69444 Bedrijfsmanagement_2e proef-CONCEPT

BEDRIJFSMANAGEMENT

CONCEPT

LogistieksupervisorenSpecialisttransportenlogistiek

leerwerkboek|vakkennis|2edruk

COLOFON

BoomMbo klantenservice@boom.nl www.boom.nl

CONCEPT

Auteur(s):SaskiaKlomps,JoyceDost,IlonaSchadee,EricLockefeer,RickvanMidde,AngeliqueSchouten,Johan Dijkstra,HansSchuilingenPaulBles

Inhoudelijkeredactie:WillemdeKoning,GeertvanEijck,JohnvanDelzen,EwaldVogelenMarleenPathuis

Eindredactie:WillemdeKoning

Sarphati|LogistiekisinsamenwerkingmetVMNMediatotstandgekomen.

Titel:Bedrijfsmanagement

ISBN:9789037269444

Omslagfoto:JurjenPoeles

Bronvermelding:Shutterstock.com;HansEngbers;Nat_V;JPstock;www.hollandfoto.net;T.Schneider;Dutchmen Photography,PeterHilz/HollandseHoogte,Finler.nl

2edruk/1eoplage

©2025Boom

BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormof openigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeanderemanier,zonder voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.Auteursrechttenaanzienvantekst-endataminingen machinelearningisnadrukkelijkvoorbehouden.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel 16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht (www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvan(een)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen(digitale) leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvanartikel16,Auteurswet1912)kanmenzichwendentot StichtingUitgeversorganisatievoorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp,www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen.Degenendie desondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotdeuitgeverwenden.

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmetdespecifieke productvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoom,tevindenopwww.boom.nl.

INLOGGENLOGISTIEK.NL

Viaditleermiddelhebje onbeperkt toegangtotdenieuwsartikelenvanLogistiek.nl,hetplatformvoorlogistieke professionals.Indeopdrachtenvanditleermiddelstaanverwijzingennaardewebsite.Opdezemanierkunje steedsmetactueleonderwerpenaandeslag.MaarjekuntviaLogistiek.nlookterechtvoorvacatures,nieuwsbrieven enhetdigitalemagazine.Eenabonnementkostongeveer200europerjaar,maarisvoorgebruikersvanSarphati |Logistiekgratis.

GanaarjedigitaleleeromgevingvanSarphati|Logistiekenvolgdestappenomjekosteloosteregistreren.Alvast veelleerplezier!

INLEIDING

CONCEPT

Digitaleleeromgeving

Somswordterverwezennaarbijvoorbeeldfilmpjes,formulierenofeenwebsite.Dezestaan allemaalindedigitaleleeromgeving.Jeherkentdeverwijzingaanheticoontjeindevormvaneenwereldbol.In dedigitaleleeromgevingvindjeookalleopdrachten:

• opdrachtenbijdetheorie:gewoneopdrachten(horenbijéénparagraaf)enplusopdrachten (toepassingopdrachtenbijmeerdereparagrafen)

• reflectieopdrachten

• actieopdrachten

• testjekennis-vragen.

BovendienvindjeindedigitaleleeromgevingdeberoepstakenvanOpdrachtgestuurdOnderwijs(OgO).Daarmee kunjejeoptimaalvoorbereidenopdeberoepspraktijk.AllesistevindenviaBoomdigitaal.nl.

Voordatjededigitaleleeromgevingkuntgebruiken,moetjejelicentieactiveren.

• Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt.

• Ganaarwww.boomberoepsonderwijs.nl/licentie.

• Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

• Volgdestappen.

Daarnakunjeaandeslag!

Alslogistieksupervisorenspecialisttransportenlogistiekhebjeeenaansturenderol.Jebewaaktdelogistieke processenengrijptinalserietsfoutgaat.Jebentbijvoorbeeldverantwoordelijkvoordelogistiekteamleiders, logistiekmedewerkers,chauffeursbegeleidersentransportplannersdiehetlogistiekeprocesuitvoeren.

Voorjouwrolhebjespecialistischekennisnodigvanalleswaterkomtkijkenbijhetleidenvaneenbedrijf.Denk daarbijbijvoorbeeldaanhetoprichtenvaneenonderneming,hetopstellenvaneenondernemingsplanenhet bepalenvaneenmarketingstrategie.Omalsondernemerofvervoersmanageringoederenvervoeractieftezijn moetjeonderanderebeschikkenovereenvakdiploma:het‘Getuigschriftvanvakbekwaamheidvoorhetvervoer vangoederenoverdeweg’.Jehebtvanzelfsprekendkennisvandemarkt,maarjekuntookantwoordgevenop vragenals:Hoezorgikervoordatmijnbedrijfgroeit?Hoezorgikvooreengezondefinanciëlebedrijfsvoering? Daarnaastmoetjekennishebbenvansoortenverzekeringenenbelastingenwaarjeinjouwwerkmeetemaken kuntkrijgen.Jemoetwetenwatjerechtenenplichtenzijnalsondernemerindelogistiekentransport.Maarook deveiligheidvanjemedewerkersendebeveiligingvanhetbedrijfvragenjouwaandacht.

Hoofdstuk1 Stichtenvaneenonderneming

Indithoofdstukleerjewatondernemenindelogistiekinhoudt.Logistiekbiedtveelmogelijkheden.Denkaan hetorganiseren,plannenenuitvoerenvantransportenmaarookaanproductontwikkeling,inkoop,productie, opslagenverkoop.

Alslogistiekondernemermoetjebeschikkenovervakkennisenvaakeenondernemersdiploma.Ondernemen biedtvrijhedenmaarvraagtookinitiatiefeninzet.Enzakenalsadministratieenbelastingenhorenerookbij.Dit hoofdstukgeeftjeeenbeeldvanondernemerschapindelogistiekenlaatjenadenkenoverjouwmotivatieen geschiktheid.

Leerdoelen

• Jeweetwelkesoortenondernemingsvormenerzijnenhoezeverschillen.

• Jeweetwateenondernemingsplanis.

• Jeweetdatjegeldendewettenenregelsvoorjeonderneminggoedopeenrijtjemoetzetten.

• Jekentfinanciëlebegrippenzoalskredietwaardigheid,kapitaal,aandelen,dividend,liquiditeitencashflow.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbespreekdevragenmettweemedestudenten.

a. Vanwelkonderwerpuitditfilmpjewiljemeerweten?Legookuitwaarom.

CONCEPT

b. Welkevergunninghebjenodigvoorhetstartenvanjeeigentransportbedrijf?

c. Startenalsondernemerindetransportsectordoejenietzomaareven.Bespreekdrieeisenwaaraanjemoet voldoen.

1.1Ondernemingsvormen

Ondernemenbegintmethetmakenvankeuzes.Natuurlijkmoetjeeerstgoedhebbennagedachtoverwatjegaat doen.Maardan...Gajeinjeeentjestarten?Ofmetanderen?Wathebjeallemaalnodig?Metwelkewettenen regelskrijgjetemaken?

Omtebeginnenmoetjeeengeschikteondernemingsvormkiezen.Hiermeekiesjeookvooreenrechtsvormen ofersprakeisvanrechtspersoonlijkheid.Ditbepaaltofjemetjeeigengeldaansprakelijkbentofniet.

Rechtsvormen

Erzijntweesoortenrechtsvormen:

1. zonderrechtspersoonlijkheid

Eeneenmanszaak,vennootschaponderfirma(vof),maatschap,commanditairevennootschapenrederij zijnondernemingsvormenzonderrechtspersoonlijkheid.Datbetekentdatdeondernemerpersoonlijk aansprakelijkis.

2. metrechtspersoonlijkheid

Eennaamlozevennootschap,beslotenvennootschap,stichting,vereniging,coöperatie,onderlinge waarborgmaatschappijenkerkgenootschapzijnondernemingsvormenmeteenrechtspersoonlijkheid.Dat betekentdatdeondernemingschuldenenbezittingenheeft.

Vooriedereondernemingsvormgeldenspecifiekeregelsophetgebiedvaninschrijving,aansprakelijkheid, financiering,belasting,winstuitkeringenbestuur.Hetisdaarombelangrijkomderechtsvormtekiezendiehet bestepastbijjeeigensituatieendoelen.

Ondernemingsvormen

Hieronderwordenvijfveelvoorkomendeondernemingsvormentoegelicht.

• eenmanszaak

Eeneenmanszaakiseenrechtsvormwaarbijjeverantwoordelijkbentvoorhethelebedrijfenjeallebeslissingen neemt.Erisgeenonderscheidtussenprivé-enbedrijfseigendom,watbetekentdatschuldeisersookaanspraak kunnenmakenopjepersoonlijkebezittingen.Jekuntmaximaalééneenmanszaakoprichten.Dezekanwel verschillendehandelsnamen,activiteitenenvestigingenhebben.Alseigenaarmagjeallewinsthouden,maar jemoethieroverwelinkomstenbelastingbetalen.Jekuntvaakwelprofiterenvanextraaftrekposten,zoals dezelfstandigenaftrekenmkb-winstvrijstelling.

• vennootschaponderfirma(vof)

Alsjegaatsamenwerkenmetandereondernemersonderééngemeenschappelijkenaamkunjesameneen vofoprichten.Jehebtdaarvoorgeenstartkapitaalnodig.Metjevennotenbepaaljesamenhetbeleidendat legjemeestalvastineenvennootschapscontract.Hierinkunjeookafsprakenmakenoverdeverdelingvan dewinst,deinbrengvaniederevennootenwatergebeurtbijuittredingoffaillissement.Iederedeelnemeris

privéaansprakelijkvoordehelevof.Ditbetekentdatalsdevofnietkanbetalen,schuldeisersbijiederevennoot persoonlijkkunnenaankloppen.Deeigenarenbetaleninkomstenbelastingoverdewinst.Inveelgevallenkun jegebruikmakenvanfiscalevoordelen,zoalsdezelfstandigenaftrekenmkb-winstvrijstelling.

• commanditairevennootschap(cv)

Alsjeeenbedrijfwiltbeginneneneenfinancierwiltaantrekkenomdenodigeinvesteringentedoendanisde commanditairevennootschap(cv)eengoedekeuze.Definancierisalleenopdeachtergrondbetrokkenbij hetbedrijf.

Naastbeherendevennotenzijnerdanookcommanditairevennoten,oftewelstillevennoten.Beherende vennotenrunnendeondernemingenzijnpersoonlijkaansprakelijk.Stillevennoteninvesterengeldinhet bedrijf,maarbemoeienzichnietmetdedagelijksegangvanzaken.Stillevennotenzijnnietprivéaansprakelijk, tenzijzezichactiefmethetbestuurvandeondernemingbemoeien.

• beslotenvennootschap(bv)

Eenbvkunjealleenofmetanderenoprichteneniseenrechtsvormmetrechtspersoonlijkheid,watbetekent datdeondernemingzelfaansprakelijkisvoorschuldenenverplichtingen,nietdeeigenaar(s)persoonlijk.

Aandeelhouderszijnslechtsaansprakelijkvoorhetbedragdatzeindebvhebbengeïnvesteerd.Hun privévermogenblijftbeschermd.

Voordeoprichtingvaneenbvisminimaal€0,01aanstartkapitaalnodig. Eenbvheefteendirecteur-bestuurderenkanéénofmeerdereaandeelhoudershebben.Daarnaastkaneen raadvancommissarissentoezichthouden.Deaandelenzijnnietvrijverhandelbaar.

Eenbvbetaaltvennootschapsbelastingoverdewinst.Directeur-grootaandeelhouders(dga’s)ontvangeneen salarisenbetalenhieroverinkomstenbelasting.

Winstkanwordenuitgekeerdalsdividendaanaandeelhouders,maarditkanalleenalsdefinanciëlesituatie vanhetbedrijfdattoelaat.Eenbvisaantrekkelijkvoorondernemersdiewillengroeien,investeerderswillen aantrekkenofhunpersoonlijkeaansprakelijkheidwillenbeperken.

• naamlozevennootschap

Eenbeslotenvennootschap(bv)eneennaamlozevennootschap(nv)zijnbeideondernemingsvormenmet rechtspersoonlijkheid,watbetekentdatdeondernemingzelfaansprakelijkisvoorschuldenenverplichtingen. Tochzijnerbelangrijkeverschillen,metnameophetgebiedvanaandelen,bestuurenkapitaal.Hetstartkapitaal isminimaal€45.000.BijeennvzijnaandeelhoudersviadeAlgemenevergaderingvanAandeelhouders(AVA) betrokkenbijbelangrijkebesluiten.Eennvisideaalvoorgrotebedrijvendiekapitaalwillenaantrekkenvia debeurs,omdatdeaandelenvrijverhandelbaarzijn.

Vanwieofvanwat?

Wiljealsondernemermeteeneenmanszaakeenbedrijfspandkopenvoordeopslagvangoederen,danwordje (alleenofmetjecompagnons)privé-eigenaarvanhetpand.Jebentalsondernemerpersoonlijkverantwoordelijk enaansprakelijk.Koopjehetpandvanuitjebv,danishetpandvandebv.

Oprichtingeninschrijving

Elkeondernemingmoetwordenopgerichtvolgensdewettelijkeeisendiegeldenvoordegekozenrechtsvorm. Demeesteondernemingen,zoalseeneenmanszaakofvennootschaponderfirma(vof),kunneneenvoudigworden ingeschrevenbijdeKamerVanKoophandel(KVK).Bijrechtsvormenmetrechtspersoonlijkheid,zoalseenbesloten vennootschap(bv)ofnaamlozevennootschap(nv),iseennotariëleoprichtingsaktevereist.

Aftrekbarekosten

Jehebteenbedrijfsideeenmisschienalwatklanten.Dekostenvanjeondernemingdiejemaaktvoorde inschrijfdatumvandeKamerVanKoophandelzijnaftrekbaartotongeveerdriemaandenvoorjeinschrijving. Kostenvóórdezedatumkunjealleenalszakelijkekostenmeenemenalsjekuntaantonendatdit100%zakelijke kostenzijn.Hetbetreftdanbijvoorbeeldkostenvoorhetafsluitenvaneenzakelijkebankrekeningofkostenvoor hulpbijhetschrijvenvanjeondernemingsplan.DedatumvaninschrijvingvanjeondernemingbijdeKVKisde dagwaaropjekuntvierendatjeondernemerbentgeworden.

Verschillen tussen ondernemingsvormen

CONCEPT

Inschrijving

Aansprakelijkheid

Inschrijvingbij KVK

Volledigprivé aansprakelijk

Financiering

Belasting

Eigenvermogen oflening

Inschrijvingbij KVK

Elkevennootis hoofdelijk aansprakelijk

Commanditaire vennootschap

Inschrijvingbij KVK

Beherende vennoten: hoofdelijk aansprakelijk; stillevennoten: nietaansprakelijk

Besloten vennootschap (bv)

Inschrijvingbij KVKenoprichting vianotaris

Bvzelfis aansprakelijk, nietdeaandeelhouders

Naamloze vennootschap (nv)

Inschrijvingbij KVKenoprichting vianotaris

Nvzelfis aansprakelijk, nietde aandeelhouders

Eigenvermogen vanvennotenof lening

Investeringdoor stillevennotenof eigenvermogen

Aandelenkapitaalen externe investeerders

Inkomstenbelastingover winst

Inkomstenbelastingper vennoot

Winstuitkering

Bestuur

Volledigewinst naareigenaar

Eigenaarneemt allebeslissingen

Winstverdeling volgens vof-contract

Vennoten beslissensamen

Inkomstenbelastingvoor beherende vennoten;stille vennotenbetalen belastingover hunrendement

Volgens afsprakentussen vennoten

Beherende vennotennemen beslissingen; stillevennoten hebbengeen zeggenschap

Vennootschapsbelasting; directeurgrootaandeelhouder(dga)

betaalt inkomstenbelasting

Uitkeringvia dividendaan aandeelhouders

Directievoert beleid,aandeelhoudersvergadering beslistmee

Aandelenkapitaalen beursgenoteerde investeringen

Vennootschapsbelasting; aandeelhouders betalendividendbelasting

Dividenduitkeringaan aandeelhouders

Directievoert beleid, aandeelhouders

enraadvan commissarissen beslissenmee

Vof Eenmanszaak

UBO-registratie

EenUBOiseenafkortingvoorUltimateBenificialOwner.Ditisiemanddiedeeigenaarisvaneenbedrijfof zeggenschapheeftoverhetbedrijf(bijvoorbeelddooreeneigendomsbelangofaandeelinhetbedrijf).Het UBO-registerisopgesteldomhetwitwassenvangeldencriminaliteitdoorUBO’stegentegaan.Doorditregister heeftbijvoorbeelddeBelastingdienstinzichtinwiezeggenschaphebbeninorganisaties.

CONCEPT

DeUBO-registratieplichtgeldtvoororganisatieswaarbijéénofmeerderepersonenuiteindelijkbelanghebbend zijn.Ditbetekentdatzijdirectofindirectmeerdan25%vandeaandelen,stemrechtenofeigendomsbelangen bezittenoffeitelijkezeggenschaphebben.

HierzijnvoorbeeldenvansoortenbedrijvenenorganisatieswaarvoordeUBO-registratieplichtgeldt:

• bedrijvenmetrechtspersoonlijkheid(bv'sennv's)

Bijvoorbeeld:grotebedrijvenmetveelverschillendeverantwoordelijken.

• vennootschaponderfirma(vof)

Bijvoorbeeld:eentransportbedrijfgerunddoortweevennoten.

• commanditairevennootschap(cv)

Bijvoorbeeld:eenwarehouseondernemingmetstillevennotenalsinvesteerders.

• maatschap

Bijvoorbeeld:eengroeptandartsendieeengezamenlijkepraktijkvoert.

• stichtingen(goededoel)

Bijvoorbeeld:eenstichtingdiezichinzetvoornatuurbehoudengefinancierdwordtdooreenkleinegroep donateurs.

• verenigingen

Bijvoorbeeld:eenlokalevoetbalverenigingmeteenbestuurdatzeggenschapheeft.

• coöperaties

bijvoorbeeld:eenenergiecoöperatiewaarledengezamenlijkduurzameenergieopwekken.

• onderlingewaarborgmaatschappijen

Bijvoorbeeld:eenverzekeringsmaatschappijwaarledenrisico’sdelen.

SommigeorganisatieshoevengeenUBOteregistreren,zoalsbeursgenoteerdeondernemingenenverenigingen zondervolledigerechtsbevoegdheid(zondernotariëleoprichtingenbeperktezeggenschap).

Blokkeringsregeling

Alsdezeregelingindestatutenisopgenomen,kunnenaandeelhoudersnietzomaarhunaandelenoverdragen aaniemandanders.Dezeregelingisbedoeldvooreenbeslotenvennootschapofnaamlozevennootschap.Erzijn tweevormenvanblokkeringsregelingen:

• aanbiedingsregeling

Ditbetekentdatdeaandeelhouderdiezijnaandelenwilverkopen,dezeeerstaandeandereaandeelhouders moetaanbieden.

• goedkeuringsregeling

Deaandeelhouderdiezijnaandelenwilverkopen,moeteersttoestemmingkrijgenvaneenbijdestatuten bepaaldorgaanvandevennootschap,voordathijaandelenmagoverdragen.Wordtergeengoedkeuring gegeven,danmoetditorgaaneenzittendeaandeelhouderaandragendiebereidisdeaandelenovertenemen.

Bij het starten van een onderneming sta je voor veel keuzes.

Opdracht2 Rechtsvormen

Eeneigenbedrijf

YorickenzijnfamilierunnenhetbedrijfDeVerseTafel.Hetbedrijf,eenbv,isdertigjaargeledenbijzijnvader ontstaanvanuiteenpassievoorgezondenlekkereten.Vaneenvoudigemaaltijdenvanuiteenkleinewinkellocatie naareeninnovatievemaaltijdservice.Mensenhebbenhetsteedsdrukker,hebbennietaltijdzinomtekoken, maarwillentochgezondeten.DekoksvanDeVerseTafelbereidenelkedagversemaaltijden.Yorickgeeftdagelijks leidingaanbezorgmedewerkersdieversemaaltijdenbezorgeninderegio.Ditdoethijmetveelplezier!Ende bezorgmedewerkersook.

a. Watbetekenthetalseenondernemingeenrechtspersoonlijkheidheeft?

b. WelkerechtsvormheeftDeVerseTafel? metrechtspersoonlijkheid zonderrechtspersoonlijkheid

c. Stel,bezorgerMarcowerktbijDeVerseTafel.Hijleverteenmaaltijddienietversis.Deklantwordtziek.Wie isdanaansprakelijk?Leguitwaaromjedatdenkt.

Opdracht

3 Inschrijvingonderneming

a. Jebenterklaarvooromjeondernemingtestarten.Waarschrijfjejeondernemingin?

b. SommigekostendiejetotdriemaandenvóórdeinschrijfdatumbijdeKVKmaakt,zijnaftrekbaar.Welkekosten zijndat?

CONCEPT

c. VanafwelkmomentzietdeBelastingdienstjoualsondernemer?

Bekijkhetfilmpje.

d. WatzijndetweestappendiejemoetnemenvoordatjejeondernemingkuntinschrijvenbijdeBelastingdienst?

e. WanneerhoefjejenietinteschrijvenbijdeKamerVanKoophandel?Noteereenvoorbeeld.

f. WatishetdoelvaneenUBO-registratie?

CONCEPT

Opdracht4 Eeneigenonderneming

Bekijkdewebpaginaenbeantwoorddevragen.

a. Watishetdoelvaneenkleurentest?

b. Vuldekleurentestin.

c. Watvoortypepersoonlijkheidbenjijvolgensdezetest?

d. Stel,jegaatsamenmeteenpartnereenlogistiekbedrijfstarten.Isdekleurentestvolgensjoueengoede manieromhemofhaarbetertelerenkennen?Lichtjeantwoordtoe.

Bekijkdewebpaginaenbeantwoorddevragen.

e. Vuldetestondernemersvaardighedenin.

f. Watkwameruitdezetest?Lichtjeantwoordkorttoe.

g. Watherkenjevanjezelfuitdezetestenwaaruitblijktdat?

h. Watverstajijonderondernemerschap?Noteereenkortebeschrijving.

i. Welkeeigenschappenmoetjevolgensjouhebbenalsondernemer?Noteerdrievoorbeelden.

Gaopzoeknaareenondernemerindelogistiekebranche,injouwomgeving.Vraageventueelhulpaanjedocent. Hetmageeneenmanszaakofeengroterbedrijfzijn.Jegaatopzoeknaarhetantwoordopdevragen:Waarom wildejeondernemerworden?Welkeeigenschappenmoeteenondernemerhebben?Hoeervaarjehetnuom ondernemertezijn?

j. Neemcontactopmetdeondernemer,bijvoorbeeldpere-mailoftelefonisch.Leguitwelkevragenjewilt stellenenwaarom.

k. Welkeantwoordenhebjegekregen?Noteerdeze.

l. Voereengesprekjemeteenmedestudent.Julliehebbenallebeiverschillendeantwoorden(vanverschillende ondernemers)ontvangen.Bespreekdezekort.

m. Denkjenuandersoverondernemerschapdandaarvoor?Leguitwaaromwelofjuistniet.

Opdracht5 Blokkeringsregeling

a. Watishetdoelvaneenblokkeringsregeling?Legkortuit.

b. Welketweesoortenblokkeringsregelingenzijner?

CONCEPT

Opdracht6 Aansprakelijkheid

Markisbestuurdervaneenbedrijfmetrechtspersoonlijkheid,eenbv.Hijheeftverzuimdomomzetbelastingte betalen.

a. Wieisinditvoorbeeldaansprakelijkvoorhetnietbetalenvandeloon-enomzetbelasting?

TimwerktbijtransportbedrijfJoosten.IndevrachtbriefstaatdatJoosteneenladingglazenbeeldenvanHeemstede naarHaarlemmoettransporteren.TimkomtaanbijhetlosadresinHaarlemenlaatbijhetuitladenperongeluk eendoosbreekbarespullenvallen,waardoorhijnietkanleveren.Deklantishierboosover,wanthijhadde spullendiedagnodig.

b. Wieisaansprakelijkvoorhetnietkunnenleverenvandespullen?

Opdracht7 Onderzoekbedrijfsvormen

Jegaateenkortinterviewhoudenmeteenmanagerofeigenaarvaneenlogistiekbedrijfnaarkeuze:een vennootschaponderfirmaofeenbv.

Neemcontactopmethetbedrijfenleguitwathetdoelisvanjeinterview.Geefaandathetinterviewmaximaal vijftienminutenduurt.

a. Doevoorafzelfeenonderzoeknaardetweerechtsvormen.Maakgebruikvandetheorieindezeparagraafen vaninternet.Noteerdeinformatiediejehebtgevonden.

b. Zoekeenbedrijfindelogistiekoftransportsectordatjouaanspreekt.Ofvraaghulpaanjedocent.

c. Neemcontactopmethetbedrijfenleguitwathetdoelisvanjeinterview.Geefaandathetinterviewmaximaal vijftienminutenduurt.

Bereidjegoedvoor:

• Zetvijfvragenoppapierdiejeoverderechtsvormvandeondernemingwiltweten.

• Maakaantekeningentijdenshetgesprek.

• Maakeenkortverslagvandeaantekeningen.

d. Leverhetverslaginbijjedocent.

1.2Ondernemingsplan

Ondernemenisvooral:doen!Maarvoordatjeeenbedrijfindelogistiekentransportstart,moetjegoednadenken waaromenhoejedatwilt.Ookmoetjewetenhoejeaanstartkapitaalkomtenhoejeklantengaatbereiken. Wanneerjeervanovertuigdbentdatjeeeneigenondernemingwiltenkuntstarten,moetjeallerleivragenvoor jezelfbeantwoorden,zoals:welkeondernemingsvormkiesjeenwaargajejebedrijfvestigen?Doejeditalleen ofmetanderen?

Hetisaantebevelenomeenondernemingsplanteschrijven.

Eenondernemingsplaniseengestructureerddocumentwaarinjebeschrijftwatjegaatdoen,hoejedatgaat doen,watjewiltbereiken,watjehiervoornodighebtaanmensenen(financiële)middelen,enwaaromjedenkt datdatgaatlukken.

Eenondernemingsplanisuniek,hetisjouwplan.Jemaakthetondernemingsplanindeeersteplaatsvoorjezelf, omeenduidelijkbeeldtekrijgenvanwatjewilt.

Alsjejeondernemingsplanpresenteertbijeenkredietverstrekker(geldverstrekker)zoalseeninvesteerderofeen bankdiejegeldleenttegenrente,kijktdepersoondiehetgeldverstrektooknaarjoualspersoondiehetplan gaatuitvoeren.Hoejejezelfpresenteertisnetzobelangrijkalshetplanzelf.Isjeondernemingsplangoedgekeurd enhebjedebenodigdefinanciëlemiddelen,dankunjejeplangaanuitvoeren!

MissieenVisie

Inondernemingsplannenwordenvaakeen'missie'en'visie'opgenomen.

Missie

Indemissielegjeuitwaaromjouwbedrijfbestaat.Watwiljebetekenenvoorjeklanten,medewerkersofandere belanghebbenden?Ookverteljeindemissiewatjouworganisatiebijzondermaakt,waaromjeandersbentdan andereorganisaties.

Voorbeeldmissie

‘AlsfamiliebedrijfisDeRooyTransporteenlogistiekedienstverlenerdiekiestvooreenduurzamebedrijfsvoering. Datuitzichineenoptimaleservicedankzijbetrokkenmedewerkersmeteenup-to-datevakkennis.DeRooy Transportstaatvoormilieubewustondernemerschap(MVO),waarbijcontinumensenleefomgevingcentraal staan.Wijnemenallebeheersmaatregelenomderelevantewet-enregelgevingnateleven.Inhetbijzonderde CAOberoepsgoederenvervoer,deArbeidstijdenwet,deWetvervoergevaarlijkestoffen,deArbeidstijdenweten deWetwegvervoergoederen.’

Derooytransport.nl.

Visie

CONCEPT

Indevisiebeschrijfjede(toekomst)droomvandeorganisatie.Jegeeftbijvoorbeeldaanwelkebijdragede organisatieaandemaatschappijwilleveren.Watwiljedekomendetijdmethetbedrijfbereiken?

Voorbeeldvisie

‘Alsmaatschappelijkbetrokkenlogistiekedienstverlener,staanwijvoorvakkennis,kwaliteitenservice.DeRooy Transportziethaartoekomstduurzaamtegemoet!’

Derooytransport.nl.

CONCEPT

Bekijkhetfilmpje.

Businessmodelcanvas

Eenvandemanierenwaaropjeeenondernemingsplankuntmaken,isvolgenshetzogenoemdeBusinessModel Canvas.ZokunjejebusinessmodelopéénA4'tjeinkaartbrengen.Hetdoelervanisdatjewelmoetnadenken overallebelangrijkeonderdelenvanjeondernemingenwatmetelkaarsamenhangt.Hierbijwerkjenegen ‘bouwstenen’uit.Aldiebouwstenensamengevenaanhoejeondernemingeruitkomttezien.

1.waardepropositie

Wathebjedeklanttebieden?Welkprobleemlosjeopmetjouwproductofdienst?

2.klanten

Watisjedoelgroep?Watzijndebehoeftenvandezedoelgroep?

3.kanalen

Hoehoudjejeklanten(groepen)opdehoogtevanjeaanbod?

4.klantrelaties

Hoeonderhoudjedecontactenmetjeklanten?

5.activiteiten(kernactiviteiten):

Welke(kern)activiteitenzijnbelangrijkomjeteonderscheidenennieuweklantentekrijgen?

6.benodigdheden

Wathebjenodig?Welkehulpbronnenhebjenodigomonderscheidendtezijnmetjouwproductofdienst?

Wathebjenodigvoorjedistributie,omdeklantrelatiesteonderhoudenenomnieuweklantentekrijgen?

7.samenwerkingspartners

Welkepartnerszijnbelangrijkvoorjouomnogsuccesvollertezijn?

8.investeringenenkosten

Welkekostenmoetjemakenommetjouwbusinessmodeltekunnenwerken?Welkekostenzijnvast,welke kostenzijnvariabel?

9.opbrengsten

Waarmeeverdienjijjegeld?Enhoekunjeaanaanvullendeinkomstenkomen?

Opdracht8 Missieenvisie

LouwmanGroup

'LouwmanGroupiseentrotsenbetrokkenfamiliebedrijf,opgerichtin1923.Kleinbegonnenengrootgeworden doorondernemerschapenlef.Nietalleenalsimporteurenretailer,maarinmiddelsookalsleveranciervan zorghulpmiddelen,alsfinanciëledienstverlenerenontwikkelaarvaninnovatievemobiliteitsoplossingen.Samen zijnweLouwmanenvooruitgangisonzebelangrijkstetraditie.Wantmobiliteitismeerdaneenauto,eenmotor, eenrolstoelofeenleasevloot.Hetismensenbewegenenverderbrengen.Bewegingleidttotontdekking.Tot groeienvrijheid.Elkedagweer.Toonaangevendzijninmobiliteit.Enhetmorgennogbeterdoendanvandaag.' Louwmangroup.nl

a. Leesdecasus.WatisdemissievanLouwmanGroup?Noteerdeze.

b. BekijkookdewebsitevanLouwmanGroup.Watkunjezeggenoverhunvisie?Lichtjeantwoordkorttoe.

c. Spreekthunverhaaljouaan?Leguitwaaromwelofjuistniet.

CONCEPT

d. Zoekopinterneteenanderbedrijfnaarkeuze,binnendelogistiek,scheepvaartoftransportbranche.Schrijf demissieenvisievanditbedrijfkortop.

Opdracht9 CasusFarid

De30-jarigeFaridstarttevierjaargeledenmeteeneigenkoeriersbedrijfinEindhoven.Noggeenhalfjaarlater hadhijzijneerstegroteorderalbinnenennudenkthijnaoverhetuitbreidenvanzijnteam.

CONCEPT

NaastzijnbedrijfwerkteFaridindestartfasedertiguurperweekinhettransportbedrijfvanzijnneef,omzijn bedrijfeengoedestarttekunnengeven.Metzijnmbo-4-enondernemersdiplomaopzakwildeFariddolgraag zijneigenondernemingstarten.Hijschreefsamenmetzijnneefzijnondernemingsplanendiendebijdebankeen aanvraaginvooreenkrediet.Zondersucces,wanthijhadnoggeenondernemingservaringengeeneigenvermogen. Omdatzijnondernemingsplanzogoedinelkaarstak,luktehettochomviaQredits,eenonafhankelijke kredietverstrekker,eenmicrokrediettekrijgen.Datiseenleningvanmaximaal€50.000.OokkreegFaridadvies encoachingvanQreditsomsuccesvolzijnbedrijfterunnen.VanzijnneefOmarhadFaridalwatkneepjesvan hetondernemerschapgeleerd.

a. Welke‘hobbel’moestFaridnemenvoordathijzijneigenbedrijfkonstarten?

b. WelkeeigenschapheeftFaridomeengoedeondernemerteworden?Lichtjeantwoordtoe.

Opdracht10 Ondernemingsplan

a. Watiseenanderwoordvooreenondernemingsplan?

b. WatishetdoelvaneenBusinessModelCanvas?

c. Watiseenwaardepropositie? welkekostenenopbrengstenjehebt welkeoplossingjebiedtvooreenprobleemvanjeklanten hoejejeklanten(groepen)opdehoogtehoudt

d. Waaromisjewaardepropositiebelangrijk?

Werksamenmeteenmedestudent.BekijkalsvoorbeeldhetBusinessModelCanvasvanHelloFresh.

e. WatisdeleeftijdvandedoelgroepvanHelloFresh?

f. Wiezijnde(strategische)partners?

g. Watzijndekernactiviteiten?

h. WelkesoortkostenheeftHelloFreshenwaarhaalthetbedrijfzijninkomstenuit?

1.3Kapitaal

Eenbalansiseenfinancieeloverzichtvaneenondernemingopeenbepaaldmoment,waarindebezittingen (activa)endemanierwaaropdezezijngefinancierdviaeigenvermogenenschulden(passiva)wordenweergegeven. Debalanslaatzienofeenbedrijffinancieelgezondisenvormtdebasisvoorverderefinanciëlebeslissingen.

Kapitaaliseenvandebelangrijkstecijfersopdebalans,hetbelangrijkstedeelvanheteigenvermogen.Maarwat iskapitaaleigenlijk?Kapitaalineenbedrijfisnietalleenmaargeld.Hetishettotaalvangoederenenrechten waarinhetvermogenvaneenbedrijfisvastgelegd.Rechtenalsonderdeelvanhetkapitaalvaneenbedrijfzijn intellectueleeigendomsrechten,zoalsoctrooien(patenten),merkenrechtenenauteursrechten.Denkbijvoorbeeld aaneentechbedrijfdateenoctrooiheeftopeeninnovatievetechnologie.Hetbedrijfkanditalseenwaardevol bezitopdebalanszetten.Eenandervoorbeeldiseenkledingmerkmeteengeregistreerdhandelsmerk.Het kledingmerkkanditrechtgebruikenomexclusiviteittebehoudenendemerkwaardeteverhogen.

Bestelbusopdebalans

Ophetpassiefvandebalansstaat€15.000kapitaal.Ophetactiefvandebalansvindjedatbedragterugals bestelbus.Erisdus€15.000inhetbedrijfgestopt,datishetkapitaal.Daarnaheeftdeondernemerereenbestelauto vangekocht.Die€15.000isnietmeeralsgeldinhetbedrijfaanwezig.

Omeenbedrijftekunnenbeginnenmoetjeookkredietwaardigzijn.Jemoetjerekeningenkunnenbetalenen ditnatuurlijkookdaadwerkelijkdoen.Maar,erzijnaanvullenderegelsvoorverschillendesoortenbedrijven, bijvoorbeeldvoortransportondernemingen.Hetnalevenvandezefinanciëleeisenisessentieelvoorhetverkrijgen enbehoudenvandebenodigdevergunningenvoorberoepsgoederenvervoeroverdeweg.

Wet-enregelgevingkredietwaardigheidtransportondernemingen

IndeNederlandsewet-enregelgevingmetbetrekkingtothetwegvervoervangoederenzijnspecifiekeeisen vastgelegdoverdekredietwaardigheidvantransportondernemingen.Dezeeisenzijnvoornamelijktevindenin deRegelingwegvervoergoederen,Hoofdstuk3,Artikel6,endeBeleidsregelvergunningverleningvandeNIWO, Hoofdstuk1,Artikel4.

Regelingwegvervoergoederen,Hoofdstuk3,Artikel6

Ditartikelbepaaltdateentransportondernemingmoetbeschikkenovervoldoendefinanciëledraagkrachtom haaractiviteitenopverantwoordewijzeuittevoeren.Concreetbetekentditdatdeondernemingmoetaantonen tebeschikkenovereenminimaalrisicodragendvermogenvan€9.000voorheteerstevoertuigen€5.000voor elkaanvullendvoertuig.Ditvermogenkanbestaanuiteigenvermogen,eventueelaangevuldmetoverwaardeof eenachtergesteldelening.Deondernemingdientditaantetonenmeteen(openings)balans,eventueelaangevuld meteenvermogensopstellingofdemeestrecentejaarcijfers.

BeleidsregelvergunningverleningvandeNIWO,Hoofdstuk1,Artikel4

Indezebeleidsregelwordtnadergespecificeerdhoedefinanciëledraagkrachtvaneenondernemingwordt beoordeeldbijdeaanvraagofverlengingvandeNIWO-vergunning.Hetartikelsteltdathetrisicodragendvermogen moetwordenaangetoonddoormiddelvanvoldoendeeigenvermogenen/ofeenbankgarantie.DeNIWOkan tussentijdscontrolerenofdeondernemingnogsteedsaandezeeisenvoldoet.Indientijdensdelooptijdvande vergunningblijktdatdeondernemingnietmeeraandegesteldeeisenvoldoet,kanopverzoekvandeonderneming eenoverbruggingstermijnvanmaximaalzesmaandenwordenverleendomopnieuwaanallevergunningseisen tevoldoen.

CONCEPT

Kapitaalontstaat:

• bijdeoprichtingvaneenvennootschap

• bijeenlaterekapitaalsverhoging.

Hetkapitaalblijftmeestaljaarlijksgelijk,tenzijereenkapitaalsverhogingkomt.Bijvoorbeeldomdataandeelhouders meergeldinhetbedrijfstoppen.Bedrijvenmeteenrechtspersoonlijkheid,zoalsbv'sennv's,zijnverplichtditbij denotarisvastteleggeninofficiëledocumenten.

CONCEPT

Erzijnverschillendevormenvankapitaal.Bijvoorbeeld:

• Minimumkapitaalishetwettelijkeminimumbedragaanstartkapitaaldatvereistisbijdeoprichtingvan bepaaldeondernemingsvormen.Ditbedragmoetbijoprichtingwordengestortdoordeoprichtersof aandeelhoudersendientalsfinanciëlebasisvanhetbedrijf.Hetiseenfinanciëlebufferbijoprichting,biedt enigezekerheidvoorschuldeiserseninvesteerdersenvoorkomtdateenbedrijfzondermiddelenwordt opgericht.Voorbeeldenvanminimumkapitaalperrechtsvorm:

– eenmanszaak,vof,cv:geenverplichtminimumkapitaal – beslotenvennootschap(bv):€0,01(sinds2012,voorheen€18.000) – naamlozevennootschap(nv):€45.000.

• maatschappelijkkapitaal

Ditstaatnietopdebalans,maarwelindestatutenvanhetbedrijf.Hetishetmaximalebedragwaarvoorje aandelenkuntuitgeven.InNederlandheefteenbvnietnoodzakelijkeenmaatschappelijkkapitaal.Vooreen Nederlandsenvishetmaatschappelijkkapitaalmeestal€225.000euro.

• geplaatstkapitaal

Voorditbedragheeftdevennootschapaandelenuitgegevenenzijneraandelengekocht.InNederlandmoet eennvminstenseenvijfdevanhaarmaatschappelijkkapitaalplaatsen.Stelhetmaatschappelijkkapitaalis €225.000,danishetgeplaatstkapitaalminimaal€45.000.

• gestort(ofvolgestort)kapitaal

Ditisdehoeveelgelddiedeaandeelhoudersaanhetbedrijfhebbenbetaaldvoorhunaandelen.Ditbedrag hoeftniethetzelfdetezijnalshetgeplaatstkapitaal.Hetismogelijkomaandelenaantekopenendezenog niettebetalen.Pasalsdebetalinggebeurdis,zeggenwedathetaandeelgestortofvolgestortis.

Geld op een weegschaal.

Aandelen

Eenaandeeliseenbewijsvandeelnameinhetkapitaalvaneenonderneming.Jekunthierdoorprofiterenalshet goedgaatmethetbedrijfendekoersvanhetaandeelstijgt.Ookkrijgjealsaandeelhoudervaakdividend uitgekeerd,eenstukjevandewinst.Simpelgezegd,alsjeeenaandeelkoopt,benjevoordatdeelvanhetkapitaal vandieondernemingeigenaar.Deaandelenwaarwehethieroverhebben,wordenopdebeursverhandeld.De prijs(dekoers)wordtbepaalddoordeverhoudingtussenvraagenaanbod.Hoegewildereenaandeelhoehoger deprijs.

Aandelenkunnenaantrekkelijkzijnalsje:

• meteendeelvanjegeldwiltdeelnemeninhetkapitaalvaneenonderneming

• uitzichtwilthebbenopdividendofkoerswinst

• jerealiseertdatditookbetekentdatjejeinleg(gedeeltelijk)kuntverliezen

• tijdensbeursurenopelkgewenstmomentwiltkunnenaan-ofverkopen

• detijdendekennishebtomjeinbedrijvenendemarktteverdiepen.

CONCEPT

Beursgenoteerd

Eenbedrijfheefteenbeursnoteringalsdeaandelenvandatbedrijfwordenverhandeldopeenaandelenbeurs, zoalsdeAEX.NederlandsebeursgenoteerdebedrijvenzijnbedrijvenmeteennoteringaandeEuronextAmsterdam. Hetluktrelatiefweinigbedrijvenombeursgenoteerdteworden.Datgebeurtpasalshetbedrijfzijnaandelen voorheteerstaanhetgrotepubliekverkoopt.

Voorbeelden van beursgenoteerde bedrijven.

Dividend

Alsmede-eigenaarvanhetkapitaalvaneenonderneminghebjemeestalookrechtopeendeelvandewinst.Als hetbedrijf(eendeelvan)dewinstdeeltmetzijnaandeelhouders,krijgjedividenduitgekeerd.Hoeveeldividend jekrijgtperaandeel,hangtafvandehoogtevandewinst.Dividendkanwordenuitgekeerdingeldofinnieuwe aandelen.

Inflatie

Inflatiebetekentdatsprakeisvaneenalgemenestijgingvandeprijzenvangoederenendiensten,nietalleenvan eenspecifiekproduct.Jekuntvoorééneurovandaagminderkopendandedagervoor.Doorinflatiewordthet geldindeloopvandetijdminderwaard.

Aandelenkoersen.

Opdracht11 Kredietwaardig

a. Watbetekentkredietwaardigzijn?

b. Opwelketweemomentenontstaatkapitaal?

c. Welkedriesoortenkapitaalzijner?

d. HoeveelbedraagtvooreenNederlandsenvhetmaatschappelijkkapitaal?

Opdracht12 Logistiekeaandelen

Aandelenlogistiekindemin!

Beleggersinvesterensteedsvakerinderetailenminderindelogistiek.Ditkantemakenhebbenmetdeoplopende inflatie.Logistiekefondsenkunnendaardoorgeraaktworden.Dezebedrijvenstaanerombekenddatzeniet alleenbeleggenin‘dozen’,maardedistributiecentraenhallenookzelfbouwen.Deprijsvanbouwmaterialenis gestegenenerzijnmateriaaltekorten.Deuitbatervanlogistiekemagazijnenendistributiecentrapresenteerde eindjanuariklinkendecijfers,maaropdebeurswasdaarweinigvantezien.Dehuurinkomstenstegen,dewinst verdrievoudigdeenaandeelhouderswerdeenmooidividendinhetvooruitzichtgesteld.Tochgingdekoers17% omlaagditjaar.

• Doordatonlinewinkeleneengrotevluchtnam,stegenlogistiekeaandelenfors.

• Ditjaarstaanveelvandezebedrijvenindemin,omdatdehogereinflatiezewatkwetsbaardermaakt.

• Kwakkelendewinkelfondsendoenhetnujuistbeter.

Het Financieele Dagblad.

a. Watwordtbedoeldmeteen‘mooidividend’?

b. Waarhebbenveellogistiekebedrijvenlastvanvolgensditvoorbeeld?

c. Doordatonlinewinkeleneengrotevluchtnam,stegenlogistiekeaandelenfors.Hoekomtdat,denkje?Leg jeantwoorduit.

d. Leguitwatinflatiebetekent.

1.4Liquiditeitsbegroting

Liquidemiddelenzijngeldmiddelendiebeschikbaarzijninjeonderneming.Bijvoorbeeldeenzakelijke bankrekening,creditcardrekeningenbetaalprovidersvoorzakelijkgebruik,zoalsMollieenPayPal.Hetisbelangrijk vooreenondernemingomaltijdovervoldoendeliquidemiddelentebeschikken. Eenliquiditeitsbegrotingiseenplanningvandeverwachteinkomstenenuitgavenineenbepaaldeperiode.Vaak vooreenmaand,omdatjegedurendehetjaareenfinancieelpatroonkuntherkennen.Hetisbelangrijkomjeals ondernemerbewusttezijnvanderisico’sbinnenjesectorenkennistehebbenvandemarkt.Alsjebijvoorbeeld spullenverkooptviainternet,moetjerekeninghoudenmetretourzendingen.Wanneerjedezerisico'sniet meeneemtinjeverwachting,schatjedeinkomstenenuitgavenverkeerdin.Eenliquiditeitsbegrotingiseen voorspellingdieinzichtgeeftindeverwachtegeldbehoefteindenabijetoekomst.Jekunthieraanzienofje voldoendemiddelenhebtofdatjemoetingrijpen.Ingrijpenkanbijvoorbeelddoordemogelijkheidomeenberoep tedoenopreservesopeenbankrekening,contantenenaandelen.Ookkunjeoverwegenhetkredietteverhogen. Kortom,meteenliquiditeitsbegroting:

• komjemindersnelvoorverrassingentestaan

• weetjeofjeinstaatbentomjerekeningenoptijdtebetalen

• hebjeinzichtinhoeveelgeldjevrijtebestedenhebt.

