TENTOONSTELLING

Vanaf 14 april t/m 30 juni is de tentoonstelling DE MELKSTAKING 1943 te zien in Museum Opsterlân te Gorredijk.

Korte geschiedenisles:

Op 29 april 1943 brak de grootste stakingsgolf uit die Nederland ooit heeft gekend. Maar liefst 200.000 mannen en vrouwen, arbeiders, boeren, mijnwerkers, ambtenaren en anderen verlieten hun werkplek met geen ander doel dan om de Duitse bezetter te laten weten dat ze het niet meer pikten. Aanleiding voor de spontane landelijke staking was de bekendmaking op 29 april 1943 dat Nederlandse oud-militairen die gevochten hadden in 1940 zich moesten melden om te gaan werken in Duitsland voor de Arbeidseinsatz. Door de vele Duitse doden tijdens de slag om Stalingrad was er extra mankracht nodig om de Duitse oorlogsindustrie draaiende te houden. Nederlanders die weigerden te werken in Duitsland konden op ‘den strengste maatregelen’ rekenen. Dit leidde tot grote woede. De eersten die het werk neerlegden, waren de arbeiders van de machinefabriek Stork in Hengelo. Ze belden met bedrijven in de omtrek én met bevriende bedrijven in het hele land. Meer dan 200.000 mannen en vrouwen legden het werk neer. Het werd de grootste staking uit de Nederlandse geschiedenis. En de grootste uiting van geweldloos volksverzet in de door Duitsland bezette gebieden i n Europa. De nazi’s sloegen de staking met harde hand neer door na twee dagen (op 1 mei 1943) het standrecht in te voeren: personen worden zonder of na een summier proces ter dood veroordeeld.

Museum Opsterlân is op een bijzondere manier verbonden met deze geschiedenis: het pand was tijdens WOII de lagere school waar Jan Eisenga onderwijzer was. Jan Eisenga wilde solidair zijn met de staking en wilde daarom de school na de Paasvakantie gesloten houden. Hij riep ouders op hun kinderen thuis te laten. Hij drong er bij zijn collega’s op aan hetzelfde te doen om solidair te zijn met de stakende boeren en ambtenaren. Hij werd op 3 mei 1943 opgepakt en op 5 mei 1943, twee dagen later, gefusilleerd aan het Kalverdijkje in Leeuwarden. Zijn lichaam is nooit gevonden. Men vermoedt dat zijn lichaam is gedumpt in de moerassen van Appèlbergen (Groningen).

De tentoonstelling laat het verhaal vanuit 3 perspectieven zien: 1) landelijk, 2) de situatie in Friesland en 3) vanuit de ogen van Tjitske Eisenga, de echtgenote van Jan Eisenga die met 2 kleine kinderen achterbleef.

AGENDA

- 14 april (11.00 – 11.30 uur)

Herdenking/kranslegging vóór Museum Opsterlân in bijzijn van burgemeester Lex Roolvink en de drie basisscholen van Gorredijk. Belangstellenden zijn van harte welkom.

- 14 april (16.00 – 17.00 uur en 20.00 – 21.00 uur)

Lezing Ad van Liempt over de Aprilmeistaking in Nederland. De lezing wordt 2 x gegeven. In verband met het beperkt aantal plaatsen (50 bezoekers per ronde) is aanmelden verplicht (e-mail: info@museumopsterlan.nl of telefonisch 06 – 1162 9140). Meldt u daarbij het aantal personen met vooren achternaam en welk tijdstip (16.00 uur of 20.00 uur).

Entree: € 12,50 (lezing Ad van Liempt inclusief bezoek tentoonstelling). Tevens bestaat de mogelijkheid om rond 18.00 uur voorafgaand of aansluitend een hapje te eten in het museum (verzorgd door Culivents). In dat geval betaalt u € 32,50 (lezing Ad van Liempt + bezoek tentoonstelling + eten). Museumjaarkaart n.v.t.

