Wouw 4 - Thema 5 - Werkboek - inkijk methode

Thema 5 Naam:

Klas:

Hip, hip, hoera!

Ik ben 30!

Les

1

De toekomst voorspellen, kan je dat?

Hallo, ik ben dame Futura. Ik ga jullie leren hoe je de toekomst kunt voorspellen. Kan je dat echt? hoor ik je vragen. Dat gaan we samen ontdekken.

Hoe handig is dat!

1

2

Stel je voor dat je de toekomst echt kunt voorspellen? Wat zou de persoon op de foto willen voorspellen? Kies drie voorbeelden. Bespreek ze samen. Noteer enkele woorden onderaan.

Les 1

de landbouwer

de marktkramer

de artiest

de kok

de burgemeester

de lottospeler

de fietser

de wetenschapper

je juf, je meester of jijzelf

Voorspellen? De krant kan het!

Het weer 2

Zoek het weer samen op in de krant of op het net. Vul aan. Check iedere dag. morgen Datum

/

overmorgen

/

/

over een week

/

/

over twee weken

/

/

/

Neerslag*

Hoogste temperatuur

°C

°C

°C

°C

Check*

Legende *neerslag

zonnig

zonnig & bewolkt

bewolkt

regen

sneeuw hagel

onweer

mist

*check ++ klopt helemaal + klopt meer dan niet +/- klopt voor de helft - klopt weinig van -- helemaal mis 3

Vul aan op de laatste dag.

Hoe goed was de voorspelling van de weerman?

. /10

Je horoscoop 4

5

Kleur wat je bent.

Ram

Stier

Tweelingen

Kreeft

Leeuw

Maagd

21 maart – 20 april

21 april 20 mei

22 mei 20 juni

21 juni 22 juli

23 juli 22 augustus

23 augustus 22 september

Weegschaal

Schorpioen

Boogschutter

Steenbok

Waterman

Vissen

23 september 22 oktober

23 oktober 22 november

23 november 21 december

22 december 30 januari

21 januari 19 februari

20 februari 20 maart

Vul aan op de laatste dag.

Hoe goed was de voorspelling van de horoscoop?

6

. / 10

Welke voorspelling vertrouw je nu het meest? Waarom? Bespreek samen.

Les 1

3

2

1500

16 september 1 03 Alda is 9 jaar vandaag, zaterdag. Mama beloofde straks samen pannenkoeken te bakken. Nu moet ze eerst nog naar school tot de middag, bij de strenge juf Ida. Haar oudste broer Albert is 17. Hij gaat al een jaar werken.

3

Bekijk en bespreek wat je ziet en leest. Vul nu eerst de jaartallen aan met het juiste cijfer.

De negende verjaardag van Abil, Falco, Alda en Bruna 1

1

21 augustus 2 19 Abil wordt vandaag 9 jaar.

Hij maakt een filmpje om zijn vrienden uit te nodigen dit weekend. Daarna gaat hij winkelen voor zijn feestje in de tuin.

15 mei 1 65 Falco wordt 9 jaar vandaag maar dit wordt een dag als alle andere. Hij helpt zijn vader.

Die is smid in Brugge. Falco haalt iedere dag verse kolen en hij schept de as weg bij het smidsevuur van zijn vader.

Plaats het cijfer van elk kind in het juiste hokje onder de eeuwenband.

500

2

Tel de eeuwen ertussen. Bespreek: wat als Abil, Falco, Alda en Bruna zouden wisselen?

C

3

4

32 voor Christus Bruna is vandaag 9 jaar geworden maar dat weet ze zelf niet. Ze is mee met haar mama om de geiten te hoeden.

Ze moet uitkijken voor wolven.

Les 2

4

Eeuwen tellen 2

Les

Hallo, ik help jullie verder de toekomst voorspellen. Vandaag leren we hoe snel dingen veranderden in het verleden.

Les 2

5

1500

1 12 binnenkijken bij Bodo

4

Ik heet Ada. Ik ben de mama van vijf kinderen. Ik melkte net onze geitjes en bak nu brood.