Vooreenbetrouwbaarfinancieeloverzichtbepaalje,voordatjebegintmethetopstellenvaneen liquiditeitsbegroting,hetbudgetvoorhetkomendejaar.Hiervoorzetjedeverwachteomzet,kostenenresultaten opeenrij.Vervolgenskijkjewatdatbetekentvoorjegeldstroomquainkomstenenuitgaven.

Zopakjehetaan

1. Neemhetbeginsaldoopdezakelijkerekeningvan1januarialsuitgangspunt.

2. Berekenheteindsaldopermaanddoordeinkomstenbijhetbeginsaldooptetellenendeuitgavenervanaf tetrekken.

3. Bepaalopbasisvanheteindsaldopermaandofmaatregelennodigzijnomeenbetalingsachterstandte voorkomen.

Inzichtinjefinanciëlepositieisnoodzakelijkalsjegaatgroeien.Blijktuitjeliquiditeitsbegrotingdatjeextracash nodighebt?Kijkdanofjebinnenjeondernemingmogelijkhedenhebtomjecashflowteverbeteren.

CONCEPT

Een goede cashflow is noodzakelijk voor je bedrijf.

Opdracht13 Liquiditeitsbegroting

a. Noteerviervoorbeeldenvanliquidemiddelen.

CONCEPT

b. Watzeggendegetallenonderaandetabel?Legjeantwoorduit.

c. Welketipzoujedeeigenaarvanditbedrijfgeven?Legjeantwoorduit.

Opdracht14 CasusLarissa

Larissaismanagervaneenbedrijfdatwintersportkledingfabriceertenlevert.Datbetekentdatzeinsommige seizoenenminderspullenverkoopt.Onregelmatigeleveringenenbetalingenzorgenvoorschommelingeninde cashflow.Zehebbeneenpaarvastemedewerkersindienstendiemoetenwelhethelejaardoorbetaaldkunnen worden.DeeigenaarvanhetbedrijfwaarLarissawerktheeftgoedeafsprakenmetdebankgemaaktoverliquiditeit. Daarnaastwerkenzesamenmetandereleveranciersdiehunspullenverkopen,ookinternationaal,omdater altijdwelergenssneeuwtevindenis.Alsondernemermoetjevooruitkijkenencreatieveoplossingenvindenom voorbereidtezijnopminderetijden.

a. Waaromishetmakenvaneenliquiditeitsbegrotingvoorditbedrijfextrabelangrijk?

b. Watkunnendegevolgenzijnalsjecashflowvaakschommelt?

1.5Samenvatting

Erkomtveelkijkenbijhetoprichtenvaneeneigenonderneming.Voordatjeeenbedrijfindelogistiekentransport start,moetjegoednadenkenwaaromjedatwiltenhoejehetgaatdoen.Watzijnkansenenvalkuilen?

CONCEPT

Alsstartendeondernemerkiesjevooreenondernemingsvorm,zoalseenbvofeenvof.

Elkeondernemingheeftdaarmeeookeenrechtsvorm:metofzonderrechtspersoonlijkheid.Eenbvheefteen rechtspersoonlijkheid.Datbetekentdateenbvschuldenenbezittingenheeft.Eeneenmanszaakbijvoorbeeld heeftgeenrechtspersoonlijkheid,datbetekentdatdeondernemerpersoonlijkaansprakelijkis.

Erzijnbelangrijkewettenenregelsvoorjeondernemingdiejegoedmoetlerenkennenentoepassen.

Alsjeeenondernemingstart,ishetgoedomeenondernemingsplanteschrijven:eengestructureerddocument waarinjebeschrijftwatjegaatdoen,hoejedatgaatdoen,watjewiltbereiken,watjehiervoornodighebtaan mensenen(financiële)middelenenwaaromjedenktdatdatgaatlukken.

Kennisvanfiscalezakenenfinanciëlebegrippen,zoalskredietwaardigheid,kapitaal,aandelen,dividend,liquiditeit encashflowisvoorhetondernemersplan,maarookvoorhetleidenvandeondernemingbelangrijk.

Bijhetstartenvanbijvoorbeeldeentransportbedrijfmoetjekredietwaardigzijn,jemoetjeschuldenkunnen voldoen.Ermoetenooksteedsvoldoendeliquidemiddeleninjebedrijfbeschikbaarzijn.Meteen liquiditeitsbegrotingmaakjeeenplanningvandeverwachteinkomstenenuitgavenineenbepaaldeperiode.

Opdracht15 Pitchjouwbedrijfsidee(plusopdracht)

Elkesuccesvolleondernemerstartmeteenbriljantidee.Datvormtdebasisvoorhetondernemingsplan.

a. Zoekopinternetvoorbeeldenvansuccesvolleondernemersdiehunbedrijfpromoten.Laatjeinspireren!

b. SchrijfeenpitchvaneenhalfA4'tjemeteenideevooreenstart-up.Hetmoeteenaanleidingzijnomje ondernemingsplanteschrijven.

Neeminjepitchmee:

• watjegaatdoen

• wiejewiltbereiken

• watjemissieis

• watjedoelenzijn

• hoejediegaatbereiken.

UploadjepitchinBoomDigitaal.

Opdracht16 Laatjeinspireren(plusopdracht)

Indithoofdstukhebjeontdektwaterzoalkomtkijkenbijhetstartenvanjeeigenonderneming.Alsondernemer indetransportenlogistiekmoetjeuithetjuistehoutgesnedenzijn:jemoetonderanderedekennis,passieen hetdoorzettingsvermogenhebbenomeenbedrijftekunnenrunnen.Maarwatmaakthetwerkenalsondernemer indelogistiekesectorzoleuk?Enwatzijnuitdagingen?Laatjeinspirerendoorverhalenvanjongeondernemers opLogistiek.nl.

CONCEPT

Leeshetartikel'Nextgeneration-achtinspirerendeverhalenmetjongelogistici'opLogistiek.nl.

a. Welkverhaalspreektjouhetmeesteaan?Lichtjeantwoordtoe.

b. Welkeuitdagingenkomendezeondernemerstegen?Noteerertweediejouopvielen.

c. Noteerinvijfzinnenjouwmotivatieenjekeuzeomindelogistiekesectortewerken.

Opdracht17 Ontwikkelingenentrends(plusopdracht)

Binnendelogistiekesectorzijnerveelontwikkelingen,bijvoorbeelddeaandachtvoorduurzaamondernemen. Hetisbelangrijkdatjejealsstartendeondernemerverdieptintrendsenontwikkelingenbinnendebranche waarinjewerkt.

a. GanaarLogistiek.nlengaopzoeknaartweeartikelenoverontwikkelingenentrendsophetgebiedvan duurzaamondernemenbinnendelogistiekesector.

b. Schrijfineenpaarzinnendekernvandezeartikelenop.

c. Maakeenmoodboardmetdezezinnenenzoekerpassendeafbeeldingenbij.Eenmoodboardiseensoort collagemetafbeeldingenentekst.Hetgeefteenbeeldvanjouwbeleving,gedachtenofgevoelbijhetonderwerp.

d. Bespreekjouwmoodboardmeteenmedestudent.

e. Geefelkaareentipeneentopvoorhetmoodboard!

Opdracht18 Reflectie

JebentaanheteindvanhethoofdstukStichtenvaneenonderneming.Werksamenmeteenmedestudent.

a. MaakeenvragenlijstjeinWordmetdrievragenomdithoofdstukteevalueren.Bijvoorbeeld:

• Vanwelkonderwerphebjijhetmeestgeleerd?

• Watvondjeinteressant?

• Waarwiljejenogmeerinverdiepen?

b. Wisseldevragenlijstuitmetjemedestudent.Bespreekmetelkaardeinhoudendeverschillenenuploadbeide lijstenenjeconstateringeninBoomDigitaal.

1.6Begrippen

Balans

Financieeloverzichtvaneenondernemingopeenbepaaldmoment,waarindebezittingen(activa)endemanier waaropdezezijngefinancierdviaeigenvermogenenschulden(passiva)wordenweergegeven.

CONCEPT

Geplaatstkapitaal

Voorditbedragzijnaandelengekocht.

Gestort(ofvolgestort)kapitaal

Hoeveelgelddeaandeelhoudersaanhetbedrijfhebbenbetaaldvoorhunaandelen.

Kredietverstrekker

Eenpartijdiegeldverstrekt,zoalseenbank.

Kredietwaardig

Wanneerjealsondernemingaanjeschuldenkuntvoldoen.

Liquidemiddelen

Liquidemiddelenzijngeldmiddelendiebeschikbaarzijninjeonderneming.Voorditbedragzijnaandelengekocht.

Liquiditeitsbegroting

Eenplanningvandeverwachteinkomstenenuitgavenineenbepaaldeperiode.

Maatschappelijkkapitaal

Hetmaximalebedragwaarvoorjeaandelenkuntuitgeven.

Missie

Waarjebedrijfvoorstaat.

Ondernemingsplan

Beschrijvingvandedoelendiejemetjebedrijfwiltbehalenenhoejediegaatbereiken.

Rechtspersoonlijkheid

Eenbvheefteenrechtspersoonlijkheid.Datbetekentdateenbvschuldenenbezittingenheeft.

Visie

Toekomstdroomvanjeorganisatie.

CONCEPT

Hoofdstuk2

Verzekeringen

Eenongelukzitineenkleinhoekje.Ookineenondernemingkanveelmisgaan.Erkanbijvoorbeeldbranduitbreken oferkanschadeontstaanaanjebedrijfspand,bijvoorbeelddoorblikseminslag.Stel,jebentondernemerinde transportsecor.Danhebjemetveelrisico’stemaken.Erkanvanallesmisgaanmetvoertuigen,ladingen werkmaterieel.

Meteenverzekeringkunjejeindekkentegendegevolgenvanonzekereofonverwachtegebeurtenissen.Verzekeren noemjeookwelassurantie.Datindekkendoejedooreenovereenkomstaftesluitenmeteen verzekeringsmaatschappij.Particulierenlatenzichverzekeren,maarookvoorbedrijvenishetafsluitenvan verzekeringennoodzakelijk.Kortom,genoegredenenomjeteverdiepeninderisico’sdiejemetjebedrijfen jijzelfalsondernemerloopt.

Leerdoelen

• Jeweetwelkeverzekeringenerzijnvoorondernemingen.

• Jeweetwelkeverzekeringenerzijnvoorondernemerszelf.

CONCEPT

• Jeweetwateenoudedagsvoorzieningis.

• Jeweetwateenrisicoanalyseis.

• JeweetwateenRisicoInventarisatie&Evaluatieis.

• Jeweetwatpreventievemaatregelenzijn.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

a. SchadeaanhetbedrijfspandvanPicniciseenvandegevolgenvandebrand.Welkgevolgwordtnogmeerin hetfilmpjegenoemd?

CONCEPT

b. Bedenkwatnogmeergevolgenkunnenzijnvaneengrotebrandalsdezeineenlogistiekdistributiecentrum.

c. Hebjezelfweleenstemakengehadmetschade,bijvoorbeeldaanspullenofeengebouw?Zoja,omwelke schadegingdat?

d. Wasjeverzekerdvoordezeschade?

2.1Bedrijfsverzekeringen

Alsmanagerofondernemerindelogistiekmoetjeervoorzorgendatrisico’svoorjebedrijfmeteenverzekering afgedektworden.Denkaanverzekeringentegenbrandofdiefstal.Welkerisico’sjeafdektmeteen bedrijfsverzekeringisvaakjeeigenkeuze.Veelverzekeringsmaatschappijenbiedenverzekeringspakkettenaan, waarindemeesteafgeslotenverzekeringenstandaardzijnopgenomen.Zo’npakketkannogmetandere verzekeringenwordenaangevuld.Jebetaaltdaneenspecialepakketprijsdievoordeligerisdanlosseverzekeringen.

Verzekeringenvanhetbedrijfsvermogen

Gebouwen,machines,inventaris,voorradenentransportmiddelenvallenallemaalonderhetbedrijfsvermogen

Brandofdiefstal,waarbijdezebeschadigenofverlorengaan,kunnenzorgenvoorverliesvanjevoorraadenook voorhetwegvallenvanjeomzet.

Devolgendeverzekeringendekkendezerisico’saf:

• inboedelverzekering

Dezeverzekeringdektdeschadeaanjouwvoorradenen/ofbedrijfsinventaris.Dieschadekanbijvoorbeeld ontstaandoorbrandofinbraak.Eenvoorwaardevoordezeverzekeringismeestaldathetpandgoedis beveiligd,bijvoorbeeldtegenbrand.

• opstalverzekering

Eenopstalverzekeringofgebouwenverzekeringdektdeschadeaanhetbedrijfsgebouwdoorbijvoorbeeld brand,blikseminslagofeenontploffing.Deopstalverzekeringsluitjeafalsjedeeigenaarvanhetpandbent. Alshuurderhoefjedezeverzekeringnietaftesluiten.

• motorrijtuigenverzekering

Alsjeeenbedrijfsautohebt,benjeverplichtvoordezeautoeenwettelijkeaansprakelijkheidsverzekering (WA-verzekering)aftesluiten.Daarnaastkunjehetwagenparkverzekerentegenschadeendiefstal;datheet eencascoverzekering.Dezeisnietverplicht.WA+casconoemjeeenallriskverzekering.

• bedrijfsschadeverzekering

Brandofinbraakinjebedrijfspandheeftnietalleendirectemateriëleschadetotgevolg.Dekansbestaatook datjouwbedrijftijdelijkstilkomtteliggen.Jemistindietijdomzet,terwijldekostenblijvendoorlopen.Dit isimmateriëleschade.Eenbedrijfsschadeverzekeringvergoedtdeverminderdeinkomstenendedoorlopende vastelasten.Datzijndekostendiebijstilstandvanjebedrijftochdoorgaan.Denkaandehuur,gas,elektriciteit endepersoneelskostenvoorjevastepersoneel.Devariabelekostenhoefjenietteverzekeren.Dezekosten (denkaanverpakkingsmaterialen)stoppenalshetbedrijfstilligt.Daarnaastkunjebijdezeverzekeringnog eenuitbreidingkiezen,diedekostenvaneentijdelijkeanderelocatievoorjebedrijfvergoedt.

Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering(AVB)

Eenbedrijfsaansprakelijkheidsverzekeringwordtookweleenaansprakelijkheidsverzekeringvoorbedrijven(AVB) genoemd.Alseenklantinjouwbedrijfstruikeltovergereedschapdatjemedewerkerheeftlatenslingerenende klantbreektzijnheup,dansteltdeklantofzijnzorgverzekeringjouaansprakelijkvoordeschade.Meteen bedrijfsaansprakelijkheidsverzekeringkunjeditfinanciëlerisicoafdekken.

CONCEPT

Brandblussers in een magazijn.

Beroepsaansprakelijkheidsverzekering(BAV)

Eenberoepsaansprakelijkheidsverzekeringdektdeschadediekomtdoorfoutendiejebijdeuitoefeningvanje werkmaakt.Alsjeindelogistiekesectorwerktenjegeeftdeklanteenverkeerdadvies,dankunjeaansprakelijk wordengesteld.Datrisicoverzekerjemeteenberoepsaansprakelijkheidsverzekering.

WEGAM-verzekering

DeWEGAM-verzekeringstaatvoorWerkgeversaansprakelijkheidsverzekeringvoorMotorrijtuigen.Hetiseen specialeverzekeringdieeenwerkgeverbeschermttegenaansprakelijkheidalseenwerknemerschadelijdtdoor eenongevalmeteenmotorvoertuigtijdenswerktijd.

Normaleautoverzekeringendekkenmeestalalleenmateriëleschadeennietaltijdletselschadevandebestuurder. Ditkanookwordengezienalseenaanvullingopdereguliereaansprakelijkheidsverzekeringvandewerkgever, dievaakgeenschadedoormotorvoertuigendekt.

HoewelnietwettelijkverplichtisdeWEGAM-verzekeringsterkaantebevelenvoorbedrijvenmetwerknemers dieregelmatigzakelijkineenvoertuigrijden.

Transportaansprakelijkheidsverzekering

Dezeverzekeringkandevervoerderafsluiten.Meteentransportaansprakelijkheidsverzekeringverzekerjede aansprakelijkheidvoorschadeaangoederendiejevervoert,bijvoorbeeldalsdeladingwordtgestolenofbeschadigt tijdenshetladenenlossen.

Goederentransportverzekering

Degoederentransportverzekeringdektschadedieontstaatbijhetvervoervangoederen,zoweldooreigenvervoer alsdoorberoepsgoederenvervoer.Dezeverzekeringkanwordenafgeslotendoordeverkoper,koper,vervoerder ofexpediteur,afhankelijkvandesituatieenbijvoorbeeldafsprakenovereengekomenvolgensdeIncoterms®.

Transportaansprakelijkheidsverzekering en goederentransportverzekering vergeleken

Kenmerk

Wiesluitdeverzekeringaf?

Watwordtgedekt?

Voorwiebedoeld?

Dektschadedoorovermacht?

Voorbeeldenvanschade

Verplicht?

Transportaansprakelijkheidsverzekering

Devervoerder(transportbedrijf).

Aansprakelijkheidvandevervoerder bijschade,verliesofdiefstaldoor zijnschuld.

Transporteurs,logistieke dienstverlenersenexpediteurs.

Nee,alleenalsdevervoerder aansprakelijkis.

Eentransporteurrijdttegeneen brug,waardoorgoederen beschadigdraken.Eenchauffeur verliesteenladingdoornalatigheid.

Vaakverplichtvolgensde CMR-conventievoorinternationaal transport.

Goederentransport.

Opdracht2 Soortenbedrijfsverzekeringen

Goederentransportverzekering

CONCEPT

Deeigenaarvandegoederen (verkoper,koperofexpediteur).

Schadeaandevervoerdegoederen, ongeachtwieaansprakelijkis.

Bedrijvendiehungoederenlaten vervoeren(afzender,ontvanger).

Ja,ookbijschadedoorovermacht zoalsstorm,brandofdiefstal.

Goederenrakenverlorendooreen ongeluktijdenstransport.

Nietverplicht,maarsterk aanbevolenomrisico'stedekken.

a. Welkesoortschadedekteeninboedelverzekering?Noteereenvoorbeeld.

b. Valtschadeaaneenbeeldschermvaneencomputerondereengoederenverzekering?Lichtjeantwoordtoe.

c. Stel,jehebteenbedrijfsautogekocht.Welkeverzekeringmoetjeverplichtafsluiten? eenwettelijkeaansprakelijkheidsverzekering(WA-verzekering) eenverzekeringtegenschadeendiefstal(cascoverzekering)

d. Watiseenanderwoordvooreenopstalverzekering? eengebouwenverzekering eengoederenverzekering

e. Watiseenallriskverzekering?

f. Eenopstalverzekeringsluitjeafalsje... eigenaarvanhetpandbent huurdervanhetpandbent

g. Wanneerhebjeeenberoepsaansprakelijkheidsverzekeringnodig? bijschadedoorfoutendiejij(ofjemedewerkers)tijdenshetwerkmaken bijjuridischeproblemenmetafnemers,leveranciersenpersoneel

Opdracht3 Eeninbraak

Nihalwerktbijeenopslagvanlaptops.Eriseeninbraak geweestineenvandegebouwenvanhaarbedrijf.Eenvan dedeurenvanhetgebouwisflinkbeschadigd.Ookzijner ramenkapotgeslagen.Gelukkigzijnallemedewerkers ongedeerd.Tochzijndegevolgengroot.Nietalleenhet gebouwheeftschade,maarookeengrootdeelvandelaptops inopslagisgestolen.Hierdoorkaneendeelvandelaptops nietoptijdaanklantenbezorgdwordenendatheeftinvloed opdeomzet.GelukkigishetbedrijfvanNihalverzekerdtegen dezeschade.

Een inbraak in een bedrijfspand.

a. WelkeverzekeringheeftNihalvoorinbraakafgesloten?

b. Vanwelkeimmateriëleschadeishiersprake?

Opdracht4 Eenongelukzitineenkleinhoekje

Eenleverancierheefteenafspraakbijeenlogistiekbedrijf. Hijkrijgtvaneenlogistiekmedewerkereersteenrondleiding ophetterrein.Tijdensderondleidingglijdtdeleverancieruit overeengladdetredevandetrap.Erligtgelektevloeistofop eentrede.Hijvalt,heefteenkrasopzijnhorlogeenlastvan zijnrugdoordeval.Hijisergboos.Hijzegt:‘Levensgevaarlijk hier,ikgajouwbaashieropaanspreken!’

Een ongeluk zit in een klein hoekje.

a. Welktypeverzekeringdektdezeschade? bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering beroepsaansprakelijkheidsverzekering

CONCEPT

b. Overwelkesoortenschadegaathetinditvoorbeeld?

c. Wanneerhebjeeenberoepsaansprakelijkheidsverzekeringnodig?Legkortuit.

Opdracht5 Problemenmeteenklant

Jorisheefteengroothandelindranken.Hijlevertaan dehoreca.Hijlevertdegoederenoprekening.Meestal gaatdatgoed,maarsomsgaathetmis.Zoheefteen klantzijnlaatsterekeningnietbetaald.Deklantgeeft aandathijhetmoeilijkheeftenzosnelmogelijkbetaalt. Joriszegtdathetokéisendatdeklanteenmaand uitstelkrijgt.Nadriemaandenishetbedragnogsteeds nietbetaald.

Problemen met een klant.

a. WelkeverzekeringdekthetrisicodatJorishierloopt?

Somayalevertkantoormeubelen.Eenvanhaar afnemersheeftnogsteedsnietbetaald.Somayabelt deafnemerop.Hijzegtdathijergontevredenisover degeleverdemeubels.Sommigezijnbeschadigd,er zittenkrasjesop.Hijweigertdeleveringdaaromte betalen.Demeubelszijnechteraldriemaanden geledengeleverd.Indetussentijdheeftdeklantniets latenhoren.DitlevertSomayaveelstressop.Zewilhet liefsthaarproblemenzelfoplossen,maarinditgeval gaatzetochjuridischehulpinschakelen.

Soms kan ondernemen stress opleveren.

b. Welkeverzekeringdektdejuridischekosten,bijvoorbeelddievaneenadvocaat?

c. Bedenknogeensituatiewaarbijdezeverzekeringgoedvanpaskankomen.Noteerhetvoorbeeld.

Nicoletteislogistiekmanagervaneenbedrijfdatgoederenviazeeschepentransporteert.Eenuitdagendebaan. Zeisverantwoordelijkvoordeladingadministratieeneenvlotverloopvanhettransport.Ookzorgtzevooreen veiligeaankomstvanschepenopdehaven.Nicolettewerktmetklantenoverdehelewereld.Dooreenongeluk mettweeschepeniseendeelvandeladingbeschadigd.Ditzorgtookvoorproblemenbijdeklantendieophun leveringwachten.ZijstellenhetbedrijfvanNicoletteaansprakelijkvoorfinanciëleschadedoorniettijdigleveren.

CONCEPT

d. WelkeverzekeringkanNicolettehiergoedgebruiken?Lichtjeantwoordtoe.

2.2Verzekeringenvoordeondernemerzelf

Steljevoordatjevoorjezelfbegintalsondernemerindelogistiekofindetransportsector.Jehebtookuitgezocht welkeverzekeringenjebedrijfsrisico’sdekken.Maardanbenjeernogniet.Alsondernemerloopjenamelijkook persoonlijkerisico’s.Jekuntbijvoorbeeldziekworden.Hetfinanciëlerisicoisdaarbijgroterdanvooriemanddie inloondienstwerkt.Vooreenwerknemerregelendeoverheidendewerkgeverveelverzekeringen.Eenzelfstandig ondernemerheeftditvoordeelniet.Hijmoetzichzelfverzekerenenditzelfbetalen.

Debelangrijkstepersoonlijkerisico’sdiejealszelfstandigondernemerafdekt,hebbentemakenmet:

• arbeidsongeschiktheid

• ongevallen

• overlijdensrisicoverzekering

• gemengdeverzekering

• compagnonverzekering

• kapitaal/risicoverzekering

• oudedagsvoorziening.

Arbeidsongeschiktheid

Eenondernemermoetbijarbeidsongeschiktheidzelf vooreeninkomenzorgen.Jekunthetrisicovan inkomensverliesdoorarbeidsongeschiktheidverkleinen dooreenarbeidsongeschiktheidsverzekeringafte sluiten.Demeesteondernemersverzekerenzichtegen arbeidsongeschiktheid,waarbijdeverzekeringhet inkomenvandeondernemerzekerstelt.Daarnaastkan deverzekeringgeldbeschikbaarstellenomeen vervangervoordeondernemerintehuren.

Wat als je arbeidsongeschikt raakt?

Ongevallen

Deongevallenverzekeringkeerteenbedragineensuitalsjedooreenongevalkomtteoverlijdenofinvalidewordt, waardoorjegeheelofgedeeltelijkarbeidsongeschiktwordt.

Overlijdensrisicoverzekering(ORV)

Deoverlijdensrisicoverzekering(ORV)iseenverzekeringdieeenbedraguitkeertalsdeverzekerdebinnende looptijdoverlijdt.Hetgeldkangebruiktwordenombijvoorbeeldeenhypotheekaftelossenofnabestaanden financieelteondersteunen.

Gemengdeverzekering

Eencombinatievaneenlevensverzekeringeneenspaarverzekeringiseengemengdeverzekering.Erwordtgeld uitgekeerdalsdeverzekerdeopeenbepaaldedatumnogleeft,maarookalshijofzijeerderoverlijdt.

Compagnonverzekering

Eencompagnonverzekeringiseenverzekeringspeciaalvoorondernemersmeteenzakenpartner.Alséénvan decompagnonsoverlijdt,keertdeverzekeringeenbedraguit.Ditgeldkangebruiktwordenomdeaandelenvan deoverledeneovertenemen,zodathetbedrijfkandoorgaan.

Kapitaal-/risicoverzekering

Eenkapitaal-/risicoverzekeringiseenverzekeringwaarbijeenbedragwordtopgebouwd(kapitaalverzekering) ofuitgekeerdbijoverlijden(risicoverzekering).Dekapitaalverzekeringwordtvaakgebruiktomvermogenopte bouwen,bijvoorbeeldvooraflossingvaneenhypotheek.

Oudedagsvoorziening

Stel,jestoptalsondernemerenverkooptdezaak.Misschienlevertdatgenoeggeldopomvantekunnenleven. Zoniet,danhebjehopelijkietsandersvoorjeoudedaggeregeld:alsondernemermoetjehetsparenvoorje oudedagzelfregelen.Deoudedagsvoorzieningiseeningewikkeldonderwerp.Veelmaatschappijenbieden verzekeringenaan.Alsondernemerkunjehetbesteenadviseurraadplegenvoormeerinformatieenadvies hierover.

Jehebtverschillendemogelijkheden.Eenbelangrijkevoordeoudedagisdelijfrenteverzekering.Bijeenlijfrente stortjeperiodiekofeenmaliggeldineenlijfrenteverzekeringofopeenlijfrenterekening.Ditgeldwordtbeheerd dooreenverzekeraar,bankofbeleggingsinstelling.Opeenafgesprokenmomentzetjehetopgebouwdekapitaal ominperiodiekeuitkeringen(delijfrente).

Depremiesvooreenlijfrentezijnfiscaalaftrekbaaralsjeeenpensioentekorthebt.Ditwordtbepaaldaandehand vandejaarruimteenreserveringsruimte.DeBelastingdienstcontroleertofjebinnendezefiscaleruimteblijft.Bij uitkeringbetaaljeinkomstenbelasting,vaaktegeneenlagertariefdantijdensjewerkzameleven.

Zorg als ondernemer voor je oudedagsvoorziening.

Opdracht6 Verzekeringvoorondernemers

a. Noteerdrievoorbeeldenvaneenondernemersverzekering.

b. Welkevandevolgendeverzekeringenkunjeafsluitenalsondernemer? arbeidsongeschiktheidsverzekering overlijdensrisicoverzekering oudedagsvoorziening

Opdracht7 Arbeidsongeschikt

Bekijkhetfilmpje.

a. Wanneerbenjearbeidsongeschikt?

b. Waarvoorbenjeverzekerdbijeenarbeidsongeschiktheidsverzekering?

c. Watishetverschiltusseneenongevallenverzekeringeneenarbeidsongeschiktheidsverzekering?Legje antwoorduit.

Opdracht8 Jeoudedag

Kaiis28jaareneenstartendeondernemer.Hijissamen meteencompagnoneigenaarvaneenkoeriersbedrijf. Hijheefteenbasisverzekeringzorgpakketafgesloten. Ookoverweegthijeen arbeidsongeschiktheidsverzekering.Overpensioen denkthijnognietna.Zijncompagnon,Sam,denkthier andersover.Hijwilalvastgeldopzijzettenvoorzijn oudedag.Hijgaateenadviseurraadplegen.Kaivindt ditzondevandetijdenhetgeld.‘Jeoudedag,komop man...,datiseenzorgvoorlater’,zegthijtegenSam.

Sparen voor je oude dag.

CONCEPT

a. Metwiebenjijheteens?Legjeantwoorduit.

b. Watiseenfiscaleoudedagsreserve?Noteerjeantwoord.

c. Welkebeweringisjuist?

Overdeoudedagsreservehoefjenietdirectbelastingtebetalen.

Overdeoudedagsreservemoetjedirectbelastingbetalen.

Overdeoudedagsreservehoefjenooitbelastingtebetalen.

BekijkdewebpaginavandeBelastingdienst.Doeditmeteenmedestudent.

d. Watzijnvoorwaardenvoordeoudedagsreserve?Bespreeksamenwatdezevoorwaardenpreciesinhouden. Schrijfjeantwoordenop.

e. Hoehoogmagdeoudedagsreservezijn?KijkopdesitevandeBelastingdienstnaarhetmaximumvanditjaar.

CONCEPT

Saidaisondernemerindelogistiekesector.Zelfbesteedtze1180uurperjaaraanhaaronderneming.Saidais graagophaartoekomstvoorbereid.Zedenkteroveromgebruiktemakenvaneenoudedagsreserve.

f. KomtSaidahiervoorinaanmerking?

Opdracht9 Lijfrente

ElmerisondernemerenbouwtAOWop.Ditiseen pensioenvandeoverheid.Hijwilechterextrapensioen opbouwen.Hijzetdaaromelkemaandeenbedragopzij, waarmeehijspaartvoorlater.Datbedragkanhijlater gebruikenalsextrainkomennaastzijnAOW.Ditiseen lijfrente.Dezeheefthijafgeslotenbijeenverzekeraar. MetdelijfrenteverschuiftElmerhetbetalenvande belastingtotnazijnAOW-leeftijd.Ditiseen belastingvoordeel.

Een onbezorgde oude dag.

a. Watishetverschiltusseneenfiscaleoudedagsreserve(FOR)eneenlijfrente?

b. Watishetverschiltusseneenlijfrenteeneenpensioen?

c. Zoekopinternettweeverzekeraarsopdielijfrenteverzekeringenaanbieden.

d. Zijnerverschilleninhunaanbod?Lichtjeantwoordtoemeteenvoorbeeld.

2.3Risico’sinventariseren

Voordatjeeenverzekeringspakketsamenstelt,ishetgoedomeerstjeeigensituatiegoedtebeoordelen.Jekijkt dannaarderisico’sdiejeloopt.Ofhetnugaatomderisico’svaneeninbraakofdievaneenbrand.Alsde inventarisatieklaaris,kunjevoorjouwondernemingkeuzesmaken.Dezekeuzeskunnenleidentotdevolgende beslissingen:

• hetvermijdenvanrisico’s,bijvoorbeeld:‘Weleverengeenbreekbarespullenmeer.’

• hetverminderenvanrisico’s,bijvoorbeeld:‘Weinstallereneenalarmsysteeminonsbedrijfspand.’

• overdrachtvanrisico’s,bijvoorbeeld:‘Wesluiteneenbedrijfsaansprakelijkheidsverzekeringaf.’

• hetzelfdragenvanrisico’s,bijvoorbeeld:‘Wereserverenjaarlijkseendeelvandewinstomonverwachtekosten tekunnenbetalen.’

RisicoInventarisatie&Evaluatie(RI&E)

Elkeondernemingmetpersoneelisverplichteenoverzichtoptestellenvanallerisico’sdieineenbedrijfkunnen voorkomen.DitnoemenwedeRI&E:risico-inventarisatieen-evaluatie.DoorwijzigingenindeArbowetligtde verantwoordelijkheidvoorveiligheidopdewerkpleksteedsmeerbijdeondernemer.

CONCEPT

DeRI&Eisvooralgerichtoparbeidsomstandighedenenveiligheidopdewerkvloer.Denkaandefysiekeenmentale belastingvanwerknemersengevarenopdewerkvloer.Ookeconomischerisico’s,zoalsdiefstalenderving,kunnen wordenmeegenomenindeRI&E.

Derving door diefstal.

Dervingiseenverliesvoordeondernemingdatwordtveroorzaaktdoorvergissingen,vermissing,breuken beschadiging,maarookdoordiefstal.

Ditisvooralrelevantalsdezerisico’sinvloedhebbenopdeveiligheidenhetwelzijnvanwerknemers.Alsdiefstal (zoalswinkeldiefstalofinternefraude)leidttotonveiligesituatiesvoorwerknemers,dankanhetonderdeelzijn vandeRI&E.Bijvoorbeeldalserrisico’szijndoorverkeerdopgeslagenproductenofgebrekkige voorraadbeheerprocessendietotongevallenkunnenleiden.

Risicoprofiel

Metbehulpvanjerisicoanalysekunjeeenrisicoprofielmaken.Hetrisicoprofiellaatzienhoehooghetrisicoop eenbepaaldeschadeofeenbepaaldgevaaris.Daarnabekijkjehoejedemogelijkerisico’shetbestkuntafdekken (vermijden,verminderen,overdragenofzelfdragen).Ditzoujeookspecifiekvoorbijvoorbeeldeentransport kunnendoen,zekerbijinternationaalgoederenvervoer.Op-enoverslagisvaakeengroteveroorzakervanschade.

Preventie

Preventieheefttemakenmetwatdeverzekerdekandoenomtevoorkomendatschadeontstaat.Alsjeeen bedrijfhebt,maakjeeersteenrisicoanalyseomtewetenwelkepreventiemaatregelenjekuntnemen.Hetgaat hierbijomhetinkaartbrengenvanrisico’s.Denkhierbijaanbouwkundigemaatregelen,(installatie)technische enelektronischemaatregelenenorganisatorischemaatregelen.

Voorbeeldenpreventievemaatregelen

Bouwkundigemaatregelen

• brandwerendemuren,plafondsendeuren

• eenvonkenvangerbijschoorstenen

• solidehang-ensluitwerk

• toepassingvandievenklauweninramenendeuren

• inbraakwerendglas

• gebruikvanrolluiken.

(Installatie)technischeenelektronischemaatregelen

• poederblussers

• brandslangen

• sprinklerinstallaties

• rookmelders

• videocircuitaanleggen

• installerenvanalarminstallaties.

CONCEPT

Organisatorischemaatregelen

• Jerichteenbedrijfsbrandweerop.

• Jegeeftjepersoneelinstructiesoverhoetehandelenbijbranden houdtperiodiekeenoefening.

• Eenontruimingsplan,eenBHV-(bedrijfshulpverlenings)plan.

• Jeverbiedtdeopslagvanbepaaldebrandgevaarlijkegoederenin ruimtesdienietextrabeveiligdzijn(brandwerendeen/of brandremmendebouwvoorzieningen).

Maatregelentegenderving

• Jekuntkostbarezakenmerkenenregistreren.

• Hetpersoneelhoudtcontroles.

• Iedereenkanelkaarcontroleren:jezorgtdanvoorgescheidentaken.

• Jekuntzorgenvooreensluisvoorbinnenkomendegoederen.

• Jesteltbedrijfsbewakingin.

Sprinklerinstallatie.

Bedrijfshulpverlener.

Opdracht10 Nadenkenoverrisico’s

a. Waaromishetalsondernemerverstandigomeenrisicoanalysevoorjebedrijftemaken?

b. Watwordtbedoeldmethetrisicoprofielvaneenbedrijf?

c. Alsjeeeneigenbedrijfhebt,kunjerisico’svermijdenofproberenteverminderen.Ookkunjerisico’soverdragen. Watwordthiermeebedoeld?

CONCEPT

2.4Samenvatting

Ineenlogistiekeondernemingkanerveelmisgaan.Meteenverzekeringkunjejeindekkentegendegevolgen vanonzekereofonverwachtegebeurtenissen.Denkaanverzekeringentegenbrandofdiefstal.Risico’sindekken doejedooreenovereenkomstaftesluitenmeteenverzekeringsmaatschappij.

Erzijnverschillendesoortenverzekeringendievoorjoualsondernemerbelangrijkzijn.Bijvoorbeeldinboedel-, opstal-enaansprakelijkheidsverzekeringen.Ookzijnerverzekeringendiedeondernemerszelfbeschermentegen risico’s.Voorbeeldenhiervanzijneenarbeidsongeschiktheids-,ongevallen-eneenoverlijdensrisicoverzekering. Ookishetbelangrijkomgoednatedenkenoverjeoudedagsvoorziening.

Voordatjeeenverzekeringspakketsamenstelt,moetjeeerstjeeigensituatiebeoordelen.Jekijktdannaarde risico’sdiejeloopt,dooreenrisicoanalysetemaken.EenRisicoInventarisatie&Evaluatie(RI&E)isvanwegede Arbowetsowiesoverplicht.Opdezemanierkunjevoorjouwondernemingdejuisteverzekeringenkiezen.

Opdracht11 Opslaggevaarlijkestoffen(plusopdracht)

Derekiseigenaarvaneenopslagingevaarlijke, brandbarevloeistoffen.Eenincident,bijvoorbeelddoor eenbrandofeenfoutvaneenmedewerker,kangrote gevolgenhebben.Derekwilerdaaromallesaandoen omderisico’szoveelmogelijktebeperken.Hijplant eenvergaderinginmetzijnteamomdittebespreken.

Vergadering in een magazijn.

a. WatkanDerekdoenomrisico’stevermijdenofteverminderen?Vulinelkerijeenvoorbeeldin.

Organisatorischemaatregelen

Bouwkundigemaatregelen

Technischeenelektronischemaatregelen

Bijvoorbeeldjerichteenbedrijfsbrandweerop.

b. WelkeverzekeringenmoetDerekvolgensjouiniedergevalafsluiten?Legjeantwoorduit.

Opdracht12 Voorkomenisbeterdangenezen(plusopdracht)

Indithoofdstukhebjejeverdieptinallerleisoortenverzekeringendievoorjouals(toekomstig)ondernemerin delogistiekbelangrijkzijn.Ombijvoorbeeldschadetijdenstransporttevoorkomen,kunjezelfookveelaandoen. Leeshetartikel'Zestips:zovoorkomjeschadetijdenstransport'opLogistiek.nl.

a. Vuldetabelindoordejuistetipsachterdesoortschadetezetten.

CONCEPT

Soortschade:

Schadedoordiefstal

Ladingschadedoorbreukenvocht

Beschadigingtijdensladenenlossenenhettransport

Tip:

b. Waaropmoetjelettenbijeenvervoerdersaansprakelijkheidsverzekeringofeengoederentransportverzekering?

Opdracht13 Bedrijfsverzekeringen(plusopdracht)

a. GanaarLogistiek.nlengaopzoeknaareenactueelartikelovereenofmeerbedrijfsverzekeringenwaarjeals ondernemermeetemakenkuntkrijgen.

b. MaakeenverslagvanéénA4'tjemet:

• detitelvanhetartikel

• eenkortesamenvatting(dekern)vanhetartikel

• jouwmeningoverdeinhoudvanhetartikel

• uploadjeuitwerkingeninBoomDigitaal.

Opdracht14 Reflectie

JebentaanheteindvanhethoofdstukVerzekeringen.Hetisbelangrijkomjeteverdiepeninderisico’sdieje metjebedrijfenjijzelfalsondernemerloopt.

a. Maakeentopdrievanwatjegeleerdhebtvandetheorie.

b. Aanwelkonderwerpwiljeextraaandachtbesteden?Hoegajeditaanpakken?Motiveerjeantwoord.

2.5Begrippen

Arbeidsongeschiktheidsverzekering

Dezeverzekeringdekthetrisicoopinkomensverliesbijarbeidsongeschiktheid.

CONCEPT

Bedrijfsvermogen

Gebouwen,machines,inventaris,voorradenentransportmiddelen.

Compagnonverzekering

Eenverzekeringspeciaalvoorondernemersmeteenzakenpartner.Alséénvandecompagnonsoverlijdt,keert deverzekeringeenbedraguit.

Derving

Eenverliesvoordeondernemingdatbijvoorbeeldwordtveroorzaaktdoorvergissingen,vermissingendiefstal.

Gemengdeverzekering

Eencombinatievaneenlevensverzekeringeneenspaarverzekering.Erwordtgelduitgekeerdalsdeverzekerde opeenbepaaldedatumnogleeft,maarookalshijofzijeerderoverlijdt.

Inboedelverzekering

Dezeverzekeringdektdeschadeaanjouwvoorraden.Dieschadekanbijvoorbeeldontstaandoorbrandofinbraak.

Kapitaal-/risicoverzekering

Eenverzekeringwaarbijeenbedragwordtopgebouwd(kapitaalverzekering)ofuitgekeerdbijoverlijden (risicoverzekering).

Lijfrenteverzekering

Hierbijstortjemaandelijksofjaarlijksgelddatdooreenverzekeraarwordtbeheerd.

Opstalverzekering

Eenopstalverzekeringofgebouwenverzekeringdektdeschadeaanhetbedrijfsgebouwdoorbijvoorbeeldbrand, blikseminslagofeenontploffing.

Overlijdensrisicoverzekering(ORV)

Eenverzekeringdieeenbedraguitkeertalsdeverzekerdebinnendelooptijdoverlijdt.

Preventie

Voorkomendatschadeontstaat.

Risicoprofiel

Ditlaatzienhoehooghetrisicoisopeenbepaaldeschadeofeenbepaaldgevaar.

Wettelijkeaansprakelijkheidsverzekering(WA)

Alsjeeenbedrijfsautohebt,benjeverplichtvoordezeautodezeverzekeringaftesluiten.

Hoofdstuk3

Rechts-enwetskennis

Werkenenondernemenindelogistiekbiedtveelkansen,maarvereistookkennisvanwettenenregels.Deze regels,vastgelegdinhetrecht,zorgenvoorordeenduidelijkheidindesamenleving.Bijovertredingenbeslistde rechter.Hetrechtisverdeeldinvijfrechtsgebieden:privaatrecht,staatsrecht,strafrecht,bestuursrechten internationaalrecht.Dithoofdstukrichtzichophetprivaatrechtenbehandeltwaterjuridischkomtkijkenbijhet startenvaneenonderneming.

Leerdoelen

• Jekentrelevantewetten,regelsenrechtsgebiedenvoorondernemenindelogistiekenweetabsoluteen relatieverechtenteonderscheiden.

• Jebegrijptjuridischebegrippenzoalseigendom,bezit,houderschap,enzekerheidsrechten.

• Jeweethoerechtshandelingenwerken,inclusiefwilsovereenstemmingenhandelingsbekwaamheid.

• Jekentderechtenenplichtenvankopersenverkopers.

• Jebentopdehoogtevanfinancieringsvormenzoalsleasing,factoringenfaillissement.

• Jekentwet-enregelgevingrondommerkenrecht,mededingingenreclame.

CONCEPT

• JebentbekendmetinstantieszoalsBuma/Stemra,StichtingReprorecht,hetCBSenprivacyregelszoalsde AVG.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Watisvolgensdeoverheidschijnzelfstandigheid?

b. Komtschijnzelfstandigheidookindelogistiekvoor?Geefeenvoorbeeld.

c. Watvindjehiervan?

3.1Privaatrecht

Deverzamelingvanregelsenwettendiedoordeoverheidzijngemaaktenwordengehandhaafdnoemenwehet recht Privaatrechtregeltdejuridischerelatietussenburgersonderling,tussenbedrijvenonderlingoftussen burgersenbedrijven.Eenanderenaamisburgerlijkrecht.BurgerlijkrechtvaltonderhetBurgerlijkWetboek.

Tweeburgersdietrouwen,iemanddiebijeenbedrijfgaatwerken,deoverheiddieeenkantoorpandhuurtvan eenbedrijf,schadedooreenaanrijdingvaneenvrachtwagenmeteenscooterenerfenissenzijnvoorbeeldendie vallenonderhetprivaatrecht.

Onderprivaatrechtvallenbijvoorbeeldhetvermogensrechtenhetrechtspersonenrecht.Dezelichtenwehierna uit.

Vermogensrecht

CONCEPT

Samheeftzijndiplomambo4gehaald.Hijwilgraagaandeslagalsmanagerindetransportsector.Hijheeft daarvoorsollicitatiegesprekkenlopen.Omdathijergafgelegenwoont,wilhijeentweedehandsautokopen.Hij komt1.000eurotekortopzijnspaarrekening.Zijnvaderwilditbedragwelvoorschieten.Samspreektmetzijn vaderafdathijhetbedragbinnenéénjaarterugbetaalt.

InditvoorbeeldheeftSameenbedragopzijnspaarrekeningstaan.Datiszijnbezitting.Doorhetkopenvaneen autowordthijeigenaarvandeauto,maarheefthijookeenschuldbijzijnvader.Dewaardevanzijnbezittingen enschuldenopgeteldverandertniet.Zijnvermogenisgelijkgebleven(losvandemetdetijdafnemendewaarde vandeauto).Vermogenbetekentdeschuldenenbezittingendieiemandheeft.Hetmaaktdaarbijnietuitofje veelofweiniggeldhebt.Alsjeeennegatiefvermogenhebt,danhebjemeerschuldendanbezittingen.

