze maatregelenkostengeldendekostendaarvoornoemjepreventiekosten

Beoordelingskosten

Jekuntnatuurlijknietallefoutenvoorkomen.Hetisdaarombelangrijkgoedindegatentehoudenwaarhetfout gaat,wantdankunjeerwataandoen.Ditkunjedoendoorsteekproefcontrolesuittevoerenofonderhoudte plegenaanmachinesenbedrijfsmiddelen.Deurendiejebesteedtaanhetopsporenvandefoutenkostengeld. Dekostendiejehiervoormaaktnoemjebeoordelingskosten.Beoordelingskostennoemjeookwelinspectiekosten.

Faalkosten

Dekostendiejemaaktalserietsismetdeproducten,zoalskostenvoorreparaties,noemjefaalkosten,ookwel foutkosten.Ookvallenschadeclaimsenhetverliesvanklantenonderfaalkosten.

Erisonderscheidtussenexterneeninternefaalkosten.

Externefaalkostenwordenveroorzaaktalseenproduct ofdienstnadathetverkochtis,tochnietdeugt.Ditis zobijleveringendiejeverkeerdofbeschadigdbezorgt. Deinternefaalkostenzijndekostendiejealsbedrijf maaktvoordatjedegoederenhebtverkocht.Deze kostennoemjeookwelverspillingen.Denkaan foutpicks,breukofderving

Verhoudingtussenkostenenkwaliteit

Dekwaliteitskostendiejemaaktomeenprocesgoedtelatenverlopen,moeteninverhoudingstaantotwathet jeoplevert.Deuitgaandeordersdriekeercontrolerenzorgterbijvoorbeeldvoordatje100%zekerweetdater geenfouteninzitten.Echter,jebenterdriekeerzolangmeebezigalsmetééngoedecontrole.Datkostdusgeld. Enalsblijktdathetfoutpercentageindeuitgaandeordersmetééncontrolealerglaagis,moetjejeafvragenof driekeercontrolerenwelzinheeft.Jewinterweinigmee,hetkostveeltijdenwaarschijnlijkkunjedaneenenkele klachtvaneenklantbetervoorliefnemen.

Servicelevelagreement(SLA)

Veelbedrijvenhebbenmethungrotere,vasteafnemerseenServiceLevelAgreement(SLA) EenSLAiseentype overeenkomstwaarinafsprakenstaantussenaanbiederenafnemervaneendienstofproduct.Deaanbiederen afnemerssprekenafwatdeprestatie-indicatorenenkwaliteitseisenzijnvandeteleverendienstenofproducten, omdezelatertekunnentoetsen.Hetisvanbelangdatdekwaliteitskostenmeegenomenwordenindeprijsvan deteleverengoederenofdiensten.

CONCEPT

Immers,wanneerjeeenklantgarandeertdatjealtijdbinnen24uurlevert,moetjeextrakostenmaken.Hetis belangrijkdatjediedoorberekentaandeklant.

Controle in het magazijn.

DeRotterdammeriseenenormgebouwmiddeninhetcentrumvanRotterdam.Toendatgebouwdwerd,moesten deleveranciersdagelijksafgepastehoeveelhedenbouwmaterialenleveren.Erwasopdebouwplaatsgeenruimte vooropslag.Hetwasooknietmogelijkwegenrondomdebouwplaatsaftezetten.Datvereisteeenlogistieke topprestatievandeleveranciers.Zeleverdendebouwmaterialenbinnenstrakkevenstertijdenaaningroteunits diedirectdooreentorenkraannaardejuisteverdiepingwerdengehesen. Allerleiafsprakenmetbetrekkingtotdezekwalitatiefhoogwaardigelogistiekeservicelegdendeaannemeren deleveranciersvastineenSLA.

De Rotterdammer, vlakbij de Erasmusbrug.

Opdracht13 Soortenkwaliteitskosten

Kwaliteitskostenbestaanuitpreventiekosten,beoordelingskostenenfaalkosten. Leesdecasussen.Geefpersituatieaanwelkekostenditzijn.

Casus1

Eenvrachtwagenchauffeurwordtaangeredendooreenanderevrachtwagen. Devrachtwagenverliestzijnbalansendeladingisvoor35%vernield.