Locatie en informatie:

Museum Opsterlân |Hoofdstraat 59 | 8401 BW GORREDIJK

Contactpersoon: Wilma Couperus, coördinator Museum Opsterlân (tel. 06 – 1162 9140)

Ad van Liempt (1949) werkte bijna veertien jaar in de regionale dagbladjournalistiek voor hij overstapte naar de televisie. Hij had leidinggevende functies bij het NOS-Journaal, Studio Sport, NOS-Laat en NOVA. In 2000 was hij mede-oprichter en eerste eindredacteur van het geschiedenisprogramma Andere Tijden. Van Liempt schreef diverse boeken, vooral over de tweede wereldoorlog. De belangrijkste zijn: Kopgeld (2002), De Oorlog (2009), De drogist (2013), Na de bevrijding (2014) en Gemmeker. In 2019 promoveerde hij op dat proefschrift over de commandant van kamp Westerbork. Voor zijn televisiewerk kreeg hij een ereNipkowschijf, voor zijn werk als auteur en programmamaker een eredoctoraat van de Universiteit van Amsterdam.

Sinds kort is er ook in Hemrik een energiecoach.

Wat doet een energiecoach?

Een energiecoach onderzoekt hoe je jouw woning energiezuiniger kunt maken. Dat doet de energiecoach op verschillende manieren. Zoals door vragen te stellen over je energiegebruik, bijvoorbeeld hoe hoog je de verwarming zet, hoe je ventileert enzovoort. Daarnaast doet de energiecoach ook onderzoek in je woning. Bijvoorbeeld met een warmtebeeldcamera onderzoeken waar warmte ‘weglekt’.

De coach vergelijkt jouw energieverbruik met het gemiddelde gebruik in vergelijkbare situaties. Daarb ij houdt de energiecoach rekening met onder andere het bouwjaar van jouw woning, het aantal bewoners, de oppervlakte van de woning en nog veel meer.

Wat kost een energiecoach?

Een energiecoach is gratis. Energiecoaches zijn namelijk allemaal vrijwilligers . Een bovenmatige interesse in energiebesparing en graag anderen helpen met energie besparen zijn vaak de motivatie om energiecoach te worden. Alle energiecoaches hebben minimaal de basistraining energiecoach gevolgd, en vaak hebben ze een technische achtergrond. Ze zijn opgeleid in opdracht van de gemeente Opsterland. Indien je gebruik wilt maken van de energiecoach neem dan contact op met:

Frank in den Bosch

fwbosch@hotmail.com

Vergeet deze aftrekposten niet als huiseigenaar

Vanaf 1 maart kun je over 2022 belastingaangifte doen. Een groot deel van de belastingaangifte is al voor je ingevuld en je hoeft het alleen nog goed te controleren. Dit geldt niet voor de aftrekposten omdat deze persoonsgebonden zijn. Door aftrekposten te gebruiken voorkom je dat je onnodig veel belasting betaalt. Als huiseigenaar kun je de volgende posten opvoeren.

Welke aftrekposten je als huiseigenaar kunt gebruiken, hangt af van de vraag of je in 2022 al dan niet een woning hebt gekocht of verkocht. Wie bijvoorbeeld een (eerste) woning kocht, kan van meer aftrekposten gebruik maken dan iemand die niet is verhuisd of de hypotheek onberoerd heeft gelaten. Belastingaangifte en aftrekposten eigen woning

Met een eigen woning kun je vaak standaard gebruik maken van bepaalde aftrekposten. De bekendste is de hypotheekrenteaftrek. Een deel van de betaalde rente van je hypotheek - of andere lening voor de eigen woning - kun je aftrekken van je inkomen. Er gelden echter wel voorwaarden. Dit zijn andere relevante aftrekposten voor jouw als woningeigenaar:

- Erfpacht, opstal of beklemming, ls de woning op grond staat die niet van jezelf i s, betaal je vaak maandelijks of jaarlijkse een bedrag aan de grondeigenaar. Dit mag je aftrekken. Wil je de erfpacht afkopen? Dat is niet aftrekbaar.

