3.4 Soorten-doelstellingen

Opdracht 6 Wisselwerking tussen doelstelling en evaluatie (groepsopdracht)

Plaats van doelstellingen in het didactisch model.

Deze opdracht kun je in een groepje doen. a. Maak elkaar duidelijk dat er een wisselwerking is tussen de doelstelling en de evaluatie. b. Bedenk voor jezelf een voorbeeld uit de praktijk die deze wisselwerking duidelijk maakt. c. Vergelijk jouw voorbeeld met die van je groepsgenoten.

3.4 Soorten doelstellingen Je kunt doelstellingen indelen op basis van gedragsaspecten en op basis van termijn. Op basis van termijnOp basis van gedragsaspecten LangetermijndoelstellingenMotorische doelstellingen MiddellangetermijndoelstellingenCognitieve doelstellingen Kortetermijndoelstellingen • lesdoel • lesdeeldoel • oefendoel. Sociaal-affectieve doelstellingen Doelstellingen op basis van gedragsaspecten De eerste manier om doelstellingen in te delen gaat uit van het menselijke gedrag. Aan het menselijk gedrag zijn drie aspecten te onderscheiden: motorisch, cognitief en sociaal-affectief. Bij doelstellingen gaat het om gedragsverandering. Je kunt dan ook drie soorten doelstellingen op basis van gedragsaspecten formuleren: • motorische doelstellingen • cognitieve doelstellingen • sociaal-affectieve doelstellingen. CONCEPT BOOM BEROEPSONDERWIJS

Motorische doelstellingen

Bij motorische doelstellingen gaat het om bewegen (motoriek). Je kunt deze doelstellingen onderverdelen naar bewegingsvaardigheden en bewegingseigenschappen.

Doelen over Doelen over bewegingsvaardigheden bewegingseigenschappen

Lopen Lenigheid Springen Kracht Werpen Snelheid Uithoudingsvermogen Coördinatie

Cognitieve doelstellingen

Bij cognitieve doelstellingen gaat het om wat je wilt bereiken op het gebied van het denken, van de cognitie. Meestal gaat het om kennis en inzicht in de tactiek of spelregels.

Sociaal-affectieve doelstellingen

Sociaal-affectieve doelstellingen hebben betrekking op de omgang met elkaar (sociaal) en ook op allerlei emoties (affectief), bijvoorbeeld: • samenwerking • zelfvertrouwen • zelfbeheersing • overwinnen van angst • nemen van initiatief • fair play.

CONCEPT BOOM BEROEPSONDERWIJS

Bij het lesgeven kunnen de drie soorten doelstellingen afzonderlijk of in combinatie voorkomen. Meestal leg je de nadruk op één van de soorten doelstellingen, waarbij andere doelstellingen op de achtergrond ook een rol spelen. Binnen sport en bewegen komen motorische doelstellingen het meest voor. Voorbeelden van verschillende doelstellingen Motorische doelstellingen • de schoolslagbewegingen kunnen maken • de dribbel bij voetbal kunnen uitvoeren • met de squattechniek 120 kilo kunnen tillen • een duurloop van tien kilometer kunnen lopen. Cognitieve doelstellingen • vijf fouten en correcties kunnen opnoemen van de handstandoverslag • het 4–3–3-systeem bij voetbal kunnen uitleggen • het juist positie kiezen bij een zoneverdediging • de techniek van de schoolslag kunnen analyseren. CONCEPT BOOM BEROEPSONDERWIJS

Sociaal-affectieve doelstellingen • plezier beleven aan sportbeoefening • het kunnen omgaan met winst en verlies • bij niet lukken doorzettingsvermogen tonen • het kunnen accepteren van beslissingen van de scheidsrechter.

Verdiepingsstof - Keuze van doelstellingen.