CONCEPT

a. Degemaaktekostenzijn: beoordelingskosten faalkosten preventiekosten

Casus2

MedewerkerLucianoheeftalenkeleveiligheidsregelsperongelukovertreden. HijkrijgtdaaromeencursusVeiligwerken.

b. Degemaaktekostenzijn: beoordelingskosten faalkosten preventiekosten

Casus3

Harryisnetvadergewordenenslaaptergslecht.Hijisnietgeconcentreerdenvergeeteentransportmiddelop deremtezetten.Hetmiddelmetgoederenrijdtlangzaamverderenkantelt.

c. Degemaaktekostenzijn: beoordelingskosten faalkosten preventiekosten

Casus4

MagazijnchefMarkbelthetbedrijfdatvoorhemdemachinescontroleert. Hetbedrijfstuurteenmedewerkerlangsomeenaantalmachinestecontroleren.

d. Degemaaktekostenzijn: beoordelingskosten faalkosten preventiekosten

Opdracht14 SLA

CONCEPT

Maakdeuitlegcomplet.Wathoortopdeplekvandestippellijnen?

EenSLAiseentype1 Waarinafsprakenstaantussen2......enafnemervaneendienstofproduct.

De3 enafnemersprekenafwatde4 zijnvandeteleverendienstenof5 .....,omdezelatertekunnen 6 .

1.6 Onderhoud

Deruimtes,deinventarisendehulpmiddelenmoeteningoedestaatzijn.Datzorgternietalleenvoordathet procesvloeiendkanverlopen,maardraagtookbijaandeveiligheidopdewerkvloer.Dewerkgeverisverplicht ervoortezorgendatdewerkplekveiligis,methulpmiddelendievolgensdevoorschriftenonderhoudenzijn.

Omditvoorelkaartekrijgen,ishetbelangrijkdatjedeonderhoudstakenmeeneemtindewerkplanning. Erzijntweesoortenonderhoud:

● Preventiefonderhoud(preventief=voorkomend)isalhetonderhouddatjeuitvoertomapparatenen hulpmiddelenaandegangtehouden.

● Curatiefonderhoud(curatief=genezend)ishetonderhouddatjeuitvoertwanneerietsdefectis.

Onderhoudsschema

Omhetonderhoudopeenjuisteenregelmatigemaniertedoen,steljeeenonderhoudsschemaop.Ditdoeje volgenseenaantalstappen:

1. Inventariserenwelkevormvanonderhoudopwelkeplaatsmoetgebeuren.

2. Vaststellenwatdeomvangvanhetonderhoudis:hoevaak,benodigdetijd.

3. Bepalenwelkeonderhoudsmiddelengeschiktzijn.

4. Bepalenwelkehulpmiddelennodigzijn.

5. Vaststellenwiedewerkzaamhedenmoetuitvoeren.

6. Beoordelenwelkonderhoudsmiddelgeschiktisbijveelvoorkomendesoortenonderhoud,medegeletopde veiligheidenhetmilieu.

7. Vaststellenwanneerdewerkzaamhedenmoetenwordenuitgevoerd.

Onderhoudsschemaengegevens

Ineenonderhoudsschemazetjeallegegevensdievanbelangzijnvooreengoedonderhoudvanderuimtes,de inventarisendehulpmiddelen.Gegevensdieineenonderhoudsschemakunnenstaanzijn:

● teonderhoudenitem(ruimte,inventaris,hulpmiddel)

● gegevensteonderhoudenitem:type,serienummer

● (aankoop)prijs

● aankoopdatum

● leverancier(adres,telefoonnummer)

● afschrijvinginjaren(aantal+bedrag)

● onderhoudscontractja/nee

● afsprakenmetbetrekkingtothetonderhoudscontract(interval,kosten,planning)

● geconstateerdegebreken,datum,aanmelder

● reparaties,kostenvandereparatie

● datumschoonmaken/reinigen(periodiek)