Hetvermogensrechtregeltalleswatmetvermogentemakenheeft.Jekunthierbijdenkenaanfinanciëlerechten enplichten,eigendom(wieeigenaarvaneenzaakis),bezitenallerleiovereenkomsten(eenkoopovereenkomst, eenarbeidsovereenkomst).Vermogensrechtenzijnderechtenwaaruitiemandsvermogenisopgebouwd.Dit betekent:

• Jekuntdewaardevandezerechteningelduitdrukken.

• Jekuntzeoverdragenaaneenander(bijvoorbeelddoorverkoop).

Vermogensrechtenkunnenwordeningedeeldin:

• absoluterechten

Bijvoorbeeld:jebeziteenhuis,hetisjeeigendom.Iedereenmoetditrechtrespecteren.Absoluterechtenkun jehandhavenvooriedereen,niemandmagzomaaraanjouwspullenkomen.

• relatieverechten

Bijvoorbeeld:iemandkooptietsvanjou.Jijkuntdanalleenvandiekopereenbetalingeisen.Nietvanandere mensen.Relatieverechtenkunjehandhavenvooreenofmeerbepaaldepersonen.

Erzijntweesoortenvermogensrechten:goederenrechtenverbintenissenrecht.

Goederenrecht

Hetgoederenrechtgaatoverabsoluterechtenvandeeigenaarvaneenzaak.Volgensdewetisdeeigenaardegene dievolgenshetrechtdehoogstezeggenschapovereenzaakheeft.

Goederenkunnenonroerendezakenzijn,zoalsdegrond,delfstoffenindegrondenbeplantingenengebouwen diemetdegrondverbondenzijn.Roerendezakenzijngoederendiejekuntverplaatsen,zoalseenboek,eenfiets ofeencomputer.Goederenkunjeookindelenalsregistergoederen.Registergoederenkunnenalleenworden overgedragenalsdatwordtbijgehoudenineenopenbaarregister.Denkaaneenwoningengrond,groteschepen ensommigevliegtuigen.

Verbintenissenrecht

CONCEPT

Thomaskoopteenbedrijfspand.Hijheeftalskoperdeplichtom,zoalsafgesprokenindekoopovereenkomst, dekoopsomtebetalen.Hijheeftrechtophetpand.DeverkoperheeftdeplichthetpandaanThomasoverte dragen.DeverkoperheefthetrechtopdebetalingvanThomas.

Zoalsjeinhetvoorbeeldkuntzien,heefteenverbintenistussenburgersaltijdtweekanten:eenrechteneen plicht.Eenverbintenisiseenplichtvandeeneburgernaardeandereburger.Deplichtvandeéénbetekenthet rechtvandeander.

Hetverbintenissenrechtheefttemakenmethetvermogen.Bijvoorbeelddusdeplichtdiedeverkopernaarde kopertoeheeftomhetpandteleveren.Endeplichtdieeenhuurdernaardeverhuurdertoeheeftomdehuurte betalen.Eenandervoorbeeldisdeplichttotschadevergoeding:alsjeiemandaanrijdt,hebjedeplichtdeschade vanhetslachtoffertevergoeden.Hetslachtofferheeftrechtopjouwschadevergoeding.Hetzijnrelatieverechten. Relatieverechtenkunjehandhavenvooreenofmeerbepaaldepersonen.

Verbintenis:eenrechteneenplicht

Eenverbintenis=eenrechteneenplicht. Hetrechtvandeeenisdeplichtvandeander. Deplichtvandeeenishetrechtvandeander.

CONCEPT

Rechtspersonenrecht

Bijhetrechtzijnnatuurlijkepersonenenrechtspersonenbetrokken.Natuurlijkepersonenzijnmensenvanvlees enbloed.Rechtspersonenzijngeenmensen.Maareenrechtspersoonkanwelietskopen,eengebouwhurenen mensenindienstnemen.Derechtspersoonkanrechtenenplichtenhebben.Erzijnverschillendesoorten rechtspersonen.Inhetburgerlijkrechtbijvoorbeeld:

• denaamlozevennootschap(nv)

• debeslotenvennootschap(bv)

• destichtingendevereniging

• rechtspersonendieeenoverheidstaakhebben,zoalsdestaat,deprovincieendegemeente.

Rechtspersonenennatuurlijkepersonenhebbenallebeischulden,bezittingen,kunnencontractenafsluitenen eenrechtszaakstarten.Zehebbenrechtenenplichten.

Wanneerjeviaeenwebsiteeennieuwecomputerkoopt,isdateenovereenkomstdiegeslotenwordttussenjou endewinkel.Diewinkeliswaarschijnlijkeenbv,duseenrechtspersoon.Hetiseenorganisatiediezelfstandig aanhetrechtsverkeerdeelneemt.

Vermogensrecht

Gaatonderandereover: koop,huur,arbeidsovereenkomst,onrechtmatigedaad, erfenis,eigendom,bezitenhouderschap

Rechtspersonenrecht

Gaatonderandereover: nv,bv,coöperatie,oprichting,aandelen,stichting, vereniging

Rechtspraak.

Opdracht2 Vermogensrechten

a. Watvaltonderhetprivaatrecht?

b. Watwordtverstaanonderiemandsvermogen?

CONCEPT

Sennaheefteenbakfiets.Dezeis€1500waard.Alszijdefietsnietmeernodigheeft,kanzijdezeverkopen.

c. Waaromisheteigendomvandefietseenvermogensrecht?

Thomasisgestartmeteeneigenondernemingenheefthiervooreenbedrijfspandgekocht.Hijisnueigenaarvan hetpand.

d. Isditeenvoorbeeldvaneenabsoluutrechtofeenrelatiefrecht.Legjeantwoorduit.

Sennaheefteenkopergevondenvoorhaarbakfiets,haarbuurmanJoop.ZevraagtJoophaar€1500tebetalen. Erzijnmeermensendiedebakfietsgraaghaddenwillenhebben,maarJoopwasdeeerste.

e. MetwelkrechtheeftSennatemaken,eenabsoluutrechtofeenrelatiefrecht?

Opdracht3 Goederen

Thomasheefteenbedrijfspandgekocht.Erhoorteenparkeerterreinbij.Hijheeftkantoormeubelsgekochten paarnieuwelaptops.Voorhetraamheefthijnogwatraamdecoraties,zoalsluxaflexnodig.Devloerisaan vervangingtoe,netzoalshetkeukenblok.

a. Welkevandegoedereninditvoorbeeldzijnroerendezaken?

b. Noteertweevoorbeeldenvanregistergoederen.

Opdracht4 Verbintenissen

a. Eenverbintenisiseenvoorbeeldvaneenrechteneenplicht.Waaromisdatzo?Leghetuitmeteenvoorbeeld.

Vormeengroepjevantweemedestudenten.Brainstormsamenoverwelkeverbintenissenerkunnenzijnalsje eigenaarbentvaneenlogistiek-oftransportbedrijf.

b. Noteerdrievoorbeeldenvanverbintenissendiejulliehebbenbedacht.

c. Zetachterelkvoorbeeldofhetgaatomeenrechtofeenplicht.

d. Watvoorsoortrechtishetverbintenissenrecht,eenabsoluutrechtofeenrelatiefrecht?Lichtditantwoord toe.

3.2Eigendom,bezitenhouderschap

Bijhetstartenvaneenondernemingkrijgjetemakenmetgoederen,zoalsbedrijfspanden,voertuigen,machines ofvoorraden.Hetisbelangrijkomtebegrijpenwathetverschilistusseneigendom,bezitenhouderschap,omdat hetinvloedheeftopjerechtenenplichtenalsondernemer.

Ditkomtaandeordebijhetafsluitenvancontracten,hetvoorkomenvanjuridischeconflictenenhetbeschermen vanbedrijfseigendommen.Denkbijvoorbeeldaanwieaansprakelijkisbijschadeofverliesvanbedrijfsmiddelen.

Eigendomiseenabsoluutrecht.Hetishetmeestbekendeenmeestvoorkomendeabsoluterecht.Iedereenmoet heteigendomsrechtvandeeigenaarrespecteren.Jekunteigenaarzijnvanzaken.Jekuntbijvoorbeeldeigenaar zijnvaneenboek,eenfiets,eenauto,eentabletofvaneenbedrijf.

Wanneerjesamenwerktmetpartnersineen onderneming,kanheteigendomvanbedrijfsmiddelen anderszijndanwanneerjealleenonderneemt.Binnen eenvennootschaponderfirma(vof)ofeenbesloten vennootschap(bv)kaneigendomgezamenlijkzijn,wat betekentdatgeenenkelepartnervolledigezeggenschap heeftoverbijvoorbeeldbedrijfsmiddelen,voorraadof intellectueeleigendom.Insommigegevallenwordt eigendomvastgelegdineenaandeelhouders-of vennootschapscontract,waarinstaatwiewelkerechten heeftenhoeverdelingdaarvanverlooptbijbeëindiging vandesamenwerking.Daarnaastkunnenafspraken overlease,huurofeigendomsoverdrachtbinnende samenwerkinginvloedhebbenopwiejuridischeigenaarisvanbepaaldebedrijfsmiddelen.

Eigenaar van je eigen bedrijf.

CONCEPT

Eenduidelijkevastleggingvaneigendomsrechtenhelptconflictentevoorkomenenzorgtvooreeneerlijkeverdeling bijwinstofbijhetstoppenvandesamenwerking.

Eigendom:magjeermeedoenwatjewilt?

Dateenrechtcompleetis,betekentdatjealseigenaarmagdoenmeteenzaakwatjewilt.Jemoet jedaarbijnatuurlijkwelaandewethouden.Alsjeeigenaarbentvaneenbureaustoel,magjedienietzomaar ergenslangsdekantvandewegdumpen.Ookmagjegeenschadetoebrengenaaneenander,bijvoorbeelddoor destoeluithetraamtegooien.

Anderevoorbeeldenvanabsoluterechtenzijn:pandrechtenhypotheekrecht.Eenhypotheekrechtmoetaltijd wordenvastgelegdineennotariëleakte.Ditiseenaktediedooreennotarisinfunctieisopgemaaktenondertekend.

Verschiltussenbeziteneigendom

Vaakwordendebegrippeneigendomenbezitdoorelkaargehaald.Tochzijnhetvolgenshetrechtverschillende begrippen.Bijeigendomhebjerechtopeenzaak.Bijbezitisdatanders.Alsjeietsbezit,hebjegeenrechtopde zaak,ookalgedraagjejewelalsdeeigenaar.

Wélbezitter,maargééneigenaar

• Eenhuurderwoontineenhuisengebruikthetalsofhetvanhemis,maardeeigenaarblijftdeverhuurder.

• Bijprivateleaserijdjeineenautoalsofdievanjouis,maardeleasemaatschappijblijftdeeigenaar.

• Eendiefdieeengestolenfietsgebruiktisbezitter,maarnietderechtmatigeeigenaar.

• Alsjeeengitaarleentvaneenvriendbenjijdebezitter,maarblijftjevrienddeeigenaar.

Eenmanieromeigenaarofbezitterteworden,isoverdracht.Bijvoorbeeldalsjeeenbroekkooptindewinkel, danwordjenietalleenbezittermaarookeigenaarvandebroek.Hetbeziteneigendomwordtverkregendoor overdracht.

Bezitkunjeookverliezen.Bijvoorbeeld:

• naafleveringaaneenander(naverkoop,ruilofgift)

• doorduidelijktemakendatjehetbezitnietmeerwilthebben

• doordateenanderhetbezitneemt(doordiefstalofdoorhetperongelukmeetenemen:jeblijftdanechter weleigenaar!).

Houderschap

Naastbeziteneigendombestaaterookhouderschap.Jekunteigenaar,bezitterofhouderzijn.

Stel,jeleenteenlaptopvaneenvriendengebruiktdeze.Jebentdangeeneigenaarenookgeenbezitter.Je gedraagtjenietalsdeeigenaar,daarombenjeeenhouder.Alsjedelaptopdiejegeleendhebtnietmeerterug wiltgeven,danveranderjevanhouderinbezitter.Jegedraagtjenamelijkineensalseigenaar(watjenietbent).

CONCEPT

Jebrengtjefietsnaareenreparatiebedrijf.Eriseen reparatieovereenkomst.Dereparateurisdaaromgeen eigenaarengeenbezittervanjefiets,maareenhouder.

De reparateur is houder van je fiets.

Opdracht5 Eigendomofbezit?

Karinwordtalszelfstandigchauffeurmethaareigenvrachtwagenentrekkeringehuurddooreentransportbedrijf. Zegebruikthiervooraltijdeenopleggervanhettransportbedrijf.

a. IsdeopleggerKarin'seigendom,bezit,ofallebei?Lichtjeantwoordtoe.

b. Hoekunjebezitverliezen?Noteertweevoorbeelden.

Opdracht6 Houderschap

CONCEPT

1. SomayaleentdetabletvanhaarcollegaPaul.

2. RichardneemtperongelukdevrachtautosleutelsvancollegaTimmee.

3. Verasluiteenleaseovereenkomstvanvierjaarmeteenleasebedrijf.

4. Hannakoopteennieuwebureaustoelvoorhaarkantoor.

5. Jasperbrengteenvrachtwagennaardeautogaragevooreenbeurt.

6. Koensteelteenpakketjeuiteenbestelauto.

a. Inwelkevoorbeeldengaathetomhouderschap?Noteerdenummers.

b. Wanneerwordjevanhoudereenbezitter?Noteereenvoorbeeldenleguit.

3.3Rechtshandelingen

Eenrechtshandelingisbijvoorbeeldhetsluitenvaneenkoopovereenkomstofeenarbeidsovereenkomst.Sommige rechtshandelingenkunjeinjeeentjedoen,zoalshetopstellenvaneentestament.Maarmeestaldoejeditmet tweeofmeerpartijen,denkaanhetsluitenvaneenarbeidsovereenkomst,eenkoopcontractmeteenklant,een overeenkomstmeteenleverancierofeenvervoersovereenkomst.Voorhetsluitenvandeovereenkomstisdewil vantweepersonennodig,andersmaghetniet:eenwilsovereenkomst.Vooreenovereenkomstzijnminimaal tweepersonennodigvoorhetkrijgenvanrechtenenplichten.

Khalidsluiteenverzekeringafvoorzijnondernemingbijeenverzekeraar.Deverzekeringsovereenkomstkan alleenbestaanalstweepartijen(deverzekerdeendeverzekeraar)eenwilsovereenstemminghebben.

Voorhetdoenvanrechtshandelingenmoetjehandelingsbekwaamzijn.Datbetekentdatiemandzelfstandig rechtshandelingenmagverrichten.Jewordthandelingsbekwaamalsje18jaarofouderbent.

Handelingsonbekwaamis:

• iedereenjongerdan18jaar(minderjarigen)

• iemanddieondercurateleisgestelddoorderechter.Datbetekentdateenmeerderjarigezijnfinanciëleen persoonlijkezakennietzelfkanregelen.Hijofzijmagbijvoorbeeldgeenhuiskopenofhuren.Decuratorneemt beslissingenoverfinanciëlezaken.

Alsiemanddiehandelingsonbekwaamistocheenrechtshandelingverricht,kunnendeoudersofeencurator dezeongedaanmaken.

Soms is hulp bij financiële zaken nodig.

Algemenevoorwaarden

Algemenevoorwaardenzijndocumentenwaarinrechtenenplichtenalopvoorhandzijnomschrevenenwaaraan partijenzichverbinden.Vooreenstartendeondernemerisditheelbelangrijk.Methetvastleggenvanalgemene voorwaardenineencontractkunjeeenhoopgedoevoorkomen.

DeAlgemenevervoerscondities(AVC)zijnvoorwaardenvoorhetgoederenvervoeroverdeweginNederland.

IndeAVCstaanondermeer:

• deverplichtingenvandeafzender

• deverplichtingenvandevervoerder

• devoorwaardenvoorhetbetalenvandevracht

• bijzondererisico’s

• afsprakenvooropslag.

DeAVCgeldenalleenalsafzenderenvervoerderditafspreken.Ditgebeurtmeestaldoorgebruiktemakenvan eenAVC-vrachtbriefofeengecombineerdeAVC/CMR-vrachtbrief.

Wanprestatie

Alsjeeenverbintenissluit,moetjenakomenendoenwatjehebtafgesproken.Alsiemandzichnietaande verbintenishoudt,isersprakevaneenwanprestatie.Somsisdatdefoutvandiegenezelf(ofzelfsopzet),maar hetkanookzijndathijernietsaankandoen,bijvoorbeelddooreenongevalofeenandereoorzaakvanbuitenaf. Dansprekenwevanovermacht.

MeubelleverancierJoostenheefteenleveringbeloofdaaneenklant.Dooreenadministratievefoutaandekant vanhetbedrijfJoostenzijndemeubelsaaneenandereklantverkochtenerafgeleverd.Doordathethunfoutis, spreekjevaneenwanprestatie.

Actiesbijwanprestatie

Alseenbedrijfzijnverplichtingennietofmaargedeeltelijknakomt(bijvoorbeeldwelleveren,maartelaat),dan kandeschuldeiseractieondernemen.Bijvoorbeeld:

• Bijhetleverenvaneenwanprestatie,bijvoorbeeldgoederenafleverenmetschadeoftelaatleveren,gelden regelsvooraansprakelijkheidvanuitdevervoersvoorwaardenAVCenCMR.

• Dekoperkaneisendatdeleverancieralsnoglevert(nakomingeisen).

• Alsdeverkopernietlevert,dankanhijzijnbetalinguitstellen(dekoperschortzijneigenverplichtingop).

• Deschuldeiserkandeovereenkomstontbinden:hetlatenvervallenvandeovereenkomst.

• Totslotkandekopereenschadevergoedingeisen.

CONCEPT

Ingebrekestelling

Ingebrekestellingiseenformelebriefofaanmaningvandeschuldeiserwaarinstaat:

• datdegenedieschuldheeftnognietaanzijnverplichtingheeftvoldaan

• dathijeistdaterbinneneenbepaaldetermijnalsnogaandeverplichtingwordtvoldaan

• dathijschadevergoedingeistalsdatnietgebeurdis.

Alsdegenedieschuldheeft(deschuldenaar)nietvanplanismeetewerken,danheeftingebrekestellinggeenzin meer.Erisdanduidelijksprakevaneenweigeringenerzullenjuridischestappenondernomenmoetenworden omhetrechttelatenzegevieren.

Contract ontbinden.

Opdracht7 Handelings(on)bekwaam

Youriis15jaar.Hijwileenwebshopbeginnenvoorgeluidsapparatuur.Hetiseenflinkeinvesteringintijdengeld. Zijnmoederisheternietmeeeens.Hijmoetstuderenensparenvoorlatervindtze.Yuriheeftalspulleningekocht maarYuri'smoederbesluitallesteretourneren.

a. MagdemoedervanYouriditdoen?Lichtjeantwoordtoe.

b. Wanneerwordtiemandondercuratelegesteld?Bedenkennoteereenvoorbeeld.

c. Watiseenwilsovereenkomst?Legjeantwoorduit.

Opdracht8 Wanprestatie

1. KledingbedrijfKikkiheefteenleveringbinnen48uurbeloofdaaneenklant.Dooreenbrandinhetmagazijn kanhetbedrijfnietoptijdleveren.

2. Faizahmoestop30meigoederenleveren.Zijleverdetweewekenlaterdooreenvergissingindeplanning.

3. Eentransportbedrijfvervoertgoederen.Bijaankomstblijktdatdegoederenzijnbeschadigddoordatzeniet goedzijnvastgezetindevrachtwagen.

4. Eenreparateurkomthetdakvanjebedrijfspandrepareren.Eendaglaterlekternogsteedswatervanhet dak.

5. Karimlevertgoederenbijhetverkeerdeadresondanksduidelijkeafsprakenenverzendinstructies.

a. Inwelkegevallenissprakevanwanprestatie?Legjeantwoorduit.

b. Bedenkzelfnogeenandervoorbeeldvanwanprestatieeneenvanovermacht.Noteerdevoorbeelden.

Anwarzorgtvoorleveringvanlevensmiddelenaanrestaurants.Bijeenleveringdieallaatwas,gaathetmis.De voedingsmiddelenzijnbedorven.Derestauranthouderiswoest.Hijheefteengrotegroepgastendieavonddie hijmoetteleurstellen.

c. Watkanderestauranthouderdoen,nuAnwarzijnverplichtingennietnakomt?

Opdracht9 Ingebrekestelling

CONCEPT

Voorbeeldbrief ingebrekestelling.

a. Bekijkdevoorbeeldbrief.Watishetdoelvandezeingebrekestelling?

AutobedrijfVanOersbvinSteenselheeftvanKarelsTransporteenorderontvangenvooreenbestelbus.De volgendedagwordtdebestelautogeleverd.VanOerslaatechternietsvanzichhoren.DeeigenaarvanKarels Transportmoetnueersteeningebrekestellingdoen.HijschrijfteenformelebriefaanVanOersbv.

CONCEPT

b. Welkeinformatiemoeteriniedergevalindezebriefkomen?Noteerdezepunten.

3.4Zekerheidsrecht

Eenzekerheidsrechtiseenrechtwaardoorderechthebbendezekerheidkrijgtbijeenvordering(zekerheidop eenbetaling).Voorbeeldenvanzekerheidsrechtenzijnhypotheekrechtenpandrecht.

Veelmensenkiezenerbijvoorbeeldvooreenhuistekopen.Demeestekopershebbendeaankoopprijsvaneen huisnietzomaarophunbankrekeningstaan.Dusvragenzeeengeldleningaanbijeen‘gewone’bank.Ofzegaan naareengespecialiseerdeinstelling.Dezegeldverstrekkerslopennatuurlijkhetrisicodatdeklantdeleningen derentenietterugbetaalt.Vandaardatzijeenzekerheidvoordegeldleningwillen.Zijwillenhetrechthebben omhethuistekunnenverkopenwanneerdeklantzijnschuldnietbetaalt.Uitdeopbrengstvandieverkoopwordt dandeschuldinclusiefrenteafgelost.Hetzekerheidsrechtvandebanknoemenwe‘hypotheek’.

Overeenkomst

Eenovereenkomstiseenafspraaktussentweeofmeerpersonenofbedrijven,waarbijzijbelovenietstedoenof telaten.Ditkanschriftelijkofmondelingwordenvastgelegdenismeestaljuridischbindend.

Belangrijkekenmerkenvaneenovereenkomst:

• Wederzijdsewilsovereenstemming→Beidepartijenmoetenakkoordgaan.

• Handelingsbekwaamheid→Partijenmoetenbevoegdzijnomeenovereenkomsttesluiten.

• Rechtenenplichten→Beidepartijenkrijgenverplichtingenenrechten.

• Juridischeafdwingbaarheid→Alseenpartijzichnietaandeafspraakhoudt,kandeandernaarderechter stappen.

Voorbeeldenvanovereenkomsten

• Eenarbeidscontracttusseneenwerkgeverenwerknemer.

• Eenkoopovereenkomstbijhetkopenvaneenauto.

• Eenhuurovereenkomstbijhethurenvaneenwoning.

Uiteenovereenkomstontstaanverbintenissen.Daaruitvolgennieuweabsoluterechten,zoalseigendomsrecht.

BedrijfXverkoopteengrotepartijverfproductenaanbedrijfY.Zesluiteneenkoopovereenkomst.Doordeze overeenkomstontstaanverbintenissen:bedrijfXheeftleveringsplichtenbedrijfYbetalingsplicht.Opdeafgesproken datumlevertbedrijfXdelading.BedrijfYbetaalt.OpdatmomentwordtbedrijfYeigenaarvandelading.

Absoluterechtenkunjevooriedereenhandhaven:iedereenmoetdatrechtrespecteren.Erbestaanalleenabsolute rechtendieindewetzijnvastgesteld.

Separatisme

Wanneereenbedrijffaillietgaat,moeten‘gewone’schuldeisersinhetfaillissementafwachtenofergenoeggeld voorhenoverblijftalsdebezittingenwordenverkocht.Zij‘concurreren’metelkaaromdeopbrengstteverdelen. Eenabsoluutrechtmaaktderechthebbendeseparatist.Eenseparatistkanzijngelddantochkrijgen,alsofer geenfaillissementis.

CONCEPT

Stel,eenbedrijfdatzouleverengaatfailliet.Deeigenaarvanhetbedrijfheeftachttonschuld.Inhetfaillissement ziteengebouw.Hiervoorheeftdeeigenaarvanhetbedrijfeenhypotheekschuldaandebank.Debezittingenzijn nietgenoegomdeschuldentebetalen.Debankheefthetabsoluterecht(hethypotheekrecht)ophetgebouw. Debankkandaaromhetbedrijfverkopenenuitdeopbrengsthetbedragontvangen.Debankishierseparatist.

Hetwoord‘separatist‘betekenteigenlijkiemanddieisafgescheidenvanderest.Jezouinditgevalkunnenzeggen datderechthebbendezijngeldkankrijgen,‘afgescheidenvanhetfaillissement’.Hetiseenabsoluutrecht,waar niemandaankankomen.

Preferentiëleschuldeiser

Deoverheid(bijvoorbeelddeBelastingdienst)heefteensterkepositiebijfaillissementen,maar omdatzegeenzekerheidsrechten(zoalspand-ofhypotheekrecht)heeft,valtzenietonderdeseparatisten.De overheidisweleenpreferenteschuldeiserdievoorrangkrijgtbovengewoneschuldeisers(zoalsleveranciers), maarmoetwélwachtenopdeverdelingvandefaillieteboedel.

Rechtvanparateexecutie

Hetwoord‘executie’betekentinhetrecht‘uitvoering’.Hetwoord‘parate’betekent‘meteen’.Parateexecutie (=meteenuitvoeren)betekentdatiemandhetrechtheeftomeenbepaaldrechtmeteentemogenuitvoeren. Bijvoorbeeldeenhypotheekhoudermaghetrechtvanopenbareverkoopbijserieuzewanbetalinguitvoeren zondereersttoestemmingvanderechtertevragen.

Wanneereenzaakduidelijkgeeneigenaarmeerheeft,magiemanddezezaaknemenenalszijneigendom beschouwen.Doordezetoe-eigeningwordtdepersooneigenaar.Toe-eigeningishetinbezitnemenvaneenzaak waarvanniemandeigenaaris.Alseendebiteurnietbetaalt,magdepand-ofhypotheekhouderzichhetpandniet toe-eigenen.Ditmoetaltijdopenbaarverkochtworden.Depand-ofhypotheekhoudermagweleenbodophet panddoen.Maarletop:hetverbodvantoe-eigeninggeldtnietalsdepand-ofhypotheekhouderbevoegdisom totparateexecutieovertegaan.

Ondeelbarerechten

Pandenhypotheekzijnondeelbarerechten.Datbetekentdatderechtenpasvervallenalsdevorderingvolledig isbetaald,inclusiefrente.Dusalsmaareendeelvandeschuldisafgelost,vervaltnieteendeelvanhet zekerheidsrecht.

Afhankelijkerechten

Eenvoorbeeldvaneenafhankelijkrechtiseenpandrechtofeenhypotheekrecht.Ditrechtkannietzelfstandig bestaan;hethypotheekrechtisafhankelijkvaneenanderrecht.Bijvoorbeeld:alsdehypotheekschuldisbetaald, isergeenrechtopvorderingmeerenvervaltautomatischhethypotheekrecht.

Opdracht

10 Zekerheidsrecht

a. Waaromnoemenweeenhypotheekleningeenzekerheidsrecht?

b. Welkesoortenovereenkomstenkenje?

c. Welkeverbintenissenhorenbijdevoorbeeldendiejehebtbedacht?Noteervoorelkvoorbeeldwatde verbintenisinhoudt.

d. Welkebeschrijvingisjuist?Eenseparatist... kanalsrechthebbendehetgeldkrijgen,losvaneenfaillissement kanalsrechthebbendehetgeldkrijgen,behalvebijeenfaillissement

Opdracht

11 Parateexecutie

Steleenhypotheekhouderheeftmeteenkopertemakendieallangetijdnietbetaalt.Dehypotheekhoudermaakt gebruikvanhetrechtopparateexecutie.Hijzethetpanddirectindeverkoop.

a. Welkebeweringisjuist?

Dehypotheekhouderheefthiervoortoestemmingvanderechternodig. Dehypotheekhoudermagditdoenzondertussenkomstvanderechter.

b. Watbetekenthettoe-eigenenvanbijvoorbeeldeenpand?

c. Waaromgeldtvooreenhypotheekhouderhetverbodoptoe-eigening,denkje?Lichtjeantwoordtoe.

Opdracht12 Ondeelbarerechten

FerdiheefteenbestelwageneneenheftruckinpandgegevenaanMaxvooreenschuldvan€50.000dooreen geldleningdieMaxhemheeftgegeven.DeafspraakisdatFerdipermaand€5000aflost.Alshijnaachtmaanden €40.000heeftafgelost,vraagtFerdidebestelwagenaanMaxterug.Maxvertelthemdathetpandrechtondeelbaar is.

WatbetekentditvoorFerdi?

Opdracht13 Afhankelijkerechten

a. Waarvanishethypotheekrechtafhankelijk?Lichtjeantwoordtoe.

b. Welkrechtkanwelzelfstandig(onafhankelijk)bestaan?Noteereenvoorbeeld.

3.5Hypotheekrecht

Bijeenhypotheekzijnertweerelatiestussendeklantendebank:

• degeldleningdiedeklantbijdebankheeftafgesloten

Debankisdeschuldeiser(crediteur).Deschuldeisernoemjeookweldegeldgeverofgeldschieter.Deklant isschuldenaar(debiteur).

• hypotheekrecht

Deklantgeeftdeonroerendezaakalszekerheidaandebank.Deklantisdehypotheekgever.Debankisde hypotheekhouder.

Onroerendezaken

Hethypotheekrechtgaatalleenoverregistergoederen.Eenhypotheekafsluitenkanbijeenonroerendezaak, zoalseenhuis,eenwinkelofeenfabrieksgebouw.Ookkaneenhypotheekvoorkomenbijeenschipofopeen vliegtuig.

Bijhetafsluitenvaneenhypotheekleningkomtervanallesopjeaf.Jelaatjebijvoorbeeldadviserendooreen onafhankelijkfinancieeladviseur.Ookmoetjeeenkeuzemakenvooreenhypotheekvorm.

Degeldverstrekkerdoetonderzoeknaarjouwfinanciëlesituatie.Alsklantmoetjebijvoorbeelddocumenten (bewijzen)inleverenoverjeinkomenenjefinanciëleverplichtingen.Denkaaneenwerkgeversverklaring,de financiëleadministratievanjeonderneming,bankgegevensennogveelmeer.

Notariëleakte

Voorhetafsluitenvaneenhypotheekmoeteennotariële akteofweleenhypotheekaktewordenopgemaaktdoorde notaris.Hierinstaanallevoorwaardenopgenomen,zoalshet goedonderhoudenvanhetgebouwdoordeklant.De hypotheekgeverisbijvoorbeeldverplichthetgebouwte verzekerentegenbrand.Dehypotheekgever(deklant)ende hypotheekhouder(debank)ondertekenendezeakte.De ondertekendehypotheekaktewordtinhetopenbaarregister bijhetKadasteringeschreven.Vanafdatmomentkan iedereendaarnavragenofopdezeonroerendezaakeen hypotheekleningrust.

Opdracht14 Hypotheek

CONCEPT

Bedrijfspand.

Frankverteltaaneenvriend:‘IkhebeenhypotheekgenomenbijdeRabobank.’

a. LegtFrankditgoeduitaanzijnvriend?Leguitwaaromwelofjuistniet.

b. Onderzoekwelkehypotheekvormenerzijn.Jemaginternetgebruiken.

c. Noteertweevoorbeelden.Legookkortuitwathetverschilistussendezetweehypotheekvormen.

Opdracht15 Openbaarkadaster

Bekijkhetfilmpje.

a. LeginmaximaaldriezinnenuitwathetdoelisvanhetKadaster.

CONCEPT

b. WaaromishetbelangrijkdateenhypotheekakteinhetKadastergeregistreerdwordt?

3.6Pandrecht

Jekomthettegeninjehypotheekakte:pandrecht.Entochishetgeenrechtopjouwpand.Hetwoord‘pand’ verwijstnietnaareengebouw,maarnaarhetwerkwoord‘verpanden’.Alsjeietsverpandtaaniemand,danheeft diegenehetrechtomhetonderpandteverkopenalsjijnietmeeraanjeverplichtingenkuntvoldoen.Datgeeft zekerheid.Pandenhypotheekzijnbeidezekerheidsrechten.Pandrechtisonderanderemogelijkopeenroerende zaak,zoalseenauto,eengoudenhorlogeofeenschilderij.Datisdemeestbekendevormvanpandrecht.Maar pandrechtisookmogelijkopvorderingen.

Bijeenpandrechtzijnertweerelatiestussendeschuldenaarenschuldeiser:

• devorderingvandeschuldeiseropdeschuldenaar(debiteur)

• hetpandrecht

Deschuldenaargeeftderoerendezaakalszekerheidaandeschuldeiser.Deschuldenaarisdepandgever(ook welpandverlenergenoemd).Deschuldeiserisdepandhouder.

Erzijnverschillendesoortenpandrecht.

Vuistpandrechtopeenroerendezaak

Vuistpandrechtiseenvormvanpandrechtwaarbijhetverpandegoedindemachtvandepandhouder(de schuldeiser)wordtgebracht.Ditbetekentdatdeeigenaar(depandgever)hetbezitoverhetgoedverliestzolang deschuldnietisafgelost.

Erissprakevanvuistpandrechtwanneereengoedalszekerheidwordtgegevenvooreenlening,hetverpande goedwordtovergedragenaandepandhouderenereenrechtsgeldigepandovereenkomstis.

Voorbeeldenvuistpandrecht

• Eenjuweliergeefteendurekettinginonderpandbijeenpandhuisomeenleningtekrijgen.Alsdeleningniet wordtterugbetaald,maghetpandhuisdekettingverkopen.

• Eenondernemerverpandtzijnmachinesaaneenbankinruilvooreenbedrijfslening.Debankhoudtde machinesinbezittotdatdeschuldisafbetaald.

• Eenkunstverzamelaargeefteenschilderijinonderpandbijeengeldschieteralszekerheidvooreenlening.

Voorhetvestigenvaneenvuistpandrechtgeldendevolgendevoorwaarden:

• Ermoeteenrechtsgeldigeovereenkomstzijnwaarinafsprakenoverhetvuistpandrechtzijnvastgelegd.

• Ermoeteengeldigeonderliggendeschuldzijn.

• Hetmoetgaanomeenroerendgoed(onroerendgoed(zoalshuizenengrond)valtonderhypotheekrecht, nietonderpandrecht).

• Ermoetsprakezijnvanbezitsverschaffing.

• Hetverpandegoedmoetdaadwerkelijkindemachtvandepandhouderwordengebracht.

• Depandhouderheefteenverkooprechtbijwanbetaling.

• Alshetgoedterugkeertnaardeschuldenaar,vervalthetvuistpandrechttenzijereennieuweovereenkomst wordtgesloten.

CONCEPT

Bezitloospandrecht

Bezitloospandrechtkanbijeenroerendezaakeneenniet-registergoed.Hetpandblijftindemachtvande pandgever,bijvoorbeeldalseeninventarisvaneenbedrijfinpandgegevenwordtvooreenschuld.Indatgeval moetdepandgever,hetbedrijf,gewoonzijninventariskunnengebruiken.Hetpandrechtkomttotstanddoor:

• eenauthentiekeakte(viadenotaris)

• eenonderhandseakte(tussendepartijenzelf).

Verschiltussenvuistrechtpandenbezitloospandrecht

• vuistpandrecht

Hetverpandegoedwordtfysiekovergedragenaandeschuldeiser.

• bezitloospandrecht

Hetgoedblijftbijdeeigenaar,maardeschuldeiserkanhetopeisenalsdeschuldnietwordtvoldaan.

Stilpandrechtopeenvordering

Eenvorderingkaninpandwordengegevendooreen authentiekeofeengeregistreerdeonderhandseakteopte maken.Bijstilpandrechtwordtdaarvangeenmededeling gedaanaandeschuldenaar.Vandaardeterm‘stil’.Datis wenselijk,omdatbedrijvenlieverniethebbendathunklanten (dienogmoetenbetalenaanhetbedrijf)wetendathun schuldenverpandzijnaaneenander.Hetisslechtvoorde naamvanhetbedrijfenhetkanweleensklantenwegjagen.

Zolangdeschuldoptijdwordtbetaald,magdepandgever hetgoedblijvengebruiken.Alsdeschuldenaarnietbetaalt, kandepandhouderdeverpandegoederenopeisenenverkopen.Bijverpandevorderingenmagdepandhouder dedebiteurenrechtstreeksbenaderenombetalingteeisen.

Vuistpandrechtisnietstil

Eenvuistpandrechtkannietstilwordengevestigd:hetgoedmoetechtuitdemachtvande schuldenaarzijn.

Omvaneenstilpandrechttekunnensprekenmoetaandevolgendevoorwaardenwordenvoldaan:

• DeaktemoetwordengeregistreerdbijdeBelastingdienstofwordenvastgelegdineennotariëleakte.

• Hetmoetgaanomeenroerendgoedofeenvordering.

• Ermoeteengeldigeonderliggendeschuldzijn.

• Hetmoetzijnvastgelegdineenovereenkomsttussenpandgeverenpandhouder.

• Hetgoedblijftinbezitengebruikvandepandgever.

• Depandhouderkrijgtpasbijwanbetalingrechten.

Pandrecht.

Openbaarpandrecht

Eenopenbaarpandrechtiseenpandrechtwaarbijdeschuldenaar(debiteur)opdehoogteisdatzijnvordering isverpandaaneenderdepartij(depandhouder).Ditbetekentdatdeschuldenaarvanafdatmomentalleennog rechtsgeldigkanbetalenaandepandhouderennietmeeraandeoorspronkelijkeschuldeiser.

CONCEPT

Voorwaardenvaneenopenbaarpandrecht:

• Ermoeteengeldigevorderingzijn.

• Deverpandingmoetschriftelijkwordenvastgelegd,bijvoorbeeldviaeennotariëleofonderhandseakte.

• Deschuldenaar(debiteur)moetopdehoogtewordengesteld.

Eenvoorbeeldvaneenopenbaarpandrechtiseenbedrijfdatopenstaandefacturenvanklanten(vorderingen) heeft.Debankverstrekteenleningaanhetbedrijfenkrijgtalszekerheideenopenbaarpandrechtopdie vorderingen.Deklantenwordenhierovergeïnformeerdenmoetenhunbetalingenvanafdatmomentdirectaan debankdoeninplaatsvanaanhetbedrijf.

Verschiltussenstilenopenbaarpandrecht

• stilpandrecht

Schuldenaar(debiteur)isnietopdehoogteenblijftaandeoorspronkelijkeschuldeiserbetalen,tenzijer wanbetalingoptreedt.

• openbaarpandrecht

Schuldenaar(debiteur)iswelopdehoogteenmoetaandepandhouderbetalen.

Opdracht16 Pandrecht

a. Welkrechtgeefthetpandrechtaandebank?

TomheeftgeldgeleendvanGeert.GeertheefteenvorderingopTom.

b. Wieisdeschuldenaarenwieisdeschuldeiser?

AlszekerheidheeftSimoneenschilderijinpandgegevenaanFamke.

c. Wieisnupandhouder?Enwiedepandgever?

d. Leghetverschiluittusseneenauthentiekeeneenonderhandseakte.

Eenfabrikantvanwieldoppensluiteenovereenkomstmetdebank.Daarinstaatdatdebankeenfinanciering geeftendatdefabrikantinruildaarvooreenpandrechtopdemachinesgeeft.Openbareverpandingisgeenoptie. Alsdemachinesaandebankmoetenwordenafgegeven,kandefabrikantwelstoppenmetzijnbedrijf.

CONCEPT

e. Hoenoemjeditpandrecht?

f. Opwelkemanierkanditpandrechtgeregeldworden?

3.7Rechtenenplichtenbijverkoop

Bijeenovereenkomsthorenverplichtingen:jebelooftelkaariets.Bijeenkoopovereenkomsthebbendeverkoper endekoperverplichtingen.

Verplichtingenverkoper

• Deverkopermoeteencorrectefactuuraanbiedenmetdejuistebtwenfactuurgegevensvolgensdefiscale regels.

• eigendomsoverdracht

Deverkopermoethetproductofdedienst('hetgoed')leverenzoalsafgesproken.Eigendomsoverdrachtvindt plaatswanneereenverkopereengoedlevertaaneenkoper.Bijroerendezaken(zoalseenautoofmachine) gebeurtditmeestaldooroverhandiging.Bijonroerendezaken(zoalseenbedrijfspand)vindtde eigendomsoverdrachtplaatsdoorinschrijvingvandetransportakteinhetKadaster.

• conformiteitseis

Afleveringvanhetproductdatvoldoetaanwatisafgesproken.Ditbetekentdathetgoedgeenanderproduct isenooknietvaneenanderesoortis.Hetproductmagnietafwijkeninaantal,maatofgewichtvanwatde koperredelijkerwijskonverwachten.

• vrijwaringsplicht

Alsjeeengoedverkoopt,benjeverplichtdekopertevrijwarenvanverborgenenjuridischegebreken.Dit betekentdathetproductgeenonverwachteproblemenmaghebbenendatergeenjuridischeproblemen voordekoperaanverbondenmogenzijn.Bijvoorbeeld:eenmachinemoetgoedfunctionerenenalseen verkochteautogestolenblijkttezijn,moetdeverkoperdekoperbeschermentegenaansprakenvandeechte eigenaar.

Verplichtingenkoper

• betalen(volgensdeovereengekomenbetaalvoorwaarden,zoalsbinnendeafgesprokentermijn,inde afgesprokenvaluta,opdeafgesprokenrekening)

• meewerkenaandelevering(bijvoorbeeldeencorrectafleveradres)

• afnamevandeproducten(nietweigerenzonderopgaafvanreden)

• onderzoeksplicht(controlerenofhetproductvoldoetengebrekentijdigmelden).

Rechtenverkoper

• rechtopbetalingvandeverkoopprijs

• rechtvanreclame

Ditisdemogelijkheidvoordeverkoperombijwanbetalingheteigendomvanhetproductterugtekrijgen.De verkoperkanhetproductterugeisenmeteenschriftelijkeverklaringdieisgerichtaandekoper.De koopovereenkomstwordtdanvanrechtswegeontbondenendeverkoperkanalseigenaarhetgoedvorderen.

• rechtopschadevergoedingbijwanprestatievandekoper

• rechtvanretentie

Alsjedegoederennognietgeleverdhebt,kunjebijklantendienietbetalenookgebruikmakenvanhet retentierecht.Hetrechtopretentiewilzeggendatjedeleveringvaneenproductmaguitstellentothet openstaandebedragbetaaldis.Retentierechtnoemjeookwelrechtvanterughouding.Dezeregelszijnook opgenomenindevervoersvoorwaarden(AVC)enzestaaninhetBurgerlijkWetboek.

CONCEPT

Rechtenkoper

• rechtopleveringvanhetproductofdedienst

• rechtopeendeugdelijkproduct,inverhoudingtotdekoopprijs (conformiteitseis)

• rechtopinformatie:alsklantmoetjekunnenwetenwatje koopt

• rechtopveiligheid:goederenmogennietgevaarlijkzijnvoor degezondheidenhetmilieu

• rechtopinspraak:deklantheefthetrechtklachtentelaten horen,ookviabelangenorganisaties

• rechtopontbinding:bijernstigetekortkomingen.Ditvergtwel afstemmingendesnoodsjuridischeinmenging

Als koper en verkoper heb je rechten en plichten.

• rechtopbedenktijd:bijonlineoftelefonischeaankopenheefteenconsumentmeestaleenwettelijkebedenktijd van14dagen.Uitzonderingenzijnbijvoorbeeldmaatwerkproducten,bederfelijkegoederen,software,diensten diealzijnuitgevoerd,ticketsvoorconcertenenvervoerenkrantenenmagazines.

Opdracht17 Rechten

enplichten

a. Wathoortbijdeconformiteitseiswaardeverkoperzichaanmoethouden?

Jemoetzorgendatdeafleveringvanhetproductvolgensafspraakis.

Jemagietsnietaanmeerderemensenverkopen,erismaaréénkoper.

EenaannemerverbouwteenpandinRotterdaminopdrachtvaneenbelegger.Deaannemergaataandeslag, maarkrijgtzijnfacturennaeenpaarmaandennietbetaald.Debeleggerheeftallerleiredenen,maardeaannemer wijstophunovereenkomst.Hijlaatdebeleggerschriftelijkwetendatwanneerhijnietbinnentiendagenzijngeld krijgt,hijzijnwerkzaamhedenstopt.

b. Vanwelkrechtmaaktdeaannemerhiergebruik?

3.8Leasing,rentingenfactoring

Eenapartevormvanhuur(koop)isleasing.Hierbijstelteenleasemaatschappijbedrijfsmiddelenterbeschikking tegeneenvastgesteldeprijsenvooreenvastgesteldeperiode.Hetbekendstevoorbeeldisdeleaseauto,maar tegenwoordigkunjeookbijvoorbeeldkassasystemen,computerseninventarisleasen.

Deverhuurderisdeleasemaatschappij.Dezeblijfteigenaarvanhetproduct.Inhetleasecontractvindjenaast deleaseprijsendeleasetermijnookeenkoopoptie.Dezeoptiebiedtdelessee(leasenemer)demogelijkheidhet productaanheteindvandeleasetermijntekopentegeneeninhetcontractvastgesteldeprijs,deresiduwaarde. Hetiseenoptie,dusgeenverplichting.Dehuurderhoefthetproductdusniettekopennaafloopvande leasetermijn,maardatkanwel.

Somsgebeurtfinancieringbuitendebalansom.Eenbalansheefteencredit-eneendebetzijde.Aandedebetzijde plaatsjedebezittingen,aandecreditzijdedeschulden.

Bedrijfwagens leasen.

