DPJW-Geschäftsbericht 2014 // Sprawozdanie z działalności PNWM za rok 2014

2014 Geschäftsbericht Sprawozdanie z działalności des Deutsch-Polnischen Jugendwerks Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży

2 |

Inhaltsverzeichnis

1. Editorial

4

2. Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks

6

3. Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW Herausgeber: Deutsch-Polnisches Jugendwerk (DPJW) Redaktion: Anke Papenbrock, Aleksandra Milewska-Czachur Graphische Gestaltung: Giraffe Werbeagentur GmbH, Frankfurt (Oder) Druck: Standruk, Lublin Fotos: David Ausserhofer, Paweł Duma, Constanze Flamme, Fotoarchiv DPJW, Stephan Günther, Kajus W. Pyrz, Piotr Strojnowski, Adam Symonowicz Copyright: Deutsch-Polnisches Jugendwerk Alle Rechte vorbehalten ISBN: 978-3-941285-20-0 Potsdam / Warschau, Mai 2015

18

3.1

Themenschwerpunkt 2014: 25 Jahre politischer Wandel in Polen und Deutschland

18

3.2

(Aus-)Wirkungen von deutsch-polnischem Jugendaustausch

24

3.3

Zusammenarbeit mit der Ukraine

26

4. Förderung 4.1

Statistik Geförderte Jugendbegegnungen DPJW-Fortbildungen und -Veranstaltungen

28 28

5. Medien

32

6. Finanzen

36

6.1

Mittelverwendung

36

6.2

Drittmittel

36

7. Gremien

38

| 3

1. Od wydawcy

5

2. Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM

7

3. Priorytety tematyczne działalności PNWM 3.1

19

Temat 2014 roku: 25 lat przemian politycznych w Polsce i Niemczech

19

3.2

Badania skutków polsko-niemieckich programów wymiany młodzieży

25

3.3

Współpraca z Ukrainą

27

4. Wspieranie 4.1

Statystyki Dotacje do spotkań młodzieży Szkolenia i projekty własne PNWM

29 29

5. Media

33

6. Finanse

37

6.1

Wykorzystanie budżetu PNWM

37

6.2

Pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych

37

7. Gremia

Spis treści

39

Wydawca: Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM) Redakcja: Aleksandra Milewska-Czachur, Anke Papenbrock Opracowanie graficzne: Giraffe Werbeagentur GmbH, Frankfurt nad Odrą Druk: Standruk, Lublin Zdjęcia: archiwum zdjęć PNWM, David Ausserhofer, Paweł Duma, Constanze Flamme, Stephan Günther, Kajus W. Pyrz, Piotr Strojnowski, Adam Symonowicz Copyright: Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży Wszystkie prawa zastrzeżone ISBN: 978-3-941285-20-0 Warszawa / Poczdam, maj 2015 roku

4 | Editorial

Liebe Leserinnen und Leser, die Beschäftigung mit Zeitgeschichte ist dann besonders faszinierend, wenn man die Schauplätze epochemachender Ereignisse aufsucht und dort mit Menschen spricht, die diese beobachtet oder gar mitgestaltet haben. Im vergangenen Jahr 2014 richtete auch das DPJW mit seinem Programmangebot den Blick zurück auf das Jahr 1989, das so vielen Menschen in Deutschland, Polen und ganz Europa den Weg zu Freiheit und Demokratie eröffnete.

1. Editorial

In Danzig trafen sich Jugendliche aus Deutschland, Polen und der Tschechischen Republik, um im Projekt „Democracy under Construction“ über das Jahr der Wende zu sprechen und Probleme der Demokratie heute zu diskutieren. Im Workshop „Rap dich frei! – Wyrapuj sobie wolność!“ wurde das gleiche Thema musikalisch aufgenommen. Lehrerinnen und Lehrer aus Deutschland und Polen erkundeten im Seminar „Es begann mit Solidarność“ Möglichkeiten der gemeinsamen Vermittlung von Fragen der Zeitgeschichte. Und im Juni feierten Schülerinnen und Schüler von Berlin bis Zamość ihren eigenen „Tag der Freiheit“.

Unabhängig von den Jahrestagen bekamen die Fragen von Freiheit und Demokratie durch die Entwicklung in der Ukraine eine ganz eigene Aktualität. Das DPJW hat 2014 daher gemeinsam mit seinen Partnern die finanzielle und organisatorische Unterstützung von trilateralen Begegnungen mit der Ukraine ausgeweitet. Mehr als 80 solcher Projekte konnten so im letzten Jahr stattfinden. Ein Zitat fasst die Ergebnisse dieser Begegnungen besonders eindrucksvoll zusammen: „Die Erfahrungen, die die ukrainische Gruppe eingebracht hat, waren unglaublich bereichernd, da sie klarmachten, wie wichtig Frieden für das private Glück jedes Einzelnen ist.“ Mehr zu diesen und anderen Aspekten unserer Arbeit finden Sie im vorliegenden Geschäftsbericht.

Wir wünschen Ihnen eine spannende Lektüre.

Od wydawcy | 5

Drodzy Czytelnicy, gdy mowa o wolności i demokracji, gdy jest się w miejscu ich narodzin i poznaje się ludzi, którzy o nie walczyli, przeszłość staje się fascynująca. W 2014 roku, pełnym rocznic związanych z 25-leciem przełomu politycznego w Polsce, Niemczech i wielu krajach Europy, to właśnie historii uczestnicy projektów PNWM poświęcili swoją twórczość, liczne dyskusje i happeningi.

Z Polski, Niemiec i Czech przyjechali do Gdańska młodzi ludzie, by w ramach projektu „Democracy under Construction” porozmawiać o wydarzeniach czasu przełomu w swoich krajach.

O smaku niezależności śpiewali wspólnie uczestnicy spotkania „RAP dich frei! – WyRAPuj sobie wolność!”. Polscy i niemieccy nauczyciele podczas seminarium „Zaczęło się od Solidarności” wspólnie doświadczali, jak historię poznawać, a potem przekazywać w ciekawy i niekonwencjonalny sposób. Przez dwa tygodnie, od Berlina po Zamość, młodzi ludzie obchodzili własny „Dzień Wolności”, wciągając do zabawy lokalną społeczność.

Temat drogi do wolności i demokracji był w projektach PNWM aktualny nie tylko ze względu na jubileusze, lecz także na bieżącą sytuację polityczną na Ukrainie. W jej obliczu PNWM wzmocniła swoje wsparcie, zarówno finansowe, jak i organizacyjne, dla projektów trójstronnych z tym krajem, także

z pomocą partnerów. Dzięki temu liczba projektów z udziałem Ukraińców wzrosła w 2014 roku do ponad 80. I nie tylko liczby świadczą o potrzebie takich spotkań, lecz przede wszystkim zapadające w pamięć słowa uczestników: „Doświadczenia, które wniosła grupa ukraińska (…) uświadomiły nam, jak ważny dla osobistego szczęścia jednostki jest pokój”.

O powyższych i pozostałych aspektach naszej pracy piszemy w niniejszym sprawozdaniu. Życzymy Państwu ciekawej lektury.

1. Od wydawcy

6 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks

2014 K alendarium

J a n ua r .

23. – 25. 1 gen) rin ü h (T Suhl ------------------------------e an der Teilnahm se ichtsmes 7. Gesch e it re pe: b Zielgrup hkeit ic tl n e Öff

Februar 19. 2.

Katowice (Kattowitz) -------------------------------Informationstreffen zum schulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Lehrer/-innen, Vertreter/-innen von Schulbehörden, lokalen Behörden

20. − 22. 2. Würzburg -------------------------------9. DPJWTrainerjahrestagung Zielgruppe: DPJW-Trainer/-innen 21. 2. Rzeszów -------------------------------Informationstreffen zum schulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Lehrer/-innen, Vertreter/-innen von Schulbehörden, lokalen Behörden 28. 2. Gdańsk (Danzig) -------------------------------Informationstreffen zum außerschulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Mitarbeiter/-innen von Organisationen und Institutionen in Polen, die Interesse am Jugendaustausch haben

März 11. 3. Toruń (Thorn) -------------------------------Informationstreffen zum außerschulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Mitarbeiter/-innen von Organisationen und Institutionen in Polen, die Interesse am Jugendaustausch haben 26. 3.

Warszawa (Warschau) -------------------------------Nicht-Kongress für Multiplikator/-innen der Kulturarbeit (Niekongres Animatorów Kultury) Zielgruppe: Multiplikator/-innen der Kulturarbeit, Mitarbeiter/-innen von Organisationen und Institutionen in Polen, die Interesse am Jugendaustausch haben

26. − 30. 3. Łagów (Woi. Lebuser Land) -------------------------------Seminar „TeamworkDreamwork” Zielgruppe: Lehrer/-innen von Partnerschulen aus Deutschland und Polen 30. 3. – 2. 4. Lübeck -------------------------------„Drei starke Partner“ − Kontaktseminar für Lehrkräfte aus Deutschland, Polen und Russland Zielgruppe: Lehrer/-innen aus Deutschland, Polen und Russland Partner: Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, Deutsche Auslandsgesellschaft e. V.

Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 7

2014 K alendarium

S t yc z e

ń

. Suhl 23 − 25. 1 ) -------(Turyngia ----------------------- Targach VII Udział w ch w Suhl ny z c History opinia i: c a s Adre a publiczn

Luty 19. 2. Katowice -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące wymiany szkolnej Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych

20 − 22. 2. Würzburg -------------------------------IX Doroczne Spotkanie Trenerów PNWM Adresaci: trenerzy PNWM 21. 2. Rzeszów -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące wymiany szkolnej Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych 28. 2. Gdańsk -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące pozaszkolnej wymiany młodzieży Adresaci: pracownicy organizacji i instytucji zainteresowanych wymianą młodzieży

Marzec 11. 3. Toruń -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące pozaszkolnej wymiany młodzieży Adresaci: pracownicy organizacji i instytucji zainteresowanych wymianą młodzieży 26. 3. Warszawa -------------------------------Niekongres Animatorów Kultury Adresaci: animatorzy kultury zainteresowani miedzynarodową wymianą młodzieży

26 − 30. 3. Łagów (woj. lubuskie) -------------------------------Seminarium szkoleniowe „Teamwork-Dreamwork” Adresaci: nauczyciele szkół partnerskich z Polski i Niemiec 30. 3. – 2. 4. Lubeka (Lübeck) -------------------------------„Trzech mocnych partnerów” – seminarium kontaktowe dla nauczycieli z Polski, Niemiec i Rosji Adresaci: nauczyciele z Polski, Niemiec i Rosji Partnerzy: Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch), Niemieckie Towarzystwo Zagraniczne (Deutsche Auslandsgesellschaft e.V.)

8 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks

2014 K alendarium

April 1. − 4. 4. Ploski (Woi. Podlachien) -------------------------------„Jugend begegnet Zukunft“ − Seminarreihe für Multiplikatoren und Multiplikatorinnen zur Bildung für nachhaltige Entwicklung Zielgruppe: Organisatorinnen und Organisatoren von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen aus Deutschland und Polen Partner: Deutsche Bundesstiftung Umwelt 3. 4. Rzeszów -------------------------------Informationstreffen zum außerschulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Mitarbeiter/innen von Organisationen und Institutionen in Polen, die Interesse am Jugendaustausch haben

15. 4. Warschau (Warszawa) -------------------------------Präsentation der Studie „Nachbarn kennenlernen! Wirkung deutschpolnischer Jugendbegegnungen auf die Teilnehmenden” Zielgruppe: Multiplikator/-innen und Organisator/ -innen von deutschpolnischem Jugendaustausch, breite Öffentlichkeit Partner: Institut für Öffentliche Angelegenheiten (Instytut Spraw Publicznych), Zentrum für zivilgesellschaftliche Entwicklung

Mai 7. 5. Berlin -------------------------------6. Parlamentarischer Abend der Internationalen Jugendarbeit

„Begegnung bildet Menschen – Identität und Toleranz in einer globalisierten Welt“ Zielgruppe: Politiker/-innen aus Bundestag und Landesparlamenten Partner: Deutsch-Französisches Jugendwerk, Tandem – Koordinierungszentrum DeutschTschechischer Jugendaustausch, ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, IJAB – Fachstelle für internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e.V., Nationalagentur Erasmus+ Jugend für Europa

12. − 18. 5. Danzig (Gdańsk) -------------------------------„RAP dich frei! – WyRAPuj sobie wolność“ – DPJWFreiwilligenprojekt Zielgruppe: Jugendliche aus Deutschland und Polen

Juni 1. 6. Warschau (Warszawa) -------------------------------„Keine Freiheit ohne Freude!“ Kindertag in der Kanzlei des Premierministers Zielgruppe: Kinder, Familien, breite Öffentlichkeit Partner: Ministerium für Nationale Bildung (Ministerstwo Edukacji Narodowej)

Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 9

2014 K alendarium

Kwiecień 1 − 4. 4. Ploski (woj. podlaskie) -------------------------------„Spotkanie młodzieży z przyszłością” – cykl szkoleń dla animatorów wymiany z zakresu edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży Partner: Niemiecka Fundacja Federalna Środowisko (Deutsche Bundesstiftung Umwelt) 3. 4. Rzeszów -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące pozaszkolnej wymiany młodzieży Adresaci: pracownicy organizacji i instytucji zainteresowanych wymianą młodzieży

15. 4. Warszawa -------------------------------Prezentacja badań „Poznać sąsiada! Wpływ polsko-niemieckich programów wymiany młodzieży na ich uczestników” Adresaci: animatorzy i organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży, opinia publiczna Partner: Instytut Spraw Publicznych, Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (Zentrum für zivilgesellschaftliche Entwicklung)

Maj 7. 5. Berlin -------------------------------VI Wieczór Parlamentarny Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą „Spotkanie kształci ludzi – tożsamość i tolerancja w zglobalizowanym świecie”

Adresaci: posłowie Bundestagu i landtagów Partnerzy: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (DeutschFranzösisches Jugendwerk), Tandem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum DeutschTschechischer Jugendaustausch), ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum DeutschIsraelischer Jugendaustausch), Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung DeutschRussischer Jugendaustausch), IJAB – Biuro ds.

Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für Interna-

tionale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e.V.), niemiecka Agencja Narodowa Erasmus+ Młodzież dla Europy, (Nationalagentur Erasmus+ Jugend für Europa) 12 − 18. 5. Gdańsk -------------------------------„RAP dich frei! – WyRAPuj sobie wolność!” − projekt wolontariuszy PNWM Adresaci: młodzież z Polski i Niemiec

Czerwiec 1. 6. Warszawa -------------------------------„Nie ma wolności bez radości!” – Dzień Dziecka w Kancelarii Premiera Adresaci: dzieci, rodziny, opinia publiczna Partner: Ministerstwo Edukacji Narodowej

10 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks

2014 K alendarium

1. – 17. 6. Deutschland und Polen -------------------------------Dzień Wolności.de | Tag der Freiheit.pl Zielgruppe: Jugendliche, Lehrer/innen und Betreuer/innen, Vertreter lokaler Einrichtungen, breite Öffentlichkeit 2. − 5. 6. Berlin -------------------------------Teilnahme am 15. Kinder- und Jugendhilfetag Zielgruppe: Multiplikatorinnen und Multiplikatoren des deutsch-polnischen Jugendaustauschs, breite Öffentlichkeit Partner: Deutsch-Französisches Jugendwerk, Tandem – Koordinierungszentrum DeutschTschechischer Jugendaustausch, ConAct – Koordinierungszent-

rum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, IJAB – Fachstelle für internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e.V., Nationalagentur Erasmus+ Jugend für Europa 5. 6. Berlin -------------------------------Fachforum „Den Nachbarn kennengelernt und dann?“ Präsentation der Studie des Instituts für Öffentliche Angelegenheiten (Instytut Spraw Publicznych) in Deutschland Zielgruppe: Multiplikatorinnen und Multiplikatoren des deutsch-polnischen Jugendaustauschs, breite Öffentlichkeit

6. 6. Bydgoszcz (Bromberg) -------------------------------Informationstreffen zum schulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Lehrer/-innen, Vertreter/-innen von Schulbehörden, lokalen Behörden 11. 6. Opole (Oppeln) -------------------------------Informationstreffen zum schulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Lehrer/-innen, Vertreter/-innen von Schulbehörden, lokalen Behörden

12. 6. Schwerin -------------------------------Informations- und Vernetzungstage internationaler Jugendaustausch Zielgruppe: Organisator/-innen von Jugendaustausch aus der jeweiligen Region, Vertreter/-innen des berufsorientierten Jugendaustauschs 13. 6. Halle -------------------------------Informations- und Vernetzungstage internationaler Jugendaustausch Zielgruppe: Organisator/-innen von Jugendaustausch aus der jeweiligen Region, Vertreter/-innen des berufsorientierten Jugendaustauschs

Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 11

2014 K alendarium

1 – 17. 6. Polska i Niemcy -------------------------------Dzień Wolności.de | Tag der Freiheit.pl Adresaci: młodzież, nauczyciele i opiekunowie, przedstawiciele władz lokalnych, opinia publiczna 1 − 5. 6. Berlin -------------------------------Udział w XV Dniach Wspierania Dzieci i Młodzieży Adresaci: animatorzy polsko-niemieckiej wymiany młodzieży, opinia publiczna Partnerzy: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Tandem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum DeutschTschechischer Jugendaustausch), ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer

Jugendaustausch), Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch), IJAB – Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e.V.), niemiecka Agencja Narodowa Erasmus+ Młodzież dla Europy, (Nationalagentur Erasmus+ Jugend für Europa) 5. 6. Berlin -------------------------------Forum specjalistyczne „Poznać sąsiada i co dalej? Wpływ polsko-niemieckich programów wymiany młodzieży na ich uczestników”.

Adresaci: animatorzy i organizatorzy polsko-niemieckich spotkań

młodzieży, opinia publiczna 6. 6. Bydgoszcz -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące wymiany szkolnej Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych 11. 6. Opole -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące wymiany szkolnej Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych

12. 6. Schwerin (Meklemburgia-Pomorze Przednie) -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe międzynarodowej pracy z młodzieżą Adresaci: organizatorzy wymiany młodzieży z danego regionu, przedstawiciele instytucji zajmujących się wymianą w zakresie kształcenia zawodowego 13. 6. Halle -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe międzynarodowej pracy z młodzieżą Adresaci: organizatorzy wymiany młodzieży z danego regionu, przedstawiciele instytucji zajmujących się wymianą w zakresie kształcenia zawodowego

12 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks

2014 K alendarium

Juli 7. 7. Potsdam -------------------------------Runder Tisch Gedenkstättenfahrten – Erfahrungsaustausch Zielgruppe: Potenzielle Förderer von Gedenkstättenfahrten, Vertreter/-innen von Gedenkstätten und internationalen Begegnungsstätten 28. 7. − 1. 8. Gdańsk (Danzig) -------------------------------„Es begann in Danzig“ – Methodenseminar Zielgruppe: Lehrer/-innen aus Deutschland und Polen, die im deutsch-polnischen Jugendaustausch aktiv sind Partner: MaximilianKolbe-Haus Danzig (Dom Pojednania i Spotkań im. Św. Maksymiliana M. Kolbego w Gdańsku),

F.C. Flick-Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz

August 29. 8. – 3. 9. Gdańsk (Danzig) -------------------------------„Democracy under Construction“ – deutsch-polnischtschechische Jugendbegegnung Zielgruppe: Jugendliche aus Deutschland, Polen und der Tschechischen Republik Partner: MaximilianKolbe-Haus Danzig (Dom Pojednania i Spotkań im Św. Maksymiliana M. Kolbego), Europäisches Solidarność-Zentrum (Europejskie Centrum Solidarności)

September 10. 9. Bremen -------------------------------Informations- und Vernetzungstage internationaler Jugendaustausch Zielgruppe: Organisator/-innen von Jugendaustausch aus der jeweiligen Region, Vertreter/-innen des berufsorientierten Jugendaustauschs 11. 9. Hannover -------------------------------Informations- und Vernetzungstage internationaler Jugendaustausch Zielgruppe: Organisator/-innen von Jugendaustausch aus der jeweiligen Region, Vertreter/-innen des berufsorientierten Jugendaustauschs

20. 9. Warszawa (Warschau) -------------------------------Tag der Offenen Tür der Botschaften Frankreichs und Deutschlands Zielgruppe: breite Öffentlichkeit

oktober 1. − 5. 10. Gdańsk (Danzig) -------------------------------„Es begann mit Solidarność” – Methodenseminar Zielgruppe: Deutsche und polnische Lehrer/ -innen, die im deutschpolnischen Jugendaustausch aktiv sind Partner: Maximilian-Kolbe-Haus Danzig (Dom Pojednania i Spotkań im. Św. Maksymiliana M. Kolbego w Gdańsku), F.C. Flick-Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz

Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 13

2014 K alendarium

Lipiec 7. 7. Poczdam (Potsdam) -------------------------------Okrągły stół – spotkanie przedstawicieli instytucji zaangażowanych we wspieranie podróży do miejsc pamięci Adresaci: potencjalni grantodawcy w zakresie podróży do miejsc pamięci, przedstawiciele miejsc pamięci i międzynarodowych domów spotkań młodzieży 28. 7. − 1. 8. Gdańsk -------------------------------„Zaczęło się w Gdańsku” − seminarium metodyczne Adresaci: nauczyciele z Polski i z Niemiec zaangażowani w polsko-niemiecką wymianę młodzieży Partnerzy: Dom Pojednania i Spotkań im. Św.

Maksymiliana M. Kolbe-

go w Gdańsku, Fundacja F. C. Flicka przeciwko Ksenofobii, Rasizmowi i Nietolerancji (F. C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz)

Sierpień 29. 8. – 3. 9. Gdańsk -------------------------------„Democracy under Construction“ – polsko-niemiecko-czeskie spotkanie młodzieży Adresaci: młodzież z Polski, Niemiec i Czech Partnerzy: Dom Pojednania i Spotkań im Św. Maksymiliana M. Kolbego w Gdańsku, Europejskie Centrum Solidarności

Wrzesień 10. 9. Brema (Bremen) -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe międzynarodowej pracy z młodzieżą Adresaci: organizatorzy wymiany młodzieży z danego regionu, przedstawiciele instytucji zajmujących się wymianą w zakresie kształcenia zawodowego 11. 9. Hanower (Hannover) -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe międzynarodowej pracy z młodzieżą Adresaci: organizatorzy wymiany młodzieży z danego regionu, przedstawiciele instytucji zajmujących się wymianą w zakresie kształcenia zawodowego

20. 9. Warszawa -------------------------------Dzień Otwarty Ambasady Francji i Ambasady Niemiec Adresaci: opinia publiczna

Październik 1 − 5. 10. Gdańsk -------------------------------„Zaczęło się od Solidarności” – seminarium metodyczne Adresaci: nauczyciele z Polski i Niemiec zaangażowani w polsko-niemiecką wymianę uczniów Partnerzy: Dom Pojednania i Spotkań im. Św.

Maksymiliana M. Kolbego w Gdańsku, Fundacja F. C. Flicka przeciwko Ksenofobii, Rasizmowi i Nietolerancji (F. C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz)

14 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks

2014 K alendarium

8. − 11. 10.

Nasutów ( Woi. Lublin) -------------------------------„Schule sucht Szkoła!“ – Kontaktseminar Zielgruppe: Lehrer/-innen aus Deutschland und Polen, insbesondere aus berufsbildenden Schulen 17. 10. Kraków (Krakau) -------------------------------Forum der Internationalen Zusammenarbeit Zielgruppe: potenzielle Organisator/-innen deutsch-polnischer Jugendbegegnungen, breite Öffentlichkeit 20. − 22. 10. Magdeburg -------------------------------DPJWZentralstellenkonferenz Zielgruppe: Mitarbeiter/-innen der DPJW-Zentralstellen

22. 10. Magdeburg -------------------------------Informationstreffen zum schulischen und außerschulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Lehrer/-innen, Vertreter/-innen von Schulbehörden, lokalen Behörden, Träger aus der jeweiligen Region 23. 10. Stuttgart -------------------------------Informationstreffen zum schulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Lehrer/-innen, Vertreter/-innen von Schulbehörden, lokalen Behörden

22. − 25.10. Szczecin (Stettin) -------------------------------Seminar „TeamworkDreamwork” Zielgruppe: Lehrer/-innen von Partnerschulen aus Deutschland und Polen

november 5. − 8. 11. Szczecin (Stettin) -------------------------------„Das hat Methode!“ − Workshop für Multiplikatorinnen und Multiplikatoren im deutsch-polnischen Jugendaustausch Zielgruppe: Organisatorinnen und Organisatoren deutsch-polnischer Jugendbegegnungen

7. 11. Lublin -------------------------------Informationstreffen zum außerschulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Mitarbeiter/-innen von Organisationen und Institutionen in Polen, die Interesse am Jugendaustausch haben 13. 11. Dresden -------------------------------Informations- und Vernetzungstage internationaler Jugendaustausch Zielgruppe: Organisator/-innen von Jugendaustausch aus der jeweiligen Region, Vertreter/-innen des berufsorientierten Jugendaustauschs

Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 15

2014 K alendarium

8 − 11. 10. Nasutów (woj. lubelskie) -------------------------------„Szkoła szuka Schule” – seminarium kontaktowe Adresaci: nauczyciele z Polski i z Niemiec, w szczególności ze szkół zawodowych 17. 10. Kraków -------------------------------Forum Współpracy Międzynarodowej Adresaci: potencjalni organizatorzy polsko-niemieckiej wymiany młodzieży, opinia publiczna 20 − 22. 10. Magdeburg -------------------------------Konferencja jednostek centralnych PNWM Adresaci: pracownicy jednostek centralnych PNWM

Listopad

22. 10. Magdeburg -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące wymiany szkolnej i pozaszkolnej Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych, organizatorzy wymiany młodzieży z danego regionu

5 − 8. 11. Szczecin -------------------------------„W tej zabawie jest metoda!“ – warsztat dla animatorów wymian polsko-niemieckich Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży

23. 10. Stuttgart -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące wymiany szkolnej Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych

7. 11. Lublin -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące pozaszkolnej wymiany młodzieży Adresaci: pracownicy organizacji i instytucji zainteresowanych wymianą młodzieży

22 − 25. 10. Szczecin -------------------------------Seminarium szkoleniowe „Teamwork-Dreamwork” Adresaci: nauczyciele szkół partnerskich z Polski i Niemiec

13. 11. Drezno (Dresden) -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe międzynarodowej pracy z młodzieżą Adresaci: organizatorzy wymiany młodzieży z danego regionu, przedstawiciele instytucji zajmujących się wymianą w zakresie kształcenia zawodowego 13. 11. Stuttgart -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe międzynarodowej pracy z młodzieżą Adresaci: organizatorzy wymiany młodzieży z danego regionu, przedstawiciele instytucji zajmujących się wymianą w zakresie kształcenia zawodowego

16 | Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks

2014 K alendarium

13. 11. Stuttgart -------------------------------Informations- und Vernetzungstage internationaler Jugendaustausch Zielgruppe: Organisator/-innen von Jugendaustausch aus der jeweiligen Region, Vertreter/-innen des berufsorientierten Jugendaustauschs 18. − 21. 11. Dresden -------------------------------„SpeedDating“ − Partnerbörse im deutsch-polnischen Jugendaustausch Zielgruppe: potenzielle Veranstalter/-innen von Austauschprojekten und bereits Aktive auf der Suche nach neuen Partnereinrichtungen

20. 11. Weimar -------------------------------Informationstreffen zum schulischen Jugendaustausch Zielgruppe: Lehrer/-innen, Vertreter/-innen von Schulbehörden, lokalen Behörden 23. – 26. 11. Würzburg -------------------------------changes/chances@work – Vorbereitungsseminar für Finalisten des Wettbewerbs um den Deutsch-Polnischen Jugendpreis 2014 – 2016 Zielgruppe: Finalisten, die sich für die Endrunde qualifiziert haben

27. − 30. 11. Dachau -------------------------------„Einmal gemeinsam in die Vergangenheit und zurück“ – Kontaktseminar für deutsche und polnische Schulen Zielgruppe: Lehrer/-innen aus Deutschland und Polen, mit dem Wunsch eine Schulpartnerschaft aufzubauen Partner: F. C. FlickStiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz

Dezember 10. − 13. 12. Dresden -------------------------------„Das hat Methode!“ − Workshop für Multiplikatorinnen und Multiplikatoren im deutsch-polnischen Jugendaustausch Zielgruppe: Organisatorinnen und Organisatoren deutsch-polnischer Jugendbegegnungen

Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM | 17

2014 K alendarium

18 − 21. 11. Drezno (Dresden) -------------------------------„Wanda pozna Niemca” – giełda partnerów dla organizatorów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży Adresaci: potencjalni organizatorzy pozaszkolnej wymiany młodzieży oraz aktywni organizatorzy poszukujący nowych partnerstw 20. 11. Weimar -------------------------------Spotkanie informacyjne dotyczące wymiany szkolnej Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych

23 – 26. 11. Würzburg -------------------------------changes/chances@work – seminarium wprowadzające dla finalistów konkursu o Polsko-Niemiecką Nagrodę Młodzieży 2014 – 2016 Adresaci: finaliści pierwszego etapu konkursu 27 − 30. 11. Dachau -------------------------------„Krok w przeszłość i razem do przodu!” – seminarium kontaktowe dla polskich i niemieckich szkół Adresaci: nauczyciele z Polski i Niemiec chcący nawiązać współpracę szkół Partner: Fundacja F. C. Flicka przeciwko Ksenofobii, Rasizmowi i Nietolerancji (F. C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz)

Grudzień 10 − 13. 12. Drezno (Dresden) -------------------------------„W tej zabawie jest metoda!“ – warsztat dla animatorów wymian polsko-niemieckich Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży

18 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW

„Die Erfahrungen, die die ukrainische Gruppe eingebracht hat, waren unglaublich bereichernd, da sie klarmachten, wie wichtig Frieden für das private Glück jedes Einzelnen ist.“ (Aus dem Abschlussbericht eines deutsch-polnisch-ukrainischen Projektes)

3.1 Themenschwerpunkt 2014: 25 Jahre politischer Wandel in Polen und Deutschland Die Verhandlungen am Runden Tisch, der Erfolg der „Solidarność“-Bewegung, die ersten halbfreien Sejm-Wahlen in Polen und schließlich der Fall der Berliner Mauer – diese epochalen Ereignisse von vor 25 Jahren haben den Sturz des Kommunismus in den Ländern Mittel- und Osteuropas herbeigeführt und einen Demokratisierungsprozess eingeleitet, der eine neue Ordnung in Europa hervorbrachte. Infolge dieser Ereignisse wurde 1991 das Deutsch-Polnische Jugendwerk (DPJW) auf Initiative des ersten nicht-kommunistischen Premierministers der Republik Polen, Tadeusz Mazowiecki, und des damaligen Bundeskanzlers, Helmut Kohl, gegründet.

3. Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW

Entsprechend war der politische Wandel in Polen und Deutschland vor 25 Jahren ein selbstverständlicher Themenschwerpunkt für das DPJW im Jahr 2014. Das Jugendwerk beteiligte sich an den Feierlichkeiten zum 25. Jahrestag des Runden Tisches und der ersten freien Wahlen in Polen, in dem es u. a. der polnischen Initiative „Gemeinsam ‘89“ („Razem ‘89“) beitrat, einem Zusammenschluss verschiedener polnischer Institutionen und Organisationen, die mit Veranstaltungen und Aktionen an die Zeit und die Ziele des politischen Wandels

von vor 25 Jahren erinnern. Das DPJW initiierte außerdem mehrere eigene Projekte rund um das Thema für Jugendliche und bot Fortbildungen zum Thema für Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen. Danzig wurde dabei für die Projektteilnehmer/-innen zum Ort der Inspiration, um den Themen Freiheit, Solidarität und Demokratie künstlerischen Ausdruck zu verleihen. Partner für das Jugendwerk bei der Umsetzung der Projekte war das im August 2014 eröffnete Europäische Solidarność-Zentrum (Europejskie Centrum Solidarności) in Gdańsk. „Dzień Wolności.de | Tag der Freiheit.pl“ -----------------------------------------------------------------------------------Die Aktion „dzień.de | der-tag.pl“, die das DPJW seit vier Jahren organisiert, fand 2014 erstmals mit einem konkreten Motto statt. Unter dem Titel „Dzień Wolności.de | Tag der Freiheit.pl“ fanden rund 240 Projekte von Schulklassen, Vereinen und Jugendeinrichtungen statt.

Sie thematisierten bei ihren Projekten in beiden Ländern deutsch-polnische Motive auf dem Weg zur Freiheit: Wie kam es zu den Ereignissen von 1989 in Deutschland und Polen, was ist damals geschehen und welche Bedeutung hat das für die Menschen in beiden Ländern nach 25 Jahren? Sie organisierten Zeitzeugengespräche, Ausstellungen mit selbst gefertigten Plakaten, Modenschauen der 80er Jahre, zertrümmerten symbolisch die Berliner Mauer oder starteten einen Flashmob zur Hymne der Wendezeit „Wind of Change“. Vom 3. bis 17. Juni nahmen insgesamt ca. 23 000 Menschen auf beiden Seiten der Oder an der Aktion teil, darunter 18 000 Jugendliche.

Priorytety tematyczne działalności PNWM | 19

„Doświadczenia, które wniosła grupa ukraińska, były niesamowicie wzbogacające, bo uświadomiły nam, jak ważny dla osobistego szczęścia jednostki jest pokój”.

(Fragment sprawozdania z polsko-niemiecko-ukraińskiego projektu)

3.1 Temat 2014 roku: 25 lat przemian politycznych w Polsce i Niemczech Obrady Okrągłego Stołu, zwycięstwo „Solidarności”, pierwsze wolne wybory w Polsce i wreszcie obalenie Muru Berlińskiego to przełomowe wydarzenia, które 25 lat temu doprowadziły do obalenia komunizmu w państwach Europy Środkowo-Wschodniej oraz zapoczątkowały procesy demokratyzacji, wprowadzając tym samym nowy porządek w Europie. W następstwie tych wydarzeń w 1991 roku powstała Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM), która jest urzeczywistnieniem idei pierwszego niekomunistycznego premiera Rzeczypospolitej Polskiej Tadeusza Mazowieckiego oraz ówczesnego kanclerza federalnego Niemiec Helmuta Kohla.

25 lat przemian politycznych w Polsce i Niemczech stało się zatem naturalnym priorytetem tematycznym działalności PNWM w 2014 roku. Organizacja włączyła się w obchody rocznicy wydarzeń 1989 roku, między innymi poprzez przystąpienie do inicjatywy „Razem´89” oraz realizację wielu projektów i akcji: zarówno spotkań młodzieży, jak i szkoleń dla organizatorów.

Miejscem inspiracji dla uczestników kilku projektów stał się przy tym Gdańsk – miasto wolności, symbol narodzin Solidarności i demokracji. Partnerem PNWM w realizacji tych przedsięwzięć zostało natomiast otwarte tam w sierpniu Europejskie Centrum Solidarności (ECS).

„Dzień Wolności.de | Tag der Freiheit.pl“ -----------------------------------------------------------------------------------W 2014 roku organizowana od czterech lat przez PNWM akcja „dzień.de | der-tag.pl” po raz pierwszy odbyła się pod tematycznym hasłem: „Dzień Wolności.de | Tag der Freiheit.pl“.

Wzięło w niej udział prawie 240 projektów przeprowadzonych przez szkoły, stowarzyszenia i instytucje pracujące z młodzieżą. Uczestnicy przedsięwzięć w obu krajach szukali polsko-niemieckich motywów na drodze do wolności i odpowiedzi na pytania, co doprowadziło do wydarzeń w 1989 roku w Polsce i Niemczech, co się wtedy działo i jakie znaczenie ma to dla obu społeczeństw po 25 latach. Młodzi ludzie przeprowadzali spotkania ze świadkami historii, organizowali wystawy samodzielnie przygotowanych plakatów oraz pokazy mody lat 80., burzyli symboliczny Mur Berliński i aranżowali flashmob, aby odśpiewać hymn czasu przełomu „Wind of Change”. Od 3 do 17 czerwca w akcji wzięło udział łącznie 23 000 osób po obu stronach Odry, z tego 18 000 młodych ludzi. Jakość projektów była bardzo wysoka, co przejawiało się w proponowanych formach i środkach wyrazu.

3. Priorytety tematyczne działalności PNWM

20 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW

„RAP dich frei! – WyRAPuj sobie wolność!“ -----------------------------------------------------------------------------------Vom 12. bis 18. Mai fand in Danzig „RAP dich frei! – WyRAPuj sobie wolność!“ statt, ein Projekt, das die beiden Freiwilligen im DPJW organisiert hatten. Bei dem deutsch-polnischen Treffen unternahmen sieben Teilnehmer/-innen im Alter von 18 bis 24 Jahren eine musikalische Reise auf den Spuren der jüngsten Geschichte und komponierten ihren eigenen deutsch-polnischen Rap. Sie beschäftigten sich mit der Frage „Was ist Freiheit für mich?“ und mit der Bedeutung der historischen Ereignisse vor 25 Jahren für die Gegenwart. Anregungen erhielten sie dabei u. a. in politisch-historischen Workshops oder bei Begegnungen mit polnischen und deutschen Zeitzeuginnen und Zeitzeugen. Unter Anleitung einer professionellen Trainerin lernten die Teilnehmer/-innen Grundlagen verschiedener Rap-Techniken und erarbeiteten eigene Texte zum Thema Freiheit, die sie in einen gemeinsamen deutsch-polnischen Rap fassten.