● gebruiktereinigingsmiddelenen-methoden

CONCEPT

● verantwoordelijkeafdelingen/medewerkers

Voorwaardenomveiligtewerken

Machineshorentevoldoenaandewettelijkeveiligheids-engezondheidseisen.InhetArbobesluit isopgenomendatgereedschappen,machineseninstallatiesdieopdewerkplekwordengebruikt,geengevaar mogenopleverenvoordemedewerkers.Werkgeversmoetenervoorzorgendatmachinesengereedschappen periodiekwordengekeurd.Nadekeuringwordtereenkeuringsstickermetdatumvoordevolgendekeuring geplakt.Alsverantwoordelijkehoudjemetbehulpvandezekeuringsstickersindegatenwanneermachinesen gereedschappenweermoetenwordengekeurd.Dewerkgeverisverplichtdemedewerkersintelichtenoverde risico’seninstructiesomveiligtewerken.Iniederbedrijfzijnregelsenvoorschriftenomveiligtewerken.Als aftersalesmanagerziejeeroptoedatdemedewerkersdezeregelsnalevenenmachinesengereedschappenop eenveiligemaniergebruikenénopdejuistewijzeonderhoudplegen.

Checklist intern transportmateriaal

Controlepuntenvóórhetwegrijden

Staatvandevorken,letopbeschadigingen.Staandevorkenevenwijdig?

Staatvandebandenenvelgen,letopslijtagegrensenopbeschadigingen

Niveauvanderuitensproeiervloeistof

Niveauvandemotorolieenkoelvloeistof(bijLPG&Dieseltrucks)

Werkingvandeveiligheidsgordel

Vergrendelingvandeuren/veiligheidshekje

Controleerofdestoelstevigvaststaat

Controleerdestoelopovermatigeslijtagevanverstelmechanismen,zitvlaken rugleuning

Afstandtussenstoel,stuur,pedalenenbedieningselementenzodatdetruckveilig bediendkanworden

Controlepuntentijdenshetwegrijden

Controleerofervloeistofopdevloerachterblijft

Controleerdewerkingvandehendels/joysticks

Controleerdewerkingvanderijpedalenenhetrempedaal

CONCEPT

Controleerdewerkingvanhetstuur/dedissel

Controleeropongebruikelijkegeluiden

ControleerdewerkingvanveiligheidssignaleringzoalsBluespot,flitslicht/zwaailamp

Opmerkingen

Naamcontroleur

Nietgoed Goed

Datum

Veelautomotivetoeleveranciersgebruikenchecklistsomvoortdurendtecontrolerenofhettransportmateriaal ingoedestaatverkeert.

Opdracht15 Dejuisteoplossing?

Werksamenmeteenaantalmedestudenten.

Leesdecasus.

Casus

Deaccu’svandevoorraadauto'szijnonnodigvaakdefect.Reden:erwordtteweiniggecontroleerdofzevoldoende accuvloeistofbevatten.Ditmoetmaandelijksgebeuren,maarniemandhoudtzichhieraan.Jebesluitomditelke dagtelatencontroleren.Zowordtheteengewoontevoordemedewerkersendanwordthetnietmeervergeten.

a. Houdhierovereenstemming.Isditeengoedeoplossingjaofnee?

b. Bekijkdeuitslagvandestemming.Kiesiemanddieandersheeftgestemddanjijenbespreekjullieargumenten.

c. Stemopnieuw.Isdeuitslagnuanders?

d. Noteerjouwantwoordenjeonderbouwing.

Opdracht16 Preventiefonderhoud

a. Preventiefonderhoudvoorkomtdatdekostenvoorcuratiefonderhoudoplopen. Leguitwaarom.

b. Maakeenonderhoudsschemavoorjefiets,scooterofauto.Geefdaarinalhetonderhoudweerdatgedurende éénkalenderjaarzoumoetenplaatsvindenomdezeingoedestaattehouden. WerkjeschemauitineenWord-bestand.

c. Uploadjedocument.

d. Eventueel:Vergelijkjeschemametdievaneenmedestudent. Bespreekdeschema’s.Noteerjeconclusies.

Opdracht17 Hetverband

Werkalleenensamenmetderestvandegroep.

a. Maakeeninfographicofposterwaarmeejeduidelijkmaaktwatgoedonderhoud,productiviteitenveiligheid metelkaartemakenhebben.