Financialleasing

Financialleasingiseenleasevormdielijktopkoopopafbetaling.Hetbedrijfdatleast,wordteconomischgezien deeigenaarvanhetobjectendraagtderisico’senkosten,zoalsonderhoudenverzekering.Deleasemaatschappij blijftweljuridischeigenaar.

Alsjeeenautofinancieelleast,isereigenlijkalleensprakevaneenfinanciering.Jeleenthetgelddatnodigisom metdeautotekunnenrijden.Bijdezevormkandelesseeeigenaarvanhetvoertuigwordenaanheteindvande leaseperiode.Deleasekomtopdebalansvandehuurdertestaanalseenschuldenalseenactiva.

Kenmerkenfinancialleasing

• Hetobjectwordtgezienalseconomischeigendomvandehuurder.

• Dehuurderbetaalteenvasteleaseprijspermaand.

• Onderhoud,verzekeringenbelastingenzijnvoorrekeningvandehuurder.

• Deleaseperiodelooptvaakgelijkaandelevensduurvanhetobject.

• Deleasekomtopdebalansvandehuurdertestaanalseenschuldenalseenactiva.

• Aanheteindevandelooptijdheeftdehuurdermeestaldeoptieomhetobjecttegeneenrestwaardeoverte nemen.

Operationalleasing

Operationalleasingiseenleasevormwaarbijeenbedrijf(delessee)eenvoertuig,machineofanderbedrijfsmiddel huurtvaneenleasemaatschappij(delessor).Deleasemaatschappijblijfteigenaarvanhetobjectenzorgtvaak ookvooronderhoud,verzekeringenafschrijving.

Kenmerkenoperationalleasing

• Hetobjectblijfteigendomvandeleasemaatschappij.

• Demaandelijkseleaseprijsomvatmeestalkostenzoalsonderhoud,verzekeringenwegenbelasting.

• Deleaseperiodeisvaakkorterdandeeconomischelevensduurvanhetobject.

CONCEPT

• Nadeleaseperiodekanhetobjectwordeningeleverdof(soms)wordenovergenomen.

• Deleasekomtnietopdebalansvandehuurdertestaan.Ditnoemjeoff-balancefinanciering.Ditheeftfiscale impact,omdatdeBelastingdiensthetzonietalseigendomziet.

Renting

Rentingiseenvormvanhuurwaarbijeenbedrijfofparticuliereenvoertuig,machineofanderbedrijfsmiddel gebruiktzonderdeintentieomeigenaarteworden.Hetlijktopoperationallease,maarwordtvaakaangeboden doorbankenoffinanciëleinstellingeninplaatsvanleasemaatschappijen.Voorafwordenzakenalsdelooptijd, aantalkilometersofandereverbruikseenhedenenprijsovereengekomen.

CONCEPT

Deleasemaatschappijblijftdejuridischeneconomischeigenaar.Dewagenkomtdusnietopdebalansvanjouw ondernemingtestaan(off-balance)enerisgeenverhogingvandeschuldgraad.Opheteindevanhetcontract kunjeeenaankoopoptieafsprekenopbasisvanderestwaarde.

Eenvoorbeeldvanrentingiseenbedrijfdateenkopieermachineinrentingneemt.Deverhuurderblijfteigenaar, zorgtvooronderhoudenvervangthettoestelalshetverouderdis.Nadelooptijdleverthetbedrijfdemachine terugofsluiteennieuwcontractaf.

Kenmerkenvanrenting

• Hetgehuurdegoedblijfteigendomvandeverhuurder.

• Dehuurderbetaalteenvastehuurprijspermaand.

• Onderhoud,verzekeringenbelastingenzijnmeestalinbegrepen.

• Dehuurderheeftgéénverplichtingomhetgoedtekopennaafloopvanhetcontract.

• Hetgoedkomtnietopdebalansvandehuurdertestaan(off-balancefinanciering).

Fiscalevoordelenoff-balancefinanciering

Bijoff-balancefinancieringwordenbepaaldeactiva(zoalsleaseauto’s,machinesofapparatuur)nietopdebalans vanhetbedrijfopgenomen.Off-balancefinancieringbiedtdaarmeefiscalevoordelen,zoalslagerebelastingdruk, beterebalansratio’senmeerfinanciëleflexibiliteit.Ditisvooralgunstigvoorbedrijvendiehunliquiditeitwillen behoudeneninvesteringenwillenspreiden.

Factoring

Factoringiseenvormvanfinancieringwaarbijeen bedrijfzijnopenstaandefacturen(teontvangen betalingen:debiteuren)verkooptaaneen factoringmaatschappij.Defactoringmaatschappijzorgt ervoor,inruilvooreenafgesprokenvergoeding,dathet bedrijfdirecthetgeldontvangt,ongeachtde betalingstermijnenvanjeopdrachtgevers.Ditgeeft ondernemersmeerzekerheidenmeerruimteomzich terichtenopandereaspectenvanhetondernemen.

Leasecontract sluiten.

Factoring

Eenvoorbeeldvanfactoringiseentransportbedrijfdatvooreenklanteenfactuurheeftvan€10.000meteen betalingstermijnvan60dagen.Defactoringmaatschappijbetaaltdirecteenovereengekomenpercentage (bijvoorbeeld90%=€9.000)uit.Zodradeklantdefactoringmaatschappijbetaalt,wordtderesterende10%(€ 500)minusdefactoringskostenuitgekeerd.Steldatdefactoringkosten3%zijn,danhoudthetbedrijfuiteindelijk €9.700over.

Factoringiseenhandigemanieromsnelwerkkapitaalvrijtemaken,vooralvoorbedrijvenmetlange betaaltermijnen.Hetzorgtvoordirecteliquiditeit,maarheeftkostenenafhankelijkheidalsnadeel.

KenmerkenFactoring

• geschiktvoorbedrijvenmetzakelijkeklanten(b2b)

• snellecashflowverbetering

• uitbestedenvandebiteurenbeheer

• beschermingtegenwanbetaling

• eenpercentagevandefactuurwaardeisdevergoedingvoordefactoringdienst.

Opdracht18 Leasingenrenting

a. Watishetverschiltussenleasenenhuren?

b. Noteerbijelkeleasevormdebelangrijkstekenmerkeninbulletpoints.

Financialleasing

Operationalleasing

Renting

CONCEPT

c. Watkaneennadeelzijnbijfinanciallease?

Bekijkhetfilmpje.

d. Watiseenredenommateriaalvoorjebedrijfteleaseninplaatsvantekopen?

e. Watishetvoordeelvandezevormvanleasevoorjebedrijf?

f. Wieisbijrentingdeeigenaarvaneenbedrijfofbedrijfswagen?

g. Wathoudtoff-balancein?Legkortuit.

Opdracht19 Factoring

Welkgrootvoordeelgeeftfactoringjoualsondernemer?

3.9Bijzonderewetten

CONCEPT

Merkrecht

Dooreenmerkkaneenbedrijfzijnproductenendienstenonderscheidenvandeconcurrent.Hierdoorkande consumentbeterekeuzesmaken.Ookgebruikjealsondernemerjemerkomreclametemaken.Ditrechtgaat overallewetten,regelseneisendiegaanovereenmerk.Eenmerknaammagjealleenmettoestemmingvande eigenaarvanhetmerkgebruiken.Eenmerkrechtiseenabsoluutvermogensrecht.Hetmerkenrechtzorgtervoor datjejouwmerkkuntbeschermen.Eenmerkkanalleenwordenverkregenviaeendepot.

Ditdepotwordtdoordemerkeninstantiebeschreven inhetmerkenregister.Alsjouwmerknietinhet merkenregisterisopgenomen,danbestaatjouw merkenrechtniet.Erzijndriemanierenomrechtente krijgen:nationaal(Benelux),internationaalenvoorde EuropeseUnie.Eenéchtnationaalmerkenrechtkennen weinNederlandniet,omdatwevallenonderhet Beneluxmerkenrecht.KrijgjeinNederlandeenmerk, dangeldtdatvoorBelgiëenLuxemburg.Erzijnkosten verbondenaanhetvastleggenvaneenmerknaam.

Mededingingswet

Dezemededingingswetisingevoerddoordeoverheid.DeNederlandsemededingingsautoriteit(NMa),een organisatiediehoortbijhetministerievanEconomischeZaken,houdtindegatenofsprakeisvanoneerlijke concurrentie.Kartelswordenbijvoorbeeldindegatengehouden.Eenkarteliseenovereenkomsttussentweeof meerbedrijvenomdeonderlingeconcurrentieteverminderen,bijvoorbeelddoorafsprakentemakenoverde prijsvaneenproductofoverdeverdelingvanklanten.KartelszijninNederlandverboden,omdatdaarmeede natuurlijkeconcurrentieverdwijnt.

Eenandervoorbeeldiseenbedrijfdateenanderbedrijfoverneemtoffuseert.Hetrisicobestaatdaterdaneen economischemachtspositieontstaat.Ditkaneengoedemarktwerkingindewegstaan.OokdathoudtdeNMa indegaten.

Misleidendereclame

Overalomonsheenziejereclame.Doorreclamewetenconsumentenwelkeproductenendienstenertekoop zijn.Reclamezorgterookvoordaterconcurrentieontstaatopdemarkt.Zowelbedrijvenalsconsumentenhebben belangbijeerlijkereclame.Consumentenwillennietmisleidwordenenbedrijvenwillennietdatconsumenten ietskopenbijdeconcurrentdoormisleidendereclame(bijvoorbeeldeenfabrikantdiezegtdatzijnautodemeest duurzameis,terwijldatnietzois).Misleidendereclameisdanookverboden.Erzijnregelsdiedebelangenvan deconsumentenvanbedrijvenbeschermen.

Acquisitiefraude

Acquisitiefraudeiseenvormvanzakelijkeoplichting,waarbijbedrijvenofzelfstandigenwordenmisleidomgeld tebetalenvoorongevraagdeofmisleidendediensten,zoalsadvertenties,abonnementenofvermeldingenin bedrijfsregisters.Veelvoorkomendemethodeszijn:

Merkenrecht.

• misleidendefacturen

Eenondernemerontvangteenfactuurdielijktopeengewonerekening,maarinwerkelijkheideenaanbieding ofmisleidendcontractis.Betaaltdeondernemer?Danzithijvaakvastaaneenongewildabonnement.

• telefonischeoplichting(nepadvertenties)

Fraudeursdoenzichvooralsmedewerkersvanbijvoorbeeldeenbedrijvengidsofadvertentieplatform.Ze latendeondernemermondelingakkoordgeven,watlaterwordtgebruiktals‘bewijs’vaneencontract.

• spookfacturenendomeinnaamfraude

Eenondernemerkrijgteenfactuurvoordeverlengingvaneendomeinnaamofvermeldingineengids,terwijl hijnooiteencontractheeftafgeslotenmetdiepartij.

• valsewinactiesofprijzen

Jekrijgteenberichtdatjeeenprijsofkortinghebtgewonnen,maarmoeteerstbetalenofjegegevens achterlaten.

Voorbeeld'Nationalebedrijvengids'

Eenzzp’erontvangteenfactuurvan€295vooreenvermeldingineen'nationalebedrijvengids'.Defactuurlijkt echt,maarindekleinelettersstaatdatditeenofferteisengeenverplichtebetaling.Alsdezzp’erbetaalt,zithij vastaaneenjaarabonnement.

CONCEPT

Acuisitiefraudeherkennenenvoorkomen

Letopdevolgendesignalen:

• Eenfactuurvooreendienstdiejenooithebtbesteld.

• Kleinelettersofvagevoorwaardenopeenofferteofcontract.

• Telefonischedrukom'sneltebeslissen'of'ja'tezeggen.

• Onbekendeafzenderzonderduidelijkebedrijfsgegevens.

• Dubieuzee-mailsofbrievenmetfoutieveinformatie.

Voorkomenenhandelenbijfraude:

• Betaalnietdirectencontroleerdeafzender.

• Leesdekleinelettertjesenletoptermenals'offerte'inplaatsvan'factuur'.

• Vraagdoor,zorgvoorzekerheid.

• Bijtwijfel:neemcontactopmetdeKamerVanKoophandelofFraudehelpdesk.

• Tekennietsendoetelefonischgeenmondelingetoezegging.

• MeldfraudebijdepolitieofFraudehelpdesk.

Buma/StemraenSena

Buma/Stemraisdeorganisatievanenvooralleliedjesschrijvers(tekstenmuziek)enuitgeversvanNederland.

Wanneerjemuziekcomponeertoftekstenschrijft,hebjerechtopeenvergoedingalsjouwwerkgebruiktwordt. Buma/Stemraincasseertdievergoedingenvoordetekstschrijversenuitgeversdiebijhenzijnaangesloten.Buma doetdatvoorhetopenbaarmakenvanmuziek,zoalsbijairplayenoptredens,Stemravoordevastleggingop (geluids)apparatuurenbijvoorbeeldcd’senvinyl.

Buma/Stemrageeftlicentiesaanpartijendiegebruikmaken vanmuziek.Datzijnbijvoorbeeldradio-entv-stations, concertorganisatoren,horecagelegenheden,winkelsennog veelmeer.Dooreenlicentiegevenzijtoestemmingvoorhet gebruikvanmuziekenincasserenzijeenvergoeding.De tarievenwordeninoverlegmetmarktpartijenvastgesteld.Na aftrekvandekostenmakenzijdevergoedingoveraande rechthebbenden.

Senaiseenorganisatiediederechtenregeltvanmuzikanten enproducenten.Zekrijgeneenvergoedingalshunmuziekin hetopenbaargedraaidwordt.Dievergoedingkrijgenzedankzijdemuzieklicentiesdiebedrijvenafsluitenbij Sena.

StichtingReprorecht

Rechten op muziek.

CONCEPT

Dezeorganisatieincasseertvergoedingenvoorhetgebruikmakenvaninformatieuitonderandereboeken, tijdschriftenenkranten.Daarnaverdeeltzijdevergoedingenonderdemakersvandepublicaties.Hetgaatover auteursrechten.DeStichtingReprorechtintvergoedingenbijbijvoorbeeldoverheidsinstellingen,bibliotheken, scholenenbedrijvenvoorbijvoorbeeldfotokopieënendigitaalgebruikzoalse-mailen,scannenenprinten.

AVG

DeAlgemeneverordeninggegevensbescherming(AVG)geeft regelsvoordebeschermingvandeprivacyvanburgers,zodat jouwpersoonlijkegegevensnietvooroneigenlijkedoelen wordengebruikt.Persoonsgegevenskomeninveelbestanden voor.Jijbentbijvoorbeeldtevindenindecomputervande gemeente,deBelastingdienst,jouwhuisarts,de sportverenigingenjewerkgever.Alsfiliaalmanagerof ondernemerwerkjemeteenklantenbestandwaarinnamen, adresgegevens,e-mailadressenentelefoonnummersstaan. DeprivacyregelsgeldenindeheleEuropeseUnie(EU).DeAVG is(daarom)ookwelbekendonderdeEngelsenaam:General DataProtectionRegulation(GDPR).

Verklaringomtrenthetgedrag

EenVerklaringomtrenthetgedrag(VOG)iseenbewijs(eenpapierendocument)vangoedgedrag.Voorveel banenhebbenwerknemerseenVOGnodig.Eenwerkgevervraagtdaardanom.Hetgeefthemextrazekerheid envertrouwen.IneenenkelgevalhebjeeenVOGvoorjebedrijfnodig.AlsbestuurderkunjeeenVOGvoorje ondernemingaanvragen.Bijvoorbeeldalsjegaatwerkenmetvertrouwelijkegegevensofmetkinderen.EenVOG iseenverklaringwaaruitblijktdatjegedraggeenbezwaarisvooreennieuwebaan,visum,emigratieof werkvergunning.MeteenVOGtoonjejebetrouwbaarheidaan,éénvandeeisenomeentransportbedrijftestarten.

Opdracht20 Merkrecht

Bekijkhetfilmpje.

a. Wanneermagjejouwmerklatenregistreren?

Data privacy.

b. Watkaneenredenzijndatjouwmerkgeweigerdwordtvoorregistratie?

c. Eenmerkrechtis... eenabsoluutrecht eenrelatiefrecht

CONCEPT

d. WaarondervalthetmerkrechtinNederland?

e. Watishetdoelvaneenmerkrecht?

f. VoorwelkedoelgroepisBuma/Stemrabedoeld?

g. WatishetverschiltussenwatBuma/StemraenwatSenadoet?

h. WelkerechtenbeschermtStichtingReprorecht?

Opdracht21 Mededingingswet

a. Legmeteenvoorbeelduitwateenkartelis.

b. WaaromzijnkartelsinNederlandverboden?

Opdracht22 Misleidendereclame

Misleidendereclame

Shellhadreclame-uitingenstaanopdeachterkantvaneentankwagen.Hetgingovertankendeklantendieéén centperliterextrabetalenomdeCO2-uitstootteverminderen.Deleus‘IkbenCO2-neutraalopweg’werddoor eenklageralsmisleidendgezien,omdatShellalsbedrijfjuistveelCO2 uitstoot.

a. Zoekopinterneteenvoorbeeldvanmisleidendereclameennoteerdeze.

b. Noteerineenpaarzinnen,pervoorbeeld,waaromdezereclamemisleidendis.

Opdracht23 Acquisitiefraude

a. Hebjezelfweleenstemakengehadmetfraude?DenkbijvoorbeeldaanWhatsApp-fraude.Zoja,watgebeurde ertoen?

Bekijkhetfilmpje.

b. Noteertweevoorbeeldenvanacquisitiefraude.

c. HoekandeFraudehelpdeskjoualsondernemerhelpen?

Opdracht24 Privacy

a. Hebjezelfweleensmetschendingvanjeprivacytemakengehad?Zoja,opwelkemanier?

b. WatiseenanderenaamvoorAVG?

Opdracht25 VOG

Leeshetartikel.

a. WaaromvragensommigewerkgeversomeenVOG?

b. WiebeoordeeltdeVOG-aanvraag?

3.10Faillissementsrecht

Erzijnondernemersbijwiedezakenfinancieelgoedgaan,maarbijwiehetopanderevlakkenmindergoedgaat. Ditkanbijvoorbeeldomprivéredenenzijn.Maardegrootstegroepdiestopt,zijnondernemersdiedoorallerlei mogelijkeredeneninernstigefinanciëleproblemenkomen.Dekostenkunnenenormgestegenzijnennietgoed ensnelgenoegwordendoorbelast,denkbijvoorbeeldaanenergiekostenenkostenvangrondstoffen.Ookkunnen erproductieproblemenzijn,groteclaimsliggen,kanergroteconcurrentiezijnontstaanofishetproductofde dienstmindergewild.Hoedanook:klantenleverenminderopenleverancierskunnennietmeerbetaaldworden. OndernemerskunnenindezesituatiebijvoorbeeldookproblemenkrijgenmetdeBelastingdienst.

Surseancevanbetaling

Alsjebedrijftijdelijkinbetalingsmoeilijkhedenverkeert,kunjesurseancevanbetalingaanvragen.Viaeen advocaatkunjeeenverzoekindienenbijderechtbankvooruitstelvanbetaling.Alsderechtbankditverzoek goedkeurt,wordteenbewindvoerdertoegewezen.Hijgaatjouhelpenjebedrijfszakenopordetekrijgen, bijvoorbeeldmetadviesenhulpbijdeonderhandelingmetschuldeisers.Ookbeheertdebewindvoerderjouw vermogen.Jemoetdantoestemmingvragenaandezepersoonalsjebedrijfsuitgavenwiltdoen.Derechtergeeft surseancevanbetalingvoormaximaalanderhalfjaar,maarkandezetermijnwelenkelekerenverlengen.

Zelfstandigenkunnenin(tijdelijke)financiëleproblemen komen.SomskunnenzedaneenberoepdoenophetBesluit bijstandsverleningzelfstandigen(Bbz).Ditiseenregeling waarmeeondernemerstijdelijkefinanciëleondersteuning kunnenkrijgenalszeinfinanciëleproblemenzitten.Ditkan gaanomeenbijstandsuitkeringvoorhetlevensonderhoud ofeenleningomhetbedrijfteredden.Jebedrijfmoetdan wellevensvatbaarzijn.Datbetekentdatjebedrijfvoldoende inkomenheeftomtekunnenvoortbestaan.Ookmoetje1.225 uurperjaarwerkzaamzijninhetbedrijf.Datisgemiddeld 23,5uurperweek.

Schuldsanering

CONCEPT

Ondernemer in financiële problemen.

Bijernstigefinanciëleproblemenkunje,inhetgevalvaneeneenmanszaakofvof,alsondernemereenverzoek totschuldsaneringindienen.JedoetdaneenberoepopdeWetschuldsaneringnatuurlijkepersonen(Wsnp).Als derechterhiermeeakkoordgaat,krijgjedriejaardetijdomjeschuldenteregelen.Derechterwijsteen bewindvoerderofcuratoraandiejouhierbijbegeleidt.Eencuratoriseendoorderechtbankbenoemdepersoon (meestaleenadvocaat)diedefaillieteondernemingbeheertenafwikkelt.Decuratorheeftdetaakomde bezittingenvandefaillietepartijtebeheren,schuldentevereffenenenschuldeiserszoveelmogelijktebetalen. Mogelijkmoetjebezittingenverkopenenmoetjeopzoeknaareenbaan.Alsjejeaanalleafsprakenhoudt,kun jenadriejaarmeteenschoneleibeginnen.Jekomtnietzomaarinaanmerkingvoorschuldsanering.Jemoet bijvoorbeeld:

• metjeschuldeisersoverlegdhebbenovereenoplossing

• aantonendatdeschuldennietzijnontstaandooreenmisdrijf,zoalsfraude

• aantonendatjedelaatstetienjaargeengebruikgemaakthebtvandeWsnp.

WetHomologatieOnderhandsAkkoord(WHOA)

DeWHOA(WetHomologatieOnderhandsAkkoord)iseenNederlandsewetdieop1januari2021inwerkingis getreden.Dewetmaakthetmogelijkvoorondernemingendieinfinanciëleproblemenzitten,omeen schuldenakkoordtesluitenmetschuldeisersenaandeelhouders.

Dewetdwingtschuldeisersmeetewerkenaaneenakkoordengeeftondernemersdekansomdoortegaanmet hunbedrijfofgecontroleerdtestoppen.DeWHOAbiedtbedrijveninfinanciëleproblemendusdemogelijkheid omeendwangakkoordtesluitenmetschuldeisers,zonderfailliettegaan.Hierdoorkrijgenlevensvatbarebedrijven eeneerlijkekansopeendoorstartofeengecontroleerdeafwikkeling.

HoewerktdeWHOA?

1. voorstelmaken

Deondernemerstelteenakkoordopwaarinhijschuldeisersenaandeelhouderseenvoorsteldoetom schulden(deels)tebetalen,uittestellenofomtezetteninaandelen.

2. akkoordaanbieden

Hetvoorstelwordtaandeschuldeisersenaandeelhoudersvoorgelegd.Zijmogenstemmenoverde voorgestelderegeling.

3. stemprocedure

Minimaaltweederdevandeschuldeisersineenbepaaldegroepmoetinstemmenmethetakkoord. Verschillendegroepenschuldeiserskunnenverschillenderegelingenkrijgen(bijvoorbeeldbanken,leveranciers enpersoneel).

4. homologatie(goedkeuringdoorderechter)

Derechtbankkanhetakkoordbindendverklarenvooralleschuldeisers,zelfsvoordeschuldeisersdietegen hebbengestemd.

5. uitvoeringvanhetakkoord

Deschuldenwordenvolgensdegoedgekeurderegelingafgewikkeld,enhetbedrijfkandoorgaanof gecontroleerdstoppen.

VoorbeeldWHOA

Eenhorecabedrijfheeftdoordecoronacrisiseenschuldvan€500.000bijleveranciersendebank.Hetbedrijfis noglevensvatbaar,maarkandeschuldnietvolledigbetalen.

HetbedrijfsteltviadeWHOAeenakkoordvoor:

• Leverancierskrijgen50%vanhunvorderingterugbetaald.

• Debankzeteendeelvandeschuldominaandelen.

• Tweederdevandeschuldeisersstemtinenderechterkeurthetakkoordgoed.

• Deondernemervoorkomteenfaillissementenkanverdermeteengezondefinanciëlebasis.

Faillissement

Alsjealsondernemerindelogistiekbedrijfsschuldennietkuntafbetalenenerisgeenandereoplossing,dan ontkomtjebedrijfnietaaneenfaillissement.Eenfaillissementiseengerechtelijkbeslagophethelevermogen voordeschuldeisers.Jemagdanalsondernemernietmeeroverjouwgeldengoederenbeschikken.Een faillissementkanwordenaangevraagddoordevolgendepartijen:

• deschuldenaarzelf(eigenaangifte)

• eenschuldeiser

• hetOpenbaarMinisterie(OM).

CONCEPT

Eenfaillissementverlooptinstappen:

• conservatoirefase

Desituatiewordtgoedonderzochtenhetvermogenwordtveiliggesteld.Derechterkaniemandfaillietverklaren alshijminimaaltweeschuldenenschuldeisersheeft.Decurator,vaakeenadvocaat,wikkelthetfaillissement af.Derechter-commissariscontroleertdecurator.Hebjeeeneenmanszaakofeensamenwerkingindevorm vaneenmaatschap,vofofcv,danbenjeookmetjeprivévermogenaansprakelijk.Bijeenbvhebjedatrisico niet,tenzijjebeslissingenhebtgenomendienietgoedzijnvoorhetbedrijf.Ermoetsprakezijnvanwanbeleid. Jekuntjeschuldeiserseenakkoord(eenregeling)aanbieden.Danbetaaljeeenpercentagevandevorderingen. Inruildaarvoorwordjevrijgesprokenvanderestantschuld.Alsdeschuldeisershetakkoordaannemen,moet derechtbankditnoggoedkeuren.Alsdatgebeurt,noemenwedathomologatie.Daneindigthetfaillissement enbenjealsfaillietschuldenvrij.Alstweederdevandeschuldeisersheteensismethetvoorstelvooreen akkoord,wordthetautomatischaangenomen.Ookdemensendietegenstemden,zijndangebondenaandat akkoord.Omdezeredennoemjeditookweleendwangakkoord. • executorialefase

Deexecutorialefaseisdelaatstefaseineengerechtelijkeincassoprocedure,waarineendeurwaarder daadwerkelijkbeslagmagleggenopbezittingenofinkomstenvaneenschuldenaaromeenschuldteinnen. Ditgebeurtnadateenschuldeisereenexecutorialetitel(zoalseenvonnisvanderechter)heeftverkregen.De curatorkandandegoedereninhetopenbaarverkopenendeopbrengstverdelenonderdeschuldeisers.

Alsjebedrijffaillietgaatenjehebtwerknemers,danvragenzijzelfeenuitkeringaanbijhetUWV.ZodrahetUWV deaanvragengoedkeurtnemenzijdeloonbetalingvanjeover.Alsjejewerknemerstijdelijknietkuntbetalen, hebbenwerknemersgeenrechtopeenuitkering.

Schuldenschuldeisers

Alleschuldeisers(crediteuren)zijnvolgensdewetgelijkaanelkaar.Tochzijnerschuldeisersdievoorranghebben opandereschuldeisers.Datkomtdoordatermeerderesoortenschuldenineenfaillissementzijn.Daardoorzijn erookverschillendesoortenschuldeisers.Hetsoortschuldeiserbepaaltderangordeinhetfaillissement.

Wezettendeschuldeisersopvolgorde,vanbovennaarbeneden:

• separatisten(schuldeisersmetzekerheden)

Bijvoorbeeldbankenmeteenhypotheekrechtofpandrecht.Separatistenmogenhunonderpandbuitenhet faillissementomverkopenenkrijgenalseerstehungeldterug.

• boedelschuldeisers

Hetgaatomschuldendieontstaanzijntijdenshetfaillissement.Bijvoorbeeldhetsalarisvandecurator, taxatiekostenvandeboedelenadvertentiekosten.Dezekostenwordenalseerstebetaald.

• preferentecrediteuren

Dezekomennadeboedelschuldenaandebeurt.DeBelastingdienstiseenpreferentecrediteur.Hetzelfde geldtvoorwerknemersdiehunloonnognietontvangenhebben.DeBelastingdienstheeftweervoorrangop dewerknemers.

• concurrentecrediteuren

Ditzijnbijvoorbeeldleveranciers.Zijmoetenhunvorderingindienenvoorcontrole.Decuratorbekijktofde ingediendevorderingklopt.Alsernoggeldoverblijftnadatdeboedelschuldeisersenpreferentecrediteuren zijnbetaald,ontvangendeconcurrentecrediteuren(eendeelvan)hunvordering.

• postconcurrentecrediteuren

Ditzijnbijvoorbeeldcrediteurenvaneenbv.Zijzijnalslaatsteaandebeurt.

Nabeëindigingvanhetfaillissementbenjenietvanzelfsprekendschuldenvrij.Alleenwanneerhetfaillissement isbeëindigdnadegoedkeuringvaneenakkoorddoorderechtbank,benjevanjeschuldenaf(homologatie).In alleanderegevallenkunnendeschuldeisersnogtotinlengtevanjarenhunvorderingenofgedeeltelijkevorderingen opjouverhalen.

CONCEPT

Omtevoorkomendatprivépersonenachtervolgdwordendoorhunschulden,kunnenzeeenberoepdoenopde Wsnp:Wetschuldsaneringnatuurlijkepersonen.Willigtderechtbankditverzoekin,dankandepersoonnadrie jaarschuldenvrijdoorhetleven.

CBS-enquête

HetCentraalBureauvoordeStatistiek(CBS)verzamelt enpubliceertjaarlijksgroteaantallenstatistieken:over bevolkingsgroeienwerkloosheid,maarookoverhet bedrijfsleven.HetkanzijndathetCBSdaarvoor informatievraagtoverjouwonderneming.Jekrijgtals ondernemerbijvoorbeeldvragenoverwinst-en omzetcijfers,aantalleveranciersenprojectenen hoeveelerisingekocht.Alsvervoerdermoetje bijvoorbeeldookvervoersgegevensverstrekken.Inde meestegevallenbenjeverplichtomdevragenlijstinte vullen.

Opdracht26 Faillissementindepraktijk

a. Zoekopinterneteenvoorbeeldvaneenlogistiekbedrijfdatfaillietisgegaan.Noteerdit.

b. Omwatvoorsoortbedrijfgaathet?

c. Watwasderedenvanditfaillissement?

Opdracht27 Surseancevanbetaling

a. Legkortuitwatsurseancevanbetalinginhoudt.

b. Stel,jebentzzp’er.AanwelkevoorwaardenmoetjevoldoenomeenberoeptekunnendoenophetBesluit bijstandverleningzelfstandigen?

c. Watbetekenthetalshetfaillissementindeexecutorialefasekomt?

Opdracht28 Schuldsanering

Bekijkhetfilmpje.

a. Wanneerkomjeinaanmerkingvoorschuldsanering?

b. Waarvooriseenbewindvoerderofcurator?

Opdracht29 CBS-enquête

WatvoorsoortvragenkunjealsondernemerkrijgenbijdeCBS-enquête?

Soms kunnen ondernemers hun schulden niet betalen.

3.11Samenvatting

Deverzamelingvanregelsenwettendiedoordeoverheidzijngemaaktenwordengehandhaafdnoemenwehet recht.Hetrechtbepaalthoemensenenbedrijvenzichmoetengedragenenzorgenvoororde,eerlijkheiden zekerheidindesamenleving.Bijhetovertredenvaneenrechtsregelbeslistderechterwatergebeurt.

Erzijnverschillendesoortenrecht,zoalsprivaatrecht.Onderprivaatrechtvallenbijvoorbeeldhetvermogensrecht (goederenrechtenverbintenissenrecht)enhetrechtspersonenrecht.Erzijnabsoluterechten,zoalshet eigendomsrecht,pandrechtenhypotheekrecht:niemandmagzomaaraanjouwspullenkomen.Ookzijner relatieverechten:dezerechtenkunjehandhavenvooreenofmeerbepaaldepersonen.

Eriseenverschiltussenbeziteneigendom.Bijeigendomhebjerechtopeenzaak.Bijbezitisdatanders.Alsje ietsbezit,hebjenoggeenrechtopdezaak,ookalgedraagjejewelalsdeeigenaar.Erisookeenverschilmet houderschap;alsjebijvoorbeeldeeneenlaptopleentvaneenvriend.

Hetsluitenvaneenkoopovereenkomstofeenarbeidsovereenkomstiseenrechtshandeling.Ermoetvoorzo'n overeenkomstwilsovereenstemingzijnendepartijenmoetenhandelingsbekwaamzijn.Bijeenovereenkomst horenvoorwaarden.Vaakwordenstandaardalgemenevoorwaardengehanteerd.Bijwegvervoerzijndat bijvoorbeelddeAVC.

Alsiemandzichnietaandeafsprakenindezeverbintenishoudtkanersprakezijnvanovermacht,maarookvan eenwanprestatie.Deschuldeiserkanactieondernemenendeanderepartijingebrekestellenenuiteindelijkzelfs juridischestappenzetten.

Eenzekerheidsrechtiseenrechtwaardoorderechthebbendezekerheidkrijgtbijeenvordering(zekerheidop eenbetaling).Voorbeeldenvanzekerheidsrechtenzijnhypotheekrechtenpandrecht.

Parateexecutiebetekentdateenpartijhetrechtheeftomeenbepaaldrechtmeteentemogenuitvoeren.Denk aanopenbareverkoopvaneenpanddooreenhypotheekverstrekkerbijwanbetaling.

Toe-eigeningishetinbezitnemenvaneenzaakwaarvanniemandeigenaaris.Alseendebiteurnietbetaalt,moet altijdopenbaarverkochtwordentenzijdepand-ofhypotheekhouderbevoegdisomtotparateexecutieoverte gaan.

Hethypotheekrechtgaatalleenoverregistergoederen.Eenhypotheekafsluitenkanbijeenonroerendezaak, zoalseenhuis,eenwinkelofeenfabrieksgebouw.Ookkaneenhypotheekbijeenschipofopeenvliegtuig voorkomen.

Voorhetafsluitenvaneenhypotheekmoeteennotariëleakteofweleenhypotheekaktewordenopgemaaktdoor denotaris.DeondertekendehypotheekaktewordtinhetopenbaarregisterbijhetKadasteringeschreven.

Pandrechtgeefteenpartijhetrechtomhetonderpandteverkopenalseenpartijnietmeeraandeverplichtingen kanvoldoen.Weonderscheidenvuistpandrecht,bezitloospandrecht,stilpandrechtenopenbaarpandrecht.

Bijeenovereenkomsthebbenzoweldeverkoperalsdekoperrechtenenplichten.

Eenvormvanhuur(koop)isbijvoorbeeldleasing.Hierbijstelteenleasemaatschappijbedrijfsmiddelenter beschikking.Weonderscheidenfinancialleasing,operationalleasingenrenting.

Factoringiseenvormvanfinancieringwaarbijeenbedrijfopenstaandefacturentegencommissiedirectlaat incasserendooreenfactoringmaatschappijwaardoorhetbedrijfaltijdsneloverdebetalingenbeschikt.

Bijalleovereenkomstendiejealsondernemersluit,ishetbelangrijkomalgemenevoorwaardenoptenemen.

CONCEPT

HetMerkenrechtiseenabsoluutvermogensrechtwatervoorzorgtdatjejouwmerkkuntbeschermen.Eenmerk kanalleenwordenverkregenviaeendepot.

DeMededingingswetisingevoerddoordeoverheid(DeNederlandsemededingingsautoriteit(NMa))enheefttot doelomkartelvormingentegrotemachtsvormingvaneenbedrijftegentegaaneneerlijkeconcurrentiete bevorderen.

Misleidendereclameisverboden.Erzijnregelsdiedebelangenvandeconsumentenvanbedrijvenbeschermen.

Acquisitiefraudeiseenvormvanzakelijkeoplichting,waarbijbedrijvenofzelfstandigenwordenmisleidomgeld tebetalenvoorongevraagdeofmisleidendediensten.

Buma/Stemraisdeorganisatiedievergoedingenincasseertvoordemuzikanten,tekstschrijversenuitgeversdie bijhenzijnaangesloten.

DeStichtingReprorechtincasseertvergoedingenvoorhetgebruikmakenvandelenuitonderandereboeken, tijdschriftenenkranten.

DeAVGgeeftregelsvoordebeschermingvandeprivacyvanburgers,zodatjouwpersoonlijkegegevensnietvoor oneigenlijkedoelenmogenwordengebruikt.

DeVerklaringomtrenthetgedrag(VOG)iseenbewijsvangoedgedragdiedoorpersonenvoorzichzelfbijde gemeenteaangevraagdkanwordenennodigkanzijnvoorhetmogenuitvoerenvanbepaaldewerkzaamheden.

Helaasmoetensommigeondernemersnoodgedwongenstoppenmethunonderneming.Eengrootdeelvande groepdiestoptbetreftondernemersdieinernstigefinanciëleproblemenkomen.Alsjebedrijftijdelijkin betalingsmoeilijkhedenverkeert,kunjesurseance(uitstel)vanbetalingaanvragen.Derechterwijstbijgoedkeuring eenbewindvoerderaan.

Jekuntinhetgevalvaneeneenmanszaakofvofalsondernemereenverzoektotschuldsaneringindienen.Je doetdaneenberoepopdeWetschuldsaneringnatuurlijkepersonen(Wsnp).Derechterkanookdaneen bewindvoerderofeencuratoraanwijzen.

DeWetHomologatieOnderhandsAkkoord(WHOA)maakthetmogelijkvoorondernemingendieinfinanciële problemenzitten,omeenschuldenakkoordtesluitenmetschuldeisersenaandeelhouders.

Eenfaillissementlooptvaneenconservatoirefaseoverineenexecutorialefase.

Schuldeisershebbenbijeenfaillissementnietallemaaldezelfdeprioriteit:allereerstdeseparatistendande boedelschuldeisers,preferentiëlecrediteurenentenslottedeconcurrentecrediteurenendepostconcurrente crediteuren.

HetCentraalBureauvoorStatistiek(CBS)verzameltenpubliceertjaarlijksgroteaantallenstatistieken:over bevolkingsgroeienwerkloosheid,maarookoverhetbedrijfsleven.Alsbedrijfbenjeindemeestegevallenverplicht omdegevraagdegegevensteleveren.

CONCEPT

Opdracht30 Faillissement(plusopdracht)

Vormeengroepjemettweemedestudenten.Julliegaaneenpresentatiemakenoverfaillissementsrecht.Gebruik detheorieindeparagraafoverfaillissementsrecht.

a. Ondersteunjeverhaalmetvoorbeelden:praktijkvoorbeeldenkunjeopinternetzoeken.Noteerdeze voorbeelden.

b. MaakjepresentatieinPowerPointofPrezi. Zorgvooreenaantrekkelijkevormgeving.Gebruikaansprekendeafbeeldingenoffoto’svoorjepresentatie.

c. Geef,alsdatmogelijkis,jepresentatieaanderestvandegroep.

Opdracht31 Rechtenenverplichtingen(plusopdracht)

Indithoofdstukhebjeveelgelezenenopdrachtenuitgewerktoverrechts-enwetskennis. OpLogistiek.nlvindjeactuelevoorbeeldenuitdepraktijk.

Leeshetartikel'Welkerechtenenverplichtingenheefteenvervoerderbijeenverlaatofgeannuleerdtransport?' opLogistiek.nl.

a. Welkeproblemenkunnenvoorkomentussenvervoerdersenafzenders?Noteertweevoorbeelden.

b. Noteereenvoorbeeldvaneenrechtenvaneenverplichtingvaneenvervoerder.

Opdracht32 Rechtindelogistiek(plusopdracht)

a. GanaarLogistiek.nlenzoektweeactueleartikelenoverrechtenenwettenbinnendelogistiekesector.

b. MaakaandehandvanditartikeleensamenvattingvaneenhalfA4'tje.Zorgvooreenduidelijkeinleiding,kern enconclusie.

c. Leverdesamenvattinginbijdedocent.

Opdracht33 Heeftdemenseigendomsinstinct?

Heeftdemenseeneigendomsinstinct?

‘CognitiefpsycholoogRayJackendoffsteltdatookmensengenetischzijnaangelegdomeigendomsrechtente herkennenenterespecteren.Hetverschiltussenmensendierisweldatmenseninstaatzijnomeigendomsrechten nietalleentoetepassenoppraktischallemateriëlezaken,maarzelfsookopimmateriëlezakenzoalsideeën. Dierendaarentegenzijnwatbescheidenerinhuntoepassingvaneigendomsrechten.Veelalgevenzijgeurtjesof anderesignalenafomduidelijktemakendateengebiedofeenpartnerbezetis.Demensbeschiktovereen abstracterconceptvaneigendom.Ditverklaartwaaromverschillendeculturenandersomgaanmeteigendom endehandhavingervan.’

Nemo Kennislink.

CONCEPT

a. Bedenkofgaopzoeknaartweevoorbeeldenwaarindierenduidelijkmakenwathuneigendomofgebiedis. Noteerdezevoorbeelden.

b. Opwelkemanierdoenmensendat?Bedenkennoteertweevoorbeelden.

c. VolgenspsycholoogJackenhoffgaanculturenverschillendommeteigendom.Zoekopinternettwee voorbeeldenhiervan.Noteerdezehieronder.

d. Wisselmeteenmedestudentuitwatjegevondenhebt.Noteerkortwatjeopvaltaandezevoorbeelden.

Opdracht34 Reflectie

JebentaanheteindvanhethoofdstukRechts-enwetskennis. Kijkterugopdeopdrachtendiejehebtgemaaktenuitgevoerd.

a. Watishetbelangrijksteinzichtdatjehebtgekregentijdenshetwerkenaandithoofdstuk?

b. Denkjedatdeinformatieindithoofdstukjougaathelpeninjeberoepspraktijk? Zonee,wathebjenogmeernodig?Zoja,opwelkemanier?

3.12Begrippen

Absoluutrecht

Bijvoorbeeldhetbezitvaneenhuis.Iedereenmoetditrechtrespecteren.

CONCEPT

Acquisitiefraude

Fraudedoororganisatiesdieondernemersbenaderenvoorhetplaatsenvanadvertenties.

Afhankelijkerecht

Ditrechtkannietzelfstandigbestaan.

Algemeneverordeninggegevensbescherming(AVG)

Verordeningdieregelsgeeftvoordebeschermingvandeprivacyvanburgers.

Besluitbijstandsverleningzelfstandigen(Bbz)

Eenregelingwaarmeeondernemerstijdelijkefinanciëleondersteuningkunnenkrijgenalszijinfinanciëleproblemen zitten.

Bewindvoerder

Eenzakelijkebewindvoerderwordtaangesteldomhetvermogenofdeactivavaneenonderneming,organisatie tebeheren.Ditkaninverschillendesituatiesvoorkomen,zoalsbijfaillissementenenbetalingsproblemen.

Boedelschuldeiser

Schuldeiserwiensvorderingontstaatnahetuitsprekenvanhetfaillissementendiebetaaldmoetwordenuitde faillieteboedel.

Concurrentecrediteuren

Schuldeiserszondervoorrangspositieineenfaillissement.

Conformiteitseis

Afleveringvanhetproductdatvoldoetaanwatisafgesproken.

Conservatoirefase

Faseinhetfaillissementwaarindesituatiewordtonderzochtenhetvermogenwordtveiliggesteld.

Curator

Doorderechtbankbenoemdepersoon(meestaleenadvocaat)diedepersoonlijkezakenengeldzakenregelt voordefaillieteondernemingofpersoon.

Dwangakkoord

Mogelijkheidomschuldeisersviaderechtertedwingenintestemmenmetdevoorgestelderegeling(eenakkoord).

Eigendom

Jehebtrechtopeenzaak,jebenteigenaar.

Executorialefase

Delaatstefaseineengerechtelijkeincassoprocedure,waarineendeurwaarderdaadwerkelijkbeslagmagleggen opbezittingenofinkomstenvaneenschuldenaaromeenschuldteinnen.

Factoring

Ditbetekentdatjefacturendirectbetaaldworden,ongeachtdebetalingstermijnenvanjeopdrachtgevers.

Financialleasing

Deleasemaatschappijisalleenjuridischeigenaarendehuurderkrijgthetvolledigeeconomischebezit.

CONCEPT

Handelingsbekwaam

Datbetekentdatiemandzelfstandigrechtshandelingenmagverrichten.

Handelingsonbekwaam

Datbetekentdatiemandnietzelfstandigrechtshandelingenmagverrichten.

Homologatie

Goedkeuringvaneenovereenkomstdoorderechter.

Houderschap

Bijvoorbeeldalsjeietsleent.Jegedraagtjenietalsdeeigenaar,daarombenjeeenhouder.

Hypotheekakte

Eenakteopgemaaktdoordenotaris,waarinallevoorwaardenstaanopgenomen.

Leasing

Hierbijstelteenleasemaatschappijbedrijfsmiddelenterbeschikking.

Mededingingswet

Dezewetiservooromtezorgendatergeensprakeisvanoneerlijkeconcurrentie.

Merkrecht

Hetmerkrechtzorgtervoordatjejouwmerkkuntbeschermen.

Natuurlijkpersoon

Natuurlijkepersonenzijnmensenvanvleesenbloed.

Off-balancefinanciering

Hierbijkomtdefinancieringnietopdebalansvandeonderneming.

Ondercuratele

Eenmeerderjarigekanzijnfinanciëleenpersoonlijkezakennietzelfregelenenwordtondertoezichtgeplaatst.

Onroerendezaak

Eenonroerendezaakiseengebouwofwerkdatduurzaammetdegrondisverbonden.

Operationalleasing

Deverantwoordelijkheidvooronderhoud,reparatiesenverzekeringligtbijdeleasemaatschappij.

Overdracht

Hetoverdragenvaneenrechtaaneenander.

Overeenkomst

Eenafspraaktussentweeofmeerpartijendiejuridischbindendis.

Overmacht

Eenomstandigheidwaariemandnietsaankandoen.

CONCEPT

Pandrecht

Iemandheefthetrechtomhetonderpandteverkopenalsdeschuldenaarnietaanzijnverplichtingenkanvoldoen.