Der Song wurde in einem Studio aufgenommen und auf der Internetseite des DPJW veröffentlicht. „Democracy under Construction“ – ein politisch-historisches Projekt für junge Erwachsene aus Deutschland, Polen und der Tschechischen Republik -----------------------------------------------------------------------------------25 Jahre politischer Wandel in Polen und Deutschland – dieses Thema lässt sich kaum trefflicher als in Danzig, dem Gründungsort der polnischen Gewerkschaft und Oppositionsbewegung „Solidarność”, bearbeiten.

Beim deutsch-polnisch-tschechischen Projekt „Democracy under Construction“ („Baustelle Demokratie“) diskutierten 23 politisch und gesellschaftlich interessierte junge Erwachsene aus Deutschland, Polen und der Tschechischen Republik vom 27. August bis 3. September über die Geschichte der drei Staaten und die jeweiligen nach 1989 dort vollzogenen Veränderungen.

Bei der Eröffnung des Europäischen Solidarność-Zentrums präsentierten sie ein interaktives künstlerisches Programm für die Besucher/-innen. Die Gruppe simulierte Verhandlungen am Runden Tisch. Einige Teilnehmer/-innen sammelten Filmmaterial, das auf persönlichen Geschichten von Danziger Bürgerinnen und Bürgern über die Veränderungen und Erinnerungen um 1989 basierte. Die Teilnehmenden trafen sich auch mit den Staatspräsidenten Bronisław Komorowski und Joachim Gauck.

Am 75. Jahrestag des Ausbruchs des Zweiten Weltkriegs diskutierten sie mit den Jugendlichen über die Lehren aus der gemeinsamen Geschichte, die aktuellen deutsch-polnischen Beziehungen und die Zusammenarbeit zwischen beiden Ländern. „Es begann mit Solidarność” – Methodenseminar -----------------------------------------------------------------------------------Anfang Oktober 2014 fand in Kooperation mit dem Maximilian-Kolbe-Haus (Dom Pojednania i Spotkań im Św. Maksymiliana M. Kolbego) in Danzig ein weiteres Projekt des DPJW zum 25. Jahrestag des Systemwandels in Europa statt. Es richtete sich an Lehrer/-innen aus Deutschland und Polen, die im Rahmen fester Schulpartnerschaften im deutsch-polnischen Austausch aktiv sind. Sie beschäftigten sich mit den methodischen Aspekten von Jugendbegegnungen im Kontext der neuesten Geschichte Deutschlands, Polens und Europas.

Priorytety tematyczne działalności PNWM | 21

„RAP dich frei! – WyRAPuj sobie wolność!”

-----------------------------------------------------------------------------------W dniach od 12 do 18 maja w Gdańsku odbył się projekt „RAP dich frei! – WyRAPuj sobie wolność!” przeprowadzony przez wolontariuszki PNWM. W trakcie sześciodniowego polsko-niemieckiego spotkania siedmiu uczestników w wieku od 18 do 24 lat udało się w muzyczną podróż śladami najnowszej historii i skomponowało wspólnie polsko-niemiecką piosenkę rap.

Młodzi ludzie szukali odpowiedzi na pytanie „Czym jest dla mnie wolność?” oraz zastanawiali się, jakie dzisiaj znaczenie mają wydarzenia sprzed 25 lat. Pomogły im w tym między innymi warsztaty historyczno-polityczne oraz spotkania z polskimi i niemieckimi świadkami czasu. Pod okiem profesjonalnej trenerki uczestnicy uczyli się podstaw różnych technik rapu oraz wypracowywali własne teksty na temat wolności, które skomponowali w jeden polsko-niemiecki utwór. Został on nagrany w studio i jest umieszczony na stronie internetowej PNWM. „Democracy under Construction“ – historyczno-polityczny projekt dla młodzieży z Polski, Niemiec i Czech -----------------------------------------------------------------------------------25 lat przemian politycznych w Polsce i Niemczech – na spotkanie poświęcone temu tematowi trudno wybrać właściwszą lokalizację niż Gdańsk, miejsce narodzin Solidarności.

Podczas polsko-niemiecko-czeskiego projektu „Democracy under Construction“ („Demokracja w budowie”) w dniach od 27 sierpnia do 3 września 23 młodych ludzi zainteresowanych

polityką i sprawami społecznymi dyskutowało o historii swoich krajów i o przemianach po 1989 roku. Swoje refleksje wokół zagadnień związanych z takimi pojęciami jak demokracja, wolność czy solidarność uczestnicy projektu zaprezentowali następnie w formie artystycznej podczas otwarcia Europejskiego Centrum Solidarności, włączając do zabawy publiczność. Część uczestników nakręciła materiał filmowy oparty na historiach mieszkańców Gdańska związanych z wydarzeniami z 1989 roku. Grupa przeprowadziła także rozmowy przy okrągłym stole, podczas których debatowała m.in. o powodach zniechęcenia obywateli polityką i sposobach wyjścia z tej sytuacji. W 75. rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej uczestnicy projektu dyskutowali z prezydentami Bronisławem Komorowskim i Joachimem Gauckiem o nauce, jaka płynie z polsko-niemieckiej historii oraz o aktualnych stosunkach i współpracy obu krajów. „Zaczęło się od Solidarności“ – seminarium metodyczne -----------------------------------------------------------------------------------Na początku października w Gdańsku odbył się kolejny projekt PNWM poświęcony tematowi 25 lat transformacji ustrojowej w Europie, realizowany we współpracy z Domem Pojednania i Spotkań im. Św. Maksymiliana M. Kolbego. W szkoleniu uczestniczyli nauczyciele z polskich i niemieckich szkół partnerskich realizujących wspólne projekty. Uczestnicy zajmowali się metodami pracy z młodzieżą z zakresu najnowszej historii Polski, Niemiec i Europy.

22 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW

Sonderausgabe der DPJW-Zeitschrift „INFO“ zum Thema „25 Jahre politischer Wandel in Deutschland und Polen“ -----------------------------------------------------------------------------------Im Herbst 2014 erschien das DPJW-Magazin „INFO“ als Themenheft „25 Jahre politischer Wandel in Deutschland und Polen“. Das Heft informiert über Projekte rund um Freiheit und politischen Wandel und darüber, wie diese Themen im deutschen und polnischen Schulunterricht aufgegriffen werden. Erfahrene Trainer/-innen geben Anregungen, wie sich das Thema methodisch bei deutsch-polnischen Begegnungen umsetzen lässt. In einem Interview erinnern sich mit Markus Meckel und Bogdan Borusewicz zwei ehemalige Oppositionelle, wie es damals war und welche Lehren sie bis heute daraus ziehen.

Ergänzt werden die Berichte von einer Liste hilfreicher Medien, Publikationen und Materialien zum Thema.

DPJW-Kalender für das Jahr 2014: „1989 – 2014 – Eine deutsch-polnische Zeitreise“ -----------------------------------------------------------------------------------Der DPJW-Kalender war 2014 dem Thema „25 Jahre vorher – nachher“ gewidmet. Es war der Versuch, die bedeutsamen Veränderungen aus verschiedenen Bereichen des deutschen und polnischen Alltags seit der Wendezeit im Bild festzuhalten – eine deutsch-polnische Zeitreise von der Vergangenheit in die Gegenwart.

Fazit -----------------------------------------------------------------------------------Der Themenschwerpunkt zum Jubiläumsjahr des politischen Wandels in Polen und Deutschland hat deutlich gemacht, dass sich die Beschäftigung mit der gemeinsamen Geschichte bei deutsch-polnischen Jugendbegegnungen nicht nur auf die dunkelsten Kapitel aus der Zeit der NS-Herrschaft und des Zweiten Weltkriegs beziehen muss. Die vielfältigen Projekte des Jahres 2014 trugen dazu bei, den Blick zu weiten. Sie zeigen, in welcher Bandbreite sich historische Themen auch aus der jüngsten Geschichte beider Länder innovativ und für junge Menschen interessant bei deutsch-polnischen Projekten umsetzen lassen.

Es bleibt auch in Zukunft Aufgabe des DPJW, neue Themen und Inhalte in der bilateralen Arbeit mit Jugendlichen zu finden und umzusetzen, um die Verbesserung der deutsch-polnischen Beziehungen und das gemeinsame Anliegen einer europäischen Integration weiter voranzubringen.

Priorytety tematyczne działalności PNWM | 23

Numer specjalny biuletynu PNWM „INFO” na temat „25 lat przemian politycznych w Polsce i Niemczech” -----------------------------------------------------------------------------------Jesienią 2014 roku ukazało się wydanie specjalne „INFO” pod tytułem „25 lat przemian politycznych w Polsce i Niemczech”.

Magazyn informuje o projektach poświęconych tematom wolności i przełomu politycznego, a także o nauczaniu historii najnowszej w polskich i niemieckich szkołach. W jednym z artykułów doświadczeni trenerzy dzielą się swoją wiedzą, w jaki sposób metodycznie wykorzystać te zagadnienia w trakcie polsko-niemieckich spotkań. We wspólnym wywiadzie dwaj byli opozycjoniści, Bogdan Borusewicz i Markus Meckel, wspominają ówczesne wydarzenia i mówią o tym, jaką naukę można z nich wyciągnąć. Artykuły uzupełnia wybór polskich i niemieckich materiałów, publikacji i stron internetowych związanych z tematyką biuletynu.

Kalendarz PNWM na 2014 rok – „Polsko-niemiecka podróż w czasie 1989 – 2014” -----------------------------------------------------------------------------------Motywem przewodnim kalendarza PNWM było „25 lat: wczoraj i dziś”. Była to próba uchwycenia znaczących zmian, jakie zaszły w Polsce i Niemczech od czasu przełomu, polsko-niemiecka podróż z przeszłości do teraźniejszości po różnych miejscach i obszarach życia codziennego.

Podsumowanie -----------------------------------------------------------------------------------Priorytet tematyczny działalności PNWM w roku jubileuszów związanych z przełomem politycznym w Polsce i Niemczech wyraźnie pokazał, że poruszanie tematu wspólnej historii podczas spotkań młodzieży nie musi odnosić się jedynie do jej najciemniejszych rozdziałów z czasów nazistowskich Niemiec i drugiej wojny światowej. Różnorodne projekty 2014 roku pozwoliły poszerzyć ten horyzont. Pokazały, jak szeroko sięgają innowacyjne i interesujące dla młodzieży sposoby realizowania tematów z najnowszej historii obu krajów podczas polsko-niemieckich spotkań.

Także w przyszłości zadaniem PNWM będzie wyszukiwanie i wdrażanie nowych tematów i treści w pracy z młodymi ludźmi z Polski i Niemiec, tak aby dalej przyczyniać się do polepszania bilateralnych stosunków i być wspólnie motorem europejskiej integracji.

24 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW

3.2 (Aus-)Wirkungen von deutsch-polnischem Jugendaustausch Seit Jahren unterstützt das DPJW Forschergruppen und Forschungsvorhaben, die die Wirkungen von deutsch-polnischem bzw. internationalem Jugendaustausch zum Gegenstand haben. Mittlerweile gibt es eine Reihe von wissenschaftlichen Publikationen, die beschreiben und belegen, was die Teilnahme an einem binationalen Austauschprojekt Jugendlichen für ihre Persönlichkeitsentwicklung und die Entwicklung interkultureller und sozialer Kompetenzen bringt. Das belegt zum einen die Studie zu den Langzeitwirkungen internationaler Jugendbegegnungen, die in den Jahren 2002 bis 2005 von Prof. Alexander Thomas an der Universität Regensburg durchgeführt wurde.

Die wissenschaftlichen Untersuchungen thematisieren auch, wie die Erlebnisse und Eindrücke eines solchen Austauschs die jungen Menschen noch über Jahre an internationalen Jugendaustausch binden, so dass sie später zu Organisator/-innen von Jugendaustauschprojekten werden. Das zeigt z. B. das gemeinsam vom DPJW mit dem Deutsch-Französischen Jugendwerk seit 2005 durchgeführte Langzeit-Evaluationsprojekt „Begegnung schafft Perspektiven“.

2014 hat das Jugendwerk mit „Nachbarn kennenlernen! Wirkung deutsch-polnischer Jugendbegegnungen auf die Teilnehmenden” erneut ein Forschungsprojekt unterstützt – dieses Mal ein deutsch-polnisches. Das Warschauer Institut für

Öffentliche Angelegenheiten (Instytut Spraw Publicznych) hat gemeinsam mit dem Zentrum für zivilgesellschaftliche Entwicklung (zze) Freiburg Teilnehmer/-innen von deutsch-polnischem Jugendaustausch befragt, wie die Teilnahme an einem deutsch-polnischen Jugendprojekt ihr Bild vom Nachbarland verändert hat. Gegenübergestellt wurden die Erfahrungen von drei Gruppen – zum einen Teilnehmer/-innen, die erst vor relativ kurzer Zeit an einem Jugendaustausch teilgenommen hatten. Verglichen wurden ihre Antworten mit den Erfahrungen von Teilnehmer/-innen an Austauschprojekten, die schon zehn Jahre zurück lagen und mit jungen Menschen, die noch nie an einem Austausch teilgenommen hatten.