GebruikhiervoorbijvoorbeeldCanva.

b. Uploadjeresultaatindedigitaleleeromgeving.

c. Bekijkelkaarsproductenengeefelkaaropbouwendefeedback. Noteerdefeedbackdiejekreeg.

Opdracht18 Filmpje!

Werksamenmeteenmedestudentenmetderestvandegroep.

a. OpYouTubevindjeallerleifilmpjesdieopeengrappigemanierdeprincipesvanleanendezevenverspillingen uitleggen.

● Zoeksamenmeteenmedestudentnaarzulkefilmpjesenlaatjeinspireren.

● Neemdansamenookeendergelijkfilmpjeop.

b. Upload(delinknaar)julliefilmpje.

c. Presenteerhetaanjeklas.

Opdracht19 Foto’s

Indeschoolvindje,behalveklaslokalen,allerleiruimtesvanhetonderwijzendenonderwijsondersteunend personeel:lerarenkamer,werkplaatsvandeconciërge,keuken,magazijnenzovoort.

● Maaktweefoto’svanruimtesdieeenvoorbeeldzijnvan5S.

● Zetdefoto’s,voorzienvaneenkortetoelichting,ineenpresentatieenpresenteerzeaandeklas.

Opdracht20 Foutenherstellen

Werksamenmeteenmedestudent.

a. Eenfoutherstellenkostvaaktweetotdriekeerzoveeltijdalshetinéénkeergoeduitvoerenvandehandeling. Datgeldtookvooreenverkeerdgeleverdartikelofverkeerduitgevoerdeonderhoudsbeurt.

● Brainstormmeteenmedestudent.

Bedenksamenzoveelmogelijkextrahandelingendienodigzijnomeenverkeerdgeleverdartikelofverkeerd uitgevoerdeonderhoudsbeurttecorrigerenvoordeklant.

● Zetjullieideeënophetdigitalecanvas.

b. Bespreekderesultatenmetdegroep

CONCEPT

Opdracht21 Procesoptimalisatie

Kieséénwerkprocesinjouwleerbedrijfdatvaakvoorkomt.Bijvoorbeeld:hetklaarleggenvanonderdelenvoor eenonderhoudsbeurt,hetopruimenvandewerkplek,hetafvoerenvanafval,hetbestellenvanonderdelen,of hetinvullenvaneenwerkorder.

a. Observeerhetprocesenbeschrijfinmaximaalvijfstappenhoehetnuverloopt.Gebruikkortezinnenofeen lijstje.

b. Geefaanwiewatdoetenwelkematerialen/middelengebruiktworden.

c. Bedenkinhetkadervanactueleontwikkelingenbinnenjouwbranche,welkedrieverbeteringenvoordit procesinjouwleerbedrijf,mogelijkzijn.

d. Werkéénontwikkelinguittoteenconcreteverbetering.Noteerdieverbetering.

e. Bespreekjouwideemetjepraktijkopleiderofeencollega.Vraagwatzijvanjouwvoorstelvinden.Noteerkort hunreactie.

CONCEPT

1.7 Samenvatting

Hetdoelvanprocesoptimalisatieishetbereikenvanlagerekosteneneenbetereprestatierichtingdeklant.

Alstechnischspecialistbenjeregelmatigbezigomdeworkflowteanalyserenmetbehulpvandedatauithet WMS.Wanneerjeafwijkingenconstateert,grijpjeinopdeonderdelenvandeprocesinrichting.Wanneererecht zakenstructureelbetermoeten,gajeovertothetveranderenvaneenproces.

Omdekwaliteitvandewerkzaamhedentebewaken(borgen)enteverbeteren,gebruikjedePDCA-cyclus.Datis eenzichherhalendeactiviteitvanplannen(plan),uitvoeren(do),controleren(check)enbijsturen(act).De PDCA-cycluspasjetoeomteverbeteren,maarkunjeooktoepassenbijhetcontrolerenvanmedewerkersofhet ontwikkelenvanjeeigenvaardigheden.