Parateexecutie

Iemandheefthetrechtomeenbepaaldrechtmeteentemogenuitvoeren.

Postconcurrentecrediteuren

Schuldeisersdiehetlaatsteaanbodkomenineenfaillissement.

Preferentecrediteuren

Schuldeisersdiehunvorderingverhalenopdeschuldenaarmetvoorrangopdeconcurrentecrediteuren.

Privaatrecht

Ditrechtregeltdejuridischerelatietussenburgersonderling,tussenbedrijvenonderlingoftussenburgersen bedrijven.

Recht

Verzamelingvanwettenenregelsgemaaktengehandhaafddoordeoverheid.

Rechtspersoon

Rechtspersonenzijngeenmensen,maarkunnenwelietskopen,eengebouwhurenenmensenindienstnemen.

Renting

Hetbedrijfhuurteenbedrijfswagenvandeleasemaatschappijmeteenvoorafbepaaldelooptijd,aantalkilometers enprijs.

Relatiefrecht

Bijvoorbeeld,iemandkooptietsvanjou.

Reprorecht

Dezeorganisatieincasseertvergoedingenvoorhetgebruikmakenvaninformatieuitonderandereboeken, tijdschriftenenkranten.

Roerendezaak

Goederendiejekuntverplaatsen.

Schuldsanering

Alsiemandvanderechtertoestemmingkrijgtombinnendriejaarzijnschuldenteregelen.

Separatisten

Schuldeisersmetzekerheden,bijvoorbeeldbankenmeteenhypotheekrechtofpandrecht,krijgenhungeldals eersteuitdegesteldezekerheid,bijvoorbeelduitdeverkoopoprengstvaneenpand.

Surseancevanbetaling

Uitstelvanbetaling.

Verklaringomtrenthetgedrag(VOG)

Eenbewijsdatjegedraginhetverledengeenbezwaarisvoorbijvoorbeeldhetuitvoerenvaneenfunctieofhet krijgenvaneenbaan.

CONCEPT

Vrijwaringsplicht

Eenproductkanmaaréénwettelijkeeigenaarhebben.

Wanprestatie

Alsjejeafsprakenvolgenscontractnietofmaargedeeltelijknakomt.

WetHomologatieOnderhandsAkkoord(WHOA)

Nederlandsewetdiehetvoorondernemingenmetfinanciëleproblemenmogelijkmaaktomeenschuldenakkoord tesluitenmetschuldeisersenaandeelhouders.

Wilsovereenkomst

Eengeldigheidseisdiebepaaltdatpartijennietgedwongenmogenzijnomdeovereenkomstaantegaan.

Zekerheidsrecht

Eenrechtwaardoorderechthebbendezekerheidopeenbetalingkrijgt.

Hoofdstuk4

Criminaliteitspreventieenbeveiliging

Alslogistiekondernemerkunjetemakenkrijgenmetdiefstal,cybercrime,smokkelengeweld.Criminaliteitis eengrootprobleemindetransport-enlogistiek.Diefstalvanbijvoorbeeldelektronica,kledingenparfum veroorzaaktjaarlijksmiljoeneneuro’sschade.Ookdeveiligheidvanmedewerkerskomtingevaar.Hetisbelangrijk datpersoneelgoedweetomtegaanmetderisico’s.Inhethoofdstukwordenmaatregelenbesprokenrondom internebeveiliging,object-,informatie-,klantgegevens-,transport-enwerknemersbeveiliging.

Leerdoelen

• Jekentderolvancriminaliteitindelogistiekesector.

• Jeweetdatjealsondernemerverplichtbentomtezorgenvoordeoptimaleveiligheidvaniederewerknemer.

• Jekentinternebeveiliging,objectbeveiliging,informatiebeveiliging,klantgegevensbeveiliging, transportbeveiligingenwerknemersbeveiliging.

• Jekentdeverschillendevormenvantransportcriminaliteit.

• Jeweetinwelkevormenfysiekeenmentalemishandelingvoorkomen.

• Jeweetwelkemaatregelentenemenomvooroptimaleveiligheidtezorgenvaniederewerknemer.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

a. Hetfilmpjeisgemaaktvoormedewerkersindelogistiekesector.Watishetdoelvanditfilmpje?

CONCEPT

b. Eenvandemedewerkersinhetfilmpjeontdekteenverdachtesituatie.Wathadzijhetbestekunnendoen? Bedenkeentip.

c. Bedenkzoveelmogelijkmanierenomverdachtesituatiesteherkennen.Werksamenmeteenmedestudent.

4.1Internebeveiliging

Beveiliging,inhetEngelssecurity,omvatallemaatregelendiejealsondernemerkuntnemenomjealsbedrijfte beschermentegencriminaliteit,bijvoorbeeldtegenladingdiefstalendiefstalopjeterrein.Ditnoemjeschadelijke invloeden.Dezeschadelijkeinvloedenkunnenvanbinnenofbuitenhetbedrijfkomen.Alsondernemerkunjede veiligheidvanjebedrijfopverschillendemanierenverbeterendoorinternebeveiliging.

Internebeveiligingisessentieelomdiefstal,fraude,beschadigingvangoederenenongewenstetoegangbinnen eenlogistiekeondernemingtevoorkomen.Ditomvatzowelfysiekemaatregelenalsprocedureleentechnologische beveiligingstechnieken.

Doorslimmebeveiligingssystemen,strikteproceduresengoedemedewerkersbewustwordingkanhetrisicoop verlies,fraudeencybercriminaliteitaanzienlijkwordenverkleind.

Beginbijjemedewerkers

Belangrijkisomtebeginnenbijjemedewerkers.Medewerkerskennendelogistiekeprocessenalsgeenander, maardoorroutinekanhetzijndatzeminderalertworden.Helaaswordtdiefstalookdooreigenmedewerkers gepleegd.Hetisbelangrijkdatjealsondernemermaatregelenneemtomproblemenzoalsdiefstaltevoorkomen. Steldaaromduidelijkeregelsop,voormedewerkersenbezoekers:laatiedereenzichbijvoorbeeldaanmelden bijbinnenkomstenlaatregelmatigeentassencontroleuitvoeren.Kijkookkritischnaarhetgebouw:zijnerplekken waarminderzichtopisofdieinbraakgevoeligzijn?Wieheefttoegangtotderuimtesenwiemagernietkomen?

Zorgerookvoordatmedewerkersgeengevoeligeinformatiemetonbevoegdendelen,zoalsbelangrijke documentenofbijvoorbeeldroutesdiechauffeursafleggen.Alsondernemerkunjenietoveraltegelijkzijn.Zorg erdaaromvoordatduidelijkiswelkeverantwoordelijkhedenenbevoegdhedenmedewerkershebben:bijvoorbeeld iedereenisverantwoordelijkvooreenveiligewerkomgeving,maarwieheeftdebevoegdheidommedewerkers aantesprekenopgevaarlijkgedrag?Checkookgoedmetwiejezakendoet.Zijnnieuweleveranciersbetrouwbaar? Gaaltijdnawatvoorbedrijfhetis,bijvoorbeeldofheteenfinancieelgezondbedrijfisenmetwelkepartnersze nogmeersamenwerken.

Opdracht2 CasusHanna

Sennawerktbijeentransportbedrijf.Zijis verantwoordelijkvoordeplanningenhet tijdigleverenvangoederenaanklanten. Sindseenmaandkampthetbedrijfmeteen personeelstekort.Erisvooralgebrekaan chauffeurs.Ookiseenvandechauffeurs, Nico,langdurigziek.Nicokentviaviawel iemanddiehemtijdelijkkanvervangen, Ruud.Hijiseenzelfstandigchauffeurdieal eentijdjeuithetvakis,maarweltijdenzin heeftomafentoeterijden.Hannavertrouwt Nicovolledigenzeisblijmetzijntip.Ze vraagtofRuudmorgenalkanbeginnen.

Ondernemen is plannen en organiseren.

a. WatvindjijvandeaanpakvanSenna?Legkortuit.

b. Watzoujijdoenindezesituatie,inSenna’splaats?Noteereenvoorbeeld.

Bekijkhetfilmpje.

c. Waaromishetbelangrijkdatmedewerkerswetenwathunverantwoordelijkhedenzijn?

d. Watishetverschiltussenverantwoordelijkheidenbevoegdheid?Legjeantwoordkortuit.

4.2Objectbeveiliging

Personeelsleden,klanten,leveranciers…indemeestebedrijfsgebouwenishetdagelijkseenkomenengaanvan mensen.Erwordteenvrachtafgeleverd,eenpakketjegebracht,bezoekerslopeninenuit.Deveiligheidvanje bedrijfisvangrootbelang.Ermoetengeenongewenstepersonenhetgebouwbinnenkomen.

Eenobjectiseenverzamelingvaneengebouwofeenaantalgebouwenenterreinendiebijelkaarhoren.Iedere werkgeverisverplichttezorgenvoordeveiligheidvaniedereendiezichopofindedirecteomgevingvanhet objectbevindt.

Erzijnverschillendesoortenobjecten:

• openobjecten

Dezezijnvrijtoegankelijkvooriedereen,zoalswinkelcentra.

• halfopen/beslotenobjecten

Dezezijnvrijtoegankelijkvooriedereen,onderbepaaldevoorwaarden.

• beslotenobjecten

Dezezijnnietvoorpubliektoegankelijk,alleenvoorbijvoorbeeldmedewerkersenleveranciers.

CONCEPT

Voorhetbeveiligenvanobjectenisfysiekebeveiligingnoodzakelijk.Fysiekebeveiligingbestaatuit beveiligingsmaatregelen,autorisatie(gevenvantoestemming)encontrolevantoegang.

Erzijnverschillendemanierenomeenobjecttebeveiligen.Denkaandeinzetvanportiers,beveiligingspersoneel, toegangspassen,pincodes,goedesloten,alarmsystemenencamera’s.

Hiervolgenenkelevoorbeelden:

• Somshebbenbedrijveneenportierofreceptie. Degenebijdereceptiezorgtervoordatbezoekers gecontroleerdengeregistreerdworden.Soms wordenreceptiedienstenuitbesteedaaneen beveiligingsbedrijf.Objectbeveiligerscontroleren in-enuitgaandepersonenengoederenen herkennenrisico’s.Vertrouwenzeeensituatieniet, danwetendeobjectbeveiligersprecieshoeze moetenhandelen.

CONCEPT

• Debeveiligerzorgter’sochtendsvoordathet gebouwopvastetijdengeopendwordt.Alsalle werknemers’savondswegzijn,moethetgebouw weerafgeslotenworden.Tijdensdelaatsteronde controleertdebeveiligerhetkantoorgebouwop mogelijkgevaarlijkesituaties.Denkaaneen bureaukacheltjedatiemandvergetenisuittezetten ofeenraamdatnogopenstaat.Alshethelegebouw isgecontroleerd,ookopaanwezigemensen,sluit debeveiligerhetgebouwaf.

Beveiligings-enveiligheidsplan

Vooreenoptimalebeveiligingvaneenobjectenvoordeveiligheidvandemedewerkersishetnodigdaterereen beveiligings-enveiligheidsplanisdatwordtnageleefd.

Inditplanwordenallemaatregelenopgenomendiehettebeveiligenobjectbeschermentegenschadelijke invloeden.Ineenveiligheidsplanbesteedjeaandachtaandeveiligheidvanjemedewerkerstijdenshun werkzaamheden.Hetisvanbelangdatdezeplannenaltijdup-to-datezijn.Tekortkomingenkunnenervoorzorgen datdezeplanneneenrisicozijnvoordeveiligheidvanmensen.Eenrisicoanalysegeefteenoverzichtvanalle mogelijkerisico’sdieopeenobjectkunnenplaatsvinden.Denkaaneenoverzichtvan:

• deliggingvanhetobject

Ligthetopeenafgelegenindustrieterreinofmiddenindestad?

• deoverzichtelijkheidvanhetobject

Isheteenuitgestrektterreinmetveelgebouwenofeenkleinterreinmeteengebouw?

• detoegankelijkheid

Zijnermeerderetoegangswegenofisereenwegdieafgeslotenwordtmeteenpoort?

• hetsoortgebouw

Ishetlaagbouwofhoogbouw?Eenoudofeennieuwgebouw?

Toegangscontrole.

Objectbeveiliging.

Derisico’snaeenrisicoanalysekunnenweergegevenwordenineenrisicomatrix.

Alsderisico’szijnvastgesteld,moetenbeveiligingsmaatregelengekozenworden.Bijhetbepalenvandejuiste beveiligingsmaatregelenishetbelangrijkdat:

• duidelijkiswelkebelangenbeschermdmoetenworden:demens,informatie,hetimagovanhetbedrijf, bedrijfseigendommen,decontinuïteit(dateenbedrijfkanblijvenbestaan)

• dezepassenbijhetsoortobject(open,halfopenofbesloten)

• dezeaansluitenbijdeinventarisatievandedreigingenrisico’suitderisicoanalyse

• dezeuittevoerenzijnzonderdenormalegangvanzakenbinnenhetobjectteverstoren

• zenietinstrijdzijnmetdecommerciëlebelangenvanhetbedrijfofdeorganisatie.

Opdracht3 Objecten

a. Watiseenvoorbeeldvaneenbeslotenobject? eenziekenhuisofverzorgingshuis eenopslagvoorgevaarlijkestoffen eenfestivalwaarjekaartjesvoorkoopt

b. Legkortuitwateenhalfbeslotenobjectis.

c. Noteerdrievoorbeeldenvanobjectbeveiliging.

Opdracht4 Inbraakvoorkomen

a. Zoekopinternetdrievoorbeeldenvaninbrakenbijlogistiekeoftransportbedrijven.Watvindjehetmeest opvallendaandezeinbraken?

b. Bedenkvijfmanierenwaaropjehetbedrijftegeninbraakkuntbeveiligen.Bespreekzesamenmeteen medestudent.

c. Welkevoorbeeldenhebbenjulliebedacht?Noteereentop3.

CONCEPT

Sigridwerktalsobjectbeveiligerbijeenlogistiekbedrijf. Zezitvandaaginhaareentjebijdeontvangstbalie.Er komteenleverancierbinnendiezegteenafspraakte hebbenmeteenlogistiekmanager.Hijnoemtdenaam vandemanager.Sigridzietdenaamvandebezoeker echternietopdebezoekerslijststaan.Hijheeftook geenidentiteitsbewijsbijzich.Sigridvraagtdeman eventewachtenbijdebalie.Zegaatopzoeknaarde logistiekmanager.

Een beveiliger bij een bedrijfsreceptie.

d. HeeftSigridvolgensjougoedgehandeld?Lichtjeantwoordtoe.

Opdracht5 Veiligheidsplan

a. Watiseenrisicomatrix?

eenoverzichtvanmaatregelenomeenobjecttebeveiligen oplossingenhoejehetrisicoopbijvoorbeeldinbraakkuntvoorkomen eenoverzichtvansoortenrisico’senlocatieswaardezerisico’skunnenvoorkomen

b. Stel,jemaakteenrisicoanalysevoordeveiligheidvaneenlogistiekbedrijf.Vulvoortweebedrijvenindetabel inaanwelkerisico’sjedenkt.

Kenmerken

BedrijfA

BedrijfB

Risico’s

• afgelegen,kleinindustrieterreinmet maarééngebouw

• laagbouw

• drietoegangswegennaarhetterrein

• afgelegen

• grootterreinmetmeerderegebouwen

• maaréénwegernaartoe,afgesloten meteenpoort

• vooralhoogbouw

c. Bespreekjeantwoordenmeteenmedestudent.Haddenjulliedezelfdeideeënofverschillende?Uploadje uitkomsteninBoomDigitaal.

Jelmeriseenlogistieksupervisorenleidinggevendebij eenhavenbedrijf.Tienjaargeledenheefthijeen risicoanalyselatenuitvoeren.Ookheefthijeen veiligheids-enbeveiligingsplanvoorzijnbedrijf opgesteld.Vorigjaarisereenverbouwinggeweestin eengroteloodsopzijnterrein.Jelmerdenktdathet oudeveiligheidsplanvoorhetobjectnogwelvoldoet. Hijheefthetnuzelftedrukomdatteonderzoeken.

Logistiek supervisor havenbedrijf.

d. WelkadvieszoujijJelmergeven?Lichtjeantwoordtoe.

e. Waarommoeteenveiligheidsplanaltijdup-to-datezijn?Noteereenvoorbeeld.

4.3Informatiebeveiliging

Beveiligingvangegevensisnoodzaak.Hetdoelvaninformatiebeveiligingishetbeschermenvanalleonderdelen enbelangenvaneenondernemingomtevoorkomendathetvoortbestaan,deveiligheidingevaarkomt.

Medewerkers,waardevolledocumenten,vertrouwelijkebedrijfsinformatie,computerapparatuurensmartphones zijninteressantvoorkwaadwillendepersonenoforganisaties.Denkhierbijookaanbedrijfsspionagedoordiefstal vaninformatieofaanhackers.Hetkangaanomnieuwetechnieken,productiemethodesofominzichttekrijgen indebedrijfsvoeringenklantafspraken.

Vroegerwastoegangtotruimtesmetvertrouwelijkegegevensvooralmetsleutelsgeregeldmaarwegebruiken steedsmeerelektronischemiddelenzoalsdigitaletoegangspassenenvoortoegangtotgegevenszijninlogcodes nodig.Fysiekebeveiligingkandaaromnietlangerlosgezienwordenvaninformatiebeveiliging.

Veelinformatiediewebewarenendelen,isopgeslagenopdigitaleinformatiedragers.Eenvandegevarenhiervan isdatalekken.Bijeendatalekgaathetomonbedoeldetoegangtotofvernietiging,wijzigingofvrijkomenvan gegevens.Eenvandegevarenvandatalekkenisidentiteitsfraude.Criminelenkunnenjouwidentiteitaannemen enonderjouwnaamcrimineleactiviteitenuitvoeren.Eenandergevaarisdatdigitaleinformatieheelsnelwereldwijd verspreidkanworden.

Informatiedragers

Informatiekanopverschillendeinformatiedragersaanwezigzijn:

• oppapier,zoalsdocumenten,tekeningen,aantekeningen

• opgeluids-,foto-ofvideo-opnamen;denkhierbijookaaninformatieopmobieletelefoonsendergelijke

CONCEPT

• opgeautomatiseerdeinformatiedragers,zoalsinterneenexternehardeschijven,SD-cardsenUSB-sticks

• materialenmet(vertrouwelijke)gegevens

• indecloud,opinterneteninapps;denkaanDropbox,GoogleDriveenonlineapplicaties.

Eenorganisatieisverplichtomeendatalek,waarrisico’saanklevenvoordebetrokkenen,temeldenbijde AutoriteitPersoonsgegevens(AP).Hetbesteisnatuurlijkomdatalekkentevoorkomen,bijvoorbeelddoorgeen persoonsgegevensteversturenviaWhatsApp,gratise-mailaccountsofgratisopslagindecloud.Zorgookdatje medewerkerszichbewustzijnvandebedreigingenenhoezeveiligomgaanmetinformatie.Demeestedatalekken ontstaandoormenselijkefouten.

CONCEPT

Bijinformatiebeveiliginggaathetomdeorganisatorische,bouwkundigeenelektronischemaatregelendiezijn genomenomgevoeligeinformatietebeschermentegenonbevoegden.Informatiekanvanonschatbarewaarde zijnvoordebedrijfsvoering.Wanneergevoeligeinformatieverlorengaat,kandaternstigegevolgenhebben. Informatiekaninverkeerdehandenvallen,tijdelijkofdefinitiefverlorengaanoftijdelijkniettoegankelijkzijn.

Klantgegevensbeveiliging

Bedrijvenmoetenklantgegevenszorgvuldigbeveiligen omtevoldoenaanwetgevingenomdatalekkenen cybercrimetevoorkomen.Ditgeldtvooralvoorlogistieke bedrijven,dievaakpersoonsgegevensverwerken(zoals namen,adressenenbetalingsgegevens).

Enkelevoorbeeldenvancybercrimezijn:

• malware,eenverzamelnaamvoorallesoftwaremet opzettelijkkwaadaardigewerking,vaakeenvirus genoemd

• phishing,hetpere-mailhengelennaarinformatiedoor criminelen,bijvoorbeeldnaarinloggegevensof pincodes

• ransomware,eencomputervirusdatprobeertomjougeldtelatenbetalenomvanhetvirusaftekomen

• botnet,eennetwerkvancomputersdiezondermedewetenvanhuneigenaarbesmetzijnmeteenvirus.

Hetisbelangrijkdatmedewerkersvandeorganisatieeentrainingkrijgenomcybercrimeteherkennen,afhankelijk vanhunfunctie.

Regelgevingbeveiligingklantgegevens

Hetbeveiligenvanklantgegevensisaanstrengeregelsgebonden.

• DeAlgemeneVerordeningGegevensbescherming(AVG/GDPR)(EU)regelthoepersoonsgegevensverzameld, verwerktenbeveiligdmoetenworden.

– Klantenmoetengeïnformeerdwordenoverwatermethungegevensgebeurt.

– Bedrijvenmoeteneenrechtsgrondhebbenomgegevensteverwerken(zoalstoestemmingofcontractuele noodzaak).

– Datalekkenmoetenbinnen72uurwordengemeldaandetoezichthouder(AutoriteitPersoonsgegevens inNederland).

• NIS2-richtlijn(vanaf2024inEU)

– Specifiekvoorbedrijveninvitalesectoren,zoalslogistiekentransport.

– Dwingtbedrijvenomcybersecuritymaatregelentenementegendatalekkenencyberaanvallen.

Het is belangrijk om goed en veilig om te gaan met informatie.

• ISO27001(Informatieveiligheid,internationaalstandaard)iseencertificeerbaarbeheersysteemvoor informatiebeveiligingdatbeschrijfthoeeenorganisatiesystematischrisico’sopdatalekkenencyberaanvallen kanbeperken.

– Bevatstrikteeisenvoortoegangscontrole,versleutelingenrisicomanagement.

– ISO27002iseenaanvullenderichtlijnenbiedteengedetailleerdelijstmetbeveiligingsmaatregelen.

Omklantgegevenstebeschermen,moetenbedrijvenvoldoenaandeAVG,cybersecuritynormen(zoalsISO27001 enNIS2)engebruikmakenvanversleuteling,toegangscontroleenaudits.Overtredingkanleidentotzwareboetes enreputatieschade!

Phishing.

Opdracht6 Veiligomgaanmetinformatie

a. Fysiekebeveiligingendigitalebeveiligingzijngeengescheidenwereldenmeer.Watwordthiermeebedoeld? Lichtjeantwoordtoe.

Digitaledreigingneemttoe

'WezijnonsinNederlandonvoldoendebewustvandecontinuecyberdreigingwaaraanoverheden, (kennis)instellingen,bedrijvenenburgersblootstaan.‘We’moetendaaromzorgendatonzeverdedigingveel beterwordt.'DatisdeboodschapvanErikAkerboom,directeur-generaalvandeAlgemeneInlichtingen-en Veiligheidsdienst(AIVD).‘Hetregentincidenten.’Akerboomsteltdatcybersecurityeen‘hoofdzaakvandeleiding’ moetzijn:hetmoethoogopdebestuurlijkeagendastaan,juistophetthemadigitaleweerbaarheid.Hijpleit bovendienvooraangepastewet-enregelgevingdiehetdeAIVDmogelijkmaaktsnellertekunnenhandelenen nationalebelangenbetertebeschermen.‘Dedigitalewereldisnueenmaalfluïde,beweegtsnelovergrenzen heen.’

Computabel.nl.

CONCEPT

b. CybersecuritymoetdringendmeeraandachtkrijgenvolgensAkerboom.Watbetekentcybersecurity?Legkort uit.

c. Vanwelkeinformatiedragersmaakjijvaakgebruik?Noteerviervoorbeelden.

d. Ominjouwbedrijfinformatietebeveiligen,kunjeverschillendemaatregelennemen.Bedenkbijelkesoort maatregeleenvoorbeeld.Noteerzeindetabel.

Organisatorischemaatregelen

Bouwkundigemaatregelen

CONCEPT

Elektronischemaatregelen

e. WatishetverschiltussenISO27001enISO27002?

Opdracht7 Datalekken

Bekijkhetfilmpje.

a. Watwordtbedoeldmeteendatalek?

b. Watzijnrisico’svandatalekken?Noteererdrie.Jemagookinternetgebruiken.

c. Hoekunjedatalekkenvoorkomen?Noteerviervoorbeelden.Jemagookinternetgebruiken.

Leeshetartikel.

d. Waarmoetjeeendatalekmelden?

e. Hoesnelmoetjeeendatalekmelden?

f. Moetjeeendatalekaltijdmelden?Lichtjeantwoordtoe.

Opdracht8 Watisinformatiebeveiliging?

Bekijkhetfilmpje.

a. Ookministersmakenfouteninhetomgaanmetinformatie.Hebjijweleenstemakenmetgevoeligeinformatie, bijvoorbeelddatjeeengeheimmoestbewaren?Hoegingjedaarmeeom?Bespreekhetmeteenmedestudent.

Bekijkhetfilmpje.

b. Hoeveelprocentvandebedrijvenheeftdeinformatiebeveiligingvolgensditfilmpjenietgoedoporde?

c. Watisinformatiebeveiliging?

d. Watwordtbedoeldmethetwaarborgenvanbeschikbaarheid,integriteitenbetrouwbaarheid?Geefvanelk vandedrieeenvoorbeeld.

Bekijkhetfilmpje.

e. Datzorgvuldigomgaanmetinformatienietaltijdmakkelijkis,blijktuithetfilmpje.Metwelkevandeonderdelen vaninformatiebeveiligingheeftditvoorbeeldtemaken?Zeteenkruisachterdekolom.

Beschikbaarheidvaninformatie

Integriteit(betrouwbaarheid)vaninformatie

Vertrouwelijkheidvaninformatie

Opdracht9 Dezwaksteschakel

Bekijkhetfilmpje.

a. Beveiligingiszosterkalsdezwaksteschakel.Watwordthiermeebedoeld?Legkortuit.

b. Voorwieineenbedrijfgeldendetipsdiejeinhetfilmpjehebtgehoord?

Opdracht10 Cybercrime

a. Geefdrievoorbeeldenvanmalware.

b. Verbinddevormenvancybercrimemetdejuisteomschrijving.

Omschrijving Cybercrime

Depersoonlijkegegevensvaneenander misbruikenvoorcrimineledoeleinden. Hacking

Platleggenofmisbruikenvanwebsitesof computernetwerken. Phishing

Identiteitsfraude

CONCEPT

Metvalsee-mailspersoonlijkegegevensvan internetgebruikersloskrijgen.

Jegaateenpostermakenovervormenvancybercrime.Dezeposterpresenteerjeaaneengroepjemedestudenten.

Postercybercrime

1.

2.

3.

4.

Werksamenmeteenmedestudent.Bespreekwelkevoorbeeldenvancybercrimejullienukennen. Maakgebruikvandetheorieindithoofdstuk.

Zoekopinternetnogmeervoorbeeldenvancybercrime.Gaookopzoeknaarbijpassendbeeldmateriaal omjeverhaalteverduidelijken.

Maakeenposterwaaropdevoorbeeldenvancybercrimeduidelijkwordenuitgelegd.Zorgvoor aansprekendebeelden,bijvoorbeeldfoto’sofillustratiesentekst.

Leverdeposterinbijjedocent.

Opdracht11 Beveiligingmedewerkers

Alsjealsondernemerpersoneelindiensthebt,hebjetemakenmetpersoonsgegevens.Maaromwelkegegevens gaatdatdanenhoelangmagjedezebewaren?

Bekijkhetfilmpje.

CONCEPT

Waaromishetbelangrijkomgegevensvanwerknemersnietlangertebewarendanstriktnoodzakelijk?

4.4Transportbeveiliging

Transportbeveiligingoftransportbewakingishetbeveiligenvangoederendiewordenvervoerdoverdeweg, doordeluchtofoverhetwater.Denkaanhetveiligvervoerenvangevaarlijkestoffen,zoalsexplosieven.Een anderdoelvanbeveiligingvanhettransportisomladingdiefstaltevoorkomen.Maarookterrorismeendrugshandel tijdenstransportkomenvoor.

Bijrisicovolleladingendenkenmensenvaakaangoederen,zoalselektronica(tv’s,smartphones,laptops)en kunst.Maarookanderegoederenzoalsmedicijnen,sigaretten,parfumengameszijninteressantvoorcriminelen.

Soortendiefstal

Diefstalkanopverschillendemanierengebeuren.Somswordteenchauffeurovervallenenwordtdevrachtwagen gestolen.Somswordendieselofvoertuigonderdelengestolen.Opparkeerplaatsenkanhetzeilvandevrachtwagen wordenopengesnedenofdedeurenwordenopengebroken.Deschadeisvaakgroot.Eenverzekeringvergoedt vaakmaareendeelvandelading.Ookwordenchauffeursbedreigdofzelfsopgesloteninhuncabineomlading testelen.Ditsoortgebeurtenissenkunneneengrotementaleenfysiekeimpactopdechauffeurhebben.Enschade aandevrachtwagenofeengestolenvrachtwagenwordtnietaltijdvergoed.

TAPA

TAPAstaatvoorTransportedAssetProtectionAssociation.Ditiseenuniekforum,waarinproducenten,logistieke dienstverleners,vervoerders,politie,justitieenanderebelanghebbendenbeveiligingsstandaardenvoordesupply chainvastleggen.HetdoelvanTAPAistransportcriminaliteit,ladingdiefstalenhetverliesvangoederente verminderen.KlantenenverzekaarskunneneenbepaaldeTAPA-standaardeisenvoorvervoerenopslagvanvaak kostbareproducten

Groterisico's

Alsereengrootrisicoisopladingdiefstalkantransportbeveiliging wordeningeschakeld.Bijtransportbeveiligingwordengoederenvan hetbeginpunttotheteindpuntvandereisindegatengehouden. Metbehulpvangps(GlobalPositioningSystem)ensecurityauto’s wordengoederenindegatengehouden.Hettransportwordtgevolgd met(onopvallende)personenauto’sdiebeschikkenovereen autovolgsysteem,camerasysteem,paniekknopeneenuitgebreid communicatiesysteem.

Moderne vrachtwagens kunnen zijn uitgerust met gps-tracking en geofencing faciliteiten.

Detransportbeveiligersverliezendevrachtwagengeensecondeuit hetoog,ookniettijdensderustpauzesvandechauffeur(s).Wanneercriminelenwillentoeslaan,zijnbeveiligers indebuurt.Zijdoenerallesaanomcriminaliteittevoorkomen.Ookishetbelangrijkdatchauffeursstoppenop veiligeplekkenmetbewaking;geenrustpauzesopopenbareplaatsen.Eenanderbeveiligingsmiddelisgeofencing. Eengeofenceiseenvirtueleomheiningofvirtueelhek,datbewegingenbinnenhetomheindegebiedkanherkennen.

Transportbewakingkanookingezetwordenbijinternationaaltransport.Debeveiligerszijndanopdehoogte vanlokaleregelsenwetten.Zijschakelenlokaleinstantiesinbijincidenten.

Alsondernemerkunjezelfveeldoenomladingdiefstaltevoorkomen.Denkaancameratoezichtengoedesloten opvrachtwagensenladingen.Ookishetbelangrijkommetvreemdenniettesprekenoverwelkeladingjevervoert, jevracht(oplegger/truck)nietonbeheerdachtertelaten,geenonnodigestopstemakenenbeveiligdteparkeren. Ookkunjeeenboxofkoeltrailergebruikeninplaatsvaneenzeilwagenenzorgenvoorgoedeslotenopdedeuren, alarm/sensorenopdedeuren.

Transportcriminaliteit

Transportcriminaliteitisvaakgeorganiseerdecriminaliteit.Hetwordtaangepaktinsamenwerkingen,bijvoorbeeld tussentransportbedrijven,politieenhetministerievanJustitieenVeiligheid.Ditisvaakgeorganiseerde criminaliteit.Hetgaathierbijnietalleenomladingdiefstal,maarbijvoorbeeldookoverhetsmokkelenvanillegale goederenenpersonen,fraudeenarbeidsuitbuiting.

Vervoerillegalegoederenenpersonen

Indelogistiekeentransportsectorvormenhetvervoervanillegalegoederenenpersonenserieuze criminaliteitsproblemenmetgrotevaakernstigegevolgen.

Illegalegoederen,zoalsdrugs,wapens,namaakproductenengestolenwaar,wordenvaakviatransportbedrijven gesmokkeld,somszondermedewetenvanchauffeursoflogistiekmedewerkers.Ditkanleidentotzwarestraffen enreputatieschadevoorbedrijvendieonvoldoendecontroleuitoefenenophunladingen.

Daarnaastkomtmensensmokkelregelmatigvoorindetransportsector,waarbijvluchtelingenenmigrantenop illegalewijzewordenvervoerdinvrachtwagensofcontainers,vaakonderlevensgevaarlijkeomstandigheden.

Fraude

Fraudeishetbewustmisleidenofbedriegenvaneenpersoon,organisatieofoverheidmetalsdoelonterecht financieelofpersoonlijkvoordeeltebehalen.Ditgebeurtvaakdoorhetvervalsenvangegevens,hetverzwijgen vaninformatieofhetmisbruikenvansystemen.

Fraudebinnendelogistiekomvatpraktijkenzoalsfactuurvervalsing,ladingdiefstalenbtw-carrouselfraude, waarbijgoederenfictief(dusnietecht)wordenverhandeldombelastingvoordelentemisbruiken.

Arbeidsuitbuiting

Totslotisarbeidsuitbuitingeenernstigprobleem,vooralininternationaaltransportenmagazijnlogistiek. Werknemers,vaakarbeidsmigranten,wordensomsonderbetaald,gedwongentotextreemlangewerktijdenof werkenonderonveiligeomstandigheden.Overhedenenbedrijvenmoetensamenwerkendoorstrengecontroles, nalevingvanwetgevingenbeterearbeidsvoorwaardenomdezevormenvanmisbruiktebestrijdenendesector eerlijkenveiligtehouden.

CONCEPT

Opdracht12 Brutaleladingsdiefstal

Bekijkhetfilmpje.

a. Inhetfilmpjeziejeeenbijzonderemaniervanladingdiefstal.Welkegoederenofproductenhebbenze buitgemaakt?

b. Waaromisdevrachtwagenschauffeurnietgestopt,denkje?

c. Noteernogtweeanderevoorbeeldenvantransportcriminaliteit.

CONCEPT

d. Watwordtbedoeldmetgeofencing?

e. WatishetdoelvanTAPA?

Opdracht13 CasusJoep

Joepiseenchauffeurvaneentransportbedrijf.Hijzet devrachtwagenwaarmeehijdevolgendedagoppad gaat,klaarindegaragevanhetbedrijf.Omdevolgende ochtendtijdtewinnenzetJoepdevrachtwagen,met daarineenladingdureparfums,alvastbuitenophet parkeerterreinvanhettransportbedrijf.Joepsluitde vrachtwagenenhetparkeerterreinaf.Hijismoeengaat directnaarhuis.Devolgendeochtendblijktdateen deelvandeladinguitdevrachtwagengestolenis.Er hangencamera’s,duserzijncamerabeeldenvandeze inbraak.Joepbaaltalseenstekkerenzijnbaasnogveel meer.

Vrachtwagens op een parkeerterrein.

a. HadJoepdezediefstalkunnenvoorkomen?Zoja,noteereentipvoorJoep.

b. Welkadvieskunjezijnbaasgeven?

c. Bedenknogdriemanierenomladingdiefstaltevoorkomen,onderweg(tijdenstussenstops)enophet bedrijfsterrein.Jemaginternetgebruiken.

Opdracht14 Transportbewaking

Bedenktweevoorbeeldenwaarbijtransportbewaking,zoalstransportbeveiligers,nodigis.

4.5Werknemersbeveiliging

Leukishetniet,maarhetisbelangrijkomonderogenteziendatwerknemersindelogistiekesectorrisicolopen opfysiekemishandeling,bedreigingenintimidatie,vooralbijtransport,magazijnbeheerenklantcontact.Deze vormenvangeweldkunnengrotepersoonlijkegevolgenhebben:denkaanlichamelijkeenpsychischeklachten.

STOP-regel

Eenagressieveklantofanderebezoeker,hopelijkmaakjehetnooitmee.Mochthettochvoorkomen,danishet noodzakelijkomopdegoedemanierintegrijpen.Hetisbelangrijkdatjejemedewerkersleerthoezemetdit soortonverwachtesituatieskunnenomgaan.Stel,iemandinjebedrijfscheldtenschreeuwt,dankunjede STOP-regelgebruiken.

• Stoomafblazen:jelaatdepersoonevenuitrazen.

• Totdeorderoepen:jevraagtdepersoonomkalmteworden.

• Opnieuwbeginnen:jeprobeertopnieuwhetgesprektestarten.

• Passenbijherhaling:alsdepersoondoorblijftrazen,stopjehetgesprek.

CONCEPT

Agressiekomtnietalleenvanbuitenaf.Ookcollega’sonderlingkunnenelkaaruitscheldenofbedreigen.Ook zondergeweldkunnenmedewerkerszichonveiligvoelenopdewerkvloer.Denkaanpestenenseksueleintimidatie. Collega’smerkendaarnietaltijdwatvan.Hetisdaarombelangrijkdateenmedewerkerzichkanrichtentoteen vertrouwenspersoonalshijofzijzichnietveiligvoelttijdenshetwerk.

Gelukkigiserveelaantedoenomderisico'steverkleinen.Hetisbelangrijkdatjealsondernemerweethoedaar injouwondernemingvoortezorgen.Jebentalswerkgeverzelfswettelijkverplichtomalhetmogelijketedoen vooreenveiligeomgevingvoorjemedewerkers,klanten,bezoekersenleveranciers.DitvaltonderdeArbowet enmoetopgenomenwordenindeRisico-Inventarisatie&Evaluatie(RI&E).

Mogelijkemaatregelenzijn:

• Preventievemaatregelenentraining

– Organiseerweerbaarheidstrainingen,zodatwerknemerslerenomgaanmetagressievesituaties.

– Trainchauffeurs,magazijnmedewerkersenklantenservicemedewerkersinconflictbeheersingen de-escalatie.

• Duidelijkegedragsregels

– Steleenzero-tolerancebeleidoptegengeweldenbedreiging.

– Laatwerknemerswetenwatzemoetendoenbijagressieenmeldplichtafdwingen.

• Screeningenbeveiligingoprisicovollelocaties

– Analyseerrisico’sperlocatie,bijvoorbeeldoplaad-enlosplaatsenwaarladingdiefstalenovervallenkunnen voorkomen.

– Zorgvoorvoldoendeverlichting,cameratoezichtenbeveiligingopparkeerplaatsenenmagazijnen.

• Beschermingvanchauffeursenmagazijnmedewerkers

– Fysiekebescherming

– Beveiligdecabinesmetnoodknoppenengps-trackingvoorchauffeurs.

– Camerabewakinginenrondmagazijnenenlaadruimtes.

– Extrabeveiligingbijrisicovolleroutes(bijvoorbeeldnachtrittenofwaardevolleladingen).

– Veiligewerkomgeving

– Voorkomdatmedewerkersalleenwerkenopafgelegenplekken.

– Zorgvoornoodknoppenenalarmsystemeninmagazijnenenvrachtwagens.

• Proceduresenondersteuningbijincidenten

– Duidelijkprotocolbijagressie

– Medewerkersmoetenwetenhoetehandelenbijagressieengeweld.

– Zorgvooreendirectemeldplichtenondersteuningnaincidenten.

– Nazorgenpsychologischeondersteuning

– Slachtoffersvanagressiemoetentoegangkrijgentoteenvertrouwenspersoonofbedrijfsmaatschappelijk werk.

– Zorgvoornazorg,zoalseengesprekmeteenleidinggevendeoftrainingvoorweerbaarheid.

– Samenwerkingmetpolitieenjustitie

– Bijernstigebedreigingofgeweldmoeteraltijdaangiftewordengedaan.

– Werksamenmetpolitieenbrancheorganisatiesompatronenvangeweldenagressieteanalyserenen maatregelenteverbeteren.

Proactief

Werkgeversindelogistiekesectormoetenproactiefhandelendoor:

• trainingenbewustwording(zoalsconflictbeheersingende-escalatie).

• fysiekebeveiliging(zoalscameratoezicht,noodknoppenenveiligewerkplekken).

• duidelijkeprotocollenennazorg(zoalsmeldproceduresenpsychologischehulp).

CONCEPT

Opdracht15 Onveiligophetwerk

a. Hebjijjeweleensonveiliggevoeldophetwerk?Zoja,konjetoenbijiemandterecht?

b. WanneergebruikjedeSTOP-regel?Noteereenvoorbeeld.

4.6Eenoverval

Hetlijktopietswatalleeninspannendefilmsvoorkomt, maarhelaaskomenovervallenengeweldookvoorbinnen delogistiekendetransportwereld.Omeenovervalte voorkomen,kunjemaatregelennemen.Denkaan sleutelbeheer,goedesloten,hetgebruikvaneenkluis, camerabeveiligingengoedeinstructievanmedewerkers.Ze moetenwetenwatzemoetendoeninhet(uitzonderlijke) gevalvaneenoverval.

Overval bij een logistiek bedrijf.

Voorkomenisbeter Hetisbelangrijkdatmedewerkerswetenhoezeeenovervalkunnenvoorkomenenwatzemoetendoenbijeen overval.Zokunjevankwaadtotergervoorkomen,bijvoorbeeldlichamelijkletsel.Jekuntmedewerkershiervoor eeninternetraininglatenvolgen.OokzijnertrainingenbijbijvoorbeeldhetCCV(Centrumvoor CriminaliteitspreventieenVeiligheid).Daarnaastkunjemedewerkersinstructiesgeven.Jekunterbijvoorbeeld voorzorgendatereendraaiboekisvoorhetvoorkomenvanenhandelenbijennaeenoverval.Enwatjedoet voordeopvangvanpersoneelenklanten.Inhetdraaiboekschrijfjeopwatdeaandachtspuntenzijnbinnenhet bedrijfennoteerjedefoutendiemenseneerderhebbengemaakt.Bespreekhetdraaiboekregelmatigmetalle medewerkers.

RAAK-principe

Jehooptdathetnooitvoorzalkomen,maarmochthetzozijn,danisdeveiligheidvanjou,jepersoneelen klanten/bezoekershetallerbelangrijkste.Eenmanieromtereagerenalsjeeenovervalmeemaakt,ishet

RAAK-principe.Alsallemedewerkerswetenwatzemoetendoenbijeenoverval,stajesamensterk.

RAAK-principe.

Tip

SlachtofferhulpNederlandhelptnaeenmisdrijf,verkeersongelukofcalamiteit.Benjeslachtoffer,getuigeof nabestaande?SlachtofferhulpNederlandondersteuntjeopjuridisch,praktischofemotioneelgebied.Dehulpis altijdgratisenindebuurt.

Slachtofferhulp.nl.

Opdracht16 Overvalbol.

Dedadersmaaktengebruikvaneenvrachtwagen.Hoeveelerisgestolenenwatdewaardevandebuitis,wilde politieinhetbelangvanhetonderzoeknietzeggen.Erwordtalleenaangegevendateenaanzienlijkehoeveelheid waardevollegoederenisbuitgemaakt.Ofdedadershulpvanbinnenuithebbengekregen,wordtnogonderzocht. Welwildepolitiekwijtdathetgaatomeenprofessioneelopgezetteoverval.Erisnogniemandaangehouden.

Omdathetomeenmoderndistributiecentrumgaat,beschiktderechercheovergrotehoeveelhedenvideobeelden vandeoverval.Overwatdaaroptezienis,doetdepolitiegeenmededelingen.Erwarenophetmomentvande overvalnaastdetweegegijzeldebeveiligersnogenkeleanderewerknemersaanwezig,maarzijhebbennietsvan deovervalmeegekregen.

Debezorgingvantienduizendenpakketjesvanbestellingenbijbolliepvertragingopalsgevolgvandeoverval.

Dedadersblekenurenbinnentezijn.Hetluktdemedewerkersuiteindelijkalarmteslaanbijeenvoorbijganger.

Logistiek.nl.

CONCEPT

a. Welkemaatregelenhadhetbedrijfiniedergevalgenomenomhetbedrijfsterreintebeveiligen?

b. Watheeftdezemaatregelopgeleverd?

Opdracht17 RAAK

Waaromdenkjedat‘Kijken’belangrijkisbijhetRAAK-principe?

4.7Samenvatting

Criminaliteitenagressieiseenbelangrijkprobleemindetransport-enlogistiekesector.Hetiszelfsverplichtdat jealslogistiekondernemermaatregelenneemtomtezorgenvoordeoptimaleveiligheidvaniederewerknemer.

CONCEPT

Hierbijkomendeinternebeveiliging,objectbeveiliging,informatiebeveiliging,klantgegevensbeveiliging, transportbeveiligingenwerknemersbeveiligingaandeorde.

Erzijnverschillendemanierenomeenobjectfysiektebeveiligen.Denkaandeinzetvanportiers, beveiligingspersoneel,toegangspassen,pincodes,goedesloten,alarmsystemenencamera’s.

Ookbedrijfs-enklanteninformatiemoetwordenbeveiligd.Zowelfysiekedocumentenalsdigitaleinformatie. Hetbeveiligenvanklantgegevensisaanstrengeregelsgebonden:deAVG,deNIS2-richtlijnenISO27001/ISO27002.

Transportbeveiligingishetbeveiligenvangoederendiewordenvervoerdoverdeweg,doordeluchtofoverhet water.Alsondernemerkunjezelfveeldoenomladingdiefstaltevoorkomen.Denkaancameratoezichtengoede slotenopvrachtwagensenladingenengps/geofencingvoorzieningen.

Transportcriminaliteitgaatnietalleenoverladingdiefstal,maarookoverhetsmokkelenvanillegalegoederen enpersonen,fraudeenarbeidsuitbuiting.

Werknemersindelogistiekesectorlopenrisicoopfysiekemishandeling,bedreigingenintimidatie,vooralbij transport,magazijnbeheerenklantcontact.Dezevormenvangeweldkunnengrotepersoonlijkegevolgenhebben: denkaanlichamelijkeenpsychischeklachten.