Ik heet Louise. Mijn man heeft een fabriek. Wij hebben drie diensters en een tuinman. Ik geef hen hun taken.

Ik heet Leonie. Ik ben chauffeur bij De Lijn. Mijn hobby’s zijn lopen en reizen met ons gezin.

Ik heet Ika. Mijn man is een rijke koopman. We hebben vijf kinderen. Ik leerde hen alle vijf zelf lezen en schrijven.

Van wie ben ik de moeder? Vul het cijfer van het juiste kind in.

500

893 binnenkijken bij Elza

3

6

C

13 binnenkijken bij Alf

2

Plaats het cijfer van elk kind in het juiste hokje onder de eeuwenband. Tel ook de eeuwen ertussen.

2 15 binnenkijken bij Lowie

1

Bekijk en bespreek wat je ziet en leest. Vul eerst de jaartallen aan met het juiste cijfer.

5

4

Binnenkijken bij Bodo, Elza, Alf en Lowie

Vandaag ga ik op pad en ik zie …

Vandaag is 19 juli

Bekijk en bespreek wat je ziet en leest. Vul eerst de jaartallen aan met het juiste cijfer.

2

7

Vandaag is 12 mei 1 93

Vandaag is 3 oktober 1 71

26

1

4

500

Vandaag is 15 juli 2 20

C

In elke tekening zit iets wat niet klopt in die tijd. Bespreek waarom. Omcirkel of doorstreep.

Plaats het cijfer van elke tekening in het juiste hokje onder de eeuwenband. Tel ook de eeuwen ertussen.

3

8 9

1500

Les 2

6

Verder oefenen 10

Plaats in de juiste eeuw. Kruis aan wat klopt.

de eerste telefoon

de smartphone

het eerste gedrukte boek

eind 17e eeuw

eind 19e eeuw

midden 10e eeuw

eind 19e eeuw

midden 20e eeuw

midden 15e eeuw

eind 20e eeuw

begin 21e eeuw

midden 20e eeuw

de eerste gedrukte kranten

het internet

het spijkerschrift

einde 10e eeuw

einde 19e eeuw

30e eeuw v. C.

einde 17e eeuw

einde 20e eeuw

1e eeuw

einde 20e eeuw

begin 21e eeuw

19e eeuw

Onze score op de kunstquiz 11

Vul aan.

We spelen samen ‘de grote kunstquiz’. Onze score is . / 10. Ik vind dat

Wat denk jij nu al?

12

Markeer wat jij denkt of meent. Bespreek nadien samen.

1

Hoe dichterbij in het verleden hoe

2

Iemand uit de 19e eeuw zou

3

Ik zou

weinig/ heel veel

trager/vlugger dingen veranderden.

niet zo raar/ heel raar opkijken van onze wereld in de 21e eeuw.

moeite hebben om te leven in de 15e eeuw.

Les 2

7

Les

3

Waarom en wanneer dingen veranderen

Hallo, ik ben hier terug, dame Futura. Vandaag leren we waarom dingen veranderen. We bekijken ook hoe vlug dit gaat. En op het einde van deze les gaan we al even oefenen met voorspellen …

Verandering is overal

8

1

Verbind wat bij elkaar hoort.

2

Bespreek samen wat er is veranderd. Wat is de oorzaak? Wat is het gevolg?

Les 3

Les 3

9

3

Rangschik van vroeger (verleden) naar nu (heden). Nummer van 1 tot 4.

Verandering gaat stap voor stap

Verandering gaat soms bruusk 4

Kleef de stickers op de juiste plaats.

VOOR (verleden)

(oorzaak)

NA (heden) (gevolg)

door een milieuramp

door een oorlog

door een uitvinding

door een pandemie

5

Bedenk zelf een voorbeeld die kan gebeuren. Teken en schrijf.

NU (heden)

10

Les 3

(oorzaak)

STRAKS (toekomst) (gevolg)

Al even oefenen 6

Kies een van deze veranderingen: kleding of voeding.