Die Untersuchungsergebnisse wurden in Warschau und Berlin öffentlich vorgestellt und darüber hinaus als Publikation an Organisator/-innen von deutsch-polnischem Jugendaustausch und Mitarbeiter/-innen von Bildungseinrichtungen und Institutionen der internationalen Zusammenarbeit verschickt. Sie stehen auch auf den Internetseiten des DPJW und des Instituts für Öffentliche Angelegenheiten (Instytut Spraw Publicznych) zum Herunterladen zur Verfügung.

Priorytety tematyczne działalności PNWM | 25

3.2 Badania skutków polsko-niemieckich programów wymiany młodzieży Od wielu lat PNWM wspiera naukowców oraz badania skupione na oddziaływaniu polsko-niemieckiej lub międzynarodowej wymiany na jej uczestników. W tym czasie powstało wiele naukowych publikacji, które mówią o wpływie udziału w dwunarodowych spotkaniach na rozwój kompetencji socjalnych i międzykulturowych młodych ludzi. Potwierdzają to na przykład prace badawcze prof. Alexandra Thomasa z Uniwersytetu w Ratyzbonie na temat długofalowych skutków udziału w międzynarodowych spotkaniach młodzieży przeprowadzone w latach 2002 – 2005.

Analizy badawcze dowodzą między innymi, że przeżycia i wrażenia wyniesione ze spotkań tak bardzo związują uczestników z międzynarodową wymianą, że często sami oni stają się później organizatorami podobnych projektów. Pokazują to m.in. badania ewaluacyjne „Spotkanie otwiera perspektywy”, które od 2005 roku prowadzą Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM) i Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (FNWM).

W 2014 roku PNWM ponownie została partnerem projektu badawczego, tym razem polsko-niemieckiego, pod tytułem „Poznać sąsiada! Wpływ polsko-niemieckich programów wymiany młodzieży na ich uczestników”. Instytut Spraw Publicznych (ISP) i Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (Zentrum für zivilgesellschaftliche Entwicklung) z Fryburga zbadały,

jaki jest wpływ udziału w polsko-niemieckich programach wymiany młodzieży na wizerunek sąsiedniego kraju. Porównane przy tym zostały odpowiedzi trzech grup respondentów: uczestników spotkań sprzed kilu lat, sprzed dekady oraz osób, które nigdy nie brały udziału w wymianie. Wyniki badań zostały zaprezentowane w Warszawie i Berlinie, a także rozesłane w formie publikacji wśród organizatorów polsko-niemieckich spotkań młodzieży i pracowników instytucji zajmujących się kształceniem i współpracą międzynarodową. Są one także ogólnodostępne na stronach internetowych PNWM oraz ISP.

26 | Themenschwerpunkte in der Arbeit des DPJW

3.3 Zusammenarbeit mit der Ukraine

Deutsch-polnisch-ukrainische Projekte gefördert vom DPJW

Angesichts der Ukraine-Krise hat das DPJW Anfang 2014 entschieden, seine Unterstützung für trilaterale Projekte mit diesem Land zu verstärken, um so einer größeren Anzahl ukrainischer Jugendlicher die Möglichkeit zu geben, an internationalen Projekten teilzunehmen. Jugendliche aus der Ukraine, Russland und Belarus, die an Jugendbegegnungen teilnehmen, werden mit höheren Fördersätzen unterstützt.

Damit künftig mehr bestehende deutsch-polnische Partnerschaften mit ukrainischen Einrichtungen gemeinsame Projekte realisieren, hat das DPJW die Aktion „Gemeinsam mit der Ukraine” gestartet. In der Folge haben einige deutsch-polnische Austauschprojekte ihre Begegnung um eine Gruppe Jugendlicher aus der Ukraine erweitert.

24 17 21

15 11

40

29

50

39

62

Die Zahl der trilateralen Schüleraustauschprojekte mit der Ukraine ist im Vergleich zum Vorjahr um mehr als 40 Prozent gestiegen: von 60 auf 86 Projekte.

Im Frühjahr hat das Jugendwerk in Kreisau zum neunten Mal sein Kontaktseminar für Lehrer/-innen aus Polen, Deutschland und der Ukraine unter dem Titel „Aus zwei mach drei” angeboten. Ziel des Seminars ist es, Kontakte und Partnerschaften zwischen Schulen aus den drei Ländern zu ermöglichen sowie Methoden für die Realisierung internationaler Jugendbegegnungen in der Praxis vorzustellen.

Die aktuelle politische Lage in der Ukraine hat dazu geführt, dass die teilnehmenden Lehrer/-innen noch mehr Motivation für trilaterale Austauschprojekte mitbrachten. Ein Großteil der Gespräche drehte sich um die aktuelle Situation, die Lebensbedingungen in der Ukraine und die Möglichkeiten, ob und wie sich gemeinsame Projekte realisieren lassen. Die Lehrer-/innen empfahlen, zunächst ukrainischen Jugendlichen die Teilnahme an Projekten in Deutschland oder Polen zu ermöglichen.

Ein trilaterales Austauschprojekt in der Ukraine wird erst nach Beendigung des Konfliktes möglich, wenn sich die politische Lage im Land stabilisiert hat.

2010 2011 2012 2013 2014 (ges. 55) (ges. 40) (ges. 67) (ges. 60) (ges. 86)

außerschulischer Jugendaustausch schulischer Austausch (Stand vom 23. 4. 2015) Für die Unterstützung trilateraler Austauschprojekte mit der Ukraine erhielt das DPJW 2014 vom Auswärtigen Amt Fördermittel in Höhe von 177.000 Euro. Damit konnten die Reise- und Programmkosten junger Ukrainer/-innen bei deutschpolnisch-ukrainischen Jugendbegegnungen in Deutschland mitfinanziert werden. Zusätzlich erhielt das Jugendwerk von der Allianz Kulturstiftung 5.000 Euro für die Unterstützung deutsch-polnisch-ukrainischer Projekte.

Priorytety tematyczne działalności PNWM | 27

3.3 Współpraca z Ukrainą W obliczu konfliktu na Ukrainie PNWM postanowiła wzmocnić swoje wsparcie dla projektów trójstronnych z tym krajem, chcąc w ten sposób umożliwić jeszcze większej liczbie ukraińskiej młodzieży udział w projektach międzynarodowych. Na początku 2014 roku organizacja podjęła decyzję o udzielaniu wyższych dotacji na udział w projektach uczestników zza wschodniej granicy – młodzieży z Ukrainy, a także Białorusi i Rosji.

Aby umożliwić nawiązanie kontaktów pomiędzy szkołami i organizacjami z Ukrainy a istniejącymi już partnerstwami polsko-niemieckimi, PNWM ogłosiła akcję pod hasłem „Razem z Ukrainą”. W jej wyniku organizatorzy kilku polsko-niemieckich programów wymiany zaprosili do udziału w projekcie grupy młodzieży z Ukrainy.

Liczba projektów trójstronnych zorganizowanych w 2014 roku w porównaniu z rokiem ubiegłym wzrosła z 60 projektów do 86, czyli o ponad 40%. Wiosną we współpracy z MDSM Krzyżowa PNWM zorganizowała dla nauczycieli z Polski, Niemiec i Ukrainy seminarium kontaktowe „Z dwóch zrób trzy”. Było to już dziewiąte doroczne spotkanie nauczycieli z tych trzech krajów, którego celem jest nawiązanie kontaktów i współpracy pomiędzy szkołami oraz doskonalenie metod realizacji międzykulturowych projektów młodzieżowych przez uczestników.

Aktualna sytuacja polityczna na Ukrainie sprawiła, że nauczyciele biorący udział w seminarium byli bardziej niż zazwyczaj zmotywowani do podjęcia współpracy trójstronnej. Większość rozmów zdominowały pytania o aktualną sytuację, obecne warunki życia na Ukrainie i możliwość realizacji wspólnych projektów. Nauczyciele zgodnie zarekomendowali włączanie młodzieży z Ukrainy do wspólnych projektów na terenie Polski i Niemiec. Rewizyta na Ukrainie będzie możliwa dopiero po ustabilizowaniu się sytuacji politycznej i po zakończeniu trwającego konfliktu.

Polsko-niemiecko-ukraińskie projekty wspierane przez PNWM

24 17 21

15 11

40

29

50

39

62

2010 2011 2012 2013 2014 (łącznie 55)

(łącznie 40)

(łącznie 67)

(łącznie 60)

(łącznie 86)

wymiana pozaszkolna wymiana szkolna (stan z dn. 23. 4. 2015 r.)

Na realizację trójstronnych projektów w Niemczech PNWM pozyskała środki w wysokości 177 000 euro z niemieckiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt). Dzięki temu organizacja dofinansowała koszty podróży i programu młodych Ukraińców podczas polsko-niemiecko-ukraińskich spotkań. Na wsparcie tego rodzaju projektów PNWM otrzymała także 5000 euro z Fundacji Kultury Allianz (Allianz-Kulturstiftung).

28 | Förderung

Projektteilnehmer/-innen (gesamt 114.624)

Projekte (gesamt 3.035)

54.729 aus Polen

1.608 in Polen

1.243

1.792

47.830

1.427 in Deutschland

4.1 Statistik Geförderte Jugendbegegnungen -----------------------------------------------------------------------------------2014 förderte das DPJW insgesamt 3.035 Projekte (2013: 3.033), davon 1.792 im Schulaustausch (2013: 1.725) und 1.243 im außerschulischen Jugendaustausch (2013: 1.308).

Von allen geförderten Projekten fanden 1.427 in Deutschland (2013: 1.441) statt und 1.608 in Polen (2013: 1.592).

An den 2014 geförderten Projekten nahmen insgesamt 114.624 Jugendliche teil (2013: 109.080), davon 56.092 aus Deutschland (2013: 53.559), 54.729 aus Polen (2013: 52.260) und 3.803 aus einem Drittland (2013: 3.261).

66.794

56.092 aus Deutschland

Außerschulische Projekte Schulaustauschprojekte

4. Förderung

3.803 aus Drittländern

Stand 23. 4. 2015

DPJW-Fortbildungen und Veranstaltungen -----------------------------------------------------------------------------------Das DPJW bietet Organisator/-innen deutsch-polnischer Jugendaustauschprojekte regelmäßig verschiedene Fortbildungen, Workshops und Vernetzungstreffen an. Die Seminare richten sich gleichermaßen an erfahrene Organisator/-innen wie Neulinge im deutsch-polnischen Jugendaustausch.

2014 bot das Jugendwerk insgesamt 35 Veranstaltungen an, an denen insgesamt 1.058 Personen teilnahmen. Sie kamen zu annährend gleichen Teilen aus Deutschland (48,77 %) und Polen (48,96 %). 2,27 % der Teilnehmer/-innen (24) kamen aus anderen Ländern. Am stärksten waren dabei Teilnehmer/-innen aus der Tschechischen Republik (11) und der Ukraine (4) vertreten.

Der Anteil Frauen, die unser Fortbildungsangebot nutzten, lag 2014 bei 68,82 % (726). 31,38 % (332) waren Männer.

Wspieranie | 29

Uczestnicy projektów (łącznie 114 624)

Projekty (łącznie 3035)

3803 z kraju trzeciego 54729 z Polski

1608 w Polsce

1243

1792

47830

1427 w Niemczech

56092 z Niemiec

projekty pozaszkolne projekty szkolne

4.1 Statystyki Dotacje do spotkań młodzieży -----------------------------------------------------------------------------------W 2014 roku PNWM dofinansowała łącznie 3035 projektów (w roku 2013: 3033), w tym 1792 spotkania w ramach wymiany szkolnej (2013: 1725) i 1243 w pozaszkolnej wymianie młodzieży (2013: 1308).

1608 spośród dofinansowanych projektów odbyło się w Polsce (w roku 2013: 1592), a 1427 w Niemczech (2013: 1441).

W spotkaniach wzięło udział łącznie 114 624 uczestników (w roku 2013: 109 080), w tym 54 729 z Polski (2013: 52 260), 56 092 z Niemiec (2013: 53 559) oraz 3803 z innego kraju (2013: 3261).

66794

stan z dn. 23. 4. 2015 r.

Szkolenia i projekty PNWM -----------------------------------------------------------------------------------PNWM co roku oferuje różnorodne szkolenia, warsztaty i giełdy kontaktów dla długoletnich animatorów polsko-niemieckich spotkań młodzieży oraz tych, którzy wymianę organizują po raz pierwszy.