Agressiekomtnietalleenvanbuitenaf.Ookcollega’sonderlingkunnenelkaaruitscheldenofbedreigen.Denk aanpestenenseksueleintimidatie.Collega’smerkendaarnietaltijdwatvan.Hetisdaarombelangrijkdateen medewerkerzichkanrichtentoteenvertrouwenspersoon.

Gelukkigiserveelmogelijkomderisico'steverkleinen.Werkgeversindelogistiekesectormoetenproactief handelendoortrainingenbewustwording(zoalsconflictbeheersingende-escalatie),fysiekebeveiliging(zoals cameratoezicht,noodknoppenenveiligewerkplekken)enduidelijkeprotocollenennazorg(zoalsmeldprocedures enpsychologischehulp).

Opdracht18 Posterveiligheid(plusopdracht)

Vormeengroepjemettweeanderestudenten.Julliemakeneenposterovereenveiligewerkomgeving.Jemaakt depostervoormedewerkers.

a. Opjepostermoetzichtbaarzijnwatmedewerkerszelfkunnendoeninonveiligesituaties.Bedenktenminste vijftipsvooraf.Schrijfdezeop.

b. Maakmetdetipseenposter.

• Maakgebruikvanaansprekendeteksten,afbeeldingenoffoto’s.

• GebruikeenA3-papierofmaakdeposterdigitaal.

c. Presenteerjeposteraandegroep.

Opdracht19 Cybercriminelen(plusopdracht)

Jehebtjeindithoofdstukverdieptincriminaliteitspreventieenbeveiliging.OpLogistiek.nlkunjeveelactuele informatievindenoverditonderwerp. Leeshetartikel'Supplychain-aanvallensteedspopulairderondercybercriminelen'opLogistiek.nl.

CONCEPT

a. Kunjealsondernemingcybercrimehelemaalvoorkomen?Legkortuit.

b. Noteerdrievoorbeeldenvangevolgenvancybercrimevooreenonderneming.

Opdracht20 Cybercrimeindepraktijk(plusopdracht)

a. ZoekopLogistiek.nlnaareenactueelpraktijkvoorbeeldvancybercrimeindelogistiek.

b. Noteerineenpaarzinnen:

• omwelkesoortcybercrimehetinhetvoorbeeldgaat

• watdegevolgenzijnvoordeondernemervandezevormvancybercrime

• watjealsondernemer(welofniet)kuntdoenomdezevormvancybercrimetevoorkomen

• uploadjeuitwerkinginBoomDigitaal.

Opdracht21 Reflectie

JebentaanheteindvanhethoofdstukCriminaliteitspreventieenbeveiliging.

a. Watzijnvoorjoudebelangrijksteleerpuntenvandithoofdstuk?

b. Vraagookaaneenmedestudentwatzijnbelangrijksteleerpuntenzijn.Bespreeksamendeovereenkomsten endeverschillen.

4.8Begrippen

AutoriteitPersoonsgegevens

BewaaktinNederlanddebeschermingvanpersoonsgegevens.

CONCEPT

Cybercrime

Bijvoorbeeldsoftwaremetopzettelijkkwaadaardigewerking,vaakeenvirusgenoemd.

Datalek

Bijeendatalekgaathetomonbedoeldetoegangtotofvernietiging,wijzigingofvrijkomenvanpersoonsgegevens.

Fraude

Fraudeishetbewustmisleidenofbedriegenvaneenpersoon,organisatieofoverheidmetalsdoelonterecht financieelofpersoonlijkvoordeeltebehalen.

Fysiekebeveiliging

Beveiligingsmaatregelen,autorisatie(gevenvantoestemming)encontrolevantoegang.

Identiteitsfraude

Criminelenkunnenjouwidentiteitaannemenenonderjouwnaamcrimineleactiviteitenuitvoeren.

Informatiedrager

Alleswaarinformatieopstaat,zoalspapier,eenUSB-stickendecloud.

Object

Eenverzamelingvaneengebouwofeenaantalgebouwenenterreinendiebijelkaarhoren.

Risicoanalyse

Eenoverzichtvanallemogelijkerisico’sdieopeenobjectkunnenplaatsvinden.

TAPA(TransportedAssetProtectionAssociation

HetdoelvanTAPAishetvoorkomenvantransportcriminaliteit.

Transportbeveiliging

Transportbeveiligingoftransportbewakingishetbeveiligenvangoederendiewordenvervoerdoverdeweg,door deluchtofoverhetwater.

Transportcriminaliteit

Georganiseerdecriminaliteitindetransportsector,bijvoorbeeldladingdiefstal.

Hoofdstuk5

Belastingen

Zowelondernemersalswerknemershebbentemakenmetbelastingen.DeBelastingdienst,onderdeelvanhet ministerievanFinanciën,intbelastingenenkeerttoeslagenuit.Metdeinkomstenwordenpubliekevoorzieningen zoalszorgenonderwijsbekostigd.Ondernemersbetaleninkomstenbelastingofvennootschapsbelasting, afhankelijkvanhunrechtsvorm.Ookgemeenten,provinciesenwaterschappenheffenbelastingen,zoalsde onroerendezaakbelasting,rioolheffingenwaterschapslasten.Belastingenzijndaarmeeeenonmisbarebronvan inkomstenvoordeoverheid.

Leerdoelen

• JekentderolvandeBelastingdienst,hetverschiltussendirecteenindirectebelastingenendebelangrijkste belastingsoorten.

• Jekuntbtwuitleggen,inclusieftarieven,vrijstellingen,deKORendebtw-aangiftemethoden(kas-en factuurstelsel).

• Jekentdeverschillentusseninkomstenbelasting,vennootschapsbelastingenloonbelasting,inclusief loonheffingenbijbehorendepremies.

CONCEPT

• Jekuntbelasteenonbelastevergoedingenvoorwerknemersonderscheiden.

• Jekuntdedrieboxenvanhetbelastbaarinkomenuitleggenendeinvloedvanheffingskortingenen belastingtarievenbeschrijven.

• Jebegrijpthetbelangendewerkingvandeondernemersaftrekendeinvloedvanoverheidssteunensubsidies.

• Jekentvoertuiggerelateerdebelastingen(mrb,bpm),deRDW-keuringenprovincialebelastingheffingen.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

a. Hetisbelangrijkomtewetenofjeondernemerbentvoordeinkomstenbelasting.Waaromisdatbelangrijk?

CONCEPT

b. HoekunjecheckenofjedoordeBelastingdienstalsondernemerwordtgezien?

5.1Omzetbelasting(btw)

Deoverheidheftbelastingopdeverkoopvanartikelenofdiensten.Diebelastingheetbtw(belastingtoegevoegde waarde)ofomzetbelasting.Ditisdebelastingdiejealsondernemerbetaaltoverjegemaakteomzet.Demeeste ondernemerskrijgenhiermeetemaken.Wanneerjealsondernemerproductenofdienstenverkooptonderde btw-plichtmoetjehieroverbtwinnenbijjouwklant.Debtwmoetookduidelijkopjefacturenstaan.

Voorbelasting

Defietsenmakerdieaanzijnklanteenfietsverkoopt,heeftdezevoorafingekochtbijdegroothandelaar.Hijheeft aandegroothandelbtwbetaald.Denotarisdievoorzijncliëntwerkzaamhedenverricht,huurtkantoorruimte diemetbtwisbelast.

DeBelastingdienstnoemtdatdevoorbelasting.Debetaaldeenontvangenbtwmoetjeverrekenenenhetverschil draagjeafaandeBelastingdienst.Hetisbelangrijkenzelfsverplichtomeengoedeadministratiebijtehouden vanallegestuurdeenontvangenfacturenenalleontvangenenbetaaldebtw.

Ditzijnvormenvanbtw:

• tebetalenbtw(ontvangenvanjeklanten)

• tevorderenbtw(betaaldaanjouwleveranciers)

• aftedragenbtw(tebetalenaandeBelastingdienst).

Btwbetalenofontvangen?

Alsondernemerzuljeeraltijdvoorzorgendatjeomzetgroterisdanjekosten.Jeontvangtdanookmeerbtw danjeaanbtwbetaalt.Hetverschiltussendeontvangenenbetaaldebtwwordtverrekendenbetaaljeaande Belastingdienst.Maarsoms,bijvoorbeeldalsjegroteinvesteringenhebtgedaan,kanhetzijndatjekostenineen aangifteperiodehogerwarendanjeomzet.Indatgevalisdeaftedragenbtwnegatiefenkrijgjebtwvande Belastingdienstterug!

Leverenvangoederenendiensten

OmzetbelastingbetaaljealsjealsondernemerproductenofgoederenlevertinNederland.Deverkoopprijsis opgebouwduitdeprijs(hetbedragdatdeverkoperinrekeningwilbrengen)endebtw(hetbedragdatdeverkoper endekoperinrekeningmoetbrengen).Ookoverhetleverenvandienstenbetaaljebtw.Bijvoorbeelddediensten vanadvocaten,loodgietersenhoveniers.

Nederlandkentdriebtw-tarieven:

• 21%

Ditishetalgemenetarief.Ditgeldtvooralleproducten(goederenendiensten).Erzijnwelenkeleuitzonderingen.

• 9%

Hetverlaagdetariefvan9%geldtvoorbijvoorbeeldetenenalcoholarmedranken,agrarischeproducten, geneesmiddelen,boeken,dagbladenentijdschriften,personenvervoer,kappersenschoonmaakwerkzaamheden binnenwoningen.

• 0% Wanneerjeaanhetbuitenlandlevert,kanhetzijndatje0%btwbetaalt.Jegebruikthet0%-tariefalsje bijvoorbeeldgoederenlevertaanhetbuitenlandofopslaatineendouane-entrepot.Jebrengtdangeenbtw inrekening.Opdefactuurnoteerje0%btw.

Goederenwaarvoorhet0%-tariefgeldt:

• goederendiejelevertaanhetbuitenland

• goederendienognietzijningevoerd

• goederendiejelevertaanofineenbtw-entrepot

• deleveringvanschepenenvliegtuigen

• debevoorradingvanschepenenvliegtuigen

• visvangst

• accijnsgoederen.

Bijeengrootaantalvandezegoederenleveringenvallenookdedienstendiedaarbijhorenonderhet0%-tarief.

Bijvoorbeeld:

• financiëledienstenenverzekeringen

• gezondheidszorg

• kinderopvang

• onderwijs

• postdiensten

• sociaal-cultureleinstellingen

• sportorganisatiesensportclubs

• uitvaartondernemers.

CONCEPT

Dewerkelijkheidiscomplexer.OpdewebsitevandeBelastingdienstkunjeprecieslezenwelkeregelsen uitzonderingenvantoepassingzijn.

BekijkdewebsitevandeBelastingdienstovervrijstellingvanbtw.

Plaatsvanlevering

InjeNederlandsebtw-aangiftemagjealleenNederlandsebtwaftrekken.Hoekrijgjedebtwterugdiejeals ondernemerinhetbuitenlandhebtbetaald?Hetgaatomdebtwdiejebetaaltaaneenandereondernemerinde EU.Dezeondernemerdraagtdebtwafinhetlandwaarinhijgevestigdis.Bijvoorbeeld:chauffeursvanjouwbedrijf rijdenmetvrachtwagensdoorEuropa.ZetankenbijvoorbeeldinDuitsland.Debtwdiedeeigenaarvanhet tankstationinrekeningbrengt,magjenietterugvragenindeNederlandsebtw-aangifte.Jekuntweleenverzoek indienenbijdeDuitseBelastingdienst.

Deplaatsvanprestatiebepaaltinwelklandbtwmoetwordengehevenenwelkebtw-regelsgelden.Ditisvooral belangrijkbijinternationalehandelendiensten.Deregelsverschillenvoorleveringenvangoederenendiensten.

Plaats van prestatie bij goederenleveringen

Bijdeleveringvangoederenwordtdeplaatsvanprestatiebepaaldopbasisvanwaardegoederenzichbevinden ophetmomentvanlevering.

• BinnenNederland:alsdegoederenbinnenNederlandwordengeleverd,geldtdeNederlandsebtw(bijvoorbeeld 21%of9%).

• BinnendeEU(Intracommunautairelevering):alsjegoederenverkooptaaneenbtw-plichtigbedrijfineen anderEU-land,isdeleveringvrijgesteldvanbtw(0%),als: – dekopereengeldigbtw-nummerheeft – degoederenechtnaareenanderEU-landwordenvervoerd – jedeverkooprapporteertindeICP-opgave(IntracommunautairePrestaties-opgave).Ditiseenverplichte aangiftevoorondernemersdiedienstenofgoederenleverenaanbtw-plichtigebedrijveninandere EU-landen.HiermeemeldjebijdeBelastingdienstwelkeklantenindeEUgoederenofdienstenvanjou hebbenafgenomenzonderbtw.

BtwparticuliereninandereEU-landen

AlsjeaanparticuliereninandereEU-landenverkoopt,moetjemogelijkdebtwvanhet bestemmingslandhanteren(drempelafhankelijk).

• BuitendeEU(export):voorexportnaareenlandbuitendeEUgeldt0%btw,maarbetaaltdeklantinhet bestemmingslandwellokaleinvoer-btweneventueelandereheffingen,zoalsinvoerrechten.

Plaats van prestatie bij diensten

Bijdienstenhangtdebtw-heffingafvanwiedeafnemeris(eenondernemerofeenparticulier)enwaardeze gevestigdis.

• Dienstenaanondernemers(b2b)

– Debtwwordtgeheveninhetlandwaardeafnemerisgevestigd(hoofdregel).

– Deafnemerbetaaltdebtwinzijneigenland.

– DitmoetjemeldenindeICP-opgave.

CONCEPT

DienstaanbedrijfinDuitsland

EenNederlandsmarketingbureaulevertdienstenaaneenDuitsbedrijf.DebtwwordtverlegdnaarDuitslanden hetDuitsebedrijfdraagtdebtwafinDuitsland.

• Dienstenaanparticulieren(b2c)

– Debtwwordtgeheveninhetlandvandedienstverlener(hoofdregel).

– DitbetekentdatjealsNederlandsedienstverlenergewoonNederlandsebtwrekentaanparticuliereklanten.

– Uitzonderingenopdeb2c-regel:sommigedienstenwordenbelastinhetlandwaardeafnemerwoont, zoalsdigitalediensten(bijvoorbeeldsoftware,streaming,e-books),dienstenmetbetrekkingtotonroerend goed(bijvoorbeeldvastgoedbeheer)enpersoonlijkediensten(bijvoorbeeldtoerisme,cultuur,sport).

Btw-aangifte

VoordebepalingwanneerdebtwteverrekenenmetdeBelastingdienstgeldtmeestaldefactuurdatumenniet dedatumvanbetaling.Ditnoemjehetfactuurstelsel.Meestaldoejeperkwartaalaangifte.

Hetkasstelseliseenmethodevoorhetverrekenenvanbtwwaarbijondernemersbtwpasberekenenenbetalen ophetmomentdatzedaadwerkelijkgeldontvangen.

Hetkasstelselisalleentoegestaanvoorspecifiekeberoepsgroepen,meestalondernemersdieveelcontante betalingenontvangen.Ditzijnbijvoorbeeldkappers,horecaondernemers,taxi-envervoersbedrijven, marktkraamhouders,theatersenartiesten.

Alsdeverschuldigdebtwminderisdan€1.883perjaar,magjeperjaar aangiftedoen.Bijgrotereomzetisdeaangifteperkwartaal.Wiljetoch lieverpermaandbetalen,dankunjedataanvragenbijde Belastingdienst.Jouwbtw-aangiftemoetbinneneenmaandnaafloop vanhettijdvakbijdeBelastingdienstbinnenzijnenbetaald.Deaangifte kunjeviadewebsitevandeBelastingdienstdoen,maarvaakookvia jeeigenfinanciëlesoftware.Letop:alsjeregelmatigtelaatbent,kan debelastinginspecteureisendatjealsnogelkemaandaangiftedoet.

Btw-aangifte: zorgvuldig administratief werk.

CONCEPT

Kleineondernemersregeling(KOR)

Dekleineondernemersregeling,ofteweldeKOR,iseenregelingwaarbijondernemersmeteengeringeomzet geheelofgedeeltelijkvrijgesteldkunnenzijnvanhetafdragenvandeontvangenbtw.

AlsjealsondernemermeedoetaandeKOR(Kleineondernemersregeling)...

• berekenjegeenbtwaanklanten

• doejegeenbtw-aangiftemeer(metuitzonderingvaneenaantalgevallen)

• kunjedebtwoverzakelijkekosteneninvesteringennietaftrekken.

Voorwaarden:

• Hetgaatomeen(groepvan)natuurlijkepersonen(eenbvofnvkandusnooitgebruikmakenvandeKOR).

• Ermoetminderdan€1.883btwwordenafgedragen.

• DeondernemingisinNederlandgevestigd.

• Deondernemervoldoetaanzijnadministratieveverplichtingen.

BijhetinvullenvandekwartaalopgavebtwkunjeheelmakkelijkdeKOR-regelinginvullen.Tip:doeditaltijdin hetlaatstekwartaal,omdatjedanpreciesweethoeveelbtwjehebtafgedragenenjeookweetdatjenietboven de€20.000omzetzit.

Ook een kleine ondernemer moet veel regelen.

Opdracht2 Omzetbelastingofniet?

Paulkooptschoolboekenvoorzijnopleidinglogistiekmanager.Hijbetaaltaandekassa.Opdebonstaateen btw-bedrag.

a. WelkpercentagebtwbetaaltPaulbovenopdeverkoopprijs?

Amiriszijnhuisaanhetopruimenenvindtveelboekendiehijkwijtwil.Hijverkoopteenseriegeschiedenisboeken opMarktplaats.Dezewordenalsnelgekochtdooreenverzamelaar.

b. MoetAmirbtwinrekeningbrengenbijdezekoper?

c. Watwordtbedoeldmeteenvrijgesteldeprestatie?

d. Noteereenvoorbeeldvaneenvrijgesteldeprestatie.

e. Zoekopinternetwathetbegripkasstelselinhoudt.

f. Voorwiegeldthetkasstelsel?

Opdracht3 Btwoverdiensten

a. Bekijkeenfactuurdiejeonlangszelfhebtontvangenvooreenproductofdienst.Staaterbtwopdefactuur? Zoja,tegenwelktarief(%)?

Hannaheefteenprobleem.Inhaarmagazijnligtwater.Eenpaardozenmetvoorraadzijnnatgeworden.Zebelt loodgietersbedrijfVerpalenop.Hetwaterkomtvanhetdak,daariseenlekkage.Nadatdeloodgieterhetprobleem heeftopgelost,ontvangtHannaeenfactuur.

Bekijkdefactuur.

b. Welkbedragaanbtwontbreektopdefactuur?

c. Welkbtw-tarief(%)hoortopdefactuur?

CONCEPT

Nicoheefteenconflictmetzijnklantoverdebetalingvaneenfactuur.Samenkomenzeernietuit.Nicoschakelt daaromjuridischehulpin.Hijbelteenadvocaat.Deadvocaatweettebemiddelenenhetprobleemwordtopgelost. NaeenweekontvangtNicoeenfactuur.Deadvocaatbreng3,5uurinrekening.Zijnuurtariefis€135,exclusief 21%btw.

d. HoeveelmoetBramintotaalbetalenaanhetadvocatenkantoor?

Opdracht4 Btw-aangifte

a. Leguitwatvoorbelastingbetekent.

Mariondoetbtw-aangiftevoorhaaronderneming.Alsondernemerontvangtzebtwvanklantenenbetaaltzebtw aanleveranciers.Jaarlijksbetaaltze€3.500aanbtw. Zewilgraagperjaarbtw-aangiftedoen,elkkwartaalvindtzezo’ngedoe.

b. KanMarionjaarlijksbtw-aangiftedoen?Lichtjeantwoordtoe.

Opdracht5 Buitenlandsebtw

ZoekopinternetnaarderegelsvoorbtwineenlandbinnendeEU.Jemagzelfkiezenwelkland.Watvaltjeop? Noteereenvoorbeeld.

5.2Loonbelasting

Deinkomstenbelasting(IB)enloonbelasting(LB)hebbenopeenbijzonderemaniermetelkaartemaken:de loonbelastingisnamelijkeenvoorheffingopdeinkomstenbelasting.Ditbetekentdatdeloonbelastingdieeen werknemerbetaaltalvasteenvoorschotisopdeinkomstenbelastingdiehijuiteindelijkmoetafrekenenviade jaarlijksebelastingaangifte.Deloonbelastingvoorkomtzodatwerknemersaanheteindevanhetjaargrote bedragenmoetenbetalen.

Watdewerknemerinhetkalenderjaaraanloonheeftverdiend,moethijopnemeninzijnaangiftevoorde inkomstenbelasting.Hetbedragdatalaanloonbelastingisvoldaan,wordtmetdeaanslaginkomstenbelasting verrekend.Alsjeeerderteveelhebtbetaald,krijgjegeldterugvandeBelastingdienst.Hebjeteweinigbetaald, moetjebijbetalenaandeBelastingdienst.

Bijhetbegriploondenkjeaaneenarbeidsovereenkomst.Hetloondatdewerknemerkrijgt,isbelastvoorde loonbelasting.

Heffingvandeloonbelastingvindtplaatsopeenanderemanierdandeinkomstenbelasting.

Inkomstenbelastingwordtdoordebelastingplichtigebetaaldnadathijzijnaangifteheeftingediendendeaanslag isvastgesteld.Loonbelastingwordtingehoudenophetloon.Dezeinhoudingwordtverrichtdoorzijnwerkgever (ofeenuitkeringsinstantie):deinhoudingsplichtige.Deontvangervanhetloonheefthiergeenomkijkennaar.

CONCEPT

Alswerkgeverhoudjepremievolksverzekeringeninophetloon,viadeloonheffing.Dezebetaaljeaande Belastingdienst.Volksverzekeringenzijnwettelijkverplichtesocialeverzekeringendieiemandverzekerentegen definanciëlegevolgenvanouderdom,overlijden,bijzondereziektekostenofkinderen.

Devolksverzekeringenbestaanuit:

• AOW:Algemeneouderdomswet

• Anw:Algemenenabestaandenwet

• Wlz:Wetlangdurigezorg.

Loon

Overhetbelastbaarloonwordtloonbelastinggeheven.Ditloonkanuiteenofmeerbronnenkomen:hetgaatom hetgezamenlijkebedragaanloon.Onder‘loon’bijdeloonbelastingvallenonderandere:

• hetgewoneloon

• vakantiegeld

• overwerkuren

• winstdelingen(zogenoemdetantièmes)

• dedertiendemaand

• looninnatura(geengeld,maargoederen)

• privégebruikvaneenterbeschikkinggesteldeauto:leaseautovandezaak

• fictiefloonvoordedirecteur-grootaandeelhouder

• uitkeringenopgrondvansocialeverzekeringswetten(bijvoorbeeldWWenZW).

Loonbelasting betalen.

Loondirecteur-grootaandeelhouder

Ondernemingendieindevormvaneenbeslotenvennootschapwordengevoerd,wordenvaakbestuurddoor eendirecteurdieéénvandeaandeelhoudersis.Dezedirecteurheefteenaanmerkelijkbelangindevennootschap alshijofzijminstens5%vandeaandelen,winstbewijzenofstemrechtenbezitineenbv(beslotenvennootschap) ofnv(naamlozevennootschap).Hijfungeertdanalsdirecteur-grootaandeelhouder(dga).Overhetloonvande dgawordtnormaalloonbelastingingehouden.

Dedgakanindeverleidingkomenomvoorzichzelfeenlaagloonofhelemaalgeenloonteontvangen.Zokanhij hetinhoudenvanloonbelastingproberentevoorkomenofteverminderen.Ombelastingontwijkingtegentegaan ishetloonvandedgawettelijkvastgesteldoptenminste€56.000(peiljaar2025).Ongeachtopwelklagerbedrag hijzijneigeninspanningenwaardeert,tochmoethijloonbelastingbetalenovertenminsteditminimumbedrag aanloon.Alshijzichzelfeenhogerloontoekent,danmoethijoverdathogerebedragloonbelastingafrekenen.

CONCEPT

Aftrekpostenofvrijevergoedingen

Werkgeverskunnenhunwerknemersopverschillendemanierenvergoedingengeven.DeBelastingdienstmaakt onderscheidtussenbelasteenbelastingvrijevergoedingen.Dewerkkostenregeling(WKR)bepaaltgrotendeels welkevergoedingenbelastingvrijmogenwordengegeven.

Belastingvrijevergoedingen

Werkgeverskunnenbepaaldevergoedingenbelastingvrijverstrekken,alszemaarbinnendeWKRofeenvrijstelling vallen.

• Reiskostenvergoeding:maximaal€0,23perkilometer(2025)voorwoon-werkverkeerenzakelijkereizen. OV-abonnementenentreinkaartjesmogenvolledigbelastingvrijvergoedworden.

• Maaltijdvergoedingbijoverwerkofdienstreizen:werknemerskrijgenbelastingvrijeenvergoedingvoor maaltijdenbijoverwerkofzakelijkereizen.

• Vergoedingvoorcursussenenopleidingen:opleidingen,cursussenenvakliteratuurdiebijdragenaande functiezijnbelastingvrij.

• Arbovoorzieningen:kostenvooreenergonomischebureaustoel,beeldschermbrilofwerkplekthuisalsde werknemerstructureelthuiswerkt.

• Internetvergoedingvoorthuiswerken:alsthuiswerkenstructureelis,mageenwerkgeverdeinternetkosten belastingvrijvergoeden.

• Zakelijketelefoonkosten:eenzakelijketelefoonoflaptopmagbelastingvrijalsdezenoodzakelijkisvoorhet werk.

• Vergoedingvoorverhuiskosten:alseenwerknemerverhuistvanwegehetwerk,magdewerkgevereen belastingvrijevergoedinggeven.

• Vakliteratuurenberoepskleding:werkkleding(metlogo’s)envakliteratuurmogenbelastingvrijworden verstrekt.

• VergoedingenbinnendevrijeruimtevandeWKR:binnendewerkkostenregeling(WKR)mogenwerkgevers toteenbepaaldpercentagevandeloonsombelastingvrijvergoedingengeven.In2025isdittoteenloonsom van€400.000:2%enboven€400.000:1,18%.VoorbeeldenvanbelastingvrijevergoedingenbinnendeWKR: – kerstpakkettenencadeaubonnen – personeelsuitjesenborrels – fitnessabonnementen – vergoedingenvoorthuiswerken(tot€2,40perdagin2025).

BelastingbijoverschrijdingvrijeruimteWKR

AlsdevrijeruimteWKRwordtoverschreden,betaaltdewerkgever80%eindheffingoverhetextra bedrag.

Belastevergoedingen

Sommigevergoedingenzijnnietbelastingvrijenwordengezienalsloon,waaroverloonheffingensocialepremies betaaldmoetenworden.

• VergoedingendiebuitendeWKRvallen:eentehogereiskostenvergoedingofeenhogerethuiswerkvergoeding danhetwettelijkebedrag.

• Bonussenenwinstuitkeringen:extrauitkeringen,zoalsbonussenenprestatiebeloningen,zijnvolledigbelast.

• Abonnementenvoorprivégebruik:werkgeversmogengeenNetflix-ofsportabonnementenbelastingvrij vergoeden,tenzijditbinnendeWKRvalt.

• Persoonlijkeuitgavenofprivévergoedingen:eenwerkgevermaggeenprivé-uitgavenvaneenwerknemer belastingvrijvergoeden,tenzijheteenzakelijkekostenvergoedingis.

• Autovandezaak(privégebruik):privégebruikvaneenleaseautoleidttoteenbijtellingindeloonbelasting.

CONCEPT

Autovandezaak

Werknemerskunnenvoorhunwerkzaamhedeneenautoterbeschikkingkrijgen.Hetisdanmeestaltoegestaan datdeautoookvoorprivégebruikvandewerknemerwordtgebruikt.Ditheefttotgevolgdatdewaardevandit privégebruikbijhetloonmoetwordengeteld.Dezebijtellingwordthetautokostenforfaitgenoemd.

Dewetgeefteenregelingwaarmeedehoogtevandebijtellingmoetwordenbepaald.Hoeduurderdeauto,en hoemeerdezehetmilieubelast,hoehogerdebijtelling.Debijtellingbedraagtnormaalgesproken25%vande cataloguswaarde.Voorelektrischevoertuigengeldteenlagerebijtelling.

Auto voor zakelijk- en privégebruik.

Opdracht6 Loonheffing

a. Wathebbenloonbelastingeninkomstenbelastingmetelkaartemaken?

b. Opwelkemanierwordtloonbelastinggeheven?

Loonbelastingwordtbetaaldnabelastingaangifteenvaststellingvandeaanslag.

Loonbelastingwordtingehoudenophetloon.

c. Noteerdrievoorbeeldenvansoortenloon.

Opdracht7 Directeur-grootaandeelhouder

a. Watbetekenthetalseendgaeenaanmerkelijkbelangindevennootschapheeft?

Bekijkhetfilmpje.

b. Vatindriezinnensamenwatbelastingontwijkinginhoudt.Noteerdeuitleg.

c. Sommigegrootverdienersofberoemdhedenontwijkendebelasting.Watvindjijhiervan?Lichtjeantwoord toe.

d. Zoekopinterneteenvoorbeeldvanbelastingontwijkingdooreenondernemer.Opwelkemanierheefthijof zijbelastingontweken?

e. WatheeftdeBelastingdienstbedachtombelastingontwijkingtegentegaan?

Opdracht8 Volksverzekeringen

a. Leguitwateenvolksverzekeringinhoudt.

b. Noteertweevoorbeeldenvaneenvolksverzekering.

5.3Inkomstenbelasting

Alseigenaarvaneeneenmanszaak,alspartnerineenvofofmaatschapenalsbeherendevennootvaneencv betaaljeoverdebehaaldewinstinkomstenbelastingenpremiesvolksverzekeringen.Samenheetdatde inkomensheffing.Alsjedirecteurbentvaneenbvofnv,valtjouwsalarisookonderdeinkomensheffing.

DeBelastingdienstonderscheidtdriesoortenbelastbareinkomens.Dezeinkomenszijnondergebrachtindrie boxen:

• box1:belastbaarinkomenuitwerkenwoning Jouwwinst(ofsalarisbijeenbv-directeur)valtinbox1.

• box2:belastbaarinkomenuitaanmerkelijkbelang

Belastbaarinkomenuitaanmerkelijkbelangkunjehebbenalsjeminimaal5%vandeaandelenvanbijvoorbeeld eenbvbezit.

• box3:belastbaarinkomenuitsparenenbeleggen.

InhetNederlandsebelastingsysteemzijnertweesoortentarieven:proportioneeltariefenprogressieftarief

Bijeenproportioneeltariefwordtaltijdmethetzelfdepercentagebelast.Bijeenprogressieftariefneemthet percentagetoealshetinkomenhogerwordt.

Deinkomstenuitarbeidwordenprogressiefbelast.Dit betekentdathoemeerinkomenjeverdient,hoemeer belastinginprocentenjemoetbetalen.

In2025ishetprogressievebelastingstelselaangepast vantweenaardriebelastingschijvenvoorinkomenuit werkenwoning(box1):

1. Schijf1:Belastbaarinkomentot€38.441 (Belastingtarief:35,82%)

2. Schijf2:Belastbaarinkomenvan€38.441tot€ 76.817(Belastingtarief:37,48%)

3. Schijf3:Belastbaarinkomenboven€76.817 (Belastingtarief:49,50%).

Brieven Belastingdienst.

Dezeaanpassingisbedoeldomdebelastingdrukeerlijkerteverdelenensluitaanbijdeeconomischedoelenvan deoverheid.

Heffinginkomstenbelasting

Hoewordtdeinkomstenbelastinggeheven?Deinkomstenbelastinggaatomhettotaleinkomen,bijvoorbeeld loon,pensioen,winstuitonderneming,rendementophetvermogen.Dittotaleinkomenziejeindeaangiftedie debelastingplichtigedoet.Nadeaangiftekrijgjemeestaleenvoorlopigeaanslag.Somsmoetjebelastingbetalen eninsommigegevallenkrijgjebelastingterug.DeaangiftewordtgecontroleerddoordeBelastingdienst.De Belastingdienstvergelijktdeaangiftemetdegegevensdiededienstkrijgtvanbijvoorbeeldwerkgevers, uitkeringsinstantiesenbanken.OokkandeBelastingdienstinformatiehalenuitregisters.Denkaanhet kentekenregister,waaruitvoordeBelastingdienstkanblijkendatiemandeendureautogekochtheeft.Later volgteendefinitieveaanslag,waarbijeencorrectiewordttoegepastalsuitcontroleblijktdatdebelastingplichtige zijninkomennietjuistheeftaangegeven.

Eenaanslagmoetvooreenbepaaldedatumwordenbetaald.Opeenaanslagstaatdatduidelijkaangegeven.

Deheffingvandeinkomstenbelasting:

• aangifte

• voorlopigeaanslag

• controle

• definitieveaanslag.

Voorlopigeaanslagenwordenomtweeredenenopgelegd.IndeeersteplaatsontvangtdeBelastingdienstal vroegeendeelvanhetlatertotaalverschuldigdebedragaanbelasting.Indetweedeplaatsishetvoorde belastingplichtigegunstigalshijzijnbelastingbetalingkanspreidenenhijnietnaafloopvanhetjaarmeteen groteaanslagwordtgeconfronteerd.

Heffingskorting

Heffingskortingiseenbelastingkortingdieervoorzorgtdatjeminderinkomstenbelastingenpremies volksverzekeringenhoefttebetalen.Dekortingwordtdirectverrekendmetdebelastingdiejemoetbetalenvia deloonbelasting(bijjewerkgever)ofviadejaarlijksebelastingaangifte.

IedereendieinNederlandbelastingbetaalt,heeftrechtopminstenséénheffingskorting.Dehoogtevande heffingskortinghangtafvanjeinkomen,leeftijdenpersoonlijkesituatie.

Soortenheffingskortingen(2025):

• Algemeneheffingskorting:hoehogerjeinkomen,hoelagerdekorting.

• Arbeidskorting:voormensenmetinkomenuitwerk(salaris,winstuitondernemingenzovoort).

• Inkomensafhankelijkecombinatiekorting(IACK):voorwerkendeoudersmetjongekinderen(tot12jaar).

• Ouderenkorting:voorAOW-gerechtigdenmeteenlaaginkomen(inkomensafhankelijk).

• Jonggehandicaptenkorting:voormensenmeteenWajong-uitkeringofvergelijkbarebeperking.

• Loonheffingskorting:verzamelnaamvoordealgemeneheffingskortingenarbeidskortingdiejewerkgever toepastopjeloon.Werkgevershoudenbijofzedeloonheffingskortingtoepassen(ditmoetjezelfaangeven bijeennieuwewerkgever).

Ondernemersaftrek

Deondernemersaftrekiseenaftrekpostopdewinstvaneenonderneming.Eenbekendvoorbeeldhiervanisde zelfstandigenaftrek.

Zelfstandigenaftrek

Eenondernemerheefteenbehoorlijkaantalfiscalefaciliteiten.Wekunnendiehiernietallemaalbehandelen.We besprekenweldezogenoemdezelfstandigenaftrek,zoalsdieisopgenomenindeWetIB2001.Afhankelijkvan dehoogtevandewinstmagdeondernemerzijngerealiseerdejaarwinstmeteenbedragaanzelfstandigenaftrek verminderen.Dejaarwinstkomtdanlageruit,watresulteertineenlagerbedragaanbelastingdatmoetworden voldaan.

CONCEPT

Ominaanmerkingtekomenvoordezelfstandigenaftrekmoetdeondernemeraantweevoorwaardenvoldoen:

• Hijmoetvoldoenaanheturencriteriumvan1.225uurperjaar.Datbetekentdathijminimaal1.225uurper jaarwerkzaammoetzijninzijnonderneming.Hierondervallenallewerkzaamhedendievoordeonderneming vanbelangzijn,dusookadministratieendergelijke.

• Hijmoetminimaal50%vanzijnarbeidstijdaandeondernemingbesteden.Letop:dezeeisgeldtnietvoor startendeondernemers.

Urencriteriumstartendeondernemers

Voorstartendeondernemersgeldtdevoorwaardeom50%vanjearbeidstijdtemoetenbesteden aanjeondernemingnietalsjeinéénofmeervandevijfvoorafgaandekalenderjarengeenondernemerwas.

Andereinkomsten

Ditzijnwerkzaamhedendiegeenondernemersactiviteitenzijnofarbeidalswerknemerindienst.Vereistiswel datookdezewerkzaamhedenzijnverrichtinheteconomischverkeerengerichtzijnophetbehalenvanmaterieel voordeel.Bijvoorbeeldkluswerkzaamhedenwaarjevoorbetaaldwordt.

Inkomstenuiteigenwoning

Hetbezittenvaneenwoningkanvoorde inkomstenbelastingoptweemaniereneenbelastbaar feitopleveren.Allereerstdewoninginbox1.Inbox1 wordtdebelastingplichtigebelastvoordeinkomsten uitdeeigenwoning.Voorwaardeisdatditdewoning iswaarhijhetmerendeelvandetijdwoont,de hoofdwoning.

Hetbezitvaneenwoninginbox1levertinkomstenop.

Eigenwoningforfait.

Iemanddieeeneigenwoningheeft,hoeftgeenhuurte betalen.DatvoordeelzietdeBelastingdienstals ‘inkomstenuitdeeigenwoning’,dusmoethetbijhet inkomeninbox1wordenopgeteld.Dezeinkomsten zijndenkbeeldig.Dehoogteervanwordtforfaitairbepaald,datwilzeggenviaeendoordewetvoorgeschreven percentage.

Meewerkendepartner

Voorondernemersvanwiedepartnerhelptindeonderneming,zijnerspecialeregelingen. Demeewerkaftrekiseenverminderingvandebelastbarewinstdoordatdepartnermeewerktindeonderneming. Hetmoetdanwelgaanomeenfiscaalpartnerdieindeondernemingmeewerktzonderzelfondernemertezijn.

Omvandemeewerkaftrekgebruiktekunnenmakenzijnereenaantalvoorwaarden:

• Debelastingplichtigezelfisondernemer.

• Deondernemervoldoetaanheturencriteriumvan1.225uurdathijwerkzaamisindeondernemingindat jaar.

• Demeewerkendepartnerwerktopjaarbasisminimaal525uurmeeindeonderneming,watneerkomtop gemiddeld10uurperweek.

• Demeewerkendepartnerwerktzondervergoedingofontvangteenvergoedingdielagerisdan€5.000per jaar.

Hoemeerurendepartnermeewerkt,hoehogerdeaftrek.Ditkanoplopenvan1,25%toteenmaximumvan4% vandebehaaldewinst.

Opdracht9 Belastingtarieven

a. Welkeinkomstenvalleninhetalgemeenonderbox1?

b. Box1heefteenprogressiefbelastingtarief.Watwordthiermeebedoeld?

c. Watbetekenthetbegripurencriteriumvooreenondernemer?

Tomheeftsamenmetzijnbroereenopslaginkledingendistribueertdeze.Hijisondernemervoorde inkomstenbelasting.

Deomzetminusdekostenisdewinstuitonderneming.

d. Inwelkeboxisdewinstbelast?

Barbaraheefteenparttimebaan.Haarsalarisbetreftinkomstenuitarbeidenwordtbelastinbox1.Barbaraheeft sindseenaantalmaandeneeneigenbedrijfdatkledingbezorgt.Ditdoetzesamenmettweeanderen.Zeishier ongeveereendagperweekmeebezig.Zeiswelvanplanhaarbedrijfindetoekomstuittebreiden.

e. IshetgelddatBarbaramethaarbedrijfverdientwinstuitonderneming?

f. Watwordtbedoeldmetdemeewerkaftrek?

Opdracht10 Aangifteenformulieren

Alsjeaangiftemoetdoenvoordeinkomstenbelasting,krijgjeeenbriefvandeBelastingdienst.

Stappen:

• JelogtinopdewebsitevandeBelastingdienst.

• Opdesiteziejeeenlinknaarhetonlineaangifteformulier.

• Alsjedaaropklikt,kunjeinloggenmetjeDigiD.Dezemoetjeoptijdhebbenaangevraagd.

• Opdeaangiftestaansommigegegevensalvooringevuld.Bijvoorbeeldjesalaris,jepensioenofje bankrekeningen.DezeheeftdeBelastingdienstontvangenvanbedrijveneninstanties.

• Jebenterwelzelfverantwoordelijkvoordatdegegevensjuistzijn.Controleerdezedusaltijdgoed.

GanaardesitevandeBelastingdienst.

Zoekopwelkegegevensjenogmeernodighebtvoordeaangifteinkomstenbelasting.Noteervijfvoorbeelden.

CONCEPT

Opdracht11 Voorlopigeaanslag

Voorlopige aanslag.

a. WatishetvoordeelvaneenvoorlopigeaanslagvoordeBelastingdienst?

b. Watishetvoordeelvaneenvoorlopigeaanslagvoordebelastingplichtige?

Opdracht12 Zelfstandigenaftrek

Alexheeftalvijfjaareeneigenonderneming,eenpakketservicedienst.Daarnaastwerkthijookinloondienstals chauffeurbijeentransportbedrijf,omdathijdatleukvindt.Alexwerkt1.300uurinzijnbedrijf,inclusief administratie.Hijwerkt1.100uurinloondienst.

HeeftAlexrechtopzelfstandigenaftrek?

Opdracht13 Inkomstenuiteigenwoning

a. Watisjuist?Deeigenwoningwordtbelastin... box1 box2

b. Watisjuist?Loonbelasting... betekenthetzelfdealsinkomstenbelasting iseenvoorheffingopdeinkomstenbelasting

5.4Belastingenauto’s

Alsondernemerkunjetemakenkrijgenmetdebelastingvanpersonenauto’senmotorvoertuigen(bpm).Belasting vanpersonenauto’senmotorrijwielen(bpm)iseenindirectebelastingdiemoetwordenbetaaldwanneereen personenauto,bestelautoofmotorrijwielinNederlandgeregistreerdwordt.OokmoetvoordenietinNederland geregistreerdepersonenauto’s,bestelauto’senmotorrijwielen,waarmeejeinNederlandopdewegrijdt,bpm wordenbetaald.Voorbestelauto’svanondernemersgeldteenvrijstellingengehandicaptenkunnendebpmop hunbestelautoondervoorwaardenterugkrijgen.Koopjeeennieuwebestelauto?Dankunjemisschienvrijstelling krijgenvanbpm.Jedoetdaneenberoepopdeondernemersregeling.

Debetalingvandebpmvooreenviaeenautobedrijfaangeschaftenieuwepersonenautoofmotorrijwielwordt geregelddoordeimporteur.Dedealerzetdebpmopdefactuuraandeklantensluisthetbedragdooraande importeur,diedebelastingaandeBelastingdienstvoldoet.Vooreenaantalmotorrijtuigenmetbijzonderedoelen inNederlandkunjedebpmterugkrijgen.Denkaanambulances,auto’svoorgroepsvervoervanrolstoelgebruikers engeldtransportauto’s.

Motorrijtuigenbelasting

Motorrijtuigenbelasting(mrb)geldtvoorpersonenauto’s,bestelauto’s,vrachtauto’senautobussen.Alsjeeen personenauto,bestel-ofvrachtautoofautobushebtgekochtvoorjeonderneming,danlaatjehetmotorrijtuig opjouwnaamschrijven.

Vrachtwagens

Bijvrachtwagenshebjeverschillende(herkenbare)kenmerkendiedemrbbepalen.Ditzijnonderandere:

• welofgeenkoppelinrichting

• welofgeenluchtvering

• hetaantalassen

• soortmotor

• hetgewicht.

Belastingzwaremotorrijtuigen

Alsjeeenvrachtautohebt,moetjedaarmotorrijtuigenbelastingvoorbetalen.Jemoetbovendienbelastingzware motorrijtuigen(bzm)betalenalsjemetjevrachtautogebruikmaaktvandesnelweg.Alsjedebzmhebtbetaald (ookwelbekendalsEurovignet),magjeookgebruikmakenvandesnelwegeninLuxemburg,Denemarkenen Zweden.

InsommigeandereEuropeselandenmoetjehiervoortol betalen(bijvoorbeeldMautinDuitsland).

Debelastingzwaremotorrijtuigen(bzm)isvoorvrachtauto’s envrachtautocombinatiesdie:

• alleenzijnbedoeldvoorhetvervoerenvangoederen

• eentoegestanemaximummassa(laadvermogenplus eigengewicht)hebbenvan12.000kiloofmeer.

KeuringRDW

DeRDW-keuringiseentechnischeenadministratievecontrolediedeRijksdienstvoorhetWegverkeer(RDW) uitvoertomtebeoordelenofeenvoertuigaandewettelijkeeisenvoldoet.Dezekeuringkannodigzijnbijimport, schadeherstel,ombouw,restauratieofherinvoeringvaneenvoertuig.

SoortenRDW-keuringen:

• typegoedkeuringenindividuelekeuring(voornieuweofaangepastevoertuigen)

– NieuwevoertuigenmoeteneentypegoedkeuringkrijgenvoordatzeinNederlandgeregistreerdmogen worden.

– Individuelekeuringisnodigvoorzelfbouwvoertuigen,importauto’sofomgebouwdevoertuigen(bijvoorbeeld camperombouwofeenverlaagdeauto).

Vervoer via de snelweg.

• APK(AlgemenePeriodiekeKeuring)

– Wettelijkverplichtekeuringvoorvoertuigenouderdaneenbepaaldaantaljaren.

– Controleopveiligheid(remmen,banden,verlichting),milieueisen(uitstoot)enregistratiegegevens.

– Moetjaarlijksofomdetweejaarwordenuitgevoerd,afhankelijkvanhetvoertuigtypeendebrandstof.

• keuringbijimportoftenaamstelling

– Buitenlandsvoertuiginvoeren?DanmoethetvoertuigeersteenRDW-keuringondergaanvoordatheteen Nederlandskentekenkrijgt.