Voorspel hoe het wordt tegen 2040. Teken of schrijf.

1 Hoe we ons kleden

110

1750

Heden

2 Hoe we ons voeden

1889

1958

Heden

2040

Wat denk jij nu al?

7

Markeer wat jij denkt. Bespreek nadien samen.

1

Veranderen stap voor stap is

2

Bruusk veranderen is

3

Ik denk dat er nu

altijd/ niet altijd beter.

makkelijker/moeilijker dan stap voor stap.

meer/ minder

dingen bruusk veranderen dan vroeger.

Les 3

11

Les

4

Wat verandert er? Wat verandert er niet?

In mijn eigen leven

12

1

Wat hoort bij wat? Maak groepjes van drie. Geef het bolletje dezelfde kleur.

2

Bespreek samen. Noteer per groepje van drie enkele woorden.

Les 4

In het verleden 3

Wat hoort bij wat? Maak groepjes van drie. Geef het bolletje dezelfde kleur.

4

Bespreek samen. Noteer per groepje van drie enkele woorden.

We zien dat mensen al eeuwen dezelfde dingen doen of willen doen. We moeten eten, we willen reizen, we moeten kunnen schuilen of wonen, we willen lang leven, we willen werken maar ons ook ontspannen … De manier waarop we dat doen, die is wel al heel erg veranderd doorheen de eeuwen.

Les 4

13

De toekomst voorspellen is dus niet altijd puur toeval of geluk hebben.

Als je zelf veel weet over het verleden, en je denkt goed na over het heden, dan kun je al heel wat ‘voorspellen’ over de toekomst. Kijk maar naar deze twee ‘slimme’ voorspellers uit het verleden.

Leren van echte voorspeller!

5

Bekijk samen eerst de levenslijn van Jules. Vul aan. Kleef de stickers op de juiste plaats.

Jules Leefde van

tot

Dat is in de eeuw.

e en

. e

Jules is een Franse schrijver.

Hij schrijft vooral over ‘wonderreizen’ in ongelooflijke tuigen.

Hij leeft zelf in een tijd met veel grote uitvindingen.

Jules leest en studeert daar veel over en denkt dan verder.

Enkele boeken van Jules Verne

‘20 000 mijlen onder zee’ met de duikboot ‘Nautilus’

‘De reis om de maan’ met een raket

Nu

14

Les 4

‘De reis om de wereld in 80 dagen’ met de toen pas uitgevonden stoomboot en -trein

Nog ouder en nog straffer!

6

Bekijk samen de levenslijn van Leonardo. Vul aan. Kleef de stickers op de juiste plaats.

Leonardo da Leefde van

tot

Dat is in de eeuw.

e en

Leonardo is uitzonderlijk knap.

Hij is een beroemd schilder maar ook een wetenschapper.

. e

Knap zijn + veel bestuderen = slimme voorspellingen maken

Leonardo bedenkt heel wat machines er pas eeuwen later echt komen.

De tank: een machine die kan rijden, die je beschermt en waaruit je met een kanon kunt vuren.

Het valscherm of de De helikopter: Leonardo keek parachute: een eenvoudig tuig naar het zaadje van de esdoorn dat je draagt terwijl je valt door en bedacht zijn luchtschroef. de lucht.

Nu

Les 4

15

Even oefenen!

7

16

Bouw jullie eigen voer-, vaar- of vliegtuig voor de toekomst.

Kruis de tekeningen aan die je wil gebruiken. Ontwerp en teken dan verder.

Les 4

Les

5

Vaak beter maar niet altijd …

Je zou denken dat wij mensen altijd zoeken om de wereld beter te maken.

Dat is vaak zo maar soms ook niet. Dan wordt het eigenlijk slechter dan voorheen. Dat is soms de schuld van de mens zelf, soms ook niet. Kijk maar!

Zo was, en zo is het geworden 1

Hoe kwam dat nu? Vul de oorzaken in op de juiste plaats.