W 2014 roku PNWM przeprowadziła w sumie 35 tego typu programów. Łącznie uczestniczyło w nich 1058 osób.

Pochodziły one w prawie równych częściach z Polski (48,96 %) i Niemiec (48,77 %), a 2,27 % uczestników (24) było z innych krajów. Największą grupę stanowili Czesi (11 osób) i Ukraińcy (4 osoby).

4. Wspieranie

Udział w szkoleniach brały w większości kobiety, które stanowiły 68,82 % uczestników (726). 31,38 % uczestników stanowili mężczyźni (332).

30 | Projekte nach Woiwodschaften / Projekty wg województw 2014

Kleinpolen Małopolskie

8.553

285

Niederschlesien Dolnośląskie

10.113

255

Lebuser Land Lubuskie

7.745

189

Westpommern Zachodniopomorskie

7.040

165

Großpolen Wielkopolskie

146

Pommern Pomorskie

5.599

4.381

114

Schlesien Śląskie

3.507

97

Masowien Mazowieckie

83

Ermland-Masuren Warmińsko-Mazurskie

2.789

2.537

66

Lublin Lubelskie

55

1.966

Oppeln Opolskie

54

2.234

Kujawien-Pommern Kujawsko-Pomorskie

36

1.441

Karpatenvorland Podkarpackie

27 1.032

Lodz Łódzkie

23 1.057

Heiligkreuz Świętokrzyskie

8

Podlachien Podlaskie

5

222

146

Projekte nach Woiwodschaften 2014 Projekty wg województw 2014 Anzahl der Projekte Gesamt 1.608 Liczba projektów Łącznie 1608

Anzahl der Teilnehmenden Gesamt 60.362 Liczba uczestników Łącznie 60362

* ohne Projekte und Teilnehmende im Drittland, bei denen das DPJW die Reisekosten bezuschusst hat. / * bez uczestników i projektów odbywających się poza Polską i Niemcami, w których PNWM dofinansowała koszty podróży

Projekte nach Bundesländern / Projekty wg krajów związkowych 2014 | 31

Brandenburg Brandenburgia

269

Nordrhein-Westfalen Nadrenia Północna-Westfalia

7.637

212

Niedersachsen Dolna Saksonia

7.330

196

Sachsen Saksonia

4.570

117

Baden-Württemberg Badenia-Wirtembergia

103

4.089

Bayern Bawaria

79

2.945

Berlin Berlin

79

3.178

Mecklenburg-Vorpommern Meklemburgia-Pomorze Przednie

75

Hessen Hesja

66

Thüringen Turyngia

62

Schleswig-Holstein Szlezwik-Holsztyn

57

Rheinland-Pfalz Nadrenia-Palatynat

10.917

45

Sachsen-Anhalt Saksonia-Anhalt

27 1.038

Saarland Kraj Saary

26 1.127

Hamburg Hamburg

8 192

Bremen Brema

6 267

2.553

2.375

2.107

2.087

1.850

Projekte nach Bundesländern 2014 Projekty wg krajów związkowych 2014 Anzahl der Projekte Gesamt 1.427 Liczba projektów Łącznie 1427

Anzahl der Teilnehmenden Gesamt 54.262 Liczba uczestników Łącznie 54262

* ohne Projekte und Teilnehmende im Drittland, bei denen das DPJW die Reisekosten bezuschusst hat. / * bez uczestników i projektów odbywających się poza Polską i Niemcami, w których PNWM dofinansowała koszty podróży

32 | Medien

Kurzfilm „Deutsch-Polnische Jugendbegegnung“ -----------------------------------------------------------------------------------Was denken die Teilnehmer/-innen übereinander? Wie beurteilen sie das Nachbarland? Mit Hilfe dieses Kurzfilms, der die Gedanken und Eindrücke von Schülern während ihrer Begegnung in Kreisau schildert, zeigt das DPJW, wie eine deutsch-polnische Jugendbegegnung abläuft.Der Film steht auf dem DPJW-YoutubeKanal (www.youtube.com/ DPJWPNWM) zum Download zur Verfügung.

5. Medien

Film „Democracy under Construction“ -----------------------------------------------------------------------------------Der Film zum Projekt „Democracy under Construction“ zeigt, was passiert, wenn sich historisch-politisch interessierte junge Leute aus Deutschland, Polen und Tschechien treffen. Ende August/Anfang September 2014 setzten sie sich in Danzig mit den Ereignissen des Jahres 1989 und ihren Folgen auseinander. In einer Simulation empfanden sie die Verhandlungen am Runden Tisch nach. Sie trafen Zeitzeugen, suchten in der Stadt nach Spuren von damals und verglichen die Geschehnisse in den drei Ländern. Der knapp zehnminütige Film steht über den DPJW-Youtube-Kanal (www.youtube.com/DPJWPNWM) zum Download zur Verfügung.

Sherpa -----------------------------------------------------------------------------------Sherpa ist das neue Internetangebot des Jugendwerks zur Bildung für nachhaltige Entwicklung (www.sherpa-bne.org). Das Portal versorgt seine Nutzer mit Hintergrundwissen, Themen, Methoden und Beispielprojekten rund um die nachhaltige Entwicklung und macht Lust, diesen Aspekt in internationale Jugendbegegnungen einzubringen. Auf der Seite finden sich fertige Materialien zum Download, Links zu anderen Angeboten, Publikationen oder Filmen rund um das Thema.

Erinnerungsorte an den Zweiten Weltkrieg -----------------------------------------------------------------------------------2014 hat das DPJW sein deutsch-polnisches Online-Portal (www.erinnerungsorte.org) in neuem, nutzerfreundlichen Layout freigeschaltet. Diese Sammlung von Museen, Erinnerungsorten und Gedenkstätten in Polen und Deutschland bietet historisch Interessierten beider Länder ebenso wie Organisator/-innen deutsch-polnischer Jugendbegegnungen umfassende Informationen über mögliche Gedenkorte an. Interessierte können entweder über Landkarten die Gedenkorte in den jeweiligen Bundesländern oder Woiwodschaften finden oder alphabetisch nach ihnen suchen. Sie finden Informationen zum historischen Kontext, zur Ausgestaltung der Gedenkstätte sowie praktische Informationen wie Öffnungszeiten oder Kontaktperson vor Ort. Die Seite ist aktualisiert und mit Bildern und neuen Erinnerungsorten ergänzt.

Media | 33

Film „Polsko-niemieckie spotkanie młodzieży” -----------------------------------------------------------------------------------Co młodzi Polacy i Niemcy myślą o sobie nawzajem? Jak postrzegają sąsiedni kraj? Za pomocą krótkiego filmu obrazującego przemyślenia i odczucia uczniów ze spotkania w Krzyżowej PNWM przedstawia, jak wygląda polsko-niemieckie spotkanie młodzieży. Film dostępny jest na kanale PNWM na YouTube (www.youtube.com/DPJWPNWM).

Film „Democracy under Construction“ -----------------------------------------------------------------------------------Film dokumentujący projekt „Democracy under Construction“ pokazuje, co może się wydarzyć, gdy spotykają się młodzi ludzie zainteresowani polityką i historią z Polski, Niemiec i Czech.

Na przełomie sierpnia i września 2014 roku zmierzyli się oni w Gdańsku z wydarzeniami 1989 roku i ich następstwami.

Odtwarzali ówczesne sytuacje, symulując obrady Okrągłego Stołu, spotykali się ze świadkami historii, a w mieście szukali śladów minionych wydarzeń i porównywali je ze zdarzeniami w swoich krajach. Prawie dziesięciominutowy film można obejrzeć i ściągnąć na kanale PNWM na YouTube (www.youtube. com/DPJWPNWM).

Szerpa -----------------------------------------------------------------------------------Szerpa to nowy serwis internetowy PNWM poświęcony edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju (www.szerpa-ezr.org).

Portal prezentuje podstawowe informacje z zakresu zrówno-

ważonego rozwoju, a także tematy, metody pracy i przykłady projektów mu poświęcone, które mają zainspirować czytelników do zajęcia się tym zagadnieniem podczas międzynarodowych spotkań młodzieży. Na stronie znajdują się gotowe materiały do pobrania, a także liczne linki do innych serwisów, publikacji czy filmów związanych z tematem.

Miejsca Pamięci Drugiej Wojny Światowej --------------------------------------W 2014 roku PNWM uruchomiła swój polsko-niemiecki portal (www.miejscapamięci. org) w nowym, przyjaznym dla użytkowników wyglądzie. Strona prezentująca muzea, miejsca pamięci i pomniki w Polsce i Niemczech oferuje zarówno osobom zainteresowanym historią, jak i organizatorom polsko-niemieckich spotkań młodzieży obszerne informacje na temat różnych miejsc upamiętniających wydarzenia drugiej wojny światowej. Można je wyszukiwać poprzez mapę, w poszczególnych województwach i landach, a także alfabetycznie.

Na stronie znajdują się opisy historycznego kontekstu konkretnego miejsca pamięci, zasad w nim obowiązujących, jak również praktyczne informacje, takie jak godziny otwarcia czy osoby kontaktowe. Serwis jest aktualizowany oraz uzupełniany o nowe zdjęcia oraz miejsca pamięci.

5. Media

34 | Medien

Sprachführer deutsch-polnisch – App -----------------------------------------------------------------------------------Die App verbindet die Inhalte der populären DPJW-Sprachführer „Versuch’s auf Polnisch!“ und „Sprobuj po niemiecku!”.

Mit dieser App können sich junge Menschen per Smartphone problemlos im Polnischen oder Deutschen ausprobieren. Unterteilt nach Kategorien finden die Nutzer Sätze und Floskeln, mit denen man Land und Leute beim nächsten Besuch im Nachbarland erkunden kann. Die Aussprache steht in einer einfachen Umschreibung unter jedem Satz. Ergänzt wird alles noch mit Informationen z. B. zur Grammatik oder zu üblichen Abkürzungen in Polen. Die App läuft auf Android-Handys und steht kostenlos bei Google Play zur Verfügung. „Versuchs´s auf Polnisch!“ -----------------------------------------------------------------------------------Der Sprachführer „Versuchs´s auf Polnisch!“ für deutsch-polnische Jugendbegegnungen ist in neuem Layout erschienen.

Er enthält – sortiert nach Themen – typische Ausdrücke und Sätze, die in alltäglichen Situationen nützlich sind, Vokabeln und grundlegene Hinweise zur polnischen Grammatik. Der Sprachführer eignet sich besonders zur Vorbereitung auf Jugendbegegnungen und während der Projekte. „Versuch’s auf Polnisch!“ und sein Pendant „Spróbuj po niemiecku!“ gibt es auch als mobile Version für das Smartphone.

MemoGra 2 -----------------------------------------------------------------------------------Im zweiten Teil des DPJW-Sprachkartenspiels können kleine Satzpaare gefunden werden. Auf den 40 illustrierten Karten im großen Format stehen Fragen wie: „Worum geht’s?“ oder „Hilfst du mir?“ und Aussagen wie „Kein Problem“ oder „Macht nichts“ in beiden Sprachen. So lernen die Jugendlichen bei diesem Spiel schon kleine erste Sätze kennen, die ihnen während ihrer Jugendbegegnung oder auch im Sprachunterricht nützlich sein können.

Nachbarn kennenlernen! Wirkungen deutsch-polnischer Jugendbegegnungen auf die Teilnehmenden -----------------------------------------------------------------------------------Die Publikation zeigt die Ergebnisse einer gemeinsamen Studie des Zentrums für zivilgesellschaftliche Entwicklung (zze) aus Freiburg und des Instituts für Öffentliche Angelegenheiten (Instytut Spraw Publicznych) aus Warschau. Die Forscher haben die Wirkungen von deutsch-polnischem Jugendaustausch auf die Teilnehmer-/innen untersucht. Wie bewerten sie den Ablauf der jeweiligen Begegnungen und vor allem das Nachbarland und seine Gesellschaft? Welche Erfahrungen haben sie für ihre persönliche Entwicklung gemacht und welche sehen sie für die Annäherung beider Länder? Die Forschungsergebnisse sind in dieser Publikation zusammengefasst, die über die Internetseite des DPJW erhältlich ist. Zum Download wird auch eine Zusammenfassung der Studie angeboten.

Media | 35

Aplikacja mobilna – Rozmówki polsko-niemieckie -----------------------------------------------------------------------------------Aplikacja łączy treści popularnych publikacji PNWM „Spróbuj po niemiecku” i „Versuch’s auf Polnisch”. Dzięki niej młodzież może spróbować swoich sił w języku niemieckim lub polskim, tym razem z pomocą swoich mobilnych urządzeń. W poszczególnych kategoriach tematycznych użytkownik znajdzie niezbędne zdania i frazy, które pomogą mu komunikować i dzięki temu poznawać kraj i ludzi podczas wizyty za granicą. Dla ułatwienia nauki przy każdym zdaniu znajduje się jego wymowa.