– Controleopchassisnummer,typegoedkeuring,technischestaatenjuistedocumenten.

• keuringnaschadeofombouw

– Voertuigenmeternstigeschade(WOK-status,WachtenOpKeuring)moeteneenRDW-keuringondergaan voordatzeweerdewegopmogen.

– Bijombouw(bijvoorbeeldcamperombouwofverlaagdevoertuigen)controleertdeRDWofhetvoertuig nogvoldoetaandeveiligheidseisen.

• keuringvoortaxi’s,bussenenspecialevoertuigen

– Taxi’senbussenmoetenvoldoenaanextrakeuringseisen.

– Ambulances,brandweerwagensenlandbouwvoertuigenkunnenspecifiekekeuringennodighebben.

Opdracht14 Belastingpersonenauto’senmotorrijwielen

a. Debpmiseenindirectebelasting.Leguitwaaromdatzois.

b. VoorsommigemotorrijtuigenmetbijzonderedoeleninNederlandkunjedebpmterugkrijgen.Noteertwee voorbeeldenhiervan.

Opdracht15 Motorrijtuigenbelasting

a. Voorwelkevoertuigengeldtmotorrijtuigenbelasting?

b. Geldtmotorrijtuigenbelastingvoorbestelbusjesdiepersonenvervoeren(vanAnaarBbrengen)?Lichtje antwoordtoe.

c. Bijvrachtwagenshebjeverschillende(herkenbare)kenmerkendiedemrbbepalen.Noteererdrie.

d. Stel,eenbestelbusheefteenmassavan2.500kilo.Geldthierinditgevalmotorrijtuigenbelasting?Lichtje antwoordtoe.Jemaginternetgebruiken.

e. Watiseenanderwoordvoorzwaremotorrijtuigenbelasting?

f. Welkebeweringisjuist?Zwaremotorrijtuigenbelastinggeldtvoor... eentoegestanemaximummassavan12.000kiloofmeer eentoegestanemaximummassavan12.000kilo

5.5Belastingheffing

DeBelastingdienstheeftverschillendebelastingsoorten.Dezekunjeonderverdelenindirecteenindirecte belastingen.Voorbeeldenvandirectebelastingenzijndebelastingopjeinkomenenvermogen.Dezebelastingen draagjezelfafaandeBelastingdienst,zoalsdeinkomstenbelasting.Daarnaastzijnerindirectebelastingen,die iemandandersbetaaltaandeBelastingdienst.Debelastingisverwerktindeprijsvanproductenendiensten. Dezebelastingheetookwelkostprijsverhogendebelasting.Voorbeeldenzijnmotorrijtuigenbelastingenaccijnzen opalcoholentabak.

Hetrijk,decentraleoverheid,isdeinstantiediedeomzetbelasting,deloonbelastingendeinkomstenbelasting heft.DeBelastingdienstisdeoverheidsinstantiedienamensderijksoverheiddebelastingint.Deprovincie incasseertdemotorrijtuigenbelasting:ditisdebelastingdiejemoetbetalenalsjeeenautohebt.De inkomstenbelasting,loonbelastingenomzetbelastingzijndebelangrijkstebelastingenalshetgaatomde opbrengstenvoorNederland.

CONCEPT

Deonroerendezaakbelasting(belastingoverjehuisengrond),toeristenbelastingenhondenbelastingmoetaan degemeentenwordenbetaald.Toeristenbelastingiseenbelastingdiejemoetbetalenalsjeineenanderestad opvakantiebentendaarlogeertineenhotelofopeencamping.

Waterschappenzijnoverheidsinstantiesdiedeveiligheidvanduinenendijkenbewakenenzorgenvooreengoede kwaliteitvanonswater.Omdittekunnenbetalen,hefthetwaterschapbelastingvanhuishoudenseneigenaren vanhuizenengrond.

Moetjemeerbetalenofkrijgjeminderbelastingterugdaneerderisberekend?Ofhebjenieteerdereen belastingaanslagvoordatjaarontvangen?Dankrijgjeeennavorderingsaanslagofeennaheffingsaanslag.

Eennavorderingsaanslag(bijaanslagbelastingen)geldtvoorbelastingenwaarbijjeeersteenvoorlopigeof definitieveaanslagontvangt.Alslaterblijktdaterteweinigbelastingisgeheven(bijvoorbeelddoornieuwe informatieofeenfout),kandeBelastingdiensteennavorderingsaanslagopleggen.Voorbeelden navorderingsaanslag:

• Inkomstenbelasting(bijvoorbeeldalsdeBelastingdienstlaterontdektdaterinkomstenzijnverzwegen).

• Vennootschapsbelasting(alseenbedrijfteweinigbelastingheeftbetaaldopbasisvaneeneerdereaanslag).

Naheffingsaanslag(bijaangiftebelastingen)geldtvoorbelastingenwaarbijdebelastingplichtigezelfaangifte doetendirectbetaalt.Alsblijktdatdebelastingonjuistoftelaagisaangegeven,kandeBelastingdiensteen naheffingsaanslagopleggen.Voorbeeldennaheffingsaanslag:

• Btw(bijvoorbeeeldalseenondernemerteweinigomzetbelastingheeftafgedragen).

• Loonbelasting(bijvoorbeeldalseenwerkgeverteweinigloonheffingheeftingehouden).

Vennootschapsbelasting

Alsjeeigenaarbentvaneenbvofnv,danmoetjevoorjebedrijfaltijdaangiftevennootschapsbelastingdoen. Ookstichtingenenverenigingenmoetensomsaangiftevennootschapsbelastingdoen.Devennootschapsbelasting iseenbelastingoverdewinst.DeBelastingdienstonderscheidtvoorbelastingoverwinstlichamen(zoalsbedrijven enorganisaties)ennatuurlijkepersonen(zoalseeneenmanszaak).Lichamen(meestaleennvofbv)moeten aangiftevennootschapsbelastingdoen.Natuurlijkepersonenbetalenbelastingoverdewinstviade inkomstenbelasting.Jemageenvoorlopigeaanslaginkomstenbelastingenvennootschapsbelastingdiejekrijgt inhetjaarwaaroverdebelastinggaat,intermijnenbetalen.Ditmoetinmaandelijksegelijketermijnen.Hetbedrag moetuiterlijkop31decemberopderekeningvandeBelastingdienststaan.

Dividendbelasting

Alsjenvofbvwinstmaakt,dankandevennootschapeendeelvandewinstuitkerenaanaandeelhouders.Dit gebeurtmeestalindevormvandividend.Devennootschapdiehetdividenduitkeert,moetdandividendbelasting betalenaandeBelastingdienst.Insommigegevallenkunjeinaanmerkingkomenvoorgedeeltelijkevrijstelling ofteruggaafvandedividendbelasting.

Deondernemingdiedividendbetaalt,doetaangiftevoordividendbelastingbinneneenmaandnadathetdividend verrekendismetdeinkomstenbelasting(ofvennootschapsbelastingalsdeaandeelhouderdiedividendontvangt eennvofbvis).

Aanslag-enaangiftebelastingen

BijeenaanslagbelastingbepaaltdeBelastingdiensthoeveelbelastingdeburgermoetbetalen.De inkomstenbelastingendeerfbelastingzijnaanslagbelastingen.

Bijeenaangiftebelastingberekentdeburgerzelfhoeveelbelastinghijmoetbetalenenmaaktditbedragover aandeoverheid.Deomzetbelasting(btw)endeoverdrachtsbelastingzijnaangiftebelastingen.

Bezwaarenberoep

HetkanvoorkomendatjehetnieteensbentmeteenaanslagvandeBelastingdienst.Indatgevalkunjebezwaar maken.Bezwaarmakentegendeaanslaginkomstenbelastingmoetjedoenbinnenzeswekennadedatumvan debeschikking.Wordtjouwbezwaarafgewezen,dankunjeinberoepgaanbijderechtbank.Datkantotenmet zeswekennadeuitspraakopjebezwaar.Uitstelvanbetalingmoetjedannogwelapartaanvragen,alsjein beroepgaat.

Informatieverplichting

DeBelastingdienstmoetjekunnencontroleren.Deaangifteisvaakhetstartpuntvandeinformatieverplichting richtingdeBelastingdienst.Meestalisditvoldoende.Somsisextrainformatienoodzakelijkomdebelastingdie jemoetbetalen,goedtekunnenvaststellen.Jebentverplichtdefiscaalrelevanteinformatieteverschaffen.Als jegeeninformatieverschaft,dankandeBelastingdienstjeinkomenofvermogenschatten.Ookkanhetzijndat bepaaldeaftrekpostennietwordengeaccepteerd.DeBelastingdienstkanookeeninformatiebeschikking verstrekken.HierinstaatwelkeinformatiejevolgensdeBelastingdienstmoetverstrekken.

CONCEPT

Administratieverplichting

Alsondernemerbentjewettelijkverplichteengoede administratieoptezettenenbijtehouden.Eengoede administratieisookvanbelangvoorjebelastingzaken. Jevultjebelastingaangifteninopbasisvanje administratie.DeBelastingdienstmoetdeaangiften goedensnelkunnencontroleren.

Een kantoor van de Belastingdienst.

CONCEPT

Opdracht16 Directeofindirectebelasting

Anneiszelfstandigjuridischadviseur.Zemoetvóór1meieenaangifteformulierinvullen.Opdatformuliergeeft zeaanhoeveelzijinhetafgelopenkalenderjaarheeftverdiend.MethaaraangiftebepaaltdeBelastingdienst hoeveelbelastingzemoetbetalen.DeBelastingdienststuurtAnneeenaanslagbiljetwaaropexactstaatwelk bedragdatisenwatdebetalingstermijnis.

a. Isinditvoorbeeldsprakevaneendirecteofindirectebelasting?Lichtjeantwoordtoe.

b. Watiseenanderwoordvoorindirectebelastingen?

c. Noteertweevoorbeeldenvanindirectebelastingen.

Opdracht17 Wieintdebelasting?

a. Wieintdeloonbelasting? degemeente derijksoverheid

b. Deprovincieintde... omzetbelasting motorrijtuigenbelasting

c. Watisonroerendezaakbelasting?

d. Aanwiewordtdeonroerendezaakbelastingbetaald?

Opdracht18 Vennootschapsbelasting

a. Wanneermoetjevennootschapsbelastingbetalen? alsjeeigenaarbentvaneeneenmanszaak alsjeeigenaarbentvaneenbvofnv

b. Watishetverschiltusseneenlichaameneennatuurlijkpersoon?

Saarwilheefteeneigenbvenwilhaarvoorlopigeaanslagvennootschapsbelastinggraagintermijnenbetalen. Zewilhetbedragoveranderhalfjaarspreiden.

c. MagSaarditdoen?

Opdracht19 Dividendbelasting

a. Legkortenduidelijkuitwatdividendinhoudt.

b. Wanneerdoeteenondernemingaangiftevoordedividendbelasting?

Opdracht20 Presentatieoverbelastingen

a. Vormeengroepjevandriestudenten.

b. Maaksameneenpresentatieovertweebelastingsoorten. Kiesuit:

• inkomstenbelasting

• loonbelasting

• motorrijtuigenbelasting

• dividendbelasting

• vennootschapsbelasting.

KiesvoorjepresentatieeenPowerPointofPrezi.Gebruikduidelijkeafbeeldingenenfoto’senkorteteksten. Gebruikbulletpoints.

c. Vertelinjulliepresentatieiniedergeval:

• watdebelastingsoortinhoudt

• wiedebelastingmoetafdragenenaanwelkeorganisatie

• watderelatieofsamenhangismetanderebelastingen.

d. Geefjepresentatieaandehelegroep.

Opdracht21 Informatieenadministratie

a. WatwordtbedoeldmeteeninformatieverplichtingvanuitdeBelastingdienst?

b. EenaangifteismeestalvoldoendeinformatievoordeBelastingdienst.SomswildeBelastingdienstmeer informatieovereenonderneminghebben.Inwelkgevalkandatvoorkomen?Bedenkeenvoorbeeld.

Chantalheefteenkleineonderneming,eenfietskoeriersdienst.Zijgooitalhaarbonnetjesmetbtwenfacturen ineenschoenendoos.Elkkwartaalbekijktzehetgeheelenbrengtalleadministratienaarhaarboekhouder.Haar boekhoudermoppertnogaleens.HijzegtdatChantalslordigisenereendeugdelijkeadministratieopnamoet houden.

c. Watvindjijvandeopmerkingvandeboekhouder?Leguit.

d. WatkanChantalbeterdoen?Bedenktweetips.Noteerdeze.

CONCEPT

e. Houdjijzelfeenadministratiebij?Zoja,leguithoejedatdoet.Noteerhetinstappen.

5.6Overheidssteunensubsidies

Overheidssteunensubsidieswordenverstrektdoordeoverheidomeconomische,maatschappelijkeen milieudoelenteondersteunen.Zedienenalsfinancieelinstrumentombedrijven,burgersenorganisatieste stimulerenbepaaldeactiviteitenuittevoerendiezonderdezesteunminderaantrekkelijkofhaalbaarzouden zijn.

Verschillentussenoverheidssteunensubsidies:

• Overheidssteuniseenbrederbegripdatkanbestaanuitsubsidies,belastingvoordelen,leningenof staatsgaranties.Subsidieszijneenspecifiekevormvanoverheidssteunwaarbijgeldwordtgegevenzonder terugbetalingsplicht,alsaanbepaaldevoorwaardenwordtvoldaan.

• OverheidssteunmoetvoldoenaanstrengeEU-regels,terwijlsubsidiesvaakinnationalewetgevingzijn opgenomen.

• Overheidssteunkanmarktverstoringtegengaan(zoalsstaatssteunaanbedrijven),terwijlsubsidiesgedragingen stimuleren(zoalsduurzaamheidofinnovatie).

Erzijnbijvoorbeeldsubsidieregelingendiehetvoorjoualsondernemergemakkelijkerkunnenmaken.Wezetten debelangrijkstevoorjeopeenrij,onderverdeeldincategorieën.

• digitaliseringeninnovatie

• duurzaamvervoerenduurzaamheidalgemeen

• personeelenorganisatie

• internationaalondernemen.

InhetsubsidieoverzichtstaanookEuropesesubsidies(sommigestaaninhetEngels).EenEuropesesubsidie aanvragenisvaakmogelijkviaeenzogehetenCallforproposal.DatwilzeggendatdeEuropeseUnieeenoproep doetomvoorstellenintedienen.Belangstellendenkunnendaneenactieplanindienendatovereenkomtmethet beleidsterreinenvoldoetaandegesteldevoorwaarden.Meerinformatiehieroveristevindenbijdeinstantiedie dedesbetreffendesubsidieregelinguitvoert.

Een steuntje in de rug.

Opdracht22 Overheidssteunensubsidies

a. Welkeviercategoriënvanoverheidssubsidieskunjenoemen?

CONCEPT

b. Kiesuitdeverschillendecategorieëneenmogelijkeoverheidssubsidieenonderzoekonlinewatdezeinhoudt.

Werkjebevindingenuitenbeschrijfminimaal:

• welkesubsidiehetbetreft

• wathetdoelvandezesubsidieis

• voorwiedezevantoepassingis

• waardesubsidieaanvrageraanmoetvoldoen

• watdesubsidieaanvragerkanverkrijgenaansubsidie

• hoedesubsidieaanvragerdesubsidiemoetaanvragen.

5.7Samenvatting

Alsmanagerofondernemerkomjeopverschillendegebiedendefiscus(deBelastingdienst)tegen.De Belastingdienstisdeoverheidsinstantiedienamensderijksoverheiddebelastingint.Bijnaalleondernemers betalenomzetbelasting(btw).Afhankelijkvanjeondernemersvormhebjeooktemakenmetinkomstenbelasting ofvennootschapsbelasting.

Alseigenaarvaneeneenmanszaakofbijvoorbeeldalspartnerineenvofbetaaljeoverdebehaaldewinst inkomstenbelastingenpremiesvolksverzekeringen.Samenheetdatdeinkomensheffing.Alsjedirecteurbent vaneenbvofnv,valtjouwsalarisookonderdeinkomensheffing.

Deoverheidheftbelastingopdeverkoopvanartikelenofdiensten.Diebelastingheetbtw(belastingtoegevoegde waarde)ofomzetbelasting.DebtwdiejealsondernemerbetaaltaanleveranciersnoemtdeBelastingdienst voorbelasting.

Weonderscheidentebetalenbtw(ontvangenvanjeklanten),tevorderenbtw(betaaldaanjouwleveranciers) enaftedragenbtw(tebetalenaandeBelastingdienst).

Erzijnverschillendebtw-tarievenenerzijnproductenendienstendiezijnvrijgesteldvanbtw.Ookdeplaatsvan leveringisvanbelangvoordebepalingvandetebetalenbtw.

Debtw-aangiftekanvolgenshetkasstelselofhetfactuurstelselwordenverricht.

DeKleineOndernemersRegeling(KOR)iseenregelingwaarbijondernemersmeteengeringeomzetgeheelof gedeeltelijkvrijgesteldkunnenzijnvanhetafdragenvandeontvangenbtw.

Deinkomstenbelasting(IB)enloonbelasting(LB)hebbenopeenbijzonderemaniermetelkaartemaken:de loonbelastingisnamelijkeenvoorheffingopdeinkomstenbelasting.

Alswerkgeverhoudjepremievolksverzekeringeninophetloon,viadeloonheffing.

Overhetbelastbaarloonwordtloonbelastinggeheven.Ditloonkanuiteenofmeerbronnenkomen:hetgaatom hetgezamenlijkebedragaanloon.

Werkgeverskunnenhunwerknemersopverschillendemanierenvergoedingengeven.DeBelastingdienstmaakt onderscheidtussenbelasteenbelastingvrijevergoedingen.

Alseigenaarvaneeneenmanszaak,alspartnerineenvofofmaatschapenalsbeherendevennootvaneencv betaaljeoverdebehaaldewinstinkomstenbelastingenpremiesvolksverzekeringen.Samenheetdatde inkomensheffing.

DeBelastingdienstonderscheidtdriesoortenbelastbareinkomens.Dezeinkomenszijnondergebrachtindrie boxen.InhetNederlandsebelastingsysteemzijnertweesoortentarieven:proportioneeltariefenprogressief tarief:voorinkomenuitwerkenwoning(box1)zijnerdrietarieven.

Heffingskortingiseenbelastingkortingdieervoorzorgtdatjeminderinkomstenbelastingenpremies volksverzekeringenhoefttebetalen.

Deondernemersaftrekiseenaftrekpostopdewinstvaneenonderneming.Eenbekendvoorbeeldhiervanisde zelfstandigenaftrek.

Alsondernemerkunjeooktemakenkrijgenmetdebelastingvanpersonenauto’senmotorvoertuigen(bpm). Motorrijtuigenbelasting(mrb)geldtvoorpersonenauto’s,bestelauto’s,vrachtauto’senautobussen.

DeBelastingdienstheeftverschillendebelastingsoorten.Dezekunjeonderverdelenindirecteenindirecte belastingen.Voorbeeldenvandirectebelastingenzijndebelastingopjeinkomenenvermogen.Daarnaastzijn erindirectebelastingen,zoalsmotorrijtuigenbelastingenaccijnzenopalcoholentabak.

CONCEPT

Deprovincieincasseertdemotorrijtuigenbelasting:ditisdebelastingdiejemoetbetalenalsjeeenautohebt.

Erzijnverschillendesoortenoverheidssteunensubsidiesvoorondernemers.

DeRDW-keuringiseentechnischeenadministratievecontrolediedeRijksdienstvoorhetWegverkeer(RDW) uitvoertomtebeoordelenofeenvoertuigaandewettelijkeeisenvoldoet.

Opdracht23 Infographicsubsidies(plusopdracht)

Jegaatsamenmettweeanderestudenteneeninfographicmaken.Eerstonderzoekenjullievoorbeeldenvan subsidiesvoorondernemersindelogistiekeentransportbranche.

a. Vormeengroepjemettweeanderestudenten.

b. Ganaardewebsitevanevofenedex.Zoekvoortweesubsidiesuitwatderegelinginhoudtenwatdevoorwaarden zijn.Jemagkiezenuit:

• digitaliseringeninnovatie

• duurzaamvervoerenduurzaamheidalgemeen

• personeelenorganisatie

• internationaalondernemen.

Jemagdaarnaastookanderevoorbeeldenvansitesgebruikenophetgebiedvanlogistiekentransport.

c. Welkeinformatiehebjulliegevonden?Maakeensamenvattingvandebelangrijkstepunten.

d. Maaksameneeninfographicmetdeinformatiediejulliehebbengevonden:

• Gebruikhiervoorjeaantekeningen.

• Gebruikookdeachttipsvoorhetmakenvandeinfographic.

e. Presenteerjeinfographiczomogelijkaandegroepofleverheminbijjedocent.

Opdracht24 Vrachtwagenheffing(plusopdracht)

Indithoofdstukhebjevanallesgeleerdoverbelastingenwaarjealsondernemermeetemakenkuntkrijgen.Op Logistiek.nlvindjedemeestactueleontwikkelingenenpraktijkvoorbeeldendievoorondernemersbinnende logistiekesectorrelevantzijn.

Leeshetartikel'Kamermeerderheidstemtvoorinvoeringwetvrachtwagenheffing'opLogistiek.nl.

a. Wathoudtdewetvrachtwagenheffingin?Legkortuit.

b. Waarmakenbrancheorganisatieszichzorgenover?

Opdracht25 Motorrijtuigenbelasting(plusopdracht)

a. GanaarLogistiek.nlenzoekeenactueelartikeldatgaatoverdemotorrijtuigenbelasting.

b. Schrijfinmaximaalvijfzinnendekernendeconclusievanhetartikelop.

CONCEPT

c. Vertelkortaaneenmedestudentwatjealwistennu(meer)weetovermotorrijtuigenbelasting.Noteereen onderdeelwatjealwisteneenonderdeelwatjehiernognietvanwist.

Opdracht26 Reflectie

JebentaanheteindevanhethoofdstukBelastingen.

a. Welketheorieofopdrachtenvondjemoeilijk?

b. Watvondjeinteressantofverrassend?

c. Waarwiljemeeroverweten?

5.8Begrippen

Aanmerkelijkbelang

Alsdedirecteureenaandelenbelangvantenminste5%vandeaandelenbezit.

CONCEPT

Belastingvanpersonenauto'senmotorrijwielen(bpm)

Eenindirectebelastingdiemoetwordenbetaaldwanneereenpersonenauto,bestelautoofmotorrijwielin Nederlandgeregistreerdwordt.

Directebelasting

Debelastingopjeinkomenenvermogen.

Dividend

Eendeelvandewinst,uitgekeerdaanaandeelhouders.

Factuurstelsel

Btw-berekeningophetmomentvanfactureren.

Forfaitair

Privépartnerdiemeewerktindeonderneming.

Heffingskorting

Eenbelastingkortingdieervoorzorgtdatjeminderinkomstenbelastingenpremiesvolksverzekeringenhoeftte betalen.

Indirectebelasting

Belastingdiedooroverhedenopeenindirectemanierwordtgeheven,bijvoorbeeldomzetbelasting.

Inkomstenbelasting

Wordtbetaalddoordebelastingplichtigenadathijzijnaangifteheeftingediendendeaanslagisvastgesteld.

Kasstelsel

Methodevoorhetverrekenenvanbtwwaarbijondernemersbtwpasberekenenenbetalenophetmomentdat zedaadwerkelijkgeldontvangen.

Kleineondernemersregeling(KOR)

Ondernemersmeteengeringeomzetwordengeheelofgedeeltelijkvrijgesteldvanhetafdragenvandeontvangen btw.

Lichaam

Eenjuridischesamenwerkingsvormdierechtspersoonlijkheidheeft.

Loonheffing

Belastingdieeenwerkgevernamenseenwerknemerbetaalt.Loonheffingisdeverzamelnaamvoorloonbelasting endepremievoordevolksverzekeringen.

Motorrijtuigenbelasting

Motorrijtuigenbelasting(mrb)geldtvoorpersonenauto’s,bestelauto’s,vrachtauto’senautobussen.

Naheffingsaanslag

Belastingenwaarbijdebelastingplichtigezelfaangiftedoetendirectbetaalt.

Navorderingsaanslag

Belastingenwaarbijjeeersteenvoorlopigeofdefinitieveaanslagontvangt.

CONCEPT

Omzetbelasting(btw)

Deoverheidheftdezebelastingopdeverkoopvanartikelenofdiensten.

Onroerendezaakbelasting

Belastingoverjehuisofgrond.

Progressieftarief

Hetpercentagedatjeaanbelastingmoetbetalenwordthogeralshetsalarisstijgt.

Proportioneeltarief

Ditwordtaltijdmethetzelfdepercentagebelast.

Vennootschapsbelasting

Eenbelastingdiewordtgehevenoverdewinstvanondernemingen.

Voorbelasting

Debtwdiejebetaaltoveraankopendiejedoetvoorjebedrijf.

Volksverzekering

Volksverzekeringenzijnwettelijkverplichtesocialeverzekeringendieiemandverzekerentegendefinanciële gevolgenvanouderdom,overlijden,bijzondereziektekostenofkinderen.

Zelfstandigenaftrek

Afhankelijkvandehoogtevandewinstmagdeondernemerzijngerealiseerdejaarwinstmetditbedrag verminderen.

Hoofdstuk6 Marketing

Hoezorgjeervoordatklantenvoorjouwbedrijfkiezenennietvoordeconcurrent?Datiswaarmarketingeen belangrijkerolspeelt.Hetdraaitomhetbegrijpenvanklantbehoeftenenhiereffectiefopinspelenviao.a.reclame, socialmediaenproductpresentatie.Indithoofdstukleerjedebasisprincipesvanmarketing,zoalsdemarketingmix enhoebedrijvenhundoelgroepbereiken.Ookkomtderolvanmarketingbinnenlogistiekaanbodenhoeeen goedlogistiekprocesbijdraagtaanklanttevredenheid.

Leerdoelen

• Jebegrijptwatmarketingis,kenthetdoelervanenweethoebedrijvenmarketinginzetten.

• Jekentverschillendevormenvanmarketingenweethoedezeinspelenopklantbehoeften.

• JekuntdemarketingmixtoelichtenaandehandvandevijfP’s.

• Jebegrijpthoemarktonderzoekwerkt,kenthetverschiltussendeskresearchenfieldresearch,entussen kwantitatiefenkwalitatiefonderzoek.

• JekuntuitleggenwateenSWOT-analyseenmarktsegmentatiezijnenhoedezebijdragenaan marketingstrategieën.

CONCEPT

• JekentdeAnsoff-matrixenweethoedezegebruiktwordt.

• Jebegrijpthetbelangvaneenondernemingsplanmeteenfinancieelplan,inclusiefbegrippenalsliquiditeit, solvabiliteitenbreak-evenanalyse.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

a. DesloganvanCycloonFietskoeriersis:Cycloon:dégroene-ensocialebezorgexpert.WaaromgebruiktCycloon Fietskoeriersdezeslogandenkje?

CONCEPT

b. Watmaaktfietskoeriersvolgensditfilmpjeuniek?

6.1Marketingendemarketingmix

Marketingomvatalleactiviteitendieeenbedrijfonderneemtomdeverkoopvanproductenofdienstente bevorderen.Ditkandoornieuweklantentevindenofdoorrelatiesmetbestaandeklantenteonderhoudenente versterken.Hetdoelvanmarketingisomintespelenopdewensenenbehoeftenvanklanten,zodatzijkiezen vooreenbepaaldproductofdienst.

Alsjeonlineopzoekgaatzuljeveelverschillendedefinitiestegenkomen.Wevermeldenhiertweeveelgebruikte:

• DefinitievanPhilipKotler(klassiekedefinitie):

“Marketing is een sociaal en managementproces waarin individuen en groepen verkrijgen wat zij nodig hebben en wensen, door producten en waarde te creëren en deze met anderen uit te wisselen.”

• DefinitievolgensdeAmericanMarketingAssociation(AMA,2017):

“Marketing is de activiteit, het geheel van instellingen en processen voor het creëren, communiceren, leveren en uitwisselen van waardevolle aanbiedingen voor klanten, partners en de maatschappij als geheel.”

Beidedefinitiesbenadrukkendatmarketingnietalleendraaitomverkoop,maarookomhetcreërenvanwaarde, hetbegrijpenvanklantbehoeftenenhetopbouwenvanduurzamerelaties.

Soortenmarketing

Erzijnverschillendesoortenmarketing,afhankelijkvandedoelgroep:

• consumentenmarketing

Importeursenfabrikantenvanconsumptieartikelenrichtenhunmarketingactiviteitendirectopconsumenten.

• retailmarketing(detailhandelmarketing)

Detaillisten,zoalssupermarktenenkledingwinkels,richtenzichopconsumentenenproberenhenviamarketing teovertuigenominhunwinkelsofwebshopstekopen.

• b2b-marketing(business-to-business-marketing)

Veelbedrijvenverkopennietaanconsumenten,maaraananderebedrijven.Ditheetzakelijkemarketing.

• industriëlemarketing

Eenspecifiekevormvanb2b-marketing,waarbijbedrijvenproductenofgrondstoffenkopenomverderte verwerkenoftegebruikeninhuneigenproductieproces.

• trademarketing(handelsmarketing)

Ditzijnmarketingactiviteitenvaneenfabrikantofproducentdiegerichtzijnopdistributeurs,zoalsgroothandels enretailers,omhenteovertuigendeproductenoptenemeninhunassortiment.

Marketingspeeltduseenbelangrijkerolinzoweldeconsumentenmarktalsdezakelijkemarkt.Ookbinnende logistiekesectorwordtmarketingsteedsbelangrijker,omdateenefficiënteenklantgerichtedienstverleningkan bijdragenaanhetsuccesvaneenbedrijf.

Onlinemarketingenlogistiek

Eenbelangrijkevormvanmarketingisonlinemarketing,ookweldigitalemarketing,e-marketingof internetmarketinggenoemd.Hierbijmakenbedrijvengebruikvaninternetendigitaletechnologieënomklanten tebereiken.Onlinemarketingkanverschillendedoelenhebben,zoalshetvergrotenvandeomzetofhetverbeteren vandenaamsbekendheid.

CONCEPT

Doordetoenamevanonlineaankopengroeitookderolvanlogistiek.Bestellingenmoetensnelenefficiëntbij deklantwordenbezorgd,watvooralindrukkestedeneenuitdagingis.Bedrijvenindelogistiekesectormoeten daaromeengoedeservicebieden,vanorderverwerkingtotleveringenbetaling.Steedsvakerwerkenlogistieke bedrijvensamenomefficiëntertewerkenendeklantcentraaltestellen.

Marketingmix

Stel,jestarteenkoeriersbedrijfdatpakkettenbezorgt.Maarjebentniethetenigekoeriersbedrijfindeomgeving. Jemoetdaaromeenduidelijkepositieopdemarktveroverenenjeonderscheidenvanjeconcurrenten.

Jesteltjezelfalsondernemervragenals:Opwelkedoelgroepenrichtjeje?Hoebenaderjejedoelgroepen?Hoe bereikjeze?Hoezorgjevoornaamsbekendheid?Hiervoorhebjeeenmarketingstrategienodig.Erzijnverschillende marketinginstrumentendiejekuntgebruikenvooreenkrachtigemarketingstrategie.

Demarketingmixiseenmixvanverschillendemarketinginstrumenten.DebekendstevijfP’s:

1. product

2. prijs

3. plaats

4. promotie

5. personeel.

De 5 P's van de marktingmix

Marketingmix

Demarketingmixisdestrategischecombinatievaninstrumentendieeenbedrijfterbeschikkingheeftomzijn doelgroep(en)tebenaderenentebewerken.

CONCEPT

Hoejijwiltoverkomenbijjedoelgroep,bepaalthoesterkeenPindemarketingmixzit.Jewiltbijvoorbeeldsterk naarvorenkomenmetdeprijsvanjeproduct.Hetkanzijndatjedanminderinzetopjepersoneel.Ofjedoetveel aanpromotieenzetsterkinopdekennisdiejepersoneelheeft.Datbepaaltallemaalhoejouwmarketingmix eruitziet.

Demarketingmixisvooralgeschiktvoorfysiekeconsumentengoederenenmindervoordienstenenzakelijke productenwaarbijrelatieseninteractiebelangrijkzijn.

Product

DePvanProductisdekernvanwateenbedrijfaanbiedtaanklanten.Eenproductvoldoetaandebehoeftenen wensenvandedoelgroepenisliefstookonderscheidendvandeproductenvandeconcurrentie.Letop:een productkanookeendienstzijn!

Watzijndekenmerkenvanhetproductofdedienstdiejewiltverkopen?Denkaandekwaliteit,functionaliteit ('watdoethet?',of'welkprobleemlosthetop?'),designengebruiksgemak.Watisjeassortiment:hoeveel productvariantenbiedjeaan?

Methetverstrijkenvandetijdkanookdegewildheidenwaardevanjeproductveranderen.Productenkennen ruwwegvierlevensfasesdiejemeemoetnemen'indemix':

1. introductie

Hetproductwordtgelanceerdenmarketingspeelteengroterolombekendheidtecreëren. 2. groei

Deverkoopstijgt,concurrentieneemttoeenhetproductmoetzichonderscheiden.

3. volwassenheid

Demarktraakt'verzadigd',omdaterveelaanbiederszijnendevraagnietmeertoeneemt,dusbedrijven moeteninnoverenofnieuweversiesuitbrengen. 4. neergang

Devraagneemtafenbedrijvenmoetenbeslissenofzehetproductuitdemarkthalen.

Demerknaam,hetimagovanhetproductendeverpakkingzijnookbelangrijk:hoewordthetmerkgeziendoor dedoelgroep?Ditwordtbepaalddoorfeitelijke,vaakmeetbarerationeleeigenschappeneneenmeergevoelsmatige ofemotionelebeleving.

ProbeereenUniqueSellingPoint(USP)vasttestellen.Watiszouniekofbijzonderaanjouwproductofdienst voorjouwdoelgroep?

Prijs

DePvanPrijsspeelteenbelangrijkerolindemarketingmix,omdatdeprijsdirectinvloedheeftopde winstgevendheid,marktpositieenklantbelevingvaneenproductofdienst.Deprijsmoetinbalanszijnmetde waardebelevingvandeklantenconcurrerendzijnbinnendemarkt.

Voorwelkeprijsgajejouwproductofdienstverkopen?Jouwkostenendewinstmargediejewiltmakenzijneen belangrijkuitgangspunt,maarerismeeromrekeningmeetehouden.Bijhetbepalenvaneenprijskunnen verschillendestrategieënwordentoegepast:

• kostengebaseerdeprijsstelling

CONCEPT

Deprijswordtberekendopbasisvandekostenvanhetproductendelogistiekpluseenwinstmarge.

• concurrentiegebaseerdeprijsstelling

Deprijswordtmedebepaaldopbasisvanwatconcurrentenvragen.

• waardegebaseerdeprijsstelling

Deprijswordtgebaseerdopwatdedoelgroepbereidisomtebetalen.

• penetratieprijsstrategie

Eenlageprijsomsnelmarktaandeeltewinnenenklantenaantetrekken.

• afroomprijsstrategie

Beginnenmeteenhogeprijsendiegeleidelijkverlagen,vaakgebruiktbijtechnologieëndierelatiefsnel verouderen,zoalssmartphones.

• kortingenpromoties

Moetje(tijdelijke)kortingenaanbieden?Denkaanuitverkoopen'Blackfriday'.

• Prijsenpsychologie:Hoebeïnvloedtprijsbelevinghetkoopgedrag?(bijvoorbeeld€9,99voeltgoedkoperdan €10,00).

Prijs als onderdeel van de marketingmix.

Plaats(distributie)

DePvanPlaatsindemarketingmixverwijstnaardelocatieendistributievanproductenofdiensten.Ditbepaalt hoeenwaarklantentoegangkrijgentotjouwaanbod.Dejuistekeuzesrondomplaatskunneneengroteinvloed hebbenophetsuccesvaneenbedrijf,vooralindelogistiek,retailene-commerce.

Viawelkekanalengajejeproductenofdienstenaanbieden?Denkaanfysiekewinkels,webshops,groothandel, directverkoop,etcetera.Ishetbeteromviaeeneigenwinkel/webshopteverkopenofviaeentussenpersoon, zoalseendistributeurofmarketplace(bol,Amazon)?

Weonderscheidendirecteenindirectedistributiekanalen:

• directdistributiekanaal

Hierbijisergeensprakevantussenschakels.Hetproductofdedienstwordtdirectvanafdeproducentaan deconsumentgeleverd.Erzittengeentussenpartijentussen.

• indirectdistributiekanaal

Bijindirectedistributiekanalenisersprakevantussenschakels.Deproductenkomenviameerdereschakels uiteindelijkbijdeconsumentterecht.Eenkanaalkanlangerwordendoordeinzetvanbijvoorbeeld groothandels.

CONCEPT

Ookmoetjeeendistributiestrategiekiezen.Sommigeproductenmoetenvlakbijklantenaangebodenworden, denkaanjeboodschappen.Voorandereproducten,denkaaneenexclusievesportwagenalseenFerrari,zijn menseneerderbereidomwatverdertereizenennatuurlijkzoueendealervanzo'nexclusiefmerknietiniedere stadofdorpgenoegkunnenverkopen.

Weonderscheiden:

• intensievedistributie(zobreedmogelijkverkrijgbaar,zoalsfrisdrankinsupermarkten)

• selectievedistributie(alleenbijbepaaldeverkooppunten,zoalsluxekledingmerken)

• exclusievedistributie(slechtsbijeenpaarverkooppunten,zoalsluxeauto’s).

Ookonlineishetbelangrijkomgoedvindbaarengebruiksvriendelijktezijnenvoordedistributieverzendopties aantebieden(bijvoorbeeldsamedaydelivery,afhaalpunten,internationaleverzending)diepassenbijhetproduct endedoelgroep.

Dealgehelelogistiekevestigingenorganisatieiseenbelangrijkpuntvanaandacht.Hetgaatersteedsomdatje optijd,ingoedestaatentegenacceptabelekostenkuntleverenaandeklant.

Hoezorgjeervoordatjeproductenaltijdopdejuisteplekenophetjuistemomentbeschikbaarzijn?Hebjeeen centraalmagazijnofwerkjemetmeerdereopslaglocaties?Gajedeopslagendistributiezelfverzorgenofgaje samenwerkenmetgroothandels,distributeursoflogistiekepartners?Hoegajeommetschommelingeninde vraag(bijvoorbeeldbijseizoensgebondenproducten)?

Eengoededistributieenlocatiekeuzekunnenbijdragenaaneenbetereklanttevredenheidenmeerverkoop.Voor bedrijvenindelogistiekisditextrabelangrijk,omdateenefficiëntesupplychaineengroterolspeeltinhetsucces vandeonderneming.

Promotie

IndemarketingmixstaatdePvoorpromotie.Inditonderdeelomschrijfjedemarketingactiviteitendiehetbedrijf inzetomdedoelgroeptebereiken.Hetversterkenvanhetimagoishiereenonderdeelvan.Communicatiespeelt ookeenbelangrijkerol.Metdejuistecommunicatieverbeterjedenaamsbekendheidenjeimago.

CONCEPT

Allereerstmoetjebedenkenwatjewiltbereikenmetjepromotie,bijvoorbeeldmeerklanten,meer naamsbekendheid,eenhogereomzet.Dankunjebepalenwelkeboodschapjewiltoverbrengen.

Watmaaktjouwproductofdienstuniekenhoecommuniceerjedat?Denkooknaoverjedoelgroep.Watzijn leeftijd,interesses,koopgedrag:hoespreekjedezedoelgroepaan?Waarbevindtjedoelgroepzich(fysieken online)?EencampagneopTikTokvoormensendiedaarnietopkijkenheeftnietveelzin.

Voorbeeldenvanpromotiekanalenzijn:

• reclame(televisie,internetenkrant)

• publicrelations(hetwerkenaaneengoedimagodoorbijvoorbeeldsponsoring)

• salespromotie(korting,spaaractiesengratissamples)

• persoonlijkeverkoop(facetoface,telefonischofviaeenchatsessie).

Detiming,duswanneeriseengoedmoment,isookietsomovernatedenken.Middenindewinterpromotie doenvoortuinmeubelenofinhoogzomervoorklapschaatsenzijnvoorbeideproductenmeestalgeengoede momenten.Enlastbutnotleast:hoeveelfinanciëlemiddelenhebjebeschikbaarvoorpromotie?

Personeel

IneenmarketingplanspeeltdePvanPersoneeleenbelangrijkerol,vooralinsectorenwaardienstverleningen klantcontactcentraalstaan.Alsjenietallesalleendoetzalookjepersoneelinvloedhebbenopdeklantbeleving enbijdragenaanhetsuccesvaneenonderneming.Medewerkersdragenopallerleimanierenbijaandepromotie vanjouwmerkofbedrijf,bijvoorbeeldviasocialmedia,mond-tot-mondreclame.

Allereerstishetgoedomjeaftevragenhoemedewerkersbijkunnendragenaandeklanttevredenheiden merkbeleving.Welkeuitstralingenhoudingpassenbijhetimagovanjebedrijf?Alsjemensengaataannemen moetjegoednadenkenoverdeselectiecriteria:watmoetenzekennen,kunnenenwillen?Ookalszeeenmaalin dienstzijnzuljeaandachtmoetenblijvenbestedenaanhunontwikkeling,zodatzekundigblijvenenklantvriendelijk enservicegerichthunwerkdoen.

Marketingoverleg.

Opdracht2 Marketinginstrumenten

Ontstaan

Omstreeks1960bedachtEdmundJeromeMcCarthy,hoogleraarmarketing,datbedrijvenovervierdingenna moetendenkenalszesuccesvoleenproductwillenverkopen.Deeersteishetproductzelf,detweededeprijs vanhetproduct.Dederdeisdepromotievanhetproductendevierdeisdeplaatswaarhetproducttekoopmoet zijn.Dehoogleraarnoemdeditdeviermarketinginstrumentendiealsnelbekendstondenalde4P’s.MacCarthy verondersteldedateenbedrijfnaareenidealemixtussende4P’smoestzoekenomtoteensuccesvolmarketingplan tekomen.De4p’swerdensneluitgebreidmeteenvijfde:PvanPersoneel,hiermeewordthetaccentgelegdop dedienstinplaatsvanhetproduct.LaterwordennogmeerP’sbedacht.

Finler.nl.

a. Legkortuitwathetdoelvaneenmarketinginstrumentis.

b. WaaromisdePvanpersoneeleenbelangrijkmarketinginstrument,denkje?Lichtjeantwoordkorttoe.

c. WathoortbijwelkeP?

Product

CONCEPT

arbeidsvoorwaarden

inkoopprijs

Plaats

Prijs assortiment

onlineadverteren

Promotie soortendistributie

Personeel

Opdracht3 FrieslandCampina

FrieslandCampina

FrieslandCampinamoetdagelijksversemelkproductenbijsupermarktenafleveren.Veleleveranciersleveren hunproductenafbijeendistributiecentrum,diedeproductenvervolgenszelfweerverspreidtoverdediverse supermarktlocaties.Hierdoorwordenhogeeisengesteldaandelogistiek.

a. AanwelkmarketinginstrumentmoetFrieslandCampinavolgensditvoorbeeldveelaandachtbesteden?

Bekijkhetfilmpje.

b. OpwelkePrichtMüllerFreshFoodLogisticszich?Lichtjeantwoordtoe.

Opdracht4 7P’s

Finler.nl

UiteindelijkzijnernogtweeP’saandemarketingmixtoegevoegd:procesenphysicalevidence.Procesgaatover welkestappendeklantmoetzettenomzijnaankooptedoen.Bijphysicalevidencegaathetomhetopbouwen vanvertrouwenbijdeklanten.Bijvoorbeeldhoejebedrijfspanderuitziet,maarbijvoorbeeldookhoeeenofferte, eenwebsite,briefpapierenbrochuresoverkomenopdeklant.

a. WatkunjealsondernemerbereikenmetdePvanPhysicalevidence?

DePvanproces

Coolblueheeftontzettendveeltijdgestokeninhetanalyserenvan hetgedragvanhunklanten.Hoelangzitiemandopeenbepaalde webpagina?Waarhaakteenklanttijdenshetprocesaf?Opde zoekpagina,bestelpaginaofbetaalpagina?Bijiederestapinhet aankoopproceskijktCoolbluewanneerenwaaromeenpotentiële klantafhaakt.Opbasisdaarvanwordthetprocessteedsverder aangescherpt.

CONCEPT

Finler.nl.

b. WaaromisdePvanprocesbelangrijk?

Coolblue.

Opdracht5 Supermarkten

DoordePvanprijsalsmarketinginstrumentte gebruiken,kunjeverschillendedoelgroepen aanspreken.Eenhogereprijskaneenexclusievere uitstralinggeven.SupermarktketenAldihanteert bijvoorbeeldlageprijzenenlevertkwalitatiefgoede producten.Eenbelangrijkverschilmetbijvoorbeeld AlbertHeijnisdatAldizichnietopA-locatiesmiddenin hetcentrumvestigt(Pvanplaats).Daarnaastverschilt dewinkelindelingmetdievanAlbertHeijn.Aldiheeft maareendeelvanhetassortimentindeschappen liggen,deoverigeproductenwordenaangebodenin dozenoppallets.

CONCEPT

a. WelkeP’sinditvoorbeeldhebbenmethetimagovaneenbedrijftemaken?Legjeantwoorduit.

b. WelkebelevinghebjijzelfbijAlbertHeijnalshetgaatomimago?EnbijAldi?Lichtjeantwoordtoe.

c. BekijkdecommunicatiekanalenvanAlbertHeijnonline.OpwelkemanierenbereiktAlbertHeijnhaarklanten? Noteerdrievoorbeelden.

d. WatiseenUniqueSellingPointvanAlbertHeijn,denkje?Lichtjeantwoordtoe.

6.2Marktonderzoek

Doormarktonderzoektedoenkunjebelangrijkeinzichtenkrijgeninwatklanten,doelgroepen,concurrentie ervarenentrendsontdekken.Eengoedmarktonderzoekleidttotconcreteactiesenverbeteringeninje marketingstrategie,prijsbeleidofproductontwikkeling.