Kies uit: oorlog, uitvinding, ramp, vrede, pandemie, werk

2

Hoe is het gevolg? Kleur

oorzaak

gevolg

oorzaak

= slechter.

gevolg

= beter. Kleur

Les 5

17

Ja, ik ben hier al terug. We leerden nu dat de mens zelf vaak kan kiezen of de toekomst er beter of slechter uitziet. Dat is zeker zo bij nieuwe uitvindingen.

Geen mooier voorbeeld om dit tonen dan het verhaal van Alfred Nobel.

Ik heb een vraag voor jullie als je klaar bent met lezen: een Nobelprijs voor de Vrede: vind je dat wat vreemd of niet?

Alfred Nobel: ‘handelaar in de dood’ of ‘de prijs voor de vrede’?

3

Lees en markeer. Bespreek dan samen de vraag van dame Futura.

Alfred Nobel wordt geboren in 1833 in de Zweedse hoofdstad Stockholm.

Hij wordt chemicus. In 1866 ontdekt hij hoe je springstof veilig kunt verpakken en vervoeren in staven. Hij noemt zijn vinding ‘dynamiet’.

Het dynamiet uit Nobels fabrieken wordt vanaf dan overal in de wereld gebruikt om een tunnel door een berg te graven, maar natuurlijk ook in wapens.

Het maakt van Nobel een zeer rijk man. Hij sterft in 1896 in Italië.

13 APRIL 1888 Nobel woont in Parijs. Hij leest in de krant dat hij gestorven is. Gelukkig voor hem wordt hij verward met zijn broer Ludvig. Minder gelukkig wordt hij van wat de krant schrijft. Hij wordt ‘de handelaar in de dood’ genoemd.

Het verhaal wil dat Nobel toen besefte welk leed zijn dynamiet had uitgericht. Hij krijgt wroeging, grote spijt, van het gevolg van zijn uitvinding.

10 DECEMBER 1896 Nobel bepaalt op het einde van zijn leven dat een deel van zijn centen moet gaan naar ‘hen die het afgelopen jaar aan de mensheid het grootste nut hebben verschaft’.

Daarom wordt op zijn sterfdag de Nobelprijs voor de Vrede uitgereikt. Er zijn er ook voor natuurkunde, scheikunde, geneeskunde en letterkunde. Een Nobelprijs winnen is een grote eer.

18

Les 5

Ja, ik opnieuw. Ik laat jullie niet los hoor! In deze les leren we immers hoe we allemaal zelf een beetje onze eigen toekomst beter kunnen maken. Hoe belangrijk is dat!

Wat kies en doe jij nu, of straks als je 30 bent ?

4

Bespreek samen. Vertrek vanuit de eerste foto en kijk wat je allemaal kunt kiezen.

Hoe gebruik ik het internet?

Wat met plastic?

Waarvoor wil je leren?

Mijn laatste vraag voor jullie. In WOUW werken we heel vaak samen. Dat je dat kunt, is zo belangrijk voor je toekomst.

Waarom denk je?

Les 5

19

Les

6

Onze eigen glazen bol Weet je nog wat je dacht over de toekomst voorspellen toen we samen begonnen? Het is niet zo makkelijk maar ook niet helemaal onmogelijk. Wie wat moeite wil doen om dingen te leren en na te denken, komt al een heel eind. Nu is het jullie beurt!

Wat binnen 20 jaar, als jij 30 wordt?

1

Vul het jaartal aan in de wereldbol. Kruis dan aan wat jij denkt.

Ik rij zelf met de wagen.

Mijn auto rijdt met mij.

We gaan langer naar school.

Ik kook zelf mijn eten.

We gaan minder lang naar school

Koken doen we niet meer. We kopen ons eten kant en klaar.

Ik lees enkel op scherm.

Ik lees de krant en een boek.

20

Les 6

We kijken samen tv.

20

We kijken samen naar iets anders.

De honger in de wereld is nog een probleem.

De eerste mens staat nog niet op Mars.

Er is overal op de wereld vrede.

Iedereen op aarde heeft genoeg te eten.

De eerste mens staat op Mars.

Er is ergens op de wereld nog altijd oorlog.