Uzupełnieniem całości są takie informacje, jak na przykład wskazówki gramatyczne lub wyjaśnienia skrótów. Aplikacja działa na telefonach z systemem Android i można ją pobrać bezpłatnie przez Google Play. „Versuchs´s auf Polnisch!“ -----------------------------------------------------------------------------------Rozmówki PNWM na polsko-niemieckie spotkania młodzieży „Versuch’s auf Polnisch!” („Spróbuj po polsku!”) ukazały się w nowej szacie graficznej. Zawierają typowe wyrażenia przydatne w codziennych sytuacjach, słownictwo i przykładowe wypowiedzi uporządkowane tematycznie oraz wyjaśnienia podstawowych zasad gramatyki polskiej, dialogi i słowniczek.

Rozmówki świetnie się sprawdzają w czasie przygotowań do wymiany młodzieży i podczas jej trwania. Publikacja „Versuchs´s auf Polnisch!“ oraz jej polski odpowiednik „Spróbuj po niemiecku!“ istnieją także w formie aplikacji mobilnej.

MemoGra 2 -----------------------------------------------------------------------------------Druga części gry językowej PNWM polega na szukaniu polsko-niemieckich par zwrotów językowych. Na 40 dużych ilustrowanych kartach znajdują się pytania i wyrażenia, jak na przykład „O co chodzi?”, „Pomożesz mi?” czy „Nie ma sprawy!” i „Nie szkodzi!” w obu wersjach językowych. Dzięki zabawie nimi młodzież poznaje pierwsze zwroty w obcym języku, które mogą się przydać w trakcie polsko-niemieckiego spotkania lub na lekcji.

Poznać sąsiada! Wpływ polsko-niemieckich programów wymiany młodzieży na ich uczestników -----------------------------------------------------------------------------------Publikacja Instytutu Spraw Publicznych (ISP) z Warszawy prezentuje wspólne badania ISP i Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (Zentrum für zivilgesellschaftliche Entwicklung, zze) z Fryburga dotyczące wpływu udziału w programach wymiany na młodzież z Polski i Niemiec. Jak młodzi ludzie oceniają przebieg tych spotkań i co sądzą o sąsiednim kraju? Jakie skutki przynoszą one nie tylko dla rozwoju osobistego uczestników, ale także dla procesu zbliżania się obu społeczeństw? Pełne wnioski z projektu zostały zaprezentowane w niniejszej publikacji dostępnej na stronie internetowej PNWM. Do pobrania jest także streszczenie badań.

36 | Finanzen

„Für mich haben sich viele Möglichkeiten eröffnet, ein deutsch-polnisches Projekt durchzuführen und ich habe die große Hoffnung, dass sie zu einem Austausch führen.“ (Teilnehmer der Kontaktbörse „Einmal gemeinsam in die Vergangenheit und zurück!“)

Im Jahr 2014 verfügte das DPJW (nach Umrechnung) über insgesamt 8.923.469 Euro. Davon trug die Bundesrepublik Deutschland 5.000.000 Euro und die Republik Polen 17.000.000 Złoty, was einem Gegenwert von 3.923.469 Euro entspricht.

6.1 Mittelverwendung

6. Finanzen

2014 verwendete das Jugendwerk 76,2 % seiner Mittel für die Förderung von 3.035 deutsch-polnischen Jugendbegegnungen, die von Trägern organisiert wurden.

4 % der Mittel flossen in Fortbildungen, Seminare, eigene Veranstaltungen und Publikationen, die das DPJW für Multiplikatorinnen und Multiplikatoren sowie für Partnereinrichtungen anbietet. Der Verwaltungskostenanteil belief sich auf 19,79 %.

Mittelverwendung des DPJW

19,79 % 4 % 76,2 %

Förderung deutsch-polnischer Jugendbegegnungen Verwaltungskosten Eigene Veranstaltungen

6.2 Drittmittel Für die Unterstützung trilateraler Austauschprojekte mit der Ukraine erhielt das DPJW 2014 vom Auswärtigen Amt Fördermittel in Höhe von 177.000 Euro. Damit konnten die Reise- und Programmkosten junger Ukrainer/-innen an deutsch-polnischukrainischen Jugendbegegnungen finanziert werden. Zusätzlich erhielt das Jugendwerk von der Allianz Kulturstiftung 5.000 Euro für die Unterstützung deutsch-polnisch-ukrainischer Projekte.

Von der F. C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz erhielt das DPJW Fördermittel in Höhe von 37.400 Euro. Die Zuwendung floss in die Finanzierung von: •

•

•

•

Deutsch-polnische Partnerschaften mit Israel – Folgeprojekte des Seminars „Wir setzen auf Toleranz“ aus dem Jahr 2013 „Es begann in Danzig“ – Methodenseminar für polnische und deutsche Lehrer/-innen „Es begann mit Solidarność” – Methodenseminar für polnische und deutsche Lehrer/-innen „Einmal gemeinsam in die Vergangenheit und zurück!“ – Kontaktseminar für deutsche und polnische Schulen

Finanse | 37

„Otworzyło się przede mną wiele możliwości zorganizowania polsko-niemieckiego projektu i mam ogromną nadzieję, że zaowocują one wymianą”.

(Uczestnik giełdy kontaktów „Krok w przeszłość i razem do przodu!”)

W roku 2014 budżet PNWM wynosił łącznie 8 923 469 euro (po denominacji). Kwota ta składała się z wkładów rządu Rzeczypospolitej Polskiej w wysokości 17 000 000 złotych, co odpowiada kwocie 3 923 469 euro, oraz wkładu rządu Republiki Federalnej Niemiec w wysokości 5 000 000 euro.

6.1 Wykorzystanie budżetu PNWM W 2014 roku 76,2 % środków PNWM przeznaczyła na dofinansowanie 3035 projektów o charakterze polsko-niemieckiego spotkania, zorganizowanych przez beneficjentów dotacji.

Równowartość 4 % budżetu została przeznaczona na szkolenia, seminaria i inne projekty PNWM, a także publikacje skierowane do animatorów i partnerów organizacji. Na koszty administracyjne wydano 19,79 % środków.

Wykorzystanie środków finansowych PNWM dotacje do projektów koszty administracyjne projekty własne PNWM

19,79 % 4 %

76,2 %

6.2 Pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych Na dofinansowanie kosztów podróży i programu młodych Ukraińców podczas polsko-niemiecko-ukraińskich spotkań PNWM otrzymała w 2014 roku 177 000 euro z Federalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt). Na wsparcie trójstronnych projektów z Ukrainą 5000 euro przeznaczyła organizacji także Fundacja Kultury Allianz (Allianz-Kulturstiftung).

6. Finanse

W 2014 roku PNWM otrzymała także dotację z Fundacji F. C. Flicka przeciwko Ksenofobii, Rasizmowi i Nietolerancji (F. C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz) w wysokości 37 400 euro. Środki te posłużyły dofinansowaniu następujących projektów: •

•

•

•

polsko-niemieckie partnerstwa z Izraelem – projekty będące rezultatem seminarium „Stawiamy na tolerancję” z 2013 roku „Zaczęło się w Gdańsku” – seminarium metodyczne dla polskich i niemieckich nauczycieli „Zaczęło się od Solidarności” – seminarium metodyczne dla polskich i niemieckich nauczycieli „Krok w przeszłość i razem do przodu!” – seminarium kontaktowe dla polskich i niemieckich szkół

38 | Gremien

Deutsch-Polnischer Jugendrat Vorsitzende: Bundesministerin Manuela Schwesig (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, BMFSFJ) Ministerin Joanna Kluzik-Rostkowska (Ministerium für Nationale Bildung, MEN)

7. Gremien

Stellvertretende Vorsitzende: Staatssekretär Dr. Ralf Kleindiek (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, BMFSFJ) Staatssekretär Tadeusz Sławecki (Ministerium für Nationale Bildung, MEN) Mitglieder der deutschen Seite: Gerlinde Zimmer (Bundeskanzleramt), Carolin Frfr. von Buddenbrock Hettersdorf (Auswärtiges Amt), Staatssekretär Jörg Röhmann (Arbeitsgemeinschaft der Obersten Landesjugendund Familienbehörden), Staatssekretär Burkhard Jungkamp (Kultusministerkonferenz), Rainer Stratmann (Bundesvereinigung kommunaler Spitzenverbände), Tim Scholz (Deutscher Bundesjugendring), Bianca Fischer (Bundesvereinigung Kulturelle Kinder- und Jugendbildung e. V.), Birgit Weidemann (Bun-

desausschuss Politische Bildung), Jörg Walther (Evangelische Kirche in Deutschland), Prälat Dr. Karl Jüsten (Kommissariat der deutschen Bischöfe), Silvia Schott (Kooperationsverbund Jugendsozialarbeit) Mitglieder der polnischen Seite: Grzegorz Chorąży (MEN), Iwona Kozłowska (Kanzlei des Ministerpräsidenten), Jacek Krzyślak (Ministerium für Finanzen), Dr. Krzysztof Zalewski (Kanzlei des Präsidenten der Republik Polen), Janusz Styczek (Ministerium für Auswärtige Angelegenheiten), Bartosz Domaszewicz (Verein „Junge Demokraten”), Jacek Gazda (Verein der Christlichen Bildungswerke), Dr. Agnieszka Łada (Institut für Öffentliche Angelegenheiten), Anna Radwan (Polnische Robert-Schuman-Stiftung), Ewa Romanowska (Verein Kulturgemeinschaft „Borussia“), Dr. hab. Aldona Wiktorska-Święcka (Verband Polnischer Pfadfinder) Sitzung 10. – 11. 2., Warszawa (Warschau) Der Deutsch-Polnische Jugendrat ist das oberste Organ des Deutsch-Polnischen Jugendwerks. Vorsitzende waren 2014 die Ministerin für Nationale Bildung in Polen, Joanna Kluzik-Rostkowska und die Bundesministerin für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, Manuela Schwesig. Geleitet wurde die Sitzung von den beiden stellvertretenden Vorsitzenden, Staatssekretär im Ministerium für Nationale Bildung in Polen, Tadeusz Sławecki und Staatssekretär Dr. Ralf Kleindiek aus dem Bundesministerin für Familie, Senioren, Frauen und Jugend. Der Jugendrat setzt sich aus 24 Personen zusammen, je 12 pro

Gremia | 39

Rada Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży Współprzewodniczący Rady: Minister Joanna Kluzik-Rostkowska (Ministerstwo Edukacji Narodowej, MEN) Minister Manuela Schwesig (Federalne Ministerstwo ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży, BMFSFJ) Zastępcy współprzewodniczących Rady: Sekretarz stanu Tadeusz Sławecki (Ministerstwo Edukacji Narodowej, MEN) Sekretarz stanu dr Ralf Kleindiek (Federalne Ministerstwo ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży, BMFSFJ) Członkowie po stronie polskiej: Grzegorz Chorąży (Ministerstwo Edukacji Narodowej, MEN), Iwona Kozłowska (Kancelaria Prezesa Rady Ministrów), Jacek Krzyślak (Ministerstwo Finansów), dr Krzysztof Zalewski (Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej), Janusz Styczek (Ministerstwo Spraw Zagranicznych), Bartosz Domaszewicz (Stowarzyszenie „Młodzi Demokraci”), Jacek Gazda (Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania), dr Agnieszka Łada (Instytut Spraw Publicznych), Anna Radwan (Polska Fundacja im. Roberta Schumana), Ewa Romanowska (Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia”), dr hab. Aldona Wiktorska-Święcka (Związek Harcerstwa Polskiego)

Członkowie po stronie niemieckiej: Gerlinde Zimmer (Urząd Kanclerski), Carolin Frfr. von Buddenbrock Hettersdorf (Ministerstwo Spraw Zagranicznych), sekretarz stanu Jörg Röhmann (Ministerstwo ds. Socjalnych, Kobiet, Rodziny, Zdrowia i Integracji w Dolnej Saksonii), sekretarz stanu Burkhard Jungkamp (Konferencja Ministrów Oświaty), Rainer Stratmann (Federalne Zrzeszenie Związków Gminnych), Tim Scholz (Federalne Koło Młodzieży Niemieckiej), Bianca Fischer (Federalne Stowarzyszenie ds. Kulturowego Kształcenia Dzieci i Młodzieży), Birgit Weidemann (Federalna Komisja ds. Kształcenia Politycznego), Jörg Walther (Kościół Ewangelicki w Niemczech), prałat dr Karl Jüsten (Komisja Episkopatu Niemiec), Silvia Schott (Kooperacyjny Związek na rzecz Pracy Socjalnej z Młodzieżą)

7. Gremia

Posiedzenie 10 – 11. 2. 2014, Warszawa Rada Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży jest najwyższym gremium PNWM. Jej przewodniczącymi w 2014 roku były wspólnie polska minister edukacji narodowej Joanna Kluzik-Rostkowska oraz niemiecka minister ds. rodziny, seniorów, kobiet i młodzieży Manuela Schwesig. Posiedzenie poprowadzili zastępcy współprzewodniczący Rady, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Tadeusz Sławecki i sekretarz stanu w Federalnym Ministerstwie ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży dr Ralf Kleindiek.