Voordatjebegint,moetjeduidelijkbepalenwatjeprecieswiltonderzoeken.Enkelevragendiejejezelfkunt stellenzijn:

• Watwiljetewetenkomen?(bijvoorbeeldklantbehoeften,concurrentieanalyse,marktkansen).

• Wieisjedoelgroepenwatzijndekenmerkenervan?

• Welkebeslissingenwiljenemenopbasisvanhetonderzoek?

Eenduidelijkdoelhelptbijhetkiezenvandejuisteonderzoeksmethodenenzorgtervoordatjerelevanteinformatie verzamelt.Weonderscheidentweesoortenmarktonderzoek:

Metkwantitatiefonderzoek(meetbaarzoalscijfers)gebruikjegrotehoeveelhedendata(gegevens)omtrendsen patronenteontdekken.Jeverzameltdegegevensdoormiddelvanenquêtes,onlinepolls, klanttevredenheidsonderzoekenenhetverzamelenvanstatistischegegevensuitjeadministratieofbijvoorbeeld hetCBS(CentraalBureauvoorStatistiek),Brancheverenigingen,GoogleTrendsenAIendaarmeedoejeeen data-analyse.Voorbeeldvaneenuitkomst:“80%vandeklantenverkiestonlinebestellenbovenfysiekewinkels.”

Metkwalitatiefonderzoek(meningenenmotivaties)richtjejeopderedenachterklantgedrag.Hierkunjemeer overtewetenkomendoorinterviews,focusgroepenenobservaties.Voorbeeldvaneenuitkomst:“Klantenvinden snelleleveringbelangrijkerdaneenlageprijs.”

Aldi in Amsterdam.

Eencombinatievanbeidemethodengeefthetmeestcompletebeeldvandemarkt.

Marktonderzoekkunjedoenviadeskresearch.Jeverzameltgegevensdiedooranderenzijnvastgelegd.Jehoeft erdedeurnietvooruit.Maarvoordeconcurrentieanalyseishetnaasthetkijkenopwebsitesvanjeconcurrenten ookbelangrijkomzetebezoekenenbijvoorbeelddesfeerteproevenendeinrichtingtebekijken.Datnoemje fieldresearch.Jeverzameltindatgevalnieuwegegevens.

CONCEPT

Vooreenbetrouwbareuitkomstishetbelangrijkomrelevantedatateonderzoekenenvoldoenderespondenten tehebbendierepresenattiefzijnvoorjouwdoelgroep.Zorgersowiesovoordatjederesultatenobjectiefbeoordeelt ennietalleenzoektnaarbevestigingvanjeeigenaannames.Zorgdusvoorneutralevragenenstaopenvoor andereervaringenenmeningen.

Eenmarktonderzoekisgeendoel,maareenmiddel:uiteindelijkishetzaakomconclusiestetrekkenenerwat meetedoen.

SWOT-analyse

EenSWOT-analyseiseenmethodeomeenanalysetedoenenbiedteenduidelijkengestructureerdinzichtin allerleiinterneenexternefactoren.Dithelptbedrijvenslimmestrategieënteontwikkelenomkansentebenutten, risico'stebeperkenenverbeterpuntenaantepakken.Hiermeekunnenconcurrentievoordelenwordenbehaald enkandemarktpositiewordenversterkt.

‘SWOT’staatvoorStrengths,Weaknesses,OpportunitiesenThreats.InhetNederlands:

• Sterktes:Waarinblinkthetbedrijfuit?

• Zwaktes:Waarliggenverbeterpunten?

• Kansen:Welkeexternemogelijkhedenkunnengroeistimuleren?

• Bedreigingen:Welkeexternefactorenvormenrisico’s?

EenSWOT-analysebestaatuittweedelen:deinterneanalyseendeexterneanalyse.Deinterneanalyselaatzien waarjouwbedrijfgoedinis,desterkepuntenvandeonderneming,enopwelkepuntenjemindergoedscoort, dezwakkepunten.Deexterneanalyselaatzienwelkegevarenuitdeomgevingdeondernemingbedreigenen welkekansenerzijnindemarkt.

Sterkten

Zwakten

• Opwelkepuntenkunjejebedrijfverbeteren? Welkesterktesheeftjebedrijfofproduct?

•

•

• Waarinisdeconcurrentiesterker? Waaromnemenklantenproductenofdienstenbij jeaf?

• Watzijnknelpuntenindebedrijfsvoering?

CONCEPT

• Waarinonderscheidjijjevanconcurrenten?

Kansen

Bedreigingen

Watzijnkansenvoorjebedrijf?

•

• Welkebedreigingenzijnerindemarkt?

Opwelkeinteressantetrendskandeorganisatie inspelen?

•

• Isereenverandering,bijvoorbeeldindebehoefte vandeklant,dienegatiefkanuitpakken?

• Welkeontwikkelingenzijnerindemarkt?

Interneanalyse

DeSWOT-analysebegintmethetinkaartbrengenvandesterkeenzwakkepuntenvanjebedrijf.Jeonderzoekt deeigenorganisatieopallepuntendiebeheersbaarofbeïnvloedbaarzijndoorheteigenbedrijf.Denkbijvoorbeeld aandeaanwezigekennis,dejarenlangeervaringencapaciteit,veelzijdigheidenflexibiliteitvaneendienstverlening. Eensterkpuntisalleensterkalsdeklantendatpuntbelangrijkvinden.Stel,jullievindendebedrijfskledingeen sterkpunt.Maaruittevredenheidsonderzoekblijktdatdedoelgroepklantvriendelijkheidveelbelangrijkervindt danbedrijfskleding.Debedrijfskledingkunjedannietnoterenalseensterkpunt.

Externeanalyse

Deinvloedvanexternefactorenopjemarketingactiviteitenmaakjeduidelijkmeteenexterneanalyse.Externe factorenzijndingendiejijnietdirectkuntbeïnvloeden,maarjekunterwelopinspelen.Denkbijvoorbeeldaan stijgendeenergieprijzen,belangrijkerwordendemilieuaspectenenpolitiekeonrustofzelfsoorlogen.Inzo’n externeanalysebrengjeinkaartwelkefactoreneenpositieveofnegatieveinvloedhebbenophetbedrijfsresultaat. Indemarketingnoemenwedathetvaststellenvandekansen(opportunities)enbedreigingen(threats).De externeanalysebestaatuitindirecteomgevingsfactorenendirecteomgevingsfactoren.

Directeomgevingsfactorenhebbentemakenmetpartijenwaarmeejevoortdurendincontactstaat.Denkaan leveranciers,jeklantenenjouwbranche.

Indirecteomgevingsfactorenhebbentemakenmetpartijenwaarmeejeniet(ofalleenviavertegenwoordiging) incontactstaat.Denkaanconcurrenten,deoverheidenmilieuorganisaties.Indirecteomgevingsfactorenhebben ooktemakenmetontwikkelingenwaarjegeeninvloedophebt.Denkaanwerkloosheid,uitvindingenenhet geboortecijfer.

Alsjeklaarbentmetdeinterneenexterneanalyse,zetjedegevondeninformatietegenoverelkaarineen confrontatiematrix.Opdiemanierkrijgjeeenduidelijkoverzichtenkunjebeslissingennemen.Ineenstrategisch marketingplanstaandebeslissingendievooreenlangereperiodegeldigblijven.Bijmarketinghebjehetdan vaakovereenperiodevandrietotvijfjaar.

Confrontatiematrix boodschappenservice

Kansen

1.Klantenwillenmeerkeuzehebben inhetassortiment.

Bedreigingen

1.Steedsmeerconcurrentie.

2.Strengereeisenvandeoverheid. 2.Klantenbestellensteedsvaker online.

Sterkepunten

a.Gemotiveerdpersoneel

b.Goederelatiesmetklanten

Zwakkepunten

a.ICT

b.Levertijd(telang)

Bijvoorbeeld:hoegebruikjesterkte b.omintespelenopkans1?

Bijvoorbeeld:hoegebruikjesterkte a.ombedreiging1afteweren?

Bijvoorbeeld:hoeversterkjezwakte a.omintespelenopkans2?

Bijvoorbeeld:hoeversterkjezwakte b.omintespelenopkans2?

Deuitwerkingvandestrategieverwerkjeinhetmarketingplanenvormtsamenmetdatplandemarketingmix: marketinginstrumentendiejeinsamenhanggebruiktomjouwdoelgroeptebenaderen.

Marketingoverleg.

Opdracht6 SWOT

a. UitwelketweeanalysesbestaateenSWOT-analyse?

b. WatishetdoelvanhetmakenvaneenSWOT-analyse?Legkortuit.

c. Watzetjeineeninterneanalyse? kansen,bijvoorbeeldpositieveontwikkelingenindemarkt,bijvoorbeeldeengroeiendebehoefteaanjouw product sterktesenzwaktesvanjebedrijfinvergelijkingmetjeconcurrenten bedreigingen,bijvoorbeeldeenbehoeftevandeklantdienegatiefkanuitpakkenvoorjebedrijf.

d. Welkebeschrijvingpastbijeenconfrontatiematrix?

Hierinzetjekansen,bedreigingenensterktesenzwaktesvanjeonderneming. Hierinzetjehoejemetsterktesenzwakteskansenkuntgrijpenenbedreigingenvanjeondernemingkunt afwenden.

e. Directefactorenkunneneenpositieveofnegatieveinvloedhebbenophetbedrijfsresultaat.Geefhiervaneen voorbeeld.

f. Indirectefactorenkunneneenpositieveofnegatieveinvloedhebbenophetbedrijfsresultaat.Geefhiervan eenvoorbeeld.

g. Watishetdoelvaneenconfrontatiematrix?

Opdracht7 CasusJasper

JasperheefteenbedrijfinkappersproductenenlevertaankappersinheelNederland.Hijisinnovatiefenheeft altijddenieuwsteproducteninzijnassortiment,snellerdandeconcurrent.Hijverdieptzichinzijnproductenen iseenechtespecialist.Zijnassortimentisuitgebreid.Daarbijhanteerthijlagereprijzen.Demarktisgroeiende, steedsmeerkapperskopenspullenonline.Erkomenechtersteedsmeerconcurrentenopdemarktdiesterkzijn inmarketingenveelonlinepromotiedoen.

Kappersproducten.

CONCEPT

a. WatzijnsterkekantenvanJaspersbedrijf?Noteerdeze.

b. Watiseenkansvoorzijnbedrijf?

c. Watiseenbedreiging?

d. HoekanJasperdezebedreigingomzettennaareenkansvoorzijnbedrijf?

Opdracht8 Desk-enfieldresearch

a. Watwordtbedoeldmetdeskreseach?Noteereenvoorbeeld.

b. Watisfieldresearch?Leghetuitmeteenvoorbeeld.

c. Ishetverstandigomalleenvoordeskresearchtekiezen,denkje?Lichtjeantwoordtoe.

6.3Marktsegmentatie

Voorjoualsondernemerishetbelangrijkomtewetenwiejeklantenzijn.Marktsegmentatiebetekentdemarkt instukjes(segmenten)verdelen.Elksegmentbestaatuiteengroepmensendieongeveerdezelfdekenmerken hebben.Denkaanleeftijd,jongofoud,armofrijk,wensenenbehoeften.Doordemarkttesegmenterenkunje jemarketingencommunicatieaanpassen,bijvoorbeelddoorgerichtproductenenprijzenaftestemmenopde wensenvandeklantengroep.Ookkunjesnellerinspelenopveranderingenindebehoeftenvandeklant.

CONCEPT

Alsjealsondernemersegmenteert,danrichtjejeopeenofmeerderespecifiekedoelgroepen.

Voorwaardenvoormarktsegmentatiezijn:

• Jemoetsegmentenkunnenmeten.

Jemoetbijvoorbeeldwetenwiebijhetsegmenthoort(doelgroep)enhoegrootdezegroepis.Alsjedoelgroep 50+is,kunjenagaanhoegrootjepotentiëleklantengroepis.

• Desegmentenmoetengrootgenoegzijn.

Alsjegaatsegmenteren,richtjejeopeenkleineregroepmensen.Dezegroepmoetgrootgenoegzijnomje omzetdoelstellingentehalen.

• Dedoelgroepdiebinnenhetsegmentvalt,moetbereikbaarzijn.

Jemoetdedoelgroepkunnenbereikenmetinformatie.Ookmoetjegoederenofproductenaandedoelgroep kunnenoverhandigen(distributie).

Soortenmarktsegmentatie

Jedoelgroepkunjesegmenterenaandehandvandevolgendesegmentatiecriteria:

• geografisch(afstandklant,leveranciertotjouwbedrijf)

• demografisch(indelingklantennaarbijvoorbeeldleeftijd,gezinssituatie,woonsituatie)

• sociaaleconomisch(indelingnaarwerkeninkomen)

• cultureel(indelingnaarcultureleachtergrond,bijvoorbeeldwaarjevandaankomt)

• psychologisch(indelingnaarbijvoorbeeldlevensstijl,ofklantenduurzaamheidbelangrijkvindenofgevoelig zijnvoortrends).

Opdracht9 Marktsegmentatie

a. Leguitwatmarktsegmentatieinhoudt.

b. Eenvoorwaardevanmarktsegmentatieisdatjehetmoetkunnenmeten.Waaromisdatzo?Lichtjeantwoord toe.

Meteenkwalitatiefgoedklantenbestandkunjeveelmeeruitjebusinesshalen,bijvoorbeeldviadirectmail.Maar danmoetjewelzorgendatjegegevensactueelzijnendatjededataeruitkunthalendiejenodighebt.‘Wijweten veelvanhuishoudensachterdebrievenbus’,zegtsalesspecialistPeterVerveldevanPostNL.Ineengoed klantenbestandstaangestructureerdgegevensopgeslagendiejekuntopvragen,beherenenbewerken.Hetgaat vaakompersoonlijkegegevensvanklanten,adressenbestandenvanzakelijkerelatiesen/ofproducten. PostNL.

c. WaaromishetbelangrijkvoorPostNLominzichttehebbeninklantdata?

d. OpwelkemanierkanPostNLzijnmarktsegmenteren?Bedenkeenvoorbeeldennoteerdit.

Opdracht10 Soortenmarktsegmentatie

a. Legdeverschillendevormenvanmarktsegmentatieuit.

Vormvanmarktsegmentatie

Geografisch

Demografisch

Sociaaleconomisch

Cultureel

Psychologisch

CONCEPT

Uitleg

Marcowerktbijeenkoeriers-enpakketservice.Hijbezorgtvooralindeavonduren.Hetbedrijfrichtzichopmensen diehetliefstindeavondurenhunartikelenontvangen.

b. Omwelkevormvanmarktsegmentatiegaathethier? sociaaleconomisch cultureel

c. Lichtjeantwoordopdevorigevraagtoe.

6.4Groeistrategie

Degroeistrategieiseenbelangrijk'instrument'alsjevanjouwondernemingeensuccesvolleondernemingwilt maken.Dezestrategiegeeftantwoordopvragenals:

• Wiljenieuweklantenwerven?

• Gajeeennieuwproductopdemarktbrengen?

• Wiljedemarketingstrategievanjouwbedrijfbepalen?

Jekuntdanaltijdteruggrijpenopdegroeistrategiediejebijhetopzettenvanjebedrijfalhebtbepaald.DeAnsoff matrixhelptjoualsondernemeromdekoersvaneenbedrijftebepalen.DeAnsoffmatrixisookgoedtegebruiken wanneerjeeenbedrijfwiltstarten.

CONCEPT

VoorhetbepalenvanjouwgroeistrategiekunjedeAnsoffmatrixgebruiken.IgorAnsoffbedachtin1957eenmodel omdemarktendienstenofproductensamentebrengen.Alsjemarktenjeproductenofdienstenopdejuiste maniersamenbrengt,gajemeerverkopen.

VolgensdeAnsoffmatrixkunjealsbedrijfkiezenuitviergroeistrategieën:

• Marktpenetratie

Marktpenetratiegaatervanuitdatjemeerhaaltuiteenbestaandproductopeenbestaandemarkt.Jegaat dusproberenommeerbestaandeproductenteverkopen.Ditkunjedoendoorklantenbijjeconcurrenten wegtesnoepenofdoormeervanjeproductaanjehuidigeklantenteverkopen.

• Productontwikkeling

Kiesjealsbedrijfvoordeproductontwikkelingsstrategie,danhoudtdatindatjealsbedrijfnieuweproducten voorbestaandeklantengaatontwikkelen.

• Marktontwikkeling

Hetdoelisommetjehuidigeproductenofdienstenandereklantenaantespreken.Ditkunjebijvoorbeeld doendoormetdeprijsvanhetproducttespelen.Eensoftwarefabrikantdieaangrotebedrijvenverkoopt, kanbijvoorbeeldeenuitgekledeversievanzijnproductvooreenlagereprijsaanconsumentenofkleine bedrijvenaanbieden.Hetkanookdooreenproductineennieuwemarktteintroduceren.

• Diversificatie

DemeestriskantestrategieindeAnsoffmatrixisdezestrategie.Dithoudtindatjeeennieuwproductvoor nieuweklantengaatontwikkelen.Dezestrategieisriskant,omdatjeeerstmoetafwachtenoferookechtvraag isnaarhetproduct.

Dematrixmaaktonderscheidtussenhetontwikkelenvannieuweproductenenbestaandeproductenopeen anderemanierinzetten.Daarnaastlaatdematrixjenadenkenofjemeeruitbestaandeklantenwilthalenofdat jejebeteropnieuweklantenkuntrichten.

CONCEPT

Opdracht11 Ansoffmatrix

a. Leguitwateengroeistrategieis.

b. Waaromiseengroeistrategieonmisbaarvoorjoualsondernemer?

c. WaarvoorkunjealsondernemerdeAnsoffmatrixgebruiken?Watishetdoelervan?

d. Eenlogistiekdienstverlenerbreidtdedienstverleninguitenbiedtaanomgoederennietalleenteleveren maarookteinstallerenineenmarktwaarinditnognieteerderisgedaan.

VanwelkegroestrategievanAnsoffishiersprake?

Opdracht12 Soortengroeistrategieën

a. Welkebeschrijvinghoortbijmarktpenetratie?

Jegaatnieuweproductenvoorbestaandeklantenontwikkelen.

Jegaatproberenommeervanjebestaandeproductenteverkopen.

Jegaateennieuwproductvoornieuweklantenontwikkelen.

Desireeismanagervaneenfabrikantvankinderkleding.Zijlevertdirectaanderetailbrancheenmetnameaan grotewinkelketens.Nadatzezichverdieptheeftindemarkt,wilzezichnuookgaanrichtenopkleinere ondernemers,bijvoorbeeldeenmanszaken,boetiekjesendeconsumentenmarkt,viaeenaangepastewebshop.

b. VanwelkegroeistrategiemaaktDesireegebruikmethaarkeuze?

c. Bedenkeenvoorbeeldvanproductontwikkelingennoteerdit.

d. Watishetrisicovandiversificatiealsgroeistrategie?Leguitmeteenvoorbeeld.

Opdracht13 Ansoffstrategiënherkennen

a. Hieronderstaanviervoorbeeldenuitdelogistiekesector.Bepaalbijelkvoorbeeldwelkegroeistrategievan Ansoffvantoepassingis.

Eenpakketbezorgdienstintroduceerteensame daydeliveryoptieomsnelleraandeklantvraag tevoldoenenconcurrerendteblijven.

Eenvrachtwagenbedrijfbreidtzijnroutesuit naarDuitslandenFrankrijkommeerklantente bereiken.

Eene-commercebedrijfgaatnaastelektronica ooksportartikelenverkopenomdeomzette vergroten.

Eenmagazijnbedrijfontwikkelteengeheel nieuwegeautomatiseerdeopslagdienstdie bedrijvenhelptomefficiëntertewerken.

b. Lichtjekeuzesvandevoorgaandevraagtoe.

Productontwikkeling

Marktpenetratie

Marktontwikkeling

Diversificatie

c. BedenkzelfeenvoorbeelduitdelogistiekesectorwaarbijeenbedrijfeenvandegroeistrategieënvanAnsoff toepast.Geefantwoordop:

• Watishetbedrijfendesituatie?

• Welkegroeistrategiewordtgebruiktenwaarom?

• Welkeinvloedheeftdezestrategieoplogistiekeprocessen?

Werkjeantwoorduitinminimaal5zinnen.

6.5Marketingplan

Marketingisveelmeerdanhetmakenvanreclameofpromotie.Hetzijnalleactiviteitenvanjebedrijfdieklanten doenbesluitenombijjoutegaankopen.Marketingisnietbedoeldomevensnelwatproductenteverkopen.Het doelisdatjemetjebedrijfverdervooruitkijkteneenstrategischplanmaaktvoordetoekomst.

Vragendiejejezelfalsondernemerkuntstellen,zijn:

• Waarwiljeovereenpaarjaarzijnmetjebedrijf?

• Hoeveelklantenwiljehebben?

• Wathebjezetebieden?

• Hoeveelwiljeverkopen?

Datzetjeallemaalinjemarketingplan.Hetmarketingplanenjefinancieelplanvormensamendekernvanje ondernemingsplan

Injemarketingplanbetrekjenietalleenjedoelgroep,maarookjeSWOT-analyse,jemarketingdoelstellingen,je missie,jevisieenjepositionering.Diezakenkomenallemaalsameninjemarketingstrategie,diejegaatinvullen metbehulpvanjemarketingmix.

Jemarketingplanbestaatuit:

• jemissieenvisie:waaromdoejewatjedoetenopwelkemanier?

• jemarketingdoelstellingen

• jemarketingmix:welkemiddelenzetjein?

CONCEPT

• jedoelgroepofdoelgroepen

• deSWOT-analyse

• jepositionering:watmaaktjouandersdanjeconcurrenten,zodatjeklantenbijjougaankopen?

Hoejealdezeonderdelencombineert,noemjedemarketingstrategie.

Voordatjejemarketingplangaatopstellen,gajeeerstjemarketingdoelstellingenvoorhetkomendejaarbepalen.

JehoudtdaarbijrekeningmetjeSWOT-analyse.

Soortenbeslissingen

Bijhetopstellenvaneenmarketing-ofondernemersplangajeverschillendesoortenbeslissingennemen.Deze kunnenwordenonderverdeeldinkorte-enlangetermijnbeslissingen,eninstrategische-enoperationele beslissingen.

• Kortetermijnbeslissingen:Directeactiesdiesnelresultaatmoetenopleveren(0-1jaar).Voorbeelden:

– Eenkortingsactieommeerklantentetrekken.

– Extrapersoneelaannemenvooreendrukkeperiode.

– Socialmediaadvertentiesinzettenvoormeernaamsbekendheid.

• Langetermijnbeslissingen:Gerichtopdetoekomstengroei(1+jaar).Voorbeelden:

– Investereninnieuwetechnologieofmachines.

– Eennieuwemarktofdoelgroepaanboren.

– Werkenaaneenduurzaambedrijfsmodel.

• Strategischebeslissingen:Grote,belangrijkekeuzesdiedekoersvanhetbedrijfbepalen.Voorbeelden:

– Inwelkemarktwilikactiefzijn?

– Welkeprijsstrategiegaikhanteren?

– Wilikinternationaaluitbreiden?

• Operationelebeslissingen:Dagelijksekeuzesdiehelpenomhetbedrijfsoepeltelatendraaienenbetrekking hebbenopdedagelijksewerkzaamheden.Voorbeelden:

– Hoeveelvoorraadbestelikvoordezemaand?

– Welkesocialmediapostsplaatsikdezeweek?

– Hoeplanikdebezorgingvanbestellingen?

CONCEPT

Positionering

Jepositioneringgaatoverdemanierwaaropjejekuntonderscheidenvanjeconcurrenten,zodatjebedrijf, productofdiensteenplekkrijgtinhethoofdvanjedoelgroep.Ditkunjecommunicerennaarjedoelgroepaan dehandvaneenUniqueSellingPoint,ofwelUSP.

Hetuitgangspuntisdewaardepropositievanhetbedrijf.Hiermeecreëerjewaardevoorjedoelgroep,losje problemenvanklantenopofvoorziejeinbepaaldeklantbehoeften.Datdoejedooreencombinatievanelementen:

• hetimago

• debeeldvormingofdebeleving

• dedistributie

• deservice

• persoonlijkeaspecten,bijvoorbeeldklantervaring

• hetmerk.

HetUSPgeeftantwoordopdebelangrijkstevraagvaniedereklant:waaromzouikbijdezeondernemerkopen ennietbijeenandere?BijeenUSPgaathetomeenklantvoordeeldatmoetleidentoteenuniekaankoopargument, ofweleenUniqueBuyingPoint(UBP).

VoorbeeldenvaneenUSPzijnsnellelevertijd,levering nakantoortijden,reparatieoplocatie(extraservice).

Vragendiejehierbijkuntstellenzijn:

• Watverwachtdeklantvanmijnproducten?

• WelkeUSP’sgebruikenmijnconcurrenten?

• Welkeeigenschappenvindikzelfuniekaanmijn bedrijfenaanmijnproducten?

• Welkevoordelenbiedendieeigenschappenvoor mijnklant?

Opdracht14 Marketingplan

a. Uitwelkezesonderdelenbestaatjemarketingplan?

b. Watishetdoelvanjemarketingplan?

Opdracht15 Zoekopdrachtpositionering

Zoekopinternetinformatieovereenlogistiekdienstverlener,kijkopdebedrijfswebsite.

a. Hoepositioneertdezeondernemingzich?

Een marketingplan maken.

b. Watisdemissievandezeonderneming?Legkortuit.

c. LeguitwateenUniqueSellingPointis.

CONCEPT

d. WatisvolgensjoudeUSPvandezeonderneming?Lichtjeantwoordtoe.

Zoekopinternetnaardepropositievaneenbedrijfbinnendetransport-enlogistiekbranche.Jemagzelfkiezen welkbedrijf.

e. Hoepositioneertditbedrijfzich?

f. Waarinonderscheidtditbedrijfzichvanconcurrenten?Lichtjeantwoordtoe.

6.6Financieelplan

Alsjeeeneigenondernemingstartindelogistiekebranche,moetjewetenhoeveelgeldjenodighebt.Jehebt eenbedrijfspandnodigombijvoorbeeldvoorradentekunnenopslaan,tedistribuerenenjebedrijfterunnen.Je hebtspullennodig,computers,misschieneenleaseauto.Hoekomjeaangeldalsjezelfnietalleskuntbetalen?

Enhoebepaaljehetbedragdatjenodighebt?Daaromishetmakenvaneenfinancieelplanbelangrijk.Metdit plangeefjeantwoordenopvragenals:

• Hoefinancierikdestartvanmijnbedrijf?

• Hebikzelfgenoeggeldofmoetikeenleningafsluiten?

Omnaarmogelijkefinanciersvanjeondernemingtestappen,hebjeeenfinancieelplannodig.Eenfinancierwil namelijkwetenofjeinstaatbentomrenteenaflossingenvanleningentebetalen.

Hetfinanciëleplanishetfinanciëledeelvanjeondernemingsplan.Hetiseenhulpmiddelwaarmeejebepaaltof jeondernemingsplanfinancieelhaalbaaris.

Hetfinanciëleplanbestaatuitvijfonderdelen:

• investeringsbegroting

Dezelaatzienwelkemiddelenjenodighebtomtestartenenwaarjegeldvoornodighebt.Wateropje investeringsbegrotingstaat,hangtafvanhetsoortbedrijfdatjewiltbeginnen.Zorgdatjeinvesteringsbegroting zorealistischmogelijkis.

• financieringsbegroting

Dezelaatzienhoejejeonderneminggaatfinancierenenwaarjegeldvandaankomtvoorjebenodigde investeringen.Indefinancieringsbegrotingmaakjeonderscheidtusseneigenvermogen,bijvoorbeeldje spaargeldofbedrijfsmiddelen,envreemdvermogen,bijvoorbeeldeenlening.Vreemdvermogenkunje verdeleninlangenkort.Bijlangisvreemdvermogeneenvermogenwaarjelangerdaneenjaaroverkunt beschikken,bijvoorbeeldeenbankleningofhypotheeklening.

• exploitatiebegroting

Dezegeefteenoverzichtvandeteverwachtenomzetendeteverwachtenkostengedurendeeenjaar.

• liquiditeitsbegroting

Dezegeefteenoverzichtvandeverwachteinkomstenenuitgavenpermaand.Watstaateraanhetbeginvan eenmaandopdebankrekeningenwataanheteindvandemaand?Liquidemiddelen(kas,bank)zijnhetgeld datjenodighebtvoordirecteuitgaven.Afhankelijkvanhetsoortbedrijfhebjemeerofminderdirect beschikbaargeldnodig.

• privé-uitgaven

Alseenmanszaakofvofmoetjeookjeprivé-uitgavenbegroten(privébegroting).Jehebtnoggeenwinstin hetbegin,maarjehebtwelgeldnodigvoorjeprivéhuishouden.

Tipbijdeinvesteringsbegroting

• Onderbouwdebedragenmetoffertes.

• Vraagoffertesopbijmeerdereleveranciersomtoteengoedekeuzetekomen.

• Houdrekeningmetonvoorzienekosten.

Iedereendieeeninvesteringsbegrotingmoet samenstellen,weeteigenlijkdatjealtijdweliets vergeet.Omnietmeteenmetteweiniggeldofspullen vanstarttegaan,ishetbelangrijkomeenpost ‘onvoorzien’optenemen.Inderegelmaghetbedrag datjedaarvoorbegrootniethogerzijndan5%vande totaleinvestering,andershebjewaarschijnlijknietgoed genoegnagedachtoverwatjenodighebtvoorhet startenvanjebedrijf.

Een financieel plan maken.

CONCEPT

Activa

Bijhetmakenvaneeninvesteringsbegrotingmakenweonderscheidtussen:

• materiëlevasteactiva

Allemiddelendietastbaarzijnendievooreenlangetijdinjebedrijfvoorkomen.Denkbijvoorbeeldaande grond,hetgebouw,detransportmiddelen,machinesdiejehebtgekochtofverbouwingendiejeaanjepand moetdoen.

• financiëlevasteactiva

Denkbijvoorbeeldaanwaarborgsommendiejebetaaltalsjeeenbedrijfspandhuurt.

• vlottendeactiva

Middelendiekorterdaneenjaarinjebedrijfaanwezigzijn,zoalsvoorraden,debiteuren,liquidemiddelenen voorfinancieringvandebtwenaanloop-enopeningskostenvanjeonderneming.

Opdracht16 Zichtopjefinanciën

a. Voorwiemaakjeeenfinancieelplan?

b. Waaromishetvooreeneenmanszaakvanbelangomrekeningtehoudenmetprivé-uitgaven?

c. Watishetverschiltusseneigenvermogenenvreemdvermogen?

d. Watiseeninvesteringsbegroting? eenoverzichtvanhetgelddatjenodighebtvanexternefinanciers eenoverzichtvanalleuitgavenvoordezakendiejenodighebtvoordatjeeenbedrijfstart

Sandrawileenvervoersbedrijfstartenvoorhetvervoerenvanfrisdranken.Zijheeftdaaromeen investeringsbegrotingopgesteld.

Zedenktdevolgendezakennodigtehebbenomtestarten:

Bestelbustweedehands

Huurvandegarage

Huurbedrijfspandvoordriemaanden

Inventarisinclusiefcomputer

Visitekaartjes,flyers

Ontwerpwebsite

Verzekeringenvoordekomendedriemaanden

€16.000

€4.500

€6.000

€4.000

€600

€500

€400

Debiteuren 5%

€5.000

Onvoorzien

Totaal

€38.850

e. Hoeveelishetbedragvandeinvesteringenzonderdeonvoorzienekosten?

Opdracht17 Ondernemingsplan

Hetmarketingplanenhetfinanciëleplanvormensamenhetondernemingsplan. Bekijkhetfilmpje.

a. Waaromiseenondernemingsplannoodzakelijkvoorjebedrijf?Leguit.

b. Inhetfilmpjewordthetondernemingsplanalseensoortstappenplaninvieronderdelenopgesplitst.Welke vierstappenzijndit?

6.7Samenvatting

Marketingomvatalleactiviteitendieeenbedrijfonderneemtomdeverkoopvanproductenofdienstente bevorderen.Ditkandoornieuweklantentevindenofdoorrelatiesmetbestaandeklantenteonderhoudenente versterken.Hetdoelvanmarketingisomintespelenopdewensenenbehoeftenvanklanten,zodatzijkiezen vooreenbepaaldproductofdienst.

Erzijnverschillendesoortenmarketing,afhankelijkvandedoelgroep.

Onlinemarketinggaatoverhetinspelenopdebehoeftenvanklantenviainternetendigitaletechnologieën.

Demarketingmixiseenmixvanverschillendemarketinginstrumenten.DebekendstevijfP’szijnproduct,prijs, plaats,promotieenpersoneel.

Doorkwantitatiefen/ofkwalitatiefmarktonderzoektedoenkunjebelangrijkeinzichtenkrijgeninwatklanten, doelgroepen,concurrentieervarenenkunjetrendsontdekken.Weonderscheidendesk-enfieldresearch.Een goedmarktonderzoekleidttotconcreteactiesenverbeteringeninjemarketingstrategie,prijsbeleidof productontwikkeling.

EenSWOT-analyseiseenmethodeomeenanalysetedoenenbiedteenduidelijkengestructureerdinzichtin allerleiinterneenexternefactoren.

Marktsegmentatiebetekentdemarktinstukjes(segmenten)verdelen.Doordemarkttesegmenterenkunjeje marketingencommunicatieaanpassen.

Degroeistrategieisbelangrijkalsjevanjouwondernemingeensuccesvolleondernemingwiltmaken.DeAnsoff matrixhelptjealsondernemeromdekoersvaneenbedrijftebepalen.Dezematrixisookgoedtegebruiken wanneerjeeenbedrijfwiltstarten.

Hetmarketingplanenjefinanciëleplanvormensamendekernvanjeondernemingsplan.Inditplanbeschrijfje jeplannenenwelkebeslissingenhiervoornodigzijn.Weonderscheidenkorte-enlangetermijnbeslissingenen strategische-enoperationelebeslissingen.

Omnaarmogelijkefinanciersvanjeondernemingtestappenhebjeeenfinancieelplannodig.Deliquiditeitvan jeonderneminglaatzieninwelkematejeonderneminginstaatisomaandedirecte(opkortetermijn) verplichtingentevoldoen.Desolvabiliteitvaneenonderneminglaatzieninwelkematejeondernemingaanalle verplichtingenkanvoldoen.

Tenslotteberekenjemeteenbreak-evenanalysehetpuntwaaropjeomzetenjekostenpreciesgelijkzijnaan elkaar.Ditheethetbreak-evenpunt:hetpuntwaaropjedusgeenwinstmaakt,maarookgeenverlies.

Opdracht18 Presentatiemarketingplan(plusopdracht)

Jegaateenkortepresentatiemakenvoormedestudentenoverhetdoelendeaanpakvaneenmarketingplan. Maakgebruikvandetheorieendeopdrachtenindithoofdstuk.

a. NoteerpuntsgewijsdebelangrijksteonderdelenvaneenmarketingplanenuploadjeantwoordeninBoom Digitaal.

b. Kieseenonderdeeluitwaarinjejemeerwiltverdiepen.

c. Zoekopinterneteenaansprekendartikelofblogoverditonderwerp.Dezeinformatiegebruikjevoorje presentatie.

d. Zoekopinternetpassendeillustraties,foto’softabellendiejouwverhaalkunnenverduidelijken.

e. Maakeenaantrekkelijkepresentatiemetalleinformatiediejehebtverzameld.GebruikPowerPointofPrezi.

f. Presenteerjebevindingenaanjemedestudenten.

Opdracht19 Crowdfunding(plusopdracht)

Vroegerkonjevoorfinancieringvanjebedrijfvaakalleenbijdebankterecht.Tegenwoordigzijnerverschillende vormenvanalternatievefinanciering.Eenvandiealternatieveniscrowdfunding.

Watiscrowdfunding?

Crowdfundingiseenvormvanfinancieringwaarbijmeerdereinvesteerderszichverbindenaanjebedrijf.Viaeen digitaalcrowdfundingplatformpresenteerjeeenpropositiewaarinjeuitlegtwaarhetbedrijfvoorstaat,watde uniekewaardeis,waarvoorfinancieringnodigisenwatdaartegenoverstaat.Voorafwordteentijdsduurbepaald voordecrowdfundingcampagne.Alsbinnendietijdsduureendoelbedragwordtgehaald,danisheteensuccesvolle crowdfundingcampagne.Luktdatniet,danisdecampagnemislukt.Indatgevalwordendeinvesteringen terugbetaald.

Waaromcrowdfunding?

Bankenzijnsteedskritischergewordenbijhetverstrekkenvankapitaalaanondernemingen.Voormkb-bedrijven diebehoeftehebbenaanfinancieringmaargeenfinancieringvandebankkrijgen,kancrowdfundingeenuitkomst bieden.Daardoorontstaannieuwegroeimogelijkhedenénhetisookeenuitstekendemanieromhetbedrijfte positionerenenprofileren.

Cmenp.nl.

CONCEPT

a. Zoekopinternetnaareenvoorbeeldvaneenlogistiekbedrijfdatgebruikheeftgemaaktvancrowdfunding. Noteerhetvoorbeeld.

b. Wasdecrowdfundingsuccesvol?Lichtjeantwoordtoe.

c. Wisselhetvoorbeelduitmeteenmedestudent.Welkeovereenkomstenenwelkeverschillenzieje?Noteer dezeenuploadjeantwoordeninBoomDigitaal.

Leeshetartikel.

d. Crowdfundingkentookrisico’s.Noteertweevoorbeelden.

e. Watisjouwmeningovercrowdfundingnujejeindevoorsentegenshebtverdiept?

Opdracht20 Reflectie

JebentaanheteindvanhethoofdstukMarketing.

a. Watwiljenogmeerwetenoverditonderwerp?Schrijfdrievragenopdiejenoghebt.

b. Aanwiewiljedezevragenstellen?Hoepakjeditaan?

CONCEPT

6.8Begrippen

Ansoffmatrix

Eenmiddelbijhetbepalenvandekoersvanjebedrijf.

CONCEPT

Currentratio

Hiermeeberekenjeinwelkematejeinstaatbentomjekortlopendeschuldentevoldoen.

Deskresearch

Jeverzameltgegevensdiedooranderenzijnvastgelegd.

Diversificatie

Diversificatiehoudtindatjeeennieuwproductvoornieuweklantengaatontwikkelen.

Exploitatiebegroting

Overzichtvandeteverwachtenomzetendeteverwachtenkostengedurendeeenjaar.

Fieldresearch

Jeverzameltgegevensdoorzelfonderzoektedoenindepraktijk.

Financieringsbegroting

Dezelaatzienhoejejeonderneminggaatfinancierenenwaarjegeldvandaankomtvoorjebenodigde investeringen.

Investeringsbegroting

Dezelaatzienwelkemiddelenjenodighebtomtestartenenwaarjegeldvoornodighebt.

Marketingmix

Eenmixvanverschillendemarketinginstrumenten.

Marktontwikkeling

Metjehuidigeproductenofdienstenprobeerjeandereklantenaantespreken.

Marktpenetratie

Jegaatproberenommeerbestaandeproductenteverkopen.

Marktsegmentatie

Demarktinstukjesverdelen.

Ondernemingsplan

Jemarketingplanplusjefinanciëleplan.

Productontwikkeling

Nieuweproductenvoorbestaandeklantenontwikkelen.

SWOT-analyse

Eenmiddelomtekijkenofjemarketingdoelennoghaalbaarzijn.

INDEX

A

Aangiftebelasting123

Aanmerkelijkbelang112,131

Aanslagbelasting123

Absoluutrecht47,81

Accijns121

Acquisitiefraude69,81

Afhankelijkrecht58,81

Algemeneverordeninggegevensbescherming (AVG)71,81

Allriskverzekering30

Ansoffmatrix149,160

Arbeidsongeschiktheidsverzekering35,44

AutoriteitPersoonsgegevens104

AutoriteitPersoonsgegevens(AP)92

B

Balans27

Bedrijfsschadeverzekering30

Bedrijfsvermogen30,44

Belastingvanpersonenauto'senmotorrijwielen (bpm)119,131

Belastingzwaremotorrijtuigen(bzm)120

Besluitbijstandsverleningzelfstandigen(Bbz)73,81

Beveiligings-enveiligheidsplan88

Bewindvoerder73,81

Bezit50

Bezitloospandrecht62

Boedelschuldeiser75,81

Botnet92

Btw106

Btw-tarief107

Buma/Stemra70

Businessmodelcanvas16

C

Cascoverzekering30

Cashflow23

Compagnonverzekering36,44

Concurrentecrediteuren75,81

Curator73,81

CONCEPT

Conformiteitseis64,81

Confrontatiematrix144

Conservatoirefase75,81

Crowdfunding158

Crowdfundingcampagne158

Crowdfundingplatform158

Currentratio160

Cybercrime92,104

D

Datalek91,104

Derving39,44

Deskresearch143,160

Directebelasting121,131

Directeomgevingsfactoren144

Diversificatie149,160

Dividend131

Dividendbelasting123

Dwangakkoord75,81

E

Eigenvermogen154

Eigendom50,81

Eigendomsoverdracht64

Executorialefase75,81

Exploitatiebegroting154,160

Externeanalyse143

F

Factoring67,82

Factuurstelsel109,131

Fieldresearch143,160

Financialleasing66,82

Financieelplan151,154

Financiëlevasteactiva155

Financieringsbegroting154,160

Fiscaalpartner117

Forfaitair117,131

Fraude97,104

Fysiekebeveiliging87,104

G

Gemengdeverzekering36,44

Geofencing96

Geplaatstkapitaal20,27

Gestort(ofvolgestort)kapitaal20,27

Goederenrecht47

Groeistrategie148

H

Handelingsbekwaam52,82

Handelingsonbekwaam82

Heffingskorting116,131

Homologatie74,82

Houder51

Houderschap51,82

Hypotheekakte60,82

I

Identiteitsfraude91,104

Immateriëleschade30

Inboedelverzekering30,44

Indirectebelasting121,131

Indirecteomgevingsfactoren144

Informatiebeveiliging91

Informatiedrager91,104

Inkomensheffing115

Inkomstenbelasting112,131

Interneanalyse143

Internebeveiliging86

Investeringsbegroting154,160

ISO2700193

ISO2700293

K

Kapitaal19

Kapitaal-/risicoverzekering36,44

Kartel69

Kasstelsel109,131

Kleineondernemersregeling(KOR)109,131

Kostprijsverhogendebelasting121

Kredietverstrekker15,27

Kredietwaardig19,27

Kwalitatiefonderzoek142

Kwantitatiefonderzoek142

L

Leasing65,82

Lichaam123,131

Lijfrenteverzekering36,44

Liquidemiddelen23,27

Liquiditeitsbegroting23,27,154

Loonbelasting111

Loonheffing112,131

Marketingplan151

Marketingstrategie152

Marktontwikkeling149,160

Marktpenetratie149,160

CONCEPT

M

Maatschappelijkkapitaal20,27

Malware92

Marketinginstrument135

Marketingmix160

Marktsegmentatie147,160

Materiëleschade30

Materiëlevasteactiva155

Mededingingswet69,82

Meewerkaftrek117

Merkrecht69,82

Metrechtspersoonlijkheid8

Missie15,27

Motorrijtuigenbelasting131

Motorrijtuigenbelasting(mrb)120

Motorrijtuigenverzekering30

N

Naheffingsaanslag122,132

Natuurlijkpersoon48,82,123

Navorderingsaanslag122,132

NIS2-richtlijn92

Notariëleakte50

O

Object87,104

Off-balancefinanciering66,82

Omzetbelasting106

Omzetbelasting(btw)132

Ondercuratele52,82

Ondernemingsplan15,27,151,160

Ondernemingsvorm8

Onroerendezaak47,60,82

Onroerendezaakbelasting122,132

Openbaarregister60

Operationalleasing82

Opstalverzekering30,44

Overdracht51,82

Overeenkomst57,83

Overlijdensrisicoverzekering(ORV)35,44

Overmacht53,83

P

Pandrecht61,83

Parateexecutie58,83

Phishing92

Plicht47

Postconcurrentecrediteuren75,83

Preferentecrediteuren75,83

Preventie39,44

Privaatrecht46,83

Privé-uitgaven154

Productontwikkeling149,160

Progressieftarief115,132

Proportioneeltarief115,132

R

Ransomware92

Recht46,83

Rechtvanretentie65

Rechtspersonenrecht46

Rechtspersoon48,83

Rechtspersoonlijkheid27

Registergoederen47

Relatiefrecht47,83

Renting67,83

Reprorecht71,83

Risicoanalyse88,104

Risicoprofiel39,44

Roerendezaak47,83

S

Schadelijkeinvloeden86

Schuldeiser53

Schuldsanering73,83

Separatist58

Separatisten75,83

Surseancevanbetaling73,84

SWOT-analyse143,160

T

TAPA(TransportedAssetProtectionAssociation)104

Termijn123

Transportbeveiliging96,104

Transportcriminaliteit97,104

TransportedAssetProtectionAssociation(TAPA)96

U

Uniquebuyingpoint(UBP)153

UniqueSellingPoint(USP)136,153

V

Vennootschapsbelasting123,132

Verbintenissenrecht47

Visie15,27

Vlottendeactiva155

Volksverzekering112,132

Voorbelasting106,132

Vrijwaringsplicht64,84

W

Wanprestatie53,84

Werkkostenregeling(WKR)113

WetHomologatieOnderhandsAkkoord(WHOA)74,84

Wetschuldsaneringnatuurlijkepersonen(Wsnp)73

Wettelijkeaansprakelijkheidsverzekering(WA)30,44

Wilsovereenkomst52,84

Z

Zekerheidsrecht57,84

Zelfstandigenaftrek117,132

Zonderrechtspersoonlijkheid8

CONCEPT

Verbodvantoe-eigening58

Verklaringomtrenthetgedrag(VOG)71,84

Vermogen46

Vermogensrecht46

Verzekering30