2

Vul je eigen glazen bol.

Teken, schrijf, knip, plak.

Les 6

21

22

Les 6

We maken

C

C

500

500

Kleef de stickers van het verre verleden naar de toekomst.

Verbind ze daarna met de juiste stip op de eeuwenband erboven.

We bouwen

3

We herhalen

1500

1500

Les 6

23

We leven samen

We reizen

C

C

500

500

1500

1500

Studiewijzer Lees, markeer en kruis aan.

OK. Dit ken ik.

Dit begrijp ik.

1 Ik kan deze begrippen geven als ik de uitleg ervan krijg: verleden, heden, toekomst, oorlog, uitvinding, ramp, vrede, pandemie, werk.

Tip: kijk in je werkboek waar we deze begrippen gebruiken. Bedenk zelf nieuwe voorbeelden.

Vertel ze aan je ma, je pa …

❑

2 Ik kan beelden en feiten plaatsen in de juiste eeuw op de eeuwenband wanneer het jaartal is gegeven. Ik weet dus in welke eeuw een jaartal thuishoort.

Tip: herbekijk alle opdrachten met jaartallen. Oefen met verschillende jaartallen en eeuwen.

Vraag er aan je ma, je pa … Zeg of schrijf ze op.

❑

3 Ik kan beelden en feiten linken aan de stip in de juiste eeuw op de eeuwenband wanneer het jaartal niet is gegeven.

Tip: herbekijk alle opdrachten met de eeuwenband. Verwoord in welke eeuw ze thuishoren.

Denk na waarom. Leg het uit aan je ma, je pa … straks mag je hiervoor je bronnen gebruiken.

❑

4 Ik kan beelden en feiten ordenen van vroeger (verleden) naar nu (heden) en later (toekomst).

Tip: herbekijk alle opdrachten waarin we dit deden. Maak zelf ook een voorbeeld. Leg het uit aan je ma, je pa … bij deze vraag mag je straks je bronnen gebruiken.

❑

5 Ik kan van beelden en feiten uit het verleden, het heden en de toekomst zeggen wat bij elkaar hoort: het heeft te maken met wat mensen al eeuwen doen.

Tip: bekijk vooral de voorbeelden van les 4 in je werkboek. Zorg dat je begrijpt waarom ze bij elkaar horen en bedenk er zelf nog een. Vertel erover aan je ma, je pa …

❑

6 Ik kan twee zaken van vroeger, nu of straks linken aan elkaar en daarbij aanduiden wat de oorzaak is en wat het gevolg.

Tip: bekijk zeker les 5 in je werkboek. Zorg dat je die voorbeelden goed begrijpt. Leg ze uit aan je ma, je pa … bedenk samen nog enkele voorbeelden van oorzaak en gevolg.

❑

7 Ik kan van iets uit het heden voorspellen hoe het binnen 20 jaar zal gebeuren. Ik kan uitleggen waarom ik het zo voorspel.

Tip: bekijk alle voorspellingen in ons werkboek. Denk goed na over ieder voorbeeld. Straks moet je dit ook kunnen. Oefen met enkele voorbeelden uit het werkboek met je ma, je pa …

❑

Wat ik moet kennen, moet ik eerst begrijpen en dan enkele keren opzeggen, opschrijven, tekenen … tot ik het uit mijn hoofd ken. Dat wil zeggen dat ik het kan opschrijven, zeggen of uitleggen zonder hulp. Dat is zo voor 1-2.

Wat ik moet kunnen, moet ik vooral begrijpen. Dat wil zeggen: stel dat juf of meester iets vraagt dat daarop lijkt, dan kan ik dat oplossen. Dat is zo voor 3-7.

Ik noteer wat ik nog niet begrijp en vraag het straks in de klas.

Illustrator Mario Boon Herdruk 2021/429 Bestelnummer 60 1010 565 ISBN 978 90 4863 783 6 KB D/2020/0147/125 NUR 193 Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge, België © Copyright die Keure, Brugge - RPR 0405 108 325

24

9 789048 637836