- Rente van een restschuld.

- De restschuld moet wel verband houden met de verkoop van een oude wonin g én moet ontstaan zijn na 28 oktober 2012 en vóór 1 januari 2018.

- Boeterente in verband met het vervroegd aflossen van je hypotheek

- Heb je een verbouwing gedaan en hiervoor een verbouwlening afgesloten? De rente voor die lening ook aftrekbaar.

Aftrekposten verkoop woning

Heb jij afgelopen jaar je woning verkocht? Ook dan heb je kosten gemaakt die je mag aftrekken. Het gaat om de royementskosten die je maakt bij de notaris om je hypotheek te laten doorhalen in het Kadaster. Met bijleenregeling kun je mogelijk minder hypotheekrente aftrekken

Houd rekening met de bijleenregeling als je je oude woning met winst hebt verkocht. Gebruik j e een deel van de overwaarde niet voor de eventueel nieuw aangekochte woning? Over dat deel mag je geen hypotheekrente aftrekken. Heb je bijvoorbeeld € 50.000 overwaarde die je niet in je nieuwe woning steekt? Dan kun je met je nieuwe hypotheek van € 350.000 over € 50.000 geen hypotheekrente aftrekken. Je gebruikt de overwaarde van je woning alleen als je een deel van je hypotheek extra aflost of een verbouwing uitvoert. Het kopen van meubels valt hier niet onder.

Aftrekposten (eerste) koopwoning

Er komen heel wat extra kosten kijken bij het kopen van een woning. Een deel hiervan kun je opvoeren als aftrekpost. Het gaat daarbij vooral om de kosten die je moest maken voor het krijgen van een hypotheek. Makelaarskosten, de kosten voor de leveringsakte of de overdrachtsbelasting vallen hier niet onder. Dit zijn de kosten die je wel kunt aftrekken als je een woning hebt gekocht in 2022: Advies- en bemiddelingskosten voor verkrijgen van hypotheek, Notariskosten (hypotheekakte, kadastrale rechten voor hypotheekakte ).

Taxatiekosten (als deze nodig is voor het verkrijgen van een hypotheek) / Kosten voor de aanvraag van Nationale Hypotheek Garantie / Bouwkundige keuring (als deze nodig is voor het krijgen van NHG of lening) / Bereidstellingsprovisie die je betaalt om de hypotheekofferte te verlengen / Bouwrente als je een nieuwbouwwoning hebt gekocht. Alleen de bouwrente die je na het tekenen van het voorlopig koopcontract maakt, maar voor het tekenen van de hypotheekakte, zijn aftrekbaar / Kosten voor nieuwbouwdepot, verbouwingslening of verbouwingsdepot

Aftrekposten als je jouw hypotheek hebt overgesloten in 2022

Heb je in 2022 je hypotheek overgesloten? Voor het grootste deel kun je gebruik maken van dezelfde aftrekposten als je woning gekocht zou hebben. Alleen maak je bij oversluiten geen kosten voor een bouwkundige keuring, de bereidstellingsprovisie, bouwrente of bouwdepots. Wel betaal je meestal een boeterente omdat je eerder je hypotheek aflost. Deze boete kun je aftrekken.

Twijfel je of je een aftrekpost kunt gebruiken? Lees de toelichting goed door, zo weet je wat er precies bedoeld wordt.

Uiteraard kun je bij onze belastingadviseur terecht voor advies over de aangifte in jouw situatie

Visitekaartjes: www.adviesnet.nl/stefan of www.adviesnet.nl/ingrid stefan@adviesnet.nl | 06 523 632 90 of ingrid@adviesnet.nl | 06 103 780 88