40 | Gremien

Land. Jeweils sechs Sitze besetzen Vertreter von Ministerien und Regierungsinstitutionen aus Deutschland und Polen. Die weiteren je sechs Mandate sind für Einrichtungen, die sich mit Jugendarbeit befassen. Die Ratsmitglieder werden für drei Jahre berufen, die derzeitige Kadenz endet 2016.

Beschlüsse: • • • •

Entlastung der Geschäftsführung für das Jahr 2012 Annahme des Geschäftsberichts für 2013 Bestätigung des Haushalts und des Jahresplans für 2014 Beschluss über das Thema „Jugend-Bildung-Arbeit“ für den 5. Deutsch-Polnischen Jugendpreis 2014 – 2016 Arbeitsgruppe Förderrichtlinien des DPJW

Die AG Richtlinien verfolgt das Ziel, die Aktualität der in den Förderrichtlinien des DPJW enthaltenen Regelungen zu bewahren. Diese Bemühungen müssen die realen Bedingungen berücksichtigen und dementsprechend auf die Bedürfnisse von Schulen und Jugendorganisationen reagieren, die Programme im deutsch-polnischen Jugendaustausch umsetzen.

Mitglieder: Thomas Bartosch (Regierungspräsidium Kassel Landeszentralstelle Hessen), Lothar Harles (Arbeitsgemeinschaft katholisch-sozialer Bildungswerke), Dorothee Jäckering (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend), Darius Müller (Schloß Trebnitz Bildungs- und Begegnungszentrum e.

V.), Susanne Schwarzenberg (Pädagogischer Austauschdienst), Rainer Stratmann (Mitglied des DPJR), Rolf Witte (Bundesvereinigung Kulturelle Kinder- und Jugendbildung), Monika Volte (Aktionsgemeinschaft Dienst für den Frieden), Rafał Borkowski (Stiftung Kreisau für Europäische Verständigung), Andrzej Bownik (II Lyzeum in Kraśnik), Jacek Gazda (Verein der Christlichen Bildungswerke), Krzysztof Hejno (Ministerium für Nationale Bildung), Iwona Kowalczyk (Euroregion Pomerania), Kornelia Kurowska (Kulturgemeinschaft „Borussia“), Zofia Ślęzakowska (polnische Nationalagentur des Programms Erasmus+ Jugend) Sitzungen 19. – 20. 5. 2014 Potsdam 22. 10. 2014 Magdeburg Themen: • Neue Regelung für die Förderung deutscher Schüler/-innen • Förderung von Gedenkstättenfahrten • Vorschlag zur Änderung der Förderrichtlinien in einzelnen Punkten

Arbeitsgruppe Pädagogik Die AG Pädagogik wurde in neuer Zusammensetzung berufen, um das DPJW bei der Ausarbeitung einer inhaltlichen Konzeption zum aktuellen dreijährigen Themenschwerpunkt „Berufliche Perspektiven” zu beraten.

Mitglieder: Sławomir Gargasiewicz (Zentrum für Berufs- und Weiterbildung „Elektryk“, Nowa Sól), Grzegorz Grzonka (Stiftung Internationaler Bund Polska), Ryszarda Szybowska (Berufsschulzentrum der Tadeusz-Sędzimir-Hütte, Kraków), Sławomir Męcina (Freiwillige Arbeitsgruppen; OHP), Maria Montowska (Deutsch-Polnische Industrie- und Handelskammer in Warschau), Dr. Christiane Eberhardt (Bundesinstitut für Berufsbildung, BiBB), Silvia Schott (Internationaler Bund e. V. Hauptstadtbüro), Judith Rösch (DPJW-Trainerin), Rüdiger Schwandt (Flatow-Oberschule Berlin), Wolfgang Kleipaß (Berufskolleg des Rhein-Erft-Kreises in Bergheim), Eberhard Zutt (Jugendwerkstatt Felsberg e. V.) Sitzung 10. – 11. 7. 2014 Warschau •

•

Diskussion über mögliche Handlungsfelder des DPJW im Bereich berufliche Bildung und berufliche Orientierung im deutsch-polnischen Kontext 5. Deutsch-Polnischer Jugendpreis 2014 – 2016

Gremia | 41

Rada składa się z 24 członków, po 12 z każdego kraju. Po sześć miejsc z Polski i Niemiec w Radzie zajmują przedstawiciele ministerstw i instytucji rządowych. Kolejne sześć miejsc przeznaczonych jest dla organizacji zajmujących się na co dzień pracą z młodzieżą. Członkowie Rady powoływani są na trzy lata. Kadencja obecnego składu zakończy się w 2016 roku.

Postanowienia: • • • •

udzielenie Zarządowi PNWM absolutorium za rok 2012, przyjęcie sprawozdania z działalności za rok 2013, uchwalenie budżetu i planu rocznego PNWM na rok 2014, zatwierdzenie zakresu tematycznego peątej edycji konkursu o Polsko-Niemiecką Nagrodę Młodzieży 2014 – 2016: „Młodzież – edukacja – praca”.

Grupa robocza ds. Wytycznych wspierania PNWM

Prace grupy roboczej ds. Wytycznych mają na celu przede wszystkim zabezpieczenie aktualności uregulowań zawartych w Wytycznych wspierania PNWM. Wymagania te powinny bowiem uwzględniać warunki realne i odpowiadać na wynikające z nich potrzeby szkół i organizacji młodzieżowych realizujących programy polsko-niemieckiej wymiany młodzieży.

Członkowie: Rafał Borkowski (Fundacja Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego), Andrzej Bownik (Zespół Szkół nr 2 im. Mikołaja Reja, Kraśnik), Jacek Gazda (Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania), Krzysztof Hejno (Ministerstwo Edukacji Narodowej), Iwona Kowalczyk (Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pomerania), Kornelia Kurowska (Wspólnota Kulturowa „Borussia”), Zofia Ślęzakowska (Narodowa Agencja Programu Erasmus+ Młodzież), Thomas Bartosch (Prezydium Okręgu Administracyjnego Kassel, jednostka centralna Kraju Związkowego Hessen), Lothar Harles (Wspólnota Robocza Katolicko-Społecznych Dzieł Wychowania), Dorothee Jäckering (Federalne Ministerstwo ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży), Darius Müller (Pałac Trebnitz – Centrum Kształcenia i Spotkań), Susanne Schwarzenberg (Urząd ds. Pedagogicznych Wymiany przy Sekretariacie Konferencji Ministrów Oświaty), Rainer Stratmann (członek Rady PNWM), Rolf Witte (Federalne Stowarzyszenie ds. Kulturowego Kształcenia Dzieci i Młodzieży), Monika Volte (Akcja Służba dla Pokoju) Posiedzenia 19 – 20. 5. 2014 Poczdam (Potsdam) 22. 10. 2014 Magdeburg Tematy: • nowe uregulowania we wspieraniu niemieckich uczniów, • wspieranie podróży do miejsc pamięci, • zmiany w Wytycznych wspierania w pojedynczych punktach.

Grupa robocza ds. pedagogiki GR ds. pedagogiki została powołana w nowym składzie, by doradzać PNWM w wypracowaniu koncepcji merytorycznej aktualnego trzyletniego priorytetu tematycznego „Perspektywy zawodowe”.

Członkowie: Sławomir Gargasiewicz (Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego „Elektryk”, Nowa Sól), Grzegorz Grzonka (Fundacja Internationaler Bund Polska), Ryszarda Szybowska (Zespół Szkół Zawodowych Huty im. Tadeusza Sędzimira S.A., Kraków), Sławomir Męcina (Ochotnicze Hufce Pracy), Maria Montowska (Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa w Warszawie), dr Christiane Eberhardt (Federalny Instytut Kształcenia Zawodowego), Silvia Schott (Biuro Stołeczne Fundacji Internationaler Bund), Judith Rösch (trenerka PNWM), Rüdiger Schwandt (Szkoła Średnia Flatow w Berline), Wolfgang Kleipaß (Szkoła Zawodowa powiatu Rhein-Erft w Bergheim), Eberhard Zutt (Stowarzyszenie Jugendwerkstatt Felsberg) Posiedzenie 10 – 11. 7. 2014 Warszawa Tematy: • dyskusja na temat możliwości działań PNWM w zakresie orientacji i kształcenia zawodowego w polsko-niemieckim kontekście, • piąta edycja konkursu o Polsko-Niemiecką Nagrodę Młodzieży 2014 – 2016.

42  |

2014

Das Team des Deutsch-Polnischen Jugendwerks / Zespół Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży | 43

Geschäftsführung / Zarząd: -----------------------------------------------------Stephan Erb Geschäftsführer Dyrektor Zarządzający Paweł Moras Dyrektor Zarządzający Geschäftsführer

Büro in Potsdam / Biuro w Poczdamie: Magdalena Zatylna Assistenz der Geschäftsführung Asystentka zarządu (bis April 2014 / do kwietnia 2014 roku) Anna Plewa Assistenz der Geschäftsführung Asystentka zarządu (ab April 2014 / od kwietnia 2014 roku) Förderreferat außerschulischer Jugendaustausch / Referat wspierania wymiany pozaszkolnej: -----------------------------------------------------Thomas Hetzer Referatsleiter / Kierownik Referatu Dorota Bastos Szymon Kopiecki Małgorzata Schmidt (ab Mai 2014 in Elternzeit / od maja 2014 roku na urlopie macierzyńskim) Anna Łysiak (Elternzeitvertretung ab April 2014 / zastępstwo na czas urlopu macierzyńskiego od kwietnia 2014 roku) Izabela Stapf Referat Koordination / Referat Koordynacja: -----------------------------------------------------Stanisława Piotrowska Koordinatorin / Koordynator (bis April 2014 / do kwietnia 2014 roku) Magdalena Zatylna Koordinatorin / Koordynator (ab April 2014 / od kwietnia 2014 roku) Karin Schmidt

Presse- und Öffentlichkeitsarbeit / Public Relations: -----------------------------------------------------Anke Papenbrock Verwaltung / Administracja: -----------------------------------------------------Rita Wolf Leiterin der Verwaltung Kierownik administracji Anna Kurpiewska Adam Frassek EDV Andreas Scheil Freiwillige / Wolontariusze: -----------------------------------------------------Aleksandra Pawłowska (bis September 2014) Kevin Kiraga (ab September 2014)

Biuro w Warszawie / Büro in Warschau: Natalja Salje Asystentka zarządu Assistenz der Geschäftsführung Referat wspierania wymiany szkolnej / Förderreferat für Schulaustausch: -----------------------------------------------------Jarosław Brodowski Kierownik Referatu / Referatsleiter Malte Koppe Dominik Mosiczuk (Elternzeitvertretung bis August 2014 / zastępstwo na czas urlopu macierzyńskiego do sierpnia 2014 roku) Dominika Gaik (ab August 2014 / od sierpnia 2014 roku) Piotr Kwiatkowski

Referat Koordynacja / Referat Koordination: -----------------------------------------------------dr Steffen Grothe Koordynator / Koordinator Anna Lechowicz Public Relations / Presse- und Öffentlichkeitsarbeit: -----------------------------------------------------Aleksandra Milewska-Czachur Administracja / Verwaltung: -----------------------------------------------------Katarzyna Paluszkiewicz-Soloch Anna Plewa (bis April 2014 / do kwietnia 2014 roku) Anna Gibek (ab April 2014 / od kwietnia 2014 roku) Krzysztof Oblamski Freiwillige / Wolontariusze: -----------------------------------------------------Helena Bernhardt (bis September 2014 / do września 2014 roku) Anja Olschewski (ab September 2014 / od września 2014 roku)

44 |

Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży ul. Alzacka 18, PL-03-972 Warszawa Tel.: +48 / 22 / 518 89 10 Fax: +48 / 22 / 617 04 48 biuro@pnwm.org, www.pnwm.org Deutsch-Polnisches Jugendwerk Friedhofsgasse 2, D-14473 Potsdam Tel.: +49 (0)331 / 28 47 90 Fax: +49 (0)331 / 29 75 27 buero@dpjw.org, www.dpjw.org Odwiedź nas na: / Besuchen Sie uns auf: www.facebook.com/DPJWPNWM www.youtube.com/DPJWPNWM www.twitter.com/pnwm_dpjw www.twitter.com/dpjw_pnwm