Leaniseenmethodeomtewerkenaankwaliteit.Metleanstreefjeernaaralleactiviteiteninbedrijfsprocessen zoveelmogelijkinéénkeerfoutloos,zonderverspillingen,uittevoeren.Endatnietéénmalig,maarcontinu.Lean gaatervanuitdatalleactiviteiteninhetmagazijneropgerichtmoetenzijnomwaardetoetevoegenvoorde klant.Elkeactiviteitdienietnoodzakelijkis,noemtleaneenverspilling.Makigamiiseenmethodebinnenlean omverspillingeninhetadministratieveprocesaantepakken. Binnendelean-methodiekiserhet5S-model,eenkwaliteitsinstrumentomverbeteringeninhetprocesdoorte voeren.5Sstaatvooreenaantalhandigestappendiehelpenhetmagazijnschoon,opgeruimdenoverzichtelijk tehouden.Omdekwaliteitinjebedrijftebevorderenentebehouden,maakjekwaliteitskosten.Jekuntdeze verdeleninpreventiekosten,beoordelingskostenenfaalkosten.Dekwaliteitskostendiejemaaktomeenproces goedtelatenverlopen,moeteninverhoudingstaantotwathetjeoplevert.

EenServiceLevelAgreement(SLA)iseentypeovereenkomstwaarinafsprakenstaantussenaanbiederenafnemer vaneendienstofproduct.Deaanbiederenafnemerssprekenafwatdeprestatie-indicatorenenkwaliteitseisen zijnvandeteleverendienstenofproducten,omdezelatertekunnentoetsen.

Deruimtes,deinventarisendehulpmiddelenmoeteningoedestaatzijn.Datzorgternietalleenvoordathet procesvloeiendkanverlopen,maardraagtookbijaandeveiligheidopdewerkvloer.Dewerkgeverisverplicht ervoortezorgendatdewerkplekveiligis,methulpmiddelendievolgensdevoorschriftenonderhoudenzijn.Om ditvoorelkaartekrijgen,ishetbelangrijkdatjedepreventieveencuratieveonderhoudstakenmeeneemtinde werkplanning.Omhetonderhoudopeenjuiste,regelmatigemaniertedoen,steljeeenonderhoudsschemaop.

CONCEPT

1.8 Begrippen

5S-model

Scheiden,schikken,schoonmaken,systematiseren,standhouden.Eenmethodebinnenleanomhetmagazijn schoon,opgeruimdenoverzichtelijktehouden.

Beoordelingskosten

Uitgavendiehetbedrijfdoetomdekwaliteittecontroleren.

Borgen

Zorgendatverbeteringenuiteindelijkvastewerkroutinesworden.

Faalkosten

Uitgavendiehetbedrijfdoetomfoutenteherstellen.

Kwaliteitskosten

Uitgavendiehetbedrijfdoetomdekwaliteittebevorderenentebehouden.

Makigami

Eenmethodebinnenleanomverspillingeninhetadministratieveprocesaantepakken.

Niet-waardetoevoegendeactiviteiten

Alleactiviteitendievolgensleannietdirectbijdragenaaneencorrecteklantorder.

MultiMomentOpname(MMO)

Eenmeetmethodewaarbijopwillekeurigemomentenwordtvastgelegdwatmedewerkersopdatmomentdoen. Doorveelvanzulkewaarnemingenteverzamelen,krijgjeeenbetrouwbaarbeeldvanhoetijdwordtbesteedin hetwerkprocesenwaarverspillingofverbeterkansenliggen.

Onderhoudsschema

Allegegevensdievanbelangzijnvooreengoedonderhoudvanderuimtes,deinventarisendehulpmiddelen.

PDCA-cyclus

Plan,Do,Check,Act.Methodeomprocesverbeteringopgestructureerdewijzedoortevoeren.

Preventiekosten

Uitgavendiehetbedrijfdoetomfoutentevoorkomen.

CONCEPT

Procesinrichting

Hetgeheelvansystemen,taken,hulpmiddelenenprocedureswaaruiteenprocesbestaat.

Procesoptimalisatie

Hetvoortdurendverbeterenvanprocessen.

ServiceLevelAgreement(SLA)

Typeovereenkomstwaarinafsprakenstaantussenaanbiederenafnemervaneendienstofproduct.

