རྩི་ཤིང་།

Published by DoE, CTA, Dharamsala and Printed at Sherig Parkhang, Delhi

Special Acknowledgement

Printing of this book is made possible with the financial support from Global Affairs Canada

Department of Education, Central Tibetan Administration

རིམ་གོང་འོག་བར་གསུམ་གྱི་བསླབ་གཞིའི་རྩ་འཛིན་གཏན་འབེབས་དང་། སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོངས་དོན་དང་ མཐུན་པའི་སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་གི་ལས་གཞི་དངོས་སུ་འགོ་བཙུགས་ཏེ།

འགོད་གནང་མཁན་བསྟན་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལགས་སུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞོགས་འདེགས་ཀྱི་དེབ་འདི་དག་བརྒྱུད་གནས་ཚུལ་འཕར་མ་དང་།

པར་ཕན་ཐོགས་ངེས་ཅན་འབྱུང་ངེས་ཡིན་པས།

ཀྱང་རྩི་ཤིང་འགའ་ནི་བྱེ་ཐང་ལྟ་བུའི་གནམ་གཤིས་ཚ་པོའ་ནང་ཡང་སྐྱེ་ཐུབ།

མིན་རྩི་ཤིང་ནས་བྱུང་བའི་ཐོན་རྫས་གཞན་འགའ་ནི་འཁྲུད་རྫས་དང།

Vascular and non-vascular plants

Musci

Anthocerophyta

Heptophyta

Lycophyta

Psilophyta

Sphenophyta

Filicinophyta

Cycadophyta

Ginkgophyta

Horsetails

Hornworts

Whisk ferns

: Plantae

: Magnoliophyta

: liliopsida

: Poales

: Poaceae

: Zea

: Z.mays

ཅིང། དེ་དག་ལ་ཕྲ་ཕུང་མང་ལྡན་གྱི་སྐྱེ་དངོས་ཟེར།

ཡང་སྐྱེ་ལྡན་འགའ་ཤས་ནི་ཕྲ་ཕུང་

གཅིག་གིས་གྲུབ་ཅིང་དེ་དག་ལ་ཕྲ་ ཕུང་རྐྱང་ལྡན་གྱི་སྐྱེ་དངོས་ཟེར་གྱི་ཡོད།

Nucleus

Cell division

ཕུང་གྲུབ་ནི་ཕན་ཚུན་འདྲ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྲ་ཕུང་གི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང།

མཉམ་དུ་དམིགས་གསལ་བྱེད་ལས་རྩོམ་གྱི་ཡོད། ཕུང་གྲུབ་ལ་རྙོག་འཛིང་ཅན་དང་སྤྱིར་བཏང་བ་

(sclerenchyma) བཅས་ཕྲ་ཕུང་གསུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན།

གཤེར་ལམ་ནི་ཆུ་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་རྙོག་འཛིང་ལྡན་པའི་ཕུང་གྲུབ་ཅིག་ཡིན་

• གནམ་དཔྱང་གི་རྩ་བ་ནི་བར་སྣང་དུ་དཔྱང་ནས་སྐྱེས་ཡོད།

དེའི་གཞོགས་ཀྱི་ཡལ་གས་ས་གཞིའི་ནང་ཡན་ལག་ཏུ་

གྱེས་པའི་རྩ་བ་གཞན་སྐྱེ་རུ་འཇུག་གི་ཡོད།

(Tuber)

དེ་དག་གིས་ཟས་བཟོ་མི་ཐུབ་ནའང་ས་འོག་ཏུ་ཟས་གསོག་ཉར་བྱེད་པ་དང་།

ཀྱིས་ཆུའང་གསོག་ཉར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། • འཁྲི་ཤིང་གི་ལོ་མ་ནི་ཕྲ་ཞིང་རིང་ལ་གུག་གུག་ཡིན་པ་དང།

Chloroplast

ལྟ་བུའི་རྫས་ཤིག་གིས་གཞི་རྐྱལ་གྱི་མཐའ་སྐོར་ཡོད། མངར་རྫས་བཟོ་འདོན་གྱི་རྫས་འགྱུར་ནི་འབོལ་སྤྱིན་ནང་འབྱུང་བ་ཡིན།

(Endocarp)

Structure of a fruit

(Exocarp)

(Monocotyledon)

Dispersal of seeds

Evergreen and deciduous

Importance of

(Shrub)

གི་སྡོང་ལྡུམ་ནི་ལྡུམ་བུ་ཡིན་པ་དང་།

ལྗང་མདོག་ཏུ་གནས་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཁ་ཤས་ནི་ས་

ནད་རིགས་ནི་རྩི་ཤིང་གི་ནད་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་དབྱེ་བ་འབྱེད་ཀྱི་ཡོད།

Microorganisms

Butterwort plant

ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འབུ་སྲིན་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ།

རིགས་ལ་ཆུ་ངོགས་སུ་འཕྱོ་བའི་ལོ་མར་དབུགས་མིག་ལྡན་ཡོད།

དག་ཆུ་ཧ་ཅང་དཀོན་པའི་ས་ཁུལ་དུ་སྐྱེ་བར་བསྟུན་འགྱུར་བྱེད་པ་ཡིན། རྩི་ ཤིང་འདི་དག་གི་གཞུང་རྟ་དང་།

གི་རྩི་ཤིང་མང་པོ་ཞིག་ནི་གཤེར་ལྡན་

Ornamental Plants