Doelstellingen naar termijn Doelstellingen kunnen ook worden ingedeeld naar de tijd. Dit heet ook wel de termijn. Sommige doelen kun je en wil je al na één training bereiken, voor andere doelen heb je veel meer tijd nodig. Het doel: Bij de top drie van Nederland horen op de honderd meter sprint, bereik je pas op de langere termijn. Je kunt drie soorten doelstellingen naar termijn onderscheiden: • langetermijndoelstellingen • middellangetermijndoelstellingen • kortetermijndoelstellingen. Langetermijndoelstellingen Een doelstelling op lange termijn heeft betrekking op een langere periode. Je kunt hierbij denken aan doelstellingen voor een aantal jaren, een heel jaar of een seizoen. Middellangetermijndoelstellingen Als we praten over doelstellingen op middellange termijn, dan zijn dat doelstellingen die betrekking hebben op een serie lessen of trainingen. Kortetermijndoelstellingen Doelstellingen op korte termijn zijn doelstellingen die je binnen het tijdsbestek van één les realiseert. Deze doelstellingen kun je onderverdelen in: • lesdoel: de concrete gedragsveranderingen die je aan het einde van de les wilt bereiken. Je besteedt het merendeel van de les hieraan. • lesdeeldoel: een doel dat gericht is op een deel van de les. Je kunt hierbij denken aan het doel van de inleiding (bijvoorbeeld: warming-up en voorbereiding op de kern van de les) en het doel van de kern van een les CONCEPT BOOM BEROEPSONDERWIJS (bijvoorbeeld: leren van een nieuwe techniek). • oefendoel: het doel van de afzonderlijke bewegingsvormen.

Als sport- en bewegingsleider heb je te maken met alle genoemde soorten doelstellingen. De middellange- en langetermijndoelen hebben te maken met onder andere periodisering, promoveren of het sporttechnisch beleid.

Voorbeelden van doelstellingen naar termijn

Langetermijndoelstellingen Een doel van jouw opleiding tot sport- en bewegingsleider is: Een aanstaande lesgever moet beschikken over een ruime mate van eigen vaardigheid in het uitvoeren van diverse sport- en bewegingsactiviteiten. Binnen de opleiding probeer je dit doel in een periode van drie jaar te bereiken. Middellangetermijndoelstellingen Het subdoel binnen deze langetermijndoelstelling kan zijn: Het kunnen uitvoeren van bewegingen op het gebied van het turnen. Om dit doel te bereiken zijn onder andere drie lessen gepland waarin de handstand centraal staat. Het doel van deze lessen luidt: Het kunnen demonstreren van de handstand bij het turnen op de vloer, zonder hulp, met een goed gespannen lichaamshouding. De leerlingen kunnen de handstand vijf seconden vasthouden. Kortetermijndoelstellingen Tijdens de eerste les van een serie van drie lessen waarin de handstand centraal staat is het lesdoel: Het kunnen uitvoeren van de handstand tegen de muur, zonder hulp van medeleerlingen, waarbij vooral de nadruk ligt op een goed gespannen lichaamshouding. Aan het begin van deze les doe je een warming-up met als lesdeeldoel het losmaken en rekken van de bovenste extremiteiten en de romp. Het oefendoel van een oefenvorm is het zo kort mogelijk contact maken met de muur na het opzwaaien van de handstand. CONCEPT BOOM BEROEPSONDERWIJS

Opdracht 7 Soorten doelstellingen (groepsopdracht)

Soorten doelstellingen.

Er bestaan verschillende soorten doelstellingen. a. Geef vijf verschillende doelstellingen. b. Voeg jouw doelstellingen samen met die van een aantal medestudenten. c. Plaats doelstellingen die bij elkaar passen bij elkaar. Kom op deze manier tot een ordening van doelstellingen.

Opdracht 8 Doelstellingen naar termijn (theorieopdracht) Soorten doelstellingen. Je kunt doelstellingen indelen naar de termijn waarop je ze denkt te realiseren, namelijk: • langetermijndoelen • middellangetermijndoelen • kortetermijndoelen. Geef bij elk van de doelen drie voorbeelden. Formuleer eerst een langetermijndoel. Beschrijf vervolgens een hierbij passend middellangetermijndoel en enkele kortetermijndoelen. Opdracht 9 Doelstellingen naar gedragsaspect (theorieopdracht) Soorten doelstellingen. Filmpje - Mattenrace Filmpje - Rots & Water Filmpje - Footbonaut a. Bekijk de filmpjes en bepaal op welk gedragsaspect (motorisch, CONCEPT BOOM BEROEPSONDERWIJS sociaal-affectief, cognitief) de doelstelling vooral betrekking heeft. b. Vergelijk de resultaten met die van je medestudenten.