Verspilling

Elkeactiviteitdievolgensleannietnoodzakelijkis.

Waardetoevoegendeactiviteiten

Alleactiviteitendievolgensleandirectbijdragenaaneencorrecteklantorder.

CONCEPT

Hoofdstuk2

Veiligwerken

Binnendeautotechniekwerkjedagelijksmetkrachtigemachines,scherpegereedschappen,elektrischesystemen enzwarevoertuigen.Eénmomentvanonoplettendheidkangrotegevolgenhebben,voorjezelfénvoorjecollega’s.

Veiligwerkenisdusgeenbijzaak,maarpurenoodzaak.

Indithoofdstukontdekjehoejerisico’sherkent,ongelukkenvoorkomtenverantwoordelijkheidneemtvooreen veiligewerkplek.Wantéchtevakmensenzorgennietalleenvoorauto’s,maarookvoorelkaar.

Leeropbrengsten

CONCEPT

Aanheteindevandithoofdstukkunje:

● bijdewerkzaamhedenrekeninghoudenmetdearbowetten.

● hetbelangvanergonomischwerkenuitleggen.

● jecollega'sinstruerenoveromgaanmetgevaarlijkestoffen.

● eenRI&Euitvoereneneenplanvanaanpakmaken.

● meervertellenoverdeimpactvangezondenveiligwerken.

● PBM'sopdejuistemanierinzettenengebruiken.

● rekeninghoudenmetcriminaliteitopdewerkvloer.

Hoofdstuk3

Organiserenvanwerkzaamheden

Alstechnischspecialistmobielewerktuigenorganiseerjejewerkopbasisvanduidelijkeregels,werkopdrachten eneengoedoverzichtvanmaterialen,onderdelenencollega’s.Jehoudtrekeningmetwet-enregelgeving,de staatvandemachinesenonverwachtesituatiesopdewerkplek.Indithoofdstukleerjehoejemetwerkorders, stuklijsten,planningssystemenenlean-encirculairwerkenjewerkzaamhedenefficiëntenveiligorganiseert.

Indithoofdstukleerjemeeroverdewettenenregels,dewerkorders,stuklijsten,MRP-planningsmanieren,de leanfilosofieenovercirculairwerken.

CONCEPT

Leeropbrengsten

Aanheteindevandithoofdstukkunje:

● bepalenwelkevergunningenjenodighebtvoorhetuitvoerenvantechnischewerkzaamheden.

● aandehandvaneenwerkorderbepalenwelkematerialen,middelenenmensenjenodighebt.

● weetjedebetekenisvaneenCRM-systeemenkunjeermeeomgaan.

● deimpactvancirculairwerkenophetorganiserenvandewerkzaamhedenuitleggen.

Hoofdstuk4

BeroepstaakProcesoptimalisatie

Jehebtindezemoduleveelgeleerdoverprocesoptimalisatieenbedrijfsvoeringvaneenorganisatie.Jegaatnu uitzoekenhoebinnenjouwleerbedrijfdewerkprocessenverlopen.Datdoejedoorjeeigenobservatiesendoor gesprekkenmetcollega’senleidinggevenden.Verlopendezeprocessengoed,zijneronduidelijkheden,zijner klachtenenwaarkomendievandaan?Enook:watzijndeverbeterpunten?

Verzamelzoveelmogelijkinformatieenvoorbeeldenbinnenjeleerbedrijfoverditonderwerp.Alleinformatiedie jehebtverzameldnoteerjevoorjezelfenbewaarjeineenmapopjelaptop.Bewaardiegoed.Laterbijhet uitwerkenvanjeverbeterplanhebjedezeinformatieweernodig.

CONCEPT

Vertrouwelijkheid

Garespectvolendiscreetommetalleinformatie.Gebruikgeennamenofgevoeligegegevens.

Dezeberoepstaakbestaatuitvijfopdrachten:

1. Voorbereiding

2. Observatie

3. Gesprekkenvoeren

4. Informatieverzamelenenanalyseren

5. Voorbereidingophetverbeterplan

EindopdrachtHet verbeterplanCONCEPT